[a: Jaydev A. Jani, Peter Schreiner. For the input conventions followed in this file, please see the file "SSJ_input.rtf" in the text archive of the department of Indology, University of Z^urich. -- The text transliterated is taken from the following printed edition of the Satsa;ngij-ivanam (SSJ): /Sr-isatsa.mgij-ivanam : /Sr-i/sat-anandamuniviracitam : /Sr-i/suk-anandamuniviracitay-a hetusa.mj?nay-a .t-ikay-a, Sa. Dha. Dhu. -Ac-arya/sr-ivih-aril-alamah-ar-ajaviracitay-a bh-avaprabodhiny-akhyay-a vy-akhyay-a ca sametam : V.rtt-alayap-a.tha/s-al-a\pradh-ana\pa.n.ditena emb-ar K.r.s.nam-ac-arye.na sa.m/sodhitam Sa. dha. dhu. -ac-arya /sr-i Ajendra Pras-adamah-ar-aj-aj?nay-a s-ara.mgapura mandiramukhy-am-atyena /Sr-i Ka.th-ari N-ar-aya.na Municara.nad-asena mumbayy-a.m s-arik-akhyamudra.n-alaye mudr-apya pr-ak-a/sya.m n-itam. Sa.mvat 2046; san 1987.-- From the notes by Jaydev Jani only those concerning variants and Gujarati influence are retained; they are marked by "[a:" as "annotation". For more other comments and explanations see the English summary of the SSJ published by CrossAsia. :a] /sr-i+k.r.s.n-aya namas* tasmai !ya.h sa+ak.s-ad* dharma+nandana.h ! bhuvi bh-utv-a haraty* antas* !tamas* tama* iva*a.m/sum-an !!1001.1! nara+-ak.rti para.m* brahma !sthito* yo* *a+k.sara+dh-amani ! nir+gu.no* nir+vik-ara/s* ca !sac+cid+-ananda+lak.sa.na.h !!1001.2! an+eka+ko.ti+brahma+a.n.da+ !+-adh-aro* *an+anto* *api ya.h svayam ! n-.r.n-a.m* ni.h+/sreyas-aya*eva !divya+m-anu.sa+vigraha.h !!1001.3! jagat+sarga+sthiti+h.rt-ir* !yasya*eva hi nide/sata.h ! k-ale k-ale vidadhate !vidh-at.r+hari+/sa.mbhava.h !!1001.4! v-asudeva+-adayo* yasm-ad* !vy-uh-a.h pr-adur* bhavanti ca ! catv-ara.h ke/sava+-ady-a/s* ca !catur+vi.m/satir* -i/situ.h !!1001.5! ya.h kro.da+-ady+avat-ar-a.n-am* !dhart-a vair-aja+p-uru.sa.h ! sahasra+/s-ir.s-a ca yato* hy* !asti n-ar-aya.na+-ahvaya.h !!1001.6! nitya+a+sa.mkhyeya+kaly-a.na+ !+divya+sad+gu.na+ma.n.dita.h ! sevita/s* ca bhagai.h .sa.dbhi.h !siddhibhi/s* ca*a.nima+-adibhi.h !!1001.7! yad+-aj?nay-a tapaty* arko* !vicaraty* anilo* *api ca ! na nimajjati bh-u/s* ca*apsu !bh-ita/s* carati ca*antaka.h !!1001.8! dev-an-am api yo* deva* !-i/svar-a.n-a.m* tath-a*-i/svara.h ! k-alasya*api hi ya.h k-ala.h !k-ara.n-an-a.m* ca k-ara.nam !!1001.9! catur+vi.m/sati+tattvai/s* ca !/saktibhi/s* ca sahasra/sa.h ! an+anta+brahma+rudra+-adyair* !arcyam-ana+pada+ambu+ja.h !!1001.10! sa.mst-uyate yo* nigamai.h !sahasra+vadana+-adibhi.h ! v-a;n+mano+a+gocaro* ya/s* ca !parama+-atm-a par-at para.h !!1001.11! sa* eva sa+ak.s-ad* bhagav-an !sv-ami+n-ar-aya.na+-akhyay-a ! prasiddho* *asti sa* m-am* p-ay-ad* !hari.h sarva+antar-ayata.h !!1001.12! sad+-ananda+ambho+dhi.h smita+rucira+p-ur.na+indu+vadana.h ! praphulla+ambho+janma+cchada+sad.r/sa+/sobh-a+ak.si+yugala.h ! k.rp-a+a+p-ara+-av-ara.h /srita+sa+kala+j-iva+ati+sukha+do* ! mah-a+/sreyo+m-urtir* jayati sa* hi n-ar-aya.na+muni.h !!1001.13! [a: 1001.13a alternatively: #/+sad-a*-ananda+ambho+dhi.h#/-. :a] su+dur+jeya.m* nitya.m* vi+vidha+niyama+-ac-ara+niratair* ! api brahma+-i/s-ana+pra+mukha+sura+sa;nghai.h sva+mahas-a ! manas* tat+t-ur.na.m* ya.h prasabham api kurva?n* *chrita+va/se ! naro* bh-aty* a+j?n-an-am* di/satu sa* matim* me harir* asau !!1001.14! ati+k.s-anty-a d-anty-a m.rdula+vacanai/s* ch-adita+nija+ ! +dhruva+a+tarkya+ai/svary-ad* vilasita+n.r+n-a.ty-aya gurave ! vas-an-aya /sveta+ambara+yugalam -a+v-ar+dhi+ya/sase ! namas* tasmai nitya.m* h.rdi bhagavate dhyeya+vapu.se !!1001.15! v-a?nchita+artha+prada.h /sr-im-an !vighna+ogha+dalana+k.sama.h ! /sr-i+ga.na+-i/sa.h sad-a me *astu !/sr-i+k.r.s.na+avatara.h /sriye !!1001.16! /sr-imac+chata+-ananda+k.rte *atra ramye ! sa.mdarbha+s-are *a+khila+veda+s-ara.h ! su+spa.s.tam* aik-antika+dharma* ukta.h ! sy-ad* yena sadyo* bhava+p-a/sa+mukti.h !!1001.17! sa+ak.s-ad* *dharau sa+kala+loka+gurau ras-ay-a* ! antarhite nanu mumuk.su+jana+eka+bandhau ! nist-ara.n-aya laghu sa.ms.rti+s-agarasya ! nauk-a*idam eva bhuvi m-anava+deha+bh-aj-am !!1001.18! l-il-a+raso* hi sa+kalo* *a+m.rta+divya+m-urte.h ! sva+icch-a+nara+-ak.rti+dh.rto* bhuvi dharma+s-uno.h ! sat+sa;ngin-a.m* parama+j-ivanam asty* ato* *asau ! sa.mya;n* nir-upita* iha*iti sa* p-iyat-a.m* tai.h !!1001.19! etat pu.nyam ala.m* pavitram a+mala.m* sad++dharma+/s-astra.m* para.m* ! dharma+j?n-ana+vir-aga+bhakti+nibh.rta.m* sevya.m* sat-a.m* nityad-a ! p-apa+ogha+pra/sama.m* n.r.n-a.m* kali+mala+prak.s-alana.m* sarvath-a ! j-a.dya+dhv-anta+niv-ara.na.m* su+k.rtibhi.h sa.mpr-apyate na*itarai.h !!1001.20! [a: 1001.20 uses "n.r.n-am", while 1001.3 uses "n-.r.n-am" :a] sa+kala+dharma+vinir.nayam a?njas-a ! sa+kala+/s-astra+mata+bhrama+v-ara.nam ! sa+kala+v-a?nchita+p-ura.nam uttama.m* ! sa+kala+loka+mana.h+/sruti+ra?njanam !!1001.21! vi+vidha+sa.m/saya+/salya+samuddhara.m* ! /srava.na+m-atrata* eva ku+buddhi+h.rt ! madana+kopa+mukha+ari+bhaya+-apaham ! jayati /s-astram *ida.m* kavi+bh-u.sa.nam !!1001.22! pu.nya.m* bhuvi kuru+k.setra.m* !dharma+v.rddhim abh-ipsubhi.h ! sevyam-ana.m* su+matibhir* !var.se bhavati bh-arate !!1001.23! brahma+.r.si.h su+vratas* tatra !bhakta* -as-id* *dharer* mah-an ! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+/s-anty+-adi+gu.na+ma.n.dita.h !!1001.24! bhakty-a va/s-i+k.rto* yena !g.rh.n-ati bhagav-an svayam ! p-uj-a+upah-ar-an sa+kal-an !praty+ak.sa.m* prati+v-asaram !!1001.25! j?n-ana.m* traik-alika.m* pr-apta.h !pras-ad-ad* eva tasya ya.h ! vedya/s* ca bhagavad+bhaktair* !vi/suddha+dhi.sa.nair* n.rbhi.h !!1001.26! so* *antarhite bhagavati !harau gurv+-aj?nay-a muni.h ! t-irth-ani vyacarad* bh-umav* !*a+j?n-an sad+vartma dar/sayan !!1001.27! v.rnd-a+vana.m* sa* k-a/s-i.m* ca !gatv-a t-irtha+vidhau rata.h ! pr-apaj* jagan+n-atha+pur-i.m* !upa+ka.n.the mah-a+udadhe.h !!1001.28! datte yatra sva+bhaktebhya.h !k.r.s.na.h sa+ak.s-at sva+dar/sanam ! p.rthivy-a.m* na*upam-a yasy-a.h !prat-apa+ati/say-ad* *dhare.h !!1001.29! yatra pa?ncasu k-ale.su !pr-atar+-adi.su ca*anv+aham ! j-ayate v-asudevasya !mah-an* eva*arcana+utsava.h !!1001.30! tat+k.setra+dar/sana+pr-apta+ !+parama+-ananda* -atmana.h ! -av-asam akarot tatra !cakra+t-irthe *ati+p-avane !!1001.31! praty+aha.m* pa?nca+k-ala.m* ca !/sr-i+jagan+n-atha+dar/sanam ! cak-ara p-alayan dharma.m* !bhakti.m* ca navadh-a hare.h !!1001.32! pr-aptebhya.h sva+antika.m* n.rbhyo* !mumuk.subhya* up-adi/sat ! k.r.s.na+bhakti.m* sva+dharma.m* ca !nir+m-ano* vijita+indriya.h !!1001.33! tatra*-agato* *abh-ud* r-aja+.r.sir* !gurjar-a.n-am adhi+-i/svara.h ! n-amn-a prat-apa+si.mha/s* ca !tyakta+rajyo* vir-agav-an !!1001.34! dharm-i k.r.s.nasya bhakta/s* ca !tat+praty+ak.sa+-ik.sa.na+utsuka.h ! avasat so* *api tatra*eva !t-irthe sat+sa;nga+l-alasa.h !!1001.35! sa* ekad-a tam adr-ak.sid* !-as-ina.m* kau/sae*-asane ! bodhayanta.m* mumuk.s-un n-.rn !k.r.s.na+m-ah-atmyam -adar-at !!1001.36! tapasvina.m* pra/s-anta.m* ca !sva+dharma+stha.m* /suci.m* m.rdum ! p-alayanta.m* brahma+carya.m* !titik.su.m* siddha+yoginam !!1001.37! viveka+vair-agya+yuta.m* !jita+antar+vairi.na.m* sthiram ! -atma+ni.s.tha.m* vai.s.nava+indra.m* !pa.tu.m* sad+dharma+bodhane !!1001.38! s-adhu+lak.sa.na+sa.mpanna.m* !p-ur.na+k-amam avetya tam ! vinayena*upasadya*atha !pra.namya*uv-aca bh-u+pati.h !!1001.39! muni+varya prapanno* *asmi !tv-am aha.m* s-adhu+lak.sa.nam ! mucyeya sa.ms.rter* yena !tan* me tva.m* vaktum arhasi !!1001.40! iti p.r.s.ta.h sa* vipra+.r.sir* !m-anayitv-a tam -adar-at ! uv-aca n.r+pati.m* pr-ito* !mumuk.su+jana+vallabha.h !!1001.41! s-adhu p.r.s.ta.m* tvay-a bh-u+pa !yato* *asti hitam -atmana.h ! k-arya.m* n.r+dehena*etad* vai !yad* vimucyeta sa.ms.rte.h !!1001.42! k.r.s.nasya*asya jagan+n-atha+ !+n-amno* nava+vidh-a.m* n.r+pa ! kuru bhakti.m* tay-a*eva tva.m* !pr-apsyate /sreya* -ipsitam !!1001.43! ity*ukta.h /siras-a*-ad-aya !tad* v-akya.m* sa* tath-a*akarot ! sam-agama.m* ca ni/s+chadma !munes* tasya*anu+v-asaram !!1001.44! ittha.m* hi bhajata.h k.r.s.na.m* !tasya* -as-in* nir+mal-a mati.h ! tato* munim avaid* r-aj-a !sa+ak.s-ac* *chr-i+k.r.s.na+sevinam !!1001.45! atha pra.namya ta.m* bh-uya.h !prov-aca pra+a?njalir* n.r+pa.h ! tva.m* sa+ak.s-at k.r.s.na+sev-i*iti !vipra+.r.se pratibh-ati me !!1001.46! bh-a.sate hi tvay-a k.r.s.no* !bhu;nkte ca*anna.m* tvay-a*arpitam ! ittha.m* hi bh-ati me cihnais* !tava loka+vilak.sa.nai.h !!1001.47! sam+artho* *asi tato* brahman !mayy* api tvam anugraham ! kartum arhasi yena*aha.m* !sa+ak.s-ad* v-ik.seya ta.m* prabhum !!1001.48! evam ukto* n.r+pe.na*-uce !su+vrata.h pr-itim-an sa* tam ! ati+iva dur+labha.m* n-.r.n-a.m* !sa+ak.s-at k.r.s.na+-ik.sa.na.m* n.r+pa !!1001.49! etad+artha.m* jah-u* r-ajya.m* !mah-anta/s* cakra+vartina.h ! ugra.m* tapa/s* ca kurvanti !tyakta+geh-a* vivekina.h !!1001.50! dharma+j?n-ana+vir-aga+-adi+ !+s-adhan-an-a.m* ca sat+phalam ! etad* eva* udita.m* sadbhir* !yat sa+ak.s-ad* vi.s.nu+to.sa.nam !!1001.51! tath-a*api sva+icchay-a yarhi !sa* dharma.m* ca sato* *avitum ! hantu.m* ca tad+druho* bh-umau !j-ayate tarhi d.r/syate !!1001.52! sa+ak.s-ad* d.r/syo* *api sarve.s-am !e.sa* vai bhagav-an svayam ! iti tu j?n-ayate kai/s+cin* !na tu sarvair* nara+-ak.rti.h !!1001.53! j-ato* *abh-ut s-a.mprata.m* bh-umau !kosale.su*uttare.su sa.h ! bhaktau dharm-ad* *dharir* iti !prasiddha.h s-aravo* dvi+ja.h !!1001.54! sa+ak.s-at sa* m-a.m* hi milito* !*anugraha.m* k.rtav-an mayi ! tena ta.m* sarvad-a r-ajan !v-ik.se nija+d.r/so* *agrata.h !!1001.55! jana+ma;ngala+m-urti.h sa* !prabhu.h s-a.mpratam eva hi ! antarhito* *abhavat sv-an-a.m* !man-a.msy* -ak.r.sya ca*-atmani !!1001.56! gurv+-aj?nay-a car-amy* atra !t-irtha+udde/sena bh-u+tale ! mumuk.s-un prati tad+v-art-a.h !kurvann* -ar.sabha+vartana.h !!1001.57! muni+v-akyam iti /srutv-a !so* *ati+h.r.s.ta+man-a* n.r+pa.h ! pra.namya*uv-aca ta.m* bh-uyo* !baddha+a?njali+pu.ta.h su+dh-i.h !!1001.58! r-aj-a*uv-aca: aho bh-agya.m* mama brahmann* !adya me sa+phala.m* janu.h ! yat tvat+sam-agama.m* pr-apta.h !sur-a.n-am api dur+labham !!1001.59! karu.n-a* bhagavad+bhakt-a.h !p-ur.na+k-am-a* api k.sitau ! anugrah-aya j-iv-an-a.m* !vicaranti mumuk.sat-am !!1001.60! atas* tva.m* k.rpay-a brahman/s* !caritra.m sa+kala.m* hare.h ! vaktum arhasi me tasya !yath-a+d.r.s.ta.m* yath-a+/srutam !!1001.61! -avir* -as-id* yath-a bh-umau !yad* yac* ca k.rtav-an prabhu.h ! tat tac* chu/sr-u.save mahyam !a+vy+agra+manase vada !!1001.62! iti k.siti+-i/sena hare/s* caritra.m* ! /sraddh-avat-a tena hit-aya p.r.s.ta.h ! yath-a+/sruta.m* svena tath-a sa* sarva.m* ! pravaktum -arebhae* .r.si.h prasanna.h !!1001.63! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne su+vrata+prat-apa+si.mha+sam-agama+n-am-a prathamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: satata.m* nija+m-urti+cintak-an-am ! adhika+/sveta+manohara+prak-a/se ! h.rdi dar/sita+ramya+divya+r-upa.m* ! bhagavanta.m* tam aha.m* hari.m* nam-ami !!1002.1! /sara.na+-agata+dehin-a.m* ca m-ay-a.m* ! tri+gu.n-a.m* ya/s* ca ka.thora+karma+bandh-an ! karu.n-a+-ardra+d.r/s-a*eva n-a/sayitv-a ! nayati brahma+pura.m* su+dur+labha.m* t-an !!1002.2! nija+netra+cakora+candram -i/sa.m* ! vilasanta.m* h.rdaye bahi/s* ca ramyam ! kamala+a+bhaya+d-ana+p-a.nim -i.de ! jala+da+/sy-ama+tanu.m* sita+a.m/suka.m* tam !!1002.3! a+/se.sa+brahma+a.n.da+prabhur* api nija+icch-a+-atta+n.r+tanur* ! jayaty* eka.h sv-am-i sa* ca sura+nara+indra+arcita+pada.h ! tam -i/s-am -i/s-ana.m* k.sara+param aha.m* ca* a+k.sara+para.m* ! hari.m* vande v-aca.m* mama sa* hi karotv* adya vi+mal-am !!1002.4! vair-agya+vega+parih-ata+sama+indriya+artha.m* ! vi.s.nu+pras-ada+samita+a+khila+yoga+siddhim ! k.r.s.na+a;nghry+up-asana+bala+-apta+d.r.dha+-atma+ni.s.tha.m* ! ta.m* vi.s.nu+datta+tanaya.m* sva+guru.m* nam-ami !!1002.5! sarva+j?nat-a.m* pr-apya hare.h pras-ad-at ! tac+citra+c-aritram ida.m* racitv-a ! yo* *ap-a.thayad* vy-asa+suta+-ak.rtir* na.h ! pr-ita.h /sata+-ananda+muni.h sa* bh-uy-at !!1002.6! pra/snas* tvay-a*e.sa* r-aja+.r.se !k.rta.h samya;n* mumuk.su.n-a ! yat p.rcchasi kath-a.m* vi.s.nor* !jana+sa.ms.rti+mocan-im !!1002.7! janma+antara+sahasra+uttho* !ye.s-a.m* sy-at pu.nya+sa.mcaya.h ! kath-ay-a.h /srava.ne buddhis* !te.s-am eva harer* bhavet !!1002.8! /sr-i+hare/s* carita.m* var.n-i !/sata+-anando* jugumpha ha ! tat+k.rp-a+labdha+s-arvaj?nya.h !siddha+yoga.h ku/sa+agra+dh-i.h !!1002.9! tad* aha.m* parama.m* pu.nya.m* !n.r+pa sat+sa;ngi+j-ivanam ! tasm-ad* eva hy* adhigatam !a+/se.sa.m* kathay-ami te !!1002.10! r-aj-a*uv-aca: ko* *asau /sata+-ananda+muni.h !kva j-ata.h kasya v-a suta.h ! katha.m* ca*apr-i.nayad* vi.s.nu.m* !kva*ida.m* vyaracayat sa* ca !!1002.11! etan* me muni+varya tva.m* !br-uhi sarva.m* bubhutsate ! sarva+j?nasya na te ki.m+cid* !a+vij?n-ata.m* mah-a+mune !!1002.12! aham a+vy+agra+citto* *asmi !tyakta+gr-amya+sukha+e.sa.na.h ! tata.h /sr-avaya tac* *ch-astra.m* !/su/sr-u.su.m* m-am a+/se.sata.h !!1002.13! iti bh-u+patin-a tena !p.r.s.to* bh-agavato* dvi+ja.h ! yath-a+anubh-uta.m* tat sarva.m* !kathay-am -asa ta.m* mud-a !!1002.14! su+vrata* uv-aca: asti bh-umi+tale pu.ny-a !nagar-i mithil-a n.r+pa ! tasy-am abh-ud* dvi+ja+varo* !vi.s.nu+datto* *ati+dh-armika.h !!1002.15! tasya putra.h /sata+-anando* !nai.s.thika.m* vratam -asthita.h ! khy-ato* gu.na+ga.nai.h sadbhir* !guru+/su/sr-u.sako* *abhavat !!1002.16! veda+/s-astra+pur-a.na+j?na.h !pa?nca+r-atra+artha+kovida.h ! vi.saye.su virakta/s* ca !sva+dharma+a+cala+sa.msthiti.h !!1002.17! /s-astre.na cak.su.s-a ca*asau !daiva+m-anu.sa+lak.sma+vit ! sad+a+sad+vyakti+vic* *ch-anta* !ud-aro m.rdu+bh-a.sa.na.h !!1002.18! a+hi.msa+v.rtti.h karu.na.h !sat+sam-agama+nirv.rti.h ! p-arok.sye.na bhajan vi.s.nu.m* !tat+praty+ak.sa+-ik.sa.na+e.sa.na.h !!1002.19! pa/syanti hi hari.m* sa+ak.s-ad* !d.r.dha+bhakt-a* mumuk.sava.h ! iti ni/scitav-an /s-astra+ !+d.r.s.ty-a sa* ca tath-a+vidha.h !!1002.20! bhakty-a /sr-imad+bh-agavata.m* !pa.thati sma sa* nityad-a ! tad+artha.m* ca* *api manas-a !vyacicintad* raha.h sthita.h !!1002.21! ekad-a pa?ncamasya* *asau !skandhasya* *artha.m* vicintayan ! up-asya.m* bh-arate var.se !nara+n-ar-aya.na.m* hy* avait !!1002.22! sa* ca praty+ak.sa* eva*-aste !vi/s-al-ay-a.m* tapa/s* caran ! -a+kalpa+anta.m* svaya.m* ju.s.to* !n-aradena*uddhavena ca !!1002.23! atha*utkas* tad+did.rk.s-ayai !kari.syan sa+phal-a.m* n.rt-a.m ! tairthikai.h saha sa* pr-ay-aj* !janair* badarik-a+-a/sramam !!1002.24! yatra sa+ak.s-ad* vi.s.nu+pad-i !ga;ng-a*asti bhava+mocan-i ! pu.nya.m* n-arada+ku.n.da.m* ca !tapta+ku.n.dam agha+-apaham !!1002.25! urva/s-i+sa.mgama.m* t-irtha.m* !yatra pa?nca+/sil-as* tath-a ! pu.ny-a.h santi ca t-irth-ani !yatra* *any-any* api bh-uri/sa.h !!1002.26! a+k.saya+-akhya+t.rt-iy-ay-a.m* !pr-apya ta.m* tatra sa* dvi+ja.h ! n-ar-aya.na+.r.ser* akarod* !arc-a+r-upasya dar/sanam !!1002.27! dharma+/s-astra+anus-are.na !tairthika.m* vidhim -acaran ! tatra*eva*-av-asam akarod* !var.ni+indro* *an+-akula+antara.h!!1002.28! saha+-agate.su loke.su !k.rtv-a y-atr-a.m* gate.sv* atha ! pras-adayitum -arebhe !n-ar-aya.nam .r.si.m* n.r+pa !!1002.29! vidh-aya naityaka.m* karma !praty+aha.m* purato* hare.h ! pap-a.tha da/sama+skandha.m* !sa.mp-ur.na.m* vidhivat su+dh-i.h !!1002.30! eva.m* tam -ar-adhayata.h !kanda+m-ula+phala+a/sina.h ! vyat-iyus* tasya .sa.n+m-as-a* !d-irgha+d.r.s.ter* a+khidyata.h !!1002.31! ek-a+da/sy-a.m* prabodhany-a.m* !div-a p-a.tha+arcana+-adi sa.h ! vidh-aya j-agara.m* cakre !nir+-ah-aro* ni/si dvi+ja.h !!1002.32! atha prasanno* bhagav-an day-a+nidhis* ! tasmai sa* -atm-iya+vapus* tad* eva hi ! ad-id.r/sad* divyam an+anya+m-anasair* ! d.r/sya.m* nijair* adbhutam -atma+sa.msm.rtai.h !!1002.33! saha+udyata+an+eka+div-a+kara+-abha.m* ! ta.m* var.ni+ve.sa.m* dvi+bhuja.m* vaya.h+stham ! tapasvina.m* /sy-amam ati+pra/s-anta.m* ! d.r.s.tv-a*i.s.ta+deva.m* sahas-a sa* vismita.h !!1002.34! avetya sadyo* badar-i+pati.m* tam ! utth-aya natv-a dhara.nau nipatya ! prema+a/sru+netra.h pulaka+-av.rta+a;ngo* ! baddha+a?njali+dvandva* iti*-i/sam ai.t.ta !!1002.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne /sata+-ananda+k.rta+badar-i+pati+sam-ar-adhana+n-am-a dvit-iyo* *adhy-aya.h]] /sata+-ananda* uv-aca: /sri+v-asudeva* iha sarva+mumuk.su+loka+ ! +k.sem-aya nir+jaras+.r.si.h karu.n-a+nidhis* tvam ! -a+kalpam -acarasi t-ivra+tap-a.msi ta.m* tv-a.m* ! n-ar-aya.na.m* muni+vara.m* badar-i+-i/sam -i.de !!1003.1! /sr-i+n-arada+-adi+muni+ma.n.dala+sevita+a;nghri.m* ! nir+n-i.da+g-a.dha+dala+sa.mkulit-a.m* vi/s-al-am ! adhy-asya veda+h.rdayasya nir-upaka.m* tv-a.m* ! n-ar-aya.na.m* muni+vara.m* badar-i+i/sam -i.de !!1003.2! deva+a;ngan-a+ga.na+vasanta+su+gandhi+v-atair* ! yukta.h sura+adhi+pati+mohaka+g-ayaka+oghai.h ! k-amo* *api yena sahas-a vijita/s* ca ta.m* tv-a.m* ! n-ar-aya.na.m* muni+vara.m* badar-i+-i/sam -i.de !!1003.3! yan+m-anasa.m* jita+tapasvi+ga.no* *api ro.sa.h ! spra.s.tu.m* katha.m+cana kad-a+cana na*-apa /saktim ! ta.m* tv-a.m* ca bibhyati yato* *antara+vairi.no* *anye ! n-ar-aya.na.m* muni+vara.m* badar-i+i/sam -i.de !!1003.4! tva.m* p-urva+k-ama+patir* apy* anu+v-asara.m* sva.m* ! daiva.m* ca pitryam api karma karo.si k-ale ! sa.mgr-ahayann* a+khila+nai.s.thika+var.ninas* tv-a.m* ! n-ar-aya.na.m* muni+vara.m* badar-i+-i/sam -i.de !!1003.5! yasm-at pravartatae* iha*a+khila+saukhya+hetu.h ! sac+ch-astra+v.rndam a+khila.m* khalu nai.s.thika+indr-at ! yat karma du.s+karam a+martya+ga.nai/s* ca ta.m* tv-a.m* ! n-ar-aya.na.m* muni+vara.m* badar-i+-i/sam -i.de !!1003.6! ye ye niv.rttim upayanti vir-aga+veg-at ! sa.ms-ara+bh-iti+janit-ad* adhi+bh-umi te te ! yasya*-a/sraye.na sukhino* *atra bhavanti ta.m* tv-a.m* ! n-ar-aya.na.m* muni+vara.m* badar-i+-i/sam -i.de !!1003.7! yat+p-ada+padma+makaranda+rasa+eka+lubdho* ! brahma+a.n.da+saukhyam a+khila.m* hi kad-a+cid* eva ! ra;nko* *api na*icchati sukha+ambu+dhim eva ta.m* tv-a.m* ! n-ar-aya.na.m* muni+vara.m* badar-i+i/sam -i.de !!1003.8! mano+ratho* me bahu+k-ala+j-atas* ! tvad+-ik.say-a*eva*adya phalena p-ur.na.h ! k.rp-a vidhey-a mayi bhakti+bh-aji ! tava*a;nghri+padme karu.n-a+rasa+-ardre !!1003.9! su+vrata* uv-aca: iti stuvanta.m* tam uv-aca bhakta.m* ! n-ar-aya.na.h sva+-a/srita+kalpa+v.rk.sa.h ! pr-ito* *asmi te mad+varam -ipsita.m* tva.m* ! v.r.n-i.sva var.nin sa+kala+artha+siddhe.h !!1003.10! evam ukto* bhagavat-a !ta.m* pra.namya mud-a puna.h ! sa* brahma+c-ar-i prov-aca !tat+sev-a+utsuka+m-anasa.h !!1003.11! yadi prasanno* *asi vibho !varo* deya/s* ca me tad-a ! rak.sa m-a.m* sva+antike nitya.m* !dehi sev-a.m* tvam -atmana.h !!1003.12! gu.na+g-ana.m* tava*eva*iha !kartum icch-ami p-ar/sva+ga.h ! s-aphalya.m* yena vacasa.h !/suddhi.h sy-ac* ca*antar+-atmana.h !!1003.13! siddhy+ai/svarya+-adi na*icch-ami !tvatto* *aha.m* kim+api prabho ! s-a.ms-arike virakto* *asmi !sukhe m-ay-amaye dhruvam !!1003.14! ity* uktavanta.m* bhagav-a.ms* !tam uv-aca mah-a+matim ! brahma.ms* tvay-a vyavasita.m* !sa.myag* etan* mumuk.su.n-a !!1003.15! ki.m+tv* aha.m* s-a.mprata.m* bh-umau !kosale.su*uttare.sv* iha ! j-ato* *asmi dharmato* bhaktau !hari+n-amn-a hi vi/sruta.h !!1003.16! varte pa/scima+pa?nc-ala+ !+de/se dur+ga+pure *adhun-a ! so* *aha.m* tv-am antike svasya !rak.si.sy-ami na sa.m/saya.h !!1003.17! mad-iya+gu.na+g-ana+icch-a !vartate tava h.rdy* ata.h ! tasya me tva.m* caritr-a.n-a.m* !grantha+kart-a bhavi.syasi !!1003.18! so* *aha.m* p-ur.na.m* kari.sy-ami !tvad+v-a?nchitam atas* tvay-a ! so* *anve.sya pr-apya ity* uktv-a !bhagav-an sa* tiro* dadhe !!1003.19! tata.h so* *ati+prah.r.s.ta+-atm-a !tad+v-ik.s-a+-apta+mano+ratha.h ! vidh-aya p-ara.n-a.m* pr-ata.h !pa?nc-ala+abhi+mukha.m* yayau !!1003.20! n-ar-aya.na+-ik.sa.na+-anando* !dvi+jo* m-asa+dvayena sa.h ! khy-ata.m* gurjara+de/se.su !pr-apa /sr-i+nagara.m* puram !!1003.21! tatra /su/sr-ava pa?nc-al-ad* !*dharir* darbh-avat-i.m* puram ! -agatya saha+ja+-anando* !var.n-i yaj?na.m* karoti hi !!1003.22! n-ar-aya.na+avat-ara.m* ta.m* !drak.sy-amo* mi.s.ta+bhojanam ! k.rtv-a dhana.m* ca pr-apsy-ama* !iti vipra+giro* *a/s.r.not !!1003.23! mah-a+makha+utsava.m* dra.s.tu.m* !gacchadbhir* br-ahma.na+vrajai.h ! saha so* *api sam-agacchad* !dvit-iye *ahani t-a.m* pur-im !!1003.24! n-an-a+de/sa+sam-ay-atai.h !kara+-atta+balibhir* janai.h ! v.rt-ay-a.m* tad+did.rk.s-a+utkais* !tasy-am aik.sata ta.m* prabhum !!1003.25! ucca+si.mha+-asana+-ar-u.dha.m* !/sy-ama.m* candra+sama+dyutim ! bhakta+h.rn+nayana+-ananda.m* !var.ni+ve.sa.m* ca bibhratam !!1003.26! haimai* ratnamayai.h pau.spair* !bh-u.sa.nair* bahudh-a*a.m/sukai.h ! abhyarcyam-ana.m* bhakta+oghai/s* !candanena su+gandhin-a !!1003.27! kara+-atta+ya.s.ty-a g.rh.nanta.m* !h-ar-an pau.sp-an sahasra/sa.h ! na+eka+de/sa+sam-ay-atair* !d-iyam-an-an nara+vrajai.h !!1003.28! haim-i* raupy-a* mudrik-a/s ca !v-as-a.msy* -abhara.n-ani ca ! viprebhyo* dadata.m* pr-ity-a !sa+h-asa+mukha+pa;nka+jam !!1003.29! ta.m* d.r.s.tv-a da.n.davad* bh-umau !patitv-a pra.nan-ama sa.h ! baddha+a?njali+pu.ta.m* proce !n-ar-aya.na hare jaya !!1003.30! haris* ta.m* m-anay-am -asa !sa.mpr-ita.h sv+-agata+-adibhi.h ! vara+d-ana.m* saphalayan !sva+k.rta.m* bhakta+vatsala.h !!1003.31! sva+antike v-asay-am -asa !dattv-a d-ik.s-a.m* ca ta.m* dvi+jam ! prapanna+a+bhaya+da.h sv-am-i !karu.n-a+varu.na+-alaya.h !!1003.32! mano+ratha+phala.m* pr-apya !sa* ca h.r.s.ta+man-a.h prabhum ! sevam-ano* *avasan* nitya.m* !tad+ya/sa.h+var.nana+utsuka.h !!1003.33! k-alena*alpena ca hare.h !k.rpay-a tasya sad+dhiya.h ! sam-adhi+siddhir* a.s.ta+a;nga+ !+yoga+abhy-asa.m* vin-a*abhavat !!1003.34! dhy-aya.ms* ta.m* h.rdi so* *adr-ak.s-id* !pr-ag+d.r.s.ta.m* badar-i+i/svaram ! k.sa.na+ante *antarhita.h so* *atha !yath-a saud-aman-i divi !!1003.35! jyotirmaye *a+k.sare dh-amni !sthita.m* ta.m* k.r.s.nam aik.sata ! sam+agra+ai/svarya+sa.mpanna.m* !sa+p-ar.sada+parigraham !!1003.36! go+lokam atha vaiku.n.tha.m* !/sveta+dv-ipa+-adi dh-ama yat ! tad-a*aik.sayat saha*ai/svarya.m* !haris* tasm-aai* a+laukikam !!1003.37! yath-a svaya.m* ca*-avir* -asid* !dharmo* bhaktis* tath-a*.r.saya.h ! te.s-a.m* rupa.m* yath-a p-urvam !atratya.m* ca*apy* ab-ubudhat !!1003.38! svasya bhakt-a/s* ca ye bh-umau !puru.s-a* yo.sitas* tath-a ! api te.s-am ubhe r-upe !tasmai harir* ajij?napat !!1003.39! janma+karma+-adi te.s-a.m* ca !svasya*ai/svarya.m* ca sarva/sa.h ! bh-uta.m* bhavad* bhavi.sya.m* yat !taj* j?n-ana.m* pradadau prabhu.h !!1003.40! tato* *abh-ut so* *api sarva+j?na.h !/sata+-anando* mah-a+mati.h ! yath-avat tat sarvam avain* !maitreya.m* svam .r.si.m* tath-a !!1003.41! so* *atha pr-ita+man-a* var.n-i !tad-iya+gu.na+var.nanai.h ! sv-iya.m* j?n-ana.m* tath-a vidy-a.h !sa+phal-i+kartum -aha tam !!1003.42! tvad+ya/so+gumphanena*eva !prabandhair* vi+vidhai.h prabho ! sva+j?n-ana.m* sa+phal-i+kartum !utk-aya*-aj?n-a.m* tu dehi me !!1003.43! iti ni.s+kapa.ta.m* tena !y-acito* harir* -aha tam ! mano+ratho* aya.m* sa+phalo* !bhavi.syati tava dvi+ja !!1003.44! -ay-ahi tva.m* may-a s-aka.m* !dur+ga+pattanam uttamam ! tatra*aha.m* k-arayi.sy-ami !r-adh-a+k.r.s.nasya mandiram !!1003.45! tatra*ati+p-avane k.setre !vasa.ms* tva.m* sthira+m-anasa.h ! /s-astra.m* viracayer* var.nin !yath-a+-atma+anubhava.m* mama !!1003.46! ity* anuj?n-ata* -i/sena !h.r.s.ta.h sa* k.rtav-a.ms* tath-a ! s-aka.m* bhagavat-a dur+ga+ !+puram etya*avasac* ciram !!1003.47! sat+sa;ngi+j-ivana.m* n-ama !dharma+/s-astram ida.m* hi sa.h ! hari+l-il-amaya.m* cakre !/sr-i+go+p-i+n-atha+mandire !!1003.48! /sodhayitv-a*atha tad+bhakt-an !harer* mat+pra+mukh-an vida.h ! kati+cit p-a.thay-am -asa !vipr-an antarhite harau !!1003.49! iti te kathita.m* bh-u+pa !janma+karma+-adi me guro.h ! sat+sa;ngi+j-ivanam atha*u !sac+ch-astra.m* vacmi tat+k.rtam !!1003.50! [a: 1003.51: Alternatively: #/+/sac* *ch-astram#/-. :a] sa+kala+dharma+bh.rta.m* hari+l-ilay-a ! samupab.r.mhitam etad* iha*adbhutam ! rasa+vid-a.m* bhuvi m-anasa+ra?njana.m* ! kali+mala+upa/sama.m* /s.r.nu sa+-adaram !!1003.51! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne /sata+-ananda+mano+ratha+siddhi+n-am-a t.rt-iyo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: p-atu.m* dharmam a+dharmam utkhanayitu.m* /sr-i+bhakti+dharma+a;ngato* ! j-at-aya*uttara+kosale.su vibudha+-anand-aya sad+dharmi.ne ! /sri+mac+chandana+pu.spa+h-ara+rucaye /subhra+a.m/suke bibhrate ! tasmai /sr-i+gurave namo* *astu haraye n-ar-aya.n-aya*.r.saye !!1004.1! yo* b-alye *apy* a+khila+.rddhi+vaibhava+bh.rte *an+-asakta* eva*-atmano* ! gehe sva+i.s.ta+b.rhad+vrata+ucitam av-apya*-a/su*upan-aya.m* pitu.h ! hitv-a t-ivra+viraktita.h saha nijai.h sa.mbandhibhis* tad+g.rha.m* ! kartu.m* t-ivra+tap-a.msy* ara.nyam agamad* yoga+-i/svara+-atma+priya.h !!1004.2! sv-abh-aviky-* abhavac* ca yasya satata.m* brahma+sva+r-upa+sthitir* ! dharmo* bhaktir* api svakai.h saha ca yad+dh.rt+padmam adhy-u.satu.h ! /sabda+-ady-a* n.r+pa+dur+labh-a/s* ca vi.say-a.h pa?nca*api yan+m-anasa.m* ! na*-akra.s.tu.m* kva+cana*api /sekur* a+mala.m* yebhyo* *asti bh-is* ty-agin-am !!1004.3! bhakt-an sv-an nara+n-a.tanena bahudh-a ya.h pr-i.nayan bh-u+tale ! r-ama+-ananda+guror* av-apa mahat-i.m* d-ik.s-am ud-ara+/srav-a.h ! vikhy-ata/s* ca tato* babh-uva saha+ja+-ananda+-ahvay-a sad+guru.h ! /su.ska+j?n-ani+kula+-arya+n-astika+mata+dhv-anta+eka+ca.n.da+a.m/sum-an !!1004.4! ya/s* ca*a+dharma+kul-an nija+-a/srita+jan-a.ms* t-ur.na.m* vimocya*a+khil-an* ! lobha+-ir.sy-a+mada+m-ana+matsara+kali+krodha+-atma+bh-u+sainyata.h ! sv-iya.m* dh-ama tama.h+para.m* nayati t-an deha+avas-ane *a+k.sara.m* ! brahma*adhi+k.siti sa* prabhur* vijayate bhuri+prat-apo* hari.h !!1004.5! kva+cana nija+mukha+aravinda+d.r.s.tyai ! nijam u.taja.m* parive.s.tya ma.n.dalena ! sthitam .r.si+ga.nam -akalayya t-ur.na.m* ! bahir* upagacchati me mano* *astu tasmin !!1004.6! kva+cana muni+ga.na+-agama.m* ni/samya ! drutam abhisa.mcalana+a+sm.rta+uttar-iye ! nava+nalina+d.r/s-a*abhito* nij-a.ms* t-an ! sukhayati me *atra mano* *astu ca+aika+caile !!1004.7! kva+ca sadasi mah-a+-asana+upavi.s.te ! kara+vilasat+tulas-i+indhana+srag+-i/sam ! smarati bha+ga.na+madhya+ga+indu+/sobhe ! muni+nayana+eka+pade mano* *astu tasmin !!1004.8! kva+ca muni+jana+m-anana+-atta+/sukla+ ! +ambara+tilaka+a+k.sata+citra+pu.spa+m-ale ! sthitavati dh.rta+p-aduke *astu ceto* ! bhagavati me ka.ti+datta+p-a.ni+padme !!1004.9! a+jana+jani+mukha+utsave.su n-an-a+ ! +jana+pada+sa.mgata+bh-uri+bhakta+sa;nghai.h ! vi+vidha+vasana+bh-u.sa.nai.h su+gandhair* ! apacita* e.sa* mude *astu pu.spa+h-arai.h !!1004.10! kva+cana muni+jana+a+tithi+kriy-ay-a.m* ! d.r.dha+ka.ti+bandha+pinaddha+p-ita+v-as-a.h ! svayam api parive.sayan muhus* t-an ! ati+su+hit-an vidadhat sa* me *astu siddhyai !!1004.11! dhvaja+yava+kamala+a;nku/sa+-urdhva+rekh-a+ ! +rucira+pada+krama.nair* im-a.m* dharitr-im ! vidadhad* ati+diva.m* sa* dharma+s-unur* ! nija+sakhi+narma+karo* dad-atu buddhim !!1004.12! kva+cana nija+suta+dvay-aya de/s-an ! sadasi sama.m* hi vibhajya dattavantam ! bhuvi v.r.sa+parirak.sa.na+eka+bh-ava.m* ! v.r.sa+tanaya.m* tam aha.m* dhiyai smar-ami !!1004.13! iha ja.da+mataya/s* ca p-api+j-iv-a* ! api yad+ud-ara+sad+-a/sraye.na na+eke ! drutatara+parih-ata+du.h+sva+bh-av-a.h ! su+k.rti+var-a.h syur* asau sa* me *astu tu.s.ta.h !!1004.14! kva+cana nija+jan-an yath-a+adhik-ara.m* ! nanu nigama+sm.rti+sa.mmata.m* sva+dharmam ! yadu+pati+bhajana+-a.dhyam -adi/sa.ms* ta.m* ! vidadhad* atha svayam -i/sa* e.sa* tu.sy-at !!1004.15! kva+cana vidadhad* i.s.ta+karma /suddha.m* ! kva+ca vidadhad* bhuvi p-urta+karma ca*-i/sa.h ! a+ga.nita+mukha+j-an yath-a+i.s.ta+bhojyair* ! ati+su+hit-an vidadhe sa* me *astu tu.s.ta.h !!1004.16! kva+ca ni/si muni+v.rnda+madhya+sa.mstha.h ! svayam uru+sa.m/saya+p.rcchyam udvibh-avya ! prati+padam urudh-a+uttara+prad-at-a ! harir* iha s-adhu tanotu ma;ngala.m* me !!1004.17! a+k.rta+vi+vidha+yoga+s-adhano* *api ! dhruvam a.nu+v-ik.sa.na+m-atrato* *api yasya ! iha sa+kala+sam-adhi+siddhim eti ! prabhur* a+khila.m* mama ma;ngala.m* kriy-at sa.h !!1004.18! bhavati*iha bhuvas* tale mah-an ! na+ga+r-ajo* hima+v-an udag+di/si ! vitata+ucca+g.rha+-abha+kandara.h ! p.rthu+r-upya+uccaya+/subhra+k-antim-an !!1004.19! kva+cid* a?njana+pu?nja+sa.mnibha.h ! kva+cid* a.s.t-a+pada+s-anu+/sobhana.h ! kva+cid* e.sa* ca raupya+/s.r;nga+bh.rd* ! bahudh-a var.na+vi+citra+dar/sana.h !!1004.20! vi+mal-a.h puru+nir+jhara+udbhav-a.h ! parita.h s-arasa+ha.msa+ma.n.dit-a.h ! sarita.h prasaranti v-a yata.h ! /sata/so* lola+tara;nga+/sabdit-a.h !!1004.21! dhava+ketaka+kumbha+p-a.tal-abhi.h ! kakubhai.h kunda+kadamba+n-alikerai.h ! va.ta+bilva+kapittha+d-a.dimair* yo* ! ruciras* t-ala+tam-ala+s-ala+j-alai.h !!1004.22! saralair* vara.nair* a+/soka+v.rndair* ! bakula+-amr-ataka+campakai* ras-alai.h ! kadal-i+pra+mukhai.h phala+drumair* yo* ! rama.n-iya.h kusuma+drumai.h sam+ant-at !!1004.23! vikacai.h kusumair* iva*-ik.sm-a.na/s* ! cala+/s-akha+drubhir* -ahvayann* iva+arghy-an ! madhurai.h pika+kujitai/s* ca darbhai.h ! phala+m-ula+-adibhir* apy* atha*-atitheya.h !!1004.24! rurubhir* mahi.sair* bal-i+mukhai.h ! ki.ti+/salyai.h /srita+.rk.sa+ga.n.dakai.h ! k.rkav-aku+may-ura+c-atakair* ! itarai.h pak.si+ga.nai/s* ca sevita.h !!1004.25! gaja+b.r.mhita+nir+jhara+svanair* ! upadeva+-adi+upav-i.nanais* tath-a ! nigama+dhvanibhir* dhun-i+ravair* ! ninadai.h pak.si+ga.nasya lak.sita.h !!1004.26! vidadhe vidhin-a*eva yo* *adhipa.h ! sa+kal-an-am api bh-ubh.rt-a.m* pur-a ! ni+khila+uttama+ratna+sa.mbhava.h ! /srita* eva*asti /siva+-adibhi/s* ca ya.h !!1004.27! yatra divy-a tri+patha+g-a !prathama.m* su+prati.s.thit-a ! brahma+lok-ad* apakr-ant-a !vartate saptadh-a kila !!1004.28! [a: 1004.24: Printed #/+ap-akrant-a#/-. :a] vasv+aukas-ar-a nalin-i !p-avan-i ca saras+vat-i ! jamb-u+nad-i ca s-it-a ca !ga;ng-a sindhu/s* ca saptam-i !!1004.29! tatra k.so.ni+dhara+adhipe bhagavato* n-ar-aya.nasya*-a/srama.h sa+ak.s-ac* *chr-i+puru.sa+uttamasya k.rpay-a .r.sy+-ak.rti.m* bibhrata.h ! sva+pre.s.tha+prabhu+sevana+-atta+badar-i+d-ava+-ak.rti+cch-adita+ ! +sva+an+anta+a+k.sara+dh-amato* *asty* ati+sukha.m* yo* datta* eva*-ik.sa.n-at !!1004.30! badar-i+taru+ma.n.dala+ullasad+ ! +rasavat+kola+gulu?nchak-a/s* ca yat ! dadhate hi kama.n.dalu+bhrama.m* ! prabhu+v-ik-a+-agata+mukta+h.rtsv* api !!1004.31! paritas* taru+m-ula+sa.m/srit-a* ! nigama+artha.m* bhagavan+mukh-ac* *chrutam ! h.rdaye vi+jane puna.h punar* ! munayo* yatra vibh-avayanti ca !!1004.32! /sa/sak-a.h khanak-a.h kha+g-a* m.rg-a.h ! sa+daya.m* mukta+janair* ud-ik.sit-a.h ! a+cal-a.h khalu cintayanti yan* ! muni+b-al-a* iva /sik.sit-a* harim !!1004.33! janat-a+parip-i.dana+udyat-a* ! hari+bh-it-a* madana+-ady+ari+dvi+p-a.h ! prabhavanti na mukta+dh-ama ya.m* ! h.rdaye na*apy* abhigantum a?njas-a !!1004.34! nija+m-anasa+t-apa+/s-antaye ! parito* mukta+jan-a* yad-a*-agat-a.h ! hari+v-ag+a+m.rtena nirv.rt-a* ! b.rhad*-ananda+sukh-a/s* caranti ca !!1004.35! m.rga+r-aja+mukh-a/s* ca yatra vai ! gata+naisargika+du.s.ta+v.rttaya.h ! pa/savo* *api yath-a vani+dvi+j-a* ! .r.si+v.rtti.m* dadhate hi ni.h+smar-a.h !!1004.36! ura+g-a* nakulair* dvi+p-a/s* ca si.mhair* ! v.r.sa+da.m/sai.h khanak-a* v.rkai.h /s.rg-al-a.h ! hari.n-a/s* ca tarak.subhi/s* caranti ! saha yatra*api div-a+-a/say-a* a+ri.s.tai.h !!1004.37! vilasaty* ati+nir+mala+udak-a* ! ni+khila+agha+ogha+vi/sodhana+-ik.sa.n-a ! hima+ra/smi+rucis* tara;ngit-a* ! vitat-a vi.s.nu+pad-i ca yatra vai !!1004.38! kaup-ina+kanth-a+a.m/suka+valkal-ani ! dh.rt-ani /s-akh-asu ca yat+tar-u.n-am ! sa+-a/sa.mkam eva sp.r/sati dvi+j-an-a.m* ! v-ato* *api ga;ng-a+udaka+/sodhitani !!1004.39! s-urya+vahni+sa+d.r/sa+prabhai/s* ca yo* ! brahma+bh-uta+yatibhir* jita+indriyai.h ! t-apasai* ruru+m.rga+ajina+ambarai.h ! sarva+vidbhir* abhisevyate *ani/sam !!1004.40! bh-uri+pu.nya+caya+h-ina+dur+gamo* ! br-ahma+lak.smy-+anugata/s* ca k-ama+da.h ! /sikya+lambi+ka.thinai.h payo+ghatair* ! ma.n.dita.h /srama+hara/s* ca pa/syat-am !!1004.41! divya+pu.spa+nivah-a* itas* tata.h ! santi yatra hari+p-ujakai.h k.rt-a.h ! bh-uri+tejasi na yatra b-adhate ! r-atri+ja.m* ca timira.m* mah-a+-atmana.h !!1004.42! bh-uri+bhasma+nicay-ani /suc-ina.m* ! yatra ca*agni+/sara.n-ani mun-in-am ! sa+a;nga+veda+vidu.s-a.m* ja.til-an-a.m* ! santi sa.myama+k.r/sa+a;nga+lat-an-am !!1004.43! yatra ke+cana sak.rn* marud+bhujo* ! n-ira+p-a.h kati+cana*u.sma+p-as* tath-a ! phena+p-a* vidhu+mar-ici+p-as* tapo* ! dh-uma+p-a/s* ca vanina.h prakurvate !!1004.44! c-ira+carma+dala+valkala+vastr-a.h ! ke+cana*api t.r.na+tantu+ja+vastr-a.h ! a/sma+ku.t.tam atha v-a rada+ku.t.ta.m* ! yatra ke+cid* .r.sayo* *adyam adanti !!1004.45! bhak.sayanti cala+patra+phal-ani ! ke+cid*ambu+nilay-a* japa+ni.s.th-a.h ! tyakta+sarva+vi.say-a* vratam eke* ! *abhra+avak-a/sam api yatra caranti !!1004.46! prema+v.rddhim adhik-a.m* nara+bandhau ! labdhum ujjhita+ras-a.h k.r/sa+deh-a.h ! nai.s.thika+vrata+dhar-a.h sa+kal-a* yac* ! cintayanti h.rdi ta.m* vilasantam !!1004.47! yatraty-a* .r.sayo* vrajanty* anu+dina.m* /sr-i+v-asudeva.m* sthitam ! /sveta+dv-ipae* .rte *a+m.rte *ati+mahasi dra.s.tu.m* nije dh-amani ! c-apa+unmukta+/sara+atig-a.h saha+nara.m* n-ar-aya.na.m* ca*uccakair* ! g-ayanto* gagana+adhvan-a*utsuka+h.rda.h krau?nc-a* yath-a y-utha/sa.h !!1004.48! /sveta+dv-i+pa+pad-an* nare.na sahita.m* n-ar-aya.na.m* v-ik.situ.m* ! yatra*-ay-anty* anu+v-asara.m* ca munaya.h /sr-i+v-asudeva*iti khe ! kurvanto* dhvanim uccakai.h sita+ruca.h kru;n+y-uthavac* ca*adhvani ! pr-apt-a.m/s* ca*-anamato* namanta* uru+dh-a n-ar-aya.n-iy-an mun-in !!1004.49! sn-atu.m* y-asyata* -i/situs* tri+patha+g-a.m* sa.mdar/san-aya druta.m* ! yatra pr-atar* upetya ca*adhvani sad-a ti.s.thanti vai pa;nkti/sa.h ! adya*asmad* *dharir* e.syati*ity* ati+tar-am utka.n.thit-a/s* ca*un+mukh-a* ! -ara.ny-a.h pa/su+pak.si++n-aga+manu+j-as* tyakta+anya+sarva+kriy-a.h !!1004.50! yatra /s-advalamaye sam-i+k.rte ! h-ina+da.m/sa+ma/sake m.rdu+sthale ! udgat-a*asti badar-i su+/sobhit-a ! snigdha+komala+dalai.h phala+vrajai.h !!1004.51! nitya+pu.spa+phala+/s-alibhi/s* ca y-a ! divya+p-ada+pa+varai.h pari/srit-a ! k.sut+t.r.d+u.s.na+hima+do.sa+varjit-a ! p-ujit-a ca bali+homa+karmabhi.h !!1004.52! vist.rta+ati+vi+mala+dyuti+/s-akh-a ! ka.n.takai.h parih.rt-a ca mano+j?n-a ! ni.h+saran+madhu+ras-a nanu divy-a ! v-ik.sa.n-ad* a+khila+p-apa+nihantr-i !!1004.53! n-adit-a madhu+ravai/s* ca viha;ngai.h ! sevit-a sura+ga.nair* anu+velam ! chh-ayay-a nibi.day-a /sraya.n-iy-a ! y-a.m* vadanti munaya/s* ca vi/s-al-am !!1004.54! j?n-ana+vij?n-ana+sa.mpanna.h !/sr-i+k.r.s.nasya nide/sata.h ! nivasaty* uddhavo* yatra !siddho* bh-agavata*agra+.n-i.h !!1004.55! vaih-ayaso* hrado* yatra !santi r-aja+.r.saya/s* ca yat ! yatra ca*a/sva+/sir-a* nitya.m* !ved-an pa.thati /s-a/svat-an !!1004.56! yatra /sakra.h pur-a hatv-a !v.rtra.m* veda+artha+p-ara+gam ! brahma+haty-a+apanoda+artha.m* !cakre var.sa+a+yuta.m* tapa.h !!1004.57! s-avar.ni.h s-urya+tanayo* !n-aradena su+/sik.sita.h ! sad+dharm-an abhyasan yatra !tapasyati hari.m* bhajan !!1004.58! /sreyase bhuvi bhakt-an-a.m* !yatra*eva bhagav-an svayam ! nara+n-ar-aya.no* nitya.m* !tapa/s* carati du.s+karam !!1004.59! pravartate na*eva kali.h !karhi+cid* yatra ca*-a/srame ! /sreyo+m-urter* bhagavata.h !sa+ak.s-ad* v-as-aj* jagat+pate.h !!1004.60! a+kha.n.da+bhagavad+dhy-ana+ !+-ananda+nirv.rta+m-anasa.h ! nitya.m* sev-a+paro* yatra !n-arado* vartate muni.h !!1004.61! yatratya+sukha+le/sena !p-arame.s.thya+-adi+dh-ama+jam ! sukha.m* sama.m* na*eva budhair* !m-iyate rasa+vedibhi.h !!1004.62! muktair* an+ekai/s* ca mumuk.su+v.rndai.h ! sam-a/srito* yo* vibudhai* rasa+j?nai.h ! sa* -a/sramo* dar/sana+m-atrato* *api ! harann* agha.m* /sobhayati*iha bh-umim !!1004.63! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne badar-ika+-a/srama+var.nana+n-am-a caturtho* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tatra*ekad-a bhagavato* !nara+n-ar-aya.nasya hi ! dar/sana+artham up-ajagmur* !munayas* tat+sm.rt-a* n.r+pa !!1005.1! t-irtha+y-atr-a.m* bahu+vidh-a.m* !vidh-aya jagat-i+tale ! icchantas* tat+phala.m* pr-aptu.m* !dar/sanena jagad+guro.h !!1005.2! mar-ici/s* ca vasi.s.tho* *atrir* !ekata/s* ca dvitas* trita.h ! ka/syapa/s* ca bharad+v-aja.h !/s-akalyo* bh.rgur* a;ngir-a.h !!1005.3! h-ar-ito* gautama.h ka.nvo* !y-aj?navalkya+par-a/sarau ! /si.m/sap-ayana* aurva/s ca !vi/sv-a+mitras* tath-a*-asuri.h !!1005.4! sa.mvarto* babhru+maitreyau !b.rhad+a/svo* *atha loma/sa.h ! utathya* indra+pramitir* !vai/sa.mp-ayana+devalau !!1005.5! pulastya.h pulaho* garga.h !/saktrir* vo.dhur* b.rhas+pati.h ! v-ama+deva.h pa?nca+/sikha.h !pracet-a.h kardama.h kratu.h !!1005.6! jaig-i.savya.h su+mantu/s* ca !v-alm-iki/s* cyavano* *aru.ni.h ! k-aty-ayano* jarat+k-arur* !-ast-ika/s* ca vibh-a.n.daka.h !!1005.7! .r.sya+/s.r;nga.h /saradv-a.m/s* ca !/sam-iko* jaiminir* yati.h ! a.s.t-a+vakra.h p-a.nini/s* ca !m-a.n.davya.h /s-aka.t-ayana.h !!1005.8! k.r.s.na+-atreya.h sth-ula+/sir-a.h !/sunako* g-argya+tittar-i ! k-ala+v.rk.s-iya* utta;nko* !n-aciketa/s* ca m-a.thara.h !!1005.9! mau?nj-ayana/s* ca par.na+ado* !b.rhad+agni/s* ca parvata.h ! j-at-ukar.nya* .rc-ika/s* ca !hari+/sma/srus* tath-a*a.m/sum-an !!1005.10! vaita.n.d-i k.s-ara+p-a.ni/s* ca !ka.thas* t-a.n.dya/s* ca g-alava.h ! agni+ve/sya/s* ca kau.n.dinya.h !/s-a.n.dilyo* bh-alukis* tath-a !!1005.11! /sveta+ketu/s* ca vipulo* !ma;nkir* gaura+/sir-as* tath-a ! bh-a.n.d-ayanir* jayanta/s* ca !m-a.n.d-ukeya/s* ca /s-arkara.h !!1005.12! ka.na+ada.h kava.sa.h paila.h !pippal-ayana+bh-agur-i ! kak.s-iv-an idhma+v-aha/s* ca !vatso* gaura+mukhas* tath-a !!1005.13! j-ab-alir* upamanyu/s* ca !/sukro* veda+/sir-a* muni.h ! medh-a+tithi/s* ca*-ar.s.ti+.se.no* !*atharv-a*indra+pramadas* tath-a !!1005.14! ku/siko* nara+da.h /sa;nkho* !likhita.h su+tap-a.h /suka.h ! pr-a.no* d-albhyo* v-ita+havya.h !s-avar.nya+udd-alakau tath-a !!1005.15! s-avetaso* vaitahavya.h !s-avar.nir* bh-argavas* tath-a ! gobhilo* j-ajalir* y-aska.h !k-a/syapo* v-atsya+naidhruvau !!1005.16! saubhari.h /saunako* *agastyo* !mudgala.h saindhav-ayana.h ! s-arasvato* bh-uri+seno* !deva+r-ato* *a+k.rta+vra.na.h !!1005.17! ete sa+/si.sy-a/s* ca*anye *api !pippala+ada+-adayo* n.r+pa ! n-ar-ay.na+-a/srama.m* pr-apu.h !kailasa+a+cala+sa.mnidhau !!1005.18! ga;ng-am acak.sata ca tatra sita+udak-a.m* te ! pr-atastana+arka+kara+tejita+lola+bha.ng-im ! ut+tu;nga+d-irgha+tarala+dhvani+n-adita+-a/s-a.m* ! bhasma+ava/se.sa+sa+gara+-atma+ja+mukti+d-atr-im !!1005.19! y-a nityad-a bhagavad+-aplavana+ati+p-ut-a ! d.r.s.t-a smr.t-a*api ni+khila+agha+caya+apahantr-i ! spar/sena p-ataka+har-a*iti tu ki.m* nu v-acya.m* ! n-amn-a*eva d-ura+ga+n.r.n-am api p-ataka+ghn-i !!1005.20! yat+sa.mgato* jana+pad-a* api k-ika.ta+-ady-a.h ! sat+sevya+pu.nya+padat-am upay-anti sadya.h ! y-am antar-a nanu mah-a+.rddhi+bh.rto* *api de/s-a* ! nis+toya+nadya* iva y-anti vig-itat-a.m* vai !!1005.21! yat+sevan-ad* gatim iha*-a/su ca y-a.m* labhante ! lok-a* na t-a.m* tu tapas-a na makhair+ vratair* v-a ! c-andr-aya.na+vrata+pura/s+cara.na+-adibhir* y-a ! sy-at k-aya+/suddhir* iha sa+ambu+ka.nena ca*asy-a.h !!1005.22! n-an-a+makha+-adi+kara.na+/sramam antar-a*api ! p-apa+-atman-am api n.r.n-a.m* sak.rd* ambu+sa;ng-at ! arka+prabh-a+ujjvala+vim-ana+vare.na sadya.h ! svarga+prad-ana+nipu.n-a na par-a*asti yasy-a.h !!1005.23! y-a /sr-i+mah-a+-i/svara+ja.t-a+muku.ta+eka+bh-u.s-a ! sa+indrai.h surai.h sura+ga.nai/s* ca ni.sevyam-a.n-a ! muktair* mumuk.subhir* atha*a+khila+siddhi+k-amai.h ! sarva+artha+d-a*iti satata.m* bhuvi sevan-iy-a !!1005.24! yatra kva v-a*api puru.sasya m.rtasya ca*asthi ! yasy-a.h patet palala+bhak.saka+pak.si+ca?ncv-a.h ! yady* ambhasi dhruvam as-av* api deva+loka.m* ! sadyo* labheta kim u tarhi tad+ambu+sev-i !!1005.25! yukto* mah-a+muni+ga.nai.h puru.sa+uttama.h /sri+ ! +n-ar-aya.na.h prati+dina.m* salile yad-iye ! sn-ati svaya.m* sa+kala+pu.nya+nidhi.h sa+l-ila.m* ! m-ah-atmya+var.nana+pa.tur* bhuvi ko* nu tasy-a.h !!1005.26! tasy-a.m* yath-a+vidhi sn-atv-a !pr-ata.h+k.rtya.m* vidh-aya te ! bhagavad+dar/sana.m* kartu.m* !badar-i.m* t-am up-ayayu.h !!1005.27! atha te dad.r/sur* vipr-a* !bhagavanta.m* nara.m* munim ! adha.h+sthita.m* vi/s-al-ay-a* !badary-a* gagana+sp.r/sa.h !!1005.28! ja.t-a+kir-i.te svar.na+-abhe !muni+dh-arita+/sekharam ! sita+-urdhva+pu.n.dra.m* tulas-i+ !+m-alina.m* /sveta+v-asasam !!1005.29! kavir* harir* antarik.sa.h !prabuddha.h pippal-ayana.h ! -avir+hotro* *atha drumila/s* !camasa.h kara+bh-ajana.h !!1005.30! ity* etair* navabhir* mukhyair* !mah-a+yoga+-i/svarais* tath-a ! v.rta.m* tanv+-adibhir* viprai.h !kal-apa+gr-ama+v-asibhi.h !!1005.31! dvi+bhuja.m* jala+da+/sy-ama.m* !var.ni+ve.sa+dhara.m* k.r/sam ! su+prasanna+mukha+ambho+ja.m* !ta.m* d.r.s.tv-a jah.r.sur* dvi+j-a.h !!1005.32! mun-in vilokya*atha sa* ca*-atmana.h priy-an ! brahma.nya+devo* *api jagad+gurur* mud-a ! abhyetya sadya.h pra.nan-ama m-anitas* ! tai.h so* *api g-a.dha.m* parirabhya mud+bharai.h !!1005.33! tato* ni.sedur* munayo* nare.na ! ku/se.su datte.su v.r.s-i.su ca*atha ! sa* p-ujay-am -asa yath-a+ucita.m* t-an ! p-adya+-adibhi.h p-ujyatam-an sad+arcya.h !!1005.34! k.rtv-a*-atithyam .r.s-i.n-a.m* sa* !de/sa+k-ala+ucita.m* nara.h ! vinayena*upasa.mgamya !vacana.m* ca*idam abrav-it !!1005.35! nara* uv-aca: adya*-anando* mah-an* j-ato* !bhavat-a.m* dar/san-an* mama ! sarva.m* su+labham eva*asti !dur+labha.h sat+sam-agama.h !!1005.36! tatra*api sattam-a* y-uya.m* !ye.s-am* d.r.dhatar-a mati.h ! .r.sy+-ak.rtau bhagavati !vartate *api tapasyati !!1005.37! ye.s-a.m* h.rdi sad-a /sr-i+m-an !badar-i+vana+vallabha.h ! hari.h sphurati sa+ak.sat t-an !vaya.m* vidmo* mahattam-an !!1005.38! y-uya.m* mukta+jan-a.h sarve !d.r.s.ty-a*eva jana+p-avan-a.h ! te.s-a.m* va.h sa.mgama.m* manye !j-iv-an-am ati+dur+labham !!1005.39! yasya*-asann-a bhaven* muktis* !tasya va.h sa.mgamo* bhavet ! yena*eva j-ayate pr-iti.h !sr-iman+n-ar-aya.ne prabhau !!1005.40! tay-a*eva deha+geha+-adau !tyakta+sa;nga.h pra/s-anta+dh-i.h ! para.m* padam av-apnoti !pum-an brahma+-adi+dur+labham !!1005.41! kena*upam-a bhavet te.s-a.m* !sat-a.m* n-ar-ay.na+-atman-am ! bh-umau para+upak-ar-aya !t-irtha+vy-aja+vic-ari.n-am !!1005.42! para+upak-ara+/s-il-a* hi !santi santo* day-alava.h ! nitar-am eva bhagavad+ !+bhakt-a* vai yu.smad+-adaya.h !!1005.43! y-uyam uttama+vel-ay-am !-agat-a* bhagavat+priy-a.h ! adya n-ar-aya.na.h sv-am-i !d-asyate dar/sana.m* prabhu.h !!1005.44! sva+dar/san-aya*anu+dina.m* !mun-in-a.m* ca diva+okas-am ! -agacchat-a.m* vartate *adya !tasya sva+-ik.s-a+arpa.na+k.sa.na.h !!1005.45! asy-am eva hi vel-ay-a.m* !vidhi.m* paurv-ahnika.m* prabhu.h ! sam-apya*atra sam-ay-ati !nai.s.thika+ucitam anv+aham !!1005.46! su+vrata* uv-aca: ittha.m* madhuray-a v-ac-a !kurvanta.m* sat+kriy-a.m* naram ! munayas* tat+prabh-ava+j?n-as* !tae* -ucur* h.r.s.ta+m-anas-a.h !!1005.47! munaya* -ucu.h: j-an-imas* tv-a.m* vaya.m* sarve !.r.sayo* jagad+-i/svaram ! brahma+a.n.d-an-am an+ek-an-am !-i/svara.m* hi nara+uttama !!1005.48! tapa/s+cary-a.m* prakurvanta.m* !sevam-ana.m* sad-a prabhum ! api tv-am -i/svara.m* vidma.h !sa+ak.s-an* n-ar-aya.na.m* yath-a !!1005.49! sarve.s-a.m* m-anan-iyo* *asi !p-ujyo* vandyas* tvam -i/svara.h ! ek-a m-urtir* dvidh-a bh-ati !nara+n-ar-aya.n-av* iti !!1005.50! dhany-a bh-arata+bh-ur* iya.m* bhagavato* n-ar-aya.nasya*a;nkit-a ! padbhir* matsya+yava+a;nku/sa+a/sani+gha.ta+ambho+ja+-urdhva+rekh-a+a;nkitai.h ! dhany-a*iya.m* taru+sa.mtati/s* ca hari.n-a sa.mv-ik.sit-a praty+aha.m* ! dhany-a/s* ca*-a/srama+dar/san-ad* api vaya.m* bhakta+priyasya*-i/situ.h !!1005.51! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne muny+-agamana+nara+dar/sana+nir-upa.na+n-am-a pa?ncamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: eva.m* bruvatsu muni.su !nare smita+mukhe prabhu.h ! sam-apta+daiva+pitryo* *as-av* !-ay-at tatra nija+u.taj-at !!1006.1! yoga+siddha+tanubhi.h pathi muktai.h ! sa+anuga+a+mara+ga.nai/s* ca kha+sa.msthai.h ! vandyam-ana* urudh-a*ati+vin-itai.h ! sva+anuga+uddhava+sam-ik.sita+p-ada.h !!1006.2! dehi+du.s+kara+tapo+dvir+uktay-a ! na+eka+bh-as+kara+maha.h+sam-anay-a ! /sobhana+a+khila+nija+a;nga+janyay-a ! bhr-ajam-ana* uru+p-a.n.dura+tvi.s-a !!1006.3! d-irgha+b-ahu+yugalo* *a+sita+var.no* ! n-utna+pa;nka+ja+dala+-ayata+netra.h ! p-ur.na+candra+vadana.h smita+r-ajad+ ! +danta+r-aji+ruciro* m.rdu+p-ada.h !!1006.4! s-uk.sma+ramya+kapila+an+.rju+ke/so* ! baddha+sundara+ja.ta.h p.rthu+vak.s-a.h ! ku?njara+a/sana+dala+udara+r-ajat+ ! +sad+vali/s* ca nata+sa+bhrama+n-abhi.h !!1006.5! p-a.n.dura+-urdhva+tilakas* tulas-i+srag+ ! +brahma+s-utra+dhara* -ik.sya+/sira+a;nga.h ! m.rt+kama.n.dalu+pal-a/sa+ja+da.n.dau ! var.ni+r-ad* iti dadhac* ca kar-abhy-am !!1006.6! a.m/suka.m* paridadhac* *chuci /sukla.m* ! skandha+lambita+sita+uttara+v-as-a.h ! sarvad-a*eva taru.no* *a+m.rta+v.r.s.ty-a ! pr-i.nayan* nija+d.r/s-a muni+v.rndam !!1006.7! sva+ati+vallabha+muni+-ik.sa.na+j-ata.m* ! bh-uri+har.sam udare na nidh-atum ! /saknuvan vikasad+-asya+d.rg+ab+j-at ! sr-avayann* iva mano+hara+m-urti.h !!1006.8! ta.m* vilokya munayo* bhagavanta.m* ! bh-uti+har.sa+vi+va/s-a* namana+-adau ! prema+sa.mbhava+jala+-av.rta+netr-a.h ! protthit-a* bhuvi nipatya ca nemu.h !!1006.9! dar/sana+k.sa.nae* ime nara+bandhor* ! bh-uri+v-asara+viyoga+ja+t-apam ! sadya* eva vijahur* h.rdi h.r.s.t-a.h ! kairavi.nya* iva p-ur.na+hima+a.m/so.h !!1006.10! ta.m* pibanta* iva locanair* mukhais* ! te lihanta* iva b-ahubhi.h prabhum ! sa.mmilanta* iva sa+-adara.m* tad-a ! sarva/so* dad.r/sire nara+mukhyai.h !!1006.11! t-an yath-avad* urudh-a*atha m-anayan ! m-ana+da.h sva+parira.mbha.na+-adibhi.h ! -asas-ada badar-i+taror* adho* ! vedik-a.m* st.rta+ku/sa+-asan-a.m* hari.h !!1006.12! p-i.the tatra mano+hare muni+patir* bhakta+priya.h so* *a+cyuta.h ! sa.mpr-ityai ni.sas-ada veda+vidu.s-a.m* te.s-am atha*uda;n+mukha.h ! tasmai te ca ni.sedu.se capalay-a d.r.s.ty-a*abhita.h pa/syate ! vipr-a* nai.s.thika+var.nine bhagavate pr-ity-a nama/s* cakrire !!1006.13! tata.h pup-ujur* nijam i.s.ta+deva.m* ! n-ar-aya.na.m* ta.m* vidhin-a nara.m* ca ! p-uj-a+upah-arair* vi+vidhair* muni+indr-a.h ! sa+sneham a+vy+agra+dhiyo* vi/suddhai.h !!1006.14! kast-urik-a+ku;nkuma+kesara+-adyair* ! yuktena sat+saurabha+candanena ! san+mallik-a+campaka+ketaka+-adyai.h ! pu.spair* an+ekais* tulas-i+dalai/s* ca !!1006.15! vi+citra+pu.spa+uttama+c-aru+h-arai* ! ramya+avata.msai.h /subha+/sekharai/s* ca ! su+gandhi+dh-upair* bahubhi/s* ca d-ipai.h ! sadbhir* nivedyai/s* ca phalair* an+ekai.h !!1006.16! n-ir-ajanena*ati+mano+hare.na ! san+mantra+pu.spa+a?njalibhi.h pra.n-amai.h ! -anarcur* -i.sa.m* munayo* vidhi+j?n-a* ! veda+ukta+mantrai.h pa.thitais* tam uccai.h !!1006.17! ity* arcita.m* nija+jana+-agama+bh-uri+har.sa.m* ! vy-alambi+citra+kusuma+uttama+/sekhara+-alim ! ka.n.th-at pada+avadhi+lasat+suma+h-ara+r-aji.m* ! dhy-ana+-aspada.m* tam a+calair* nayanair* nidadhyu.h !!1006.18! ta.m* t-ad.r/sa.m* sva+h.rdaye.sv* ati+bh-asura+a;nga.m* ! dh-amny* a+k.sare *api dad.r/su.h k.rpay-a*eva tasya ! -ananda+p-ur.na+sa+kala+avayav-a.h punas* te ! d.r.s.tv-a bahi/s* ca mudit-a* atha tu.s.tuvus* tam !!1006.19! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne bhagavad+dar/sana+p-ujana+mah-a+utsava+n-am-a .sa.s.tho* *adhy-aya.h]] .r.saya* -ucu.h: jaya jaya*a+ja k.rp-a+rasa+nirgatair* ! vitata+moha+mah-a+andha+tamo+apahai.h ! tvam a+calair* vacanair* bahu+janma+ja+ ! bhrama+haro* bhavasi*iha jagad+guru.h !!1007.1! nayasi n-atha nija+a;nghri+ni.sevi.no* ! dh.rtimat-a tapas-a k.sapita+enasa.h ! nija+pada.m* parama.m* hy* a+m.rta+abhidha.m* ! bahula+bh-as+kara+bh-asvaram a+k.saram !!1007.2! vi/sada+dharma+patha.m* parirak.situ.m* ! bhuvi yuga+anta+hat-an su+k.rta+priya ! sa+kala+/s-astra+pur-a.na+sad+-agam-a.ms* ! tvam urudh-a*eva sam-irayase prabhu.h !!1007.3! na hi vidanti bhavantam iha*-i/svara.m* ! ni+khila+j-iva+bhava+bhrama+mocanam ! bhuvi sat-a.m* vacanair* api ye nar-as* ! tae* .r.sayo* *api hat-as* tava m-ayay-a !!1007.4! na hi sukha.m* bhavad+-a/srayam antar-a ! tanu+bh.rt-a.m* divi v-a bhuvi v-a*ambare ! tad* adhun-a*ab+da+/sata+antae* uta*-a/srit-as* ! tava yad-a syur* ime sukhinas* tad-a !!1007.5! an+adhiga.mya sam+ak.sam anugraha.m* ! prathama+j-a* api no mahad+-adaya.h ! nija+k.rtav* a/sakan hi kuta.h punar* ! vi.sayi.no* vi+mukh-a.h sukham -apnuyu.h !!1007.6! vayam abh-uma hare k.rtino* *adya vai ! paratara.m* k.sarato* *a+k.sarato* *api yat ! .r.si+tanu.m* dadhata.m* puru.sa+uttama.m* ! h.rdi vid-ama bhavantam aho bhagam !!1007.7! nigama+/s-astra+pur-a.na+su+de/sikair* ! a+cala+bh-ava+bhare.na ni.sevitai.h ! yadi bhaven* na manas* tvayi ni/s+cala.m* ! vi+tatha+v-ada+phala.m* khalu tat tad-a !!1007.8! s-a.mkhya+yoga+nigama+-agama+v-ac-a.m* ! p-a?ncar-atra+v.r.sa+/s-astra+mat-an-am ! ar.navo* *atra payas-am iva sa+ak.s-at ! tva.m* krame.na ca bhavasy* api ni.s.th-a !!1007.9! adhigamya v-a;nmayam ida.m* tv* api*iha ye ! na bhajanti tad+gati+bhavat+pada+ambu+jam ! tri+gu.na+-atmaka+-atma+mati+kalpita+-a/sayair* ! an+avetya h-ardam iti te vrajanty* adha.h !!1007.10! tapasvi+d.r.s.ty-a*avaga.nayya ye tv-a.m* ! a+j?n-ata+tattv-a* na bhajanti m-u.dh-a.h ! kli/syanti te vai bahudh-a*-asur-i.su ! yoni.sv* abh-ik.s.na.m* parito* bhramanta.h !!1007.11! ye tv-a.m* vih-aya svayam -atma+tattva.m* ! du.s.ta.m* yatante *anyam up-asya v-a*api ! bhra.s.t-as* tatas* te *apy* an+av-apta+k-am-a.h ! sv-an va?ncayanto* niraya.m* vrajanti !!1007.12! balim arpayanti sa+bhay-a/s* ca ! nanu bali+bhujo* *apy* aja+-adaya.h ! tubhyam a+khila+pataye /sara.na.m* ! bhavad+a;nghrim eva tata* -a/srit-a* vayam !!1007.13! adya dhany-a* vaya.m* sv-ami.ms* !tvat+p-ada+ambu+ja+dar/san-at ! bahubhir* divasai.h pr-apta.m* !mano+ratha+phala.m* tv* idam !!1007.14! tvad+bhaktim antar-a j-iv-a.h !k-ama+lobha+dava+agnin-a ! dandahyam-an-a* na/syanti !tat tv-a.m* vayam up-agat-a.h !!1007.15! go+loka+adhi+patis* tvam eva bhagav-an /sr-i+v-asudeva.h svaya.m* ! m-urtau dharmata* -avir* -asa janat-a+ni.h+/sreyas-aya dhruvam ! bhakti+j?n-ana+vir-aga+dharma+sahita.m* kurva.ms* tapo* du.s+kara.m* ! siddh-a.m* pr-apayase da/s-am iha mun-in nai.skarmya+karma+-adara.h !!1007.16! tava gu.na+ga.na.m* /se.so* *ahi+-i/sa.h sahasra+mukhair* api ! prabhavati yata.h s-akalyena*uditu.m* na kad-a*apy* aho ! katham iha tad-a /sakt-a* anye bhaveyur* a+ja+-adaya.h ! sva+vacana+phala+pr-aptyai tat tv-a.m* yath-a+mati ca*e.dmahi !!1007.17! su+vrata* uv-aca: iti vidh-aya hare.h stavana.m* dvi+j-a.h ! sa+kala+kalma.sa+n-a/sana+sa.ms.rte.h ! tae* upavi/sya tad+agrata* eva tad+ ! +vadana+n-ira+jani.m* vilulokire !!1007.18! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne /sr-i+n-ar-aya.na+stuti+n-am-a saptamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: sukha+upavi.s.t-an atha t-an !bhagav-an bhakta+vatsala.h ! prasanno* madhura.m* v-akyam !uv-aca pra+a?njal-in mun-in !!1008.1! /sr-i+bhagav-an uv-aca: sv+-agata.m* vo* muni+/sre.s.th-a* !y-uyam atra sam-agat-a.h ! tat prasanno* *asmi nitar-a.m* !dar/sana.m* vo* mama*-ipsitam !!1008.2! go+loka+-ad-ini dh-am-ani !tath-a yoga+sam.rddhaya.h ! brahma+-adayo* bali+har-a* !yath-a y-uy-a.m* na te priy-a.h !!1008.3! y-uyam -atma+priy-a* me stha !yan* m-a.m* cintayatha*ani/sam ! bodhayanto* *a+j?na+j-iv-a.m/s* ca !k.rpay-a mukti+s-adhanam !!1008.4! mah-a+d-an-ani sarv-a.ni !tapo+yaj?na+vrat-ani ca ! j-iva+a+bhaya+prad-anasya !kalay-a*api sam-ani na*u !!1008.5! para+upak-ari.no* yu.sm-a.ms* !tato* *aha.m* h.rdaye sad-a ! cintay-ami mah-a+bh-ag-a* !man+ni.s.th-a?n* *chuddha+cetasa.h !!1008.6! ni.h+/sreyas-aya j-iv-an-a.m* !bhuvane.sv* a+khile.sv* api ! asti sa.mcara.na.m* n-una.m* !yu.sm-akam iti vedmy* aham !!1008.7! s-a.mprata.m* deva+lok-at ki.m* !bhavadbhir* v-a ras-a+tal-at ! -agamyate v-a bh-u+lok-at !tan* me vadata sattam-a.h !!1008.8! .r.saya* -ucu.h: kha.n.de *asmin bh-arate sv-ami.ms* !t-irtha+y-atr-am a+/se.sata.h ! vidh-aya dar/sana.m* kartu.m* !tava*atra vayam -agat-a.h !!1008.9! /sr-i+bhagav-an uv-aca: p-alayanti praj-a.h kac+cid* !dharma+set-un may-a k.rt-an ! kha.n.de *asmin bh-arate vipr-a* !n.rt-a.m* pr-apt-a.h su+dur+labh-am !!1008.10! .r.saya* -ucu.h: bhagavan s-a.mprata.m* bh-umau !s-ah-ayya.m* pr-apya vai kale.h ! a+dharma.h sa+anvaya.h sarva+ !+praj-asv* abhivivardhate !!1008.11! ye dharma+rak.sak-a* bh-u+p-a* !guravas* te.sv* api prabho ! sa* prav.rtto* *asty* ata.h sarvair* !bhinn-as* tvat+k.rta+setava.h !!1008.12! mah-a+p-apa+upa+p-ape.su !prasakt-a.h santi m-anav-a.h ! vi.saye.sv* ati+lubdh-a/s* ca !sad+-ac-ara+vivarjit-a.h !!1008.13! ata.h sa.myamin-i+vartma !j-ata.m* tair* ati+sa.mkulam ! ko* *api kasya*api na tr-at-a !d.r/syate jagat-i+tale !!1008.14! tva.m* hi bh-arata+lok-an-a.m* !bhajan-iyo* *asi yat+k.rte ! carasy* ugra.m* tapo* *atas* t-an !a+dharm-at p-atum arhasi !!1008.15! su+vrata* uv-aca: ity* .r.s-i.n-a.m* vaca.h /srutv-a !sa* j-ata+karu.na.h prabhu.h ! p-atum aicchad* a+dharm-at sv-a.h !pr-adur+bh-uya bhuvi praj-a.h !!1008.16! etasmin samaye tatra !dharmo* m-urty-a saha*-ayayau ! -agama.m* muni+v.rnd-an-am !avadh-arya nara+adhipa !!1008.17! gauras* tapa.h+k.r/sa+tara/s* ca ja.t-a+uttama+a;nga.h ! p-ur.na+indu+ramya+vadana.h sa+day-a+ak.si+padma.h ! yaj?na+upav-ita+rucira.h /suci+/sukla+v-as-a* ! n-ar-aya.na.m* sa* tam avaik.sata darbha+p-a.ni.h !!1008.18! c-aru+prasanna+mukha+pa;nka+ja+/s-anta+m-urti.m* ! k-aru.nya+p-ur.na+nayana+-ik.sita+bhakta+v.rndam ! bh-uri+k.sm-a+nilayam -i/svaram -arta+bandhu.m* ! sva+a;nga+/sriy-a*a+khila+mano+nayana+abhir-amam !!1008.19! muni+ma.n.dala+madhya+stha.m* !ta.m* vilokya*eva sa+tvaram ! up-agamat sa* tejasv-i !bh-uri+har.sa+bh.rta+antara.h !!1008.20! dharma.m* vilokya bhagav-an !-ay-anta.m* pitara.m* drutam ! utth-aya p-i.th-ad* abhyetya parirabhya*anamat pado.h !!1008.21! har.sa+a/sru+nayana.h so* *api !ta.m* nara.m* ca tath-a+vidham ! mud-a sad+-a/s-ir* vacanair* !abhyanandata bhu+pate !!1008.22! pra.nematus* tato* m-urti.m* !nara+n-ar-aya.nau nij-am ! janan-i.m* s-a ca t-av* -a/s-ir+ !+v-adai.h putr-av* ay-uyujat !!1008.23! tad-a*utth-aya*.r.saya.h sarve !t-av* abhyetya*-adare.na te ! sa.mbhr-ant-a* iva har.se.na !pra.nemur* dam+pat-i n.r+pa !!1008.24! m-anay-am -asatus* tau ca !t-an yath-a+ucitam -adar-at ! ni.s-idatus* tato* v.r.sya.m* !datt-ay-a.m* tau nare.na ca !!1008.25! s-aka.m* bhagavat-a sarve !ni.sedus* te yath-a+ucitam ! papraccha sv+-agata.m* pr-ito* !dharma.m* n-ar-aya.na.h prabhu.h !!1008.26! tata.h sa* munibhi.h proktam !a+dharma+upadrava.m* bhuvi ! yath-avat kathay-am -asa !te.s-a.m* pr-ity-a*upa/s.r.nvat-am !!1008.27! n-ar-aya.nasya*-anana+padma+ni.hs.rt-a.m* ! v-art-a.m* tad-an-im upa/s.r.nvat-a.m* sat-am ! te.s-a.m* mano+v.rttaya* eka+sa.m/sray-a* ! -asan sam-adhav* iva bh-u+pa sarva/sa.h !!1008.28! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne a+dharma+upadrava+nivedana+n-am-a*a.s.tamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: ittha.m* muni.su dharme ca !/s.r.nvatsu bhagavad+vaca.h ! tad+-anana+ab+ja+eka+pada+ !+sthira+d.rk+citta+v.rtti.su !!1009.1! n-ar-aya.ne ca tad+v-art-a+ !+kathana+eka+agra+cetasi ! tena*anta.h+preritas* tatra !dur+v-as-a* munir* -ayayau !!1009.2! kail-as-ad* -agato* ga;ng-a.m* !tatra paurv-ahnika.m* vidhim ! vidh-aya*-adau tata.h pr-apto* !badar-i.m* t-a.m* tapo+nidhi.h !!1009.3! nara+n-ar-aya.na.m* tatra !muni+ma.n.dala+madhya+gam ! dadar/sa m-urti+dharmau ca !siddha+deha.m* tath-a*uddhavam !!1009.4! na*apa/syat tatra ta.m* ko* *api !v-art-a+-asakta+manastay-a ! -adara.m* na*ak.rta tato* !m-anyasya*apy* asya ki.m+cana !!1009.5! ti.s.thann* -as-it sa* gha.tik-a.m* !pa/syann* eva sabh-a+sada.h ! avaj?n-atam iva*-atm-anam !-atreyo* h.rdy* amanyata !!1009.6! cukopa sadya.h sarvebhya.h !krudh-a rakta+vilocana.h ! vepam-ana+a;nga* ud+b-ahu.h !/sapsya.ms* t-an -aha nir+bhaya.h !!1009.7! aho k-ala+vipary-aso* !yena san+m-arga+vartan-a.h ! prav.rtt-a.h k-a+pathe santi !bhagna+setava* unmad-a.h !!1009.8! vidy-a+-adi+mada+mattatv-ad* !avaj-anantu ma.m* dvi+j-a.h ! ki.m+tu dharmo* *apy* a+dharmo* *abh-ud !avaj-an-ati m-a.m* yata.h !!1009.9! darpa+apanodam ete.s-a.m* !kurve tad* aham adya vai ! yath-a na*eva.m* puna.h kuryur* !ity* uktv-a*uccai.h /sa/s-apa t-an !!1009.10! sarve *api y-uya.m* m-anu.sya.m* !labhant-a.m* bho* v.r.sa+-adaya.h ! kaly+a+dharma+-a.dhya+asurebhyas* !tatra ka.s.ta.m* ca bh-uri/sa.h !!1009.11! mad+avaj?n-a+k.rto* y-uyam !avaj?n-a.m* tebhya* eva hi ! t-a.dana.m ca*-apsyatha gr-am-at !pur-an* ni.sk-asana+-adi ca !!1009.12! su+vrata* uv-aca: sada.h+sth-an iti t-an sarv-an !/saptv-a t-u.s.n-i.m* babh-uva sa.h ! dhak.syam-a.na* iva*a+kasm-ad* !brahma+a.n.dam a+khila.m* sthita.h !!1009.13! tato* n-ar-aya.no* dharmo* !munaya/s* ca*uddhavo* n.r+pa ! tad+ucca+-akro/sam -akar.nya !tam aik.santa*agni+sa.mnibham !!1009.14! ati+krodha+anala+jv-al-a+ !+dahyam-ana+a;nga+vepathum ! sa+/sabda+danta+ni.s+pi.s.ta+ !+adhara.m* du.s+prek.sya+locanam !!1009.15! sarve *apy* utth-aya sahas-a !ta.m* pra.namya*-adare.na te ! vin-it-a.h s-antvay-am -asur* !upave/sya*-asane /subhe !!1009.16! yukty-a*anun-iyam-ano* *asau !havi.s-a*agnir* iva*.r.sibhi.h ! bh.r/sa.m* did-ipe bh-uyo* *api !na tv* a/s-amyata bh-umi+pa !!1009.17! ta.m* /saptavantam a+khil-an atha dharma+devo* ! ni.s+k-ara.na.m* sa+vinaya.m* dhara.nau nipatya ! baddha+a?njali+dvaya* ud-ara+mati.h pra.namya ! prov-aca s-antvana+pa.tu.h priya+bh-umi+deva.h !!1009.18! dharma* uv-aca: pu.msu k.rta+apar-adhe.su !tad+hit-aya*eva sarvath-a ! /sik.s-a+da.n.do* yujyate vai !mah-a+.r.se tv-a+d.r/s-a.m* sat-am !!1009.19! buddhy-a*apar-adho* na*asm-abhi.h !k.rtas* te na ca kaitav-at ! hary+ukti+sakta+cittatv-an* !na buddho* yu.smad+-agama.h !!1009.20! sadyo* jahy-ama sarva+sva.m* !sva+pr-a.n-an api yat+k.rte ! brahma+.r.sim -agata.m* ta.m* tv-a.m* !na*arcayema*anyath-a katham !!1009.21! anya+-asakta+manastvena !san+m-ana.m* te na kurvat-am ! k.s-antv-a*apar-adham asm-aka.m*! sarv-an /s-ap-ad* vimocaya !!1009.22! navan-ita+samatvena !para+anugraha+janman-am ! h.rdaya.m* br-ahma.n-an-a.m* vai !prokta.m* /sik.s-a+ru.s-a.m* k.sa.nam !!1009.23! su+vrata* uv-aca: ittha.m* n-iti+vid-a tena !ni/s+chadma pr-arthito* muni.h ! /s-anta+krodha+raya.h ki.m+cit !tam uv-aca k.rta+a?njalim !!1009.24! dur+v-as-a* uv-aca: na*eva*aha.m* k.sa.na+ru.t* dharma !na sva+/s-ap-ac* ca ka.m+cana ! vimocay-ami trailokye !kva+api*iti khy-atir* asti me !!1009.25! tath-a*apy* an+agha mac+citta.m* !pu.nya+m-urtes* tava*antike ! adya*eva*-i/sa+icchay-a ki.m+cin* !m.rdu j-atam iva*-ik.syate !!1009.26! mac+ch-apas* tv* anyath-a na*eva !bhavi.syati kad-a+cana ! tath-a*apy* anugraha.m* kurve !yu.sm-aka.m* dharma tac* *ch.r.nu !!1009.27! m-anu.sye *api tava*e.s-a*eva !m-urti.h patn-i bhavi.syati ! putra/s* ca bhagav-an e.sa* !n-ar-aya.na* .r.si.h puna.h !!1009.28! sa* yuv-a.m* ca mun-in sarv-an !a+dharma+asura+ka.s.tata.h ! rak.si.syaty* avanau n-una.m* !pok.syati tv-a.m* ca sarvath-a !!1009.29! putr-i+bh-ute bhagavati !sneha+ati/sayato* yuv-am ! niruddha+cittau mac+ch-ap-an* !mok.syethe alpa+k-alata.h !!1009.30! tato* divya+gati.m* dharma !pr-apsyatho* v-a.m* sva+v-a?nchit-am ! bhavi.syaty* etad* eva.m* hi !na*anyath-a mad+vaca.h kva+cit !!1009.31! munaya.h sa+uddhav-a* y-uya.m* !dvi+j-atitva.m* n.r.su k.sitau ! pr-apsyatha*atha*e.sa* yu.sm-asu !hari.h sakhya.m* kari.syati !!1009.32! tato* mac+ch-apa+nirmukt-a* !gati.m* divy-a.m* pray-asyatha ! evam uktv-a sa* t-an natv-a !kail-asa.m* prayayau puna.h !!1009.33! munayas* te tu tatra*-u.sur* !deha+antara+jigh.rk.sava.h ! /saptu.m* dur+v-asasa.m* /sakt-a* !api /sepur* na sad+dhiya.h !!1009.34! dharmasya*atra .r.s-i.n-a.m* ca !/s-ape hetur* nir+-agas-am ! icch-a bhagavato* j?ney-a !dharma+drogdh-.rn hari.syata.h !!1009.35! ato* dur+v-asasa.m* krodh-ac* !*chapanta.m* sv-an a+k-ara.nam ! na*up-alabhata kim*cid* vai !/s-apa.m* ca*ak.rta na*anyath-a !!1009.36! atha*uv-aca hari.m* dharmo* !n-ar-aya.na mama tvay-a ! .r.s-i.n-a.m* ca*avana.m* k-aryam !a+dharma+asura+k.rcchrata.h !!1009.37! tam -aha bhagav-a.ms* t-ata !cint-a.m* m-a kuru cetasi ! mad+icchay-a*eva /s-apo* *aya.m* !j-ata* ity* avadh-aryat-am !!1009.38! prav.rtto* *asty* adhun-a bh-uy-an !a+dharmo* bhuvi sarvata.h ! kaler* bala.m* sam-as-adya !p-i.dyante tena m-anav-a.h !!1009.39! atas* tvat+putra+t-a.m* bh-uyo* !hari+n-am-a*aham -apya tam ! sarvato* n-a/sayi.sy-ami !p-alayan s-adhu+p-uru.s-an !!1009.40! dharma+j?n-ana+vir-aga+-a.dhy-a.m* !bhakti.m* bhuvi yath-a pur-a ! pravartayi.sye yu.sm-abhi.h !saha*eva vicaran* aham !!1009.41! tyaktv-a cint-a.m* tata.h sarve *apy* !utpadyadhva.m* n.r.su k.sitau ! yasya*icch-a yatra tatra*asau !j-ayat-a.m* vo* dvij-ati.su !!1009.42! ity* ukt-as* te tam -anamya !jagmu.h sarve nija+-a/sram-an ! smaranta* eva h.rdaye !nara+n-ar-aya.na.m* hi tam !!1009.43! kosale.su tato* dharma.h !saha patny-a jani.m* n.r.su ! jigh.rk.su.h pitarau svasya !vyacicintat tath-a*uddhava.h !!1009.44! jigh.rk.savo* janma manu.sya+j-atau ! de/s-an an+ek-a.ms* tu mah-a+.r.sayas* te ! gat-as* tato* bhumi+pate dvije.su ! k-alena sarve jag.rhur* jan-u.m.si !!1009.45! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne dharma+-adi+/s-apa+anugraha+nir-upa.na+n-am-a navamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: r-ajann* atra*antare j-at-a* !nare.sv* -asan sahasra/sa.h ! a+dev-a* d-anav-a* daity-a* !yak.s-a* rak.s-a.msi ca k.sitau !!1010.1! pur-a deva+asura+m.rdhe !sah-ayena hare.h surai.h ! ye hat-a* asur-as* te hi !babandhur* vairam a+cyute !!1010.2! ati+priya.m* bhagavato* !buddhv-a dharma.m* san-atanam ! tan+n-a/sena*eva tan+n-a/sa.m* !ni/scikyus* te tv* a+dh-armik-a.h !!1010.3! kali+dv-aparayo.h sa.mdhau !bhuvy* aj-ayanta te tata.h ! n.r.su ke+cic* ca pa/su.su !pak.sy+-adi.sv* api ke+cana !!1010.4! veda+deva+.r.si+vipr-a.n-a.m* !cakrur* droha.m* ca te sat-am ! te.s-a.m* bhagavad-iyatva.m* !j-ananta/s* ca*unmad-a* bh.r/sam !!1010.5! bh-u+bh-ara+bh-ut-a.ms* t-an hantu.m* !tata.h /sr-i+badar-i+pati.h ! n-ar-aya.na.h svaya.m* jaj?ne !k.r.s.na+-akhyo* yadu.su k.sitau !!1010.6! svaya.m* jagh-ana kati+cit !so* *asur-an adbhuta+-ihita.h ! kati+cid* gh-atay-am -asa !bala+deva+arjuna+-adibhi.h !!1010.7! tatra svaya.m* hat-as* tena !ye ye ca*anya+hat-a* api ! tat+citt-a* mara.na.m* pr-apur* !ye ca*ante tena v-ik.sit-a.h !!1010.8! asur-as* te tu bh-u+p-ala !lebhire muktim -ipsit-am ! vaira+dh-ir* api yan* mene !bhaktis* tena k.rp-alun-a !!1010.9! tath-a+bh-ut-a* na vai ye tu !m.rt-as* tasmi.m/s* ca vairi.na.h ! mana.h+stha+pa?nca+vi.saya+ !+bhoga+t-ik.s.na+t.r.sa/s* ca ye !!1010.10! hat-a* yudhi*id.rg* malina+ !+v-asan-as* te kal-av* iha ! j-at-a* viditv-a dur+v-asa.h+ !+/sapta+dharm-aj* jani.m* prabho.h !!1010.11! sa+patn-ikasya dharmasya !mun-in-a.m* p-i.danena ca ! icchanto* bhuvi te k.r.s.na+ !+vaira+niry-atana.m* puna.h !!1010.12! dharma+-ader* janmata.h sarve !te pr-ag* eva*asura+vraj-a.h ! j-at-a* n.r+pa nare.sv* eva !/sata/sa/s* ca sahasra/sa.h !!1010.13! tatra daity-a* d-anav-a* ye !j-at-a* r-aja+kule.su te ! yak.sa+rak.sa.msi ca brahma+ !+guhya+j-a* br-ahma.na+-adi.su !!1010.14! ete tu sv-iya+asurat-a.m* !goptu.m* vi.s.no.h /sivasya ca ! k-aly-a/s* ca d-ik.s-am -ad-aya !gurut-a.m* bhejire n.r.n-am !!1010.15! sarve *api k.r.s.na+vaire.na !tad+-atma+adhika+vallabham ! var.na+-a/srama+-atmaka.m* dharma.m* !tad+bhakti.m* ca*ardayan muhu.h !!1010.16! de/sik-as* tatra vainyasya !yaj?na+bha;ng-aya vajri.n-a ! dh.rta+h-at-an aupadharmy-an !-a+kalp-an bahudh-a*-a/srayan !!1010.17! tath-a bala+asura+-asya+uttha+ !+tri+vidha+str-i+ga.na+-i/svar-a.h ! deva+arpita+anna+m-a.msa+ir-a+ !+m-ah-atmya.m* bahudh-a*-ucire !!1010.18! pralobhayitv-a dambhena hy* !etair* ve.sa+-adibhis* tribhi.h ! daiv-an abhra.m/saya?n* j-iv-an !sva+dharma+hari+bhaktita.h !!1010.19! madya+m-a.msa+para+str-i.su !sakt-as* te ca rase dhane ! mantra+yantra+-adibhir lok-an !va/s-i+cakru.h kaler* bal-at !!1010.20! -atm-ana.m* dh-armika.m* matv-a !vi/svasya ca yath-a jan-a.h ! dadhyu.h str-i+dhana+bhakta+-adi !kurvanti sma tath-a kriy-a.h !!1010.21! brahma+j?n-anasya bhakte/s* ca !sva+dharmasya*api bodhanam ! sva+artha+siddhy+anuk-ula.m* te !cakru.h /s-astra+artha+nir.nayai.h !!1010.22! jagadu/s* ca*a+khila.m* veda.m* !hi.msra+yaj?na+para.m* ca te ! yaj?na+udde/sena ca bah-un !nijaghnu.h pa/su+pak.si.na.h !!1010.23! /sabda+bhedai.h /srut-in-a.m* ca !sm.rt-in-am apy* akurvata ! vipar-it-an eva ca*arth-an !sva+sva+rucy+anus-arata.h !!1010.24! brahma+-atmana.h sva+r-upasya !sa+ak.s-at+k-are ca s-adhanam ! mukhya.m* pr-ahu.h sur-a+p-ana.m* !vair-agya+-ady+adhika.m* tath-a !!1010.25! pras-adane ca praty+ak.sa+ !+dar/sane mukhya+s-adhanam ! vidur* vi.s.nu+-i/sa+k-al-in-a.m* !madya.m* ma.msa.m* ca maithunam !!1010.26! daive pitrye ca deva+-adi+ !+pr-ityai ma.msa+bali.m* vidu.h ! s-attvik-an api ma.msa+-adyair* !yajanti sma sur-an muhu.h !!1010.27! cakru.h sa;nga.m* para+str-i.n-a.m* !sva+i.s.ta+deva+-alaye.sv* api ! mah-a+p-ap-any* api pr-aya.h !sva+artha+siddhayae* -acaran !!1010.28! pr-ayo* *av-atsu.h pu.nya+t-irtha+ !+deva+-alaya+pure.su te ! ke+cit tapasvi+ve.s-a/s* ca !ke+cic* *chastr-a.ny* adh-arayan !!1010.29! yatra sva+/si.sya+/s-akh-ay-a* !bala.m* sy-at tatra te tv* imam ! -avi/s* cakrur* dur+-ac-ara.m* !guptam anyatra ca*-acaran !!1010.30! -id.rk+sva+mata+pu.s.tyai ca !granth-an n-utn-an ac-ik.lpan ! artha.m* tad+anus-are.na !veda+-ader* api cakrire !!1010.31! et-an eva*-a/srayan bh-u+p-a* !gurutvena*asura+a.m/sa+j-a.h ! vartam-anais* tad+-aj?n-ay-a.m* !tair* abhidyanta setava.h !!1010.32! tad-a tv* a+dharma+-acara.ne !tat+tad+bh-u+pa+pra+j-a* n.r+pa ! abhavan nir+bhay-a* bh-umau !yath-a r-aj-a tath-a pra+j-a.h !!1010.33! yaj?na+m-arga.h samucchinna.h !sarvato* *abh-uc* ca vaidika.h ! tena k-ar/sya.m* para.m* pr-apur* !dev-a* brahma+-adayo* *a+khil-a.h !!1010.34! du.s.tai.h pravartyam-ane tai.h !kali+r-aja+bala+edhitai.h ! asura+a.m/sair* a+dharme *atra !muhur* bh-umir* akampata !!1010.35! na bh-ara.m* cak.same te.s-a.m* !k.sam-a so.dhum a+sad+dhiy-am ! sad+dharma+t-irtha+dev-a/s* ca !saj+jan-a* yayur* -artat-am !!1010.36! muhur* dur+bhik.sam abhavad* !vidyut+p-at-a/s* ca bh-u+tale ! v-atena mahat-a petur* !bahu/sa/s* ca mah-a+drum-a.h !!1010.37! ittha.m* bhuvi k.so.ni+pate prav.rtte ! jane.sv* a+dharme saha+dur+nimitte ! jagr-aha dharma.h sva+janur* n.r+j-atau ! saha striy-a*atha*.r.saya* uddhava/s* ca !!1010.38! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne asura+dur+-ac-ara+prav.rtti+nir-upa.na+n-am-a da/samo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: asti kosala+de/se.su !puram i.t.t-ara+sa.mj?nakam ! sarayv-a* uttare t-ire !c-atur+var.nya+jana+-av.rtam !!1011.1! tatra s-avar.ni+gotro* *abh-ud* !vipro* yat+pra+var-as* traya.h ! bh-argavo* vaita+havya/s* ca !s-avetasa* iti /srut-a.h !!1011.2! veda.h s-ama+abhidha.h /s-akh-a !kauthum-i yasya ca /srut-a ! n-amn-a lak.sma.na+/sarm-a*iti !vikhy-ato* *abh-ut sa* bh-u+tale !!1011.3! va.m/s-i+dharo* *abh-ut tat+putro* !veda+m-ana/s* ca tat+suta.h ! putras* tasya*abhavad* dh-im-an !kan-iy-an iti vi/sruta.h !!1011.4! kad-a+cid* avasat ka.m+cit meha+d-ave pure *atha sa.h ! sura+net.r+nara+adhi+-i/sa+ !+kula+p-ujya/s* ca pa.n.dita.h !!1011.5! tat+suto* b-ala+/sarm-a*abhud* !veda+/s-astra+vi/s-arada.h ! dharma+priyo* vi/suddha+-atm-a !satya+v-ad-i jita+indriya.h !!1011.6! brahma+a.m/sa.h /suddha+kula+jo* !y-aj?nika/s* ca mah-a+mati.h ! vidy-a+/s-anti+day-a+lajj-a+ !+sau/s-ilya+-adi+gu.na+anvita.h !!1011.7! tasya bh-ary-a bh-agya+vat-i+ !+sa.mj?n-a*abh-ud* gu.na+ma.n.dit-a ! tay-a saha br-ahma.no* *asau !dharmam eva sad-a*-acarat !!1011.8! vidh-atu.m* svasya pitarau !dharmas* t-av* eva dam+pat-i ! ni/scaya.m* cetas-a cakre !/suddha+anta.h+kara.nau n.r+pa !!1011.9! -avir+bh-uya tatas* tasmin !dharma.h k-alena v-a.dave ! bh-agyavaty-+udare garbho* !bh-utv-a martyavad* -asadat !!1011.10! da/same m-asi sa.mpr-apte !m-anu.sya.m* n-a.tayan v.r.sa.h ! pr-adur* -asit sva+tantro* *asau !sukhayi.syan sato* jan-an !!1011.11! sa+ut+ka.n.tha.m* vibudhe.su nandana+van-ad* -an-iya pu.sp-a.ni khe hy* ! utprek.s-a.m* nija+janmana.h sa+vinaya.m* kurvatsu baddha+a?njal-in ! s-aka.m* tat+kara+pu.spa+var.sa.na+jaya+dhv-anais* tath-a*-atma+druh-am ! antas+tr-asa+bharai.h sva+n-a/sa+pi/sunair* jaj?ne jagad+dh-araka.h !!1011.12! vikrama+arka+/sakasya*ab+de !rasa+a;nka+a+ga+indu+sa.mmite ! pramoda+-akhye vatsare ca !dak.si.na+ayana+ge ravau !!1011.13! /sarad+.rtau k-arttikasya !/sukla+ek-a+da/sik-a+tithau ! saumye *ahir+budhnya+bhe vajre !kaly-a.n-i+kara.ne tath-a !!1011.14! ku.mbha+lagne ca bhauma+-adi+ !+catu.ske kendra+sa.msthite ! bh-agya+vaty-a s-uyate sma !dharmo* man-u+ja+r-upa+dh.rt !!1011.15! sa+ak.s-ad* dharme k.sitau j-ate !kiranta.h su+man-a.msi khe ! v-ady-any* av-adayan dev-a* !dundubhi+pra+mukh-ani ca !!1011.16! devais* tair* v-adyam-an-an-a.m* !har.se.na mahat-a bh.r/sam ! v-ady-an-a.m* su+mah-an n-adas* !tri+lok-i.m* vy-ana/se tad-a !!1011.17! g-ita+prabandhair* gandharv-a.h !su+svara.m* ca jagus* tad-a ! n.rtyam apsarasa/s* cakru.h !sa.mhat-as* tri+da/sa+-alaye !!1011.18! utsavo* *abh-un* mah-a.ms* te.s-a.m* !tri+da/s-an-a.m* mah-a+-atman-am ! kurvat-a.m* pu.spa+var.s-a.ni !dharma+-avir+bh-ava+ve/smani !!1011.19! bh-umau ca ma;ngal-any* -asan !pura+gr-ama+vraj-adi.su ! vahnayo* y-aj?nik-an-a.m* ca !nir+dh-um-a* hi did-ipire !!1011.20! sadyo* babh-uvu/s* cet-a.msi !nir+mal-ani sat-a.m* tad-a ! praphulla+ambho+ruh-a.ny* -asan !nir+mal-ani sar-a.msi ca !!1011.21! vavu.h sukha+kar-a* v-at-a* !nir+mala.m* ca*abhavan* nabha.h ! siddh-a* jaya+dhvani.m* cakrur* !.r.saya/s* ca*-a/si.so* dadu.h !!1011.22! tata.h sa.mbhr-anto* v-a suta+janana+har.se.na mahat-a ! dvi+ja.h sn-ana.m* cakre sa+padi sa* tu dharma+-agama+pa.tu.h ! dvi+j-an sa.mp-ujya*-adau tad+udita+vidha.m* j-atakam atha+u ! dvi+j-atibhyo* d-ana.m* nija+vibhava+tulya.m* ca vidhin-a !!1011.23! su+komala+a;ngo* ma/sakai/s* ca da.m/sai.h ! sa* tudyam-ano* *api ruja.m* vi.sehe ! k.s-anti.m* vilokya*iti ca tasya su+j?na.h ! pr-ag+yogina.m* ta.m* vividu.h striyo* *api !!1011.24! ta.m* n-utana+ambu+dhara+sundara+bh-asura+a;ngam ! -a+j-anu+b-ahu+yugala.m* rucira+smita+-asyam ! b-ala.m* n.r+n-a.tyam urudh-a vidadh-anam -i/sa.m* ! matv-a*-atma+ja.m* ca pitar-av* ati+har.sam -aptau !!1011.25! tasya*abhidh-ana.m* janaka.h sutasya ! sa* dv-a+da/sa+ahe vidhin-a cak-ara ! e.so* *a;nga+k-anty-a ruciro* yato* *ata.h ! khy-ato* *astu n-amn-a bhuvi deva+/sarm-a !!1011.26! eva.m* sa* pitr-a k.rta+n-ama+dheyo* ! jah-ara vitta.m* ca dine+dine *asya ! j?n-ate sva+k-iyasya parasya ca*asau ! muhu.h suto* *abh-ud* ati+dar/san-iya.h !!1011.27! sa* /sr-im-an prati+dinam -a/su vardham-ana.h ! /sy-ama+a;ngo* hima+ruci+k-anta* -apta+danta.h ! y-am -uce prathama+gira.m* kal-a.m* tu b-alye ! j-at-a*-as-it sa+kala+mana.h+prahar.sa.n-i s-a !!1011.28! sa.msk-ar-an pr-apya sarv-an sa* nigama+vidhin-a*anna+a/sana+-ad-in krame.na ! badhv-a mau?nj-i.m* vrata+stho* gala+vicalad+asu+ujj-ivayan brahma+caryam ! ved-an adhyaita sa+a;ng-an guru+kula+vasatir* dv-a+da/sa+abd-a.ms* tatas* ta.m* ! sa.mto.sya*abh-i.s.ta+d-anai.h krama+gatam akarot tat+sam-avartana.m* ca !!1011.29! sn-ataka+vrata+ni.s.tho* *asau !bh-ary-am -atma+sam-a.m* tata.h ! udvo.dhum aicchan* n.r+pate !kul-in-a.m* ca*ucit-a.m* gu.nai.h !!1011.30! de/se tatra bhavaty* ek-a !nad-i n-amn-a mano+ram-a ! tasy-a.m* t-irtha.m* makha+o.dha+-akhya.m* !vartate *agha+caya+apaham !!1011.31! tad+uttara+di/si gr-ama/s* !chuppay-a* iti vi/sruta.h ! c-aturvar.nya+jana+-ak-ir.no* !y-aj?nik-an-am ati+priya.h !!1011.32! ta.d-agena*ati+mahat-a !/sobhito* nir+mala+ambhas-a ! parito* mahat-ibhi/s* ca !bahv-ibhir* druma+j-atibhi.h !!1011.33! tatra*abh-ud* br-ahma.no* vidv-an !k.r.s.na+/sarm-a jita+indriya.h ! yasya bh-ary-a*abhavat s-adhv-i !bhav-an-i*ity* abhivi/srut-a !!1011.34! t-av* ubhau dam+pat-i nitya.m* !v-asudeve par-at pare ! cakratu.h param-a.m* bhakti.m* !ni/s+chadma+h.rdayau /suc-i !!1011.35! tayo.h putry-* abhavat sa+ak.s-an* !m-urtir* dharma+sa+dharmi.n-i ! /s-ila+lak.sa.na+sa.mpann-a !n-an-a+sad+gu.na+ma.n.dit-a !!1011.36! /saka+abde vikrama+arkasya !gaja+a;nka+a/sva+indu+sa.mmite ! -urje /sukle paur.nam-asy-a.m* !saumye s-a*ajani vahni+bhe !!1011.37! p-ur.na+indun-a*aindr-i+vadane !kara+ku;nkuma+li.mpite ! pr-adur* babh-uva sahas-a !s-a dyotad+divya+vigrah-a !!1011.38! yad-a m-urtir* bh-um-av* ajani muni+/s-apena tu tad-a ! /srutau k-irty+-adau ca*utsukataram abh-ud* antaram api ! n.r.n-a.m* /sr-i+k.r.s.nasya prati+g.rham abh-ud* utsava+bharo* ! bharo* bh-ume/s* ca*eva*asura+nikara* -apa*uttara+vaya.h !!1011.39! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne dharma+bhakti+janma+utsava+n-am-a* ek-a+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: sa.msk-ar-an vidadhe tasy-a.h !k.r.s.na+/sarm-a yath-a+vidhi ! b-al-a*iti n-ama kany-ay-a/s* !cak-ara*ati+mud-a n.r+pa !!1012.1! taj+janma+dinatas* tasya !viprasya g.rham anv+aham ! viv.rddha+dhana+dh-anya+-adi+ !+sa.mpad* -as-in* nir+-amayam !!1012.2! nandayant-i sva+pitarau !b-al-a /sai/sava+l-ilay-a ! vav.rdhe candra+lekha*iva !pr-ak+pak.se prati+v-asaram !!1012.3! deva+h-ut-i+sam-a*eva*-as-it !s-a r-upa+gu.na+lak.sa.nai.h ! k.r.s.na+bhakti+sva+bh-av-a ca !b-aly-ad* -as-ic* ca satya+v-ak !!1012.4! sarvad-a kurvat-i.m* bhakti.m* !mud-a k.r.s.nasya v-ik.sya t-am ! jana.h sarvo* *apy* -ajuh-ava !bhakti+n-amn-a*eva bh-u+pate !!1012.5! kany-a.m* t-a.m* k.r.s.na+/sarm-a*ad-ad* !yogy-aya gu.na+/s-aline ! tasmai dev-aya vipr-aya !sva+g.rhe vidhi+p-urvakam !!1012.6! tatra*-agato* b-ala+/sarm-a !janyai.h svair* bandhubhi.h saha ! putram udv-ahay-am -asa !m-anita.h k.r.s.na+/sarma.n-a !!1012.7! paras+para+ucitau d.r.s.tv-a !t-av* ubhau dam+pat-i jan-a.h ! pra/sa/sa.msur* muhu.h prem.n-a !p-arvat-i+/sa;nkar-av* iva !!1012.8! j-am-atara.m* su+/s-ila.m* ta.m* !k.r.s.na+/sarm-a gu.na+anvitam ! prem.n-a niv-asay-am -asa !sa.mpr-arthya svasya ve/smani !!1012.9! nyuv-asa tatra tat+pr-ityai !pa.n.dita.h sa* dvi+ja+uttama.h ! -aj?nay-a*eva pitu.h svasya !patny-a* anumatena ca !!1012.10! din-ani kati+cit tatra sthitv-a !nija+pura.m* vrajan ! vipra+varyo* b-ala+/sarm-a hy* !a/si.sat sa* snu.s-a.m* nij-am !!1012.11! /sr-i+b-ala+/sarm-a*uv-aca: /s.r.nu kaly-a.ni bhadra.m* te !vacana.m* hita+k.rn* mama ! su+/s-il-a p-apa+bh-irus* tva.m* !bhava nitya.m* pati+vrat-a !!1012.12! y-avat sva+loma+sa.mkhy-a*asti !t-avat ko.ty+a+yut-ani ca ! bhartr-a svarga+sukha.m* bhu;nkte !ramam-a.n-a pati+vrat-a !!1012.13! dhany-a s-a janan-i loke !dhanyo* *asau janaka.h puna.h ! dhanya.h sa* ca pati.h /sr-im-an !yasya gehe pati+vrat-a !!1012.14! pit.r+va.m/sy-a* m-at.r+va.m/sy-a.h !pati+va.m/sy-as* trayas* traya.h ! pati+vrat-ay-a.h pu.nyena !svarga+saukhy-ani bhu?njate !!1012.16! bibhyat pati+vrat-a+spar/sa.m* !kurute bh-anum-an api ! somo* gandha+vaha/s* ca*api !sva+p-avitry-aya na*anyath-a !!1012.17! p.rthivy-a.m* y-ani t-irth-ani !t-ani santi sat-i+pade ! teja/s* ca sarva+dev-an-a.m* !tanau tasy-as* tapasvin-am !!1012.18! s-adhv-i+p-ada+rajobhir* bh-u.h !p-ut-a sadyo* hi j-ayate ! namas+k.rtya ca t-a.m* p-ap-i !p-apebhyo* mucyate kila !!1012.19! pati+vrat-a tv*arundhaty-a !s-avitry-a ca*anas-uyay-a ! /s-a.n.dily-a*ahalyay-a saty-a !draupady-a /sata+r-upay-a !!1012.20! menay-a ca su+n-ity-a ca !sa.mj?nay-a sv-ahay-a tath-a ! tuly-a lopa+mudray-a*asti !tatas* tva.m* t-ad.r/s-i bhava !!1012.21! su*vrata* uv-aca: tasyai pati+vrat-a+dharm-an !so* *anu/s-asya*a+khil-an atha ! n-amn-a premavat-i*ity* -aha !d.r.s.tv-a tat+prema bhartari !!1012.22! tata.h sva+va.m/sa+dyu+ma.ni.m* !b-aly-ad* eva su+/sik.sitam ! putra.m* sarva+gu.na+upetam !uv-aca vadat-a.m* vara.h !!1012.23! b-ala+/sarm-a*uv-aca: putra tva.m* nanu su+j?no* *asi !veda+/s-astra+artha+p-ara+ga.h ! tath-a*api /s-asmi bhadra.m* te !v.rddhatv-at pit.r+bh-avata.h !!1012.24! sn-ana.m* sa.mdhy-a.m* japa.m* homa.m* !sva+adhy-aya.m* pit.r+tarpa.nam ! deva+arcarna.m* vai/sva+deva.m* !ca*-atithya.m* nityam -acare.h !!1012.25! yasya str-i sy-ad* gu.na+vat-i !g.rhi+dharm-an sa* -acaret ! patn-i tava*e.s-a b-al-a*api !s-adhv-i*iti pratibh-ati me !!1012.26! tasm-ad* asy-a.h priya.m* k-arya.m* !tvay-a g-arhasthyam icchat-a ! na*avam-any-a gu.na+vat-i !bh-ary-a*iya.m* dharma+vallabh-a !!1012.27! -asanna+sa.mbandhavat-i.m* !vin-a kva+api para+striyam ! vi+dhav-a.m* tu vi/se.se.na !na sp.r/ses* tvam a+ma;ngal-am !!1012.28! j-iva+h-ino* yath-a deha.h !k.sa.n-ad* a+/sucit-a.m* vrajet ! bhart.r+h-in-a tath-a yo.sit !su+sn-at-a*apy* a+/suci.h sad-a !!1012.29! a+ma;ngalebhya.h sarvebhyo* !vi+dhav-a hy* aty+a+ma;ngal-a ! vi+dhav-a+dar/san-at siddhi.h !kva+api pu.mso* na j-ayate !30! a+j?n-an-ad* vi+dhav-a+spar/se !kartavya.m* sn-ana+m-atrakam ! j?n-atv-a k.rte tu tat+spar/se !dinam ekam upo.sa.nam !!1012.31! tasm-an* na vi+dhav-a.m* n-ar-i.m* !/sreyas+k-ama.h sp.r/set pum-an ! -a/si.so* *api na vai gr-ahy-as* !tasy-a* -a/s-i+vi.sa+upam-a.h !!1012.32! vih-aya*ek-a.m* nij-a.m* bh-ary-am !eka+ante tv* anyay-a saha ! m-atr-a svasr-a duhitr-a*api !na*upave/sya.m* kad-a+cana !!1012.33! madya.m* m-a.msa.m* p-arad-arya.m* !stainya.m* sva+para+hi.msanam ! j-ati+bhra.m/sa+kara.m* karma !sarvath-a d-uratas* tyaje.h !!1012.34! para+d-ar-a* na gantavy-a.h !sarva+var.ne.su karhi+cit ! i.s.t-a+p-urta+-ayu.s-a.m* hantr-i !para+d-ara+gatir* n.r.n-am !!1012.35! y-ad.r/sa.m* puru.sasya*iha !para+d-ara+upasevanam ! na t-ad.r/sam an+-ayu.sya.m* !loke ki.m+cana vidyate !!1012.36! manas-a ca pradu.s.tena !ye pa/syanti para+striyam ! te janma+rogi.no* bh-umau !j-ayante puru.s-a.h suta !!1012.37! para+d-are.su ye m-u.dh-a/s* !cak.sur* du.s.ta.m* prayu?njate ! tena du.s.ta+sva+bh-avena !j-aty+andh-as* te bhavanti hi !!1012.38! ye ca m-u.dh-a* dur+-ac-ar-a* vi+yonau maithune rat-a.h ! puru.se.su ca du.s+praj?n-a* !j-ayante te *atra pa.n.dak-a.h !!1012.39! strai.na+sa;ng-at p-arad-arye !prav.rttir* j-ayate n.r.n-am ! na k-arya.h karhi+cit sa;nga.h !/si/sna+udara+t.rp-a.m* tata.h !!1012.40! sat-am eva sad-a sa;nga.h !k-aryo* n-ar-aya.na+-atman-am ! dharma+a+dharmau vini/scitya !dharma.h sevyo* man-i.si.n-a !!1012.41! dharma* eva sah-ay-i sy-at !para+loke na ca*a+para.h ! ata.h sarva+prak-are.na !dharma+ni.s.tha.h sad-a bhave.h !!1012.42! ek-a+da/s-i+vrata.m* yac* ca !pak.sayo.h /sukla+k.r.s.nayo.h ! prati+m-asa.m* bhavati tad* !yuv-abhy-a.m* k-aryam -adar-at !!1012.43! sarva+vratebhyo* hy* adhika.m* !j?neyam ek-a+da/s-i+vratam ! yat k.rtv-a str-i ca puru.so* !bhukti.m* mukti.m* ca vindati !!1012.44! vi.s.nor* vrat-ani ca*any-ani !tath-a janma+mah-a+utsav-a.h ! nija+/sakty+anus-are.na !kartavy-a.h prati+vatsaram !!1012.45! bh-adra+/sukla+caturthy-a.m* ca !kury-a* ga.na+pati+vratam ! /siva+r-atri+vrata.m* m-aghe !kury-a.h /sr-i+kr.s.na+tu.s.taye !!1012.46! asm-aka.m* kula+devo* *asti !hanum-an r-ama+bhakta+r-a.t ! i.sa+k.r.s.na+catur+da/sy-a.m !kartavya.m* tasya p-ujanam !!1012.47! sn-ana.m* tailena*a;nga+r-aga.h !sind-ure.na ca p-ujanam ! kara+v-ira+arka+kusumai.h !k-arya.m* tasya*-urdhva+retasa.h !!1012.48! naivedya.m* m-a.sa+va.takair* !la.d.dukai/s* ca.nakair* api ! kartavya.m* gu.da+dh-an-abhis* !tasya putra sva+/saktita.h !!1012.49! yath-a+/sakty* arcito* bhakty-a !m-aruti.h sm.rta* eva hi ! n-a/sayi.syati sa.mka.s.ta.m* !sarvam atra na sa.m/saya.h !!1012.50! su+vrata* uv-aca: ittha.m* su+/sik.sitau tena !dam+pat-i b-ala*/sarma.n-a ! evam eva*-acari.sy-ava* !ity* uktv-a ta.m* pra.nematu.h !!1012.51! k.rta+pra.n-ama.m* tanaya.m* vadh-u.m* ca ! /subha+-a/si.s-a yojayati sma tu.s.ta.h ! tad+dharma+ni.s.tha+-adara+dar/sanena ! dharma+upade.s.t-a sa* tato* *agra+janm-a !!1012.52! tata.h pura.m* pr-apya nija.m* sa+janya.h ! sat+putra+labdha+-atma+samasta+k-ama.h ! k-alena hitv-a vapur* -apa vi.s.no.h ! para.m* pada.m* dharma+k.rta+pras-ad-at !!1012.53! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne bhakti+dharma+anu/s-asana+n-am-a dv-a+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: gate pitari vipra+indras* !tad+ukt-an -acac-ara sa.h ! g.rha+stha+dharm-an vidhin-a !/sva/sur-av* anura?njayan !!1013.1! m-anayant-i*-i/svaram iva !premavaty-* -atmana.h patim ! vinayena*anuv.rtty-a ca !si.seve dambha+varjit-a !!1013.2! ek-a+da/s-i+vrata.m* tu*ubhau !dam+pat-i niyamena vai ! prati+pak.sa.m* nir+-ah-arau !cakratu.h parama+-adar-at !!1013.3! /sraut-an sm-art-a.m/s* ca vidhin-a !dharm-an -acaratos* tayo.h ! dine+dine *adhik-a*eva*-as-id* !vi/suddhi/s* cetaso* n.r+pa !!1013.4! sa.mka.s.te *apy* -atmano* dharma.m* !devas* taty-aja na kva+cit ! sa;nga.m* ca dharmi.n-a.m* cakre !na*itare.s-a.m* sa* karhi+cit !!1013.5! dharma+ni.s.th-a.m* par-a.m* tasya !pa/syanta.h sa+kal-a* jan-a.h ! dharma+ity* eva*-ahvaya.ms* tena !dharma+n-am-a sa* vi/sruta.h !!1013.6! tasya /sraddh-a+-adaya.h patnyo* !dv-a+da/sa*atha saha*-atma+j-a.h ! pr-ak.rta+a+d.r/sya+divya+a;ng-as* !tam asevanta nityad-a !!1013.7! nitya.m* tri+.sava.na+sn-ana.m* !tri.h sa.mdhy-a+vandana.m* tath-a ! s-aya.m+pr-atar+homa+karma !japa.m* sva+adhy-aya+karma ca !!1013.8! pit-.r.n-a.m* tarpa.na.m* vi.s.no.h !p-ujana.m* vai/svadevikam ! -atithya.m* ca*anv+aha.m* cakre !sa* dharmo* niyamena vai !!1013.9! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+bhakti+d-ar.dhy-aya ca*akarot ! veda+/s-astra+pur-a.na+iti+, !,+h-as-an-a.m* pari/s-ilanam !!1013.10! sva+sva+dharma.m* p-alayantau !dam+pat-i tav* ubh-av* api ! prem.n-a bhajantau /sr-i+vi.s.nu.m* !tad+vrat-ani ca cakratu.h !!1013.11! sva+dharme vi.s.nu+bhaktau ca !tayor* aty+-agraha+sthiti.h ! ittham -as-it tath-a*.r.s-i.n-a.m* !j-at-an-a.m* bhuvi sarva/sa.h !!1013.12! k-alena tanayo* jaj?ne !tayor* eka.h sa* dharma+dh-i.h ! r-ama+prat-apa+sa.mj?no* *abh-ut !sa.mkar.sa.na+samo* gu.nai.h !!1013.13! asur-a* bhuvi ye j-at-a.h !p-urva.m* te *atha sahasra/sa.h ! dh-armik-an bhagavad+bhakt-an !rurujur* bahudh-a jan-an !!1013.14! t-an .r.s-i.ms* tu vi/se.se.na !j-ananto* nija+vairi.na.h ! pr-ardaya.ms* te ca dharma.m* tu !tebhyo* *apy* adhikam unmad-a.h !!1013.15! ati+/satru.m* tam eva*eka.m* !ni/s+citya ca sa+yo.sitam ! yath-a yath-a sa* du.hkh-i sy-at !kurvanti sma tath-a tath-a !!1013.16! gu.ne.sv* -aropayantas* te !do.s-a.ms* tasya*a+khile.sv* api ! ninindu/s* ca tira/s* cakrur* !apav-ad-an muhur* dadu.h !!1013.17! g.rhe sth-atum ud-as-ino* !dur+jana+upadrutas* tata.h ! a+yodhy-am etya nyavasat !dharmo* bh-ary-a+suta+anvita.h !!1013.18! sarayv-am anv+aha.m* sn-atv-a !nitya+naimittik-i.h kriy-a.h ! kurva.ms* tatra*api tai* r-ajan !muhu.h sa* upadudruve !!1013.19! pati+vrat-a.m* su+/s-il-a.m* ca !sarva+do.sa+vivarjit-am ! api prema+vat-i.m* du.s.t-a.h !pr-ardaya.ms* te muhur* n.r+pa !!1013.20! yath-a pur-a dharma+r-aja.h !sa+bandhu.h /s-atrava.m* mahat ! pr-apa k.rcchra.m* tath-a dharmo* !bhakti/s* ca draupad-i yath-a !!1013.21! tato* du.hkha+prat-ik-ara.m* !cik-ir.san sa* yath-a+mati ! k-a/s-i.m* /siva+pur-im etya !m-asa.h kati+cana*avasat !!1013.22! [a: 1013.22: #/+m-asa.h = m-as-an#/-. The word #/+m-asa.h#/- here ends in --s. :a] tatra*api dh-armike tasmi.ms* !tatratyai/s* ca*a+parair* api ! mah-an upadrava/s* cakre !tad+ati+dve.sa.na+asurai.h !!1013.23! a+ni.s.ta+labdhi+sa.mtrastas* !tata.h sa+str-i+suto* v.r.sa.h ! a+vij?n-ato* *asurair* dh-ira.h !pray-aga+k.setram -ayayau !!1013.24! vidh-aya tatratya+vidhi.m* !niyam-an p-alayan sa* ca ! uv-asa kati+cit tatra !din-ani vrata+kar/sita.h !!1013.25! apa/syad* vai.s.nava+-ac-arya.m* !tatra*-ay-ata.m* tapo+nidhim ! r-ama+-ananda+muni.m* n-amn-a !t-irtha+y-atr-a+vidhitsay-a !!1013.26! sva+/si.sya+bodhana+pa.tu.m* !/si.syai.h katipayair* v.rtam ! bodhayanta.m* mumuk.s-u.m/s* ca !var.ni+ve.sa.m* day-a+-akaram !!1013.27! -urdhva+pu.n.dra.m* lal-a.te ca !bibhrata.m* kaisara.m* /subham ! k-a/sm-ira+candraka+upeta.m* !ka.n.the ca tulas-i+srajau !!1013.28! /sabda+brahma+para+brahma+ !+ni.s.n-ata.m* s-adhu+lak.sa.nam ! j?n-atv-a ta.m* siddha+yogi+indra.m* !si.seve parama+-adar-at !!1013.29! ni.sevam-a.na.h sa* tam -atma+ni.s.tha.m* ! bhakta.m* vari.s.tha.m* ca jana+ardanasya ! vicak.sa.na.m* laukika+vaidike.su ! k-arye.su buddhy-a*uddhava+tulyam -uhe !!1013.30! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne asura+upadruta+dharmasya /sr-i+r-ama+-ananda+sv-ami+dar/sana+n-am-a trayo+da/so* *adhy-aya.h]] r-aj-a*uv-aca: r-ama+-ananda+muni.h ko* *asau !kasya /si.sya/s* ca su+vrata ! kva v-asas* tasya ca*etan* me vaktum arhasi tattvata.h !!1014.1! su+vrata* uv-aca: /s.r.nu te bh-u+pa vak.sy-ami !caritra.m* tasya sad+guro.h ! bhuvy* uddhava+avat-arasya !baddha+sad+dharma+vartmana.h !!1014.2! a+yodhy-a+nagare ramye !dvi+ja.h k-a/syapa+gotra+ja.h ! -a/sval-ayana+/s-akhena .rg+ved-i ca*abhavan* n.r+pa !!1014.3! a+jaya+-akhya.h pu.nya+mati.h !p-urvam -ar-adhita+-i/svara.h ! vidy-a+vinaya+sa.mpanna.h !satya+v-ad-i jita+indriya.h !!1014.4! su+matau tasya bh-ary-ay-a.m* !/sapto* dur*v-asas-a*uddhava.h ! /sr-i+k.r.s.na+bhakti+kumuda+ !+/sa/sa+a;nka.h pr-adur -asa sa.h !!1014.5! vikrama+arka+/sakasya*abde !b-a.na+a;nka+na+ga+bh-u+mite ! a.s.tamy-a.m* /sr-ava.ne m-asi !k.r.s.n-ay-a.m* so* *ajani prage !!1014.6! gaura+a;nga.h smita+sundara+-asya+rucira.h prau.dha+-ak.rtir* d-irgha+dor+ ! +da.n.da.h komala+p-ada+pallava+yugo* ga.mbh-ira+n-abhi.h sa* ca ! /so.na+apa+a;nga+rucir* vi/s-ala+h.rdaya/s* ca*-a+rakta+bi.mba+a+dharo* ! vakra+/sy-ama+/siro+ruha.h su+nayano* vist-ir.na+godhir* babhau !!1014.7! atha*a+jayo* dvi+ja+/sre.s.tha.h !putra+janma+mah-a+utsava.h ! sn-atv-a vipr-an sam-ah-uya !j-ata+karma sam-acarat !!1014.8! rama.n-ad* r-ama* ity* -akhy-a.m* !dv-a+da/se *ahni ca tasya sa.h ! cak-ara sa.mprah.r.s.ta+-atm-a !sv+asti+v-acana+p-urvakam !!1014.9! vav.rdhe so* *alpa+k-alena !pit.rbhy-am upal-alita.h ! janayan nayana+-ananda.m* !b-ala+candra* iva*udita.h !!1014.10! k.rta+upanayana/s* ca*as-av* !a.s.tame *abde yath-a+vidhi ! p-alay-am -asa dharma+-atm-a !brahma+carya+vrata.m* d.r.dham !!1014.11! g.rha+-a/sramam an+icchan vai !nai.s.thika+vrata+vallabha.h ! sa;nga.m* ni+v.rtta+dharm-a.n-a.m* !cak-ara pr-aya/sa.h sat-am !!1014.12! nija+pitr-a v-acyam-ana.m* !/sr-imad+bh-agavata.m* n.r+pa ! /su/sr-ava*anu+dina.m* pr-ity-a !sa* pauga.n.da+vay-a* api !!1014.13! d.r.dha.m* bhaktis* tato* vi.s.nau !babh-uva*asya ca m-anase ! pratim-a+p-ujana.m* tasya !niyamena cak-ara sa.h !!1014.14! vi.s.nu.m* did.rk.su.h praty+ak.sam !an+-asakto* g.rha+-adi.su ! nirjag-ama g.rh-at t-ur.na.m* !veda+adhyayana+kaitav-at !!1014.15! t-irtha+y-atr-a.m* caran n-an-a+ !+de/se.su vigata+sp.rha.h ! /sr-i+hari.m* h.rdaye dhy-ayan !pr-apa raivataka.m* girim !!1014.16! gopa+n-atha+-alaya+sth-atur* !go+p-ala+-ananda+yogina.h ! /si.syam -atma+-ananda+sa.mj?na.m* !muni.m* tatra samaik.sata !!1014.17! a.s.ta+a;nga+yoga+kalan-a+ !+naipu.nye yogi+sa.mmatam ! sam-adhi+ni.s.tha.m* sa.mpr-aptam !ekatva.m* brahma.n-a*-atmana.h !!1014.18! cira+k-ala.m* sva+dehasya !rak.sa.ne sadya* eva v-a ! ty-age sv-atantryam -apanna.m* !pras-ad-ad* eva sad+guro.h !!1014.19! k.rpay-a sva+upade/sena !yoga+siddhim up-agatai.h ! v.rta.m* /si.syai.h sa* bahubhi.h !pra.nan-ama tam -adar-at !!1014.20! sa+-adara.m* m-anitas+ tena !prat-apa+prathitena sa.h ! tatra+avasan* m-asam eka.m* !var.ni+dharma+d.r.dha+sthiti.h !!1014.21! sam-adhau vi.s.nu+v-ik.s-a*asya !bhaved* ity* avadh-arya tam ! sa.mpr-arthayad* r-ama+/sarm-a !pra.namya pra+a?njalir* n.r+pa !!1014.22! sv-amin sa+ak.s-ad* harim aha.m* !did.rk.s-ami tato* bhav-an ! tat+siddhi+k.rt+s-adhana.m* me !k.rpay-a vaktum arhati !!1014.23! ity* ukta.h sa* muni+indras* ta.m* !pr-aha yoga.m* su+s-adhaya ! tena setsyaty* abh-i.s.ta.m* tae* !ity* ukta.h so* *ah.r.san* n.r+pa !!1014.24! tata.h sa* siddha+yoga.m* ta.m* !j?n-atv-a yoga+upalabdhaye ! /si.syat-a.m* tasya sa.mpr-apa !m-anayan vinayena ta.m* !!1014.25! n-ama r-ama+-ananda* iti !tasya sa* pr-ita+m-anasa.h ! muni/s* cak-ara*atha yoga.m* !saha*a;ngais* tam a/sik.sayat !!1014.26! siddha+yogo* *abhavat so* *api !k-alena*alpena var.ni+r-a.t ! brahma.n-a*aikya.m* ca sa.mpr-apa !guruvat sva+-atmanas* tath-a !!1014.27! sam-adhau brahma+teja/s* ca !vy-apnuvat kakubho* da/sa ! so* *apa/syan* nityad-a var.n-i !tatra n-ar-aya.na.m* na tu !!1014.28! a+sa.mtu.s.to* vy-akula/s* ca !tad-a*asau gurum -aha tam ! sam-adhi+siddhi.m* pr-apto* *aha.m* !sv-amin karu.nay-a tava !!1014.29! brahma+tejo* nir+-ak-ara.m* !tatra pa/sy-ami kevalam ! sa+-ak-ara.m* brahma k.r.s.na.m* tu !na*eva pa/sy-amy* abh-ipsitam !!1014.30! aty+udvigna+man-a* asmi !vin-a*-ik.s-a.m* kamal-a+pate.h ! a+pur.na+k-ama.m* sva.m* manye !tena ca*-atm-anam a?njas-a !!1014.31! tad-a guru.h pr-aha vi.s.nus* !tejo+r-upo* nir+-ak.rti.h ! e.sa* eva*asti vai var.nin !-ak-aras* tv* asti m-ayika.h !!1014.32! -ak-arasya vin-a/so* *asti !nir+-ak-arasya na*asti sa.h ! ity* ukta* uddhavas* tena !sadyo* *am-urcchan* nara+adhipa !!1014.33! pr-apa*ucchv-asa.m* muh-urta+ante !ruroda sa* tato* bh.r/sam ! hary+-ak.rty+a+sad+ukti.m* ta.m* !hitv-a dr-ag* niryayau tata.h !!1014.34! guru.n-a v-aryam-a.no* *api !na*asth-at tatra sa* san+mati.h ! sa+-ak-ara+brahma+siddha+anta+ !+sth-apaka.m* m.rgayan gurum !!1014.35! r-ama+anuja+-ac-arya+pade !sa* sy-ad* ity* avadh-arya sa.h ! harer* ati+priya.m* sth-ana.m* !/sr-i+ra;nga+-akhya.m* yayau tata.h !!1014.36! tatra /sr-i+ra;nga+devasya !mandira+antikae* eva sa.h ! sva+-av-asam akarod* var.n-i !bhagavanta.m* smaran h.rdi !!1014.37! k-avery-a.m* praty+aha.m* sn-atv-a !nitya+karma vidh-aya ca ! cak-ara niyamena /sr-i+ !+ra;nga+n-athasya dar/sanam !!1014.38! sa+-ak-arat-a+sth-apak-ani !parasya brahma.no* hare.h ! sac+ch-astr-a.ni /srotu+man-a.h !sa* -as-in* na*itar-a.ni tu !!1014.39! praty+ak.sa+bhagavad+v-ik.s-a+ !+s-adhanasya ca de/sikam ! gave.sam-a.no* vyadadh-ad* !vai.s.nav-an-a.m* sam-agamam !!1014.40! atha r-ama+anuja+-ac-arya+caritre.na*upab.r.mhitam ! prapanna+a+m.rta+n-am-ana.m* !grantha.m* tatra*a/s.r.non* n.r+pa !!1014.41! tata.h /sr-i+vai.s.nava+-ac-arya.m* !/sr-i+r-ama+anujam eva sa.h ! iye.sa de/sika.m* kartu.m* siddha+ !+deha+sthita.m* sad-a !!1014.42! granth-a.m/s* ca tat+k.rt-an pr-ity-a !sa+-ak-ara+brahma+ni/scay-an ! /su/sr-ava*anu+dina.m* var.n-i !/sr-i+bh-a.sya+-ad-in sva+vallabh-an !!1014.43! /sr-imad+r-ama+anujasya*asau !n-amn-am a.s.ta+uttara.m* /satam ! pap-a.tha*anu+dina.m* bhakty-a !dadhyau ta.m* ca yath-a+/srutam !!1014.44! ittha.m* vidadhatas* tasya !m-asa+trayam ag-an* n.r+pa ! pa?ncamy-a.m* madhu+m-ase *atha !tasya svapno* *abhavat prage !!1014.45! sa+ak.s-ad* r-ama+anuja+-ac-arya.m* !tatra*apa/syat tri+da.n.dinam ! k-anty-a s-urya+prat-ik-a/sa.m* !divya+deha.m* su+locanam !!1014.46! pu.n.dr-a.ni dv-a+da/sa*-urdhv-ani !bibhrata.m* sa+smita+-ananam ! pr-a.namat tam avetya*-a/su !/sr-iman+n-atha.m* sa* lak.sa.nai.h !!1014.47! tato* *avadad* yati+indras* ta.m* !baddha+a?njali+pu.ta.m* sthitam ! vara.m* varaya mad* var.nin !r-ama+anujam avehi m-am !!1014.48! ity* ukta.h so* *ati+h.r.s.ta+-atm-a !tam uv-aca yati+-i/svara ! mano*ratho* *adya me p-ur.nas* !tvad+d.r.s.ty-a bahu+k-ala+ja.h !!1014.49! /sr-iman+n-ar-aya.nasya*aha.m* !sa+ak.s-ad* icch-ami dar/sanam ! tan* me yath-a bhavec* *chighra.m* !tam up-aya.m* vada prabho !!1014.50! tata.h prasanna.h pradadau !tasmai d-ik.s-a.m* sa* vai.s.nav-im ! man-u dvau ca prapann-aya !tata/s* ca*idam uv-aca ha !!1014.51! /sr-iman+n-ar-aya.na.m* bhakty-a !bhajes* tva.m* var.ni+sattama ! granth-a.m/s* ca mat+k.rta-an nityam !abhyases* tandri+varjita.h !!1014.52! sva+dharma.m* vi.s.nu+bhakti.m* ca !vai.s.nav-an-a.m* sam-agamam ! praty-ah-ara.m* ca*indriy-a.na.m* !na tyajes* tva.m* catu.s.tayam !!1014.53! ittha.m* hi vartam-anasya !k-alena*alpena te *an+agha ! /sr-iman+n-ar-aya.nasya*-ik.s-a !sa+ak.s-ad* eva bhavi.syati !!1014.54! d-ik.s-a.m* tva.m* vai.s.nav-i.m* dady-a.h !prapannebhyo* mama*-aj?nay-a ! siddhis* tava*iva te.s-a.m* ca !bhavi.syati na sa.m/saya.h !!1014.55! vik.sepo* bhagavad+bhaktau !pu.nya+k.setre.su yatra te ! na sy-at tatra vasa*ity* uktv-a !lak.sma.na+-aryas* tiro* dadhe !!1014.56! prabuddha.h sa* vapu.h sv-iyam !apa/syac* cakra+l-a?nchitam ! /sobham-ana.m* ca*-urdhva+pu.n.drair* !h.r.s.ta.h satyam avaic* ca tat !!1014.57! sva+dharma+stho* bhajan bhakty-a !so* *alpa+k-alena bh-u+pate ! dadar/sa brahma+teja.h+stha.m* !lak.sm-i+n-ar-aya.na.m* h.rdi !!1014.58! p-ur.na+k-amas* tato* bh-umau !t-irth-ani vicac-ara sa.h ! tatra tatra prapannebhyo* !d-ik.s-a.m* pr-ad-ac* ca vai.s.nav-im !!1014.59! d-ik.sit-as* tena ye ye *atra !jan-as* te te tu bhumi+pa ! sva+dharma+sth-a/s* ca nir+dambh-a* !d.r.dha+bhakti+yujo* *abhavan !!1014.60! sa+ak.s-ad* bhagavad+-ik.s-a.m* ca !pr-apadyanta*a+cire.na vai ! tatas* te tatra tatra*asya !m-ah-atmya.m* bahudh-a*-ucire !!1014.61! tu.s.tasya sa+ak.s-ad* yati+bhumi+pasya ! so* *anugrahe.na*atha hare.h pras-ad-at ! -as-ic* ca nir+dambha+sa+dharma+bhakter* ! bh-uri+prat-apa+prathita.h p.rthivy-am !!1014.62! [[iti iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne /sr-i+r-ama+-ananda+sv-ami+janma+-adi+caritra+nir-upa.na+n-am-a catur+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: prati.s.th-a.m* mahat-i.m* tasya ! v-ik.sya*anye vai.s.nav-a* jan-a.h ! na sehire matsari.no* !d-a.mbhik-a* vi.saya+e.si.na.h !!1015.1! yath-a yath-a*apam-ana.h sy-al* !loke tasya tath-a tath-a ! mithy-a+abhi/sa.msana+-ad-ini !vidadhu/s* ca vyadh-apayan !!1015.2! prat-apa+ati/saya.m* tasya !tath-a*apy* a+k.s-i.nam eva te ! d.r.s.tv-a cakru.h /s-astra+v-ad-a.ms* !tatra pr-apu.h par-ajayam !!1015.3! tato* *ati+krodham -apann-as* !t-a.dana.m* bhartsana+-adi ca ! cakrus* te sa* tu tat sehe !buddhy-a*-avantya+kadaryavat !!1015.4! ke+cin* nagn-a/s* ca ja.til-a* !aya/s+cipi.ta+p-a.naya.h ! tasya*-urdhva+pu.n.dr-a.ny* -am.rjya* !atro.taya.ms* tulas-i+srajam !!1015.5! babha?njur* v-asudevasya !si.mha+-asanam api krudh-a ! aharan pratim-a.m* ke+cin* !nitya+arcy-a.m* tasya ca*uddhat-a.h !!1015.6! ittha.m* sa* dur+jana+k.rtam !upadravam a+k-ara.nam ! pr-arabdha+bhoga.m* manv-ano* !*a+lak.sya+li;ngo* *acarad* bhuvi !!1015.7! tyaktv-a r-ama+anuja+-ac-arya+ !+vartma sa+upadrava.m* bahi.h ! bhajan n-ar-aya.na.m* citte !v.rnd-a+vanam up-ayayau !!1015.8! praty+aha.m* yamun-aya.m* sa* !sn-atv-a k.rtv-a ca naityakam ! mandire.su sam+agre.su !cakre /sr-i+k.r.s.na+dar/sanam !!1015.9! a+para+ah.ne ca /su/sr-ava !/sr-imad+bh-agavata.m* n.r+pa ! v-acyam-ana.m* tatra tatra !pur-a.na.m* vai.s.navair* dvi+jai.h !!1015.10! eva.m* nivasatas* tasya* !*a+lak.sya+li;ngasya san+mate.h ! bhakti.h k.r.s.ne viv.rddh-a*abh-ud* !dadhyau ta.m* ca*anu+v-asaram !!1015.11! tasmai prasanno* bhagav-an !sam-adhau nija+dar/sanam ! dadau r-asa+-i/svar-i+k-anto* !v.rnd-a+vana+vih-ara+k.rt !!1015.12! eka+agre.na*eva manas-a !/sr-i+k.r.s.na*iti japan h.rdi ! sphurita.m* sahas-a*apa/syad* !brahma+jyotir* an+antakam !!1015.13! /sr-i+r-adh-a+sahita.m* k.r.s.na.m* !tatra*adr-ak.s-in* mano+haram ! mural-i.m* v-adayanta.m* ca !dvi+bhuja.m* /sy-ama+sundaram !!1015.14! na.ta+varya+sama+-akalpa.m* !n-an-a+bh-u.sa.na+bh-u.sitam ! kir-i.tina.m* vaijayant-i.m* !bibhrata.m* m-alik-a.m* gale !!1015.15! ta.m* d.r.s.tv-a parama+-ananda.m* !pr-apa mantra+dvaya.m* tata.h ! puru.sa+uttama+sa.mpr-apty-a !sva.m* ca p-ur.nam amanyata !!1015.16! eva.m* yad-a yad-a*adhy-ayat !ta.m* dadar/sa tad-a tad-a ! arc-ay-a.m* sphurita.m* ta.m* ca !p-uj-a+k-ale *apy* avaik.sata !!1015.17! p-uj-a+upah-ar-an praty+ak.sa.m* !sa* dad-av* anu+v-asaram ! pr-ity-a bhagavate tasmai !tata* -apa sa* nirv.rtim !!1015.18! sa+ak.s-at k.r.s.na+-ik.sa.na+-anando* !nir+-adhi/s* ca sa* var.ni+r-a.t ! tad+icchay-a*eva svam avait !tad+eka+antikam uddhavam !!1015.19! dur+jana+upadrava.m* ta.m* ca !dur+v-asa.h+/s-apa+sa.mbhavam ! viveda*atha mud-a bheje !/sr-i+k.r.s.na.m* sva+i.s.ta+devat-am !!1015.20! tato* hit-aya j-iv-an-a.m* !k.r.s.nena sth-apana.m* bhuvi ! k.rta.m* svasya*iti sa.msm.rtya !tad* eva sa* sam-acarat !!1015.21! sac+ch-astra+bhagavad+v-akya+ !+s-aram -ad-aya tattvata.h ! nav-ina.m* sa.mprad-aya.m* sva.m* !babandha n.r+pa nir+bhayam !!1015.22! j-iva+-i/sa+m-ay-a+r-up-a.n-a.m* !nir.naya.m* pr-aya/sa.h sa* tu ! r-ama+anuja+-ac-arya+k.rta+ !+grantha+ukta.m* pratyap-adayat !!1015.23! sva+var.na+-a/srama+dharme.na !yukt-a /sr-i+r-adhik-a+pate.h ! bhakti.h k-ary-a d.r.dh-a*ity* etat* !lak.sa.na.m* hy* uddhava+adhvana.h !!1015.24! mumuk.s-un* *chara.na+-apann-a.ms* !tad* eva*upadi/san svayam ! pr-ak sva+anubh-ute tat+sth-ane !pr-ity-a*eka.m* m-asam -avasat !!1015.25! sa* tairthiko* var.ni+varo* mumuk.s-un ! /sr-i+k.r.s.na+bhakti.m* gamayan sa+dharm-am ! pr-apto* *abhavat tan* n.r+pa t-irtha+r-aja.m* ! dharma.h si.seve tam iti hy* avehi !!1015.26! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne uddhava+sa.mprad-aya+prav.rtti+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: p-ada+sa.mv-ahana.m* kurva.ms* !tasya+as-av* ekad-a ni/si ! svapne dadar/sa /sr-i+k.r.s.na.m* !tejo+ma.n.dala+madhya+gam !!1016.1! ta.m* d.r.s.tv-a parama+-ai/svarya.m* !pras-ada.m* tasya ta.m* vidan ! munes* tatas* tam eva*eka.m* !sad+guru.m* ni/s*cik-aya sa.h !!1016.2! sarva+bh-avena /sara.na.m* !tam eva pratipadya ca ! tasm-ad* bh-agavat-i.m* d-ik.s-a.m* sa+bh-arya.h so* *agrah-in* n.r+pa !!1016.3! a.s.ta+a+k.sarau k.r.s.na+mantrau !tasmai so* *api mumuk.save ! up-adi/san* munir* dattv-a !tulas-i+k-a.s.tha+je srajau !!1016.4! /sr-i+k.r.s.na+iti tvam+-adi/s* ca !gatir+mad+vayam antata.h ! manur* -adya* iti prokto* !vai.s.navatva+vidh-apaka.h !!1016.5! brahma+aham+-adi ca pada.m* !d-a+anta.m* k.r.s.na+iti tat+param ! so* *asmi*ity* ukto* dvit-iyo* *api !manur* i.s.ta+phala+prada.h !!1016.6! -adya.h /sara.na+mantro* *atra !s-am-anya* iti k-irtita.h ! dvit-iyas* tu mah-a+mantro* !vi/se.sa* iti viddhi bho.h !!1016.7! tatas* tasmai sa* sad+dharm-an !p-alan-iy-an mumuk.subhi.h ! up-adide/sa yair* yukta.h !p-ujyo* *atra sy-at paratra ca !!1016.8! sa.mprad-aye *asmad-iye *asmin !sa.msthit-a* ye tu p-urus-a.h ! bhaveyu/s* ca striyas* te.s-a.m* !niya.m-an* *ch.r.nu vacmi te !!1016.9! devat-a+pit.r+y-aga+artham !api kasya*api dehina.h ! kva+api hi.ms-a na kartavy-a !d-ik.s-a.m* k-ar.s.n-im up-a/sritai.h !!1016.10! ek-a+da/sa+vidha.m* madya.m* !sur-a ca tri+vidh-a dvi+ja ! -apady* api na vai pey-a !na*adya.m* tat+sp.r.s.tam au.sadham !!1016.11! bhak.sa.n-iya.m* na vai m-a.msa.m* !yaj?na+/si.s.tam api kva+cit ! dharma+artham api vipra+indra !na k-arya.m* stena+karma ca !!1016.12! para+str-i+gamana.m* pu.ms-a !striy-a d-ana.m* ca na kva+cit ! j-ara+sa;ngas* tath-a n-ary-a !na k-aryo* *api mah-a+-apadi !!1016.13! g.rhi+itar-a* -a/srami.no* !ye syus* tais* tv* a.s.tadh-a dvi+ja ! sa;nga.h striy-a na kartavyo* !mary-ad-a*e.s-a san-atan-i !!1016.14! pu.ms-a*atha vi+dhav-a+spar/sa.h !pu.msa.h spar/sas* tath-a tay-a ! buddhy-a na k-arya.h spar/sa/s* ca !ty-agina.h sa+dhav-a+striy-a !!1016.15! k.r.s.na+pr-as-adika+anna+-ader* !m-ah-atmyena*api karhi+cit ! sva+j-ati+bhra.m/sa+kara.na.m* !kartavya.m* karma na*eva ca !!1016.17! mithy-a+apav-ado* na*-aropyo* !*anyasmin svasya*api v.rttaye ! p-apa+-atman-a.m* na kartavya.h !sa;ngo* vyasanin-a.m* tath-a !!1016.18! tapasv-i krodha+yukto* ya.h !k.r.s.na+bhakta/s* ca k-amav-an ! sva+dharma+stho* *apy* a+bhakto* yas* !ty-ag-i lobha+yuta/s* ca ya.h !!1016.19! yo* guru.h /si.sya+varga.m* sva.m* !yath-a+/s-astra.m* na vartayet ! ya/s* ca j?n-an-i svaya.m* bh-utv-a !bhindy-ad* yukty-a*-ak.rti.m* hare.h !!1016.20! ete.s-am api .sa.n.n-a.m* vai !sa;nga.h san+mati+kha.n.dana.h ! a+sat+sa;nga* iva ty-ajya.h !sva+k.sem-aya mumuk.subhi.h !!1016.21! devat-an-a.m* ca t-irth-an-a.m* !ved-an-a.m* ca gav-am api ! br-ahma.n-an-a.m* ca s-adh-un-a.m* !nind-a k-ary-a na dharmi.n-am !!1016.22! yatra /sr-i+k.r.s.na+devasya !sy-at sa+-ak-aratva+kha.n.danam ! tac* *ch-astra.m* na*eva mantavya.m* !na /srotavya.m* ca karhi+cit !!1016.23! -ayudha.m* ca vi.sa.m* j-ala.m* !pak.si+matsya+-adi+bandha+k.rt ! kasmai+cid* api no deya.m* !hi.ms-a+m-ula.m* yato* *asti tat !!1016.24! br-ahma.nena*-a/sramavat-a !dh-arya.m* !na*eva*-ayudha.m* kva+cit ! j-iva+hi.ms-a+kara.m* yat tu !tac* ca kva+api na ki.m+cana !!1016.25! pr-ata.h sn-atv-a ca*-urdhva+pu.n.dra.m* !kartavya.m* prati+v-asaram ! k.r.s.na+pras-adi+gandhena !tad+gop-i+candanena v-a !!1016.26! pu.n.dra+dravye.na tan+madhye !pu.ms-a vartula+candraka.h ! r-adh-a+lak.sm-i+pras-adena !kartavya.h ku;nkumena v-a !!1016.27! k.r.s.na+sev-a+ava/si.s.tena !candanena su+v-asin-i ! n-ar-i tu kury-ad* h.rdaye !candraka.m* prati+v-asaram !!1016.28! r-adh-a+p-ujana+/si.s.tena !k-a/sm-ire.na ca s-a*anv+aham ! madhya+de/se lal-a.tasya !kury-ad* vartula+candrakam !!1016.29! r-adh-a+k.r.s.na+arc-a+ava/si.s.ta.m* !ku;nkuma.m* candana.m* tath-a ! mi/sr-ik.rtya*alpaka.m* kury-ad* !vi+dhav-a candraka.m* gale !!1016.30! yath-a+adhik-ara.m* sa.mdhy-a+-adi !tata.h k.rtv-a*eva naityakam ! r-adhik-a+k.r.s.nayor* arc-a !sarvai.h k-ary-a yath-a+vidhi !!1016.31! pa?nca+adhy-ay-i r-asa+l-il-a !/sr-imad+bh-agavata+udit-a ! pa.than-iy-a prati+dina.m* !r-adh-a+k.r.s.na.m* samarcya ca !!1016.32! sam+agr-ay-a* a+/saktas* tu !p-a.the tasy-a.h sa* ekakam ! pa.thet tad+antima+adhy-aya.m* t-avat-a tasya tat+phalam !!1016.33! sva+sva+/sakty+anus-are.na !tan+mantrasya japo* *anv+aham ! niyamena*eva kartavyo* !div-a ni/si ca bhaktita.h !!1016.34! /sr-i+k.r.s.na+n-ama+mantra/s* ca !a+k.sara.h sa+kalair* api ! k-irtya.h smarya.h sarva+k-ala.m* !d-ik.s-am et-a.m* sam-a/sritai.h !!1016.35! sva+ka.n.tha+parivartinyau !tulas-i+k-a.s.tha+je srajau ! yaj?na+upav-itavan* nitya.m* !dh-arye s-uk.sma+ma.n-i /subhe !!1016.36! tulasy-+a+l-abhe dve m-ale !dvijai/s* candana+k-a.s.tha+je ! dh-ara.n-iye *atha /s-udrais* tu !nitya.m* candana+k-a.s.tha+je !!1016.37! k.r.s.na+a;nghri+spar/sana.m* p-urva.m* !k-arayitv-a*eva m-alik-a ! sarv-a*api ka.n.the sa.mdh-ary-a !pu.mbhi.h str-ibhi/s* ca sarvad-a !!1016.38! dharm-an et-an p-alayadbhi.h !pu.mbhi.h str-ibhi/s* ca nityad-a ! bhakty-a nava+a;ngay-a k.r.s.no* !bhajan-iya* iti sthiti.h !!1016.39! su+vrata* uv-aca: eva.m* dharm-an a+hi.ms-a+-ad-i.ms* !tasmai sarv-an sa+yo.site ! up-adi/sya pura/s+cary-a+ !+vidhi.m* ca*-aha sa+mantrayo.h !!1016.40! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+upet-a.m* /sr-i+r-adhik-a+pate.h ! an+anya+bhakti.m* sa+a;ng-a.m* sa* !up-adi/sya*idam -uciv-an !!1016.41! dhanyo* *asi dvi+ja+varya tva.m* !/sreyase yatase yata.h ! tvayi santi gu.n-a* ye te !dehin-am ati+dur+labh-a.h !!1016.42! mac+/si.sy-a.n-a.m* hi sarve.s-a.m* !m-anyo* mukhya/s* ca san+mate ! bhavit-a tva.m* yato* jyai.s.thya.m* !gu.nair* eva*asti no* *adhvani !!1016.43! g.rha.m* gatv-a sa+bh-aryas* tva.m* !mah-a+mantra.m* jape.h sad-a ! upadi/se/s* ca*-a/sritebho* !yath-a+yogya.m* manu+dvayam !!1016.44! trai+var.nikebhya.h pu.mbhya/s* ca !sac+/s-udrebhyas* tath-a*an+agha ! samyag* up-adi/ses* tva.m* hi !manum -adya.m* yath-a+vidhi !!1016.45! uttamebhyo* *adhik-aribhyo* !japadbhyo* manum -adimam ! puru.sebhyo* dvit-iya.m* tu !vidhin-a*up-adi/ser* manum !!1016.46! pura/s+cary-a*asya kartavy-a !sa.mka.s.ta+-adau yath-a+vidhi ! yato* *asya devat-a k.r.s.na.h !sa* prabhu.h sva+i.s.ta+siddhi+da.h !!1016.47! j-iva+m-ay-a+para+-i/s-an-a.m* !sva+r-upa.m* boddhum a?njas-a ! r-ama+anuja+-ac-arya+k.rta+ !+granth-a.h p-a.thy-as* tvay-a*-adar-at !!1016.48! naipu.nya.m* lak.sma.na+-aryasya !yato* j?n-ana+a.m/sa+nir.naye ! yath-a*asti na tath-a*anye.s-am !ity* ete sa.mmat-a* mama !!1016.49! ity* uktv-a sa.mprad-ayasya !rahasyam api so* *a+khilam ! tasmai sva.m* kathay-am -asa !snigdha+/si.sy-aya tattvata.h !!1016.50! tatas* ta.m* sva+g.rha.m* gantum !-adi/sya svayam uddhava.h ! dv-ar-avat-im anuyayau !dharma/s* ca*api nija+-alayam !!1016.51! sad+guru+pr-apti+parama+ !+-ananda.h sa+str-i+suto* nijam ! gr-amam etya*-acarad* bhakti.m* !/sr-i+k.r.s.nasya sa* bh-u+pate !!1016.52! sth-ula+-adi+deha+tritay-at !p.rthak* caitanyam -atatam ! a+kha.n.dam -atmano* r-upa.m* !mene k.r.s.nasya sevakam !!1016.53! j-iva+-i/sa+k-ala+m-ay-an-a.m* !niyant-a puru.sasya ca ! k.r.s.na* ity* eva ni/scitya !na/svara.m* jagad* ity* avait !!1016.54! granth-an r-ama+anuja+-ac-arya+ !+k.rt-an gurv+-aj?nay-a sa* ca ! pap-a.tha g-it-a+bh-a.sya+-ad-in !p-a.thay-am -asa ca*-adar-at !!1016.55! /sr-i+k.r.s.na.m* bhajatas* tasya !dharma+ni.s.th-a+-adibhir* gu.nai.h ! sa+ak.s-ad* dharmo* *ayam iti ta.m* !daiv-a* j-iv-a* vidur* n.r+pa !!1016.56! tatas* tasya*-a/sraya.m* cakrus* !te sva+ni.h+/sreyas-aya hi ! guru+lak.sa.na+h-in-an sv-an !hitv-a*eva*asura+de/sik-an !!1016.57! hitv-a gur-un sv-an v.r.sam -a/srit-an-am ! api pra.na.s.t-a guru+dh-ir* na te.su ! yad+dambha+labdha+adhirasa+uccite.su ! s-a*-apta+-aspad-a*asth-at kila tad+vapu.s.su !!1016.58! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne dharma+k.rtar-ama+-ananda+sv-ami+sam-a/sraya+nir-upa.na+n-am-a .so+.da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: dev-a* iva vyar-ajanta !ye *atra dharme.na d-ik.sit-a.h* ! tyakta+asura+kriy-a* bh-u+pa !var.s-a+ap-aya+indu+sa.mnibh-a.h !!1017.1! v-aso+anna+dhana+y-ana+-adyai.h !san+m-ana.m* tasya te bh.r/sam ! cakrur* muhus* tena dharma.h !sam.rddho* *abh-un* n.r+pa+indravat !!1017.2! sa.msk-ar-an nija+putrasya !mau?nj-i+bandha+avadhi svayam ! cak-ara te.su d-ana+-adi !jana+vismaya+k.rt* ca sa.h !!1017.3! -asury-a* sa.mpad-a matt-as* !tad* d.r.s.tv-a manu+ja+asur-a.h ! sura+ari+n.r+pa+s-ah-ayy-as* !ta.m* tad-iy-a.ns* tath-a*ardayan !!1017.4! dharmasya j-ivik-a+v.rtti.m* !dhan-ani /sata/sa/s* ca g-a.h ! jahrur* y-ana+-adi cakru/s* ca !bahudh-a te *apam-anan-am !!1017.5! d-aridrya+du.hkham a+tula.m* !pr-apta.h /satru+k.rta.m* mahat ! dharma* ity* apacakrus* ta.m* !j?n-atayo* *api sa+matsar-a.h !!1017.6! pr-agh-ur.nik-a/s* ca bahu/so* !g.rhe tasya nara+adhipa ! -agacchanti sma gacchanti !y-acak-a/s* ca*anna+k-a;nk.si.na.h !!1017.7! prak.s-i.na+dhana+dh-anya+-adir* !hata+v.rtti+paricchada.h ! yath-a+katha.m+cit tat+sev-a.m* !cakre sa* g.rhi+sa.mmat-am !!1017.8! saham-ana.m* dvi.sad+du.hkha.m* !dhairye.na mahat-a patim ! ekad-a premavaty-* -aha !vin-it-a tam ud-ara+dh-i.h !!1017.9! aho daiva+gati.h sv-amins* !tava*api*-id.rk* da/s-a yata.h ! apak-ari.ny* api kva+api hy* !apak-ara.m* na kurvata.h !!1017.10! upadravo* mah-an j-ata.h !/s-atravo* nir+nimittaka.h ! j-ivik-a*api hat-a yatra !saha sarvai.h paricchadai.h !!1017.11! -ay-anty* anna+arthino* bh-uyo* !vartate *anna.m* tv* a+/se.sakam ! vaya.m* k.sudha.m* viso.dh-aro* !vadi.sy-amo* *a+tith-i.ms* tu kim !!1017.12! dvit-iye v-a t.rt-iye *ahni !milaty* -av-am iha*a/sanam ! anna.m* kva+cit phala.m* kva+api !/s-aka+patra.m* tu kutra+cit !!1017.13! tvay-a dhairye.na tat sarva.m* !sahyate puru.se.na hi ! a+dh-ir-ay-a.h striy-a* me tu !bh.r/sam udvijate *antaram !!1017.14! bibhemi n-atha d-aridry-at !sat-i+dharma+virodhina.h ! yat+sattve *anna+-adi+k-am-a str-i !dharma+bhra.s.t-a vina/syati !!1017.15! an+eka+/s-astra+ni.s.n-ata.h !sarva+j?no* vartate bhav-an ! ata* etat+ka.s.ta+muktyai !s-adhana.m* ki.m+cid* -uhyat-am !!1017.16! vipat+k-ale *ati+mahati !pr-apte *apy* asmin yath-a pur-a ! sthiti.h sva+sthatay-a sv-amins* !tava*-a/scarya+vah-a*asti na.h !!1017.17! iti patny-a m.rdu prokta.h !sa* dharma.h sarva+vit prabhu.h ! pr-i.naya.ms* t-am uv-aca*ida.m* !kli/syant-i.m* bahudh-a*-apad-a !!1017.18! kaly-a.ni /s.r.nu mad+v-akya.m* !yad* bruve /s-astra+sa.mmatam ! dhairye.na t-iryate n-unam !-apad+ab+dhir* man-i.sibhi.h !!1017.19! pr-arabdha+karma+adh-ino* *asti !deho* vai sarva+dehina.h ! pr-apyate yat sukha.m* du.hkha.m* !tad* *dhi tasya*anus-arata.h !!1017.20! pr-arabdha+upasthita.m* du.hkham !asm-abhi.h pr-aptam asti hi ! nimitta+m-atrat-a tatra !sa+patna+-ades* tu k-irtyate !!1017.21! bhoga.m* vin-a na pr-arabdha.m* !karma+up-ayai.h sv+anu.s.thitai.h ! kasya*api k.s-iyate n-unam !iti bhadre *asti ni/scaya.h !!1017.22! du.s.ta+pr-arabdha+janita.m* !k.rcchra.m* bh-uritara.m* sati ! devair* n.r+pa+-adibhi.h p-urvai.h !sam+arthair* apy* abhujyata !!1017.23! trailokyasya*apy* adhi+pati.h !/sacy-a saha pura.m+dara.h ! pr-apa ka.s.ta.m* mahad* bhadre !v.rtra+-ady+ari+k.rta.m* pur-a !!1017.24! pu.nya+/slokas* tath-a r-aj-a !ni.sadh-anam adhi+-i/svara.h ! damayanty-a striy-a s-aka.m* !pr-apa bh-ury* ari+p-i.danam !!1017.25! vasi.s.tha+.r.sir* arundhaty-a !saha brahma+vid-a.m* vara.h ! /s-atrava.m* bahudh-a du.hkha.m* !vidhi+tulyo* *api labdhav-an !!1017.26! eva.m* sam+arthair* bahubhir* !api pr-arabdha+lambhitam ! ka.s.ta.m* dhairye.na*eva so.dham !asm-abhi.h sahyate tath-a !!1017.27! patyur* ittha.m* vaco* bhakti.h !/srutv-a khinna+antar-a n.r+pa ! a+pa/syant-i sva+du.hkha+anta.m* !gata+dhairy-a ruroda s-a !!1017.28! t-a.m* s-antvayan punar* dharma.h !prov-aca madhura.m* vaca.h ! kheda.m* m-a kuru bhadre tva.m* !kasya+apy* -apan* na sarvad-a !!1017.29! karma.no* dur+niv-aryatv-at !pr-arabdhasya puna.h puna.h ! hata+udyam-a* api pr-ayo* !dh-ir-a* na*udyogam ujjahu.h !!1017.30! aha.m* tath-a*eva tvat+pr-ityai !s-adhana.m* ka.s.ta+n-a/sanam ! yat ki.m+cid* api kart-a*asmi !cint-a.m* manasi m-a k.rth-a.h !!1017.31! ity* -a/sv-asya sat-i.m* patn-i.m* !dharmo* *ari+bhaya+n-a/sanam ! kam up-aya.m* karomi*iti !cetas-a*acintayat tata.h !!1017.32! /s-ighra+siddhi+prada.m* n-.r.n-a.m* !h.rdi cintayato* *asya tam ! sva+t-atena*upadi.s.tasya !sm.rtir* -as-id* *dhan-umata.h !!1017.33! han-um-an kula+devo* *asti !sarva+sa.mka.s.ta+bha?njana.h ! sa* eva*adya*-ar-adhya* iti !ni/scik-aya v.r.so* n.r+pa !!1017.34! k.setra.m* pu.nyam a+yodhy-a+-akhya.m* !japa+siddhi+prada.m* drutam ! etya tatra k.rta+-av-asas* !tad+-ar-adhanam -acarat !!1017.35! a+j?n-ata+-iho* *asura+ga.nair* !han-uman+mandire *anv+aham ! gatv-a sa.mp-ujya tan+mantra+ !+-atmaka.m* stotra.m* pap-a.tha sa.h !!1017.36! namas* tae* -a?njaney-aya !v-ayu+putr-aya dh-imate ! r-ama+d-ut-aya mahate !su+gr-iva+saciv-aya ca !!1017.37! namo* *astu te mah-a+v-ira !mah-a+bala+parakrama ! vairi+bh-i.sa.na+r-up-aya !r-ava.na+tr-asa+d-ayine !!1017.38! namo* hara+avat-ar-aya !/sil-a+v.rk.sa+-ayudh-aya ca ! rak.sa.h+sainya+vimard-aya !namas* tubhya.m* ya/sasvine !!1017.39! namo* hanumate tubhya.m* !la;nk-a+nagara+d-ahine ! da/sa+gr-iva+suta+ghn-aya !s-it-a+/soka+vin-a/sine !!1017.40! namo* *astu te mah-a+yogin !sad-a /suddha+antara+-atmane ! s-it-a+r-ama+ati+h.rdy-aya !namas* te cira+j-ivine !!1017.41! nama.h kapi+indra te nitya.m* !sarva+roga+vin-a/sine ! bh-uta+preta+pi/s-aca+-adi+ !+bhaya+vidr-ava.na+abhidha !!1017.42! namas* tubhya.m* r-ama+bhadra+ !+puru+pre.s.th-aya bh-uyase ! namo* *ati+sth-ula+r-up-aya !s-uk.sma+r-upa+dhar-aya ca !!1017.43! namo* *a+khila+bhaya+ghn-aya !nir+bhay-aya mah-a+-atmane ! b-ala+arka+dyuti+deh-aya !mu.s.ti+prahara.n-aya ca !!1017.44! namo* la;nk-a+-i/svara+udy-ana+ !+bha;nga+vitr-asita+asra+pa ! r-ama+n-ama+anurakt-aya !lak.sma.na+pr-a.na+d-aya te !!1017.45! namas* te vi/sva+vandy-aya !vijay-aya var-iyase ! bhakta+sa.mka.s.ta+sa.mhartre !dharma+ni.s.th-aya ji.s.nave !!1017.46! namo* nai.s.thika+vary-aya !vi+jana+ara.nya+v-asine ! bhakta+abh-i.s.ta+prad-atre ca !p-a.n.dava+priya+k-ari.ne !!1017.47! namo* dharma+ari+n-a/s-aya !vi+mal-aya ca bh-asvate ! nitya.m* r-ama+aya.na+kath-a+ !+/srava.na+utsuka+cetase !!1017.48! namo* dh-armika+sevy-aya !brahma.ny-aya sura+arcita ! tubhya.m* b.rhad+vrata+pre.s.tha !sarva+p-apa+apah-ari.ne !!1017.49! namo* d-aridrya+du.hkha+ghna !m-arute bandha+kha.n.dana ! sukha+d-aya /sara.ny-aya !namas* te .r.si+v.rttaye !!1017.50! namo* vara+da te nitya.m* !r-ama+dhy-ana+-ady+an+-akula ! sukha+-ar-adhya dur+-ar-adhya !namas* te divya+r-upi.ne !!1017.51! namo* *arka+s-una+h-ar-aya !tubhya.m* m-am a+bhaya.m* kuru ! dar/sana.m* dehi sa+ak.s-at te !namas* te sarva+dar/sine !!1017.52! iti /sr-i+hanumat+stotra+ !+prati+/sloka+eka+var.nakam ! sv-ah-a pha.d+antam ajapan* !mantra.m* sa* tu yath-a+vidhi !!1017.53! japa+ante praty+aha.m* stotra.m* !baddha+a?njalir* ida.m* n.r+pa ! ekakena pad-a ti.s.than !puratas* tasya so* *apa.that !!1017.54! n-iti+prav-i.na nigama+-agama+/s-astra+buddhe ! r-aja+adhi+r-aja+raghu+n-ayaka+mantri+varya ! sind-ura+carcita+kalevara nai.s.thika+indra ! /sr-i+r-ama+d-uta hanuman hara sa.mka.t.m* me !!1017.55! s-it-a+apah-ara+ja+raghu+uttama+bh-uri+ka.s.ta+ ! +prots-ara.na+ekaka+sah-aya hara+asra+pa+ogha ! nir+dagdha+y-atu+pati+h-a.taka+r-aja+dh-ane ! /sr-i+r-ama+d-uta hanuman hara sa.mka.ta.m* me !!1017.56! dur+v-arya+r-ava.na+visarjita+/sakti+gh-ata+ ! +ka.n.tha+asu+lak.sma.na+sukha+-ah.rta+j-iva+valle ! dro.na+a+cala+-anayana+nandita+r-ama+pak.sa ! /sr-i+r-ama+d-uta hanuman hara sa.mka.ta.m* me !!1017.57! r-ama+-agama+ukti+tari+t-arita+bandhv+a+yoga+ ! +du.hkha+ab+dhi+magna+bharata+arpita+p-aribarha ! r-ama+a;nghri+padma+madhu+p-i+bhavad+antar+-atman ! /sr-i+r-ama+d-uta hanuman hara sa.mka.ta.m* me !!1017.58! d-anta+-atma+kesari+mah-a+kapi+r-a.t+tad-iya+ ! +bh-ary-a+a?njan-i+puru+tapa.h+phala+putra+bh-ava ! t-ark.sya+upam-a+ucita+vapur+bala+t-ivra+vega ! /sr-i+r-ama+d-uta hanuman hara sa.mka.ta.m* me !!1017.59! n-an-a+abhic-arika+vis.r.s.ta+sa+v-ira+k.rty-a+ ! vidr-ava.na+aru.na+sam-ik.sa.na+du.h+pradhar.sya ! roga+ghna+sat+suta+da+vitta+da+mantra+j-apa ! /sr-i+r-ama+d-uta hanuman hara sa.mka.ta.m* me !!1017.60! yan+n-ama+dheya+padaka+/sruti+m-atrato* *api ! ye brahma+r-ak.sasa+pi/s-aca+ga.n-a/s* ca bh-ut-a.h ! te m-arik-a/s* ca sa+bhaya.m* hy* apay-anti sa* tva.m* ! /sr-i+r-ama+d-uta hanuman hara sa.mka.ta.m* me !!1017.61! tva.m* bhakta+m-anasa+sam-ipsita+p-urti+/sakto* ! ra;nkasya dur+mada+sa+patna+bhaya+-arti+bh-aja.h ! i.s.ta.m* mama*api parip-uraya p-ur.na+k-ama ! /sr-i+r-ama+d-uta hanuman hara sa.mka.ta.m* me !!1017.62! ity* anena sa* tu.s.t-ava !sarva+sa.mka.s.ta+h-ari.n-a ! stotre.na m-aruti.m* dharma.h !praty+aha.m* niyata+vrata.h !!1017.63! phala+kanda+dala+-ah-ara.h !/s-aka+m-atra+a/sana.h kva+cit ! jala+-ah-aro* nir+-ah-ara.h !so* *avartata saha striy-a !!1017.64! tasmai dvit-iya+m-asa+ante !svapnam -agatya m-aruti.h ! sa+ak.s-at sva+dar/sana.m* pr-ad-at !pr-ita+-atm-a*ittham uv-aca ca !!1017.65! dharma tubhya.m* prasanno* *asmi !ka.s.t-at tva.m* mok.syase drutam ! y-ahi v.rnd-a+vana.m* tatra !labdh-a pr-a;n+mitra+sa.mgamam !!1017.66! sakhibhi.h saha sa.mgatya !sva+sam-ana+asura+ardanai.h ! mar-ici+pra+mukhair* vipra !pr-apsyase sukham -ipsitam !!1017.67! ity* uktv-a*antar+dhim -apede !m-aruti.h so* *atha har.sita.h ! jaj-ag-ara ca tat+sv-apna.m* !v.rtta.m* tathyam amanyata !!1017.68! sam-apya sva+vrata.m* pr-ata.h !putra.m* m-atula+ve/smani ! vinyasya bh-aryay-a s-aka.m* !vana.m* v.rnd-a+vana.m* yayau !!1017.69! asura+anugater* bh-itau !pracchanna.m* nirgatau g.rh-at ! a+sah-ay-av* a+p-atheyau !celatu.h sa+bhaya.m* pathi !!1017.70! sth-ula+sy-uta+jarad+vastrau !k.r/sa+a;ngau madhu+bh-a.si.nau ! pitarau tau ca jagat-a.m* !naimi.sa+ara.nyam -iyatu.h !!1017.71! da/same *ahani sa.mpr-aptau !k.setra.m* tat tatra tairthikam ! vidhi.m* vidadhatu.h /sakty-a !dam+pat-i dhairya+/s-alinau !!1017.72! smarantau h.rdaye k.r.s.na.m* !v.rnd-a+vana+vih-ari.nam ! a+y-acita+vratau nitya.m* !tato* vrajam upeyatu.h !!1017.73! pu.spa+dola+utsava.m* dra.s.tu.m* !vrajat-a.m* sa;ngha/so* n.r.n-am ! pathi sa;nga.m* na cakr-ate !tad+gata+asura+/sa;nkay-a !!1017.74! m-asena*ekena /sanakair* !vrajan dharma.h saha striy-a ! pu.nya.m* v.rnd-a+vana.m* pr-apa !dola+utsava+dine n.r+pa !!1017.75! de/sa+antar-iya+jana+sa;ngha+samarcyam-ana.m* ! go+vardhane kusuma+dola+gata.m* sa* k.r.s.nam ! sa.mp-ujya v-ik.sya ca tad-iya+vi+citra+/sobha.m* ! cakre pra+dak.si.nam amu.m* vidhin-a*eva dharma.h !!1017.76! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne bhakti+dharmayor* v.rnd-a+vana+-agamana+n-am-a sapta+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pu.spa+dola+utsava.m* dra.s.tu.m* !jan-as* tatra sahasra/sa.h ! de/sa+antarebhya* -ay-at-a* !-asan bh-u+pa sa+yo.sita.h !!1018.1! /s-ap-ad* dur+v-asaso* bh-umau !ye j-at-a* munayo* n.r.su ! bhramantas* te *api tatra*-ayann* !asurair* bahudh-a*ardit-a.h !!1018.2! pr-apt-a* j-ati+sm.rti.m* k.r.s.na+ !+icchay-a j?n-ata+paras+par-a.h ! janair* a+j?n-ata+tattv-a/s* ca !daiv-ad* ekatra sa.mgat-a.h !!1018.3! gire.h pra+dak.si.n-a.m* kurva.ms* !t-an parikr-amata.h pathi ! lak.sa.nair* bubudhe dharmas* !te ca ta.m* m-anu.sa+-ak.rtim !!1018.4! paras+para.m* militv-a te !sva+sva+v.rtta+antam -adita.h ! kathay-am -asur* a+khila.m* !ka.s.ta.m* ca*asura+y-utha+jam !!1018.5! muni+k.rcchra+-ik.say-a dharmo* !dharma+k.rcchra+-ik.say-a dvi+j-a.h ! avyathanta*atha munayo* !dharma.m* pr-ahur* ida.m* vaca.h !!1018.6! raudra.m* raudrasya /s-apena !k.rcchram -aptam iha*-asuram ! asm-abhir* atha tasya*antas* !tad+ukto* drak.syate kad-a !!1018.7! dharmas* t-an -aha tad+v-akya.m* !na*anyath-a bhavit-a dvi+j-a.h ! ato* dhairye.na so.dhavya.m* !k.rcchra.m k.r.s.na+-ik.sa.na+avadhi !!1018.8! k-aryo* *asm-abhir* up-ayo* *atra !k.r.s.na+-ar-adhana+lak.sa.na.h ! yena tu.s.ta.h svaya.m* k.r.s.na.h !sa+ak.s-ad* dady-at sva+dar/sanam !!1018.9! aha.m* k.r.s.na+a.s.ta+a+k.sarasya !pura/s+cary-a.m* vidh-anata.h ! kari.sy-ami tad+a;ng-ani !y-uyam apy* anuti.s.thata !!1018.10! ni/samya*ittha.m* dharma+vaco* !munayas* te prahar.sit-a.h ! etad* eva.m* hi kartavyam !iti vyavasit-a n.r+pa !!1018.11! tapasyasya dvit-iy-ay-a.m* !k.r.s.n-ay-am atha te vyadhu.h ! pr-arabdha.m* vi.s.nu+y-agasya !guror* v-are ca hasta+bhe !!1018.12! yajam-anas* tatra p-urva.m* !sam-arebhe svaya.m* v.r.sa.h ! k.r.s.na+mantra+pura/s+cary-a.m* !yath-a+/sakti yath-a+vidhi !!1018.13! /sr-imad+bh-agavata.m* ke+cit !pur-a.na.m* pe.thur* -adar-at ! pura/s+cary-a+vidh-anena !v-asarai.h sapta+saptabhi.h !!1018.14! bh-arate bhagavad+g-it-a !y-a*asti t-a.m* ke+cana*apa.than ! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmya.m* !pa.thanti sma ca ke+cana !!1018.15! vi.s.nor* n-ama+sahasra+-akhya.m* !stotra.m* pe.thu/s* ca ke+cana ! kati+cid* vi.s.nu+g-ayatr-i.m* !japanti sma yath-a+vidhi !!1018.16! /sr-i+n-ar-aya.na+varma* eke !pe.thur* vipr-a* uda;n+mukh-a.h ! n-ama+smara.na+m-atra.m* ca !ke+cit k.r.s.nasya cakrire !!1018.17! /sr-i+bh-agavata+sth-a.m* ca !r-asa+l-il-a+upavar.nan-am ! pa?nca+adhy-ay-i.m* d.r.dha+matir* !nitya.m* bhakti.h pap-a.tha ca !!1018.18! ni/si supte *a+khila+jane !g-ita+go+vinda+g-ayanam ! v-i.n-a+m.rd+a;nga+-adi+yuta.m* !sarve sa.mhatya cakrire !!1018.19! eva.m* sam-ar-adhayat-a.m* !k.r.s.na.m* te.s-a.m* yata+-atman-am ! vai/s-akhasya sit-a pr-apt-a !mohiny* ek-a+da/s-i n.r+pa !!1018.20! tapa.h+k.r/satara+a;nge.su !te.sv* -apanne.sv* atha prabhu.h ! pr-ita.h karu.nay-a k.r.s.no !dadau sa+ak.s-at sva+dar/sanam !!1018.21! a+kha.n.da+r-asa+l-il-ay-a.m* !go+loke y-ad.r/sa.h svayam ! t-ad.r/so* *ad.r/syata tad-a !sa* v.rnd-a+vana+candra+m-a.h !!1018.22! /sr-i+k.r.s.nasya mah-a+p-uj-a.m* !k.rtv-a tat+ni/si j-agrata.h ! br-ahme muhurte dad.r/su.h !sahas-a te sita.m* maha.h !!1018.23! ko.ti+ko.ti+indu+s-urya+-abhe !sac+cid+-ananda+lak.sa.ne ! tasmins* te dad.r/su.h k.r.s.na.m* !sarve mahasi bh-uyasi !!1018.24! nutana+ambu+dhara+sundara+m-urti.m* ! tejas-a*ati+mahat-a sita+bh-asam ! ko.ti+manmatha+vimohana+r-upa.m* ! vahni+dhauta+kanaka+prabha+vastram !!1018.25! p-a.ni+padma+yugalena ca ve.nu.m* ! sa.mnidh-aya rucira+adhara+bimbe ! v-adayantam urudh-a svara+bhedai.h ! /sobhana.m* na.ta+vara+ucita+ve.sam !!1018.26! na+eka+ratna+tati+citra+kir-i.tam* ! m-ina+r-aja+sama+ku.n.dala+/sobham ! sth-ula+v.rtta+sama+mauktika+m-ala.m* ! c-aru+gandha+kusuma+uttama+h-aram !!1018.27! bh-ala+kaisara+vi/se.saka+k-anta.m* ! lambam-ana+suma+/sekhara+r-ajim ! haima+ratnamaya+bh-uri+vibh-u.sa.m* ! p-ur.na+/s-arada+sudh-a+a.m/su+sama+-asyam !!1018.28! /s-arada+abhinava+janma+vi+nidr-a+ ! +ambho+ruha+cchada+sama+-ayata+netram ! s-uk.sma+vakra+m.rdu+mecaka+ke/sa.m* ! dar/san-iya+ni+khila+avayava+-abham !!1018.29! bhai.sm-i+r-adh-a+lak.sma.n-a+satya+bh-am-a+ ! saty-a+bhadr-a+j-ambavaty-+-adibhi/s* ca ! str-ibhi.h prem.n-a p-ujyam-ana+a;nghri+padma.m* ! d.r.s.ty-a t-as-am -adad-ana.m* man-a.msi !!1018.30! nandena r-ame.na ya/so+day-a ca ! paty-a sama.m* devaka+kanyay-a*api ! nand-a+su+bhadr-a+su+rabh-i+mukh-abhir* ! gobhi/s* ca sa+sneham ud-ik.syam-a.nam !!1018.31! /s.r;ng-arika+dravya+karair* an+ekair* ! go+pa+a;ngan-an-am abhita/s* ca y-uthai.h ! pr-ity-a*-ik.syam-a.na+-anana+padma+r-ajan+ ! +mita+smita+-anandita+bhakta+lokam !!1018.32! ta.m* d.r.s.tv-a parama+-ananda.m* !pr-apt-as* te tu sa+vismayam ! pra.namya da.n.davad* bh-umau !baddha+a?njali+pu.t-a.h sthit-a.h !!1018.33! m-urtau bhagavatas* te.s-am !indriy-a.n-a.m* tu v.rttaya.h ! k.r.s.t-as* tasthus* tato* j-at-as* !te k-a.s.tha+pratim-a* iva !!1018.34! k.r.s.na+icchay-a*ittha.m* tu !muh-urtam eva te ! tasthus* tay-a*eva*atha punar* vapu.h+sm.rtim ! pr-apus* tatas* tasya pura.h+sthito* v.r.sas* ! tus.t-ava s-aka.m* munibhis* tam -i/svaram !!1018.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne vi.s.nu+y-aga+-ar-adhita+/sr-i+k.r.s.na+dar/sana+-ananda+nir-upa.na+n-am-a* a.s.t-a+da/so* *adhy-aya.h]] dharma* uv-aca: bhagava.ms* tava dar/sana.m* n.r.n-am ! a+khila+agha+ogha+vin-a/sana+k.samam ! pratilabdham iha*adya ca*-apad-am ! a+khil-an-am api v-ara.na.m* laghu !!1019.1! tvam asi prabhavi.s.nur* -i/sit-a ! jagat-am -adir* an+-adi+bandha+h.rt ! k.sarato* *a+k.saratas* tath-a paro* ! nanu kart-a puru.sa+uttama.h prabho !!1019.2! tava dh-ama mata.m* par-at para.m* ! b.rhad* eva*a+k.saram a+vyaya.m* sad-a ! ati+tejasi tatra t-ajase ! sa+kala+ai/svarya+puro+ga+/saktibhi.h !!1019.3! sama+k-ara.na v-asu+deva+mukhya+ ! prathita+vy-uha+vapur+dharas* tvam eva ! sa+kalair* api s-attvatair* abhij?nair* ! vidhin-a tantramayena p-ujyase vai !!1019.4! jagato* janana.m* ca p-alana.m* ! hara.na.m* ca*api karo.si hi*-i/svara.h ! vidhi+vi.s.nu+hara+-ak.rt-ir* dadhan* ! nigama+-adi+pratip-adita+/srav-a.h !!1019.5! tanut-a.m* bhuvi dharma+vartmani ! p.rthula+a+dharma+pathair* up-agate ! avitu.m* tad* iha praj-ayase ! bahudh-a s-adhu+sut-a.m/s* ca bh-u+tale !!1019.6! timi+r-upa+dh.rt-a sam-ah.rt-a ! nigam-a.h pr-ag+bhavat-a*-adi+daityata.h ! kama.tha+-ak.rtin-a tath-a dadhe ! nija+p.r.s.the nanu mandara+a+cala.h !!1019.7! k.sitir* unnidadhe *agra+da.m.s.tray-a ! bhavat-a s-ukara+r-upi.n-a*ambu+dhe.h ! nara+si.mha+vapur* dh.rt-a tath-a ! nihato* datya+patir* jita+antaka.h !!1019.8! chalita/s* ca balis* tvay-a hare ! vapu.s-a v-amanakena kautuk-at ! dhara.n-i.m* vyadhita*a+n.r+pa+anvaya.m* ! jamad+agnes* tanayo* bhav-an bhavan !!1019.9! hatav-an asi r-aghava.h pur-a ! balina.m* kau.na+pa+y-utha+pa+adhipam ! jana+r-ava.nam -i/sa r-ava.na.m* ! vihita+ambho+nidhi+setu+bandhana.h !!1019.10! madho.h puri pr-ag* vasudeva+devak-i+ ! sutatvam etya vrajam -agato* *asy* atha ! go+go+pa+go+p-i+vraja+bhuri+dur+vyath-a.m* ! haran vyah-ar.s-ir* yamun-a+ta.te *atra ca !!1019.11! dv-ar-avat-im etya ram-a+mukh-a.h str-ir* ! ud-uhya ca*-avi.s+k.rta+bh-uri+r-upa.h ! bh-u+bh-ara+bh-ut-an asur-an v.r.sa+druho* ! hatv-a*-adya+dharma.m* prathay-a.m* cakartha !!1019.13! nare.na s-aka.m* ca gaja+-ahvaya+-adau ! kr-i.dan nija+pre.s.thatamena bh-uman ! p-a.n.do.h sut-an-am api sa+priy-a.n-a.m* ! cakartha n-atha priyam -i/svaras* tvam !!1019.14! k.rtav-an asi daitya+mohana.m* ! nanu buddho* *atha vidh-asyate tvay-a ! hanana.m* ca dur+-atman-a.m* kaler* ! avas-ane bhuvi kalkin-a prabho !!1019.15! tvay-a hriyante nija+sevak-anam ! -apad+ga.n-a* n-atha muhur* dhar-ay-am ! brahma.nya+devo* *asi sad-a sva+tantra.h ! k-aru.nyam asm-asu vidhehy* ato* *adya !!1019.16! su+vrata* uv-aca: iti sa.mst-uya munibhi.h !saha /sr-i+puru.sa+uttamam ! deva+/sarm-a*abhavat t-u.s.n-im !-ananda+a/sru+pluta+-ik.s.na.h !!1019.17! atha k.r.s.na.m* tam -alokya !praty+ak.sa.m* divya+vigraham ! baddha+a?njali+pu.t-a* bhakti.h !pra.nan-ama mud-a prabhum !!1019.18! smarant-i bhakta+va/syatva.m* !tasya v.rnd-a+vane prabho.h ! gir-a gad+gaday-a*astau.s-id* !*dh.r.s.ta+rom-a*a/sru+p-ur.na+d.rk !!1019.19! bhaktir* uv-aca: -anandam -ananda+kara.m* day-alu.m* ! vand-aru+mand-ara+pada+aravindam ! ta.m* nanda+gopasya ca nandana.m* tv-a.m* ! vande sad-a nandita+bhakta+v.rndam !!1019.20! mukundam -ananda+nidhi.m* vadanta.m* ! nanda+-alaye k-aklik-am a+mandam ! haiya;ngav-ina.m* gamaya*amba ma*iti ! vande ya/so+d-a+a;nka+gata.m* b.rhat tv-am !!1019.21! ul-ukhale yo* nava+n-ita+caurye ! ya/so+day-a kopitay-a babandhe ! dara+trap-a+namra+mukho* *a/sru+netras* ! ta.m* tv-a.m* bhaje bh-ita+d.rg+-ik.sita+ambam !!1019.22! ya.h stobhito* *ag-ayata gopik-abhir* ! nanarta bh-uyo* bibhar-am+babh-uva ! unm-amaka.m* p-i.thaka+p-aduke ta.m* ! vande k.sipanta.m* ca bhujau tad+agre !!1019.23! go+p-ala+b-alai.h k.rta+khelan-aya ! go+vatsa+sa.mc-ara.na+tat+par-aya ! va.m/s-i+rava+-anandita+go+kul-aya ! namo* *astu te nartita+marka.t-aya !!1019.24! v.rnd-a+vane go+dhana+c-ara.n-aya ! go+vardhanena*avita+go+kul-aya ! k.r.s.n-aya go+p-i+jana+vallabh-aya ! namo* *astu r-adh-a+rama.n-aya tubhyam !!1019.25! sva+-ik.s-a+uddh.rta+an+eka+cara+a+car-aya ! jigh-a.msu+daiteya+vimukti+d-aya ! agha+ogha+sadya.h+k.saya+k-ari+n-amne ! tubhya.m* nama.h skandha+vilambi+d-amne !!1019.26! v.rnd-a+vane p-ur.na+/sa/sa+a;nka+ramye ! ni/s-asu sarv-asv* api /s-arad-i.su ! yo* *ar-iramad* go+pa+vadh-ur* an+ek-as* ! t-avad+vapus* ta.m* pra.nam-amy* aha.m* tv-am !!1019.27! brahma+-i/sa+indra+/sa/sa+a;nka+g-i.s+pati+mukha+brahma+.r.si+jet.rtvata.h ! k-ama.m* v-amam a+kharva+garva+nibh.rta.m* r-asa+utsave sa.mgatam ! kr-i.d-a.m* vallava+vallabh-abhir* abhita.h /s.r;ng-ara+/s-astra+udita.m* ! kurvann* eva jigetha n-atha /sara.na.m* pr-apt-a*asmi ta.m* tv-am aham !!1019.28! su+vrata* uv-aca: iti stutv-a ca ta.m* natv-a !vyaramat premavaty-* api ! t-an -aha bhagav-an bhakt-as* !tu.s.t-an mad* v.r.nuta*-ipsitam !!1019.29! dharmas* tam -uce bhagavan !asurair* manu+ja+chalai.h ! upadrut-a bh.r/sa.m* sarve !vaya.m* tv-a.m* /sara.na.m* gat-a.h !!1019.30! tebhyas* tat+k.rta+d-aridy-ad* !bh-it-an asm-a.ms* tvam eva hi ! p-atum eka.h sam+artho* *asi !tata.h p-alaya ke/sava !!1019.31! iti bruvanta.m* /sr-i+k.r.s.no* !baddha+a?njali+puta.m* v.r.sam ! uv-aca dharma m-a bhai.s.ta !y-uya.m* du.s.ta+asura+oghata.h !!1019.32! asur-a.h sarvae* eva*ete !santi yu.smat+prap-i.dak-a.h ! mayi p-urga.m* baddha+vair-a* !mat+par-abhava+k-amuk-a.h !!1019.33! yu.sm-an mad-iy-an vij?n-aya !p-i.dayanti vi/se.sata.h ! upadravanti dev-a.m/s* ca !sur-a+m-a.msa+nivedanai.h !!1019.34! bh-ara+bh-ut-a* bhuvo* hy* ete !mad+anyena tu kena+cit ! na vin-a/sayitu.m* /saky-a* !dambha+-acch-adita+du.s+kriy-a.h !!1019.35! ato* *aham eva putratva.m* !dam+patyor* yuvayor* v.r.sa ! pr-apya tan+nigraha.m* samyak !kari.sy-ami na sa.m/saya.h !!1019.36! s-aka.m* bhavadbhir* munin-a !/sapto* *asmi badar-i+vane ! dur+v-asas-a*aham api tad* !bhavi.sy-ami nara+-ak.rti.h !!1019.37! sa+patn-ikasya te tebhyo* !mun-in-a.m* ca*a+m.rta+andhas-am ! kart-a+asmi rak.sa.na.m* bhadra !hari+n-amn-a*atra vi/sruta.h !!1019.38! etai.h s-aka.m* yath-a bhaktair* !vihar-amy* atra sarvad-a ! tath-a*eva saha yu.sm-abh-i* !ra.msye so* *aha.m* caran bhuvi !!1019.39! n-a/sam e.syati d-aridryam !adya*-arabhya tava*an+agha ! dhana+dh-anya+-adi+sa.mpac* ca !bh-avy-a te p-urvato* *adhik-a !!1019.40! /s-ap-ad* dur+v-asaso* yu.sm-an !mocayi.sy-ami ca drutam ! dharmam eka+antika.m* k.s-i.na.m* !prathayi.sy-ami sarvath-a !!1019.41! man+mantrasya japa.m* ye *atra !kari.syanti bhav-an iva ! p-a.tha.m* ca /sr-i+bhagavata+ !+pur-a.na+-ader* vidh-anata.h !!1019.42! te.s-a.m* mano+ratha.h sarva.h !siddhi.m* pr-apsyati ni/scita.h ! deha+ante dh-ama parama.m* !mama pr-apsyanti te dhruvam !!1019.43! /sveta+dv-ipe ca vaiku.n.the !go+loke dh-amni ye mama ! ai/svarya+bhog-as* t-an sarv-an !pr-apsyanty* eva hi te dhruv-an !!1019.44! iti v.r.sam abhidh-aya sa+.r.si+v.rnda.m* ! k.rta+karu.no* *atra tiro* dadhe sa* k.r.s.na.h ! pramudita+.r.sibhi.h saha*atha dharmo* ! vrata+vidhim -a/su sam-apay-am babh-uva !!1019.45! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne dharma+-adi+k.rta+/sr-i+k.r.s.na+stuti+vara+prad-ana+nir-upa.na+n-am-a* eka+-una+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: japa+-atmaka.m* vi.s.nu+y-aga.m* !yath-a+/sakti sam-apya te ! vidadhu.h p-ara.n-a.m* bh-u+pa !k.r.s.na+-ik.sa.na+mah-a+muda.h !!1020.1! tatas* te sa.mvida.m* cakru.h !sthitv-a*ekatra paras+param ! kasya*apy* agre kad-a*apy* etad* !v.rtta.m* v-acya.m* na nas* tv* iti !!1020.2! pr-adur+bh-ute tu k.r.s.ne *atra !goptu.m* /sakyeta kena tat ! tad-a tu k-a+api na*eva*asti !cint-a yat so* *asty* adhi+-i/svara.h !!1020.3! vidh-aya*ittha.m* sa.mvida.m* te !militv-a ca paras+param ! namas+k.rtya ca sarve *api !sva.m* sva.m* sth-ana.m* tato* yayu.h !!1020.4! mah-a+.r.s-i.n-a.m* ca dharmasya !p-urva+janma+sm.rtis* tv* iha ! -as-it dva+cit kva+cid* r-ajan !na tu nitya.m* hari+icchay-a !!1020.5! dharma.h sa+bh-arya.h sa.mpr-ita.h !sa.mp-ur.na+sva+mano+ratha.h ! gacchan sva+gr-amam -apede !punas* tan+naimi.sa.m* vanam !!1020.6! tatra*ara.nye carantau tau !v.rk.sa+j-ala+sam-akule ! -agacchato* *asur-an k-a.m/s+cid* !d.r.s.tv-a t-a.m* jahatu.h s.rtim !!1020.7! mah-a+m-arga+sm.rtir* na.s.t-a !pr-antare bhramatos* tayo.h ! iy-aya bh-anum-an asta.m* !gr-ama.h pr-apto* na ka/s+cana !!1020.8! ni.sedatus* tau tatra*eva !kva y-avo* dhv-antae* ity* ubhau ! yuktau dhairye.na mahat-a !k.sudhitau t.r.sitau n.r+pa !!1020.9! tau tatra daiv-ad* upay-atam ekam ! apa/syat-a.m* ka.m+cana megha+n-ilam ! tapasvina.m* rakta+viv.rtta+netra.m* ! ja.t-a+dhara.m* raudra+vapu.h+kar-alam !!1020.10! khalv-a.ta+/s-ir.sa.m* dh.rta+var.ni+ve.sa.m* ! ta.m* siddha* eva*ayam iti pra.namya ! baddha+a?njalis* tat+purata.h sa* tasthau ! dharmas* tam -uce vacana.m* tapasv-i !!1020.11! kas* tva.m* sa+bh-aryo* bhramasi prado.se ! dur+ge *api k-ant-arae* iha*asi dh-ira.h ! yath-avad* etat kathaya*-a/su sarvam ! iti*-iritas* tena jag-ada dharma.h !!1020.12! vipro* *asmy* aha.m* kosala+de/sa+janm-a ! deva+abhidho* vairi+bhaya+ati+khinna.h ! bh.r/sa.m* daridra/s* ca vih-ata+geho* ! v.rnd-a+vana.m* k.setram ag-a.m* hi var.nin !!1020.13! -ar-adhya k.r.s.na.m* japa+vi.s.nu+y-aga+ ! +vidh-anata.h pr-apya vara.m* ca tasm-at ! vrajan g.rha.m* daiva+va/s-ac* cyuta+adhv-a ! bhraman bhavanta.m* mudito* *asmi d.r.s.tv-a !!1020.14! k.r.s.na+abhidh-ana+/srava.na+uttha+manyur* ! bh-uya.h sa* var.n-i tam uv-aca dharmam ! k.r.s.n-ad* vara.h ko* bhavat-a*-apta* ! etad* br-uhi*ity* atha*uv-aca tapasvina.m* sa.h !!1020.15! k.r.s.na.m* prasanna.m* prati sarvam ukta.m* ! may-a*-atma+du.hkha.m* vihita.m* sa+patnai.h ! tad-a sa* mam -aha tava*arayas* tu ! santi k.sam-ay-am asur-a* hi sarve !!1020.16! tu.sya+avat-arasya su+yodhanasya ! s-ah-ayya.m* kart-ara* ime pur-a*-asan ! bh-ima+arjuna+-adyair* yudhi te.su ke+cid* ! *dhat-a* may-a ke *api balena ca*anye !!1020.17! tatra*api ye vaira+dhiy-a mad-iya.m* ! sa.mbandham -apur* bhuvi v-ik.sa.na+-adim ! prapedire te tu nija+i.s.ta+mukti.m* ! daity-as* tath-a d-anava+rak.sas-a/s* ca !!1020.18! m.rt-a/s* ca ye vai.sayike sukhe *atra ! nibaddha+tar.s-a* d.r.dha+v-asan-a/s* ca ! mad+vaira+bh-aja.h khalu te *adya j-at-a.h ! santi k.sam-ay-am asur-a.h puna/s* ca !!1020.19! tv-a.m* dharma+ni.s.tha.m* nanu dharmam eva ! vidantae* ete ca mad-iya+r-upam ! mad+vaira+niry-atana+bh-uri+k-am-a* ! rujanti ca*any-an api m-amak-in-an !!1020.20! tava*eva putratvam upetya tasm-at ! t-an n-a/sayi.sy-ami kila*a+mara+ar-in ! vara.m* prad-aya*ittham abh-ut tiro* *as-av* ! aha.m* vrajan sva+-alayam -agato* *atra !!1020.21! su+vrata* uv-aca: k.r.s.na+utkar.samay-im ittha.m* !sva+apakar.sa+upalak.sa.n-am ! /srutv-a dharma+gira.m* so* *abh-ud* !ati+kopa+-akulo* n.r+pa !!1020.22! dahann* iva d.r/s-a dharmam !adhara.m* ca radair* da/san ! uv-aca vipra putras* te !sa* k.r.s.no* bhavit-a dhruvam !!1020.23! tasya sarv-an gu.n-an do.s-an !adya*aha.m* vedmi na*a+para.h ! asmat+priyasya*a+priya+k.rt !sa* dur+yodhana+bh-u+bhuja.h !!1020.24! mahya.m* tena mahad+du.hkha.m* !p-artha+s-arathin-a dade ! dur+yodhana+sakha.m* ma.m* tu !viddhy* a/svatth-ama+sa.mj?nitam !!1020.25! mat+priya+asura+sa;nghasya !pr-itaye *ato* may-a dvi+ja ! /s-apa* uts.rjyate p-urva+ !+vaira+niry-atan-aya vai !!1020.26! sa* te putro* na /saknotu !/sastra.m* dh-arayitu.m* kva+cit ! vin-a yena bhaven* na*eva !nija+vairi+vin-a/sanam !!1020.27! /s-uro* mah-an api pum-an !n-iti+/s-astra+artha+vedy-* api ! vin-a /sastra.m* /satru+vadhe !k.samate na kad-a+cana !!1020.28! ulla;nghya sa* tu mad+v-akya.m* !dh-arayi.syati karhi+cit ! /sastra.m* cet pr-apsyati tad-a !sva+vairibhya.h par-abhavam !!1020.29! /saptv-a*ittham abhavad* drau.nir* !a+d.r/syo* *atha dvi+jo* vane ! tac+ch-apa+cintay-a kheda.m* !pr-apnuta.h sma bh.r/sa.m* n.r+pa !!1020.30! a+p-ara+vipad+ambho+dhau !magnayor* a+sah-ayayo.h ! k.r.s.na+icch-a+labdham eka.m* hi !dhairya.m* tara.nit-a.m* yayau !!1020.31! str-i+sva+bh-av-at khidyam-an-a.m* !dharma.h premavat-i.m* tad-a ! uv-aca bhadre siddha.m* na.h !k-arya.m* daivena vighnitam !!1020.32! sarva+vighna+niv.rtty+artha.m* !vrata.m* ga.na+pate.h sati ! proktam asti pur-a.ne.su !sva+mano+ratha+siddhi+dam !!1020.33! vaiv-ahika+utsava+ante ca*apy* !-avayo.h sva+pura.m* vrajan ! etad* vrata.m* k-aryam iti !mat+pit-a*apy* -adide/sa m-am !!1020.34! /sr-i+k.r.s.nasya*avat-aro* hi !prokto* *asti ga.na+n-ayaka.h ! atas* tasya vrata.m* n-.r.n-a.m* !sarva+sa.mka.s.ta+n-a/sanam !!1020.35! bh-adra+/sukla+caturthy-a.m* tat !kari.sy-avo* *anu+vatsaram ! tena tu.s.ta.h sa* vighnebhyo* !rak.sa.na.m* nau kari.syati !!1020.36! eva.m* tau niyama.m* viprau !manas-a cakratur* n.r+pa ! bhaktim -uce punar* dharmo* !du.hkha+/soka+hara.m* vaca.h !!1020.37! du.hkham et-ad.r/sa.m* bh-um-av* !-av-abhy-am eva sundari ! pr-aptam ity* eva m-a ma.msth-a* !yato* du.hkhamaya.m* jagat !!1020.38! pur-a /sr-i+r-ama+candre.na !saha patny-a ca bandhun-a ! bhuktam -i/sena*api du.hkha.m* !vana+v-asavat-a bh.r/sam !!1020.39! ity* uktv-a*akathayat tasyai !/sr-i+r-ama+carita.m* v.r.sa.h ! hanuman+mahima+upeta.m* !ni/so* y-am-as* trayo* gat-a.h !!1020.40! /s.r.nvat-i s-a tatra tatra !s-ah-ayya.m* j-anak-i+pate.h ! muhu.h k.rta.m* hanumat-a !cintay-am -asa cetasi !!1020.41! aho na.h kula+devo* *asti !hanum-an r-ama+vallabha.h ! upek.ste so* *api katha.m* !sam+artho* *asm-an mah-a+-apadi !!1020.42! han-uman rak.sa rak.sa*iti !y-avad* vadati s-a giram ! t-avat praty+ak.s-ata.m* pr-apa !m-arutir* vipra+r-upa+d.rt !!1020.43! sa* hi r-ama+kath-a.m* r-atrau !k-irtyam-an-a.m* striya.m* prati ! dharme.na /srotum -ay-atas* tatra*a+d.r/syo* janai.h sthita.h !!1020.44! praty+ak.s-i+bh-uya tau pr-aha !bhakte dharma vyath-a.m* tyaja ! kula+devo* *asmi hanum-an !yu.sm-aka.m* rak.sit-a*asmi va.h !!1020.45! drau.ne.h /s-apena v-a.m* putro* !dh-arayi.syati na*-ayidham ! tath-a*api jetu.m* trailokya.m* !/sakto+ bh-avya.h sa* vai dhiy-a 1146! bhavit-a sa* tv* a+/sastro* *api !sad-a vairi+bhaya+ujjhita.h ! d-aridrya+du.hkham api te !n-a/sayi.syati ni/s+citam !!1020.47! ity* uktv-a tau mah-a+m-arga.m* !pr-apayya*-a/scarya*m-anasau ! tiro+babh-uva hanum-a.ms* !tau tato* gantum aicchat-am !!1020.48! tata* -arabhya t-av* -asta.m* !gata+sarva+vyathau n.r+pa ! pr-apyam-a.na+anna+vastra+-adyau !ni/s+cintau sva+stha+m-anasau !!1020.49! mah-a+m-arge.na calitau !p-urva+d.r.s.tena nir+bhayau ! cintayantau ca h.rdaye !/sr-i+k.r.s.na.m* bhakta+vatsalam !!1020.50! pr-i.nayant-i pati.m* v-akyai.h !prem.n-a premavat-i pathi ! v.rtta.m* han-umato* *apr-ak.s-ic* cira+j-ivitva+lak.sa.nam !!1020.51! ni/samya ca ni/s-amya*api !prabh-ava.m* /sr-i+han-umata.h ! -ananda.h paramo* n-atha j-ayate mama cetasi !!1020.52! cira+j-iv-i katha.m* j-ata.h !sv-amin pavana+nandana.h ! diva.m* vih-aya bh-u+loke !sthito* nitya.m* karoti kim !!1020.53! iti pr-ity-a premavaty-a* !-ap.r.s.to* dharma* uv-aca t-am ! han-um-a.m/s* cira+j-ivy-* asti !s-it-a+r-ama+pras-adata.h !!1020.54! nihatya r-ava.na.m* yuddhe !sva+sainya+pariv-arita.h ! etya*a+yodhy-a.m* n.r+pa+padam !adhyati.s.that sa* r-aghava.h !!1020.55! v-anar-a* r-ak.sas-a* .rk.s-a* !divya+r-upa+dhar-a.h sati ! tad+viyoga+a+sah-as* tatra !nyavasann* eka+h-ayanam !!1020.56! ta.m* chatra+c-amara+-adyais* te !sevam-an-a* dine dine ! prema+v.rddhi.m* par-a.m* pr-apur* !vism.rta+a+khila+laukik-a.h !!1020.57! sva+sva+g.rh-an pre.sayi.syann* !ay-ata.h sva+agrato* *api t-an ! tat+san+m-ana.m* prabhu/s *cakre !vastra+bh-u.s-a+dhana+-adibhi.h !!1020.58! yath-a+ucita.m* m-anayitv-a !su+gr-iva+-ad-in sa* v-anar-an ! ki.skindh-a.m* pre.say-am -asa !sa+a/sru+netr-an bal-ad* vibhu.h !!1020.59! tad-a gami.syan hanum-an !sravat+prema+a/sru locana.h ! parityaktum a+/saktas* ta.m* !baddha+a?njali+pu.to* *abrav-it !!1020.60! sneho* me parama.h sv-ami.ms* !tvayi ti.s.thatu nityad-a ! bhakti/s* ca niyat-a v-ira !bh-avo* na*anyatra gacchatu !!1020.61! y-avat tava kath-a r-ama !pracari.syanti bh-u+tale ! t-avat t-a.h sarvad-a /s.r.nvan !j-iv-amy* atra*iti me ruci.h !!1020.62! sthita.m* kim+puru.se kha.n.de !gandharv-a* api m-a.m* sad-a ! /sr-avayeyu.h kath-a* r-ama !tava*iti mama y-acitam !!1020.63! tvat+kath-a+a+m.rta+p-ana+icch-a !yath-a me h.rdi vartate ! tath-a na divya+loka+icch-a !na*ai/svarya+icch-a ca ni/scitam !!1020.64! eva.m* bruv-a.na.m* r-amas* tu !han-umanta.m* vara+-asan-at ! utth-aya sasvaje sneh-ad* !v-akyam etad* uv-aca ca !!1020.65! evam etat kapi+/sre.s.tha !bhavi.syati na sa.m/saya.h ! vara+d-anena me sarva.m* !setsyaty* eva tvad+-ipsitam !!1020.66! iti labdha+varo* r-am-ad* !*dhan-um-an iha su+vrate ! raghu+n-atha+kath-a+pr-a.na/s* !cira+j-iv-i hi vartate !!1020.67! yatra yatra kath-a bh-umau !r-ama+candrasya j-ayate ! tatra tatra*apy* asau gatv-a !/s.r.noti vara+d-anata.h !!1020.68! tvat+sam-ipe may-a r-atrau !kathyam-an-a.m* kath-am asau ! /srotu.m* n-unam up-ay-ato* !y-ato* dattv-a sva+dar/sanam !!1020.69! ga.na+-i/sa+vrata+sa.mkalp-ad* !vighna+n-a/se han-umat-a ! datta.m* sva+dar/sana.m* tena !k-arya+siddhir* abh-ud* *dhi na.h !!1020.70! iti bhartur* vaca.h /srutv-a !pr-it-a bhaktir* abh-un* n.r+pa ! tay-a saha yath-a+/sakti !vrajan sva+gr-amam -apa sa.h !!1020.71! sa+ardha+m-asena sa.mpr-apta.m* !sva+gr-ama.m* ta.m* sametya ca ! sva+jan-a* j?n-ataya.h sarve !bh.r/sa.m* mumudire n.r+pa !!1020.72! /sr-i+k.r.s.nasya prat-apena !vairi.na.h sa+kal-a* api ! mitr-a.ni*iva*abhava.ms* tasya !bibhyati sma tad+-ik.sa.n-at !!1020.73! dh-anya+y-ana+pa/su+dravya+ !+sam.rddhis* tasya ve/smani ! tata.h p-urva+adhik-a*eva*-as-id* !vardham-an-a*anu+v-asaram !!1020.74! ittha.m* hare.h pras-adasya !j-atatv-at sa* dvi+ja+uttama.h ! hari+pras-ada+n-amn-a*eva !vi/sruto* *abh-ut puna.h k.sitau !!1020.75! bhagav-an atha j-iv-an-a.m* !/sreyase karu.n-a+nidhi.h ! nara+n-ar-aya.na+udde/s-an* !n.rtva.m* sv-ikartum aihata !!1020.76! eka+m-urti.m* svena k.rtv-a !dvi+r-upa.m* ta.m* nija+icchay-a ! dharmasya h.rdaya+ambho+jae* !-avir* -as-id* asau n.r+pa !!1020.77! -avir+b-ava.m* bhagavata.h !svasmi?n* j-ata.m* viveda sa.h ! k-anty-a*ati+martyay-a r-ajan !-akasmiky-a ca sa.mpad-a !!1020.78! garbha.m* tato* *as-av* .rtu+.so+.da/se *ahni ! gurau ca pu.sye nidadh-ara bhaktau ! s-a tena bh-umau /su/subhe /subha+a;ng-i ! /sr-i+deva+h-ut-i*iva virocam-an-a !!1020.79! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne dharmasya*a/svatth-ama+/s-apa+sva+gr-ama+praty-agamana+nir-upa.na+n-am-a vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: etasminn* antare r-aja.m/s* !c-aturvar.nya+bhava+asur-a.h ! samhatya /sata/so* dev-im !-anarcur* vindhya+v-asin-im !!1021.1! navamy-am i.sa+m-asasya !/sukla+pak.se mah-a+utsava.h ! te.s-am abh-un* mandire *api !devy-a* du.s+karma kurvat-am !!1021.2! aj-an sahasra/so* *av-i.m/s* ca !mahi.sa+-ad-in* nar-a.ms* tath-a ! hatv-a niveday-am -asur* !devyai te ca sur-a+gha.t-an !!1021.3! attv-a m-a.msa.m* sur-a.m* p-itv-a !devy-+-ag-are mada+uddhat-a.h ! svairi.n-i.h k-amin-i/s* ca str-ir* !upajagmu/s* ca pu.m+cal-i.h !!1021.4! a+dharmam ittha.m* ca a+ny-aya.m* !d.r.s.tv-a tebhya/s* cukopa s-a ! k-ai-i+datt-aya tu bh.r/sa.m* !te.s-am -ac-aryat-a+dh.rte !!1021.5! ni/si svapnam upetya*amu.m* !devy-* uv-aca bhaya.m+kar-a ! tri+/s-ula.m* karav-ala.m* ca !bibhraty-* -arakta+locan-a !!1021.6! sarve *api stha*asur-a* y-uya.m* !nir+mary-ad-a* mada+uddhat-a.h ! mad+udde/sena kurutha !sur-a+m-a.msa+a/sana.m* dvi+ja !!1021.7! pa/su+hi.ms-a.m* n.r+hi.ms-a.m* ca !p-arad-arya.m* mad+-alaye ! kurvato* nir+day-an yu.sm-an* !*chap-amy* asura+va?ncaka !!1021.8! va.m/sa+ucchedo* hi sarve.s-a.m* !yu.smaka.m* tu bhavi.syati ! dhana+v.rtti+vin-a/sa/s* ca !n-a/sam e.syatha ca drutam !!1021.9! adya*-arabhya ca mat+p-uj-a.m* !yath-a y-uya.m* sur-a+-adibhi.h ! p.rthivy-a.m* ye kari.syanti !br-ahma.na+k.satriya+-adaya.h !!1021.10! yu.sm-akam iva te.s-a.m* ca !va.m/sa+ucchedo* bhavi.syati ! dhana+dh-anya+-adi+h-in-as* te !y-asyanti narak-an m.rt-a.h !!1021.11! yu.smat+p-urva+ripu.h k.r.s.no* !dharm-ad* bhaktau sa* kausal-at ! bh-utv-a harir* buddhi+/sastro* !yu.sm-an unm-ulayi.syati !!1021.12! parya.tan p.rthiv-i.m* sarv-a.m* !l-in-an yu.sm-an itas* tata.h ! eka+eka/so* *api so* *anvi.sya !kart-a nir+m-ulana.m* hi va.h !!1021.13! yu.smat+s-ah-ayya+kart-aro* !ye ca bh-u+pataya.h k.sitau ! santi te *api yath-a y-uya.m* !vina;nk.syanti na sa.m/saya.h !!1021.14! r-aj-a t-amra+mukha.h ka/s+cit p-avany-a* di/sa* -agata.h ! t-an va/s-i+k.rtya sahas-a !bhok.syaty* a+khila+medin-im !!1021.15! eva.m* /saptv-a tu s-a dev-i !ru.s.t-a tebhyas* tiro* dadhe ! k-al-i+datto* *ati+sa.mtrastas* !tac* *chrutv-a*aj-agar-in* n.r+pa !!1021.16! sarvebhya.h kathay-am -asa !so* *asurebhyo* *ambik-a+vaca.h ! /srutv-a tad*vepam-an-as* te !j-at-a/s* cint-a+vyath-a+-akul-a.h !!1021.17! sva+karma+upasthita.m* /s-apam !a+niv-arya.m* hi s-adhanai.h ! matv-a k.sam-apay-am -asus* t-a.m* !bh-u+ghr-a.na+gh.r.s-a+-adibhi.h !!1021.18! [a: 1021.18: #/+bh-u+ghr-a.na+gh.r.s-a.h#/- and #/+danta+gh-asa#/- etc. the first one suggests regret, but the other shows anger in Gujarati language :a] tata.h /s-apa+prat-ik-ara.m* !sva+sva+/sakty-a cik-ir.sava.h ! sarve vic-aray-a.m* cakrur* !antika+upasthita+-apada.h !!1021.19! utp-adya k.rty-as* t-abhi/s* ca !/sastrair* astrai/s* ca s-adhitai.h ! v-irair* mantrai/s* ca yantrair* v-a !harir* gh-atya.h sa* /sai/save !!1021.20! viv.rddha+bala+mitra+-adi.h !pratikartu.m* na /sakyate ! ripus* tato* b-alam eva !ta.m* hani.sy-ama* udyat-a.h !!1021.21! iti ni/scitya jagmus* te !sva.m* sva.m* sth-ana.m* v.r.sa+dvi.sa.h ! prat-ik.sam-a.n-as* taj+janma !k.rty-a+utp-ada+-adi+m-anas-a.h !!1021.22! nija+ari+janma+sva+vadha+pratij?n-a+ ! +/sruti+sravad+dhairya+bhar-a* dhar-ay-am ! cit-a+jvara+-art-a.h sa+bhaya.m* katha.m+cit ! te *ah-ani ninyur* yuga+s-amya+bh-a?nji !!1021.23! tad+bh-iti+h-ina.h sa* hari+pras-ado* ! vrata.m* ga.na+-i/sasya nabhasya+mase ! p-uj-a+utsava.m* ca*-a/svina+m-asi cakre ! marut+sutasya*api yath-a+vidh-anam !!1021.24! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne asur-a.n-a.m* vindhya+v-asin-i+/s-apo* n-ama*eka+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha premavat-i garbha.m* !bibhrat-i s-a*abhavat k.sitau ! deva+m-at-a*iva sarv-as-a.m* !m-anan-iy-a hi yo.sit-am !!1022.1! s-a ca ta.m* jagad+-adh-ara.m* !n-ar-aya.nam adhi+-i/svaram ! garbhe dadh-an-a sahas-a !babh-uva*indu+sama+dyuti.h !!1022.2! a;nga.ne sa.msthit-a.m* t-a.m* ca !dad.r/su.h sa;ngha/so* jan-a.h ! itas* tata.h sam-agatya !sa+vismayam a+tad+vida.h !!1022.3! antar+vartn-i sa+lajj-a ca !sva+k-anty-a timira.m* ghnat-i ! sva+did.rk.su+jana+ogha+-art-a !niryayau na g.rh-ad* bahi.h !!1022.4! sa* ca dvi+jo* veda+garbh-a.m* !s-avitr-im iva t-a.m* striyam ! vilokya vismaya.m* pr-apa !mah-anta.m* har.sam eva ca !!1022.5! t-a.m* ca tejasvin-i.m* d.r.s.tv-a !striyo* *any-a.h sa+smita+-anan-am ! kva*apy* a+d.r.s.ta+car-i.m* tanv-im !anyo+anya.m* procur* -ad.rt-a.h !!1022.6! aho bahvya.h striyo* d.r.s.t-a* !antar+vartnyo* *atra bh-u+tale ! et-ad.r/s-i tu na kva+api !d.r.s.t-a*asm-abhi.h /srut-a*api v-a !!1022.7! -id.rg+r-up-a surair* vandy-a !s-a m-asi da/same tata.h ! a+ri.s.ta+gehe nyavasan !muh-urte br-ahma.na+udite !!1022.8! so.syant-i+karma+s-amagr-i.m* !devo* *api samas-adhayat ! s-avik-a+-ady-a* yo.sita/s* ca !su+j?n-as* tatra*avasan n.r+pa !!1022.9! atha*ati+/sobhana.h k-ala.h !sarva+ma;ngala+k-ara.nam ! abhavat sahas-a yena sarvae* !-asan su+vismit-a.h !!1022.10! -avir+bh-avasya samaye !hare.h sa+ak.s-at sukha+ambu+dhe.h ! -ananda* eva trailokye !pr-avartata ha sarvata.h !!1022.11! dharma+-alaya.m* vi.s.nu+viri?nci+rudr-a* ! indra+-adayo* dik+pataya/s* ca sarve ! vij?n-aya sarva+j?natay-a*eva bh-avya.m* ! pr-aka.tyam -ananda+nidhe.h sam-iyu.h !!1022.12! dev-a/s* ca te sva+sva+vim-ana+sa.msth-a.h ! pr-aka.tyam -atma+adhi+pate.h sa+yo.s-a.h ! prat-ik.sm-a.n-a* gagane hi tasthus* ! tad+ve/sma+m-atra+arpita+d-irgha+netr-a.h !!1022.13! bhakter* a;ng-at tad-an-i.m* sa+kala+tanu+bh.rt-am -antar-a.n-a.m* ghan-an-a.m* ! b-ahy-an-a.m* ca*apy* a+kasm-at k.saya+pa.tu tamas-a.m* teja* -avir* babh-uva ! geha.m* tad* vy-apya sarva.m* sitataram a+mala.m* g-a.dham -ananda+r-upa.m* ! vy-apac* ca*-a+brahma+lok-at sa+kala+sura+nar-an bh-uri vism-apayat tat !!1022.14! tat+ko.ti+ko.ty+agni+ravi+indu+sa;ngha+ ! +tejo+adhika.m* teja* uru+prak-a/sam ! tato* *a.n.da+gola+-avara.n-ani ca*a.s.tau ! vy-apat sam+ant-ad* api vardham-anam !!1022.15! tat+sac+cid+-anandamaya.m* hi teja.h ! sarvai.h sam+ant-ad* dad.r/se na ca*anyat ! na*-urdhva.m* na ca*adho* na tath-a*antar-ala.m* ! svargo* na bh-umir* na di/sa/s* ca d.r.s.t-a.h !!1022.16! tatra*-agat-a* ye nija+/sakti+yukt-a.h ! pur-a*eva tad+dhy-ana+balena buddhv-a ! pr-ak.tyam -i/sasya vidhi+-i/svara+-ady-a* ! dev-as* tad* -alokya visismire te !!1022.17! utpatti+n-a/sa+sthiti+hetavo* *api ! brahma+-adayas* te ca samasta+devya.h ! sarve *api teja.h+pratiruddha+netr-a* ! j?n-atv-a*-agata.m* ta.m* prabhum -i.date sma !!1022.18! dev-a* -ucu.h: namas* tejas+teja.h parama+mahase *a+sp.r.s.ta+tamase ! namo* m-ay-a+a+m-ay-a+para+puru.sa+sa.mcitya+vapu.se ! namo* bh-ute bh-ute niyamana+vidhau ca sthitavate ! namo* bh-uyo* bh-uya.h parama+puru.sa* *an+anta+gu.na te !!1022.19! yath-a*ekasya*apy* asti praka.tam iha kury-a* yadi tath-a ! sva+rom.nas* tejas* tva.m* tad* api para+pu.mbhis* tad* a+param ! na ki.m+cit v-ik.syeta prabhava* iha ki.m* tarhi vibudh-as* ! tato* j-at-aj* j-at-as* tri+gu.na+matayas* tv-am avasitum !!1022.20! vaya.m* tv* etat+tejomaya+jala+dhi+magna+a.n.da+patit-a* ! na pa/sy-ama.h ki.m+cit param a+param anya.m* na ca nijam ! svak-iya.m* deha.m* v-a kuta* iha tad* anyac* ca bhuvana.m* ! para.m* tejas* tv* eka.m* d.r/si gatam ida.m* bh-aty* ati+ghanam !!1022.21! na tad* dra.s.tu.m* /sakt-a* vayam idam a+p-ara.m* tava maha.h ! pidh-ane ca sve.s-a.m* nayana+yugal-an-am api k.rte ! tad+anta.h pa/sy-ama.h pracuratara+teja.h khalu hare ! tata.h sa.mbhr-ant-ana.m* tvam asi gatir* ek-a divi+.sad-am !!1022.22! na j-an-ima.h stotu.m* parama+mahas-a bhr-anta+manasas* ! tvad-iyena*atas* tv-a.m* /sara.nam upay-at-a.h kila vayam ! tatas* teja.h sv-iya.m* sa+kalam upasa.mh.rtya k.rpay-a ! svak-iy-a.m* m-urti.m* na.h p.rthu+karu.na sa.mdar/saya vibho !!1022.23! su+vrata* uv-aca: ittha.m* stutas* tai.h sa* babh-uva d.r/sya .h ! karu.na.h svaya.m* dharma+vara+prad-at-a ! tatra*eva tejasy* api tena d.r.s.ty-a ! pradattay-a bhakta+hita+-avahena !!1022.24! tat tv* -atma+teja.h svayam -atmani*-i/sa.h ! sa* sa.mharan brahma+hara+-adi+davai.h ! d.r/sya.h sukhena*-asa ca sa.mgat-abhis* ! tad+a;ngan-abhir* munibhi/s* ca sarvai.h !!1022.25! go+lokae* eva*a+k.sara+dh-amni divye* ! *an+ante ca y-ad.rg* ramate sa* nityam ! ta.m* t-ad.r/sa.m* te dad.r/sur* dvi+hasta.m* ! nin-adayanta.m* mural-i.m* mukundam !!1022.26! sa* deva+/sarm-a*api sad-a smara.ms* ta.m* ! bhakti/s* ca tasya*upa/same vilokya ! nija+i.s.ta+deva.m* suta+bh-ava+bh-aja.m* ! sa.mpr-apatur* vismayam a+smayau tau !!1022.27! v.rnd-a+vane y-ad.r/sae* -atman-a pr-ag* ! -ar-adhya d.r.s.ta.h pariv-ara+yukta.h ! ta.m* tatra tau t-ad.r/sam eva d.r.s.tv-a ! ni/scikyatu.h k.r.s.na* iti sva+citte !!1022.28! atha dev-a* viditv-a ta.m* !sa+ak.s-ac* *chr-i+puru.sa+uttamam ! pr-adur+bh-uta.m* sata.h p-atu.m* !dharma.m* ca*asura+sargata.h !!1022.29! pra.namya da.n.davad* bhakty-a !baddha+a?njali+put-a* n.r+pa ! vinayena*upasa.mgamya !tu.s.tuvur* jagad+-i/svaram !!1022.30! dev-a* -ucu.h: sv-amin bhakty-a bhakta+jana+ati+priyam -adya.m* ! m-ay-a+at-ita.m* ma;ngala+r-upa.m* jagad+-i/sam ! -avir+bh-uta.m* dharma+g.rhe tv-a.m* pra.nam-ama.h ! k.r.s.na.m* sa+ak.s-ad* -asura+sarga+k.saya+hetum !!1022.31! sargasya*-adau /suddha+pum-a.ms* tva.m* nija+m-ay-a.m* ! pa/syasy* eka/s* ca*a+ga.nita+a.n.da+udbhava+d.r.s.ty-a ! utpadyante hy* a.n.da+sam-uh-a/s* ca saha+-i/s-as* ! tasy-a.h sarve n-atha tatas* tva.m* jagad+-i/sa.h !!1022.32! tvatto* j-at-a/s* ca*a+ga.nita+a.n.da+-a/sraya+bh-ut-a* ! n-ar-a+sa.mj?n-am -apur* iha* -apo* hy* ata* eva ! sa* tva.m* vi/sva+-adh-ara* id-an-i.m* nara+n-a.tya.m* ! dhart-a n-atha sva+-a/srita+j-iva+avana+heto.h !!1022.33! n-ar-asv* -adau t-asu ca /si/sye puru.so* ya.h ! khy-ato* vede tena hi n-ar-aya.na+n-am-a ! deva.h so* *a;nga.m* deva tava* eva*-adima+pu.mso* ! d.r.s.tv-a sa+ak.s-at sa.m+prati ta.m* tva.m* mudit-a.h sma.h !!1022.34! eka+eka+a.n.da.m* tva.m* khalu sa.mkar.sa.na+sa.mj?na.h ! /se.so* bh-utv-a /s-ir.s.ni dadh-asy* eva yath-a*a.num ! n-an-a+siddhair* n-aga+ga.na+indra/s* ca par-ita.h ! p-at-ala+stho* bodhayasi*-i/sa*-atma+gati.m* ca !!1022.35! nitya.m* bh-asvan+ma.n.dala+madhye *ambu+ja+sa.msthas* ! tejo+m-urti.h karma+k.rt-a.m* tva.m* k.rti+sa+ak.s-i ! arcir+m-arga+adhi.s.thita+devai/s* ca niyant-a ! mukt-ana.m* vai brahma+gati.m* pr-apayit-a*asi !!1022.36! bhakty-a nitya.m* sa.ms.rti+bandh-at sva+vimuktyai ! yogi+dhy-ata.m* dv-a+da/sa+patre h.rdaya+ab+je ! te.s-am antar+dhv-anta+hara.m* yan+nakha+k-anty-a ! tat+p-ada+ambho+ja.m* tava vand-amaha* -i/sa !!1022.37! su+vrata* uv-aca: deva+-adaya* iti stutv-a !ta.m* pra.namya*atha d-urata.h ! sthitv-a tad+dar/sana.m* cakru.h !prasanna+vadana+-ik.s.n-a.h !!1022.38! so* *ath vipra.h sa+bh-aryas* !ta.m* v.rnd-a+vana+vih-ari.nam ! satya+pratij?na.m* tu.s.t-ava !baddha+a?njali+pu.ta.h su+dh-i.h !!1022.39! deva+/sarm-a*uv-aca: jaya mural-i+dhara*a+cyuta mukunda day-a+ambu+nidhe ! nija+/sara.na+-agata+a+khila+sam-ipsita+d-ana+pa.to ! sa+kala+gu.na+eka+dh-ama sa+daya+-ik.s.na vi/sva+pate ! tava pada+pa;nka+ja+dvayam aha.m* pra.nam-ami hare !!1022.40! bhava+bhaya+muktaye h.rdi vicintyam a+/se.sa+janair* ! nija+jana+ka.s.ta+sa.mchidam ati+iva pavitram idam ! pari.nutam ab+ja+ja+-adibhir* a+martya+ga.nai.h satata.m* ! h.rdi vidadhe mah-a+puru.sa te *a;nghri+saro+ja+yugam !!1022.41! jita+marut+indriyair* a+mala+h.rt+kamale *arka+/sata+ ! dyuti+nakha+ma.n.dala.m* d.r/si dh.rta.m* nija+yogi+janai.h ! stutam a+ni/sa.m* pada+krama+.sa.d+a;nga+yutair* nigamai.h ! /sara.nam up-agato* *asmi tava tat+pada+padmam idam !!1022.42! vibudha+varaur* api pra+bala+buddhi+balena nija.m* ! dur+adhi+gama.m* sva+r-upam iti ca*-atta+nara+-adi+tanu.h ! svayam atha v-a*a+paro+ak.sa+nija+vitti+sad+-atmatay-a hy* ! avagamaya.ms* tad* -i/sa jagato* *asi sad+eka+guru.h !!1022.43! asu+bh.rd+an+-adi+bandhana+bhid-a+prabhut-a tava vai ! prabhur* asi tat tvam eva janat-a+-a/sraya.n-iyatara.h ! tvad+upak.rti.m* na ko* *api bhavati pratikartum ala.m* ! samupagato* *asmy* ato* *atra bhavad+a;nghrim aha.m* tv* -i/sa !!1022.44! dev-as* tad+guravo* nar-as* tad+adhip-a/s* ca*anye *api ye *adhi+-i/svar-a.h ! sarve ko.ti+tama+a.m/sa+tulyam api te deva pras-adasya vai ! d-atu.m* na prabhavanti ki.m+cana phala.m* tasm-ad aha.m* tv* -i/sa te ! pr-apta.h p-ada+saro+jam i.s.ta+phala+da.m* ni.h+/se.sa+du.hkha+-apaham !!1022.45! y-avan* na*eva pada+ambu+ja.m* /srayati te bhakty-a sura+-i/so* *api v-a ! t-avat k-ala+bhaya.m* na na/syati hare kutra+api kasya+api v-a ! j?n-atv-a*ittha.m* parih.rtya du.hkha+nibh.rt-am any-a.m* dur+-a/s-a.m* dhiy-a ! yas* tvat+p-ada+saro+jam eva satata.m* seveta dhanya.h sa* hi !!1022.46! brahma+a.n.da+ko.ti+prabhava+-adi+hetus* ! tva.m* k-ara.n-am api k-ara.na.m* hi ! sarva+-a/sraya.h sarva+patis* tvam eva ! vara+prad-at-a mama k.r.s.na* eva !!1022.47! dh.rtv-a*avat-ar-an bahu/sas* tvam eva ! yuge yuge p-asi ca dharma+set-un ! rak.san sato* ha.msi ca dharma+hant-.rn ! j?n-ana.m* sva+r-upasya tano.si ca*-i/sa !!1022.48! sa* s-a.mprata.m* tva.m* kalin-a viv.rddham ! a+dharma+sarga.m* guru+bh-u+pa+sa.mstham ! nivartya p-atu.m* sva+pada+upasann-an ! g.rhe mad-iye *atra babh-uvitha*-avi.h !!1022.49! su+vrata* uv-aca: iti stuto* vipra+vare.na k.r.s.no* ! m-amu.sya+n-a.tya.m* bahudh-a vidhitsu.h ! uv-aca ta.m* prema+rasa+-ardra+bhava.m* ! bhakta+priya.h sarva+hita+avat-ara.h !!1022.50! /sr-i+bhagav-an uv-aca: tva.m* sa+ak.s-ad* dharma+devo* *abh-u.h !p-urva+sarge dvi+ja+uttama ! iya.m* ca m-urtis* tvat+patn-i !tv-am eva*anu+vrat-a sad-a !!1022.51! dur+v-asaso* mune.h /s-ap-at !pr-aptau m-anu.syam atra vai ! upadrutau muhur* du.s.ta.h !kaly+a+dharma+-a/sritair* n.rbhi.h !!1022.52! sva+dharma+sth-av* ubhau loke !bhramantau t-irtha+bh-umi.su ! sa.mpr-aptau vai.s.nav-i.m* d-ik.s-am !uddhav-an* mad+up-a/srit-at !!1022.53! v.rnd-a+vanam upetya*atha !vi.s.nu+y-agena bh-uyas-a ! mad+-ar-adhanam a+vy+agrau !kurv-ate sma*eka+cetasau !!1022.54! vairi+d-aridrya+ati+p-i.d-a+ !+viccheda.m* ca*-atma+rak.sa.nam ! abhipsantau matta* eva !ni/s+chadma+sa+kala+kriyau !!1022.55! jita+-ah-arau mita+-ah-arau !brahma+carya+d.r.dha+sthit-i ! jita+nidr-av* eka+bh-avau !m-am -ar-adhayata.m* yuv-am !!1022.56! d.r.s.tv-a v-a.m* tapas-a k-ar/sya.m* !bh-ava.m* ca d.r.dham -atmani ! k-alena*alpena tu.s.to* *aham !-id.rg* r-upam adar/sayam !!1022.57! tata.h prasannena may-a !varo* dattas* tvad+-ipsita.h ! prokta.m* ca vipra te rak.s-a.m* !kart-a bh-utv-a sutas* tv* iti !!1022.58! antar+hitas* tato* *abh-uva.m* !tva.m* ca sva+g.rham -agata.h ! tata* -arabhya te vairi+ !+bh-itir* na.s.t-a ca d-inat-a !!1022.59! etat+sm.rty+artham eva ida.m* !r-upa.m* divya.m* pradar/sitam ! pr-apto* * asmi yu.smat+putratva.m* !bhava sva+stho* dvi+ja+.r.sabha !!1022.60! su+vrata* uv-aca: eva.m* tam uktv-a jagad+-i/svaro* *asau ! sadyo* *abhavan* m-anu.sa+divya+b-ala.h ! bhakte.h sva+m-atu.h /sayane *atha reme ! p-ur.na+indu+k-anti/s* ca mano+hara+a;nga.h !!1022.61! k.r.s.na+icchay-a*eva*atha sa* vipra+varyo* ! na.s.ta+sm.rti.h s-a ca babh-uva bhakti.h ! putra.m* praj-ata.m* tam avetya h.rdya.m* ! har.sa.m* mah-anta.m* h.rdi ca*-apatus* tau !!1022.62! ta.m* b-ala+k.r.s.na.m* dh.rta+martya+bh-ava.m* ! deva+-adayas* te ca sa* deva+/sarm-a ! ve.sa+antara.m* pr-aptam iva*-atma+tantra.m* ! na.ta+uttama.m* sa.mdad.r/su.h sa+har.sam !!1022.63! sat+svastika+-adi+nava+lak.sa.na+dak.sa+pada.m* ! matsya+-adi+saptaka+su+lak.sita+v-ama+p-adam ! -arakta+pallava+nibha+a;nguli+r-aji+r-ajat+ ! +su+snigdha+komala+mano+hara+p-ada+padmam !!1022.64! ut+tu;nga+/so.na+nakha+nir+gata+san+may-ukhair* ! mu.s.nantam u.s.na+kira.na+-adi+ruca.h sam+agr-a.h ! -i.sat+samunnata+su+vartula+gulpha+c-aru+ ! +ja;ngh-a+su+j-anu+karabha+-uru+yuga+ati+/sobham !!1022.65! r-ajad+b.rhat+ka.ti+ta.ta.m* pura.ta+-abha+va?ncat+ ! +snigdha+ati+s-uk.sma+virala+udgata+roma+ramyam ! gambh-ira+vartula+su+/sobhita+n-abhi+r-ajad+ ! +a/svattha+patra+sama+tunda+vali+traya+a;nkam !!1022.66! h-asa+avad-ata+ruci+sa;ngy+adhara+aru.na+/sr-i+ ! +/sr-i+vatsa+/sobhita+p.rthu+unnata+vak.sasa.m* ca ! -a+j-anu+lambi+d.r.dha+p-ivara+b-ahu+da.n.da.m* ! tu;nga+aru.na+ujjvala+maha.h+kara+ja+/sriya.m* ca !!1022.67! s-uk.sma+-ayata+a;nguli+vir-ajita+/so.na+padma+ ! k-anta+sva+bh-ava+ka.thina+uttama+p-a.ni+yugmam ! sa.m/sobhita+-ayata+hanu+dyuti+kambu+ka.n.tha.m* ! namra+agra+tu;nga+tila+pu.spa+sam-ana+n-asam !!1022.68! nas+pra+anta+kar.na+pu.taka+antara+s-uk.sma+bindu.m* ! p-ur.na+indu+ma.n.dala+nibha+smayam-ana+vaktram ! /so.na+anta+ramya+nava+/s-arada+pu.n.dar-ika+ ! patra+-ayata+ati+capala+ak.si+nir+-ik.sam-a.nam !!1022.69! tu;nga+-ayaga+uttama+vi/s-ala+lal-a.ta+/sobh-a+ ! r-ajat+kapola+ku.tila+bhru+ku.ti+/sriya.m* ca ! h-asa+ullasan+m.rdula+ga.n.da+sam-ana+kar.na.m* ! su+snigdha+s-uk.sma+ku.tila+a+sita+ma?nju+ke/sam !!1022.70! eva.m* mah-a+puru.sa+lak.sa.na+lak.sita+a;ngam ! utt-ana+/s-ayinam acak.sata ta.m* hi sarve ! natv-a tam -adara+bhare.na tad+icchay-a*atha*u ! brahma+-adayas* tu nija+dh-ama yayus* trayas* te !!1022.71! eva.m* tasya dvi+ja+indrasya !gehe sa* puru.sa+uttama.h ! pr-adur* babh-uva vi/sva+-atm-a !k-ale jana+mano+hare !!1022.72! vikrama+arka+/sakasya*ab+de !naga+agni+vasu+bh-u+mite ! var.se virodha+k.rn* n-amni !saumya+ayana+gate ravau !!1022.73! vasanta+.rtau madhau /sukla+ !+navamy-am indu+v-asare ! pu.sye su+karma+yoge ca !kara.ne kaulava+-ahvaye !!1022.74! lagne ca v.r/scike yukte !guru.n-a /sanin-a saha ! ucca+sth-ana.m* gate /sukre !sva+r-a/si.m* ca ni/s-a+kare !!1022.75! ripu+sth-ana.m* gate r-ahau !buddhi+sth-ana.m* gate budhe ! dhana+sth-ana.m* ku+je y-ate !bh-as+kare ca suta+-alayam !!1022.76! bh-u+tale divi mah-a+utsavas* tad-a ! sarvato* *abhavad* ud-ara+cetas-am ! har.sa+sa.mbhramavat-a.m* n.r.n-a.m* tath-a ! yo.sit-a.m* ca vimata+anya+karma.n-am !!1022.77! devat-a.h /sata+makha+-adayo* mud-a ! pu.spa+var.sa.nam ak-ar.sur* utsuk-a.h ! g-ayana.m* ca sura+r-aja+g-ayak-a/s* ! c-aru n.rtyam ak.rta*apsaro+ga.na.h !!1022.78! vahnayo* rurucire *agra+janman-a.m* ! sadya* eva bhasita+-av.rt-a* api ! m-anas-any* api tad-a*antara+aribhir* ! varjit-ani ca sat-a.m* sam-asata !!1022.79! kaula+n-astika+gurutva+/s-alin-a.m* ! p-apin-a.m* n.r+tanu+daitya+rak.sas-am ! tr-asam eva sahas-a prapedire ! bh-avi+n-a/sa+gamaka.m* man-a.msi ca !!1022.80! bh-u+bhuj-a.m* nilayane.su naiga.d-a* ! bandha+muktim agama.m/s* ca tat+k.sa.nam ! tatyaju.h saha+ja+vari.nas* tad-a ! dus+tyaj-am api mitho* virodhit-am !!1022.81! dundubhi+dhvanir* abh-ud* ahar+ni/sa.m* ! b-ala+/sarma+suta+mandire n.r+pa ! deva+dundubhi+nin-ada+mi/sritas* ! tasya janma+samaye hy* a+janmana.h !!1022.82! yo.sito* *api jana+ma;ngala.m* jagu.h ! sa;ngha/so* *adbhuta+kum-aram -a/si.s-a ! yojayantya* urudh-a paras+para.m* ! kurvate sma pi/suna+-adi+lepanam !!1022.83! v-ayava.h sukha+kar-a* vavus* tad-a ! nir+mala.m* ca kham abh-ut saha*u.dubhi.h ! cakrire jaya+rava.m* sura+anu+g-a.h ! k-irtayanti .r.saya.h sma ca*-a/si.sa.h !!1022.84! v-a.n-i ma;ngala+r-upi.n-i ca hasita.m* yasya*asti vai ma;ngala.m* ! netre ma;ngala+de ca dor+vilasita.m* n-.r.n-a.m* para.m* ma;ngalam ! vaktra.m* ma;ngala+k.rc*ca p-ada+calita.m* yasya*a+khila.m* ma;ngala.m* ! so* *aya.m* ma;ngala+m-urtir* -a/su jagato* nitya.m* kriy-an* ma;ngalam !!1022.85! .r.sibhi.h k.rta+ma;ngala.m* tam ittha.m* ! sutam -ananda+kara.m* ni/s-amya h.r.s.ta.h ! sa* cak-ara hari+pras-ada+vipro* ! nigama+ukta.m* tv* atha j-ata+karma tasya !!1022.86! prathama.m* sa* hira.nya+v-aribhi.h ! snapana.m* sa+a.m/sukam eva sa+tvaram ! sva+g.rhe sa* vidh-aya ca*-acarat ! pit.r+santarpa.nam atra vaidikak.h !!1022.87! atga na;ngala+v-acana.m* sa* s-uno* ! rasan-a+m-arjanam -acac-ara dharma.h ! vidadhe vidhin-a*ucita.m* ca medh-a+ ! +janana.m*d-ana+cidhi.m* tath-a tad+a;ngam !!1022.88! samet-a* j?n-atayas* tasya !vipra+varyasya ve/smani ! -ananda.m* parama.m* pr-apt-a.h !kum-ar-aya*-a/si.so* dadu.h !!1022.89! g-ita+ma;ngala+v-ady-ani !tatra gr-ame g.rhe g.rhe ! tad-a babh-uvu.h sarve.s-am !-ananda/s* ca mah-an h.rdi !!1022.90! dadau bah-uni d-an-ani !putra+janma+prahar.sita.h ! br-ahma.nebhyo* dadau deva.h !sa+upaskara+g.rh-a.ms* tath-a !!1022.92! tath-a d-an-any* asau pr-ad-ad* !yac* *chrutv-a bhuvi bh-umi+p-a.h ! vismaya.m* lebhire bh-uri.m* !nidhi+-i/sa.m* ta.m* ca menire !!1022.93! m-ayay-a /sr-i+pates* tasya !vidhitsor* nara+n-a.tanam ! bhagav-an e.sa* eva*iti !ta.m* viveda na ka/s+cana !!1022.94! -atma+je putra+bh-avo* *abh-uc* !*chr-i+k.r.s.ne bhakti+dharmayo.h ! cik-ir.so.h /sai/sav-i.m* l-il-am !icchay-a tasya ca prabho.h !!1022.95! -i/svaratvena maj+j?n-an-at !putra+bh-avena l-alanam ! mad-iya.m* dur+labham iti !prabhur* eva.m* tath-a vyadh-at !!1022.96! tau dam+pat-i pr-apya mano+rathasya ! phala.m* prah.r.s.tau nitar-am abh-ut-am ! babandhatu.h sneha+bhara.m* tan-u+je ! nara+-ak.rti+brahma.ni v-asudeve !!1022.97! pr-adur+bh-ava+kath-a*adbhut-a*iyam udit-a tubhya.m* may-a bh-u+pate ! gotr-ay-a.m* nara+n-a.tana.m* bahu+vidha.m* pr-ity-a cik-ir.so.h prabho.h ! /sr-i+r-adh-a+rama.nasya ya.h paramay-a bhakty-a pa.thed* v-a pum-an ! nitya.m* t-a.m* /s.r.nuy-at pum+artham a+khila.m* sa* pr-apnuy-an* ni/s+citam !!1022.98! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne n-ar-aya.na+pr-adur+bhava+utsava+n-am-a dv-a+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha*avagatya*udbhavam -atma+/satror* ! -akasmikair* lak.smabhir* -asura+ogh-a.h ! h.rt+kampa+v-ama+avayava+sphura+-adyair* ! utp-aday-am -asur* an+eka+k.rty-a.h !!1023.1! tatra*-adita/s* chuppayasa.m* sa* k-al-i+ ! +dattas* tu k.rty-a+ga.nam -atma+s.r.s.tam ! kruddho* *a.du.dhaukan* n.r+pa ko.tar-a+-adi.m* ! bhayam+kara+-ak-aram ud-atta+/sastram !!1023.2! hari+pras-adasya g.rha.m* sametya ! janes* tu .sa.s.the *ahani b-alakasya ! ni/s-itha+k-ale parisupta+loke ! s-ut-i+g.rha.m* tan* nyavi/sat sa* t-ur.nam !!1023.3! vyaca.s.ta so* *an+eka+vapur* dvi+ja+str-is* ! tatra prasupt-a.h kati+cit palikn-i.h ! /sayy-a+upavi.s.t-a.m* dvi+ja+r-aja+patn-i.m* ! bhakti.m* ca b-ala+-anana+datta+d.r.s.tim !!1023.4! abhyarcya .sa.s.th-i.m* mahat-i.m* saha*a;ngai.h ! .sa.t+k.rttik-a+.sa.n+mukha+vi.s.nu+mukhyai.h ! gaja+-anana+abhyarcana+p-urvaka.m* vai ! yath-a+vidh-ana.m* n.r+pa j-agrat-i.m* ca !!1023.5! b-ala.m* tad+utsa;nga+gata.m* ca d.r.s.tv-a ! prad-ipta+vahni+dyutim udgrah-itum ! tat+par/svam -agatya jag-ada v-akya.m* ! bhay-anaka+-asy-a kila ko.tar-a*ek-a !!1023.6! dig+ambar-a*antra+srag+ud-atta+/s-ul-a ! kare kap-ala.m* dadhat-i sa+raktam ! vik-ir.na+ke/sa+a?njana+n-ila+var.n-a ! v.rtta+aru.na+ak.s-a vitata+ugra+da.m.s.tr-a !!1023.7! b-ala+grah-a.n-am adhip-a*asmi m-u.dhe ! bhak.s-ami putra.m* tava n-unam adya ! smara*i.s.ta+deva.m* nija+rak.sit-ara.m* ! mad-iya+da.m.s.tr-a+antaram utpip-asum !!1023.8! uktv-a*iti tasy-a* bhaya+varjit-ay-a* ! dhairya+sthit-ay-a.h sahas-a*a;nka+de/s-at ! jagr-aha b-ala.m* galae* eva du.s.t-a ! vy-atta+-anan-a tigma+kar-ala+jihv-a !!1023.9! -iyu/s* ca t-avac* *chata/sa.h kar-al-a* ! b-ala+grah-a* vy-atta+mukh-a.h ku+r-up-a.h ! te chinddhi bhinddhy* -anaya m-araya*iti ! kro/santa* uccai/s* ca tiro* bhabh-uvu.h !!1023.10! gale g.rh-itv-a /si/suka.m* gate.su ! b-ala+graha+oghe.su ruroda bhakti.h ! tatra*-ayayau yat tu ni/samya kurvan* ! n-ar-aya.nasya smara.na.m* sa* vipra.h !!1023.11! snehena g-a.dhena tad-a+eva b-al-a ! h-a putra putra*iti rudaty-* am-urchat ! na.s.ta.m* suta.m* so* *apy* avagatya vipro* ! mum-urcha ca*anye *apy* arudan g.rha+sth-a.h !!1023.12! tau na.s.ta+sa.mj?n-av* avagatya t-abhy-am ! -ar-adhita.h pr-ag* bahudh-a*upac-arai.h ! marut+sutas* t-ur.nam upetya tatra ! prabodhay-am -asa ca dam+pat-i tau !!1023.13! supt-a*asi ki.m* j-ag.rhi devi bhakte ! hari+pras-ada dvi+ja j-ag.rhi tvam ! -ahv-anam ittha.m* tu ni/samya tasya ! tau j-agar-a.m* cakratur* a/sru+netrau !!1023.14! utth-aya sa.mbhr-antavad* eva tau ta.m* ! tad-a*eva divya.m* kapim aik.sat-a.m* ca ! sa+taila+sind-ura+su+carcita+a;ngam ! arka+pras-una+srajam -ik.sa.n-iyam !!1023.15! kuto*bhavantau rudato* *ati+khinn-av* ! iti bruv-a.na.m* tam uv-aca bhakti.h ! tva.m* k-i/sa+b-ala.h sukha+k-arako* me ! p-iy-u.sa+v-ak ko* *asi pavitra+m-urti.h !!1023.16! b-ala+grahair* me *adya suto* *apan-ito* ! rodimy* ato* *aha.m* bahu+k.rccha+labdha.h ! ittha.m* vadant-im avadac* ca b-al-a.m* ! sa* m-aruti.h sva+-ik.sa.na+labdha+dhairy-am !!1023.17! /sr-i+r-ama+d-aso* *asmi han-umad+-akhyo* ! bhaktau yuv-a.m* me bhavatho* d.r.dha.m* vai ! tayor* ida.m* ka.s.tam avetya j-ata.m* ! tad* dhartum eva+aham iha*-agato* *asmi !!1023.18! b-ala+grahair* v-a*apy* asurai/s* ca hi.msrair* ! hantu.m* na /sakya.h khalu kai/s+cid atra ! b-alas* tava*asau yad* ato* *asti bh-itir* ! bhaya+pradasya*apy* a+khilasya m.rtyo.h !!1023.19! -a/sv-asya t-am ittham atha*ati+t-ur.na.m* ! sa* sva+icchay-a sv-ik.rta+m-anavatvam ! n-ar-aya.na.m* bhakta+mano+hara.m* ta.m* ! b-ala+grah-an* mocayitu.m* jag-ama !!1023.20! b-ala.m* g.rh-itv-a*utpatit-a*atha k.rty-a ! gr-am-ad* bahis* tad+grasana+abhil-a.s-a ! taty-aja ta.m* taj+jvalana+-abha+d.r.s.ty-a ! dandahyam-ana+a+khila+d-irgha+deh-a !!1023.21! k.sipto* dhar-ay-a.m* taras-a pi/s-acy-a ! so* *a+nir+da/sa+aha.h !/si/sukas* tad-a*eva ! su.sv-apa /s-ita+dyutin-a sudh-ardrair* ! -apy-ayito* *abh-ut sva+kara/s* ca /s-itai.h !!1023.22! hantu.m* tata.h /s-avam ud-atta+/s-ul-a ! kar-ala+d.r.s.ty-a tam avek.sam-a.n-a ! tasth-av* a+martya+adhvani s-a*adhara+o.s.tha.m* ! pi.s.tv-a radair* -ayata+vakra+tik.s.nai.h !!1023.23! vyoma+sthit-a s-a*atha sa+sa.mbhrama.m* ta.m* ! k-ala+agni+raudra.m* sahas-a vilokya ! dandahyam-an-a*ati+bhay-a*ati+kamp-a ! k.rty-a na /sakt-a*asya nir-ik.sa.nai* *api !!1023.24! cucyota /s-ula.m* ca sa+kampa+hast-at ! tasy-a.h puru+svinna+vapus* tata.h s-a ! na*atra*-agami.sy-ami puna.h kila*iti ! c-itk.rtya dudr-ava saha*-atma+vargyai.h !!1023.25! dharma+-alay-ad* utpatito* *antarik.sa.m* ! vy-atta+-anano* d-irgha+kar-ala+da.m.s.tra.h ! sa* m-aruti.h sph-urjathu+bh-ima+n-ado* ! dhanur+vimukta+-a/su+ga+/s-ighra+y-ana.m* !!1023.26! dravantam -ak.r.sya nibadhya t-ur.na.m* ! pucchena t.r.ny-am iva ca*-ayatena ! sva+pre.s.tha+b-ala+ardana+j-ata+kopa.h ! pad-a sa* k.rty-a+ga.nam -atat-a.da !!1023.27! tato* m.rta+pr-ayam upeta+du.hkha.m* ! pr-arabdha+/se.sa+avita+j-iva+ka.n.tham ! uts.rjya ta.m* d-urata* -a/su b-ala.m* ! pr-ity-a dadhau saumya+vapu.h sa* do.s.no.h !!1023.28! mita+smita.m* v-ik.sya /si/su.m* /sanais* ta.m* ! dadau sam-an-iya tata.h sa* bhaktyai ! m.rtyor* mukha+-ay-atam iva*-atma+b-ala.m* ! s-a pr-apya ta.m* pr-aha vaca.h kapi+indram !!1023.29! deva tvay-a mocita* e.sa* m.rtyor* ! b-alo* *asy* atas* tva.m* mama j-iva+d-at-a ! na*a+s-adhyam etat+kara.na.m* tava*iti ! j-an-ami r-ama+anuja+j-iva+d-atu.h !!1023.30! ni/samya v-aca.m* bhagavaj+janany-a.h ! so* *atha*abrav-it sarva+vid -a?njaneya.h ! bhadre tava*aya.m* /si/sukas* tu divyo* ! na pr-ak.rto* *asti*ity* avadhehi satyam !!1023.31! sa.ms-ara+k.rcchr-ad* avit-a sa+po.syau ! yuv-a.m* tath-a*any-a?n* *chara.na+upapann-an ! ata.h su+rak.syo* *adbhuta+b-alako* *aya.m* ! sarva+adhika.h sneha* iha*eva k-arya.h !!1023.32! t-am ity* ud-irya*aik.sata tat+suta+-asya.m* ! t-avan* mano+j?na.h sa* /si/sur* jah-asa ! n.r+n-a.tana.m* tasya harer* vidhitsor* ! atha*icchay-a tatra tiro* dadhe sa.h !!1023.33! tato* *aty+-a/scaryam -apannau !tau v-ik.sya hanumad+balam ! punar* j-ata.m* sva+tanaya.m* men-ate laukika.m* yath-a !!1023.34! -a/scarye.na*-ucatus* tau ca !jan-an* nau b-alako* *adhun-a ! han-umat-a rak.sito* vai !pi/s-ac-ina.m* ga.n-ad* iti !!1023.35! han-umati tato* bhakti.m* !param-a.m* pr-apatu/s* ca tau ! m-ah-atmya.m* tasya bahudh-a sva+sa.mbandhina* -ucatu.h !!1023.36! tata* -arabhya tau te ca !manda+v-are han-umata.h ! niyama.m* jag.rhu.h pr-ity-a !dar/sanasya*arcanasya ca !!1023.37! k.rty-a+ardana+upa/saman-aya tatas* tu dharma.h ! /s-anti.m* cak-ara nigama+udita+vartman-a*eva ! sa.mtarpa.na.m* ca su+rasair* dhara.n-i+sur-a.na.m* ! n-ar-aya.n-iya+kavacasya japa.m* ca bh-u+pa !!1023.38! r-ajann* ida.m* /si/su+caritram agha+ogha+n-a/sa.m* ! n-ar-aya.nasya vadat-am iha /s.r.nvat-a.m* ca ! tubhya.m* may-a kathitam -atma+pate.h pavitra.m* ! /sraddh-a+anvit-aya parama+-adarato* *avadh-aryam !!1023.39! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne hanumat+k.rta+b-ala+rak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a trayo+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: ek-a+da/sy-am -aryama.ne !m-adhave m-asi bh-argave ! ahnas* turya+k.sa.ne pre;nkh-a.m* !b-al-a*adhy-arohayat sutam !!1024.1! lak.sm-i.m* sva+kula+dev-i.m* s-a !smarant-i yoga+/s-ayinam ! asv-apayat pr-ak /sirasa.m* !/sobhit-ay-a.m* ca tatra tam !!1024.2! dvit-iya+m-asasya*-arambhe !go+k.s-ira.m* g-alita.m* /subham ! ap-ayayat s-a /sa;nkhena !tanaya.m* guru+v-asare !!1024.3! cakre *atha ni.s+krama.na+sa.msk.rtim -atma+jasya ! s-urya+-ik.sa.na.m* sa* ca tr.t-iyaka+m-asae* eva ! pu.nya+aha+v-acanam ak-arayad* atra v.rddhi+ ! +/sr-addha.m* tu na*ak.rta v.r.sa.h khalu s-ama+gatv-at !!1024.4! ta.m* candra+dar/sanam ak-arayad* -av.rta+a;nga.m* ! traim-asika.m* ca /sucin-a vasanena dharma.h ! p-uj-a.m* vidh-aya /sa/sino* *atha ca v-amadevya.m* ! s-ama* adhyag-apayad* asau vidhivat prado.se !!1024.5! ekad-a tad+g.rham ag-an* !m-arka.n.deyo* mah-a+muni.h ! tri+k-ala+j?na/s* ca tejasv-i !sa+/si.syo* var.ni+ve.sa+dh.rt !!1024.6! sa.mbh-avay-am -asa sa* tam !-atithyena yath-a+ucitam ! br-ahma.na.h sarva+dharma+j?na.h !sa+bh-aryo* n.r+pa+sattama !!1024.7! bhuktv-a p-itv-a sukha+-as-ina.m* !sevam-anas tam antike ! upavi.s.ta+ ida.m* pr-aha !pr-i.nayan sa* ud-ara+dh-i.h !!1024.8! kuta* -agamyate brahman !bhavat-a bh-uri+tejas-a ! k.rta+-arth-ikurvat-a lok-an !p-avito* *adya mama*-a/srama.h !!1024.9! brahman ki.m* ki.m* tvay-a*adh-ita.m* !veda+/s-astra+-agama+-adi.su ! vidy-a+nidhir* iva*-abh-asi !tato* m-a.m* vaktum arhasi !!1024.10! iti p.r.s.ta.h sa* vipra+.r.si.h !sarva+j?no* matim-an n.r+pa !!1024.11! t-irtha+y-atr-a.m* caran dharma !tvad+ve/sma*etad* yad.rcchay-a ! pr-apto* *asmi bh.rgu+gotra.m* m-a.m* !m-arka.n.deyam avehi bho* !!1024.12! veda+/s-astra+pur-a.n-ani !jyoti.h+/s-astra.m* vi/se.sata.h ! pa.thita.m* p-a.thyate ca*api !veda+a;ng-ani*itar-a.ni ca !!1024.13! tata.h prasanno* dharmas* ta.m* !pra.namya*-aha punar* vaca.h ! sva+putra+n-ama+kara.na.m* !tena*eva hi cik-ir.sayan !!1024.14! asmad+bh-agya+va/s-ad* eva !j-ato* *atra bhavad+-agama.h ! tasm-an* mayi k.rp-a.m* k.rtv-a !ka.m+cit k-alam iha*-avasa !!1024.15! jyoti.s-a.m* p-ara+d.r/sv-a tva.m* !brahman asya*-atma+jasya me ! pa/sya bh-agya+udaya.m* samyag* !bhavi.sya.m* /s-astra+cak.su.s-a !!1024.16! n-ama+karma+muh-urta.m* ca !ni/scitya*asya tvam eva hi ! kuru n-ama mah-a+bh-aga !gau.nam -ark.sa.m* ca tattvata.h !!1024.17! iti sa.mpr-arthitas* tena !m.rka.n.du+tanayo* muni.h ! pa?nca+a;nga+patre ni/scitya !muh-urta.m* n-amna* -aha tam !!1024.18! ek-a+da/sa+aha+-adi+dine !vi.s.ty+-adi+do.sa+sa.mbhav-at ! b-amny* a+k.rte tu tat+k-arya.m* !/sata+r-atra+vyatikrame !!1024.19! /sva.h saptamy-a.m* gur-av* asya !lagne karka.taka+-ahvaye ! saumye.su kendra+sa.msthe.su !n-ama+karma vidh-iyat-am !!1024.20! /subha+a+/subha.m* ca yas* bh-avi !sutasya*asya tad* apy* aham ! n-ama+ante kathayi.sy-ami !janma+k-ala.m* vic-arya te !!1024.21! ity* ukta.h so* *ati+sa.mh.r.s.ta.h !sa.mp-adya*upaskara.m* tad-a ! pr-ata.h k.sa.ne t.rt-iye *ahna.h !pr-ararambhe ca karma tat !!1024.22! v.rddhi+/sr-addha.m* sa* k.rtv-a*-adau !p-arthiva+-akhya+huta+a/sanam ! prati.s.th-apya*-acarad* *dhoma.m* !tatra vy-ah.rti+p-urvakam !!1024.23! tato* *asya vidadhan* n-ama !munir* anv+artham abrav-it ! antar+d.r.s.ty-a*eva k.r.s.nasya !j-anan sarva.m* cik-ir.sitam !!1024.24! yuvayo/s* ca svak-iy-an-a.m* !hart-a*as-av* -apado* dvi*ja ! hari+sa.mj?no* *astv* ata.h karka+ !+r-a/si+stha+indo/s* ca janmani !!1024.25! k.r.s.na+-akhya.h k.r.s.na+var.natv-at !svasmi.m/s* ca*-akar.sa.n-ad* *dh.rda.h ! madhu+m-asa+jane/s* ca*asau !suto bhavati te bhuvi !!1024.26! etan* n-ama+dvaya.m* vipram !putrasya tava yan* may-a ! kathita.m* vyastam api tat !samasta.m* ca bhavi.syati !!1024.27! kathita.m* vyastam api tat !samasta.m* ca bhavi.syati !!1024.27! ty-aga+j?n-ana+tapo+dharmai.h !p-arvat-i+patin-a sama.h ! e.sa* bh-av-i ca yogena !n-ila+ka.n.tha+abhidho* *astv* ata.h !!1024.28! eva.m+vidh-any* an+ek-ani !gu.na+karma+anus-arata.h ! n-am-any* asya bhavi.syanti !tvat+s-unor* dvi+ja+sattama !!1024.29! kath-a+/srutau harer* e.sa* !p.rthu+tulyo* bhavi.syati ! bhakty-a ca tad+va/s-ik-are !k.sam-ay-a.m* ca*ambar-i.savat !!1024.30! d-asye bhagavata/s* ca*e.sa* !bhavit-a hanumat+sama.h ! k-arya+a+k-arya+naya+j?n-ane !bhavit-a vidura+upama.h !!1024.31! /sukavat t-ivra+vair-agye !buddhau janaka+r-ajavat ! prahl-adavac* ca bhavit-a !k.r.s.nasya*e.sa* sad+-agrahe !!1024.32! m-ay-a+-adi+tattva+bhinna+-atma+ !+j?n-ane tu kapila+upama.h ! datta+-atreya+upamo* do.sa+ !+ty-age ca*e.sa* gu.na+grahe !!1024.33! a+dharma+sarga+bh-irutve !yudhi+.s.thira+n.r+pa+upama.h ! day-alut-a+ud-aratayor* bh-avyo* *asau ranti+devavat !!1024.34! e.sa* n-aradavad* bh-avyo* !vi.s.nor* ni/scaya+k-ara.ne ! indriya+ari+jaye ca*e.sa* !bhavi.syaty* arjuno* yath-a !!1024.35! k.r.s.na+a;nghri+re.nu+m-ah-atmya+ !+j?n-ane ca*a+kr-ura+sa.mnibha.h ! bhagavad+bhakta+m-ah-atmya+ !+j?n-ane bh-avya* iva*uddhava.h !!1024.36! s-adhut-ay-am e.sa* bh-um-av* !-ar.sabho* bharato* yath-a ! bhavi.syaty* agra+ga.nyo* vai !ty-agin-am -atma+dar/sin-am !!1024.37! n-an-a+pra/sna+uttara+vidh-av* !uttara+uttara+yukti.su ! tulyo* g-i.s+patin-a bh-avyo* !dhairye ca*e.sa* balir* yath-a !!1024.38! kare *asya padma.m* ca s.r.nir* !-urdhva+rekh-a+-adika.m* pado.h ! bhavanti*iti bhavi.syo* *asau !net-a n-.r.n-a.m* hi lak.sa/sa.h !!1024.39! ka.s.tebhyo* ni+khilebhyo* *api !sarvad-a suta* e.sa* v-am ! kart-a sa.mrak.sa.na.m* dharma !yath-a vi.s.nu.h sudh-a+bhuj-am !!1024.40! eva.m+vidha+an+eka+gu.no* !bhavi.syaty* -atma+jas* tava ! gu.n-an-a.m* pr-apyate na*anto* !may-a tv* asya mah-iyas-am !!1024.41! su+vrata* uv-aca: ity* uktv-a virat-aya*asmai !munaye sa* dadau mud-a ! n-utna+v-as-a.msi bh-u.s-a/s* ca !bahula.m* dravi.na.m* n.r+pa !!1024.42! u.sitv-a*eka.m* dina.m* tatra !m-arka.n.deyo* *anya+v-asare ! k.s.na+-ik.s-a+-ady+ati+santu.s.tas* !t-irtha+r-aja.m* yayau tata.h !!1024.43! /srutv-a*-atma+jasya sa* gu.n-an abhiv-a?nchan-iy-an ! pr-aptair* mahattva+padav-im api saj+jana+oghai.h ! dharma.h sa+bh-arya.h udita+utka.ta+har.sa+v-ar+dhi+ ! magno* babh-uva n.r+pa vism.rta+loka+k-arya.h !!1024.44! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne n-ama+kara.na+vidh-ana+n-am-a catur+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pa?ncame m-asi putrasya !putra+d-a+ek-a+da/s-i+dine ! muh-urte saptame dharma/s* !cakre bh-umy+upave/sanam !!1025.1! var-aha.m* dharay-a s-akam !iha*-anarca v.r.so* mud-a ! g-ita+v-aditra+n-adai/s* ca !nigama+dhvanibhi.h saha !!1025.2! saptame m-asi putrasya !sa* yoge guru+p-ur.nayo.h ! sa.mp-ujya kula+deva+-ad-in !kar.na+vedham ak-arayat !!1025.3! saucika.h ku/salo* raupya+ !+s-ucy-a dvi+gu.na+s-utray-a ! vivy-adha kar.na.m* dak.sa+-adi.m* !veda+mantra+abhimantritam !!1025.4! i.sa+/sukla+dvit-iy-ay-a.m* !tul-a+lagne /si/sor* v.r.sa.h ! cakre *anna+pr-a/sana.m* r-ajan !ma;ngala+sn-ana+p-urvakam !!1025.5! k.rtv-a*-abhyudayika.m* p-urva.m* !prati.s.th-apya*an+ala.m* /sucim ! cak-ara caru+homa+-adi !brahma+-ad-in-a.m* ca p-ujanam !!1025.6! ta.m* manda+h-asa+vikasan+mukham -atma+m-atur* ! utsa;nga+ga.m* ca samala.mk.rtam arbhaka.m* sa.h ! t-u.s.n-i.m* sak.rt kara+su+var.na+dh.rta.m* sad* anna.m* ! pr-ity-a*-adayad* dadhi+havir+madhubhir* vimi/sram !!1025.7! v.rtti.m* par-ik.situm atha*asya pura.h sa+vastra+ ! +p-atra+-ayudha+-adi nidadhe vasu pustaka.m* ca ! tatra*agrah-it sa* tu suto* *antimam eva har.s-an* ! nyasta.m* pada+artham iti har.sam av-apa t-ata.h !!1025.8! sa.mpo.syam-a.no* *anu+dina.m* pit.rbhy-a.m* ! sa* vardhate sma*indur* iva*-adya+pak.se ! sva+b-ala+l-il-a+caritair* ud-arair* ! jah-ara cet-a.msi nija+-ik.sak-a.n-am !!1025.9! dam+patyo.h putra+bh-avena !hari.m* l-alayatos* tayo.h ! tad+-atmanor* aho+r-atr-a* !y-anti sma k.sa.navad* drutam !!1025.10! tad+-ik.sak-a.n-a.m* n-ar-i.n-a.m* !pu.ms-a.m* ca sthagita+-atman-am ! prave.s.tu.m* na*a/sakat kva+api !h.rdaye bhava+vedan-a !!1025.11! v.rddh-a* api ca vidv-a.msas* !tat+prema+vi+va/sa+antar-a.h ! cikr-i.dus* tena s-aka.m* vai !vism.rta+-atm-iya+v-ardhak-a.h !!1025.12! kaly-a.na+m-urtir* bhagav-a.ms* !te.s-a.m* ni.h+/sreyas-aya sa.h ! yath-a yath-a mano+v.rtti.m* !svasmin sy-ad* akarot tath-a !!1025.13! b-ala.m* ta.m* l-alayant-in-a.m* !yo.sit-a.m* snigdha+cetas-am ! na*abh-ut sva+para+bhedo* vai !sarv-as-am api bh-u+pate !!1025.14! v.rddh-as* ta.m* putra+bh-avena !bhr-at.r+bh-avena ca*a+par-a.h ! l-alayantyo* div-a ratrau !sasmarur* na g.rh-an nij-an !!1025.15! tasy-a.h kar-at s-a tasy-a.h s-a !tasy-a.h s-a*iti puna.h puna.h ! prem.n-a b-ala.m* jigh.rk.s-u.n-a.m* !tva.m* na tva.m* na*ity* abh-ut kali.h !!1025.16! b-al-a tu na*antara.m* lebhe !suta.m* l-alayitu.m* nijam ! n-a+n-a*iti n-an-a+n-ar-i.n-a.m* !vacanair* v-arit-a muhu.h !!1025.17! [a: 1025.17cd: Usage of homophony of a word in two different meanings. In Gujar-at-i also #/+n-an-a#/- means "no no" and also "various". :a] kankana.m* manmana.m* ca*atha !bruvanta.m* b-ala+k-akal-im ! t-a* yo.sito* *amba t-ata*iti !v-adayanti sma ta.m* muhu.h !!1025.18! h-asaya.ms* t-as* tad-a*abr-uta !kalam ardha+a+k.sarai.h padai.h ! -adye *ab+dae* eva so* *a/sik.sad* !bh-a.situ.m* hi.n.ditu.m* /si/su.h !!1025.19! -anandayan nija+jan-an !ittha.m* /sai/sava+l-ilay-a ! var.sam -adya.m* vyat-iy-aya !sva+icch-a+nara+vapur* har-i.h !!1025.20! viv-aha.m* jye.s.tha+putrasya !dharma/s* cakre kula+ucitam ! sa.mbh-are.na*eva mahat-a !tad+de/sa+adhi+patir* yath-a !!1025.21! bala+deva+abhidho* vipro* !nija+kany-a.m* su+v-asin-im ! dadau r-ama+prat-ap-aya !vidhin-a samala.mk.rt-am !!1025.22! su+/s-il-a s-a tu ta.m* pr-apya !pati.m* parama+dh-armikam ! pr-ity-a*anuv.rtty-a ca gu.nai.h !s-adhv-i+dharma+sthit-a*abhajat !!1025.23! dvit-iya+var.sa+-arambhe *atha !navamy-a.m* tu mah-a+utsavam ! hari+pras-ada.h putrasya !k-aray-am -asa bh-u+pate !!1025.24! han-umanta.m* bali.m* vy-asa.m* !k.rpa.m* drau.ni.m* vibh-i.sa.nam ! m-arka.n.deya.m* par/su+r-ama.m* !vidhin-a samap-upujat !!1025.25! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !hari+bhakt-an sahasra/s-a.h ! -ipsitai.h su+rasair* bhojyair* !dadau tebhya/s* ca dak.si.n-a.h !!1025.26! b-ala+m-urtau bhagavati !sarve.s-am api dehin-am ! tasmin bh-uy-an abh-ut prem-a !tat+pitros* tu vi/se.sata.h !!1025.27! pr-apte t.rt-iye var.se *atha !pit-a caulam ak-arayat ! putrasya*ati+vin-itasya !v.rddhebhyo* *apy* ati+dh-imata.h !!1025.28! /sukrasya k.r.s.na+pa?ncamy-a.m* !dhi.sa.ne v-asave ca bhe ! -ah-uya vaidik-an vipr-a.ms* !tac* cak-ara yath-a+vidhi !!1025.29! vidh-aya ma;ngala+sn-ana.m* !m-at.r+p-ujana+p-urvakam ! n-and-i+/sr-addha.m* ca pu.nya+aha+ !+v-acana.m* sa* tv* ak-arayat !!1025.30! sabhyam agni.m* prati.s.th-apya !p-atra+-as-adanam -acarat ! dharma.h sva+kula+dharma+j?no* !vidhi+j?na+br-ahma.na+uditam !!1025.31! tatra*eka+vi.m/sati+ku/sa+ !+pi?njul-ir* dak.sa+bh-agata.h ! agner* nyadh-ad* v-amatas* tu !rakta+go+gomaya+-adi ca !!1025.32! k.rtv-a vy-ah.rti+homa+-adi !k.suram -ad-aya ca*-ayasam ! kapu.s.nik-a+ccheda+vidhi.m* !cak-ara sa* nara+adhipa !!1025.33! kula+-ac-ar-at tu sa+/sikha.m* !mu.n.dana.m* n-apitena sa.h ! k-aray-am -asa putrasya !go+d-ana+-adi tato* *akarot !!1025.34! bh-uri+sarpi.h+/sarkar-a+-a.dhya+ !+saha+k-ara+rasa+-adibhi.h ! tarpay-am -asa /sata/so* !br-ahma.n-an paray-a mud-a !!1025.35! tata.h sva+j?n-ati+bandh-u.m/s* ca !gr-ama+sth-an itar-an api ! bhojay-am -asa vipra+indro* !jan-a.m/s* ca*-agantuk-an api !!1025.36! tat+karma.ni vy+agra+citt-a !bhaktir* m-at-a tu tad+dine ! pr-a.na+priyasya*api s-unor* !na*-as-it sa.mbh-avana+k.sam-a !!1025.37! arbhakebhya.h ki/sorebhya.h !suta.m* l-alayitu.m* sat-i ! samarpya*abhy-agat-a* yo.s-a.h !s-a*arhay-am -asa bh-u+pate !!1025.38! kr-i.danto* bhojana+ante gatavati tara.n-av* apy* upa+antya.m* muh-urta.m* ! ghasrasya*arbha.m* g.rh-itv-a tam api ca parama+pr-itito* b-alak-as* te ! udy-ana.m* gr-amata.h pr-ak puru+vi.tapi+tati pr-apya tatra*ati+h.r.s.t-a.h ! pakv-any* -adan ras-ala+druma+patita+phal-ani*-ik.sam-a.n-a* druma+-alim !!1025.39! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne caula+sa.msk-ara+vidhi+n-am-a pa?nca+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: kr-i.datsu tatra b-ale.su !bhak.sayatsu phal-ani ca ! asta+adri.m* bh-as+kara.h pr-ay-at !tama.h pr-avartata*an+agha !!1026.1! t-avat tatra*asura+guru.h !k-al-i+datta* up-agamat ! vy+arth-i+bh-uta+-atma+sa.ms.r.s.ta+ !+k.rty-a+ga.na+balo* drutam !!1026.2! kapa.ta+up-atta+sad+ve.so* !m-ayiko* ripu+randhra+vit ! te.su b-ale.su cikr-i.da !jigh-a.msur* bhakti+nandanam !!1026.3! kr-i.dan vakra+aru.na+ak.sibhy-a.m* !bh-i.say-am -asa b-alak-an ! jigh.rk.sur* dharma+ja.m* veg-at !tad+antikam up-ayayau !!1026.4! pras-arita+kara+dvandvo* !*api grah-itu.m* tam arbhakam ! sa.mvarta+agni+nibha.m* pa/syan !na /seke *api nir-ik.situm !!1026.5! dur+dhar.sya.m* svena ta.m* j?n-atv-a !m-antrika.h sa* dur+-agraha.h ! pr-avartayad* *dhari.m* hantu.m* !m-ay-am asura+sa.mmat-am !!1026.6! bahu+k-ala.m* s-adhitena !tena mantre.na yojit-a ! vardham-an-a pr-adur* abh-un* !m-ay-a jana+bhaya.m+kar-i !!1026.7! vavau v-ato* mah-a+vego* !druma+unm-ulana+k.rt khara.h ! -as-id* ghana+ga.t-a vyomni !pr-asphuranta ca vidyuta.h !!1026.8! dh-ar-abhir* vav.r.sus* toya.m* !garjanto* jala+d-a* bh.r/sam ! -akasmika* iva*utp-ata.h !sa* k-alo* *abh-ud* bhaya.m+kara.h !!1026.9! ati+v-ata+ati+v.r.s.tibhy-a.m* !bahavo* *api mah-a+drum-a.h ! nipetus* tena /sata/so* !vine/su.h pa/su+pak.si.na.h !!1026.10! andha+k-aro* mah-an -as-id* !ghan-a+ghana+gha.t-a+va/s-at ! -atm-ana.m* ca para.m* ko* *api !na*apa/syat tena bh-umi+pa !!1026.11! a+rodana+sva+bh-avatv-ad* !*dhari.m* bh-umau nidh-aya te ! ki/sor-a* h-asayantas* ta.m* kr-i.danti sma yath-a+ruci !!1026.12! -akasmiky-a*ati+v.r.s.ty-a !te vy-akul-a/s* ca sa+sa.mbhram-a.h ! ti.s.thanti sma druma+adhast-at !sa+kamp-a* -ardra+v-asasa.h !!1026.13! adya+k.sa.ne k.sa.na+ante v-a !viratir* v-ata+var.sayo.h ! bhavit-a*iti prat-ik.s-a.m* te !kurvantas* tatra sa.msthit-a.h !!1026.14! prati+k.sa.na.m* vardham-an-a !v.r.s.tir* v-ata/s* ca du.h+saha.h ! yad-a na*up-aramat tarhi !j-at-a/s* cint-a+bhaya+-akul-a.h !!1026.15! yatra h-aripras-adis* tair* !nyastas* ta.m* tu vana+drumam ! vism.rtya*anyatra ta.m* sarve !vicikyu.h pr-apta+sa.mbhram-a.h !!1026.16! hari+k.r.s.na hare k.r.s.na !n-ila+ka.n.tha*iti ta.m* ca te ! uccakair* -ahvayanti sma !bhaya+gadgaday-a gir-a !!1026.17! te.s-a.m* /sabda.m* sa* na*a/srau.s-it !tasya /sabda.m* ca te *a+khil-a.h ! v-ata+var.sa+ati+vitata+ !+ghora+/sabda+upab.r.mha.ne !!1026.18! dharma+-atma+jam a+pa/syanto* !rurudus* tatra tatra te ! cint-a+vy-akulita+-atm-ano* !gata+dhairy-a* vicetasa.h !!1026.19! aho kim etad* asm-abhi.h !k.rta.m* bh-agya+vivarjitai.h ! -an-ito* dvi+ja+r-ajasya !h-a h-a b-ala.h kuto* nv* iha !!1026.20! gatv-a gr-ama.m* vaya.m* lok-an !ki.m* vadi.sy-ama* uttaram ! katha.m* v-a dar/sayi.sy-amo* !bhaktyai dharm-aya ca*-ananam !!1026.21! bhayena vepam-an-an-am !iti cint-a+-akula+-atman-am ! du.hkha+anto* na*abhavat te.s-a.m* !bahavas* te.su m-urcchit-a.h !!1026.22! harir* atha h.rdi t-am avetya m-ay-am ! asura+janena k.rt-a.m* sva+n-a/sa+heto.h ! an+udita+vik.rtis* tath-a*eva tasth-av* ! a+cala* iva*a+cala+m-urtir* -atma+d.r.s.ti.h !!1026.23! pra+balatara+marud+raya+abhigh-at-ad* ! *dhima+/sikhari+cyuta+ga.n.da+/saila+r-upa.h ! nyapatad* upari tasya b-ala+m-urte.h ! sa+padi vibhagna+pado* mah-a+-amra+v.rk.sa.h !!1026.24! patita.h sa* mah-a+v.rk.sa.h !sva+vakratva+avak-a/sa+ge ! chatr-ayita.h kum-are *abh-ud* !v-ata+var.sa+niv-araka.h !!1026.25! vilokya b-ala.m* j-ivanta.m* !mah-a+druma+tale *api tam ! pr-as-arayat karau dvau ca !grah-itu.m* punar* eva sa.h !!1026.26! t-avat tad+b-ala+d.r.s.ty-a*eva !mumoha bhr-anti+vihvala.h ! graha+-avi.s.ta* iva*ara.nye !babhr-ama sa* itas* tatas !!1026.27! b-al-a* vidyut+prak-a/sena !tam apa/syan bhaya+-akul-a.h ! utti.s.thanta.m* patanta.m* ca !bhramanta.m* ca yatas* tata.h !!1026.28! patat+patita+v.rk.sa+ogha,+ !+,-agh-ata+bh-uri+k.sata+a;ngaka.h ! pu.spita.h ki.m/suka* iva !d.rsyam-ano* m.rti.m* yayau !!1026.29! eva.m* hi bhagav-an k.r.s.no* !vi+/sastro* *api mah-a+mati.h ! sva+prat-apena tan+n-a/sa.m* !karoti sma nija+icchay-a !!1026.30! v.r.s.ti+v-atau m.rte tasmin !yayatur* virati.m* /sanai.h ! ucchv-asa.m* lebhire tena !m-urcchit-as* tatra b-alak-a.h !!1026.31! atha gr-ame bhakti+dharmau !jan-a/s* ca*anye dvi+ja+-adaya.h ! an+-agat-an sva+sva+putr-an !viciky-u* rajani+mukhe !!1026.32! ati+v-ata+-adi tad* d.r.s.tv-a !na d.r.s.tv-a ca*-atma+j-an kva+cit ! aty+udvign-a* babh-uvus* te !sa.mbhr-anta+manaso* n.r+pa !!1026.33! v-ama+a;ng-any* asphuran pu.ms-a.m* !dak.sa+a;ng-ani ca yo.sit-am ! menire tena putr-a.n-a.m* !ri.s.ta+pr-apti.m* tu te h.rdi !!1026.34! ati+v-ata+ati+v.r.s.tibhy-a.m* !mah-a+sa.mtamasena ca ! putra+-arty-a ca vi/se.se.na !nyapata.ms* tae* itas* tata.h !!1026.35! ni/sa* -adye gate y-ame !v-ate manda+raye sati ! var.se ca virate te tu !prabudhyanta hari+icchay-a !!1026.36! k-aca+yantra+prad-ip-a.ms* te !mahat-ir* d-ipik-a* api ! k-arayitv-a tad*udy-ana.m* !yayur* udvigna+cetasa.h !!1026.37! kha.dga+carma+dhanur+hast-a.h !kati+cid+ya.s.ti+pa.naya.h ! yayur* gr-ama+jan-a.h sarve !putra putra*iti v-adina.h !!1026.38! -atm-iya+bandhu+dh.rta+b-ahu+yugo* *atha dharmo* ! visrasta+vastra+parive.s.tita+g-atra+ya.s.ti.h ! ka.n.tha+-agata+asura+sura+ari+nija+-atma+ja+-atm-a ! m-arge cac-ala /sanakai.h pravik-ir.na+ke/sa.h !!1026.39! bhakti.h /sa/sa+a;nka+kalita+ambu+ja+tulya+vaktr-a ! he k.r.s.na k.r.s.na mama b-ala iti*-irayant-i ! p-ar/sva+dvaya+stha+taru.n-i+dh.rta+b-ahu+yugm-a ! k.r.s.na+asur* adhvani cac-ala vi+j-ivit-a*iva !!1026.40! r-ama+prat-apa* uru+du.hkha+bharas* tad-an-i.m* ! /socan sva+sa+udaram ati+priyat-a+va/satv-at ! m-arge cac-ala /sanakai/s* ca vayasya+varyai.h ! s-aka.m* rudann* atitar-a.m* vi+va/sa.h sa+kampa.h !!1026.41! /sraddh-a+-adayas* tu lalan-a.h su+k.rta+antika+sth-as* ! tarhy* eva divya+vapur+-a/su+jav-a.h purast-at ! nirgatya ca*upa+vanik-a.m* sa+padi prapadya ! bhagna+-amra+v.rk.sa+tala+ga.m* dad.r/su.h sva+b-alam !!1026.42! sa.mv-ik.sya t-a.h snuta+payo+dhara+hema+ku.mbh-a* ! har.s-ad* upetya jag.rhu.h puru+kampa+g-atram ! -ad-aya ca*a;nkam anur-aga+bhare.na b-ala.m* ! sva.m* sva.m* stana.m* n.r+pa mud-a tam ap-ayaya.m/s* ca !!1026.43! putra+sneha+bhara.m* t-as-am !-atmany* an+upama.m* hari.h ! d.r.s.tv-a tat+pr-itaye sadya* !-as-id* dv-a+da/sa+m-urti+dh.rt !!1026.44! papau stana+rasa.m* t-as-a.m* !p-iy-u.sa+madhura.m* /si/su.h ! harir* mama*a;nkae* eva*asti !na*anyatra*ity* avida.m/s* ca t-a.h !!1026.45! abh-uvan p-ur.na+k-am-as* t-a.h !sarv-a* api tad-a n.r+pa ! k.r.s.na.h premavat-a.m* svasmin hy* !asti kalpa+taru+upama.h !!1026.46! atha*-ayayu.h sa+a/sru+netr-as* !tatra te gr-ama+v-asina.h ! vicinvanta.h sut-an pr-apur* !m-urcch-a+utth-an rudato* bh.r/sam !!1026.47! j-ivata.h sva+-atma+j-an pr-apya !gr-amy-a* -asan gata+-adhaya.h ! kutra dharma+suto* *asti*iti te !t-an papraccur* -atma+j-an !!1026.48! tad-a tae* -ucur* asm-abhir* !iha druma+tale *arbhaka.h ! nyasto* dharmasya khela+artha.m* !tatra tv* adya na d.r/syate !!1026.49! vajra+p-ata+upama.m* v-akya.m* !tan* ni/samya*ati+du.hkhina.h ! kurvanto* bh.r/sam -akro/sa.m* !vyacinva.ms* tam itas* tata.h !!1026.50! tad-a /sraddh-a+-adaya.h k.r.s.na.m* !vinyasya*adho* drumasya t-a.h ! sth-ane sva+kara+sa.ms.r.s.te !jana+a+d.r/sy-a.h sam-asata !!1026.51! m-argayant-i.m* /si/su.m* tatra !m-atul-i sundar-i hare.h ! dadar/sa b-ala.m* sahas-a !nir+bhaya.m* sva+stham -asthitam !!1026.52! may-a labdho* may-a labdha.h !/si/sur* ity* ucca+bh-a.si.n-i ! g.rh-itv-a ta.m* dadau bhaktyai !s-a ca tasyai lalantik-am !!1026.53! pr-apya*-atma+ja.m* h.rd-a*-ali;ngya !bhakti.h snuta+payo+dhar-a ! p-ayayant-i stana.m* mene !punar* j-atam iva*-atma+jam !!1026.54! dharmo* r-ama+prat-apa/s* ca !j?n-atayo* gr-ama+v-asina.h ! a+k.sata+avayava.m* pr-apya !kum-ara.m* lebhire madam !!1026.55! tato* *asura+guru.m* d.r.s.tv-a !patita.m* te sa+sa.mbhram-a.h ! papraccu.h ko* m.rto* hy* esa* !b-al-a* -ucus* tad-a vaca.h !!1026.56! asm-an vibh-i.sayann* e.sa* !hantu+k-amo* hari.m* ru.s-a ! ajigh.rk.sat pras-arya dvau !b-ah-u vik.rta+locana.h !!1026.57! anena d.r.s.ta+m-atro* *asau !n-ila+ka.n.thena tat+k.sa.nam ! itas* tato* bhramann* eva !mam-ara na*atra sa.m/saya.h !!1026.58! /srutv-a tad+b-ala+vacana.m* !vismit-a.h sa+bhay-a/s* ca te ! -ucur* di.s.ty-a m.rta.h p-apm-a !svasya vai p-apa+karma.n-a !!1026.59! tato* *ati+h.r.s.t-a.h sarve *api !gr-amam -iyur* ni/s-a+kare ! udite mahad+-a/scaryam !-apann-a* dhara.n-i+pate !!1026.60! bhakti+dharmau tu tac* *cchrutv-a !b-ala+v-akya.m* sva+cetasi ! k.r.s.na.m* sasmaratus* t-avaj* !j?n-anam -as-it tad+icchay-a !!1026.61! m.rto* *asau puru.so* n-una.m* !k-al-i+datta+abhidho* guru.h ! asur-a.n-a.m* yena pur-a !vaya.m* muhur* upadrut-a.h !!1026.62! b-alo* *api na*eva khalu m-ayika+vigraho* *asau ! n-ar-aya.na.h svayam .r.sir* dh.rta+martya+n-a.tya.h ! v.rnd-a+vane vara+da* e.sa* hi nau svak-iya.m* ! j-ato* vara.m* sa+phalayan bhuvi nau nikete !!1026.63! asur-a.n-a.m* vadho* *anena !rip-u.n-a.m* nau dur+-atman-am ! -avayo* rak.sa.na.m* ca*iti !pratij?n-ata.m* pras-idat-a !!1026.64! ato* *anena*eva nihato* !m-ayiko* *asura+r-a.d* asau ! anyath-a /saknuy-at ko* v-a !hantum ena.m* mah-a+balam !!1026.65! balena*asya*eva sarve *api !balina.h santi d-anav-a.h ! m.rtyun-a*asya*eva sarve.s-a.m* !te.s-a.m* m.rtyur* abh-ut kila !!1026.66! e.so* *asur-a.n-a.m* m-ula.m* vai !sarve.s-am api bh-u+tale ! m-ule chinne *atha /s-akh-an-a.m* !p.rthag* n-a/so* na vidyate !!1026.67! aho bhagavat-a*anena !vi+/sastre.na*api dh-imat-a ! b-alyae* eva hata.h sadyo* !daitya+-i/so* *agre tu ki.m* puna.h !!1026.68! -avayo.h po.sa.na.m* bh-um-av* !e.sa* eva kari.syati ! j-atau hi nir+bhay-av* -av-am !asmad-iy-a/s* ca sarva/sa.h !!1026.69! ki.m* var.nya.m* bhakta+v-atsalya.m* !k.r.s.nasya*asya day-a+nidhe.h ! ity* utsuka+h.rd-a*-ali;ngya !tasthatur* nirv.rtau bh.r/sam !!1026.70! tato* harir* nija+j?n-ana.m* !tayor* ap-aharat puna.h ! -as-id* yath-a+pur-a dharma.h !sa+bh-arya.h putra+dh-ir* harau !!1026.71! mah-a+utp-ate *api b-alasya !j-ivana.m* ca ripu+k.sayam ! mene k.r.s.na+pras-ada.m* ta.m* !kula+deva+k.rp-a.m* ca sa.h !!1026.72! vyat-it-ay-a.m* ni/si pr-atar* !dharmo* dharma+vid-a.m* vara.h ! vighna+upa/samana.m* homa.m* !k-aray-am -asa v-a.davai.h !!1026.73! p-a.th-a.m/s* ca k-aray-am -asa !/sr-i+n-ar-aya.na+varma.na.h ! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !dadau dhenu/s* ca k-a?ncanam !!1026.74! p-ujana.m* bali+d-ana.m* ca !kula+devasya sa* dvi+ja.h ! m-arute.h k-aray-am -asa !vidhi+j?nair* vaidikair* dvi+jai.h !!1026.75! vandana.m* k-aray-am -asa !nija+putre.na tasya ca ! brahma.n-an-a.m* ca sarve.s-am !-a/si.sas* te dadu.h /subh-a.h !!1026.76! rama.n-iyatara.h sva+bh-avata.h ! k.rta+sa.msk-ara+vidhis* tu so* *arbhaka.h ! vibabh-av* iva n-ila* -urjito* ! ma.nir* uttejita* -akara+udbhava.h !!1026.77! etac* caritra.m* bhava+bh-iti+hartur* ! harer* ud-ara.m* kathita.m* may-a te ! ya.h k-irtayed* ya.h /s.r.nuy-ac* ca r-ajan ! na dur+labh-a tasya sa+bhukti+mukti.h !!1026.78! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne caula+sa.msk-are *asura+m-ay-a+upamarde k-al-i+datta+mara.na.m* n-ama .sa.d+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: hari+pras-ado* vipra+.r.si.h !sva+gr-ame *asura+sa.mbhavam ! upadrava.m* muhur* d.r.s.tv-a !sth-atum aicchan* na tatra tu !!1027.1! pu.nya+k.setra+-av-asa+rucir* !dhana+dh-anya+sam.rddhim-an ! sadyo* vih-aya ta.m* gr-amam !a+yodhy-a.m* gantum aihata !!1027.2! g.rha+upaskaram -adh-aya !/saka.ta+-adi.su sa+priya.h ! putra+-adibhi.h saha yayau !s-aketa+nagar-i.m* n.r+pa !!1027.3! sa+jye.s.tha+tanayo* dharma* !eka.m* /saka.tam -aruhat ! harim utsa;ngam -adh-aya !bhaktir* eka.m* ca sa+snu.s-a !!1027.4! /s.r.nvan sutasya kala+k-akalik-am ud-ar-a.m* ! pa/sya.m/s* ca tad+vadana+pa;nka+jani.m* muhu.h sa.h ! dharmo* *ati+har.sa+nibh.rto* na viveda m-arga.m* ! kr-anta.m* ca m-arga+janam asya tath-a*eva patn-i !!1027.5! ahnas/s* catur+da/sa+muh-urtae* ud-ara+buddhis* ! t-ira.m* mano+haram av-apa v.r.sa.h sarayv-a.h ! s-aka.m* su+h.rdbhir* avalokayati sma sa+ak.s-at ! t-am ambu+r-a/si+parama+priya+yo.sita.m* ca !!1027.6! sn-anena yasy-a* d.r/si+m-atrato* *api ! y-ati k.saya.m* p-apa+ga.no* *api pu.ms-am ! y-a r-ama+v-a.h+kely+ati+p-uta+toy-a ! n-amn-a*apy* agh-an-am ati+bh-iti+d-atr-i !!1027.7! gr-ama+upam-abhi/s* ca pura+upam-abhir* ! mah-a+tar-ibhir* vitata+antar-abhi.h ! y-a /sobham-an-a ca tara;nga+j-alai.h ! /sabd-ayam-anair* bahubhi.h sam+ant-at !!1027.8! y-a p-ujit-a candana+pu.spa+dh-upair* ! d-ipa+-aval-ibh-i/s* ca phalair* jana+oghai.h ! kr-i.dat+timi+vr-ata+visarpa.nena ! /sobh-am upet-a kavi+var.nan-iy-am !!1027.9! y-a m-anasa+-akhy-at sarasa.h praj-at-a ! san+n-adit-a m-anasa+v-asibhi/s* ca ! ta.ta+druma+-ali+prati+bimba+d.r/sy-a ! sevy-a nija+sva+anta+vi/suddhi+k-amai.h !!1027.10! tar-im atha*-aruhya mah-a+nad-i.m* t-a.m* ! saha*-atma+po.syair* v.r.sa* uttat-ara ! upaskara.m* nau+nihita.m* ca sarva.m* ! sa.mbh-avay-am -asa pun-a.h pra+t-ire !!1027.11! pur-im a+yodhy-a.m* samav-apya tatra ! hari+pras-ada.h prasas-ada citte ! t-avat prat-ic-ina+giri.m* dina+-i/so* ! jag-ama r-ajann* aru.na+a;nga+var.na.h !!1027.12! sahasra/so* d-ipa+tat-is* tad-an-i.m* ! saudhe.su t-ire ca jan-a.h sarayv-a.h ! cakru/s* ca y-as-a.m* prati+bimba+v.rndai.h ! sarv-a nad-i d-ipamay-i*iva reje !!1027.13! tatra dvi+j-an kurvata* e.sa* sa.mdhy-a.m* ! d.r.s.tv-a vidh-aya snapana.m* svaya.m* ca ! pit.r+pras-u+up-asanam -acac-ara ! pratya;n+mukha.h karma+vidhi+prav-i.na.h !!1027.14! svarga+dv-ara+abhidhe tatra !k.rta+sa.mdhy-a+vidhir* dvi+ja.h ! t-irthe tato* lak.sma.nasya !dar/sana.m* k.rtav-an mud-a !!1027.15! tulas-i+pu.spa+v.rk.sa+-adi+ !+/sobhit-at t-irthatas* tata.h ! pravive/sa pur-i.m* ramy-a.m* !y-am -ahur* mukti+d-a.m* budh-a.h !!1027.16! yojan-ani da/sa dve ca !y-a*-ayat-a saray-um anu ! vist-ir.n-a tr-i.ni ca prokt-a !manun-a nirmit-a svayam !!1027.17! ik.sv-aku+va.m/sya+bh-u+p-an-a.m* !r-aja+dh-an-i*iti y-a*udit-a ! yatra sa+ak.s-ad* v-asudevo* !r-ama+n-ama*ajani svayam !!1027.18! phala+pu.spa+bhara+-anamra+ !+n-an-a+druma+lat-a+-adibhi.h ! /sobham-anair* bahu+vidhair* !udy-anai.h parito* v.rt-a !!1027.19! rathy-a+mah-a+adhva+-apa.na+catvar-a.ni ! yasy-a.m* vibhakt-ani ca m-arjit-ani ! bhavanti nitya.m* ca su+p-ujit-ani ! dv-ar-a.ni dadhy+a+k.sata+ku;nkuma+-adyai.h !!1027.20! saudhair* vi/s-alair* atha s-aptabhaumai.h ! kail-asa+bh-u+bh.rc+chikhara+upameyai.h ! pa;nkti+sthitai.h /subhratarair* an+ekair* ! vir-ajam-an-a ca ma.tha+-adibhir* y-a !!1027.21! jan-a/s* catur+var.na+bhav-as* tu yasy-a.m* ! vasanty* a+sa.mk-ir.na+g.rha+-alaya/s* ca ! sva.m* sva.m* ca dharma.m* parip-alayanto* ! dharma+avat-arasya hare.h prat-ap-at !!1027.22! su+sa.mkul-a y-a kari.n-a.m* gha.t-abhi/s* ! catur+vidh-an-a.m* ca vibh-u.sit-an-a.m* ! su+lak.sa.nair* v-ata+javais* tura.m+gair* ! v.r.sai/s* ca mattair* iva bhadra+n-agai.h !!1027.23! /su/sr-ava tasy-a.m* prati+r-ama+mandira.m* ! ghasra+anta+n-ir-ajana+padya+g-itik-a.h ! v-i.n-a+m.rd+a;nga+ambu+ja+t-ala+jhallar-i+ ! +t-ury-anak-an-a.m* ninad-a.m/s* ca so* *an+agha !!1027.24! d-ipa+-avali+bhr-ajita+pa;nkti+sa.mstha+ ! +vi+citra+pa.nya+-apa.na+v-ithik-a.h sa.h ! paur-a.m/s* ca dev-an iva r-ajam-an-an ! pa/syann* at-iy-aya pura.m* sa+po.sya.h !!1027.25! r-ama+gh-a.tasya nika.te !bara+ha.t.ta+abhidha.m* tata.h ! tac+ch-akh-a+nagara.m* pr-apa !c-aturvar.nya+jana+-a/sritam !!1027.26! tret-a+agni+pr-a/syam-an-an-a.m* !havi.s-am ati+saurabham ! jighra.ms* tatra*akarod* v-asa.m* !nija+pr-ac-ina+ketane !!1027.27! tri+k-ala.m* saray-u+sn-ana.m* !sa.mdhy-a+-ad-ini ca nityad-a ! kurvan karm-a.ni nity-ani !k.r.s.ne bhakti.m* sam-acarat !!1027.28! kriyam-a.n-a.m* k.r.s.na+bhakti.m* !pitr-a k.r.s.no* *arbhako* *api t-am ! d.r.s.tv-a tath-a svayam api !karoti sma*arbha+l-ilay-a !!1027.29! sa* b-ala.h /sai/save *apy* -as-it !s-adhu+/s-ila+gu.na+anvita.h ! k.r.s.na+arc-a+-adi+rucis* tyakta+ !+gr-amya+kr-i.d-a+paricchada.h !!1027.30! sn-atu.m* sa* tu*u.sasi pr-ay-at !saray-u.m* janan-im anu ! praty+aha.m* /s-ita+k-ale *api !karma.tha+br-ahma.no* yath-a !!1027.31! g.rham etya*arcay-am -asa !k.r.s.na.m* b-ala+paricchadai.h ! tal+lagna+m-anasatay-a !bhojya+-adi kva+api na*asmarat !!1027.32! pitr-a janany-a*apy* -ah-uta.h !sa+vayobhi/s* ca b-alakai.h ! k.r.s.na+dhy-ana+para.h kva+api !su+cira.m* na /s.r.noti tat !!1027.33! b-alye vi.s.nu+kath-a+k-irti+ !+/srava.na+utsuka* -asa sa.h ! r-am-aya.na.m* tu bahu/so* hy* !a/s.r.not tatra tatra ca !!1027.34! pr-aya/so* r-ama+bhakt-ana.m* !sam-agama+va/s-at tu sa.h ! pr-apa /sr-i+j-anak-i+n-athe !bhakti.m* bhakta+jana+priye !!1027.35! tyakta+gr-amya+vih-ara+dh-i.h sa* bhagav-an ab+da.m* jane.h pa?ncama.m* ! pr-apta.h sv-ik.rta+/suddha+s-adhu+sara.nis* t-a.m* sth-apayan bh-u+tale ! n-adeya+ambhasi nityam -aplava+vidhi.m* pr-atar* vidh-aya*-adar-at ! s-aketa+a+khila+devat-a* namayitu.m* y-ati sma tat+tad+g.rh-an !!1027.36! s-it-a+lak.sma.na+gandha+v-aha+tanayair* yukta.m* ca r-ama.m* bhajan ! /sr-imad+bh-agavata.m* pur-a.nam a+khila.m* r-am-aya.na.m* ca*a/s.r.not ! pr-iti.m* na*eva babandha kutra+cid* asau s-a.ms-arike vastuni ! su+.rddhe ve/smani m-at.r+pit.r+pa/su.su dravye.su mitre.sv* api !!1027.37! sad+dharm-an api k.r.s.na+bhakta+pit.rta.h /su/sr-ava sarv-an asau ! /srauta+sm-arta+vidas* tata/s* ca ni+khil-an var.na+-a/sram-a.n-a.m* v.r.s-an ! dharm-a.m/s* ca*a+khila+yo.sit-a.m* sva+janan-i+vakr-ad* a+/se.s-an asau ! sarva+j?no* *api n.r+n-a.tana.m* paricaran b-alye *abhavat pa.n.dita.h !!1027.38! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne dharmasya*a+yodhy-a+gamana.m* n-ama sapta+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: asminn* ab+de madhau /sukle !dvit-iy-ay-a.m* bh.rgau n.r+pa ! dasre si.mhe hari.m* dharmo* !vidy-a+-arambham ak-arayat !!1028.1! lak.sm-i+n-ar-aya.na.m* v-a.n-i.m* !s-ama+veda.m* ca gobhilam ! pup-uja*atra yath-a+/s-astra.m* !ga.na+-i/sa+arcana+p-urvakam !!1028.2! k.rtv-a gh.rtena homa.m* ca !bhojay-am -asa v-a.dav-an ! tebhya/s* ca dak.si.n-a.h pr-ad-ad* !g-a.h su+var.na.m* ca /saktita.h !!1028.3! ku/sa+agra+buddhi.h k.r.s.no* *atha !k-alena*alpena sarva/sa.h ! var.n-an a;nk-a.m/s* ca /sik.sitv-a !grantha+m-atram av-acayat !!1028.4! buddhi.m* t-ik.s.n-a.m* tasya d.r.s.tv-a !dharma+vid* dharma* -adar-at ! vedasya*a;ng-ani .sa.d* api !p-a.thay-am -asa ta.m* n.r+pa !!1028.5! an+-ay-asena sarv-a.ni !t-ani so* *apy* adhyag-i.s.ta ca ! mau?nj-i+bandh-at p-urvam eva !mumude tena tat+pit-a !!1028.6! kaum-ara.m* samatikramya.m* !vi.s.nv+arc-amaya+khelanai.h ! pauga.n.da+-akhy-am avasth-a.m* sa* !prapede dharma+nandana.h !!1028.7! .sa.s.the *ab+de m-adhavasya*asya !dvit-iy-ay-a.m* site ravau ! br-ahme pr-ata.h suto* bhakty-a !su.suve *anyo* nara+adhipa !!1028.8! gu.nai.h pradyumna+tulyo* *asau !nitya.m* harim anu+vrata.h ! icch-a+r-ama* iti khy-ato* !babh-uva jana+p-ujita.h !!1028.9! y-ame *antime ni/so* nitya.m* !saray-um -aplav-aya sa.h ! y-ati sma n-ama+mantre.na !raghu+n-atham ap-upujat !!1028.10! candana+a+k.sata+pu.spai/s* ca !dh-upa+d-ipa+nivedanai.h ! tam abhyarcya tad+ucchi.s.tam !up-ayu;nkta na ca*itarat !!1028.11! r-ama+n-ama+japa.m* kartu.m* !tulas-i+k-a.s.tha+m-alik-am ! /sucir* bh-uta.h kare dak.se !dadh-ati sma*anu+v-asaram !!1028.12! sn-ata.h k.rta+-urdhva+pu.n.dro* *asau !r-ama+k-u.ta+pra+dak.si.n-am ! b-alo* *apy* an+-akula/s* cakre !janayan jana+vismayam !!1028.13! janma+sth-ane prati+dina.m* !lak.sma.nasya ca t-irthake ! vidy-a+ku.n.da+-adi.su dra.s.tu.m* !r-ama+m-urt-i.h sma y-ati sa.h !!1028.14! r-amasya dar/sana.m* k.rtv-a !ta.m* pra.namya ca da.n.davat ! r-am-aya.na+/sruti+j?n-ata+ !+tan+m-ah-atmyo* nun-ava sa.h !!1028.15! yo* *ahaly-a.m* nija+karma.n-a*eva mahat-i.m* pr-apt-a.m* gati.m* dur+vidh-a.m* ! d-in-a.m* gautama+yo.sita.m* nipatit-a.m* ni.h+s-adhan-a.m* k-anane ! sadyo* *amocayad* -atma+p-ada+kamala+spar/sena ta.m* p-avana.m* ! r-ama.m* j-iva+hita.m* bhaje *ati+karu.na.m* nir+hetuka+upakriyam !!1028.16! yo* v-a t-amasa+hi.msra+j-ati+janita.m* kr-ura.m* ni.s-ada+adhipa.m* ! ghora+ara.nya+vih-ari.na.m* pa/su+sama.m* n-.r.n-a.m* ca h-ina.m* dhiy-a ! prem.n-a sa.mpari.sasvaje karu.nay-a*an+-ad.rtya j-aty+-adi ta.m* ! r-ama.m* j-iva+hita.m* bhaje *ati+karu.na.m* nir+hetuka+upakriyam !!1028.17! s-it-a+droha+kara.m* sura+indra+tanaya.m* k-aka+-ak.rti.m* bibhrata.m* ! vadhya.m* ca*api /sare.na sarva+bhuvane.sv* abhr-amayad* ya.h prabhu.h ! bhr-anta.m* /soka+hata.m* ca ta.m* sva+/sara.na.m* pr-apta.m* mumoca*eva ta.m* ! r-ama.m* j-iva+hita.m* bhaje *ati+karu.na.m* nir+hetuka+upakriyam !!1028.18! j-aty-a h-inatam-a.m* striya.m* ca /sabar-i.m* kol-ir* avant-im api ! j?n-atv-a sva+-ik.sa.nam icchat-i.m karu.nay-a tasyai nija.m* dar/sanam ! yo* *ad-ad* -a/sa ca tat+phal-ani muditas* ta.m* j-anak-i+vallabha.m* ! r-ama.m* j-iva+hita.m* bhaje *ati+karu.na.m* nir+hetuka+upakriyam !!1028.19! tiryag+yoni+samudbhavasya palala+-ah-arasya ya.h pak.si.no* ! g.rdhrasya* *api ja.t-ayu.so* vrata+tapo+d-anair* vih-inasya ca ! cakre *any-a.m* sa+kal-a.m* kriy-a.m* suta* iva pr-ity-a sva+t-atasya ta.m* ! r-ama.m* j-iva+hita.m* bhaje *ati+karu.na.m* nir+hetuka+upakriyam !!1028.20! su+gr-iva.m* nija+bandhu+bh-itam a+g.rha.m* /s-akh-a+m.rg-a.n-a.m* pati.m* ! d.r.s.tv-a sva.m* /sara.na.m* gata.m* kapim api pr-ity-a sva+sakhye *akarot ! hatv-a v-alinam -a/su ca*enam adadh-at sv-iye pade ya/s* ca ta.m* ! r-ama.m*j-iva+hita.m* bhaje *ati+katu.na.m* nir+hetuka+upakriyam !!1028.21! /satror* apy* anuja.m* ni/s-a+caram api pr-apta.m* sva+p-ada+antika.m* ! d-ur-ad* v-ik.sya vibh-i.sa.na.m* pramuditas* tat+sa.mmukha.m* ca*etya ya.h ! hast-abhy-a.m* parirabdhav-an iva nija.m* saumitrim eva*-a/su ta.m* ! r-ama.m* j-iva+hita.m* bhaje *ati+karu.na.m* nir+hetuka+upakryam !!1028.22! yat+sm.rty-a*api /subha.m* bhaven* na hi n.r.n-a.m* t-an k-i/sa+\.rk.s-an api ! pr-ity-a vaidika+mantravac+cchucitar-an yo* *atra*akarot sva+-a/sray-at ! any-a.m/s* ca*api bah-un at-arayad* ito* j-iv-an bhava+ab+dher* hi ta.m* ! r-ama.m* j-iva+hita.m* bhaje *ati+karu.na.m* nir+hetuka+upakriyam !!1028.23! baddha+a?njali+pu.to* nityam !ittha.m* stauti sma r-aghavam ! g.rham etya sa* ca*adhyaita !veda+a;ng-any* eva bh-umi+pa !!1028.24! n-ama kurvan gu.n-an -aha !m-arka.n.deyo* *asya y-an n.r+pa ! anubh-uyante sma sarve !te dharma+-adibhir* a?njas-a !!1028.25! yogi+indra+sp.rha.n-iyai.h svair* !niyamair* b-alyae* eva ca ! sarva+loka+prasiddho* *abh-ut !pit.r+-ader* api so* *adhikam !!1028.26! b-alye *avana.m* tava cak-ara hi r-ak.sas-ibhya.h ! sa+ak.s-an* marut+suta* iti tvam iha*-adare.na ! sa.mp-ujayes* tam iti ta.m* pitar-av* a/si.s.t-am* ! bhakty-a tad* -acarati ca sma sa* m-anaya.ms* tau !!1028.27! ye ke+cana*asya su+k.rta+priya+nandanasya ! paur-a.h sam-agamam akurvata b-alak-as* t-an ! prahl-adavat sa* kila /sik.sayati sma dharm-an ! /sr-i+vi.s.nu+p-ujana+mukh-an a+khil-an nara+indra !!1028.28! sarve *api te sa+vayaso* *asya hare.h prat-ap-ad* ! vikr-i.dana.m* /si/suka+sa.mmatam -a/su hitv-a ! k.r.s.na+eka+bhakti+nirat-a.h sanaka+-adi+s-amya.m* ! pr-apu.h sa* citra+mudam -iyur* atas* tad-iy-a.h !!1028.29! pra+balatara+viraktir* b-alyae* eva*-atma+ni.s.tho* ! vi.saya+rasa+vi+t.r.s.nas* tyaktu+k-amo* g.rha.m* sa.h ! upanayanam apek.sya brahma+carya+upayukta.m* ! nyavasad* iva sarasy-am ab+ja+patra.m* g.rhe.su !!1028.30! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne hari+pauga.n.da+l-il-a+var.nana+n-am-a a.s.t-a+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pury-a.m* vasann* eva raghu+uttamasya ! tasy-a.m* sad-a*eka+antika+dharma+sa.mstha.h ! an+eka+s-adhu+uttama+sad+gu.na+-a.dhya.h ! stutyo* *abhavat sarva+janais* tu dharma.h !!1029.1! d.r.s.tv-a tasmin sad+guror* lak.sa.n-ani ! pr-aya.h paur-a* -a/sraya.m* tasya cakru.h ! dhanyair* dravyair* vastra+bh-u.s-a+-adibhis* ta.m* ! bh-uyo* bh-uya.h p-ujayanti sma h.r.s.t-a.h !!1029.2! ye ta.m* prapann-a.h /sara.na.m* jan-as* t-an ! sa* k.r.s.na+mantra.m* samup-adide/sa ! dharm-a.m/s* ca p-aly-an nija+de/sika+-asy-ad* ! ye sa.m/srut-as* t-an a+khil-an yath-a+arham !!1029.3! tad+ukta+dharme.su ca vartam-an-as* ! te j?n-ana+vair-agya+v.r.sa+upapann-am ! an+anya+bhakti.m* vidadhu.h pum-a.mso* ! r-asa+-i/svar-i+pr-a.na+pater* nara+indra !!1029.4! ke+cit sur-ay-a* api tasya sa;ng-aj* ! jahu.h sur-a+p-anam atha*-ami.sa+ad-a.h ! daive ca pitrye *api katha.m+cana*api ! sa.msargam apy* -a/su jahu.h palasya !!1029.5! tad+-a/srit-a* ye g.rhi.nas* tu te.s-a.m* ! /sr-i+vi.s.nu+y-aga+-adaya* eva yaj?n-a.h ! hi.ms-a+vih-in-a* yava+/s-ali+dugdha+ ! +sit-a+-adibhi.h /suddha+havirbhir* -asan !!1029.6! ta.m* /si/sriyur* ye n.r+pa sa+agnik-a/s* ca ! te *api kratau kva+api pa/su.m* tu sa+ak.sa-at ! na*eva*alabhanta*atha papur* na vipr-a.h ! sautr-ama.n-iy-a.m/s* ca sur-a+grah-a.ms* te !!1029.7! nija+-a/sraya.m* kartum abh-icchat-is* tu ! yo.s-a.h sam-ik.sya*atha sahasra/so* *asau ! vic-aray-am -asa dhiy-a man-i.s-i ! hita+-avaha.h /si.sya+parampar-ay-a.h !!1029.8! /srey-a?n* *chubha.m* v-a*apy* a+/subha.m* yad* atra ! sam-acaret tad* *dhi tad-iya+varga.h ! anya/s* ca loko* *api sam-acared* vai ! tac* *chreyas-a karma vic-arya k-aryam !!1029.9! str-i.n-a.m* gurutva.m* bhuvi kurvate ye ! te /si.sya+bh-ut-asu para+a;ngan-asu ! vi/se.sata.h svasya va/s-asu t-asu ! bhra.s.t-a* bhavanty* eva rata+prasakt-a.h !!1029.10! pu.msa.h prasa;ngas* tu tato* *a;ngan-ay-a.h ! kasya+api hi kva+api ca na*eva yukta.h ! striy-a bhuja.m+gy-a iva tan+nare.na ! bhetavyam asy-a* guru.n-a vi/se.s-at !!1029.11! str-i.n-a.m* hita.m* yas* tu gurur* vidhitsu.h ! sa* k.r.s.na+mantra.m* niyamai.h saha*eva ! sva+yo.sit-a* t-a* upade/sayed* vai ! svaya.m* tu na*-ik.seta na bh-a.sayet t-a.h !!1029.12! -asanna+sa.mbandhavat-is* tu yo.s-a* ! vih-aya na*any-a guru.n-a ca d.r/sy-a ! sp.r/sy-a na bh-a.sy-a na ca kutra+cid* vai ! dharmo* mah-an e.sa* ida.m* mata.m* me !!1029.13! ittha.m* sa* ni/scitya nara+indra patny-a ! bhakty-a*upade/sa.m* samad-apayat t-a.h ! su+v-asin-in-a.m* ca vi+bhart.rk-a.n-a.m* ! dharm-a.m/s* ca t-abhyo* *acakathad* yath-a+arham !!1029.14! y-a* yo.sita.h /si/sriyur* atra bhakti.m* ! sva+bhart.r+ni.s.th-a.h kula.t-a+sam-a* v-a ! t-a.h sarva/so* *apy* asya hare.h prat-ap-at ! pati+vrat-a.h khy-ata+gu.n-a* babh-uvu.h !!1029.15! sa+po.syo* nivasa.ms* tatra !dharma.h prati+dina.m* n.r+pa ! .sa.t+karm-a.ny* -acaran k.r.s.na+ !+mah-a+p-uj-a.m* sam-acaran !!1029.16! nyavedayat praty+aha.m* ca !mah-a+naivedyam uttamam ! k.r.s.n-aya tasya ca mah-a+ !+n-ir-ajanam ak-arayat !!1029.17! k.r.s.na+janma+a.s.tam-i+mukhy-any* !-acac-ara vrat-ani sa.h ! te.su j-agara.na.m* cakre !k.r.s.nasya ca mah-a+arcanam !!1029.18! utsav-an anna+k-u.ta+-ad-in !-abdik-an r-adhik-a+pate.h ! mahadbhir* eva sa.mbh-arai.h !so* *akaron* n.r+patir* yath-a !!1029.19! praty+ab+da.m* m-asi bh-adre ca !ga.na+-i/sasya mah-a+utsavam ! cakre /sukla+caturthy-a.m* sa* !madhya+ahne vidhivat n.r+pa !!1029.20! -a/svinasya catur+da/sy-a.m* !k.r.s.n-ay-a.m* ca mah-a+utsavam ! m-arute.h kula+devasya !praty+ab+da.m* vidhin-a*akarot !!1029.21! avat-ara+caritr-a.n-a.m* !/sr-i+k.r.s.nasya sat-a.m* pate.h ! a+para+ah.ne prati+dina.m* !kathana.m* svayam -acarat !!1029.22! pa.thana.m* p-a.thana.m* ca*eva !sad+granth-an-a.m* vicintanam ! yath-a+avak-a/sa.m* matim-an !karoti sma*anv+aha.m* sa* ca !!1029.23! ittha.m* sva+dharma+nirato* vijita+antara+ari.h ! k.r.s.na+prat-apa+vigata+asura+bh-uri+bh-iti.h ! sva+stho* *avasat suta+kalatra+yuta.h sa* tatra ! sad* vartmani sva+/sara.n-an iha vartayan n-.rn !!1029.24! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne dharma+k.rta+str-i+puru.sa+guru+mary-ad-a+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha*upan-iti.m* tanayasya vipro* ! vidh-atum ati+utsuka+m-anasa.h sa.h ! sa.mp-aday-am -asa vide/sato* *api ! yath-a+ukta+sa.mbh-ara+bhar-an ud-ara.h !!1030.1! -ah-uya daiva+j?nam amu.m* samarcya ! k-a/sm-ira+pu.spa+ambara+dak.si.n-abhi.h ! phala.m* nidh-aya*asya pura.h sa+ratna.m* ! papraccha putra+vrata+bandha+k-alam !!1030.2! sa* pr-aha garbha+a.s.tamae* eva var.se ! tapasya+m-ase *adya tu vartam-ane ! tithau da/samy-a.m* ca vidhau kuru tva.m* ! ti.sye *aja+lagne vrata+bandha+karma !!1030.3! ni/samya mauh-urtika+v-akyam ittha.m* ! tad* eva jagr-aha sa* ni/scayena ! tato* *alikhan* ma;ngala+patrik-a/s* ca ! sva+j?n-ati+sa.mbandhi+su+h.rt+sakhibhya.h !!1030.4! tae* -ayayus* tatra saha+upah-ar-a* ! ano+ratha+a/sva+-adi+vi+citra+y-an-a.h ! s-aka.m* su+h.rt+putra+kalatra+d-asai.h ! k.r.s.na+-ik.sa.na+ati+utsuka+m-anas-a/s* ca !!1030.5! sa.mbh-avayann* eva yath-a+ucita.m* t-an ! sa.mbh-aram -ah-arya mah-antam eva ! sa* putra+m-a;ngalya+ja+bh-uri+har.so* ! dadau svakebhyo* nava+vastra+bh-u.s-a.h !!1030.6! sa* -anay-am -asa ca d-uta+varyair* ! de/sa+antarebhyo* bahu+m-ana+p-urvam ! vipr-a.m/s* catur+veda+vida.h su+/s-il-an ! paur-a.nik-an /s-astra+vida.h kav-i.m/s* ca !!1030.7! te ta.m* dvi+ja+indr-a* mihira+prak-a/s-a.h ! paur-a/s* ca vipr-a* nigama+-agama+j?n-a.h ! sva+-ac-arya+mukhy-a* muni+gobhila+ukta+ ! +g.rhye.na karma sma vidh-apayanti !!1030.8! ma;ngalya+v-ady-ani bah-uni tasya ! g.rhe.sv* av-adyanta div-a ca r-atrau ! jagu/s* ca g-it-ani mano+har-a.ni ! su+v-asin-in-a.m* nikar-a.h samet-a.h !!1030.9! putra+upan-it-av* adhik-ara+siddhyai ! k-aryasya k.rcchra+tritaya+vratasya ! vipra.h sa+dhenu+traya+d-anam -a/su ! cak-ara bh-u+pa prati+bimbam eva !!1030.10! yat+k-ama+c-ara+a/sana+v-ada+mukhya+ ! +do.sa+upa/s-antyai tanayena k-aryam ! k.rcchra+traya.m* tac* ca tath-a*eva dhenu+ ! traya+prad-anena pit-a cak-ara !!1030.11! p-urve+dyur* eva*upanaya+a;nga+karma ! sa+m-at.r+p-uj-a+-adi cak-ara sarvam ! n-and-i+mukha.m* sv+asty+ayana.m* grah-a.n-a.m* ! /s-anti.m* sad+annair* dvi+ja+tarpa.na.m* ca !!1030.12! pr-atar* da/sany-a.m* purato* g.rhasya ! sa.mm-arjana+-adyair* abhisa.msk.rte *asau ! sa.msth-apay-am -asa samudbhava+-akhya.m* ! huta+a/sana.m* stha.n.dilae* -arcayac* ca !!1030.13! sva+veda+/s-akh-a+ucita+karma+m-arga.m* ! sva+va.m/sa+dharma.m* ca vidann* a+/se.sam ! dvi+j-ati+sa.msk-ara+vidh-ana+vij?na+ ! +vipra+ukta+r-ity-a*eva cak-ara sarvam !!1030.14! sn-ata.m* ca bhukta.m* k.rta+ke/sa+v-apa.m* ! sn-ata.m* janany-a samala.mk.rta.m* ca ! sva+dak.sa+bh-age vinaya+upavi.s.ta.m* ! sa.msk-aray-am -asa suta.m* yath-avat !!1030.15! -abaddhya ka.ty-a.m* ka.ti+s-utram ena.m* ! kaup-ina+kha.n.da.m* paridh-apya ca*asau ! yaj?na+upav-ita.m* nava+tantu+/suddha.m* ! k-arp-asaka.m* sma tri+gu.na.m* dad-ati !!1030.16! agne vrata*ity+-adibhir* -ajya+homa.m* ! vidh-aya n-abhy+-adi tad+a;ngam -arya.h ! sp.r.s.tv-a*avadac* ca*adya+din-ad* dhar-ay-a.m* ! tva.m* brahma+c-ar-i bhavasi*iti k.r.s.nam !!1030.17! prai.s-an guru+ukt-a.ms* tanay-aya dharma.h ! sarv-an yath-avat samab-ubudhac* ca ! -adhehi nitya.m* samidha.h suta tva.m* ! pr-ata/s* ca s-aya.m* yadi+v-a*eva s-ayam !!1030.18! -adau tath-a*ante *a/sana+karma.nas* tva.m* ! kury-a* apo+a/s-ana+vidhi.m* ca nityam ! tyajer* div-a+sv-apam api prayatn-ad* ! -ac-arya+sev-a+nirato* bhave/s* ca !!1030.19! pitr-a*evam ukta.h sa* hasan kum-aro* ! b-a.dha.m* prati+prai.sam uv-aca ca*uccai.h ! tena* ati+har.sa.m* sa* ca tasya patn-i ! sa.mbandhino* *anye ca yayu.h pra+k-amam !!1030.20! ka.ty-a.m* gurus* tasya babandha mau?nj-i.m* ! /slak.s.n-a.m* tri+v.rtt-a.m* ra/san-a.m* vidhi+j?na.h ! granthi+traya.m* ca*api cak-ara tasy-a* ! hari+pras-ada.h pravara+anu+r-upam !!1030.21! agner* udak pr-a;n+mukha* uttara+agra+ ! +ku/sa+-asana+stho* janaka.h sut-aya ! pratya;n+mukh-aya*-adi/sati sma mantra.m ! br-ahma.m* ni.sa.n.n-aya sam-ana+p-i.the !!1030.22! tad-a mah-a+dundubhi+gho.sa* -as-id* ! v-ady-any* av-adyanta ca sarva/so* *api ! brahma+dhvani.h str-i+ga.na+g-itik-abhi.h ! sama.m* did-ipe jaya+/sabda+mi/sra.h !!1030.23! -a+mauli+da.n.da.m* gurur* -atma+j-aya ! brahma+drumasya*eva dadau sa+mantram ! ai.na.m* tath-a*eva*ajinam uttar-iya.m* ! sa.mdhy-a+vidhi.m* /sik.sayati sma pa/sc-at !!1030.24! madhya+ahna+sa.mdhy-a prathama.m* hy* up-asy-a ! s-aya.mtan-i v-a*iti sadasya+v-ade ! pravartam-ane bahudh-a tad-an-i.m* ! m-adhy-ahnik-i*ity* eva v.r.so* jag-ada !!1030.25! prai.s-an puna.h purvavad* eva dharma* ! -adi/syam-an-an guru.n-a sut-aya ! abodhayat spa.s.tatara.m* vacobhis* ! tat+p-alana+ati+utsuka+m-anas-aya !!1030.26! vidy-a+guror* v-aci sad-a*eva ti.s.ther* ! anyatra p-apa+-acara.na+prav.rtte.h ! krodha+an+.rte varjaya maithuna.m* ca ! yad* a.s.tadh-a vai prati.siddham asti !!1030.27! gr-amya.m* tu g-ita.m* tyaja nartana.m* ca ! v-ady-ani gandha+-ady+anulepana.m* ca ! abhy+a;ngam udvartanam a?njana.m* ca ! sa.mgh.r.sya ca sva+a;nghry+avanejanam !!1030.28! ucca+-asana.m* ca*api guro.h purast-ad* ! danta+ati+/suddhi.m* suta ja;nkata+-adyai.h ! ke/sa+pras-ara.m* ca dhar-a+avalekha.m* ! nir+hetuka.m* m-a kuru ke/sa+v-apam !!1030.29! madya.m* m-a.msa.m* ca sp.r/sa na kva+cit tva.m* ! go+yukta+y-ana.m* ca yath-a+i.s.ta+ce.s.t-am ! -adar/sa+v-ik.s-a.m* tyaja ca*anya+nind-am ! up-anahav* -atapa+v-ara.na.m* ca !!1030.30! hi.ms-a.m* tu v-ac-a*api na kasya+cit tva.m* ! jantos* tath-a svasya ca muktaye *api ! kury-a.h ku+sa;nga.m* na ca putra bh-umau ! na bhojana.m* kva+api ca k-a.msya+p-atre !!1030.31! dy-uta.m* ca t-amb-ulam api tyajes* tva.m* ! bha.mga+-ady+a+peya.m* la/suna+-ady+a+bhak.syam ! go+vipra+t-irtha+a+mara+s-adhu+s-adhv-i+ ! +sac+cch-astra+nind-a.m* kuru m-a kad-a+cit !!1030.32! kaup-ina+mau?nj-i+ka.ti+s-utra+da.n.da+ ! +yaj?na+upav-it-ani kama.n.dalu.m* ca ! ai.na.m* ca carma*iti tu nityam eva ! sa.mdh-araye.s* tva.m* suta bhaik.sa+p-atram !!1030.33! sn-ana.m* ca sa.mdhy-a.m* ca japa.m* ca homa.m* ! sva+adhy-aya+deva+-adika+tarpa.ne ca ! samarcana.m* /saktita* eva vi.s.no.h ! kury-a.h sad-a tva.m* /srava.na+-adi+bhaktim !!1030.34! eva.m* hi t-atena su+bodhito* *asau ! sva+icch-a+ba.tus* ta.m* harir* -aha b-a.dham ! bh-asvantam ud+b-ahur* atha*upatasthe ! pra+dak.si.n-a.m* ca*apy* analasya cakre !!1030.35! bhik.s-a.m* dad-av* -adita* eva tasmai ! bhakti.h svaya.m* hy* arthayate sut-aya ! su+v-asin-i+mukhya+su+h.rt+striyo* *any-as* ! tato* dadu.h pr-iti+yut-a* nara+-i/sa !!1030.36! -ac-arya+vary-aya nivedya bhaik.sa.m* ! tad+uktam eva*-atmana* -adade *asau ! sam-apay-am -asa yath-a+vidh-ana.m* ! tat karma dharma.h sa+kala.m* vidhi+j?na.h !!1030.37! var.ni+ve.sam a+mala.m* sa* dadh-ano* ! labdha+sa.msk.rtir* ahas+kara+k-anti.h ! tatra vipra+vara+ma.n.dala+madhye ! brahma+caryam iva m-urtam ar-ajat !!1030.38! viprebhyo* *atha sa* vipra* utsuka+man-a* g-a.h svar.na+mudr-as* tath-a ! v-as-a.msy* -abhara.n-ani y-anaka+var-a.ny* aud-aryato* dattav-an ! tasmai ca*api jan-a* yath-a+ucitam adur* vastr-a.ni vitta+-adi ca ! pr-ad-at sv-iya+janebhya* e.sa* ca yath-a+yukta.m* ca vastra+-ady* api !!1030.39! paur-an any-a.m/s* ca vipr-an sva+g.rham upagat-an bhojay-am -asa samyag* ! bhak.syair* bhojyair* vi+citrair* bahu+vidha+su+rasai.h sva+-ipsitai.h sat+k.rtai/s* ca ! sarv-a.ms* t-an dak.si.n-abhir* n.r+patir* iva v.r.sas* to.sayitv-a vis.rjya ! bh-ury+-ananda.h sva+putra.m* sva+nigamam a+khila.m* p-a.thay-am -asa sa+artham !!1030.40! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne hari+upanayana+utsava+n-am-a tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: hari.h pr-apta+upanayana.h !sva+dharm-an guru.n-a*udit-an ! p-alayan pitarau pr-ity-a !si.seve n.r+pa+sattama !!1031.1! tato* g.rha.m* jih-asu.h sva.m* !sva+avat-ara+prayojanam ! dharma+sa.msth-apana.m* kartu.m* !bh-u+tale sa* vyacintayat !!1031.2! vijitya*ut+pathe+g-am-ini !v.rnd-ani vibudha+dvi.s-am ! dharma.h sth-apyo* may-a bh-umau !s-a.mprata.m* yat+k.rte *ajani !!1031.3! adya*eva jahy-a.m* geha.m* cen* !mat+pr-apta+ati+sukhau tad-a ! v-ita+dvi.sad+bh-uri+bhayau !bhaveta.m* du.hkhit-av* imau !!1031.4! pitarau mad* viyoga+-arti.m* !so.dhu.m* na*eva hi /saknuta.h ! ata* etau vipra+/s-ap-an* !mocayitv-a*uts.rj-amy* ada.h !!1031.5! eva.m* sa* g-u.dha+sa.mkalpo* !veda+adhyayana+kaitav-at ! tatra*uv-asa bhajan r-ama.m* !k.r.s.na.m* ca nigama+-adara.h !!1031.6! vidy-a+guru.m* tu pitara.m* !na*anya.m* vidy-avat-a.m* n.r.n-am ! sa* cak-ara tato* *adhyaita !t.rt-iya.m* vedam -adita.h !!1031.7! t-ivra+buddhitay-a vedam !alpa+k-alena vismayam ! t-atam any-a.m/s* ca vidu.sa.h !pr-apayann* asam-apayat !!1031.8! tata.h k-avy-ani /s-astr-a.ni !pur-a.n-ani pap-a.tha ca ! mah-a+bh-a.sya+-adi yat ki.m+cid* !dharmo* veda tad* adhyag-at !!1031.9! dharmo* *atha jarasa.m* pr-apt-a.m* !d.r.s.tv-a s-a.mkhyam up-a/srita.h ! t-ivra.m* vair-agyam -apanna.h !k.r.s.na+dhy-ana+paro* *abhavat !!1031.10! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+yog-an bhakti.m* ca tattvata.h ! yath-a+anubh-uti putr-aya !yath-a+/s-astram up-adi/sat !!1031.11! m-ah-atmya.m* sva+guros* tasmai !saur-a.s.tra+-adi.su tat+sthitim ! yath-avad* -atma+j-aya*-aha !r-iti.m* ca sva+adhvano* *a+khil-am !!1031.12! vidy-abhi/s* ca gu.nai.h sarvai.h !pit.r+tulyo* mah-a+ya/s-a.h ! -as-it so* *alpena k-alena !m-anya.h p-ujyas* tath-a n.r.n-am !!1031.13! sva+g.rhe praty+aha.m* pitr-a !v-acyam-ana.m* ca so* *a/s.r.not ! /sr-imad+bh-agavata.m* n-ama !pur-a.na.m* hy* eka+cetas-a !!1031.14! mah-a+bh-aratam a/srau.s-it !pitur* eva tato* *a+khilam ! sapta+kha.n.da+-atmaka.m* sk-anda.m* !pur-a.nam a+khila.m* ca sa.h !!1031.15! -ar.s-a.h sarv-a.h sm.rt-i/s* ca*atha !dharma+/s-astr-a.ny* an+-akula.h ! dharma+priya.h sa* /su/sr-ava !pitur* eva nara+adhipa !!1031.16! tata.h ku/sa+agra+dh-is* te.s-a.m* !s-ara.m* nija+man-i.say-a ! sa* ni/scitya sva+p-a.tha+artha.m* !lilekha ca p.rthak p.rthak !!1031.17! /sr-imad+bh-agavat-at skandha.m* !pa?ncama.m* da/sama.m* ca sa.h ! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmya.m* !sk-and-ac* ca*apy* alikhat p.rthak !!1031.18! tata.h /sr-i+bhagavad+g-it-a.m* !n-iti.m* vaidurik-i.m* ca sa.h ! vi.s.nor* n-ama+sahasra.m* ca*ity* !alikhad* bh-arat-at trayam !!1031.19! tata.h sa* dharma+/s-astr-a.n-a.m* !sarve.s-a.m* s-aram uttamam ! ek-am eva*alikhat pr-ity-a !y-aj?navalkya+sm.rti.m* p.rthak !!1031.20! likhitv-a*etad* *dhari.h pitre !catu.s.tayam ad-id.r/sat ! prasannas* tena so* *aj-an-at !tad+buddhim ati+m-anu.s-im !!1031.21! pr-aha ca*asya*anv+aha.m* p-a.tha.m* !sva+avak-a/sa+anus-arata.h ! kuru tva.m* k.r.s.na+p-uj-a+ante !satsu /srot.r.su v-a kath-am !!1031.22! om ity*-ad-aya tad+v-akya.m* !tat+p-a.tha.m* nityam -acarat ! cak-ara ca kath-a.m* tasya !/srot.r+kar.na+mano+ram-am !!1031.23! tata.h s-ara+catu.skasya !sv+a+k.sar-a.m* s-uk.sma+patrik-am ! vidh-aya pustik-am ek-a.m* !so* *arak.sat sva+antike sad-a !!1031.24! /sr-imad+bh-agavata+-ad-ini !praty+aha.m* tasya /s.r.nvata.h ! up-asya+dh-i.h k.r.s.nae* eva !su+d.r.dh-a samavartata !!1031.25! tata.h pit-a dadau sv-iya+ !+sa.mprad-aya+anus-arata.h ! s-am-any-a.m* vai.s.nav-i.m* d-ik.s-a.m* !tasmai t-a.m* pr-aptum icchate !!1031.26! mantram a.s.ta+a+k.sara.m* k-ar.s.na.m* !dattv-a ca try+a+k.sara.m* tata.h ! up-adi/sac* ca sad+dharm-a.ms* !tasmai vin-aya+/s-aline !!1031.27! tatas* tad+ukta+r-ity-a*eva !k.r.s.na+arc-am -acaran mud-a ! p-alay-am -asa sa+kal-an !svasmin siddh-an svato* v.r.s-an !!1031.28! brahma+carya+vrata.m* bh-umau !po.saya.ml* loka+du.s+karam ! -i/so* *api jana+/sik.s-a+artham !-acac-ara svaya.m* n.r+pa !!1031.29! k.r.s.nam ittha.m* bhajan nitya.m* !sac+ch-astra+abhy-asam -acaran ! janer* ek-a+da/sa.m* var.sa.m* !hari+/sarm-a sa* -aptav-an !!1031.30! asur-a.h /sata/sas* tatra !militv-a y-utha/so* muhu.h ! -ayayu.h sva+ripu.m* k.r.s.na.m* !vi+/sastra.m* hantum udyat-a.h !!1031.31! dambha+-atta+vai.s.nava+-akalp-a* !balino* *aru.na+locan-a.h ! kar-ala+karav-ala+-adi+ !+/sastra+p-a.naya* unmad-a.h !!1031.32! sarve *api te n-ila+ka.n.tha+ !+yogena*eva vimohit-a.h ! paras+para+uttha+ari+bh-av-a* !jaghnu.h /sastrai.h paras+param !!1031.33! yath-a sa.m/saptak-a.h p-urva.m* !tv-a.s.tra+astre.na kiri.tina.h ! m-u.dh-a.h paras+para.m* hatv-a !m.rt-as* te *api tath-a m.rt-a.h !!1031.34! tatra*-agat-a.ms* tu deva+ar-in !par-abh-avya*ittham -i/svara.h ! aicchat par-abh-avayitu.m* !de/sa+antara+gat-an api !!1031.35! -urje vrata+sth-a*atha bhakti.h !/sukra+a.s.tamy-a.m* mah-a+ni/si ! pr-apa jvara.m* vrata+k.r/s-a !/sithila+a;ng-a*-asa tena s-a !!1031.36! r-ama+prat-apa+pra+mukh-a* !-an-iya bhi.sajo* g.rhe ! kurvanti sma yath-a+buddhi !bandhavas* tat+pratikriy-am !!1031.37! k.rtas* tai* ruk+prat-ik-aro* !na*-as-it tat+t-apa+/s-antaye ! navamy-a* ni/si t-a.m* k.r.s.no* !bodhay-am -asa m-ataram !!1031.38! anta+k-ala.m* vida.ms* tasy-a.h !sevam-ana/s* ca t-a.m* sa* tu ! upavi/sya*antike pr-aha !dadat+sva+j?n-anam icchay-a !!1031.39! sac+ch-astra+sa.mmata.m* m-ata.h !/s.r.nu mad+vacana.m* hitam ! m-ay-a*eva vi.s.no.h sarve.s-am !asti sa.ms.rti+ka.s.ta+d-a !!1031.40! tasy-as* tu san+niv.rtti.h sy-at !k.r.s.ne bhakty-a*ati+t-ivray-a ! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+, !,+upetay-a manasi sthire !!1031.41! m-ay-ay-as* tara.na+up-ayo* !m-ulasya sa+kala+-apad-am ! e.sa* eva sam-ic-ino* !bhavati*ity* eva bh-ati me !!1031.42! eva.m* s-a.mkhya.m* ca yoga/s* ca !pa?nca+r-atra+mukh-any* api ! vadanti kila /s-astr-a.ni !tad+vida/s* ca mah-a+.r.saya.h !!1031.43! su+vrata* uv-aca: putrasya*ittha.m* vacas* tasy-a.h !/s.r.nvaty-a.h sa+-adara.m* n.r+pa ! sm.rtir* babh-uva h.rdaye !yath-a p-urva.m* tad+icchay-a !!1031.44! var.ni+ve.sa.m* tata.h putra.m* !n-ar-aya.nam avetya tam ! prapede /sara.na.m* pr-it-a !virakt-a*anyatra vastu.su !!1031.45! utth-aya baddha+a?njali+yugmam asmai ! natv-a*upavi/sya*agrata* eva ca*asya ! sa.mpr-apta+sa.ms-ara+vimukti+buddhi.h ! papraccha ni.h+/sreyasa+s-adhana.m* s-a !!1031.46! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne vidy-a+adhyayana+s-am-anya+d-ik.s-a+graha.na+asura+y-utha+nigh-ata+nir-upa.na.m* n-am-a*eka+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: sarva+sad+gu.na+sa.mpann-a !m-at-a premavat-i harim ! n-ar-aya.na+avat-ara.m* sva.m* !putra.m* prov-aca bh-u+pate !!1032.1! premavaty-* uv-aca: namas* tubhya.m* bhagavate !haraye ka.s.ta+h-ari.ne ! n-ar-aya.n-aya .r.saye !prapady-aya mumuk.subhi.h !!1032.2! a+j?n-anasya niv.rtti.h sy-an* !m-ay-a+-akhyasya yath-a*a?njas-a ! hare sa.ms.rti+m-ulasya !tath-a m-am anu/s-adhi bho* !!1032.3! gr-amya+saukhya+virakt-a*aha.m* !tv-a.m* prapann-a*asmi san+mate ! ato* mumuk.save mahya.m* !vaktum arhasi yad* *dhitam !!1032.4! j-an-ami tv-am aha.m* sa+ak.s-an* !n-ar-aya.nam .r.si.m* prabhum ! k.rta+avat-ara.m* k.sem-aya !bh-u+tale sarva+dehin-am !!1032.5! sa* tva.m* mama*a+j?n-anam ap-ahara*-a/su ! yath-a tamo* *arka.h praka.ta+prat-apa.h ! sva+m-ayay-a gopita+divya+bh-ava.h ! sa.mpr-arthay-ami*iti bhavantam -i/sam !!1032.6! su+vrata* uv-aca: eva.m* janany-a pra.nayena p.r.s.to* ! hari.h svata.h+siddha+vi/suddha+bodha.h ! mumuk.save *adhy-atmika+/s-astram -adya.m* ! pr-ita.h sa* tasyai n.r+pate jag-ada !!1032.7! /sr-i+harir* uv-aca: /s.r.nu m-atar* hita.m* vacmi !bhavatyai /s-astra+sa.mmatam ! mumuk.save virakt-ayai !nir.n-ita.m* veda+vedibhi.h !!1032.8! /sr-i+k.r.s.no* bhagav-an sa+ak.s-ad* !yo* vi.s.nu.h puru.sa+uttama.h ! sa* eva sarva+bh-avena !sevan-iyo* mumuk.subhi.h !!1032.9! tasya*eva m-ayay-a loko* !mohito* y-ati sa.ms.rtim ! atas* ta.m* ye prapadyante !t-a.m* taranti tae* eva hi !!1032.10! sat-a.m* sa;ngena buddhv-a*-adau !tan+m-ah-atmya.m* tad+-aptay-a ! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+yuj-a bhakty-a sa* sevyat-am !!1032.11! yukt-a*a;ngais* tu sva+dharma+-adyais* !tribhir* bhaktir* mah-a+vrate ! kva+api kena+api vighnena !na*eva*iha pratihanyate !!1032.12! ete.sv* ekatamena*api !s-a h-in-a*a;ngena ced* bhavet ! de/sa+k-ala+-adi+vai.samye !tasy-a.m* vighno* bhaved* dhruvam !!1032.13! k-arya+k-ara.na+r-up-ay-a* !m-ay-ay-a.h sarvath-a*eva tu ! viniv.rttis* tay-a*eva sy-an* !na*anya+up-ayena vai n.r.n-am !!1032.14! tasy-a.m* tu viniv.rtt-ay-a.m* !/suddha.h k.r.s.nasya sevaka.h ! parama.m* y-ati tad* dh-ama !yad* brahma*ity* -ahur* -agam-a.h !!1032.15! an+anta.m* ca*a+k.saya.m* tasmin !k-ala+m-ay-a+bhaya+ujjhite ! dh-amni saukhya.m* sam-apnoti !sva+mano+v-a?nchita.m* ca sa.h !!1032.16! su+vrata* uv-aca: veda+/s-astra+pur-a.n-an-a.m* !pa?nca+r-atra+-agamasya ca ! siddha+anta.m* putra+v-akya.m* s-a !/srutv-a*uv-aca puna.h pras-u.h !!1032.17! premavaty* uv-aca: sarva+/s-astra+artha+tattva+j?na !siddha+anto* *aya.m* tvay-a*udita.h ! sa+a;ngay-a k.r.s.na+bhakty-a*eva !m-ay-ay-a* yan* nivartanam !!1032.18! tad* etat tattvata.h sarva.m* !vivits-ami mah-a+mate ! yo.s-ay-a* me yath-a bodha.h !sy-at tath-a vaktum arhasi !!1032.19! harer* mah-atmya+bodha+-ady-a !sva+dharma+-ady+a;nga+sa.myut-a ! bhakti.h pr-apy-a yatas* te.s-a.m* !br-uhi lak.sm-a.ni me sat-am !!1032.20! dharma+-ad-in-a.m* lak.sa.n-ani !vivicya ca p.rthak p.rthak ! br-uhi me tattvata.h k.r.s.na !sarva+j?no* *asti yato* bhav-an !!1032.21! su+vrata* uv-aca: janany-a*ittha.m* sa* -ap.r.s.ta.h !pur-atana+munir* hari.h ! t-am uv-aca*-ad.rtas* tasy-a.h !sad+dharma+-adi+vivitsay-a !!1032.22! /sr-i+harir* uv-aca: sam-ic-ina.m* tvay-a p.r.s.tam !ida.m* sarva+hita+-avaham ! -atmana.h /sreya* icchanty-a !m-atar vedya.m* budhair* api !!1032.23! sa+a;ng-ay-a* hetu+bh-ut-an-a.m* !bhakter* -adau sat-a.m* sati ! lak.sa.n-ani bruve tubhya.m* !sevy-an-a.m* hi mumuk.subhi.h !!1032.24! day-alava.h k.sam-a+/s-il-a.h !sarva+j-iva+hita+icchava.h ! titik.sava/s* ca*an+as-uy-a.h !/s-ant-a* an+udita+araya.h !!1032.25! an+-ir.syava/s* ca nir+vair-a* !nir+m-an-a/s* ca vi+matsar-a.h ! yath-a+ucita.m* m-ana+d-a/s* ca !priya+satya+giras* tath-a !!1032.26! jita+k-am-a* jita+krodh-a* !jita+lobh-a/s* ca nir+mad-a.h ! aha.mt-a+mamat-a+h-in-a.h !sva+dharma+d.r.dha+vartan-a.h !!1032.27! nir+dambh-a.h /sucayo* d-ant-a* !.rjavo* mita+bh-a.si.na.h ! jita+indriy-a* a+pramatt-a* !nir+dvandv-a* dhairya+/s-alina.h !!1032.28! -ak-uti+citti+c-apalya+ !+rahit-a* ni.s+parigrah-a.h ! bodhane nipu.n-a* -atma+ !+ni.s.th-a.h sarva+upak-ari.nam !!1032.29! nir+bhay-a* nir+apek.s-a/s* ca !dy-uta+-adi+vyasana+ujjhit-a.h ! /sraddh-alava* ud-ar-a/s* ca !tapo+ni.s.th-a* nir+enasa.h !!1032.30! tyakta+gr-amya+kath-a+v-art-a.h !sac+ch-astra+vyasan-as* tath-a ! vi.saya+-asakti+rahit-a* !-astik-a/s* ca vivekina.h !!1032.31! madya+m-a.msa+-adi+sa.msarga+ !+rahit-a/s* ca d.r.dha+vrat-a.h ! pai/sunya+stainya+h-in-a/s* ca !para+guhya+a+prak-a/sak-a.h !!1032.32! jita+nidr-a* jita+-ah-ar-a.h !sa.mtu.s.t-a.h sthira+buddhaya.h ! a+hi.msa+v.rttayo* *a+t.r.s.n-a.h !sukha+du.hkha+sam-as* tath-a !!1032.33! a+k-arya+lajj-a.h sva+/sl-agh-a+ !+anya+nind-abhy-a.m* vivarjit-a.h ! yath-a+ukta+brahma+cary-a/s* ca !yamai/s* ca niyamair* yut-a.h !!1032.34! jita+-asan-a* jita+pr-a.n-a.h !/sr-i+k.r.s.na+a;nghri+d.r.dha+-a/sray-a.h ! k.r.s.na+bhakti+par-a* nitya.m* !k.r.s.na+artha+sa+kala+kriy-a.h !!1032.35! avat-ara+caritr-a.ni !k.r.s.nasya*anu+dina.m* mud-a ! /s.r.nvanta.h k-irtayanta/s* ca !k.r.s.na+dhy-ana+para+aya.n-a.h !!1032.36! a+y-ata+bhagavad+bhakti+ !+varjita+k.sa.na+m-atrak-a.h ! eva.m+lak.sa.na+sa.mpann-a* !j?ney-a.h santas* tvay-a*an+aghe !!1032.37! ete.s-am eva sa;ngena !sa+a;ng-a bhaktir* mumuk.subhi.h ! k.r.s.nasya pr-apyate n-una.m* !m-ah-atmya+j?n-ana+p-urvik-a !!1032.38! ebhya.h k.r.s.na+avat-ar-a.n-a.m* !caritra+/srava.na.m* bhavet ! adbhut-an-a.m* caritr-a.n-a.m* !k.r.s.nasya ca bhavec* *chruti.h !!1032.39! go+loka+a+k.sara+vaiku.n.tha+, !,+-adi.su dh-amasu yat prabho.h ! an+antam asti ca*ai/svarya.m* !tad* apy* ebhyo* *avagamyate !!1032.40! tath-a k.s-ira+ar.nava+sthasya !vy-aptasya brahma+tejas-a ! /sveta+dv-ipasya m-ah-atmyam !ebhya* eva*avagamyate !!1032.41! v.rnd-a+vanasya dv-arvaty-a* !vi/s-al-ay-a/s* ca buddhyate ! atratya+bhagavad+dh-amn-a.m* !m-ah-atmya.m* ca*ebhya* eva hi !!1032.42! pulaha+-a/srama+mukhy-an-a.m* !k.setr-a.n-a.m* mahat-am api ! ga;ng-a+yamy-+-adi+t-irth-an-a.m* !kha.n.de *asmin bh-arate sat-am !!1032.43! m-ah-atmya.m* k.r.s.na+sa.mbandh-ad* !yad* yad* asty* adbhuta.m* sata.h ! tat tac* ca*ebhya.h sarvam api !j?n-ayate /srot.rbhi.h janai.h !!1032.44! sadbhya* etac* *chrute.h k.r.s.na+ !+m-ah-atmya.m* sa.myag* -iyate ! tena*eva bhakti.h k.r.s.ne sy-at !sva+dharma+-adibhir* anvit-a !!1032.45! d.r.s.t-a.h sp.r.s.t-a* nat-a* v-a k.rta+paricara.n-a* bhojit-a.h p-ujit-a* v-a ! sadya.h pu.ms-am agha+ogha.m bahu+jani+janita.m* ghnanti ye vai sa+m-ulam ! prokt-a.h k.r.s.nena ye v-a nija+h.rdaya+sam-a* yat+pade t-irtha+j-ata.m* ! te.s-a.m* m-ata.h prasa;ng-at kim iha nanu sat-a.m* dur+labha.m* sy-an* mumuk.so.h !!1032.46! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne hari+g-it-ay-a.m* sat+puru.sa+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a dv-a+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+harir* uv-aca: dharma+-ad-in-a.m* lak.sa.n-ani !bhakty+a;ng-an-am atha*amba te ! kathay-ami vivicya*eva !tray-a.n-am api tattvat.h !!1033.1! tatra tray-a.n-a.m* lok-an-a.m* !sa+-i/svar-a.n-a.m* tu dh-araka.h ! dh-ara.n-iya/s* ca j-iva+-i/sai.h !sad-a dharma.h sa* ucyate !!1033.2! dharma+ni.s.thas* tu puru.so* !h-ina+j-ati+kulo* *api ya.h ! so* *api brahma+-adibhi.h p-ujya.h !/sl-aghan-iya/s* ca j-ayate !!1033.3! dharma+cyuta/s* ced* brahma+-adir* !-i/svaro* *api bhavet kva+cit ! tarhi so* *apy* alpakair* garhya.h !sy-at stheya.m* dharmae* eva tat !!1033.4! sa* ca*api vartate n-.r.n-a.m* !var.na+-a/srama+vibh-agata.h ! /sruti+sm.rti+sad+-ac-arai.h !pramito* hi p.rthak p.rthak !!1033.5! vipra+k.satriya+vi.t+/s-udr-a* !var.n-a/s* catv-ara* -irit-a.h ! brahma+carya.m* ca g-arhasthya.m* !vana.m* ny-asas* tath-a*-a/sram-a.h !!1033.6! s-adh-ara.no* vi/se.sa/s* ca* !ity* eva.m* te.s-a.m* dvidh-a*asti sa.h ! sam-asena*ubhaya+vidham !api vacmy* aha.m* /subhe !!1033.7! a+hi.ms-a satyam a+steya.m* !k-ama+lobha+krudh-a.m* jaya.h ! madya+m-a.msa+para+stry-+-ades* !ty-ago* vyasana+varjanam !!1033.8! j-ati+sa.mkarat-a+hetor* !varjana.m* p-apa+karma.na.h ! sat+sev-a vi.s.nu+bhakti/s* ca !dharm-a.h s-adh-ara.n-a* n.r.n-am !!1033.9! /samo* damas* tapo* j?n-ana.m* !day-a /sraddh-a k.sam-a+-adaya.h ! sv-abh-avik-a* hi viprasya !dharm-a* ete prak-irtit-a.h !!1033.10! /saurya.m* dhairya.m* bala+aud-arye !s-adhu+go+vipra+rak.sa.nam ! k.satrasya saha+j-a* dharm-a.h !prokt-a* v-art-a* vi/sas* tath-a !!1033.11! /su/sr-u.sa.na.m* dvi+j-at-in-a.m* !dharma.h /s-udrasya ca*an+aghe ! hi.ms-a+stainya+-adi+rahito* dharmo* !*anye.s-a.m* kula+ucita.h !!1033.12! y-ajana+-adi/s* ca viprasya !k.satrasya*-ayudha+dh-ara.nam ! vy-apara/s* ca vi/so* *antyasya !sev-a+ukt-a j-ivik-a kram-at !!1033.13! -apannayor* vai/sya+v.rttir* !vipra+k.satriyayor* mat-a ! vi/sa.h /s-udrasya tasya*api !k-arv+-ade.h sv-a*eva ca*anyad-a !!1033.14! traivar.niko* ya.h sa.msk-arai.h !sa.mpr-apta.h sy-ad* dvi+j-atit-am ! brahma+carya+-a/srame ti.s.than !vidy-ayai sa* guru.m* /srayet !!1033.15! kaup-ina+-acch-adana+-ad-ini !v-as-a.msy* -ava/syak-ani sa.h ! k-arp-as-any* ajina+-ur.na+-adi !rak.sed* da.n.da+kama.n.dal-u !!1033.16! japa+m-al-a.m* brahma+s-utra.m* !bibh.ry-ac* ca ja.t-a.h ku/s-an ! a?njana+abhya;nga+gandha+srag+ !+bh-u.sa.na+-adi vivarjayet !!1033.17! mukter* dv-ara.m* mahat+sa;nga.h !strai.na+sa;ngas* tu sa.ms.rte.h ! dv-aram asti*iti ni/scitya !kury-ad* -adya.m* para.m* tyajet !!1033.18! a.s.tadh-a varjana.m* str-i.n-a.m* !tat+spar/sasya tu sarvath-a ! kury-ad* var.n-i guror* bh-ary-am !api vandeta d-urata.h !!1033.19! pr-a.ni+m-atra.m* ca mithun-i+ !+bh-uta.m*tu mati+p-urvakam ! brahma+carya+vrata+dharo* !na*eva v-ik.seta karhi+cit !!1033.20! api citramay-i.m* yo.s-a.m* !devat-a+pratim-a.m* vin-a ! kva+api na*eva sp.r/sed* var.n-i !guru.m* seveta bhaktita.h !!1033.21! kury-at k-ala+traye sa.mdhy-a+ !+vandana.m* prati+v-asaram ! japa.m* ca nija+/sakty-a*eva !mauna.m* pr-ata.h+prado.sayo.h !!1033.22! homa.m* pr-atas* tath-a s-aya.m* !kury-ad* bhik.s-a+a.tana.m* ca sa.h ! veda+abhy-asa+paro* nitya.m* !vased* guru+kule va/s-i !!1033.23! sa+a;nga.m* veda.m* saha+artha.m* ca !de/sa+k-ala+anus-arata.h ! adh-itya sa* yath-a+/sakti !sam-avartanam -acaret !!1033.24! g.rh-i sy-ad* a+viraktas* tu !dattv-a sa* guru+dak.si.n-am ! virakta/s* ced* vana.m* ny-asa.m !/srayed* v-a nai.s.thiko* bhavet !!1033.25! g.rh-i bubh-u.su.h kula+j-a.m* !sa+var.n-a.m* vayas-a*avar-am ! a+nindy-am udvahet kany-a.m* !ny-ayena*up-arjayed* dhanam !!1033.26! sn-ana.m* sa.mdhy-a+traya.m* homa.m* !tarpa.na.m* vi.s.nu+p-ujanam ! sva+adhy-aya.m* /saktita.h kury-ad* !vai/svadeva.m* ca so* *anv+aham !!1033.27! pr-ata.h kury-ad* -apadi tu !sa.mdhy-a.m* m-adhy-ahnik-im api ! pr-atar+bhav-a.m* ca madhya+ahne !ni/si s-aya.mtan-i.m* tu sa.h !!1033.28! sa.mdhy-a+vandana+g-ayatr-i+ !+japa+vi.s.nv+arcana+ujjhita.h ! catur+vedy-* apy* asau vipra.h !/s-udra* eva na sa.m/saya.h !!1033.29! a+dhauta.m* na sp.r/sed* v-asa.h !sn-atv-a k-arp-asa+sa.mbhavam ! a+sn-ate na*a+pavitre.na !sp.r.s.ta.m* dhauta.m* ca na sp.r/set !!1033.30! viv-aha+k-ale d-ayasya !vibh-aga+avasare *atha+v-a ! dvi+j-atir* -adadh-ita*agni.m* !sati vitta+-adi+sa.mbhave !!1033.31! yath-a+k-ala.m* po.sya+varga.m* !po.sayen* na tu p-i.dayet ! anna+ambu+vastrair* a+tithi.m* !to.sayet sarvad-a g.rh-i !!1033.32! nitya.m* kury-at sat-a.m* sa;nga.m* !bhakti.m* ca navadh-a hare.h ! ku+sa;nga.m* na*eva kurv-ita !g.rha+-asakti.m* ca m-u.dhavat !!1033.33! j-ivebhya.h sa+kalebhyo* *api !bhakt-an eka+antik-an hare.h ! -adhikyena vij-an-iy-an* !m-ana+rak.s-a+arha.na+-adi.su !!1033.34! a/sma+-adibhyo* *atra j-ivebhya.h !/sre.s.th-a.h santi t.r.na+-adaya.h ! anna+o.sadhy+-adayas* tebhyas* !tata.h /sre.s.th-a/s* ca v-irudha.h !!1033.35! tata* -amra+-adayo* v.rk.s-a.h !/sre.s.th-a* deva+drum-as* tata.h ! sth-asnu.sv* iti vi/se.so* *asti !care.sv* atha vad-ami tam !!1033.36! pip-ilik-a+-adita.h /sre.s.th-a* !j-iv-as* tu /salabha+-adaya.h ! bhramara+-ady-as* tatas* tebhya/s* !ca.taka+pra+mukh-a* mat-a.h !!1033.37! /sa/sa+-adayas* tato* *aja+-ady-as* !tebhyas* tebhyo* go+-adaya.h ! tata/s* ca manu+j-as* te.su !var.n-a/s* catv-ara* uttam-a.h !!1033.38! br-ahma.n-as* te.su te.s-a.m* ca !sva+dharma+nirat-a* var-a.h ! j?n-ana+ni.s.th-as* te.su te.su !bhakt-a* eka+antik-a* hare.h !!1033.39! tebhya.h /sre.s.tho* na ko* *apy* asti !sad-a*-aste te.su yad* hari.h ! t-aratamya.m* viditv-a*ittha.m* !bahu+m-any-a* hari+/srit-a.h !!1033.40! ya* eva.m* na vij-an-iy-at !sad+a+sat+sama+dh-i.h sa* tu ! do.sa.m* mah-antam -apnoti !viveka.m* vidadh-ita tat !!1033.41! gandh-an pu.spa+srajo* bh-u.s-a+ !+vastra+anna+-adi ca bhaktita.h ! g.rh-i nivedya haraye !ni.seveta ca vai.s.nava.h !!1033.42! dev-an pit-.r.m/s* ca tair* eva !v-asudeva+dhiy-a*arcayet ! yath-a+k-ala.m* ca pit.r+-ade.h !/sr-addha.m* kury-ad* yath-a+vidhi !!1033.43! a+k.r.s.ta+pacyair* muny+annai.h !kartavya.m* /sr-addha+karma ca ! vr-ihy+-adyai.h ka.s.ta+pacyair* v-a !dh-anyais* tu /sucibhi.h sati !!1033.44! m-a.msa.m* tv* -apady* api kva+api !/sr-addhe deya.m* na karhi+cit ! a+hi.ms-a+dharma+param-a* !vai.s.nav-a.h pitaro* yata.h !!1033.45! madya.m* m-a.msa.m* ca yasmai sy-an* !naivedya.m* yasya ca*agrata.h ! sy-aj* j-iva+hi.ms-a ta.m* deva.m* !dev-i.m* ca*api na m-anayet !!1033.46! de/sa+k-ala+anus-are.na !t-irth-ani ca vrat-ani ca ! kurv-ita sa* yath-a+/s-astra.m* !sva+adhik-ara+anus-arata.h !!1033.47! pu.nya+de/se pu.nya+k-ale !pu.nya+p-atre vi/se.sata.h ! pu.nya.m* kurv-ita yat ki.m+cid* !bhaved* a+k.sayam eva tat !!1033.48! -a.dhyas* tu k-arayed* ramya.m* !d.r.dha.m* /sr-i+vi.s.nu+mandiram ! v.rtti+d-anena p-uj-ay-a.h !prav-aha.m* vartayed* hare.h !!1033.49! a+hi.ms-an vai.s.nav-an yaj?n-an !kury-at pracura+dak.si.n-an ! v-ap-i+k-upa+ta.d-aga+-ad-in !vi.s.nv+arth-a.m/s* ca*api k-arayet !!1033.50! pracura+-ajya+sitair* bhojyai.h !s-adh-un vipr-a.m/s ca tarpayet ! na*avamanyeta t-an kva+api !satsu ni.s+kapa.to* bhavet !!1033.51! na*ati+lobh-i na*ati+k-am-i !na*ati+krodh-i na matsar-i ! na*ati+m-ani bhavet kva+api !day-a.m* kurv-ita dehi.su !!1033.52! -asanna+sa.mbandha+h-in-a* !vi+dhav-a.h str-ir* an+-apadi ! na sp.r/sed* buddhi+p-urva.m* tu !g.rha+stho* *api kad-a+cana !!1033.53! svasya m-atr-a bhaginy-a*api !duhitr-a v-a kad-a+cana ! na*eva ti.s.thed* raha.h+sth-ane !g.rh-i ca*-apadam antar-a !!1033.54! t-irtha+-ad-av* -atmano* gh-atam !-atmana/s* ca parasya v-a ! muktaye *api na kurv-ita !dharma+ni.s.tha.h sad-a bhavet !!1033.55! str-ibhi.h sa+bhart.rk-abhi/s* ca !devavat sva+pati.h sad-a ! sevya.h pati+vrat-a+dharme !sthitv-a sa.mtyajya c-apalam !!1033.56! vi+dhav-abhi/s* ca n-ar-ibhi.h !pati+buddhy-a ram-a+pati.h ! sevan-iya.h sva+deha/s* ca !kar/san-iyo* vrata+-adibhi.h !!1033.57! na*-ik.seta na sp.r/set kva+api !sva+sa.mbandhi+jana+itaram ! vi+dhav-a* nara+m-atra.m* ca !ty-agav-an yo.sita.m* yath-a !!1033.58! pitr-a putra+-adin-a v-a*api !vi+dhav-a tu raha.h+sthale ! -apat+k-ala.m* vin-a na*eva !saha ti.s.thet kad-a+cana !!1033.59! t.rt-iyae* -ayu.so* bh-age !g.rha+stho* vanam -avi/set ! sa+str-ika.h str-i su+/s-il-a ced* !anyath-a tv* ekala.h svayam !!1033.60! tatra gr-i.sme pa?nca+tap-a* !uda+v-asa/s* ca /sai/sire ! -as-ara+.s-a.t ca var.s-asu !bhaved* vi.s.nu+para+aya.na.h !!1033.61! vanyair* eva*agni+hotra+-adi !kury-ad* dh-anya+phala+-adibhi.h ! agny+artha.m* ca ku.t-i.m* kury-at !svaya.m* tu bahir* -avaset !!1033.62! a+k.r.s.ta+pacyair* anna+-adyair* !j-ivet svayam up-ah.rtai.h ! yath-a+/sakti vane sthitv-a !tata.h sa.mny-asam -a/srayet !!1033.63! kanth-am ek-a.m* ca kaup-ine !dve tad+-acch-adane ca sa.h ! bibh.ry-ad* v-asas-i da.n.da.m* !vai.nava.m* ca kama.n.dalum !!1033.64! a.s.ta+a+k.sara.m* japen* nitya.m* !n-ar-aya.na+paro* yati.h ! bhaktim eva hare.h kury-aj* !j?n-ana+vij?n-ana+sa.myuta.h !!1033.65! var.s-a+k-ala.m* vin-a*ekatra !na vaset sa* tv* an+-apadi ! /suci+vipra+g.rhe bhaik.sa.m* !kury-an* nitya.m* sak.rn* mitam !!1033.66! ek-a+da/sy-+-ad-ini harer* !vrat-ani vidhin-a caret ! p-alayed* brahma+carya.m* ca !jita+-atm-a ca jita+indriya.h !!1033.67! v-anaprastha/s* ca sa.mny-aso* !ni.siddhau bhavata.h kalau ! ato* virakto* var.n-i v-a !g.rh-i traivar.niko* *api ca !!1033.68! v-asudev-i.m* mah-a+d-ik.s-a.m* !g.rh-itv-a vai.s.navo* bhavet ! sva+-a/srama+stho* brahma+carya.m* !p-alayan sa* hari.m* bhajet !!1033.69! tyaktv-a v-a sva+g.rham asau !s-adhu+ma.n.dala+madhya+ga.h ! s-adhu+/s-ilo* bhajet k.r.s.na.m* !yath-a pr-ag* bharato* ja.da.h !!1033.70! na*-ik.seta na sp.r/sed* buddhy-a !k-a.s.tha+j-am api yo.sitam ! hira.nya+-adi dhana.m* jahy-at !ty-ag-i nija+hita+udyata.h !!1033.71! str-i+strai.na+sa;nga* eko* hi !mukt-an-am api bandha+k.rt ! harim eka.m* vin-a*asti*iti !sarvath-a ta.m* parityajet !!1033.72! j?n-ana.m* bhaktis* tapo* yogas* !ty-aga.h sac+ch-astra+cintanam ! ity+-adayo* gu.n-a* vy+arth-a* !bhavanti str-i+prasa;ngata.h !!1033.73! k.r.s.na+ahibhya* iva str-ibhyo* !mumuk.sur* bibhiy-at tata.h ! sam-adhi+ni.s.th-a.m* pr-apto* *api !pum-a.ms* t-a* d-uratas* tyajet !!1033.74! k-ama.m* lobha.m* krudha.m* m-ana.m* !gr-amya+sneha.m* rasa+e.sa.n-am ! dv-ar-a.ny* eva .sa.d* et-ani !nirayasya*iti sa.mtyajet !!1033.75! brahma+carya.m* so* *a.s.ta+vidha.m* !rak.sa.ms* ty-ag-i jita+indriya.h ! harer* nava+vidh-a.m* bhakti.m* !pr-ity-a kurv-ita sarvad-a !!1033.76! vih-in-a.m* sevay-a vi.s.nor* !asau mukti.m* catur+vidh-am ! api na*icchec* ca kaivalya.m* !tuccha.m* svarga+-adi ki.m* puna.h !!1033.77! vi.s.nu+sev-a+itara+a+/se.sa+ !+v-asan-a+unm-ulana+udyata.h ! a+labdha+-atma+prave/sa+ava+, !,+k-a/so* *anta.h+/satrubhi/s* ca sa.h !!1033.78! de/sa+k-ala+kriy-a+/s-astra+ !+sa;nga+-ad-in a+satas* tyajan ! satas* t-a.m/s* ca /srayan nitya.m* !varteta*-adhvani sac+cchrite !!1033.79! sarve.sv* ete.su dharme.su !yasya yasya cyutir* bhavet ! var.na+-a/sram-i yath-a+/s-astra.m* !kury-at tat tasya ni.sk.rtim !!1033.80! ittha.m* may-a te janayitri dharmo* ! var.na+-a/sram-a.n-a.m* vihita/s* catur.n-am ! p.rthak p.rthak s-adu nir-upito* vai ! j?n-anasya vak.sy-amy* atha lak.sa.na.m* te !!1033.81! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne hari+g-it-ay-a.m* var.na+-a/srama+dharma+nirupa.na+n-am-a trayas+tri.m/so* *adhy-aya.h]] sr-i+harir* uv-aca: yad* vastu y-ad.r/sa.m* tasya !t-ad.rktvena pram-a.nata.h ! vedana.m* yat tad* udita.m* !m-atar j?n-anasya lak.sa.nam !!1034.1! tac* ca j?n-ana.m* dvidh-a prokta.m* !tatra*eka.m* j?n-anam -atmana.h ! parama+-atma+sva+r-upasya !j?n-ana.m* ca*ity* a+para.m* matam !!1034.2! -atm-a j-iva* iha prokto* !vy-apya sarva.m* vapu.h sthita.h ! b-ahya+anta.h+kara.n-an-a.m* tad* !dev-ana.m* ca prak-a/saka.h !!1034.3! j-agrad+-adi.sv* avasth-asu !sth-ula+-adi.su vapu.s.su ca ! baddhas* t-ad-atmya+sa.mbandh-ad* !vastutas* tad+vilak.sa.na.h !!1034.4! yath-a*eva golaka.m* lauha.m* !t-ad-atmyena dhana.m+jaya.h ! vy-apya sthito* *api tad* bhinna+ !+lak.sa.no* *asti tath-a hy* asau !!1034.5! na vai vikurute dehe !vik-ar-an pr-apnuvaty* api ! tath-a na/syati dehe *api !na*asau na/syati karhi+cit !!1034.6! sac+cid+r-upo* *a+k.sara.h s-uk.smo* !dur+j?neya/s* ca sa* vartate ! ittha.m* yad* -atmano* j?n-anam !-atma+j?n-ana.m* tad* ucyate !!1034.7! parama+-atma+sva+r-upasya !j?n-ana.m* te kathay-amy* atha ! /sr-i+k.r.s.no* ya.h para.m* brahma !parama+-atm-a sa* k-irtita.h !!1034.8! a+pr-ak.rta+gu.no* vi.s.nur* !nir+gu.na/s* ca*-i/svara+-i/svara.h ! n-ar-aya.na/s* ca bhagav-an !v-asudevo* ya* ucyate !!1034.9! sa+ak.s-at sa.mbandhato* yasya !kart-a /sraddh-a sukha.m* tath-a ! j?n-ana.m* sth-ana.m* ca dravya+-adi !gu.ny* api sy-ad* *dhi nir+gu.nam !!1034.10! sva+tantra.h sva+prak-a/sa/s* ca !sarva+k-ara.na+k-ara.nam ! brahma+bh-utair* apy* up-asya.h !ko.ti+s-urya+-adi+bh-asvara.h !!1034.11! pradh-ana+-adya+a.s.ta+-avara.na+ !+-av.rta+an+eka+a.n.da+ko.taya.h ! yatra*a.nuvat sthit-a* brahma* !a+k.sara.m* tad* dh-ama yasya ca !!1034.12! divya+r-upo* *a+k.sara+-atm-a ca !/sruto* ya/s* ca*a+k.sar-at para.h ! antar+y-am-i ca sarve.s-am !-atman-a.m* yo* *a+cyuto* hari.h !!1034.13! k-alo* m-ay-a pum-an yasya !mahat+tattva+-adayas* tath-a ! /saktaya.h santy* ekam eva* !a+dvit-iya.m* brahma ya.h prabhu.h !!1034.14! /sreyase bhuvi lok-an-a.m* !yo* *avat-ar-an bibharti ca ! an+eka+kaly-a.na+gu.na.h !sa* j?neya.h puru.sa+uttama.h !!1034.15! /sr-i+k.r.s.na* e.so* *a+k.sara+p-uru.sa+-atman-a ! sva+/sakti+m-ula+prak.rti.m* sam-ik.sate ! sis.rk.sur* eva*a+ga.nita+a.n.da+golak-an ! dhatte ca s-a garbham atha*-ik.sa.na+-atmakam !!1034.16! s-ute tata.h s-a saha+p-uru.s-a.ni ! pradh-ana+tattv-ani ca ko.ti/so* *atha ! tat+p-uru.sa+-atma+prabhu+v-ik.sitebhyas* ! tebhyo* jagat+k-ara.na+tattva+sarga.h !!1034.17! brahma+a.n.d-ani bah-uni*ittha.m* !sa.mbhavanti hari+icchay-a ! tatra*ekasya*anu+krame.na !sa.mbhava.m* kathay-ami te !!1034.18! ekasya*apy* udbhava.m* vaktu.m* !vistare.na na /sakyate ! ata.h sa.mk.sepato* m-atas* !tad+utpattir* may-a*ucyate !!1034.19! pradh-ana+tattv-at tasm-at tu !pu.m+d.r.s.t-at tri+gu.na+-atmak-at ! jagad+a;nkura+r-upa.m* hi !mahat tattva.m* praj-ayate !!1034.20! pradh-anena*-av.rt-at tasm-ad* !v-asudeva+icchay-a sati ! mahat+tattv-ad* aha.m+k-aras* !tri+vidho* j-ayate tata.h !!1034.21! s-attviko* r-ajasa/s* ca*eva !t-amasa/s* ca*iti sa* tridh-a ! yath-a pradh-anena mah-an !mahat-a sa* tath-a*-av.rta.h !!1034.22! aha.m+k-ar-at t-amas-ac* ca !v-asudeva+icchay-a*eva hi ! /sabdo* bhavati tasm-at kha.m* !j-ayate /sabda+m-atrakam !!1034.23! aha.m+k-ara+-av.rt-at tasm-ad* !-ak-a/s-ac* *chabda+m-atrak-at ! spar/sa* utpadyate spar/s-ad* !v-ayu/s* ca spar/sa+m-atraka.h !!1034.24! -ak-a/sena*-av.rt-ad* v-ayo* !r-upam utpadyate tata.h ! tasm-at tejo* r-upa+m-atra.m* !j-ayate v-ayun-a*-av.rtam !!1034.25! tejasa/s* ca rasas* tasm-ad* !-apas* tu rasa+m-atrik-a.h ! utpadyante ca t-a.h santi !ve.s.tit-as* tena tejas-a !!1034.26! adbhyo* gandhas* tata.h p.rthv-i !j-ayate gandha+m-atrik-a ! adbhi.h sa.mve.s.tit-a p.rthv-i !vi/se.sa+-akhy-a ca kathyate !!1034.27! -ak-a/sa+-ad-ini pa?nca*atra !mah-a+bh-uta+abhidh-ani ca ! /sabda+-adaya/s* ca kathyante !pa?nca tan+m-atrik-a* iti !!1034.28! aha.m+k-ar-ad r-ajas-at tu !pa?nca j?n-ana+indriy-a.ni ca ! pa?nca karma+indriy-a.ny* amba !pr-a.no* buddhi/s* ca j-ayate !!1034.29! /srotra.m* tvak* ca*ak.si jihv-a ca !ghr-a.no* j?n-ana+indriy-a.ny* atha ! v-ag* do.h p-ada* upastha/s* ca !p-ayu.h karma+indriy-a.ni ca !!1034.30! aha.m+k-ar-at s-attvik-ac* ca !kara.n-an-a.m* tu devat-a.h ! b-ahy-an-am -antar-a.n-a.m* ca !praj-ayante manas* tath-a !!1034.31! dig+v-ata+arka+praceto+a/svi+ !+vahni+indra+upa+indra+mitra+k-a.h ! candro* brahm-a k.setra+vic* ca !rudra/s* ca*ity* adhi+devat-a.h !!1034.32! ete sarve tattva+sa.mj?n-a* !dev-a* bhagavad+icchay-a ! sa.mhatya*eva vir-a.d+deha.m* !sva+sva+a.m/sai* racayanti hi !!1034.33! tat+stha* -atm-a tu vair-aja.h !puru.sa.h prokta* -i/svara.h ! sva+a;nga+utpanna+ambu+/sayan-ad* !ya/s* ca n-ar-aya.na.h sm.rta.h !!1034.34! tan+n-abhi+kamal-ad* brahm-a !j-ayate r-ajasa.h sati ! j-iv-a.ms* tad+-atman-a sarv-a?n* !*chr-i+k.r.s.na.h s.rjati*-i/svara.h !!1034.35! praja+-i/s-a.m/s* ca man-un dev-an !.r.s-in pit-.rn p.rthak p.rthak ! gandharv-a.m/s* c-ara.nam siddh-an !yak.s-an vidy-a+dhara+asur-an !!1034.36! ki.m+puru.s-a.m/s* ca*apsarasa.h !ki.m+nar-an ura+g-a.ms* tath-a ! m-at-.r.h pi/s-ac-an rak.s-a.msi !bh-ut-an pret-an vin-ayak-an !!1034.37! vet-ala+unm-ada+k-u.sm-a.n.d-an !v.rddha+b-ala+grah-a.ms* tath-a ! pa/s-un m.rg-an kha+g-an v.rk.s-an !parvat-a.m/s* ca sar-is.rp-an !!1034.38! sth-avar-a* ja;ngam-a* ye *anye !bh-u+v-ari+gagana+okasa.h ! sarv-a.ms* t-a.m/s* ca yath-a+karma+ !+gu.na+deh-an s.rjaty* asau !!1034.39! /suddha+sattv-a* mi/sra+sattv-a* !r-ajas-as* t-amas-as* tath-a ! te.su mi/sra+gu.n-a/s* ca*eke !santi ke+cic* ca nir+gu.n-a.h !!1034.40! gu.na+sva+bh-ava+anu+r-upa.m* !pu.nya.m* v-a*a+gha.m* ca mi/sritam ! karma te kurvate j-iv-a.h !k.r.s.na+bhakti.m* tu nir+gu.n-a.h !!1034.41! eva.m* sa* bhagav-an m-atar* !brahma+-atm-a s.rjati praj-a.h ! p-ati t-a* vi.s.nu+r-upa/s* ca !/siva+-atm-a sa.mharaty* api !!1034.42! asau j-ive.su sarve.su !pravi/sya puru.sa+-atman-a ! yath-a+karma phala.m* datte !tebhya.h s-amyam up-a/srita.h !!1034.43! sa* haris* tv* a+k.sarasya*atha !prak.rte.h puru.sasya ca ! pradh-ana+puru.s-a.n-a.m* ca !mahad+-adi+ga.nasya ca !!1034.44! k-alasya sth-ula+s-uk.smasya !carato* *a.n.de ca tad+bahi.h ! ete.s-a.m* k-arya+bh-utasya !vair-ajasya mah-a+mate !!1034.45! taj+j-at-an-a.m* praj-a+-i/s-an-a.m* !brahma+-ad-in-a.m* ca sarva/sa.h ! niyant-a hy* eka* eva*asti !sa.mr-a.t* kha.n.da+bhuj-am iva !!1034.46! e.s-a.m* yatra*adhik-are ye !jagatas* tena yojit-a.h ! te sa+avadh-an-as* tad+bh-it-as* !tad+-aj?n-ay-a.m* sad-a sthit-a.h !!1034.47! eva.m* hi m-ata.h sarve *api !para+tantr-a* bhavanti hi ! k.r.s.na* eka.h sva+tantro* *asti !sarva+sevyas* tatas* tu sa.h !!1034.48! parama+-atma+sva+r-upasya !j?n-anam ittha.m* prak-irtitam ! pr-aptena sad+guror* yena !j?n-atavya.m* na*ava/si.syate !!1034.49! ya* ittham -atm-anam atha*-atma+n-atha.m* ! sat-a.m* prasa;ng-ad* avagatya samyak ! karoti bhakti.m* bhava+bandha+hartu.h ! /sr-i+v-asudevasya sa* mukta* ukta.h !!1034.50! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne hari+g-it-ay-a.m* j?n-ana+sva+r-upa+nir-upa.na.m* n-am-a catus+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+harir* uv-aca: vair-agyasya sva+r-upa.m* te !kathay-amy* atha m-ana+de ! bhagavanta.m* vin-a*anyatra !r-aga+a+bh-avas* tad* ucyate !!1035.1! dehe ca daihike.sv* amba !str-i+putra+dhana+ve/smasu ! pa/su+y-ana+upakara.na+ !+k.setra+-adi.sv* a+rucis* tath-a !!1035.2! /sabda+-adi+pa?nca+vi.saya+ !+bhoge.su vi+vidhe.su ca ! an+arghya+vastra+bh-u.s-a+-adau !r-ajya+bhoge.su ca*a+ruci.h !!1035.3! svarga+-adau pu.nya+loke ca !sad+bhoge.sv* a+khile.sv* api ! an+-asakti.h sarvath-a*iti !vair-agya.m* spa.s.tam -iritam !!1035.4! premavaty-*uv-aca: vair-agyam -id.r/sa.m* k.r.s.na !j-iv-an-am udiy-at katham ! vaktum arhati sarva+j?no* !mahya.m* tat tattvato* bhav-an !!1035.5! /sr-i+harir* uv-aca: vair-agyasya samutpati.h !sarve.s-am api dehin-am ! lok-an-a.m* ca*eva bhog-an-a.m* !bhavati k.saya+dar/san-at !!1035.6! nityo* daina.mdina/s* ca*eva !pr-ak.rta+-akhyas* t.rt-iyaka.h ! -atyantika/s* ca*iti m-ata.h !pralayo* *asti catur+vidha.h !!1035.7! tatra prak.rti+k-aryasya !brahma+a.n.dasya*a+khilasya ca ! brahma+-ade.h sth-avara+antasya !bhog-an-a.m* ca*api sarva/sa.h !!1035.8! vin-a/so* j-ayate n-una.m* !k-alena*eva bal-iyas-a ! eva.m* k.saya.m* lokayat-a.m* !vair-agya.m* te.su sa.mbhavet !!1035.9! tath-a*eva du.hkha+d.r.s.ty-a*api !dehin-a.m* tat+samudbhava.h ! bhaved* du.hkha.m* tu sarve.s-a.m* !phala.m* du.s+k.rta+karma.na.h !!1035.10! /si/sna+udara+t.rp-a.m* bh-umau !sa;ng-ad* eva*a+sat-a.m* n.r.n-am ! prav.rttir* j-ayate p-ape !pr-a.nin-am ati+du.hkha+d-a !!1035.11! vil-iyate ca sad+buddhir* !dharma+ni.s.th-a tato* n.r.n-am ! j?n-ana+-adayo* gu.n-a.h sarve !na/syanti ca ku+sa;ngata.h !!1035.12! dehe *aha.mt-a ca tena*eva !mamat-a daihike.su ca ! vivardhate tatas* te.su !-asaktir* j-ayate bh.r/sam !!1035.13! deha+str-i+putra+vitta+-adau !te *aha.mt-a+mamat-a+va/s-at ! -asakt-as* tat+k.rte n-an-a+ !+p-apa+karm-a.ni kurvate !!1035.14! va?ncayanti para+ny-as-an !vi/svasta.m* gh-atayanti ca ! dambha+pai/sunya+/sa.that-a+an+ !+.rta+v-ada+par-a* nar-a.h !!1035.15! mithy-a+apav-ad-an anye.su !dadata/s* ca para+druha.h ! hi.msr-a.h sten-a* a+n-ity-a*eva !ku.tu.mba.m* po.sayanti te !!1035.16! itas* tata* up-an-iya !yena kena+api p-apman-a ! karma.n-a garhitena*eva !sv-ani pu.s.nanti tair* nij-an !!1035.17! tad+-asakty-a sva+veda+ukta.m* !dharma.m* var.na+-a/srama+-atmakam ! tyaktv-a*upa+dharma+ve.sa+-adi !dadhate ca nir+a;nku/s-a.h !!1035.18! go+vipr-a.n-a.m* ca s-adh-un-a.m* !veda+t-irtha+a+m.rta+andhas-am ! drogdh-aro* m-anina.h stabdh-a* !vi+mukh-a* vi.s.nu+bhaktita.h !!1035.19! khadanti m-a.ms-ani sur-a* !mady-ani ca pibanty* api ! sajjante ca para+str-i.su !vi+dhav-asu ca k-amata.h !!1035.20! a+peya+p-ana.m* ca*a+bhak.sya+ !+bhak.sa.na.m* kurvate muhu.h ! vadanty* a+v-acy-ani ca te !nis+trap-a/s* ca mada+uddhat-a.h !!1035.21! ya* ittha.m* du.s.ta+kam-a.no* !m-anav-a.h santi bh-u+tale ! anta+k-ale labhante te !k.rcchra.m* bh-uritara.m* sati !!1035.22! yama+d-ut-as* tad-a*-ay-anti !netu.m* t-an ati+nir+day-a.h ! vakra+tu.n.d-a.h p-a/sa+hast-a* !bhaya.m+kara+sam-ik.sa.n-a.h !!1035.23! te.s-a.m* v-ik.sa.na+m-atre.na !te tru.tyad+deha+bandhan-a.h ! sa.mtrast-a* vepam-ana+a;ng-a* !j-ayante hy* ati+viklav-a.h !!1035.24! te li;nga+dehae* -abadhya !sth-ula+ati+d.r.dha+bh-avane ! nayanti t-an yama+pura.m* !d-irghe.na*eva kad+adhvan-a !!1035.25! ka/s-abhir* loha+da.n.dai/s* ca !t-a.dyam-an-a* bh.r/sa.m* pathi ! kr-urair* yama+anugai.h p.r.s.the !rudanty* uccair* an+-a/sray-a.h !!1035.26! arka+d-ava+agni+sa.mtapta+ !+v-aluke bh-uri+ka.n.take ! a+/sakt-a/s* calitu.m* m-arge !t-a.dyante te ca tair* bh.r/sam !!1035.27! patit-a.h k.rcchato* bh-um-av* !utth-apya punar* ardanai.h ! c-alyante p-apino* y-amyai.h !sa+tvara.m* kva+apy* a+vi/sramam !!1035.28! tae* evam ati+k.rcchre.na !n-iyante tair* yama+-alayam ! yath-a r-aja+bha.tair* atra !stena+-ady-a* r-aja+mandiram !!1035.29! te.s-a.m* du.s.t-ani karm-a.ni !mano+v-ak+k-aya+j-any* api ! yamo* j-an-ati sarv-a.ni !citra+gupta/s* ca tatra vai !!1035.30! mukti+s-adhana+m-anu.sya+ !+deha+vy+arth-ik.rte ru.s-a ! a+pa/sya.ms* t-an yamo* d-utair* !d-apayaty* ati+y-atan-a.h !!1035.31! narak-a.n-a.m* d-aru.n-an-a.m* !bhogy-an-a.m* p-apa+karmabhi.h ! /sat-ani ca sahasr-a.ni !vartante hi yama+-alaye !!1035.32! p-apinas* te.su mahat-i.m* !pr-apnuvanti hi vedan-am ! n-am-ani tatra ke.s-a.m+cic* !*ch.r.nu m-atar* vad-ami te !!1035.33! t-amisra/s* ca*andha+t-amisro* !mah-a+raurava+rauravau ! ku.mbh-i+p-aka.h k-ala+s-utram !asi+patra+vana.m* tath-a !!1035.34! andha+k-upa.h /s-ukara+-asya.m* sa.mda.m/sa.h k.rmi+bhojana.h ! tapta+s-urmir* vaitara.n-i !/s-almalir* vajra+ka.n.taka.h !!1035.35! pr-a.na+rodha/s* ca p-uya+uda.h !s-arameya+adana.m* tath-a ! l-al-a+bhak.so* vai/sasanam !aya.h+p-anam a+v-icik-a !!1035.36! k.s-ara+kardama+mukhy-a/s* ca !santy* eva*anye sahasra/sa.h ! kro/santo* yatra pacyante !nar-a* du.s+k.rta+k-ari.na.h !!1035.37! du.s+k.rta.m* y-ad.r/sa.m* yasya !t-ad.r/se niraye tu tam ! yama.h k.sepayati kruddho* !d-utais* tat+kadana+udyatai.h !!1035.38! a;ng-ani p-apin-a.m* y-amy-a/s* !chhitv-a chhitv-a ku.th-arakai.h ! carvanti vajra+da/san-a.h !kh-adayanti ca t-ani tai.h !!1035.39! d-ahayanti prad-ipte *agnau !tapta+taile k.sipanti ca ! sarpai/s* ca v.r/scikair* g.rdhrai.h !/svabhis* t-an kh-adayanti ca !!1035.40! uddh-arayanti ca*antr-a.ni !te.s-a.m* te j-ivat-am api ! bhogya+karma+va/s-at tatra !mriyante na*eva p-apina.h !!1035.41! yath-a yath-a*iha tair* j-iv-a* !hat-a* ye ye tath-a tath-a ! tais* tais* t-an gh-atayanty* !ugr-a* y-amy-a* mudgara+p-a.naya.h !!1035.42! d-arayanti gajai.h kva+api !p-atayanti ca t-an nag-at ! vi.sa+agni+dh-ume rundhanti !jale ca k.s-ara+kardame !!1035.43! /sle.sayanti tapta+loha+ !+pratim-as* t-an yama+anug-a.h ! prave/sayanti netre.su !/sal-ak-a/s* ca*-ayas-ir* api !!1035.44! si?ncanti s-isa.m* kar.ne.su !rasa.m* lauha.m* mukhe.su ca ! reto+vi.n+m-utra+p-uy-ani !p-ayayanti ca bh-uri/sa.h !!1035.45! s-ivyanti d-irgha+s-uc-ibhis* !tvacas* te.s-a.m* vid-arya ca ! ni.spe.sayanti yantre.su !t-a.m/s* ca kr-ur-a* yama+anug-a.h !!1035.46! eva.m+vidh-as* te bahu/so* y-atan-a.h !pr-apnuvanty* atha ! jar-ayu+ja+a.n.da+ja+udbhij+ja+ !+sveda+ja+-akhy-a.h khan-i/s* ca te !!1035.47! garbha+v-asa+mah-a+du.hkha.m* !janma+du.hkha.m* tato* mahat ! vy-adhi+du.hkha.m* jar-a+du.hkha.m* !m.rtyu+du.hkha.m* puna.h puna.h !!1035.48! -adhy-atmika+-adi tri+vidha.m* !du.hkha.m* m-ata/s* ca te jan-a.h ! yath-a+karma labhante vai !rudanto* bhu?njate ca tat !!1035.49! yug-an-a.m* ca sahasr-a.ni !/sat-ani ca puna.h puna.h ! bhramanti t-asu te j-iv-a* !bh-uri+du.hkhamay-i.su ca !!1035.50! pr-apnuvanta.h s.rt-ir* ittha.m* !kva+api k.r.s.na+k.rp-a+va/s-at ! nara+deha.m* labhante te !bhava+mukty+eka+s-adhanam !!1035.51! ta.m* pr-apya ye tu sat+sa;nga.m* !k.rtv-a k.r.s.na.m* bhajanti te ! bhukti.m* ca sva+-ipsit-a.m* mukti.m* !labhante janani dhruvam !!1035.52! ye tv* a+sat+sa;ngata.h stry-+-adau !sajjante *atra ku+buddhaya.h ! k.r.s.na+bhakti+vih-in-as* te !du.hkha.m* y-anty* eva p-urvavat !!1035.53! yama+d-uta+kar-an pr-apya !mahat-ir* y-anti y-atan-a.h ! yon-i/s* catur+a/s-iti.m* ca !lak.s-a.ni punar* eva te !!1035.54! eva.m* sa.ms.rti+du.hkha.m* ye !pa/syanty* atra muhur* n.r.n-am ! te.s-am udeti vair-agya.m* !sat+sa;ng-at tac* ca vardhate !!1035.55! tato* virakt-a.h kurvanti !du.hkha+k.saya+bhaya+ujjhitam ! k.r.s.na+-a/sraya.m* sad-a+-ananda.m* !bh-it-a* du.h+sa;ngata.h sati !!1035.56! vair-agya+h-inasya sukha.m* !na*asti du.hkha+vivarjitam ! bhaktir* na vardhate pu.ms-a.m* !vair-agye.na vin-a drutam !!1035.57! m-ayike.su virakt-an-a.m* !pada+arthe.su vivardhate ! k.r.s.ne *anur-ago* janani !tena y-anti par-a.m* gatim !!1035.58! sva+r-upam ittha.m* janayitri tubhya.m* ! prokta.m* virakte.h saha k-ara.nena ! vad-ami bhakter* atha tan+mumuk.sor* ! abh-i.s.ta+d-ay-a* bhava+p-a/sa+bandh-at !!1035.59! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne hari+g-it-ay-a.m* vair-agya+sva+r-upa+lak.sa.na+n-am-a pa?nca+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+harir* uv-aca: bhaja+dh-atos* tu sev-a+artha.h !prema ktin\+pratyayasya ca ! snehena bhagavat+sev-a !bhaktir* ity* ucyate budhai.h !!1036.1! pati+vrat-a yath-a n-ar-i !seveta sva+pati.m* tath-a ! an+anya+bh-avena hari.m* !mumuk.su.h sarvad-a bhajet !!1036.2! /srava.na.m* k-irtana.m* vi.s.no.h !smara.na.m* p-ada+sevanam ! arcana.m* vandana.m* d-asya.m* !sakhyam -atma+nivedanam !!1036.3! lak.sa.n-ani nava*et-ani !tasy-a.h santi hi ye.su ca ! /srita* ekam api pr-a.n-i !sa+bhukti.m* muktim -apnuy-at !!1036.4! /srava.na.m* tatra kartavya.m* !sarvad-a janma+karma.n-am ! /sr-i+k.r.s.nasya sva+dharma+stha+ !+tad+bhakta+vadan-at sati !!1036.5! var-aha+-ady+avat-ar-a.n-a.m* !/sr-i+k.r.s.nasya*eva y-ani ca ! caritr-a.ny* -adar-at t-ani !/srotavy-ani mumuk.su.n-a !!1036.6! tath-a /sr-i+k.r.s.na+bhaktasya !prahl-adasya dhruvasya ca ! priya+vrata+ambar-i.sa+-ade.h !/srotavy-a*-adarata.h kath-a !!1036.7! k-irtana.m* r-adhik-a+bhartu/s* !caritr-a.n-a.m* ca tat+sat-am ! kartavya.m* ca kath-a+v-art-as* !te.s-am eva sad-a*-adar-at !!1036.8! k.r.s.na+tad+bhakta+sa.mbandha+ !+granth-an-a.m* pa.thana.m* tath-a ! p-a.thana.m* nitya+p-a.tha/s* ca !kartavya.h sva+hita+arthin-a !!1036.9! chhando+nibaddha+pady-an-a.m* !gady-an-a.m* ca vraja+-i/situ.h ! sa.msk.rt-an-a.m* pr-ak.rt-an-a.m* !k-arya.m* v-a g-ayana.m* mud-a !!1036.10! kau/salye sati v-i.n-a+-adi+ !+v-adya+anu+gatam eva tat ! k-arya.m* v-a t-alik-a+dhv-anais* !tad+dh-ina.m* v-a*api karhi+cit !!1036.11! prabho.h stuti.h pr-arthan-a ca !n-ama+sa.mk-irtana.m* tath-a ! k-arya.m* /sloka+-adibhir* v-a*amba !pr-ity-a v-akyair* mano+ramai.h !!1036.12! sa+a;nga+upa+a;ng-a bhagavato* !m-urti/s* cinty-a h.rd+ambu+je ! eka+ekam a;nga.m* p-ada+-adi !tata/s* ca hasita+avadhi !!1036.13! n-amn-a.m* v.rnd-a+vana+vidho.h !kartavya.m* smara.na.m* h.rd-a ! caritr-a.n-a.m* gu.n-an-a.m* ca !japtavyas* tan+manus* tath-a !!1036.14! tath-a go+loka+vaiku.n.tha+ !+-ad-in-a.m* dh-amn-a.m* jagat+pate.h ! tatratya+p-ar.sada+-ad-in-a.m* !k-arya.m* ca smara.na.m* pras-u.h !!1036.15! p-ada+sa.mv-ahana.m* k-arya.m* !praty+ak.sasya tu sat+pate.h ! anyath-a m-anasa.m* k-arya.m* !spar/so* *a;nghre.h pratim-asu tu !!1036.16! utpatti+sthiti+n-a/sa+/saktim a+ja+yaj?na+-i/s-a* hi yat+sevay-a ! pr-apu.h spar/sata* eva yasya ca pun-aty* a.n.da.m* tri+vartma+vraj-a ! m-ay-a+k-ala+bhaya.m* yad+-a/srayavat-a.m* na/syaty* atha*u sevyate ! yo* r-adh-a+kamala+-adibhir* bhagavato* *a;nghri.m* ta.m* na seveta ka.h !!1036.17! yat+sa.msevanata/s* ca padma+nilaya+-adibhyo* *api k-irti.m* yayur* ! bh-uyi.s.th-a.m* vraja+yo.sita.h kavi+vara+vy-asa+-adi+gey-a.m* bhuvi ! tal+l-il-a+nara+n-a.tanasya cara.na.m* v.rnd-a+vana+indor* mud-a ! sevya.m* sa.ms.rti+mukti+k-amuka+narais* te.s-a.m* hi na*any-a gati.h !!1036.18! arcana.m* tu dvidh-a prokta.m* !m-ata.h k.r.s.nasya s-attvatai.h ! -abhyantara.m* tath-a b-ahya.m* !yath-a+/sakti yath-a+vidhi !!1036.19! yath-a+/sruta.m* h.rdi dhy-atv-a !k.r.s.na.m* m-anasa+kalpitai.h ! mah-a+upac-arair* arc-a tu !prokta.m* tatra*-adima.m* budhai.h !!1036.20! upac-arair* yath-a+labdhair* !bahi.h k.r.s.nasya p-ujanam ! yath-a+adhik-ara.m* veda+ukta+ !+mantra+-adyais* tad* dvit-iyakam !!1036.21! -adyam -adau vidh-aya*eva !dvit-iya.m* tata* -acaret ! cal-ay-a.m* pratim-ay-a.m* tu !k.r.s.nam -av-ahya p-ujayet !!1036.22! madya+m-a.msa+-adi+sa.msarga+ !+rahitai.h /sucibhis* tath-a ! dravyai.h prasiddhai.h k.r.s.no* *arcyo* hy* !anya+deva+a+samarpitai.h !!1036.23! k.r.s.na.m* sa.msn-apya v-as-a.msi !dh-arayeta yath-a+ucitam ! ala.mk-ar-a.m/s* ca vi+vidh-an !yath-a+sth-ana.m* tu dh-arayet !!1036.24! k-a/sm-ira+kesara+upeta+ !+candana+-ady+anulepanam ! yath-a\+.rtv* arcaka.h kury-at !prem.n-a ca tilaka.m* prabho.h !!1036.25! h-ar-an su+gandhi+pu.sp-a.n-am !avata.ms-a.m/s* ca /sekhar-an ! bhagavanta.m* dh-arayitv-a !dh-upa.m* d-ipa.m* samarpayet !!1036.26! yath-a+.rtu ca yath-a+/sakti !naivedyam upakalpayet ! mah-a+n-ir-ajana.m* kury-ad* !v-aditra+ninadai.h saha !!1036.27! pra+dak.si.n-a.m* ca stavana.m* !pr-arthan-a.m* ca namas+k.rtim ! kury-ad* ittha.m* prati+dina.m* !tat k.r.s.nasya*arcana.m* sm.rtam !!1036.28! pr-ata.h+sa.mgava+madhya+ahna+ !+apara+ah.ne.su ni/s-a+mukhe ! k.r.s.nasya*ittha.m* pa?nca+k-alam !arcana.m* proktam uttamam !!1036.29! praty+-u.sa+k-ale madhya+ahne !s-aya.m* ca*iti trir* arcanam ! madhyama.m* hy* eka+k-ala.m* tat !kan-iyo* *a+/sakta+dehin-am !!1036.30! janma+utsave.su sarve.su !k.r.s.nasya*ek-a+da/s-i.su ca ! kartavy-a mahat-i p-uj-a !g-ita+v-aditra+sa.myut-a !!1036.31! upav-aso* j-agara/s* ca !kartavyas* te.su /saktita.h ! p-ara.na+ahe.su*utsave.su !bhojy-a* vipr-a/s* ca s-adhava.h !!1036.32! dhanika.h k-arayet k.r.s.na+ !+mandir-a.ni d.r.dh-ani ca ! prati.s.th-a.m* te.su k.r.s.nasya !k-arayet sa* mah-a+utsavai.h !!1036.33! p-uj-a+prav-aha+siddhy+artha.m* !gr-ama+k.setra+dhana+-adibhi.h ! tad+v.rttim api nir+b-adh-a.m* !s-a.mtatyena*eva vartayet !!1036.34! k-upa.m* v-ap-i.m* ta.d-aga+-adi.m* !k.r.s.na+artha.m* pu.spa+v-a.tik-am ! k-arayed* vai.s.nav-an yaj?n-an !a+hi.ms-an vidadh-ita ca !!1036.35! /sr-i+k.r.s.nasya*eva mantr-a.n-a.m* !pura/s+cary-a.m* vidh-anata.h ! granth-an-a.m* tat+par-a.n-a.m* ca !k-arayed* vai.s.navair* dvi+jai.h !!1036.36! k.r.s.na+arc-a+/si.s.ta+gandha+-adyair* !arcy-a.h sarv-a/s* ca devat-a.h ! pitara.h s-adhavo* vipr-as* !tarpy-a.h k.r.s.na+arpita+andhas-a !!1036.37! sa+a.s.ta+a;nga.m* vandana.m* k-arya.m* !/sr-i+k.r.s.n-aya ca p-uru.sai.h ! pa?nca+a;ngam eva n-ar-ibhir* !bhakt-abhis* tu /suci+vrate !!1036.38! /sr-i+k.r.s.na+pada+sp.r.s.te.su !rajassu parilu.n.thanam ! k-aryam a+kr-uravac* *ch-ir.se !nidh-atavy-ani t-ani ca !!1036.39! d-asya.m* bhagavata.h k-arya.m* !hitv-a m-ana.m* ca d-urata.h ! yath-a+k-ala.m* d-asa* iva !paricary-a+paro* bhavet !!1036.40! svayam eva*-aharet toya.m* !k.r.s.na+artha.m* kusum-ani ca ! tulas-i.m* ghar.sayed* gandha.m* !kury-at p-aka.m* /suci.h /subham !!1036.41! t-ala+v.rnta+-adibhi.h k.r.s.na.m* !v-ijayec* ca yath-a\+.rtu ! sa.mm-arjana.m* ca*upalepa.m* !kury-ac* *chr-i+k.r.s.na+mandire !!1036.42! yath-a+ucita.m* ca bhakt-an-am !anna+toya+phala+-adibhi.h ! kurv-ita sevana.m* pr-ity-a !nir+m-ana.h pra.namec* ca t-an !!1036.43! draupady-+arjunavat k-arya.m* !sakhya.m* k.r.s.nena m-ana+de ! deha+str-i+putra+vitta+-ade.h !k-arya.h sneho* *adhika.h prabhau !!1036.44! m-anu.sya+n-a.tya.m* dadhata.h !kriy-asv* asya na do.sa+dh-i.h ! kva+api k-ary-a*atha vi/sv-asa.h !k-aryo* *asya*eva d.r.dha.h sati !!1036.45! lak.sa.na.m* navama.m* bhakte.h !/s.r.nv* atha*-atma+nivedanam ! k.r.s.na+artha* eva kartavya* !-atm-a janani sarvath-a !!1036.46! deha+indriya+anta.h+kara.na+ !+sva+bh-av-an-a.m* tath-a pitu.h ! putra+-ade.h sva+janasya*api !va/se varteta na kva+cit !!1036.47! k.r.s.na+adh-ino* bhaven* nitya.m* !k.r.s.na+artha+sa+kala+kriya.h ! k.r.s.na+bhaktau vighna+k.rta.h !sva+bh-ava+sva+jan-a.ms* tyajet !!1036.48! k.r.s.nasya*eva*-ik.sa.na.m* kury-ad* !d.r/s-a /sruty-a ca tat+kath-am ! /s.r.nuy-ac* ca tvac-a spar/sa.m* !kury-at tasya*eva p-adayo.h !!1036.49! tad+gu.na+ucc-ara.ne jihv-a.m* !tan+naivedya+a/sane tath-a ! kury-an* n-as-a.m* tad+ucchi.s.ta+ !+pu.spa+-ady+-agraha.ne param !!1036.50! hastau tat+paricary-ay-a.m* !/s-ir.sa.m* tad+abhivandane ! pra+dak.si.n-ay-a.m* tasya*a;nghr-i !kury-at tan+nika.sa+-agatau !!1036.51! sa.mkalp-an manas-a kury-at !k.r.s.nasya*eva ca ni/scayam ! dhiy-a ca cetas-a*asya*eva !kury-ac* cintanam a?njas-a !!1036.52! k.r.s.na+d-asatva+abhim-ana.h !svasmin k-aryas* tath-a*aham-a ! k.r.s.na+artham eva k-ary-a ca !k.r.sir* vy-ap-ara* udyama.h !!1036.53! yad* yat sva+i.s.ta.m* bhavet tat tat !k.r.s.n-aya*eva nivedayet ! gandha+pu.spa+a.m/suka+-ad-ini !tat+pras-ad-ini dh-arayet !!1036.54! patra+m-atram api kva+api !k.r.s.n-aya*an+arpita.m* tu yat ! tan* na bhak.sya.m* tath-a+bh-uta.m* !na peya.m* v-ari ca*an+aghe !!1036.55! tapo+yaj?na+vrata.m* d-ana.m* !vai.s.nav-an-a.m* ca sevanam ! prasannat-ayai k.r.s.nasya !kartavya.m* tasya sevakai.h !!1036.56! eva.m* bhajanti ye k.r.s.na.m* !/sruty+-adi+nava+lak.smay-a ! bhakty-a te kathit-a* bhakt-a* !dvi+vidh-as* te *api k-irtit-a.h !!1036.57! tatra*-ady-as* tu sa+k-am-as* te !dharmam artha.m* ca vist.rtam ! k-ama.m* ca sva+-ipsita.m* mok.sa.m* !k.r.s.n-ad* eva*-apnuvanti hi !!1036.58! deha+ante te ca k.r.s.nasya !go+loka+-adi.su dh-amasu ! labhante sva+i.s.ta+saukhy-ani !tasm-ad* eva*a+k.say-a.ni hi !!1036.59! ni.s+k-am-a* itare te tu !k.r.s.na+sevanam antar-a ! mukt-i/s* catur+vidh-a.h siddh-i/s* !ca*a.s.tau na*icchanti karhi+cit !!1036.60! d-iyam-ana.m* bhagavat-a*apy* !ai/svaryam idam -urjitam ! tasya sev-a+antar-ayatv-an* !na g.rh.nanti h.rd-a*api te !!1036.61! ni.s+k-ama+bh-avena*ittha.m* yo* !m-ata.h k.r.s.na.m* bhajen* nara.h ! bhakta+uttama.h sa* vij?neya.h !p-ur.no* h.rdayam asya hi !!1036.62! bhagavanta.m* prati+dina.m* !sevam-anasya tasya ca ! prem-a vivardhate *aty+artha.m* !sa* ca vighnair* na hanyate !!1036.63! yath-a prav-aho* ga;ng-ay-a* !antar-ay-an gir-in api ! vibhidya*avaga.nayya*-a/su !samudram abhiy-ati hi !!1036.64! tath-a prem-a*asya bhaktasya !de/sa+k-ala+kriy-a+mukh-an !!1036.65! -antar-a.n-a.m* ca b-ahy-an-a.m* !kara.n-an-a.m* tu sarva/sa.h ! sva+bh-av-ad* v.rttaya.h k.r.s.ne !tasya syur* vi.saye.sv* iva !!1036.66! sa+ak.s-at k.r.s.ne bhagavati !pr-apta+sneha+bhara.h sa* tu ! na*anurakto* bhavet kva+api !ta.m* vin-a*anyatra vastuni !!1036.67! loke *asti dvi+vidha.m* vastu !rama.n-iya.m* tath-a*itarat ! tatra*asya rama.n-iya.m* yad* !du.hkha+r-upa.m* bhaved* *dhi tat !!1036.68! a+ramye.su pada+arthe.su !kva+api ki.m+cit sukha.m* bhavet ! ramye.su tu mahad* du.hkha.m* !bhavet k.r.s.na+anur-agi.na.h !!1036.69! vi.sa+pa;nk-ayate tasya !malaya+aguru+candanam ! sarp-ayante pu.spa+h-ar-a* !bhu.sa.na.m* d-u.sa.n-ayate !!1036.70! rucir-a.h kausum-a.h /sayy-a* !d-ipta+p-avaka+sa.mnibh-a.h ! bhavanti tasya candro* *api !bhaktasya tapan-ayate !!1036.71! rucira.m* mandira.m* tasya !ghora+ara.ny-ayate navam ! su+gandhi.h /s-italo* v-ayur* !d-ava+jv-al-ayate bh.r/sam !!1036.72! bh-ar-ayate s-uk.sma+v-asa.h !sva+jana/s* ca v.rk-ayate ! r-upa.m* ku.s.th-ayate tasya !sv-adu bhojya.m* vi.s-ayate !!1036.73! mano+j?na.m* g-ayana.m* tasya !t-ik.s.na+b-a.n-ayate tath-a ! r-ak.sas-i*iva bhavaty* eva !n-ar-i deva+a;ngan-a+upam-a !!1036.74! sneho* *anumeyo* bhaktasya !cihnair* etair* vir-agi.na.h ! k.r.s.na* eva sphuraty* ekas* !tasya*anta/s* ca bahi.h sad-a !!1036.75! sahas-a sphurita.m* sneh-at !ta.m* d.r.s.tv-a hasati kva+cit ! kva+cid* vrajantam -alokya !virah-ad* iva roditi !!1036.76! -anand-an* n.rtyati kva+api !kva+api sa.mbh-a.sate *amun-a ! sa+a.s.ta+a;nga.m* vandate kva+api !kva+cit t-u.s.n-i.m* ca ti.s.thati !!1036.77! apar-adh-an k.samasva*iti !kva+api pr-arthayate harim ! snehena vi+va/sa.h kva+api !sa* ca g-ayati nis+trapa.h !!1036.78! hare n-ar-aya.na sv-amin !k.r.s.na go+vinda m-adhava ! ity+-ady-a.h k-irtayaty* uccair* !abhidh-a.h kva+api sat+pate.h !!1036.79! ity+-adibhir* bahu+vidhai/s* !cihnai.h sa* upalak.sita.h ! pun-ati bhuvana.m* bhakta.h !sva+p-ada+rajas-a*a+khilam !!1036.80! an+-ay-asena*eva m-atar !bhavaty* asya hares* tanau ! nirodha.h pr-a.na+manaso.h !prema+bhaktasya ni/scitam !!1036.81! pr-arabdha+ante vih-aya*asau !pum-an v-a str-i kalevaram ! gu.n-an m-ay-amay-a.ms* str-i.m/s* ca !hitv-a bhavati nir+gu.na.h !!1036.82! divy-a.m* tanu.m* brahma+r-up-a.m* !pr-apya k.r.s.na+icchay-a sa* ca ! divya.m* vim-anam -aruhya !sva+i.s.ta.m* tad* dh-ama y-ati vai !!1036.83! go+loke so* *a+k.sare dh-amni !vaiku.n.the v-a*api bhakta+r-a.t ! k.r.s.nasya vartate *a+kha.n.da.m* !sev-ay-a.m* sarva+vandita.h !!1036.84! tena k.r.s.nena datt-ani hy* !an+ant-any* a+k.say-a.ni ca ! tatra divy-ani saukhy-ani !pr-apnoti janani dhruvam !!1036.85! -adhy-atma+/s-astram iti te !may-a proktam a+/se.sata.h ! et-avad* eva j-iv-an-a.m* !mata.m* ni.h+/sreyas-aya me !!1036.86! ved-an-a.m* pa?nca+r-atrasya !rahasya.m* s-a.mkhya+yogayo.h ! dharma+/s-astrasya ca*apy* etad* !vispa.s.tam udita.m* may-a !!1036.87! tasm-ad* etad* bhavaty-a*api !/sreyase dh-aryam -atmani ! tena mukt-a sarva+ka.s.t-at !pr-apsyase parama.m* sukham !!1036.88! etad* rahasya.m* parama.m* !ya.h /sro.syati pa.thi.syati ! bhavi.syati tayo.h k.r.s.ne !bhakti/s* ca sukham -ipsitam !!1036.89! su+vrata* uv-aca: rahasyam iti putre.na !g-ita.m* m-at-a ni/sa.mya s-a ! prasanna+h.rday-a*aty+anta.m* !proce ni.h+sa.m/say-a sat-i !!1036.90! premavaty-* uv-aca: sva+dharma+j?n-ana+vair-agyair* !upet-a nava+lak.sa.n-a ! bhakti.h k.r.s.ne tvay-a prokt-a !n.r.n-a.m* /sreyas+kar-i hare !!1036.91! sa* tu k.r.s.nas* tvam eva*asi !hari+n-am-a*atra s-a.mpratam ! ni/scayena*iti j-an-ami !tvad+v-akyair* na.s.ta+sa.m/say-a !!1036.92! tvayy* eva sa.myojya mano* !m-ay-a+k-ala+samudbhav-at ! sam+agra+ka.s.t-an* mukt-a*asmi !y-ami dh-ama*adya te param !!1036.93! su+vrata* uv-aca: ity* uktv-a s-a tam eva*antar* !hari.m* n-araya.na.m* prabhum ! dadhyau vi/suddha+manas-a !tena*abh-ud* deha+vism.rti.h !!1036.94! g-it-am et-a.m* hi sa+ak.s-ad* hari+mukha+kamal-an* ni.hs.rt-a.m* veda+s-ara.m* ! k.r.s.na.m* sa.mpujya bhakty-a prati+dinam a+khil-am atra v-a*adhy-ayam ekam ! n-an-a+k-ama+abhil-a.s-i nanu dhara.ni+pate ya.h pa.thed* v-a ni/s-amyed* ! y-ay-at sva+i.s.ta.m* sa* saukhya.m* tvaritam atha jana.h k.r.s.na+bhakti.m* nir+-a/s-i.h !!1036.95! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne hari+g-it-ay-a.m* bhakti+sva+r-upa+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a .sa.t+tri.m/so* *adhy-aya.h]] r-aj-a*uv-aca: dhy-ayant-i bhagavanta.m* s-a !bhakti.h sa.mpr-apa k-a.m* gatim ! tato* hari/s* ca ki.m* cakre !br-uhy* etan me mah-a+mune !!1037.1! su+vrata* uv-aca: tasy-a.m* dhy-ana+sthit-ay-a.m* tu !bh-u+pa*-as-id* aru.na+udaya.h ! vidh-atum -ahnika.m* k.r.s.na.h !sn-atv-a*agny+-ag-aram -avi/sat !!1037.2! dadar/sa s-a*atha dhy-ayant-i !hari.m* ta.m* h.rdaya+ambu+je ! -avir+bh-uta.m* yath-a+d.r.s.ta.m* !prathama+-a/srama+sa.msthitam !!1037.3! prasanna+mukha+candra+-abha.m* !v-ari+ja+cchada+locanam ! dvi+bhuja.m* rama.n-iya+a;nga.m* !/sy-ama+sundara+vigraham !!1037.4! kaup-ina+-acch-adana.m* /svetam !uttar-iya.m* ca bibhratam ! naktaka+-abaddha+ku.tila+ !+/sy-am-a+s-uk.sma+/siro+ruham !!1037.5! sita+yaj?na+upav-ita.m* ca !kara+-atta+japa+m-alikam ! ka.n.tha+stha+s-uk.sma+tulas-i+ !+k-a.s.tha+srag+dvaya+/sobhanam !!1037.6! bh-ale ka.n.the ca h.rdaye !bhujayo.h /sobhan-ani ca ! k-a/sm-ira+candraka+upet-any* !-urdhva+pu.n.dr-a.ni bibhratam !!1037.7! eva.m* hari.m* s-a pa/syant-i !p.rthak sva+-atm-anam aik.sata ! deha+indriya+mana.h+pr-a.na+ !+gu.nebhyas* tat+prak-a/sakam !!1037.8! san+m-atra.m* ta.m* brahma.n-a*aikyam !-apanna.m* hy* a+k.sare.na ca ! s-a dadar/sa tatas* tasmi.ms* !tam eva samavaik.sata !!1037.9! so* *atha svam eva /sr-i+k.r.s.na.m* !j-anant-i.m* ni/scayena t-am ! tad+r-upa.m* dar/say-am -asa !sa+-a/scarya.m* s-a tam aik.sata !!1037.10! ko.ti+kandarpa+l-ava.nya.m* !nav-ina+jala+da+a+sitam ! praty+a;nga+ni.h+sarat+ko.ti+ !+ko.ti+candra+sama+dyutim !!1037.11! /suddha+hema+-abha+vasana.m* !ratna+k-a?nc-i+mano+haram ! may-ura+barha+muku.ta.m* !makara+-ak.rti+ku.n.dalam !!1037.12! ka.n.tha+ullasat+kaustubha.m* ca !mukt-a+h-ara+vibh-u.sa.nam ! vaijayant-i.m* sraja.m* ka.n.the !dadhata.m* ca mano+haram !!1037.13! bhujayo.h ka.take haime !/s.r;nkhale ca*a;nga+de /subhe ! dadhata.m* n-upure ca*a;nghryo.h !ki/sora.m* c-aru+locanam !!1037.14! na.ta+varya+sama+-akalpa.m* !candanena su+carcitam ! pau.sp-an h-ar-a?n* *chekhar-a.m/s* ca !bibhrata.m* ca*avata.msakau !!1037.15! dvi+bhuja.m* v-adayanta.m* ca !mural-i.m* madhura+svaram ! -a/scarya+dar/sana.m* ta.m* ca !d.r.s.tv-a h.r.s.t-a nan-ama s-a !!1037.16! punas* tam atha s-a*apa/syad* !yath-a+p-urvam avasthitam ! var.ni+ve.sa.m* sva+tanaya.m* !tato* natv-a nun-ava tam !!1037.17! bhaktir* uv-aca: ya.h p-atu.m* sad+a+martya+vipra+v.r.sa+g-as* ti.sya+a+v.r.sa+-a.dhya+asura+ ! +vr-atebhyo* *ajani mad+b.rhat+karu.nay-a hy* eka+anta+dharma+priya.h ! m-ula+a+j?n-ana+tama/s+caya+arka vidh.rta+an+eka+avat-ara prabho ! var.ny+-akalpavate namo* *astu haraye tasmai para+-i/s-aya te !!1037.18! sarva.m+sah-a+vana+dhana.m+jaya+gandha+v-aha+ ! +an+anta+aryam-a+ambu+ja+hara+a+m.rta+v-aha+mitre ! sat+premavaty+udita+s-adhu+gu.na+-atma+ni.s.the ! buddhi.h sad-a tvayi hare mama ni/s+cal-a*astu !!1037.19! eka+anta+dharma+dhara dh-ira vara+a+bhaya+a;nka+ ! +p-a.ne *a+gha+sa;ngha+dava+d-ava+sama+abhidh-ana ! a+ghny-a+dhar-a+a+mara+dhar-a+a+mara+s-adhu+rak.se ! buddhi.h sad-a tvayi hare mama ni/s+cal-a*astu !!1037.20! p-a.sa.n.da+kha.n.da+parikha.n.dana+pa.n.dita /sr-i+ ! +go+loka+dh-ama+gamita+a+mita+bhakta+j-ive ! bhakta+-ipsita+a+khila+pum+artha+vit-ana+kalpe ! buddhi.h sad-a tvayi hare mama ni/s+cal-a*astu !!1037.21! hi.ms-a+vih-ina+makha+vartana daiva+pitrya+ ! k.rd+dharma+vedana+vir-aga+bhakti+bodhe ! /suddhe b.rhad+vrata+mah-a+vrata+/s-anta+d-ante ! buddhi.h sad-a tvayi hare mama ni/s+cal-a*astu !!1037.22! sac+ch-astra+sa.m/sraya jita+indriya satya satya+ ! +sa.mkalpa m-adhava hari+dvi+ja+s-adhu+p-uje ! /sr-addhe sam-adhimati yoga+kal-a+prav.rttau ! buddhi.h sad-a tvayi hare mama ni/s+cal-a*astu !!1037.23! dambha+-atta+vaidika+patha+asura+de/sika+k.sm-a+ ! +p-ala+ucchide *aru.na+mukha+-a/saya+noda+heto ! vi/sva+asu+bh.rt+karu.nat-a+pit.r+bh-ava+bh-aji ! buddhi.h sad-a tvayi hare mama ni/s+cal-a*astu !!1037.24! ai/svarya+s-ara+vinaya+pratibh-a+an+avadya+ ! +vidy-a+tapo+naya+sad+-agraha+d-anita+-a.dhye ! n-an-a+su+lak.sa.na+vilak.sita+saumya+m-urte ! buddhi.h sad-a tvayi hare mama ni/s+cal-a*astu !!1037.25! p-ur.na+indu+nindi+vadana+ambu+ja+patra+netre ! v-aso+vibh-u.sa.na+su+ve.sa+su+dar/san-iye ! manda+smita+-ik.sa.na+h.rta+a+khila+j-iva+dainye ! buddhi.h sad-a tvayi hare mama ni/s+cal-a*astu !!1037.26! su+vrata* uv-aca: iti sa.mstuvat-i k.r.s.na.m* !tat+sam-ahita+m-anas-a ! vil-ina+m-ula+m-ay-a s-a !virar-ama*a+cala+sthiti.h !!1037.27! pap-ata dehas* tarhy* eva !na*eva*abudhyata ta.m* tu s-a ! sadyo* divya+tanu.m* pr-apa !jana+a+d.r/sy-a.m* yath-a pur-a !!1037.28! tay-a*eva sva+pati.m* prem.n-a !sevam-an-a nir+antaram ! /sraddh-a+-adibhi.h saha*av-ats-id* !vimukt-a brahma+/s-apata.h !!1037.29! vikrama+arka+/sakasya*abde !vasu+veda+gaja+indubhi.h ! pramite vartam-ane ca !bh-as+kare n-ica+r-a/si+ge !!1037.30! -urje m-asi site pak.se !da/sa.my-am* manda+v-asare ! vih-aya bhautika.m* deha.m* !bhakti.h siddha+da/s-a.m* yayau !!1037.31! parive.s.tya sthit-as* t-a.m* ca !tad-a tad+bandhavo* *a+khil-a.h ! vi+sa.mj?n-a.m* na.s.ta+n-a.d-i.m* ca !d.r.s.tv-a* *aj-anan m.rt-a*iti ca !!1037.32! rudanti sma bh.r/sa.m* tarhi !tat+putr-a* j?n-ati+b-andhav-a.h ! -a/sv-asayat t-an dharmas* tu !laukik-i.m* dar/sayan gatim !!1037.33! yath-a+/s-astra.m* yath-a+vittam !aurdhvadaihika+karma sa.h ! k-aray-am -asa dharma+j?nas* !tasy-a* jye.s.thena s-unun-a !!1037.34! k.r.s.nas* tu tasy-a.m* n.r+pa divya+deham ! up-agat-ay-a.m* nija+m-at.r+bh-avam ! cakre su+dh-i.h sva+agra+ja+yo.sit-ay-a.m* ! t-a.m* m-anayann* eva sad-a*anuv.rtty-a !!1037.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne premavaty-a* divya+gati+prapti+n-am-a sapta+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha dharma.h sva+dharma+stha.h !s-a.mkhya+yogam up-a/srita.h ! sevyam-ana.h sutair* bheje !k.r.s.nam eva div-a+ni/sam !!1038.1! tyakta+prav.rtti+karm-a*asau !virakto* vi.saye.sv* alam ! jita+sv-ado* mita+-ah-aro* !brahma+carya+vrate rata.h !!1038.2! tapa.h+k.r/s-i+k.rta+tanur* !dhy-ana+yoga+bala+-urjita.h ! putra+r-upe bhagavati !g-a.dha+snigdha+man-a* abh-ut !!1038.3! tapo+yoga+vi/suddha+-atm-a !lak.sa.nair* -a;ngikair* atha ! sv-apnai/s* ca*-asanna+m.rtyutva.m* !so* *avaic* *ch-astra+d.r/s-a*-atmana.h !!1038.4! tata.h /sr-imad+bh-agavata+ !+da/sama+skandham -adar-at ! niyamena*apa.than* nitya.m* !cintayan k.r.s.nam -atmani !!1038.5! prati+m-asa.m* m-asik-ani !premavaty-a* ak-arayat ! tath-a*-una+m-asika.m* /sr-addha.m* traipak.sa.m* ca yath-a+vidhi !!1038.6! -una+.s-a.nm-asika.m* /sr-addha.m* !tata.h .s-a.nm-asika.m* n.r+pa ! sahasra/sas* tatra vipr-an !yath-a+-ipsitam abhojayat !!1038.7! saptame m-asike ca*asau !bhojayitv-a dvi+ja+uttam-an ! vis.rjya bubhuje s-aka.m* !nija+bandhu+jana+-adibhi.h !!1038.8! jvara+-artir* -as-in* mahat-i !/sar-ire tasya tad+dine ! tad-a*anta+k-ala+naika.tya.m* !vivide so* *api cetas-a !!1038.9! vih-aya sarvata.h sa;nga.m* !k.r.s.na+dhy-ana+para+aya.na.h ! ek-a+da/sy-a.m* nir+jal-ay-a.m* !k.r.s.na.m* viprair* ap-upujat !!1038.10! ni/si supte.su sarve.su !p-ada+sa.mv-ahana.m* pitu.h ! kurvan harir* jaj-ag-ara !saha+j-agara.na+vrat-i !!1038.11! nidr-am alabham-ano* *atha !jvara+vedanay-a v.r.sa.h ! sam-adhi.m* sahas-a pr-apa !harer* eva*icchay-a* an+agha !!1038.12! brahma+jyoti/s+caye tatra !viharanta.m* b.rhad+vane ! yath-a pur-a*aik.si ta.m* k.r.s.na.m* !dadar/sa mural-i+karam !!1038.13! ta.m* v-ik.sam-a.na.h sahas-a !harim aik.sata*-atma+jam ! k.r.s.na+tulya+a+khila+-ak-ara.m* !var.ni+ve.sam avasthitam !!1038.14! avat-ir.no* nija+g.rhe !/sr-i+k.r.s.no* hari+sa.mj?nay-a ! asti*iti tat+k.sa.ne tasya !sm.rtir* -as-in* nara+adhipa !!1038.16! y-avad* -a/sli.syati prem.n-a !ta.m* t-avat sa* tiro* dadhe ! vyutthito* *asau dadar/sa*agre !nija+sev-a+para.m* harim !!1038.17! ta.m* g-a.dha.m* sa* pari.svajya !pulaka+a;ngo* *a/sru+locana.h ! pra.namya pr-arthay-am -asa !n.r+n-a.tya+pihita+ai/svaram !!1038.18! dharma* uv-aca: j?n-ato* *asy* adya hare may-a*a+khila+jagat+sv-am-i tvam eka.h prabhur* ! mat+pre.s.tho* vara+do* jagad+gurur* a+ja.h /sr-i+k.r.s.na* eva svayam ! bhakta+abh-i.s.ta+phala+pradas* tanu+bh.rt-a.m* sevya.h sad-a /sreyase ! m-ay-ay-a.h parata.h par-aya vibhave tasmai namas* te *astu me !!1038.19! sa* eva k.r.s.no* bhagav-a.ms* tvam -i/sa.h ! sa+ak.s-at para.m* brahma hi nir+gu.na.m* yat ! .rta.m* vidh-atu.m* nija+v-akyam atra ! mat+putra+n-a.tya.m* dharasi sva+tantra.h !!1038.20! hare /sar-ira.m* khalu pa?nca+.sair* me ! pati.syati*iti pratibh-ati ghasrai.h ! na tad+bhaya.m* ki.m+cid* api sva+citte ! mama*asti yat tva.m* d.r.dham -a/srito* *asi !!1038.21! ekas* tu khedo* h.rdi j-ayate me ! katha.m* sahi.sye viraha.m* tava*iti ! deha+antara+-apt-av* api te viyogo* ! m-a bh-un* mama*iti tvad* aha.m* v.r.nomi !!1038.22! /sr-i+bhagav-an uv-aca: di.s.ty-a t-ata tvay-a j?n-ata.m* !mat+sva+r-upa.m* yath-a+sthitam ! j?neya.m* pr-apya.m* ca te ki.m+cin* !na*ava/si.s.tam ata.h param !!1038.23! hitv-a*ima.m* bhautika.m* deha.m* !divya+dehena sarvad-a ! mat+p-ar/svae* eva sva+janai.h !s-aka.m* sth-asyaty* a+sa.m/sayam !!1038.24! ata/s* cint-a.m* vih-aya*eva !ni.h+sa;ngo* mat+para+aya.na.h ! vi/suddhena*-atmani h.rd-a !mad+dhy-ana+nirato* bhava !!1038.25! su+vrata* uv-aca: evam ukto* bhagavat-a !so* *ati+h.r.s.ta+man-a* v.r.sa.h ! namasya.ms* ta.m* jag-ada*ittha.m !vina.s.ta+a+khila+v-asana.h !!1038.26! pratikartum atra na hi ko* *api !bhavad+upak.rti.m* vin-a*a?njalim ! prabhavati tata* uru+moha+hare !cara.na+ambu+ja.m* tava nato* *asmi da.n.davat !!1038.27! ity* uktv-a tam asau nan-ama mudita.h k.r.s.na.m* sva+buddhi+prada.m* ! ta.m* var.n-i samam-anayat sa* bhagav-an sv-abh-avika+pra/sraya.h ! putr-av* antikae* -ajuh-ava ca v.r.sas* tasya*agra+pa/sc-ad* bhavau ! y-asyan d-irgha+patha.m* prad-atum a+mala.m* taj+j?n-ana+cint-a+ma.nim !!1038.28! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne dharma+vara+prad-ana+n-am-a*a.s.ta+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: t-av* upetya*-a/su ta.m* natv-a !bhr-atarau buddhimattarau ! ni.sedatus* ta.m* nika.s-a !dharma.h prov-aca tau tata.h !!1039.1! /s.r.nuta.m* mad+vaca.h putrau !rahasya.m* vacmi v-a.m* hitam ! tac* ca*avadh-arya.m* h.rdaye !prat-itir* yadi v-aci me !!1039.2! up-asan-a.m* yasya kurmo* !vaya.m* /sr-i+r-adhik-a+pate.h ! sa* eva hari+n-am-a*aya.m* !vartate sa+udaro* hi v-am !!1039.3! ato* *adya dinato* bhakti.h* !sva+dharme.na yamai.h saha ! ni/s+chadma*asya*eva kartavy-a !stheya.m* v-aci sad-a*asya ca !!1039.4! k.r.s.na+arc-ay-a.h prati+dina.m* !yasy-a.h kurma/s* ca p-ujanam ! s-a*apy* asya*eva*iti hi j?n-atv-a !p-ujan-iy-a yath-a+vidhi !!1039.5! yuv-abhy-am upadi.s.tau pr-a;n* !mantrau k.r.s.nasya yau may-a ! t-av* asya*eva*iti vij?n-aya !japan-iy-av* abh-i.s.ta+dau !!1039.6! bhajator* -adar-ad* ena.m* !mad+-aj?n-a+vartam-anayo.h ! bhavi.syati hi v-a.m /sreya* !iha*amutra ca ni/scitam !!1039.7! unm-ulayi.syati hy* e.sa* !kaly+a+dharma+edhit-an bhuvi ! asur-an m-anu.sa+-ak-ar-an !a+/sastro* *api man-i.say-a !!1039.8! po.sayi.syati sad+dharma.m* !glapita.m* bhuvi dur+janai.h ! pravartayi.syati k.r.s.na+ !+bhakti.m* ca*e.sa* vi/se.sata.h !!1039.9! -ac-aryatva.m* ca yuvayo.h !sth-apayitv-a kule nijam ! svak-iya.m* dh-ama parama.m* !pray-asyato mah-a+ya/s-a.h !!1039.10! asya*-a/srit-as* tata.h sarve !k.r.s.nasya*asya*eva nityad-a ! pratim-a.m* p-ujayi.syanti !y-asyanty* eva*-atma+v-a?ncitam !!1039.11! etan+nibaddha+mary-ad-a+ !+sthit-a/s* ca*asya samarcak-a.h ! bhakt-a/s* catur+varga+siddhi.m* !y-asyanty* eva nija+-ipsit-am !!1039.12! ity* uktavati dharme tau !prah.r.s.tau tat+k.sa.ne harim ! pra.namya procatu.h k.r.s.na !tava sva.h p-ahi nau tad-a !!1039.13! t-av* uv-aca hari.h pr-ita.h !k.r.s.nam eva*-adar-ad* yuv-am ! bhajata.m* tena tok.sy-ami !ti.s.thantau pit.r+/s-asane !!1039.14! tatas* tau tu tam eva /sr-i+ !+k.r.s.na.m* bhejatur* -ad.rtau ! taj+j?n-ana.m* tv* icchay-a tasya !kv-acitkam abhavat tayo.h !!1039.15! hary+up-asty+upade/so* *ayam !ek-a+da/sy-a* ni/so* *antime ! y-ame sut-abhy-am* dharme.na !k.rto* *atha*arka+udayo* *abhavat !!1039.16! hari.h papraccha pitara.m* !bhr-at.r+-ad-in-a.m* ca /s.r.nvat-am ! yat te *abh-i.s.ta.m* h.rdi sy-at tad* !br-uhi kart-a*asmy* ara.m* pita.h !!1039.17! tam uv-aca tad-a dharma.h !p-ur.na+k-amo* *asmy* aha.m* hare ! na*asti bhaktau tu te t.rpti.h !k.r.s.na kva+cana me h.rdi !!1039.18! deha+p-ata+avadhi tata.h !kartum icch-ami t-am aham ! ki.m+tv* a+/saktena p-uj-a+-adi !kartu.m* /sakya.m* may-a na vai !!1039.19! ato* *aha.m* /srotum icch-ami !/sr-imad+bh-agavata.m* hare ! sa+artha.m* sapta+aha+vidhin-a !tat sa.mp-adaya me drutam !!1039.20! ity* abh-i.sta.m* pitu.h /srutv-a !harir* h.r.s.ta.h pra/sasya tam ! tad-a*eva k-aray-am -asa !ma.n.dapa+-adi yath-a+vidhi !!1039.21! r-ama+prat-apena tata* !-anay-am -asa vai.s.navam ! yath-a+ukta+lak.sa.na.m* vipra.m* !paur-a.nikam uru+/srutam !!1039.22! -apad+dharma+anus-are.na !dharma.h k.rtv-a*atha naityakam ! vidhi.m* vidhi+j?no* vidadhe !pur-a.na+/srava.nasya ca !!1039.23! praty+ak.sa+k.r.s.ne *api sati !mary-ad-a+sth-apan-aya sa.h ! pr-ati.s.thipat k.r.s.na+m-urti.m* !sapta+aha+avadhi paura.t-im !!1039.24! -adau nir+vighnat-a+siddhyai !samabhyarcya ga.na+adhipam ! kula+deva.m* m-aruti.m* ca !tata.h k.r.s.nam ap-upujat !!1039.25! g-ayatr-i+k.r.s.na+mantr-a.n-a.m* !japa+artha.m* br-ahma.n-an vida.h ! vavre pa?nca*eva tebhyo* *ad-ad* !v-aso+bh-u.s-a+-asana+-adi ca !!1039.26! v.rt-as* te taj+japa.m* cakru.h !sapta*ah-ani yath-a+vidhi ! dharma* ucca+-asane vipra.m* !tam up-avivi/sat tata.h !!1039.27! -adau /sr-imad+bh-agavata.m* !sa.mp-ujya br-ahma.na.m* tata.h ! pup-uja vy-asa+n-amn-a*eva !/srot.r+vipr-a.ms* tata/s* ca sa.h !!1039.28! jvara+-artir* api mand-a*-as-it !tasya dharma+d.r.dha+sthite.h ! div-a pur-a.na.m* /su/sr-ava !sam-adhi.m* ni/si ca*-apa sa.h !!1039.29! yath-a+vidhi kath-a.m* nitya.m* !/s.r.nvato* *asya din-ani .sa.t ! yayu/s* caturthy-a.m* bh.rgu+je !pr-atas* t-am asam-apayat !!1039.30! sa.mp-ujya v-acaka.m* tasmai !svar.na+mudr-a+sahasrakam ! dadau bh-u.s-a/s* ca v-as-a.msi !haima.m* si.mha.m* ca g-a.m* /subh-am !!1039.31! r-ama+prat-apa+mukhyais* ta.m* !g-ita+v-aditra+ni.hsvanai.h ! saha*eva pr-apay-am -asa !haya+-ar-u.dha.m* sva+ketanam !!1039.32! v.rtebhyo* br-ahma.nebhyo* *atha !dad-av* uttama+dak.si.n-am ! homa.m* tu de/sa+k-ala+j?no* !japa+-atmakam ak-arayat !!1039.33! p-urva+ah.nae* eva mi.s.ta+annais* !tarpay-am -asa v-a.dav-an ! visarjay-am -asa ca t-an !dattv-a bhojana+dak.si.n-am !!1039.34! jvara+-artir* -as-id* adhik-a*atha tasya ! r-ama+prat-apa+-adi.su bhuktavatsu ! /s-ighra.m* tatas* te sva+jan-a/s* ca sarve ! ni.sedur* etya*antikae* eva tasya !!1039.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne dharma+k.rta+putra+upade/sa+/sr-imad+bh-agavata+sapta+aha+/srava.na+kathana.m* n-am-a*eka+-una+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pitu.h /sar-ira+/saithilya.m* !d.r.s.tv-a putr-a* vicak.sa.n-a.h ! -asanna+m.rtyut-a.m* tasya !ni/scikyur* h.rdi bh-u+pate !!1040.1! vidhi+j?n-an vaidik-an vipr-an !sam-ah-uya harir* drutam ! anta+karma+vidhi.m* sarva.m* !pitara.m* tair* ak-arayat !!1040.2! pr-aya/s+citta.m* .sa.d+ab+da.m* te !deha+/suddhy+artham -adita.h ! praty+-amn-ayena hemn-a*-a/su !vidhin-a tam ak-arayan !!1040.3! par.sado* *anumate tatra !vapana.m* pr-ag* ak-arayan ! /sikh-a+kak.sa+upastha+varja.m* !sn-ana.m* da/sa+vidha.m* tata.h !!1040.4! pa.t.ta+a;ngan-abhi.h sahita.m* !rukmi.ny-+-adibhir* a.s.tabhi.h ! k.r.s.nam a.s.ta+dale vipr-a* !veda+mantrais* tam -arcayan !!1040.5! pr-aya/s+citta+a;nga+go+d-ana.m* !d-an-ani ca tato* da/sa ! go+bh-umi+tila+mukhy-ani !viprebhyas* tam ad-apayan !!1040.6! -ama+ann-an-a.m* tath-a prasth-an !sahasra.m* sa+-ajya+dak.si.n-an ! ad-apaya.ms* tath-a*utkr-anti+ !+dhenu.m* vaitara.n-i.m* tata.h !!1040.7! .r.na+dhenu.m* p-apa+dhenu.m* !mok.sa+dhenu.m* ca tena te ! ad-apayan mukhya+kalpam !-a/sritya*eva nara+adhipa !!1040.8! eka+da.n.da+-ak.rti+/sv-asa.m* !ta.m* d.r.s.tv-a*atha sut-a* drutam ! t-irtha+udakena snapay-a.m* !cakru.h sa+a/sru+vilocan-a.h !!1040.9! gomayena*upalipt-ay-a.m* !bhuvy* -ast-irya ku/s-a.ms* til-an ! vik-irya bahul-a.ms* tatra*, !,*udak+/siraskam as-u.supan !!1040.10! tata.h sa.mk-irtana.m* hy* eva !n-amn-a.m* k.r.s.nasya te *a+khil-a.h ! cakrur* uccair* bandhu+jan-a.h !sarva+du.hkha+apah-ari.n-am !!1040.11! pura.h+sthite bhagavati !sthir-i+k.rta+vilocana.h ! dharmo* *apy* an+anya+bh-avo* *atha !jahau sadya.h kalevaram !!1040.12! hare.h pras-ad-an* nir+mukto* !dur+v-asa.h+/s-apa+bandhan-at ! sadya* eva tanu.m* divy-a.m* !prapede ca sukhena sa.h !!1040.13! tato* bhakty+-adibhi.h s-aka.m* !k.r.s.na.m* ta.m* putra+r-upi.nam ! sevam-ana.h sad-a tasya !p-ar/svae* eva*avasat sa* vai !!1040.14! para+asu.m* ta.m* vilokya*atha !sut-as* tatra*ucita.m* vyadhu.h ! rodanasya ni.siddhatv-at !tad-an-i.m* dhairyam -asthit-a.h !!1040.15! vapana.m* k-arayitv-a te !sasnu.h /s-ita+udakena ca ! pit.r+medha+vidh-anena !tat+karma*-acarad* agra+ja.h !!1040.16! -urdhva+ucchi.s.ta+-adi+do.s-a.n-a.m* !sarvath-a*eva hy* a+sa.mbhav-at ! pr-aya/s+citta.m* tan+nimitta.m* !na*-acac-ara sa* vai pitu.h !!1040.17! adhik-arasya siddhy+artha.m* !pitur* uttara+karma.ni ! svaya.m* tu k.rcchra+pratim-a+ !+svar.na+sa.mkalpam -acarat !!1040.18! gh.rtena*abhyajya sa.msn-apya !preta.m* vasanam ekakam ! paridh-apya sita.m* n-utna.m* !pr-agvad* asv-apayac* ca sa.h !!1040.19! anyac* ca t-ad.r/sa.m* v-asas* !tam -acch-adayad* uttamam ! tata/s* candana+pu.spa+srag+ !+gul-ala+-adibhir* -arcicat !!1040.20! chidre.su saptasu svar.na+ !+kha.n.dak-an sa* mukha+-adi.su ! prak.sipya*utkrama.na+/sr-addha.m* !m.rta+sth-ane cak-ara ca !!1040.21! /sava+n-amn-a tatra pi.n.dam !apa+savyena sa* tv* ad-at ! dv-ara+de/se p-antha+n-amn-a !ca*eka+uddi.s.ta+vidh-anata.h !!1040.22! preta.m* va.m/sa+ka.te baddhv-a !v-asas-a*-acch-adit.m* tata.h ! putr-a.h sa+pi.n.d-a.h sva+jan-a.h !pr-ac-i.m* niraharan di/sam !!1040.23! jye.s.tho* r-ama+prat-apasya !nanda+r-ama+abhidha.h suta.h ! m.rt+sth-aly-a.m* laukika.m* vahni.m* !g.rh-itv-a*acarad* agrata.h !!1040.24! dadau pi.n.da.m* t.rt-iya.m* ca !catvare khe+cara+-akhyay-a ! r-ama+prat-apa.h pret-aya !vi/sr-ame bh-uta+sa.mj?nay-a !!1040.25! calanti sma*agrato* v.rddh-a.h !kani.s.th-a.h pathi t-an anu ! striyas* tu catvara+anta.m* tam !anuvrajya yayur* nad-im !!1040.26! /sma/s-ane /savam -asth-apya !cit-a+sth-ane *agra+ja.h suta.h ! sa* pret-aya dadau pi.n.da.m* !vidhivat s-adhaka+-akhyay-a !!1040.27! k.rt-ay-a.m* sa.msk.rta+bhuvi !tulasy-+a/svattha+candanai.h ! cit-ay-a.m* sth-apite vahnau !kravya+ade *atha juh-ava tam !!1040.28! snapita.m* gh.rta+lipta.m* tam !eka+vastram av-a;n+mukham ! hutv-a*ardha+dagdhe tasmi.m/s* ca !sa+tila+-ajya+-ahut-ir* dadau !!1040.29! putra+-adayas* tato* g-a.dha.m* !rurudus* tatra bandhava.h ! dagdha+pr-aye *atha tasmi.ms* te hy* !uttasthu.h sa+/suco* n.r+pa !!1040.30! a+pa/syanta/s* cit-a+bh-umi.m* !purask.rtya kan-iyasa.h ! saray-u.m* te yayu.h sarve !smarantas* ta.m* mah-a+nad-im !!1040.31! tatra prak.s-alya v-as-a.msi !t-any* eva paridh-aya ca ! /sikh-am unmucya sasnus* te !v.rddha+p-urva.m* pravi/sya t-am !!1040.32! sak.rn* nimajjya*etya ta.ta.m* !pr-ac-ina+-av-itina/s* ca te ! tatra*-acamya /sikh-a.m* baddhv-a !dak.sa+agr-an -adadu.h ku/s-an !!1040.33! dadur* jala+a?njal-i.ms* tr-i.ms* tr-in !pret-aya*ap-a;n+mukh-a/s* ca te ! pit.r+t-irthena sa+til-an !vadanto* gotra+n-aman-i !!1040.34! putr-a.h sa+pi.n.d-a/s* ca tath-a !sa+udak-a* itare *api ca ! dadur* d-agha+a?njal-in ittha.m* !tasmai sa.mbandhino* nar-a.h !!1040.35! puna.h sn-atv-a*atha v-as-a.msi !paridh-aya*itar-a.ni ca ! up-avi/san nad-i+t-ire !/soka+vy-akulita+antar-a.h !!1040.36! /soka+apanoda.m* bahudh-a !cakrus* te.s-a.m* pura+okasa.h ! v.rddh-a* dh-ir-a.h pur-a.na+j?n-a* !n.r+pate pr-a;n+nidar/sanai.h !!1040.37! kan-iyasa.h purask.rtya !tata* -iyur* g.rh-a?n* *chanai.h ! a+pa/syanta.h par-ak sarve !pa;nkt-i+bh-ut-a* adho+mukh-a.h !!1040.38! sn-atv-a striyas* tu /soka+-art-as* !te.s-am agrata* -alayam ! -ayayur* milit-a.h sarv-a* !rudantyas* te ca t-a* anu !!1040.39! vida/sya nimba+patr-a.ni !dv-ari sthitv-a tato* *analam ! v.r.sabha+-ad-i.m/s* ca sa.msp.r/sya !vivi/sus* te niketanam !!1040.40! -a/sv-asya rudata.h putr-an !sa+pi.n.da+-ady-as* tato* nar-a.h ! sva.m* sva.m* g.rha.m* yayu.h sarve !t-a.h str-i/s* ca*-a/sv-asya tat+striya.h !!1040.41! /sodhayitv-a g.rha.m* putr-a* !brahma+carya+para+aya.n-a.h ! da/sa+aham -asata*a+k.s-ara+ !+lava.na+a/s-a/s* ca bh-u+/say-a.h !!1040.42! sa.mtyakta+sarva+bhog-a/s* ca !h-asya+har.sa+-adi+varjit-a.h ! praty+aha.m* bhagavad+g-it-a.m* !/su/sruvu/s* ca dina+atyaye !!1040.43! da/sa+ah-ani sa+pi.n.d-a/s* ca !sa+udak-as* tu dina+trayam ! p-alay-am -asur* -a/saucam !a+sp.r/santo* *anya+m-anav-an !!1040.44! gotra+sa.mbandha+rahit-a* !api /si.sy-a/s* ca tasya ye ! -a/sauca.m* p-alay-am -asu.h !pak.si.n-i.m* sarvae* eva te !!1040.45! arghya+ant-a.m* m-anas-i.m* sa.mdhy-a.m* !ku/sa+v-ari+vivarjit-am ! cakrus* te *arghya.m* tu praty+ak.sa.m* !dadu.h s-ury-aya s-utake !!1040.46! k.r.s.na+p-uj-a.m* h.rd-a cakrur !d.r/s-a tat+pratim-a+-ik.sa.nam ! vidadhus* tatra te nitya.m* !vai/svadeva.m* tu na*-acaran !!1040.47! var.ni+vrata+stho* nija+nitya+karma ! haris* tu sarva.m* vidhivac* cak-ara ! p-aka.m* sva+hastena p.rthag* vidh-aya ! sv-an a+sp.r/san vai bubhuje *anu+ghasram !!1040.48! su+vrata* uv-aca: dvit-iye *ahni cit-a+bhasma !sarayv-a.m* pr-ak.sipan* n.r+pa ! asthi+sa.mcayana+/sr-addha.m* !jye.s.tha.h putra/s* cak-ara sa.h !!1041.1! -ama+m.rt+p-atrae* ekasmin !payo* *anyasmi.ms* tu v-ari sa.h ! bh.rtv-a*antarik.se nidadhau !prado.se preta+tu.s.taye !!1041.2! preta+pi.n.d-an da/sa dadau !nava+/sr-addha.m* sa* ca*-acaran ! a.s.t-a+da/sa+-a/s-i.h+pra+mukh-an !pada+arth-a.ms* tatra na*-acarat !!1041.3! da/same *ahni sa+pi.n.d-a/s* ca !pi.n.da+d-ana+an+antaram ! ke/sa+/sma/srv+-adi+vapana.m* !pur-ad* bahir* ak-arayan !!1041.4! tatra bandhu+jan-an sarv-an !bhojay-am -asa pi.n.da+da.h ! deha+/suddhi.m* vidh-aya*atha !cak-ara*ek-a+da/sa+ahikam !!1041.5! /sr-i+k.r.s.na+p-uj-a.m* tatra*-adau !k.rtv-a /sr-addha.m* ca vai.s.navam ! cak-ara tarpa.na.m* vi.s.no.h !s-amabhir* vai.s.navai.h sa* ca !!1041.6! /sr-addh-any* ek-a+da/sa tata.h !pa?nca vi.s.nu+ga.nasya ca ! brahma+-ad-in-a.m* ca pa?nc-an-am* !cak-ara*ittha.m* sa* .so+.da/sa !!1041.7! v.r.sa+utsarga.m* tata.h k.rtv-a !mah-a+eka+uddhi.s.tam eva ca ! vi.s.num abhyarcya*uda+ku.mbha.m* !dadau sa+anna.m* sa+s-utrakam !!1041.8! /sayy-a.m* sa+upaskar-a.m* pr-ad-at !trayo+da/sa pad-ani ca ! viprebhyo* *a.s.ta+vidh-any* eva !saha dak.si.nay-a sa* ca !!1041.9! go+ratha+a/sva+mahi.sy-+-adi+ !+d-an-ani pradadau tath-a ! /sr-addh-ani .so+.da/sa tatas* !tantre.na*eva cak-ara sa.h !!1041.10! tatra*-adya.m* m-asika.m* /sr-addha.m* !tato* *as-av* -una+masikam ! dvit-iya+m-asika.m* cakre !tatas* traipak.sika.m* n.r+pa !!1041.11! t.rt-iya+m-asika.m* ca*atha !turya+m-asikam -acarat ! tata.h pa?ncama+m-asya.m* ca hy* !-una+.s-a.nm-asika.m* ca sa.h !!1041.12! .sa.s.tha+m-asya.m* tata.h /sr-addha.m* !cakre saptama+m-asikam ! tato* *a.s.tama.m* m-asika.m* ca !/sr-addha.m* navama+m-asikam !!1041.13! tato* da/sama+m-asya.m* ca !tath-a*ek-a+da/sa+m-asikam ! cakre dv-a+da/sa+m-asya.m* ca !sa* -una+abdikam antimam !!1041.14! tata/s* ca bhojay-am -asa !sva+j?n-at-in br-ahma.n-a.ms* tath-a ! sa+pi.n.d-i+kara.na+/sr-addha.m* !dv-a+da/se *ahni cak-ara ca !!1041.15! ni.h/sv-asa+dhenu.m* tatra*ad-at !pi.n.da+sa.myojan-ad* anu ! mok.sa+dhenu.m* ca dattv-a*asau !v-amadevyam ag-apayat !!1041.16! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !dine tatra sahasra/sa.h ! catur+vidh-ani so* *ann-ani !sva+j?n-at-i.m/s* ca*itar-an api !!1041.17! trayo+da/se *ahni sa.mp-ujya !vi.s.nu.m* ca /srava.na+-adik-an ! dattv-a d-an-ani bahudh-a !p-atheya+/sr-addham -acarat !!1041.18! tata.h sn-atv-a vi/suddhe *asau !paridh-aya ca v-asas-i ! ga.na+-i/sa.m* p-ujayitv-a*eva !k-aray-am -asa ma;ngalam !!1041.19! tad-a tasmai dharma+/si.sy-a.h !paur-a/s* ca /sata/so* *apare ! dadur* dhana.m* bahu+vidha.m* !n-utan-any* a.m/suk-ani ca !!1041.20! tatra*api bhojay-am -asa !dine vipr-an sahasra/sa.h ! so* *any-a.m/s* ca*-agantuk-a.ml* lok-an !pr-apt-a.m/s* ca*anna+arthino* *a+khil-an !!1041.21! s-a.mnidhy-ad* *dhi hares* tasminn* !aurdhvadehika+karma.ni ! k.rte *api mukhya+kalpena !ny-una.m* kim+api na*abhavat !!1041.22! r-ama+prat-apa.h sa+suta.h !icch-a+r-ama/s* ca sa+striyau ! japata.h sma k.r.s.na+mantra.m* !tau pitur* labdham anv+aham !!1041.23! harau saha+udare *atha*-as-it !k.r.s.na+dh-ir* vism.rt-a tayo.h ! icchay-a*eva prabhos* tasya !pravraji.syata* -alay-at !!1041.24! karma+k-a.n.da+patham ittham -i/svaro* ! bh-u+tale pratihita.m* tu n-astikai.h ! sa.mpravartayati sa* sma bh-u+pate ! t-ata+medha+vidhi+c-ara.nena vai !!1041.25! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne dharma+-urdhva+dehika+kriy-a+vidhi+n-am-a*eka+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: yath-a+vidh-ana.m* sa.mv.rtte !pitur* uttara+karma.ni ! aicchat tata.h pravrajitu.m* !n-ila+ka.n.tho* nara+adhipa !!1042.1! [a: 1042.1: #/+nilaka.n.tho#/- corrected to #/+n-ilaka.n.tho#/-. :a] sneha.m* svasmin sva+bandh-un-a.m* !sakh-in-a.m* ca pura+okas-am ! sarva+adhika.m* sa* vij?n-aya !sva+pravrajy-a+antar-ayakam !!1042.2! tac+ch-antaye ga.na+adhi+-i/sa.m* !sarva+vighna+niv-ara.nam ! d-urv-a+-adibhi.h sa* sa.mp-ujya !tu.s.tv-a prayata+a?njali.h !!1042.3! vighna+-i/sa vighna+caya+kha.n.dana+n-ama+dheya ! /sr-i+/sa.m+kara+-atma+ja sura+adhipa+vandya+p-ada ! durg-a+mah-a+vrata+phala+a+khila+ma;ngala+-atman ! vighna.m* mama*apahara siddhi+vin-ayaka tvam !!1042.4! sat+padma+r-aga+ma.ni+var.na+/sar-ira+k-anti.h ! /sr-i+siddhi+buddhi+paricarcita+ku;nkuma+/sr-i.h ! dak.sa+stane valayit-a*ati+mano+j?na+/su.n.do* ! vighna.m* mama*apahara siddhi+vin-ayaka tvam !!1042.5! p-a/sa+a;nku/sa+ab+ja+para/s-u.m/s* ca dadhac* caturbhi.h ! dorbhi/s* ca /so.na+kusuma+srag+um-a+a;nga+j-ata.h ! sind-ura+/sobhita+lal-a.ta+vidhu+prak-a/so* ! vighna.m* mama*apahara siddhi+vin-ayaka tvam !!1042.6! k-arye.su vighna+caya+bh-ita+viri?nci+mukhyai.h ! sa.mp-ujita.h sura+varair* api modaka+-adyai.h ! sarve.su ca prathamam eva sure.su p-ujyo* ! vighna.m* mama*apahara siddhi+vin-ayaka tvam !!1042.7! /s-ighra+a?ncana+skhalana+cu?ncu+rava+-urdhva+ka.n.tha+ ! +sth-ula+unduru+drava.na+h-asita+deva+sa;ngha.h ! /s-urpa+/sruti/s* ca p.rthu+vartula+tu;nga+tundo* ! vighna.m* mama*apahara siddhi+vin-ayaka tvam !!1042.8! yaj?na+upav-ita+pada+lambhita+n-aga+r-ajo* ! m-asa+-adi+pu.nya+da+d.r/s-i+k.rta+\.rk.sa+r-aja.h ! bhakta+a+bhaya+prada+day-a+-alaya+vighna+r-ajo* ! vighna.m* mama*apahara siddhi+vin-ayaka tvam !!1042.9! sad+ratna+s-ara+tati+r-ajita+sat+kir-i.ta.h ! kausumbha+c-aru+vasana+dvayae* -urjita+/sr-i.h ! sarvatra ma;ngala+kara+smara.na+prat-apo* ! vighna.m* mama*apahara siddhi+vin-ayaka tvam !!1042.10! deva+antaka+-ady+asura+bh-ita+sura+-arti+hart-a ! vij?n-ana+bodhana+vare.nya+tamo+apahart-a ! -anandita+tri+bhuvana+-i/sa+kum-ara+bandho ! vighna.m* mama*apahara siddhi+vin-ayaka tvam !!1042.11! su+vrata* uv-aca: iti sa.mst-uya vighna+-i/sa.m* !ta.m* pra.namya ca bh-u+pate ! /sucer* da/samy-a.m* /sukl-ay-a.m* !pravavr-aja hari.h prage !!1042.12! a+p.r.s.tv-a*eva*agra+ja+-ad-in sv-an !bandh-un paura.m* ca ka.m+cana ! ek-ak-i niryayau geh-an* !nitya+sn-ana+chalena sa.h !!1042.13! uda;n+mukha/s* cac-ala*-adau !tapa/s+cary-a+samutsuka.h ! sa.mpr-apya saray-u+t-iram !ati.s.thad* vi+jane k.sa.nam !!1042.14! sa+-acch-adana.m* tu kaup-inam !uttar-iya.m* m.rga+ajinam ! bibhrad+da.n.da.m* ca p-al-a/sa.m* !brahma+s-utra.m* sita.m* tath-a !!1042.15! ka.n.the dadh-anas* tulas-i+ !k-a.s.tha+ja.m* m-alik-a+dvayam ! sa+candraka+-urdhva+pu.n.drasya !lal-a.te lak.sa.na.m* tath-a !!1042.16! ja.t-a.m* mau?nj-i.m* mekhal-a.m* ca !japa+m-al-a.m* kama.n.dalum ! bhik.s-a+p-atra.m* vastra+kha.n.da.m* !bibhrat+p-an-iya+g-alanam !!1042.17! /s-ala+gr-ama+/sil-a.m* b-ala+ !+mukunda.m* ca*alpa+sa.mpu.te ! nidh-aya v-asas-a*-ave.s.tya !ka.n.the bibhrad* a+p-aduka.h !!1042.18! laghv-i.m* ca pustik-a.m* s-ara+ !+catu.skasya su+rak.sit-am ! madhu+uttha+akta+su+vastra+-adyai.h !skandhe bibhrad* ati+priy-am !!1042.19! eva.m+vidha.h sthito* dh-armir* !uttit-ir.sur* mah-a+nad-im ! jana+dar/sana+bh-ita/s* ca !tary-a.h pratyaik.sata*-agamam !!1042.20! t-avat tatra*asura.h ka/s+cit !-ay-ad* vik.rta+vigraha.h ! pr-ag+anyo+anya+-ayudha+hata+ !+asura+/se.sa/s* ca tad+ripu.h !!1042.21! m.rt-an-am api sa* sv-an-a.m* !priya.m* kartu.m* samudyata.h ! a+sah-aya.m* sthita.m* sadyo* !nady-a.m* cik.sepa ta.m* ru.s-a !!1042.22! patita.h sa* mah-a+nady-a.m* !dh-iro* rak.san sva+pustik-am ! tarati sma*ati+bh-im-a.m* t-a.m* !y-adobhir* ati+bh-i.sa.nai.h !!1042.23! -a raver* uday-at t-a.m* tu !sa+ardha+y-ama+traya.m* taran ! pr-apa p-ara.m* tatas* tasy-a* !yojana+tritay-at param !!1042.24! yath-a svam asuro* vidy-an* !m.rtam ity* -acara.ms* tath-a ! uhyam-ano* hi kallolair* !ni/s+ce.s.to* *ad.r/syata*iva sa.h !!1042.25! ce.s.t-a+virahitatv-at ta.m* !m.rtam ity* avagatya sa.h ! tan+m-ay-a+mohito* daityas* !tato* *ag-ad* ati+har.sita.h !!1042.26! yatra tatra sthit-an sv-iy-a.ms* !tat+sva+karma*avadac* ca sa.h ! ke+cin* m.rta.m* hari.m* tatra !menire na ca ke+cana !!1042.27! yoga+ai/svarye.na k.r.s.nas* tu !na pr-apto* *ambu+par-abhavam ! tato* yay-av* uttarasy-a.m* !k.r.s.na+var.na.m* h-ima+-alayam !!1042.28! dharmasya kula+devo* *atha !han-um-a.m*/s cira+j-ivina.h ! k.rta+ahniko* hari.m* dra.s.tu.m* !deva+geham up-agamat !!1042.29! sa* hi /sr-i+r-ama+candrasya !d.r.dha+bhakto* *anu+v-asaram ! tad+dar/sana.m* karoti sma !sva+i.s.ta+deva.m* vidan hi tam !!1042.30! a+pa/sya.ms* tatra ta.m* pury-a.m* !vivicya ca sam+antata.h ! a+pr-apya saray-u+t-ire !muh-urta.m* dhy-anam -acarat !!1042.31! dharma+bhakt-i po.sayitum !ucchetu.m* tad+virodhina.h ! caritu.m* bh-arate var.se !nirgata.m* tam avait tata.h !!1042.32! viditv-a tat+sthiti.m* t-ur.nam !utplutya saray-u.m* tata.h ! b-ala+r-upa+dhara.h k.r.s.na.m* !pr-apya natv-a* *agrata.h sthita.h !!1042.33! tam uv-aca hari.h pr-ita.h !pra.namya*aho kapi+-i/svara ! kula+devo* *asi na.h sa+ak.s-at !kuto* *atra sahas-a*-agata.h !!1042.34! ghora+ara.nya.m* nirgatasya !tap-a.msi taptum icchata.h ! dar/sana.m* ma;ngal-aya*eva !j-ata.m* te mama v-a?nchitam !!1042.35! tvan+n-ama+ucc-ara.n-ad* eva !g.rh-ad* gr-ama+antara.m* n.r.n-am ! vrajat-a.m* k-arya+siddhi.h sy-at !tat+sa+ak.s-ad+dar/san-at kim u !!1042.36! hanum-an uv-aca: j-an-ami tv-am aha.m* sa+ak.s-ad* !i.s.ta+deva.m* mama prabho ! s-it-a+pati.m* r-ama+candra.m* !pure *atra vara+da.m* ca me !!1042.37! dine yatra+-agato* *asi tva.m* !prabho chuppayasa.h pure ! tata.h+prabh.rty* anu+dina.m* !karomi tava dar/sanam !!1042.38! nitya+karma vidh-aya*adya !sa.mgava+ante tvad+-ik.sa.nam ! kartu.m* dharma+g.rha.m* y-ato* !na d.r.s.tas* tatra vai bhav-an !!1042.39! tatas* tvad+dhy-ana+yogena !j?n-atv-a tava cik-ir.sitam ! atra*-agato* did.rk.sus* tv-a.m* !k.rp-a.m* kuru mayi prabho !!1042.40! m-anu.sya+n-a.tyam -as-adya !yan* m-a.m* vadasi bhaktavat ! tat te /sobhanam eva*asti !d-asa* eva*asmi te tv* aham !!1042.41! s-aka.m* tvay-a*-agami.sy-ami !yady* -aj?n-a tava tarhi tu ! sev-a.m* vane kari.sy-ami !nitya.m* tava tapasyata.h !!1042.42! /sr-i+bhagav-an uv-aca: m-arute bhakta+r-aja.m* tv-a.m* !j-an-amy* an+upama.m* d.r.dham ! smar-ami tv-a.m* yad-a tarhi !tvay-a*-agamya.m* mama*antike !!1042.43! t-ivra+vair-agya+yuktasya hy* !ud-as-inasya sarvata.h ! s-a.mprata.m* rocate na*eva !sa;nga.h kasya*api me vane !!1042.44! sva+sth-ana.m* y-ahi yarhi*icch-a !tava*api sy-an* mad+-ik.sa.ne ! tarhi dhy-anena buddhv-a m-am !upey-a* yatra tatra bho !!1042.45! su+vrata* uv-aca: ity* uktas* tena hanum-a.ms* !tad+eka+antika+bhakta+r-a.t ! tad+i;ngita+j?na.h sahas-a !ta.m* pra.namya tiro* *abhavat !!1042.46! kva+cit kva+cit tad+-ik.s-ayai !vanam abhyetya d-urata.h ! pra.namya ta.m* tiro+dhatte !kva+cit ti.s.thati ca*agrata.h !!1042.47! ghore *ara.nye kva+cit ta.m* ca !sam-adhi+stham avetya sa.h ! bh-uta+hi.msra+-adito* rak.s-a.m* !karoty* eva*abhita/s* caran !!1042.48! gate marut+sute so* *atha !m-asena*eva mah-a+vrat-i ! pr-apad* *dhima+giri.m* k.r.s.na.m* !vyat-itya bahu/so* *a.tav-i.h !!1042.49! upatyak-ay-a.m* tasya*adrer* !dinai.h katipayair* asau ! bh-uri+vy-ala+m.rga+-ak-ir.na.m* !pravive/sa mah-a+vanam !!1042.50! si.mhair* vy-aghrair* var-ahai/s* ca !mahi.sai/s* ca mah-a+gajai.h ! gavayai* rurubhi/s* ca*eva !vy-apta.m* kast-urik-a+m.rgai.h !!1042.51! bahu+pu.spa+phala+-anamra+ !+n-an-a+bh-u+ruha+j-atibhi.h ! saridbhi/s* ca sarobhi/s* ca !yukta.m* n-an-a+patattribhi.h !!1042.52! ati+iva su+kum-ara+a;ngo* !vanya+kanda+phala+a/sana.h ! nir+up-anat+pado* dh-iro* !b-alo* *api hi.msra+nir+bhaya.h !!1042.53! -atma+dar/s-i d-irgha+dar/s-i !ku/sa+agra+matir* a+smaya.h ! vicac-ara vane tatra !sva+dharma.m* parip-alayan !!1042.54! vana+v-asa.m* du.hkha+r-upam !api geha+sukha+adhikam ! manute sma viraktatv-ad* !gr-amya+saukhya+bh.r/sa+a+ruci.h !!1042.55! bharata+-akhy-ana+p-a.tha+-adyai.h !pr-apta+a+sa;nga+matir* hari.h ! pulahasya*-a/srame kartu.m* !tap-a.msi bh.r/sam utsuka.h !!1042.56! ekad-a vism.rta+adhv-a*asau !di/sam -abadhya sa.mcalan ! a+labdha+phala+toya+-adir* !vyatyakr-amad* dina+trayam !!1042.57! tur-iye *ahni nir+annatv-ac* !carata.h /sithila.m* vapu.h ! dhara.ny-a.m* nyapatat tasya !v-ata+-ahata* iva dhvaja.h !!1042.58! sa* muh-urta.m* tath-a+bhuta.h !/sanair* utth-aya locane ! unm-ilya sarvata.h pa/syan !nad-i.m* d-ur-ad* avaik.sata !!1042.59! /sanai/s* calan* av-apat t-a.m* !himavat+p-ada+ni.hs.rt-am ! -apad+dharma+anus-are.na !tatra naityakam -acarat !!1042.60! papau toya.m* tatas* tasy-a.h !pr-apa ki.m+cana nirv.rtim ! tat+t-ira+stha+va.ta+adhast-ad* !vi/sa/sr-ama sa* bh-u+pate !!1042.61! sva+pre.s.thasya hare.h k.rcchra.m* !vana+v-asa+samudbhavam ! a/saknuvann* iva dra.s.tu.m* !vive/sa*ambu+nidhi.m* ravi.h !!1042.62! so* atha s-aya.mtan-i.m* sa.mdhy-am !up-as-am -asa dar/sayan ! pr-apt-an-a.m* t-ivra+vair-agya.m* !nai.s.thik-an-a.m* sthiti.m* prabhu.h !!1042.63! andha+k-aro* mah-an -as-it !tatra k.r.s.na+a.s.tam-i+ni/si ! na*ad.r/syanta* abhra+sa.mtaty-a !chann-any* .rk.s-a.ni ca*an+agha !!1042.64! /siv-a* gh-uk-a/s* ca /s-ard-ul-a.h !/sabdayanta* itas* tata.h ! bhramanti sma ca jhill-in-a.m* !/sabd-as* t-ik.s.n-a/s* ca jaj?nire !!1042.65! -asan ghana+rav-a* bh-im-a.h !saha*eva stanayitnubhi.h ! parita.h prasphuranti sma !vidyuta/s* ca muhur* muhu.h !!1042.66! bh-uta+-avalyo* bhramantya/s* ca !d-ur-ad* dad.r/sire muhu.h ! bhaya.m+kar-a*eva s-a r-atrir* !dh-ir-a.n-am apy* abh-un* n.r+pa !!1042.67! haris* tu r-adh-a+patim eva citte ! d.r.dha+-asana.h sva.m* paricintay-ana.h ! pr-apat sam-adhi.m* gata+bh-i.h pra/s-anta* ! -as-id* vapur* bh-ana+vih-inavat sa.h !!1042.68! [a: 1042.68: #/+Bh-ana#/-, a Gujar-ati word used in the sense of #/+sm.rti#/-. :a] tatra*-ajag-ama sahas-a dh.rta+s-uk.sma+r-upas* ! tad+dar/sana+utsuka+man-a.h pavana+a;nga+janm-a ! natv-a tam -a/srita+sam-adhim avek.sya tat tu ! sth-ana.m* bhaya.m+karam avetya sa* tatra tasthau !!1042.69! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne hari+pravrajy-ay-a.m* hima+adri+vicara.na.m* n-ama dvi+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: mah-a+ni/s-ay-a.m* pr-apt-ay-a.m* !bhairavas* tatra bh-uta+r-a.t ! -ayayau sahas-a r-ajan !k.rta+anta* iva dehin-am !!1043.1! pi/s-acair* .d-akin-ibhi/s* ca !bhairav-i+yogin-i+ga.nai.h ! v.rtas* tri+/s-ula+p-a.ni/s* ca !ja.tilo* *aru.na+v-ik.sa.na.h !!1043.2! d-ipik-an-a.m* sahasre.na !d.r/syas* t-ala+druma+upama.h ! vy-atta+-asyas* t-ik.s.na+da.m.s.tr-a+ugro* !ma.s-i+var.no* bhaya.m+kara.h !!1043.3! manu.sya+pa/su+pak.sy+-adi+ !+m-a.msa+t.rpta.h khara+-arava.h ! danta+antara+gat-a.m/s* carvan !pa/s-u?n* j-ivata.h* eva ca !!1043.4! rakta+a?ncita+sam+agra+a;nga.h !pretair* anugato* a+sitai.h ! skandha+-asakta+-ahata+m.rga+ !+var-aha+mahi.s-adibhi.h !!1043.5! tad+va.ta+druma+v-asa/s* ca !tad+vana+pr-a.ni+bhojana.h ! vih-ara+artha.m* ca bhak.sya+artha.m* !gata.h punar* up-agata.h !!1043.6! tasya tasya*anug-an-a.m* ca !ghora+/sabdena bh-uri.n-a ! sa.mtrast-a* dudruvur* vany-a.h !/s-ard-ula+-ady-a* itas* tata.h !!1043.7! tac+chabda.m* m-aruti.h /srutv-a !cakre kila+kila+dhvanim ! tatrasus* tena te sarve !vy-aptena kakubha/s* ca kham !!1043.8! haris* tena jaj-ag-ara !preta+pa.m* ca dadar/sa tam ! tath-a*apy* an+udvigna+man-a.h !sva+sthas* tasthau sa* nir+bhaya.h !!1043.9! ta.m* d.r.s.tv-a sa+ga.na.h kruddho* !bhairavo* bh-ima+dar/sana.h ! pr-aha*asmat+sth-ana+ga.m* hy* ena.m* !bh-uta bhak.saya sa+tvaram !!1043.10! preta m-araya /s-ulena !rak.sa.h kh-ada*asya ca*-ami.sam ! piba .d-akini /s-ighra.m* tva.m* !kava+u.s.na.m* raktam asya ca !!1043.11! vadann* ittha.m* tat+sam-ipam !-agato* hantum udyata.h ! ga.n-a* jigh.rk.savas* ta.m* ca !cakrur* ghora.m* rava.m* muhu.h !!1043.12! t-avat sva+r-upa.m* jagr-aha !mah-a+giri+nibha.m* kapi.h ! pucchena*-ave.s.tya /sata/sa.h !pi/s-ac-an so* *ahanat pad-a !!1043.13! m.rta+pr-ay-a* babh-uvus* te !ki.m+tu sva+a+/subha+karmabhi.h ! n-arak-a* iva d-ir.na+a;ng-a* !na mriyante sma bh-umi+pa !!1043.14! bhairava.m* d.r.dha+mu.s.ty-a*eva !t-a.dayitv-a mah-a+ravam ! cak-ara bh-uya.h k-i/sa+indro* !dar/sayan vik.rta+-ananam !!1043.15! udvaman raktam -asyena !nyapatat sa* hato* bhuvi ! ga.n.da+/sailae* iva*a+ga+indr-ac* !c-ur.naya?n* *chata/sa.h svak-an !!1043.16! punas* t-a.dana+bh-ito* *asau !/sanair* d-uram ag-at tata.h ! dudruvu/s* ca ga.n-as* tasya !trast-a.h sarvae* itas* tata.h !!1043.17! tatra tatra nil-iya*eva !tasthus* te sa+kal-a.m* ni/sam ! kapi+indro* *asti gato* v-a*iti !v-ik.sam-a.n-a.h paras+param !!1043.18! dhy-ana+sthitas* tu bhagav-an !g-u.dha+ai/svarya.h sva+m-ayay-a ! na*eva*abrav-it ki.m+cid* api !vyuttasthau ca*aru.na+udaye !!1043.19! sn-atv-a*-ahnika.m* kurvate *asmai !phal-any* -ah.rtya m-aruti.h ! su+sv-ad-uni dadau j-anann* !upo.sa.na+catu.s.tayam !!1043.20! hari.h k.rta+-ahnikas* tasya !pra/sa.msann* upak-arit-am ! bhuktv-a t-ani jala.m* p-itv-a !gantum aicchat tato* *agrata.h !!1043.21! han-umanta.m* pari.svajya !b-ala+m-urti+dhara.m* tata.h ! pr-aha rak.sy-a* vaya.m* k-ale !tvay-a*asi kula+devat-a !!1043.22! m-arutis* tam uv-aca*atha !m-a m-a.m* mohaya m-ayay-a ! d-aso* *asmi tava he r-ama !dharma+nandana m-a.m* smare.h !!1043.23! uktv-a*ittham antar+dhim ag-at !pr-ita.h pavana+nandana.h ! uda;n+mukho* hari.h pr-ay-at !pr-a.ni+/sreyas+k.rd+-ik.sa.na.h !!1043.24! yatra r-atri.h paten* m-arge !tatra*eva*uv-asa nir+bhaya.h ! yath-a+labdha+phala+anna+-adi+ !+bhu?nj-ana.h kva+apy* up-avasan !!1043.25! dinai.h katipayai.h /sy-ama.m* !ta.m* vyat-itya hima+-alayam ! agre /sveta.m* tam eva*adri.m* !dadar/sa gagana+sp.r/sam !!1043.26! raupya+var.na.m* drumair* h-ina.m* !pa/su+pak.sy+-adi+varjitam ! vi+citra+dh-atu+khanibhir* !yukta.m* vitata+kandaram !!1043.27! tapasvi+jana+sa.msevya.m* !sevita.m* devat-a+ga.nai.h ! kva+cic* ca hema+var.na.m* ta.m* !dadar/sa girim adbhutam !!1043.28! upatyak-asv* eva cara.ms* !tasya*as-av* ekad-a n.r+pa ! vism.rta+adhv-a nad-i.m* k-a.m+cit !pr-apa tat+p-ada+ni.hs.rt-am !!1043.29! t-a.m* kva+cij* j-anu+daghna+ud-a.m* !kva+apy* a+g-adha+jal-a.m* hari.h ! prati+p-ura.m* taran y-ato* !dadar/sa*agre naga+dvayam !!1043.30! ekas* tasy-a.h pa/scime ca !pr-ag* eka/s* ca*unnato* giri.h ! tayor* antar* nad-i+m-ulam !avaik.sata mah-a+guh-am !!1043.31! tato* *adhv-ana.m* sa* na*apa/syat !s-urya/s* ca*astam up-agamat ! atha pr-ak+parvate ka/s+cit !pum-an d.r.s.to* *a+mara+upama.h !!1043.32! sa* hi m-urto* hima+giris* !ta.m* ka.m+cit siddha+yoginam ! daiv-ad* a+m-arga+ga.m* j?n-atv-a !tatra m-argam adar/sayat !!1043.33! pravi/sya*asy-a.m* guh-ay-a.m* tva.m* !nady-am eva vraja?n* *chanai.h ! agre vartma pr-apsyati*iti !tam uktv-a* *abh-ut tiro* naga.h !!1043.34! tac* *chrutv-a pracala.ms* tena !path-a bh-uri+tamo+bh.rt-a ! ni/sa.h prathama+y-ama+ante !bahir* m-argam av-apa sa.h !!1043.35! tatra*a+g-adha+jalo* d.r.s.to* !hradas* tena* ati+vist.rta.h ! ta.te tasya*avasat t-a.m* tu !ni/s-a.m* k.sudhita* eva sa.h !!1043.36! pr-atas* tata.h pracalitas* !t.rt-iye *ahni mah-a+patham ! pr-apa*ittha.m* sa* vyat-iy-aya !dur+ga+sth-an-ani bh-uri/sa.h !!1043.37! ittha.m* hy* a+m-anu.sa+k.rtir* n.r+pa var.ni+r-aja.h ! pa/syann* um-a+janayitu.h sa* vi+citra+/sobh-am ! pr-apa*-a/srama.m* katipayair* mano+j?na.m* ! brahma+-atma+jasya pulaha+-akhya+mune.h prasiddham !!1043.38! [[iti iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne bhairava+ga.na+par-ajaya+pulaha+-a/srama+-agamana+nir-upa.na+n-am-a tri+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: ta.m* dadar/sa*-a/srama.m* k.r.s.no* !dar/san-ad* eva p-avanam ! tapa.h+siddhi+prada.m* t-ur.na.m* !/sraya.n-iya.m* mumuk.subhi.h !!1044.1! yatra*-atma+bhakta+v-atsaly-ad* !icch-a+r-upe.na nityad-a ! sa+ak.s-at k.r.s.na.h sa.mnihito* !bhagav-an bhavati dhruvam !!1044.2! -ar.sabho* bharato* yatra !tapa/s* cakre pur-a n.r+pa ! mah-a+pu.ny-a cakra+nad-i !parito* yatra vartate !!1044.3! tatra sn-atv-a mah-a+nady-a.m* !nitya+karma vidh-aya ca ! sa* cakre mukta+n-athasya !vi.s.nor* dar/sana+p-ujane !!1044.4! bharatasya tapa.h+sth-ane !sva+-av-asam akarot tata.h ! tadvad* -ar-adhana.m* vi.s.nor* !ak-ar.s-ic* ca mah-a+tap-a.h !!1044.5! m.rga+arbhe dayay-a tasya !vi.s.nu+up-asanae* -asa ya.h ! vighna.h smara.ms* ta.m* ca muhur* !a+sa;ngo* nityam -asa sa.h !!1044.6! sa.mtyakta+b-ahya+sa;ngo* *api !pura.m+jana+kath-a.m* muhu.h ! cintayann* -antarasya*api !buddhy+-ade.h sa;ngam ujjahau !!1044.7! a+sa;nga.m* nir+gu.na.m* /suddha.m* !prak-a/sa.m* nityam a+k.saram ! sac+cid+r-upa.m* svam -atm-ana.m* !manyate sma*a+jam a+vyayam !!1044.8! tatra*ekena pad-a ti.s.than* !-urdhva+b-ahu+dvayo* japan ! g-ayatr-i.m* veda+janan-i.m* !tapo* *atapyata du.s+karam !!1044.9! arka+ma.n.dala+madhya+stha.m* !bhagavanta.m* hira.nmayam ! /sa;nkha+cakra+dhara.m* deva.m* !dadhyau h.rdi tapa/s* caran !!1044.10! tri+k-ala.m* ga.n.daki+sn-ana.m* !mukta+n-athasya p-ujanam ! vidadhat praty+aha.m* cakre !tapa.h phala+dala+-adi+bhuk !!1044.11! tasya vipra+ba.tor* b-alye !d.r.s.tv-a bh-uritara.m* tapa.h ! vismaya.m* pr-apur* aty+artha.m* !bahavo* *api tapasvina.h !!1044.12! ki.m* k-ay-adhava* e.sa* ki.m* dhruva* uta skanda.h kum-aro* *atha v-a ! datto* v-a .rbhur* e.sa* ki.m* nu bhagav-an n-ar-aya.na+.r.sir* nara.h ! du.h+s-adhy-ani n.rbhis* tap-a.msi kurute p-ur.na+indu+/s-anta+dyutir* ! ity* -a/scarya+va/s-at tapasvi+munibhis* tepe tapas* tarkita.h !!1044.13! tapasyanta.m* ca ta.m* d.r.s.tv-a !tat+sva+r-upa+vida/s* ca ye ! te tu gl-ani.m* par-a.m* pr-apu.h !sva+pre.s.ta+k.rcchra+dar/san-at !!1044.14! sad-a saha+carau tasya !bhakti+dharmau tapa.h+priyau ! tapa.h kurvati tasmin sma !ti.s.thatas* tasya p-ar/svayo.h !!1044.15! -urdhva+b-ahor* eka+pad-a !ti.s.thato* *ati+k.r/sasya ca ! bhaktir* dak.se v.r.so* v-ama !-ast-a.m* bh-u+p-ata+/sa;nkay-a !!1044.16! nir+dambham eva munivad* !-adityam upati.s.thata.h ! c-aturm-asya.m* vyat-iy-aya !sa+-a/scary-an kurvato* mun-in !!1044.17! ek-a+da/sy-a.m* prabodhany-am !atha sa+ak.s-ad* div-a+kara.h ! upey-aya*antika.m* tasya !dvi+bhujo* divya+vigraha.h !!1044.18! ta.m* vilokya nija+abhy-a/se !sa+ak.s-ad* bh-as+karam -agatam ! pra.namya sa+a.s.ta+a;ngam asau !baddha+a?njali+pu.to* *abrav-it !!1044.19! jaya jaya jagad+-atman bh-as+kara*ahas+kara tva.m* ! sa+kala+nigama+m-urte br-ahma.na+-ar-adhan-iya ! bh.r/sa+tamasi nimagna.m* tv-a.m* vin-a j-iva+loka.m* ! sukhayitum iha ko* v-a /saknuy-at tan* nirasya !!1044.20! jagad+avana+nirodha+utpatti+hetus* tvam -i/so* ! hari+hara+vidhi+m-urti.h sarva+loka+prak-a/sa.h ! abhimata+phala+d-at-a*up-asakebhya.h k.rp-alo ! namana+para+n.r.n-am apy* -amaya+ogha.m* niha.msi !!1044.21! anala+hima+kara+-ady-a.h santi tejasvino* ye ! tae* iha bhavata* eva pr-apya teja/s* caranti ! tava vara+da kila*etan* ma.n.dala.m* pr-apnuyur* ye ! punar* iha bhava+v-ar+dhau te na majjanti mukt-a.h !!1044.22! iha tava kira.nasya*asya*ekakasya*api teja.h ! sahitum a+m.rta+pe.sv* apy* a.n.da+ko/se na ko+api ! prabhavati kim u tarhi brahma.nas* te *a.m/su+m-alin ! sa+kala+kira.na+tejas* ta.m* nam-ami*-i/svara.m* tv-am !!1044.23! ciram iha mama citte *abh-ipsita.m* dar/sana.m* te ! durita+nicaya+m-ula+utk.rntana.m* pr-apya ca*adya ! udayae* iva sudh-a+a.m/sor* ar.navasya*ati+har.so* ! h.rdaya+kuhara+madhye m-ati na*eva*ab+ja+bandho !!1044.24! su+vrata* uv-aca: iti stuvanta.m* ta.m* pr-aha !s-urya+n-ar-aya.no* vaca.h ! hare tubhya.m* prasanno* *asmi !vara.m* mad* varaya*-ipsitam !!1044.25! tato* harir* yay-ace ta.m* !vara.m* svasya*abhiv-a?nchitam ! bhagavan yadi tu.s.to* *asi !tarhi dehi mad+-ipsitam !!1044.26! tamo+apahas* tvam eva*iti !tama.h sarva.m* mama*antaram ! hartum arhasi deva+-i/sa !du.hkha+sa.ms.rti+k-ara.nam !!1044.27! k-ama.h krodha/s* ca lobha+-ady-a* !indriy-a.ni ca var.nina.h ! mah-a+araya.h santi tebhyas* !tvay-a k-arya.m* mama*avanam !!1044.28! tapa.h+sthairyam a+k-amatva.m* !sarva+indriya+jayas* tath-a ! nai.s.thika+brahma+carya+-ady-a* !gu.n-a.h syu.h sarvad-a mayi !!1044.29! yad-a yad-a smareya.m* tv-am !aha.m* sva+h.rdaye prabho ! tad-a tad-a*-id.r/sena*eva !tvay-a deya.m* sva+dar/sanam !!1044.30! et-avad* eva me *abh-i.s.ta.m* !dehy* anyan* m-ayika.m* tv* aham ! sukha.m* kim+api na*icch-ami !tvatto* m-ay-a+vimocak-at !!1044.31! su+vrata* uv-aca: om ity* uktv-a tata.h s-uryas* !ta.m* pra.namya*abrav-id* vaca.h ! sa+ak.s-at k.r.s.nas* tvam eva*asi !j-an-ami*iti hare h.rdi !!1044.32! tath-a*api nara+n-a.tyena !m-am ittha.m* y-acasi prabho ! y-an y-acasi gu.n-a.ms* te tu !santi siddh-a.h sad-a tvayi !!1044.33! tvad+bhakte.sv* api te k.r.s.na !tvat+prat-ap-ad* bhavanti hi ! ki.m* punas* tvayi kaly-a.na+ !+sad+gu.na+-akarae* -i/svare !!1044.34! ity* uktv-a harim -anamya !pr-ita.h so* *antar* dadhe ravi.h ! hari+/sarm-a pr-ita+man-as* !tapa/s+cary-a.m sam-apayat !!1044.35! tat+k.setra+m-ah-atmyam ati+pra/sa.msa.ms* ! t-ur.na.m* tapa.h+siddhi+vidh-at.rt-a+-adi ! sa.mm-anito* bh-uri tapasvi+varyair* ! uv-asa tad+dv-ada/sik-a+dina.m* sa.h !!1044.36! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne s-urya+n-ar-aya.na+pras-adana+n-am-a catu/s+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] r-aj-a*uv-aca: harau pravrajite geh-ad* !bandhavas* tasya su+vrata ! tasmin viv.rddha+prem-a.nas* !tac+citt-a.h kim akurvata !!1045.1! /s.r.nvan k.r.s.na+kath-a* brahman !madhur-a/s* ca mano+har-a.h ! rasa+j?no* na*eva t.rpy-ami !yath-a martyo* *a+m.rta.m* piban !!1045.2! su+vrata* uv-aca: yad-a sa* bhagav-an geha.m* !tyaktv-a pravrajito* n.r+pa ! tad-a tasya vayasy-as* ta.m* !dra.s.tu.m* tad+g.rham -ayayu.h !!1045.3! a+d.r.s.tv-a tatra te nady-a.m* !vicinvanti sma ta.m* pure ! tasya*upave/sana+sth-ana.m* !yad* yat tat tad* vyalokayan !!1045.4! tatra*apy* a+d.r.s.tv-a*anyatra*api !te gave.sya su+h.rttamam ! yad-a na lebhire tarhi !rudantas* tad+g.rha.m* yayu.h !!1045.5! agra+ja.m* tasya sa.mgatya !tam ud-as-inam -asthitam ! n-ila+ka.n.tho* bhavad+bhr-at-a !gata.h kva+api*iti ca*-ucire !!1045.6! tad-a r-ama+prat-apo* *api !gehe gehe vane ca tam ! tath-a*icch-a+r-ama+mukhy-a/s* ca !vicikyur* bandhavo* *a+khil-a.h !!1045.7! sa+a/sru+netr-a/s* ca te sarve !yad-a na*-ik.santa ta.m kva+cit ! tad-an-i.m* tv* agra+jas* tasya !j-ata/s* cint-a+-aturo* bh.r/sam !!1045.8! he k.r.s.na he hare bandho !hari+k.r.s.na mama*anuja ! he n-ila+ka.n.tha he var.ninn* !ity* uccair* -ajuh-ava tam !!1045.9! mah-a+du.hkha+ab+dhi+patita.h !/socan sva+g.rham etya sa.h ! vilal-apa*uccakai.h sneh-ad* !bhr-atar* bhr-atar* iti*-irayan !!1045.10! h-a m-a.m* tyaktv-a gata.h kva*asau !bhr-at-a kamala+locana.h ! tasya bhojana+vel-a*api !gat-a n-una.m* hi naityak-i !!1045.11! kva gatv-a tasya v-ik.seya.m* !mukha.m* candra+mano+haram ! /s.r.nuy-a.m* v-a kva gatv-a*aha.m* !tad-iya.m* vacana+a+m.rtam !!1045.12! ittha.m* sa* br-ahma.na.h sneh-ad* !aty+artha.m* vilal-apa ha ! caritr-a.ni smara.ms* tasya !nin-aya*ah-ani du.hkhata.h !!1045.13! icch-a+r-ama+-adayas* te ca !bandhavo* j?n-atayas* tath-a ! tam eva nitya.m* /socanto* !ninyu.h k.rcchre.na v-asar-an !!1045.14! striya.h su+v-asin-i+mukhy-a.h !/socantyas* tam ahar+ni/sam ! k.rcchre.na*eva*ah-ani ninyur* !harer* atha kath-a.m* /s.r.nu !!1045.15! mukta+n-atha.m* namas+k.rtya !tatraty-a.m/s* ca tapasvina.h ! tato* viniryayau pr-atar* !var.n-i+indro* dak.si.n-a+mukha.h !!1045.16! bah-uny* ara.ny-ani nag-an !sarita/s* ca sar-a.msi sa.h ! atyakr-amad* a+vij?n-ata+ !+tattvo* b-ala+munir* n.r+pa !!1045.17! [a: 1045.17d: #/+n.rpa.h#/- corrected to #/+n.rpa#/-. :a] hima+-alaya+upatyak-ay-a.m* !vicaran gahana.m* mahat ! pr-apa si.mhai/s* ca /s-ard-ulair* !gajair* mattair* bhaya.m+karam !!1045.18! var-ahair* mahi.sai.h krurair* !-ak-ir.na.m* gavaya+-adibhi.h ! mah-i+ruhai/s* ca bahubhir* !mahadbhir* ati+sa.m+kulam !!1045.19! du.h+prave/sye manu.sy-a.n-a.m* !vicara.ms* tatra gahvare ! yatra s-aya.m* tatra vasan !pr-apa bu.t.tola+pattanam !!1045.20! tatra r-aj-a parvat-iyo* !mah-a+datta+abhidha.h su+dhi.h ! -av-asya sva+-alaya.m* ta.m* ca !si.seve bahu+bh-avata.h !!1045.21! bhagin-i tasya m-ay-a+-akhy-a !snehena paricaryay-a ! si.seve paray-a bhakty-a !tam -atma+/sreyase n.r+pa !!1045.22! tayo.h prasanno* bhagav-an !dattv-a sa.ms.rti+mocanam ! j?n-ana.m* svasya tata.h pr-ay-ad* !vanam eva tapa.h+priya.h !!1045.23! mukta+n-ath-an* nir+gatasya !pr-aptasya*etad* vana.m* hare.h ! vasatas* tatra tatra*asya !k-ala.h sa.m+vatsaro* *atyag-at !!1045.24! vane ghore sa* vicaran !sva+dharma.m* samyag* -acaran ! mah-antam eka.m* nyagrodha.m* !pr-aptav-an ramya+dar/sanam !!1045.25! ta.d-agena*ati+mahat-a !p-urve nady-as* tath-a*uttare ! /sobhita.m* ca nala+stambair* !mahadbhir* abhito* v.rtam !!1045.26! parito* gaja+y-uthai/s* ca !caradbhir* abhin-aditam ! ta.m* pa/sya.ms* tatra so* *apa/syan* !mah-a+yoginam ekakam !!1045.27! ai.nam -asanam -as-inam !ja.t-a+yaj?na+upav-itinam ! sa+-acch-adana.m* ca kaup-ina.m* !vas-anam a+parigraham !!1045.28! /s-ala+gr-ama+arcana.m* k.rtv-a !g-it-a+pa.thanae* udyatam ! go+p-ala+n-amn-a vikhy-ata.m* !nan-ama vinayena tam !!1045.29! yogi+indra.h so* *api ta.m* v-ik.sya !g-a.dha+sneham iva*-adar-at ! utth-aya sadyo* *ati+pr-ity-a !parirabhya*-apa nirv.rtim !!1045.30! g-a.dha+mitre iva*ubhau t-av* !-ast-am anyo+anya+dar/san-at ! uv-asa tatra var.ni+indro* !yogi+indre.na*ati+m-anita.h !!1045.31! m-anaya.ms* ta.m* gurutvena !b-ala+sv-am-i sa* yoginam ! a/sik.sat sa+kala.m* yoga.m* !yoga+/s-astra.m* tath-a+a+khilam !!1045.32! -adar-ac* *chhik.say-am -asa !yam-a.m/s* ca niyam-an sa tam ! -asan-ani vi+citr-a.ni !pr-a.na+-ay-ama+kal-as* tath-a !!1045.33! praty-ah-ara.m* dh-ara.n-a.m* ca !dhy-ana.m* ca manas-a hare.h ! sam-adhim a;nga+bh-uta.m* sa* !/sik.say-am -asa ca*a;nginam !!1045.34! sak.rt+prokta.m* hi tat sarva.m* !k-alena*alpena sa* prabhu.h ! yath-avad* eva jagr-aha !guru.m* vism-apaya.m/s* ca tam !!1045.35! net-i.m* ca dvi+vidh-a.m* basti.m* !kau?njar-i.m* naulik-a.m* tath-a ! /sa;nkha+prak.s-alana+-ady-a/s* ca !kriy-a* -ad-av* as-adhayat !!1045.36! tata.h krame.na ca*a.s.ta+a;nga+ !+yoga.m* sa* samas-adhayat ! guru+upadi.s.ta+m-arge.na !k-alena*alpena bh-u+pate !!1045.37! yoga+/s-astra.m* tu ni+khila.m* !/sruti+m-atre.na so* *agrah-it ! tena*ati+vismito* yog-i !ta.m* mene k.r.s.na+sa.mnibham !!1045.38! svasya*ati+ni.h+sp.rhasya*api !tasmin prema+ati/s-ayit-am ! d.r.s.tv-a matimat-a.m* /sre.s.tho* !mene ta.m* gurum eva sa.h !!1045.39! paras+para.m* guru+dhiyau !sevam-anau paras+param ! kanda+m-ula+phala+-ah-ar-av* !-u.satus* tatra vatsaram !!1045.40! saham-anau hima.m* v-ata.m* !var.sa.m* ca*-atapam anv+aham ! sn-atau tri+savana.m* t-ivra.m* !cakr-ate tapa* eva tau !!1045.41! tad+-a/srama+sam-ipe *atha !gho.so* go+pair* ak-aryata ! mahi.s-ir* g-a/s* c-arayadbhir* !-ay-atai/s* ca yad+.rcchay-a !!1045.42! tatra*-agatya prati+dina.m* !/s-ard-ul-a.h pa?nca+.s-an pa/s-un ! abhak.saya.ms* tato* go+p-a* !babh-uvu.h khinna+cetasa.h !!1045.43! yogi+indra.m* pr-arthay-am -asus* !tatas* te rak.sa na.h pa/s-un ! yogi+r-aja sam+artho* *asi !n-ama sva.m* sa+arthaka.m* kuru !!1045.44! a+/sakta.h pa/su+rak.s-ay-a.m* !so* *atha cint-a+kulo* *abhavat ! tatas* tam -aha var.ni+indra/s* !cint-a.m* tyaja mah-a+mune !!1045.45! /sa;nkha.m* v-adaya tena*eva !na*-ay-asyanty* atra hi.msak-a.h ! tava yoga+prat-apena !gami.syanty* adya te tv* ita.h !!1045.46! ity* ukta.h so* *api yog-i ta.m* !m-anayan dharma+nandanam ! tad-a*eva k.rpay-a dadhmau !/sa;nkha.m* d-irgh+nin-adinam !!1045.47! sa* n-ado* y-avati k.setre !vy-aptas* t-avati ka/s+cana ! hi.msro* na*-ay-ac* ca tatra+stho* !jag-ama*anyatra sarva/sa.h !!1045.48! nir+bhaya.m* tad* abh-ut sth-ana.m* !s-adhos* tasya pras-adata.h ! -u.su.h sukha.m* sa+pa/savo* !go+p-al-a.h pr-apta+vismay-a.h !!1045.49! sa* ca*api vismito* yog-i !prat-apa.m* tasya ta.m* h.rdi ! j-anann* a+laukika.m* mene !puru.sa.m* ta.m* nara+-ak.rtim !!1045.50! var.ni+r-a.t* nivasa.ms* tatra !praty+aha.m* /suddha+cetas-a ! adhy-ayam eka.m* g-it-ay-a* !dvit-iya.m* su+vic-arayan !!1045.51! sva+r-upam -atmana.h /suddham !a+s-adh-ara.na+lak.sa.nai.h ! tattvato* ni/scik-aya*atha !sva+anubh-uty-a ca buddhim-an !!1045.52! praty-ah-are.na*indriy-a.n-a.m* !tath-a*anta.h+kara.nasya ca ! pr-a.nasya v.rtt-i.h sa+kal-as* !tasmin muhur* adh-arayat !!1045.53! evam abhyasatas* tasya !k-alena kiyat-a*-atmani ! babh-uva dhy-ana+yogasya !pakvat-a n.r+pa+sattama !!1045.54! tato* *asya h.rdaye *a+kha.n.dam !indriya+-adi+prak-a/sakam ! -atma+jyotir* mahad* r-ajan !sarva+k-alam ad.r/syata !!1045.55! eva.m* vi/suddham -atm-anam !a+k.sara+brahma.n-a saha ! aikyena bh-avayan nitya.m* !brahma+bh-uta* iva*abhavat !!1045.56! yogam eta.m* sva+mitra.m* ta.m* !pr-arthayantam a/sik.sayat ! brahma+bh-uta.m* gatas* tena !tato* go+p-ala+yogy-* api !!1045.57! var.ni+indra.m* ca hari.m* sa+ak.s-an* !n-ar-aya.nam .r.si+-i/svaram ! avait tad+icchay-a*eva*asau !bhakti.m* tasmi.ms* tato* *akarot !!1045.58! dadhyau tam eva h.rdaye !siddha+yogo* d.r.dha+-asana.h ! aty+anta+vism.rti.m* pr-apa !tato* *asau vapu.so* muni.h !!1045.59! vih-aya bhautika.m* deha.m* !divya+dehena so* *an+agha ! go+loka.m* prayayau sadyo* !hares* tasya pras-adata.h !!1045.60! var.ni+r-aja.h siddha+yogas* !tata/s* ca*-akasmika+kriya.h ! sakhyu.h sa.msth-a+vidhi.m* k.rtv-a !pr-a;n+mukha.h prayayau tata.h !!1045.61! a+kha.n.da+brahma+r-upa+stho* !n-as-a+agra+sthira+v-ik.sa.na.h ! dhanur+mukta.h /sara* iva !pray-ati sma*adhvani drutam !!1045.62! deha+anusa.mdh-ana+h-ina/s* !cintayan k.r.s.nam ekala.h ! -adi+v-ar-aha+t-irtha.m* sa* !pr-apya*av-atsid* dina+trayam !!1045.63! [a: 1045.63b: #/+ekala.h = ekalo#/- in Gujarati. :a] yatra yatra sa* yayau ba.tu+varyas* ! tatra tatra n.r+pate janat-ay-a.h ! -agatasya hi guror* iva n-ak-at ! tasya dar/sana+mah-a+utsava* -as-it !!1045.64! [[iti iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne yoga+abhy-asa+vidh-ana+n-am-a pa?nca+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tata.h sa* va;nga+de/se.su !pr-ay-at s-ira+pura.m* ba.tu.h ! siddha+vallabha+n-am-a*-as-id* !r-aj-a yatra*ati+dh-armika.h !!1046.1! tena*ati+pr-arthito* *av-ats-ic* !c-aturm-asya.m* mah-a+muni.h ! tad+durgae* eva+anu+sava.m* !sevyam-ano* hi tena sa.h !!1046.2! go+p-ala+d-asa+n-am-a*eka.h !s-adhu.h /s-ila+gu.na+anvita.h ! sev-ay-a.m* praty+aha.m* tasya !vartate sma*ati+bh-avata.h !!1046.3! siddha+t-amasa+mantr-a/s* ca !tatra*anye siddha+sa.mj?nak-a.h ! -asan sahasra/sa.h k.sudra+ !+devat-a+up-asak-a* api !!1046.4! tatra*eke v-ita+r-aga+-akhy-a.h !ke+cid* -asa.m/s* ca var.nina.h ! eke parama+ha.msa+-akhy-a* !yati+sa.mj?n-a/s* ca ke+cana !!1046.5! bhairava+up-asak-a.h ke+cit !ke+cit k-aly-a* up-asak-a.h ! ke+cic* ca yogin-i+bhakt-a* !v-ira+vidy-a+vi/s-arad-a.h !!1046.6! kaup-ina+m-atra+vasan-a.h !siddh-as* tatra*a+parigrah-a.h ! -asann* eka+/sata.m* mukhy-as* !tapa/s+cary-a+rat-a* n.r+pa !!1046.7! t-an su+cch-aya+ujjhite sth-ane !v-asay-am -asa bh-u+pati.h ! [a: 1046.8: /S and K read #/+t-a.ms tu#/- for #/+t-an su--#/-. :a] tatra*eva*amu.m* n-ila+ka.n.tha.m* !p-ujayitv-a nyav-asayat !!1046.8! pracura+-ajya+sita+upetair* !bhak.sair* bhojyai/s* ca t-an n.r+pa.h ! praty+aha.m* to.say-am -asa !tat+tad+-ipsita+vastubhi.h !!1046.9! pa.t.tak-an -asana+artha.m* ca !dadau tebhya.h p.rthak p.rthak ! sva+siddhat-a.m* dar/sayanto* !ny-u.sus* te *api yath-a+sukham !!1046.10! tat+tad+d-ambhika+siddhatva.m* !mumuk.su.m* ta.m* dhar-a+patim ! harer* vijij?n-apayi.sor* !icchay-a*ittham abh-un* n.r+pa !!1046.11! pr-av.r.t+k-ale tatra v.r.s.ti.h !prati+var.sa+adhik-a*abhavat ! -as-arai.h p-i.dit-a* -asa.ms* !te tu siddha+abhim-anina.h !!1046.12! ghan-aghan-a* dad.r/sire !stananta.h stanayitnubhi.h ! bhaya.m+kar-abhir* vidyudbhir* !bh-i.sa.n-a.h sura+vartmani !!1046.13! ghora+gho.sa+ati+v-atena !vajra+nirgho.sa.nais* tath-a ! div-a+ni/sa.m* ca*ati+v.r.s.ty-a !khinn-as* te siddhat-a.m* jahu.h !!1046.14! /sanai.h /sanais* tata/s* cakr-u* !r-atrau ratrau pal-ayanam ! kva+cit pa?nca kva+cit sapta !vepam-an-a* hima+anilai.h !!1046.15! praty+aha.m* r-aja+bh.rty-a/s* ca !tac+cary-a.m* dad.r/su.h sthit-a.h ! dinai.h katipayai.h sarve !siddh-a/s* cakru.h pal-ayanam !!1046.16! ekam eva*ava/si.s.ta.m* ta.m* !var.ni+r-aja.m* n.r+pa.h su+dhi.h ! d.r.s.tv-a satya.m* tam eva*eka.m* !siddha.m* mene na ca*a+param !!1046.17! aty+-as-ara+ati+v-at-abhy-am !apy* an+-akulam eva tam ! bahudh-a m-anay-am -asa !r-aj-a paur-a/s* ca sarva/sa.h !!1046.18! pal-ayit-a.ms* tu t-an siddh-an !sva+dur+ga+g.rha+v-asina.h ! itar-a.m/s* ca n.r+po* mene !gr-amyai.h s-adh-ara.n-an kila !!1046.19! tad-a /s-akta+-adaya.h siddh-as* !tasya*utkar.sa.m* vilokya te ! aty+a+mar.sa+jvalad+g-atr-a/s* !cakrus* ta.m* hantum udyamam !!1046.20! sa+mantra+m-a.sa+k.sepa+-adyai.h !sva+i.s.ta+deva+uditair* api ! abhic-arai/s* ca ta.m* hantu.m* !na /seke ko* *api m-antrika.h !!1046.21! sarve pray-as-a* vi+phal-as* !te.s-a.m* tasmin hi var.nini ! /sastra+gh-at-a* iva*-ak-a/se !babh-uvur* n.r+-ak.rti+-i/svare !!1046.22! ta.m* tu hantum a+/saktais* tair* !m-a.sa+mu.s.tir* dur+-atmabhi.h ! s-adhau go+p-ala+d-asa+-akhye !tat+sevini nicik.sipe !!1046.23! m.rta+pr-ayas* tad-a*eva*abh-ul* !lalaj+jihva.h sa* m-urcchita.h ! mukha+niryat+phena+j-alo* !ni/s+ce.s.to* nyapatad* bhuvi !!1046.24! sahasra/so* jan-a* dra.s.tu.m* !tam -agacchann* itas* tata.h ! a+prat-ik-aram eva*-ahur* !n.r+pa+-ady-as* tam upadravam !!1046.25! siddha+-akhy-a.ms* t-a.ms* tato* r-aj-a !pr-aha bho mantra+/s-astri.na.h ! up-aya.h kriyat-am asya !bhavadbhi.h siddha+yogibhi.h !!1046.26! tae* -ucur* a+prat-ik-aryo* !bhavaty* asya hy* upadrava.h ! n-ila+ka.n.tho* mah-an siddha.h !karotv* asya cikitsitam !!1046.27! m-atsary-ad* evam ukte tair* !api r-aj?n-a*arthita.h sa* tu ! sadyas* tat+p-ar/svam -agatya !tad* avaic* *ch-akta+du.s+k.rtam !!1046.28! /sanair* av-ad-it tat+kar.ne !k.r.s.nasya*a.s.ta+a+k.sara.m* manum ! t-avat sa* sahas-a*uttasthau !n.r+pate nir+upadrava.h !!1046.29! vismaya.m* parama.m* pr-apus* !tad-a sarve jan-a* api ! sa+ak.s-ac* *chr-i+k.r.s.na+r-upa.m* ta.m* !k.r.s.na+bhakta.m* ca menire !!1046.30! yena k.sipto* m-a.sa+mu.s.ti.h !s-adh-av* asmin pum-an sa* tu ! sva+k.rtena*abhic-are.na !sadya* -as-it tath-a+vidha.h !!1046.31! siddh-as* tasya prat-ik-ara.m* !y-avad+buddhi+bala+udayam ! cakrus* tath-a*api no /sekur* !gata+darp-as* tato* *abhavan !!1046.32! pra.namya var.ni+r-aja.m* te !pr-arthayitv-a ca bh-uri/sa.h ! tad+antikam up-aninyur* !gu.na+graha.na+/s-ilinam !!1046.33! tatra gatv-a sa* bhagav-an !k.rp-a+nidhir* ud-ara+dh-i.h ! -ik.say-a*utth-apay-am -asa !sadya.h ka.n.tha+asum eva tam !!1046.34! tato* ati+vismitai.h siddhair* !arcyam-ana.h sa* tai.h puna.h ! sva+sth-anam etya nyavasat !st-uyam-ano* n.rpe.na ca !!1046.35! tato* ati+vismito* r-aj-a !j?n-atv-a sa+ak.s-at tam -i/svaram ! pr-apa tac+chi.syat-a.m* pr-ity-a !sa+kalatra+suta.h su+dh-i.h !!1046.36! pure vitta+-adi+lobhena !siddh-as* te ya.m* yam -ardayan ! sa* sa* tasya prat-apena !sadyo* *abh-un* nir+upadrava.h !!1046.37! paurair* bh.r/sa.m* d-iyam-ana.m* !dhana.m* kim+api na*agrah-it ! na vastra.m* v-ahana.m* v-a*api !sa* tu sarvatra ni.h+sp.rha.h !!1046.38! tato* r-aj?n-a d-iyam-an-a.h !svar.na+mudr-a.h sahasra/sa.h ! vastr-a.ni ca na so* *ag.rh.n-aj* !j-anan m-ay-amaya.m* hi tat !!1046.39! etasminn* antare tatra !taili;nga.h ka/s+cana dvi+ja.h ! -ay-an* ni.h+sva.h ku.tu.mb-i ca !veda+/s-astra+pur-a.na+vit !!1046.40! dh-armika.h sa* dadau tasmai !mah-a+d-an-ani bh-u+pati.h ! m-ata;nga+k-ala+puru.sa+ !+lava.na+-ad-ini bh-uri/sa.h !!1046.41! vipra.h sa* gaura+var.no* *api !mah-a+d-ana+pratigrah-at ! k.r.s.na+var.no* *abhavat sadyo* !loke *api garhyat-a.m* yayau !!1046.42! tath-a+vidha.h sa* sva+do.sa+ !+/s-anty+artha.m* harim eva tam ! loka+prasiddham -a/srutya !tam eva /sara.na.m* yayau !!1046.43! sa* d.r.s.tv-a dur+da/s-a.m* tasya !viprasya karu.n-a+nidhi.h ! kar.ne *avadat k.r.s.na+mantra.m* !p-apebhyo* so* *apy* amucyata !!1046.44! sadya.h sa* p-urva+r-upo* *abh-ut !tad+gu.n-an eva var.nayan ! sva+de/sam agamad* *dh.r.s.to* !vismito* dhara.n-i+pate !!1046.45! a+/se.sa+yogi+indra+tapasvi+siddha+ ! +v-irya+adhik-a.m* bibhrad* api*iha /saktim ! an+anya+siddha.m* nija+s-adhu+bh-ava.m* ! na*udricyate sma prathayan hari.h sa.h !!1046.46! [[iti iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne siddha+abhim-ani+guru+par-ajaya+n-am-a .sa.t+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: c-aturm-asye vyat-ite *atha !siddh-a* de/sa+antara.m* yayu.h ! n-ar-aya.no* *api tai.h s-aka.m* !yayau r-aj?n-a samarcita.h !!1047.1! devy-a.h sam-ipe k-ama+ak.sy-a.h !ka.m+cid* gr-amam upetya te ! -arebhire bahir+v-a.ty-a.m* !p-aka.m* kartu.m* p.rthak p.rthak !!1047.2! siddh-a.ms* t-an -agat-a?n* *chrutv-a !mah-a+k-aly-a* up-asaka.h ! t-avat tatra*agamat ka/s+cit !tatratyo* br-ahma.no* mah-an !!1047.3! sa* hi p-urva.m* sva+dharma+stho* !nigama+ukta+kriy-a+-adara.h ! vidv-an sva+d-ara+nirata* !-as-ic* *ch-ila+gu.na+anvita.h !!1047.4! sa* ca*ekad-a /s-akta+sa;ng-at !kula+ar.navam a+/se.sata.h ! -agama.m* v-acay-am -asa !sadya.h+phala+nidar/sanam !!1047.5! tad-a tasya rucis* tasminn* !-as-id* du.h+sa;nga+do.sata.h ! tad+ukta+-ac-ara+sakto* *abh-ut !kaula+sa;nga+priyas* tath-a !!1047.6! tatas* tyaktv-a sva+dharma+-ad-in !-as-ic* *ch-akta+agra+.n-i/s* ca ya.h ! siddha+-i/svara+abhim-an-i sa* !tatra*-ay-at prajvalan krudh-a !!1047.7! sur-a+p-ana+mada+-agh-ur.na+ !+rakta+ak.sa.h palala+a/sana.h ! kula+a.s.taka+str-i+guhya+a;nga+ !+k.s-alana+ambu+piba.h sad-a !!1047.8! dadhat tri+/s-ula.m* haste ca !lauha.m* sind-ura+candrakam ! bibhrat k-urce ca sind-ura.m* !kula+pu.spa+akta+ku;nkumam !!1047.9! mu.n.da+m-al-a.m* m-ah-a+k-al-i.m* !smaran kull-a.m* muhur* hasan ! kum-ar-i+p-ayu+/suddhy+ambu+ !+m-arjita+a+khila+g-atraka.h !!1047.10! p-ana+anta+carvita+a+pakva+ !+timi+dur+v-asita+-anana.h ! pibaika* iti vikhy-ata.h !/siro+baddha+aru.na+a.m/suka.h !!1047.11! v.rta.h str-i+puru.sair* gr-amyai.h !sva+/si.syai/s* ca sa* sa+tvaram ! tatra*-agatya*abrav-it siddh-a.m/s* !cakit-an sva+-ik.say-a*a+khil-an !!1047.12! aho katha.m* siddha+sa.mj?n-a.m* !dh-urt-a* bibh.rtha dur+labh-am ! eka* eva hi siddho* *asmi !s-a.mprata.m* bhuvi na*a+para.h !!1047.13! yu.sm-ad.r/s-a* eva may-a !k.rt-a.h /si.sy-a.h sahasra/sa.h ! yair* m-anita.m* na mad+v-akya.m* !te n-it-a/s* ca yama+-alayam !!1047.14! tasm-ad* y-uya.m* samutt-arya !dh-arit-a* brahma+s-utravat ! ka.n.tha+srajo* *atra mac+chi.sy-a* !bhavata*adya*eva bh-utaye !!1047.15! anyath-a v-ira+puru.s-a* !mad+-aj?n-a+m-atra+k-a;nk.si.na.h ! bhak.sayi.syanti va.h sarv-a?n* !j-ivato* vika.ta+-anan-a.h !!1047.16! tad-an-i.m* te *a+khil-a.h siddh-a.h !pr-ag+bahu+/sruta+tad+gu.n-a.h ! praty+ak.sa.m* ca tam -alokya !vepante sma bhay-ad* bh.r/sam !!1047.17! mari.sy-amo* *adya v-a*unmatt-a* !bhavi.sy-amo* hi tad* drutam ! /si.sy-a* asya bhavema*iti !procus* te ca paras+param !!1047.18! [a: 1047.18: K reads #/+bhav-ama#/- for #/+bhavema#/-. :a] ka.n.tha+srajas* tro.tayitum !udyat-an atha t-an sa* tu ! d.r.s.tv-a harir* n.r+pa pr-aha !siddh-a.h ki.m* kriyate nv* idam !!1047.19! cint-a k-a+api na kartavy-a !k.sudro* *aya.m* ki.m* kari.syati ! /si.sya.m* karotu m-am -ad-av* !aya.m* yu.sm-a.ms* tata.h param !!1047.20! -a/svast-a* api tena*ittha.m* !bh-it-a.h siddh-as* tam abruvan ! na+anya+siddha+samo* hy* e.sa* !hany-ad* yat tv-am api k.sa.n-at !!1047.21! pibaiko* var.nina.m* d.r.s.tv-a !sva+k-arye vighna+r-upi.nam ! d.r.s.ty-a kar-alay-a pa/syann* !-ajuh-ava tam antike !!1047.22! tyaktv-a p-aka+kriy-a.m* sadyo* !n-ila+ka.n.thas* tad+antikam ! etya v-ira+-asanena*eva !tat+sa.mmukham up-avi/sat !!1047.23! tat+p.r.s.thata.h siddha+sa;ngh-as* !tan+mukha+arpita+d.r.s.taya.h ! ni.sedur* atha vipro* *asau !sva+s-amarthyam adar/sayat !!1047.24! cik.sepa mantrit-an m-a.s-an !ghana+patre va.ta+drume ! so* *abh-uc* *chu.ska.h sadya* eva !bibhyu.h siddh-as* tad-a bh.r/sam !!1047.25! tath-a*apy* a+k.subdha+manasa.m* !su+sthira.m* v-ik.sya var.ninam ! m-a.sa+mu.s.ti.m* nicik.sepa !tasmin n-a/sa+kara.m* dvi+ja.h !!1047.26! tath-a*api ca yath-a+p-urva.m* !sthita.m* ta.m* v-ik.sya so* *avadat ! k-ala+bhairava+mu.s.ty-a tv-a.m* !hanmi deva.m* nija.m* smara !!1047.27! ity* uktavanta.m* dur+buddhi.m* !vy-atta+bh-i.sa.na+locanam ! var.ni+r-a.t* pr-aha k-a cint-a !y-avac+chakty* udyama.m* kuru !!1047.28! tato* bhairava+v-ir-an sa* !preray-am -asa ta.m* prati ! ta.m* dra.s.tum apy* a+/sakt-as* te !prahart-ara.m* vavalgire !!1047.29! tata.h pap-ata sa* k.so.ny-am !udvaman rudhira.m* mukh-at ! mumurccha ca k.sa.na+ante *atha !prottasthau krodhito* bh.r/sam !!1047.30! k.rtv-a*udakena ga.n.d-u.s-an !var.nina.m* punar* abrav-it ! sthiro* bhava*adya tv-a.m* ghnanti !v-ir-a* b-a.tukabhairav-a.h !!1047.31! tad-a sa* pr-aha k-a cint-a !prairayat t-a.ms* tata/s* ca sa.h ! te *api ta.m* na*a/sakan dra.s.tu.m* !petu.h sadya.h prahartari !!1047.32! p-urvavat patita.h so* *atha !punar* utth-aya ca*abrav-it ! v-irair* adya mah-a+k-aly-a* !hanmi tv-a.m* su+sthiro* bhava !!1047.33! ity* uktv-a prairayat t-a.m/s* ca !te *api tad+v-ik.sa.na+a+k.sam-a.h ! prahartary* eva nyapata.ms* !tata* -as-it sa* p-urvavat !!1047.34! puna.h k.sa.na+antae* utth-aya !kruddha.h sa* pr-aha var.ninam ! v-irair* han-umato* *adya tv-a.m* !gh-atay-ami sthiro* bhava !!1047.35! prairayat t-a.ms* tato* vipras* !te tu ta.m* v-ik.sya m-arute.h ! pre.s.tha.m* natv-a par-av.rtya !vipra.m* bh-um-av* ap-atayan !!1047.36! mukh-ad* vaman sa* rudhira.m* !m-urcchito* *ati+iva vihvala.h ! na*a/sakat punar* utth-atu.m* !ka.n.tha.m* tad+asavo* yayu.h !!1047.37! viv.rtta+netra.m* patita.m* !mriyam-a.na.m* vi+ce.s.tanam ! ta.m* tat+sa.mbandhino* v-ik.sya !vilepur* h-a hat-a* iti !!1047.38! rudantas* te n-ila+ka.n.tha.m* !pra.namanta.h puna.h puna.h ! -ucu.h sv-amin day-a.m* k.rtv-a !j-ivaya*ena.m* tvam -i/svara.h !!1047.39! -id.rg* vigarhita.m* karma !punar* na*aya.m* kari.syati ! ity* uktv-a bh-uri/so* dravya.m* !nidadhus* tat+pada+antike !!1047.40! -ama+ann-ani ca siddhebhya.h !sarvebhya.h /sobhan-any* adu.h ! tato* day-alur* bhagav-an !k.rpay-a*eva tam aik.sata !!1047.41! t-avat sa* sadya* utth-aya !pra.nan-ama tam -adar-at ! na*eva.m* puna.h kari.sy-ami*ity* !uktv-a*ag-at sa+anvayo* g.rham !!1047.42! siddh-as* te pr-a.na+d-at-ara.m* !ta.m* j?n-atv-a jagad+-i/svaram ! sa+vismaya.m* pra.namya*eva !pr-apus* tac+chi.syat-a.m* n.r+pa !!1047.43! k.rtv-a p-aka.m* tata.h sarve !bhojana.m* ca vidh-aya te ! t-a.m* r-atrim -u.sus* tatra*eva !bhajanto* r-adhik-a+patim !!1047.44! bhagna+m-ana.h pibaikas* tu !p-ada+-ahata* iva*ura+ga.h ! krodha+agni+dahyam-ana+a;ngo* !na*eva pr-apa sa* nirv.rtim !!1047.45! k-ala+bhairavam abhyarcya !mah-a+m-a.msair* mah-a+ni/si ! sur-a.m* rakta.m* p-ayayitv-a !var.nina.m* hantum airayat !!1047.46! kar-ala+vadano* nagno* !rakta+ak.so* mukta+m-urdha+ja.h ! so* *a?njana+adri+nibha.h /s-ula.m* !bibhrad* harim up-ayayau !!1047.47! tad+antike tu sa.msth-atum !a+/sakto* d-urae* eva sa.h ! tasthau ta.m* ca sa* d.r.s.tv-a*api !na bibh-aya jah-asa ca !!1047.48! u.sa.h+k-ala+avadhi kr-ura.h !sa* tasth-av* atha var.ni+r-a.t ! sn-atu.m* gacchann* -aluloke !tam -urdhva+kara+/s-ulinam !!1047.49! tad+d.r.s.ty-a vepam-ana+a;ngo* !bhairavo* *api sa* tad+bhay-at ! cakre pal-ayana.m* t-ur.na.m* !hani.syan preraka.m* dvi+jam !!1047.50! pal-ayam-ana.m* ta.m* pr-aha !var.ni+r-a.t sa* k.rp-a+nidhi.h ! m-a*avadh-ir* br-ahma.na.m* ta.m* tva.m* !tad+anna+ad-a* yato* vayam !!1047.51! ity* ukta.h so* *api tad+v-akya.m* !pr-aha vipram upetya tam ! tad-a*ati+vismita.h so* *api !mene sa+ak.s-at tam -i/svaram !!1047.52! apak-ara.m* prakurvantam !-atm-anam upak-ari.ni ! dhik+k.rtya tasya /si.syatva.m* !pr-aptav-an n.r+pa+sattama !!1047.53! tato* *abhavad* yath-a+p-urva.m* !dharma+ni.s.tha/s* ca p-apa+bh-i.h ! veda+b-ahy-a?n* jahau sadyo* !granth-an kaula+-agama+-adik-an !!1047.54! /sr-imad+bh-agavata.m* g-it-a.m* !prokt-a.m* bhagavat-a ca sa.h ! pa.tha?n* *ch.r.nvan r-adhik-a+-i/sa.m* !bheje bhakty-a vidan hi tam !!1047.55! [a: 1047.55: K reads #/+nirantaram#/- for #/+vidan hi tam#/-. :a] de/sa+antare vicaritu.m* !siddh-an -aj?n-apya t-an atha ! ek-aky-* eva hari.h pr-ay-an* !nava+lak.sa+abhidha.m* girim !!1047.56! ittha.m* m-anu.sa+n-a.tana.m* sa* vidadhad* bh-u+pa*ati+martya+kriya.h ! kurvann* utkhanana.m* mah-a+guru+gata+a+dharma+anvayasya*ojas-a ! dharma+j?n-ana+vir-aga+yoga+sahit-a.m* /sr-i+k.r.s.na+bhakti.m* par-a.m* ! bh-umau sa.mprathaya.m/s* cac-ara sa* mude /sr-i+n-ila+ka.n.tho* *astu na.h !!1047.57! [[iti iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne /s-akta+pibaika+par-ajaya+n-am-a sapta+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pr-apya ta.m* girim -aruhya !sa* dadar/sa*adbhuta.m* vibhu.h ! siddh-an-a.m* nava+lak.s-a.n-a.m* !sth-an-any* aik.sata sarva/sa.h !!1048.1! nava+lak.sa+sthal-i.sv* agni+ !+jv-al-a* api nir+indhan-a.h ! /s-ita+amb-uni ca ku.n.d-ani !t-asu*u.s.na+amb-uni ca kva+cit !!1048.2! -a/scaryam iti sa.mpa/syan !siddh-a.ms* tatra sthit-an api ! dadar/sa sa+kal-an mukt-an !dur+d.r/sy-an api yogibhi.h !!1048.3! nama/s* cakre sa* t-an v-ik.sya !te ca ta.m* yogin-a.m* gurum ! -anandayan sa* t-an bhakt-a.ms* !tatra*uv-asa dina+trayam !!1048.4! dhy-ayanto* v-asudeva.m* te !tam eva sphurita.m* h.rdi ! a+k.sare dh-amni dad.r/sur* !bh-uri+tejasam adbhutam !!1048.5! tatas* tam eva ni/scitya !k.r.s.na.m* dh.rta+nara+-ak.rtim ! pr-apus* tapa.h+phala.m* sarve !bhejire ta.m* tato* n.r+pa !!1048.6! vandyam-ano* *atha tair* bhakty-a !gaja+m-arge.na parvat-at ! utt-irya*adha.h sa* va.dav-a+ !+ku.n.da.m* harir* up-ayayau !!1048.7! tatra sa;ngha.m* ni.hsaranta.m* !bhuvo* v-ayv+agni+p-athas-am ! pa/syann* uv-asa sa+-a/scarya.m* !n-ila+ka.n.tho* dina+trayam !!1048.8! tato* yay-av* agni+di/sa.m* !ga;ng-a+s-agara+sa.mgamam ! pr-apya sn-atv-a ca tatra*api !sa* uv-asa dina+trayam !!1048.9! samudra+kh-a.d-im utt-irya !n-av-a*ag-at kapila+-a/sramam ! v.rta.m* paridhi+bh-utena !s-agare.na su+/sobhanam !!1048.10! [a: 1048.10a: #/+kh-a.d-i#/-, Gujarati word for Skt. #/+kh-ata#/-, a ditch. :a] yatra*-aste bhagav-an sa+ak.s-at !s-a.mkhya+-ac-arya+guru.h svayam ! tapasyan kapilo* nitya.m* !tri+loky-a.h /sreyase n.r+pa !!1048.11! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+yoga+bhakti+nir-upakam ! ta.m* tatra*-alokya param-a.m* !pr-apa bhakty+-atma+jo* mudam !!1048.12! -i/savat sevam-ana.m* sva.m* !g-u.dha+ai/svaryam api prabhum ! viveda kapila.h k.r.s.na.m* !dhy-anena*-as-it tato* *ati+mut !!1048.13! dharma+sth-apanae* udyukta.m* !sva+icchay-a*eva nara+-ak.rtim ! pr-ity-a si.seve *anu+dinam !-atithyena yath-a+ucitam !!1048.14! tapasvin-am ati+pre.s.the !sth-ane tatra sa* var.ni+r-a.t ! m-asam ekam u.sitv-a*atha !pur-im et-a.m* sam-ayayau !!1048.15! nivasann* atra var.ni+indra.h !puru.sa+uttama+pattane ! ab+dhau sn-ana.m* jagan+n-atha+ !+v-ik.s-a.m* praty+aham -acarat !!1048.16! indra+dyumna+saro+mukhya+ !t-irthe.su ca sa* -aplavam ! atratye.su karoti sma !vidh-ana.m* tairthika.m* vidan !!1048.17! tato* *atra vasato* *adr-ak.s-ic* !carato* y-utha/sa.h pure ! asur-an bahu/so* r-ajan !dambha+bhakta+nara+-ak.rt-in !!1048.18! paras+para+sp.rdho* m-ana+ !+krodha+/s-uratva+matsarai.h ! udv.rtt-an dharma+vi+mukh-an !k-ama+kr-i.danak-an khal-an !!1048.19! gurutva+s-adhut-a+khy-atyai !bh-uri+dambhena bibhrata.h ! /saiva+vai.s.nava+/s-akt-an-a.m* !b-ahya+li;ng-ani sarva/sa.h !!1048.20! mantra+siddhi+camat+k-ara+ !+dar/sanena pura+okasa.h ! va/s-i+k.rtya nar-an str-i/s* ca !dharm-an h-apayato* nij-an !!1048.21! vartam-an-a* gurutvena !ni.h+sp.rh-a* iva b-ahyata.h ! putr-i+tuly-a.h /si.sya+patn-ir* !muhu.h pr-ity-a*upagacchata.h !!1048.22! pralobhya m-ayay-a lok-an !mah-a+phala+nidar/sanai.h ! g.rh.nato* dravi.na.m* tebhya.h !k-a.m/s+cic* ca bhaya+dar/sanai.h !!1048.23! tatra k-a.m/s+cit t-ik.s.na+/sastra+ !+sth-ula+ya.s.t-is* tath-a*-ayas-an ! dadhata/s* cipi.t-an sth-ula+ !+-ayat-a.ms* t-apasa+sa.mnibh-an !!1048.24! a+/sastr-an eva k-a.m/s+cic* ca !saumya+ve.s-an sa* aik.sata ! v-ira+k.rty-a+mantra+yantrai.h !pracchanna.m* drohi.no* n.r.n-am !!1048.25! /saiv-a?n* *ch-akt-a.ms* tatra v-ama+ !+adhva+g-an kaula+-agama+-adibhi.h ! tan+m-ula+pad+dhati+granthai.h !/siva+/sakty+arcane rat-an !!1048.26! vai.s.nav-an dak.si.n-a+adhva+sth-an !ma+k-ara+-adima+varjit-an ! et-an dvay-an api sv-iya+ !+/si.sya+sva+-ac-ara+vartan-an !!1048.27! sahasra/so* y-utha+car-an !v-ik.sya*et-an sva+eka+vairi.na.h ! dhar-am ati+bhar-a.m* mene !haris* tair* g-u.dha+du.s+kriyai.h !!1048.28! pa?nca+r-atram u.sitv-a*eva !tatas* t-irtha+antara.m* prati ! gantu+k-amo* *apy* as-av* atra !tat+par-abh-utaye *avasat !!1048.29! indra+dyumna+sarasy* eva !pr-ayo* v-asa.m* sa* ca*akarot ! sarvatra ni.h+sp.rha.h /s-anta.h !sva+dharma.m* bhaktim a+tyajan !!1048.30! yath-a na vidyur* asur-a* !-atm-ana.m* nija+vairi.nam ! tath-a sa* vav.rte tatra !var.ni+r-ajo* nara+adhipa !!1048.31! paur-as* ta.m* vividu.h ka.m+cin* !mah-anta.m* siddha+yoginam ! tato* *asya dar/sana.m* ca*arc-a.m* !cakru.h prati+dina.m* jan-a.h !!1048.32! tam -ap.rcchya jan-a* ye ye !k-arya.m* yad* yat sam-acaran ! te.s-a.m* te.s-am asiddhyat tat !tad* du.h+s-adhyam api drutam !!1048.33! siddha+sva+arth-a* nar-as* tasya !purato* dravi.na.m* bh.r/sam ! nidadhur* vastra+p-atra+-adi !procu/s* ca*ida.m* tava*iti tam !!1048.34! sa* tu d.r.s.ty-a*api tat ki.m+cin* !na jagr-aha*ati+ni.h+sp.rha.h ! aty+-a/scarya.m tad* -alokya !vividus* te tam -i/svaram !!1048.35! asur-as* te *atha vitta+str-i+ !+rasa+-asv-ada+-adi+lolup-a.h ! dambha+bhakt-as* tad+utkar.sa.m* !m-atsary-an* na*eva sehire !!1048.36! apam-ana.m* tasya cakrus* !te *apa+/sabda+mukh-a* muhu.h ! tasmin mithy-a+apav-ada.m* ca*, !,*-aropay-am -asur* uddhat-a.h !!1048.37! kva+cid* dhy-ana+stham uttolya !sva+-av-asa.m* ninyur* unmad-a.h ! bahudh-a bhartsy-anam -asus* !tatra te ta.m* mah-a+vratam !!1048.38! ke+cit ta.m* nir+day-a.h kr-ur-a* !dh.rtv-a vi.s.tim ak-arayan ! abh-a.saya.m/s* ca prasabha.m* !ke+cit ta.m* maunam -asthitam !!1048.39! ittha.m* hy* upadruto* *apy* a+j?nair* !deha+aha.m+mati+varjita.h ! -atma+ni.s.tho* hari.h ki.m+cin* !na*akhidyata nija+antare !!1048.40! s-adhut-am atyajan svasya !k.sam-a+/s-ilo* haris* tata.h ! prahasann* -aha t-an r-aja.ms* !tad+-asurya+jih-ir.say-a !!1048.41! deho* *asti na/svaro* n-unam !-atm-a*a+cchedya+-adi+lak.sa.na.h ! asti*iti veda+/s-astr-a.ni !pr-ahu.h p-urve ca s-adhava.h !!1048.42! ato* m-ana+apam-anau me !daihikatv-at sam-av* ubhau ! matau bhakti.m* tv* -atman-a*eva !kurve k.r.s.nasya nityad-a !!1048.43! krodhas* tv* e.sa* manu.sy-a.n-a.m* !/sar-ira+stho* mah-an ripu.h ! vartate pradahan deha.m* !su+k.rt-ani ca n-a/sayan !!1048.44! bhakt-a.h sarve y-uyam api !bhavatha*ata.h krudha.m* dhiy-a ! bhakti+j?n-ana+mah-a+/satru.m* !jitv-a*i.s.ta.m* bhajata*a+maram !!1048.45! ity*-a/srutya harer* v-akya.m* !tatra ye daivik-a* nar-a.h ! ku+sa;nga+-apta+asuratv-ac* ca !te tu ta.m* /sreyase *a/srayan !!1048.46! [a: 1048.46: #/+asuratv-ac#/- instead of the printed #/+asuratv-a/s#/-. :a] j-aty+-asur-as* tu ye te.su !ke+cit tad+vacana.m* n.r+pa ! yukta.m* pr-ahus* tad-a tv* anye !menire t-an api dvi.sa.h !!1048.47! tato* *abh-ut kalahas* te.s-am !anyo+anya.m* dharma+vairi.n-am ! mahad+vyatikrama+bhra.s.ta+ !+buddh-in-a.m* /sastra+dh-ari.n-am !!1048.48! m-ana+-ir.sy-a+matsara+krodha+ !+grast-an-a.m* m-u.dha+cetas-am ! v.rth-a kalir* abh-ud* bh-uy-a.ms* !te.s-am aru.na+cak.su.s-am !!1048.49! tad-a sva+sth-anam -agatya !tasthau var.ni+varas* tata.h ! an+-ad.rta+sva+v-aky-an-am !uccheda.m* p-apman-am* vidan !!1048.50! paras+para.m* te sa.mgatya !y-utha/sas* tatra tatra ca ! krudh-a*udbhr-ant-a* iva*anyo+anya.m* !procur* marma+bhido* gira.h !!1048.51! kalaho* *abh-un* mah-a.ms* te.s-a.m* !m-u.dh-an-a.m* m-ayay-a hare.h ! a+/sravya+bh-uri+dur+v-akyo* !ghora+d-irgh+mah-a+rava.h !!1048.52! paras+para.m* bhartsayanta.h !sadyo* *as-i?n* jag.rhu/s* ca te ! ke+cic* *chakt-ir* dhan-u.m.sy* eke !ke+cic* ca para/s-u?n* *chit-an !!1048.53! kunt-an ke+cit ka/s-a.h ke+cit !kha.tv-a+a;ng-ani tath-a*a+pare ! loha+da.n.d-an k-a.s.tha+da.n.d-a.m/s* !cipi.t-an eva ke+cana !!1048.54! sind-ura+akt-ani jag.rhus* !tri+/s-ul-ani ca ke+cana ! bhu/su.n.d-i/s* ca k.sur-an ke+cid* !agni+b-a.n-an up-adadu.h !!1048.55! tatas* te nir+daya.m* jaghnu.h !paras+param a+mar.si.na.h ! /sastrair* astrair* mu.s.tibhi/s* ca !ya.s.ti+da.n.da+druma+-adibi.h !!1048.56! prah-ara+/sabda/s* ca mah-an !-as-it te.s-a.m* bal-iyas-am ! bher-i+pa.taha+t-ury-a.n-a.m* !/sabda/s* ca*-arabha.t-i+yuta.h !!1048.57! /s-ur-a.n-am api dur+d.r/sya.m* !tad+yuddha.m* tumula.m* tad-a ! babh-uva*asura+sa;ngh-an-a.m* !matt-an-a.m* palala+a/sanai.h !!1048.58! tad-a mah-a+utsavo* hy* -as-id* !bh-ut-an-a.m* palala+a/sin-am ! ka;nk-an-a.m* v-ayas-an-a.m* ca !g.rdhr-a.n-a.m* ca /sun-am api !!1048.59! pi/s-ac-an-a.m* /s-akin-in-a.m* !yogin-in-a.m* ca rak.sas-am ! bhairav-a.n-a.m* ca sarve.s-am !asra+p-a.m* pala+bhojin-am !!1048.60! /sir-a.msi karav-ala+-adyais* !te.s-a.m* k.rtt-ani bh-u+tale ! n-alikera+phal-ani*iva !patanti sma sahasra/sa.h !!1048.61! chinna+a;nghri+m-ul-a.h pradhane !ke+cic* chinna+bhuja+dvay-a.h ! petu.h p.rthivy-a.m* vicchinna+ !+sa+kala+a;ng-a/s* ca ke+cana !!1048.62! danta+pi.s.ta+adhara+o.s.th-ani !patit-any* api bh-u+tale ! te.s-a.m* /s-ir.s-a.ni r-aja+indra !dur+d.r/sy-any* abhava?n* janai.h !!1048.63! asur-a.n-a.m* sahasr-a.ni !da/sa tasmin dine n.r+pa ! /samana+a+tithit-a.m* pr-apur* !anyo+anya.m* nighnat-a.m* ru.s-a !!1048.64! tata.h+prabh.rty* abh-ud* yuddha.m* !te.s-a.m* nitya.m* jaya+-a/say-a ! m-a.msa+-ah-ara+bali.s.th-an-a.m* !matt-an-a.m* madya+p-anata.h !!1048.65! kva+cid* dine sahasre dve !kva+cit pa?nca+/sat-ani ca ! kva+cit pa?nca+sahasr-a.ni !sahasra.m* kva+api te m.rt-a.h !!1048.66! dve /sate kva+api ca /sata.m* !pa?nc-a/sac* ca dine kva+cit ! m.rt-a.h paras+para+-agh-at-ad* !eva.m* m-asa+dvaya.m* hy* abh-ut !!1048.67! eva.m* k.r.s.na+icchay-a r-ajan !sarve dharma+druho* *asur-a.h ! vine/sus* tena sa.mpr-apur* !muda.m* deva+ga.n-a* n.r+pa !!1048.68! chinna+n-as-a/s* chinna+kar.n-a/s* !chinna+hast-a/s* ca ke+cana ! sa.mgr-ama+bh-irava/s* ca*eke !tata/s* cakru.h pal-ayanam !!1048.69! de/sa+antara+sthitebhyas* te !v.rttam etad* a+/se.sata.h ! asurebhyo* bali.s.thebhya.h !kathay-am -asur* -adita.h !!1048.70! tad-a vi/se.sata.h k.r.s.ne !baddha+vair-a* jigh-a.msava.h ! /sastra+-agh-ata+kal-a+abhy-ase !babh-uvus* tat+par-a* bh.r/sam !!1048.71! m.rte.sv* asura+sa;nghe.su !dharma+dhruk.su haris* tad-a ! a+dharma+m-ula.m* na.s.ta.m* hi*ity* !eva.m* mene nija+antare !!1048.72! tata.h sa* bodhayitv-a*eva !daiv-a?n* j-iv-a.ms* tad+-a/srit-an ! ty-ajayitv-a dur+-ac-ara.m* !san+m-arge *asth-apayat puna.h !!1048.73! k.r.s.na+bhaktim a+hi.ms-a+-ad-in !dharm-a.ms* tebhya/s* ca so* *a+khil-an ! up-adide/sa tai.h pr-ity-a !m-anita/s* ca su+p-ujita.h !!1048.74! na.s.ta+antas+tamasa.h sarve !prat-apena*eva tasya te ! n-ar-aya.na.m* ta.m* ni/scitya !bhejire tad+vaca.h+sthit-a.h !!1048.75! eva.m* sa* bhagav-an r-ajann* !a+/sastro* *api v.r.sa+druha.h ! asur-an sva+prat-apena !tamo* bh-asv-an iva*-aharat !!1048.76! ittha.m* dharma.m* ca bhakti.m* ca !po.sayan dharma+nandana.h ! tad+druha/s* ca jayann* atra !pure m-as-an da/sa*avasat !!1048.77! etac* caritra.m* /s.r.nuy-ad* *dharer* ya.h ! sa.mk-irtayed* v-a prayata.h pum-an sa.h ! mukto* bhavet sva+ari+vipad+vrajebhyo* ! labheta ca*ante padam a+cyutasya !!1048.78! [[iti iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne utkala+de/s-iya+asura+sa;ngha+par-abhava+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: ito* yayau var.ni+r-ajo* !dak.si.n-a.m* di/sam ekala.h ! [a: 1049.1a: K reads #/+tata.h#/- for #/+ita.h#/-. :a] anus.rto* divya+dehair* !dharma+-adyai.h sarvad-a*eva sa.h !!1049.1! gami.syan setu+bandha.m* sa* !-adi+k-urmam up-ayayau ! tato* mah-a+vane gacchan !pr-apa m-anasa+pattanam !!1049.2! tatra r-aj-a satra+dharm-a !dev-i.m* sa.mpadam -a/srita.h ! ta.m* mah-a+puru.sa.m* j?n-atv-a !v-asay-am -asa m-anayan !!1049.3! an+-acchann-a.m* raha.h+sth-ane !so* *adhyuv-asa vitardik-am ! r-ajak-iy-a* anu+sava.m* !sevante sma tam -ad.rt-a.h !!1049.4! jagan+n-atha+pura+bhra.s.ta+ !+asura+ukta+sva+jana+k.saye ! hetu.m* vidantas* ta.m* daity-as* !tatraty-a* hantum udyat-a.h !!1049.5! ek-akina.m* tam -aj?n-aya !ni/si vedy-am avasthitam ! sa.mhatya cakrus* tasmim.s* te !/sata/so* *a/sma+abhivar.sa.nam !!1049.6! prado.s-ad* -a prabh-ata+anta.m* !cik.sipus* te mah-a+upal-an ! nir+do.se s-adhu+/s-ile *api !p-apa+na.s.ta+dhiyo* harau !!1049.7! tad+vedim abhitas* tv* -asa?n* !*chata/so* hy* a/sma+r-a/saya.h ! eko* *apy* a/sm-a na*asp.r/sat ta.m* !tad* -as-id* adbhuta.m* mahat !!1049.8! eva.m* bhagavat-a tena !sva+ai/svarye dar/site *api te ! tad+droha+buddhi.m* na jahur* !antika+-agata+m.rtyava.h !!1049.9! atha vy+artha+prayatn-as* te !/sastrais* tad+dhanana+icchava.h ! sva+sva+-ayudh-ani sa.ms-adhya !tatra*-asan y-utha/so* *a+khil-a.h !!1049.10! tad* -a/scarya.m* n.r+pa.h /srutv-a !pr-atar* -ay-at tad+antikam ! paur-a* jan-a/s* ca ni+khil-as* !tad* d.r.s.tv-a vismaya.m* yayu.h !!1049.11! vismito* n.r+pati.h pr-aha !prahl-adasya yath-a pur-a ! rak.s-a n.r+si.mhena k.rt-a !tath-a bhagavat-a*asya hi !!1049.12! e.sa* eva bhavet ki.m* v-a !prahl-ado* bhakta+r-a.t svayam ! ity* uktv-a tam uv-aca*asau !tava*asmy* adya+din-ad* iti !!1049.13! tato* harir* mumuk.su.m* ta.m* !k.r.s.na+-a/srayam ak-arayat ! yath-a+vidhi tad-iy-a.m/s* ca !mumuk.s-un bh-u+pate nar-an !!1049.14! tato* *asur-a.ms* t-a.ms* tad+drogdh-.rn !sarv-an j?n-atv-a*ati+p-apina.h ! gh-atay-am -asa bh-u+p-ala.h !sva+sainyair* ati+d-aru.nai.h !!1049.15! sva+p-apa+karmabhir* n-a/sa.m* !j-ana.ms* ta.m* p-apin-a.m* hari.h ! tena*arcitas* tata.h pr-ay-ad* !ve;nka.ta+adri.m* mah-i+bhuj-a !!1049.16! tatra+sthasya*-ik.sa.na.m* k.rtv-a !/sr-i+vi.s.nor* agamat tata.h ! /siva+k-a?nc-i.m* vi.s.nu+k-a?nc-i.m* !tata.h /sr-i+ra;ngam -ayayau !!1049.17! nady-a.m* sn-atv-a sa* k-avery-a.m* !tat+pr-ak pu.spa+phala+-anatai.h ! /sobhit-ay-a.m* v-a.tik-ay-a.m* !samuv-asa mah-i+ruhai.h !!1049.18! tatra m-asa+dvaya.m* sthitv-a !vai.s.navai.h saha sa.mvadan ! sva+prat-apena tan+ni.s.tha+ !+dur+-ac-aram ah-apayat !!1049.19! par-abh-uya ca tatraty-an !-abhic-arika+karma.na.h ! vipra+-ad-i?n* *chata/sa.h k.r.s.na.h !sva+prat-apam apaprathat !!1049.20! vina.s.ta+m-ayika+a+j?n-an-as* !tat+prat-apena te tata.h ! tam eva vi.s.nu.m* ni/scitya !bhakti.m* tasya*eva cakrire !!1049.21! [a: Verse 1049.21 is missing in K. :a] setu+bandha.m* tatas* t-irtha.m* !mah-a+p-ataka+n-a/sanam ! pr-apya sn-atv-a*ambu+dhau cakre !sa* r-ama+-i/svara+dar/sanam !!1049.22! [a: 1049.22: K reads #/+/sr-ir-ame/svara--#/- for #/+sa r-ame/svara--#/-. :a] tatra*apy* u.sitv-a dvau m-asau !k.setre t-apasa+vallabhe ! tata.h sundara+r-aja+-akhya+ !+vi.s.num -agacchad* ekala.h !!1049.23! [a: 1049.23: K reads #/+-akhya.m#/- for #/+-akhya--#/-. :a] tato* bh-uta+pur-i.m* gacchan !pr-apa ghor-a.m* mah-a+a.tav-im ! tatra*ah-ani calan pa?nca !na+anna.m* pr-apa*api v-ari ca !!1049.24! pa?ncame *ahni prado.se *asau !ka.m+cit pr-apa jala+-a/sayam ! tatra sn-atv-a*arcay-am -asa !/s-ala+gr-ama.m* sa* bh-u+pate !!1049.25! catasro* vana+/simb-i/s* ca !bharjayitv-a*agnin-a tata.h ! nivedya vi.s.nave tatra !jagh-asa tapat-a.m* guru.h !!1049.26! -adya+y-ama+avadhi ni/sas* !atra sthitv-a tato* *avrajat ! pare+dyavy* -apa madhya+ahne !k-upam eka.m* vana+antare !!1049.27! tato* ni.sk-asya p-an-iya.m* !sa* kama.n.dalun-a n.r+pa ! sn-atv-a va.ta+druma+adhast-an* !ni.sadya*-ahnikam -acarat !!1049.28! [a: Verses 1049.29-33a are missing in K. :a] etasminn* antare tatra !/sa.m+karau loka+/sa.m+karau ! r-aja.ms* t-ur.na.m* sam-ay-atau !vicarantau yad.rcchay-a !!1049.29! pitarau jagata.h sa+ak.s-ad* !vara+d-av* -a/su+to.sa.nau ! tapa.h+priyau tapa.h+sa.msthau !tapasvi+jana+vallabhau !!1049.30! s-arvaj?nyena*eva ta.m* j?n-atv-a !sa+ak.s-at k.r.s.na.m* nija+icchay-a ! nara+n-a.tya.m* vidadhatam !-avir+bh-uta.m* bhuvi svayam !!1049.31! tad+dar/sana+mah-a+uts-ahau !tan+n.r+n-a.tya+anus-ari.nau ! n-.r.n-a.m* sva+tattva+a+j?n-an-aya !dh.rta+k-arpa.tika+-ak.rt-i !!1049.32! japantau /siva+n-am-ani !dam+pat-i c-aru+dar/sanau ! -ay-at-a.m* v.r.sam -ar-u.dhau !tau tatra k.r/sa+vigrahau !!1049.33! [a: K reads #/+tatrak-arpa.tikau kaucit#/- for 1049.33a and #/+tad-anim#/- for #/+tau tatra#/- in 1049.33d. :a] k-a.s-aya+vasanau tau ca !ta.m* d.r.s.tv-a*ati+tapasvinam ! utt-irya v.r.sabh-at t-ur.na.m* !ta.m* natv-a*-ar-an* ni.s-idatu.h !!1049.34! [a: K reads #/+var.nina.m* nika.s-a*-agatya !natv-a*atha+u tasthatu.h k.sa.nam#/- for 1049.34cd. :a] t-avat prav-asa+vidhin-a !sa.mdhye dve samup-asya sa.h ! /s-ala+grama.m* p-ujayitum !-arebhe snapana+-adibhi.h !!1049.35! veda+mantr-an pa.tha?n* *ch-ala+ !+gr-ama.m* candana+p-atrake ! nidh-aya*abhi.si.seca*asau !mah-a+ku.n.dy-as* tu dh-aray-a !!1049.36! prastha+pa?ncaka+m-ana+amb-u* !rikta* -as-it kama.n.dalu.h ! tath-a*apy* -adh-ara+p-atra.m* tad* !yath-a+p-urvam ad.r/syata !!1049.37! et-avat kva gata.m* v-ari*ity* !uktv-a*udg.rhya tad* aik.sata ! a+cchidram eva tad* d.r.s.tv-a !punar* bh-umau nyadh-aryat !!1049.38! /s-ala+gr-ame.na tat p-ita.m* !t.r.sitena*a.mbv* iti svayam ! ni/scitya tat+t.r.s-a+/s-antim !acik-ir.sad* *dhari.h svayam !!1049.39! ku.n.dy-a*ambu k-up-an* ni.sk-asya !dh-aray-a*abhi.si.seca tam ! tat sarvam apibat so* *api !so* *api cakre punas* tath-a !!1049.40! papau tad* api p-an-iya.m* !/s-ala+gr-amas* tad-a sa* tu ! hasan bh-uyo* *ambu ni.sk-asya !dh-aray-a*eva*abhya.secayat !!1049.41! tad* apy* ap-ad* yad-a tarhi !j?n-atv-a *ati+t.r.sita.m* hi tam ! k-upam -ay-at pun-a.h ku.n.dy-a !sa* ni.sk-asayitu.m* paya.h !!1049.42! /srama+khinna+a+khila+a;ngasya !bahv+aha+upo.sitasya ca ! bhakti.m* t-a.m* tasya d.r.s.tv-a tau !dam+pat-i vismaya.m* gatau !!1049.43! /s-ala+gr-amo* *api bhagav-an !/sr-antam -aj?n-aya var.ninam ! -as-id* gata+t.r.sa.h sadyo* !nija+/su/sr-u.su+vatsala.h !!1049.44! -ah.rta+ambh-a.h sn-ana+p-atra.m* !harir* d.r.s.tv-a*atha sa+udakam ! j?n-atv-a gata+pip-asa.m* ta.m* !candana+-adibhir* -arcayat !!1049.45! vyacintayac* ca manas-a !/s-ala+gr-amasya bh-uyas-i ! niv.rtt-a*eva t.r.s-a tv* adya !k.sun+niv.rtti.h katha.m* bhavet !!1049.46! ittha.m* vi.s.nv+artham eva*asau !cintay-a*akhidyad* antare ! svasya*upav-as-a.h .sa.d* j-at-as* !tad+artha.m* tu na vivyathe !!1049.47! iti vyavasita.m* tasya !j?n-atv-a j-ay-a+pat-i ubhau ! pr-it-av* abh-ut-a.m* n.r+pate !pum-an yo.s-am atha*abrav-it !!1049.48! priye *asmai ba.tave dehi !naivedy-aya ram-a+pate.h ! sakt-u.ms* tva.m* go.nik-a+baddh-a.ml* !lava.na.m* ca*api sa+tvaram !!1049.49! tata.h s-a granthim unmucya !pe/s-i+stha.m* var.nine dadau ! saktu+prastha.m* sa* ca*ad-at t-an !y-avad+artha.m* harir* n.r+pa !!1049.50! [a: 1049.50d: K reads #/+y-avad+artha+parigraha.h#/- for #/+y-avad+artha.m* harir* n.r+pa#/-. :a] lava.nena*ambun-a mi/sr-i+ !+k.rtya sakt-un sa* vi.s.nave ! nivedya*arc-a+vidhi.m* tasya !vidhin-a*eva sam-apayat !!1049.51! daridra+bhik.suka+-ak-ar-av* !api k-anty-a*ati+m-anavau ! t-av* atha*-ap.rcchad* -anamya !daiva+m-anu.sya+lak.sma+vit !!1049.52! -akasmika+-agamau /s-antau !kau yuv-a.m* karu.n-a+nidh-i ! yogi+r-upa+praticchannau !/siv-av* iva mano+harau !!1049.53! yu.sm-ad.r/sa+-ik.sa.na.m* tv* atra !k-ant-are dur+labha.m* khalu ! martyau tu sarvath-a na stha.h !sva+tattva.m* br-uta m-am .rtam !!1049.54! tam -ahatus* tau k.sut+t.r.dbhy-a.m* !gl-ano* *asi tva.m* k.r/so* bh.r/sam ! var.ni.ms* tata.h piba jalam !addhi vi.s.nu+niveditam !!1049.55! tato* v-art-a.h kari.sy-ama* !ity* ukto* m-anayan sa* tau ! sakt-un pr-a/sya*udaka.m* p-itv-a !ni.sas-ada tad+antike !!1049.56! yog-i ta.m* pr-aha vipra tva.m* !brahma+carya+vrata+sthiti.h ! tapasvy-* api jita+krodha.h !k.r.s.na+bhakto* mah-an asi !!1049.57! a+bh-a.sita+cara.m* tasm-at !tvad+agre na+an+.rta.m* bruve ! a+/se.sa+pu.nya+k.saya+k.rt !tapasvy+agre *an+.rta.m* vaca.h !!1049.58! /sa.m+kara.m* m-a.m* vij-an-ihi !p-arvaty-a saha var.ni+r-a.t ! yad.rcchay-a*-agata.m* hy* atra !dur+dar/sa.m* tapat-am api !!1049.59! ity* uktv-a dar/say-am -asa !sva+r-upa.m* sahas-a*eva sa.h ! sa+-a/scarya.m* n-ila+ka.n.thas* tam !apa/syad* divya+vigraham !!1049.60! karp-ura+gauram uru+bh-as+kara+bh-asura+a;nga.m* ! bhasma+a;nga+r-aga+rucira+avayava+-ik.sa.n-iyam ! yaj?na+upav-ita+valay-ayita+n-aga+r-aja.m* ! key-ura+h-ara+ka.ti+s-utra+pada+stha+n-agam !!1049.61! dv-ipi+dvipa+ajina+sad+a.m/suka+yugma+/sobha.m* ! protphulla+n-ira+ja+nibha+-anana+manda+h-asam ! /s-ita+dyuti+dyutita+ramya+vi/s-ala+bh-ala.m* ! ca?ncad+b.rhat+pura.ta+pi;nga+ja.t-a+kal-apam !!1049.62! v-ira+-asanena purato* dhara.nau ni.sa.n.na.m* ! kau/sa+-asane stimita+d.rk+tritaya.m* sthira+a;ngam ! v-ame kare nija+jana+a+bhaya+d-ana+mudr-a.m* ! dak.se *api do.sa.ni ca bibhratam ak.sa+m-al-am !!1049.63! p-ar/sve ca v-amae* umay-a sthitay-a tri+lok-i+ ! +s-adhv-i+ga.na+arcita+pada+ambu+jay-a*ati+bhakty-a ! sad+v-ijanena parisevitam -atma+ni.s.tha.m* ! nand-i+-i/svara+-adi+ga.na+ma.n.dala+n-uyam-anam !!1049.64! br-ahm-i.m* bubhutsubhir* u/san+matibhi/s* ca vidy-a.m* ! krau?nca+ari+n-arada+sanandana+mukhya+viprai.h ! namrai.h sita+a?njali+pu.ta+dvitayai.h sa+har.sa.m* ! sa.mprek.syam-a.na+karu.na+ak.si+ka.ta+ak.sa+p-atam !!1049.65! ta.m* v-ik.sya sa+ak.s-ac* *chivam eva var.n-i ! pra.namya baddha+a?njalir* a/sru+netra.h ! tu.s.t-ava r-aja?n* jagat-am adhi+-i/sa.m* ! roma+a?ncita+a;nga.h pra.nayena namra.h !!1049.66! /sr-i+n-ila+ka.n.tha* uv-aca: sad-a+/siva.m* /s-a/svatam -i/sit-ara.m* ! pra/s-antam -a/s-a+pati+ma.n.dala+-i/sam ! brahma+-adi+deva+arcita+p-ada+padma.m* ! /sr-i+/sa.m+kara.m* tv-am aham -anato* *asmi !!1049.67! sarva+-i/svara.m* sarva+gu.na+adhiv-asa.m* ! deva.m* mah-a+devam ud-ara+k-irtim ! vidy-a+tapo+yoga+kal-a+nidh-ana.m* ! /sr-i+/sa.m+kara.m* tv-am aham -anato* *asmi !!1049.68! sa+k-ala+m-ay-a+yama+bh-iti+bha;nga.m* ! jagaj+jani+tr-a.na+vin-a/sa+hetum ! pracetas-a.m* de/sikam -apta+k-ama.m* ! /sr-i+/sa.m+kara.m* tv-am aham -anato* *asmi !!1049.69! mah-a+vi.sa+tr-ata+samasta+loka.m* ! m.rtyu.m+jaya.m* martya+jana+-a/su+to.sam ! bhasma+ava/se.s-i+k.rta+k-ama+deha.m* ! /sr-i+/sa.m+kara.m* tv-am aham -anato* *asmi !!1049.70! a+/se.sa+vidy-a+-agama+mantra+m-ula.m* ! vair-agya+vega+ujjhita+sarva+bhogam ! mumuk.subhir* mukta+janai/s* ca sevya.m* ! /sr-i+/sa.m+kara.m* tv-am aham -anato* *asmi !!1049.71! ga;ng-a+dhara.m* ca*andhaka+daitya+n-a/sa.m* ! kail-asa+n-atha.m* sukhita+-atma+d-asam ! p-apa+uccaya+unm-ulana+n-ama+m-atra.m* ! /sr-i+/sa.m+kara.m* tv-am aham -anato* *asmi !!1049.72! /sr-i+vi/sva+n-atha.m* k.rta+k-a/si+v-asa.m* ! pram-ita+kar.na+udita+t-araka.m* ca ! bhava+uddh.rta+an+eka+mah-a+adhi+j-iva.m* ! /sr-i+/sa.m+kara.m* tv-am aham -anato* *asmi !!1049.73! deva+-adi+sa.mka.s.ta+hara.m* hara+-akhya.m* ! /sr-i+p-arvat-i+pr-a.na+pati.m* pura+arim ! v.r.sa+dhvaja.m* ma;ngala+m-urtim -i/sa.m* ! /sr-i+/sa.m+kara.m* tv-am aham -anato* *asmi !!1049.74! su+vrata* uv-aca: iti stutv-a /siva.m* bhakty-a !pra.namya ca sa* dharma+bh-u.h ! tu.s.t-ava jagad+amb-a.m* ca !dur+g-a.m* dur+gati+n-a/san-im !!1049.75! /sr-i+n-ila+ka.n.tha* uv-aca: m-ata.h /sive ma;ngala+v.rnda+d-atr-i.m* ! sarva+-i/svar-i.m* ca*a+khila+loka+dh-atr-im ! mah-a+sat-i.m* /sa.m+kara+/saktim -ady-am ! um-am aha.m* tv-a.m* pra.nam-ami dev-im !!1049.76! sura+indra+mukhya+a+mara+ka.s.ta+d-atur* ! vin-a/sayitr-im asura+vrajasya ! sad-a*eva sarva+a+mara+saukhya+d-atr-im ! um-am aha.m* tv-a.m* pra.nam-ami dev-im !!1049.77! ni/sumbha+/sumbha+asura+darpa+hantr-i.m* ! nija+-a/srita+-apan+nicaya+apahantr-im ! /sr-i+vi.s.nu+k-arya+udyata+yoga+m-ay-am ! um-am aha.m* tv-a.m* pra.nam-ami dev-im !!1049.78! sura+ari+n-a/sa+artham an+eka+/sakt-ir* ! utp-adayant-im a+mara+indra+pak.s-am ! mah-a+m.rdha+-avi.s+k.rta+bh-uri+hast-am ! um-am aha.m* tv-a.m* pra.nam-ami dev-im !!1049.79! sur-a+pala+sva+arcaka+sarva+var.na+ ! +/s-ir.sa+cchid-a+krodha+kar-ala+vaktr-am ! abh-i.s.ta+d-atr-i.m* vraja+kanyak-an-am ! [a: 1049.80c: K reads #/+ja.da+dvi+ja+pr-a.na+da+bhadra+k-al-im#/- for #/+abh-i.s.ta+d-atr-i.m* vraja+kanyak-an-am#/-. :a] um-am aha.m* tv-a.m* pra.nam-ami dev-im !!1049.80! d-ak.s-aya.n-i.m* r-upa+dhar-a.m* yuga+-adau ! sat-i.m* tata.h /sr-i+giri+r-aja+putr-im ! s-adhv-i+vrata+tr-a.na+par-am an+-adim ! um-am aha.m* tv-a.m* pra.nam-ami dev-im !!1049.81! nara+a+marair* du.s+karam ugram -adau ! tapa/s* carant-i giri+/sa+prasaktyai ! na patram apy* -ada* iti hy* a+par.n-am ! um-am aha.m* tv-a.m* pra.nam-ami dev-im !!1049.82! pras-u.m* ga.na+-i/sasya sad-a*eva sev-a+ ! +par-aya.n-am amba mah-a+-i/svarasya ! a+ma;ngala+ghn-i.m* nija+sevak-an-am ! um-am aha.m* tv-a.m* pra.nam-ami dev-im !!1049.83! su+vrata* uv-aca: iti stutv-a*eva*uparata.m* !var.nina.m* t-av* um-a+/sivau ! -ucatur* nau vara.m* var.nin !varaya tva.m* nija+-ipsitam !!1049.84! /sr-i+n-ila+ka.n.tha* uv-aca: yadi prasannau bhavatho* !jagata.h pitarau yuv-am ! yacchata.m* tarhi vair-agya.m* !d.r.dha.m* s-a.ms-arike.su me !!1049.85! um-a+mah-a+-i/svar-av* -ucatu.h: vriyate yat tvay-a var.ni.ms* !tat tu siddha.m* sad-a tvayi ! tath-a*api tad+vi/se.se.na !bhavi.syati mah-a+mune !!1049.86! n-ar-aya.na+\.r.si.h sa+ak.s-ad* !asi tva.m* badar-i+pati.h ! m-anu.sya+n-a.tya.m* vidadhad* !vartase *atra*iti viddha vai !!1049.87! [a: 1049.88: K reads #/+kuru.se iti j-an-ivahe he nau#/- for #/+vidadhad vartase 'treti viddha vai#/-. :a] namo* *astu jagad+-i/s-aya !nara+n-ar-aya.n-aya te ! saha+arjun-aya k.r.s.n-aya !dharma+sa.msth-apan-aya ca !!1049.88! tva.m* hi sa+ak.s-at para.m* brahma !k.sara+a+k.sara+para.m* vibhu.h ! an+eka+ko.ti+brahma+a.n.da+ !+udaya+sthity+anta+k-ara.nam !!1049.89! [a: Verses 1049.89-94 are missing in K. :a] go+loka+adhi+patir* divya+ !+v.rnd-a+vana+vih-ara+k.rt ! a+kha.n.da+r-asa+l-ilas* tva.m* !r-adhik-a+rama.na.h svayam !!1049.90! kalya+dharma+asura+guru+ !+p-akha.n.da+upadruta.m* prabho ! sad+dharma.m* p-atum atra tvam !-avir+bh-uto* day-a+nidhi.h !!1049.91! nimitt-i+k.rtya dur+v-asa.h+ !+/s-apa.m* n-ar-aya.na+-atman-a ! bhaktau j-ato* *asi dharm-at tva.m* !harir* bhakta+vipad+dhara.h !!1049.92! bh-avy-an-am iha lok-an-a.m* !kalau sa.ms.rti+muktaye ! k-irtana+/srava.na+arh-a.ni !caritr-a.ni karo.si vai !!1049.93! adya tvad+dar/sanena sva.h !parama+-ananda+nirv.rtau ! -av-a.m* tvad-iya+bhakti+sthau !sad-a tvad+dar/sana+utsukau !!1049.94! su+vrata* uv-aca: iti /siva/s* ca /siv-a pra.nigadya ta.m* ! prahasita+-anana+padmam .r.si+-i/svaram ! tad+avalokana+har.sa+bh.rta+antarau ! n.r+pa tiro* dadhatu.h sahas-a tata.h !!1049.95! [[iti iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne mah-a+a.tavy-am um-a+mah-a+-i/svara+dar/sana+n-am-a*eka+-una+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: antar+hite /sa.m+kare *atha !svasya*ati+priya+dar/sane ! n-ila+ka.n.thas* tato* *agacchat !smaran bh-uta+pur-i.m* sma tam !!1050.1! tatra r-ama+anuja+-ac-arya+ !+pratim-ay-a.h sa* dar/sanam ! p-ujana.m* ca vidh-aya*ag-ad* !durg-am* kany-a+abhidh-a.m* tata.h !!1050.2! tato* yayau var.ni+r-aja.h !padma+n-abha.m* jana+ardanam ! -adi+ke/sava+n-am-ana.m* !tato* vi.s.num up-ayayau !!1050.3! asur-a.n-a.m* sahasre dve !tatra*-ast-a.m* /sastra+dh-ari.n-am ! te tatratya+n.r+pe.na*eva !nihate taj+jigh-a.msun-i !!1050.4! m-anase pattane p-urva.m* !k.sm-a+bhuj-a satra+dharma.n-a ! nihat-a* asur-a* yadvat !tath-a r-aj?n-a*atra dharmi.n-a !!1050.5! malaya+-akhya.m* tata.h pr-ay-an* !n-an-a+druma+sam-akulam ! n-ar-aya.na.h kula+giri.m* !t-irtha+y-atr-a+par-aya.na.h !!1050.6! pa?nca+ah-ani girau tatra !sa+ak.si+go+p-ala+dar/sanam ! kurva.m/s* candana+v.rk.s-a.n-a.m* !sa+sarp-a.n-a.m* vane *avasat !!1050.7! candra+bh-ag-a+nad-i+t-ire !pu.n.dal-ika+pura.m* yayau ! tatra /sr-i+vi.t.thalasya*asau !cakre /sr-i+bhartur* -ik.sa.nam !!1050.8! nady-a.m* sn-ana.m* vi.t.thalasya !dar/sana.m* gu.na+k-irtanam ! kurvan prati+dina.m* tatra !dvau m-asau nyavasad* *dhari.h !!1050.9! daiv-a* j-iv-a.h sahasre dve !tatra cakrus* tad+-a/srayam ! hitv-a du.h+sa;nga+ja.m* do.sa.m* !bhejus* ta.m* tad+vaca.h+sthit-a.h !!1050.10! /sr-i+vi.t.thala.m* tato* natv-a !pari.svajya ca bhaktita.h ! stuva.ms* tat+k.setra+m-ah-atmya.m* !da.n.dak-a+ara.nyam -ayayau !!1050.11! kurvan pra+dak.si.n-a.m* tasya !n-asika+-akhya.m* pura.m* yayau ! dar/sana.m* try+ambaka+-i/sasya !k.rtv-a*ag-at tapat-i.m* nad-im !!1050.12! tata.h sa* narmad-a+y-atr-a.m* !k.rtv-a*utt-irya mah-i.m* nad-im ! t-irtv-a sa+abhramat-i.m* pr-ay-ad* !bh-ima+n-atha+-akhya+/sa.m+karam !!1050.13! go+pa+n-atham upetya*atha !pa?nca+t-irth-i.m* sam-acaran ! n-ila+ka.n.tha* upey-aya !makara+-alaya+pattanam !!1050.14! eva.m* t-irth-ani vicaran !sad+dharma.m* parip-alayan ! a+dharma+sarga.m* t-irtha+stham !uccakh-ana nija+ojas-a !!1050.15! p-akha.n.dino* gur-u?n* jitv-a !v-adai.h sac+ch-astra+sa.mmatai.h ! mumuk.s-un rak.sit-a.ms* tebhyo* !mocay-am -asa sa.ms.rte.h !!1050.16! tapa/s* ca brahma+carya+-ad-in !niyam-an -acaran svayam ! ty-agin-a.m* tairthik-an-a.m* ca !sthiti+r-itim adar/sayat !!1050.17! /s-antas* titik.sur* ek-ak-i !ni.h+sp.rho* ni.s+parigraha.h ! kaup-ina+m-atra+vasano* !m.rga+ajina+dharo* ja.t-i !!1050.18! an+-av.rta+a;nga.h sarve.su !.r.tu.sv* api div-a+ni/sam ! bahir* gr-am-ad* druma+adhast-ad* !vasan gr-ame tu na kva+cit !!1050.19! nitya.m* tri+.sava.na+sn-ay-i !tri+k-ala.m* k.r.s.na+p-ujaka.h ! pa?nca+adhy-ayy-a.h p-ujana+ante !p-a.tha.m* kurvan dine dine !!1050.20! pr-a.na+-ay-am-a.ms* tri+k-ala.m* ca !kurvan n-an-a*-asan-ani ca ! sva+icchay-a hima+k-ale *api !sevam-ano* na ca*analam !!1050.21! a+kha.n.da.m* sva+sva+r-upa+stho* !nir+nime.sa+vilocana.h ! tvag+asthi+/se.sa+g-atra/s* ca !bh-uyo* dhamani+sa.mtata.h !!1050.22! deha+anusa.mdh-ana+h-ina.h !/sarkar-a+ka.n.taka+-adi.su ! nir+up-anac* calan m-arge !na p.rcchan vartma ka.m+cana !!1050.23! ghore.sv* ara.nye.su caran !parvate.su ca nir+bhaya.h ! si.mha+vy-aghra+ura+ga+-adyai/s* ca !kutra+apy* a+k.sata+vigraha.h !!1050.24! sak.rd* a/snan kva+cic* ca*anna.m* !phala.m* m-ula.m* ca v-a dalam ! ti.s.than nir+a/sana.h kva+api !n-ira+-ah-ara/s* ca kutra+cit !!1050.25! din-ani kati+cit ti.s.than !pr-a/sya*eva pavana.m* sak.rt ! kva+apy* a+y-acita+v.rtti/s* ca !k.rcchra+vrata+para.h kva+cit !!1050.26! virakto* rama.n-iye.su !vi.saye.sv* api pa?ncasu ! str-i.n-a.m* tv* a+saham-ana/s* ca !gandha+m-atram api dhruvam !!1050.27! ek-a+da/s-i.su sarv-asu !harer* janma+dine.su ca ! na*anna+gandha+graha.h so* *abh-ud* !-urdhva+ret-a* jita+indriya.h !!1050.28! tapasvinas* ty-agino* *anye !ta.m* d.r.s.tv-a*ati+tapasvinam ! svaya.m* tath-a+kartu+k-am-as* !tat+sa;nga.m* ke+apy* akurvata !!1050.29! deha+abhim-ana+j-atena !deha+du.hkhena p-i.sit-a.h ! tat+sam-ipe na te sth-atu.m* !/sekire m-anino* *api ca !!1050.30! tri+r-atra.m* pa?nca+r-atra.m* v-a !k.rtv-a tasya sam-agamam ! pal-ayante sma te ke+cid* !da/sa+r-atra.m* ca ke+cana !!1050.31! manu.syair* du.s+kar-a.ni*ittha.m* !tap-a.msy* -acarato* vane ! carata.h sapta var.s-a.ni !m-asa/s* ca*eko* yayur* hare.h !!1050.32! vikrama+-aditya+bh-u+pasya .sa.t+pa?nca+a.s.ta+eka+sa.mmite ! /sakasya vartam-ane *ab+de !dak.si.na+ayana+ge ravau !!1050.33! sa.m+vatsare ca /sukla+-akhye !nabha.h+k.r.s.ne *agni+bh-u+tithau ! pura.m* loja+abhidha.m* pr-apa !k-ale sa.mgavae* eva sa.h !!1050.34! pur-ad* bahis* tatra sa* v-apik-ay-am ! up-avi/sad* var.ni+varo* muh-urtam ! v.rnd-a+vana+indu.m* h.rdi cintay-ano* ! nija+i.s.ta+deva.m* n.r+pa r-adhik-a+-i/sam !!1050.35! [[iti iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne loja+pura+-agamana+n-am-a pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tatra*uddhava+avat-arasya !r-ama+-ananda+muner* n.r+pa ! mukt-a+-ananda+-adaya.h /si.sy-a.h !pa?nca/sat ty-agino* *avasan !!1051.1! te.s-a.m* sukha+-ananda+n-am-a !s-adhu.h sn-ana+artham -agata.h ! tatra*adr-ak.s-id* dhy-ana+ni.s.tha.m* !var.nina.m* tam a+laukikam !!1051.2! tatas* tapasvi+pravara.m* !namas+k.rtya so* *abrav-it ! kuta* -agamyate var.nin !kutra v-a gamyate tvay-a !!1051.3! /sr-i+n-ila+ka.n.tha* uv-aca: uttarebhya.h kosalebhyas* !t-irth-ani vicarann* aham ! yad.rcchy-a*atra*-agato* *asmi !kas* tva.m* /si.syo* *asi kasya ca !!1051.4! sukha+-ananda* uv-aca: /sr-imad+r-ama+-ananda+mune.h !khy-atasya*-i/satay-a bhuvi ! /si.sy-a.h sahasra/sa.h santi !ty-agino* g.rhi.nas* tath-a !!1051.5! tatra ye ty-aginas* te.su !mukta+-anando* *agra+.n-ir* iha ! pa?nc-a/sat-a mat+pra+mukhais* !ty-agibhi.h saha vartate !!1051.6! atra*-agato* *aha.m* sn-ana+artha.m* !vilokya tv-a.m* tapo+nidhim ! tava*antikam upeto* *asmi !dar/sana+arhasya yogin-am !!1051.7! asmaj+jye.s.tha+sa+t-irthyo* *api !yoga+p-ara.m* gato* *asti hi ! tapasvy-* api k.r.s.na+bhaktas* !tv-ad.r/s-an dra.s.tum icchati !!1051.8! -aj?nay-a sva+guror* atra !tv-ad.r/s-a.m* sevan-aya vai ! so* *asm-abhir* vartate s-aka.m* !dar/sana+arha/s* ca dehin-am !!1051.9! deya.m* sva+dar/sana.m* tasmai !bhavat-a*api tapasvin-a ! na*-agami.syasi cet tatra !sa* eva*atra*-agami.syati !!1051.10! su+vrata* uv-aca: ity* -a/srutya vacas* tasya !var.ni+r-a.t pr-aha ta.m* n.r+pa ! t-irtha+y-atr-a+phala.m* j-ana.ms* !t-ad.rg+yogi+indra+dar/sanam !!1051.11! gr-ama.m* pura.m* v-a*api mune !pravi/s-ami na karhi+cit ! v.rk.sa.m* nava.m* nava.m* nitya.m* !vane.sv* adhivasann* aham !!1051.12! tath-a*api t-ad.rg+yogi+-ik.s-a.m* !sarva+t-irtha+tapa.h+phalam ! j-an-ami*iti tvay-a s-akam !-ay-amy* adya tam -ik.situm !!1051.13! ity* uktv-a sadya* utth-aya !s-aka.m* tena tad+-a/sramam ! -ay-at pratyudgama.m* tasya !mukta+-ananda+-adayo* vyadhu.h !!1051.14! sa* t-a.ms* te ta.m* namas+k.rtya !yath-a+ucitam up-avi/san ! sarve *api santas* ta.m* v-ik.sya !pr-apur* -a/scaryam eva te !!1051.15! j-ajvalyam-ana.m* tapas-a !mano+nayana+nandanam ! pa/syanta.h /s-anta+m-urti.m* ta.m* !bahudh-a te vyatarkayan !!1051.16! aho tapasvino* d.r.s.t-a* !bahavo* yogino* bhuvi ! -id.r/sas* tu na ko* *apy* aik.si !na /sruto* *apy* atra s-a.mpratam !!1051.17! kva*idam ugra.m* tapa.h kva*ida.m* !b-ala+khela+ucita.m* vaya.h ! tata.h s-adh-ara.no* na*aya.m* !pum-an k-a*apy* asti devat-a !!1051.18! s-urya/s* candro* *atha v-a vahni.h !kum-aro* v-a nara+-ak.rti.h ! /sruto* nir+anna+mukto* v-a !m-urtimat+tapa* eva v-a !!1051.19! astu ya.h ko* *api di.s.ty-a*adya !d.r.s.to* *asm-abhis* tapo+nidhi.h ! sevay-a*asya*asmad+upari !/sr-i+sv-am-i to.sam e.syati !!1051.20! ittha.m* vadantas* te tasya !paricary-a.m* pracakrire ! mukta+-ananda.h sv+-agata+-adi !p.r.s.tv-a*-atithyam ak-arayat !!1051.21! var.ni+r-ajo* *api t-an s-adh-un !kal-av* api jita+indriy-an ! dhiy-a su+/s-il-an ni/scitya !sva+sa;nga+arh-an amanyata !!1051.22! tato* mukta+-ananda+sa.mj?na.m* !ta.m* mah-anta.m* par-ik.situm ! sa* ba.tur* vinayena*eva !p.rcchati sma bubhutsuvat !!1051.23! /sr-i+n-ila+ka.n.tha* uv-aca: mah-a+mune *ati+su+j?no* *asi !sa.mmato* *asi sat-am api ! p.rcch-ami yad* aha.m* tasya !kartum uttaram arhasi !!1051.24! r-up-a.ni j-iva+-i/svarayor* !m-ay-ay-a* brahma.nas* tath-a ! parasya brahma.na/s* ca*aha.m* !vivits-ami p.rthak p.rthak !!1051.25! su+vrata* uv-aca: s-uk.sma.m* pra/snam iti p.r.s.ta.h !sa* munis* tena var.nin-a ! yath-a+/sruta.m* guru+mukh-at !tath-a*uv-aca tad+uttaram !!1051.26! mukta+-ananda+munir* uv-aca: sth-ula+-adi+deha+tritayam !-a+nakh-ad* -a+/sikha.m* ca ya.h ! vy-apya*indriya+anta.h+kara.nai.h !karoti vi+vidh-a.h kriy-a.h !!1051.27! a+jo* nitya.h /s-a/svata/s* ca !nir+a.m/sa/s* ca prak-a/saka.h ! so* *a+cchedya+-adi+gu.no* j?neyo* !j-iva+-atm-a var.ni+sattama !!1051.28! [a: 1051.28: #/+var.ni+sattama.h#/- corrected to #/+var.ni+sattama#/-. :a] deha+traye vir-a.d+adau !vy-apya*utpatti+sthiti+k.say-an ! karoti jagat-a.m* yas* tu !sarva+j?no* j?neya* -i/svara.h !!1051.29! janma+k.setra.m* ca j-iv-an-am !an+-adi/s* cij+ja.da+-atmik-a ! tamomay-i hare.h /sakti.h !k-arya+k-ara.na+r-upi.n-i !!1051.30! gu.na+traya+-atmik-a ca*a+j-a !y-a ca*ukt-a*a+j?n-ana+sa.mj?nik-a ! s-a m-ay-a*iti tvay-a j?ney-a !y-a.m* taranty* -a/srit-a* hare.h !!1051.31! satya.m* j?n-anam an+anta.m* ca !p-ur.na.m* ca*a+kha.n.dam a+k.saram ! dh-ama yad* v-asudevasya !m-urta.m* ca*a+m-urtam ucyate !!1051.32! /suddha.m* nitya.m* ca*a+vik-ari !m-ay-a+-ad-in-a.m* prak-a/sakam ! tad* brahma*iti vij-an-ihi !sarva+-adh-aratay-a matam !!1051.33! n-ar-aya.no* v-asudeva.h !sva+tantra.h sva+prak-a/saka.h ! -ananda+divya+m-urti/s* ca !vi.s.nu.h k.r.s.no* *a+cyuto* *a+vyaya.h !!1051.34! sarva+j?na.h satya+sa.mkalpa.h !sarva+karma+phala+prada.h ! antar+y-am-i sarva+/sakti+ !+sevita.h parama+-i/svara.h !!1051.35! sarvatra*eva*anvita.h /sakty-a !vyatirikta.h svata.h sthita.h ! niyant-a k-ala+m-ay-a+-ade.h !sarva+k-ara.na+k-ara.nam !!1051.36! parama+-atm-a*iti yat pr-ahus* !tat para.m* brahma kathyate ! up-asan-iya.m* sarve.s-am !etad* eva mumuk.sat-am !!1051.37! ity* uttara.m* may-a prokta.m* !yath-a+mati yath-a+/srutam ! vy-akhy-ana.m* vistare.na*asya !j-an-aty* asmad+guru.h prabhu.h !!1051.38! r-up-a.ny* et-ani ca sv-am-i !sa* tu praty+ak.sam -ik.sate ! mumuk.subhya.h sva+ojas-a ca !t-ani dar/sayate *api sa.h !!1051.39! su+vrata* uv-aca: ity* uktv-a virar-ama*as-av* !auddhav-iya+agra+.n-ir* muni.h ! so* *api tad+vacana.m* /srutv-a !prasanno* var.ni+r-a.d* abh-ut !!1051.40! .rju.m* ni.s+kapa.ta.m* s-adhu.m* !ta.m* ni/scitya*abrav-ic* ca sa.h ! tvay-a*uttara.m* yath-a+artha.m* vai !mune k.rtam a+sa.m/sayam !!1051.41! bahubhya.h /s-astra+vidbhyo* *api !p.r.s.tam etan* may-a pur-a ! kena*api na*-id.r/sa.m* yukta.m* !k.rtam uttaram asya tu !!1051.42! y-uya.m* mah-anta.h sarve stha !yath-a+/s-astra+ukta+lak.sa.n-a.h ! santo* *adya vo* dar/sanena !mama*-anando* mah-an abh-ut !!1051.43! mukta+-anando* *atha ta.m* pr-aha !may-a*apy* atra sahasra/sa.h ! d.r.s.t-as* tapasvina.h khy-at-as* !tv-ad.r/sas* tu na ka/s+cana !!1051.44! -id.rk+pra/sna.m* vidh-atu.m* ca !boddhu.m* v-a*api tad+uttaram ! tava*eva buddhir* yogi+indra !sarva+upary* adya vartate !!1051.45! n-ila+ka.n.tho* *atha t-an s-adh-un !s-adhu+lak.sa.na+/s-alina.h ! j?n-atv-a din-ani kati+cit !sevyam-ana* uv-asa tai.h !!1051.46! ta.m* ko* *api brahma+vidy-ay-a.h !pra/sne pra/sna+uttare *api v-a ! na*aticakr-ama matim-an !pr-ak.rte sa.msk.rte tath-a !!1051.47! d.r.s.tv-a*ati+m-anu.s-i.m* buddhi.m* !te *api sarve vicak.sa.n-a.h ! s-adh-ara.n-a.m* nara+dhiya.m* !tasminn* eva hi cakrire !!1051.48! a+labdha+p-ar-as* te sarve !sa+-a/scarya.m* tasya var.nina.h ! nara+-ak.rter* bhagavata.h !/su/sr-u.s-am eva cakrire !!1051.49! /s.r.nvan kath-a.h pu.nyatam-a.h sa* nitya.m* ! r-asa+-i/svar-i+pr-a.na+pater* mano+j?n-a.h ! sadbhyo* *ati+bh-avena sad-a sthira+ak.sas* ! tatra*api bh-u+p-ala tapa/s* cak-ara !!1051.50! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne mukta+-ananda+-adi+s-adhu+sam-agama+n-am-a*eka+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: s-adhavas* te var.nino* *asya !dhy-ana+d.rk+sthirat-a.m* sad-a ! pa/syanto* vismaya.m* pr-apur* !mukta+-ananda* uv-aca tam !!1052.1! d.rk+sthairya.m* sarva+k-ala.m* te !d.r/syate var.ni+sattama ! k-a.m* devat-a.m* dhy-ayasi tva.m* !vaktum arhasi tat tu na.h !!1052.2! /sr-i+n-ila+ka.n.tha* uv-aca: /sr-i+r-adhik-a+-i/so* bhagav-an !yo* *asti sarva+-i/svaro* *an+agha ! i.s.ta+deva.h sa* eva*asti !mama sac+cch-astra+sa.mmata.h !!1052.3! brahma+dharma+/siva+-ad-in-a.m* !dev-an-am api devat-a ! var-aha+-ady+avat-ar-a.n-a.m* !dhart-a k.r.s.na.h para.m* b.rhat !!1052.4! dhy-ay-ami tam aha.m* nitya.m* !p-ujay-ami ca ta.m* mune ! k-irtay-ami ca tan+n-ama !yad* -ahu.h kali+t-arakam !!1052.5! sa.ms-are bhramat-a.m* pu.ms-a.m* !du.hkhit-an-a.m* sva+karmabhi.h ! k.r.s.nam eka.m* vin-a na*any-a !gatir* asti kal-av* iha !!1052.6! /sr-imato* *asya gava+indrasya !cara.na+ambu+ruh-an* mama ! anyatra*a.nur* api pr-iti.h !kva+api na*asty* eva sarvath-a !!1052.7! [a: 1052.7: Later in the text #/+gavendra--#/- is used in the sense of "governor", while it is an epithet of K.r.s.na as "Govinda". /S refers to BhP 10,27. :a] su+vrata* uv-aca: ity* uktavanta.m* ta.m* j?n-atv-a !k.r.s.na+bhakta.m* mah-a+matim ! pr-ito* mukta+-ananda* -uce !r-ajan bh-agavata+priya.h !!1052.8! mukta+-ananda+munir* uv-aca: sarve bhaj-ama.h /sr-i+k.r.s.na.m* !vayam apy* adhun-a bhuvi ! k.rpay-a sad+guror* eva !pa/sy-amo* h.rdaye *api tam !!1052.9! r-ama+-ananda+-akhyay-a loke !prasiddho* hy* uddhava.h svayam ! asm-aka.m* sad+guru.h so* *asti !/sraya.n-iyo* mumuk.sat-am !!1052.10! k.rp-a.m* sa* kurute yasmin !sa* sam-adhau sam-ik.sate ! go+loke *a+kha.n.da+r-asa+stha.m* !/sr-i+k.r.s.na.m* mural-i+karam !!1052.11! bhav-ad.r/s-as* tu ye brahman !bhakti+dharma+tapo+anvit-a.h ! praty+ak.sa+dar/sana.m* datte !tebhya.h k.r.s.na/s* ca tad+va/sa.h !!1052.12! p.rthaktay-a na pa/sy-ama.h !/sr-i+k.r.s.n-at ta.m* vaya.m* tv* iha ! yatas* tad+-atman-a k.r.s.na.h !/sreyase vartate n.r.n-am !!1052.13! mumuk.s-u.n-a.m* gurutva.m* ca !tasminn* eva hi bh-u+tale ! svaya.m* k.r.s.nena nihitam !asti ta.m* j-anat-a*-atmavat !!1052.14! ato* guru+pada.m* brahman !na*asty* anyatra hi s-a.mpratam ! atra /sr-imad+bh-agavata+ !+/slok-au /s.r.nv* -adima+-a/srama !!1052.15! asm-al* lok-ad* uparate !mayi j?n-ana.m* mad*-a/srayam ! arhaty* uddhava* eva*addh-a !sa.m+praty* -atmavat-a.m* vara.h !!1052.16! na*uddhavo* *a.nv* api man+ny-uno* !yad* gu.nair* na*ardita.h prabhu.h ! ato* mad+vayuna.m* loka.m* !gr-ahayann* iha ti.s.thatu !!1052.17! ittha.m* pr-aha svaya.m* k.r.s.nas* !tasm-ad* vayam iha*an+agha ! tam -a/srit-as* tad+-aj?n-ay-a.m* !sthit-a.h k.r.s.na.m* bhaj-amahe !!1052.18! su+vrata* uv-aca: eva.m* mukta+-ananda+vaca.h !/s.r.nvatas* tasya var.nina.h ! pit.r+ukta+tad+gurutva+-adi+ !+sm.rtir* -as-in* nara+-i/svara !!1052.19! tata.h praty+ak.sa+k.r.s.nasya !kartu.m* dar/sanam utsuka.h ! -as-id* r-ama+-ananda+mune.h !k.rp-a.m* sa.mp-adya sevay-a !!1052.20! tata.h pra.namya ta.m* pr-ity-a !pr-aha*aham api san+mate ! yau.sm-ak-i.no* bhav-ami*iti !/s-asan-iyas* tvay-a hitam !!1052.21! yath-a ca dar/sana.m* tasya !/s-ighra.m* me sy-at tath-a kuru ! ity* uktv-a janma+karma+-adi !svasya sa.mk.sepato* *avadat !!1052.22! tatas* tam agra+janm-ana.m* !m-anayan sa* sad+agra+.n-i.h ! uv-aca tva.m* hi dhanyo* *asi !kuru.se sa+arthaka.m* janu.h !!1052.23! s-a.mprata.m* sad+guru.h sv-am-i tv* !-aste bhuja+ga+pattane ! dvi+trair* m-asair* iha puna.h !sam-ay-asyati ni/scitam !!1052.24! bhavet tad*dar/sana+icch-a ced* !asmad+vacasi sarvath-a ! vi/svasya nivasa*atra*eva !t-avad* atratya+var.nivat !!1052.25! tata.h sa* nyavasat tatra !sadbhir* m-anita* -adar-at ! tasya*-agama.m* prat-ik.sya*eva !sva+dharma.m* p-alayan n.r+pa !!1052.26! nir+m-ana.h sa* si.seve t-a.ms* !tatraty-an s-adhu+var.nina.h ! patra+k-a.s.tha+kar-i.sa+-ady+-a+, !,+naya+p-aka+kriy-a+-adibhi.h !!1052.27! -art-an-a.m* sevana.m* ca*asau !sad+anna+au.sadha+v-aribhi.h ! p-ada+sa.mv-ahana+-adyai/s* ca !tatraty-an-a.m* mud-a*-acarat !!1052.28! tasya s-adhu+gu.n-an d.r.s.tv-a !du.s+pr-ap-an prayatair* api ! sva+gur-av* iva tasmi.ms* te !babh-uvu.h snigdha+cetasa.h !!1052.29! so* *api s-adh-un sevam-ano* !dharma.m* bhakti.m* ca na tyajan ! tapa* eva*-acaran nityam !uddhava+-ik.s-a+utka+m-anasa.h !!1052.30! nivasan bhagav-a.ms* tatra !g-u.dha+ai/svaryo* n.r+n-a.tya+dh.rt ! te.s-a.m* svasmin sneha+v.rddhi.h !sy-ad* yath-a vav.rte tath-a !!1052.31! kva+cit kva+cin* nija+ai/svarya.m* !ki.m+cit ki.m+cid* adar/sayat ! nara+a+s-adhy-a.m* s-adhut-a.m* ca !kal-a* yogasya du.s+kar-a.h !!1052.32! dhy-ayanto* vi+jane k.r.s.na.m* !santa.h ke+cid* *dh.rd+ambu+je ! hari.m* tam eva dad.r/sus* !teja.h+stha.m* divya+vigraham !!1052.33! r-ama+-ananda+sva+r-upa.m* ca !tam eva h.rdi ke+cana ! tam eva sphurita.m* santo* !yath-a+d.r.s.ta.m* vyalokayan !!1052.34! kva+cit ta.m* h.rdaye d.r.s.tv-a !var.ni+r-upa.m* k.sa.na+antare ! tam eva dad.r/su.h santo* !n-ar-aya.nam .r.si.m* puna.h !!1052.35! a+laukikatvam ittha.m* te !tasya d.r.s.tv-a tam -i/svaram ! menire *atha n.r+n-a.tyena !tasya tad+vism.rti.m* yayu.h !!1052.36! ke.s-a.m+cid* dhy-ana+k-ale *atha !bal-at k.r.s.ne sa* yojitam ! mano* *anyatra vrajad* d.r.s.tv-a !d-ura+sthas* t-an abodhayat !!1052.37! tena*ati+vismit-as* te ca !tat+sva+r-upasya ni/scayam ! kartu.m* na /sakt-a* n.r+pate !tam asevanta devavat !!1052.38! kva+cin* net-i.m* kva+cid* dhauti.m* !kva+cid* basty+-adik-a.h kriy-a.h ! sa+-a/scarya.m* dad.r/sus* te ca !tasya sve.s-a.m* su+du.s+kar-a.h !!1052.39! pr-a.na+-ay-ama+prabhed-a.m/s* ca !/s-unyakena saha*eva t-an ! kva+cit sa* dar/say-am -asa !yogin-am api citra+d-an !!1052.40! eka+eka+a;nge kva+cit tasya !sam-adhau pr-a.na+dhara.n-am ! vilokya s-adhavas* te ta.m* !vivid-u* r-aja+yoginam !!1052.41! y-a y-a k-a+cit kriy-a tasya !tapa/s+cary-a+-adik-a n.r+pa ! s-a s-a citra+-avah-a*eva*-as-id* !du.s+karatv-an* n.r.n-a.m* bhuvi !!1052.42! a+laukika+kriyo* *apy* eva.m* !sa* s-adhu+gu.nam -a/srita.h ! d-asavat+s-adhu+sev-ay-am !avartata sat-a.m* priya.h !!1052.43! sam-agat-an anna+satre !tatra so* *abhy-agat-an api ! tat+tad+-ipsita+d-anena !tarpay-am -asa sarva/sa.h !!1052.44! tapa+antae* -as-ara+saho hima+.rtau ! p-atha.h+sthiti.h pa?nca+tap-a* nid-aghe ! vasa.m/s* ca tatra*ugra+tap-a.h sa* ittha.m* ! vism-apay-am -asa tapasvinas* t-an !!1052.45! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne r-ama+-ananda+gurutva+nirupa.na+n-am-a dvi+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: vasatas* tasya r-aja+indra !tatra san+ma.n.dale hare.h ! m-asa/s* caitro* vyat-ito* *api !na*ag-at sv-am-i tu tatra sa.h !!1053.1! tad-a*ati+cintay-a khinnas* !tad+did.rk.s-a+-ah.rta+antara.h ! gantu.m* bhuja.m+ga+nagara.m* !harir* aicchan* nir+-a/savat !!1053.2! aty+ut+ka.n.thas* tatas* tasya !dar/sana+artha.m* sa* var.ni+r-a.t ! muni.m* sad+agra+ga.nya.m* ta.m* !pra.namya*ida.m* vaco* *abrav-it !!1053.3! katha.m* na*-ay-ati na.h sv-am-i !pure *asmin bhakta+vatsala.h ! tvat+k.rt-a m-asa+mary-ad-a !vyatikr-ant-a mah-a+mune !!1053.4! pratibandho* bhavati ki.m* !mama*a+d.r.s.ta.m* tad+-agame ! anyath-a sa* katha.m* na*-iy-at !sva+tantro* jagat-a.m* guru.h !!1053.5! aham eva gami.sy-ami !mune tan+nika.s-a*adhun-a ! -aj?n-a prad-iyat-a.m* mahya.m* !gantu.m* bhuja+ga+pattanam !!1053.6! iti tad+v-akyam -akar.nya !ta.m* tu gantu.m* samudyatam ! sad+v-akyai.h pr-i.nayan pr-aha !mukta+-ananda+muni.h su+dh-i.h !!1053.7! vai/s-akhasya*a+site pak.se !/sr-i+sv-am-i sa* tu ni/scitam ! -agami.syati tarhy* eva !tva.m* kury-as* tasya dar/sanam !!1053.8! tapa.h+k.r/s-i+k.rta+a;ngena !tvay-a gantu.m* na s-a.mpratam ! /sakya.m* tapasvi+pravara !tato* *atra sva+stham -avasa !!1053.9! ito* d-ure pur-i s-a*asti !madhye ca*asty* ab+dhi+kh-a.dik-a ! mahat-i vi+.sama+utt-ar-a !vasa san+ma.n.dale *atra tat !!1053.10! adhun-a tvat+su+v.rtta+ant-a.m* !likhitv-a patrik-am aham ! sv-amine pre.sayi.sy-ami !kheda.m* ki.m+cana m-a k.rth-a.h !!1053.11! tad+uttara+anu+r-up-a ca !tvay-a gati+vic-ara.n-a ! k-ary-a matimat-a.m* /sre.s.tha !tvarito* m-a bhava*adhun-a !!1053.12! vin-a tad+-aj?n-a.m* tat+p-ar/sve !gamana.m* tu tava*an+agha ! abh-i.s.ta+sukha+da.m* na*eva !bhavit-a*ity* adya m-a vraja !!1053.13! su+vrata* uv-aca: evam -a/sv-asitas* tena !so* *avasat tatra var.ni+r-a.t ! mukta+-anando* *alikhat patr-im !upavi/sya raha.h+sthale !!1053.14! sv+asti /sr-imad+an+eka+sad+gu.na+ga.nair* nitya.m* mah-a+siddhibhir* ! n-an-a+/saktibhir* apy* up-a/srita+pada.m* sad+bhakta+lak.sair* nutam ! sva+icch-a+-avi.s+k.rta+m-anu.sa+-ak.rtim aha.m* /sr-i+sv-amina.m* sad+guru.m* ! mukta+-ananda+munir* bhuja.m+ga+nagara+-ananda.m* nam-ami*-i/svaram !!1053.15! atra tvat+k.rpay-a*eva loja+nagare nas* tvat+pada+ab+ja+-atman-a.m* ! bhakt-an-a.m* varivarti saukhyam atha tal* lekhya.m* ca yau.sm-akakam ! -aj?n-ay-a.m* tava sarvae* eva hi vaya.m* vart-amahe *atra prabho ! patra+pre.sa.na+k-ara.na.m* bhavati yat tac* *chravyam eva*-adar-at !!1053.16! atra ka/s+cana mah-a+muni+varya.h ! sa.mgato* *asti khalu kosala+de/s-at ! vartate dhamani+sa.mtata+deho* ! m-urtimat+tapa* iva*uttama+k-anti.h !!1053.17! n-ila+ka.n.tha* iti sa* prathita+-akhyo* ! n-ila+ka.n.tha+sama+bh-uri+virakti.h ! n-ila+ka.n.tha+sakhavat+sa+kala+arthyo* ! n-ila+ka.n.tha+ripu+darpa+hara+-ik.sa.h !!1053.18! var.ni+ve.sa+dhara* e.sa* mah-a+-atm-a ! brahma+r-upa+satata+sthitim -apta.h ! nir+nime.sa+nayana.h sthira+g-atro* ! ni.s+parigraha* ud-ara+mati/s* ca !!1053.19! pr-apta* e.sa* ca ki/sora+vayo+anta.m* ! pu.nya+t-irtha+pari/s-ilana+dak.sa.h ! s-uk.sma+vakra+laghu+ma?njula+ke/sa.h ! spa.s.ta+komala+mano+hara+v-ak ca !!1053.20! strai.na+gandham api so.dhum a+/sakto* ! m-ana+matsara+vivarjita+citta.h ! na sp.rh-a.m* h.rdi tu kasya+cid* e.sa* ! k.r.s.nam ekam apah-aya karoti !!1053.21! j-ir.na+valkala+m.rga+ajina+v-as-a* ! m-alik-a+kara* .rju+kriya* e.sa.h ! /sik.sayann* api mun-in muni+dharm-an ! /si.syat-a.m* bhajati no* *atra mun-in-am !!1053.22! ki.m+cid* annam a+rasa.m* kva ca bhu;nkte ! kva+api ki.m+cana phala.m* ca dala.m* v-a ! n-ira+m-atram api ca kva ca p-itv-a ! vartate kva+cana v-ayum a/sitv-a !!1053.23! bhaik.sa+bhuk* kati+cid* e.sa* din-ani ! kva+api karhi+cid* a+y-acita+v.rtti.h ! nakta+bhuk* kva ca t.rt-iya+dina+a/s-i ! du/s+cara.m* carati karma manu.syai.h !!1053.24! asya v-asa* .rtu.su druma+m-ule ! .sa.tsv* api dhruvam abh-i.s.tataro* *asti ! e.sa* saudha+vasati.m* tu nija+antar* ! vetti bandi+bhavanena sam-an-am !!1053.25! gr-i.smae* e.sa* urudh-a*agni+ni.sev-i ! stha.n.dile svapiti ca*ambu+k-ale ! /sai/sire /si/sira+toya+niv-as-i ! /so.sayaty* a+virata.m* nija+deham !!1053.26! b-ala+khelae* ucita.m* kva vayo* v-a ! dur+labh-a kva ca su+siddha+da/s-a v-a ! v-ik.sya tad* dvayam api dhruvam asmin ! sa.m/say-a* bahu+vidh-a* hi bhavanti !!1053.27! asya nir+mala+tapomaya+dh-amni hy* ! asmad+ugra+tapas-a.m* rucayas* tu ! vyoma+madhya+gata+bh-as+kara+d-iptau ! d-ipa+k-anti+samat-am upay-anti !!1053.28! vetti ya.h sa+kala+yoga+kal-a* v-a ! so* *api /si.sya+padav-i.m* bhajate *asya ! kau/sala.m* kim+api ko+api naro* *asmai ! na*eva dar/sayitum -atmana* -i.s.te !!1053.29! /s-astra+j-alakam anena kiyad* v-a ! sad+guror* adhigata.m* bhavati*iti ! ni/scaya.m* tu vidadh-ita pum-an ya.h ! so* atra ka/s+cana na bh-ati pure vai !!1053.30! pra/snam alpam api kurvati ca*asmin ! ku.n.thit-a* iva dhiyo* vidu.s-a.m* vai ! k.s-i.na+tarka+tataya.h prativ-ade ! /s-unya+bh-avam upay-anti sabh-ay-am !!1053.31! sa.m/saya.m* kam+api /s-astra+vid-a*api ! p.r.s.ta* eva jha.titi tvam iva*e.sa.h ! yukti+yug+bahu+vidha+uttara+d-anair* ! eva ki.m* prabhur* iti pravitarkya.h !!1053.32! dhy-anam -asthitavat-a.m* ca mun-in-a.m* ! su+sthira+-asana+d.r.dha+sthiti+bh-aj-am ! m-anasa.m* bahir* ita.h kva ca niryad* ! vetty* as-av* iva nija+-antara+sa+ak.s-i !!1053.33! t-ik.s.na+dur+jana+vaca.h+/sare+v.rndair* ! bhidyate na h.rdaya.m* kila ca*asya ! sa.mv.rta.m* d.r.dhatara+k.samay-a tad* ! vajra+s-ara+samat-am upay-ati !!1053.34! anya+du.hkha+lava+dar/sana+m-atr-at ! tat+k.sa.ne iva tae* eva h.rdo* *asya ! m-ardavasya ka.nik-a kim+u lebhe ! padma+ko/sa+navan-ita+/sir-i.sai.h !!1053.35! s-adhut-a tu ni+khil-a nija+d.r.s.ty-a ! v-ik.syate muni+vare *atra yath-a vai ! na /srut-a khalu tath-a kva+cana*.r.sau ! tv-a.m* vih-aya janat-a+gurum ekam !!1053.36! etad-iya+carita.m* ni+khilam* vai ! v-ik.sya cetasi mama*ity* api bh-ati ! asmad-iya+mati+d-ar.dhya+par-ik.s-a.m* ! kartum -agata* iha*asti bhav-an kim !!1053.37! dar/sana+utsuka+man-as* tava ca*as-av* ! udyato* *api sa* may-a ni.si.sedhe ! pre.sayeya tam aha.m* tava p-ar/sve ! s-a.mprata.m* kim+u na v-a*iti tu lekhyam !!1053.38! ity* etat+s-ucan-a+heto.h !patram etad* yath-a+mati ! likhita.m* tad* vilokya*eva !pre.sya.m* /s-ighra.m* tad+uttaram !!1053.39! su+j?ne.su bahun-a ki.m* sy-al* !lekhanena tata.h prabho ! et-avad* eva likhita.m* !k.rp-a k-ary-a sad-a mayi !!1053.40! su+vrata* uv-aca: patram ittha.m* likhitv-a*atha !var.ni+r-aja.m* jag-ada sa.h ! sv-amine likhita.m* patra.m* !may-a tvam api tal* likha !!1053.41! patra.m* vilokya bhavata.h !/s-ighram -ay-asyati prabhu.h ! ity* uktas* tena munin-a !so* alikhat patrik-a.m* su+dh-i.h !!1053.42! upavi/sya raha.h+sthale nija+-urau ! phalake k-akuda+patraka.m* nidh-aya ! sa* tu dak.sa+kara+-atta+lekhan-iko* ! likhati sma*-anata+kandhara.h su+var.nam !!1053.43! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne mukta+-ananda+likhita+patrik-a+nir-upa.na+n-am-a tri+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: sva+bh-ava+garbhit-a.m* patr-i.m* !var.ni+indra.h sa* yath-a*alikhat ! tath-a t-a.m* n.r+pate tubhya.m* !kathay-ami ni/s-amaya !!1054.1! sv+asti /sr-i+vilasad+bhuja.m+ga+nagare r-aja+adhi+r-aja+/sriy-a ! ju.s.ta+a;nghri.h prathayan bh.r/sa.m* vijayate /sr-i+k.r.s.na+bhakti.m* bhuvi ! n-an-a+sad+gu.na+san+ma.ni+indra+racita+-akalpo* gur-u.n-a.m* guru.h ! sva+-ik.s-a+-ak.r.s.ta+nija+-a/srita+a+khila+bhaya.h /sr-i+sv-amy-* ud-ara+/srav-a.h !!1054.2! sa+ak.s-ad* uddhava* eva yas* tanu+bh.rt-a.m* ni.h+/sreyas-aya*avitu.m* ! dharma.m* ca*a+jaya+viprata/s* ca su+matau j-ato* hy* a+yodhy-a+pure ! sv-ami.ms* ta.m* tu bhavantam eva /sata/so* natv-a nipatya k.sitau ! vij?napti.m* vidadhe tvad+eka+/sara.no* *aha.m* n-ila+ka.n.tha+dvi+ja.h !!1054.3! vih-aya sa.mbandhi+jan-an nij-an aha.m* ! nija.m* ca de/sa.m* kila kosala+abhidham ! t-irth-ani kurvann* iha loja+pattane ! sthito* *asmi sa.mgatya vibho tvad+-a/srit-an !!1054.4! k.r.s.nasya sa+ak.s-ad* aham -ik.sa.na+artha.m* ! praty+ab+dam eva*iha tapa+antae* -adar-at ! vrata.m* tu m-as-a.m/s* catura.h karomi ! yad+dh-ara.n-a+p-ara.nam ity* ud-iritam !!1054.5! m-asa+upav-asa.m* vidadhe tath-a*-urje ! k.rcchr-a.ni v-a karhi+cid atra kurve ! c-andr-aya.na.m* ca*an+agha+m-agha+m-ase ! p-ar-aka+k.rcchra.m* ca vibho tad+artham !!1054.6! ek-a+da/s-i mukhyatam-a*asti ye.s-a.m* ! vrat-ani nity-ani ca t-ani kurve ! k.r.s.nasya to.s-aya na deha+du.hkha.m* ! ki.m+cit sva+citte ga.nay-ami n-unam !!1054.7! hitv-a*aindriy-an pa?nca ca /sabda+mukhy-an ! su+dus+tyaj-an apy* a+tula+prat-apa ! tvag+asthi+/se.sa.m* sva+vapur* may-a vai ! cakre tapo+bharjita+rakta+m-a.msam !!1054.8! tad+dar/sana+-a/s-a+a+m.rta+vallim ek-am ! -alambya dehe tv* asava/s* calanti ! na tv* anyad* -alambanam asti te.s-a.m* ! yiy-asat-am anna+vih-ina+deh-at !!1054.9! nir+anna+dehe *asthi.su vartam-an-a.h ! pr-a.n-a* mad-iy-a.h pra.nata+-arti+hanta.h ! anna+-atmake hy* atra kalau nar-a.n-a.m* ! kurvanti vai satya+yuga+bhrama.m* tu !!1054.10! a.s.ta+a;nga+yoga+abhyasana+arjitena ! kriy-a* mama*ai/svarya+balena sarv-a.h ! daihy-a* bhavanti*iti vibho viditv-a ! k.rp-a.m* kuru tva.m* mayi k.r.s.na+bhakte !!1054.11! pit-a ca m-at-a mama k.r.s.na* eva ! sv-am-i ca bandhu/s* ca guru.h su+h.rc* ca ! tasmin mama sneha+bharo* *asti p-ur.no* hy* ! anyatra tu sy-ad* yadi tat+paratvam !!1054.12! pa?nca+indriy-a.n-a.m* vi.saya+upabhoga+ ! +pradasya me *api sva+su+h.rj+janasya ! k.r.s.ne na cet sy-ad* anur-aga* -i/se ! ta.m* tarhi jahy-a.m* ripuvad* *dhi sadya.h !!1054.13! snehena mat+po.sa.na+k-ari.no* *api ! t-ata.m* pras-u.m* sa+udaram apy* aha.m* svam ! v-ik.seya cet tad+vi+mukh-an kad-a+cit ! sadya.h prajahy-a.m* kim uta* anya+bandh-un !!1054.14! br-uy-a* yadi tva.m* nija+bandhu+varga+ ! +ty-age bhaved* do.sa* iti*iha vacmi ! tad+bhakti+h-in-a* nija+bandhavo* *api ! pr-ac-ina+bhaktair* bahubhi.h prah-at-a.h !!1054.15! vibh-i.sa.no* bhr-ataram apy* ah-as-it ! pras-u.m* svak-iy-a.m* bharata/s* ca tadvat ! kula.m* jahau sva.m* viduro* *api bhakta.h ! sarv-an sva+bandh-un api ca*.r.si+patnya.h !!1054.16! /sr-i+k.r.s.na+sa;nga+prati.sedha+kart-.rn ! gopyo* jahu.h sv-a.m/s* ca pat-in api*-i/sa ! k.rcchre.na labdha.m* tanaya.m* ca vena.m* ! tyaktv-a n.r+po* *a;ngo* *api jag-ama d-avam !!1054.17! ity* -adaya.h santi vibho hy* an+eke ! tad+bhakti+h-ina+sva+jana+tyajo* *atra ! na*eva*apa+k-irti.h kva+cana*api te.s-a.m* ! loke ca /s-astre *api ca k-irtir* asti !!1054.18! -id.rk sat-a.m* vartma bhavaty* an+-adi ! k.r.s.ne may-a*ata/s* ca tad-iya+bhakte ! vidh-iyate prema vimukti+hetur* ! na*anyatra tu kva+api pada+arthae* -i/sa !!1054.19! santo* *atra ye santi ca t-avak-in-a* ! niv.rtti+ni.s.th-a* mama te tu p-ujy-a.h ! sarva+svam ete ca bhavanti me vai ! m-ah-atmya+yuk+tat+para+bhakti+bodh-a.h !!1054.20! ye.s-a.m* na tasminn* iha bhakti+bh-aj-a.m* ! sa;ngo* *asti t-an vedmi nar-an aha.m* tu ! an+a/sva+kauleyaka+.sa.n.da+tuly-an ! yad+v-ik.sa.nena*api bhaved* *dhi do.sa.h !!1054.21! sakt-as* tu ye vai.sayike *atra saukhye ! nidr-a+bhaya+krodha+.sa.d+-urmi+ju.s.t-a.h ! te.s-a.m* nar-a.n-a.m* ca vibho pa/s-un-a.m* ! v-ik.se vi/se.sa.m* na hi ka.m+cana*api !!1054.22! n.r+janma dev-as* tri+da/sa+-alaye yat ! stuvanti tat te.su na ki.m+cid* asti ! tad+bhakti+yug+janma n.r+janma deva+ ! +stuty+artham asti*ity* aham -i/sa j-ane !!1054.23! tad+bhakti+h-ina.h kula+r-upa+k-irti+ ! +n-an-a+gu.na+ai/svarya+yuto* *api yas* tam ! antar* vi.sa.m* v-ik.sa.na+m-atra+ramya.m* ! phala.m* gava+ak.sy-a* iva lak.say-ami !!1054.24! alpo* *api tad+bhakti+gu.no* nar-a.n-a.m* ! gr-ahy-an karoty* eva gu.n-an a+/se.s-an ! su+sa.msk.rt-an v-a*ak.sivam atra /s-ak-an ! hey-a* bhavanti*itarath-a tu te vai !!1054.25! tad+d-asya+h-ina.h sva+tapo+balena ! brahma+-adi+lok-an api cet pray-ay-at ! tatra*api k-al-ad* bhayam asti tasya ! na*an+anta+saukhya.m* tv* iti veda+siddham !!1054.26! brahma+-i/sa+/sakr-a* api siddhi+bh-ajo* ! brahma+aikya+ni.s.th-a/s* ca /suka+-adayo* *asya ! kurvanti bhakti.m* nanu m-ana+h-in-a* ! yath-a*itare sa.ms.rti+mukti+k-am-a.h !!1054.27! tasmin gu.n-a.h santi hi t-ad.r/s-a* vai ! bhakti.m* yath-a mukti+ju.so* *api kuryu.h ! r-adh-a+ram-a+-ady-a* api /saktayas* ta.m* ! bhajanti sa.mr-ajam iva sva+d-asya.h !!1054.28! alp-a/s* ca j-iv-a* api tasya bhakty-a ! bhavanti n-una.m* gata+k-ala+bh-ik-a.h ! vin-a tu t-a.m* brahma+mukha+-i/svar-a.n-am ! apy* asti k-al-ad* bhayam eva bh-uri !!1054.29! m-ah-atmyam -id.rg* bhuvi tasya sadbhya.h ! sac+ch-astrata/s* ca*aham avetya bhaktim ! tatra*eva kurve vidadhat tap-a.msi ! bhakta+priya+ugr-a.ni vih-aya tandr-am !!1054.30! praty+ak.sa+v-ik.s-am an+av-apya tasya ! na sv-asthyam -apnomi tad+utka+cet-a.h ! atratya+sad+v-akya+gu.na+avabaddho* ! varte prat-ik.sya*-agamana.m* tava*eva !!1054.31! k-irti.m* vin-a tasya mano+j?na+g-ana.m* ! vi+citra+pady-ani ca loka+/sabd-a.h ! tad+eka+cittasya mama*-i/sa kar.ne ! tigma+agra+/s-ulatvam iha*upay-anti !!1054.32! striya.h su+r-up-a* api y-atudh-ani+ ! +sam-a* hi me d.r.s.ti+patha.m* prapann-a.h ! a;ng-aravat tasya su+pu.spa+m-al-a* ! bhavanti ka.n.tha.m* ca mama*upapann-a.h !!1054.33! /sr-i+kha.n.da+k-a/sm-ira+ja+kesara+-adi+ ! +vilepana.m* me /siti+pa;nka+tulyam ! tac+cintana+eka+-atma+rater* muni+indra+ ! +pr-as-ada+varyo* *api van-ayate me !!1054.34! ghan-ani s-uk.sm-a.ni sad+a.m/suk-ani ! vy-atta+-asya+k.r.s.na+ahi+sam-ani deva ! vi+citra+bhojy-ani vi.sa+upam-ani ! bhavanti me tad+viraha+-aturasya !!1054.35! yat ki.m+ca loke sukha+hetur* ukta.m* ! tad* vastu me du.hkhamaya.m* hi bh-ati ! tasya*avaloka.m* bhagavann* a+labdhv-a ! pr-apto* *asmi ca*unmatta+da/s-am aha.m* vai !!1054.36! mano+rathasya*asya phala+upalabdhis* ! tvad+a;nghri+sa.msevanam antare.na ! katha.m+cana*api*iha bhaven* na me vai ! kalau tvam eva*asi jagad+gurur* yat !!1054.37! ata.h k.rp-am -a/su vidh-aya t-avat ! sva+dar/sana.m* deyam ud-ara+k-irte ! y-avan* na deho* nipaten* mad-iyo* ! day-a+nidhe sva+-a/srita+j-iva+bandho !!1054.38! su+vrata* uv-aca: patram ittha.m* n-ila+ka.n.tho* !likhitv-a bhakti+bh-avata.h ! mukta+-anand-aya munaye !dad-ati sma jana+adhipa !!1054.39! sva+patra.m* tasya patra.m* ca !so* *apy* ek-ik.rtya buddhim-an ! sa.mv-alya mudrayitv-a ca !n-ama+upary* alikhad* guro.h !!1054.40! maya+r-ama+-akhya+vipre.na !s-aka.m* tat prai.sayat tata.h ! sva+bh-av-ac* *ch-ighra+gatin-a !sad+artha.m* tu vi/se.sata.h !!1054.41! bhuja.m+ga+nagara.m* pr-apya !saptame *ahani sa* dvi+ja.h ! g.rhe g-a;ngeya+bhaktasya !ta.m* dadar/sa jagad+gurum !!1054.42! bhakt-an -anandayanta.m* nava+nalina+dala+vy-ayata+ak.si+dvaya.m* ta.m* ! gaura+a;nga.m* pu.s.ta+g-atra.m* /sa/sa+dhara+vadana.m* /sr-imad+-a+j-anu+b-ahum ! vastre /svete vas-ana.m* ku.tilita+bh.rku.ti.m* manda+h-asa.m* prasanna.m* ! /so.na+ambho+janma+r-ajan+m.rdula+pada+yaga.m* sa* pra.namya*-arpayat tat !!1054.43! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne /sr-i+n-ila+ka.n.tha+likhita+patrik-a+nirupa.na+n-am-a catu.h+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: v-acay-am -asa tat patra+ !dvaya.m* sa* muni+r-a.t tata.h ! prasanno* *abh-ut sam-ay-ata.m* !viditv-a var.ni+sattamam !!1055.1! svasmin bh-ava.m* tad-iya.m* ca !tapa/s+cary-a.m* ca v-acayan ! abh-ud* gadgad+ka.n.tha/s* ca !sa+a/sru+netro* jagad+guru.h !!1055.2! patra+v.rtta+antam a+khila.m* !bhakt-an sundara+jin+mukh-an ! /sr-avayan sadasi sv-am-i !pra/sa/sa.msa ca tad+gu.n-an !!1055.3! tatas* tam -a/sv-asayitu.m* !mukta+-ananad-aya dh-imate ! svaya.m* lilekha patra.m* ca !tat+patra+uttara+garbhitam !!1055.4! sv+asty* astu loja+-akhya+pure vasadbhya.h ! s-adhubhya* -anandita+du.hkhitebhya.h ! b.rhad+vrata.m* ca*astu nir+antar-aya.m* ! brahma*iti yat pr-aha sanat+su+j-ata.h !!1055.5! bhuja.m+ga+pury-a.m* vasat-a*atra r-ama+ ! +-anandena bahv-i prahit-a /subha+-a/s-i.h ! gr-ahya*asmad-iya.m* ku/sala.m* ca mukta+ ! +-anandena vedya.m* bhagavat+pras-ad-at !!1055.6! patra.m* tvay-a yan* maya+r-ama+n-amn-a ! vipre.na s-aka.m* prahita.m* tad* -aptam ! tad* v-acayitv-a ni+khilo* *apy* udanta.h ! may-a yath-avad* vivide tvad-iya.h !!1055.7! buddha/s* ca v.rtta+anta* ud-ara+buddhes* ! tatra*-agatasya*api ca var.ni+r-aja.h ! asya*asti v.rtti.h sa+kal-a*ati+marty-a ! tato* na s-adh-ara.na+p-uru.so* *asau !!1055.8! /sveta+antar-ip-at tu nir+anna+mukta.h ! ka/s+cin muni+indro* badar-i+van-ad* v-a ! yad.rcchay-a vo* *antikam -agata.h sy-ad* ! iti dhruva.m* me pratibh-ati citte !!1055.9! ata.h para.m* tasya mano+anuk-ul-a ! sev-a vidhey-a satata.m* bhavadbhi.h ! sadbhi.h samastai.h sva+b.rhad+vratasya ! guptyai tato* yoga+kal-a/s* ca /sik.sy-a.h !!1055.10! neti ca dhautir* dvi+vidh-a ca bastir* ! naul-i kriy-a.h kau?njarika+-adaya/s* ca ! /sar-ira+/suddhyai prathama.m* tu /sik.sy-a ! a.s.ta+a;nga+yoga/s* ca tata.h krame.na !!1055.11! yam-a/s* ca /sik.sy-a* niyama+-asan-ani ! pr-a.na+upay-amo* bahubhi.h prak-arai.h ! praty+-ah.rti/s* ca*-i/svara+dh-ara.n-a ca ! dhy-ana.m* sam-adhi/s* ca tad+ukta+r-ity-a !!1055.12! a.s.ta+a;nga+yoga+abhyasana.m* vin-a tu ! b.rhad+vrata.m* siddhyati na*eva /suddham ! atas* tad+abhy-asa+parair* bhavadbhi.h ! s-adhya.m* tad+-atma+vrata+rak.sa.n-aya !!1055.13! ye brahma+carya.m* tu b.rhat+sva+r-upa.m* ! yogena sa.ms-adhya jita+indriy-a.h syu.h ! brahma+-atman-a k.r.s.nam atha+u bhajeyu.h ! prokt-as* tae* eva*uttama+bhakta+sa.mj?n-a.h !!1055.14! sarva+artha+dasya*asya b.rhad+vratasya ! sa.mp-aditasya*apy* avana.m* vidheyam ! k-ama+-akhya+/satror* vanit-a+prasa;nga.m* ! sarva+-atman-a d-urata* eva hitv-a !!1055.15! yo* brahma+carya.m* parip-atum icchet ! sa* buddhi+p-urva.m* vanit-a na pa/syet ! str-i.n-a.m* kath-a na+u /s.r.nuy-ac* ca v-art-as* ! t-as-a.m* gu.n-an na*apy* a+gu.n-an vadec* ca !!1055.16! gacchen* na yo.s-a+rama.na+sthala.m* ca ! b-al-am api*-ik.seta dhiy-a na nagn-am ! str-i.n-a.m* na citra.m* pratim-a.m* ca pa/syen* ! na ca sp.r/sen* na*eva likhec* ca citram !!1055.17! na narma+v-art-a.h kva+cana*api kury-at ! str-ibhir* na bh-a.seta ca ki.m+cana*api ! str-ibhi.h saha*adhvany* api na*eva gacchen* ! na bodhayet t-a.h puru.sa+antare.na !!1055.18! sp.r/sen* na ca str-i+paridh-arya+vastra.m* ! sa.mkalpana.m* tad+vi.saya.m* na kury-at ! pr-a.na+anta+k-ale *api na buddhi+p-urva.m* ! sp.r/set tad+a;nga.m* tv* iha k.r.s.na+bhakta.h !!1055.19! sy-at tat+kriy-a yatra ca yatra y-a y-a ! kury-an* na t-am* t-am api tatra tatra ! str-ibhya/s* catur+hasta+mita+antare.na ! gacchet svapen* na*eva g.rhe sa+yo.se !!1055.20! ittha.m* sad+-ac-ara+paras* tu yog-i ! sy-ad* -urdhva+ret-a* vidhi+mukhya+vandya.h ! etair* up-ayai.h sva+b.rhad+vrata.m* tat ! k-ama+-akhya+/satro.h parirak.sa.n-iyam !!1055.21! kury-ad* ya* ittha.nm* na sa* tu*-urjito* *api ! yog-i sva+sa.mkalpa+va/sa.h prasa;ngam ! str-i.n-a.m* karoty* eva tato* *a.s.tam-at sv-ad* ! b.rhad+vrat-ad* bhra.s.ta* upaiti du.hkham !!1055.22! krodha/s* ca m-ano* mada+matsarau ca ! lobhas* tath-a*-ir.sy-a vi+vidho* rasa/s* ca ! ete *api yogasya bhavanti vighn-as* ! ty-ajy-as* tato* yogi+janena d-ur-at !!1055.23! -ah-ara+nidre vidadh-ita yukte ! k-ar.s.na/s* ca yog-i vyasana.m* tu ki.m+cit ! seveta na*eva*atha sur-a.m* ca m-a.msa.m* ! na ca sp.r/sed* droha+dhiya.m* tyajec* ca !!1055.24! dehena v-a.ny-a manas-a ca hi.ms-a ! k-ary-a na kasya*api na ca*-atmano* *api ! steya.m* ca s-a.mkarya+kara.m* ca karma ! hita+arthin-a yogi+janena varjyam !!1055.25! eva.m+vidh-a* ye puru.s-a* bhaveyu.h ! sva+dharma+ni.s.th-a* bhuvi k.r.s.na+bhakt-a.h ! prasannat-a te.su sad-a mama*asti ! pre.s.th-as* tae* eva*an+agha nanda+s-uno.h !!1055.26! tasm-at su+buddhe tvam api svak-iyai.h ! s-aka.m* sa+t-irthyair* muni+n-ila+ka.n.th-at ! k.rt-ad* gurutvena g.rh-a.na yoga.m* ! vartasva dharme.su may-a*udite.su !!1055.27! tapa.h+k.r/sasya*asya yath-a*upayukta.h ! sev-a vidhey-a*anna+jala+-adibhi/s* ca ! vayo* a+varatv-ad* iha b-ala+buddhir* ! na kva+api k-ary-a tapas-a.m* nidhau ca !!1055.28! dr-ag* -agami.sy-ami nid-agha+k-ale ! r-adhe gate pippala+n-amni khe.te ! t-avad* bhavadbhi.h sa* tu sevan-iyo* ! yath-a na gacched* ati+ni.h+sp.rho* *asau !!1055.29! su+vrata* uv-aca: patra+uttara.m* likhitv-a*ittha.m* !mukta+-ananda.m* prati prabhu.h ! uttara.m* n-ila+ka.n.thasya !patrik-ay-a* lilekha sa.h !!1055.30! sv+asti st-ad* var.ni+r-aje *a+m.rta+nilaya+mah-a+mukta+mukhya+ati+dh-amne ! t-ivrai.h sv-iyais* tapobhir* jana+h.rdi dadhate dharma+putratva+/sa;nk-am ! r-ama+-anandasya v-acy-a nigama+nigadit-a* -a/si.so* dharma+rak.s-a* ! bahvyas* tena tvay-a*ati+pramudita+munin-a /sreyase n-ila+ka.n.tha !!1055.31! patra.m* pr-apta.m* tvad-iya.m* tad+uditam a+khila.m* buddham eva*asti v.rtta.m* ! deha+-ac-aras* tapas* te tv* iha hi kali+yuge du/s+caro* martya+dharmai.h ! vair-agya.m* j?n-ana+bhakt-i d.r.dhatara+niyam-a* dharma+ni.s.th-a ca /s-antir* ! etat pr-ag+janma+siddha.m* hy* adhigatam iha tad* vismayo* na*atra k-arya.h !!1055.32! dhy-ane y-ad.r/sam eva pa/syasi sad-a k.r.s.no* *asti t-ad.rk tatas* ! tva.m* tad* dhy-ana+para/s* ca satsu nivasan kury-a.h prat-ik.s-a.m* mama ! gr-ame pippala+n-amni r-adha+viratau yu.smat+priy-aya druta.m* hy* ! -ay-asy-amy* aham eva tatra bhavat-a*-agamya.m* ca sadbhi.h saha !!1055.33! mad+v-ik.s-a+utsukat-a*asti te *ati/sayit-a j-an-ami tat+k-ara.na.m* ! m-arga.h s-a.mpratam asti dur+gamatara.h ka;nka+-adi+dh-a.t-i+bhay-at ! na*-agantavyam iha*ata* eva bhavat-a mayy* asti ced* ijya+dh-is* ! tarhy* etan* mama m-anaya.m/s* ca vacana.m* yoga.m* sata.h /sik.saye.h !!1055.34! autsukya.m* bhavato* mad+-ik.sa.na+k.rte y-ad.rg* bhavaty* antare ! t-ad.rg* me *api tava*-ik.sa.n-aya bhavati*ity* eva.m* tvay-a buddhyat-am ! -ay-asy-ami tato* druta.m* ca bhavat-a stheya.m* sva+dharme sad-a ! tv-ad.rg+dh-armika+bhakta+sa.mgamam aha.m* y-ace ya/so+d-a+sut-at !!1055.35! ye syur* dharma+par-aya.n-a* bhuvi jan-as* te *ati+priy-a.h santi me ! te.s-a.m* d-ura+gato* na karhi+cid* aha.m* tal+lagna+cittatvata.h ! santas* tv-ad.r/sa* eva me bahu+mat-a* yat+p-ada+vari dhruva.m* ! t-irthebhyo* *api n.r.n-a.m* vi/suddhim adhik-a.m* sp.r.s.ta.m* vidhatte drutam !!1055.36! bhojayanti bhuvi p-ujayanti v-a ! ye tu s-adhu+puru.s-an bhav-ad.r/s-an ! tai/s* cara+a+caram ida.m* sa+daivata.m* ! p-ujita.m* ca bahudh-a su+bhojitam !!1055.37! pr-itir* asti mama satsu y-ad.r/s-i ! t-ad.r/s-i tu na nije *api ca*-atmani ! santa* eva h.rdaya.m* bhavanti me ! k.r.s.na+bhakti+rasik-a/s* ca dh-armik-a.h !!1055.38! kheditavyam ata* eva na tvay-a ! v-ik.sa.n-aya mama yat sam-agama.h ! -avayor* jha.titi sa.mbhavi.syati ! gr-amae* eva nanu pippala+-ahvaye !!1055.39! -agamo* *atra bhavat-a vin-a*-aj?nay-a ! na*eva k-arya* iti me *anu/s-asanam ! sva+icchay-a*eva yadi v-a*-agami.syasi ! pr-apsyase na hi sukha.m* tad-a*-ipsitam !!1055.40! dar/sana+priyatay-a mama tvay-a ! man+nide/sam atila;nghya sarvath-a ! na*-agamo* *atra tu vidheya* -adara.h ! satsu k-arya* urudh-a mad+-atmasu !!1055.41! k.s-i.nam eva nitar-a.m* vapur* nija.m* ! yena ca*ugra+tapas-a k.saya.m* vrajet ! t-ad.r/sa.m* tu na tad* -acare.h punar* ! dharma+s-adhanam iha*asti yad* vapu.h !!1055.42! p-atite*ati+tapas-a*ati+dur+bale ! dur+labhe nara+kalevare puna.h ! j?n-ana+bhakti+tapas-a.m* na j-ayate ! s-adhana.m* ca nija+dharma+vartmana.h !!1055.43! t-ata mad+vacanato* nija.m* vapu.h ! po.sayer* mama hit-aya sarvath-a ! bh-uri k-aryam api m-amaka.m* tvay-a ! s-adhan-iyam iha vartate yata.h !!1055.44! su+vrata* uv-aca: likhitv-a patrik-am ittha.m* !r-ama+-ananda+munir* n.r+pa ! mudrayitv-a dadau tasmai !maya+r-ama+agra+janmane !!1055.45! g.rh-itv-a*uttara+patr-i.m* t-a.m* !sa* ca vipra+vara.h puna.h ! pr-ay-al* loja+pura.m* t-ur.na.m* !saptame *ahni tad* -apa ca !!1055.46! tatra patra.m* sa* tat pr-ad-an* !mukta+-anand-aya v-a.dava.h ! so* *api s-aka.m* var.nin-a*eva !v-acay-am -asa tan* muni.h !!1055.47! sv-amino* m-anayann* -aj?n-a.m* !tatra*uv-asa tato* hari.h ! a/sik.santa mud-a santas* !tasm-ad* yog-a+kal-a/s* ca te !!1055.48! sa* /sik.say-am -asa yath-a+upade/sa.m* ! t-an yogam a.s.ta+a;ngam a+/se.sam eva ! te *apy* alpa+k-alena guro.h pras-ad-at ! tasya*eva tat+siddha+da/s-am av-apu.h !!1055.49! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne r-am-ananda+likhita+patrik-a+niu-upa.na+n-am-a pa?nca+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: var.nino* vasatas* tasya !yoga.m* /sik.sayata.h sata.h ! tapasyato* vyat-iy-aya !tatra m-asas tu m-adhava.h !!1056.1! adya /svo* v-a para+/svo* v-a !n-unam -ay-asyati prabhu.h ! iti cintayatas* tasya !/sukra+m-asa+ardham apy* ag-at !!1056.2! tato* *ati+vy-akulo* var.n-i !tapa/s+cint-a+ati+kar/sita.h ! tad+-agama+prat-ik.s-a+-arti.h !sv-asthya.m* na pr-apa ki.m+cana !!1056.3! atha so* *api sat-a.m* sv-am-i !tad+did.rk.s-a+-ah.rta+antara.h ! bhaktai.h katipayai.h s-akam !ahi+pury-a* viniryayau !!1056.4! ratha.m* mah-antam -ar-u.dho* !hema+ratna+paricchadam ! pa;nkti/sa.h sa.msthit-an paur-an !pa/syan madhuray-a d.r/s-a !!1056.5! so* *anuy-ata.h p-ujita/s* ca !paurai.h sa+a/sru+vilocanai.h ! bhakt-an -anandayan m-arge !pippala+gr-amam -ayayau !!1056.6! nara+si.mha+-akhya+viprasya !sva+bhaktasya sa* mandire ! tatra vyar-ajad* bhagav-an !p-ujyam-ano* nijair* janai.h !!1056.7! tata.h kum-ara+jit+sa.mj?na.m* !d-uta.m* loja+pura.m* prati ! pr-ahi.not so* *a+khil-an bhakt-a.ms* !tatra*-ak-arayitu.m* nij-an !!1056.8! tasminn* eva dine /s-ighra.m* !sa* loja+puram etya t-an ! pr-aha /sr-i+sv-amin-a y-uyam !-ah-ut-a.h stha*iti dautya+k.rt !!1056.9! /srutv-a*am.rt-ayam-ana.m* tad* !vacas* te *ati+muda.m* yayu.h ! adya*eva calata*ity* -aha !n-ila+ka.n.thas* tad-a vaca.h !!1056.10! tato* vic-arya te santa.h !sarve ni/si vidhu+udaye ! prayayu.h pippala+gr-ama.m* !sva+guror* dar/sana+utsuk-a.h !!1056.11! mukta+-ananda+mukh-a.h santo* !bhakta+varya/s* ca parvata.h ! deva+-ananda.h parivr-a.t ca !bhakt-a* jye.s.ta+-adayas* tath-a !!1056.12! sva+pre.s.tha+dar/sana+autsukya+ !+sam-ak.r.s.ta+antar-as* tu te ! vicelu.h sa+tvara.m* m-arge !ta.m* lak.s-i+k.rtya khe.takam !!1056.13! ati+k-ar/sy-ac* *char-irasya !n-ila+ka.n.thas* tu vartmani ! /s-ighra+a?ncana+/sv-asa+p-ur.na+ !+h.rdayo* nyapatat k.sitau !!1056.14! ki.m+cid* y-atv-a*agrata.h pa/sc-at !ta.m* pa/syanto* *agra+g-amina.h ! te santa.h patita.m* d.r.s.tv-a !tad+antikam up-ayayu.h !!1056.15! p-ada+sa.mv-ahana.m* cakrus* !tasya te ca /sanai.h /sanai.h ! ki.m+cid* -a/svastam -alokya !procus* te var.nina.m* vaca.h !!1056.16! dine *atra*eva*asti gantavya.h !pippala+gr-ama* -a/su na.h ! -a/sraya*atas* tvam a+mal-am !-atmano* yoga+dh-ara.n-am !!1056.17! tad+balena*adhvana.h p-ara.m* !y-asyasy* eva na ca*anyath-a ! ity* ukta.h sa* tath-a cakre !cac-ala pathi sa+tvaram !!1056.18! bhagavanta.m* h.rdi dhy-ayan !dhanur+mukta.h /saro* yath-a ! sa* vism.rta+vapus* t-ur.na.m* !sarve.s-am agrato* *acalat !!1056.19! santas* tam anudh-avanto* *apy* !av-apur* na*eva /sighra+gam ! pr-apur* ojasvat-i+sa.mj?n-a.m* !nad-i.m* sarve *api te drut-a.h !!1056.20! dak.si.ne pippala+gr-am-ad* !vahant-i.m* kalu.sa+udak-am ! v.r.s.ty+ambu+p-urit-a.m* bh-ima+ !+kallol-am ati+dus+tar-am !!1056.21! var.ni+r-a.t ta.m* samutt-irya !sahas-a*eva para.m* ta.tam ! an+-ak.r.s.tas* tara;nga+oghai.h !pr-apa san+mukha+vartman-a !!1056.22! arv-acy* eva ta.te tasthur* !bhakt-a.h sarve tara;ngi.n-im ! n-avy-a.m* bh-im-a.m* ca pa/syanto* !viditv-a dus+tar-a.m* ca t-am !!1056.23! mahat-a*atha pray-asena !kolam -a/sritya te *a+khil-a.h ! t-am utt-irya sametya*amu.m* !pippala+gr-amam -avi/san !!1056.24! jye.s.tha+k.r.s.na+dv-ada/sik-a+ !+dine p-urva+ahnae* eva te ! nara+si.mha+dvi+ja+g.rhe !dad.r/su.h sv-amina.m* nijam !!1056.25! gaura+a;nga.m* pu.s.ta+m-urti.m* sita+vasana+dhara.m* sva+-asyam -a+j-anu+b-ahu.m* ! padma+ak.sa.m* manda+h-asa.m* nija+jana+nikarai/s* candanai.h pu.spa+h-arai.h ! bhakty-a sa.mp-ujyam-ana.m* sadasi ca vitate divya+si.mha+-asana+stha.m* ! sv-iy-an -anandayanta.m* parama+sukha+nidhi.m* sv-amina.m* te pra.nemu.h !!1056.26! va.rni+r-aja.m* vilokya*-a/su !y-avad* utti.s.thati prabhu.h ! sa+a.s.ta+a;nga.m* pra.nan-ama*asau !t-avad* bhakta+uttama.h sa* tu !!1056.27! tam utth-apya sa* b-ahubhy-a.m* !parirabhya nija+antike ! up-ave/sayad* any-a.m/s* ca !pra.nat-an samam-anayat !!1056.28! var.ni+indra.h sv-amina.m* d.r.s.tv-a !/sruta.m* sadbhyo* yath-a tath-a ! nirv.rti.m* param-am -apa !prema+a/sru.h pulaka+a?ncita.h !!1056.29! nime.sa+h-inay-a d.r.s.ty-a !pa/syanta.m* sva+-ik.sa.ne harim ! t-ad.r/sy-a*eva d.r/s-a*apa/syan* !muh-urta+dvitaya.m* sa* ca !!1056.30! pr-ag+deha+bh-ana+h-ina.m* ca !tata.h sva+stha.m* tam -adar-at ! pa/syan papraccha sa* sv-am-i !sv+-agata+-adi yath-a+ucitam !!1056.31! mukta+-ananda.h kathitav-a.ms* !tad+v.rtta+antam a+/se.sata.h ! yath-a j?n-ata.m* tad-a sv-am-i !var.nina.m* pra/sa/sa.msa tam !!1056.32! prem.n-a gadgada+ka.n.thena !stutv-a ta.m* var.ni+r-a.d* api ! pr-aha*adya sa+phalo* j-ato* !man+mano+ratha+p-ada+pa.h !!1056.33! sa+ak.s-ac* *chr-i+k.r.s.na+candrasya !bhuvi bhakti+pravartakam ! tv-a.m* pr-apya*adya k.rta+artho* *asmi !n.r+janma phalita.m* mama !!1056.34! prasanna.h k-aray-am -asa !tatas* tasya ca tat+sat-am ! yath-a+ucita.m* sa* -atithya.m* !sat+phalai.h paya*+-adibhi.h !!1056.35! prema+nirbh.rta+vilocana+ab+jayo.h ! siddhayor* a+m.rta+s-ara+v-acayo.h ! var.ni+r-aja+muni+r-ajayos* tad-a ! yoga* -apa jana+dar/san-iyat-am !!1056.36! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne r-ama+-ananda+sv-ami+sam-agama+n-am-a .sa.t+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: sn-atv-a sv-am-i prado.se *atha !r-adhik-a+adhi+-i/sa+p-ujanam ! upac-arair* mahadbhi/s* ca !yath-a+vidhi cak-ara sa.h !!1057.1! ek-a+da/sy-a* j-agara.na.m* !tata.h kurvan nijai.h saha ! sv-am-i punar* ap.rcchat ta.m* !taj+janma+sth-anam -adita.h !!1057.2! kula.m* ca pitarau gotra.m* !pravar-an de/sika.m* tath-a ! veda.m* /s-akh-am i.s.ta+deva.m* !vair-agya.m* sva+jana+tyajim !!1057.3! vana+v-asa.m* tapo+bhed-an !sa+a;nga+yogasya s-adhanam ! t-irtha+y-atr-a.m* tatra tatra !tairthik-an-a.m* sam-agamam !!1057.4! etat p.r.s.ta.h sv-amin-a*asau !yath-avat sarvam -adita.h ! krame.na kathay-am -asa hy* !anubh-uta.m* yath-a yath-a !!1057.5! sa+vistara.m* tad+v.rtta+anta.m* !sa* /srutv-a pr-itim-an bh.r/sam ! pr-aha tvam asmad-iyo* *asi !var.nin dharmasya yat suta.h !!1057.6! sa* hi pray-age sa.mpr-apa !bhakty-a sa* hi pit-a tava ! d-ik.s-a.m* bh-agavat-i.m* dh-im-an !matta* eva*a+khila+artha+vit !!1057.7! mad+-aj?nay-a kosale.su !mumuk.s-un sa* nija+-a/srit-an ! up-adi/sat k.r.s.na+bhaktim !a+hi.ms-a+-adyair* yamai.h saha !!1057.8! tva.m* tu tasm-ad* api gu.nair* !adhiko* *asi mah-a+tap-a.h ! a+martya+/sa;nk-a.m* h.rdaye !dhatse sva.m* pa/syat-a.m* n.r.n-am !!1057.9! su+vrata* uv-aca: anugraha.m* sva+pitari !/srutv-a*asau sv-amino* bh.r/sam ! mumude *atha guru.m* kartu.m* !ni/scik-aya tam eva hi !!1057.10! gu.nai.h k.r.s.na+same hy* asminn* !eva k.r.s.no* *asti nityad-a ! va/se ca*asya*iti g-i.h saty-a*ity* !eva.m* pr-aha sato* hari.h !!1057.11! tatra*uv-asa sukhena*eva !sa* tato* d.r.dha+ni/scaya.h ! m-anito* bahudh-a tena !guru.n-a*-i/svara+r-upi.n-a !!1057.12! -a/scarya+dar/sana.m* ta.m* ca !n-ila+ka.n.tha+tapasvinam ! pa/syat-am* sv-ami+bhakt-an-a.m* !vismayo* *abh-un* mah-an agha !!1057.13! svaya.m* sv-amy-* api ta.m* d.r.s.tv-a !yogi+du.s+pr-apa+sad+gu.nam ! k.r.s.nasya*eva tanu.m* k-a.m+cin* !mene dharma+an+a+k.sam-am !!1057.14! sarva+j?no* *apy* uddhavas* ta.m* tu !sa+ak.s-an* n-ar-aya.no* hy* ayam ! iti na*avait prabhos* tasya !nara+n-a.tya+vidhitsay-a !!1057.15! udgho.so* *atha*abhaval* loke !ka/s+cana sv-amino* *antike ! b-alo* var.n-i hy* -agato* *asti !tapasv-i yogi+r-a.d* iti !!1057.16! tad+dar/sana+artham -ajagmur* !n-an-a+de/sebhya* -ad.rt-a.h ! sahasra/so* nar-a* n-aryas* !ty-agino* yogino* *api ca !!1057.17! papracchus* te guru.m* ko* v-a !var.n-i yo* *adya* -agato* *atra sa.h ! t-an sv-am-i dar/say-am -asa !tam a;nguly-a*antike sthitam !!1057.18! ta.m* var.nina.m* k.r/sa+tanu.m* !v-ik.sya te *ati+tapasvinam ! vismaya.m* parama.m* pr-apya !papracchu.h sv-amina.m* puna.h !!1057.19! kuto* *ayam -agato* var.n-i !b-alo* *apy* ati+tapo+bala.h ! -a/scarya.m* janayan n-.r.n-a.m* !vetti yoga+kal-a/s* ca ya.h !!1057.20! upav-it-i ca ja.tila.h !/s-anto* dhamani+santata.h ! -urdhva+pu.n.dra.m* ca tulas-i+ !+m-ale ai.na+ajina.m* dadhat !!1057.21! ud-as-ina* iva*-as-ino* !dhy-ana+stimita+lacana.h ! deha+anusandh-ana+h-ino* !ni.s+parigraha* e.sa* ka.h !!1057.22! t-an sv-am-i pr-aha b-alo* *aya.m* !kosalebhya* up-agata.h ! -ast-a.m* bhagavato* bhaktau !pitar-av* asya dh-armikau !!1057.23! bhakti+j?n-ana+vir-ag-a.n-a.m* !m-ah-atmya.m* tan+mukh-ad* ayam ! /su/sr-ava buddhim-an b-alas* !tatas* tat pr-aptum aihata !!1057.24! utka.n.thito* *atha tat+siddhyai hy* !an+-ap.rcchya su+h.rj+jan-an ! hitv-a gatv-a vana.m* ghora.m* !tapa/s* cakre *ati+d-aru.nam !!1057.25! tena*eva bhakti+yuktena !.sa.n+m-asa+abhy+antare harim ! pras-adya t-irth-ani caran !pr-apto* *atra*asti yad.rcchay-a !!1057.26! etasya carita.m* tv* etad* !dhruvasya*iva*asti ni/scitam ! vi.s.nu.m* pr-i.nayato* b-alye !dur+-ar-adhya.m* surair* api !!1057.27! iti /srutv-a bhagavato* !v-akya.m* te vismit-a jan-a.h ! yayur* yath-a+-agata.m* natv-a !ta.m* dhruva+-abha.m* ca ta.m* harim !!1057.28! su+buddhim atha ta.m* r-ajan !kriy-a+yoga+arti+naipu.nam ! upah-ara+-ah.rtau sv-am-i !k.r.s.na+arc-ay-am ay-uyujat !!1057.29! so* *api sva+dharma.m* bhakti.m* ca !p-alayann* eva nityad-a ! k.r.s.na+arc-a+avasare tasya !guro.h sa.mnihito* *abhavat !!1057.30! sn-atv-a kurvati tasmi.ms* tu !sa.mdhy-a+-adi.m* naityaka.m* vidhim ! karoti sma*arcana+vidhe.h !p-atr-a.n-a.m* parima?njanam !!1057.31! p-uj-ay-a.m* kriyam-a.n-ay-a.m* !tulas-i+pu.spa+candanam ! dh-upa.m* d-ipa.m* ca naivedya.m* !tat+tat+k-alae* up-aharat !!1057.32! yath-a+k-alam an+ukto* *api !pada+artha.m* ta.m* tam -aharat ! i;ngita+j?no* haris* tena !guror* api mano* *aharat !!1057.33! var.nina.h k.r.s.na+sev-ay-a.m* !/sraddh-a+ati/sayam uttamam ! sam-ik.sya muni+r-a.t tasya !va/sae* -as-in* nara+-i/svara !!1057.34! k.r.s.nas* tu nityam arc-ay-am !-avir+bh-uya*uddhava+arpit-an ! sa+ak.s-ad* -adatta+upah-ar-a.ms* !ta.m* tad+anyas* tu na*aik.sata !!1057.35! ekad-a n-ila+ka.n.thasya !sarvath-a*eva*adhik-ari.na.h ! tat+praty+ak.sa+-ik.sa.n-aya*asau !praty+ak.sa.m* k.r.s.nam -arthayat !!1057.36! bhagavan n-ila+ka.n.th-aya !madvat+praty+ak.sa+dar/sanam ! tvayi premavate *aty+artha.m* !dehi sad+gu.na+/s-alin-am !!1057.37! su+vrata* uv-aca: tath-a*astv* iti tata.h k.r.s.na.h !pratijaj?ne mah-a+manim ! prahasya dar/sana.m* pr-ad-at !praty+ak.sa.m* svasya var.nine !!1057.38! paricary-a.m* guro.h kurvan !hari.h /sr-i+k.r.s.nam aik.sata ! upac-ar-an -adad-ana.m* !praty+ak.sa.m* sv-amin-a*arpit-an !!1057.39! naivedya.m* samadanta.m* ta.m* !v-ik.sya pr-apa sa* mud+bharam ! p-uj-a+k-ale guror* ittha.m* !so* *adr-ak.s-id* anu+v-asaram !!1057.40! ekad-a pr-aha sa* guru.m* !n-ila+ka.n.tho* raha.h+sthitam ! mat+p-uj-a+avasare *api*ittha.m* !katha.m* sy-at k.r.s.na+dar/sanam !!1057.41! yath-a*upah-ar-an g.rh.n-ati !tvay-a datt-an sa* nityad-a ! tath-a mad+arpit-an pr-ito* !grah-i.syati kad-a*a+cyuta.h !!1057.42! /sr-i+r-ama+-ananda+munir* uv-aca: k.r.s.na+d-ik.s-am av-aptasya !mahat+sev-a+ratasya ca ! dharme bhaktau ca*-ad.rtasya !sy-ac* *cch-ighra.m* k.r.s.na+v-ik.sa.nam !!1057.43! su+vrata* uv-aca: si.seve so* *atha ta.m* nitya.m* !bhakti+/sraddh-a+samanvita.h ! c-aturm-asya.m* vyat-iy-aya !tasya*ittha.m* kurvata.h sata.h !!1057.44! vikrama+arkasya n.r+pater* !a.s.t-a+da/sa+/sata+uttare ! sapta+pa?nc-a/sattame *abde !vartam-ane /sakasya ca !!1057.45! ek-a+da/sy-a.m* prabodhany-am !uttam-aya*adhik-ari.ne ! tasmai d-atu.m* mah-a+d-ik.s-am !aicchat sva.m* y-acate sat-am !!1057.46! d-ik.s-a.m* g.rhitu.m* mahat-i.m* sa* var.ni+r-a.t ! samutsukas* tasya guror* anuj?nay-a ! cak-ara p-urve+dyur* upo.sa.na.m* /sucir* ! div-a+ni/sa.m* try+a+k.saram eva sa.mjapan !!1057.47! pramoda+sa.mvatsarae* -urja+m-ase ! pr-ata.h sita+ek-a+da/sik-a+dine tam ! sa* d-ik.say-am -asa yath-a+vidhana.m* ! mah-a+utsavena*eva mud-a nara+indra !!1057.48! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne r-ama+-ananda+sv-ami+/su/sr-u.sa.na+n-am-a sapta+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: ek-a+da/sy-a.m* muni+patir* !-ajuh-ava dvi+ja+uttamam ! nija+adhva+vartanam /s-anta.m* !d-ik.s-a+vidhi+vi/s-aradam !!1058.1! tena*eva k-aray-am -asa !tatratya.m* sa+kala.m* vidhim ! so* *api sarva.m* yath-a+/s-astra.m* !karoti sma yath-a+ucitam !!1058.2! -adau /sar-ira+/suddhy+artha.m* !pr-aya/s+cittam ak-arayat ! praty+-amn-ayena k.rcchr-a.n-a.m* !tray-a.n-a.m* sa* hari.m* n.r+pa !!1058.3! ma.n.dala.m* sarvato+bhadra.m* !n-an-a+var.na+su+/sobhanam ! vidh-aya sth-apay-am -asa !sa* tatra kala/s-an nava !!1058.4! tatra t-amramay-an a.s.tau !nyadh-ad* dik.sv* a.s.tasu kram-at ! eka.m* hemamaya.m* madhye !so* *asth-apayad* ud-ara+dh-i.h !!1058.5! sa+toye.su sa+ratne.su !sa+pallava+phale.su ca ! sa+v-asa.h+p-ur.na+p-atre.su !te.su dev-an ati.s.thipat !!1058.6! /sr-i+r-adh-a+sahita.m* k.r.s.na.m* !tatra madhya+gha.te nyadh-at ! pr-acy-a.m* bhagavat-i.m* durg-a.m* !dak.si.ne bh-as+kara.m* tath-a !!1058.7! prat-icy-a.m* vighna+r-aja.m* ca !/siva.m* saumy-am ati.s.thipat ! vi.svak+sena.m* vahni+di/si !nair.rty-a.m* garu.da.m* ca sa.h !!1058.8! asth-apayac* ca kala/se !v-ayavy-a.m* pavana+-atma+jam ! /sr-i+d-am-ana.m* tath-a*-i/s-any-am* !krame.na*eva yath-a+vidhi !!1058.9! tato* veda+pur-a.na+uktair* !mantrair* m-ulena ca dvi+ja.h ! pradh-ana+devat-a.m* k.r.s.na.m* !saha*a;ngair* -arcayat surai.h !!1058.10! upac-arai.h .so+.da/sabhi.h !saha pa?nca+a+m.rtena ca ! mah-a+naivedyena mah-a+ !+d-ipena samap-upujat !!1058.11! m.rd+a;nga+k-a.msya+t-ala+-adyair* !bhakt-an-a.m* k-irtana+dhvani.h ! t-urya+-anaka+-adi+/sabdena !mi/sra* -as-in* mah-a.ms* tad-a !!1058.12! sa.msk.rt-ay-a.m* tato* vedy-a.m* !vahni.m* sa.msth-apya ca*ajuhot ! m-ulena manun-a*-ajyasya !so* *a.s.ta+uttara+/sata+-ahut-i.h !!1058.13! tato* mah-a+muni.h pr-ad-at !kaup-ina+-acch-adana.m* sitam ! uttar-iya.m* ca haraye !sthit-aya pr-a;n+mukh-aya sa.h !!1058.14! pr-as-adikyau bhagavatas* !tulas-i+k-a.s.tha+m-alike ! s-uk.sme nav-ine sa* dadau !ka.n.tha+dh-arye ca var.nine !!1058.15! k.r.s.na+arc-a+/si.s.ta+gandhena !pu.n.dram -urdhva.m* tad+antare ! r-adh-a+arc-a+/si.s.ta+k-a/sm-ira+ !+candraka.m* ca*apy* ak-arayat !!1058.16! uda;n+mukhas* tata.h sv-am-i !dhy-atv-a /sr-i+k.r.s.nam asya ca ! a.s.ta+a+k.sara.m* k.r.s.na+mantra.m* !dak.sa+kar.nae* up-adi/sat !!1058.17! haraye /suddha+mataye !mantrasya*artha.m* tato* guru.h ! yath-avad* bodhay-am -asa !sa.mprad-aya+anus-arata.h !!1058.18! k.setra.m* pi.n.da.m* ca brahma+a.n.da.m* !dvi+vidha.m* yo* abhimanyate ! alpa+j?na.h sarva+vic* ca*asau !k.setra+j?no* *atra*aham-a*ucyate !!1058.19! anvita.m* dvi+vidhe ca*atra !k.setra+j?ne tan+niyant.r ca ! vyatirikta.m* tato* yac* ca !tad* brahma*a+k.saram ucyate !!1058.20! yam -a/sritya prerayati !k.setra+j?nam idam a+k.saram ! puru.sa+uttama+sa.mj?no* *as-av* !a+k.sara+at-ita* ucyate !!1058.21! sa* eva /sreyase n-.r.n-a.m* !dh.rta+divya+nara+-ak.rti.h ! sva+a+j?n-ana.m* j?n-ana+d-anena !kar.san k.r.s.na* iti*-iryate !!1058.22! prem.n-a tat+sevanena*eva !yac+chobh-avattvam -atmana.h ! sa* eva d-asa+/sabda+artho* !mantre *asmin parik-irtita.h !!1058.23! asmi*iti p-ur.na+k-amatva.m* !j?neye pr-apye *api ca*-atmana.h ! /se.sa+a+bh-ava/s* ca vij?neyo* !muktatv-aj* j-ivato* yata.h !!1058.24! vaiku.n.the *atha ca go+loke !/sveta+dv-ipe b.rhat+pure ! yath-a pr-apty-a bhagavata.h !p-ur.na+k-am-a/s* ca sevay-a !!1058.25! bhakt-a.h santi tath-a*eva*atra !hare.h praty+ak.sa+lambhan-at ! sevay-a ca*asti p-ur.natvam !iti mantra+artham -aha sa.h !!1058.26! anta.h+kara.na+v.rtt-in-a.m* !bahir+gati+nirodhanam ! h.rdi prak-a/sa.h k.r.s.na+-ik.s-a !sy-ad* ity* -aha ca tat+phalam !!1058.27! mantra+artha.m* bodhayitv-a*ittha.m* !gurus* ta.m* punar* abrav-it ! y-avad+deha+sm.rtis* t-avad* !dharma.m* kva+cana na tyaje.h !!1058.28! santi /srut-as* tvay-a dharm-a* !asmad+adhva+anus-ari.na.h ! sarve *api janak-ad* eva !p-alyante te ca nityad-a !!1058.29! a+tyajann* eva t-an sarv-an !vi/se.sa+niyam-a.m/s* care.h ! k.r.s.na+arc-a.m* niyamena*antar+ !+bahi.h kury-a/s* ca nityad-a !!1058.30! pa?nca+adhy-ay-i.m* pa.thitv-a*-adau !p-uj-a+ante nija+/saktita.h ! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmya.m* !pa.ther* eka+agra+m-anasa.h !!1058.31! bhojya.m* k.r.s.na+pras-ady+anna.m* !peya.m* v-ari ca t-ad.r/sam ! an+arpita.m* tu k.r.s.n-aya !na*adya.m* phala+dala+-ady* api !!1058.32! n-ama+sa.mk-irtana.m* kury-a.h !/sr-i+k.r.s.nasya ca sarvad-a ! bhakti.m* vin-a bhagavato* !vy+artha.m* k-ala.m* tu m-a k.rth-a.h !!1058.33! yatra k.r.s.nasya m-ah-atmya.m* !carita.m* v-a bhaven* mune ! tad+granthasya kath-a /sravy-a !praty+aha.m* nityam eva ca !!1058.34! tat+kath-a+/srava.n-ad* eva !tad+bhaktir* vardhatetar-am ! s-a*ata.h /sravy-a vakt.r+a+bh-ave !v-acy-a svena*eva nityad-a !!1058.35! eva.m* dharm-an up-adi/sya !r-ama+-ananda+munir* n.r+pa ! tasya /si.syasya*abhidh-ana.m* !cakre *anv+artha.m* vic-arya ca !!1058.36! saha+ja+-ananda* ity* -aha !prathama.m* n-ama tasya sa.h ! tato* n-ar-aya.na+munir* iti !cakre *abhidh-a.m* svayam !!1058.37! tapas-a ca sva+bh-avena !m-urty+-ak-are.na sarvath-a ! n-ar-aya.na+mune.h s-amy-at !t-am eva*-akhy-a.m* mud-a*akarot !!1058.38! tato* hari.h sv-amina.m* ta.m* !p-ujay-am -asa sa+-adaram ! pra+dak.si.n-a.m* vidh-aya*eva !da.n.davat pra.nan-ama ca !!1058.39! s-adh-un vipr-an vai.s.nav-a.m/s* ca !vinayena*arcayat tata.h ! vipra.h sam-apay-am -asa !tad+vidhi.m* vidhivat tu sa.h !!1058.40! baddha+a?njali+pu.tas* tasthau !var.ni+r-a.t guru+sa.mnidhau ! tasmai prasanna.h sa* pr-aha !sva+-ipsita.m* v.r.nu mad+varam !!1058.41! /sr-i+n-ila+ka.n.tha* uv-aca: -avir+bh-uya tvad+arc-ay-a.m* !sa+ak.s-at k.r.s.no* yath-a*anv+aham ! upah-ar-an sam-adatte !bhu;nkte hasati bh-a.sate !!1058.42! tath-a*anv+aha.m* mad+arc-ay-am !-avir+bh-uya svaya.m* sa* ca ! kury-ad* ity* asti me *abh-i.s.ta.m* !dehi pr-ito* *asmi ced* idam !!1058.43! su+vrata* uv-aca: tath-a*astv* ity* -aha muni+r-a.t !tasmai pr-ito* *atha tan+ni/si ! sarve j-agara.na.m* cakru.h !k.r.s.na+sa.mk-irtana+-adibhi.h !!1058.44! abhojayat prage sv-am-i !vipr-an s-adh-u.m/s* ca var.nina.h ! tad+abh-i.s.tair* bhak.sya+bhojyais* !tebhyo* *ad-ad* vastra+dak.si.n-a.h !!1058.45! hare/s* ca p-uj-a+avasare !praty+ak.sa.h sv-amivan* n.r+pa ! upah-ara+graha+-ad-ini !k.r.s.na/s* cakre *anu+v-asaram !!1058.46! praty+ak.sa+k.r.s.na+v-ik.s-a+-adyai.h !sa* sa.mp-ur.na+mano+ratha.h ! k.rta+k.rtya.m* svam -atm-ana.m* !gurave sa.mnyavedayat !!1058.47! r-adhay-a sahita.m* k.r.s.na.m* !kva+cit praty+ak.sam aik.sata ! dvi+bhuja.m* v-adayanta.m* ca !ve.nu.m* na.ta+vara+-ak.rtim !!1058.48! kva+cid* r-ame.na sahita.m* !rukmi.ny-a sahita.m* kva+cit ! kva+apy* arjunena sahita.m* !ta.m* kva+apy* ekakam aik.sata !!1058.49! dvi+b-ahum api ta.m* kva+api !catur+bhujam avaik.sata ! tato* *asya parama.h prem-a !k.r.s.ne bh-uy-an avardhata !!1058.50! ittha.m* n.r+n-a.tya.m* pari/s-ilayan haris* ! tapasvi+l-il-a.m* vidadhad* dhar-a+-i/sa ! /su/sr-u.sa.na.m* k.r.s.na+dhiy-a*anu+k-ala.m* ! guro.h karoti sma bh.r/sa.m* vin-ita.h !!1058.51! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne mah-a+d-ik.s-a+graha.na+n-am-a* *a.s.ta+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pr-apte *api /si.syat-a.m* tasmin !sva+/su/sr-u.s-a+rate harau ! sv-amina.h sakhi+bh-avo* *abh-ut !sarva+sad+gu.na+ma.n.dite !!1059.1! buddhimanta.m* tam eva*asau !p.r.s.tv-a*eva vy-avah-arikam ! api k-arya.m* karoti sma !proce ca sva+mano+gatam !!1059.2! s-aka.m* tena sva+bhakt-an-a.m* !gr-ame.su vicac-ara sa.h ! raivata+upatyak-asv* eva !k.r.s.na+bhakti.m* pravartayan !!1059.3! kva+cin* m-asa.m* kva+cit pak.sa.m* !kva+cit pa?nca+din-ani ca ! vasann* up-agamat sv-am-i !jayanta+-akhya.m* pura.m* n.r+pa !!1059.4! unna.da+-akhyena bh-upena !dharma+ni.s.thena tatra sa.h ! bahudh-a pr-arthito* *av-ats-ij* !jan-an -anandayan nij-an !!1059.5! tatra n-ar-aya.na+munir* !guru+sev-a+par-aya.na.h ! nitya.m* tasth-av* ati+kramya !/si.sy-an sarv-an nijair* gu.nai.h !!1059.6! tasmi.ms* tv* ete gu.n-a* nity-a* !-asan n.r+pati+sattama ! sarvatra sarva+k-ale *api !sva+sva+r-upe *a+cal-a sthiti.h !!1059.7! satya.m* /sauca.m* day-a k.s-antis* !ty-aga.h sa.mto.sa* -arjavam ! /samo* damas* tapa.h s-a.mya.m* !titik.s-a*uparati.h /srutam !!1059.8! j?n-ana.m* viraktir* ai/svarya.m* !/saurya.m* tejo* bala.m* sm.rti.h ! sv-atantrya.m* kau/sala.m* k-antir* !dhairya.m* m-ardavam eva ca !!1059.9! pr-agalbhya.m* pra/sraya.h /s-ila.m* !saha* ojo* bala.m* bhaga.h ! g-a.mbh-irya.m* sthairyam -astikya.m* !k-irtir* maunam a+garvat-a !!1059.10! a+m-anitvam a+dambhitva.m* !mita+-ah-ara/s* ca dak.sat-a ! maitr-i sarva+upak-aritva.m* !k-amair* a+k.subdha+cittat-a !!1059.11! a+droho* m-ana+datva.m* ca !.sa.d+-urmi+vijayas* tath-a ! brahma.nyatva.m* /sara.nyatvam !an+-ih-a ca*a+parigraha.h !!1059.12! /sr-i+r-adhik-a+pariv.r.dhe !bhakti/s* ca param-a*a+cal-a ! ati+prem.n-a ca nir+dambha.m* !guru+/su/sr-u.sa.na.m* tath-a !!1059.13! /si.sy-a* muni+pates* tv* et-a.ms* !tasya sarva+adhik-an gu.n-an ! vilokya vismaya.m* pr-apu.h !sva+adhika.m* menire ca tam !!1059.14! guro.h priya.m* kurvato* *asya !vasata/s* ca tad+antike ! var.sa+dvaya.m* vyat-iy-aya !n-ar-aya.na+muner* n.r+pa !!1059.15! eva.m+vidha.m* tam -alak.sya !r-ama+-ananda+munis* tata.h ! tasmin nyasya dhura.m* sv-iy-am !ito* *antar+dh-atum aihata !!1059.16! sarve.s-a.m* nija+bhakt-an-am !atha ta.m* /s.r.nvat-a.m* sat-am ! sa* -uce vyavah-are.su !viraktam api yojayan !!1059.17! /sr-i+r-ama+-ananda+sv-amy-* uv-aca: n-ar-aya.na+mune dh-ima?n !*ch.r.nu mad+v-akyam -adar-at ! /srutv-a ca tat tath-a*eva tva.m* !kartum arhasi sarvath-a !!1059.18! ete mad+-a/srit-a.h santi !k.r.s.na+bhakt-a* nar-a.h striya.h ! sth-apan-iy-as* tvay-a dharma+ !+mary-ad-ay-a.m* tu te *a+khil-a.h !!1059.19! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmya.m* !yat tvay-a pa.thyate *anv+aham ! var.na+-a/sramavat-a.m* dharm-as* !tatra str-i.n-a.m* ca santi hi !!1059.20! yath-a+adhik-ara.m* te.sv* eva !sth-apan-iy-as* tvay-a jan-a.h ! gr-ahya.m* /sr-i+vi.t.thalena+ukta.m* !k.r.s.na+sevana+vartma tu !!1059.21! vrat-an-am utsav-an-a.m* ca !sarve.s-a.m* r-adhik-a+pate.h ! pravartan-iyas* tat+prokto* !nir.nayo* vai.s.nava+ucita.h !!1059.22! sa.mprad-aye sthiti.h p-urvam !-as-id* r-ama+anujasya me ! upadravo* mah-a.ms* tatra !vai.s.navair* matsar-at k.rta.h !!1059.23! tato* hitv-a b-ahyam eva !tad+vartma*ida.m* may-a bhuvi ! n-utna.m* pravartita.m* vartma !sac+ch-astr-a.ny* anus.rtya vai !!1059.24! adhy+-atma+j?n-ana+siddhyai tu !r-ama+anuja+k.rt-a* may-a ! granth-a.h sa.msth-apit-a.h santi !k.r.s.na+up-asana+po.sak-a.h !!1059.25! ato* r-up-a.ni ni/scetu.m* !j-iva+m-ay-a+para+-atman-am ! r-ama+anuja+-ac-arya+k.rta+ !+bh-a.sya+-adi tva.m* pravartaye.h !!1059.26! ity* -aj?n-a mama p-aly-a te !sarva+/s-astra+artha+vedina.h ! tvam eka* eva mat+sth-ane !sth-atum arho* *asi s-a.mpratam !!1059.27! yasmin dine bhav-an d.r.s.tas* !tata* -arabhya me tv* ayam ! mano+ratho* bhavati ta.m* !tva.m* p-urayitum arhasi !!1059.28! vair-agya+t-ivrat-a.m* vedmi !tava n-unam aha.m* mune ! tath-a*apy* etat tvay-a*eva sy-at !k-arya.m* na*anyena kena+cit !!1059.29! sv-ik-ary-a jana+p-uj-a ca !vastra+ala.mk-ara+sa.myut-a ! -aroha.na.m* tvay-a k-arya.m* !ratha+v-aji+gaja+-adi.su !!1059.30! sarvata.h kali+do.sebhyo* !rak.sa.n-iy-as* tv* ime tvay-a ! /sakto* *asi rak.sa.na.m* kartu.m* !tvam eva*iha tapo+dhana !!1059.31! dravyai.h str-ibhi.h krudh+-adyai/s* ca !par-abh-avyo* na sarvath-a ! tvam asi*ity* eva j-an-ami* !gu.nai.h k.r.s.na+bhrama+prada.h !!1059.32! na dharma+sa.mkara.m* kart-a !dh-iro* g-a;ngeyavad* bhav-an ! bhavati*iti viditv-a*eva !sv-amitve sth-apyate may-a !!1059.33! su+vrata* uv-aca: /srutv-a*iti sad+guror* v-akya.m* !n-ar-aya.na+munir* n.r+pa ! k.sa.na.m* vicintya h.rdi ta.m* !praty-uce vi+man-a* iva !!1059.34! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca#: /si.syair* -aj?n-a guro.h p-aly-a !dharma* e.sa* san-atana.h ! tath-a*apy* etad* vaca.h kartu.m* !prabho na*aha.m* samutsahe !!1059.35! var.ni+dharm-an sam-a/sritya !sthitasya khalu sat+pate ! etat tvad+vacana.m* manye !loka+/s-astra+jugupsitam !!1059.36! -aghr-aya yad+gandha+m-atram !api kurve pal-ayanam ! so* *aha.m* t-as-a.m* kath-a.m* str-i.n-a.m* !kari.sye nika.te sthitim !!1059.37! str-i+prasa;ngo* mumuk.s-u.n-a.m* !mah-an p-a/so* hi bandha+k.rt ! mukt-a* apy* abhavan bhra.s.t-a* !bahavo* yena tat+k.sa.ne !!1059.38! nai.s.thika+vratav-an pu.m+str-i+ !+bheda+d.r.s.ty-a*api varjita.h ! .r.sya+/s.r;nga.h str-i+prasa;ng-ad* !bhra.s.to* *abh-ut sva+b.rhad+vrat-at !!1059.39! sa;ng-at sa.mj-ayate k-ama.h !k-am-at krodho* *abhij-ayate ! krodh-ad* bhavati sa.mmoha.h !sa.mmoh-at sm.rti+vibhrama.h !!1059.40! sm.rti+bhra.m/s-ad* buddhi+n-a/so* !buddhi+n-a/s-at pra.na/syati ! str-i+prasa;ng-at tata.h sv-amin !bibhemy* aham iha dhruvam !!1059.41! na kury-at karhi+cit sakhya.m* !manasi hy* an+avasthite ! yad+visrambh-ac* cir-ac* c-ir.na.m* !caskanda tapa* ai/svaram !!1059.42! nitya.m* dad-ati k-amasya !chidra.m* tam anu ye *araya.h ! yogina.h k.rta+maitrasya !patyur* j-ay-a*eva pu.m/s+cal-i !!1059.43! k-amo* manyur* mado* lobha.h !/soka+moha+bhaya+-adaya.h ! karma+bandha/s* ca yan+m-ula.h !sv-ikury-at ko* nu tad* budha.h !!1059.44! kartavyo* manasa.h sa;ngo* !yadi bh-uta+anuka.mpay-a ! tatra*apy* upek.s-a yukt-a*eva !yata.h karma+phala.m* jagat !!1059.45! dayay-a*api mano* *anyatra !k.r.s.na+-adye yojayanti te ! m.rga+sa;ng-ad* bharatavad* !bhra/syanty* eva nija+sthite.h !!1059.46! prad-ipte *agnau nip-ata.m* v-a !vara.m* manye vi.sa+a/sanam ! na tv* aha.m* strai.na+sa.mbandha.m* !kad-a+cid* api kasya+cit !!1059.47! dhana+-ad-in-a.m* prasa;ngo* *api !na me ruci+karas* tath-a ! su+/s-ilo* *api dur+-ac-are !prav.rtto* yena j-ayate !!1059.48! dhana+-asakty-a vasi.s.tho* *api !pur-a bhra.s.ta+matir* n.r+pam ! nimi.m* /sa/s-apa dharmi.s.tha.m* !vy-akhy-ad* ve/sy-a+suta.h svayam !!1059.49! de/sa.h k-ala.h kriy-a dhy-ana.m* !/s-astra.m* d-ik.s-a tath-a manu.h ! sa;nga/s* ca y-ad.r/s-a* hy* ete !t-ad.rk tat+sevin-a.m* phalam !!1059.50! /subhair* etai.h sevitais* tu !/subh-a buddhir* bhaven* n.r.n-am ! a+/subhais* tair* bhaved* buddhir* !a+/subh-a na*atra sa.m/saya.h !!1059.51! y-ad.r/s-i yasya buddhi.h sy-at !karma kury-at sa* t-ad.r/sam ! karma+anu+r-upa.m* ca phala.m* !pr-apnuy-at sa* tata.h pum-an !!1059.52! a+sato* de/sa+k-ala+-ad-in !na seveta tata.h su+dh-i.h ! vih-aya t-a?n* *chubh-an eva !hita+arth-i /s-ighram -a/srayet !!1059.53! nip-ita.m* madya+bha;nga+-adi !/s-astra+j?na.m* v-a ja.da.m* naram ! m-adayitv-a yath-a sadyo* !nayaty* unmattat-a.m* khalu !!1059.54! tath-a*eva str-i dhana.m* v-a*api !m-adayitv-a sva+sevinam ! ut+patha.m* pr-apayaty* eva !vidv-a.msam api s-attvikam !!1059.55! -id.rk+sva+bh-avam eva*etad* !vartate vastu sarvath-a ! sv-abh-avika.m* gu.na.m* na*eva !h-atu.m* /saknoti ka/s+cana !!1059.56! str-i.n-a.m* v-a*ato* dhana+-ad-in-a.m* !prasa;nge mama ni/scitam ! sv-abh-avik-i rucir* na*asti !satyam etad* vad-amy* aham !!1059.57! sad+guros* tava ca*-aj?n-ay-a.h !prativ-ado* *api na*ucita.h ! tena me khidyate cetas* !tatas* tva.m* br-uhi me hitam !!1059.58! sarve.s-a.m* dharma+mary-ad-a+ !+rak.sa.ne *asi tvam -i/svara.h ! ato* *atra ki.m* nu me k-aryam !etad* anyat pra/s-adhi m-am !!1059.59! su+vrata* uv-aca: prativ-akya.m* guru.h /srutv-a !n-ar-aya.na+muner* iti ! sv-amitva.m* sth-apaya.ms* tasmin !sva+h-arda.m* tam uv-aca sa.h !!1059.60! /sr-i+r-ama+-ananda* uv-aca: san+mate /s.r.nu mad+v-akya.m* !tvad+dh-arda.m* vedmy* aha.m* nanu ! may-a yat kriyate tat tu !vic-arya*eva na ca*anyath-a !!1059.61! sam+artho* dharma+rak.s-ay-am !aha.m* sva+-a/srita+dehin-am ! varte hi s-a.mprata.m* bh-umau !satyam etat tvay-a*ucyate !!1059.62! tath-a*api tvayi sac+chi.sye !dhuram adhyasya su+vrata ! ni/s+cinta.h k.rta+k-aryo* *aha.m* !h-atum icch-amy* ado* vapu.h !!1059.63! na tv-ad.r/sa.m* ka.m+cid* anya.m* !pa/sy-amy* atra ca d-ur+vaham ! ato* mad+vacana.m* t-ata !kartum arhasi sarvath-a !!1059.64! var.nin-a.m* vrata+bha;nga.h sy-at !tr-ibhi.h sa.mbh-a.sa.na+-adin-a ! iti tvay-a*udita.m* yat tat !satyam eva na sa.m/saya.h !!1059.65! anye te var.nino* ye.s-a.m* !stry-+-adibhir* lupyate vratam ! a+m-anu.sa+kriyas* tva.m* tu !na var.n-i pr-ak.rto* hy* asi !!1059.66! vartitu.m* str-i+sahasre.su !nir+vik-aratay-a*an+agha ! svar.na+u?nje.sv* api tath-a !/saktir* asti tava*eva hi !!1059.67! s-urya+n-ar-aya.na.h sa+ak.s-ad* !vara+d-at-a tava prabhu.h ! k-ama+-ade* rak.sa.na.m* kart-a !r-ajate h.rdaye tava !!1059.68! sarvath-a*eva sam+arthas* tva.m* !vidito* *asi may-a*a?njas-a ! ata/s* cirantan-an et-an !api hitv-a tvam arthyase !!1059.69! tvad+anye var.ninas* tv* a;nga !str-i+kath-a+/srava.n-ad* api ! bhra.s.t-a* bhaveyu.h sahas-a !ki.m* punar* dar/sana+-adibhi.h !!1059.70! sa.msarga.h str-i+dhana+-ad-in-a.m* !ty-ajyo* *ata.h sarvath-a*eva tai.h ! tva.m* tv* -i/svara.h sva+-a/srit-an-a.m* !kuru dharma+-adi+rak.sa.nam !!1059.71! su+vrata* uv-aca: ity* -akar.nya guror* v-akya.m* !m-anaya.ms* ta.m* sa* var.ni+r-a.t ! pratijagr-aha tad+v-akyam !an+icchann* api bh-u+pate !!1059.72! sva+v-aci*ittha.m* sv-ik.rt-ay-a.m* !tena*atha sa* muni+-i/svara.h ! upave/sya sva+-asane ta.m* !candana+-adibhir* -arcicat !!1059.73! mah-a+utsava.m* k-arayitv-a !g-ita+v-adya+puro+gatam ! su+prasanna+man-a.h sv-am-i !sva+-a/srit-an idam abrav-it !!1059.74! /sr-i+r-ama+-ananda+sv-amy* uv-aca: /s.rvantu m-amak-a.h sarve !g.rhi.nas* ty-aginas* tath-a ! aya.m* n-ar-ay.na+munir* !mama sth-ane *asti ni/scitam !!1059.75! manu.sy-a.n-a.m* su+du.s+pr-apai.h !sa.mpanna.h sad+gu.nair* ayam ! yu.sm-aka.m* dharma+mary-ad-a+ !+p-alane *asty* eva /saktim-an !!1059.76! tad* etad* dinam -arabhya !stheyam asya*eva /s-asane ! sarvair* bhavadbhir* ity* -aj?n-a !mama p-aly-a*eva sarvath-a !!1059.77! sv-aminn* eva.m* kari.sy-ama* !ity* -ucus* te tato* *a+khil-a.h ! pra+a?njali.m* var.ni+r-aja.m* ca !tad-a*uv-aca punar* guru.h !!1059.78! mah-a+mune prasanno* *asmi !mad+-aj?n-a+p-alan-at tvayi ! atas* tva.m* va?nchit-an svasya !var-an varaya k-a.m/s+cana !!1059.79! a+deya.m* na*asti me ki.m+cit !tubhya.m* brahma+a.n.da+golake ! mah-a+puru.sa tad* br-uhi !ni/scita.m* nija+v-a?nchitam !!1059.80! su+vrata* uv-aca: iti sa?ncoditas* tena !vara+artha.m* sa* mah-a+muni.h ! n-ila+ka.n.tha* uv-aca*ida.m* !sarva+j-iva+day-a+nidhi.h !!1059.81! /sri+n-ila+ka.n.tha* uv-aca: yadi tava vara+d-ana+p-atrat-a me ! vitara tad-a tu may-a*-ipsit-an var-a.ms* tvam ! m.rdula+pada+saro+ruha+dvaye me ! matir* a+cal-a*astu sad-a*eva nanda+s-uno.h !!1059.82! iha ca yad+uru+du.hkham anta+k-ale hy* ! a+ga.nita+v.r/scika+da.m/sa+tulyam -ahu.h ! yad* itarad* api tac* ca vai.s.nav-an-a.m* ! bhavatu mama*atha ca te tu santv* a+du.hkh-a.h !!1059.83! kva+cid* api bhuvi k.r.s.na+bhakti+bh-aj-a.m* ! nija+k.rta+karma+v-a/s-ad* a+va/sya+bhogyam ! iha yad* uru tath-a*anna+vastra+du.hkha.m* ! tad* api mama*astu na tu praj-a+-i/sa te.s-am !!1059.84! vraja+rama.na+kath-a ca yatra yatra ! prathita+gu.n-a/s* ca bhaveyur* -i/sa santa.h ! mama bhavatu sad-a*eva tatra v-aso* ! na tu bhava+sakta+dhiy-a.m* kva+cit prasa;nge !!1059.85! v-a.n-i me gu.na+k-irtane bhagavata.h kar.nau kath-ay-a.h /srutau ! sev-ay-a.m* ca bhujau sm.rtau ca h.rdaya.m* bh-uy-ad* d.rsau locane ! k.r.s.na+arth-a*eva mama kriy-a*astu sa+kal-a /s-ar-irik-i m-anas-i ! du.h+sa;nga.h kva+cana*api m-a*astv* iha vibho dehi tvam et-an var-an !!1059.86! su+vrata* uv-aca: eva.m* sa* bhagav-an k.r.s.na+ !up-asan-a+r-itim a?njas-a ! sev-a+r-iti.m* sad+guro/s* ca !/sik.sayann* -atma+sa.m/srit-an !!1059.87! /sobhaya.m/s* ca sva+anuk.rta.m* !nara+n-a.tya.m* nara+adhipa ! -i/svaro* *api guru.m* bhakty-a !pr-athay-am -asa bhaktavat !!1059.88! iti sa.mpr-athayanta.m* ta.m* !prov-aca vacana.m* guru.h ! mano+rath-as* te sa.mp-ur.n-a* !bhavi.syanti na sa.m/saya.h !!1059.89! para+upak-ara+eka+par-aya.n-aya ! n-ar-aya.n-aya*iti var-an sa* dattv-a ! sthitas* tad-iya+-anana+padmam eva ! vilokate sma sthiray-a*-atma+d.r.s.ty-a !!1059.90! tasmai prasanno* *atha ca so* *api k.r.s.na.h ! sva+ati+priy-aya*-atma+yath-a+artha+bodham ! dad-av* a+cinta.m* vidadhat tam -i/so* ! viveda ta.m* so* *api nija+i.s.ta+devam !!1059.91! go+loka+sa.msth-a+a+k.sara+dh-amni y-ad.rk ! sva+d.r.s.ta/s* ca b.rhad+vana+-adau ! vilokya ta.m* t-ad.r/sam eva k.r.s.nam ! -ananda+v-ar+dhau nimamajja sadya.h !!1059.92! cira.m* nibh-alya*atha tam eva bhakta+ ! +rak.sa+vidh-an-aya ca dharma+guptyai ! tatra*-agata.m* h.rdy* avagatya sadyo* ! ni/scinta* -as-in* n.r+pa p-ur.na+k-ama.h !!1059.93! n.r+n-a.tana.m* tasya vibhor* vidhitsor* ! h-arda.m* vidann* anya+jan-aya tat tu ! pr-ak-a/sayad* vedanam -atma+buddham ! eka+antiko* bhakta+varo* yato* *asau !!1059.94! tasmi.ms* tata.h /si.sya+dhiya.m* vih-aya ! nija+-i/sa+buddhy-a h.rdi bh-avayan sa.h ! v.rtas* tad-a*-adyair* nija+/si.sya+mukhyais* ! tata.h pha.ni+gr-amam iy-aya bh-u+pa !!1059.95! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne n-ar-aya.na+muni+sv-amitva+sth-apana+n-am-a* eka+-una+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: ek-a+da/sy-a* mok.sa+d-ay-as* !tatra cakre mah-a+utsavam ! dv-a+da/sy-a.m* bhojay-am -asa !s-adh-un vipr-an sahasra/sa.h !!1060.1! dattv-a d-an-ani viprebhya.h !pr-atar* bhadr-a+abhidh-a.m* nad-im ! upetya tasy-a.m* sa* sn-atv-a !raha.h+sth-anae* up-avi/sat !!1060.2! baddha+padma+-asanas* tasmin !sam-adhi.m* vidadhad* *dharau ! tad+icchay-a jahau sadyo* !m-anu.s-i.m* tanum uddhava.h !!1060.3! mukto* dur+v-asasa.h /s-ap-ad* !badar-im etya p-urvavat ! pr-avartayat k.r.s.na+bhakti.m* !siddha+deha.h sa* bh-u+pate !!1060.4! vikrama+arka+/sak-an* n-aga+/sara+hasti+indu+sa.mmite ! var.se m-arge trayo+da/sy-a.m* !/sukle so* *antar+dadhe gurau !!1060.5! sa.mk-irtayanto* n-am-ani !/sr-i+k.r.s.nasya tad-a*a+khil-a.h ! tan+mukha+eka+d.r/sa.h /si.sy-a* !vividu.s* tam up-aratam !!1060.6! tat+par/svam etya sa.mv-ik.sya !n-a.d-i+pr-a.na+vih-inat-am ! sa+a/sru+netr-a* babh-uvus* te !vibhr-ant-a* iva sarva/sa.h !!1060.7! haris* tu dhairyam -as-adya !de/sa+k-ala+ucita+kriya.h ! dharma+/s-astra+artha+p-ar-i.na.h !sn-atv-a ke/s-an av-apayat !!1060.8! puna.h sn-atv-a candanena !carcay-am -asa tad+vapu.h ! pu.spa+ab-ira+gul-ala+-adyais* !tad-a*-anarca nan-ama ca !!1060.9! pit.r+medha+vidh-anena !kram-at kurvan sa* tat+kriy-a.h ! vim-ana.m* k-arayitv-a*-a/su !tasmi.ms* tat sa.mnyadh-arayat !!1060.10! an+arghya+sita+s-uk.sme.na !v-asas-a*-acch-adya tat tribhi.h ! /si.syair* anyai.h sama.m* ninye !sn-atair* bhadr-a.m* vim-anakam !!1060.11! vi.s.nu+s-ukta.m* dvi+j-a.h pe.thus* !tad-an-i.m* k.r.s.na+k-irtanam ! m.rd+a;nga+jharjhara+upeta.m* !cakru.h santo* *a/sru+cak.su.sa.h !!1060.12! nady-as* ta.te /suci+sth-ane !tan* nidh-aya ca te cit-am ! cakru.h /sr-i+kha.n.da+tulas-i+ !+pippala+an+-ardra+d-arubhi.h !!1060.13! tatra tad+deham -adh-aya !snapita.m* srag+vibh-u.sitam ! -ajya+lipta.m* tata.h k.r.s.no* !dad-aha*uttapana+agnin-a !!1060.14! -ajya.m* juh-ava madhye ca !tato* dagdhe kalevare ! /samayitv-a*ambhas-a vahni.m* !nady-a.m* tad+bhasma so* *ak.sipat !!1060.15! sasnu.h sarve tato* nady-a.m* !/si.sy-a* hari+pura.h+sar-a.h ! dattv-a*udaka.m* ca gurave !puna.h sn-anti sma te n.r+pa !!1060.16! tato* gatv-a pha.ni+gr-amam !-u.sus* te ca /suca+anvit-a.h ! upo.sa.na.m* dine tasmin !kurvanti sma nir+ojasa.h !!1060.17! dvit-iye *ahani patr-a.ni !likhitv-a kati+cin* nar-an ! n-an-a+de/sa+stha+bhaktebhya.h !prai.sayat sa* sad+agra+.n-i.h !!1060.18! te v-acayitv-a patr-a.ni !j?n-atv-a*antardhi.m* guror* bhuva.h ! bh.r/sa.m* /suca+-akul-a* -asan !puru.s-a/s* ca striyo* a+khil-a.h !!1060.19! hitv-a sarv-a.ni k-ary-a.ni !sa+yo.s-a* g.rhi.no* jan-a.h ! /saktito* dhanam -ad-aya !tatra*ajagmus* tvar-a+anvit-a.h !!1060.20! var.ninas* ty-agina/s* ca*eta.m* !v.rtta+antam ati+du.h+saham ! /sr-utv-a pr-apu.h /suca.m* bh-uri.m* !brahma+bh-uya.m* gat-a* api !!1060.21! yatra yatra sthit-a* ye ye !te te sadyas* tatas* tata.h ! pha.ni+gr-amam up-ajagmu.h !sn-atv-a bhakt-a.h saha*ambaram !!1060.22! tatra*-agatebhyas* tebhya/s* ca !sa+a/sru+d.rgbhyo* yath-a+ucitam ! v-asa+sth-ana+-adi sa* pr-ad-an* !n-ar-aya.na+munir* n.r+pa !!1060.23! dvit-iya+dinato* nitya.m* !trayo+da/sa+dina+avadhi ! sa+arth-a.m* /sr-i+bhagavad+g-it-am !a+para+ah.ne *a/s.r.noc* *chuci.h !!1060.24! ah-ani dv-a+da/sa tath-a !k.s-ar-a.m/s* ca lava.na.m* n.r+pa ! -a/sauca+niyama+stho* *asau !na*abhak.sayad* ud-ara+dh-i.h !!1060.25! sa.mdhy-a+agni+k-arya+mukhy-ani !nitya+karm-a.ni tu svayam ! -a/sauce *api sm.rti+bal-ac* !cak-ara*any-a.ms* tu na*asp.r/sat !!1060.26! -a/sauca+antya+dine cakre !nava+/sr-addha.m* guro.h sa* ca ! ek-a+da/sa+ahika.m* karma !v.r.sa+utsarga+yuta.m* tata.h !!1060.27! trayo+da/sa+pad-ani*iha !viprebhyo* *a.s.ta+vidh-ani sa.h ! da/sa d-an-ani ca pr-ad-ad* !gav+-ad-ini sa+dak.si.nam !!1060.28! yath-a+vidhi cak-ara*atha !karma sa* dv-a+da/sa+ahikam ! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !tatra tatra ca karma.ni !!1060.29! trayo+da/sa+ahika.m* karma !cak-ara ca tato* hari.h ! tatra ca*abhyarcay-am -asa !tri.m+/sato* brahma+c-ari.na.h !!1060.30! tebhyas* tad+ucit-any* eva !v-as-a.msy* e.na+ajin-ani ca ! ma.ni+prav-ala+m-al-a+-adi !dadau t-a.m/s* ca*apy* abhojayat !!1060.31! sv+asti+v-acana+karma+ante !tasmai ca g.rhi.no* jan-a.h ! sva+sva+/sakty+anus-are.na !v-as-a.msi ca dhana.m* dadu.h !!1060.32! tasmin dine tu t-an sarv-an !g.rha+sth-a.ms* ty-agino* dvi+j-an ! tad+gr-ama+sth-a.m/s* ca*atith-i.m/s* ca !bhojay-am -asa var.ni+r-a.t !!1060.33! g-it-a+v-acaka+vipra.m* ca !p-ujay-am -asa tad+dine ! v-aso+bh-u.s-a+candana+-adyair* !dak.si.n-abhi/s* ca bh-u+pate !!1060.34! yath-a+ucita.m* bh-u+pa vidh-aya so* *a+khila.m* ! kriy-a+kal-apa.m* vidhin-a*-urdhva+daihikam ! guro.h svak-iyasya sa+t-irthya+ma.n.da.m* ! sam+agram ekatra sam-ahvayat tata.h !!1060.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre prathama+prakara.ne r-ama+-ananda+sv-ami+tiro+dh-ana+tad-urdhva+daihika+kriy-avidhi+n-am-a .sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] [[[iti prathama+prakara.na.m* sa.mp-ur.nam]]] su+vrata* uv-aca: sn-ata.h k.rta+-ahnika.h so* *atha !catur+da/sa+dine sabh-am ! k-aray-am -asa mahat-i.m* !nya.s-idat tatra ca svayam !!2001.1! tasya*agrato* ni.sedu/s* ca !nai.s.thik-a* brahma+c-ari.na.h ! mukunda+-ananda+pra+mukh-a.h !sv-amina.h saha+y-ayina.h !!2001.2! tata.h santo* ni.sedu/s* ca !mukta+-ananda+-adayo* *a+khil-a.h ! vipr-a/s* ca maya+r-ama+-ady-a.h !k.satriy-a* m-ula+jin+mukh-a.h !!2001.3! parvata+-ady-a* vi/sa.h /s-udr-a* !ni.sedu.h k-ala+jin+mukh-a.h ! tatra pu.mso* *a+sp.r/santya/s* ca !l-a.din-i+pra+mukh-a.h striya.h !!2001.4! uddhavasya*-a/srit-a* ye *anye !ni.sedus* tatra te *a+khil-a.h ! mukunda+-ady-a.h pra+a?njalayo* !natv-a*atha*-ucur* ida.m* harim !!2001.5! nama.h /sr-i+saha+ja+-ananda+ !sv-amine guru+m-urtaye ! n-ar-aya.na+mune tubhya.m* !n-anna+sad+gu.na+/s-aline !!2001.6! mah-a+r-aja tvam eva*asi !sth-ane /sr-i+sv-amino* *adya vai ! ata.h sv-am-i tvam asm-aka.m* !vaya.m* /si.sy-as* tava*a+khil-a.h !!2001.7! varti.sy-amahae* -aj?n-ay-a.m* !tava*eva vayam -adar-at ! ata.h /s-adhi yath-a+arha.m* na.h !k-arya+a+k-arye *a+khila+artha+vit !!2001.8! su+vrata* uv-aca: nir+vy-aja+v-acas* t-an bhakt-an !sv-am-i pr-aha*atha m-ana+da.h ! te.s-a.m* dharma+sthiti.m* v-akyair* !dra.dhayan dharma+/s-astra+gai.h !!2001.9! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: mukunda /s.r.nu sad+buddhe !bhakt-a.h /s.r.nuta ca*itare ! y-uya.m* mad+-a/sray-a.h stha*iti !j-an-amy* atra na sa.m/saya.h !!2001.10! n.r+deha.m* pr-apya yat ki.m+cit !kartavya.m* sarvath-a janai.h ! tad* eva kriyate n-una.m* !bhavadbhir* hi mumuk.subhi.h !!2001.11! adhik-ara+anus-are.na !p-urva.m* /sr-i+sv-amin-a yath-a ! ye ye yatra yatra niyukt-a.h syu.h !sth-atavya.m* tatra tais* tath-a !!2001.12! tad+ukt-any* eva sad+dharma+ !+v-aky-ani niyata+vratai.h ! sarvai/s* ca p-alan-iy-ani !g.rha+sthais* ty-agibhis* tath-a !!2001.13! dharm-ad* apeta.m* yat karma !yady* api sy-an* mah-a+phalam ! na tat seveta medh-av-i !/suci.h ku+salila.m* yath-a !!2001.14! yam -ary-a.h kriyam-a.na.m* hi !stuvanty* -agama+vedina.h ! sa* dharmo* ya.m* ca nindanti !tam a+dharma.m* pracak.sate !!2001.15! vidy-a vitta.m* vapu.h /saurya.m* !kule janma vi+rogit-a ! sa.ms-ara+sa;nka.ta+uddh-aro* !dharm-ad* eva pravartate !!2001.16! /sabde spar/se ca r-upe ca !rase gandhe ca dehin-am ! prabhutva.m* j-ayate yat tad* !dharmasya*eva phala.m* vidu.h !!2001.17! dharma.m* cintayam-ano* *api !yadi pr-a.nair* viyujyate ! tarhi svargam av-apnoti !ki.m* punas* tam iha*-acaran !!2001.18! ye *arth-a* dharme.na te saty-a* !ye *a+dharme.na dhig* astu t-an ! dharmo* vai /s-a/svato* loke !na heyo* dhana+k-a;nk.say-a !!2001.19! utsav-ad* utsava.m* y-anti !svarg-at svarga.m* sukh-at sukham ! /sraddadh-an-a/s* ca /s-ant-a/s* ca !dhana+-a.dhy-a* dharma+k-ari.na.h !!2001.20! dharma.h praj-a.m* vardhayati !kriyam-a.na.h puna.h puna.h ! dharm-ad* artha/s* ca k-ama/s* ca !sukha.m* j?n-ana.m* ca j-ayate !!2001.21! artha+kamau lipsam-ano* !dharmam eva*-adita/s* caret ! na hi dharm-ad* bhavet ki.m+cid* !du.s+pr-apam iti me mati.h !!2001.22! nip-anam iva ma.n.d-uk-a.h !sara.h p-ur.nam iva*a.n.da+j-a.h ! /subha+karm-a.nam -ay-anti !vi+va/s-a.h sarva+sa.mpada.h !!2001.23! dharm-ad* r-ajya.m* dhana.m* saukhya.m* !pr-apyante sarva+siddhaya.h ! loka+dvaye *api yat saukhya.m* !tad* dharm-at pr-apyate n.rbhi.h !!2001.24! dharme v.rddhe vivardhante !sarva+bh-ut-ani sarvad-a ! tasmin hrasati h-iyante !tasm-ad* dharmo* ni.sevyat-am !!2001.25! /sruti+sm.rty+udita.m* dharmam !anuti.s.than hi m-anava.h ! iha k-irtim av-apnoti !pretya ca*an+uttama.m* sukham !!2001.26! eka* eva su+h.rd* dharmo* !nidhane *apy* anuy-ati ya.h ! /sar-ire.na sama.m* n-a/sa.m* !sarvam anyad* *dhi gacchati !!2001.27! dharma* eva hato* hanti !dharmo* rak.sati rak.sita.h ! karma.n-a manas-a v-ac-a !tato* dharma.m* caret pum-an !!2001.28! na k-am-an* na ca sa.mrambh-an* !na*udveg-an* na bhay-ad* api ! na hetor* j-ivitasya*api !dharmas* ty-ajyo* na lobhata.h !!2001.29! s-idann* api hi dharme.na !na*a+dharme yojayen* mana.h ! a+dh-armik-a.n-a.m* p-ap-an-am !-a/su pa/syan viparyayam !!2001.30! t.r.na+patra+agra+g-amy+ambu+ !+binduvac+ca?ncala.m* n.r.n-am ! j-ivita.m* vartate tasm-at !s-adhan-iya.h sa* sa+tvaram !!2001.31! a+jara+a+maravat pr-aj?no* !vidy-am artha.m* ca s-adhayet ! g.rh-ita* iva ke/se.su !m.rtyun-a dharmam -acaret !!2001.32! ekasminn* apy* ati+kr-ante !divase dharma+varjite ! yo* j-ivati sa* bhastr-a*eva !/svasiti*iti vidur* budh-a.h !!2001.33! na*avas-idati ced* dharma.h !kap-alena*api j-ivat-a ! -a.dhyo* *asmi*ity* eva mantavya.m* !dharma+vitt-a* hi s-adhava.h !!2001.34! artha+siddhi.m* par-am icchann* !api dharma+paro* bhavet ! na hi dharm-ad* apaity* artha.h !svarga+lok-ad* iva*a+m.rtam !!2001.35! tasm-ad* dharma.m* sah-aya+artha.m* !nitya.m* sa.mcinuy-ac* *chanai.h ! dharme.na hi sah-ayena !tamas* tarati dus+taram !!2001.36! sa* .sa.d+vidho* var.na+dharmo* !dharma* -a/sram-i.n-a.m* tath-a ! dharmo* var.na+-a/sram-a.n-a.m* ca !gau.no* naimittikas* tath-a !!2001.37! s-adh-ara.na* iti prokta.h !.so.dh-a tad+bheda+vedibhi.h ! tatra s-adh-ara.no* dharmo* !yas* ta.m* bhakt-a* brav-imi va.h !!2001.38! k.sam-a day-a*an+as-uy-a ca !/sauca+an+-ay-asa+ma;ngalam ! a+k-arpa.nya.m* ni.h+sp.rhatva.m* !dharma.h s-adh-ara.no* mata.h !!2001.39! b-ahye v-a*-adhy-atmike du.hkhe !kena+apy* utp-adite sati ! na kupyati na v-a hanti !s-a k.sam-a parik-irtit-a !!2001.40! paro* v-a badhu+vargo* v-a !mitra.m* dve.s.t-a*api v-a sad-a ! -apanna.h sarvath-a rak.syo* !day-a*e.s-a parik-irtit-a !!2001.41! na gu.n-an gu.nin-a.m* hanti !stauti manda+gu.n-an api ! na*anya+do.se.su ramate !s-a*an+as-uy-a prak-irtit-a !!2001.42! a+bhak.sya+parih-ara/s* ca !sa.msarga/s* ca*apy* a+ninditai.h ! sva+dharme ca vyavasth-ana.m* !/saucam etat prak-irtitam !!2001.43! /sar-ira.m* p-i.dyate yena !su+/subhena*api karma.n-a ! aty+anta.m* tan* na kartavyam !an+-ay-asa.h sa* ucyate !!2001.44! a+droha.h pr-a.ni+m-atrasya !varjana.m* ca*an+.rtasya ca ! pra/sasta+-acara.na.m* nitya.m* !yat tan* ma;ngalam ucyate !!2001.45! stok-ad* api prad-atavyam !a+d-inena*antar+-atman-a ! ahany* ahani yat ki.m+cid* !a+k-arpa.nya.m* hi tat sm.rtam !!2001.46! yath-a+labdhena sa.mto.sa.h !para+dravya+-ady+a+cintanam ! an+-asakti/s* ca deha+-adau !ni.h+sp.rhatva.m* tad* ucyate !!2001.47! dharmasya dhartur* jagat-a.m* hi bhakt-a.h ! sa.mk.sepato* lak.sa.nam etad* uktam ! may-a yath-avat kathay-amy* atha+u vas* ! tat+pr-apty+up-aya.m* ca mumuk.su+vedyam !!2001.48! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne n-ar-aya.na+muni+mukunda+-ananda+-adi+sa.mv-ade dharma+pra/sa.ms-a+nir-upa.na+n-am-a prathamo* *adhy-aya.h ]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: k-aya+kle/sair* na bahubhir* !na ca*eva*arthasya r-a/sibhi.h ! dharma.h sa.mpr-apyate hy* e.sa* !/sraddh-a+h-inai.h surair* api !!2002.1! sarva+sva.m* j-ivita.m* v-a*api !dady-ad* a+/sraddhay-a yadi ! na*-apnuy-at sa* phala.m* ki.m+cic* !*chraddadh-anas* tato* bhavet !!2002.2! /sruti+m-atra+ras-a.h s-uk.sm-a.h !pradh-ana+puru.sa+-i/svar-a.h ! /sraddh-a+m-atre.na g.rhyante !na kare.na na cak.su.s-a !!2002.3! /sraddh-a m-at-a*iva sarve.s-a.m* !j?n-ana+vair-agyayo.h pras-u.h ! /sraddhay-a s-adhyate dharmo* !na*anya+up-ayena kena+cit !!2002.4! api ni.s+ki.m+can-a* vipr-a.h !/sraddh-avanto* diva.m* gat-a.h ! dharma+artha+k-ama+mok.s-a.n-a.m* !/sraddh-a parama+s-adhanam !!2002.5! kriy-av-an /sraddadh-ana/s* ca !d-at-a pr-aj?no* *an+as-uyaka.h ! dharma+a+dharma+vi/se.sa+j?nas* !tamas* tarati dus+taram !!2002.6! /sraddhay-a*-acaryam-a.no* *api !dharma.h /sithila+cetas-am ! yath-avat phala+do* na sy-at !kartavyo* niyamas* tata.h !!2002.7! asi+dh-ar-a+vrata.m* hy* etat !pu.ms-a.m* niyama+/s-ilanam ! du.s+karo* niyama.h pu.mbh-i* !r-aga+lobha+-akula+-atmabhi.h !!2002.8! devatva.m* devat-a.h pr-apt-a.h !prak-a/sante ca t-arak-a.h ! niyama+-acara.n-ad* eva !vel-a.m* na*-akramate *ar.nava.h !!2002.9! niyam-ad* d-ipyate vahnir* !niyam-at tapyate ravi.h ! niyam-ad* v-ati pavano* !niyam-ad* dhriyate jagat !!2002.10! niyam-an-a.m* hi d.r/syante !sam.rddh-a.h phala+siddhaya.h ! tath-a vi+niyam-an-a.m* ca !ghor-a* vy-apattayo* bhuvi !!2002.11! /sraddadh-anais* tata.h pu.mbhir* !dharmo* niyama+p-urvakam ! vardhan-iya.h prati+dina.m* !para+loka+sah-aya+k.rt !!2002.12! de/sa.h k-ala* up-aya/s* ca !dravya.m* /sraddh-a tath-a*eva ca ! p-atra.m* ty-aga* iti prokta.m* dharma+m-ula.m* hi saptakam !!2002.13! /suddhair* etair* bhaved* dharmo* !vi/suddha.h phala+d-ayaka.h ! a+/suddhair* vipar-ita.h sy-ad* !iti j?neya.m* vicak.sa.nai.h !!2002.14! pu.ms-a.m* gu.n-a/s* ca do.s-a/s* ca !sad+a+sat+sa;ngato* *api hi ! syus* tat+sa;nga.h sat-a.m* k-aryo* !na*a+sat-a.m* tu mumuk.subhi.h !!2002.15! do.sa+j-alasya vai yonir* !a+sat-a.m* tu sam-agama.h ! ahany* ahani dharma+-ader* !yoni.h s-adhu+sam-agama.h !!2002.16! ye.s-a.m* tr-i.ny* avad-at-ani !vidy-a yoni/s* ca karma ca ! satas* t-an eva seveta !par-ik.sya matim-an nara.h !!2002.17! nir+-arambh-a* hy* api nar-a.h !pu.nya+/s-ila+upasevan-at ! pu.nyam eva*-apnuvanti*iha !p-apa.m* p-apa+upasevan-at !!2002.18! a+sat-a.m* dar/san-at spar/s-at !sa.mjalp-ac* ca saha+-asan-at ! dharma+-ac-ar-at prah-iyante !na ca sidhyanti m-anav-a.h !!2002.19! buddhi/s* ca h-iyate pu.ms-a.m* !n-icai.h saha sam-agam-at ! madhyamair* madhyat-a.m* y-ati !/sre.s.that-a.m* y-ati ca*uttamai.h !!2002.20! tasm-at pr-aj?nai/s* ca v.rddhai/s* ca !su+sva+bh-avais* tapasvibhi.h ! sadbhi/s* ca saha sa.msarga.h !k-arya.h /sama+par-aya.nai.h !!2002.21! kartavyasya hi dharmasya !yath-aval* lak.sa.na.m* tata.h ! a+dharmasya*apy* a+k-aryasya !j?n-ayate sadbhya* eva hi !!2002.22! y-uya.m* sarve tato* bhakt-a.h !sat-am eva sam-agamam ! kurvanta* eva*-acarata !sva+sva+dharma.m* yath-a+ucitam !!2002.23! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmy-at !sa* tu j?neya* iti svayam ! sv-amy* eva*-uce tatas* tasm-ad* !boddhavyas* tattvata/s* ca sa.h !!2002.24! tam -asthit-a bhagavato !r-adh-a+k.r.s.nasya nityad-a ! eka+anta+bhakti.m* kuruta !sva+abh-i.s.ta+phala+d-ayin-im !!2002.25! dharma+a+dharmau s-adhv+a+s-adh-u !ny-aya+a+ny-ayau ca tattvata.h ! k.r.s.na+sva+r-upa+tad+bhakt-i !budhyante /s-astrata.h sata.h !!2002.26! ava/syam eva tat+k-arya.h !sac+ch-astra+abhy-asa* -adar-at ! sva+sva+buddhy+anus-are.na !bhavadbhir* mad+up-a/srayai.h !!2002.27! nairgu.nya+sthitim -apya*api !na sac+ch-astr-a.ni sa.mtyajet ! sad+grantha+varjan-at siddh-a* !api j-a.dya.m* vrajanti yat !!2002.28! uts-aha+/sakti+bha;nga/s* ca !k.r.s.na+bhaktau tato* bhavet ! buddhi+moha/s* ca /saithilya.m* !/sraddh-ay-a* api j-ayate !!2002.29! sth-apite ye.su k.r.s.nasya !sa+-ak-aratva+vi/suddhate ! sac+ch-astr-a.ni tu t-any* eva !veda+artha+anus.rt-ani hi !!2002.30! bah-uni santi t-ani*iha !te.sv* abh-i.s.t-ani y-ani me ! bhavanti t-ani kathaye !/s.r.nuta*-atma+hit-ani va.h !!2002.31! ved-a/s* ca vy-asa+s-utr-a.ni !g-it-a bhagavat-a*udit-a ! n-amn-a.m* sahasra.m* vi.s.no/s* ca !/sr-imad+bh-agavata.m* tath-a !!2002.32! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmya.m* !n-itir* vidura+k-irtit-a ! y-aj?navalkya+sm.rti/s* ca*iti !santy* abh-i.s.t-ani me *a.s.ta vai !!2002.33! tatra*api bhagavad+g-it-a !tath-a /s-ar-irak-a.ni ca ! iti r-ama+anuja+-ac-arya+ !+bh-a.sya+upeta.m* mata.m* dvaya.m* !!2002.34! etad+abhy-asato* buddhi.h !k.r.s.na+bhakty-a*eva v-asit-a ! bhavet tato* *anya+/s-astra+-adyair* !na pated* auddhava+adhvata.h !!2002.35! a+/sakto* dv-av* imau granth-av* !adhyetu.m* ya.h sa* sarvath-a ! g-it-a.m* r-ama+anuja+-ac-arya+ !bh-a.sya+upet-a.m* pa.then* nara.h !!2002.36! sm.rtis* tu y-aj?navalkyasya !vij?n-ana+-i/svara+k.lptay-a ! yukt-a mita+a+k.sar-a+n-amny-a !.t-ikay-a*eva mat-a may-a !!2002.37! -ac-ara+vyavah-ar-a.n-a.m* !pr-aya/s+cittasya ca*aghin-am ! etay-a nir.naya.h k-arya.h !sa.mprad-aya+anus-arata.h !!2002.38! granthe.sv* apy* ati+i.s.t-a* me !trayo* bh-agavatasya yau ! da/sama.h pa?ncama.h skandhau !y-aj?navalkyasya ca sm.rti.h !!2002.39! kartavy-a nitya+p-a.tha+ad-av* !ete grantha+uttam-as* tata.h ! vic-ary-a.h sva+stha+manas-a !mad-iyai.h /sreyase janai.h !!2002.40! ity* -aj?n-a p-alan-iy-a me !bhavadbhir* m-am up-a/sritai.h ! /sokas* tu sv-amino* na*eva !k-arya.h pr-ak.rta+j-ivavat !!2002.41! a+kha.n.da.m* sva+sva+r-upa+sth-a* !mah-anto* ye tu p-uru.s-a.h ! kaly-a.na+artha.m* hi jagat-a.m* !j?neya.m* taj+janma bh-u+tale !!2002.42! -avir+bh-ava+tiro+bh-avau !te.s-a.m* sv-atantryata.h kila ! bhavato* na tv* itaravan* !nija+karma+va/s-at kva+cit !!2002.43! tad+deha+ty-agam -alokya !muhyanty* asu+bh.rto* *asur-a.h ! daiv-as* tu tat+sva+r-upa+j?n-as* !te.s-a.m* l-il-a.m* vidanti t-am !!2002.44! ata.h /soka.m* vih-aya*eva !sevya+m-urter* guro.h prabho.h ! sva+sva+de/s-an pray-ata*adya !y-amy* aha.m* dh-ira+jit+puram !!2002.45! su+vrata* uv-aca: eva.m* subodhit-as* tena !vi+/sok-a* iva te *a+khil-a.h ! sva+sva+de/sa.m* yayur* natv-a !bhakt-as* ta.m ca guru.m* vidu.h !!2002.46! sa+kala+nigama+dharma+/s-astra+s-ara.m* ! samupadi/san vi/sada.m* su+ni/scita.m* sa.h ! harir* a+khila+sa+t-irthya+/sokam -i/sa.h ! k.siti+pa harann* abhidh-a.m* cak-ara sa+arth-am !!2002.47! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne n-ar-aya.na+muni+mukunda+-ananda+-adi+sa.mv-ade /sraddh-a+-adi+pra/sa.ms-a+sac+ch-astra+upadea/sa+nir-upa.na+n-am-a dvit-iyo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tata.h /si.syair* anugata.h !katibhi/s+cit sa* bh-u+pate ! dharma+prav.rty+eka+man-a* !dh-ira+jit+puram abhyag-at !!2003.1! bhaktai.h sa* bahubhir* m-arge !p-ujyam-ano* *ati+bh-avata.h ! bh-a.n.d-ira+puram -agatya !ma.ni+bhadra+pura.m* yayau !!2003.2! gr-ama.m* pippala+sa.mj?na.m* ca !tato* *agataray-a+abhidham ! k-ala+v-a.n-i.m* tata.h pr-ay-ad* !bhakt-an -anandayan nij-an !!2003.3! kva+cid* eka.m* dina.m* dve v-a !kva+cit tr-i.ni vasan sa* ca ! bodhayitv-a nij-an bhakt-an !sva+sva+dharme.sv* ati.s.thipat !!2003.4! -aj?nay-a sva+guror* eva !y-anam -arohati sma sa.h ! dadhau kva+cid* ala.mk-ar-an !n-utan-any* a.m/suk-ani ca !!2003.5! dharma+adhvani sth-apayitu.m* !yo.sito* bh-a.sate sma ca ! tath-a*api kva+api na+-asakta.h !sa* babh-uva*-atma+/saktita.h !!2003.6! sth-apan-aya*eva dharmasya !vicaran sa* dhar-a+pate ! pr-ay-at samudra+t-ira+stha.m* !makara+-alaya+pattanam !!2003.7! upa+ka.n.the tatra sindhor* !na+ati+d-ure pur-ad* bahi.h ! va.ta+ci?nc-a+druma+cch-aye !sth-ane sva+-av-asam -acarat !!2003.8! mumuk.sava.h pure tatra !tad+dar/sana+mah-a+muda.h ! dhanino* va.nijas* tasya !bhakt-a.h sev-am akurvata !!2003.9! go+vardhanas* te.su mukhyas* !tath-a d-ama+udara+-ahvaya.h ! r-ama+candra.h s-ura+candro* !va.nijo* ratna+jin+mukh-a.h !!2003.10! k.satra.m* ca m-anas-a+r-ama.h !/s-udr-a/s* ca dhana+jin* madhu.h ! -ananda+jit+trikama+-ady-as* tam !asevanta bhaktita.h !!2003.11! r-ajan-i+bh-anu+mukhy-a/s* ca !yo.sita.h /suddha+cetasa.h ! yath-a+ucita.m* vidadhire !paricary-a.m* harer* n.r+pa !!2003.12! mahat-i.m* khanay-am -asa !mi.s.ta+ud-a.m* tatra v-apik-am ! tat+prati.s.th-a+vidhi.m* cakre !tata.h /s-astra+anus-arata.h !!2003.13! p-urta+karma+vidhau tasmin !sa+nara+-i/s-a.h pura+okasa.h ! citra.m* yath-a*-apu.h sa* tath-a !mah-a+utsavam ak-arayat !!2003.14! br-ahma.n-a.ms* tarpay-am -asa !sadbhir* bhojyai.h sahasra/sa.h ! havirbhir* vahni+vadan-an !dev-a.m/s* ca*indra+puro+gam-an !!2003.15! var.ni+sv-am-i yad-a tatra !vi.s.nu.m* p-ujayitu.m* svayam ! nya.s-idad* -asane tarhi !babh-uva*adbhutam -id.r/sam !!2003.16! maya+r-ama+-adayo* vipr-a.h !kurvanta.m* devat-a+arcanam ! tam -ik.sam-a.n-a.h dad.r/su.h !sadya* eva catur+bhujam !!2003.17! gad-a+ab+ja+/sa;nkha+cakra+-a.dhya.m* !kir-i.tena vir-ajitam ! p-ita+ambara.m* ghana+/sy-ama.m* !/sr-i+vatsa+a;nkita+vak.sasam !!2003.18! v-ame bhagavatas* tasya !/sveta+a;nga.m* dad.r/sur* v.r.sam ! catur+vaktra.m* catu.s+p-adam !a.s.ta+netra.m* catur+bhujam !!2003.19! baddha+a?njali+pu.ta.m* dv-abhy-a.m* !dorbhy-am ekena bibhratam ! p-uj-a+dravy-a.ni hastena !dharma+/s-astra.m* pare.na ca !!2003.20! vas-ana.m* v-asas-i /svete !n-an-a+ala.mk-ara+bh-u.sitam ! sad+ratna+s-ara+muku.tam !ati+/s-anta+-ak.rti.m* n.r+pa !!2003.21! vi.s.nor* dak.si.na+bh-age *atha !dvi+bhuj-a.m* dad.r/su/s* ca te ! v-aso+bh-u.sa.na+/sobh-a+-a.dhy-a.m* !bhakti.m* gaura+tanu.m* sthit-am !!2003.22! p-uj-a+upac-arair* vi+vidhair* !bh.rta.m* kanaka+p-atrakam ! bibhrat-i.m* p-a.nin-a*ekena !pare.na kusuma+srajam !!2003.23! bhakti+dharma+yuta.m* vi.s.num !ittha.m* te dad.r/sur* n.r+pa ! icchay-a*eva hares* tasya !dadhato* nara+n-a.tanam !!2003.24! muh-urtam eva.m* te sarve !vipr-a* v-ik.sya sa+vismay-a.h ! tam eva menire vi.s.nu.m* !sva+icchy-a m-anu.sa+-ak.rtim !!2003.25! muh-urta+ante yath-a+p-urva.m* !d.r.s.tv-a ta.m* ca pra.namya te ! paurta.m* vidhi.m* sam-apya*asya !cakru.h su+d.r.dham -a/srayam !!2003.26! cakru/s* ca mahat-i.m* p-uj-a.m* !tasya veda+ukta+vartman-a ! veda+gho.sa.m* prakurvanto* !br-ahma.n-a* d.r.dha+ni/scay-a.h !!2003.27! tam -a/sritya tad+-aj?n-ay-a.m* !sthitv-a*anya+up-asana.m* drutam ! vih-aya sarva+bh-avena !tam eva*ekam up-asata !!2003.28! sva+r-upam ittha.m* k.rpay-a dvi+jebhya.h ! so* *ad-id.r/sat sva+-i/svarat-a+avabuddhaye ! uv-asa tatra prathayan prat-apa.m* ! pure svak-iya.m* harir* -a+vasant-at !!2003.29! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne vi.s.nu+sva+r-upa+-avi.s+k-ara+n-am-a t.rt-iyo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: -as-it tasmin pure *atha*eko* !megha+jit+sa.mj?nako* va.nik ! pr-ac-ino* *asya sa+t-irthyo* vai !hare.h siddha+abhim-anav-an !!2004.1! pr-apta.h sam-adhau sv-atantrya.m* !jahy-at sv-a.m* tanum icchay-a ! icchay-a bhagavad+dh-ama !gacched* v-a punar* -avrajet !!2004.2! antar+hite tu*uddhave *asau !sva+-atm-ana.m* sarvato* *adhikam ! manyam-ano* mukunda+-ad-in !avamene prabhu.m* ca tam !!2004.3! k.r.s.na+bhakt-a.ms* ty-agi+jan-a.ms* !tiras+kurvantam ekad-a ! sadbhir* vivadam-ana.m* ca !sv-am-i pr-aha sada.h+sthita.h !!2004.4! katha.m* sato* *avaj-an-asi !m-anan-iy-an surair* api ! j-an-ami tava s-amarthya.m* !kari.sye nir+mada.m* k.sa.n-at !!2004.5! sva+sukha+icch-a yadi bhaved* !-aj?n-ay-a.m* tarhi ti.s.tha me ! na*u cet sam-adhau sv-atantrya.m* !tava*adya*eva gami.syati !!2004.6! sa* uv-aca tad-a var.ninn* !adhun-atanae* eva hi ! tva.m* ki.m* kart-a*asi me r-ama+ !+-ananda+/si.syo* *asmi nir+bhaya.h !!2004.7! -aj?n-ay-a.m* mama vartadhva.m* !y-uya.m* jye.s.thasya sarva/sa.h ! sva+-aj?n-ay-a.m* m-am api katha.m* !vartayann* eva lajjase !!2004.8! s-amarthya.m* dar/saye *adya*eva !mama tubhya.m* vilokaya ! ity* uktv-a tapta+taile svau !ka.t-ahe nyak.sipat karau !!2004.9! karau phulla+tvacau dagdhau !tath-a*api sa* na vivyathe ! v-ada.m* kurvann* api va.nik !dehasya*aty+anta+vism.rte.h !!2004.10! -a/scaryam etad* d.r.s.tv-a*eva !paur-as* ta.m* siddha+p-uru.sam ! menire sa* uv-aca*atha !sarve.s-a.m* /s.r.nvat-a.m* vaca.h !!2004.11! ita/s* caturthe divase !caturthe k.sa.nae* eva ca ! sadya.h kalevara.m* sv-iya.m* !h-asy-amy* atra na sa.m/saya.h !!2004.12! sv-am-i tam -aha yady* eva.m* !tvay-a sy-at tarhi te vayam ! /si.sy-a* bhavema sarve *api !/si.syo* me sy-as* tvam anyath-a !!2004.13! dehasya ca harer* dh-amno* !madhye tv-a.m* tu tri+/sa;nkuvat ! sth-apayi.sye na sa.mdeho* !yatasva tva.m* yath-a+balam !!2004.14! tad-a sa* pr-aha me va/sy-a.h !siddhayo* *apy* a.nima+-adaya.h ! bhavanti*iti na s-amarthya.m* !mayi te pracari.syati !!2004.15! ity* uktv-a sa* g.rha.m* gatv-a !jih-asur* deham -atmana.h ! dadau d-an-ani bahudh-a !br-ahma.nebhya.h sahasra/sa.h !!2004.16! pakva+ann-ani ca bh-ur-i.ni !vidh-apya br-ahma.n-an sa* ca ! s-adh-un sahasra/sa/s* ca*any-an !bhojay-am -asa tad+din-at !!2004.17! j-iv-an yavana+ca.n.d-ala+ !+paryanta.m* samabhojayat ! n-ila+ka.n.tha+-a/srit-an !s-adh-un varjayitv-a*eva matsar-at !!2004.18! k.rtv-a tr-i.ni din-ani*ittha.m* !caturthe *api dine prage ! bahu/so* bhojay-am -asa !s-adh-un vipr-a.m/s* ca sa+tvaram !!2004.19! ahno* muh-urte turye *atha !baddhv-a padma+-asana.m* va.nik ! sam-adhim akarot ta.m* ca !dra.s.tu.m* paur-a* up-ayayu.h !!2004.20! sarva+a;ngebhya.h sam-ak.r.sya !pr-a.na+v-ayu.m* h.rd+ambare ! v-ahay-am -asa vicchinna+ !+n-a.d-i+bandha.h sthira+-ik.sa.na.h !!2004.21! -urdhva.m* netu.m* h.rda.h pr-a.n-an !brahma+randhra.m* vibhidya ca ! gantu.m* tu na*eva /seke *asau !yatam-ano* bh.r/sa.m* bal-at !!2004.22! bahu+vela.m* ca bahudh-a !k.rte yatne *apy* as-un nij-an ! na*-urdhva.m* na ca*apy* adho* netu.m* !sa* /sa/s-aka katha.m+cana !!2004.23! a.s.tabhi.h sva+va/s-abhi/s* ca !siddhibhi.h so* *a.nima+-adibhi.h ! api sa.mc-alane *as-un-a.m* !na k.samo* *abh-un* nara+adhipa !!2004.24! nabho+lambad+adha.h+/s-ir.sa+ !tri+/sa;nku+n.r+pater* da/s-am ! pr-apto* ni/sce.s.ta* eva*as-av* !ekasmin nyapatat sthale !!2004.25! hata+pratij?na.m* ta.m* ca*ati+ !vy-akula.m* siddha+m-aninam ! pr-ahu.h paur-a* dvit-iye *ahni !vipr-a/s* ca va.nijo* *api ca !!2004.26! var.ni+r-ajasya ca sat-am !apam-anas* tvay-a k.rta.h ! na p-ur.n-a te pratij?n-a*ata.h !pr-apto* *asya*et-a.m* tvam -apadam !!2004.27! tasm-at ta.m* m-anaya*-a/su tva.m* !sa* tu yukta.m* kari.syati ! ty-ajayi.syati deha.m* v-a !bhavanta.m* j-ivayi.syati !!2004.28! iti n-agarikai.h prokt-a.m* !v-aca.m* sa* sva+hit-am api ! pr-apto* *api t-ad.r/sa.m* ka.s.ta.m* !na mene m-ana+na.s.ta+dh-i.h !!2004.29! ni/sce.s.ta* ittha.m* patita.h !sa* -as-id* dina+pa?ncakam ! tato* galita+m-ano* *abh-ut !ta.m* h.rd-a /sara.na.m* yayau !!2004.30! a+sphu.ta+a+k.saray-a v-ac-a !sa.mj?nay-a ca*antika+sthit-an ! nar-an sa* pr-aha var.ni+indram !iha*-anayata m-a ciram !!2004.31! janai.h sa.mpr-arthyam-ano* *atha !n-ila+ka.n.tha.h k.rp-a+nidhi.h ! sadbhi.h saha*eva tatra*etya !tad+d.r.s.ti.m* sva+d.r/s-a*aik.sata !!2004.32! yath-a+sth-ana+gata+pr-a.na+ !n-a.di.h sadyo* *abhavat tad-a ! sva+stha* utth-aya sa* sva+-i/sa.m* !j?n-atv-a k.r.s.na.m* tam -anamat !!2004.33! pr-aha ca*adya+din-at sv-ami.ms* !tvad+d-aso* *asmi k.rp-a.m* kuru ! k.s-antv-a mama*apar-adh-a.ms* tvam !-aj?n-apayitum arhasi !!2004.34! sa* -uce megha+jid bhakta !tvay-a deho* na s-a.mpratam ! tyaktavyo* bhagavad+v-art-a.h !kurvan j-iva sukha.m* bhuvi !!2004.35! ity* uktv-a bhagav-a.ms* tena !saha sva+-av-asam -ayayau ! tato* *ati+vismaya.m* pr-apu.h !sarve *api pura+v-asina.h !!2004.36! ni/s-amya*-a/scarya.m* tan* nagara+manuj-a* ai/sam a+tula.m* ! hares* tasminn* -apur* jagad+adhipa+sa.mbhr-antim a+ni/sam ! tatas* te.s-am eke tad+upasadan-aya*utsuka+h.rdo* ! babh-uvu.h ke+cit ta.m* prabhur* iti par-ik.sya*upasas.rpu.h !!2004.37! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne sva+tantra+sam-adhi+ni.s.tha+megha+jit+par-ajaya+n-am-a caturtho* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: va.nija.h /sr-avak-as* tatra !samavet-a.h sahasra/sa.h ! tad+-a/sraya.m* kartu+k-am-as* !ta.m* pra.namya*evam -ucire !!2005.1! asmat+t-irtha.m+kar-an dra.s.tum !icch-amo* var.ni+r-a.d* vayam ! sth-atu.m* tatas* tvad+-aj?n-ay-a.m* !tat+par-a.h smo* na sa.m/saya.h !!2005.2! up-ave/sya*atha t-an sv-am-i !k.rp-a+v-ik.sa.na+k-arite ! sam-adhau dar/say-am -asa !tebhyas* t-irtha.m+kar-an bah-un !!2005.3! vil-ina+n-a.d-i+pr-a.n-as* te !bahi.h k-a.s.thavad* -asata ! t-irtha.m+kar-as* tu h.rdaye !dad.r/su.h /sruta+lak.sa.n-an !!2005.4! ittha.m* y-ama+traya.m* tasthu.h !sam-adhau te tu bh-u+pate ! .r.sabha+pra+mukh-a.ms* t-a.m/s* ca !d.r.s.tv-a mumudire bh.r/sam !!2005.5! udgho.so* *abh-un mah-an pury-a.m* !te m.rt-a.h /sr-avak-a* iti ! tad-a sa.mbandhinas* te.s-a.m* !tatra*-ajagmus* tvar-a+anvit-a.h !!2005.6! m.rtak-an iva t-an v-ik.sya !ni/sce.s.t-an patit-an bhuvi ! rudanta.h pr-arthay-am -asus* !te tvam ujj-ivaya*iti tam !!2005.7! sadya* utth-apay-am -asa !tad-a t-an v-ik.say-a*eva sa.h ! t-irtha.m+kar-a* dar/sit-a* na.h !sv-amin-a*ity* -ucur* utthit-a.h !!2005.8! tato* n-ar-aya.na+muni.m* !viditv-a*-i/svaram eva te ! sam-a/sritya d.r.dha.m* bhejur* !deha+daihika+ni.hsp.rh-a.h !!2005.9! -asa.ms* tasmin pure *anye ca !/sr-i+vallabha+kula+-a/srit-a.h ! nimb-ark-iy-a/s* ca m-adhv-a/s* ca !/sr-imad+r-ama+anuja+-a/srit-a.h !!2005.10! r-ama+-ananda+-a/srit-a.h ke+cic* !*cha;nkara+-ac-arya+sa.m/srit-a.h ! saur-a.h /s-akt-a* g-a.napaty-a.h !/saiv-as* traivar.nik-as* tath-a !!2005.11! /s-udr-a* yo.s-a/s* ca sa.mnyast-a* !var.nino* v-ita+r-agi.na.h ! at-ita+-akhy-a/s* ca sa.mhatya !tatra*-ajagmu.h sahasra/sa.h !!2005.12! te sarve var.ni+r-ajasya kriy-a.m* !v-ik.sya+ati+m-anu.s-im ! natv-a*-ucur* i.s.ta+dev-an nas* !tva.m* dar/sayitum arhasi !!2005.13! tad-a sa* prahasan sv-am-i !dharma+sth-apanae* udyata.h ! tad+abh-i.s.ta.m* p-urayi.syan !manas-a*ittham acintayat !!2005.14! i.s.ta+dev-an dar/sayeya.m* !h.rdy* eva*etebhya* -atmana.h ! yoga+ai/svarye.na ced* adya !tarhi m-a.m* vidyur* -i/svaram !!2005.15! tato* mama*-a/sraya.m* kuryur* !j?n-atv-a sarva+-atmaka.m* hi m-am ! dharma+-abh-as-a.m/s* ca hitv-a*ete !kuryur* mad+bhaktim i.s.ta+d-am !!2005.16! ittha.m* vic-arya bhagav-an !k.rpay-a*eva*a+khil-an api ! up-ave/sya*ojas-a sadya.h !sam-adhi.m* t-an ac-ikarat !!2005.17! tasya v-ik.sa.na+m-atre.na !te sa.mkucita+n-a.dik-a.h ! l-ina+pr-a.n-a/s* ca dad.r/su.h !sva+sva+deva.m* nija+antare !!2005.18! /sr-i+k.r.s.na.m* vallabh-iya+-ady-as* !trayo* gop-i+ga.na+-av.rtam ! v.rnd-a+vana+stha.m* dad.r/sur* !b-ala+l-il-a+mano+haram !!2005.19! r-ama+anuja+patha+sth-a/s* ca !sunanda+garu.da+-adibhi.h ! vi.svak+senena ca*aik.santa !lak.sm-i+n-ar-aya.na.m* yutam !!2005.20! r-ama+-ananda+-a/srit-a* r-ama.m* !s-itay-a lak.sma.nena ca ! yukta.m* m-arutin-a*apa/syan !divya+si.mha+-asana+sthitam !!2005.21! /sa.m+kara+-ac-arya+vartma+sth-a* !brahma+jyotir* vyacak.sata ! um-a+pramatha+sa.myukta.m* !/saiv-a* aik.santa /sa.m+karam !!2005.22! saur-a* hira.nmaya.m* sa+ak.s-at !puru.sa.m* s-urya+ma.n.dale ! dad.r/sur* g-a.napaty-a/s* ca !mah-a+ga.na+pati.m* h.rdi !!2005.23! /sakti+bhakt-a* nij-a.m* dev-i.m* !dad.r/su/s* ca nija+antare ! ittha.m* sarve *api*-i.s.ta+dev-a.ms* !tat+prat-ap-ad* vyacak.sata !!2005.24! sva+sva+i.s.ta+dev-a.ms* te v-ik.sya !sva+sva+ai/svarya+samanvit-an ! -ananda.m* parama.m* pr-apur* !j-at-a.h p-ur.na+mano+rath-a.h !!2005.25! labdha+i.s.ta+dar/san-a.ms* t-a.m/s* ca !tata.h sv-am-i sva+v-ik.say-a ! punar* utth-apay-am -asa !m.rtak-an iva tat+k.sa.nam !!2005.26! te ca*ati+vismit-a.h sve sve !h.rdi d.r.s.ta.m* paras+param ! vadanto* n-ila+ka.n.tha.m* sma !sarva+r-upa+dhara.m* vidu.h !!2005.27! n-ar-aya.na.m* viditv-a ta.m* !praty+ak.sa.m* parama+-i/svaram ! mata.m* ca de/sik-an sv-iy-an !hitv-a cakrus* tad+-a/srayam !!2005.28! mukunda+mukta+-ananda+-ady-a* !auddhav-a* api tasya tat ! ai/svaryam adbhuta.m* d.r.s.tv-a !ni/scikyu.h k.r.s.nam eva tam !!2005.29! tatas* tasya*eva te bhakti.m* !cakru.h pr-apt-a* muda.m* par-am ! tad+-aj?n-ay-am avartanta !nityad-a ca nara+adhipa !!2005.30! yavanas* tatra r-aj-a*-as-id* !vajra+d-ina* iti /sruta.h ! /s-alakas* tasya /su/sr-ava !k-aji+n-am-a*idam adbhutam !!2005.31! -aj?nay-a bhagin-i+bhartur* !yavanai.h so* *abhive.s.tita.h ! sv-amina.h p-ar/svam -agatya !ta.m* pra.namya vaco* *abrav-it !!2005.32! i.s.ta+dev-a.h pradar/syante !jan-an-a.m* var.ni+r-a.t tvay-a ! pigambar-an asmad+i.s.t-an !dar/saya sy-ama te *anu+g-a.h !!2005.33! tad-a tam apy* up-ave/sya !sa* sv-am-i pr-aha pa/sya m-am ! y-avat pa/syet sa* ta.m* t-avad* !-as-il* l-ina+asu+n-a.dika.h !!2005.34! ni/sce.s.ta+deha.h so* *apa/syan !nij-an mahamada+-adik-an ! pigambar-an sva+h.rdaye !/sruta+p-urv-a.ms* tato* *ah.r.sat !!2005.35! sv-amin-a v-ik.sito* *atha*asau !vyuttasthe vismaya+anvita.h ! sam-adhau v-ik.sita.m* yat tat !pr-aha tatra*-agat-an nij-an !!2005.36! tata.h sa* sv-amina.m* j?n-atv-a !prabhu.m* tasya*-a/sraya.m* d.r.dham ! cak-ara ca tad+-aj?n-ay-am !avartata nir+antaram !!2005.37! etad* -a/scaryam -alokya !r-aj-a*api d.r.dha+ni/scaya.h ! tam -a/sritya*an+anya+bhakty-a !bhajati sma nir+antaram !!2005.38! eva.m* tatra ca yo* yas* tam !up-agacchac* *chruta+ai/svara.h ! sa* sa* ni/scitya ta.m* sa+ak.s-ad* !-i/sa.m* sa+-a/scaryam -a/srayat !!2005.39! madya+m-a.msa+para+stry-+-adi+ !+sevana.m* sva+sva+m-arga+gam ! a+dharmam eva ni/scitya !te jahus* tat+prat-apata.h !!2005.40! madya.m* m-a.msa.m* p-arad-arya.m* !steya.m* sva+para+hi.msanam ! j-ati+bhr.m/saka+karma+-adi !jahu.h sarve tad+-a/srit-a.h !!2005.41! a.s.tadh-a p-alay-am -asur* !brahma+carya.m* g.rhi+itar-a.h ! g.rhi.no* vi+dhav-a.h str-i/s* ca !na*asp.r/san b-andhavi+itar-a.h !!2005.42! n-arya.h pati+vrat-a+dharma.m* !su+v-asinya.h si.sevire ! ty-agivat p-alay-am -asur* !brahma+carya.m* vi+bhart.rk-a.h !!2005.43! sva+dharma+j?n-ana+vair-agyair* !bhakty-a m-ah-atmya+yuktay-a ! -asan sarve ca sa.mpann-as* !tad+bhakt-as* tat+prat-apata.h !!2005.44! n-ar-aya.na+mune.h /si.sy-a* !ittha.m* loka+vi+lak.sa.n-a.h ! loka+sth-a* apy* avartanta !/sveta+dv-ipo* yath-a bhuvi !!2005.45! ittha.m* sv-iya.m* prat-apa.m* sura+nara+diti+jair* brahma+rudra+-adibhir* v-a ! du.h+s-adhya.m* cetas-a*api k.siti+talae* urudh-a /sreyase m-anav-an-am ! bh-uyo* bh-uyo* vitanvan dh.rta+nara+vapu.s-a divya+l-il-a+vidagdha.h ! p-api.s.tha+a+dharma+va.m/sa.m* guru+jana+nilaya.m* var.ni+r-a.d* uccakh-ana !!2005.46! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne -a/scarya+sam-adhi+l-il-a+nir-upa.na+n-am-a pa?ncamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: eva.m* tatra prat-apa.m* sva.m* !dar/sayitv-a sahasra/sa.h ! jan-an nija+-a/srit-an k.rtv-a !gantum aicchat pura+antaram !!2006.1! tato* r-aj?n-a vin-itena !paurai/s* ca bahudh-a*arthita.h ! c-aturm-asyam uv-asa*asau !tatra tat+priya+k-amyay-a !!2006.2! prat-apo* vy-ana/se tasya !r-ajan dik.su vi+dik.su ca ! -a/scarya+janako* n-.r.n-a.m* !v.rddhair* apy* a+/sruta.h pur-a !!2006.3! ta.m* /su/sruvus* tatra tatra !dur+v-asa.h+/s-apato* bhuvi ! j-at-a* n.r.sv* .r.saya.h sarve !did.rk.santi sma ta.m* tata.h !!2006.4! y-utha/sas* tae* up-ajagmur* !nagara.m* tad+dvi+j-ataya.h ! yath-a+arha.m* m-anayitv-a t-a.ms* !tatra*-av-asayad* -i/sit-a !!2006.5! /s.r.nvanta* -ik.sam-a.n-a/s* ca !prat-apa.m* tasya te muhu.h ! ni/scikyus* ta.m* k.r.s.nam eva !ke+cit sa.m/si/syire dvi+j-a.h !!2006.6! mah-a+utsava.m* kartu+man-a* !janma+a.s.tamy-am atha prabhu.h ! d-utair* aj-uhavat sarv-an !bhakt-a.ns* tatra nija+-a/srit-an !!2006.7! y-utha/sas* te *api tatra*-ayan !g.rhi.nas* ty-agino* *api ca ! san+m-ana.m* vidadhe te.s-a.m* !yath-a+arha.m* dharma+nandana.h !!2006.8! utth-aya*u.sasi ca*a.s.tamy-a.m* !pr-ata.h+k.rtya.m* vidh-aya sa.h ! uddhava+sv-amina/s* cakre !samarcana+mah-a+utsavam !!2006.9! tata.h sa* k-aray-am -asa !ma.n.dapa.m* su+mano+haram ! vi+citra+vastra+pu.spa+srak+ !+kadal-i+stambha+ma.n.ditam !!2006.10! tatra*akarod* yath-a+/s-astra.m* !ni/s-ithe k.r.s.na+p-ujanam ! upah-arair* mahadbhi/s* ca !g-ita+v-aditra+p-urvakam !!2006.11! m.rd+a;nga+jharjhara+-ad-ini !v-adayanta/s* ca s-adhava.h ! padyair* n-an-a+vidhai/s* cakru.h !/sr-i+k.r.s.na+gu.na+k-irtanam !!2006.12! k.r.s.nam -andolay-am -asa !dol-ay-a.m* ca nidh-aya sa.h ! tat+kath-a+k-irtanai/s* cakre !j-agara.m* ca nijai.h saha !!2006.13! ni/sas* t.rt-iya+y-ama+ante !bhakta+ma.n.dala+sa.msadi ! up-avi/sat pa.t.take *asau !sarv-an -anandayan nij-an !!2006.14! ty-agino* g.rhi.no* *anye ca !yo.sita/s* ca*ati+bh-avata.h ! tan+mukha+ambu+jam eva*eka.m* !pa/syanti sma sthira+-ik.sa.n-a.h !!2006.15! tad-a prabhu.h sa* k.rpay-a* !*eva*aicchaj* j?n-ana.m* mama*a?njas-a ! ete.s-a.m* sy-ad* iti tatas* !te tam ittha.m* vyalokayan !!2006.16! eka+eka+a;nga+sravat+ko.ti+ !+ko.ti+bh-askara+tejasam ! ghana+/sy-ama.m* p-ita+pa.ta.m* !barhi+barha+kir-i.tinam !!2006.17! kaustubha.m* vaijayanti.m* ca !m-alik-a.m* bibhrata.m* gale ! sad+ratna+hema+ra/sana.m* !makara+/sruti+bh-u.sa.nam !!2006.18! pador* n-upura+/sobh-a+-a.dhya.m* !ka.taka+a;ngada+bh-u.sitam ! gandha+pu.spa+a?ncita+tanu.m* !ki/sora+vayasa.m* prabhum !!2006.19! dorbhy-a.m* ve.nu.m* v-adayantam !adhara+o.s.tha+dh.rta.m* tath-a ! na.ta+ve.sa.m* tam -alak.sya !/sr-i+k.r.s.na.m* te muda.m* yayu.h !!2006.20! tatra ke+cin* nir+nime.sa+ !+d.r/sas* tasmi.m/s* ca lebhire ! sam-adhim antare ke+cid* !ittha.m* tasthur* gha.t-i+dvayam !!2006.21! tatas* tam eva te *apa/syan !yath-a+p-urvam avasthitam ! var.ni+ve.sa.m* ca*alpa+ja.ta.m* !/sy-ama.m* vi/sada+v-asasam !!2006.22! e.na+ajina+dhara.m* /s-anta.m* !kara+-atta+japa+m-alikam ! n-ar-aya.na+muni.m* v-ik.sya !nemu.h sa+a.s.ta+a;ngam -a/su te !!2006.23! parama+-i/svara* eva*aya.m* !n-ar-aya.na+muni.h svayam ! /sr-i+k.r.s.no* *asti*iti sa+-a/scarya.m* !vadanti sma samutsuk-a.h !!2006.24! auddhav-iy-a/s* ca .r.saya.h !paur-a/s* ca*anye ca tatra ye ! jan-a* -asan sabh-ay-a.m* te !sarve cakrus* tad+-a/srayam !!2006.25! tato* vaya.m* tvad-iy-a.h sma* !iti pra+a?njalayo* *avadan ! t-avaj* j-atam u.sa.h sv-am-i !sn-atv-a k.r.s.na.m* sam-arcayat !!2006.26! tarpay-am -asa sad+bhojyai.h !s-adh-un vipr-an sahasra/sa.h ! p-ara.n-a.m* sa* tata/s* cakre !jan-a/s* ca*anye tato* n.r+pa !!2006.27! de/sa+antara+-agat-a.h sarvae* !.r.sayo* d.r.dha+ni/scay-a.h ! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+yuj-a bhakty-a*abhaja.m/s* ca tam !!2006.28! te.s-a.m* tu ke+cid* .r.sayo* !brahma+carya+-a/srame n.r+pa ! avartanta*atha ke+apy* -asa.ms* !ty-agi+bhakt-a* hi s-adhava.h !!2006.29! bh-uyo* *apara+ahne *atha sabh-a.m* !k-aray-am -asa sat+pati.h ! yath-a+arha.m* tatra puru.s-a* !ni.sedu/s* ca striyo* n.r+pa !!2006.30! nya.s-idat tatra bhagav-an !pa.t.take sva+-ast.rte hari.h ! babhau sa* t-araka+madhye !/sa/sa+a;nka* iva p-arva.na.h !!2006.31! ta.m* candanena*uttama+pu.spa+h-arair* ! vastrair* vi+citrai/s* ca dhanair* nara+indra ! sa.mp-ujay-am -asur* an+anya+bh-av-a.h ! sarve *api bhakt-a/s* ca tata.h pra.nemu.h !!2006.32! tasm-ad* vi/suddha.m* nija+dharma+vartma ! /su/sr-u.sava.h san+mukham eva tasya ! sarve ni.sedur* mukha+padma+/sobh-am ! avek.sam-a.n-a* vinaya+-anata+a.ms-a.h !!2006.33! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne janma+a.s.tamy-+utsave /sr-i+k.r.s.na+sva+r-upa+dar/sana+n-am-a .sa.s.tho* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: n-ar-aya.na+muni.m* natv-a !baddha+a?njali+pu.ta+dvay-a.h ! /si.sy-a* mukunda+pra+mukh-a.h !papracchur* idam -adar-at !!2007.1! /si.sy-a* -ucu.h: bhagavan sarva+bh-ut-an-a.m* !tvam eva param-a gati.h ! sva+-a/srit-an-a.m* vi/se.se.na !tva.m* guru/s* ca*-i/svaro* hy* asi !!2007.2! atas* tv-am -a/srit-an-a.m* nas* !ty-agin-a.m* g.rhi.n-a.m* tath-a ! str-i.n-a.m* ca*api prabho br-uhi !dharm-a?n* *chreya.h+pras-adhak-an !!2007.3! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.ta.h sa* bhagav-an !nija+/si.syai.h k.rp-a+nidhi.h ! veda+-ad-in-a.m* s-ara+bh-ut-an !dharm-an -aha san-atan-an !!2007.4! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nvantu m-amak-a.h sarve !puru.s-a* yo.sitas* tath-a ! sac+ch-astra+anus.rt-an dharm-an !vacmi bh-agavat-an hi va.h !!2007.5! br-ahme muh-urtae* utth-aya !ni/s-ay-a.h prahare *antime ! mad-iyai.h k-irtan-iy-ani !harer* n-am-ani nityad-a !!2007.6! tad+bhakt-an-a.m* ca n-am-ani !k-irtan-iy-ani tai.h sa* ca ! a+vy+agra+m-anasair* dhyeyo* !muh-urta.m* v-a*eka+n-a.dik-am !!2007.7! /sr-i+k.r.s.na.m* r-adhik-a+k-anta.m* !tam eva h.rdaya+ambu+je ! smaradbhi.h /suddha+h.rdayai.h !kartavy-a daihik-i kriy-a !!2007.8! sn-ana.m* sa.mdhy-a japo* homa.h !sva+adhy-aya.h pit.r+tarpa.nam ! devat-a+p-ujana+-ad-ini !nitya.m* k-ary-a.ni ca dvi+jai.h !!2007.9! sn-ana.m* ca dvi+vidh-a.m* p-uj-am !a+k.rtv-a praty+aha.m* hare.h ! sarvair* anna.m* na bhoktavya.m* !vin-a roga+-adi+p-i.dit-an !!2007.10! upac-arair* yath-a+labdhair* !vi/suddhai.h pratim-a hare.h ! yath-a+adhik-ara.m* vihitai.h !p-uj-a+mantrair* yath-a+vidhi !!2007.11! rasa+-asaktir* na kartavy-a !sarvai.h sarvatra sarvad-a ! yath-a+k-ala.m* yath-a+labdha.m* !bhojyam annna.m* phala+-adi v-a !!2007.12! yo* yatra mukhyo* hi bhaved* !bhojayitv-a sa* ca*apar-an ! svaya.m* bhu?nj-ita*anu+dina.m* !pa;nkti+bheda.m* ca na*-acaret !!2007.13! ek-a+da/s-i.su sarv-asu !k.r.s.na+janma+dine.su ca ! /siva+r-atry-a.m* ca na*eva*anna.m* !bhoktavya.m* mad+up-a/sritai.h !!2007.14! mad-iyair* madya+m-a.msasya !tan+mi/srasya ca vastuna.h ! bha;ng-a+ga?nja+tam-ala+-ade.h !k-arya.h spar/so* *api na kva+cit !!2007.15! yatra syur* avat-ar-a/s* ca !/s-astre.su sth-apit-a* hare.h ! tad+bhakty-a saha ca j?n-anam !adhyetavy-ani t-ani vai !!2007.16! sac+ch-astr-a.ni ca sarv-a.ni !/sravy-a.ni su+dhiyo* mukh-at ! na tv* anta.h+/satru+dagdhasya !hary+a+bhaktasya karhi+cit !!2007.17! j?n-ana+/s-astre *api yatra sy-an* !na*eva n-ar-aya.nasya ca ! sth-apana.m* divya+r-upasya !tan* na /sravya.m* kad-a+cana !!2007.18! yukt-ay-a* niyamai.h sarvai.h !pr-apt-ay-a* brahma.ni sthitim ! api striy-a* mukh-an* na*eva !j?n-ana.m* /sravya.m* hi p-uru.sai.h !!2007.19! geya.m* ya/sa.h sad-a vi.s.nos* !tad-iy-an-a.m* ca bhaktita.h ! sa;nga.h sat-a.m* sad-a k-aryo* !hary+a+bhaktasya na kva+cit !!2007.20! nir+m-anair* d-asavat sarvair* !vartitavya.m* sat-a.m* pura.h ! avadh-ary-a.ni v-aky-ani !te.s-a.m* ca*eka+agra+cetas-a !!2007.21! v.rth-a+v-ado* na kartavya.h !/sravy-a gr-amya+kath-a na ca ! apa+/sabd-a* na vaktavy-a* !na*an+.rta.m* ca*-apada.m* vin-a !!2007.22! sva+vrat-an-a.m* d.r.dhatva.m* sy-at !k.r.s.ne ca prema nirbharam ! yat+sam-agamata.h sy-at tat+ !+sa;ngo* heyo* na karhi+cit !!2007.23! sthita+praj?no* *api ya.h sa;ngas* !t-ad.r/sasya jah-ati sa.h ! k-ama+lobha+-ady+ari+grasto* !bhra/syaty* eva na sa.m/saya.h !!2007.24! sat+sa;nga.m* sva.m* vidadhata.m* !yadi ko* *apy* atra nirvadet ! t-avan+m-atre.na na k.sobha.h !pr-aptavyo* manas-a kva+cit !!2007.25! vai.s.navasya*api mattasya !sva+vratebhya/s* cyutasya ca ! sa;ngo* na*eva*atra kartavya.h !p-apino* *anyasya ca kva+cit !!2007.26! pr-apta+brahma+-atma+vij?n-ano* *apy* !avamant-a jagat+prabho.h ! tasya*avat-are ca*a+/sraddho* !ya.h sy-ad* *dheya.h sa* d-urata.h !!2007.27! mat+sa.mprad-aya+li;nga.m* ca !bibhrad* yo* bahir* uttamam ! pracchanna.m* stry+-adi+sa.msakta.h !parity-ajya.h sa* d-urata.h !!2007.28! /s-anty-a d-anty-a ca*uparaty-a !titik.s-a+-astikat-a+-adibhi.h ! gu.nair* deva+-adi+du.s+pr-apyair* !yuktair* bh-avya.m* ca mac+chritai.h !!2007.29! j-ate *atra sa+ak.s-at+k-are *api !sva+para+brahma+r-upayo.h ! lobdhavya.m* m-amakair* na*eva !/sabda+-adi+vi.saye kva+cit !!2007.30! mahadbhi.h p-urva+jai.h siddhair* !yad* dharma+-acara.na.m* k.rtam ! bhavet tad* eva hi gr-ahya.m* !na*a+dharma+-acara.na.m* kva+cit !!2007.31! brahma+carya+pradh-an-ani !s-adhan-ani vina*eva cet ! sadyo* mah-a+phal-a.m* bhakti.m* !svasmai ka/s+cid* up-adi/set !!2007.32! tarhi bhakty-a tay-a s-akam !upade.s.t-aram eva tam ! sadyo* jahy-ad* *dhi sad+bhakto* !na tu sva+niyam-an kva+cit !!2007.33! dharmo* j?n-ana.m* ca vair-agya.m* !bhakter* vedy-ani tattvata.h ! a;ng-ani tr-i.ny* uttama+a;nga+ !+h.rt+p-ada+-akhy-any* anu+kram-at !!2007.34! dharma+pratij?n-a.m* k.rtv-a*-adau !na p-alayati yas* tu t-am ! sa* tu /sva+pacavaj* j?neya.h !pum-an yo.sic* ca t-ad.r/s-i !!2007.35! lobha+k-ama+krudh-a+-ad-in-a.m* !va/se bh-avya.m* na vairi.n-am ! dv-ar-a.ni nirayasya*iti !veditavy-a/s* ca te *a+khilai.h !!2007.36! sa.mpr-aptas* t-ivra+vair-agya.m* !para.m* j?n-ana.m* ca dharmav-an ! k.r.s.na.m* bhajeta prem.n-a ya.h !sevya.h sa* guruvat pum-an !!2007.37! go+loke ca*atha vaiku.n.the !/sveta+dv-ipe mano+hare ! yac* ca*ai/svarya.m* brahma+pure !/sravya.m* /sr-avya.m* ca tad* bh.r/sam !!2007.38! sa+p-ar.sad-a* -i/svar-a* ye !tat+tad+dh-amasu sa.msthit-a.h ! r-adhik-a+-ady-a.h /saktaya/s* ca !te.su mukt-a/s* ca ye sthit-a.h !!2007.39! etat sarva.m* sva+h.rdaye !cintan-iya.m* nir+antaram ! yena*anta+k-ale *api bhavet !tat+sm.rtir* mukti+d-ayin-i !!2007.40! brahma+bh-utair* api pr-aj?nai.h !k.r.s.nasya /srava.na+-adik-a ! bhaktir* eva vidh-atavy-a !nityd-a*atra /suka+-adivat !!2007.41! p-ada+udaka.m* ca naivedya.m* !gr-ahya.m* sy-ad* yac* ca sat+pate.h ! sva+j-ati+dharma+anu+gu.na.m* !tad* gr-ahya.m* na*anyath-a kva+cit !!2007.42! a+y-acate hy* a+bhakt-aya !naivedya.m* cara.na+ambu ca ! tad-iya.m* na*eva d-atavya.m* !deya.m* bhakty-a tu y-acate !!2007.43! ra;nk-a* api harer* bhakt-a* !na*avam-any-a* hi karhi+cit ! avam-an-at t-ad.r/s-an-a.m* !bhavaty* eva mahad* bhayam !!2007.44! vai.s.navasya ruj-a+-artasya !sev-a k-ary-a yath-a hare.h ! anna+-adi deya.m* tasmai ca !tad+rucy+anus.rta.m* tu yat !!2007.45! sat-a.m* ca mahat-am agre !do.s-a* v-acy-a* yae* -atmana.h ! sva+mukhena na kartavya.m* !sva+gu.n-an-a.m* pra/sa.msanam !!2007.46! devasya ca guro* r-aj?no* !vi.s.nu+bhaktasya ca*agrata.h ! p-adau pras-arya mat+pu.mbhir* !na*upave/sya.m* ca sa.msadi !!2007.47! te.s-am agre vic-arya*eva !v-acya.m* satya.m* ca tat+priyam ! te.s-a.m* guhya.m* ca yat ki.m+cit !tat+prak-a/sya.m* na kutra+cit !!2007.48! droha.h k-aryo* na kasya*api !steya.m* varjya.m* ca sarvath-a ! hita+-avaha.m* pare.s-a.m* ca !kartavya.m* satya+bh-a.sa.nam !!2007.49! na k-arya.m* var.na+s-a.mkarya.m* !na ca sva+para+hi.msanam ! na*anya+udvega+kara.m* v-acya.m* !na*apav-ada+vacas* tath-a !!2007.50! abhivrajen* nija+-ac-arya.m* !/srutv-a*-ay-anta.m* mad+-a/srita.h ! pratigacchati tasmi.m/s* ca*-a+ !+gr-ama+anta.m* tam anuvrajet !!2007.51! vai.s.nave v-ik.sam-a.ne ca !nai.s.thika+vrata+/s-alini ! -ir.sy-a.m* parasya*apam-ana.m* !g-ali+d-ana.m* ca na*-acaret !!2007.52! eka+antik-an-a.m* bhakt-an-am !anye.s-a.m* mahat-am api ! gu.na+utkar.sa.m* sabh-ay-a.m* hi !k-irtayen* na*a+gu.na.m* kva+cit !!2007.53! br-ahma.n-an bhagavat+pre.s.th-an !viditv-a m-anayet sad-a ! d.r.s.tv-a deva+-alaya.m* d-ur-an* !namaskury-at k.rta+a?njali.h !!2007.54! n-astika+ap-a/sraya.m* na*eva !mad-iya.h pravi/set kva+cit ! tad+-ac-aryair* na bh-a.seta !tad+granth-a?n* *ch.r.nuy-an* na ca !!2007.55! s-adh-ara.n-a* mad-iy-an-a.m* !ty-agin-a.m* g.rhi.n-am api ! dharm-a* ete may-a prokt-a* !vi/se.s-an kathay-amy* atha !!2007.56! veda+p-a.tho* guro.h sev-a !kartavy-a brahma+c-aribhi.h ! v-anaprasthais* tapa.h k-aryam !a+hi.ms-a/s* ca makh-a* api !!2007.57! sa.mny-asibhi/s* ca niyata.m* !sth-atavyam a+parigrahai.h ! vi.s.nu+p-uj-a+o.m+k-ara+japau !kartavyau tai/s* ca nityad-a !!2007.58! dravyasya hema+r-upya+-ader* !g.rhi+varja.m* mad+-a/sritai.h ! ty-aga* -a/sramibhi.h k-aryas* !ty-agi+bhaktai/s* ca sarvath-a !!2007.59! ty-ajya.h sa;ngo* *a.s.tadh-a str-i.n-am !etais* tat+pratim-a*api ca ! na*-ik.sy-a na k-ary-a na sp.r/sy-a !devat-a+pratim-a.m* vin-a !!2007.60! str-ibhyo* dhanu.h+pram-a.nena !gamya.m* d-ure.na sarvath-a ! hary+utsava+alpa+m-arga+-adau !rak.sya.m* str-i+spar/sato* vapu.h !!2007.61! yatra yatra sthale str-i.n-a.m* !y-a y-a k-a+cit kriy-a bhavet ! tatra tatra kriy-a s-a s-a !na k-ary-a nai.s.tikair* mama !!2007.62! g.rha+dvaya+antara+sthena !ku.dyena*ekena yatra ca ! sy-at str-i+pu.msa+antara.m* tatra !na svapya.m* ni/sy* an+-apadi !!2007.63! str-ibhi.h k.r.s.nasya bhakt-abhir* !api p-ujitam a+cyutam ! nai.s.thika+vratibhir* na*eva !gantavya.m* v-ik.situ.m* kva+cit !!2007.64! vin-a bhaik.sa.m* sabh-a.m* v-a*api !g.rha+sth-an-a.m* g.rh-a.ni ca ! gantavy-ani kva+cin* na*eva !ty-agibhir* yair* mad+-a/sritai.h !!2007.65! ek-akibhir* na gantavya.m* !tai.h kad-a+cana kutra+cit ! /sayitavya.m* na kha.tv-ay-a.m* !vin-a roga+-adim -apadam !!2007.66! an+-apadi na gantavya.m* !ni/si vartma ca tai.h kva+cit ! tath-a*eva ca nija+sth-an-ad* !gantavya.m* na bahir* ni/si !!2007.67! -apad+dharma/s* ca vipadi !gr-ahyo* *anyatra b.rhad+vrat-at ! pr-a.na+atyaye *api na ty-ajya.m* !brahma+carya+a;ngam a.s.tamam !!2007.68! .r.sabha+-ar.sabhavan* m-anas* !tyaktavyas* ty-agibhir* narai.h ! brahma+-atma+dh-ibhir* mac+chi.syair* !deha+-asaktis* tath-a*eva ca !!2007.69! niv.rtti+dharma+niratair* !-i/svarasya guror* api ! prav.rtty+adhva+para.m* v-akya.m* !grah-itavya.m* na karhi+cit !!2007.70! vi+dhav-an-a.m* tu n-ar-i.n-a.m* !c-aturm-asye vi/se.sata.h ! dh-ara.n-a+p-ara.na+-ad-ini !vrat-ani vihit-ani vai !!2007.71! t-abhi.h p-alya.m* brahma+caryam !a+praskhalitam a.s.tadh-a ! pum-a.ms* tat+pratim-a v-a*api !na spra.s.tavy-a vin-a*-amar-im !!2007.72! dharma+k-arye *api na dravya.m* !sva+nirv-aha+upayogi yat ! t-abhir* deya.m* kad-a+api*iti !mad+-aj?n-a*asti jan-a.h khalu !!2007.73! b-al-a* yuvatyo* v.rddh-a* v-a !sa+dhav-a* vi+dhav-as* tath-a ! striya.h sva+tantr-a* na*eva syu.h !pit.r+-ade.h syur* va/se sad-a !!2007.74! sv-atantrye.na na kartavya.m* !sva+sa.mbandhi+jan-an vin-a ! t-irtha+k.setra+a.tana.m* str-ibhi.h !sarv-abhir* api karhi+cit !!2007.75! su+v-asin-ibhir* n-ar-ibhir* !-a/srit-abhis* tu m-am* nija.h ! andho* rug.no* jaran v-a*api !sevya* -i/svaravat pati.h !!2007.76! /s-ilam eva sad-a rak.sya.m* t-abhi.h !sa.mtyajya c-apalam ! /sva/surya.m* ca kula.m* pitrya.m* !l-a?nchan-iya.m* na tu kva+cit !!2007.77! udv-ahita+itar-a* n-aryo* !g.rhibhi.h sva+pras-u+sam-a.h ! dra.s.tavy-a* vyavah-arya.m* ca !sa.mbaddh-asu yath-a+ucitam !!2007.78! str-i+sa.mbadhasya naika.tye !k.r.s.nasya g.rhibhi.h kath-a ! kartavy-a d-urata.h sthitv-a !na tu sarvatra sarvad-a !!2007.79! raha.h+sth-ane tu m-atr-a !v-a bhaginy-a kanyay-a*api v-a ! saha*-asitavya.m* na kva+api !g.rha+sthair* apy* an+-apadi !!2007.80! buddhi+p-urva.m* tu vi+dhav-a !na sp.r/sy-a g.rhibhi.h kva+cit ! -asanna+sa.mbandha+h-in-a !yo.s-a*-apat+k-alam antar-a !!2007.81! nitya.m* pa?nca mah-a+yaj?n-a.h !kartavy-a* g.rhibhir* jan-a.h ! p-ujy-a/s* ca s-adhavo* bhakty-a !d-ana.m* k-arya.m* ca /saktita.h !!2007.82! sva+ati+priya+pada+arthasya !p-atre yat str-i.m* vin-a*arpa.nam ! m-ana+-ir.sy-a+dambha+ru.d+h-ina.m* !tad* d-ana.m* ca*avabudhyat-am !!2007.83! a+hi.msa+yaj?n-a.h p-urta.m* ca !k-aryam -a.dhyir* g.rha+sthitai.h ! pu.nya+k.setre.su d-an-ani !vipra+sa.mtarpa.na+-adi ca !!2007.84! up-ay-an-a.m* catu.ske.na !vin-a pr-a.ni+vadha.m* n.r+pai.h ! sva+k-arya+siddhi.h kartavy-a !r-aja+n-ity-a mad+-a/sritai.h !!2007.85! r-aja+dharme.sv* api prokta.m* !pr-a.ni+gh-ata+vacas* tu tai.h ! yuddh-ad* anyatra na gr-ahya.m* !rak.sy-a/s* ca pit.rvat praj-a.h !!2007.86! niyame.su mad+ukte.su !yasya yasya cyutir* bhavet ! tasya tasya vidh-atavya.m* !pr-aya/s+citta.m* yath-a+ucitam !!2007.87! etair* mad+uktai.h sad+dharmair* !j?n-ana+vair-agya+sa.myutai.h ! sva+adhik-ara+anus-are.na !dambha+h-ina.m* sv+anu.s.thitai.h !!2007.88! ni/s+chadma sevay-a vi.s.nos* !tad-iy-an-a.m* ca bhaktita.h ! dayay-a sarva+bh-ute.su !lobha+-ader* varjanena ca !!2007.89! tat+sa.mmukh-ikara.nato !yasya kasya*api dehina.h ! pras-idaty* -a/su sa* iti !j?n-atavya.m* na*atra sa.m/saya.h !!2007.90! n.r+deha.m* dur+labha.m* labdhv-a !j-iv-a.h sad+upade/sata.h ! hary+un+mukh-a* ye j-ayante !te taranti bhava+ambu+dhim !!2007.91! cint-a+ma.ni+samo* j?neyo* !n.r+deho* *aya.m* vicak.sa.nai.h ! svargo* mok.sas* tad+anyad* v-a !sva+-ipsita.m* pr-apyate *amun-a !!2007.92! bhava+ab+dhau plava* eva*asau !gurur* yasya*asti n-avika.h ! anuk-ulo* marut k.r.s.nas* !tena*artha.m* ko* na s-adhayet !!2007.93! sukha.m* vai.sayika.m* yat tad* !dehe.su ni+khilesv* api ! s-am-anyam asti*iti budho* !n.r+deha+stho* hari.m* bhajet !!2007.94! k-ala+ahi+tu.n.da+patita.m* !deha.m* ca k.sa.na+bha;nguram ! viditv-a buddhim-an atra !sva+artha.m* sa.ms-adhayed* drutam !!2007.95! svasya y-a nara+dehasya !pr-aptir* deva+arthitasya vai ! iyam eva k.rp-a j?ney-a !tad-iy-a tu vicak.sa.nai.h !!2007.96! labdhv-a*api ta.m* ca tad+bhaktau !niyamair* dharma+p-alane ! hetu.m* vadanti ye k-ala.m* !pr-arabdha.m* v-a k.rp-a.m* hare.h !!2007.97! a+pauru.s-as* tu te m-u.dh-a* !a+sa.mkhyair* api janmabhi.h ! labhante na*eva ta.m* kva+api !bambhramyate ca sa.ms.rtau !!2007.98! tasm-ad* bhavadbhi.h satata.m* !sva+dharma+niyata+sthitai.h ! uts-ahena*eva kartavy-a !tad+bhakti.h /sraddhay-a+anvitai.h !!2007.99! sn-ana.m* dhy-ana.m* hare.h p-uj-a !japa/s* ca gu.na+k-irtanam ! sat+sa;nga/s* ca*iti sarve.s-a.m* !.sa.t+karm-a.ni dine+dine !!2007.100! y-avad+deha+sm.rtir* va.h sy-at !sva+sva+dharm-a* may-a*udit-a.h ! t-avan* na*ete kva+cit ty-ajy-a* !ity* -aj?n-a me *asti sattam-a.h !!2007.101! su+vrata* uv-aca: jagad+guror* bhagavata.h !sa+ak.s-at tasya*iti bh-arat-im ! sac+ch-astra+sa.mmat-a.m* /srutv-a !te sarve mudam -apnuvan !!2007.102! evam eva*-acari.sy-amo* !vaya.m* sarve *api sat+pate ! ity* uktv-a te bhagavate !tasmai pr-ity-a vavandire !!2007.103! tad+-aj?n-ay-a.m* vartam-an-a.h !sa+ak.s-ac* *chr-i+k.r.s.nam eva tam ! j-anantas* te d.r.dha.m* /sritv-a !sarva+bh-avena bhejire !!2007.104! n-ar-aya.na+muner* g-it-am !et-a.m* jana+hita+-avah-am ! ya.h pa.thec* *ch.r.nuy-ad* v-a*api !pr-apnuy-at sa* nija+-ipsitam !!2007.105! e.s-a mah-a+kalpa+lat-a !mano+v-a?nchita+p-ura.n-i ! sarve.s-a.m* pr-a.nin-a.m* sevy-a !sarvath-a sva+hita+arthin-am !!2007.106! e.s-a hi sarva+/s-astrebhyo* !g-it-a j?ney-a gar-iyas-i ! yan* ni.hs.rt-a svaya.m* sa+ak.s-an* !n-ar-aya.na+mukha+ambu+j-at !!2007.107! yae* -acaranti*iha san-atana.m* /sr-i+ ! +n-ar-aya.nena svayam eva g-itam ! yath-a+adhik-ara.m* satata.m* sva+dharma.m* ! pr-apta.m* hi tair* eva phala.m* n.r+j-ate.h !!2007.108! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne /sr-i+n-ar-aya.na+g-it-a+nir-upa.na+n-am-a saptamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: sva+sva+sthana.m* tato* gantu.m* !g.rhi.no* harir* -adi/sat ! sa+yo.s-as* te pray-anti sma !nija+de/s-an pra.namya tam !!2008.1! mukunda+mukta+-ananda+-ad-i.ms* !ty-agina.h kati+cit tu sa.h ! arak.sat sva+antike sv-am-i !m-anayan gaurave.na ca !!2008.2! any-a.ms* tu ty-agino* bh-um-av* !a+j?na+bodh-aya y-utha/sa.h ! gantum -aj?n-apay-am -asa !n-an-a+de/s-an nara+adhipa !!2008.3! tata.h paur-a.m/s* ca bh-u+p-ala !sth-atu.m* dharma+adhvani prabhu.h ! -aj?n-apya*anugata.h /si.syai.h !k-ala+v-a.n-i.m* punar* yayau !!2008.4! sva+-av-asam akarot tatra !g.rhe j-ivana+/sarma.na.h ! tatraty-a* bahavo* bhakt-a/s* !cakrus* tat+sevana.m* n.r+pa !!2008.5! megha+lak.sma.na+bh-im-a/s* ca !raghu+n-atha+amba+y-adav-a.h ! jaya+r-ama+-adayo* vipr-as* !tam asevanta bhaktita.h !!2008.6! vai/sy-a/s* ca bhakt-a* dhaninas* !tam asevanta sa+anugam ! parvata+-akhyas* tatra mukhyas* !tath-a r-aja+bhaya+abhidha.h !!2008.7! j-iva+r-ajas* tath-a*unmatto* !jye.s.thau dvau m-ula+jit h.rda.h ! kha?njo* v-astur* n.r+si.mha/s* ca !jye.s.tha+ju.s.tau saha+udarau !!2008.8! k.r.s.no* dvau m-adhav-av* amba.h !ke/savo* lak.sma.nas* tath-a ! vi/sr-ama+pra+mukh-a/s* ca*anye !bahavas* ta.m* si.sevire !!2008.9! tejasvat-i magh-a phull-a !h-iru+j-ivantik-a+-adaya.h ! yo.sito* bhaktimatyas* ta.m* !bhagavantam up-asata !!2008.10! ete sahasra/so* *anye ca !tasya*eva k.rpay-a vibho.h ! sam-adhi+ni.s.th-as* tatra*-asan !sarva+yoga+kal-a+vida.h !!2008.11! krama+s-adhita+yoga+a;ng-a* !yogina.h pr-apta+siddhaya.h ! yath-a syus* t-ad.r/s-a* hy* ete !sadyas* tat+k.rpay-a*abhavan !!2008.12! pr-a.na+sa.myamane deha+ !+dh-ara.ne tyajane *api ca ! sv-atantrya.m* lebhire hy* ete !b-alak-a/s* ca*api ke+cana !!2008.13! sva+sva+r-upe sam-adhi.m* t-an !sa;ngha/so* *ak-arayad* yad-a ! sva+tantra.h sa* jana+sv-am-i !tad-a*-a/scaryam aj-ijanat !!2008.14! sadya.h sam-adhim -apt-an-a.m* !pu.ms-a.m* str-i.n-a.m* tath-a p.rthak ! babh-uvu.h pa;nktayas* tatra !/sata/sa/s* ca sahasra/sa.h !!2008.15! ke+cit siddha+-asana+sth-a/s* ca !ke+cit padma+-asana+sthit-a.h ! jan-a.h ke+cit tu v-ira+-akhyam !-asana.m* tatra ca*-a/srit-a.h !!2008.16! ke+cid* vajra+-asana.m* ke+cit !sv+astika+-asanam -asthit-a.h ! ke+cic* *chava+-asana+sth-a/s* ca !tatra*-asan n.r+pate jan-a.h !!2008.17! k-a.s.th-an-am a/sman-a.m* v-a*api !pratim-a* iva te *a+khil-a.h ! ni/sce.s.t-a.h samaj-ayanta !sam-adhe.h paramatvata.h !!2008.18! tatra k-a.m/s+cit tu y-ama+ante !samutth-apayati sma sa.h ! k-a.m/s+cid* y-ama+dvaya+ante ca !dina+ante *api ca k-a.m/s+cana !!2008.19! k-a.m/s+cid* dina+dvaya+ante ca !pak.sa+ante *api ca k-a.m/s+cana ! m-asa+ante v-a dvi+m-asa+ante !tri+m-asa+ante *api k-a.m/s+cana !!2008.20! k-a.m/s+cin* m-asa+catu.saka+ante !vyudasth-apayad* -i/svara.h ! k-a.m/s+cit tu d.r.s.ti+m-atre.na !k-a.m/s+cic* *chabdena v-a h.rd-a !!2008.21! ya.h sam-adhi+para+-ananda+-a+ !+sv-ada+lobhena ka/s+cana ! punar* bahir* nija.m* deha.m* !tena*-ah-uto* *api na*-ayayau !!2008.22! t-ad-atmyena*eva yogena !tam api prasabha.m* prabhu.h ! -anin-aya puna.h /s-ighra.m* !mah-a+yoga+-i/svaratvata.h !!2008.23! yo* yo* *abh-ud* vyutthito* bhakto* !yad* yat svena sam-ik.sitam ! sam-adhau tat tad* a+khila.m* !sada.h+sth-an sa* sa* -uciv-an !!2008.24! v-art-a.m* brahma+purasya*eke !bhakt-a/s* cakrur* a+laukik-im ! /sveta+dv-ipasya ke+cic* ca !vaiku.n.thasya ca ke+cana !!2008.25! go+lokasya*-ucire ke+cid* !divyam ai/svarya+vaibhavam ! tri+loky-a.m* deva+daitya+-adi+ !+sth-ana+v-art-a/s* ca ke+cana !!2008.26! sam-adhi+d.r.s.ta.m* prak.rti+ !+pu.mso* loka.m* ca ke+cana ! ai/svarya+vaibhava.m* ca*api !kathay-am -asur* a?njas-a !!2008.27! loka+ai/svarya+prat-apa+-adi !ke+cit sa.mkar.sa.nasya ca ! pradyumnasya*-ucire ke+cid* !a+niruddhasya ke+api ca !!2008.28! catur+vi.m/sati+tattv-an-a.m* !loka+ai/svarya+-adi ke+cana ! pr-ahu.h p.rthak p.rthag* d.r.s.ta.m* !yath-avat tatra sa.msadi !!2008.29! tri+lok-i+stha+hari+sth-ana+ !+v-art-a/s* cakru/s* ca ke+cana ! ke+cil* loka+a+loka+bahi.h+ !+sth-ana+v-art-a/s* ca cakrire !!2008.30! ke+cit tv* an+anta+brahma+a.n.da+ !+brahma+vi.s.nu+/siva+kriy-a.h ! utpatty+-ady-a.h krame.na*-ahus* !tatratya.m* ca*ati+vaibhavam !!2008.31! deva+daitya+nara+-ad-in-a.m* !tatra tatra ca y-a.h kriy-a.h ! -a/scarya+r-up-as* t-a.h sarv-a.h !kathay-am -asur* -ik.sit-a.h !!2008.32! brahma+a.n.da+racan-a.m* sarv-a.m* !yath-a+d.r.s.t-a.m* ca ke+cana ! var.nay-am -asur* eke ca !sva+deha+racan-am api !!2008.33! bh-u+golasya ca sa.msth-ana.m* !kha+golasya*a+khilasya ca ! yath-avat kathay-am -asu.h !ke+cit tatra nara+adhipa !!2008.34! te.s-a.m* tath-a+vidh-a* v-aca.h !/s.r.nvan n-ar-aya.no* muni.h ! cakre tat+tad+yogavat-a.m* !pakva+a+pakvatva+ni/scayam !!2008.35! yasya yasya ca tatra*abh-ud* !a+pakv-a yoga+dh-ara.n-a ! ta.m* ta.m* punas* tad+ucit-a.m* !k-aray-am -asa dh-ara.n-am !!2008.36! pr-a.n-an-am atha n-a.d-in-a.m* !sv-atantrye.na puna.h puna.h ! sa.mkocana.m* vik-asa.m* ca !/sik.say-am -asa k-a.m/s+cana !!2008.37! sarva+a;ngebhyas* tath-a*-ak.r.sya !d.r/si pr-a.na+-atman-a.m* dh.rtim ! k-a.m/s+cic* ca*a/sik.sayat sv-am-i !tath-a*a;nguly+-adi+m-atrake !!2008.38! t-ad.r/sy-a.m* dh-ara.n-ay-a.m* tu !pr-a.na+-atma+rahite *a+khile ! chedyam-ane dahyam-ane !dehe *api sy-an* na vai vyath-a !!2008.39! par-av.rttya*ekam ak.sy* asya !sva+antar+v.rtty-a*eva dh-ara.nam ! nirnime.sa.m* dvit-iyasya !bahir+v.rtty-a ca dh-ara.nam !!2008.40! etayor* vaipar-ityena !dh-ara.na.m* ca punas* tath-a ! ak.si+yogam ima.m* sv-am-i !k-aray-am -asa k-a.m/s+cana !!2008.41! ubhe netre par-av.rttya !k.rtv-a ca sva+-antara.m* prati ! n-a.d-i+pr-a.na+-akar.sa.na.m* ca !/sik.say-am -asa k-a.m/s+cana !!2008.42! ubhe api bahi.h k.rtv-a !nirnime.se sva+locane ! n-a.d-i+pr-a.na+-akar.sa.na.m* ca !k-a.m/s+cid* bhakt-an a/sik.sayat !!2008.43! .sa.tsu cakre.sv* anyatame !r-adhayitv-a hy* as-u.ms* tata.h ! n-an-a+n-ada+/sruti.m* k-a.m/s+cit !k-aray-am -asa sa* prabhu.h !!2008.44! cakrae* ekatame ruddha+ !+pr-a.n-an k-a.m/s+cana p-uru.s-an ! aj-iga.nat sa* pra.nav-an !vyutthitais* t-an av-ivadat !!2008.45! i.d-ay-a.h pi;ngal-ay-a/s* ca !su.sum.n-a+-ade/s* ca vartman-a ! candra+s-urya+-adi+lok-a.m/s* ca !gamay-am -asa k-a.m/s+cana !!2008.46! pre.sayitv-a sa.myaman-i.m* !sam-adhau k-a.m/s+cana svakam ! /sr-avayitv-a n-ama sadyo* !n-arak-an uddadh-ara ca !!2008.47! yath-a r-ajya+-asana.m* pr-apto* !naiga.d-an mocayen* n.r+pa.h ! tath-a guru+pada+-ar-u.dha.h !so* *api n-araki.no* n.r+pa !!2008.48! eva.m+vidh-a* yoga+kal-a.h !sam+agr-a* api so* *an+agha ! pr-apay-am -asa bhakt-an sv-an !vin-a s-adhana+sa.mpadam !!2008.49! tat+prat-apena te sadya.h !siddha+yog-a.h su+medhasa.h ! deh-an pare.s-am -avi/sya !vividus* tan+mano+gatam !!2008.50! sthitv-a pare.s-a.m* dehe.su !tat+pr-a.n-a.m/s* ca*avarudhya te ! ad-id.r/sa.m/s* ca bhagavad+ !+dh-am-any* api yath-a hari.h !!2008.51! tena*-aj?napta/s* ca ya.h ko+api !puru.sa.h sa* para.m* naram ! ak-arayat sam-adhi.m* ca !sam-adhi+stha.m* tv* abodhayat !!2008.52! ittha.m* sa* k.rpay-a sv-am-i !sva+prat-apa.m* pradar/sayan ! k-ala+na.s.t-a* yoga+kal-a.h !pr-avartayata bh-u+tale !!2008.53! prati+geha.m* yoga+kal-a+ !+yukti+v-art-a.h pure pure ! gr-ame gr-ame ca r-aja+.r.se !babh-uvu.h /srot.r+ma;ngal-a.h !!2008.54! ti.s.thann* eva bahir* nij-an upadi/san bahv-i.h kal-a* yoga+g-a* ! h.rtsv* -avi/sya ca tat+kar-an* nija+kare.na*-ad-aya tair* v-a?nchit-an ! dra.s.tu.m* tat+tad+a+martya+loka+vibhav-an agre+caro* dar/sayann* ! a;nguly-a nijay-a*-api t-an vijayate /sr-i+bhakti+dharma+-atma+ja.h !!2008.55! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne vi+citra+yoga+kal-a+-avi.s+k-ara+n-am-a*a.s.tamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: dig+vy-apta+bh-uri+sat+k-irtir* !ittha.m* n-ar-aya.no* n.r+pa ! tatra m-asa+dvaya.m* bhakt-an !uv-asa* -anandayan bh.r/sam !!2009.1! pippala+gr-amatas* tatra !nara+si.mho* dvi+jas* tath-a ! n-ar-aya.no* *a+k.saya+gr-am-ad* !ubh-av* -ajagmatu.h samam !!2009.2! pr-arthay-am -asatus* ta.m* ca !sva+gr-ama+-agaman-aya tau ! t-abhy-a.m* prasanno* var.ni+indra.h !pratijaj?ne tath-a*eva tat !!2009.3! k.rtv-a*utsava.m* prabodhany-a* !mah-anta.m* sa* tato* yayau ! saha+anugo* *a+k.saya+gr-amam !-ad-av* ojasvat-i+ta.te !!2009.4! tata.h sa* pippala+gr-ama.m* !tasminn* eva dine yayau ! ubhayor* gr-amayos* tatra !.sa.n* m-as-an avasat prabhu.h !!2009.5! n-ar-aya.no* r-ama+jic* ca !go+vinda/s* ca kum-ara+jit ! n.r+si.mha.h parama+-ananda.h !kaly-a.na/s* ca kalo* raghu.h !!2009.6! ity* -ady-as* tam asevanta !vipr-a/s* ca*anye *api bhaktita.h ! j-iv-a ca l-a.din-i mi.t.th-i !rukm-a l-a.du+mukh-a.h striya.h !!2009.7! pr-apu.h sam-adhau sv-atantrya.m* !sarve te k.rpay-a hare.h ! k-ala+karma+yama+tr-asa+ !+vimocana+pa.t-iyasa.h !!2009.8! utsavas* tatra k-artiky-a.m* !paur.nam-asy-a.m* mah-an abh-ut ! pup-ujus* ta.m* jan-a.h sarve !v-aso+bh-u.s-a+dhana+-adibhi.h !!2009.9! ud-aro* nara+si.mhas* tu !k.r.s.nasya*agre dhana+uccayam ! mah-antam akarot tena !pr-apu.h sarve *api vismayam !!2009.10! vi.s.nu+y-aga.m* tena cakre !harir* ojasvat-i+ta.te ! de/sa+antarebhya* -ajagmur* !jan-as* tatra sahasra/sa.h !!2009.11! vidh-apya vidhivat ku.n.da+ !+ma.n.dapa+-adi dvi+ja+uttamai.h ! upah-arair* mahadbhi.h /sr-i+ !+vi.s.num -arcayad* uttamai.h !!2009.12! sahasra/so* dvi+j-as* tatra !tena*-ah-ut-a* up-ayayu.h ! veda+/s-astra+pur-a.na+j?n-a.h !/srauta+sm-arta+kriy-a+vida.h !!2009.13! g-ayatr-i.m* vai.s.nav-i.m* tatra !k-a.m/s+cid* vipr-an aj-apayat ! dv-a+da/sa+a+k.sara+mantra.m* ca !k-a.m/s+cid vi.s.no.h .sa.d+a+k.saram !!2009.14! vi.s.no/s* ca*a.s.ta+a+k.sara.m* mantra.m* !k-a.m/s+cit s-ukta.m* ca vai.s.navam ! lak.sm-i+s-ukta.m* tath-a k-a.m/s+cid* !br-ahma.n-an sa* hy* aj-apayat !!2009.15! vi.s.nor* n-ama+sahasra.m* ca !k-a.m/s+cin* n-ar-aya.na+-atmakam ! varma k-a.m/s+cic* ca bhagavad+ !+g-it-a.m* sa* samap-a.thayat !!2009.16! /sr-imad+bh-agavata.m* k-a.m/s+cit !pur-a.na.m* br-ahma.n-an hari.h ! ap-a.thayac* ca da/sama.m* !skandham eka.m* ca k-a.m/s+cana !!2009.17! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmya.m* !vipr-an k-a.m/s+cid* ap-a.thayat ! tath-a*upani.sadau k-a.m/s+cit !ka.tha+vall-i.m* ca mu.n.dakam !!2009.18! p-ar-aya.na.m* sva+vedasya !kai/s+cid* viprair* ac-ikarat ! svaya.m* k.r.s.na+a.s.ta+a+k.sarasya !cak-ara ca japa.m* prabhu.h !!2009.19! homa.m* p-ur.na+-ahuti.m* k.rtv-a !bah-un vipr-an abhojayat ! tebhyo* v-as-a.msi bh-u.s-a/s* ca !dadau vitta.m* yath-a+-ipsitam !!2009.20! viprebhya.h /sata/sa.h kany-a+ !d-ana+artha.m* dravi.na.m* mahat ! dadau sa* dvi+ja+b-al-an-am !upan-ityai ca bh-uri/sa.h !!2009.21! payasvin-i/s* ca /sata/so* !dhen-u.h pr-ad-ad* yath-a+vidhi ! ratha+a/sva+-ad-ini y-an-ani !dadau ca svar.na+mudrik-a.h !!2009.22! tata.h saur-a.s.tra+de/s-iy-an !any-a.m/s* ca*-agantuk-an dvi+j-an ! .sa.n* m-as-an bhojay-am -asa !yath-a+i.s.ta.m* sa* sahasra/sa.h !!2009.23! ati+martya+caritro* *as-av* !evam -anandayan nij-an ! tato* megha+pura.m* pr-ay-at !k.rtv-a da/sa+har-a+utsavam !!2009.24! anuy-ato* nij-an bhakt-an !n.r+si.mha+-ad-in niv-arya sa.h ! sa.m+mukha+-agata+bhakta+oghai.h !st-uyam-anas* tad-a*-agamat !!2009.25! ta.m* jye.s.tha+raghu+n-atha+-ady-a* !vipr-a* bhakty-a si.sevire ! tatra ca*a+mara+si.mha+-akhyo* !bh-a.t.to* nija+sutai.h saha !!2009.26! svar.na+k-ar-a* r-ama+jic* ca !j-ivo* n-ar-aya.na+-adaya.h ! l-a.dak-i+valli+mukhy-a/s* ca !sevante sma ca ta.m* striya.h !!2009.27! n-ar-aya.nasya k.rpay-a !n-an-a+yoga+kal-a+vidhau ! sv-atantrya.m* lebhire ca*ete !bhakt-as* tatra jana+adhipa !!2009.28! tatra*eva rava+jit+sa.mj?nam !.r.na+du.hkha+ardita.m* dvi+jam ! d.r.s.tv-a bh-uri dhana.m* tasmai !dattv-a*amocayad* -apada.h !!2009.29! prat-apa.m* prathtyann* eva.m* !svasya m-asa+dvaya.m* n.r+pa ! tatra*u.sitv-a tata.h pr-ay-an* !ma.ni+bhadra+pura.m* hari.h !!2009.30! maya+r-ama+-akhya+viprasya !g.rhe sva+-av-asam -acarat ! bhr-atr-a go+vinda+r-ame.na !s-aka.m* sa* tam asevata !!2009.31! vai/sy-a/s* ca tatra*amba+j-iva+ !/sy-ama+kaly-a.na+lak.sma.n-a.h ! jasu+mukhy-a* mud-a tasya !paricary-am akurvata !!2009.32! mi.s.t-a+ratnavat-i+mukhy-a* !yo.sita/s* ca*ati+bh-avata.h ! paricary-a.m* bhagavato* !bhakt-a* vidadhire *anv+aham !!2009.33! n-ar-aya.na+munis* tatra !janma+a.s.tamy-a.m* mah-a+utsavam ! cak-ara*-anandayan bhakt-an !p-urvavat prathayan ya/sa.h !!2009.34! de/sa+antarebhyas* tatra*-ayan !g.rhi.na.h sa+striyo* jan-a.h ! bhakt-a/s* ca ty-agina.h sarve !hari+-ik.sa.na+samutsuk-a.h !!2009.35! upav-asa.m* j-agara.m* ca !ni/s-ithe k.r.s.na+p-ujanam ! s-aka.m* bhaktair* hari/s* !cakre vidhin-a ca sad+arcanam !!2009.36! vipra+sa.mtarpa.na.m* k.rtv-a !pare+dyu.h k.rta+p-ara+ga.h ! a+para+ah.ne sabh-a.m* cakre !mahat-i.m* n.r+pate sa* ca !!2009.37! -ak-arit-as* tatra tena !bhakt-a.h sarvae* upetya te ! yath-a+ucita.m* ni.sedu/s* ca !yo.sito* *apy* ekato* *a+khil-a.h !!2009.38! tata.h sabh-ay-a.m* ni.sas-ada divye ! si.mha+-asane sarva+jana+eka+sevya.h ! sa.mp-ujyam-ano* nija+bhakta+sa;nghair* ! n-ar-aya.na.h smera+mukha.h sa* tatra !!2009.39! ta.m* p-ujita.m* rucira+candana+pu.spa+vastrair* ! bhakta+vrajai.h sadasi tatra vir-ajam-anam ! de/sa+antara+-agata+janair* munibhi/s* ca ju.s.ta.m* ! natv-a*abrav-it sa+vinaya.m* maya+r-ama+vipra.h !!2009.40! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne vi.s.nu+y-aga+vidh-ana+ma.ni+bhadrapura+-agamana+n-am-a navamo* *adhy-aya.h]] maya+r-ama* uv-aca: k-aru.nya+p-ur.nam a+khila+-a/srita+j-iva+j-ata+ ! +t-apa+traya+upa/samana+prathita+prat-apam ! -ananda+m-urtim a+mala.m* sukha+k-ari+/s-ila.m* ! n-ar-aya.na.m* guru+vara.m* pra.nam-amy* aha.m* tv-am !!2010.1! hare sarva+j?na bhagavan !bhakta+kalpa+mah-i+ruha ! hit-aya sarva+bh-ut-an-a.m* !dh.rta+m-anu.sa+vigraha !!2010.2! tvad+bhaktir* eva sarve.sa.m* !j-iv-an-a.m* bhuvi sarvath-a ! /sreyas+kar-i*iti j-ane *aha.m* !pras-ad-at tava ni/scitam !!2010.3! s-a yena pu.s.tim -as-adya !bhaved* i.s.ta+phala+prad-a ! tam up-aya.m* mah-a+r-aja !vaktum arhasi me *a?njas-a !!2010.4! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: abhibh-ut-a na ced* bhaktir* !bhaved* vighnena bh-uyas-a ! tarhi*i.s.ta+phala+d-a n-.r.n-a.m* !s-adhyam-an-a bhaved* drutam !!2010.5! asti tasy-am antar-ayo* !mah-an sargo* hy* a+dh-armika.h ! sarge.na dh-armike.na*eva !sa* jetavya.h prayatnata.h !!2010.6! -asur-i sa.mpad* -adyo* vai !sargo* do.sa+-atm-ako* mata.h ! daiv-i sa.mpad* iti prokto* !dvit-iyas* tu gu.na+-atmaka.h !!2010.7! jayena*a+dharma+sargasya !bhakti.h pu.s.t-a*i.s.ta+d-a bhavet ! darma+sarga+-a/sray-ad* eva !sa* tu sy-ad* dvi+ja+sattama !!2010.8! su+vrata* uv-aca: iti tad+v-akyam a+m.rta.m* !nip-iya sa* punar* dvi+ja.h ! papraccha sv-amina.m* pr-ita.h !sarva+sa.m/saya+n-a/sanam !!2010.9! maya+r-ama* uv-aca: sa.mbhava.m* vyakti+sa.mj?n-a/s* ca !sargayor* etayor* dvayo.h ! p.rthak p.rthag* muni+pate !vada me tad+bubhutsave !!2010.10! su+vrata* uc-aca: dharma+priye.na vipre.na !p.r.s.ta* ittha.m* sa* sa.msadi ! uv-aca bhagav-an v-aca.m* !bhakta+sa;ngha+mano+har-am !!2010.11! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: jaj?ne brahman pur-a brahm-a !vi.s.nor* n-abhi+saro+ruh-at ! vair-aja+dh-ara.n-a.m* k.rtv-a !sa* sarg-aya*upacakrame !!2010.12! dev-an daity-an nar-an n-ag-an !sarv-a.m/s* ca pa/su+pak.si.na.h ! sth-avar-a?n* ja;ngam-an dh-at-a !sasarja sa* yath-a+pur-a !!2010.13! p.r.s.tha+de/s-ad* a+dharmo* *abh-ut !tasya*a+vidy-a+-atmako* vidhe.h ! sa* sva+varge.na sa+kal-a.ml* !lok-an vy-apya*avasad* bal-i !!2010.14! praj-abhyo* du.hkha+da/s* ca*abh-uj* !janma+m.rtyu+pradas* tath-a ! sa.ms.rti+bhr-amaka/s* ca*asau !niraya+pr-apako* n.r.n-am !!2010.15! m.r.s-a*as-uy-a ca cint-a*-ir.sy-a !t.r.s.n-a+-a/s-a+mamat-a+-adaya.h ! /saktayas* tasya kathit-a* !dur+jeyasya*alpa+pauru.sai.h !!2010.16! dambho* lobho* matsara/s* ca !k-ama.h krodho* raso* mada.h ! darpo* moha/s* ca p-aru.sya.m* !sneho* m-ano* *an+.rta.m* kali.h !!2010.17! droho* *a+/saucam a+vi/sv-asa/s* !caurya.m* p-ana.m* ca nir+.rti.h ! dy-uta.m* garva/s* ca n-astikya.m* !pram-ada.h pai/suna.m* sp.rh-a !!2010.18! r-aga+dve.sau bhaya.m* du.hkham !a+j?n-ana.m* vyasana.m* tath-a ! dur+uktir* nik.rtir* hi.ms-a !p-apa.m* m.rtyu/s* ca y-atan-a !!2010.19! ity* a+dharmasya*anvav-aya.h !pr-adh-anyena*upavar.nita.h ! asur-a.n-am ati+pre.s.tho* !varjan-iya.h sad-a sat-am !!2010.20! atra*eka+eko* *apy* a+dharme.na !sama+v-irya+par-akrama.h ! asti*ity* ekam api kva+api !na sv-ikury-ad* *dhari+/srita.h !!2010.21! anena*a+dharma+varge.na !p-i.dyam-an-a* nij-a.h praj-a.h ! v-ik.sya t-as-a.m* hita.m* brahm-a !cintay-am -asa cetas-a !!2010.22! katha.m* praj-ana.m* sarv-as-a.m* !sukha.m* sy-at sva+abhiv-a?nchitam ! iti cintayatas* tasya !prak-a/so* *abh-un* mah-an h.rdi !!2010.23! atha sattva+tanos* tasya !h.rday-ad* vedhaso* *abhavat ! .r.sy+-ak.rti.h svaya.m* dharmo* !yatra n-ar-aya.na+sthiti.h !!2010.24! padma+p-ada.h padma+b-ahu.h !padma+-asya.h padma+locana.h ! /sveta.h /sveta+pa.ta.h /sveta+ !+gandha+pu.spa+-adi+/sobhana.h !!2010.25! vidy-a+/sakti+pradh-ano* *asau !praj-abhya.h sukha+d-ayaka.h ! svarga+mok.sa+prado* jetum !a+dharma.m* sa+anuga.m* k.sama.h !!2010.26! /sraddh-a /s-antir* day-a medh-a !tu.s.ti.h pu.stis* tath-a gati.h ! maitr-i titik.s-a lajj-a ca !buddhir* m-urti.h kriy-a*unnati.h !!2010.27! ity* -ady-a.h /saktayas* tasya !nitya.m* tat+sevane rat-a.h ! prokt-as* tat+sarga+mukhy-an-am !abidh-a/s* ca*adhun-a bruve !!2010.28! j?n-ana.m* vair-agyam ai/svryam !a+bhaya.m* ca*-arjava.m* tapa.h ! satya.m* /sauca.m* sukha.m* k.sema.h !sthairya.m* dhairya.m* ca m-ardavam !!2010.29! sa.mto.so* nigrahas* ty-ago* !yogo* yaj?na.h /samo* dama.h ! up-asan-a ca*uparatir* !-astikya.m* ca k.sam-a sm.rti.h !!2010.30! teja.h pras-ada/s* ca /subha.m* !sva+adhy-aya.h pra/sraya/s* ca mud* ! dhy-ana.m* s-amya.m* brahma+vidy-a !l-abha.h s-ama*artha* udyama.h !!2010.31! tath-a sarve virodhy+artha+ !+na?n+p-urv-a* bibhrato* *abhidh-a.h ! pr-ag+ukta+a+dharma+j-at-a.h syur* !a+dambha+pra+mukh-a* api !!2010.32! /srava.na+pra+mukh-a* bhakter* !bhed-a* nava gu.n-as* tath-a ! ete dharmasya*anvav-aye !pravar-a.h k-irtit-a* may-a !!2010.33! .r.saya.h sarva+bh-avena !dev-a/s* ca*anye sukha+arthina.h ! nar-a/s* ca*et-an asevanta !mukt-a/s* ca*eva mumuk.sava.h !!2010.34! vi/sva.m* nija+ojas-a vy-apya !jitv-a sargam a+dharma+jam ! sukhay-am -asur* a+khil-a.ml* !lok-an ete nija+-a/srit-an !!2010.35! atra*eka+eko* *api dharme.na !sama+v-irya+par-akrama.h ! asti*ity* ekam api kva+api !mumuk.sur* na*eva sa.mtyajet !!2010.36! dharma+a+dharm-av* ubh-av* etau !sva+sv+sarge p.rthak p.rthak ! eka+ekasmi.ms* ti.s.thato* vai !svaya.m* te ca tayor* api !!2010.37! yath-a va.ta.h sva+b-ije.su !b-ij-ani ca va.te yath-a ! ti.s.thanty* eva tath-a tau ca !sva+j-ate.sv* api te tayo.h !!2010.38! ity* ukto* dvi+vidha.h sargo* !gu.na+do.sa+-atmako* mah-an ! tatra*a+dharma+bhav-a* do.s-a* !dharma+j-as* tv* a+khil-a* gu.n-a.h !!2010.39! gu.nair* do.s-an vinirjitya !ye bhakti.m* kurvate harau ! sva+-ipsita.m* te para.m* saukhya.m* !labhante na*a+pare jan-a.h !!2010.40! vijetavy-a.h prayatnena !do.s-a* eva*arayas* tata.h ! gu.n-an -a/sritya puru.sais* !tyakta+gr-amya+sukha+e.sa.nai.h !!2010.41! pa?nca*eva*a+va/sya+jetavy-a.h !santi do.se.sv* am-i.sv* api ! jite.su ye.su sarve *api !jit-a.h syur* na*atra sa.m/saya.h !!2010.42! lobha.h k-amo* rasa+-asv-ada.h !sneho* m-ana/s* ca pa?ncama.h ! anta.h+/satrava* ete hi !vijetavy-a.h prayatnata.h !!2010.43! /sreyo+vighna+kar-a* hy* ete !mumuk.s-u.n-a.m* nir+antaram ! pram-adino* *api muktasya !sva+pada+cyuti+hetava.h !!2010.44! ete.sv* ekatamo* yarhi !mukhya.h pu.msi bhavet tad-a ! catv-aro* *anye tath-a do.s-a.h !sarve *apy* anucaranti tam !!2010.45! sarva+do.sa+-akaratva.m* hi !pur-a.ne.su prasa;ngata.h ! eka+ekasya*ata* eva*ukta.m* !dur+jeyatva.m* ca san+mate !!2010.46! sarvath-a*eva vinirjitya !tata* et-an mah-a+bal-an ! k.r.s.ne bhaktir* vidh-atavy-a !sa+avadh-anair* mad+-a/sritai.h !!2010.47! ki.m* kari.syanti su+sva+ant-an !asm-an bhakta+jan-an ime ! iti cetasi na j?neya.m* !du.hkha+do* *alpo* *apy* arir* yata.h !!2010.48! visrambh-ad* -atma+manaso* !ye pram-adam akurvata ! bhakt-as* te *ati+mah-anto* *api !n-it-a* etair* hi tucchat-am !!2010.49! lobha+-adyair* abhibh-ut-as* tu !mah-anta.h santi bh-uri/sa.h ! te.su n-am-ani ke.s-a?n+cit !kathay-ami sam-asata.h !!2010.50! mah-a+.r.sir* brahma+ni.s.tho* *api !vasi.s.tho* *atha ca dh-armika.h ! k-artav-irya+arjuna/s* ca*ubhau !lobhena*eva par-ahatau !!2010.51! brahm-a saubharir* indra/s* ca !nahu.sa/s* ca*ati+dh-armik-a.h ! apy* ete ca par-abh-ut-a.h !k-amena*-apur* hi dur+da/s-am !!2010.52! .r.sya+/s.r;ngo* muni+varas* !tath-a*anye *api dvi+j-a* n.r+p-a.h ! rasa+-asv-ada+par-abh-ut-a/s* !cucyuvu.h /sreyaso* *adhvana.h !!2010.53! -ar.sabho* bharato* r-aj-a !tyakta+r-ajya+-adi+vaibhava.h ! api m.rga+arbha+snehena !par-abh-utim up-agamat !!2010.54! dak.sa+praj-apati/s* ca*atha !durv-as-a* atri+nandana.h ! par-abh-uti.m* su+mahat-i.m* !m-anena pr-apatur* drutam !!2010.55! evam anye *api bahavo* !dev-a* bh-u+p-a* mah-a+.r.saya.h ! par-abh-ut-a* hi lobha+-adyair* !etai.h pr-apur* mah-a+-apadam !!2010.56! da/s-a cen* mahat-am -id.rk !tarhi tv* -adhunik-a* jan-a.h ! sva+mano* vi/svaseyur* ye !bhra/syeyus* te katha.m* na bho !!2010.57! tasm-an* mano* niyamya*eva !jayann* eva rip-un am-un ! mad+-a/srita.h sarva+k-ala.m* !sa+avadh-ano* bhajed* *dharim !!2010.58! a+dharma+sargasya vivarjanena ! dharma+anvayasya*eva sam-a/sraye.na ! sa.mpo.sya bhakti.m* bhuvi vardhayanti ! ye te labhante sukham -ipsita.m vai !!2010.59! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne dharma+a+dharma+sarga+nir-upa.na+n-am-a da/samo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: ity* -akar.nya harer* v-akya.m* !na*ati+t.rpta+man-a* dvi+ja.h ! puna.h papraccha ta.m* natv-a !sa* baddha+a?njalir* -adar-at !!2011.1! maya+r-ama* uv-aca: hare sv-amin day-a+sindho !sarva+j-iva+hita+-avaha ! pit-a sut-an-am iva na.h !kuru.se sarvath-a hitam !!2011.2! mahad* eva bala.m* sv-ami.ml* !lobha+-ad-in-a.m* tvay-a*uditam ! pa?nc-an-am ati+du.s.t-an-a.m* !muktasya*apy* asti yad+bhayam !!2011.3! lobha+-adibhi.h par-abh-ut-a* !vasi.s.tha+-ady-a* yath-a prabho ! kath-as* t-a.h /srotum icch-amo* !vaya.m* sarv-a.h p.rthak p.rthak !!2011.4! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.to* bhakta+patir* !vipra+varye.na tena sa.h ! pr-ity-a madhuray-a v-ac-a !jag-ada*-anandayan nij-an !!2011.5! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: itih-asa+pur-a.ne.su !vasi.s.tha+-ade.h kath-a* dvi+ja ! var.nit-a* vistar-at santi !sa.mk.sepe.na vad-amy* aham !!2011.6! tatra*-adau lobha+va/sato* !vasi.s.tho* muni+sattama.h ! par-abhava.m* yath-a pr-apa !t-a.m* kath-a.m* kathay-ami te !!2011.7! -as-id* r-aj-a nimir* m-amn-a !s-urya+va.m/sa+samudbhava.h ! yaj?na.m* kari.syan sa* guru.m* !vasi.s.tham av.rta*.rtvijam !!2011.8! yaj?nam -arambhayitv-a*atha !vasi.s.tha.h pr-aha bh-u+patim ! v.rto* *asmi*indre.na yaj?na+artha.m* !pr-ag* aha.m* n.r+pate kila !!2011.9! ta.m* y-ajayitv-a*-ay-asy-ami !/s-ighram atra na sa.m/saya.h ! tatas* tv-a.m* y-ajayi.sy-ami !t-avan* m-a.m* pratip-alaya !!2011.10! ity* uktv-a*ag-ad* vasi.s.tho* *atha !nimis* tu k.sa.na+bha;nguram ! deha.m* j-anan dvi+jair* anyai/s* !cak-ara makham uttamam !!2011.11! atha*-agato* vasi.s.tho* *api !y-ajayitv-a sura+-i/svaram ! /si.sya+vyatikrama.m* d.r.s.tv-a !cukopa dhana+lubdha+dh-i.h !!2011.12! /sa/s-apa ca nimi.m* dehas* !tava pa.n.dita+m-anina.h ! patatv* adya*atha n.r+patis* !ta.m* /sa/s-apa*ati+kopinam !!2011.13! dehas* te *api patatv* adya !lobh-ad* dharmam aj-ananta.h ! evam anyo+anya+/s-apena !t-av* ubhau m.rtyum -apatu.h !!2011.14! nimis* tu j-ivito* viprair* !vi+deho* *abh-uc* ca y-aj?nikai.h ! unme.sa.na+nime.s-abhya.m* !sa* n-.r.n-a.m* cak.su.si*-ik.syate !!2011.15! urva/sy-a.h putrat-a.m* pr-apya !mitr-a+varu.na+v-iryata.h ! vikhy-ato* *abh-ud* vasi.s.thas* tu !ve/sy-a+s-unur* iti dhruvam !!2011.16! ittha.m* lobha+va/s-ad* eva !vasi.s.tho* *api mah-a+muni.h ! s-urya+va.m/sa+n.r+pa+-ac-arya.h !sa.mprapede par-abhavam !!2011.17! lobhena haihayasya*atha !mah-a+yoga+kal-a+nidhe.h ! api /sr-i+datta+/si.syasa !kathay-ami par-abhavam !!2011.18! arjuna+-akhyo* *abhavad* r-aja !k.rta+v-irya+-atma+jo* mah-an ! candra+va.m/sa+samuttapanno* !mah-a+bala+par-akrama.h !!2011.19! n-ar-ay.na+avat-ara.m* sa* !datta+-atreya.m* mah-a+munim ! -ar-adhya b-ahu+s-ahasra.m* !yudhi lebhe nija+-ipsitam !!2011.20! yoga+ai/svarya.m* ca sa.mpr-apya !tat+pras-adena so* *arjuna.h ! a+vy-ahata+bala+oja+/sr-i.h !p.rthiv-i.m* bubhuje *a+khil-am !!2011.21! sa* ekad-a tu m.rgay-a.m* !vicaran gahane vane ! yad.rcchay-a*-a/srama.m* pr-apaj* !jamad+agnes* tapo+nidhe.h !!2011.22! sa* tasmai nara+dev-aya !munir* arha.nam -aharat ! sa+sainya+am-atya+v-ah-aya !k-ama+dheno.h pras-adata.h !!2011.23! tad-a*abh-ud* vismito* r-aj-a !v-ik.sya tan+muni+vaibhavam ! -atma+ai/svarya+ati/sayitam !a+d.r.s.ta.m* ca*a+/sruta.m* kva+cit !!2011.24! tata.h k-ama+dugh-am eva !tad+dhetum avagatya sa.h ! bal-at t-a.m* sva+pura.m* ninye !krandant-i.m* ca sa+vatsak-am !!2011.25! adhyetu.m* ca gato* vidy-a.m* !r-amas* t-avad* up-agata.h ! /srutv-a*arjunasya daur-atmya.m* !cukrodha*ahir* iva*-ahata.h !!2011.26! ghoram -ad-aya para/su.m* !tato* m-ahi.smat-i.m* pur-im ! gatv-a sa* tena yuyudhe !k.rta+anta* iva dur+jaya.h !!2011.27! ak.sa+-uhi.n-ibhi.h sahita.m* !sa* sapta+da/sabhir* n.r+pam ! ta.m* nihatya nij-a.m* dhenu.m* !g.rhitv-a*-a/sramam -ayayau !!2011.28! tasya tat karma vij?n-aya !jamad+agni.h k.sam-a+nidhi.h ! pr-aha putra tvay-a na*etat !k.rta.m* brahma+kula+ucitam !!2011.29! vaya.m* hi br-ahma.n-as* t-ata !k.samay-a p-ujyat-a.m* gat-a.h ! p-arame.s.thya.m* pada.m* pr-apa !k.samay-a*eva*ambu+ja+-asana.h !!2011.30! k.samay-a*eva hari.h sa+ak.s-at !prabhus* tu.syati na*anyath-a ! p-apam eva tvay-a putra !k.rtam etan* na sa.m/saya.h !!2011.31! r-aj?no* m-urdha+abhi.siktasya !vadho* brahma+vadh-ad* guru.h ! tan* ni.sk.rta.m* kuru tata.h !/s-ighra.m* tva.m* t-irtha+y-atray-a !!2011.32! iti v-akya.m* pitu.h /srutv-a !t-irtha+y-atr-a.m* sa* vatsaram ! k.rtv-a yath-a+ukta+vidhin-a !puna.h sva+-a/sramam -ayayau !!2011.33! ekad-a*-a/sramato* r-ame !sa+bhr-atari vana.m* gate ! arjunasya sut-a -aya.ml* !labdha+cchidr-as* tad+-a/sramam !!2011.34! krandant-im apy* an+-ad.rtya !re.nuk-a.m* te *ati+d-aru.n-a.h ! chitv-a mune.h /siras* t-ur.na.m* !g.rh-itv-a sva+pura.m* yayu.h !!2011.35! m-atur* -akrandam -akar.nya !r-ama.h /s-ighram upetya tat ! unmatta+k.satra+daur-atmya.m* !d.r.s.tv-a*ati+krodham -apa sa.h !!2011.36! tato* m-ahi.smat-i.m* gatv-a !hatv-a t-an arjuna+-atmaj-an ! tad+raktena nad-i.m* ghor-a.m* !cakre *adri.m* ca sa* /s-ir.sabhi.h !!2011.37! pitu.h /sira.h sam-an-iya !tam aj-ivayad* -i/svara.h ! sa* r-ama.h sth-apay-am -asa !ta.m* ca sapta+.r.si+ma.n.dale !!2011.38! eka+vi.m/sati+k.rtvo* *atha !k.rta+anta* iva bh-i.sa.na.h ! ni.h+k.satriy-a.m* mah-i.m* cakre !par/su+hasta.h paribhraman !!2011.39! ittha.m* lobhena n.r+pati.h !saha putrair* nan-a/sa sa.h ! sa+kala+k.satra+sa.mh-are !hetu/s* ca*-as-id* vina.s.ta+dh-i.h !!2011.40! evam anye *api bahavo* !mukt-a.h siddh-a* mah-a+.r.saya.h ! r-aj-ana/s* ca*api lobhena !vina.s.ti.m* mahat-i.m* yayu.h !!2011.41! lobha.m* h.rdo* na jahato.h su+mate may-a*ittham ! ukt-a* vasi.s.tha+k.rta+v-irya+jayor* da/s-a te ! vak.sye *atha k-ama+paratantratay-a*ab+ja+ja+-ades* ! t-a.m* tva.m* /s.r.nu sthira+man-a.h prathit-a.m* pur-a.ne !!2011.42! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne lobhena vasi.s.tha+-adi+par-abhava+n-am-a*ek-a+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: jagat+sra.s.t-a pur-a brahm-a !sva+a;nga+j-at-a.m* sarasvat-im ! r-upa+l-ava.nya+sa.mpann-a.m* !d.r.s.tv-a*abh-ut k-ama+vihvala.h !!2012.1! utth-aya parirabdhu.m* t-a.m* !y-avat sp.r/sati vi/sva+s.r.t ! t-avat s-a kanyak-a bh-it-a !m.rg-i bh-utv-a pal-ayata !!2012.2! a+k-am-am api t-a.m* kany-a.m* !k-amayan sa* praj-a+pati.h ! anvadh-avan* m.rgo* bh-utv-a !nis+trapa.h k-ama+na.s.ta+dh-i.h !!2012.3! pitara.m* tyakta+mary-ada.m* !tam a+dharma+mati.m* tad-a ! mar-ici+mukhy-a* .r.sayo* !vilokya pratyabodhayan !!2012.4! na*et-ad.r/sa.m* k.rta.m* karma !tvat+p-urvair* brahmabhi.h pita.h ! kalpa+antare.su ca*apy* anye !na kari.syanti ke+cana !!2012.5! na nig.rhya ca ka.h k-ama.m* !pr-ak.rto* *api pum-an nij-am ! anugacchet sut-a.m* tvadvad* !a+k-am-a.m* bhaya+vidrut-am !!2012.6! tejasvin-am api pitar* !na*etat karma*ucita.m* khalu ! yatas* tae* eva loke.su !dharma+m-arga+pravartak-a.h !!2012.7! yad* yad* -acarati /sre.s.thas* !tat tad* eva*itaro* jana.h ! sa* yat pram-a.na.m* kurute !lokas* tad* anuvartate !!2012.8! iti prabodhita.h putrair* !lajjita.h sa* praj-a+pati.h ! a+dharma+apa+ya/so+bh-ita.h !sadyas* t-a.m* vijahau tanum !!2012.9! k-amena*ittha.m* pur-a brahm-a !jagad+dh-at-a*api mohita.h ! dur+-ac-are prav.rtto* *abh-un* !nis+trapa.h pa/suvad* dvi+ja !!2012.10! adya*api n-ico* *api janas* !tasya tat karma garhitam ! /srutv-a*eva sa+/sira.h+kampa.m* !nind-a.m* tasya karoti vai !!2012.11! par-abhava* iti prokta.h !k-amena brahma.no* may-a ! saubhare/s* ca*atha vak.sy-ami !nai.s.thikasya tapasvina.h !!2012.12! ekad-a saubharir* n-amn-a !mah-a+.r.sis* tapat-a.m* vara.h ! tapa/s* cakre *ab+da+s-ahasra.m* !pravi/sya yamun-a+udake !!2012.13! tatra*ekad-a maithunina.m* !m-ina+r-aja.m* sa* aik.sata ! nirv.rti.m* param-a.m* pr-apta.m* !str-i+sukhena*ati+k-aminam !!2012.14! tad+dar/sanena tasya*abh-ut !str-i+sp.rh-a h.rdaye mune.h ! tata.h sv-iya.m* tapo* hitv-a !cintay-am -asa yo.sitam !!2012.15! icchann* atha+u r-aja+kany-a.m* !n.r+pati.m* bahu+kanyakam ! m-andh-at-aram up-agatya !kany-am ek-am ay-acata !!2012.16! v-ardhakya+vepam-ana+a;nga.m* !tapa.h+k.r/sa+tanu.m* munim ! v-ik.sya pr-aha n.r+pa.h kany-a !y-a tv-am icched* v.r.n-ihi t-am !!2012.17! tatas* tath-a*ity* uktavanta.m* !munim anta.h+pura.m* n.r+pa.h ! k.sattr-a prave/say-am -asa !so* *an+icchur* api tad+bhay-at !!2012.18! v-ardhaky-an* n.r+pate.h svasminn* !a+pr-iti.m* sa* vidann* .r.si.h ! divya+r-upo* *abhavat sadyo* !dev-in-am api mohana.h !!2012.19! pa?nc-a/sat+kanyak-a* r-aj?nas* !ta.m* d.r.s.tv-a divya+r-upi.nam ! tad-a*eva sarv-a* api ta.m* !vavrire sva+-ipsita.m* patim !!2012.20! parig.rhya tatas* t-a.h str-ir* !nijam -a/sramam etya sa.h ! divya+saudha+-adi tat+k-ala.m* !sasarja tapaso* bal-at !!2012.21! t-abhir* bhog-an sa* bhu?nj-ano* !div-a na ni/s-am avait ! sahasra/sa/s* ca tanay-an !mano+j?n-a.ms* t-asv* aj-ijanat !!2012.22! tapa.h+siddha.h sa* muni+r-a.d* !ittha.m* k-amena mohita.h ! babh-uva tapaso* bhra.s.to* !bhagavat+pr-iti+k-ara.n-at !!2012.23! -akhy-ana.m* saubhare.h proktam !iti te dvi+ja+sattama ! k-amena deva+r-ajasya !par-abhavam atha bruve !!2012.24! vim-anam ekad-a*-aruhya !sura+r-a.t vicaran k.sitau ! ga;ng-ay-a.m* sn-atum -ay-at-am !apa/syad* gautama+striyam !!2012.25! r-upa+l-ava.nya+sa.mpann-a.m* !t-am ahaly-am avek.sya sa.h ! k-ama+na.s.ta+mati.h sadyas* !t-am eva*acintayad* *dh.rdi !!2012.26! upabhoktu.m* chalena*icchan !muner* bh-ary-a.m* pati+vrat-am ! a+d.r/sya+r-upa* ek-ak-i !t-am eva*anujag-ama sa.h !!2012.27! tad+-a/sramam upetya*atha !gautama.m* sa* tapasvinam ! d.r.s.tv-a bibhyad* rahas* tasthau !chidram eva gave.sayan !!2012.28! nitya+karma+vidh-ana+artha.m* !ga;ng-a.m* y-ate *atha gautame ! tad+r-upa+dh.rt tay-a* s-aka.m* !reme p-apa+mati.h sa* tu !!2012.29! k.rta+nitya+vidhis* t-avad* !.r.si.h sva+-a/sramam -ayayau ! chalayanta.m* nij-a.m* bh-ary-a.m* !dadar/sa sva+-ak.rti.m* harim !!2012.30! j?n-atv-a tat tasya daur-atmya.m* !muni.h krodha+aru.na+-ik.sa.na.h ! nirbhartsya bahudh-a ta.m* ca !/sa/s-apa*a+dharma+k-ari.nam !!2012.31! yoni+lubdha dur+-atmans* te !vapu.sy* eva bhavi.syati ! sravad+rudhira+dur+gandhi !yon-in-a.m* hi sahasrakam !!2012.32! iti /sapta.h sa* maghav-a !sadyo* *abh-ut t-ad.r/sa+-ak.rti.h ! mahat-i.m* dur+da/s-a.m* pr-apa !loke *apy* apa+ya/so* mahat !!2012.33! ahaly-a*api mune.h /s-ap-at !sa.mpr-apa*a+d.r/syat-a.m* vane ! /sapant-i manas-a /sakra.m* !sva+p-ativratya+d-u.sakam !!2012.34! ittha.m* k-amena /sakrasya !may-a prokta.h par-abhava.h ! nahu.sasya*atha vak.sy-ami !pr-aptasya*indra+pada.m* dvi+ja !!2012.35! pur-a /sakro* v.rtra+vadh-at !p-i.dito* brahma+hatyay-a ! naliny-am avasac* channa.m* !m-anasa+-akhya+saro+vare !!2012.36! an+-i/svare *atha trailokye !sarve dev-a.h saha*.r.sibhi.h ! aindre pade *abhi.si.sicur* !nahu.sa+-akhya.m* nara+adhipam !!2012.37! vidy-a+tapo+yoga+bala.h !pr-apta* indra+pada.m* sa* tu ! dharme.na p-alay-am -asa !tri+lok-i.m* dharma+vatsala.h !!2012.38! indrasya p-ar.sad-a.h sarve !sa+kal-a/s* ca sam.rddhaya.h ! upatasthus* tam eva*indra.m* !gandharv-a/s* ca*apsaro+ga.n-a.h !!2012.39! aindra.m* sa* vaibhava.m* labdhv-a !sarvam ek-a.m* /sac-i.m* vin-a ! t-am upetya*-aha m-am indra.m* !v.r.n-i.sva*ambu+ja+locane !!2012.40! s-a*atha ta.m* pr-aha dharma+j?na !para+str-i+dhar.sa.na.m* bhav-an ! kartu.m* na*arhati kaly-a.na !m-a.m* vih-aya sukh-i bhava !!2012.41! ittha.m* tay-a bodhyam-ano* !bahudh-a*api mada+uddhata.h ! k-amena vy-akulas* tasy-a* !na*eva mene vaco* n.r+pa.h !!2012.42! tatas* ta.m* pr-aha s-a bhadra !ki.m+cit s-a.mpratam asti ne ! vrata.m* tad+ante n-una.m* tv-a.m* !vari.sy-amy* adhun-a vraja !!2012.43! ity* ukta.h sa* yayau sth-ana.m* !s-a ca*api guru+/sik.say-a ! upa/sruti.m* sam-ar-adhya !/sakra.m* pr-apya jag-ada tat !!2012.44! indre.na /sik.sit-a.m* yukti.m* !s-a*atha pr-apya puna.h /sac-i ! sva+sam-ipa+-agata.m* bh-upa.m* !ta.m* hasant-i vaco* *abrav-it !!2012.45! a+p-urva.m* y-anam -aruhya !yukta.m* mukhyair* mah-a+.r.sibhi.h ! var-itu.m* m-am iha*-ay-ahi !tv-a.m* vari.sy-ami ni/scitam !!2012.46! ity* ukta.h sa+tvara.m* so* *api !niyojita+mah-a+munim ! -aruhya /sibik-a.m* pr-ay-at !k-am-ad* dharma+patha+cyuta.h !!2012.47! tatra*agastya.m* manda+gati.m* !sarpa sarpa*ity* ud-irayan ! lattay-a pr-aharat kruddho* !vina.s.ta+su+k.rto* n.r+pa.h !!2012.48! tata.h kruddho* munis* ta.m* ca !/sa/s-apa*utpatha+vartinam ! sarpo* bhava tvam eva*adya !p-apa+-atman bh-u+tale ciram !!2012.49! ity* agastyena /sapto* *asau !sarpo* bh-utv-a*eva tat+k.sa.nam ! pap-ata bh-u+tale r-aj-a !mahat ka.s.tam av-apa ca !!2012.50! evam anye *api bahavo* !mah-anto* munayo* n.r+p-a.h ! mukt-a* api par-abh-ut-a.h !k-amena balin-a dvi+ja !!2012.51! heyasya su+j?nair* madanasya dau.s.tyam ! ittha.m* may-a te gadita.m* dvi+ja+indra ! tad* dh-arayitv-a h.rdaye sva+vair-i ! heya.h sa* t-ur.na.m* puru.sair* mad-iyai.h !!2012.52! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne k-amena brahma+-adi+par-abhava+n-am-a dv-a+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: atha te rasa+lubdhasya !.r.sya+/s.r;nga+mune.h kath-am ! pr-aptasya dur+da/s-a.m* brahman !kathay-ami sam-asata.h !!2013.1! pur-a*-as-it kau/sik-i+t-ire !.r.sir* n-amn-a vibh-a.n.daka.h ! tasya putro* babh-uva*eka* !.r.sya+/s.r;ngas* tapo+nidhi.h !!2013.2! vanae* eva vasan b-aly-at !pitur* anya.m* sa* m-anu.sam ! puru.sa.m* v-a striya.m* k-a?n+cin* !na*apa/syan* na viveda ca !!2013.3! pitr-a saha tapa.h kurvan !pa?nca+indriya+rasa+ujjhita.h ! nai.s.thika+brahma+carya+stha.h !sa* vandyo* *abh-ut sura+-i/svarai.h !!2013.4! sa* b-ala* eva tapas-a !sarve.s-a.m* ca tapasvin-am ! mah-a+.r.s-i.n-a.m* m-ana+hara.h !sevya/s* ca*-as-it prat-apav-an !!2013.5! etasmin antare r-aj-a !loma+p-ada* iti /sruta.h ! a;nga+de/sa+adhipo* mitram !-as-id* da/sa+rathasya sa.h !!2013.6! vipr-aya ki.m+cit kasmai+cit !prati/srutya purodhas-a ! ni.siddho* na*ity* uv-aca*atha !paur-a* vipr-as* tam atyajan !!2013.7! br-ama.na+ati+kram-at tasya !na de/se p-aka+/s-asana.h ! vavar.sa tena sa+kal-a* !praj-a*-asid* ati+du.hkhit-a !!2013.8! tato* v.rddhai.h saha*am-atyair* !n.r+po* *avagraha+k-ara.nam ! pipracchi.sur* mun-in v.rddh-an !ara.nya.m* pratyapadyata !!2013.9! tatra ka/s+cin* muni+varas* !tena*ati+pr-arthito* *abhavat ! br-ahma.na+ati+kram-ad* de/se !tava*indro* na*eva var.sati !!2013.10! tatas* tan+ni.sk.rta.m* k.rtv-a !pure v-asaya v-a.dav-an ! m-anayitv-a yath-avat t-an !yath-a+p-urva.m* samarcaya !!2013.11! nai.s.thika+vratin-a.m* mukhyam !-itim-atra+hara+a;nghrikam ! kena+apy* up-ayena munim !.r.sya+/s.r;nga.m* sam-anaya !!2013.12! v.r.s.tir* bhavi.syati tata.h !praj-an-a.m* ca sukha.m* n.r+pa ! ity* ukta.h sa* prah.r.s.tas* ta.m* !namas+k.rtya*-ayayau puram !!2013.13! pr-aya/s+citta.m* tata.h k.rtv-a !vipr-an -av-asya pattane ! .r.sya+/s.r;nga.m* sam-anetu.m* !prai.sayad* v-ara+yo.sitam !!2013.14! k-au/siky-a* atha t-ire s-a !cak-ara*-a/sramam adbhutam ! k.rtrimai.h pu.spa+v.rk.sa+-adyair* !n-ava.m* ca*ek-am a/sobhayat !!2013.15! vibh-a.n.daka.m* gupta+d-utair* !viditv-a*anyatra s-a gatam ! ek-akina.m* chalayitu.m* !tad+antikam atha*-ayayau !!2013.16! r-upa+l-ava.nya+sa.mpann-a !vastra+ala.mk-ara+bh-u.sit-a ! pra.namya s-a ta.m* papraccha !ku/sala.m* tapa+-adi.su !!2013.17! pu.m+str-i+bheda+vih-ino* *asau !j?n-atv-a t-a.m* brahma+c-ari.nam ! -atithya.m* kartum -arebhe !tasy-a* darbha+-asana+-adibhi.h !!2013.18! papraccha ca*asi kas* tva.m* bhos* !tapas-a*agnir* iva jvalan ! kasya pu.nyavata.h putra.h !kva*-a/sramas* te ja.t-a+dhara !!2013.19! ve/sy-a*uv-aca: kau/siky-a.h paratas* t-ire !ramyo* n-avya+-a/sramo* mama ! yojana+traya+d-ure *asti !tava*asm-ad* -a/sram-an* mune !!2013.20! bhavat-a na*abhiv-ady-a*aham !abhiv-adyo* bhav-an may-a ! vratam et-ad.r/sa.m* brahman !pari.svajyo* bhav-an may-a !!2013.21! .r.sya+/s.r;nga* uv-aca: bhall-ataka+e;nguda+-ad-ini !phal-any* et-ani bhak.saya ! al-ab-u+nibh.rta.m* ca*etat !p-an-iya.m* p-atum arhasi !!2013.22! ity* ukt-a tena s-a ve/sy-a !tat+pradatta.m* phala+-adi tu ! tyakt-a d-ure sva+p-ar/sva+stha.m* !dadau tasmai rasa+-adikam !!2013.23! ratna+p-atra+sthita.m* peya.m* !svar.na+p-atra+sthita.m* tath-a ! bhak.sya.m* ca*ati+rasa.m* so* *api !p-itv-a ca*attv-a mumoda ha !!2013.24! prajah-asa bh.r/sa.m* pr-ito* !rasa+k.subdha+indriyas* tad-a ! su+gandhi+pu.sp-a.ny* -aghr-aya !munir* anya* iva*abhavat !!2013.25! tata.h s-a va?ncana+pa.tur* !j?n-atv-a k.subdha+indriya.m* tu tam ! puna.h punas* tad+a;ng-ani !/sli.syant-i madhura.m* jagau !!2013.26! tatas* ta.m* vik.rta.m* j?n-atv-a !samyag* -ali;ngya s-a puna.h ! sva+adh-ina.m* tan+mana.h k.rtv-a !mudam -apa par-a.m* h.rdi !!2013.27! vibh-a.n.daka+-agama+bhay-at !tata.h s-a chala+dharmi.n-i ! agni+hotra+apade/sena !pa/syant-i ta.m* druta.m* yayau !!2013.28! bhra.s.ta.h sva+dharm-at sa* mun-i* !rasa+-asv-adena t-a.m* h.rdi ! cintayan vihvalo* hy* -as-id* !graha+grasta* iva*unmada.h !!2013.29! atha sva+-a/sramam -ay-ato* !vibh-a.n.daka+muni.h sutam ! papraccha vihvala.m* d.r.s.tv-a !dur+vidho* *asi katha.m* suta !!2013.30! .r.sya+/s.r;nga* uv-aca: atra*eko* var.ni+r-a.d* -ay-at !svar.na+var.na.h sama+-ak.rti.h ! tejasv-i ca*a+sita+ja.ta.h !padma+ak.so* madhura+svara.h !!2013.31! ka.n.th-ad* adhast-ad* dvau pi.n.dau !dadhac* ca*ati+k.r/sa+udara.h ! bh-asvad+valkala+sa.mv-ito* !deva+putra* iva*adbhuta.h !!2013.32! mukha.m* me svena vaktre.na !vapu.s-a ca vapur* d.r.dham ! -a/sli.sya madhura.m* k-ujan !sa* m-am -anandayad* bh.r/sam !!2013.33! so* *ati+mi.s.ta+rasair* bhak.syai.h !peya+-adyair* m-am atarpayat ! vin-a ta.m* mad+vapu.h sarvam !ida.m* dandahyate pita.h !!2013.34! tatas* tad+-a/srama.m* t-ata !gantum icch-ami sa+tvaram ! var.ni+r-ajena tena*eva !s-aka.m* tapsy-ami tatra ca !!2013.35! ity* uktavanta.m* ta.m* putra.m* !kay-a+cic* chala+yo.say-a ! vij?n-aya bhr-amita.m* citte !vismita.h sa* tv* ab-ubudhat !!2013.36! rak.s-a.msi* bahu+r-up-a.ni !chalan-aya tapasvin-am ! caranty* atra*iti ta.m* viddhi !r-ak.sasa.m* muni+bhak.sa.nam !!2013.37! ity* -adibhi.h sa* vacanair* !bodhayitv-a suta.m* muni.h ! dina+traya.m* vicinva.ms* t-am !api lebhe na k-anane !!2013.38! atha*ekad-a*-a/sram-at tasmin !vanya+artha.m* nirgate munau ! tatra*-agacchat puna.h s-a*api !/si?njan n-upura+mekhal-a !!2013.39! d-ur-ad* vilokya t-a.m* ve/sy-am !.r.sya+/s.r;ngo* *ati+har.sita.h ! tat+sa.mmukha.m* pradudr-ava !sneh-ac* ca pari.sasvaje !!2013.40! .r.sya+/s.r;nga* uv-aca: y-avat pit-a*-a/sramam ima.m* !na*-iy-an* me pr-a.na+vallabha.h ! t-avat tvad+-a/srama.m* ramya.m* !netum arhasi m-am ita.h !!2013.41! ity* ukt-a tena s-a h.r.s.t-a !n-avy* -aropya tam -a/su ca ! r-aj?no* *anta.h+puram -an-iya !pr-aha*aya.m* hy* -a/sramo* mama !!2013.42! tata.h /s.r;ng-arika.m* d-ak.sya.m* !yo.sitas* tam a/sik.sayan ! so* *api sva+dharmam uts.rjya !tac+chik.s-asu rato* *abhavat !!2013.43! r-aj?no* de/se *apy* abh-ud* v.r.s.tis* !tasya*eva*-agaman-an* mune.h ! tata.h sva+kany-a.m* /s-ant-a+-akhy-a.m* !dadau tasmai n.r+po* mud-a !!2013.44! ittha.m* sa* vai jagat+p-ujyo* !nai.s.thiko* *api munir* dvi+ja ! rasa+-asv-ad-ad* abh-ud* bhra.s.ta.h !svak-iy-ad* *dhi b.rhad+vrat-at !!2013.45! evam anye *api bahavo* !r-aj-ana/s* ca mah-a+.r.saya.h ! rasa+-asv-ada+paribhra.s.t-a.h !pr-apur* loke *ati+garhyat-am !!2013.46! eva.m* rasa+-asv-ada+va/sena .r.sya+ ! +/s.r;ngasya te bhra.s.ta+b.rhad+vratasya ! kath-a may-a*ukta-a*atha vad-ami vipra ! /sravy-a.m* n.rbhis* t-a.m* bharatasya r-aj?na.h !!2013.47! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne .r.sya+/s.r;nga+par-abhava+n-am-a trayo+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: -ar.sabho* bharato* n-amn-a !babh-uva n.r+pati.h pur-a ! jamb-u+dv-ipasya kha.n.d-an-a.m* !nav-an-am api so* *adhi+r-a.t !!2014.1! aja+n-abham iti khy-ata.m* !kha.n.dam etat pur-a dvi+ja ! yad-iya+n-amn-a sarvatra !bh-arata+-ahvayam ucyate !!2014.2! sa* r-ajya.m* bharata.h kurvan !dharmam eva pravartayan ! bhagavanta.m* v-asudevam !-ije bahu+vidhair* makhai.h !!2014.3! bhakti.h pravav.rdhe tasya !bhagavaty* anu+v-asaram ! tato* *anyatra virakti/s* ca !r-ajya+yo.s-a+dhana+-adi.su !!2014.4! vibhajya dattv-a putrebhyas* !tato* r-ajya.m* yath-a+ucitam ! pr-arthy-a.m* surair* api nij-a.m* !/sriya.m* sa* malavaj* jahau !!2014.5! -arir-adhayi.sur* bhakty-a !harim eva mah-a+mati.h ! str-i+putra+dhana+r-ajya+-adi !hitv-a*ag-at pulaha+-a/sramam !!2014.6! /s-anto* mumuk.sur* ek-ak-i !vi+t.r.s.no* vi.saye.su ca ! sa* ga.n.dak-i+ta.te !tatra cak-ara*up-asana.m* hare.h !!2014.7! phala+m-ula+ambu+tulas-i+ !+kanda+-adyai.h p-ujayan harim ! sa* prema+viva/so* na*eva !bubudhe pujana+kramam !!2014.8! hira.nmaya.m* ca puru.sa.m* !s-urya+ma.n.dala+madhya+gam ! puru.sa+prak.rti+para.m* !surya+.rc-a*up-asta /suddha+dh-i.h !!2014.9! ga.n.daky-am ekad-a sn-atv-a !jaj-apa pra.nava.m* h.rdi ! pip-asur* hari.n-i t-avat !tatra*ek-a*-ay-at tu garbhi.n-i !!2014.10! y-avat pibati s-a toya.m* !t-avat ka/s+cana kesar-i ! uccai/s*cak-ara ninada.m* !sarva+loka+bhaya.m+karam !!2014.11! ta.m* /srutv-a*ati+bhay-at tasy-a* !dravanty-a* ga.n.dak-i+ta.te ! garbha.h pap-ata sahas-a !srotasy* atha mam-ara s-a !!2014.12! uhyam-ana.m* tara;ngais* ta.m* !komala+a;nga.m* m.rg-i+sutam ! vilokya sa* tu r-aja+.r.sir* !dayay-a*-a/sramam -anayat !!2014.13! tasya tasminn* ati+sneho* !vav.rdhe *anu+dina.m* tata.h ! a+n-athasya*asya na tr-at-a !m-a.m* vin-a*iti day-a+va/s-at !!2014.14! niyam-a.h sn-ana+sa.mdhy-a*-ady-a* !a+hi.ms-a+-ady-a* yam-as* tath-a ! m.rga.m* l-alayatas* tasya !sarve na.s.t-a.h /sanai.h /sanai.h !!2014.15! b-alatv-at komala+tanu.m* !ta.m* sa.mpr-i.nayato* mud-a ! tad+eka+baddha+cittasya !hary+arc-a*apy* -asa vism.rt-a !!2014.16! -asane /sayane y-ane !bhojana+-adau ca ta.m* /si/sum ! d-ure kartu.m* k.sa.nam api !so* *ati+sneh-an* na ca*a/sakat !!2014.17! tasmi.m/s* ca sva+icchay-a*anyatra !gate kva+api k.sa.na.m* m.rge ! r-aja+.r.sir* na.s.ta+dhanavaj* !j-ayate sma*ati+vihvala.h !!2014.18! t.r.n-ani caratas* tasya !kad-a+cit sva+-a/srama+-agame ! vilambo* j-ayate yarhi !tad-a vilapati sma sa.h !!2014.19! k-amin-i k-amukasya*iva !r-aja+.r.si.h sa* m.rg-i+/si/so.h ! /sa/s-aka viraha.m* so.dhu.m* !na*eva sneha+va/s-at kva+cit !!2014.20! ittha.m* m.rga+suta+-ak-ara+ !+manasas* tasya bh-u+pate.h ! sva+deha+-arambhaka.m* karma !sam-aptim agamad* dvi+ja !!2014.21! k-ala+h-ata+tanu.h so* *atha !m.rga+deham av-aptav-an ! anta+k-ale *api ta.m* dhy-ayan !sam-ipa+stham iva*-atma+jam !!2014.22! ittha.m* sa* r-aj-a sa.mtyakta+ !+r-ajya+str-i+putra+vaibhava.h ! api m.rga+arbha+snehena !pa/sutva.m* svayam -aptav-an !!2014.23! evam anye *api bahavo* !munaya/s* ca n.r+p-a* api ! snehena*eva par-abh-ut-a* !lebhire dur+da/s-a.m* bh.r/sam !!2014.24! dayay-a*api hari+itare pada+arthe ! manas-a snihyati ya.h sa* r-u.dha+yoga.h ! api sa.ms.rtim eti h-ina+buddhir* ! bharato* *as-av* iva vipra+varya n-unam !!2014.25! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne snehena bharata+par-abhava+n-am-a catur+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: dak.sa+durv-asasor* vipra !kath-a.m* m-ana+abhibh-utayo.h ! /sravy-am a+va/sya.m* dh-ary-a.m* ca !h.rdi sadbhir* vad-amy* atha !!2015.1! pur-a bh-ag-irath-i+t-ire !cakrur* vi/sva+s.rjo* makham ! tatra dev-a/s* ca devya/s* ca !munayo* *apy* -asata*a+khil-a.h !!2015.2! dak.sa.h praj-a+patis* tatra !sahas-a*arka* iva*agamat ! yo* *abhi.sikta.h praj-a+-i/s-an-am !-adhipatye viri?ncin-a !!2015.3! tato* *abhimanyam-ana.h sva.m* !sarvato* *adhikam eva sa.h ! sabh-ay-a.m* m-anito* devair* !natv-a vidhim up-avi/sat !!2015.4! sa* pa/syann* abhito* dev-an !-as-ina.m* /sivam aik.sata ! aik-agra.m* brahma.ni pr-apta.m* !v-asudeve nija+-atmana.h !!2015.5! a+k.rta+pra.nati.m* ta.m* ca !j?n-atv-a dak.so* *ati+m-anav-an ! /sapam-ana/s* ca kop-at ta.m* !deva+-ad-in idam -aha sa.h !!2015.6! na matsar-an* na ca*a+j?n-anat !ki.m+cid* dev-a* vad-amy* aham ! ki.m+tu s-am-anyato* v.rtta.m* !s-adh-un-a.m* kathay-ami va.h !!2015.7! ity+-adi+m-ani+bh-a.s-ay-a* !yuktibhi.h svasya s-adhut-am ! dar/sayitv-a sur-a.m/s* cakre !garha.n-a.m* /sa.m+karasya sa.h !!2015.8! loka+p-ala+ya/so+hant-a !nir+lajja.h /sa.m+karo* hy* ayam ! san+mary-ad-a.m* samulla;nghya !stabdho* *asm-an avamanyate !!2015.9! j-am-at.rtv-at tu /si.syo* me !guru.m* v-ac-a*api m-am asau ! pratyutth-ana+abhiv-ada+arha.m* !sadasy* -ad.rtav-an na vai !!2015.10! marka.ta+ak.sa.h kriy-a+h-ino* !bh-uta+sa;ng-i dig+ambara.h ! /sma/s-ana+v-as-i mu.n.da+srak !cit-a+bhasma+anulepana.h !!2015.11! a+/siv-aya /siva+-akhy-aya !na.s.ta+/sauc-aya dur+h.rde ! datt-a may-a*an+icchat-a*api !kany-a tasmai vidhi+codan-at !!2015.12! so* *aya.m* bh-uri+dur+-ac-aro* !yaj?ne bh-aga.m* na /sa.m+kara.h ! pr-apnotv* iti krudh-a /saptv-a !dak.sas* ta.m* sva+-alaya.m* yayau !!2015.13! /saptv-a /sivam.* vrajanta.m* ta.m* !nandik-a+-i/sa.h /sa/s-apa ca ! dak.so* *astu tattva+vi+mukho* !basta+-asyo* vapur+-atma+dh-i.h !!2015.14! iti /saptv-a praj-a+adhyak.sa.m* !tato* nand-i tad+-a/srit-an ! vipr-an api krudh-a sarv-a?n* !*cha/s-apa*aru.na+locana.h !!2015.15! veda+v-ade.su muhyantu !sarva+bhak.sy-a* dvi+j-ataya.h ! v.rttyai vidy-a+vrata+dhar-a* !y-acak-a* vicarantv* iha !!2015.16! iti vipr-a?n* *chapanta.m* ta.m* !vaidik-an api nandinam ! v-ik.sya kruddho* bh.rgu.h /saiv-an !a/sapad* d-aru.no* dvi+ja.h !!2015.17! bhava+vrata+dhar-a* ye ca !ye ca t-an sam+anu+vrat-a.h ! p-akha.n.dinas* te bhavantu !sac+ch-astra+paripanthina.h !!2015.18! na.s.ta+/sauc-a* m-u.dha+dhiyo* !ja.t-a+bhasma+asthi+dh-ari.na.h ! vi/santu /siva+d-ik.s-ay-a.m* !yatra daiva.m* sur-a+-asavam !!2015.19! /sapaty* eva.m* bh.rgau /saiv-an !vi+man-a.h /sa.m+karas* tata.h ! utth-aya kail-asam ag-at !p-ar.sadai.h sahito* nijai.h !!2015.20! atha ko+api makha.m* kartu.m* !rudra+y-aga.m* vin-a bhuvi ! na*a/sakat kva+api devo* *api !k-alo* *ay-ad* vi+makho* mah-an !!2015.21! tato* dak.sa.h svaya.m* yaj?nam !-arebhe m-ana+na.s.ta+dh-i.h ! /sivam ekam an+-ah-uya !yukto* devais* tath-a*.r.sibhi.h !!2015.22! an+-adara.m* /sa.m+karasya !j?n-atv-a brahm-a tath-a*a+cyuta.h ! apy* -adar-at sam-ah-utau !tan+makha.m* na*eva jagmatu.h !!2015.23! dak.se.na kany-a*api nij-a !/sa.m+kara+dve.sata.h sat-i ! na*-ahut-a kanyak-as* tv* any-a.h !sam-ah-ut-a.h sa+bhart.rk-a.h !!2015.24! vim-an-ani sam-aruhya !y-ant-ir* gagana+vartman-a ! sura+a;ngan-a.h pitur* yaj?na.m* !v-ik.sya h.r.s.t-a*abhavat sat-i !!2015.25! an+-ah-ut-a*api s-a pitr-a !dra.s.tu.m* yaj?na+mah-a+utsavam ! aty+utsuka+udyat-a gantu.m* !babh-uva strai.na+dh-i+va/s-at !!2015.26! /sa.m+kare.na ni.siddh-a*api !yuktibhir* bahudh-a*eva s-a ! ga.nai.h katipayair* yukt-a !pitur* yaj?na.m* ha.th-ad* yayau !!2015.27! /siva+dve.sa+va/s-ad* dak.so* !na t-a.m* d.r.s.ty-a*apy* avaik.sata ! an+-ad.rt-a tata.h s-a*api !tasmai cukrodha m-anin-i !!2015.28! a+rudra+bh-aga.m* yaj?na.m* ca !v-ik.sya dak.sa.m* sat-i ru.s-a ! nirbhartsya bahudh-a deha.m* !jahau sadya.h sam-adhin-a !!2015.29! tato* rudra+ga.n-a* dak.sa.m* !hantum abhy-apatan hi t-an ! bh.rgur* gh-atayitau.m* vahner* !dev-an samudap-adayat !!2015.30! tair* ulmuka+prahara.nair* !.rbhu+sa.mj?nair* itas* tata.h ! hanyam-an-a* rudra+ga.n-a.h !pal-ayanam akurvata !!2015.31! eta.m* v.rtta+antam a+khila.m* !kail-ase n-arada.h /sivam ! sam-agatya*-aha tac* *chrutv-a !bh.r/sa.m* krodham av-apa sa.h !!2015.32! sva+ja.t-ay-a.h sa* utp-adya !v-ira+bhadra.m* ga.na+adhipam ! pr-aha dak.sa.m* sa+yaj?na.m* tva.m* !jahy* adya*eva*avic-arayan !!2015.33! ity* -aj?napto* yayau sadya.h !so* *api dak.sa+makha.m* v.rta.h ! ga.nair* anyair* dhar-a.m* sarv-a.m* !kampayan giri+r-a.d* iva !!2015.34! tatra gatv-a yaj?na+ku.n.dam !utkhanya ma.n.dapa+-adi ca ! dagdhv-a dak.sasya tu /sira/s* !chitv-a vahnau juh-ava sa.h !!2015.35! tat+pak.sa+p-atino* dev-an !.r.s-i.m/s* ca*apy* ulmuka+-adibhi.h ! /saiv-a.h sa.mt-a.day-am -asur* !ma.nimat+pra+mukh-a* api !!2015.36! chinna+bhagna+prat-ik-as* te !cakru.h sarve pal-ayanam ! k.rta+k-ary-a* rudra+ga.n-a.h !kail-asa.m* punar* -ayayu.h !!2015.37! tata.h k-ale bahu+tithe !vyat-ite *a+khila+nir+jarai.h ! pr-arthita+-i/sa+anugrahe.na !ch-aga+-asyo* j-ivati sma sa.h !!2015.38! m-anena+ittham an+artho* *abh-ud* !dak.sasya*api praj-a+pate.h ! /sa.m+kara+avaj?nay-a loke !garha.n-a ca*api bh-uyas-i !!2015.39! *** atha dur+v-asasa.h sa+-ak.s-ad* !raudrasya ca tapo+nidhe.h ! api m-an-at par-a+bh-uti.m* !kathay-ami /s.r.nu dvi+ja !!2015.40! ambar-i.sa+abhidho* r-aj-a !s-urya+va.m/sa+samudbhava.h ! sapta+dv-ipavat-i.m* p.rthv-i.m* !pur-a*a/s-as-in* mah-a+mati.h !!2015.41! harim -ije mah-a+yaj?nai.h !pit.rvat p-alayan praj-a.h ! n-an-a+vrat-ani d-an-ani !so* *akarod* *dhari+tu.s.taye !!2015.42! dev-an-am api du.s+pr-apa.m* !sva+ai/svarya.m* k.sa.na+bha;nguram ! j-anan viraktas* tatra*asau !sneha.m* n-ar-aya.ne vyadh-at !!2015.43! sat-a.m* sam-agama.m* kurvan !bhakti.m* nava+vidh-a.m* harau ! cak-ara*eka+man-as* tena !sa.mtuto.sa sa* vai bh.r/sam !!2015.44! tu.s.ta.h sa* tasya rak.s-a+artha.m* !cakra.m* sv-iya.m* su+dar/sanam ! tat+p-ar/sve sth-apay-am -asa !sarva+a+ri.s.ta+vin-a/sanam !!2015.45! sa* ekad-a tu n.r+patir* !dadh-ara dv-a+da/s-i+vratam ! s-a.mvatsara.m* madhu+vane !sa+bh-arya.h k.r.s.na+tu.s.taye !!2015.46! vrata+ante k-artike m-asi !tri+r-atra.m* samupo.sita.h ! hare.h k.rtv-a mah-a+puj-a.m* !dadau d-an-ani bh-uri/sa.h !!2015.47! dv-a+da/sy-a.m* br-ahma.n-an samyak !tarpayitv-a*i.s.ta+bhojanai.h ! karoti p-ara.n-a.m* y-avad* !dur+v-as-as* t-avad* -ayayau !!2015.48! a+tithi.m* tam up-ay-ata.m* !pratyutth-ana+-asana+-adibhi.h ! m-anayitv-a bhojana+artha.m* !pr-arthay-am -asa bh-u+pati.h !!2015.49! tath-a*ity* uktv-a muni.h sn-atu.m* !k-alind-im agamad* drutam ! m-adhy-ahnika.m* kurvato* *asya !vilambas* tatra ca*abhavat !!2015.50! dv-a+da/sy-a.m* p-arayan r-aj-a !muni.m* j?n-atv-a vilambitam ! vipr-a?n* *ch-astra+vido* *ap.rcchat !kartavya.m* svasya sa;nka.te !!2015.51! br-ahma.na+atikrame do.so* !dv-a+da/sy-a.m* ca*apy* a+p-ara.ne ! ato* may-a*atra ki.m* k-aryam !ity* ukt-as* te *abruvan dvi+j-a.h !!2015.52! tva.m* p-araya*ambhas-a yasm-ad* !a/sita.m* na*a/sita.m* ca tat ! ity* -aj?napto* dvi+jai.h so* *api !p-ara.n-am ambhas-a vyadh-at !!2015.53! atha*-agato* munir* j?n-atv-a !n.r+pati.m* k.rta+p-ara.nam ! sva+agra+pujyatva+m-ana+uttha.m* !krodha.m* pr-apya*abravic* ca tam !!2015.54! re nir+daya /sr-i+mada+andha !vi.s.nv+a+bhakta+-i/sa+m-anavan ! nir+a;nku/sa.h karo.si tva.m* !k-ama.m* dharma+vyatikramam !!2015.55! tva.m* m-am a+tithim -ay-atam !-atithyena nimantrya tat ! a+dattv-a bhuktav-a.ms* tasya !sadyas* te dar/saye phalam !!2015.56! ity* uktv-a ro.sa+t-amra+ak.sa.h !k.rty-a.m* k-ala+anala+upam-am ! sva+ja.t-ay-a.h sa* utp-a.tya !pr-ahi.not tad+vadh-aya t-am !!2015.57! kha.dga+hast-am -apatant-i.m* !v-ik.sya t-a.m* n.r+pati.h sa* tu ! na/svara.m* deham -atm-ana.m* !nitya.m* j-anan na vivyathe !!2015.58! tad-a su+dar/sana.m* cakra.m* !sthita.m* tad+avan-aya yat ! tat t-a.m* k.rty-a.m* pur-a dagdhv-a !p.r.s.tha+lagna.m* muner* abh-ut !!2015.59! cakra+agnin-a dahyam-ano* !muni/s* cakre pal-ayanam ! pr-a.n-an rirak.si.su.h sv-iy-an !sa* babhr-ama di/so* da/sa !!2015.60! yatra yatra muni.h pr-ay-at !tatra tatra su+dar/sanam ! tam anvagacchac* ch-ay-a*iva !m.rtyur* v-a dehina.m* yath-a !!2015.61! p-at-ale ca*antarik.se *api !dik+p-al-an-a.m* ca dh-amasu ! ka?n+cit tr-at-aram a+pr-apto* !brahm-a.na.m* /sara.na.m* yayau !!2015.62! na*aha.m* sam+arthas* tr-atu.m* tv-am !ity* ukto* brahma.n-a*api sa.h ! /sa.m+kara.m* /sara.na.m* pr-ay-at !so* *api pr-aha viri?ncivat !!2015.63! tr-ayasva*ity* -arta+n-adena !dhvanayan ambara.m* tata.h ! vaiku.n.the harim abhyetya !pra.namya pr-aha p-ahi m-am !!2015.64! tvad+bhaktasya*apy* akaravam !apar-adham a+buddhita.h ! k.s-antv-a ta.m* k.rpay-a n-atha !cakr-an* m-a.m* p-atum arhasi !!2015.65! ity* uktavanta.m* ta.m* pr-aha !harir* nir+m-ana+vallabha.h ! aha.m* bhakta+par-adh-ino* !na sva+tantro* *asmi ni/scitam !!2015.66! na*aha.m* sam+artho* mad+bhakta+ !+drohi.n-a.m* rak.sa.ne tata.h ! tam eva /sara.na.m* gaccha !sa* tv-a.m* cakr-ad* avi.syati !!2015.67! ity* ukta.h sa* mah-a+ka.s.ta.m* !pr-apto* m-ana+va/s-an* muni.h ! sadyo* m-ana.m* vih-aya*eva !r-aj-ana.m* /sara.na.m* yayau !!2015.68! d-ur-ad* vilokya sa* n.r+pa.m* !p-ahi p-ah-i*ity* ud-irayan ! ta.m* k.satram api sa+a.s.ta+a;nga.m* !pra.nan-ama k.rta+a?njali.h !!2015.69! tato* r-aj-a hare/s* cakra.m* !stutv-a tad+bhayato* munim ! mocay-am -asa k.rpay-a !tam -anarca ca sa+-adaram !!2015.70! ittha.m* m-anena su+mahat !ka.s.ta.m* dur+v-asas-a dvi+ja ! pr-apta.m* sarva+bhayena*api !ta.m* bhakto* d-uratas* tyajet !!2015.71! evam anye *api bahavo* !r-aj-ana* .r.sayas* tath-a ! m-anena lebhire ka.s.ta.m* !mahac* ca*apa+ya/so* bhuvi !!2015.72! lobha+-adyair* abhibh-ut-an-am !ittha.m* te k-irtit-a* may-a ! kath-a* vasi.s.tha+mukhy-an-a.m* !sa.mk.sepe.na dvi+ja+uttama !!2015.73! sa+avadh-anair* ato* bhaktair* !d-ur-ad* ete mah-a+araya.h ! h-atavy-as* tena bhakti.h sy-an* !nir+vighna+i.s.ta+phala+prad-a !!2015.74! su+vrata* uv-aca: iti tasya vaco* ni/samya h.r.s.to* ! dvi+ja+varya.h sa* babh-uva bhakta+sa;nghai.h ! sa+kalai.h saha ta.m* tato* vavande ! h.rdaye tac* ca dadhat sva+dharma+ni.s.tha.h !!2015.75! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne m-anena dak.sa+durv-asaso.h par-abhava+n-am-a pa?nca+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tatra*utsave sam-ay-at-a* bh-a.n.d-ira+purato* n.r+pa ! pr-arthayan sva+pura.m* netu.m* !hari.m* r-aja+kum-arak-a.h !!2016.1! bhaktai.h pariv.rta.h so* *atha !te.s-a.m* priya+cik-ir.say-a ! bh-a.n.d-ira+puram abhy-ay-at !kapil-a+.sa.s.thik-a+dine !!2016.2! ta.m* vy-aghra+jid* r-aja+putra.h !/sraddh-av-an ati+/suddha+dh-i.h ! m-ula+jid* de/sa+jit pr-ity-a !paray-a*eva si.sevire !!2016.3! deva+r-ama+-adayo* vipr-as* !ta.m* ca*asevanta bhaktita.h ! anye ca bahavo* vai/sy-a.h !/s-udr-a* yo.s-a/s* ca /saktita.h !!2016.4! tatra bh-adrapada+am-ay-a.m* !br-ahma.n-an sa* sahasra/sa.h ! yath-a+i.s.ta.m* bhojay-am -asa !pit.r+udde/sena var.ni+r-a.t !!2016.5! atha*apara+ahna+samaye !sabh-a tatra*abhavac* *chubh-a ! divya+si.mha+-asane reje !tan+madhye sa* sat-a.m* pati.h !!2016.6! prau.dha+-ak.rti.h sama+vapu.h !padma+cchada+sama+-ik.sa.na.h ! d-irgha+b-ahur* ghana+/sy-ama.h !sa+smita+-asya+saro+ruha.h !!2016.7! p-ina+a.msa.h kambu+ka.n.tha/s* ca !su+n-asa/s* ca vi/s-ala+h.rt ! vali+valgu+udara.h saumyo* !nimna+n-abhir* ud+agra+p-at !!2016.8! -urdhva+pu.n.dra.m* lal-a.te ca !tulas-i+m-alike gale ! dadhat sita+ambara+dharo* !var.ni+ve.sa+mano+hara.h !!2016.9! bhaktai/s* candana+pu.spa+srak+ !+/sekhara+-adibhir* arcita.h ! dadhad* dak.si.na+p-a.nau ca tulas-i+k-a.s.tha+m-alik-am !!2016.10! karu.na+-ardra+d.r/s-a bhakt-an !pa/syan sa* parito* nij-an ! har.say-am -asa bhagav-an !nija+vaktra+arpita+-ik.sa.n-an !!2016.11! ni.sedus* tasya puratas* !ty-agino* munaya.h prabho.h ! t-a.m/s* ca*abhito* nar-a* n-arya.h !sva+sva+mary-aday-a*a+khil-a.h !!2016.12! t-u.s.n-i.m* te.su*upavi.s.te.su !sva+vaco+a+m.rta+lipsu.su ! sarve.su bhakta+sa;nghe.su !sa* -uce madhura.m* vaca.h !!2016.13! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nvantu sarve g.rhi.nas* !ty-agina/s* ca vaco* mama ! vad-ami nanu yu.sm-aka.m* !/sreyas+k.rt sarvath-a sad-a !!2016.14! a+hi.ms-a*eva paro* dharma* iti !veda+anu/s-asanam ! asti*iti sarvath-a varjy-a !hi.ms-a sarvair* mad+-a/sritai.h !!2016.15! vapu.s-a vacas-a kva+api !manas-a va*api dehina.h ! kasya*api na*eva kartavyo* !droho* nija+hita+-ipsubhi.h !!2016.16! deva+udde/sena yaj?ne *api !hi.ms-a k-ary-a na karhi+cit ! sautr-ama.ny-am api sur-a+ !+graha.h k-aryo* na m-amakai.h !!2016.17! yasmai dev-aya devyai v-a !sur-a+m-a.msa+arpa.na.m* bhavet ! yad+agre j-iva+hi.ms-a ca !sy-at sa* m-anyo* na s-a na ca !!2016.18! tayor* vrata.m* na kartavya.m* !na tan+mantra+japas* tath-a ! an+-apadi na kartavy-a !t-abhy-a.m* natir* api kva+cit !!2016.19! na /sravy-a na*eva p-a.thy-a/s* ca !granth-a.h kaula+ar.nava+-adaya.h ! -urdhva+-amn-ayo* veda+b-ahyo* !bhavati*ity* avagamyat-am !!2016.20! may-a ni.siddham etad* ye !kurv-iran bhuvi m-anav-a.h ! te.s-a.m* heya.h prasa;ngo* *api !mad-iyair* -apada.m* vin-a !!2016.21! adya+prabh.rti ye ke+api !man+ni.siddham ida.m* nar-a.h ! -acari.syanti te.s-a.m* vai !va.m/sa+cchedo* bhavi.syati !!2016.22! dhana+n-a/so* r-ajya+n-a/sa.h !prati.s.th-a+h-inat-a tath-a ! bhavi.syaty* a+ya/so* bh-uri !te.s-a.m* m-am avaj-anat-am !!2016.23! te.s-a.m* pum+artha* eko* *api !na setsyati kad-a+cana ! m.rtv-a te niray-an ghor-an !y-asyanty* atra na sa.m/saya.h !!2016.24! su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a harer* v-akya.m* !vy-aghra+jin+n.r+pati.h su+dh-i.h ! natv-a ta.m* pra+a?njali.h proce !tat+p-ada+eka+d.r.dha+-a/sraya.h !!2016.25! kula+-ac-ara+upapanna.m* no* !nava+r-atra+vrata.m* hare ! asti devy-a* v-ar.sika.m* tat !pr-atar* -arabhya sa;ngatam !!2016.26! kartavya.m* v-a na k-arya.m* tad* !asm-abhis* tvad+up-a/sritai.h ! tatra kva+cit kva+cid* hi.ms-a !sur-a+p-ana.m* ca d.r/syate !!2016.27! yad* atra yukta.m* tad* br-uhi !tva.m* hi dharma+pravartaka.h ! ity* uktas* tena bhagav-an !ida.m* prov-aca yukta+k.rt !!2016.28! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: r-ajas-as* t-amas-a* dev-a.h !sur-a+m-a.msa+a/sana.m* n.r+pa ! kurvate s-attvik-a* na*eva !dev-a* devya/s* ca karhi+cit !!2016.29! p-arvat-i s-attvik-i dev-i !yath-a lak.sm-i/s* ca veda+s-u.h ! dharma+j?n-ana+tapo+yoga+ !+vair-agya+-adi+gu.na+-urjit-a !!2016.30! asm-aka.m* s-a tu p-ujy-a*asti !/sa.m+kara+pr-a.na+vallabh-a ! nava+r-atra+vrata.m* tasy-a* !bhavati*ity* avagamyat-am !!2016.31! s-attvik-an-a.m* tu dev-an-a.m* !dev-in-a.m* ca nara+adhipa ! vrata+arc-a+-adi vidh-atavya.m* !na*itare.s-a.m* tu karhi+cit !!2016.32! p-arvaty-a* na priy-a hi.ms-a !saha paty-a tapo+rate.h ! tad+agre *api ca t-a.m* ye tu !kuryus* te hy* asur-a* nar-a.h !!2016.33! atas* tasy-a* vrate r-ajan !madya+m-a.msa+arcana+anvita.h ! kula+-ac-ara.h kva+cit sy-ac* cet !ta.m* tv* a+dharmam avehi vai !!2016.34! j-iva+hi.ms-a bhaved* yatra !sur-a+p-ana.m* ca yatra v-a ! vyabhic-aro* bhaved* yatra !ty-ajyo* dharma.h sa* d-urata.h !!2016.35! dharma+-abh-aso* hy* a+dharmo* *asau !tat+ty-age na*asti p-atakam ! ty-ago* *asya paramo* dharma.h !sac+ch-astra+pramito* *an+agha !!2016.36! k.sudr-a* dev-a/s* ca devyo* va !ye syur* madya+-ami.sa+priy-a.h ! t-amas-an-a.m* na kartavya.m* !vrata.m* te.s-a.m* ca p-ujanam !!2016.37! s-attvik-an-a.m* vai.s.nav-an-a.m* !bhavat-a.m* m-am upeyu.s-am ! hi.ms-a+priya+sura+arc-a+-adi !na*ucita.m* hi mumuk.sat-am !!2016.38! a+dharmasya priy-a hi.ms-a !hy* a+hi.ms-a dharma+vallabh-a ! a+dh-armik-a.n-am -ady-a*i.s.t-a !dh-armik-a.n-a.m* tath-a*itar-a !!2016.39! t-amasebhyo* na bhetavya.m* !bhaktai.h k.r.s.nasya karhi+cit ! yata.h sa* k-ala+m-ay-a+-ader* !apy* asty* eva niy-amaka.h !!2016.40! nind-a tu na*eva kartavy-a !te.s-a.m* tat+sevin-a.m* tath-a ! /s-aktai.h s-aka.m* viv-ada/s* ca !na kartavyo* hi m-amakai.h !!2016.41! su+vrata* uv-aca: /srutv-a*etad* bhagavad+v-akya.m* !n.r+patir* na.s.ta+sa.m/saya.h ! om iti pratijagr-aha !tad+-aj?n-a.m /siras-a n.r+pa !!2016.42! br-ahma.n-as* ta.m* tad-a natv-a !procur* n-ar-aya.na.m* prabhum ! nava+r-atra+vrate ki.m+cit !pra.s.tavya.m* na.h /s.r.nu prabho !!2016.43! vaya.m* hi vai.s.nav-a.h sarve !bhav-amas* tvat+pada+-a/sray-a.h ! vrata.m* t-amasa+dev-an-a.m* !pr-aya/so* na*eva kurmahe !!2016.44! kurvanti b-ahyata.h ke+cit !kula+dharma+va/s-ad* dvi+j-a.h ! te *apy* adya dinata.h sv-amin !na kari.syanti tat kila !!2016.45! ki.m* tv* asmaj+j-ivik-a tatra !bhavati*iti jagat+pate ! p-uj-a+p-a.tha+sth-apana+-adi !k-ara.n-iya.m* tu vidyate !!2016.46! tat kury-ama na v-a deva !br-uhy* etan* no* yath-a+ucitam ! iti t-an vadato* vipr-an !n-ila+k-a.n.tho* *abrav-id* vaca.h !!2016.47! j-ivik-a+v.rttaye svasya !p-aratantre.na v-a dvi+j-a.h ! ca.n.dy-+arc-ay-a.h p-ujana+-adi !k-ara.n-iya.m* ca b-ahyata.h !!2016.48! -apady* an+anya+gatikai.h !k.rte v-a tatra k-arite ! pr-aya/s+citta.m* vidh-atavya.m* !yath-a+arha.m* tasya /suddhaye !!2016.49! yajam-anena*a+vidita.m* !vrata.m* c-andr-aya.na.m* tu tai.h ! nimitta+antaram uddi/sya !kartavya.m* sva+agha+nuttaye !!2016.50! vidy-ac* ced* yajam-anas* tat !tarhy* asau m-ana+na.s.ta+dh-i.h ! sva+-a/sritasya hared* v.rtti.m* !tad+gupta.m* k-aryam eva tat !!2016.51! su+vrata* uv-aca: /srutv-a*iti bhagavad+v-akya.m* !pr-apta+-apat+k-ala+nirgam-a.h ! prasann-a* br-ahma.n-a* bh-uya.h !papracchus* ta.m* nara+i/svara !!2016.52! br-ahma.n-a* -ucu.h: mah-a+rogai.h p-i.dit-an-a.m* !bh-uta+preta+-adibhis* tath-a ! b-ala+v.rddha+graha+-adyai/s* ca !ki.m* japya.m* tan+niv.rttaye !!2016.53! deha+avas-ana+samaye !ki.m* ca japya.m* janai.h prabho ! uttam-a*eva gatir* yasmin !japye sy-ad* api p-apin-am !!2016.54! sa+k-amair* v-a*api ni.s+k-amair* !yaj* japta.m* stotram i/svara ! v-a?nchita+artha.m* prayacchet tat !k.rpay-a vaktum arhasi !!2016.55! su+vrata* uv-aca: ittha.m* n-ar-aya.na+muni.h !sa.mp.r.s.tas* tair* dvi+janmabhi.h ! abrav-in* n.r+pate v-ac-a !har.sayann* a+khila.m* sada.h !!2016.56! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nuta br-ahma.n-a/s* ca*anye !sarve /s.r.nvantu mad+vaca.h ! stotra.m* /sreyas+kara.m* vacmi !sarva+stotra+/siro+ma.nim !!2016.57! bh-arate d-ana+dharme.su !vi.s.nor* n-ama+sahasrakam ! bh-i.smo* yudhi+.s.thira.m* pr-aha !japya.m* tad* iti me matam !!2016.58! arth-a.h sarve *api setsyanti !t-avat-a*eva dvi+ja+uttam-a.h ! tasm-at sarve.su k-arye.su !japyam etaj* janai.h sad-a !!2016.59! tath-a /sr-imad+bh-agavata+ !+prokta.m* n-ar-aya.na+-atmakam ! kavaca.m* japan-iya.m* ca !sarva+upadrava+n-a/sanam !!2016.60! yath-a+k-arya.m* yath-a+vitta.m* !pura/s+cara.nam etayo.h ! d.r.s.tv-a vidh-ana.m* kartavya.m* !pura/s+cara.na+paddhatau !!2016.61! yath-a+vidhi k.rte tasmin !k-arya+siddhir* bhaven* n.r.n-am ! etad* dvaya.m* tato* japya.m* !sarvair* eva dvi+j-atibhi.h !!2016.62! kasmi.m/s+cid* api k-arye *atra !k.sudra+mantr-as* tu karhi+cit ! sadya.h+phal-a* api janair* !na japtavy-a mad+-a/sritai.h !!2016.63! madya+m-a.msa+priy-a* dev-a* !r-ajas-as* t-amas-a/s* ca ye ! japy-a na te.s-a.m* mantr-a/s* ca !mok.sa+a;nkura+nik.rntan-a.h !!2016.64! ye t-a?n* japanti te n-una.m* !bhuktv-a*eva niray-an bah-un ! pr-apnuvanti pi/s-acatv-a.m* !.d-akin-itva.m* ca yo.sita.h !!2016.65! etad* dvaya.m* tata.h sarvai.h !sarva+k-arye.su sarvad-a ! sa+k-amair* v-a*api ni.s+k-amai.h !pa.than-iya.m* dvi+ja+uttam-a.h !!2016.66! atha+v-a hanuman+mantro* !japya.h sadya.h+phala+prada.h ! yath-a+vidhi yath-a+/sakti !brahma+carya+vrata+sthitai.h !!2016.67! su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a bhagavato* !v-akya.m* te br-ahma.n-a* n.r+pa ! jan-a/s* ca*anye sa+bh-u+p-al-as* !tad* g.rh-itv-a vavandire !!2016.68! evam -ananandayan bhakt-an !anna+k-u.ta+utsava+avadhi ! tatra*u.sitv-a tata.h pr-ay-an* !mo.da+gr-ama.m* harir* n.r+pa !!2016.69! pathi gr-ame.su bhakt-an-am !eka.m* dve v-a dine vasan ! dinai.h katipayai.h pr-apa !gr-ama.m* ta.m* sa+anugo* hari.h !!2016.70! tatra*arcito* *asau dala+jit+pradh-anai.h ! k.satra+prav-irair* dina+pa?ncaka.m* ca ! vidh-aya v-asa.m* sukha+do* jan-an-a.m* ! gr-ama.m* tato* *ag-ad* alay-a+abhidh-anam !!2016.71! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne t-amasa+deva+vrata+-adi+nir-upa.na+n-am-a .so+.da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: n-ar-aya.na+-adibhis* tatra !ratha+k-arai.h samarcita.h ! /se.sa+p-a.tam upey-aya !gr-ama.m* nara+pate hari.h !!2017.1! l-ala+jid+ratha+k-are.na !s-aka.m* m-atr-a sutena ca ! tatra*arcyam-ana.h kati+cid* !din-any* avasad* -i/savara.h !!2017.2! tato* vasanta+pa?ncamy-a.m* !bh-adra+gr-ama up-agamat ! bhagav-an sa+anugas* tatra !mah-a+utsavam ak-arayat !!2017.3! m-ula+sundara+/sarma+-ady-a.h !samasevanta v-a.dav-a.h ! tatra vai/sy-a* v.rddha+ratna+ !labdha+deva+-adaya/s* ca tam !!2017.4! ratha+k-ar-a/s* ca vi/sr-ama+ !+m-ava+r-ama+jid+-adaya.h ! /s-udr-a/s* ca n-atha+mukhy-as* tam !-adare.na si.sevire !!2017.5! bahavo* milit-as* tatra !bhakt-a* de/sa+antara+-agat-a.h ! pup-ujus* te ca ta.m* pr-it-a* !gandha+pu.spa+dhana+-adibhi.h !!2017.6! a+para+ah.ne sabh-a tatra !babh-uva mahat-i n.r+pa ! tan+madhya+p-i.the bhagav-an !ni.sas-ada sukha+prada.h !!2017.7! mary-aday-a*upavi.s.t-a.ms* t-an !sva+-anana+arpita+locan-an ! bhakt-an -anandayann* -uce !var.ni+indro* vacana.m* hari.h !!2017.8! sarve.s-a.m* dehin-a.m* bhakt-a.h !k.r.s.na+bhaktir* vimukti+d-a ! udeti s-a tu sat+sa;ng-an* !na/syaty* asura+sa;ngata.h !!2017.9! asur-a.n-a.m* tata.h sa;ngo* !na*eva k-aryo* mumuk.subhi.h ! lak.sa.nair* n.r.su te j?ney-as* !taj+j-atir* na*asti yat p.rthak !!2017.10! etac* *ch.rtv-a bhakta+pater* !vacana.m* sva+hita+-avaham ! m-ula+/sarm-a vipra+varas* !ta.m* pra.namya*idam abrav-it !!2017.11! m-ula+/sarm-a*uv-aca: varjya+sa;ng-as* tvay-a prokt-a* !asur-a* ye jagat+pate ! lak.sa.n-ani bubhuts-amas* !te.s-a.m* vayam iha*a?njas-a !!2017.12! t-ani tva.m* k.rpay-a sv-amin !vaktum arhasi sarva+vit ! iti sa.mcoditas* tena !vipre.na harir* abrav-it !!2017.13! /sr-i+n-araya.na+munir* uv-aca: k.r.s.na+k.r.s.na+avat-ar-a.n-a.m* !tad+bhakt-an-a.m* ca v-a.dava ! droha+-acara.nam ity* etan* !mukhya.m* lak.sa.nam -asuram !!2017.14! tac* ca sv-abh-avika.m* hy* eva !te.s-am ity* avadh-aryat-am ! j?neya.m* ca*anyad* b-ahyatas* tu !bhakty+-a.topa+pradar/sanam !!2017.15! k.r.s.na+tad+bhakta+m-ah-atmya+ !+caritre.sv* adbhute.sv* api ! do.sa+d.r.s.tir* iti j?neyam !anyac* ca*asura+lak.sa.nam !!2017.16! hi.ms-a+sur-a+pala+pre.s.tha+ !+deva+dev-i.su ni/s+cal-a ! i.s.ta+dh-is* tan+mantra+japas* !tad+arc-a tad+vrata+kriy-a !!2017.17! tad-iya+grantha+pa.thana+ !/srava.na+-adi+prasaktat-a ! tad+d-ik.s-a+dh-ara.na.m* ca*iti !lak.sm-a.ny* a+mara+vidvi.sam !!2017.18! buddhi+p-urva.m* j-iva+hi.ms-a !sur-a+p-ana.m* pala+a/sanam ! sv-iya+itara+str-i+gamana.m* !lak.sa.na.m* viddhi ca*-asuram !!2017.19! uddhatatva.m* ca k-amena !ru.s-a lobhena v-a dvi+ja ! m-anena v-a madena*api !lak.sa.na.m* hy* -asura.m* hi tat !!2017.20! rasa+-asv-ade lolupatva.m* !var.na+sa.mkara+k-arit-a ! sva+var.na+-a/srama+dharmasya !b-ahyata/s* ca pradar/sanam !!2017.21! evam -ad-ini lak.sm-a.ni !j?n-atavy-ani sura+dvi.s-am ! sa.mk.sepe.na may-a*ukt-ani !ye.su syus* t-ani te *asur-a.h !!2017.22! sa;ngas* te.s-a.m* na kartavya.h !k.r.s.na+bhaktair* an+-apadi ! ye kari.syanti te bhra.s.t-a* !bh-avy-a.h sva+/sreyaso* *adhvana.h !!2017.23! su+vrata* uv-aca: iti /sik.s-a+vaca.h /srutv-a !m-ula+/sarm-a harer* dvi+ja.h ! sada.h+sth-a/s* ca*itare bhakt-a.h !pratyag.rh.na.ms* tath-a*iti tat !!2017.24! eva.m* /sik.s-a+vacobhi.h sv-an !bodhayan praty+aha.m* prabhu.h ! din-any* u.sitv-a .sa.t tatra !yay-av* ambu+dhi+kh-a.dik-am !!2017.25! naubhir* utt-irya t-a.m* pr-ay-ad* !a?nj-ara+-akhya.m* pura.m* tata.h ! pup-uju.h kacar-a+-ady-as* ta.m* !tatra vipr-a* mah-a+muda.h !!2017.26! din-any* u.sitv-a kati+cit sa* tatra ! sv-am-i bhuja.m+ga+-akhya+pura.m* tato* *ag-at ! sad+dharma+sa.msth-apanae* udyato* *as-av* ! a+dharma+m-ula+utkh-anane pa.t-iy-an !!2017.27! sa.mpr-aptam -akar.nya ca paura+bhakt-a* ! vi+citra+v-aditra+ravai.h saha*-a/su ! y-anai* ratha+a/sva+-adibhir* abhyupetya ! d.r.s.tv-a ca sa+a.s.ta+a;ngam amu.m* pra.nemu.h !!2017.28! t-an m-anayitv-a*anugat-an yath-a+arha.m* ! vi+citra+y-ane.su vi.s-adayitv-a ! bhakt-an svaya.m* saindhava+varyam -i/sa* ! -aruhya tai.h s-akam up-avi/sat tat !!2017.29! tatra sundara+jito* niketane ! tva.s.tur* -atma+vasati.m* cak-ara sa.h ! sva+anug-a.m/s* ca samav-asayat pure ! bhakta+ve/smasu yath-a+arham -i/sit-a !!2017.30! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne asura+lak.sa.na+bhuja.m+ga+pura+-agamana+n-am-a sapta+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: /sruta+aty+adbhuta+c-aritra.m* !praty+ak.sa.m* v-ik.sya ta.m* prabhum ! paur-as* tad+v-ik.sa.na+utka.n.th-a* !lebhire parama.m* sukham !!2018.1! paricary-a.m* mud-a tasya !te *atha cakrur* a+tandrit-a.h ! te.s-a.m* katipay-an-a.m* te !n-am-ani n.r+pate bruve !!2018.2! -adya.h sundara+jit tatra !h-ira/s* ca bhagav-a.ms* tata.h ! j-iva.h pr-ago* deva+r-amas* !tath-a n-ar-aya.na.h su+dh-i.h !!2018.3! r-aghava+pra+mukh-a/s* ca*anye !tak.s-a.nas* ta.m* si.sevire ! tath-a pray-aga+jin+mukhy-a.h !br-ahma.n-a/s* ca*ati+bh-avata.h !!2018.4! /siva+r-ama/s* ca hara+jid* !utkaro* vallabha+-adaya.h ! /s-udr-a* mall-a/s* ca g-a;ngeya+ !+mukhy-a.h paryacaran harim !!2018.5! pu?nj-a*amar-i tath-a labdh-a !lahar-i s-uraj-a+-adaya.h ! yo.sito* *api nya.sevanta !tam ati+premato* n.r+pa !!2018.6! madhau navamy-a.m* /sukl-ay-a.m* !tatra*abh-ut su+mah-a+utsava.h ! n-an-a+de/sa+pura+-adibhyo* !jan-as* tatra sam-ayayu.h !!2018.7! mah-anta.m* ma.n.dapa.m* sv-am-i !k-arayitv-a su+/sobhanam ! tatra*-arcac* *chr-i+r-ama+candra.m* !madhya+ahne vidhivan* n.r+pa !!2018.8! upav-asa.m* dine tasmin !g.rha+sth-as* ty-aginas* tath-a ! svaya.m* harir* jan-a/s* ca*anye !cakru/s* ca ni/si j-agaram !!2018.9! r-amam abhyarcya var.ni+indra.h !sato* vipr-a.ms* tath-a*-arcayat ! sth-apayan dharma+mary-ad-a.m* !p-ur.na+k-amo* *api bh-u+tale !!2018.10! a+para+ah.ne sabh-ay-a.m* ta.m* !hema+p-i.tham adhi.s.thitam ! natv-a bhakta+jan-as* tasya !kartum -arebhire *arcanam !!2018.11! pray-aga+jid+vipra+varo* !veda+/s-astra+vi/s-arada.h ! pra.namya ta.m* gandha+pu.spa+ !+n-utna+v-asobhir* -arcayat !!2018.12! sa.mp-ujya bhakty-a ta.m* pa/syan !sam-adhi.m* pr-apa tat+k.sa.nam ! brahma+prak-a/se tatra*amu.m* !var.ni+ve.sa.m* dadar/sa sa.h !!2018.13! k.sa.na+ante ta.m* k.r.s.nam eva !go+loke dh-amny* avaik.sata ! var.ni+ve.sa.m* puna.h pa/syan !vyuttasthau tasya hi*icchay-a !!2018.14! tatas* tu.s.t-ava ta.m* pr-ity-a !baddha+a?njali+pu.ta.h su+dh-i.h ! br-ahma.na.h sa* mah-a+buddhis* !tat+p-ada+ab+ja+d.r.dha+-a/sraya.h !!2018.15! pray-aga+jid* uv-aca: namo* divya+go+loka+dh-amni prak-a/se ! sama.m* r-adhik-a+gopik-abhir* vil-asam ! sad-a tanvate ve.nu+v-ady-aya tasmai ! k.rp-a+n-atha tubhya.m* namas* tva.m* pras-ida !!2018.16! namo* v-asudev-aya k.r.s.n-aya nitya.m* ! namas* te *astu /suddh-aya buddhi+prad-aya ! hare bhakta+rak.s-a+artha+nitya+udyat-aya ! k.rp-a+n-atha tubhya.m* namas* tva.m* pras-ida !!2018.17! namo* bhakti+dharma+-atma+j-aya*-arti+hantre ! mah-a+var.ni+ve.s-aya dharma+eka+p-atre ! a+dharma+anvav-ayasya m-ula+utkhanitre ! k.rp-a+n-atha tubhya.m* namas* tva.m* pras-ida !!2018.18! namo* deva+deva+indra+vandy-aya tubhya.m* ! nama.h padma+yoni+tri+netra+arcit-aya ! an+eka+a.n.da+ko.ty+-a/sraya+eka+eka+rom.ne ! k.rp-a+n-atha tubhya.m* namas* tva.m* pras-ida !!2018.19! tvam eva*asi lokasya dh-at-a vidh-at-a ! sukha+prepsubhi.h sarvad-a cintan-iya.h ! k.sar-ad* a+k.sar-ac* ca*uttama.h p-uru.sas* tva.m* ! k.rp-a+n-atha tubhya.m* namas* tva.m* pras-ida !!2018.20! tvam eva*-i/sa matsya/s* ca k-urmo* var-aho* ! n.r+si.mhas* tath-a v-amana.h par/su+r-ama.h ! abh-us* tva.m* hi r-ama/s* ca k.r.s.no* *avitu.m* sv-an ! k.rp-a+n-atha tubhya.m* namas* tva.m* pras-ida !!2018.21! tvam eva*avat-ar-an a+dharmasya /s-antyai ! prav.rttyai ca dharmasya dhatse *anu+k-alam ! va/so* *asi sva+tantro* *api bhaktasya n-una.m* ! k.rp-a+n-atha tubhya.m* namas* tva.m* pras-ida !!2018.22! yath-a b-alak-an-a.m* hita.m* svasya kury-at ! pit-a v-a sakh-a svasya sakhyus* tath-a tvam ! hita.m* kartum arho* *asi ca*a+prerita.m* me ! k.rp-a+n-atha tubhya.m* namas* tva.m* pras-ida !!2018.23! su+vrata* uv-aca: iti stuvanta.m* ta.m* j?n-atv-a !pur-a.na+nipu.na.m* hari.h ! v-acana+artha.m* pur-a.na+-ade.h !sva+antike samati.s.thipat !!2018.24! tata.h sundara+jit ta.m* ca !n.r+pa+arha+g.rha+vaibhava.h ! /silpe tva.s.t-a n.r+pa+am-atyo* !*ambar-i.sa+upama* -arcayat !!2018.25! su+gandhin-a candanena !pau.spair* h-arai/s* ca /sekharai.h ! n-an-a+vidhai.h su+vasanais* !ta.m* pup-uja vibh-u.sa.nai.h !!2018.26! sahasra/so* hema+mudr-a* !nidh-aya purato* hare.h ! n-ir-ajay-am -asa s-aka.m* !bh-ary-a+putra+sa+n-abhibhi.h !!2018.27! tata.h pra.namya sa+a.s.ta+a;nga.m* !baddha+a?njali+pu.ta.h sa tam ! dar/san-iyatama.m* pa/syan !babh-uva*-ananda+nirbh.rta.h !!2018.28! pa/sya.ms* ta.m* sahas-a pr-apa !sam-adhi.m* sa* para.m* n.r+pa ! tatra*apa/syan* mahas* tejo* !var.ni+ve.sa.m* ca tatra tam !!2018.29! tato* *apa/syat sa* go+loka.m* !tatra ca brahma+tejasi ! mural-i.m* v-adayanta.m* ta.m* !/sr-i+k.r.s.na.m* r-asa+ma.n.dale !!2018.30! tatas* tam eva bh-um-ana.m* !dh-amny* a+vy-ak.rtae* aik.sata ! a.s.ta+b-ahu.m* dar/san-iya.m* !/se.sa+parya;nka+/s-ayinam !!2018.31! a+m.rta+-akhye ca ta.m* dh-amni !mah-a+puru.sa+r-upi.nam ! nir+anna+/sveta+mukt-an-a.m* !nikarair* upasevitam !!2018.32! vi.s.nu.m* vaiku.n.tha+loke ca !ramay-a sevita.m* tata.h ! ta.m* ca*aik.sata k.s-ira+nidhau !yoga+-i/sa.m* /se.sa+/s-ayinam !!2018.33! yaj?na+n-ar-aya.na.m* ca*agnau !sruk+sruva+-ady+upalak.sitam ! hira.nmaya.m* ca puru.sam !arka+bimbe tam aik.sata !!2018.34! ta.m* ca*apa/syad* vi/s-al-ay-a.m* !nara+n-ar-aya.na.m* tata.h ! var.ni+ve.sa.m* yath-a+p-urva.m* !tatas* ta.m* harim aik.sata !!2018.35! vyutthito* *atha*-ik.say-a tasya !prabhos* ta.m* sarva+k-ara.nam ! viditv-a sa* namas+k.rtya !tu.s.t-ava paray-a mud-a !!2018.36! sundara+jid* uv-aca: go+loka+-i/sa para+-i/sa k.r.s.na bhagava.ms* tva.m* k-ala+m-ay-a+-i/savara.h ! sarve.s-a.m* ca niy-amako* *a+k.sara+paro* divya+-ak.rti.h sva+prabha.h ! sarva+-atm-a puru.sa+uttamo* *asi sa+kala+ai/svarya+abhiju.s.ta.h sad-a ! vande bhakta+jana+i.s.ta+kalpa+tarave var.ni+indra+ve.s-aya te !!2018.37! bh-um-a*a+vy-ak.rta+dh-amni ca+a+m.rta+pade tva.m* vai mah-a+p-uru.so* ! vaiku.n.the *api ca vi.s.nur* asy* atha payo+ambho+dhau ca yoga+-i/svara.h ! vahnau yaj?na+patir* hira.nmaya+vapu/s* ca*-aditya+bimba+antare ! nediny-a.m* badar-i+vane *api ca naro* n-ar-aya.ne vartase !!2018.38! m-ay-a+k-ala+yama+-adi+bh-iti+/samana+prau.dha+-a/sraya.h sa* svaya.m* ! tat+tad+dh-ama+sam+agra+/sakty+anucara+sva+ai/svarya+v.rndai.h saha ! j-ato* n.r+-ak.rtir* atra vai karu.nay-a kaly-a.na+hetor* n.r.n-a.m* ! tat+tad+divya+vapu.h sam-adhi.su nar-an sa.mdar/sayan r-ajase !!2018.39! su+vrata* uv-aca: eva.m* stutv-a punar* natv-a !nija+bhr-at.r+suta+-adibhi.h ! tam -arcicad* yath-avac* ca !p.rthak p.rthag* ud-ara+dh-i.h !!2018.40! upah-arair* mahadbhis* te !tam abhyarcya*ati+bh-avata.h ! p.rthak p.rthak stuvanti sma !sa+ak.s-ad* d.r.s.ta+tad+ojasa.h !!2018.41! viruddha+dharma+kha.n.dana.m* vi/suddha+buddhi+ma.n.dana.m ! sa+kopa+lobha+ta.n.dana.m* rasa+sp.rh-a+avaka.n.danam ! ku+sa;nga+sa;ngi+da.n.dana.m* sad-a+abhim-ani+bha.n.dana.m* ! ku+vartma+m-ula+ku.n.dana.m* sa+k-ama+moha+ma.n.danam !!2018.42! sad+-i/sa vi/sva+k-ara.na.m* prapanna+j-iva+t-ara.na.m* ! nija+antara+ari+m-ara.na.m* sam+agra+dharma+dh-ara.nam ! bhavantam -urmi+d-ara.na.m* vik-ara+hetu+v-ara.na.m* ! k.rp-a+rasa+pras-ara.na.m* nam-ami du.hkha+h-ara.nam !!2018.43! jaya jaya dharma+dhuran+dhara sa.mnata+kandhara+var.ni+purandara+sevita sundara+mandira+v-asa sukha+adhi+pate ! jaya jaya loka+vilak.sa.na+bodha+vicak.sa.na lak.sita+lak.sa.na bhakta+su+rak.sa.na padma+dala+-ik.sa.na kumbhi+gate ! jaya jaya nir+mada+nandana /sarma+da+vandana n-a/sita+bandhana du.s+k.rta+randhana bodha+samindhana+n-ama+tate ! jaya jaya san+mati+jo.sa.na k-a+patha+ro.sa.na sat+patha+p-u.sa.na saj+jana+bh-u.sa.na d-u.sa.na+mukta sad-a*-atma+rate !!2018.44! jaya jaya ka.s.ta+vibha?njana nitya+nira?njana mukta+sura?njana c-aru+vilocana baddha+vimocana mukta+pate ! jaya jaya j-iva+day-a+kara bodha+sudh-a+kara yoga+kal-a+dhara bhakta+mah-a+-adara k-ama+mano+hara bhakta+pate ! jaya jaya manda+vikhedana dambha+vibhedana p-apa+vin-a/sana dharma+vik-a/sana k-amita+d-a/sana bhukti+pate ! jaya jaya sa.mtata+sa.mgata+dik+pati+sa.mnata vi/sva+pa+vandita nandita+pa.n.dita kha.n.dita+sa.m/saya mukti+pate !!2018.45! p-ur.na+indu+bimba+nakha+ma.n.dala+r-aji+r-ajac+ ! +chubhra+a.m/su+k-anti+h.rta+bhakta+h.rd+andhak-aram ! ni.h+/sreyasa+eka+nilaya.m* lasad+-urdhva+rekha.m* ! p-ada+ambu+ja.m* tava nam-ami hare pras-ida !!2018.46! su+vrata* uv-aca: iti stutv-a hari.m* bhakty-a !ni.sedus* te pra.namya tam ! bhukti.m* mukti.m* ca yacchanta.m* !vin-a s-adhana+sa.mpadam !!2018.47! tata.h sarve *api g.rhi.na.h !sva+sva+/sakty+anus-arata.h ! p-uj-a.m* vidadhire tasya !v-aso+bh-u.s-a+dhana+-adibhi.h !!2018.48! puj-a.m* vidh-aya tan+m-urti.m* !pa/syanta.h sa+kal-a* api ! bhakt-a.h prapedire sadya.h !sam-adhi.m* tat+k.rp-a+bal-at !!2018.49! tatra go+loka+mukhye.su !divya+dh-amasu sa.msthitam ! tam eva dad.r/su.h sa+ak.s-at !sac+cid+-ananda+vigraham !!2018.50! -ananada.m* parama.m* sarve !pr-apya ta.m* parama+-i/svaram ! a+sa.m/saya.m* ca ni/scikyus* !tat+pad+d.r.dha+sam-a/sray-a.h !!2018.51! tato* baddha+a?njali+pu.t-a* !v-ik.sam-a.n-as* tad+-ananam ! sarve te pr-arthay-am -asur* !bhakta+cint-a+ma.ni.m* prabhum !!2018.52! vibho bhava+abhidha+ambu+dhau dhana+-adi+gardhana+bhrama+ ! +bhramat+kalatra+putra+mitra+nakra+cakra+kar.sa.ne ! .sa.d+antar+a;nga+dur+h.rd+uttara;nga+p-ata+majjane ! n.r+deha+n-avi khidyatas* tvam eva kar.na+dh-araka.h !!2018.53! yad-iya+n-ama+m-atram uccarantam udbha.t-a bha.t-a ! yamasya y-anty* udasya d-urato* *anta+k-alae* ekad-a ! bhavantam eva ta.m* mata.m* sat-a.m* ca sa.mtata.m* nat-a* ! vaya.m* bhaj-amahe hare* jaya tvam uddhara*adham-an !!2018.54! su+vrata* uv-aca: iti sa.mst-uya te bhakt-a* !nija+sv-aminam -adar-at ! natv-a*upavivi/su.h sarve !pr-apta+-ananda+bhar-a* n.r+pa !!2018.55! bhaktair* atha*arpita.m* svasmai !v-aso+bh-u.s-a+dhana+-adi yat ! viprebhyas* tat sarvam api !hari.h sadya.h pradattav-an !!2018.56! tad* d.r.s.tv-a vismaya.m* pr-apur* !asur-a* api tad+dvi.sa.h ! va/sa+i.s.ta+deva.h ko* *apy* e.sa* !mah-an iti ca te *avidan !!2018.57! tata.h pr-atar* harir* vipr-a.ms* !ty-agina/s* ca sahasra/sa.h ! bhojay-am -asa viprebhyo* !dadau vipula+dak.si.n-a.h !!2018.58! eva.m* hi paur-a.h puru.sa+uttamasya ! sa+ak.s-at sam-ik.s-a+arcana+sevanai/s* ca ! cakru.h svak-iya.m* sa+phala.m* n.r+janma ! k.sam-a+day-a+n-ira+nidher* dhar-a+-i/sa !!2018.59! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne r-ama+navamy-+utsave sundara+jid+-adi+k.rta+hari+stuti+nir-upa.na+n-am-a*a.s.t-a+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pure tatra trayo* *am-aty-a* !r-aj?na* -asan dvi+j-ataya.h ! kubera+jij* jagaj+j-ivo* !r-ama+candra* iti /srut-a.h !!2019.1! sa+n-abhayo* mah-a+/s-akt-a* !ete *arjita+mah-a+dhan-a.h ! mada+uddhat-a* m-anina/s* ca !hi.msra+yaj?na+priy-a.h khal-a.h !!2019.2! tatra jye.s.tha.h soma+y-aga.m* !kartu.m* sautr-ama.n-i.m* tath-a ! -arebhe bh-uri+sa.mbh-ar-an !sa.mp-adya n.r+pa+durlabh-an !!2019.3! de/sa+antarebhyo* bahavo* !br-ahma.n-a* yaj?na+kovid-a.h ! /s-astra+j?n-a/s* ca*-agat-as* tatra !tena*-ah-ut-a* bahu+/srut-a.h !!2019.4! sa* ca n-ar-aya.na+muni.m* !veda+/s-astra+artha+p-ara+gam ! j-anan bh-uri+prat-apa.m* ca !yaj?na+ma.n.dapae* -ahvayat !!2019.5! an+-ah-uto* *adhvara.m* gacched* !-ah-uta.h ki.m* punas* tad-a ! iti sm.rte.h svaya.m* sv-am-i !saha /si.syais* tam abhyag-at !!2019.6! yath-a+arha.m* m-anayitv-a ta.m* !yajam-ana.h /subha+-asane ! upavi/sya*agratas* tasya !ni.sas-ada pra.namya ca !!2019.7! de/sa+antar-iy-a* vidv-a.ms* !tad+de/s-iy-a/s* ca sarva/sa.h ! natv-a ta.m* ca*agrato* r-ajan !ni.sedur* vahni+varcasa.h !!2019.8! upavi.s.te.su sarve.su !yath-a+arha.m* tatra sa.msadi ! kubera+jit ta.m* pra.namya !prov-aca pra+a?njalir* vaca.h !!2019.9! sv-ami.ms* tva.m* veda+/s-astra+artha+ !+p-ara+go* *asi b.rhad+vrata.h ! sam-apty+avadhi yaj?nasya !sth-atum atra pure *arhasi !!2019.10! sa+anugasya tava*anna+-adyair* !aha.m* t-avac* ca sevanam ! kari.sy-ami tv-ad.r/s-a* hi !mah-a+yaj?nasya bh-u.sa.nam !!2019.11! iha hi br-ahma.n-a* var.nin !n-an-a+de/sebhya* -agat-a.h ! santy* ete veda+/s-astra+j?n-a.h !p-atra+bh-ut-a.h kula+udbhav-a.h !!2019.12! k-a/sy-a.h ke+cid* dr-avi.d-a/s* ca !mah-a+r-a.s.tr-a/s* ca ke+cana ! ke+cic* ca gau.da+de/s-iy-a.h !santi ke+cic* ca gaurjar-a.h !!2019.13! atas* tvam api sad+buddhe !vasa*atra sthira+m-anasa.h ! e.sa* eva*asti sarve.s-am !asm-aka.m* hi mano+ratha.h !!2019.14! su+vrata* uv-aca: /srutv-a*iti tasya vacana.m* !tatra baddh-an aj-an bah-un ! vadhy-a.m/s* ca kro/sata.h pa/syan !day-alur* harir* abrav-it !!2019.15! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nu tva.m* sa+anujo* vipra !/s.r.nvantv* anye ca v-a.dav-a.h ! hita.m* vad-ami sarve.s-a.m* !yu.sm-aka.m* dharma+c-ari.n-am !!2019.16! saj+jano* na sabh-a.m* gacched* !gata/s* cet pravaded* .rtam ! abruvan vibruvan v-a*api !p-ap-i sy-at tad* brav-imy* .rtam !!2019.17! sa+ak.s-at pa/sv+-alambha+h-ina.h !sarve.s-am ucito* makha.h ! br-ahma.n-an-a.m* vi/se.se.na !s-attvik-an-a.m* tath-a n.r.n-am !!2019.18! yaj?na+/se.sa+-ami.sa+pr-a/sa.h !sa+hi.mse hi makhe bhavet ! sa* na*ucito* br-ahma.n-an-a.m* !dh-armik-a.n-a.m* dvi+ja+uttama !!2019.19! -akro/sata.h pa/sor* hi.ms-a !prasabha.m* tad+vid-ara.nam ! a+/sakya.m* dra.s.tum api vai !br-ahma.nais* tu day-alubhi.h !!2019.20! ete vipr-a.h p-atra+bh-ut-a* !iti vak.si kubera+jit ! tae* ete tat katha.m* karma !kari.syanty* asra+p-a* iva !!2019.21! tat+k.rtau p-atrat-a*ete.s-a.m* !br-ahma.natva.m* ca na;nk.syati ! v.rtta.m* vin-a tad* dvaya.m* tu !na sy-ad* bh-uri+/sruta+-adibhi.h !!2019.22! atra*arthe sm.rti+v-aky-ani !vipra hema+adri+suri.n-a ! santy* uddh.rt-ani bh-ur-i.ni !te.s-a.m* te kati+cid* bruve !!2019.23! na j-atir* na kula.m* r-ajan !na sva+adhy-aya.h /sruta.m* na ca ! k-ara.n-ani dvi+jatvasya !v.rttam eva tu k-ara.nam !!2019.24! ki.m* kula.m* v.rtta+h-inasya !kari.sayati dur+-atmana.h ! k.rmaya.h ki.m* na j-ayante !kusume.su su+gandhi.su !!2019.25! na*ekam eka+antato* gr-ahya.m* !pa.thana.m* hi vi/s-a.m+pate ! v.rttam anvi.syat-a.m* t-ata !rak.sobhi.h ki.m* na pa.thyate !!2019.26! bahun-a kim adh-itena !na.tasya*iva dur+-atmana.h ! tena*adh-ita.m* /sruta.m* v-a*api !ya.h kriy-am anuti.s.thati !!2019.27! kap-ala+stha.m* yath-a toya.m* !/sva+d.rtau ca yath-a paya.h ! d-u.sya.m* sy-at sth-ana+do.se.na !v.rtta+h-ina.m* tath-a /srutam !!2019.28! tasm-ad* viddhi mah-a+r-aja !v.rtta.m* br-ahma.na+lak.sa.nam ! catur+vedo* *api dur+v.rtta.h !/s-udr-ad* alpatara.h sm.rta.h !!2019.29! satya.m* damas* tapo* d-anam !a+hi.ms-a*indriya+nigraha.h ! d.r/syante yatra r-aja+indra !sa* br-ahma.na* iti sm.rta.h !!2019.30! a+hi.ms-a+nirato* nitya.m* !juhv-ano* j-ata+vedasam ! sva+d-ara+nirato* d-at-a !sa* vai br-ahma.na* ucyate !!2019.31! satya.m* d-ana.m* k.sam-a /s-ilam !-an.r/sa.msya.m* day-a gh.r.n-a ! d.r/syante yatra loke *asmi.ms* !ta.m* dev-a* br-ahma.na.m* vidu.h !!2019.32! tapo* dharmo* damo* d-ana.m* !satya.m* /sauca.m* /sruta.m* gh.r.n-a ! vidy-a vinayam a+steyam !etad* br-ahma.na+lak.sa.nam !!2019.33! y-agas* tapo* day-a d-ana.m* !satya.m* /sauca.m* /sruta.m* gh.r.n-a ! vidy-a vij?n-anam -astikyam !etad* br-ahma.na+lak.sa.nam !!2019.34! ye k.s-anta+d-ant-a.h /sruta+p-ur.na+kar.n-a* ! jita+indriy-a.h pr-a.ni+vadh-an* niv.rtt-a.h ! pratigrahe sa.mkucita+agra+hast-as* ! te br-ahma.n-as* t-arayitu.m* sam+arth-a.h !!2019.35! k.s-antir* d-antir* day-a satya.m* !d-ana.m* /s-ila.m* tapa.h /srutam ! etad* a.s.ta+a;ngam uddi.s.ta.m* !parama.m* p-atra+lak.sa.nam !!2019.36! na vidyay-a kevalay-a !tapas-a c-a*api p-atrat-a ! yatra v.rttam ime ca*ubhe !tad* hi p-atra.m* prak-irtitam !!2019.37! ity* -ad-ini bah-uny* eva day-alutve *agra+janman-am ! v-aky-ani santi vipra+indra !santas* t-ani ca manvate !!2019.38! yaj?no* *aya.m* bhavat-a tasm-ad* !rahita.h pa/su+hi.msay-a ! kartavyas* tena sarve.s-a.m* !/sreya* eva bhavi.syati !!2019.39! et-ad.r/s-a.h p-atra+vipr-a* !yatra syus* tatra v-a.dava ! manas-a*api hi j-iv-an-a.m* !sy-ad* *dhi.ms-a+sa.mbhava.h katham !!2019.40! -akro/sata.h pa/s-un et-an !nibaddh-an pa/syato* mama ! bh.r/sa.m* sa.mj-ayate khedo* !m-anase hi day-a+va/s-at !!2019.41! annair* vr-ihy+-adbhir* yaj?na.h !payo+dadhi+gh.rta+-adibhi.h ! rasai/s* ca kriyat-a.m* tena !t.rpti.m* y-asyanti devat-a.h !!2019.42! s-attvik-a* devat-a.h prokt-as* !t-amas-a* asur-as* tath-a ! r-ajas-a* manu+j-a.h /s-astre hy* !-urdhva+adho+madhya+v-asina.h !!2019.43! madya+m-a.msa+priy-a* daity-as* !t-amasatv-ad* bhavanti ca ! dev-as* tu s-attvik-a* brahmann* !anna+-ajya+-adi+rasa+priy-a.h !!2019.44! dev-an-a.m* yajana.m* m-a.msair* !an+-apadi tu na*ucitam ! sarvath-a*anna+-ady+a+bh-ave tu !kartavya.m* tair* api kva+cit !!2019.45! n-an-a+anna+rasa+sattve *api !yu.sm-abhir* -apada.m* vin-a ! kriyate hi.msra+yaj?no* *aya.m* !loka+/s-astra+vigarhita.h !!2019.46! mocayitv-a pa/s-un et-an !havyai/s* cet p-ayasa+-adibhi.h ! y-uya.m* kari.syatha makha.m* !tarhi sth-asy-amy* aha.m* tv* iha !!2019.47! su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a harer* v-akya.m* !sa+-a/sa;nka.h sa* dvi+jo* *abhavat ! ke+cic* ca s-attvik-a* vipr-a.h !sad* ity* eva sma manvate !!2019.48! jagaj+j-ivo* mah-a+m-an-i !tad-a k-a/sy+-adibhir* dvi+jai.h ! rajas+tama.h+prak.rtibhi.h !preritas* t-ad.r/so* *abrav-it !!2019.49! yaj?na+artha.m* pa/sava.h s.r.s.t-a* !iti vai vaidik-i /sruti.h ! yaj?n-ad* anyatra ye ghnanti !pa/s-u.ms* te *ato* *asur-a* mat-a.h !!2019.50! y-a veda+vihit-a hi.ms-a !na s-a hi.ms-a mat-a budhai.h ! hi.msra+yaj?n-as* tato* var.nin !k.rt-a.h p-urvai.h sahasra/sa.h !!2019.51! panth-ana.m* vaidika.m* pratna.m* !vidh-atu.m* ko* *anyath-a k.sama.h ! vaya.m* veda+ukta+r-ity-a*eva !kari.sy-amo* *adhvara.m* kila !!2019.52! su+vrata* uv-aca: iti hi.ms-a+rucer* veda+ !+t-atparya.m* ca*a+vijananata.h ! /srutv-a tasya vaca.h sv-am-i !punas* tad+dhitam abrav-it !!2019.53! /sr-i+n-ar-aya.n+munir* uv-aca: na hi vedasya t-atparya.m* !hi.s-ay-a.m* vartate dvi+ja ! ki.m+tu r-aga+pr-apta+hi.ms-a+ !+sa.mkoce sarvath-a*eva hi !!2019.54! r-ajas-an-a.m* t-amas-an-a.m* !sv-abh-aviky-* eva vartate ! prav.rttir* j-iva+hi.ms-ay-a.m* !codan-a na*asti tatra vai !!2019.55! hi.s-ay-a.m* yadi r-aga.h sy-at !k-ary-a s-a tarhi tu kratau ! iti vedo* vadan hi.ms-a.m* !sa.mkocayati v-a.dava !!2019.56! niv.rtt-av* eva t-atparya.m* !vartate nigamasya hi ! k.rto* *asti nir.naya/s* ca*asya !/sr-imad+bh-agavate /s.r.nu !!2019.57! loke vyav-aya+-ami.sa+madya+sev-a ! nity-as* tu jantor* na hi tatra codan-a ! vyavasthitis* te.su viv-aha+yaj?na+ ! +sur-a+grahair* -asu niv.rttir* i.s.t-a !!2019.58! paro+ak.sa+v-ado* vedo* *aya.m* !b-al-an-am anu/s-asanam ! karma+mok.s-aya karm-a.ni !vidhatte hy* a+gada.m* yath-a !!2019.59! hi.ms-a+para.m* tato* veda.m* !m-a j-an-ihi kad-a+cana ! mah-an an+artho* bhavit-a hy* !anyath-a tu na sa.m/saya.h !!2019.60! pur-a r-aj-a*uparicaro* !vasu+n-am-a*abhavad* dvi+ja ! ta.m* dev-a* .r.saya/s* ca*api !samap.rcchanta sa.m/sayam !!2019.61! vedo* hi.ms-a+paro* na+u v-a !p.r.s.ta* ity* abrav-in* n.r+pa.h ! hi.ms-a+paro* veda* iti !tato* *as-av* apatad* bhuvi !!2019.62! adho+gati.h sadya* -as-id* !antarik.sa+caro* *apy* asau ! kath-a*e.s-a v-ayav-iye *asti !m-atsye *atha+u bh-arata+-adi.su !!2019.63! yadi vedasya hi.ms-a*i.s.t-a !bhavet tarhi vasur* n.r+pa.h ! tath-a+ukti+m-atrata.h sadya.h !patet katham adho* dvi+ja!!2019.64! hi.ms-a+niv.rtti+t-atparya.m* !veda.m* vettu tato* bhav-an ! ity* ukta.h sa* puna.h k.r.s.nam !-acik.sepa ru.s-a jvalan !!2019.65! yaj?ne sa+mantra.m* nihat-a* !y-aj?nikai.h pa/savo* *a+khil-a.h ! tiryag+yoni+vinirmukt-a.h !pr-apnuvanti diva.m* kila !!2019.66! hi.ms-a*ato* yaj?niy-a var.nin !dharma* eva*asti ni/scitam ! t-am a+dharma.m* bruvann* eva !vidvat+sadasi /sobhase !!2019.67! yaj?na+/se.sa+-ami.sa+-ady+-a/se !pram-a.na.m* bhagavad+vaca.h ! yaj?na+/si.s.ta+a/sina.h santo* !mucyante sarva+kilbi.sai.h !!2019.68! su+vrata* uv-aca: m-a.msa+a/sana+priyasya*ittha.m* !yaj?na+dambhasya tasya t-am ! v-aca.m* /srutv-a*abrav-it sv-am-i hy* !a+dharme dharma+m-anina.h !!2019.69! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: pa/su+gh-ato* dharma* iti !tvan+mata.m* na sat-a.m* matam ! phala.m* dharmasya hi sukha.m* !du.hkh.m* p-apasya karma.na.h !!2019.70! du.hkham eva phala.m* prokta.m* !pa/su+gh-atasya karma.na.h ! /sr-imad+bh-agavate vipra !n-aradena vad-ami tat !!2019.71! pr-ac-ina+barhi.sa.m* bh-u+pa.m* !karmasv* -asakta+m-anasam ! n-arado* *adhy+-atma+tattva+j?na.h !k.rp-alu.h pratyabodhayat !!2019.72! bho bho praj-a+pate r-ajan !pa/s-un pa/sya tvay-a*adhvare ! sa.mj?n-apit-a?n* j-iva+sa;ngh-an !nir+gh.r.nena sahasra/sa.h !!2019.73! ete tv-a.m* sa.mprat-ik.sante !smaranto* vai/sasa.m* tava ! sa.mparetam aya.h+k-u.tai/s* !chindanty* utthita+manyava.h !!2019.74! ta.m* yaj?na+pa/savo* *anena !sa.mj?napt-a* ye *a+day-alun-a ! ku.th-arai/s* cicchidu.h k.rddh-a.h !smaranto* *am-ivam asya tat !!2019.75! ity* -adi n-aradena*ukta.m* !sa* ni/samya nara+adhipa.h ! sa+hi.msa+yaj?n-an uts.rjya hy* !a+hi.msa.m* dharmam -a/srayat !!2019.76! tasm-at tvam api su+j?no* *asi !vi/sruto* ya/sas-a bhuvi ! pa/su+hi.ms-am .rte yaj?na.m* !kartum arhasy* a+/se.sata.h !!2019.77! su+vrata* uv-aca: evam ukte *api hari.n-a !sva+mata.m* sa* tu na*atyajat ! sadyas* tad-a*ag-at sva+sth-ana.m* !sa* tan+mada+bhara.m* vidan !!2019.78! dvit-iye *ahni tata.h sth-atu.m* !dharma* -aj?n-apya sa* svak-an ! niryayau nagar-at sv-am-i !te ca d-ura.m* tam anvayu.h !!2019.79! t-an nivartya nij-an m-arge !jan-an sa.mpr-i.nayan nij-an ! dinai.h katipayai.h pra-apad* !dhamak-a+puram -i/svara.h !!2019.80! harer* ulla;nghya vacana.m* !so* *atha vipro* nija.m* makham ! sam-arebhe pa/s-u.m/s* ca*ahan !mada+m-ana+vim-u.dha+dh-i.h !!2019.81! hari+v-akya+ati+kramato* !vedasya ca jana+adhipa ! hi.ms-a+paratva+kathan-at !tasya*a+bhadram abh-un* mahat !!2019.82! r-aj?na.h kopo* *abhavat tasmin !sahas-a*eva*-i/svara+icchay-a ! kruddha.h sa* tasya ta.m* yaj?nam !uccicheda sa+sainika.h !!2019.83! /siva+avamantur* yaj?na.h pr-ag* !yath-a dak.sa+praj-a+pate.h ! ucchinno* v-ira+bhadre.na !tath-a tena*e.sa* bh-u+bhuj-a !!2019.84! tasya vitta.m* ca y-an-ani !g.rha+upakara.n-ani ca ! yaj?na+p-atr-a.ni pakva+anna+ !+r-a/s-in sainy-as* tv* ap-aharan !!2019.85! te *api kruddh-as* trayas* tarhi !sa+udar-a* bh-uri+m-anina.h ! yuddha.m* kubera+jin+mukhy-a/s* !cakrus* tai.h saha sa+anug-a.h !!2019.86! sa.mt-a.dyam-an-a* vipr-a/s* ca !/sma/srulair* yavana+-adibhi.h ! rudanta* uccai.h k-a/sy+-ady-as* !tata/s* cakru.h pal-ayanam !!2019.87! kro/sato* dravato* bh-ity-a* !h.rta+sv-a.m/s* ca dvi+j-an anu ! dh-avata.h sainik-an r-aj-a !nya.sedhat k-ala+sa.mnibh-an !!2019.88! tasmin yuddhe /sastra+p-a.n-i.ms* !t-am aru.na+locan-an ! jaghn-u* r-aja+bha.t-a.h kr-ur-a* !ghnata.h sv-an asi+p-a.naya.h !!2019.89! hat-as* trayo* *api te tatra !bhak.syante sma*-ami/sa+a/sibhi.h ! ka;nka+g.rdhra+-adibhi.h sadya.h !sa+sut-a/s* ca saha*anug-a.h !!2019.90! h-ah-a+k-aro* mah-an -as-it !pure tasmi.ms* tu sarvata.h ! hari+v-akya+ati+kramasya !phala.m* tad* vividur* jan-a.h !!2019.91! udgho.sa.h sarva+de/se.su !babh-uva ca tato* n.r+pa ! deva+arth-a j-iva+hi.ms-a*api !sarva+uccheda+kar-i*iti ha !!2019.92! tata* -arabhya dhara.nau !dh-armik-a.h puru.s-a* n.r+pa ! tatyajur* j-iva+hi.ms-a.m* ca !madya+m-a.msa+a/sana.m* tath-a !!2019.93! prat-apa* ittha.m* prathito* dhar-ay-a.m* ! n-ar-aya.nasya*asura+karma+hartu.h ! dharma.h sa+bh-arya.h sa+suta/s* ca tena ! pramodam -apa*atitar-a.m* prapu.syan !!2019.94! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne a+hi.ms-a+dharma+sth-apana+n-am-a*eka+-una+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: r-aj-a*-as-il* lubdha+jin* n-am-a !dhamak-a+-akyha+pure n.r+pa ! sva+-alaye prabhum -av-asya !si.seve ta.m* sa* d-asavat !!2020.1! kaly-a.na* indu+bho* r-amas* !tath-a r-aja+dhana+abhidha.h ! putr-as* tasya mud-a cakru/s* !catv-ara.h sevana.m* hare.h !!2020.2! jijj-a m-any-a v-ayu+j-iv-a !mo.tin-i kar.nik-a+-adaya.h ! yo.sito* *api prabhor* bhakty-a !vidadhus* tasya sevanam !!2020.3! u.sitv-a dve dine tatra !bh-uc-aya+gr-amam -ayayau ! jaya+r-ama.h k-arma.na+-ady-a* !bhakt-a.h paryacara.m/s* ca tam !!2020.4! devik-a+-ady-a.h striyas* ta.m* ca !bhaktimatya.h si.sevire ! tatra* u.sitv-a sa* ghasrau dvau !kantha+k-u.ta+pura.m* yayau !!2020.5! m-ula+jit+kacar-a+-adyai/s* ca !tatra bhaktai.h sa* sevita.h ! v-ayav-i+harib-al-a+-adi+ !+yo.s-abhi/s* ca*avasad* dinam !!2020.6! tato* *abdhi+kh-a.d-im utt-irya !de/sam -abh-iram abhyag-at ! tatra*asau pippal-i+gr-amam !iy-aya*-atm-iya+tu.s.taye !!2020.7! tatra deva+ga.na+-i/sa+-ady-a.h !samasevanta ta.m* vi/sa.h ! striya/s* ca m-any-a+r-am-a+-ady-a.h !sva+sva+/sakty+anus-arata.h !!2020.8! tatra*u.sitv-a dine dve ca !r-aja+k-u.ta.m* sa* -ayayau ! lak.smy+-akhy-a r-aja+kany-a ta.m* !tatra*-anarca*ati+bh-avata.h !!2020.9! sa* pras-ad-ad* *dhare.h sarv-a.h !pr-apa yoga+kal-a* n.r+pa ! tatra*u.sitv-a dina.m* tv* eka.m* !niryayau bhagav-a.ms* tata.h !!2020.10! krodha.m* sa.myamayan mada.m* ca damayan k-ama.m* samunm-ulayan ! m-ana.m* sannamayan sp.rh-am apanaya.ml* lobha.m* ca vicchedayan ! p-apa+ogha.m* dalayan kali.m* vyapanayan p-akha.n.dam ucchedayan ! satya.m* nirmalaya.m/s* cac-ara bhagav-an dharma.m* samuttejayan !!2020.11! -a/scarya.m* janayan n-.r.n-a.m* !prat-apa.m* prathayan bhuvi ! harann* a+j?n-ana+timira.m* !so* *ar-ajaj* j?n-ana+bh-as+kara.h !!2020.12! d.r.s.ta+/sruta+prat-apa.m* ta.m* !dharma+vartma+pravartakam ! -a/si/sriyu/s* ca bahavo* !nar-a* n-arya/s* ca bh-u+pate !!2020.13! uts-aha+artha.m* so* *api te.s-a.m* !mati+d-ar.dhy-aya ca*-atmani ! sva+ai/svarya.m* dar/say-am -asa !yad* an+anya+-a/sraya.m* prabhu.h !!2020.14! an+eke.s-a.m* sa* j-iv-an-a.m* !pr-a.na+v.rtti+nirodhanam ! ac-ikarad* brahma+r-upe !nija+-atmani sam-adhin-a !!2020.15! dar/say-am -asa tatra*eva !go+loka.m* dh-ama ca*a+k.saram ! /sveta+dv-ipa.m* ca vaiku.n.tha.m* !sa+kala+ai/svarya+sa.mbh.rtam !!2020.16! a+vy-ak.rta+-akhya.m* loka.m* ca !divya.m* badarik-a+vanam ! agni+bimba.m* ca*arka+bimba.m* !dh-ama ca k.s-ira+s-agaram !!2020.17! tatra tatra nij-am eva !divy-a.m* m-urtim ad-id.r/sat ! sad+ai/svarye.na ju.s.t-a.m* ca !tat+tat+p-ar.sada+/saktibhi.h !!2020.18! a/sr-avayac* ca kebhya/s+cit !sahas-a pra.nava+dhvan-in ! ko.ti+ko.ty+arka+sa.mk-a/sa.m* !nija.m* tejo* *apy* ad-id.r/sat !!2020.19! para.m* yaj* j-agrad+-adibhya.h !sac+cid+-ananda+lak.sa.nam ! dra.s.t.r+-akhya.m* brahma tad+r-upa.m* !kebhya/s+cit svam ad-id.r/sat !!2020.20! bh-u+gole ca kha+gole ca !devat-ana.m* hares* tath-a ! sth-ana+ai/svary-a.ni y-any* -asan !kebhya/s+cit t-any* ad-id.r/sat !!2020.21! -adh-ara+-adi.su cakre.su !ga.na+-i/sa+-ady-a/s* ca devat-a.h ! kebhya/s+cid* dar/say-am -asa !sa.msthit-a.h sa* p.rthak p.rthak !!2020.22! kebhy/s+cid* api bhaktebhyo* !vir-a.d+r-upam ad-id.r/sat ! kva+cit puru.sa+s-ukta+ukta.m* !brahma+a.n.da+-adh-aram -i/svara.h !!2020.23! /sata+yojana+d-ura+stha+ !+bhaktebhyo* *api kva+cit kva+cit ! sva+dar/sana.m* sa* pradadau !pr-ita.h praty+ak.sam eva hi !!2020.24! api d-ura+sthitair* bhaktai.h !sva+g.rhe pratim-a+antike ! naivedyam arpita.m* kva+api hy* !-a/sn-ad* vism-apaya?n* jan-an !!2020.25! mriyam-a.n-an nij-an kva+api !nin-i.sur* dh-ama ca*-atmana.h ! apy* anyebhya.h sa* tad+gr-ame !sa+ak.s-at pr-ad-at sva+dar/sanam !!2020.26! mumuk.s-un itar-a.m/s* ca*ittha.m* !dar/sayantam a+laukikam ! sva+ai/svarya.m* v-ik.sya ta.m* pr-apur* !a+bhakt-a* api vismayam !!2020.27! tena s-aka.m* viv-ada+artha.m* !bahavo* mata+v-adina.h ! -agat-a* api v-adais* ta.m* !jetu.m* na*eva*a/sakan kva+cit !!2020.28! ta.m* k-ar.s.n-a* dad.r/su/s* ca k.r.s.nam avanau r-ama.m* ca r-ama+arcak-a.h ! /sakti.m* /sakti+par-aya.n-a* ravim atha+u saur-a/s* ca /saiv-a.h /sivam ! vi.s.nu.m* vai.s.nava+dharmi.na.h khalu tad-a jain-a/s* ca t-irtha.m+kar-an ! d.r.s.tv-a*-asan sva+sam-adhin-a ca yavan-a.h pi;nga+ambar-an vismit-a.h !!2020.29! eva.m* yo* yas* tam abhy-ag-at !sa* sa* sadya.h sam-adhin-a ! sva+i.s.ta+deva.m* tam eva*-i/sa.m* !vilokya*-as-it su+vismita.h !!2020.30! tyaktv-a sva+sva+mat-any* eva !tatas* te tam up-a/srit-a.h ! bhakty-a n-ar-aya.na.m* nitya.m* !bhejire dharma+sa.msthit-a.h !!2020.31! madya+m-a.msa+-adi sa.msarga.m* !tyaktv-a sarve tad+-a/srit-a.h ! j?n-ana+vair-agya+sa.mpann-a* !babh-uvu.h pr-ak.rt-a* api !!2020.32! h-ina.m* j-aty-a*api tac+chi.syam !an+adh-itam api kva+cit ! na /seke *adh-ita+/s-astro* *api !vijetu.m* brahma+vidyay-a !!2020.33! ittha.m* nija+prat-apena !m-ula+a+j?n-ana.m* vin-a/sayan ! sad+dharma.m* sth-apay-am -asa !vina.s.ta.m* dhara.n-i+tale !!2020.34! tatra tatra*anna+satr-a.ni !k-aray-am -asa bh-uri/sa.h ! yatra*-agat-an-am anyatra !na*-as-ij* jigami.s-a n.r.n-am !!2020.35! yaj?nai/s* ca vai.s.navair* vi.s.nu.m* !y-ajay-am -asa sa* prabhu.h ! -a.dhy-an nija+jan-an pr-ity-a !mukhya+kalpair* nara+-i/savara.h !!2020.36! vi.s.nu+y-aga+mah-a+rudra+ !+-adi+yaj?ne.su sahasra/sa.h ! mi.s.ta+annais* tarpay-am -asa !br-ahma.n-an bahu+v-asar-an !!2020.37! ad-idapac* ca bahu/so* !viprebhyas* tatra tatra ca ! hima+mudr-a* r-upya+mudr-a* !ud-ara.h sa* iva*ika+r-a.t !!2020.38! gh.rta+k.s-ira+-adibhir* yaj?n-an !havi.sya+annai/s* ca k-arayan ! ma+k-ara+pa?ncaka+vidhi.m* !veda+b-ahyam an-ina/sat !!2020.39! s-adhu+bh-u+deva+dev-an-am !arcana.m* pr-i.nana.m* ca sa.h ! muhu/s* cak-ara ca*a+dharma+ !+p-akha.n.da+ucchedana.m* prabhu.h !!2020.40! dharma+j?n-ana+virakt-in-a.m* !bhakter* bhed-a.m/s* ca sarva/sa.h ! tattvato* bodhay-am -asa !tatra tatra sa+vistar-at !!2020.41! sac+ch-astrai.h sva+prat-apena !jitv-a ca*a+dharmi.no* gur-un ! tebhyo* mumuk.s-un rak.sitv-a !dharma+sarge hy* ayojayat !!2020.42! catur.n-am api var.n-an-am !-a/sram-a.n-a.m* san-atanam ! dharma.m* sa.msth-apay-am -asa !bhagav-an dharma+rak.saka.h !!2020.43! nai.s.thika+vratin-a.m* dharm-an !prabhu.h so* *atha pravartayan ! svaya.m* nai.s.thika+dharme.su !bheje r-aja+adhi+r-ajat-am !!2020.44! yath-a+i.s.ta.m* po.syam-a.n-a/s* ca !bhakti+dharma+-adayo* *api tam ! sevam-an-a* nityam eva !vireju.h paray-a /sriy-a !!2020.45! d.r/sy-a* -asan pu.nyavadbhir* !divya+-ak.rti+dhar-as* tu te ! kva+cid* eva*icchay-a tasya !prabhor* na tu sad-a*a+khilai.h !!2020.46! iti divya+caritra+citra+k.rt+ ! karu.n-a+v-ari+nidhir* dhar-a+tale ! vicara?n* *chuci+m-asa* -ayayau ! /sara+dh-ara+-akhya+pura.m* harir* n.r+pa !!2020.47! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne vi+vidha+ai/svarya+pradar/sanena n-an-a+vidha+bhakta+jana+-anandana.m* n-ama vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tatra r-aja+kum-arau dvau !si.sev-ate tam -adar-at ! tu;nga+jid+vairi+jit+sa.mj?nau !tat+pada+ab+ja+d.r.dha+-a/srayau !!2021.1! tatra*-adya.h k.r.s.na+p-ada+ab+ja+ !+re.n-un-a.m* sva+a;nga+dh-ara.ne ! a+kr-ura+upama* eva*-as-id* !dvit-iyo* vidura+upama.h !!2021.2! tath-a vairi+bhayo* bh-imo* !hikka+jit+pra+mukh-a* api ! k.satra+v-ir-a* asevanta !bhakt-as* ta.m* paray-a mud-a !!2021.3! karimo* m-uka+hasanau !rayo* haya+jid+-adaya.h ! yavan-a* api ta.m* pr-ity-a !bhejire d.r.dha+ni/scay-a.h !!2021.4! nij-a.ms* t-an pr-i.nayan bhakt-an !vasa.ms* tu;nga+jid+-alaye ! a+j?n-anam aharan* n-.r.n-a.m* !timira.m* tara.nir* yath-a !!2021.5! bhaktai.h sa.mpr-arthitas* tatra !c-aturm-asyam uv-asa sa.h ! mah-antam utsava.m* cakre !janma+a.s.tamy-a.m* ca p-urvavat !!2021.6! de/sa+antarebhyo* bhakt-a/s* ca !tatra*-ajagmu.h sahasra/sa.h ! sa+g.rh-a* a+g.rh-a/s* ca*api !tad+did.rk.s-a+h.rta+antar-a.h !!2021.7! upav-asa.m* j-agara.m* ca !ni/si k.r.s.na+arcana.m* tath-a ! bhaktai.h saha hari/s* cakre !set-un-a.m* parip-alaka.h !!2021.8! s-adh-un vipr-a.m/s* ca sa.mtarpya !navamy-a.m* k.rta+p-ara.na.h ! -asas-ada sabh-a.m* ramy-am !a+para+ah.ne sat-a.m* pati.h !!2021.9! atha*upavi.s.ta.m* parama+-asane ta.m* ! pra.namya vipr-a* n.r+pa s-adhava/s* ca ! yath-a+ucita.m* tasya puro* ni.sedur* ! anye jan-as* t-an abhita/s* ca sarve !!2021.10! /s.r.nvatsu sarve.su sada.h+sthite.su ! pra.namya ta.m* tan+nika.s-a*upavi/sya ! baddha+a?njalis* tu;nga+jid* -urjita+/sr-i.h ! papraccha sarva+anumatena r-aj-a !!2021.11! tu;nga+jid* uv-aca: bhagavann* iha d.r/syante !sarve.s-am api dehin-am ! k-ama.h krodhas* tath-a lobha* !iti vai vairi.nas* traya.h !!2021.12! bali.s.thas* te.su ka.h sv-amin !yo* *a+va/sya.m* hi mumuk.subhi.h ! sarvair* up-ayair* jetavyas* !tan* na.h kathaya tattvata.h !!2021.13! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.ta.h sa* bhagav-an !bh-u+bhuj-a tena sa.m/sayam ! mano+abhir-amay-a v-ac-a !ta.m* jaga-ada jagat+pati.h !!2021.14! /sr-i+n-ar-aya.na* uv-aca: trayo* *api /satravo* hy* ete !n-.r.n-a.m* pr-a.na+har-a* mat-a.h ! manye bala+adhika.m* te.su !lobham eva dur+-asadam !!2021.15! vijetavya.h prayatnena !sa* eva*atra mumuk.subhi.h ! p-apa+sva+r-upo* g.rhibhis* !ty-agibhis* tu vi/se.sata.h !!2021.16! s-a.ms-arika+pada+arthe.su !ye lubdh-a* nitar-a.m* nar-a.h ! a+cire.na vina/syanti !te n-una.m* hata+buddhaya.h !!2021.17! lobha+ni.s.th-a.h santi do.s-a* !mah-anto* niraya+prad-a.h ! adhi.sth-ana.m* hi p-apasya !lobha/s* ca*agha+pravartaka.h !!2021.18! lobh-at k-ama.h prabhavati !krodho* lobh-ac* ca j-ayate ! moha/s* ca*-ir.sy-a matsara/s* ca !sarva.m* lobh-at pravartate !!2021.19! vidy-a+vinaya+sa.mpann-a* !vikhy-at-a/s* ca tapasvina.h !!2021.20! tath-a hira.nya+ka/sipu+ !+pra+mukh-a* ye sura+dvi.sa.h ! indra+-adayo* devat-a/s* ca !lobhena*eva k.saya.m* yayu.h !!2021.21! kaurav-a.n-a.m* k.sayo* j-ato* !lobhena ca mah-a+mate ! anye *api bahavo* bh-u+p-a* !lobhena bhuvi cik.siyu.h !!2021.22! tasm-an* mad-iyair* na kva+api !lobha.h k-aryo* hi vastuni ! arth-a* an+arthair* nibh.rt-a.h !santy* eva*ity* api vettha ca !!2021.23! caurya.m* hi.ms-a*an+.rta.m* dambha.h !k-ama.h krodha.h smayo* mada.h ! bhedo* vairam a+vi/sv-asa.h !sa.mspardh-a vyasana+trayam !!2021.24! ete pa?nca+da/sa+an+arth-a* !vartante *arthe.su bh-u+pate ! anye *api bahava.h santi !do.s-a* hy* artha+-a/srit-a.h khalu !!2021.25! tasm-ad* an+artham artha+-akhya.m* !viditv-a*eva mad+-a/srita.h ! tatra*-asakti.m* na kurv-ita !k.r.s.na+bhakty+antar-ayake !!2021.26! su+vrata* uv-aca: daur-atmyam iti lobhasya !/srutv-a bhagavat-a*uditam ! sa* r-aj-a munaya/s* ca*anye !g.rhi.no* api muda.m* yayu.h !!2021.27! tata* -aj?n-apay-am -asa !bhakt-an de/sa+antara+-agat-an ! pr-atar* y-ay-ata vi.say-an !sva+sv-an sarva* iti prabhu.h !!2021.28! tad-a k-ary-ayana+gr-am-ad* !-agatas* tatra san+mati.h ! kha.tv+a;ngo* n-ama r-aja+.r.sis* !ta.m* pr-arthayitum utthita.h !!2021.29! sa* hi bhakto* dharma+ni.s.tho* !nai.s.thika.m* vratam -asthita.h ! makar-alaya+pury-a.m* pr-ag* !janma+a.s.tamya.m* punar* n.r+pa !!2021.30! tatra prat-apa.m* ca harer* !d.r.s.tv-a tac+chi.syat-a.m* gata.h ! k.r.s.na+v-art-asu nipu.no* !jita+indriya* ud-ara+dh-i.h !!2021.31! ma.ni+bhadra+pure ca*asau !janma+a.s.tamy-a.m* punar* n.r+pa ! -agato* *apy* -aj?nay-a*-i/sasya !gato* nija+niketanam !!2021.32! punar* atra*-agatas* ta.m* ca !netu+k-amo* nija+-alayam ! tad+antikam upetya*asau !natv-a pra+a?njalir* abrav-it !!2021.33! kha.tva+a;nga* uv-aca: bhagava.ms* tava d-aso* *asmi !tva.m* ca*asy* -atm-iya+vatsala.h ! -ay-atum -arhasi gr-ama.m* !mad-iya.m* k.rpay-a mayi !!2021.34! sevanena tava sv-iya.m* !sa+anugasya dhana+-adikam ! sa+phala.m* hi vidhits-ami !m-anu.sa.m* ca janur* nijam !!2021.35! su+vrata* uv-aca: eva.m* sa.mpr-arthitas* tena !prasanno* harir* abrav-it ! -ay-asy-ami tava gr-ama.m* !r-aja+.r.se na*atra sa.m/saya.h !!2021.36! s-a.mprata.m* tu may-a sth-atu.m* !pratij?n-atam iha*asty* ata.h ! prabodhany+utsava.m* k.rtv-a !tatra*-ay-asy-amy* aha.m* khalu !!2021.37! ittha.m* prasanna+manas-a hari.n-a*udite ta.m* ! natv-a prah.r.s.ta* udite tara.nau da/samy-am ! gantu.m* tata.h sa* nirag-an* n.r+pate sva+khe.ta.m* ! pr-apac* ca durga+puram adhva+gata.m* pare+dyu.h !!2021.38! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne lobha+do.sa+nir-upa.na+n-am-a*eka+vi.mso* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: asti pa/scima+pa?nc-ala+ !+de/se.su jana+p-avan-i ! unmatta+ga;ng-a*iti nad-i !vikhy-at-a nir+mala+udak-a !!2022.1! yasy-a.m* cakre jala+kr-i.d-a.m* !munibhi.h saha so* *a+cyuta.h ! sn-ana.m* ca bahu/sas* tena !mah-a+p-ataka+h.rj+jal-a !!2022.2! tasy-as* ta.te *ati+pu.ny-ay-a.h !sarito* durga+sa.mj?nitam ! pura.m* tad* asti n.r+pate !c-aturvar.nya+jana+-a/srayam !!2022.3! dv-arik-a+nagarasya*-as-id* !yac+ch-akh-a+nagara.m* pur-a ! kr-i.d-a+sth-ana.m* bhagavto* !vasu+deva+-atma+jasya ca !!2022.4! tatra*-as-id* a+bhayo* n-amn-a !n.r+patir* !bhaktim-an harau ! k.s-atra+dharma+rata.h /s-ura.h !sac+ch-astra+/srava.na+-adara.h !!2022.5! kariy-ana+pura+-i/sasya !n-aga+-i/sa+n.r+pate.h sut-am ! sa* p-ur.n-a+-akhya+striy-a.m* j-at-am !upayeme sura+prabh-am !!2022.6! bu.t.ta+da+-akhya+pura+-i/sasya !tanay-a.m* ra.na+g-amina.h ! som-a+dev-i*iti vikhy-at-am !upayeme *a+par-a.m* ca sa.h !!2022.7! pati+vrat-a+dharma+ni.s.the !ubhe api babh-uvatu.h ! sura+prabh-ay-a.m* tatra*-as-it !tasya kany-a+catu.s.tayam !!2022.8! -ady-a tatra jay-a+sa.mj?n-a !dvit-iy-a lalit-a tath-a ! p-a?nc-al-i ca t.rt-iy-a*ukt-a !n-an-i+sa.mj?n-a tath-a*antim-a !!2022.9! som-a+devy-a.m* babh-uva*eko* !gu.nav-an uttama.h suta.h ! su+/s-ilo* m.rdu+v-ak /s-anta.h !prahl-ada* iva san+mati.h !!2022.10! jay-a ca lalit-a tatra !bhaginyau dve mah-a+mat-i ! b-alye vaidhvyam -apanne !virakte vi.saye.su ca !!2022.11! ur-i+k.rta+brahma+carye !k.rcchra+-adi+vrata+tat+pare ! -ast-a.m* sva+dharma+ni.s.the ca !pit.r+ve/sma+k.rta+sthit-i !!2022.12! r-aj?na.h svas-a*-as-it som-a+-akhy-a !/s-alako* g-alava+abhidha.h ! sarve *apy* ete sva+dharma+sth-a.h !k.r.s.na+bhakti+par-as* tath-a !!2022.13! etai.h saha sa* bh-u+p-ala.h !praty+aha.m* niyamena ca ! /sr-imad+bh-agavata.m* r-aja?n* !*chu/sr-ava parama+-adar-at !!2022.14! /srut-a.m* kath-a.m* bhagavata.h !sa.mgatya ni/si tai.h saha ! kathay-am -asa citte ca !muhus* t-a.m* sa* vyacintayat !!2022.15! /srutv-a pur-a.na.m* sa+kala.m* !dattv-a vipr-aya dak.si.n-am ! punas* tad* a/s.r.not pr-ity-a !cakrae* eva.m* sa* sapta/sa.h !!2022.16! yarhi yarhy* a/s.r.not tac* ca !tarhi tarhi vyacintayat ! yad-a yad-a hi dharmasya*ity+ !+-adi+padya+artham -atmani !!2022.17! a+dharma+upacayo* yarhi !sy-ad* dharma+apacayo* bhuvi ! tad-a*avat-ara.m* bhagav-an !g.rh.n-ati*ity* eva ni/scaya.h !!2022.18! a+dharma.h s-a.mprata.m* bh-umau !vi.rddhau d.r/syate n.r.su ! ato* hary+avat-arasya !k-alo* *ayam ity* avaid* h.rdi !!2022.19! ayam eva prati+dina.m* !vic-aras* tasya cetasi ! avartata nara+-i/sasya !virakti.m* samupeyu.sa.h !!2022.20! ekad-a /sr-ava.ne m-asi !k.r.s.na+ek-ada/sik-a+dine ! mah-a+upacarai.h k.r.s.nasya !p-uj-a.m* sa* vidhin-a*akarot !!2022.21! ek-a+da/s-i+vrata+prokt-an !niyam-an p-alayan sa* ca ! p-uj-a+ante k.r.s.na+pady-ani !g-apay-am -asa bh-uri/sa.h !!2022.22! a+para+ah.ne bh-agavat-i.m* !g-it-a.m* /su/sr-ava sa+-adaram ! kath-a+ante bhagavad+v-art-am !akarot svayam eva ca !!2022.23! /s.r.nvantu bandhava.h sarve !vad-ami sva+mano+gatam ! /sreya.h sy-ad* iha sarve.s-a.m* !bhakty-a k.r.s.nasya vai n.r.n-am !!2022.24! praty+ak.sa+k.r.s.ne bhaktis* tu !sadya* eva phala+prad-a ! pratim-ay-a.m* tasya s-a ca !cire.na phala+d-a mat-a !!2022.25! dhany-a hi puru.s-a* loke !yai.h sa+ak.s-at k.r.s.na* -ik.sita.h ! p-ujita/s* ca yath-a+/sakti !pr-apt-as* te tu par-a.m* gatim !!2022.26! avat-aro* bhaved* yarhi !k.r.s.nasya dhara.ni+tale ! tarhi praty+ak.sa+bhakti.h sy-ad* !dur+labh-a s-a tu dehin-am !!2022.27! avat-arasya hetus* tu !k.r.s.nasy*a+dharma+pu.s.tat-a ! bhuvi dharmasya ca gl-anir* !atra k.r.s.na+vaco* bruve !!2022.28! yad-a yad-a hi dharmasya !gl-anir* bhavati bh-arata ! abhyutth-anam a+dharmasya !tad-a*-atm-ana.m* s.rj-amy* aham !!2022.29! paritr-a.n-aya s-adh-un-a.m* !vin-a/s-aya ca du.s+k.rt-am ! dharma+sa.msth-apan-aya !sa.mbhav-ami yuge yuge !!2022.30! -arambhe hi kale.h p-urvam !a+dharmo* *ati vyavardhata ! tad-a k.r.s.na.h svaya.m* jaj?ne !devaky-a.m* vasudevata.h !!2022.31! a+dharma+-a/srayi.no* hatv-a !so* *asur-a.m/s* ca sahasra/sa.h ! var.na+-a/srama+ucita.m* dharma.m* !bh-umau samyag apaprathat !!2022.32! par-ik.sit+sahadeva+-adyai* !ripu?n+jaya+sam-apanai.h ! candra+va.m/syai* rak.sit-a vai !tan+mary-ad-a tato* n.r+pai.h !!2022.33! b.rhad+ra.na+-adibhir* bh-u+pai.h !su+mitra+caramais* tath-a ! rak.sit-a s-urya+va.m/syai/s* ca !mary-ad-a s-a sva+/saktita.h !!2022.34! k-alena k.s-iyam-a.n-a*atha !vikrama+arke.na bh-ubhuj-a ! /s-aliv-ahana+n-amn-a ca !yath-avat s-a su+rak.sit-a !!2022.35! tata.h /sr-i+/sa.m+kara+-acaryo* !n-astika+-ad-in vijitya ca ! dhara.ny-a.m* sva+prat-apena !dharma+set-un ati.s.thipat !!2022.36! vi.s.nu+sv-am-i tato* r-ama+ !+anuja+-ac-arya/s* ca v-iryav-an ! madhva+-ac-arya/s* ca nimba+arko* !dharma+adhv-anam ap-ipalan !!2022.37! tata.h /sr-i+vallabha+-acarya.h !saha go+sv-amin-a bhuvi ! ap-alayad* dharma+set-un !k.r.s.na+bhakti.m* pravartayan !!2022.38! tayor* ito* *antarhitayo.h !kali.h pr-apta+balo* *adya tu ! sa+a+dharma.h sa.mprav.rtto* *asti !g.rhi+ty-agi+n.r+pa+-adi.su !!2022.39! pr-apto* *asti dharma.h s-a.mkarya.m* !n.r.su var.na+-a/srama+-atmaka.h ! a+dharma+rucaya.h santi !pr-aya/so* hy* uttam-a* jan-a.h !!2022.40! /s-udr-a* dvi+ja+sam-ac-ar-a.h !/sudra+-ac-ar-a* dvi+j-ataya.h ! ty-agina.h sa+g.rh-a.h pr-ayo* !g.rhi.no* bhik.suk-a* iva !!2022.41! pati+vrat-a+dharma+h-in-a* !vyabhic-ara+par-a.h striya.h ! santy* uttam-a/s* ca*api nar-a* !hi.ms-a+m-a.msa+sur-a+priy-a.h !!2022.42! str-i+rasa+dravi.na+-ady+-aptyai !dambha+pr-ay-a*eva d.r/syate ! bhaktis* tath-a tapo+yogau !dharma+-acara/s* ca bandhava.h !!2022.43! pu.mbhir* h-asya+vinoda+-adau !tat+spar/se ca*a+dhav-a.h striya.h ! rasa+a/sane ca sakt-a.h sad+ !+v-aso+bh-u.s-a+-adi+dh-ara.ne !!2022.44! eva.m* bahu+vidh-a* bh-umau !sa.mprav.rttir* hi d.r/syate ! a+dharmasya kale/s* ca*api !dur+d.r/sy-a bhagavaj+janai.h !!2022.45! tat k.r.s.nasya*avat-arasya !k-alo* *aya.m* /s-astra+dar/sita.h ! dharma+rak.s-a+vrata+dh.rta.h !pr-apto* *asti*ity* eva bh-ati me !!2022.46! yatra kutra+api bhagav-an !pr-adur+bh-uta* iti dhruvam ! sac+ch-astra+v-akya+pr-am-a.ny-ad* !a+dharma+unm-ulana+udyata.h !!2022.47! k.r.s.na.h sa* bhagav-an !asm-an svak-iy-an iti vettu ca ! rak.satv* a+dharma+p-akh-a.n.d-ad* !datt-ac* ca k.rpay-a*-ik.sa.nam !!2022.48! su+vrata* uv-aca: ittha.m* vadaty* a+bhaya+bh-umi+patau tad-a*eva ! kha.tva+a;nga+r-aja+\.r.sir* asya g.rha.m* sa* -ay-at ! v.rddhasya ca*-atma+su+h.rda.h sa* ca tasya samyag* ! -atithyam -atma+hita+k-ari.na* -acac-ara !!2022.49! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne a+bhaya+r-aja+g.rhe kh-a.tva+a;nga+agamana+n-am-a dv-a+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: sa.mm-anita.m* ta.m* n.r+pate !sv+-agata+-asana+v-aribhi.h ! phala+-ah-are.na ca*upetya !ni.sas-ada*a+bhayo* n.r+pa.h !!2023.1! sukha+upavi.s.ta.m* vi/sr-anta.m* !kha.tva+a;nga.m* sa* mah-a+mati.h ! an-upavi.s.ta+str-i+putra+ !+putry+-adi.h samap.rcchata !!2023.2! kuta* -agamyate dh-ima.ms* !tvay-a dharma+vid-a*adhun-a ! sva+jan-an-a.m* hit-aya*eva !tvad+-agamanam asti na.h !!2023.3! iti p.r.s.ta.h sa* ta.m* pr-aha !/sara+dh-ara+-akhya+pattane ! saha+ja+-ananda+n-am-a*asmad+ !+gurur* asti sam-agata.h !!2023.4! tad+dar/sana+artham agamam !aha.m* parimita+anuga.h ! sahasra/so* jan-as* tatra !milit-a* a+bhaya*abhavan !!2023.5! tatra tena mah-a.m/s* cakre !k.r.s.na+janma+a.s.tam-i+tithau ! utsavas* tam aha.m* d.r.s.tv-a !sva+gr-ama.m* yann* iha*-agamam !!2023.6! kha.tva+a;ngena*evam ukto* *asau !n.r+pa.h prov-aca ta.m* puna.h ! sa.mpanna.h kair* gu.nai.h so* *asti !gurus* tava mah-a+vrata !!2023.7! mah-an eva pum-an ka/s+cit !sa* bhaved* iti tarkaye ! tv-ad.rg* var.s-asv* anyath-a ta.m* !dra.s.tu.m* gacchet katha.m* su+dh-i.h !!2023.8! s-am-anya.h sa* gurur* na*iti !tata.h sa.mbh-avay-amy* aham ! vaktum arhasi tasya tva.m* !gu.n-an asm-an su+h.rttama !!2023.9! kha.tva+a;nga* uv-aca: kathayi.sye gu.n-a.ms* tasya !ki.m+tu te bhavad+-adibhi.h ! manyeran satya+bh-avena*ity* !atra me tv* asti sa.m/saya.h !!2023.10! a+bhaya* uv-aca: prat-itir* dharma+ni.s.thasya !tava satya+giro* *asti na.h ! many-amahe bhavanta.m* tu !jye.s.tha+p-a.n.davavad* vayam !!2023.11! atas* tasya prat-apa+-adi !sva+sut-an iva no* bhav-an ! vaktum arhati r-aja+.r.se !vaya.m* smo* hi mumuk.sava.h !!2023.12! kha.tva+a;nga* -uce bhadra tva.m* !mano* dattv-a ni/s-amaya ! /s.r.nvantv* anye bandhavo* *api !vaca* -a/scarya+k.rn* mama !!2023.13! ity* uktv-a kathay-am -asa !prat-apa.m* tasya so* *a+khilam ! yath-a+avalokita.m* svena !sa.m/sruta.m* ca sat-a.m* mukh-at !!2023.14! makara+-alaya+pury+-adau !prat-apo* ya.h pradar/sita.h ! tena ta.m* kathay-am -asa !tasya s-adhu+gu.n-a.ms* tath-a !!2023.15! a+laukika.m* tad+ai/svarya.m* !sa* ni/samya dhar-a+pati.h ! sa+-a/scarya.h sa+ku.tumbo* *abh-ud* !*dh.r.s.ta+rom-a* jahar.sa ca !!2023.16! avat-aro* bhagavato* !j-ata* e.sa* na sa.m/saya.h ! iti ni/scitya manas-a !ta.m* papraccha puna.h sa* ca !!2023.17! mah-a+mate tvay-a prokta.m* !yad* vaca.h satyam eva tat ! sa* k.r.s.na+up-asaka.h sv-am-i !k.r.s.na* eva na sa.m/saya.h !!2023.18! kasya putro* *abhavat so* *atra !kasmin de/se ca sattama ! saur-a.s.tr-an -agata.h karhi !ka.m* ca de/sa.m* gami.syati !!2023.19! janma+karm-a.ni tasya tva.m* !vaktum arhasi tattvata.h ! asmad+bh-agya+va/s-ad* eva !tvam atra*asi sam-agata.h !!2023.20! kurve vi.s.nv+avat-arasya !cintana.m* hy* aham anv+aham ! tad+v-art-a*adya /srut-a di.s.ty-a !t-a.m* vada*-adita* eva me !!2023.21! asmat+sa.mbandhino* *apy* ete !/su/sr-u.sant-i*idam utsuk-a.h ! pr-am-a.ny-ad* -apta+v-akyasya !tva.m* tad* vada hito* *asi na.h !!2023.22! su+vrata* uv-aca: ittha.m* sa* bhakta+\.r.sabha.h parama+-adare.na ! p.r.s.to* *a+bhayena saha bandhu+janai.h prasanna.h ! /sr-i+n-ila+ka.n.tha+carita+sm.rti+sa.mbhav-ay-am ! -ananda+s-ara+sariti pramamajja sadya.h !!2023.23! sva+anta+sphurad+hari+pada+ambu+ja+lagna+cet-as* ! t-u.s.n-i.m* muh-urtam abhavac* ca gata+sm.rti.h sa.h ! deha+sm.rti.m* tv* atha /sanai.h samav-apya bhakty-a ! har.sa+a/sru+d.rk pulakita+a;nga+ruho* *avadat tam !!2023.24! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne kha.tva+a;nga+a+bhaya+sa.mv-ada+n-am-a trayo+vi.m/so* *adhy-aya.h]] kha.tva+a;nga* uv-aca: kosale.su*uttare.sv* asti !gr-ama/s* chuppaya+-ahvaya.h ! tatra dharma+avat-aro* *abh-ud* !deva+/sarm-a dvi+ja.h su+dh-i.h !!2024.1! s-avar.ni+gotra+sa.mbh-uti.h !s-ama+go* dharma+sa.msthiti.h ! bhakty+-akhy-a tasya bh-ary-a*-as-it !s-adhv-i dharme d.r.dha+sthiti.h !!2024.2! /sr-i+k.r.s.na.m* sa* sa+patn-iko* !vi.s.nu+y-agena bh-uyas-a ! v.rnd-a+vane paramay-a !bhakty-a*-ar-adhayad* -ad.rta.h !!2024.3! prasanno* bhagav-a.ms* tasmai !bhuvi dharma+prav.rttaye ! a+dharma+ucchedana+artha.m* ca !jaj?ne tasm-at tu tat+striy-am !!2024.4! hari+n-amn-a sa* vikhy-ato* !b-aly-at sarva+mano+hara.h ! nija+-ik.sa.na+-adibhir* j-iv-an !bah-un p-ap-ad* amocayat !!2024.5! so* *a+nir+da/sa+aho* b-ala.h sva.m* !jigh-a.ms-un arbhaka+grah-an ! ko.tar-a+pra+mukh-an sadyo* !dahann* adr-avayad* d.r/s-a !!2024.6! k.rty-a+s.rja.m* tri+var.so* *asau !k-al-i+datta.m* mah-a+asuram ! vyamohayad* d.r/s-a tena !sa* mam-ara paribhraman !!2024.7! k.rty-a+utp-ata+-adi+bh-itena !tata.h pitr-a sa* b-alaka.h ! a+yodhy-ay-a.m* sam-aninye !pr-aktana.m* nija+ketanam !!2024.8! m-anu.sya+n-a.tya+sa.mchanna+ !+nija+ai/svarya* ud-ara+dh-i.h ! -ananday-am -asa jan-a.ms* !tatra kaum-ara+l-ilay-a !!2024.9! sa.mpanno* *abh-ut sa* pauga.n.de !sarvai.h s-adhu+gu.nair* api ! pitr-a k.rta+upanayano* !nai.s.thika.m* vratam -asthita.h !!2024.10! guru.m* vism-apayan vidy-a.h !sa+kal-a* nigama+-adik-a.h ! adhyaita*alpena k-alena !g.rhae* eva vasan nije !!2024.11! jananyai janak-aya*atha !dadau divya+gati.m* prabhu.h ! ek-a+da/sa+abdiko* geh-ad* !virakta.h pr-avrajat tata.h !!2024.12! svayam -acara.nena*eva nai.s.thika+brahma+c-ari.n-am ! dharm-an sa* dar/say-am -asa !t-irth-ani vicaran bhuvi !!2024.13! tapasvibhyas* tapo+r-iti.m* !tapas* taptv-a hy* adar/sayat ! yoga+r-iti.m* ca yogibhyo* !yu?njan yogam adar/sayat !!2024.14! siddha+abhim-ani+/s-akt-an-a.m* !jahre s-ira+pure madam ! ku.s+pratigraha+k.r.s.na+a;nga.m* !vipra.m* d.r.s.ty-a*akarot sitam !!2024.15! v-ir-an k.rty-a mah-a+/s-akt-an !nirjig-aya sahasra/sa.h ! sahasra/sa.h sva+-a/srit-an-a.m* !p-apa+karm-a.ny* ah-apayat !!2024.16! asur-a.n-a.m* sahasr-a.ni !/sat-ani ca dur+-atman-am ! jagan+n-atha+pure *anyo+anya.m* !vimohya*as-av* agh-atayat !!2024.17! dharma+druh-a.m* ca+asur-a.n-a.m* !sahasra.m* m-anase pure ! satra+dharma+n.r+pa+dv-ar-a !dharma+gupty-aai* aj-ighanat !!2024.18! n-an-a+t-irth-ani vicara.ms* !tatra tatra jan-an bah-un ! sva+v-ik.s-a+spar/sa+bh-a.s-a+-adyair* !mocay-am -asa sa.ms.rte.h !!2024.19! ucchedayann* a+dharma.m* ca !dharma.m* sa.msth-apayann* iha ! loja+-akhya.m* puram -agacchat !saur-a.s.tre.su sa* san+mate !!2024.20! k.r.s.na+bhakte.h prathayit-u* !r-ama+-ananda+mah-a+mune.h ! vai.s.nava+-ac-arya+varyasya !/si.syais* tatra sa* m-anita.h !!2024.21! dharma+j?n-ana+tapo+yoga+ !vidy-a+vair-agya+bhaktibhi.h ! sarva+ati/s-ayibhi.h sarv-a.ms* !tadvatas* t-an acitrayat !!2024.22! s-aka.m* tai.h pippala+gr-ame !tam -ac-aryam upeyiv-an ! uddhavasya*eva*avat-ara.m* !v.rta.m* /si.syai.h sahasra/sa.h !!2024.23! d-ik.s-a+r-iti+prav.rtty+artha.m* !bhuvi tasm-at sa* vai.s.nav-im ! mahat-im agrah-id* d-ik.s-a.m* !gur-u.n-a.m* gurur* apy* asau !!2024.24! saha+ja+-ananda* ity* -akhy-a !guru.n-a vidadhe *asya ca ! tena n-ar-aya.na+munir* !iti ca*arthavat-i mud-a !!2024.25! sa.mpanne sad+gu.nai.h sarvais* !tasmin dharma+dhura.m* nij-am ! vinyasya bhagavad+dh-ama !k-alena pr-aptav-an sa* ca !!2024.26! tasya*-aj?n-ay-am avartanta !sa+t-irthy-a.h sa+kal-a* api ! n-ar-aya.na+muner* nitya.m* !g.rhi.nas* ty-agino* *api ca !!2024.27! sad+dharmasya prav.rtty+artha.m* !tato* *asau vyacarad* bhuvi ! -ad-av* ag-ad* ab+dhi+ta.te !makara+-alaya+pattanam !!2024.28! vikrama+arka+/sakasya*abde !vasu+bh-uta+gaja+indubhi.h ! pramite tat pura.m* hy* -ay-at !sa* pau.se p-ur.nim-a+tithau !!2024.29! a+dharm-ad* avitu.m* j-iv-an !sva+prat-apa.m* pradar/sayan ! tatra m-as-an uv-asa*a.s.tau !dharma.m* ca*-adya.m* pravartayan !!2024.30! p-urta+karma+utsave pr-ad-ad* !viprebhya.h svasya dar/sanam ! vi.s.nu+r-upe.na te *atha*-arcan !mantrais* ta.m* vaidikair* mud-a !!2024.31! mah-antam utsava.m* cakre !janma+a.s.tamy-a.m* sa* tatra ca ! pr-adar/sayat k.r.s.na+r-upa.m* !sarv-an sv-iyam a+laukikam !!2024.32! r-ama+-ananda+mune.h /si.sy-a.h !sva+up-asya.m* r-adhik-a+patim ! tad-a tam eva ni/scitya !ta.m* sam-a/sritya bhejire !!2024.32! mumuk.savo* *anye *api nar-a* !n-arya/s* ca bahavas* tad-a ! tam eva /sara.na.m* pr-apya !bhejire parama+-adar-at !!2024.34! tad-a sada.h+sthena may-a !sa+ak.s-at k.r.s.no* *ayam eva hi ! iti ni/scitya manas-a !bheje tac+chi.syat-a*an+agha !!2024.35! sva+ai/svarya.m* praka.t-ikurvan !nija+m-urt-av* ak-arayat ! pr-a.na+v.rtti+nirodha.m* sa* !str-i+pu.ms-an-a.m* sahasra/sa.h !!2024.36! tatra*adhik-ari.no* hy* ete !santy* ete*an+adhik-ari.na.h ! na*apa/syad* ity* asau ki.m+cit !pr-av.r.s-i*iva ghan-aghana.h !!2024.37! aty+-a/scarya.m* jan-a.h pr-apus* !tena*eva*adbhuta+karma.n-a ! tasya*-a/sraya.m* tata.h k.rtv-a !tasthu.h sad+dharma+vartmani !!2024.38! sarvebhyo* mata+v-adibhyas* !tat+tad+i.s.ta+a+mara+-atman-a ! dadau sa* dar/sana.m* tena !vismit-as* te tam -a/srayan !!2024.39! k-ala+v-a.ny-a.m* sa* bahudh-a !yoga+ai/svaryam a+laukikam ! dar/say-am -asa bhagav-an !sarva+sa.m/saya+nuttaye !!2024.40! sahasra/sa.h sva+bhakt-an-a.m* !sam-adhau ca sva+tantrat-am ! k.rpay-a*ac-ikarat sv-am-i !vin-a s-adhana+sa.mpadam !!2024.41! mah-anta.m* vi.s.nu+y-aga.m* ca !cakrae* ojasvat-i+ta.te ! yath-a+i.s.ta.m* bhojay-am -asa !vatsara+ardha.m* sa* v-a.dav-an !!2024.42! dravi.na.m* hema+r-upya+-adi !viprebhya/s* ca dadau bh.r/sam ! ghan-aghana* iva*amb-uni !y-an-ani vasan-ani ca !!2024.43! utsav-an mahata.h kurvan !prati+gr-ama.m* sa* m-ana+da ! s-a.mprata.m* /sara+dh-ara+-akhya.m* !puram etya*u.sito* *asti hi !!2024.44! may-a sva+gr-amam -anetu.m* !pr-arthito* jana+sa.msadi ! k-artiky-am -agami.syati*ity* !eva.m* pratya/s.r.not kila !!2024.45! sa* e.sa* n-ar-aya.na+muni.h !saha+ja+-ananda+n-amaka.h ! sv-ami+n-ar-aya.na+-akhya/s* ca !sv-amy+-akhya/s* ca vir-ajate !!2024.46! hari+k.r.s.no* hari.h k.r.s.no* !n-ila+ka.n.tha/s* ca sa* /sruta.h ! gau.n-ani tasya n-am-ani !santy* any-ani bah-uni ca !!2024.47! sahasra/sas* ty-agi+janair* !g.rhibhi/s* ca sahasra/sa.h ! yo.s-abhir* dharma+ni.s.th-abhi.h !sevyate sa* ca bhaktita.h !!2024.48! bhakti+dharma+-adayo* *apy* ena.m* !sevante divya+vigrah-a.h ! ke+cit t-an pu.nyavanto* *atra !v-ik.santae* iti /su/sruma !!2024.49! kebhya/s+cit k.r.s.na+r-upe.na !r-adhik-a+p-ar.sada+-adibhi.h ! dad-ati dar/sana.m* sv-am-i !go+lokena saha*eva ca !!2024.50! kebhya/s+cid* vi.s.nu+r-upe.na !s-aka.m* lak.smy-a ca p-ar.sadai.h ! dad-ati dar/sana.m* sv-am-i !vaiku.n.thena ca sa* prabhu.h !!2024.51! s-aka.m* nir+anna+muktai/s* ca !/sveta+dv-ipena bh-asvat-a ! mah-a+puru.sa+r-upe.na !datte kebhya/s* ca dar/sanam !!2024.52! kebhya/s+cid* bh-uma+r-upe.na !saha lak.smy-+-adi+/saktibhi.h ! p-ar.sadai/s* ca*-ik.sa.na.m* datte !saha*eva*a+vy-ak.rtena sa.h !!2024.53! kebhya/s+cid* dar/sana.m* datte !nara+n-ar-ay.na+-atman-a ! vi/s-alay-a ca munibhi.h !saha*an+ekais* tapasvibhi.h !!2024.54! yoga+-i/svara+sva+r-upe.na !saha /se.se.na ca /sriy-a ! kebhya/s+cid* dar/sana.m* svasya !datte k.s-ira+ab+dhin-a ca sa.h !!2024.55! hira.nmaya+sva+r-upe.na !kebhya/s+cit svasya dar/sanam ! datte saha*arka+bimbena !bhagav-an sa* sat-a.m* pati.h !!2024.56! dad-ati yaj?na+puru.sa+ !+sva+r-upe.na*-atma+dar/sanam ! saha*agni+ma.n.dalena*asau !kebhya/s+cid* bhakta+vatsala.h !!2024.57! tasm-at sa+ak.s-ad* *dhi bhagav-an !sa* eva*asti jagat+prabhu.h ! tasm-at paratara.m* ki.m+cin* !na*eva*asti*iti vini/scaya.h !!2024.58! vin-a*eva*a.s.ta+a;nga+yoga.m* ca !sam-adh-av* -id.r/sa.m* sa* vai ! n-a.d-i+pr-a.n-an nirodhya*eva !dad-ati svasya dar/sanam !!2024.59! tena sarve *api manu+j-a* !-a/scarya.m* pr-apnuvanti hi ! mumuk.savas* tu ye tatra !te bhajanti ca ta.m* prabhum !!2024.60! prat-apam anyam apy* asya !prasiddha.m* bh-u+tale *a+khile ! kathay-ami mah-a+bh-aga !praty+ak.sa.m* yo* *anubh-uyate !!2024.61! ye ke+cid* bhuvi tad+bhakt-a* !j?n-anino* *a+j?n-anino* *api v-a ! /si/savas* taru.n-a* v.rddh-a* !nar-a* yo.s-a/s* ca .sa.n.dak-a.h !!2024.62! sa+ak.s-at tad+dar/sana.m* pr-apt-a* !na pr-apt-a v-a kad-a+cana ! smaranti kevala.m* ta.m* tad+ !+bhakta+v-ak+pr-apta+ni/scay-a.h !!2024.63! sarvae* ete *apy* anta+k-ale !du.hkham a+pr-apya ki.m+cana ! vim-ana+stha.m* tam eva*-i/sa.m* !v-ik.sante saha+p-ar.sadam !!2024.64! -aropit-a* vim-ana.m* te !p-ar.sadair* divyam adbhutam ! dh-ama tasya pray-anty* eva !yogin-am api v-a?nchitam !!2024.65! mriyam-a.n-a* jan-a* eva !v-ik.sante ta.m* na kevalam ! anye *apy* a+bhakt-a* api ta.m* !tatra*-ik.sante kva+cit kva+cit !!2024.66! sa+-a/scarya.m* tam avek.sya*eva !gata+an+-i/svara+sa.m/say-a.h ! tasya*eva*-a/sraya.na.m* sadya.h !su+dhiyo* hy* atra kurvate !!2024.67! -id.rk s-amarthyam anyasya !na bhaved* *dharim antar-a ! ato* y-uya.m* ca ta.m* vitta !sarve *asau bhagav-an iti !!2024.68! tata/s* ca tasya dhy-anena !y-uya.m* sva+h.rdaye prabhum ! tath-a+vidha.m* drak.syatha*iti !ni/scayo* na*atra sa.m/saya.h !!2024.69! su+vrata* uv-aca: iti tad+v-akyam -a/srutya !sa* r-aj-a ca*asya bandhava.h ! k.r.s.na* eva*e.sa* ity* eva !ni/scaya.m* cakrire d.r.dham !!2024.70! tato* *ati+h.r.s.t-as* te tasya !pra/sa.ms-a.m* bahudh-a n.r+pa ! cakrus* ta.m* punar* apr-ak.s-id* !a+bhaya.h sarva+sa.mmat-at !!2024.71! a+bhaya* uv-aca: r-aja+.r.se yat tvay-a prokta.m* !sarva.m* tat tathyam eva hi ! dhanyo* *asi yena sa+ak.s-ac* *chr-i+ !+k.r.s.no* d.r.s.ta/s* ca ni/scita.h !!2024.72! adya+prabh.rti tasya smo* !vaya.m* sarvae* iti dhruvam ! tasya dhy-ana.m* yath-a+k-arya.m* !vaktum arhasi nas* tath-a !!2024.73! su+vrata* uv-aca: sa.mp.r.s.ta* ittham a+bhayena mah-a+-adare.na ! h.r.s.ta.h sa* k.r.s.na+pada+padma+.sa.d+a;nghri+cet-a.h ! dhy-ana.m* harer* gaditum -arabhata*-urdhva+ret-a.h ! sa.mpr-i.nayan sa+pariv-aram amu.m* nara+-i/sa !!2024.74! [[k 2024.74 Vasantatilak-a. :k] [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne sa.mk.sepe.na hari+caritra+var.nana+n-am-a catur+vi.m/so* *adhy-aya.h]] kha.tva+a;nga* uv-aca: /sucir* bh-utv-a /sucau de/se !mumuk.sur* nir+upadrave ! sv+astika+-asanam -as-ina* !.rju+k-ayo* bhaven* muni.h !!2025.1! hastau sva+utsa;ngae* -adh-aya !sva+n-as-a+agra+nir-ik.sa.na.h ! a+vy+agra+manas-a dhy-ayet !ta.m* sv-iya+h.rdaya+ambu+je !!2025.2! -as-ina.m* v-a sthita.m* dhy-ayen* !n-ar-aya.na+muni.m* pura.h ! ati+ramya+nara+-ak-ara.m* !t-aru.nye vayasi sthitam !!2025.3! r-upa+anu+r-upa+avayava.m* !nava+padma+dala+-ik.sa.nam ! ati+iva dar/san-iya.m* ca !/s-anta.m* komala+bh-a.sa.nam !!2025.4! n-utna+rakta+aravinda+-abha+ !+hasta+a;nghri+tala+/sobhitam ! ca?ncat+tu;nga+aru.na+nakha+ !+candra+-avali+vir-ajitam !!2025.5! mita+smita+sphurat+tulya+ !+danta+mukt-a+-avali+prabham ! pralamba+p-ivara+bhuja.m* !vi/s-ala+h.rdaya+sthalam !!2025.6! p.rthu+tu;nga+lal-a.ta.m* ca !su+kapola+aru.na+adharam ! dadhata.m* kaisare pu.n.dre !bh-ale ku;nkuma+candrakam !!2025.7! ghana+/sy-ama.m* ca tulas-i+ !+m-alik-a.m* dak.si.ne kare ! dadhata.m* ca dvit-iyena !dadata.m* p-a.nin-a*a+bhayam !!2025.8! bibhrata.m* tulas-i+k-a.s.tha+ !+s-uk.sma+m-al-a+dvaya.m* gale ! /subhra.m* yaj?na+upav-ita.m* ca !v-ama+skandhe su+/sobhanam !!2025.9! v-asa.h /subhra.m* m.rdu pari+, !,+dadhata.m* d.r.dha+kacchakam ! vas-anam uttara+pa.ta.m* !ha.msa+pak.sa+sita.m* tath-a !!2025.10! s-uk.sma.m* sita.m* ca pa.taka.m* !badhnanta.m* /sir.s.ni ma?njulam ! utsave bhakta+sa.mpr-ityai !dadh-ana.m* bh-uri+bh-u.sa.nam !!2025.11! n-an-a+vidhai.h pu.spa+h-arai/s* !candanena*arcita.m* nijai.h ! lambadbhi.h /sekharai* ramya.m* !manda+smita+mano+haram !!2025.12! t-ar-a+ma.n.dala+madhya+stha+ !+p-ur.na+candram iva*uditam ! bhakta+ma.n.dala+madhya+stha.m* !sarva+loka+namas+k.rtam !!2025.13! h.rday-ani haranta.m* ca !nij-an-a.m* kara+ce.s.tay-a ! karu.n-a+bh.rtay-a d.r.s.ty-a !v-ik.sam-a.na.m* ca cintayet !!2025.14! atha manasi /sanai.h sthiratvam -apte ! bhagavati m-anu.sa+m-urti+v-asudeve ! nija+h.rdi p.rthag* ekam ekam a;nga.m* ! cara.na+tala+-adi vicintyam asya pu.ms-a !!2025.15! nija+h.rdi d.r/si go+care tad-iye hy* ! avayavae* ekakae* ekake p.rthak ca ! capalam api mana.h sthira.m* vidheya.m* ! vrajati laya.m* khalu tena tan+mala+ogha.h !!2025.16! dhvaja+kamala+yava+a;nku/sa+-urdhva+rekh-a+ ! +pra+mukha+su+lak.sa.na+lak.site ca ramye ! ati/saya+m.rdule ca y-avaka+-abhe ! cara.na+tale manas-a*atha cintan-iye !!2025.17! aru.na+nakha+/sa/sa+a;nka+r-aji+k-anty-a ! h.rta+nija+cintaka+h.rt+tamo+a;nghri+yugmam ! krama+laghu+sama+komala+a;ngul-ibhir* ! h.rta+nava+pallava+k-anti ca*asya cintyam !!2025.18! nija+jana+manasa.h prahar.sa.na+artha.m* ! paridh.rta+n-upura+/si?njita+ati+ramyam ! sva+gata+nija+jana+ak.si+v.rtti+cora.m* ! cara.na+yuga.m* h.rdi cintan-iyam asya !!2025.19! kisalaya+m.rdule su+v.rtta+ja;nghe ! krama+p.rthule *atha su+vartulau ca j-an-u ! kari+kara+sad.r/sa.m* sama.m* ca p-ina.m* ! nija+h.rdi sakthi+yuga.m* ca cintyam asya !!2025.20! m.rdu+ghana+sita+s-uk.sma+d-irgha+v-asa.h ! paridadhad+uttama+haima+k-a?nci+naddham ! p.rthula+ka.ti+yuga.m* ca cintan-iya.m* ! nija+h.rdaye ciram asya bhakta+bhartu.h !!2025.21! udaram api lasad+vali+traya+antar+ ! +gata+/subha+sa+bhrama+nimna+n-abhi+k-upam ! h.rdayam uru+su+gandhi+pu.spa+h-ara.m* ! sama+vitata.m* h.rdi cintyam asya tu;ngam !!2025.22! kanaka+ka.taka+/s.r;nkhal-a+-urmik-abhir* ! lasad+aru.na+ab+ja+nibha.m* kara+dvaya.m* ca ! d.r.dhataram ati+ramya+b-ahu+yugma.m* ! nija+h.rdaye *asya vicintyam a;nga+d-ar.dhyam !!2025.23! vi+vidha+ma.ni+vi/suddha+hema+s-utra+ ! +grathita+su+mauktika+h-ara+h-ari+ka.n.tha.h ! vigata+/sa/sa+kala;nka* -asya+candra.h ! sthira+manas-a*asya cira.m* ca cintan-iya.h !!2025.24! mita+hasana+visarpi+danta+k-anti+ ! +prathana+samujjvala+ga.n.da+yugmam asya ! nava+nalina+dala+-ayata.m* vicintya.m* ! nija+h.rdi ca?ncala+locana+dvaya.m* ca !!2025.25! /srava.na+yugalam asya ku.n.dala+/sr-i+ ! +bahu+vidha+pu.spamaya+avata.msa+ramyam ! tarad+a+laghu+vi/s-ala+bh-ala+r-ajat+ ! +sa+tilaka+ku;nkuma+candraka/s* ca cintya.h !!2025.26! a+sita+tilaka+lak.sma dak.sa+ga.n.de ! tila+kusuma+uttama+n-asik-a+antike *asti ! vilasad+a+sita+bindur* asya v-ame ! /srava.na+pu.te bhavati*iti cintan-iya.h !!2025.27! vi+vidha+kusuma+/sekhara+-ali+r-ajat+ ! +pa.ta+muku.ta.m* ca /siro* *asya cintayitv-a ! vadana+kamalam eva cintakena ! smita+madhura.m* cira+k-alam asya cintyam !!2025.28! iti dhy-ana.m* bhagavato* !n-ar-aya.na+muner* may-a ! kathita.m* tat tath-a y-uya.m* !nitya.m* kury-ata sad+dhiya.h !!2025.29! dhy-ayanta* ittha.m* nitya.m* te !/sr-i+k.r.s.na+iti manor* japam ! kurvato* *alpena k-alena !y-uya.m* pr-apsyatha ta.m* dhruvam !!2025.30! su+vrata* uv-aca: evam uktv-a sa* r-aja+.r.sis* !t-u.s.n-im -as-in* nara+adhipa ! tad+vaco* dh-aray-am -asur* !h.rdi te *apy* a+bhaya+-adaya.h !!2025.31! kurv-a.n-an-am -adar-at k.r.s.na+v-art-a* ! ittha.m* te.s-a.m* s-a vyat-iy-aya sarv-a ! ek-a+da/sy-a y-amin-i*iva k.sa.na+ardha.m* ! k.so.n-i+p-ala+aty+anta+/suddha+antar-a.n-am !!2025.32! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne /sr-i+hari+sva+r-upa+dhy-ana+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: vidh-aya p-ara.n-a.m* pr-ata.h !sva+gr-ama.m* y-antam -adar-at ! a+bhaya.h pr-aha kha.tva+a;nga.m* !vin-ito* *atha*a/sru+locana.h !!2026.1! tvad+bhakti+va/sato* gr-amam !-ay-ay-at te yad-a hari.h ! tarhi na.h s-ucan-a.m* kury-a.h !sadyo* d-utena su+vrata !!2026.2! vaya.m* tu s-a.mprata.m* bhadra !tudat-a.m* nir+nimittakam ! a+dh-armik-a.n-a.m* /satr-u.n-a.m* !pr-apt-a.h smo* v-aai* upadravam !!2026.3! bahir+gantum ato* yukta.m* !na*eva*asti hi pur-ad* ita.h ! na+u ced* adya*eva gacchema !/sara+dh-ara.m* tam -ik.situm !!2026.4! sa+patna+-adi+bhaya.m* na/syed* !yena*up-ayena sa+tvaram ! ta.m* vetsi cet tad-a br-uhi !/s-ighra.m* pa/syema yad* *dharim !!2026.5! bahu+/sruto* *atha kha.tva+a;ngas* !tam -aha /s.r.nu sattama ! da/sa+avat-ara+stotra.m* te !harer* vacmy* avadh-araya !!2026.6! k.r.s.nam abhyarcya tan* nitya.m* !pa.than-iya.m* tvay-a*-adar-at ! sarvebho* *api bhayebhyas* tva.m* !tena mukto* bhavi.syasi !!2026.7! ity* uktv-a*up-adi/sat stotra.m* !tat+sarva+bhaya+bha?njanam ! a+bhayo* dh-aray-am -asa !tac* ca buddhimat-a.m* vara.h !!2026.8! m-atsya.m* r-upam a+laukika.m bhuvi dadhat kalpa+anta+k-ale n.r+pa.m ! s-aka.m* bh-u+tara.nau mah-a+.r.sibhir* ap-at satya+vrata.m* toya+ga.h ! tasmai matsya+pur-a.nam -aha ca haya+gr-iva.m* nihatya*asura.m* ! dh-atre *ad-an* nigam-a.m/s* ca ya.h sa* harat-at ka.s.ta.m* sam+agra.m* hari.h !!2026.9! p-iy-u.s-aya payo+nidhi.m* sva+mahas-a deva+asur-a.n-am an+-a+, ! ,+dh-ara.m* ca*unmathat-a.m* tu mandara+giri.m* majjantam ambho+nidhau ! p.r.s.the k-urma+tanur* dadh-ara sahas-a k-aru.nyato* yo* jagau ! sad+dharm-a.m/s* ca munibhya* e.sa* harat-at ka.s.ta.m* sam+agra.m* hari.h !!2026.10! yo* v-ar-aha+tan-u* rasa+a+tala+gat-a.m* k.so.n-i.m* k.sa.n-ad uddadhau ! daiteya.m* ca jagh-ana sa.myati hira.nya+ak.sa.m* tanu+stha+a+dhara.h ! dharm-an -aha bhuve *a+bhav-aya ca n.r.n-a.m* yaj?n-an vitatya*a+khil-an ! kalpa+-adau prati+v-asara.m* sa* harat-at ka.s.ta.m* sam+agra.m* hari.h !!2026.11! daity-an-am adhipa.m* hir.nya+ka/sipu.m* hatv-a n.r+si.mha+-ak.rti.h ! prahl-ada.m* ca tato* *abhirak.sya parama.m* bhakta.m* nija.m* nir+jar-an ! indra+-ad-in sura+sadma+saukhya+mudit-a.m/s* cakre ya* ugra+-ik.sa.no* ! bhakta+abh-i.s.ta+phala+prada.h sa* harat-at ka.s.ta.m* sam+agra.m* hari.h !!2026.12! y-acitv-a tri+pada+cchalena ca bali.m* trailokyam indr-aya ya.h ! pr-ad-ad* v-amana+m-urtir* asya ca punar* dauv-arikatva.m* svayam ! cakre *atha tri+diva+sthito* *api ca manor* vaivasvatasya*avana.m* ! su+tr-ama+avara+ja.h sa* me *apaharat-at ka.s.ta.m* sam+agra.m* hari.h !!2026.13! k.satra.m* ghoratara.m* ca k-a+patha+gata.m* tri.h+sapta+k.rtva/s* ca yo* ! hatv-a sa+anvaya+k-artavirya+n.r+pati+pr-a.na+apah.rd* bh-argava.h ! r-ama.h par/su+karo* dhar-a+a+mara+kara+pratta+-a+samudra+k.siti.h ! siddha+.r.si+stuta+sad+ya/s-a.h sa* harat-at ka.s.ta.m* sam+agra.m* hari.h !!2026.14! dharma+-atm-a pitur* -aj?nay-a sa+dayit-a+saumitrir* -apto* vana.m* ! baddhv-a setum ap-a.m+nidhau sva+mahas-a la;nk-a+-i/svara.m* sa+anvayam ! yo.s-a+h-ari.nam -a/su yo* nihatav-an dharme.na sarv-a.h praj-a* ! r-ama.h sma*avati putravat sa* harat-at ka.s.ta.m* sam+agra.m* hari.h !!2026.15! ka.msa+-ad-in asur-an nihatya n.r+pat-in bh-ar-an bhuvo* bh-uri/so* ! go+bh-u+s-adhu+dhar-a+a+mara+a+mara+v.r.s-an p-ati sma ya.h sarvata.h ! loka+k.sema+kara+sva+r-upa+carito* vighna+ogha+vidr-ava.na.h ! /sr-i+k.r.s.na.h sa* yadu+uttamo* *apaharat-at ka.s.ta.m* sam+agra.m* hari.h !!2026.16! /sr-i+buddho* *asura+buddhi+moha+carita.h sad+dharma+sa.msth-apaka.h ! p-akha.n.d-ad* avit-a*-atma+bhakta+nikara.h k-aru.nya+v-ar-a.m+nidhi.h ! hi.s-a+h-ina+makha+pravartana+ya/s-a* ya.h /suddha+buddhi+prada.h ! sa.ms-ara+ar.nava+t-araka.h sa* harat-at ka.s.ta.m* sam+agra.m* hari.h !!2026.17! -aruhya*a/svam a+martya+dattam avanau nistri.m/sa+p-a.ni/s* caran ! kalk-i p-api+nara+adhip-a.m/s* ca bahu/so* hatv-a*avas-ane kale.h ! dharma.m* sth-apayit-a vi/suddham a+khila.m* ya.h sva+a;nga+sa;nga+anila+ ! +spar/sa+ucchinna+ku+buddhir* e.sa* harat-at ka.s.ta.m* sam+agra.m* hari.h !!2026.18! stotrasya /srava.n-ad* da/sa+-ak.rti+dh.rta.h sy-an* na*asya p-a.th-ac* ca bh-is* ! toya+-arter* niraya+-artito* *asura+ga.n-ad* vy-aghra+-adito* du.h+sthal-at ! r-ajabhya/s* ca kad+adhvato* ripu+ga.n-ad* a+j?n-anato* *atha+u kaler* ! deha+ante su+gatir* n.r.n-a.m* karu.nay-a sy-ad* d-ina+bandhor* hare.h !!2026.19! su+vrata* uv-aca: ity* uktv-a sa* tu r-aja+.r.sir* !yayau k-arya+ayana.m* n.r+pa ! sa+ku.tumbo* *a+bhayo* *apy* -as-id* !*dhary+-ar-adhana+tat+para.h !!2026.20! gh.rta+dugdha+aik.sav-an hitv-a !dh-ara.n-a+p-ara.n-a+vratam ! hari+-ik.sa.na+avadhi dadhau !yamai.h saha nijai.h saha !!2026.21! sarva+antar+-atm-a bhagav-an !sarva+bh-ava+vid* -i/svara.h ! dar/sana.m* d-asyate *atra*eva !sa* -agatya day-a+nidhi.h !!2026.22! ni/scitya*ittha.m* nija+g.rhe !/sr-i+k.r.s.na.m* ta.m* jagad+gurum ! k.rta+avat-ara.m* hi bhuvi !samyag* -ar-adhaya.m/s* ca te !!2026.23! kha.tva+a;nga+ukta+prak-are.na !dhy-ayanto* niyata+vrat-a.h ! bhejire sv-amina.m* bhakty-a !bhakta+vatsalam -ad.rt-a.h !!2026.24! tapo+dagdha+a;nga+rudhir-a* !vi/suddha+h.rday-a/s* ca te ! nir+-ah-ar-a* mita+-ah-ar-a.h !phala+-ah-ar-a/s* ca kutra+cit !!2026.25! lo.s.ta+-adivad* an+-ad.rtya !r-aja+bhoga+ucit-as* tan-u.h ! -ar-adhana.m* bhagavato* !vidadhur* vanino* yath-a !!2026.26! r-ajya.m* sva.m* mantris-at k.rtv-a !tat+kath-a+/srava.na+-adi.su ! prasakto* *abh-un* n.r+pa.h stotra.m* !k.r.s.na+arc-a+ante ca tat pa.than !!2026.27! dhy-ayantas* ta.m* japanta/s* ca !sarve te h.rdaya+ambu+je ! yath-a+/sruta.m* ta.m* dad.r/su.h !praty+aha.m* sphurita.m* harim !!2026.28! praty+ak.sa+dar/sana+icch-a tu !tath-a*apy* anv+aham aidhata ! tad+artham eva deh-a.m/s* ca !/so.sayanti sma te nij-an !!2026.29! ittha.m* hari.m* tam anu+v-asaram eva te.s-a.m* ! bhakty-a nara+indra bhajat-a.m* vi+mala+-a/say-an-am ! sa+ak.s-at tad+-apti+manas-a.m* vyagamat tu s-ardha+ ! +m-asa+dvaya.m* nija+sa+patna+bhayena s-akam !!2026.30! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne sa;nka.s.ta+hara+stotra+upade/sa+hary+-ar-adhana+nirupa.na+n-am-a .sa.d+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: prabodhany-+utsava.m* k.rtv-a !/sara+dh-ara+pure hari.h ! k-arya+ayanam atha pr-ay-at !sva+v-akya.m* pratip-alayan !!2027.1! -ay-anta.m* k.r.s.nam -a/srutya !kha.tva+a;ngo* har.sa+vihvala.h ! prat-ik.sam-a.nas* ta.m* !nitya.m* tat+sa.mmukham ag-ad* drutam !!2027.2! v.rto* *a/sva+v-arair* bahubhir* !n-an-a+v-aditra+ni.hsvanai.h ! nin-adayan di/so* *adr-ak.s-id* !-ay-anta.m* prabhum adhvani !!2027.3! -ar-u.dha.m* javi+v-ajina.m* pariv.rta.m* var.ni+vrajair* nai.s.thikair* ! pr-ity-a candana+pu.spa+h-ara+tatibhi.h sa.mp-ujyam-ana.m* janai.h ! -ayadbhir* munibhis* tath-a g.rhi+janair* udv-ik.sita.m* p.r.s.thatas* ! ta.m* natv-a ca tad+-a/srit-an nija+g.rha.m* tai.h s-akam -ay-an* n.r+pa.h !!2027.4! -av-asa.m* sva+g.rhe tasya !prabho.h samyag* ak-arayat ! anye.s-a.m* tu tad-iy-an-a.m* !gr-amae* eva yath-a+ucitam !!2027.5! sa+anugasya hare.h sev-a.m* !nir+m-ana.h sa* tu d-asavat ! cak-ara parama+pr-ity-a !tath-a*anye *api jan-a* n.r+pa !!2027.6! r-aghava+-akhya/s* ca vaiku.n.tha+ !+pra+mukh-a* br-ahma.na+uttam-a.h ! v-ast-u* r-amas* tath-a velo* !vikrama+-ady-a/s* ca b-ahuj-a.h !!2027.7! v-ira.h k-amo* r-aghava/s* ca !kar.no* deva/s* ca govara.h ! pa?nc-ayana/s* ca h-ira+-ady-a* !vai/sy-as* ta.m* ca si.sevire !!2027.8! devik-a+-ady-a* yo.sito* *api !bhakty-a paryacara.m/s* ca tam ! yath-a+dhana.m* yath-a+/sakti !vi/suddha+manaso* *a+khil-a.h !!2027.9! k-artik-i paur.nam-asy-* -as-id* !dine tasmin nara+adhipa ! kha.tva+a;nga+pra+mukh-a.h sarve !tam -anarcus* tad-a mud-a !!2027.10! gandha+pu.spa+srag+-ap-i.da+ !+n-utna+v-aso+dhana+-adibhi.h ! sa.mp-ujya bhakty-a paray-a !ta.m* pra.nemu/s* ca sa+-adaram !!2027.11! tato* baddha+a?njali+pu.t-a.h !pa/syanto* var.nina.m* harim ! sa+ak.s-at k.r.s.nam apa/sya.ms* te !mural-i+v-adana+udyatam !!2027.12! puna.h pra.namya sa+-a/scarya.m* !y-avat pa/syanti te *atha tam ! t-avat sa* bhagav-an -as-id* !yath-a+p-urva.m* hi var.ni+r-a.t !!2027.13! sarva+avat-ara+dhart-ara.m* !/sr-i+k.r.s.na.m* puru.sa+uttamam ! tam eva j-anan kha.tva+a;ngas* !tu.s.t-ava pr-a?njalis* tata.h !!2027.14! kha.tva+a;nga* uv-aca: /sr-i+n-ila+ka.n.tha jaya baddha+vimocan-aya ! /suddh-aya buddhi+nidhaye *asura+mohan-aya ! bhakty+a;nga+j-aya /sara.na+-agata+j-ivan-aya ! k.r.s.n-aya te bhagavate satata.m* namo* *astu !!2027.15! a+k.sar-at para* iti /sruti+var.nya.m* hy* ! a+k.sare b.rhati dh-amni vasantam ! tv-am av-apya puru.sa+uttamam adya ! /sr-i+hare* *abhavam aha.m* hi k.rta+artha.h !!2027.16! brahmat-am upagatair* api j-ivair* ! na+eka+s-adhana+sam.rddhi+balena ! tyakta+m-ayika+gu.na+traya+k-aryais* ! tva.m* b.rhat+paramam e.sa* up-asya.h !!2027.17! sa* tva.m* vi/sva.m* s.rjasi rajas-a brahma+dak.sa+-adi+r-upa.h ! sattvena+ida.m* hy* avasi ca dadhad* yaj?na+dharma+-adi+m-urt-i.h ! ante sarva.m* harasi tamas-a rudra+/se.sa+-adi+r-upas* ! tatra*-abaddhas* tri+gu.na+patir* iti /sr-i+mah-a+r-aja* ukta.h !!2027.18! dhatse para.m* brahma tan-u.h sva+tantras* ! tva.m* sva+icchay-a*eva*anu+yuga.m* hi divy-a.h ! k-alena na.s.ta.m* nigama+ukta+dharma.m* ! pravartayan p-asi sato* *apy* a+sadbhya.h !!2027.19! asura+sadanata.h sva+da.m.s.tr-a+uddh.rt-a.m* ! giri+gahana+yut-a.m* var-aha+-ak.rti.h ! pra+bala+diti+suta.m* ca hatv-a nyadh-as* ! tvam upari payas-a.m* sva+/sakti.m* dhar-am !!2027.20! pr-arthanay-a bahudh-a rucin-a*-apta.h ! k-ama+da dak.si.nay-a saha j-ata.h ! yaj?na+tanur* bhuvana+traya+p-at-a ! sa* tvam ahan manave *asura+sa;ngham !!2027.21! bhuvi bh-arata+var.sa+janman-a.m* ! bhajat-a.m* pu.nya+dhiy-a.m* n.r.n-a.m* sat-a.m* ! h.rdi dharma+kula+abhiv.rddhaye ! nara+n-ar-aya.na+r-upam -adadh-a.h !!2027.22! s-a.mkhya+j?n-ana.m* tva.m* kapila.h san nija+m-atre ! k-ala+grasta.m* kardama+s-unu/s* ca pur-a*ad-a.h ! /si.sy-aya*ida.m* ca*asuraye *api pradad-a*atha ! dv-ipe *ambho+dhe.h kalpita+keto* *atha tataptha !!2027.23! c-aturvar.nya+-ac-ara+sameta+-a/srama+dharm-an ! samyag* bh-umau sth-apitav-an atri+tan-u+ja.h ! tva.m* pr-ak pr-ad-a* bhukti+samet-am api mukti.m* ! datta+-atreyo* haihaya+r-aje yadave ca !!2027.24! dadhad+ari+jala+jau gad-a.m* ca padma.m* ! dhruva+vara+do* vara+do/s* catu.s.tayena ! nava+jala+da+tanu/s* ca v-asudevo* ! madhu+vana+v-asi+jan-a.ms* tvam uddadhartha !!2027.25! p.rthur* atha p.rthiv-i.m* dudugdha*au.sadh-i.h ! samam idam akaror* dhar-ay-as* talam ! aghinam api diva.m* ca vena.m* nayan ! prathama+n.r+patis* tvam -as-i.h pur-a !!2027.26! n-abher* j-ato* deva su+devy-a.m* /sata+k.rtva.h ! k.rtv-a yaj?n-an sv-iya+suta+-ad-in upadi/sya ! pr-a/s-a* dharm-a.ms* ty-agi+jan-an-am .r.sabhas* tva.m* ! nir+m-ana+-ad-in p-aramaha.msya+-acara.nena !!2027.27! tva.m* haya+gr-iva+r-upo* *adad-a* vedhase ! veda+v.rnda.m* dina+ante mukhebhya.h s.rtam ! matsya+r-upo* *api bhakta+-i/sa kurva.ms* tath-a ! dharmam -attha sma satya+vrat-aya*a+khilam !!2027.28! tvam eva muni+/s-apata.h sura+ga.na.m* gata+/sr-i+pada.m* ! vipad+vyasanato* *avitu.m* jala+dhi+manthane mandaram ! dadh-atha kama.tha+-ak.rtir* vitata+p.r.s.th+bh-age vibho ! tato* *a+m.rtam ap-ayaya.h kapa.ta+mohin-i+str-i+vapu.h !!2027.29! bhav-an ugra+ra.mho* *ati+si.mho* n.r+si.mha.h ! praca.n.do* *a.t.tah-asa+svana+spho.tita+a.n.da.h ! nakha+agrair* dad-ara*-adi+daitya.m* ca matta.m* ! virakta.m* sva+bhakta.m* prabhutve nyayu;nkta !!2027.30! v-amana+n-am-a vinaya+nata+a.mso* ! vipra+ba.tus* tva.m* tri+pada+mi.sa+-aptam ! deva+var-aya tri+bhuvana+r-ajyam ! -asura+r-ajya.m* p.rthu balaye *ad-a.h !!2027.31! man-un-a.m* mun-in-a.m* ca barhir+mukh-an-a.m* ! sura+adhi+-i/svar-a.n-a.m* ca kartu.m* prav.rttim ! tri+loky-a.h sad-a rak.sa.ne r-aja+r-aja+ ! +abhidh-ana+avat-ar-an dadh-asi tvam e.sa.h !!2027.32! -ayur+veda.m* rug+apanud+abhidha.h ! pr-a/s-ad* dhanvantarir* iha ca bhav-an ! ruddha.m* bh-aga.m* prati+makham a+marair* ! datta.m* namrair* alabhata mahas-a !!2027.33! par/su.m* t-ik.s.na.m* bibhrad* -arakta+netra.h ! k.satra.m* ghora.m* k-artav-irye.na s-akam ! hatv-a hatv-a na.s.ta+r-ajanya+b-ij-am ! eko* bh-umi.m* j-amadagnya/s* cakartha !!2027.34! j-ato* r-ama.h sa* ca tva.m* da/sa+ratha+tanayas* t-a.dak-a.m* yaj?na+hant-.rn ! hatv-a*uddh.rtya*apy* ahaly-am uvahitha pura+bhic+c-apam -abhajya s-it-am ! y-ata.h pit.r+-aj?nay-a*atha+u vanam anuja+kalatra+anuy-ata.h svas-ara.m* ! rak.so+bhartur* vi+r-up-a.m* vidadhad* .r.si+rip-un bh-uri+rak.s-a.sy* ahi.ms-i.h !!2027.35! rak.so+n-it-a.m* ca /socann* uru janaka+sut-a.m* tva.m* ja.t-ayu.h kabandhau ! bhill-i.m* ca*uddh.rtya v-ali+k.sapa.na+gata+bhaya+pr-ita+su+gr-iva+d-utai.h ! t-am atra*anve.sya la;nk-a.m* vitata+jala+nidhau setum -abadhya gatv-a ! hatv-a k-i/sa+.rk.sa+sainyo* yudhi da/sa+vadana.m* ca*-apya samr-a.d* abh-us* t-am !!2027.36! buddhv-a buddh-ir* alpatar-as* tva.m* ca jan-an-a.m* ! vy-aso* bh-utv-a veda+kadamba.m* pravibhajya ! paila+-adibhyas* ta.m* pradad-atha*atha dur+-uhy-an ! pr-avoco* *arth-an s-utra+pur-a.na+-adibhir* asya !!2027.37! k.siti+bharam apahartum -as-id* bhav-an k.r.s.na+n-am-a*akarod* go+kule p-utan-a+anta.m* t.r.na+-avarta+gh-ata.m* d.r.dh-a+nau+vibha;nga.m* mukhe vi/sva+bh-ana.m* ca b-alya+ucita+kr-i.dana.m* manthan-i+bha;nga+yugma+arjuna+un+m-ula+p-ata.m* bakasya*atha daityasya v.rnd-a+vane *anta.m* ca vatsa+asurasya*agha+n-a/sa.m* sva+vatsa+-adi+r-upair* vidher* mohanam ! a+ga+na+ga+kha+ga+/sa.msana.m* mardana.m* k-aliya+ahe/s* ca p-ana.m* dava+agne.h kum-ar-i+vrata+i.s.tasya d-ana.m* ca yaj?na+a;ngan-a+pr-i.nana.m* dh-ara.nena vrajasya*avana.m* sva+i.s.ta+go+vardhanasya*indra+darpa+apanoda.m* praceto+antik-ad* -anayana.m* nanda+r-ajasya n-iti.m* sva+dh-amni priy-a.n-a.m* vil-asa.m* ca go+p-i+janai* r-adhik-a+ra?njanam ! ahi+dh.rta+pit.r+mocana.m* /sa;nkha+c-u.da+.r.sabha+vyoma+ke/sy+antam a+kr-ura+v-aky-at sva+pury-+-agama.m* n-a/sana.m* ra;nga+k-arasya ca*anugraha.m* tunna+v-ayasya kubj-a+su+d-amnor* dhanur+bha;nga+matta+ibha+malla+-i/sa+ka.msa+pra.n-a/sa.m* guro.h k-ama+p-urti.m* ca go+p-i+mana.h+/s-antim a+kr-ura+kubj-a+p.rth-a+to.sa.na.m* dv-arik-a+nirmitim ! yavana+magadha+r-a.d+an-ika+k.saya.m* r-aja+sa;ngha.m* vijitya*a.s.ta+pa.t.ta+a;ngan-a+.so+.da/sa+str-i+sahasra+upay-ama.m* n.r+ga+uddh-ara.na.m* b-a.na+do/s* chedana.m* p-artha+yaj?na+avana.m* caidya+s-alva+-adi+n-a/sa.m* su+h.rd+vipra+d-aridrya+bha;nga.m* kuru+k.setra+y-atr-a+utsava.m* sva+agra+ja+-anandana.m* moha+n-a/sa.m* ca vaideha+p-artha+uddhav-an-a.m* hare !!2027.38! vaidika.m* vidhim up-a/srit-an api ! pr-a.nin-a.m* tri+bhuvana+okas-a.m* hare ! ardana.m* vidadhato* *asura+vraj-an ! buddha+r-upa+dh.rd* am-umuhad* bhav-an !!2027.39! mleccha+pr-ay-an p-api+jan-an ku+man-i.s-a.ms* ! ti.syasya*ante vi.s.nu+ya/so+dvi+ja+s-unu.h ! bh-utv-a kalk-i ghora+mah-a+asi+karas* tva.m* ! hant-a n-una.m* bh-umi+tale vicaran vai !!2027.40! dharma+h-anim -ik.sase yad-a yad-a sura+aribhis* ! tva.m* k.rt-a.m* tad-a tad-a dadh-asi bh-u+tale tan-u.h ! m-at.r+t-ata+yogata.h kad-a kad-a+cid* ekata.h ! kva+apy* a+tarkita.h svaya.m* prak-a/sase nija+icchay-a !!2027.41! tava*avat-ara+dh-ara.na.m* hi rak.sa.na.m* ! vidh-atum eva dharma+vartmana.h prabho ! bhavaty* ato* *atra dur+janair* upadruta.m* ! tad* adya s-adhu p-alayan vir-ajase !!2027.42! tvam -atma+tantro* bhuvi y-ani y-ani ! karo.si karm-a.ni k.rta+avat-ara.h ! bhavanti t-apa+traya+bharjit-an-a.m* ! hita+-avah-any* eva hi t-ani t-ani !!2027.43! janm-ani karm-a.ni ca te !divy-ani puru.sa+uttama ! an+antatv-an* na /sakyante !sa.mkhy-atu.m* kva+api kena+cit !!2027.44! su+vrata* uv-aca: iti stutv-a hari.m* bhakty-a !pr-arthay-am -asa bhakta+r-a.t ! sa* tac+chu/sr-u.sa.na+man-a.h !pra/sraya+avanata.h su+dh-i.h !!2027.45! bhagavan karu.n-a.m* k.rtv-a !mayi bhakte tvad+-atmani ! sva+stho* *atra kati+cin* m-as-an !vastum arhasi sat+pate !!2027.46! /sr-i+bhagav-an uv-aca: vasanta+utsava+paryantam !atra vatsy-amy* aha.m* nanu ! pr-itaye tava r-aja+.r.se !dharma+ni.s.thasya sarvad-a !!2027.47! su+vrata* uv-aca: tata.h sa.msevyam-ano* *asau !kha.tva+a;nga+-adibhir* -adar-at ! tatra*uv-asa har-i* r-ajan !sukhayan sva+-a/srit-an sukham !!2027.48! patra.m* likhitv-a*atha sa* d-utam eka.m* ! sa.mprai.sayad* durga+pura.m* n.r+pa+.r.si.h ! sa* /s-ighra+y-ay-i tvarita.m* n.r+pa+indra.m* ! tatra*a+bhaya.m* pr-apya dadau tad* a;nga !!2027.49! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne k-ary-ayana+gr-ama+-agamana+kha.tva+a;nga+k.rta+hari+stuti+nir-upa.na+n-am-a sapta+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tat pr-apya patra.m* bhagav-an upeta.h ! k-ary-ayana+gr-amam iti prahar.s-at ! pr-aha*a+bhaya.h sv-an atha te tad-a*eva ! sajj-a* babh-uvur* gaman-aya r-ajan !!2028.1! hare.h pras-ad-ad* gata+vairi+bh-itir* ! n.r+pas* tata.h svai.h saha bandhubhi.h sa.h ! gr-ama.m* tam -ay-at parimeya+pad+go* ! y-anais* tvaradbhir* dinae* eva tasmin !!2028.2! -ay-atam -atm-iya+su+h.rttama.m* ta.m* ! sa.mm-anayitv-a*eva yath-a+arham -a/su ! kha.tva+a;nga* -av-asayati sma tu.s.ta.h ! saha+anugair* -atma+para+prat-itim !!2028.3! k.rta+avat-ara.m* prag.rh-ita+k.r.s.na+ ! +p-uj-a+upah-ara.m* sva+janai.h sametam ! ta.m* dar/sana+utka.m* bhagavat+sam-ipam ! up-anayad* r-aja+\.r.si.h sa* /s-ighram !!2028.4! /sr-i+k.r.s.na+deva.m* manu+ja+-ak.rti.m* ta.m* ! praty+ak.sam -alokya yath-a+/sruta.m* te ! sahasra/sas* ty-agi+g.rha+stha+v.rndair* ! v.rta.m* mud-a p-ur.na+h.rda.h pra.nemu.h !!2028.5! ta.m* m-anay-am -asa hari.h sa+bandhu.m* ! kha.tva+a;nga+vij?n-apita+sarva+bh-avam ! sarva+antar+-atm-a nija+v-a?nchita+artha+ ! +sa.mp-ura.ne kalpa+taru+upam-ana.h !!2028.6! si.mha+-asane sa.msthitam -i/svara.m* ta.m* ! bhakty-a pup-uju.h paray-a tatas* te ! vastrair* a+m-ulyair* vi+vidhair* an+ekair* ! vibh-u.sa.nai/s* candana+pu.spa+h-arai.h !!2028.7! ta.m* p-ujita.m* prema+bhare.na bhakty-a ! n-ir-ajayitv-a namana.m* vidh-aya ! baddha+a?njal-i.ms* te tad+ud-ara+m-urtau ! lagna+-ik.sa.n-as* tu.s.tuvur* -adare.na !!2028.8! a+bhaya+-adaya* -ucu.h: sad+dharma+rak.s-a+-atta+jane sad+-i/sa ! prat-apa+nir+m-ulita+daitya+y-utha ! p-akha.n.da+m-arga+avita+bh-uri+bhakta ! pra/s-anta+m-urte jaya n-ila+kan.tha !!2028.9! ni.h+/sreyas-aya*eva kalau nar-a.n-a.m* ! bhakty-a sad-a*up-asya+mano+j?na+m-urte ! ati+k.sam-a+ab+dhe *ati+day-a+nidh-ana ! pra/s-anta+m-urte jaya n-ila+ka.n.tha !!2028.10! sva+bhakta+go+loka+naya+-atma+ni.s.tha ! prabho sad+aik-antika+dharma+dharta.h ! pravartita+k.sema+da+s-a.mkhya+yoga ! pra/s-anta+m-urte jaya n-ila+ka.n.tha !!2028.11! a+dharma+m-ay-a+kali+k-ala+n-an-a+ ! +do.sa+-a/su+n-a/sa+/srava.na+-adi+bhakte ! dharma+kriy-a+tat+para c-aru+ve.sa ! pra/s-anta+m-urte jaya n-ila+ka.n.tha !!2028.12! mah-a+mune yoga+kal-a+prav.rtte ! yoga+-i/svara+an+anta+gu.na+prabh-ava ! vibho vara+a+bh-iti+da divya+r-upa ! pra/s-anta+m-urte jaya n-ila+ka.n.tha !!2028.13! k-ama+-ady+ari+tr-asa+da+cintana+-i/sa ! p-apa+ogha+vidr-ava.na+n-amadheya ! a+j?n-ana+vidhva.msana+bodha+/sakte ! pra/s-anta+m-urte jaya n-ila+ka.n.tha !!2028.14! h-aripras-ade hari+k.r.s.na k.r.s.na ! sv-amin hare t-apasa+nai.s.thika+indra ! n-ar-aya.na premavat-i+tan-u+ja ! pra/s-anta+m-urte jaya n-ila+kan.tha !!2028.15! a+d-ina+divya+-acarita sva+tantra ! brahma+.r.si+r-aja+.r.si+samarcita+a;nghre ! /sr-i+sv-ami+n-ar-aya.na de/sika+indra ! pra/s-anta+m-urte jaya n-ila+kan.tha !!2028.16! sa+kala+jana+bhava+ab+dhi+majjana+-ik.s-a+ ! +utthita+karu.n-a+-ardrita+h.rn+nija+icchay-a*eva ! dh.rta+n.r+tanur* aho tvam eva k.r.s.no* ! bhavasi bhuvi svayam eva n-ila+ka.n.tha !!2028.17! jaya jaya nija+bhakta+j-ivana+-i/sa ! pracura+day-a+udaya p-ur.na+k-ama vi.s.no ! sa+kala+sura+nara+indra+sevita+a;nghre ! sa+kala+mano+ratha+d-ana+dak.sa ji.s.no !!2028.18! tava jagad+udaya+avana+anta+heto ! sthira+cara+deha+bh.rd+-atmano* mukunda ! prak.rti+ghana+tama.h+pare sva+dh-amni ! sthitavata* eva sad-a nutau ka* -i/sa !!2028.19! bhava+dava+dahana+pra/s-anti+hetu.m* ! sukha+nilaya.m* hi bhavantam arthay-ama.h ! ati/sayita+day-a+pradar/site *asmin ! vapu.si tava*astu rata.m* mano* *asmad-iyam !!2028.20! muhur* iha dayay-a svato* hi niryat+ ! +smita+kira.na+ujjvala+ku.n.dala+-abha+ga.n.de ! parisarad+uru+/sekhara+-ali+/sobha ! tava vadana+ambu+ruhe *astu no* mano+ali.h !!2028.21! /subha+vara+tilakena sa+a+k.satena ! bhru+ku.ti+yugena ca vakritena ramye ! pravitata+nayane tava*-asya+candre ! nayana+cakora+yug-ani no* ramant-am !!2028.22! su+vrata* uv-aca: iti stuta.h su+prasanno* !bhagav-an bhakta+vatsala.h ! a+bhaya.m* pradadau tebhyo* !v-a?nchita.m* yan* mumuk.subhi.h !!2028.23! tatas* ta.m* pr-arthay-am -asa !pra.namya sa* n.r+pa.h puna.h ! sv-amin d-asasya me *abh-i.s.ta.m* !sa.mp-urayitum arahasi !!2028.24! sa+anuga.m* tv-am aha.m* netu.m* !bhagavan durga+pattanam ! -ay-ato* *asmi sa+bandhus* tad* !anum-anya.m* tvay-a*adhun-a !!2028.25! /sr-i+bhagav-an uv-aca: tava*-a/sayam aha.m* vedmi !sa+bandho.h /suddham eva hi ! -agami.sy-ami nagara.m* !tava*aha.m* na*atra sa.m/saya.h !!2028.26! atra sth-atu.m* pratij?n-ata.m* !kha.tva+a;ng-aya may-a*asti hi ! madhv+-arambha+avadhi tata.h !s-a.mprata.m* na*etum utsahe !!2028.27! pu.spa+dol-a+utsava.m* tasm-at !pure tava mah-i+pate ! muny+-adibhi.h saha*eva*etya !kari.sy-ami na sa.m/saya.h !!2028.28! tad-a*a+bhaya.h pr-aha hari.m* !t-avad* atra saha svakai.h ! vatsy-amy* aha.m* tvay-a s-aka.m* !gami.sy-ami g.rha.m* nijam !!2028.29! ity* uktv-a sa* tu tatra*eva !r-aj-a hary+anumodita.h ! nyavasat str-i+putra+putr-i+ !+sahito* d.r.dha+ni/scaya.h !!2028.30! hari+-ik.sa.na+avadhi+dh.rta.m* !vrata.m* sv-iya.m* sam-apayat ! mene sva.m* p-ur.na+k-ama.m* sa* !tath-a tasya suta+-adaya.h !!2028.31! g-alava.m* g.rha+k-arya+artha.m* !prai.sayad* durga+pattanam ! svaya.m* sa* hari+sev-ay-a.m* !tat+paro* *avartata*anv+aham !!2028.32! sv-ami+n-ar-aya.na.h so* *api !kha.tva+a;ngasya g.rhe vasan ! ta.d-aga.m* khanay-am -asa !sarva+j-iva+sukha+-avaham !!2028.33! -atmano* vittam a+khila.m* !su+var.na+rajata+-adi yat ! tasmai niveday-am -asa !kha.tva+a;ngas* tad+ud-ara+dh-i.h !!2028.34! mah-anta.m* vai.s.nava.m* y-aga.m* !pippala+gr-amavat prabhu.h ! vidadhe tena tatra*eva !janaya?n* jana+vismayam !!2028.35! de/sa+antarebhyo* *api jan-as* !tatra*-ay-anti sma bh-uri/sa.h ! sa+up-ayana+kar-a* r-aj.ms* !ta.m* pr-apya*-apu.h par-a.m* mudam !!2028.36! i.s.ta+karma+utsave tatra !soma.m* s-ura.m* ca m-antrikam ! cakre**alarka.m* ca j-iva+-akhya.m* !sa* mukhy-an k.satriya+uttam-an !!2028.37! bahu/so* br-ahma.n-an bhojyair* !vi+vidhair* modaka+-adibhi.h ! svar.na+-adi+dak.si.n-abhi/s* ca !to.say-am -asa var.ni+r-a.t !!2028.38! makha.m* tatra*ati+rudra.m* ca !sa.mbh-are.na*eva bh-uyas-a ! cak-ara pr-i.nayan vipr-an !vaidik-an sa* sahasra/sa.h !!2028.39! yaj?na.m* vasanta+pa?ncamy-a.m* !vidhin-a sa* sam-apayat ! rak.sako* dharma+set-un-a.m* !na/syat-a.m* k-ala+vegata.h !!2028.40! bh-uri+d-ana+parito.sita+viprair* ! v-ik.sita+kratu+mahai/s* ca g.rha+sthai.h ! g-itam asya tu ya/sa.h /srutavanta/s* ! citram -apur* avanau k.siti+p-al-a.h !!2028.41! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne /sr-i+n-ar-aya.na+a+bhaya+r-aja+sam-agama+p-ujana+stavana+nir-upa.na+n-am-a* *a.s.t-a+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha+u harir* yaj?na+vidhi.m* yath-avat ! sam-apya sa.mto.sya sa* vipra+sa;ngh-an ! up-avi/sat sa.msadi tu;nga+p-i.the ! n.r+pa sva+bhaktai.h parip-ujyam-ana.h !!2029.1! tasya*agratas* ty-agi+jan-a* ni.sedus* ! t-a.m/s* ca*abhito* *anye puru.s-a* yath-a+arham ! pu.mso* *a+sp.r/santya.h striya* ekata/s* ca ! d.r.dha+vrat-as* tatra tad-a ni.sedu.h !!2029.2! t-an bhakta+sa;ngh-an abhiv-ik.sya sarv-an ! avasthit-an sva+-anana+datta+d.r.s.t-in ! -anandayan pr-ita+man-a.h sva+v-ac-a ! jag-ada n-ara-aya.na* -urjita+/sr-i.h !!2029.3! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: bhakt-a.h /s.r.nuta mad+v-akya.m* !sarve.s-a.m* vo* hita.m* bruve ! para+upak-ara+sad.r/sa.m* !na*anyat su+k.rtam asti hi !!2029.4! api k-i.ta+pata;nga+-ady-a.h !santy* eva sva+udara+bhar-a.h ! para+upak-ari.no* loke !viral-a.h santi p-uru.s-a.h !!2029.5! svaya.m* so.dhv-a*api ye ka.s.ta.m* !pare.s-a.m* kurvate hitam ! tair* eva s-adhita.h sva+artha* !iti j-an-ita ni/scitam !!2029.6! anyasya du.hkham -alokya !yath-a+/sakty* atra ya.h pum-an ! na tan* niv-ara.na.m* kury-an* !nir+daya.h sa* pa/sur* mata.h !!2029.7! dhanyo* hi ranti+deva+-akhyo* !r-aj-a yasya ya/so* *a+malam ! adya*api g-iyate loke !para+upak-ara.n-aj* janai.h !!2029.8! su+vrata* uv-aca: iti bhakta+pates* tasya !/srutv-a v-akya.m* tu te *a+khil-a.h ! procur* bhakt-a* namask.rtya !tam a+hetu+k.rp-a+nidhim !!2029.9! bhakt-a* -ucu.h: bhagava?n* *chrotum icch-amo* !vaya.m* sarve *api bh-u+pate.h ! -akhy-ana.m* ranti+devasya !para+upak.rti+/s-alina.h !!2029.10! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: -as-id* r-aj-a pur-a dh-im-a.m/s* !candra+va.m/sa+samudbhava.h ! sa.mk.rtir* n-amatas* tasya !ranti+devo* *abhavat suta.h !!2029.11! sarva+lak.sa.na+sa.mpanno* !day-alur* matim-a?n* *chuci.h ! pitary* uparate r-ajya.m* !dharme.na*eva cak-ara sa.h !!2029.12! para+upak-ara/s-ilo* *asau !makh-an uddi/sya bh-uri/sa.h ! nij-a.m* sam.rddhim a+khil-a.m* !viprebhya.h pradadau n.r+pa.h !!2029.13! yad* yat ki.m+cid* abh-ut pr-apta.m* !vastra+p-atra+dhana+-adi ca ! tat tat sarva.m* dad-ati sma !br-ahma.nebhyas* tad-a*eva sa.h !!2029.14! ni.s+ki.m+cano* *ati+dh-ira/s* ca !sa+ku.tumbo* *api bh-u+pati.h ! -a/sritya*a+y-acit-a.m* v.rtti.m* !vartate sma*anu+v-asaram !!2029.15! kva+cit snigdha.m* kva+cid* r-uk.sa.m* !kva+cid* alpa.m* ca bh-uri v-a ! anna.m* v-a*apy* udaka.m* r-aj-a !yat pr-apta.m* sy-at tad* agrah-it !!2029.16! vartam-anasya tasya*ittham !ekad-a tv* -i/svara+icchay-a ! a.s.ta+catv-ari.m/sad* -iyur* !din-any* anna+udaka.m* vin-a !!2029.17! eka+-una+pa?nc-a/sattame !divase ka/s+cana dvi+ja.h ! pakvam anna.m* ca p-an-iya.m* !dadau tac* ca*agrah-in* n.r+pa.h !!2029.18! vibhajya putra+-adibhyas* tad* !y-avad* bhoktum up-avi/sat ! a+tithir* br-ahma.nas* t-avad* !anna+arth-i pr-apa ta.m* n.r+pa !!2029.19! sa* tasmai /sraddhay-a*eva*anna.m* !hari+buddhy-a dadau tata.h ! sa* bhuktv-a prayayau t-avad* !anyo* *a+tithir* up-ayayau !!2029.20! v.r.sal-aya*apy* a+tithaye !tasmai /sraddh-a+-adara+anvita.h ! hari.m* smaran dad-av* anna.m* !n.r+pati.h sa* day-a+-ardra+h.rt !!2029.21! atha /s-udre gate bhuktv-a !tam anyo* a+tithir* abhyag-at ! /svabhir* v.rta.h k.sudh-a+k.s-amo* !r-aj-ana.m* tam uv-aca sa.h !!2029.22! anna.m* me d-iyat-a.m* r-ajan !sa+ga.n-aya bubhuk.save ! iti tena*arthito* r-aj-a !prasanno* *abh-un* nija+antare !!2029.23! tato* *annam ava/si.s.ta.m* yat !tat sarva.m* /sraddhay-a*-adar-at ! dattv-a tasmai /sva+pataye !hari+buddhy-a nan-ama sa.h !!2029.24! atha*ava/si.s.tam udaka.m* !tac* ca*eka+paritarpa.nam ! y-avat pip-asati n.r+pas* !t-avat ta.m* pu.skaso* *abhyag-at !!2029.25! sa* n.r+pa.m* pr-aha bho r-ajann* !apo* dehy* a+/subh-aya me ! iti d-in-a.m* tasya v-aca.m* !/srutv-a r-aj-a tam aik.sata !!2029.26! tato* nisarga+karu.nas* !t.r.s-a+-arto* *api n.r+pa+uttama.h ! hari+buddhy-a jala.m* tasmai !d-asyan pr-aha*a+m.rta.m* vaca.h !!2029.27! na k-amaye *aha.m* gatim -i/svar-at par-am ! a.s.ta+.rddhi+yukt-am a+punar+bhava.m* v-a ! -arti.m* prapadye *a+khila+deha+bh-aj-am ! anta.h+sthito* yena bhavanty* a+du.hkh-a.h !!2029.28! k.sut+t.r.t+/sramo* g-atra+pari/srama/s* ca ! dainya.m* klama.h /soka+vi.s-ada+moh-a.h ! sarve niv.rtt-a.h k.rpa.nasya jantor* ! jij-ivi.sor* j-iva+jala+arpa.n-an* me !!2029.29! eva.m* prabh-a.sya p-an-iya.m* !mriyam-a.na.h pip-asay-a ! pu.skas-aya*adad-ad* dh-iro* !nisarga+karu.no* n.r+pa.h !!2029.30! tatas* tri+bhuvana+adhi+-i/s-a* !brahma+vi.s.nu+mah-a+-i/svar-a.h ! para+upak-ara+sa.mtu.s.t-a* !dadus* tasmai sva+dar/sanam !!2029.31! sa* tu tebhyo* nama/s* cakre !ni.h+sa;ngo* vigata+sp.rha.h ! anurakto* v-asudeve !na tv* ay-acata ki.m+cana !!2029.32! para+upak.rti+/s-ilasya !day-alos* tasya bh-u+pate.h ! m-ay-a gu.namay-i bhakt-a.h !svapnavat pratyal-iyata !!2029.33! tat+prasa;nga+anubh-avena !ye vai tasya*anuvartina.h ! te *abhavan yogina.h sarve !n-ar-aya.na+para+aya.n-a.h !!2029.34! evam+bh-uta.h sa* r-aja+.r.si.h !pu.nya+k-irtir* abh-ud* bhuvi ! para+upak.rti+dharme.na !vikhy-ato* d.r.dha+bhaktim-an !!2029.35! tasm-ad* y-uya.m* ca bho* bhakt-a.h !yath-a+/sakti nir+antaram ! svaya.m* so.dhv-a*api vipada.m* !kury-ata*anya+hita.m* mud-a !!2029.36! su+vrata* uv-aca: ity* -a/srutya prabhos* tasya !vaca.h p-iy-u.sa+sa.mnibham ! sarve bhakta+jan-a* h.r.s.t-as* !tad* g.rh-itv-a vavandire !!2029.37! sva.m* sva.m* de/sa.m* gantum -aj?n-apya bhakt-an ! var.ni+sv-am-i sth-anam -ay-at tata.h svam ! kha.tva+a;ngo* *api pr-apa har.sa.m* mah-anta.m* ! mene bhakta.h p-ur.na+k-ama.m* tata.h svam !!2029.38! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne para+upak-ara+upade/se rantideva+-akhy-ana+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: bhakta+kalpa+druma.m* k.r.s.na.m* !ta.m* sukha+-as-inam ekad-a ! pra.namya*a+bhaya+bh-u+p-ala.h !prov-aca pra+a?njalir* n.r+pa !!2030.1! a+bhaya* uv-aca: pratij?n-atas* tvay-a k-alo* !durga+pury-+-agam-aya ya.h ! bhagavan vartate so* *adya !vidhehy* asm-asv* ata.h k.rp-am !!2030.2! su+vrata* uv-aca: satya+prati/sruta.h sv-am-i !/srutv-a*iti n.r+pater* vaca.h ! sajjo* bhava*adya*eva y-amas* !tvat+pura.m* hi*ity* uv-aca tam !!2030.3! m-agha+m-asasya /sukl-ay-a* !da/samy-a.m* rajanau hari.h ! s-akam .r.sy+-adibhir* gr-am-an* !niryayau sa+a+bhayas* tata.h !!2030.4! kha.tva+a;ngas* tu saha*eva*ag-ad* !upa/salya+avadhi*itare ! gr-amy-a* anuvrajya hari.m* !nyavartanta tad+-aj?nay-a !!2030.5! ek-a+da/sy-a.m* pr-atar* asau !pr-avi/sad* durga+pattanam ! abhiy-ato* g-alavena !n-an-a+v-aditra+ni.hsvanai.h !!2030.6! sva+durge *atha*a+bhayo* gehe !tad+artha.m* hy* eva kalpite ! nyav-asayad* *dhari.m* ca*any-an !yath-a+arha.m* so* *anya+ve/smasu !!2030.7! -atman-a saha sarva+sva.m* !tad-a*eva haraye mud-a ! tvad-iyam etat sarva.m* hi*ity* !eva.m* r-aj-a nyavedayat !!2030.8! an+anya+bh-avena tato* !d-asavat sa+-atma+jo* *anv+aham ! tasya*avartata sev-ay-a.m* !sa+anugasya yath-a+ucitam !!2030.9! tath-a*akarot tasya sev-a.m* !sa+anugasya n.r+po* yath-a ! sa* hy* -agantukat-a.m* hitv-a !mene sva.m* tat+pura+adhipam !!2030.10! tena*anna+toya+v-asa+-adyai.h !santo* *api sevit-as* tath-a ! yath-a* *anyai.h pr-ak k.rt-a.m* sev-a.m* !gurv-i.m* v-a te visasmaru.h !!2030.11! go+p-i+bha.t.to* barhi+caro* !l-ala+jid* bhagav-a.ms* tath-a ! r-ama+candra/s* ca k.r.s.na+-ady-a* !vipr-as* tat+sevana.m* vyadhu.h !!2030.12! n-a?njo* *alaya/s* ca r-a.s.tra+-u.dho* !n-a;nga+m-ala+-adaya/s* ca tam ! k.satriya+pravar-a* bhakty-a !nityad-a*eva si.sevire !!2030.13! m-ala+jit+k.r.s.na+jic* ca*amba* !utkaro* hara+jit tath-a ! r-amo* yodha+-adayo* vai/sy-a* !apy* asevanta ta.m* mud-a !!2030.14! ram-a*amary-* amal-a k.sem-a !dev-i svar.n-a yam-i rati.h ! phull-a divy-a ca r-am-a+-ady-a.h !striya.h paryacara.m/s* ca tam !!2030.15! pu.spa+dol-a+utsava.m* tatra !kari.syan bhagav-an atha ! bhakt-an de/sa+antarebhyo* *api !r-aj?no* d-utair* aj-uhavat !!2030.16! r-aj-a*apy* abh-arayad* ra;ngair* !manthan-i+k.rtrima+hrad-an ! ak-arayad* gul-alasya !r-a/s-i.m/s* ca mahato* n.r+pa !!2030.17! hol-a+dvit-iya+divase !nak.satre *aryama+daivate ! abandhayat pu.spa+dol-a.m* !harir* bhaktai.h su+/sobhan-am !!2030.18! /sr-i+k.r.s.na+prtim-a.m* tatra !nidh-aya*abhyarcya var.ni+r-a.t ! svayam -andolay-am -asa !dol-a+pady-ani g-apayan !!2030.19! v-i.n-a+t-ala+m.rd+a;nga+-adyai.h !s-adhavo* g-ayak-as* tad-a ! hol-a+kr-i.dana+pady-ani !k.r.s.nasya jagur* -adar-at !!2030.20! kr-i.dati sma tato* bhaktai.h !s-aka.m* k.r.s.na+agrato* hari.h ! gul-ala+ra;nga+prak.sepair* !bhakt-a/s* ca*anyo+anyam utsuk-a.h !!2030.21! ekata.h sa+dhav-a* yo.s-a/s* !cikr-i.du/s* ca paras+param ! k.r.s.na+b-ala+caritr-a.ni !g-ayantyo* jana+ma;ngalam !!2030.22! yath-a ra;ngo* gul-ala.m* ca !na sp.r/set sva.m* tath-a*a+dhav-a.h ! yo.sito* d-urata.h sthitv-a !pa/syanti sma hari.m* n.r+pa !!2030.23! k.r.s.na+pras-adina.m* ra;nga.m* !recakair* hari.n-a mud-a ! k.sipyam-a.na.m* gul-ala.m* ca !jan-a* jag.rhur* -adar-at !!2030.24! madhya+ahna+avadhi sa.mkr-i.dya !tato* bhakta+janai.h saha ! sasn-av* unmatta+ga;ng-ay-a.m* !nir+mala+ambhasi dharma+ja.h !!2030.25! tato* nivedya k.r.s.n-aya !mah-a+naivedyam uttamam ! mah-a+n-ir-ajana.m* cakre !sv-apay-am -asa ta.m* tata.h !!2030.26! catur+vidhai/s* ca su+rasair* !annair* bhakt-an sa* sarva/sa.h ! yath-a+i.s.ta.m* bhojayitv-a*eva !bubhuje svayam -i/svara.h !!2030.27! a+para+ah.ne sabh-a.m* tatra !k-aray-am -asa /sobhan-am ! nya.s-idat tan+madhya+p-i.the !sa* jan-as* ta.m* ca sarvata.h !!2030.28! ty-agino* g.rhi.na/s* ca*eva !sa+dhav-a* vi+dhav-a.h striya.h ! bhakt-a* yath-a+ucita.m* tatra !ni.sedus* tad+gata+-ik.sa.n-a.h !!2030.29! t-an atha*-anandayan sv-am-i !prov-aca madhura.m* vaca.h ! sarve.s-am apy* asu+bh.rt-a.m* !hita+k.rc+ch-astra+sa.mmatam !!2030.30! /sr-i+bhagav-an uv-aca: /s.r.nvantu sarve *apy* a+vy+agr-a.h !/sreyo+hetu.m* vad-ami va.h ! sat-am* sam-agamo* nitya.m* !kartavya.h sarvath-a jan-a.h !!2030.31! ye ye mukt-a.h pur-a*apy* -asann* !iha sa.ms.rti+bandhan-at ! sat+sa;ngena*eva te te tu !j?n-atavyam iti ni/scitam !!2030.32! k.r.s.na+m-ah-atmyam a+tula.m* !yat+tat+sadbhyo* *avagamyate ! udeti bhakti/s* ca tato* !bhava+bandha+vimocan-i !!2030.33! a+j?n-ana+tamas-a*andhebhya.h !santo* dadati vai d.r/sa.h ! dharma+a+dharma+sva+r-upa.m* ca !tebhya* eva*avabudhyate !!2030.34! veda+/s-astra+pur-a.n-an-a.m* !dur+bodh-an-a.m* vid-am api ! siddha+anta.m* santa* eva*atra !su.s.thu j-ananti na*itare !!2030.35! k-ama+adi+y-ada*+-att-an-a.m* !majjat-a.m* bhava+v-ari+dhau ! n-.r.n-am uddhara.ne /sakt-a.h !santa* eva bhavanti hi !!2030.36! a+dharmi+k.r.s.na+n-aga+upa,+ !+,de/sa+ugra+garala+agnin-a ! nar-a.n-a.m* mriyam-a.n-an-a.m* !santo* j-a;ngulik-a* nanu !!2030.37! sadbyo* yath-avad* vij?n-anam !-atma+k.r.s.na+sva+r-upayo.h ! bhavet te *apy* atra vij?ney-a* !lak.sa.nai.h /s-astra+sa.mmatai.h !!2030.38! jita+k-am-a* jita+krodh-a* !jita+lobh-a* jita+indriy-a.h ! nir+matsar-a/s* ca nir+m-an-a* !ni.h+sv-ad-a* jana+ni.h+sp.rh-a.h !!2030.39! nir+mam-a* nir+aha.m+k-ar-a* !a+hi.ms-a+dharma+sa.msthit-a.h ! yath-a+ukta+brahma+carya+sth-a.h !satya+v-aco* day-alava.h !!2030.40! k.r.s.ne *anurakt-a nitar-a.m* !virakt-a* vi.saye.su ca ! -atman-a brahma+r-upe.na !k.r.s.na+up-asana+tat+par-a.h !!2030.41! ity* -adi+lak.sa.na+upet-a.h !santo* j?ney-a* mumuk.subhi.h ! te.s-a.m* sam-agama.h k-aryo* !h.rdi dh-ary-a/s* ca tad+gira.h !!2030.42! santa* eva hi j-iv-an-am* !sarvath-a hita+k-ari.na.h ! santi*iti te.s-a.m* vi/sv-asa.h !kartavya.h k.r.s.na+cetas-am !!2030.43! m-any-a.h p-ujy-a* bhojan-iy-a.h !sevan-iy-a* yath-a+ucitam ! s-adhava.h k.r.s.na+h.rdaya.m* !tebhyo* *anyan* na*asti vai mahat !!2030.44! su+vrata* uv-aca: iti bhagavat-a prokt-a.m* v-a.n-i.m* ni/samya hita+-avah-a.m* ! sada* upagat-a* bhakt-a.h sarve dadhu.h /siras-a n.r+pa ! nija+nija+pura.m* gantu.m* sarv-an atha*-adi/sad* -i/sit-a ! n.r+patir* a+bhaya.h prov-aca*ida.m* tad-a harim utthita.h !!2030.45! [[k 2030.45 Hari.n-i. :k] [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne durga+pure pu.spaol-a+utsave sat+sa;nga+pra/sa.msana+n-am-a tri.m/so* *adhy-aya.h]] a+bhaya* uv-aca: s-adh-un et-an var.nina/s* ca !c-aturm-asya+avadhi prabho ! iha*eva rak.sa /su/sr-u.s-a.m* !kart-a+asmy* e.s-a.m* sva+/saktita.h !!2031.1! muni+ma.n.dala+madhya+stha.m* !tv-a.m* did.rk.s-ami nityad-a ! ata.h saha*eva munibhis* !tvam atra sth-atum arhasi !!2031.2! tava v-a*an+anya+bhakto* *asmi !tva.m* ca*asi bhakta+vatsala.h ! ato* mat+pr-arthita.m* hy* etat !k.rpay-a d-atum arhasi !!2031.3! su+vrata* uv-aca: eva.m* sa.mpr-arthito* r-aj?n-a !tena*asau /suddha+bh-avata.h ! bh-ava+gamya.h pra/sa.msa.ms* ta.m* !prov-aca madhura.m* vaca.h !!2031.4! /sr-i+bhagav-an uv-aca: r-aja.ms* tvad+-a/saya.m* /suddha.m* !yath-avad* vedmi dh-armika ! mano+ratho* *aya.m* sa+phalo* !bhavi.syati tava dhruvam !!2031.5! sth-asy-amy* atra*.r.sibhi.h s-akam !-urja+ek-a+da/sik-a+avadhi ! ity* uktv-a ta.m* tato* bhakt-an !sarv-an pratijag-ada sa.h !!2031.6! .r.si+varja.m* sva+sva+de/s-an !y-antu sarve jan-a.h prage ! vasantu sva+stham eva*atra !munayo* n.r+pa+mandire !!2031.7! ity* uktv-a pra/sa/sa.msa*asya !r-aj?no* bhakti.m* ca bh-uyas-im ! dharma+sthiti.m* ca vair-agya.m* !/sraddh-a.m* j?n-ana.m* sad+-adaram !!2031.8! r-aj?na.h putrasya putr-i.n-a.m* !bh-aryayo/s* ca*-atmani sthir-am ! bhakti.m* ca dharma+sthity+-ad-in !gu.n-an harir* avar.nayat !!2031.9! tata.h saha*.r.sibhir* asau !tatra*uv-asa sukha.m* pure ! de/sa+antara+-agat-a* bhakt-a.h !sva.m* sva.m* sth-ana.m* yayur* n.r+pa !!2031.10! sakhi+bh-ava.m* bhagavati !sa.mpr-apt-a* munayo* *a+khil-a.h ! tad+v-ik.sa.na+-adin-a*-ananda.m* !praty+aha.m* lebhire *adhikam !!2031.11! jay-a+lalitayor* bhaktis* !tasmin sarva+ati/s-ayin-i ! -as-id* an+anya+manaso.h !sarvad-a /suddha+bh-avayo.h !!2031.12! sa+putro* n.r+patir* nitya.m* !div-a ni/si ca sa+-adaram ! pr-ity-a*anuvartam-anas* ta.m* !si.seve sa+muni.m* harim !!2031.13! madhu+/sukla+navamy-a.m* ta.m* !taj+janma+dina+vin* n.r+pa.h ! pup-uja parama+prem.n-a !nija+sa.mbandhibhi.h saha !!2031.14! n-utnair* an+arghyair* vasanair* !n-an-a+vidha+vibh-u.sa.nai.h ! vara+kesara+mi/sre.na !candanena su+gandhin-a !!2031.15! /sekharair* avata.msai/s* ca !pau.spair* h-arai.h su+gandhibhi.h ! pup-uja hema+mudr-abhir* !mah-a+n-ir-ajanena ca !!2031.16! tata.h pra.namya sa+a.s.ta+a;nga.m* !baddha+a?njali+pu.ta.h prabhum ! tasthau nir-ik.sam-a.no* *asau !tath-a tasya suta+-adaya.h !!2031.17! .r.si+ma.n.dala+madhya+stha.m* !var.ni+ve.sa+dhara.m* harim ! pa/sya.ms* ta.m* sahas-a jyotir* !di/so* vy-apnuvad* aik.sata !!2031.18! brahma+sa.mj?ne tatra dh-amni !divye v.rnd-a+vane vane ! r-asa+ma.n.dala+madhye ta.m* !kr-i.danta.m* k.r.s.nam aik.sata !!2031.19! nin-adayata.m* mural-i.m* !ki/sora.m* /sy-ama+sundaram ! may-ura+barha+muku.ta.m* !r-adh-a+vaktra+indu+locanam !!2031.20! /s.r;ng-arika+dravya+karair* !go+p-i+v.rndai/s* ca sarvata.h ! ka.ta+ak.sair* v-ik.sam-a.na+-asya.m* !ko.ti+manmatha+mohanam !!2031.21! sa+sa.mbhrama.m* tam -alokya !pra.nan-ama sa* sa+anvaya.h ! tato* *apa/syad* yath-a+p-urva.m* !var.ni+indra.m* muni+sa.msadi !!2031.22! sa.mp-ur.na+sarva+k-amo* *atha !sa+bandhur* n.r+pa+sattama.h ! punar* natv-a pra+a?njalis* ta.m* !tu.s.t-ava pr-apta+mud+bhara.h !!2031.23! a+bhaya* uv-aca: sita+ambara.m* nai.s.thika+var.ni+ve.sa.m* ! p-ita+ambara.m* ta.m* na.ta+varya+ve.sam ! nava+ambu+da+/sy-amala+sundara+a;nga.m* ! vande hari.m* dharma+suta.m* ca k.r.s.nam !!2031.24! /s-anta+antara+sva+-a/srita+ma.n.dala+stha.m* ! /s.r;ng-ari+go+p-i+ga.na+ma.n.dala+stham ! saro+ja+patra+-abha+vilola+netra.m* ! vande hari.m* dharma+suta.m* ca k.r.s.nam !!2031.25! v.rnd-a+indhana+srag+dhara+padma+p-a.ni.m* ! v.rnd-a+vane su+svara+ve.nu+p-a.nim ! vi+citra+pu.spa+uttama+c-aru+h-ara.m* ! vande hari.m* dharma+suta.m* ca k.r.s.nam !!2031.26! sam-adhi+vism-apita+sarva+loka.m* ! r-asa+kriy-a+citrita+deva+lokam ! kandarpa+darpa+utkhanana+ati+dak.sa.m* ! vande hari.m* dharma+suta.m* ca k.r.s.nam !!2031.27! sva+bhakta+sat+sadma+vir-ajam-ana.m* ! v.rnd-a+vana+-akr-i.da+su+/sobham-anam ! sv-an-a.m* haranta.m* h.rday-ani d.r.s.ty-a ! vande hari.m* dharma+suta.m* ca k.r.s.nam !!2031.28! /sira.h+pa.ta+-ap-i.da+nija+-atma+lobha.m* ! may-ura+patra+-ali+kir-i.ta+/sobham ! padma+-adi+lak.sma+a;nkita+p-ada+yugma.m* ! vande hari.m* dharma+suta.m* ca k.r.s.nam !!2031.29! sva+datta+bh-u.s-a.h sahas-a dad-ana.m* ! sva+a;nge.su bh-u.s-a* vi+vidh-a* dadh-anam ! sa+k-ala+m-ay-a+a+bhaya+da+abhidh-ana.m* ! vande hari.m* dharma+suta.m* ca k.r.s.nam !!2031.30! bhakta+antara+ari+k.sapa.na+prat-apa.m* ! go+go+pa+go+p-i+ripu+daitya+t-apam ! p-ada+-anamat+sv-iya+jana+eka+bandhu.m* ! vande hari.m* dharma+suta.m* ca k.r.s.nam !!2031.31! su+vrata* uv-aca: iti stutv-a hari.m* bhakty-a !pra.namya sa* n.r+pa+uttama.h ! prasannasya*-aj?nay-a tasya !ni.sas-ada tad+antike !!2031.32! na.s.ta+sa.m/saya+j-alo* *asau !p-ur.na+a+khila+mano+ratha.h ! pr-ity-a nitya.m* si.seve ta.m* !tath-a*uttama+jay-a+-adaya.h !!2031.33! bhagav-an api ta.m* r-ajan !pr-i.nayan sa+-atma+ja.m* sad-a ! dharmam eka+antika.m* samyag* !bodhayan nyavasat sukham !!2031.34! vasa.ms* tatra nabho+m-ase !janma+a.s.tamy-a.m* mah-a+utsavam ! cak-ara p-urvavat sv-am-i !praty+ek-a+da/si ca*utsavam !!2031.35! munibhi.h saha durga+pattane ! vasatas* tasya tu bhakta+tu.s.taye ! vi+mala+u.du+ga.na+indu+ma.n.dal-a ! samiy-aya k.siti+pa*i.sa+p-ur.nim-a !!2031.36! [[/sr-isatsa;ngij-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne a+bhaya+r-aja+k.rta+/sr-i+n-ar-aya.na+stuti+n-am-a*eka+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: p-ur.na+candra+udaye r-atrau !tasy-a.m* n-ar-aya.no* n.r+pa ! sa.msn-aya candra+/s-al-ay-a.m* !si.mha+-asanam ati.s.thipat !!2032.1! tasmi?n* *chr-i+k.r.s.nam -asth-apya !pup-uja sa* yath-a+vidhi ! nava+anna+p.rthuk-an dugdha+ !+/sarkara+-adi nyavedayat !!2032.2! mah-a+n-ir-ajana.m* k.rtv-a !g-ita+v-adya+-adibhi.h saha ! /sr-i+k.r.s.na+r-asa+l-il-ay-a/s* !c-aru+pady-any* ag-apayat !!2032.3! v-i.n-a+m.rd+a;nga+t-ala+-adyair* !mun-in-a.m* g-ayat-a.m* ni/sa.h ! y-ama+traya.m* vyat-iy-aya !k.r.s.na.m* so* *asv-apayat tata.h !!2032.4! tad+dar/sana+artham -ay-at-a* !nar-as* tarhi sahasra/sa.h ! striya/s* ca sva+sva+nilay-an !jagmur* natv-a prabhu.m* tata.h !!2032.5! sa+-atma+ja/s* ca yayau r-aj-a !sva+-av-asa.m* hary+anuj?nay-a ! kevala.m* munayas* tasthur* !antike dharma+janmana.h !!2032.6! tebhya.h prasanno* bhagav-a.ms* !tat+pr-ag+janma+-adi+vedanam ! d-asya.ms* t-an k.rpay-a pr-aha !sva+-anana+eka+arpita+-ik.sa.n-an !!2032.7! bhakt-a* dvi+j-ataya.h sarve !/s.r.nvantu mama bh-a.sitam ! y-uya.m* sarve hi munayo* !bhavatha*ab+ja+bhava+upam-a.h !!2032.8! /s-ap-ad* dur+v-asasa* .r.se.h !pr-apt-a* janma n.r.su k.sitau ! rahasyam iti j-an-ita !y-uyam -atm-iyam -atmani !!2032.9! evam ukt-a* bhagavat-a !te *api sadyas* tad+icchay-a ! dad.r/su.h sva.m* svam -atm-ana.m* !divya+d.r.s.ty-a yath-a pur-a !!2032.10! tapo+yoga+sam-adh-in-a.m* !sa+kala+ai/svarya+sa.myutam ! sva.m* sva.m* d.r.s.tv-a mar-icy+-adi.m* !mah-a+.r.si.m* lebhire mudam !!2032.11! ta.m* ca n-ar-aya.nam .r.si.m* !bhagavantam avetya ca ! ati+prasann-a* munayo* !harim -ucu.h pra.namya te !!2032.12! -id.r/sa.m* j?n-anam asm-aka.m* !pras-ad-at tava sat+pate ! sarvad-a sy-ad* iti vaya.m* !cetas-a k-amay-amahe !!2032.13! t-an uv-aca tad-a sv-am-i !munaya.h /sr-uyat-am idam ! bhavadbhir* i.syate yat tat !sarvad-a na hit-aya va.h !!2032.14! ghora.m* kali+yuga.m* hy* adya !vartate tatra m-anav-a.h ! pr-aya/sa.h p-apina.h santi !/srit-a.h sa.mpadam -asur-i.m* !!2032.15! yu.sman+m-ah-atmyam a+j?n-atv-a !te druhyur* yarhi vas* tad-a ! yu.sm-abhis* tad* a+/sakya.m* hi !so.dhu.m* sva+bala+vedibhi.h !!2032.16! yu.sm-aka.m* ca yad-a krodho* !bhavet sva+ai/svarya+/s-alin-am ! k.sayae* -akasmiko* n-una.m* !tad-a sy-at sarva+dehin-am !!2032.17! saty* apy* ekasya*apar-adhe !tat+sa.msarg-ad* *dhi bh-uyas-am ! du.hkha.m* sy-ad* indra+do.se.na !trailokyasya pur-a yath-a !!2032.18! t-ad.rk+k.saye nimitta.m* ca !y-uya.m* sy-ata*api s-adhava.h ! tapa.h+k.saya/s* ca yu.sm-aka.m* !bhavet krodha+udayena ca !!2032.19! tasm-at sva+r-upa+vij?n-ana.m* !sarvad-a na*ucita.m* hi va.h ! kva+cit kva+cid* dhy-ana+k-ale !tad* bhavi.syati ni/scitam !!2032.20! ity* uktavati sarva+-i/se !j?n-ana.m* te.s-a.m* tu tan* n.r+pa ! -as-it tiro+hita.m* sadyas* !tasya*eva*icch-a+va/s-at prabho.h !!2032.21! t-avad* -as-id* u.sa.h+k-ala.h !sv-amy-* ag-an* nitya+karma.ne ! yayur* unmatta+ga;ng-a.m* te !sn-ana+-ady+artha.m* dvi+j-a* api !!2032.22! eva.m* bhagavat-a r-ajan !sva+bhakt-an-a.m* hi sarvath-a ! vidh-iyate hita.m* nitya.m* !pitr-a*arbh-a.n-am iva*-adar-at !!2032.23! k.sema.m* vidh-atu.m* sarve.s-am !atha bh-umau mumuk.sat-am ! mun-in pre.sayitu.m* sv-am-i !manas-a*aicchad* day-a+nidhi.h !!2032.24! de/sa+antarebhyo* bhakt-a/s* ca !tam upetya puna.h puna.h ! sva+sva+gr-ama+-agam-aya*eva !pr-arthayan bahudh-a n.r+pa !!2032.25! -agami.sy-ami vo* gr-am-an !iti sarvebhya* eva sa.h ! pratijaj?ne bh-ava+va/s-ad* !dharma+sth-apanae* udyata.h !!2032.26! ki.m+tu r-aj?ne pratij?n-ata.m* !svena yat tat sa* p-alayan ! c-aturm-as-i+sam-apty+anta.m* !tatra*eva*uv-asa sa+dvi+ja.h !!2032.27! ek-a+da/sy-a.m* prabodhiny-a.m* !tatra k.rtv-a mah-a+utsavam ! sada.h+stho* *atha*a+bhaya.m* bh-u+pa.m* !sa* proce bhakti+nandana.h !!2032.28! c-aturm-asya+avadhi may-a !munaya.h pr-itaye tava ! rak.sit-a* iha sarve *api !samr-ajo* *apy* ati+dur+labh-a.h !!2032.29! adhun-a pre.say-amy* et-an bh-umau vicaritu.m* n.r+pa ! mumuk.s-u.n-a.m* hit-aya*eva !yat santo* bhava+t-arak-a.h !!2032.30! de/sa+antar-iy-a* bhakt-a/s* ca !prat-ik.sante mama*-agamam ! tato* *aham api y-asy-ami !sauv-ir-an adhun-a*an+agha !!2032.31! tva.m* tu s-aka.m* nija+janai.h !k.r.s.nasya*eva.m* nir+antaram ! bhakti.m* kury-a* a+hi.ms-a+-ad-in !yam-an sa.mparip-alayan !!2032.32! su+vrata* uv-aca: etac* *chrutv-a harer* v-akya.m* !n.r+pa/s* ca*asya suta+-adaya.h ! rudanta.h pr-arthay-am -asus* !ta.m* pra.namya muhur* muhu.h !!2032.33! tvat+pr-a.n-an atra no* hitv-a !kva y-asi karu.na+ambu+dhe ! gate tvayi /sar-ire.su !na sth-asyanty* asavo* hi na.h !!2032.34! gantavya.m* ced* a+va/sya.m* te !tarhy* asm-an -atman-a saha ! netum arhasi n-atha tva.m* !sauv-ir-an atra v-a vasa !!2032.35! so.dhu.m* /sakt-a* vaya.m* na*eva !viraha.m* tava sat+pate ! s-akam eva*-agami.sy-amas* !tvay-a*ato* na*atra sa.m/saya.h !!2032.36! r-ajyasya cint-a na*asty* eva !tat tu te yat samarpitam ! brahma+a.n.da+po.sakas* tva.m* hi !sarvatra*anna.m* tu d-asyasi !!2032.37! iti ni.s+kapa.ta.m* v-akya.m* !sa+anvayasya nara+-i/situ.h ! ni/samya tad+bhakti+va/sa.h !pr-ita.h prov-aca sa* prabhu.h !!2032.38! tyaja cint-a.m* dhar-a+adhi+-i/sa !tvay-a*aha.m* hi va/s-ik.rta.h ! tava*eka+antika+dharme.na !prasanno* *asmi*iti viddhi bho !!2032.39! vatsy-amy* atra*eva niyatam !aha.m* na*asty* atra sa.m/saya.h ! bhakt-an-a.m* tu.s.taye *anyatra !gatv-a*e.sy-ami puna.h puna.h !!2032.40! r-ajya.m* tv* etat tvay-a r-ajan !p-alan-iya.m* mad+-aj?nay-a ! mad+artham .r.sayo* *apy* atra !muhur* e.syanti sarvata.h !!2032.41! tava tvat+putra+putry+-ader* !bhakty-a ca*a+dambhay-a bh.r/sam ! va/s-ik.rtasya me v-akya.m* !satyam etan* nara+adhipa !!2032.42! su+vrata* uv-aca: iti datta+vara.h sa* bhakta+bhartr-a ! n.r+pati.h sa+anvaya* -apa bh-uri to.sam ! nyavasad* *dharir* apy* ud-ara+k-irtir* ! nilaye tasya sukha.m* sukha+prad-at-a !!2032.43! vidhin-a k.siti+pasya tasya durge ! prabhur* asth-apayad* uttama+-alaye sa.h ! saha r-adhikay-a*eva v-asudeva.m* ! maham atra*api mah-antam -atat-ana !!2032.44! r-aj-a kartu.m* tasya sev-a.m* yath-a+arha.m* ! vi.s.nor* bhakta.m* vipra+varya.m* su+/s-ilam ! dattv-a v.rtti.m* rak.sati sma*atha r-aja.m/s* ! cakre sev-a.m* so* *api tasya*anu+k-alam !!2032.45! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne durga+pattana+niv-asa+pratij?n-a+n-am-a dv-a+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: n-an-a+de/s-an pre.sayi.syan !sva+j?n-an-aya mumuk.sat-am ! /sik.say-am -asa sa* mun-in !bh-uyastv-ad* bhuvi dur+dhiy-am !!2033.1! /sr-i+bhagav-an uv-aca: munayo* bhuvi bodh-aya !nar-a.n-a.m* y-ata y-utha/sa.h ! carata*an+eka+de/se.su !k.r.s.na+bhakti+pravartak-a.h !!2033.2! tatra ye /sara.na.m* y-ayur* !yu.sm-aka.m* tu mumuk.sava.h ! upade/sy-a* k.r.s.na+bhaktis* !tebhyo* bandha+vimocan-i !!2033.3! d.r.dha.m* sthiti.h sva+sva+dharme !*atha*a+hi.ms-a+pra+mukh-a* yam-a.h ! upade/sy-a* manur* japya.h !/sr-i+k.r.s.na*iti ca nityad-a !!2033.4! str-ibhyas* tad-iya+sa.mbandhi+ !+puru.se.na*ayam eva ca ! upade/sa.h k-ara.n-iyo* !munaya.h kva+api na svayam !!2033.5! yu.sm-abhis* tv* iha yo.s-abhyo* !r-ak.sas-ibhya* iva*arbhakai.h ! bhetavyam a.s.tadh-a t-a/s* ca !varjy-a.h sp.r/sy-a* na karhi+cit !!2033.6! sthitv-a sva+dharme k.r.s.nasya !bhakti/s* ca /srava.na+-adik-a.h ! kartavy-a k-ara.n-iy-a ca !p-alan-iy-a* yam-as* tath-a !!2033.7! -asury-a sa.mpad-a matt-a* !dur+jan-a* bhuvi bh-uri/sa.h ! sad+droha+/s-il-a* vartante !dambha+bhakt-a/s* ca ke+cana !!2033.8! te.s-a.m* tu vi.say-a* eva !santi pre.s.th-a* dur+-atman-am ! na k.r.s.no* na sva+dharma/s* ca !na*asti bh-i/s* ca*agha+karma.na.h !!2033.9! asti tad+vipar-it-a*eva !kriy-a sarv-a*api vo* *an+agh-a.h ! tasm-ad* droha.m* kari.syanti !yu.sm-aka.m* te *ati+nir+day-a.h !!2033.10! yu.smat t-ad.rk+kriy-a+m-ula.m* !j?n-atv-a m-a.m* te vi/se.sata.h ! dhrok.syanti mat+prat-apasya !/srute.h pr-ag* -apta+matsar-a.h !!2033.11! -id.r/sair* dur+janai.h kva+api !k.rte *api va* upadrave ! sahana.m* tasya kartavya.m* !na tu krodha.h kad-a+cana !!2033.12! tat+prat-ik-ara+s-amarthye !saty* api svasya sarvath-a ! sahana.m* tasya kartavya.m !s-adh-un-a.m* lak.sa.na.m* hi tat !!2033.13! anya+upari k.rte krodhe !tapa.h sa.mk.s-iyate nijam ! s-adhavo* *ata.h sahante vai !parai.h k.rtam upadravam !!2033.14! d.r/syante bahavo* *atra s-adhu+puru.s-as* t-avat k.sam-a+s-agar-a* ! y-avan* na*eva dur+uktam -i.sad* udita.m* kena+api sa.m/s.r.nvate ! s-amarthye hy* a+tule tu saty* api mana.h+k.sobha.m* na ye.s-a.m* vrajed* ! dur+v-acyai.h ku+dhiy-am upadrava+/satais* te s-adhavo* dur+labh-a.h !!2033.15! mad+-a/srit-an-a.m* s-adh-un-a.m* !para+upak.rti+/s-alin-am ! day-a+-ardra+h.rday-an-a.m* va.h !k.sam-a+eva*ek-a*asti bh-u.sa.nam !!2033.16! yath-a .r.sabha+deva.h pr-ak !tat+suto* bharatas* tath-a ! -as-it tath-a*eva nir+m-an-a* !y-uya.m* carata bh-u+tale !!2033.17! pare.s-am ativ-ad-an ya.h !sahate puru.so* bhuvi ! jita.m* sarvam ida.m* tena !trailokya.m* k.samay-a kila !!2033.18! krodha.m* yo* h.rdaye j-ata.m* !k.samay-a*eva nirasyati ! tvaca.m* j-ir.n-am ahir* iva !sa* eva munir* ucyate !!2033.19! yo* yajet kratu+r-ajena !prati+m-asa.m* /sata.m* sam-a.h ! na krudhyed* ya/s* ca kasmai+cit !tayor* a+krodhano* *adhika.h !!2033.20! krodha.m* kury-ad* yadi j?n-an-i !loke pr-ak.rta+j-ivavat ! j?n-anena ki.m* phala.m* tasya !tad-a m-urkha+samasya hi !!2033.21! d-ana.m* vrata.m* ca niyam-a* !ati+/srama+k.rta.m* tapa.h ! bhasm-ibhavati tat sarva.m* !svasya krodha+agnin-a khalu !!2033.22! /samo* damas* tapo* d-anam !-arjava.m* hr-is* tath-a day-a ! dv-ar-a.ni sapta svargasya !s-adhavo* *atra vadanti hi !!2033.23! krodhas* tu narakasya*eva !dv-aram ity* udito* budhai.h ! ato* d-ur-at tyajanty* ena.m* !/s-ighra+siddhim abh-ipsava.h !!2033.24! krodha+m-ulo* vin-a/so* hi !jan-an-am iha d.r/syate ! ta.m* katha.m* s-adhavo* dh-ir-a.h !sv-ikuryur* loka+n-a/sanam !!2033.25! kruddha.h p-apa.m* nara.h kury-at !kruddho* hany-ad* gur-un api ! kruddha.h paru.say-a v-ac-a !/sre.s.th-an apy* avamanyate !!2033.26! v-acya+a+v-acye hi kupito* !na*eva j-an-ati karhi+cit ! na+a+k-aryam asti kruddhasya !na+a+v-acyam api ki.m+cana !!2033.27! kruddha.h k-arya.m* na j-an-ati !na mary-ad-a.m* ca pa/syati ! prav-acyair* dur+vacobhi/s* ca !gur-un kruddhas* tudaty* api !!2033.28! -atm-anam api ca kruddha.h !pre.sayed* yama+s-adanam ! et-an do.s-an vilokya*eva !krodhas* ty-ajyo* man-i.sibhi.h !!2033.29! icchadbhi.h parama.m* /sreya* !iha+amutra ca sarvad-a ! dh-irair* vivarjita.m* krodha.m* !katha.m* yu.smad+vidha/s* caret !!2033.30! krudhyanta.m* prati na krudhyan !na*-atm-ana.m* ca par-an api ! mahato* rak.sati bhay-at !sarvath-a puru.so* bhuvi !!2033.31! bal-iyase yadi krudhyed* !a+/sakta.h puru.sa.h kva+cit ! jahy-ad* eva sa* -atm-anam !-atman-a tena v-a hata.h !!2033.32! -atma+hantur* na vai lok-a.h !santy* amutra /subh-a.h kva+cit ! a+/saktasya tata.h pu.mso* !manyor* niyamana.m* hitam !!2033.33! /sakto* *api vidv-an anyena !kli/syam-ano* na kupyati ! yadi tarhi ya/so* hy* atra !pr-apya*amutra sa* modate !!2033.34! a+/saktasya*iva /saktasya !krodhas* ty-age mah-a+.r.saya.h ! -atmana/s* ca parasya*api !rak.sa.n-at su+k.rta.m* mahat !!2033.35! tasm-ad* balavat-a*apy* atra !nir+balena ca nityad-a ! para+apar-adha.h so.dhavya* !-apatsv* api vij-anat-a !!2033.36! kruddhasya na jaya.m* kva+api !pra/sa.msanti*iha s-adhava.h ! k.sam-avato* jayo* nitya.m* !s-adhor* iti sat-a.m* matam !!2033.37! sad+upadrava+do.se.na !svato* j-ivan+m.rt-aya ca ! ka.h krudhyet pa.n.dito* loke !yatas* tan* m.rta+m-ara.nam !!2033.38! du.s.tai.h /sastrair* vadhyam-an-a* !api yu.sm-ad.r/s-a.h katham ! tejasvino* mah-a+pr-aj?n-a.h !krudhyeyur* d-irgha+dar/sina.h !!2033.39! yas* tu krodha.m* samuttpanna.m* !praj?nay-a pratib-adhate ! tejasvina.m* ta.m* vidv-a.mso* !manyante d-irgha+dar/sina.h !!2033.40! krodhas* tv* a+pa.n.ditair* loke !teja* ity* abhidh-iyate ! pari.n-amo* hi rajasa.h !krodho* j?neyo* n.r+n-a/sana.h !!2033.41! r-aja+.r.s-i.n-am api krodha.h !sva+dharmatv-an* na vai hita.h ! vara.m* sva+dharma+sa.mty-ago* !na tu krodhasya sa.mgraha.h !!2033.42! balin-a t-a.dito* *a+/sakto* !jayet krodha.m* yath-a tath-a ! /sakto* nitya.m* jita+krodho* !yo* bhavet sa* sad-a* sukh-i !!2033.43! k.sam-a dharma.h k.sam-a yaj?na.h !k.sam-a veda.h k.sam-a /srutam ! k.sam-a+h-inena yat pu.nya.m* !kriyate tan* nir+arthakam !!2033.44! atikramya kratumat-a.m* !lok-an vai k.sami.no* nar-a.h ! tata* -urdhva.m* divya+lok-an !pr-apnuvanti na sa.m/saya.h !!2033.45! k.sam-a tejasvin-a.m* teja.h !k.sam-a brahma tapasvin-am ! k.sam-a satya.m* satyavat-a.m* !k.sam-a /sauca.m* k.sam-a /sama.h !!2033.46! k.santavyam eva satata.m* !puru.se.na vij-anat-a ! yad-a hi k.samate sarva.m* !brahma sa.mpadyate tad-a !!2033.47! k.sam-avat-am aya.m* loka.h !para/s* ca*eva k.sam-avat-am ! sa.mm-ano* *asti*iha te.s-a.m* hi !paratra ca /subh-a gati.h !!2033.48! pra/sa.msanti k.sam-a.m* nitya.m* !jagat-am -i/svar-a* api ! vaiku.n.tha+n-atho* brahm-a ca !/sa;n+kara/s* ca*ati+v-iryav-an !!2033.49! mama*api sarvad-a pre.s.th-a !k.sam-a*eva munaya.h kila ! tasm-an* mad-iyair* yu.sm-abhi.h !k.sam-a dh-ary-a sad-a bhuvi !!2033.50! k.sam-avanta.h s-adhu+/s-il-a* !bodhayanto* nija+-a/srit-an ! k.r.s.na+bhakti.m* sa+sva+dharm-a.m* !y-uya.m* carata bh-u+tale !!2033.51! su+vrata* uv-aca: ity* -aj?napt-a bhagavat-a !tad+i;ngita+vido* dvi+j-a.h ! -aj?n-a.m* g.rh-itv-a /siras-a !procu.h pra+a?njalaya/s* ca tam !!2033.52! evam eva*-acari.sy-amo* !vaya.m* n-ar-aya.na prabho ! na bhavi.syati s-adhutve !d-u.sa.na.m* nas* tvad+ojasa.h !!2033.53! manas-a vacas-a vapu.s-a ca hare ! bhavata.h sma vaya.m* bhavata.h sma vayam ! tvad* .rte na par-a gatir* asti hi nas* ! tava dar/sanam astu punas* tvaritam !!2033.54! su+vrata* uv-aca: iti sa.mpr-arthya te sarve !ta.m* pra.namya ca y-utha/sa.h ! jagmur* na+ek-an jana+pad-an !dik.sv* a.s.tasv* api bh-umi+pa !!2033.55! cakru/s* ca bhagavad+v-art-as* !tatra tatra ca te gat-a.h ! dharma+dvi.so* *api y-a.h /srutv-a !saty-a* eva*iti menire !!2033.56! yath-a+artha+v-adina.h su+j?n-a?n* !*ch-astra+j?n-a* bahavo* *api t-an ! na jetum -i/sire v-adair* !jigyu.h sadya/s* ca te tu t-an !!2033.57! tad+v-art-a+/srava.n-ad* -apur* !-a/scaryam a+khil-a* jan-a.h ! mumuk.savas* tu t-a.ms* tatra !/sara.na.m* d.r.dha+ni/scay-a.h !!2033.58! k.r.s.nasya bhakti.m* tebhyas* te !hari+n-amna* up-adi/san ! dharma+anvayasya ca*-ad-ana.m* !ty-aga.m* ca*a+dharma+sa.mtate.h !!2033.59! tyaktv-a sva+sva+mat-any* eva !gur-u.m/s* ca bhuvi m-anav-a.h ! t-an -a/sritya hari.m* bhejus* !tatra tatra sahasra/sa.h !!2033.60! militv-a y-utha/so* lok-as* !tatra tatra pure pure ! gr-ame gr-ame ca r-aja+indra !v-art-as* tasya*eva cakrire !!2033.61! mun-in prapadya ye bhejur* !hari.m* te.s-a.m* sahasra/sa.h ! nar-a.h prapedire sadya.h !sam-adhim api bh-u+pate !!2033.62! go+loka+-ad-ini dh-am-ani !sam-adhau te vyacak.sata ! tatra k.r.s.nasya r-up-a.ni !saha*ai/svarya+-adibhis* tath-a !!2033.63! anta+k-ale hares* tasya !bhakt-an n-.rn yo.sitas* tath-a ! tat+p-ar.sad-a* eva ninyur* !vim-anai.h k.r.s.na+dh-ama hi !!2033.64! bhakt-a* a+bhakt-a* apy* etad* !-a/scarya.m* hi kva+cit kva+cit ! praty+ak.sam eva dad.r/sur* !mriyam-a.ne tad+-a/srite !!2033.65! eva.m* hi k.r.s.no* bhagav-an day-alur* ! vin-a*api sa+ak.s-an* nija+dar/sana.m* sa.h ! prat-apam -atm-iyam ad-id.r/san* n-.rn ! m-anu.sya+n-a.tya.m* dadhad+-urjita+/sr-i.h !!2033.66! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne krodha+niyamana+upade/sa+n-am-a trayas+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: prat-apo* vy-ana/se tasya !prabhor* dik.su da/sasv* api ! daiv-a* j-iv-a* mumudire !tena cuk.subhur* -asur-a.h !!2034.1! daitya+a.m/s-a* guravo* ye te !nija+/si.sy-a.ms* tad+-a/srayam ! kurv-a.n-an v-ik.sya na+u tasya !prat-apa.m* so.dhum -i/sire !!2034.2! dvi.satas* ta.m* ca te r-aj?no* !daiteya+a.m/sa+samudbhav-an ! militv-a saha tai.h sarve !*adudhruk.san haraye n.r+pa !!2034.3! tatra ke+cin* mah-a+v-ir-an !k-al-i+bhairava+sa.m/srit-an ! ta.m* hantu.m* prai.sayann* ugr-an !bubhuk.s-un ka.s.ta+s-adhit-an !!2034.4! hares* te tv* -ik.sa.n-ad* eva !dahyam-an-a* itas* tata.h ! kro/santa/s* ca bhramanta/s* ca !t-an eva*etya*-ardayan bh.r/sam !!2034.5! sad+ve.sa.m* dh-aryitv-a*eke !tad+antikam upetya ca ! pracchanna.m* pr-ak.sipa.ms* tasmin !m-a.sa+m-u.s.t-in su+mantrit-an !!2034.6! ke+cid* vi.sa+prayog-a.m/s* ca !tasmi.m/s* cakru.h su+du.h+sah-an ! pralobhya str-i.h k-arma.n-ani !t-abhi.h ke+cid* ak-arayan !!2034.7! ity* -adyair* m-ara.na+up-ayair* !haris* tv* -apa na vikriy-am ! tat+k-ari.nas* tu sa.mpr-apur* !mah-a+rog-an sva+p-atakai.h !!2034.8! va.m/sa+uccheda/s* ca ke.s-a?n+cid* !-a.dhy-an-a.m* ca dhana+k.saya.h ! -as-it tad+drohi.n-a.m* r-aj?n-a.m* !r-ajya+bhra.m/sa/s* ca bhik.sut-a !!2034.9! harer* adhv-anam -abadhya !vrajata.h kva+api ke+cana ! militv-a y-utha/sas* tasthus* !ta.m* hantu.m* ca*udyata+-ayudh-a.h !!2034.10! m-ayay-a mohit-as* te *api !harer* adbhuta+karma.na.h ! pa/syanto* *api na ta.m* /sekur* !hantu.m* gacchantam agrata.h !!2034.11! yath-a+/sakti yath-a+buddhi !yath-a+vitta.m* yath-a+su+h.rt ! eva.m* tan+m-ara.na+up-ay-a.m/s* !cakru.h sarve *api dur+jan-a.h !!2034.12! tath-a*apy* a+jeya.m* deva+-i/sair* !*api ta.m* te kad-a+cana ! par-abh-avayitu.m* r-ajan !na /sekur* bh-uri+tejasam !!2034.13! sa+ak.s-ad* *dharer* yad-a droha.m* !kartu.m* /sekur* na te kva+cit ! tad-a tasya*an+anya+bhakt-an !rurujus* t-an itas* tata.h !!2034.14! caranta.h pu.nya+t-irth-ani !munayo* yatra yatra te ! jagmus* tat+tad+de/sa+n.r+p-a* !gurava/s* ca*ardayan hi t-an !!2034.15! /sr-i+k.r.s.nasya pratik.rt-i.h !kva+cid* -acchidya ke+cana ! dur+dhiya.h kha.n.dayanti sma !bha;nktv-a si.mha+-asan-ani ca !!2034.16! ka.n.thebhyas* tulas-i+m-al-as* !tro.tayanti sma ke+cana ! pr-am.rjann* -urdhva+pu.n.dr-a.ni !lal-a.tebhya/s* ca ke+cana !!2034.17! jahur* v-asa.h+pustaka+-adi !babha?nju/s* ca kama.n.dal-un ! a+bhak.sya.m* matsya+m-a.msa+-adi !ke+cid* bhaik.sye ca cik.sipu.h !!2034.18! a+sp.r/sya+stry-+-adi+sa.mspar/sa.m* !du.s.t-a.h ke+cid* ac-ikaran ! abh-a.saya.m/s* ca n-ar-ibhir* !a+vad-a.ms* t-a.ms* tv* at-a.dayan !!2034.19! asph-a.tayan guhya+pa.t-an !bhaik.se dh-uli.m* ca cik.sipu.h ! ke+cit tu p-aka+p-atr-a.ni !babha?njur* ati+kopata.h !!2034.20! apa+/sabd-an bruvanta/s* ca !t-an v.rth-a ke+apy* at-a.dayan ! tad+utkar.sa+a+sah-a* ittha.m* !te *apacakrur* an+ekadh-a !!2034.21! tatra tatra*anna+satre.su !hari.n-a sth-apit-an api ! s-adh-un sa.mt-a.dya ni.sk-asya !babha?njus* t-ani ke+cana !!2034.22! munayas* te tu tat sarva.m* !sehire k.sami.no* *ardanam ! /suka+.r.sabha+-ar.sabha+nibh-a* !jita+krodh-a* jita+indriy-a.h !!2034.23! du.s.tair* ni.sk-asyam-an-as* te !digbhyo* *a.s.tabhya* itas* tata.h ! n-ar-aya.na+mune.h p-ar/svam !-ayayur* y-utha/sas* tata.h !!2034.24! t-an -agat-an sa* bhagav-an !m-anayitva yath-a+ucitam ! te.s-a.m* v.rtta+antam apr-ak.s-it !tatas* te sarvam -ucire !!2034.25! n-ila+ka.n.tha.h sa* tac* *chrutv-a !pr-aha t-an sarva+vit prabhu.h ! -agata.h k.saya+k-alo* hi !te.s-a.m* yu.smad+ati+kram-at !!2034.26! yad-a nir+apar-adh-an-a.m* !s-adh-un-a.m* ko* *apy* ati+kramam ! kury-at sa* /siva+tulyo* *api !sa+anubandho* vina/syti !!2034.27! -ayu.h /sriya.m* ya/so* dharma.m* !lok-an -a/si.sa* eva ca ! hanti /srey-a.msi sarv-a.ni !pu.mso* mahad+ati+krama.h !!2034.28! r-aj-ano* gurava/s* ca*ete !daitya+a.m/s-a.h santi bh-u+tale ! te k.s-i.na+su+k.rt-a* j-at-a* !yu.smad+drohe.na s-a.mpratam !!2034.29! sva+p-apena*eva te sarve !k-alena*apena p-apina.h ! vina/syanti yath-a+p-urva.m* !ka.msa+ke/si+baka+-adaya.h !!2034.30! sat-a.m* vo* rak.sa.na+artha.m* hi !r-adhik-a+rama.na+icchay-a ! /s-ast-a*ete.s-a.m* n.r+pa.h ko+api !v-ayor* asty* -agato* di/sa.h !!2034.31! nanu /sr-i+r-ama+candre.na !ya.h ki.m+puru.sa+r-a.t+k.rta.h ! tad+va.m/syo* n-iti+vic* *chi.sya* !-i/s-anasya kal-a+nidhi.h !!2034.32! gaura+a;ngo* mu.n.dita+/sma/srur* !dadhat ke/s-a.m/s* ca /s-ir.sa.ni ! mala+h-in-ani vastr-a.ni !/sastr-a.ni ca dharaty* asau !!2034.33! gu.ne.su .sa.tsu*up-aye.su !catur.su nipu.no* *asti ca ! a.s.t-a+da/sa+vidhasya*api !vyavah-arasya nir.naye !!2034.34! g-aru.da.m* m-akara.m* krau?nca.m* !cakra.m* s-uc-i+mukha.m* mahat ! vajra.m* ca sarvato+bhadram !ardha+candra.m* ca /s-aka.tam !!2034.35! /s.r;ng-a.taka+-ad-ini ca*asau !vetti vy-uh-ani sarva/sa.h ! vy-uh-any* ata.h sva+sainy-ani !sa* c-arayati bh-u+tale !!2034.36! tapasvi+ve.so* r-aj-a*api !tyakta+svar.na+-ady+ala.mk.rti.h ! guru+prokta.m* da/sa+vidha.m* !sva+dharma.m* p-alayaty* asau !!2034.37! praty+ak.sam ekam -i/s-ana.m* !vin-a*anyad* daivata.m* na hi ! ity* ekas* tasya dharmo* *asti !dvit-iya/s* ca nigadyate !!2034.38! mano+anur-aga.h kartavyas* !tasminn* eva prabh-av* iti ! na+an+.rte /sapatha.h k-arya* !-i/sasya*iti t.rt-iyaka.h !!2034.39! -arke *ahny* -ar-adhana.m* k-arya.m* !tasya*eva ca div-a+ni/sam ! janan-i janaka/s* ca*ubhau !m-anan-iyau sad-a*iti ca !!2034.40! na gh-ata.h kasya+cit k-arya.h !.sa.s.tho* dharma* iti*-irita.h ! para+d-ar-a* na gantavy-a.h !stainya.m* k-arya.m* na kasya+cit !!2034.41! mithy-a s-ak.sya.m* na kartavya.m* !navamo* dharma* ity* asau ! pare.s-a.m* ca dhana+-ad-ini !k-aman-iy-ani na kva+cit !!2034.42! ittha.m* da/sa+vidha.m* dharma.m* !p-alayann sa* n.r+pa+uttam.h ! sa.m/sik.sya t-an a+dharmi.s.th-an !kari.syaty* avana.m* hi va.h !!2034.43! a+lak.sya+li;ng-a* vartadhva.m* !t-avad* y-uyam iha*an+agh-a.h ! de/sa+k-ala+anus-are.na !vartana.m* n-itir* asti hi !!2034.44! p-a.n.dav-a.h k.r.s.na+s-ah-ayy-a* !api /s-atrava+sa;nka.te ! a+lak.sya+li;ng-a* nyavasan !vir-a.ta+nagare pur-a !!2034.45! dharmo* jayati na*a+dharma.h !satya.m* jayati na*an+.rtam ! ity* -ar.sa+vacana.m* satya.m* !matv-a ni/scintam u.syat-am !!2034.46! su+vrata* uv-aca: ity* ukt-a* n-ila+ka.n.thena !munayas* te tath-a*eva hi ! ki.m+cit k-alam avartanta !k.sitau dhy-ayanta* eva tam !!2034.47! a+vidit-a* asurair* gurubhir* n.rbhir* ! muni+ga.n-a* bhuvi ra;nka+jan-a* iva ! prathita+vai.s.nava+cihnam ap-asya te ! n.r+pa vicerur* aha.m+mamat-a+ujjhit-a.h !!2034.48! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne asura+a.m/sa+guru+n.r+pa+-adi+k.rta+samupadrava+n-am-a catus+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: vardham-ana+prat-apena !t-avat tasya*icchay-a prabho.h ! sad+drohi.no* n.r+p-as* tena !vijigye sa+kal-a* bhuvi !!2035.1! an+-ay-asena sarve *api !sad+droha+k.s-i.na+ma;ngal-a.h ! va/s-ik.rt-a* n.r+p-as* tena !sad+rak.s-a+-urjita+tejas-a !!2035.2! hata+r-ajy-a* hata+sth-an-as* !te n.r+p-al-a* gata+/sriya.h ! vina.s.ta+bandhu+su+h.rdo* !ny-u.su/s* chann-a.h kva+cid* bhuvi !!2035.3! sad+a+sal+lak.sma+vid* r-aj-a !hari+bhakta+itar-an gur-un ! yath-a+arha.m* da.n.day-am -asa !d-ambhik-an vi.saya+e.si.na.h !!2035.4! auddhave sa.mprad-aye ye !ty-agino* g.rhi.no* *api v-a ! t-an yas* tv* ap-i.dayat ko+api !r-aj-a v-a*anye *api d-ambhik-a.h !!2035.5! g.rh-itv-a t-a.ms* tv* asau baddhv-a !ka.n.tha+p-a/sena bh-u+pati.h ! sadyo* hanti sma tena*abh-ud* !-akro/so* bh-u+tale mah-an !!2035.6! sad+drohi.nas* tad-a ye ye !te te bh-it-as* tato* bh.r/sam ! yatra tatra nil-iya*eva !ninyu.h k.rcchre.na v-asar-an !!2035.7! bh-arate sa+kale var.se !tath-a ki.m+puru.se *api ca ! tasya*eva r-ajyam abhavat !san+m-argasya*eva rak.situ.h !!2035.8! kurvan dig+vijaya.m* so* *atha !saur-a.s.tre.su n.r+pa.h puram ! r-aja+k-u.ta+abhidha.m* pr-apya !m-asam ekam uv-asa ca !!2035.9! hetu.m* j-anan nija+utkar.se !bhakta+rak.s-a.m* hare.h su+dh-i.h ! ta.m* dra.s.tum -as-id* utka.n.thas* !tasmai d-uta.m* nis.r.s.tav-an !!2035.10! sa* durga+pattane pr-apya !/s-ighra+gas* ta.m* pra.namya ca ! pra+a?njalir* bh-u+pater* v-akya.m* !nyavedayad* an+-akula.h !!2035.11! r-aja+d-uta* uv-aca: sv-amin d-uto* *asmi n.r+pater* !gava+indrasya mah-a+ojasa.h ! r-aja+k-u.ta+pure so* *asti !sevita.h /sata/so* n.r+pai.h !!2035.12! sa vijitya di/sa.h sarv-a.h !prat-apena tava*eva hi ! bhavanta.m* dra.s.tum utko* *asti !y-asyan mummahi+pattanam !!2035.13! so* *atra*-agacchet tvad+-aj?n-a cet !tatra*-ay-ahi tvam eva v-a ! yath-a+iccha.m* kuru var.ni+indra !sva+tantro* *asi tvam atra hi !!2035.14! tava tvad+-a/srit-an-a.m* ca !tad+r-ajye kutra+cid* bhuvi ! dur+janebhyo* bhaya.m* na*asti !sarvath-a*ity* avagamyat-am !!2035.15! uttara.m* dehi me sv-amin !yath-a tava cik-ir.sitam ! iti d-uta+vaca.h /srutv-a !prasanno* harir* abrav-it !!2035.16! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sv+asti st-at tasya bh-u+bhartur* !yena*asmat+s-adhavo* *avit-a.h ! rak.sobhya* iva du.s.tebhya.h !sad+a+sad+vyakti+vedin-a !!2035.17! dur+labha.h khalu bh-u+p-ala* !-id.r/sa.h s-a.mprata.m* bhuvi ! aham eva*-agami.sy-ami !tatas* ta.m* nika.s-a nanu !!2035.18! ity* uktv-a ta.m* bhojayitv-a !d-uta.m* pr-aha punar* hari.h ! gacha tvam agrato r-aj?ne !br-uhy* -ay-amy* aham adya vai !!2035.19! ity* ukto* hari.n-a d-uta.h !sva+bhart-aram upetya tat ! yath-avat pr-aha sa* tato* !h.r.s.ta.h pr-aha nija+anug-an !!2035.20! atra n-ar-aya.na+munir* !adya /svo* v-a*-agami.syati ! yad-a*-agacchet tad-a sadyo* !v-acya.m* me *api raho+ju.se !!2035.21! ity* -adi/sya*anug-an r-aj-a !hary+arc-a+s-adhan-ani sa.h ! ekatra*-an-iya har.se.na !pratyaik.sata tad+-agamam !!2035.22! ta.m* m-anayan harir* api prathita+prat-apa.h ! pr-ay-at pare+dyavi yuta.h parimeya+pad+gai.h ! -aruhya c-aru+/sibik-a.m* katibhi/s+cid* -atma+ ! +sev-a+parair* api ca var.ni+varai.h pura.m* tat !!2035.23! m-arge jan-as* tu /sata/sa/s* ca sahasras* ta.m* ! /sreyas+tanu.m* hy* anuyayu.h k.sapita+anya+k-ary-a.h ! bhakt-as* tu te.su tad+avek.sa.na+m-atra+k-am-a* ! -asan pare tu n.r+pa+m-ana+did.rk.savo* *asya !!2035.24! tad+r-ajya+pattanam av-apa dine dvit-iye ! n-ar-aya.no* munir* ahar+da/sama+k.sa.na+ante ! na+eka+k.siti+-i/sa+/sibira+-avali+matta+n-aga+ ! +v-aha+u.s.tra+go+ratha+pad-ati+ga.na+-av.rta.m* ca !!2035.25! d-ur-an* ni/samya janat-a+jaya+/sabdam uccai.h ! sa.mbhr-anta+r-aja+kula+sainika+paura+v.rndai.h ! tyakta+-asana+a/sana+/saya+-adi sam-ik.syam-a.na.m* ! r-aj?ne /sa/sa.msur* anug-a* harim -agata.m* te !!2035.26! /srutv-a*-agata.m* tam ati+har.sa+bh.rta.h sa* sadyas* ! tyakta+anya+r-aja+kula+k-arya* ud-ara+buddhi.h ! pratyujjag-ama harim -a/su calan pad-atis* ! ta.m* ca*anvadh-avad* a+khilo* *api ca r-aja+sa;ngha.h !!2035.27! ta.m* dh-avana+ucchvasita+phulla+mukha.m* nara+indra.m* ! har.sa+a/sru+netram avalokya hari/s* ca y-an-at ! utt-irya y-avad* abhiy-ati n.r+pa.h sa* t-avat ! tat+p-ada+padma+nihita+-atma+/sir-a* nan-ama !!2035.28! utth-apito* *atha hari.n-a ciram -a/sli.sat ta.m* ! tasthau k.rta+a?njali+pu.ta/s* ca mukha.m* sa* pa/syan ! d.rgbhy-a.m* nipetur* uda+bindava* unmudo* *asya ! s-aka.m* hi sad+ripu+mada+udyama+m-ana+saukhyai.h !!2035.29! paras+para.m* sukha+pra/sna.m* !kurvantau t-av* atha+u jan-a.h ! d.r.s.tv-a sarve cira+snigdhau !sakh-ay-av* iva menire !!2035.30! v-asa+sth-ana.m* tad-iyebhyo* !d-apayitv-a*atha bh-u+pati.h ! tat+kara.m* sva+kare.na*eva !dh.rtv-a*ag-ac* *chibira.m* nijam !!2035.31! sa+amar.s-a* api bh-u+p-al-as* !tatra ye sa.mgat-as* tu te ! vismit-as* ta.m* nama/s+cakrur* !nir+mad-a* nir+aha.m+k.rt-a.h !!2035.32! nyav-ivi/sad* gava+indras* ta.m* !sva+-an-ite *an+arghyae* -asane ! tad-iy-a.m/s* ca mun-in n-an-a+p-i.the.su sa* yath-a+ucita.m* !!2035.33! de/sa+antara+-agat-an bh-u+p-an !ni.sk-asya sadaso* *a+khil-an ! dvi+trai.h s-aka.m* svakai* r-aj-a !tad+antikae* up-avi/sat !!2035.34! d-ura+sthit-as* ta.m* /sata/so* n.r+p-al-as* ! tasya*anug-a.h /sastra+bh.rta/s* ca sarve ! nata+-anan-a.h pra+a?njalayo* vin-it-a.h ! sa+trasam aik.santa hare.h pura.h+stham !!2035.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne r-aja+k-u.ta+pure bhagavato* gavendra+n.r+pa+sam-agamo* n-ama pa?nca+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tato* n-ar-aya.na.m* natv-a !baddha+a?njali+pu.ta.h sa* ca ! uv-aca pra/sraya+-anamro* !n-iti+/s-asra+vi/s-arada.h !!2036.1! sv-ami.ms* tvad+dar/san-aj* j-ato* !mama*-anando* *adya vai mah-an ! tv-am aha.m* n.r+-ak.rti+cchannam !avaimi*-i/svaram eva hi !!2036.2! brahma+a.n.da+k.sobhak-an k-ama+ !+krodha+-ad-in -atma+vairi.na.h ! vijitya*upa/sama.m* y-ayus* !tvad-iy-a.h katham anyath-a !!2036.3! tvad+-a/srit-an sato* j?n-atv-a !sac+cch-astra+udita+lak.sa.n-an ! tad+druho* d-ambhik-a* du.s.t-a* !a+santo* da.n.dit-a* may-a !!2036.4! sad+druho* guravo* bh-u+p-a* !uccheda.m* pr-apit-a* may-a ! kva+cit kva+cic* ca pracchanna.m* !vasanti bhuvi ke+cana !!2036.5! prat-apo* *aya.m* tava*eva*asti !r-aj-ano* yan* may-a bhuvi ! an+-ay-asena var.ni+indra !pr-aya/sa.h sva+va/s-ik.rt-a.h !!2036.6! carantv* ete yath-a+p-urva.m* !bhuvi j-iva+hita+-avah-a.h ! tvad-iya+drohi.no* gh-aty-a* !iti me *asti vrata.m* kila !!2036.7! iti k.so.n-i+pater* v-akya.m* !ni/samya harir* abrav-it ! su+j?no* *asi bh-u+pate sarva.m* !karo.si ny-ayyam eva hi !!2036.8! dharmasya ca sat-a.m* rak.s-a !da.n.dana.m* ca*api tad+druh-am ! p-alana.m* sva+praj-an-a.m* ca !dharmo* r-ajna.h paro* mata.h !!2036.9! sad+dharma+rak.say-a bh-um-av* !utkar.so* j-ayate tava ! a+dharma+-a/sraya.n-ad* anye !k.saya.m* y-anti ca bh-umi+p-a.h !!2036.10! tava ki.m+puru.s-at kha.n.d-ad* !yad* iha*-agamana.m* n.r+pa ! -i/sasya*eva*icchay-a dharma+ !+guptyai j-atam iti dhruvam !!2036.11! evam eva hi dharme.na !bhav-an varti.syate yadi ! tad-a tu sarva+r-aja+indra/s* !cakra+vart-i bhavi.syati !!2036.12! ye ye v.rddhi.m* gat-a.h p-urva.m* !bh-u+p-al-a* bhuvi vi/srut-a.h ! te te sa.mrak.sa.nena*eva !sad+dharmasya*iti viddhi bho.h !!2036.13! iti /srutv-a harer* v-akya.m* !ta.m* prapaccha sa* bh-u+pati.h ! up-aya.m* /sreyasa.h svasya !mumuk.sur* bhava+bandhan-at !!2036.14! pr-apta.m* r-ajya+sukha.m* hy* etat !k.rpay-a*eva tava*a+khilam ! may-a*aihikam atha*icch-ami !deha+ante *api sukha.m* param !!2036.15! j-iv-an-a.m* sva+-a/srit-an-a.m* tva.m* !sa.ms.rter* asi mocaka.h ! ato* *aham api sa.mpr-apta.h !/sara.na.m* tv-a.m* jagad+guro !!2036.16! tasm-an* ni.h+/sreyasa+up-aya.m* !br-uhi me tava sa.mmatam ! yena*a?njas-a vimucyeya !sa.ms.rter* aham -apada.h !!2036.17! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: etad* vyavasita.m* samyak !tvay-a yad* *dhitam -atmana.h ! sac+ch-astra+sa.mmata.m* vacmi !may-a yan* ni/scita.m* n.r+pa !!2036.18! sukha.m* vai.sayika.m* yat taj* !j-ivai.h sarvatra labhyate ! an+-adi+bandha+muktis* tu !n.r+dehena*eva s-adhyate !!2036.19! sa* tv* asti dur+labho* n-una.m* !k.sa.nika/s* ca*artha+s-adhaka.h ! a+va/syam eva tan+n-a/so* !bhavit-a na*atra sa.m/saya.h !!2036.20! cint-a+ma.ni+samo* y-avat !sva+va/se vartate sa* ca ! sa.mp-adan-iya.m* su+dhiy-a !kaly-a.na.m* t-avad* -atmana.h !!2036.21! bhaktir* bhagavati /sreya.h+ !+s-adhana.m* me mata.m* param ! sva+dharma+j?n-ana+vair-agyair* !yukt-a k-ary-a ca s-a d.r.dham !!2036.22! sac+ch-astr-a.n-a.m* ca sarve.s-a.m* !siddha+anto* *asty* ayam eva hi ! sa+a;ng-a.m* bhakti.m* tata.h k.r.s.ne !kuru mok.syasi sa.ms.rte.h !!2036.23! evam ukta.h sa* hari.n-a !pr-ita.h papraccha ta.m* puna.h ! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+bhakt-in-a.m* lak.sa.n-ani ca !!2036.24! kathay-am -asa bhagav-a.ms* !tatas* t-an api tattvata.h ! tata.h so* *ati+prasannas* ta.m* !prov-aca*ati+vicak.sa.na.h !!2036.25! sv-amins* tvam eva bhagav-an !nara+-ak.rtir* asi dhruvam ! ato* bhakti.m* kari.sy-ami !tava*eva*aha.m* nir+antaram !!2036.26! adya+prabh.rty* aha.m* deva !sa+ku.tumbas* tava*asmi hi ! ity* uktv-a da.n.davad* r-aj-a !pra.nan-ama tam -adar-at !!2036.27! tam utth-apya hari.h pr-aha !prasanno* *asmi vara.m* v.r.nu ! ity* ukta.h pra+a?njal-i* r-aj-a !tam uv-aca*a/sru+locana.h !!2036.28! sv-ami+n-ar-aya.na hare !mucyeya*a+khila+du.s+k.rtai.h ! buddhy+a+buddhi+k.rtair* adya*ity* !etat tvat pr-arthay-amy* aham !!2036.29! tasmai tath-a*astv* iti vara.m* !dattv-a ca niyam-an hari.h ! upadi/sya sva+tantro* *as-av* !udati.s.th-asad* -asan-at !!2036.30! upah-ar-an sam-an-iya !sa* t-avan* mantribhi.h saha ! cak-ara*asya mah-a+p-uj-a.m* !mun-in-a.m* ca*ati+bh-avata.h !!2036.31! an+arghyair* vasanai* ramyai.h !pau.spair* h-arai/s* ca /sekharai.h ! haimair* vibh-u.sa.nai.h p-uga+ !+t-amb-ula+-adibhir* -arcicat !!2036.32! tata.h sthita.m* pra+a?njali.m* tam !-aj?n-apya harir* -ayayau ! tena*anuy-ata.h sva+-av-asa.m* !ta.m* nivartya bal-at pathi !!2036.33! vismaya.m* parama.m* pr-apt-as* !tad+dvi.so* *api n.r+p-as* tad-a ! tyakta+m-an-a.h pra.nemus* ta.m* !pathi sa.mgatya y-utha/sa.h !!2036.34! gava+indra.h pr-aha sarv-a.ms* t-an !sada* -ah-uya bh-u+pat-in ! n-ar-aya.na+munir* m-anya.h !sarvais* tat+s-adhavo* *api ca !!2036.35! ya.h kari.syati tad+droha.m* !sa* me gh-atyo* na sa.m/saya.h ! ity* ukt-as* te *api tad+v-akya.m* !/siras-a jag.rhur* nat-a.h !!2036.36! tata* -arabhya bhuvy* -as-id* !gr-ame gr-ame pure pure ! n-ar-aya.na+munir* m-anya.h !sarvair* ity* eva gho.sa.n-a !!2036.37! n.r+pa+anuga+k.rta+-atithya* !u.sitv-a tatra t-a.m* ni/s-am ! pr-atar* durga+pura.m* sv-am-i !gantum aicchan* nara+adhipa !!2036.38! sva+sev-a+nirata.m* sv-am-i !n.r+pa+am-atyam atha*abrav-it ! r-aj?ne nivedaya*am-atya !/s-ighra.m* jigami.s-a.m* mama !!2036.39! tatas* t-ur.nam upetya*asau !bh-u+pati.m* pr-aha tad+vaca.h ! so* *api sva+tantra.m* ta.m* j-ana.ms* !tad+antikam ag-ad* drutam !!2036.40! bhagavanta.m* pra.namya*asau !tena sa.mm-anito* *a+smaya.h ! gamana+udyamam -alak.sya !tasya pra+a?njalir* abrav-it !!2036.41! mah-an anugraha.h sv-ami.ms* !tvay-a*ati+k.rpay-a mama ! k.rto* may-a n.r+dehasya !s-aphalya.m* pr-aptam eva hi !!2036.42! tv-a.m* rak.situm iha*icch-a me !h.rdy-a*-as-id* dina+pa?ncakam ! tva.m* tv* adya*eva*udyato* gantu.m* !sva+tantra.m* ko* niv-arayet !!2036.43! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: tvay-a*asmat+s-adhavo* r-ajan !s-adhu+lak.sma+vid-a yad-a ! rak.sit-a* du.s.ta+bh-u+p-ala+ !+de/sika+-adi+k.rta+ardan-at !!2036.44! tata.h+prabh.rti me pr-itis* !tvayy* -as-id* atha s-a.mpratam ! ni/s+chadma+bhaktim -alokya !bh.r/sa.m* pr-ito* *asmi sa+anuga.h !!2036.45! tvad+bhakti+va/sato* *atra*aha.m* !vaseya.m* dvi+tri+v-asar-an ! ki.m+tu durga+pure bhakt-a* !-ay-at-a.h santi d-urata.h !!2036.46! s-adhu+sa.mtarpa.na+-ad-ini !te.s-a.m* k-ary-a.ni santi hi ! tath-a*api tvat+pr-iti+va/s-ad* !iha+aha.m* sadya* -agata.h !!2036.47! -avayor* melana.m* j-ata.m* !siddhas* tava mano+ratha.h ! tad* bhakta+tu.s.tyai tv* adhun-a !gamane kriyate tvar-a !!2036.48! dharme.na p-alayer* urv-i.m* !rak.se.h s-adh-u.m/s* ca bh-u+sur-an ! dur+bale.su day-a.m* kury-a* !y-ami durga+pure n.r+pa !!2036.49! r-aj-a*uv-aca: yady* evam eva kartavya.m* !tava tarhi k.rp-a.m* mayi ! k.rtv-a bhuji.m* vidh-aya*eva !sa+anugo* gantum arhasi !!2036.50! su+vrata* uv-aca: evam ukta.h sa* bhagav-a.ms* !tath-a*ity* -aha*atha bh-u+pati.h ! p-aka.m* vidh-apay-am -asa !yath-a+yogya.m* catur+vidham !!2036.51! tat+pr-itaye hari.h samyag* !bhojayitv-a*a+khil-an nij-an ! svaya.m* ca bhuktv-a gamane !*apara+ah.ne sajja* -asa sa.h !!2036.52! sva+-av-asato* nir+gatam a/sva+sa.mstha.m* ! tam anvag-ad* bh-umi+pati.h sa+sainya.h ! vi+citra+v-aditra+nin-adita+-a/so* ! de/sa+antar-iya+k.siti+pa+anuy-ata.h !!2036.53! d-ura+-agata.m* ta.m* sa* nivartya k.r.s.no* ! bal-ad* an+icchantam api sva+bhaktam ! s-aka.m* nijair* var.ni+mukhai.h prasanna.h ! sam-ayayau durga+pura.m* nara+indra !!2036.54! pratyudgata.h paura+janai.h sa+bh-u+pair* ! v-aditra+g-itai.h saha bh-u+pa+sadma ! upetya tatra*avasad* -atma+tantra* ! -anandayan sva+-a/srita+j-iva+j-atam !!2036.55! de/sa+antara+gat-an sarv-an !mun-in -ah-uya sarvata.h ! sabh-ay-am -aha t-an sarva.m* !v.rtta.m* tad* r-aja+k-u.ta+jam !!2036.56! /sr-i+harir* uv-aca: /sr-i+k.r.s.nena n.r+pa+dv-ar-a hy* !uccheda.h p-apa+karma.n-am ! asur-a.n-a.m* k.rto* n-.r.n-a.m* !bhuvi yu.smad+druh-a.m* khalu !!2036.57! ato* y-uya.m* yath-a+p-urva.m* !sa.mprad-aya+anus-arata.h ! dh.rta+ve.s-a.h sukhena*eva !bh-umau vicarata*an+agh-a.h !!2036.58! ity* ukt-as* te muda.m* pr-apu/s* !ca*avartanta yath-a pur-a ! prat-apa.m* tat tu tasya*eva !vidanto* d.r.dha+ni/scay-a.h !!2036.59! hary+-aj?nay-a*atha vrajata* !u.sitv-a dina+pa?ncakam ! mun-i.ms* t-an v-asay-am -asa !m-asa.m* tatra*a+bhayo* n.r+pa.h !!2036.60! vikrama+arka+/sakasya*abde !veda+a;nga+vasu+bh-u+mite ! vartam-ane tapo+m-ase !hare/s* caritam ity* abh-ut !!2036.61! eva.m* sa* dharma+pratipak.sa+/s-anti.m* ! vidh-apya n-ar-aya.na* -urjita+/sr-i.h ! uv-asa s-aka.m* munibhi.h sametais* ! tatra*eva dharma+priya* -apta+k-ama.h !!2036.62! mah-a+prat-apasya hare/s* caritra.m* ! ya.h k-irtayed* v-a /s.r.nuy-ad* api*idam ! pr-apnoti sarvatra jaya.m* sa* n-una.m* ! tasya pras-ad-ac* ca pum+artha+siddhim !!2036.63! [[iti /sr-isatsa;ngij-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne bhagavat+k.rta+gavendra+vara+prad-ana+durga+pura+praty-agamana+nir-upa.na+n-am-a .sa.d+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: ek-a+da/say-a.m* /sukla+pak.se !tapasyasya harir* n.r+pa ! k.rta+-ahnika/s* cak-ara*atha !k.r.s.na+p-uj-a+m-ah-a+utsavam !!2037.1! sabh-am ak-arayad* atha*a+ !+bhaya+r-aja+-alaya+a;nga.ne ! tatra*upavi.s.t-a* abhavan !yath-a+arha.m* vai.s.nav-a* ni/si !!2037.2! tan+madhyae* ucca+p-i.thastha.h !sv-am-i sa* /su/subhe svayam ! t-ar-a+ma.n.dala+madhya+stha.h !/s-arada+indur* iva*ambare !!2037.3! p.rthak p.rthak tam arcantas* !ty-agino* g.rhi.nas* tath-a ! cakrur* j-agara.na.m* bhakt-a.h !k.r.s.na+sa.mk-irtana+-adibhi.h !!2037.4! tad-a*eka* -ay-ad* vipra+indra.h !/siva+r-ama+abhidha.h su+dh-i.h ! /sarv-a.n-i+gr-ama+vasatir* !mumuk.sur* dh-armika.h kavi.h !!2037.5! sauv-ira+de/sa+bh-u+pena !hari+si.mha+abhidhena ca ! pre.sita.h sv-aminas* tasya !j?n-aty+adhv-a+-adi+bubhutsun-a !!2037.6! ta.m* tad-iy-a.m/s* ca natv-a*asau !m-anitas* tena sa+-adaram ! p.r.s.ta/s* ca*-agamane hetum !upavi.s.to* *abrav-id* dvi+ja.h !!2037.7! sv-amin sauv-ira+bh-u+pas* tv-a.m* !st-uyam-ana.m* janair* bhuvi ! kai/s+cit kai/s+cin* nindyam-ana.m* !n-utana+adhva+pravartakam !!2037.8! /srutv-a sa+-a/scarya+citto* *asau !tad* y-ath-arthya+bubhutsay-a ! druta.m* m-a.m* pre.sayad* vipra.m* !nika.s-a tv-a.m* nija+-a/sritam !!2037.9! so* *aha.m* tv-a.m* t-avak-in-a.m/s* ca !d.r.s.tv-a*eva*adya sato* *a+khil-an ! gata+a+san+m-arga+/sa;nkas* tv-a.m* !tat+pra/sn-an vacmi sat+pate !!2037.10! ko* de/so* janma+bh-u.h k-a te !ko* j?n-atir* janaka/s* ca ka.h ! ko* veda.h k-a ca /s-akh-a ki.m* !gotra.m* ca pravar-a.h kati !!2037.11! ka.h sa.mprad-ayas* tava ko* !vi.s.nu+d-ik.s-a+prado* guru.h ! ki.m* ca /s-astram abh-i.s.ta.m* te !bhaktir* bhavati k-id.r/s-i !!2037.12! arcyante bahavo* dev-a.h !sth-apyante ca tvad+-a/sritai.h ! tatra*i.s.ta.h ko* *asti vo* *anye ca !m-anyante kena hetun-a !!2037.13! k-a dev-i sa.mprad-aye *atha !bhavad-iye *asti m-alik-a ! k-id.r/s-i ka.n.tha+dh-ary-a*ukt-a !tilaka.m* ca*asti k-id.r/sam !!2037.14! s-adhavo* bhavad-iy-a* ye !loka+s-adhu+vilak.sa.n-a.h ! katha.m* parama+ha.msa+-akhy-a* !ucyante bhavad+-a/sritai.h !!2037.15! ete pra/sn-a.h prabho r-aj?na.h !santi tasya bubhutsata.h ! yath-avad* uttara.m* te.s-a.m* !k.rpay-a vaktum arhasi !!2037.16! su+vrata* uv-aca: ittha.m* sa* tena sa.mp.r.s.to* !r-aja+pra/sn-an mah-a+muni.h ! -uce tad+uttara.m* tathya.m* !kurvan sv-an apy* a+sa.m/say-an !!2037.17! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: kosale.su*uttare.sv* asti !n-amn-a*a+yodhy-a+pur-i dvi+ja ! yojana+dvitaye tasy-a* !gr-amo* *asti chuppay-a* udak !!2037.18! sa* me *asti janma+bh-us* tatra !babh-uva br-ahma.na+uttama.h ! n-amn-a hari+pras-ada/s* ca !s-arava+j?n-ati+vi/sruta.h !!2037.19! sura+net.r+nara+adhi+-i/sa+ !+kula+p-ujya+pada+ambu+ja.h ! pa.n.dita+upa+abhidha.h pr-aj?no* !dharma+k-irtir* ud-ara+dh-i.h !!2037.20! sa* me pit-a*atha s-avar.nir* !gotra+.r.si.h pravar-as* traya.h ! bh-argavo* vaitahavya/s* ca !s-avetasa* iti /srut-a.h !!2037.21! veda.h s-ama+abhidho* me *asti !/s-akh-a bhavati kauthum-i ! n-ila+ka.n.tha* iti pr-ahur* !n-amn-a m-a.m* janaka+-adaya.h !!2037.22! sam-agama.m* sat-am eva !b-alye *apy* -acaram anv+aham ! bh.r/sa+a+rucir* a+sat+sa;nge !b-ala+kr-i.danake.su ca !!2037.23! upan-ito* *a.s.tame var.se !pitr-a*aha.m* janmato dvi+ja ! brahma+carya+vrata.m* pr-ity-a !p-alay-ami sma ca*a?njas-a !!2037.24! pr-ac-ina+sa.msk-ara+va/s-an* !mahat-a.m* ca pras-adata.h ! k.r.s.ne bhakti.h s-ahajik-i !mama*-as-id* *dh.rdaye *a+mal-a !!2037.25! /sr-imad+bh-agavata+-ad-ini !pur-a.n-any* atha /s.r.nvata.h ! sa+ak.s-at k.r.s.na+did.rk.s-a me !h.rdy* -as-ic* ca*a+rucir* g.rhe !!2037.26! tato* *aha.m* t-ivra+vair-agyo* !hitv-a geha.m* sa+daihikam ! paryavrajam ara.ny-an-i.m* !sa+ak.s-at k.r.s.na+-ik.sa.na+utsuka.h !!2037.27! /sr-i+mukta+n-atha+mukhy-ani !pu.nya+k.setr-a.ni bh-u+tale ! ek-ak-i vyacara.m* k.r.s.na+ !+dar/sana.m* m-argayan gurum !!2037.28! yo* ya.h khy-ato* gurutvena !mah-an siddha.h prati.s.thita.h ! ta.m* ta.m* gatv-a pra/snam etam !ap.rccha.m* pra/srito* bhuvi !!2037.29! mama yena bhavet sadya.h !sa+ak.s-ac* *chr-i+k.r.s.na+dar/sanam ! k.rpay-a tam up-aya.m* me !br-uhi j-an-asi ced* iti !!2037.30! pra/snam ena.m* mama /srutv-a !ke+cin* maunam up-a/srayan ! ke+cit krudh-a*apam-ana.m* me !cakru.h sadyo* dur+uktibhi.h !!2037.31! tad+uttara.m* na kutra+api !pr-apta.h pr-apto* dur+uttaram ! tat tat+k.rta.m* bhartsana+-adi !m.r.sya.ms* ta.m* ta.m* samatyajam !!2037.32! a+j?na+loka+k.rta.m* p-urvam !-ar.sabho* bharato* yath-a ! du/s+ce.s.tita.m* dur+ukta+-adi !sehe *aha.m* ca tath-a*asahe !!2037.33! cintayan k.r.s.nam eva*ekam !aha.m* t-irth-ani bh-uri/sa.h ! sevam-ano* raivataka.m* !saur-a.s.tre.sv* -aptav-an girim !!2037.34! upatyak-asu tasya*aha.m* !gr-ame pippala+sa.mj?nake ! r-ama+-ananda+sv-ami+sa.mj?nam !apa/sya.m* vai.s.nava+-i/svaram !!2037.35! vikrama+arka+k.sm-a+-i/sa+/sake !guha+-asya+ak.sa+kari+indubhi.h ! pramite vartam-ane ca !/sukra+k.r.s.na+tithau hare.h !!2037.36! ta.m* pr-apya vinayena*aham !ap.rccha.m* p-urvavad* dvi+ja ! tad-a so* *ati+prasanno* m-am !uv-aca madhura.m* vaca.h !!2037.37! adya*eva*iha*upavi/sya tva.m* !su+sthira+-asana* -atmani ! dhy-aya /sr-i+r-adhik-a+k.r.s.nam !a.s.ta+ar.na.m* tan+manu.m* japan !!2037.38! dra.s.t-a*asi sadya* eva tva.m* !sa+ak.s-at sva+-i/sa.m* sam-adhin-a ! ity* ukto* *aha.m* tena tad-a !tath-a*eva*akarava.m* mud-a !!2037.39! atha tarhy* eva h.rdaye !pras-ad-at tasya sat+pate.h ! t-ir.na+avasth-a+trayo* *apa/sya.m* !teja.h+pu?njam a+laukikam !!2037.40! tatra /sr-i+k.r.s.nam adr-ak.sa.m* !v.rnd-a+vana+vih-ari.nam ! /sr-i+r-adh-abhy-am arcyam-ana.m* !ve.nu+v-adana+tat+param !!2037.41! ta.m* pra.namya pras-ida*iti !baddha+a?njali+pu.to* *abravam ! prasanno* bhagav-an -aha !m-a.m* tata.h pr-i.nayan vaca.h !!2037.42! r-ama+-ananda+abhidho* yo* *atra !vartate vai.s.nava+agra+.n-i.h ! ta.m* mama*eka+antika.m* bhaktam !avagaccha tvam uddhavam !!2037.43! tad+va/satv-an* may-a datta.m* !tubhya.m* sa+ak.s-at sva+dar/sanam ! sa* hi loka+anugraha+artha.m* !praka.to* *asti mad+icchay-a !!2037.44! tat+sevan-at p-ur.na+k-amo* !bhavit-a tva.m* na sa.m/saya.h ! ye *anye ca ta.m* /srayi.syanti !mok.syante te *api sa.ms.rte.h !!2037.45! an+anya+bh-av-a* ye tatra !mayi tasmi.ms* tath-a d.r.dham ! vi/sv-asam -apt-as* te *atra*eva !dehe drak.syanti m-a.m* sati !!2037.46! a+j?n-ata+bh-uri+m-ah-atmy-a* !api vartma*asya ye bhuvi ! aghino* *apy* -a/srayi.syanti !puru.s-a* yo.sitas* tath-a !!2037.47! te.s-am api ca deha+ante !k.rtv-a p-ataka+sa.mk.sayam ! dattv-a sva+dar/sana.m* sarv-an !svaka.m* ne.sy-ami dh-ama t-an !!2037.48! atas* tvam api ta.m* pr-ity-a !sam-a/sritya sukh-i bhava ! ity*a+m.rta.m* vaca.h p-itv-a !harer* -apto* *ati+nirv.rtim !!2037.49! vyutth-aya*atha*asya /si.syatva.m* !pr-apto* *aha.m* dvi+ja+sattama ! saha+ja+-ananda* iti me !n-ama k.rtv-a sa* -aha m-am !!2037.50! sva+r-upa+nir.nayo* j?neyo* !j-iva+m-ay-a+para+-atman-am ! r-ama+anuja+-ac-arya+k.rta+ !+granthebhyas* tattvatas* tvay-a !!2037.51! k.r.s.na+vrata+utsav-an-a.m* tu !sarve.s-am api nir.naya.h ! /sr-i+vi.t.thala+-i/sa+go+sv-ami+ !+racito* gr-ahya* uttama.h !!2037.52! r-iti.h /sr-i+k.r.s.na+sev-ay-a* !api gr-ahy-a tad+-irit-a ! prem.n-a sev-a*-id.r/s-i na*anyair* !-ac-aryair* udit-a yata.h !!2037.53! loka+sac+ch-astra+garhya.m* yat !karma sy-an* mahat-a k.rtam ! tat tu na*eva grah-itavya.m* !do.satv-at karhi+cit tvay-a !!2037.54! mahato* v-a*alpak-at pu.mso* !gu.na.h s-ara/s* ca /s-astrata.h ! datta+-atreyavad* -adeya* !iti me *anugraha.m* vyadh-at !!2037.55! so* *apy* -as-it s-arava+j?n-atir* !de/se.su kosale.su hi ! r-ama+/sarma+abhidho* vipro* !bahv+.rca.h sad+gu.na+-alaya.h !!2037.56! p-urva+abhy-asa+va/s-at tasya !k.r.s.ne bhaktis* tu /sai/sav-at ! -as-it sv-abh-avik-i vipra !virakty-a t-ivray-a saha !!2037.57! k.rta+upanayana.h pitr-a !veda+abhy-asa+mi.se.na sa.h ! hitv-a g.rha.m* vana.m* y-ata* !ek-ak-i ni.h+sp.rha.h /suci.h !!2037.58! h.rdaye k.r.s.nam eva*eka.m* !cintayan vijita+indriya.h ! t-irtha+y-atr-a.m* caran pr-ag-at !saur-a.s.tr-an loka+p-avana.h !!2037.59! tatra*-atma+-ananda+n-am-ana.m* !mah-a+yoginam aik.sata ! brahma+carya.m* p-alayanta.m* !t-ivra+vair-agya+/s-alinam !!2037.60! go+p-ala+-ananda+sa.mj?nasya !nai.s.thika+brahma+c-ari.na.h ! go+pa+n-atha+/siva+sth-ana+ !+vasate.h /si.syam uttamam !!2037.61! tac+chi.syat-a.m* sa* sa.mpr-apya !nai.s.thika.m* vratam -asthita.h ! r-ama+-ananda* iti khy-ata.h !sa+a;nga.m* yoga.m* tato* *adhyag-at !!2037.62! brahma+tejo* nir+-ak-ara.m* !sam-adhau v-ik.sya de/sikam ! sa* pr-aha*atha did.rk.s-ami !k.r.s.na.m* sa+-ak.rty* aha.m* b.rhat !!2037.63! gurur* -aha*ayam eva*asti !satya.h k.r.s.no* na ca*itara.h ! ity* ukta.h so* *ati+khinna+-atm-a !hitv-a ta.m* niryayau tata.h !!2037.64! sa+-ak-ara+k.r.s.na+nityatva+ !+sth-apaka.m* tat+pradar/sakam ! j-anan /sr-i+vai.s.nava+-ac-arya.m* !/sr-i+ra;nga+k.setram -ayayau !!2037.65! tatra r-ama+anuja+-ac-arya.m* !sam-ar-adhya pras-adya ca ! jagr-aha vai.s.nav-i.m* d-ik.s-a.m* !pa?nca+sa.msk-ara+lak.sa.n-am !!2037.66! tad+ukt-an bhagavad+dharm-an !p-alaya.ms* tat+pras-adata.h ! h.rdi dhy-ane *arcane *arc-ay-a.m* !k.r.s.na.m* praty+ak.sam aik.sata !!2037.67! p-ur.na+k-amo* *abhavat tena !tato* guru+nide/sata.h ! k.r.s.na+bhakti.m* mumuk.subhya* !-adi/san vyacarad* bhuvi !!2037.68! ye ye tasya*abhavan /si.sy-as* !te te tasya pras-adata.h ! bhakti+ni.s.th-a.m* par-a.m* pr-apur* !dharma+ni.s.th-as* tath-a*abhavan !!2037.69! sam-adhau dad.r/su.h k.r.s.na.m* !ke+cic* ca puru.s-a.h striya.h ! madya+m-a.msa+-adi+sa.msarga.m* !jahu.h sarve tad+-a/srit-a.h !!2037.70! nir+dambha+bhakty-a j?n-anena !yamai/s* ca niyamair* dhiy-a ! virakty-a ca sva+dharme.na !vi/sruto* *abh-ut sa* sarvata.h !!2037.71! ta.m* ca*-anarcur* bahu+vidhair* !vastra+bh-u.s-a+dhanair* jan-a.h ! ayojayad* dharma+k-arye !tat sarva.m* so* *a+parigraha.h !!2037.72! vastra+bh-u.s-a+-adi viprebhyo* !bahu/sa.h sa* dadau mah-an ! mah-anti ca*anna+satr-a.ni !k-aray-am -asa v-a.dava !!2037.73! jita+indriya.m* ca ni.s+k-ama.m* !nir+lobham a+parigraham ! a+ro.sa.na.m* ca nir+m-ana.m* !ta.m* jan-a* bahu menire !!2037.74! tad-a*anye vai.s.nava+jan-a.h !str-i+dravya+rasa+l-alas-a.h ! d-ambhik-as* ta.m* tad+utkar.sa.m* !so.dhu.m* /sekur* na dur+dhiya.h !!2037.75! tan+m-ana+h-anim icchantas* !tasmin do.sa.m* tu ka?n+cana ! a+pr-apya nind-a.m* kurvantas* !te mithy-a*ap-avadan khal-a.h !!2037.76! vivadante sma bahudh-a !tena te brahma+vidyay-a ! pr-apu.h par-ajaya.m* sarve !na tu ko+api jaya.m* dvi+ja !!2037.77! tad-a*ati+kruddh-as* te !bh-uya* upadudruvur* a+krudham ! bhartsay-am -asur* api tam !apa/sabdair* aru.m+tudai.h !!2037.78! pr-am-arjaya.ms* tat+tilaka.m* !ke+cin* n-itv-a*eva ta.m* raha.h ! atro.tayan ka.n.tha+m-al-a.m* !cakartu/s* ca /sikh-a.m* pare !!2037.79! si.mha+-asanam api*-i/sasya !babha?nju.h ke+cid* unmad-a.h ! jahru/s* ca k.r.s.na+pratim-a.h !ke+cid* v-as-a.msi tasya ca !!2037.80! ke+cit tad+anna+satr-a.ni !s-adh-un ni.sk-asya tac+chrit-an ! babha?njur* uddhata+-ak-ar-a* !vai.s.nav-a.h /sastra+p-a.naya.h !!2037.81! saham-ana.h sa* ta.m* sarva.m* !dur+jana+upadrava.m* muhu.h ! v.rnd-a+vanam upetya*-a/su !vi+jane kva+cid* -avasat !!2037.82! dhy-aya.ms* tatra*eka+manas-a !k.r.s.na.m* sa* nyavasat su+dh-i.h ! tad+icchay-a mati.m* pr-apa !n-utana+adhva+pravartin-im !!2037.83! b-ahya.m* /sr-i+vai.s.nava+-ac-arya+ !+li;nga.m* sa+upadrava.m* tata.h ! hitv-a /s-astra+anus-are.na !nav-ina.m* tad* akalpayat !!2037.84! r-ama+anuja+k.rt-an granth-a.ms* !tv* adhy-atma+j?n-ana+sidhhaye ! t-an eva rak.san bhagavad+ !+dharma.m* pr-avartayat puna.h !!2037.85! dharme.na sahit-am eva !bhakti.m* sva+adhvani vartayan ! t-irth-ani vyacarad* bh-umau !mumuk.su+hita+k-araka.h !!2037.86! guru+k.r.s.na+pras-ad-ac* ca !so* *anujagr-aha bh-u+tale ! ya.m* ya.m* sa* sa* pum-an sadya.h !sam-adhau k.r.s.nam aik.sata !!2037.87! k.rtv-a sa* dv-arik-a+y-atr-a.m* !raivata+a+calam -ayayau ! k.r.s.na+kr-i.d-a+sthale tatra !nyavasad* *dhita+k.rn* n.r.n-am !!2037.88! sa* gurur* mama vipra+indra !sa+ak.s-ad* uddhava* eva hi ! k.r.s.n-ad* apy* a.nur* a+ny-una.h !k.r.s.na+bhakti+pravartaka.h !!2037.89! tad+-a/srit-an atha*avoca.m* !tatra sarv-a.m/s* ca vai.s.nav-an ! e.sa* na.h sad+guru.h sa+ak.s-ad* !uddhavo* *asti svaya.m* kila !!2037.90! ato* na.h sa.mprad-ayo* *aya.m* !sarva+vai.s.nava+sa.mmata.h ! auddhava+-akhyo* *astv* iti /srutv-a !tath-a*-ucus* te *a+khil-a* api !!2037.91! sa* gurur* mayi vinyasya !nija+dharma+dhura.m* prabhu.h ! tiro* dadhe tat+prat-ap-an* !may-a s-a*eva*-uhyate *adhun-a !!2037.92! nav-ina.m* sa.mprad-aya.m* no* !j?n-atv-a*anye mata+v-adina.h ! bh.r/sam asmat+s-adhu+jan-an !prati+gr-amam ap-i.dayan !!2037.93! yath-a yath-a bhavet te.s-am !-apat+k-ale tah-a+vidhe ! sukha.m* tath-a tath-a te *atha !vartit-a* bhuvi vai may-a !!2037.94! prat-ap-at sad+guros* tasya !p-atur* dharmasya ca prabho.h ! s-a.mprata.m* sv-asthyam -apann-a.h !pr-agvad* vart-amahe vayam !!2037.95! uktas* te sa.mprad-ayo* *atha !/sr-i+k.r.s.no* *asti*i.s.ta+devat-a ! parama+-atm-a para.m* brahma !sarva+k-ara.na+k-ara.nam !!2037.96! sa* hi r-adhikay-a yukto* !r-adh-a+k.r.s.na* iti*-iryate ! yukta.h sa* lak.smy-a rukmi.ny-a* !lak.sm-i+n-ar-aya.nas* tath-a !!2037.97! so* *arjunena yuto brahman !nara+n-ar-aya.na+abhidha.h ! yogena bala+bhadra+-ades* !tat+tan+n-amn-a*ucyate ca sa.h !!2037.98! /sr-i+v-asudeva+pra+mukh-a/s* !catasras* tasya m-urtaya.h ! catur+vi.m/sati+sa.mkhy-ak-a.h !ke/sava+pra+mukh-as* tath-a !!2037.99! padma+n-abha+var-aha+-ady-a* !bhagavan+m-urtayo* *api ca ! /sr-i+k.r.s.nasya*avat-aratv-an* !m-any-a.h santy* eva no* *a+khil-a.h !!2037.100! -adi+vai.s.nava+r-aja/s* ca*ity* !upade.s.t-a pracetas-am ! /sa.m+kara.h saha p-arvaty-a !mata.h p-ujyatay-a*asti na.h !!2037.101! p-ujya.h k.r.s.na+avat-aratv-ac* !*chr-i+ga.na+-i/so* matas* tath-a ! asm-aka.m* kula+devatv-at !p-ujyo* bhavati m-aruti.h !!2037.102! g-ayatry-a* adhi+devatv-ad* !asm-aka.m* ca dvi+janman-am ! p-ujyo* *asti savit-a devo* !*atha*i.s.ta+/s-astr-a.ni me bruve !!2037.103! ved-a.h saha+upani.sado* !dvaip-ayana+k.rt-any* atha ! /s-ar-iraka+abhidh-any* eva !s-utr-a.ni br-ahma.na+uttama !!2037.104! /sr-imad+bhagavata+abhikhya.m* !pur-a.na.m* da/sa+lak.sa.nam ! y-a ca*asti bhagavad+g-it-a !bharate bh-i.sma+parva.ni !!2037.105! vi.s.nor* n-ama+sahasra.m* ca !bh-arate bh-i.sma+k-irtitam ! n-iti/s* ca vidura+prokt-a !tatra*eva*udyoga+parva.ni !!2037.106! /sri+v-asudeva+m-ah-atmya.m* !sk-anda+vai.s.nava+kha.n.da+gam ! y-aj?navalkya+sm.rti/s* ca*iti !/s-astr-a.ni*i.s.t-ani santi me !!2037.107! tatra /s-ar-ira+s-utr-a.ni !g-it-a bh-agavat-i*iti ca ! dvaya.m* r-ama+anuja+-ac-arya+ !+bh-a.sya+upeta.m* mata.m* may-a !!2037.108! -ac-ara+vyavah-ara+agha+ !+ni.sk.rti+j?n-ana+hetave ! mat-a mita+a+k.sar-a+yukt-a !y-aj?navalkyasya tu sm.rti.h !!2037.109! vi/se.s-at k.r.s.na+m-ah-atmya+ !+j?n-an-aya tu matau may-a ! /sr-imad+bh-agavatasya*eva !skandhau da/sama+pa?ncamau !!2037.110! any-ani y-ani /s-astr-a.ni !veda+artha+anus.rt-ani ha ! t-ani santi mate *asm-aka.m* !pram-a.n-any* -astikatvata.h !!2037.111! -ady-a /saktir* bhagavato* !lak.sm-ir* devy*asti no* mate ! dh-arye ca tulas-i+k-a.s.tha+ !+m-ale ka.n.the dvi+j-atibhi.h !!2037.112! candana+-adi+indhana+bhave !k.r.s.na+a;nghri+spar/sa+p-avite ! dh-arye s-uk.sma+ma.n-i m-ale !ka.n.the /s-udrai/s* ca bh-u+sura !!2037.113! sa+candraka.m* ca*-urdhva+pu.n.dra.m* !go+p-i+candana+m.rtsnay-a ! k.r.s.na+p-uj-a+ava/si.s.tena !kriyate candanena v-a !!2037.114! r-adh-a+lak.sm-i+pras-adena !ku;nkumena*api candraka.h ! tan+madhye kriyate brahman !sa.mprad-ayae* iha*auddhave !!2037.115! santi ye s-adhavo* *asm-aka.m* !tyakta+gr-amya+sukh-a* iha ! bharatasya*-ar.sabhasya*iva !bhaktis* te.s-a.m* mama*api ca !!2037.116! nir+m-anatvam a+sa;ngatvam !a+hi.ms-a+aha.m+mama+tyaji.h ! -atma+ni.s.th-a ca tasya*iva !santi bhakter* ala.mkriy-a.h !!2037.117! s-a*ala.mkriy-a*-id.r/s-i k.r.s.na+ !+bhaktir* yasya bhaven* na sa.h ! ty-ag-i bahi.sk.rta* iti !j?neya* uddhava+vartmana.h !!2037.118! g.rha+stha+-a/srami.no* ye *atra !santy* asm-aka.m* tu v-a.dava ! ambar-i.sa+n.r+pasya*iva !te.s-a.m* bhakti.h sva+dharma+yuk !!2037.119! ittha.m* dvedh-a bhakti+r-iti.h !sa.mprad-aye *asti na.h kila ! ukta+adhik-ari+bhedena !yogyatv-ad* dvi+ja+sattama !!2037.120! asmad-iy-a.h s-adhavas* tu !bharatasya*eva yogina.h ! m-arga.m* parama+ha.msasya !/srit-a* bh-agavatasya yat !!2037.121! ata.h parama+ha.msa+-akhy-a* !ucyante *asmad+up-a/sritai.h ! pra/sn-an-am iti sarves-am !uttara.m* kathita.m* tava !!2037.122! su+vrata* uv-aca: iti sv-ami+vaca.h /srutv-a !mumuk.su.h sa* tu v-a.dava.h ! tam eva sad+guru.m* j?n-atv-a !sam-a/srayad* a+sa.m/saya.h !!2037.123! pras-ad-at tasya ca*apa/syat !sadyas* ta.m* sa* sam-adhin-a ! /sr-i+k.r.s.na.m* r-adhay-a s-aka.m* !k.rta+arthas* tena ca*abhavat !!2037.124! tata.h sva+yajam-an-aya !hari+si.mh-aya bh-u+bhuje ! tat sarvam avadad* vipro* !yath-a+d.r.s.ta.m* yath-a+/srutam !!2037.125! tata.h so* *api su+dh-ir* h.r.s.tas* !tam eva /sara.na.m* harim ! pr-apya*-ananda.m* para.m* lebhe !tad-iy-a/s* ca nara+adhipa !!2037.126! /srutv-a*.r.sayas* te nija+sa.mprad-aya+ ! prak-a/sam -i/sena k.rta.m* prah.r.s.t-a.h ! dol-a+utsava.m* tatra vidh-aya bh-umau ! sukha.m* vicerur* gata+vairi+bh-ik-a.h !!2037.127! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne uddhava+sa.mprad-aya+prak-a/sa+n-am-a sapta+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pure vasa.ms* tatra muni+-i/svaro* *atha ! mah-a+utsav-an so* *a+bhaya+sadmani prabhu.h ! cak-ara k.r.s.nasya janur+dine.su ! sarv-asu ca*ek-a+da/sik-asu r-ajan !!2038.1! /su/sr-ava nitya.m* ca mah-a+pur-a.na.m* ! sa* pr-itim-an bh-agavata+abhidh-anam ! ac-ikarad* d-anam amu.sya ca*asau ! p-a.th-a.m/s* ca viprair* vidhivac* *chat-ani !!2038.2! /sr-i+bh-arata+uktasya sahasra+n-ama+ ! +stotrasya vi.s.no.h /srava.na.m* ca p-a.th-an ! svaya.m* cak-ara*atha ca v-a.dava+indrai.h ! sa* k-aray-am -asa yath-a+vidh-anam !!2038.3! ta.m* pr-arthayanti sma pur-a+antarebhyo* ! bhakt-a.h sametya sva+pura+-agam-aya ! yad-a tad-a so* *apy* a+bhaya.m* n.r+pa.m* tam ! -ap.rcchya tat tat puram apy* ay-ac* ca !!2038.4! s-aka.m* svakair* bandhubhir* anvay-at ta.m* ! kva+cit kva+cid* bh-umi+patir* nija+-i.s.tam ! kva+cit kva+cit tasya nide/sato* *asau ! pure svake *asth-ad* *dh.rdi cintaya.ms* tam !!2038.5! hari/s* ca tat+tan+nagare sva+bhakt-an ! -anandayitv-a prathita+prat-apai.h ! mah-a+utsavai.h /sr-i+rama.nasya bh-uya.h ! pura.m* tad* eti sma tata.h k.siti+-i/sa !!2038.6! praty+utsava.m* jan-as* tatra !sam-ay-anti sma y-utha/sa.h ! striyo* v.rddh-a/s* ca /si/savo* !g.rhi.no* munayas* tath-a !!2038.7! ty-agin-a.m* tatra bhakt-an-a.m* !y-uth-ani tu sahasra/sa.h ! -ajagmur* jagmur* -u.su/s* ca !nairantaye.na ca*anv+aham !!2038.8! ty-agin-a.m* hari+bhakt-an-a.m* !y-uth-ani ga.nak-a* api ! sa.mkhy-atu.m* /sekire na*eva !tatra*-ay-anty* apay-anti ca !!2038.9! y-avanto* n.r+pa+mandire hari+jan-as* t-avanta* -asan pure ! ga;ng-ay-a.m* ca para+avare ta.ta+yuge t-avanta* eva*abhavan ! t-avanta.h kila v-a.tik-asu pathi.su *cch-ay-asu ca k.sm-a+ruh-a.m* ! tatra*eva.m* manu+ja+-ak.rtau vilasati /sr-i+v-asudeve prabhau !!2038.10! tatraty-an-a.m* tu bhakt-an-a.m* !nityam eva mah-a+utsav-a.h ! babh-uvu.h sevam-an-an-am !anu+vela.m* tam -i/svaram !!2038.11! r-aj-a*uv-aca: dhanyo* r-aj-a*a+bhayo* brahman !yena bhakty-a va/s-ik.rta.h ! uv-asa tad+g.rhe sa+ak.s-ad* !bhagav-an ni.h+sp.rho* *api sa.h !!2038.12! tvay-a yad* ukta.m* bhagav-an !pura+antara+janair* mune ! pr-arthito* hy* a+bhaya.m* p.r.s.tv-a !tat tat puram ag-ad* iti !!2038.13! pura+antare kutra kutra !tato* gatv-a sa* sat+pati.h ! k.rtv-a mah-a+utsav-an bh-uyas* !tatra*-ay-ad* vada tac* ca m-am !!2038.14! tava na*a+vidita.m* ki.m+cic* !carita.m* tasya san+mate ! tat+pras-ad-at sarva+vidas* !tath-a tat+p-ar/sva+vartina.h !!2038.15! eva.m* prat-apa+si.mhena !p.r.s.to* bh-agavato* muni.h ! smaran n-ar-aya.na.m* citte !tam uv-aca nara+adhipam !!2038.16! su+vrata* uv-aca: /s.r.nu r-ajan bhagavata/s* !caritr-a.ni vad-ami te ! dharma+rak.s-a+avat-arasya !kurvato* bhakta+to.sa.nam !!2038.17! vasanta.m* ta.m* durga+pure !bhakta+sa;ngh-a.h sahasra/sa.h ! gr-am-an pur-a.ni ca sve.s-a.m* !netu.m* sa.mpr-arthayan bh.r/sam !!2038.18! k.rp-a+nidhi.h sa* bhagav-an !bhakta+vatsala* -i/svara.h ! ta.m* ta.m* gr-ama.m* pura.m* pr-ay-at !tat+tat+priya+cik-ir.say-a !!2038.19! janma+a.s.tamy-+-adi+tithi.su !tatra tatra mah-a+utsav-an ! cakre sac+ch-astra+v-art-a/s* ca !dharma.m* bhakti.m* ca po.sayan !!2038.20! bahava.h santi hi gr-am-a.h !pur-a.ni ca nara+adhipa ! k.rta+utsav-ani hari.n-a !v.rtena muni+ma.n.dalai.h !!2038.21! t-ani sarv-a.ni tu may-a !vaktu.m* /saky-ani na dhruvam ! vad-ami kati+cit tatra !tal+l-il-a/s* ca sam-asata.h !!2038.22! sauv-ira+de/sa+n.r+pati.h !sura+si.mhas* tam -arthayat ! saha*eva munibhir* netu.m* !sv-iya.m* matsya+-ahvaya.m* puram !!2038.23! sa.mvatsare pram-athy+-akhye !k.rtv-a v-asantika+utsavam ! haris* tan+nagara.m* pr-ay-ad* !a/sva+-aru.dha.h sa+p-ar.sada.h !!2038.24! sa.msth-apayan vaidika+dharma+set-un ! nija+prat-apa.m* prathaya?n* jane.su ! harann* a+dharma.m* paril-iyam-ana.m* ! m-asa.m* nyav-ats-it sa* ca tatra pury-am !!2038.25! bhaktasya r-aj?na.h sura+si.mha+n-amno* ! g.rhe vasa.ms* tatra muni.h pur-a.na.h ! de/sa+antarebhyo* bahu/sa.h sva+bhakt-an ! sam-ahvay-am -asa sa* patra+d-utai.h !!2038.26! r-aj-a tam -arcad* vasanair* an+arghyair* ! vibh-u.sa.nair* hemamayair* an+ekai.h ! sac+candanena*uttama+pu.spa+h-arai.h ! sahasra/so* r-ajata+mudrik-abhi.h !!2038.27! r-aj?na.h striy-a devikay-a*ati+bhakty-a ! tejovat-i+sa.mj?nikay-a ca putry-a ! sa+hema+s-utrair* vi+vidhai.h pup-uje ! vastrai.h su+bhojyai/s* ca dhanai.h prabhu.h sa.h !!2038.28! ta.m* ke/sin-i /sy-alaka+yo.sid* asya ! mah-a+upac-arai.h su+pup-uja bhakty-a ! any-a/s* ca n-arya.h /sata/sa.h sahasra/sa.h ! pr-ity-a tam -arcan puru.s-a/s* ca r-ajan !!2038.29! de/sa+antarebhya/s* ca sam-agat-a* ye ! nar-a/s* ca n-arya/s* ca hare.h sapary-am ! sa.mv-ik.sya har.sa.m* bahu+vismaya.m* ca ! pr-apu.h stuvanto* bhagavat+prat-apam !!2038.30! bhak.sya+bhojyair* bahu+vidhai.h !s-adh-un vipr-a.m/s* ca var.nina.h ! harer* anucar-an sarv-an !n.r+po* *atarpayad* anv+aham !!2038.31! muni+ma.n.dala+madhya+stha.m* !si.mha+-asanam adhi.s.thita.h ! lak.sa/sa.h puru.sair* bhaktai.h !str-ibhi/s* ca parive.s.tita.h !!2038.32! g-ayakai.h sa.mstuto* bhakty-a !p-ujyam-ana/s* ca saj+janai.h ! v-aditra+gho.sa.m* tumula.m* !/s.r.nva.ms* tatra harir* babhau !!2038.33! dol-a+utsava+dine khelan !bhaktair* muni+ga.nai.h saha ! k.sipan gul-ala+pras.rt-ir* !har.say-am -asa so* *a+khil-an !!2038.34! p-itai* raktai/s* ca ra;ngair* d.rtibhir* abhidh.rtai.h sn-apayann* eva bhakt-an ! ra;nga+klinna+a;nga+v-as-a.h /srama+janita+parisveda+mukta+-ali+bh-ala.h ! g.rh.nann* -a/su sva+p-ar/sva+sthita+muni+karata.h pu.s.ta+mu.s.ty-a gul-ala.m* ! limpa.ms* tad+vaktrae* eva smita+rucira+mukho* h-asay-am -asa sa* sv-an !!2038.35! l-il-am eva.m+vidh-a.m* kurvan !nara+n-a.tya+anus-ari.n-im ! jah-ara jana+cet-a.msi !sva+sva+r-upe *a+khila+-i/svara.h !!2038.36! r-aja+.r.se/s* ca g.rhe tasya !n-ar-aya.na+munir* hare.h ! m-urter* d-ama+udara+-akhy-ay-a.h !sth-apana.m* ca*apy* ac-ikarat !!2038.37! ekad-a tatra sadasi !p-ujita/s* ca n.r+pe.na sa.h ! v-ijyam-ana/s* c-amare.na !bodhaya.ms* ta.m* jag-ada ha !!2038.38! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: br-ahma.n-an-a.m* brahma+vid-a.m* !sev-a k-ary-a mad+-a/sritai.h ! sarve mano+rath-a.h p-ur.n-as* !tat+pras-ad-ad* bhavanti hi !!2038.39! g.rha+sth-an-a.m* vi/se.se.na !br-ahma.n-a* daivata.m* param ! m-anan-iy-a* n.r+pais* te ca !r-ajya+v.rddhim abh-ipsubhi.h !!2038.40! sa.mtu.s.t-a.h sevay-a vipr-a.h !ki.m* ki.m* na n.r+pa+v-a?nchitam ! s-adhayeyu.h sva+tapas-a !dev-an kuryur* hi sevak-an !!2038.41! br-ahma.n-an-a.m* pras-adena !p-arthiv-a* bahava.h pur-a ! k.rtv-a mah-anti pu.ny-ani !pr-apt-a.h siddhi.m* sudur+labh-am !!2038.42! brahma.ny-an-a.m* dh-armik-a.n-a.m* !te.s-am adya*api g-iyate ! ya/sa.h sarvatra su+mahan* !n-arada+-adibhir* ujjvalam !!2038.43! su+vrata* uv-aca: iti prokta.m* bhagavat-a !vipra+m-ah-atmyam uttamam ! ni/samya sura+si.mhas* ta.m* !papraccha vinaya+-anata.h !!2038.44! sura+si.mha* uv-aca: ke ke n.r+p-a.h pur-a sv-amin !kena*up-ayena bh-u+sur-an ! iha sa.mto.say-am -asus* !tan* me tva.m* vaktum arhasi !!2038.45! su+vrata* uv-aca: ittha.m* vi/suddha+matin-a vinayena p.r.s.ta.h ! sauv-ira+n-iv.rd+adhipena hari.h prasanna.h ! prov-aca sa+-adaram ud-ara+nara+adhip-an-a.m* ! citra.m* caritram avani+-i/sa sam-asatas* tam !!2038.46! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne matsya+-ahvaya+pure sura+si.mha+n.r+pa+-adi+k.rta+n-ar-aya.na+arcana+-adi+nir-upa.na+n-am-a* *a.s.ta+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: bh-u+pa p.r.s.ta.m* tvay-a s-adhu !br-ahma.ne.sv* -adaro* *asti te ! ato* *aha.m* kathay-ami tv-a.m* !caritra.m* bh-u+bhuj-am api !!2039.1! sa.mto.sak-a* br-ahma.n-an-a.m* !bh-uri+d-anai.h sahasra/sah ! -asan n.r+patayo* bh-umau !va.m/sayo.h s-urya+somayo.h !!2039.2! kath-a na /saky-a sarve.s-a.m* !vaktu.m* var.sa+/satair* api ! ata.h sa.mk.sepata.h ki.m+cit !ke.s-a?n+cic* carita.m* bruve !!2039.3! marutto* n-ama n.r+patir* !-as-id* br-ahma.na+p-ujaka.h ! yasya*-ayayur* mah-a+yaj?ne !sa+indr-a* dev-a.h saha+.r.sibhi.h !!2039.4! yasmai paspardha deva+indro* !gurus* tat+pr-itaye ca yam ! yaj?na.m* m-a kurv* iti pr-aha !sa.mvarto* *ay-ajayat tata.h !!2039.5! yasya yaj?ne divya+r-up-a* !vi/sve+dev-a.h sabh-a+sada.h ! maruta.h parive.s.t-ara.h !s-adhy-a/s* ca*-asan mah-a+-atmana.h !!2039.6! na*a/sakan dak.si.n-a* vo.dhu.m* !yad+yaj?ne br-ahma.n-a* api ! a+k.r.s.ta+pacy-a* p.rthvy-* -as-id* !yasmin r-ajya.m* pra/s-asati !!2039.7! tath-a su+hotro* n.r+patir* !dvi+ja+bhakta.h pur-a*abhavat ! yad+r-a.s.tre maghav-a*avar.sat !su+var.na.m* pari+vatsaram !!2039.8! anv+artha+-akhy-a vasumat-i !nadya.h svar.na+ambu+ma.n.dit-a.h ! nakra+k-urma+-adibhir* !haimair* !yukt-as* tasmin n.r+pe *abhavan !!2039.9! sauvar.n-an p-atit-an d.r.s.tv-a !maghon-a makara+-adik-an ! cakre *arthis-ac* ca tad+dravya.m* !yo* n.r+pa.h sarvam eva hi !!2039.10! tath-a*a;nga+-akhyo* *abhavad* r-aj-a !yo* yaj?ne dak.si.n-a* dadau ! lak.sam a/sv-a.ms* tath-a kany-a* !lak.sa.m* hema+pari.sk.rt-a.h !!2039.11! lak.sa.m* dhen-ur* v.r.s-an lak.sa.m* !svar.na+m-al-a+-ady+ala.mk.rt-an ! dadau vi.s.nu+pade candra.m* !somena*atarpayan* n.r+pa.h !!2039.12! cakre yaj?n-an /sata.m* ca*eva !pr-i.nayan br-ahma.n-an sur-an ! a+pramatto* vin-ita/s* ca !br-ahma.na+-aj?n-a+anup-alaka.h !!2039.13! yad* a;nga.h pradadau vitta.m* !soma+sa.msth-asu saptasu ! na j-ato* janit-a ca*anya.h !pum-an yas* tat prad-asyati !!2039.14! /sibir* au/s-inara/s* ca*-as-it !p-urva.m* r-aj-a*ati+dh-armika.h ! ratha+gho.se.na ya.h p.rthv-i.m* !carmavat samave.s.tayat !!2039.15! jaitre.na*eka+rathena*eva !di/so* jitv-a svaya.m* ca ya.h ! eka+cchatr-a.m* mah-i.m* cakre !brahma.nya/s* ca*aty+ud-ara+dh-i.h !!2039.16! y-avad* bhuvi gava+a/sva+-adi !tat sarvam adad-at kratau ! na vo.dh-a yad+dhur-a.m* ko+api r-aj-a*ity* -aha praj-a+pati.h !!2039.17! tath-a*-as-id* bharato* r-aj-a !dau.syantir* bh-uri+vikrama.h ! yo* *a/sva+medha+sahasre.na !r-aja+s-uya+/satena ca !!2039.18! -ije vism-apayan dev-an !dad-av* a+tula+dak.si.n-a.h ! yaj?ne.su badva/so* yasya !br-ahma.n-a* g-a* vibhejire !!2039.19! ratn-ani ka.nv-aya dadau !ya.h padm-an-a.m* sahasrakam ! kha.m* martya* iva b-ahubhy-a.m* !ko* r-aj-a*-apnoti tad+ya/sa.h !!2039.20! tath-a bhag-i+ratho* r-aj-a !p-urvam -as-ic* ca yat+kratau ! p-itv-a soma.m* mada+utsikto* !jigyae* indro* *asur-an bah-un !!2039.21! yo* hema+bh-u.sit-a.h kany-a* !dadau yaj?ne.su lak.sa/sa.h ! sarv-a* ratha+gat-a* kany-a/s* !catur+a/sv-a/s* ca te rath-a.h !!2039.22! /sata.m* /sata.m* prati+ratha.m* !gaj-a* hema+vibh-u.sa.n-a.h ! gaja.m* gaja.m* ca*anu hay-a.h !sahasra.m* prati+v-aji ca !!2039.23! vyatarad* go+sahasra.m* yo* !ya/s* ca taptv-a mahat tapa.h ! ga;ng-a.m* pit.r+artham -aninye !khy-at-a* bh-ag-irath-i*iti s-a !!2039.24! tath-a dil-ipo* r-aj-a*-as-id* !yat+puro+dh-a.h prati+kratu ! sahasra.m* v-ara.n-an haim-an !dak.si.n-a.m* pr-aptav-an kila !!2039.25! sauvar.ne yan+mah-a+y-upe !nan.rtur* deva+g-ayak-a.h ! jagu/s* ca .sa.t+sahasr-a.ni !yad+g-itena*-av.rta.m* jagat !!2039.26! na*aj-iryanta traya.h /sabd-a* !dil-ipasya nive/sane ! sva+adhy-aya+gho.so* jy-a+gho.so* !d-iyat-am iti ca dhvani.h !!2039.27! dadau ya/s* ca mah-a+yaj?ne !vasu+dh-a.m* vasu+sa.mbh.rt-am ! br-ahma.nebhyo* mah-a+b-ahur* !bh-u+tala.m* sva/s* cak-ara ya.h !!2039.28! m-andh-at-a*-as-it tath-a r-aj-a !p.r.sad+-ajya+samudbhava.h ! yuvana+a/sva+udar-aj* j-atas* !trailokya+vijay-i pur-a !!2039.29! devair* ukte m-at.r+a+bh-av-at !ka.m* dh-asyaty* ayam ity* atha ! m-a.m* dh-at-a*ity* -aha maghav-a !m-andh-at-a+-akhyas* tato* *abhavat !!2039.30! yo* *a/sva+medha+sahasre.na !r-aja+s-uya+/satena ca ! -ije tatra dadau matsy-an !haim-an rohita+sa.mj?nit-an !!2039.31! /sata+yojana+d-irgh-a.m/s* ca !tu;ng-a.m/s* ca*apy* eka+yojanam ! ya/s* ca sarv-an n.r+p-an jigye !*atr-asayad* r-ava.na+-adik-an !!2039.32! y-avat s-urya* udeti sma !y-avac* ca pratiti.s.thati ! sarva.m* tad* yauvan-a/svasya !m-andh-atu.h k.setram ucyate !!2039.33! tath-a yay-at-i* r-aj-a*-as-id* !ya.h sahasra.m* krat-un pur-a ! cakre /sata.m* v-ajapey-an !jigye p.rthv-i.m* sa+s-agar-am !!2039.34! /samy+-ap-ato* bhaved* y-avad* !antare.na ca t-avat-a ! pura.h+puro* mah-i.m* citr-a.m* !cakre ya.h kratu+vedibhi.h !!2039.35! tarpay-am -asa yo* vipr-an !tribhi.h k-a?ncana+parvatai.h ! jaghne daity-an m.rdhe ca*ante !tyaktv-a r-ajya.m* vana.m* gata.h !!2039.36! tath-a*ambar-i.so* r-aj-a*-as-id* !yo* yuyoja pur-a n.r+p-an ! ayuta.m* yajvano* vipra+ !+-atithya+artha.m* sva+mah-a+makhe !!2039.37! dadau yath-a+i.s.ta.m* viprebhyo* !dak.si.n-a* vi+vidh-a/s* ca ya.h ! yat+pras-adena bh-u+p-al-a.h !pr-apt-a* mukti.m* sahasra/sa.h !!2039.38! /sa/sa+bindur* n.r+pa/s* ca*-as-il* !lak.sa.m* yasya*abhavan striya.h ! da/sa+lak.sa.m* ca tanay-a* !dhanvino* hema+ka.n.tak-a.h !!2039.39! /sata.m* kany-a* r-aja+putram !eka+eka.m* p.rthag* anvayu.h ! kany-a.m* kany-a.m* /sata.m* n-ag-a.h !prati+n-aga.m* /sata.m* rath-a.h !!2039.40! /satam a/sv-a.h prati+ratha.m* !praty+a/sva.m* go+/sata.m* tath-a ! etad* dhana.m* br-ahma.nebhyo* !yo* *a/sva+medhe dadau makhe !!2039.41! gaya/s* ca*abh-un* n.r+po* var.sa+ !+/sata.m* yo* huta+/se.sa+bhuk ! vahner* vare.na ca*a+k.s-i.na+ !+vitta.h /sr-addha/s* ca satya+v-ak !!2039.42! dar/se ca paur.nam-ase ca !c-aturm-asye puna.h puna.h ! ayajad* *dhaya+medhena !sahasra.m* pari+vatsar-an !!2039.43! gav-a.m* lak.sa.m* br-ahma.nebhyo* !yo* dadau praty+aha.m* n.r+pa ! somena*atarpayad* dev-an !kavyai.h pit-.rn dhanair* dvi+j-an !!2039.44! da/sa+vy-am-a.m* v-aji+medhe !haim-i.m* bh-umi.m* dvir+-ayat-am ! br-ahma.nebhyo* dadau ya/s* ca !ga;ng-a+v-alu+mit-a/s* ca g-a.h !!2039.45! tath-a*-as-it sagaro* r-aj-a !ya* eka+cchatra+bh-u+pati.h ! putr-a.h .sa.s.ti.h sahasr-a.ni !yasya*-asan bh-uri+vikram-a.h !!2039.46! yo* *a/sva+medha+sahasre.na !tarpay-am -asa devat-a.h ! br-ahma.n-an-a.m* k-amit-ani !p-uray-am -asa ca*utsuka.h !!2039.47! ya.h pr-ad-at k-a?ncana+stambha.m* !pr-as-ada.m* svasya /sobhanam ! bh.rta.m* haima+upakara.nair* !br-ahma.nebhyo* vibhajya ca !!2039.48! ya.h putrai.h khanay-am -asa !p.rthiv-i.m* parito* n.r+pa.h ! yasya n-amn-a samudra/s* ca !s-agaratvam up-agata.h !!2039.49! evam anye *api bahavo* !ranti+deva+-adayo* n.r+p-a.h ! br-ahma.na+pr-i.nan-at khy-at-a.h !pr-apt-a* .rddhi.m* ca dur+labh-am !!2039.50! avam-an-ad* br-ahma.n-an-a.m* !pra.na.s.t-a* nahu.sa+-adaya.h ! svarga+g-a* api r-aj-ano* !dev-a* daity-a.h sahasra/sa.h !!2039.51! kath-a+vistara* ete.s-a.m* !vartate bh-arata+-adi.su ! tasya t-atparyam etad* *dhi !vipr-a.h p-ujy-a* n.r+pair* api !!2039.52! tasm-an* nitya.m* br-ahma.n-an-a.m* !kurv-ita pr-i.nana.m* n.r+pa.h ! /sreyo+arth-i nir+mado* bh-utv-a !bhra/syaty* eva*anyath-a /sriya.h !!2039.53! anye *api ye jan-as* te ca !br-ahma.n-an-a.m* mah-a+-atman-am ! sarvath-a p-ujana.m* kuryur* !mac+chrit-as* tu vi/se.sata.h !!2039.54! su+vrata* uv-aca: iti bh-umi+pati.m* sv-am-i !nija+bhakta.m* tath-a*a+par-an ! g.rha+sth-a.m/s* ca br-ahma.n-an-a.m* !/su/sr-u.sa.nam up-adi/sat !!2039.55! ittha.m* sa* bodhito* r-aj-a !jan-a.h sarve ca ta.m* prabhum ! muda+anvit-a* namask.rtya !tad+-aj?n-a.m* /siras-a dadhu.h !!2039.56! sukhayitv-a nija+jan-an !ittha.m* tatra tato* hari.h ! caitry-a.m* gamya.m* t-irtham iti !t-an uktv-a niryayau n.r+pa !!2039.57! tad+de/sa+lokai/s* ca tato* *anuy-ato* ! bhaktair* an+ekair* munibhi.h par-ita.h ! up-agamat siddha+pada.m* mah-a+-atm-a ! k.setra.m* p.rthivy-a.m* prathita.m* pavitram !!2039.58! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne matsya+-ahvaya+pura+br-ahma.na+pra/sa.ms-ay-a.m* marutta+-adi+n.r+pa+caritra+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: cakre sa* vidhivat sn-ana.m* !tatra bindu+saro+vare ! d-an-ani d-apay-am -asa !br-ahma.nebhyo* nija+-a/sritai.h !!2040.1! hira.nya.m* rajata.m* mukt-a* !v-as-a.msy* -abhara.n-ani ca ! a/sv-a.m/s* ca t-amra+p-atr-a.ni !dvi+jebhya.h samad-idapat !!2040.2! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !sad+annair* manasa.h+priyai.h ! any-an anna+arthina/s* ca*api !to.say-am -asa tatra sa.h !!2040.3! m-adhavy-a.m* paur.nam-asy-a.m* ca !tatra*abh-ud* utsavo* mah-an ! samet-a* abhava.ms* tatra !nar-a* n-arya/s* ca bh-uri/sa.h !!2040.4! te ca t-irtha+vidhi.m* k.rtv-a !sabh-ay-a.m* ni/si sa.msthitam ! sarasvaty-as* ta.te v.rtv-a !ni.sedu.h sarvata.h prabhum !!2040.5! vipra+k.satriya+vi.t+/s-udr-a* !var.nino* g.rhi.nas* tath-a ! sa+kal-a.h s-adhava/s* ca*-asa.ms* !tan+mukha+arpita+d.r.s.taya.h !!2040.6! pracchanna+v-asa.m* t-irtha+-ad-av* !a+dharma.m* sa* vidann* atha ! utsis-adayi.sus* ta.m* ca !pr-aha sarv-an vaco* n.r+pa !!2040.7! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: jan-a/s* ca munayo* y-uya.m* !mad+vaca.h /s.r.nuta*-adar-at ! sarve.s-a.m* vo* hita.m* vacmi !tairthik-an-a.m* n.r.n-am aham !!2040.8! ida.m* hi parama.m* k.setra.m* !t-irth-an-am uttama.m* matam ! kardamena tapas* taptam !asmin bindu+saro+vare !!2040.9! brahma.no* m-anasa.h putra.h !kardama.h sa* praj-a+pati.h ! tapas-a*-ar-adhay-am -asa !kamal-a+k-antam -i/svaram !!2040.10! tasmai prasanno* bhagav-an !vara.m* d-atum iha*-ayayau ! tapas-a*ati+k.r/sa+a;nga.m* ta.m* !sa* dadar/sa praj-a+patim !!2040.11! t-ad.rk+tad+dar/san-ad* atra !nyapatann* a/sru+bindava.h ! vi.s.nos* tena*asti vikhy-atam !ida.m* bindu+saro+varam !!2040.12! kardam-ad* deva+h-uty-a.m* ca !kapilo* *api mah-a+muni.h ! atra*eva jaj?ne ya.h pr-aha !s-a.mkhya+j?n-ana.m* nija+pras-um !!2040.13! pr-apt-a siddha+da/s-am atra !deva+h-utis* tato* jan-a.h ! tena siddha+pada.m* prokta.m* !k.setram etan* mah-a+.r.sibhi.h !!2040.14! yad* yat t-irtha.m* bhaved* bh-umau !tasya tasya yath-a+vidhi ! sevan-at sy-ad* yath-a+ukta.m* vai !phala.m* pu.ms-a.m* na ca*anyath-a !!2040.15! a+/sraddadh-ana.h p-apa+-atm-a !na+astiko* *a+cinna+sa.m/saya.h ! hetu+ni.s.tha/s* ca pa?nca*ete !na t-irtha+phala+bh-agina.h !!2040.16! k-am.m* krodha.m* ca lobha.m* ca !yo* jitv-a t-irtham -avi/set ! na tena ki.m+cid* a+pr-apta.m* !t-irtha+abhigaman-ad* bhavet !!2040.17! yasya hastau ca p-adau ca !jihv-a /si/sna.m* manas* tath-a ! sa.myata.m* sy-at tapo* vidy-a !sa* t-irtha+phalam a/snute !!2040.18! yo* *a+kopano* *a+mala+mati.h !satya+v-ad-i d.r.dha+vrata.h ! -atm-a+upama/s* ca bh-ute.su !sa* t-irtha+phalam a/snute !!2040.19! t-irthe k-arya/s* ca*upav-asa.h !k.saura.m* /sr-addha.m* sa+pi.n.dakam ! vipr-a/s* ca s-adhavo* bhojy-a* !deya.m* d-ana.m* yath-a+dhanam !!2040.20! tatra k.saura.m* tu vratibhir* !var.nibhir* j-ivad+ambakai.h ! niyata+k.saura+k-alai/s* ca !k-ara.n-iya.m* na yogibhi.h !!2040.21! n-ar-ibhi.h pativatn-ibhi.h !k-ara.n-iya.m* na tat tath-a ! dig+m-asa+abhy+antare ca*api !tat+t-irthe punar+-agame !!2040.22! ye.su t-irthe.su ye vipr-a* !bhojy-a.h p-ujy-as* tae* eva ca ! te.s-a.m* par-ik.sa.na.m* tatra !kartavya.m* na*eva sarvath-a !!2040.23! devat-a yatra y-a mukhy-a !/sakty-a k-arya.m* tad+arcanam ! v-aso+bh-u.sa.na+naivedya+ !+phala+p-atra+dhana+-adibhi.h !!2040.24! daridras* tv* -acaret t-irthe !bhagavan+mandire svayam ! sa.mm-arjana+upalepa+-adi !s-adhu+/su/sr-u.sa.na.m* tath-a !!2040.25! mah-a+p-uj-a+phala.m* tena !sarva+d-ana+phala.m* tath-a ! sa* tu pr-apnoti puru.sa.h !/sr-addha+-ade/s* ca na sa.m/saya.h !!2040.26! pu.nya+t-irthe.su yat karma !m-anavai.h kriyate jan-a.h ! sahasra+gu.nita.m* tad* *dhi !j-ayate na*atra sa.m/saya.h !!2040.27! k.rta.m* t-irthe.sv* alpam api !yat pu.nya.m* tad* vivardhate ! tath-a*eva p-apa+karma*api !v.rddhim -apnoti dehin-am !!2040.28! anyatra yat k.rta.m* p-apa.m* !t-irthe tat tu vina/syati ! t-irtha+k.rta.m* tu yat p-apa.m* !vajra+lep-ayate hi tat !!2040.29! t-irthe k.rt-an-a.m* p-ap-an-a.m* !pr-aya/s+cittena /sodhanam ! na jayate *ato* *atra bhakt-a.h !sth-atavya.m* niyamai.h saha !!2040.30! /s-ar-ira.m* niyama.m* pr-ahur* !br-ahma.n-a* m-anu.sa.m* vratam ! mano+vi/suddhi.m* daiva.m* ca !dvaya.m* rak.set tu t-irtha+k.rt !!2040.31! yo* lubdha.h pi/suna.h kr-uro* !d-ambhiko* vi.saya+-atmaka.h ! sarva+t-irthe.sv* api sn-ata.h !p-apo* malina* eva sa.h !!2040.32! na /s-ar-ira+mala+ty-ag-at !pum-an bhavati nir+mala.h ! m-anase tu male tyakte !bhavaty* aty+anta+nir+mala.h !!2040.33! vi.saye.sv* ati+sa.mr-ago* !manaso* malam ucyate ! te.sv* eva*ati+vir-ago* *asya !nairmalya.m* samud-ah.rtam !!2040.34! yair* yais* t-irthe k.rta.m* p-apa.m* !nar-as* te te pi/s-acat-am ! .d-akin-i+/s-akin-i+bh-ava.m* !pr-apt-a.h santi ca yo.sita.h !!2040.35! te *atra t-irtha+k.rt-a.m* cchidra.m* !pa/syanty* eva div-a+ni/sam ! do.sam apy* alpaka.m* d.r.s.tv-a !sadyas* te.su vi/santi ca !!2040.36! pum-a.msa.h k-amayante str-i.h !striya.h pu.msa/s* ca tad+va/s-at ! dhana+l-abhe ca hi.ms-ay-a.m* !pravartante ca te tata.h !!2040.37! ittha.m* t-irthe mah-a+vighn-a* !vasanti*ity* atra du.s+k.rt-at ! bh-utai.h sa+niyamair* eva !sth-atavya.m* mat+sam-a/sritai.h !!2040.38! str-i.n-a.m* nir-ik.sa.n-at spar/s-an* !narma+k.svely+-adibhis* tath-a ! k.s-iyate su+k.rta.m* pu.ms-a.m* !t-irthe.su vidu.s-am api !!2040.39! eva.m* str-i.n-a.m* ca su+k.rta.m* !para+pu.m+v-ik.sa.na+-adin-a ! na/syet tatas* tais* t-abhi/s* ca !niyamy-ani*indriy-a.ni hi !!2040.40! krodha/s* ca sarvad-a jeyas* !t-irthe.su tu vi/se.sata.h ! anyath-a su+k.rta.m* so* *api !bhasmas-at kurute n.r.n-am !!2040.41! -apat+k-ala.m* vin-a viprair* !gr-ahyo* na*eva pratigraha.h ! t-irthe.su tu vi/se.se.na !tapas+tejo+haro hi sa.h !!2040.42! na bh-a.sa.n-iyam an+.rta.m* !pu.ms-a t-irtha+vic-ari.n-a ! bhetavya.m* j-iva+hi.ms-ay-a.h !sarvath-a p-apa+karma.na.h !!2040.43! sva+nitya+karma.n-a vi.s.nor* !arc-a+/srava.na+k-irtanai.h ! smara.nena ca d-ana+-adyair* !ahar* neya.m* na ca*anyath-a !!2040.44! ittha.m* kuryur* hi ye loke !t-irtha+y-atr-a.m* tu m-anav-a.h ! te.s-a.m* bhavet t-irtha+phala.m* !na*anye.s-am iti ni/scaya.h !!2040.45! su+vrata* uv-aca: bhakt-as* tae* ittha.m* hari.n-a !/sik.sit-as* tad+vaco* n.r+pa ! tath-a*iti jag.rhu.h pr-ity-a !dr-ak t-ad.rg+vartan-a* api !!2040.46! tatra*a+khila.m* t-irtha+vidhi.m* vidh-aya ! svaya.m* vidhi+j?na.h saha bhakta+sa;nghai.h ! -anandayann* adhvani m-anava+ogh-an ! up-ayayau vi/s+nagara.m* muni+-i/sa.h !!2040.47! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne siddha+pura+k.setre t-irtha+vidhy+upade/sa+n-am-a catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: sa+nati+nuti+parai.h pur-a*arthita.h svair* ! harir* adhun-a*eti kila*ity* atha+u ni/samya ! va.ta+nagara+janai.h saha*abhijagmu.h ! sa+padi ca vi/s+nagara+okaso* jan-as* tam !!2041.1! adhikatara+day-alut-a.m* prabhos* te ! nija+h.rdaye.su vidanta* eva tasya ! nija+jana+v.rta+vegi+saindhava+stha.m* ! pathi dad.r/sus* tam a+/se.sa+bhakta+bandhum !!2041.2! pra.namya ta.m* bh-uri+muda.h pura.m* te ! saha*-ayaus* tena nara+adhipa svam ! v-aditra+gho.sai/s* ca vi+citra+g-itair* ! dhar-a+a+mar-a.n-a.m* saha veda+gho.sai.h !!2041.3! vidh-apya tasya*ucita+ve/sma+v-asa.m* ! saha+anugasya*atha mud-a*eva cakru.h ! yath-a+arham -atithyam av-apur* ete hy* ! etat phala.m* sv-iya+mano+rathasya !!2041.4! s-urya+/sarm-a mauktika/s* ca !vana+m-aly* udyamas* tath-a ! a+m-ulya/s* ca*amir-ama+-ady-as* !tam asevanta v-a.dav-a.h !!2041.5! p-ita+ambaro* ga.na+-i/sa/s* ca !pu?nja/s* cela+-adayo* *a+pare ! bhakt-a.h /su/sr-u.sa.na.m* tasya !cakru.h saha+muner* mud-a !!2041.6! dur+labh-a ca*ujjval-a jye.s.th-a !h.rdy-a*udaya+kum-arik-a ! su+var.n-a yatin-i j?n-an-a !pu?nj-a dhanavat-i tath-a !!2041.7! /s.r;nkhal-a+pra+mukh-a/s* ca*any-a* !yo.s-a* dharma+sthit-a* harim ! paricerur* ati+pr-ity-a !jan-a/s* ca /sata/so* *a+pare !!2041.8! nav-ina+vastra+bh-u.s-abhir* !bahubhi/s* ca dhanai.h prabhum ! bhakt-a* -anacur* a+khil-a* !gandha+pu.spa+-adibhi/s* ca tam !!2041.9! br-ahma.n-a.ms* tarpay-am -asa !tatra sv-am-i sahasra/sa.h ! tath-a*eva va.ta+pury-a.m* ca !pakva+annair* vi+vidhair* n.r+pa !!2041.10! la.d.dukair* mauktika+-akhyai/s* ca !ka.ms-arair* gh.rta+p-urakai.h ! sa.my-ava+p-ayasa+ap-upai.h !/sa.skul-i+kh-ajaka+-adibhi.h !!2041.11! n-an-a+vidhair* vya?njanai/s* ca !/sarkar-a+-amra+rasa+-adibhi.h ! to.sayan sa* dvi+j-an sa.myak !sad+dharma.m* ca*apy* ati.s.thipat !!2041.12! sa+ardha+m-asa+dvaya.m* hi*ittha.m* !bhojay-am -asa v-a.dav-an ! ratha+y-atr-a+utsava.m* bh-uri+ !+sa.mbh-are.na*akaroc* ca sa.h !!2041.13! jan-a.h /sr-i+nagara+sth-as* tam !atha* etya pr-arthayan bh.r/sam ! sva+pura+-agaman-aya*eva !t-an uv-aca tad-a hari.h !!2041.14! janma+a.s.tamy-+utsava.m* kartu.m* !tatra*-ay-asy-amy* aha.m* svayam ! s-a.mprata.m* sva+pura.m* y-ata*ity* !ukt-as* te tu yayur* n.r+pa !!2041.15! sabh-ay-a.m* praty+aha.m* v-art-a* !apara+ahne tath-a ni/si ! eka+anta+dharma+sa.mbaddh-a/s* !cak-ara sukha+d-a* n.r.n-am !!2041.16! -a.s-a.dha+/sukla+da/sam-i+ !+prado.se jana+sa.msadi ! mah-a+-asana+stho* bhagav-an !pr-aha bhakt-an ida.m* vaca.h !!2041.17! ek-a+da/sy-a.h /sva* -arabhya !c-aturm-asyam up-agatam ! tapa* eva*atra kartavya.m* !yath-a*/sakty* a+khilair* jan-a.h !!2041.18! jan-a* -ucu.h: k-id.rk tapo* *atra bhagavan !kartavya.m* m-anavair* bhuvi ! vaktum arhasi tac* ca tva.m* !dharma+vartma+pravartaka.h !!2041.19! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: c-aturm-asye tapa.h k-arya.m* !jan-a* yat tad* brav-imy*aham ! indriy-a.n-a.m* ca manasa* !aik-agrya.m* parama.m* tapa.h !!2041.20! aik-agrya.m* v-asudeve tu !pu.s.t-an-a.m* sva+-ipsitai* rasai.h ! na*indriy-a.n-a.m* bhavet tasm-at !k-arya.m* vi.saya+varjanam !!2041.21! aindriye.su rase.sv* eko* !jaihvyo* mukhyo* raso* mata.h ! prayatnata.h sa* jetavya* !upav-asais* tapasyat-a !!2041.22! cakrire caturo* m-as-an !upav-as-an ato* *a+khil-a.h ! pr-ac-in-a.h puru.s-a/s* ca*adya !ke+cit kurvanti yogina.h !!2041.23! tath-a kartum a+/sakya.m* hi !kal-av* atra*a+khilair* narai.h ! phala+-ah-ara.h paya.h+p-ana.m* !k-arya.m* v-a*eka+annam atra tat !!2041.24! /s-aka+ty-ago* *athav-a k-arya.h !/s-aka+-ah-aro* *atha v-a n.rbhi.h ! dadhi+pr-a/sas* tila+pr-a/so* !gh.rta+ty-aga/s* ca sad+vratam !!2041.25! varjya.m* ca /sr-ava.ne /s-aka.m* !dadhi bh-adra+pade tath-a ! dugdham -a/svina+m-ase ca !dvi+dala.m* m-asi k-artike !!2041.26! v.rnt-aka.m* ca kali;nga.m* ca !m-ulaka.m* ca kad-a+cana ! c-aturm-asye na*eva bhak.sya.m* !traivar.nika+janena tu !!2041.27! go+d-ana.m* v-a svar.na+d-anam !anna+d-ana.m* tath-a*anv+aham ! yath-a+/sakti vidh-atavya.m* !g.rha+sthair* dambha+varjitam !!2041.28! dh-ara.n-a+p-ara.n-a+-akhya.m* ca !vrata.m* /sre.s.tham iha*uditam ! g.rhibhis* ty-agibhis* tat tu !kartu.m* /sakya.m* mah-a+phalam !!2041.29! a+va/syam etat kartavya.m* !yauvane vratam uttamam ! puru.sair* api n-ar-ibhir* !vi+dhav-abhir* vi/se.sata.h !!2041.30! vrata+a;nga+bh-ut-a* niyam-a* !brahma+carya+-adayo* *a+khil-a.h ! p-alan-iy-a.h prayatnena !/srama* eva*anyath-a bhavet !!2041.31! kart.r+/saktim apek.sya*eva !c-aturm-asye vrat-ani tu ! pur-a.ne bahudh-a*ukt-ani !santi k-ary-a.ni t-ani v-a !!2041.32! sa+k-amair* v-a*api ni.s+k-amai/s* !c-aturm-asya+vrat-ani tu ! sva+sva+/saktky+anus-are.na !kartavy-ani prayatnata.h !!2041.33! sa+k-am-a.h pr-apnuvanty* eva !tat tat phalam a+sa.m/sayam ! ni.s+k-am-an-a.m* bhavaty* eva !v-asudeva+prasannat-a !!2041.34! ante vrat-an-a.m* samanu.s.thit-an-a.m* ! sa.mtarpa.na.m* vipra+sat-a.m* sva+/sakty-a ! vidheyam arc-a+sahita.m* mura+ares* ! tena*eva sarva.m* phalam -apyate vai !!2041.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne vi/s+nagara+va.ta+nagarayor* br-ahma.na+bhojana+-ananda+var.na+n-am-a*eka+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: vrat-any* ukt-ani s-am-any-ad* !atha va.h kathaye jan-a.h ! kartavy-ani vi/se.se.na !mad-iyair* vidhi+p-urvakam !!2042.1! -a.s-a.dha+/sukla+ek-a+da/sy-a.m* !c-aturm-asya+vratasya tu ! -adito* niyamo* gr-ahya.h !/sr-i+k.r.s.na+pratim-a+antike !!2042.2! atha v-a k.r.s.na+bhaktasya !sva+dharma+d.r.dha+sa.msthite.h ! purato* niyamo* gr-ahya.h !pr-ata.h sn-atv-a*-i/sa+tu.s.taye !!2042.3! ida.m* vrata.m* may-a deva !g.rhyate tava sa.mnidhau ! nir+vighna.m* siddhim -ay-atu !pras-ad-at tava ke/sava !!2042.4! g.rh-ite *asmin vrate deva !pa?ncatva.m* yadi me bhavet ! tad-a tad* astu sa.mp-ur.na.m* !pras-ad-at tae* iti*-irayet !!2042.5! eva.m* sa.mpr-arthya go+vindam !-arabheta vrata.m* suci.h ! rak.san vrata+a;nga+niyam-an !pum-an str-i ca yath-a+ucitam !!2042.6! sva+bhartur* -aj?nay-a k-arya.m* !vrata.m* sa+dhava+yo.sit-a ! na sv-atantrye.na kartavya.m* !vidh-aya kalaha.m* g.rhe !!2042.7! anus.rtya sva+adhik-ara.m* !g.rhibhis* ty-agibhis* tath-a ! g.rh-itavya.m* vrata.m* pr-ity-a !p-alya.m* tac* ca nir+antaram !!2042.8! pr-apt-ay-a.m* kva+apy* -apadi tu !de/sa+k-ala+anus-arata.h ! vartitavya.m* yath-a+/sakti !k.r.s.na.h sarvam avaiti yat !!2042.9! /sr-i+bh-agavata+pra+mukha+ !+pur-a.nasya*anu+v-asaram ! kartavya.m* /srava.na.m* nitya.m* !k-irtana.m* v-a*api p-a.thanam !!2042.10! /srava.ne v-acaka.h p-ujyo* !vrata+ante nija+/saktita.h ! br-ahma.n-a.h s-adhava/s* ca*arcy-a* !bhojan-iy-a/s* ca sa+-adaram !!2042.11! k-irtane p-a.thane ca*api !mah-a+p-uj-a ram-a+pate.h ! ante k-ary-a s-adhu+vipra+ !+abhyarcana+-adi ca siddhi+dam !!2042.12! vrata+trayam iti prokta.m* !pu.nya.m* kartavyam -adar-at ! da/sama+skandha+m-atrasya !/srava.na+-adi+vrata.m* tath-a !!2042.13! k.r.s.na+abhyarc-a yatha+labdhais* !tri+k-ala.m* su+upac-arakai.h ! k-ary-a*iti vratam asya*ante !mah-a+p-uj-a+-adi p-urvavat !!2042.14! k.r.s.na+stotra+sahasra+-akhya+ !+p-a.tha.h k.r.s.na+pra+dak.si.n-a ! k.r.s.n-aya sa+a.s.ta+a;nga+nati.h !sva+/sakty-a*iti vrat-ani ca !!2042.15! /sata+-adi+sa.mkhyay-a m-al-a+ !+-avartana.m* k.r.s.na+mantrata.h ! prati+ghasra.m* yath-a+/sakti !vratam etat para.m* matam !!2042.16! ante tv* e.s-a.m* yath-a+/sakti !k.r.s.nasya mahad+arcanam ! tad+bhakta+p-uj-a*atha jape !havir+homo* *api ca*adhika.h !!2042.17! vai.s.nav-an-a.m* samarc-a ca !praty+aha.m* candana+-adibhi.h ! tad+bhojana.m* sva+/sakty-a v-a !sad+annair* iti ca vrate !!2042.18! ante *anayor* mah-a+p-uj-a !sarve.s-a.m* k.r.s.na+sevin-am ! yath-a+arha+vastrai.h p-atrai/s* ca !pr-i.nana.m* bhojana+-adibhi.h !!2042.19! k-amasya ca krudho* nityam !an+.rtasya ca varjanam ! buddhi+p-urva+pr-a.ni+hi.ms-a+ !+varjana.m* sarvath-a*anv+aham !!2042.20! p-alana.m* brahma+caryasya !tyajana.m* ca*apy* aha.m+mate.h ! snehasya ca*aik.savasya*atha !varjana.m* lava.nasya ca !!2042.21! vrat-any* et-ani k-ary-a.ni !yukt-ani hari+p-ujay-a ! p.rthak p.rthag* yath-a+/sakti !bhavanti hari+tu.s.taye !!2042.22! ete.s-a.m* tu sam-aptau sy-at !ty-agin-a.m* k.r.s.na+sevin-am ! samarha.na.m* sa+vinaya.m* !v-asa.h+sad+bhojana+-adibhi.h !!2042.23! pr-adh-anyena may-a*ukt-ani !vrat-any* et-ani sad+dhiya.h ! k.r.s.na+sa.mbandhi+dharmo* yas* !tad+vrata.m* me para.m* matam !!2042.24! pur-a.na+-adi.sv* atha*ukt-ani !k-amy-any* api vrat-ani tu ! na*ati+pre.s.th-ani me t-ani !tuccha+alpa+phala+datvata.h !!2042.25! vi.saya+-asakta+citt-an-a.m* !gr-amy-a.n-a.m* tan+niv.rttaye ! yath-a+tad+ruci /s-astra.m* tu !t-ani vakti hita+-avaham !!2042.26! ku+sa;nga+do.satas* tatra !sajjante k-amuk-a* nar-a.h ! tato* *alpa+phalam -apya*ete !y-anty* ante sa.ms.rti.m* kila !!2042.27! pa/su+putra+dhana+stry-+-adi+ !+sukha.m* pr-arabdha+karma.na.h ! bhavati*ity* eva ni/scitya !/sramayanti na tad+budh-a.h !!2042.28! k.rtena karma.n-a yena !bhagav-a.ms* taj+jan-as* tath-a ! pr-iyera.ms* tat+prayatnena !kartavya.m* sva+hita+icchun-a !!2042.29! c-aturm-asya+vrata.m* yo* *atra !yath-a+/sakty* api na*-acaret ! sa* m.rto* niray-an bhuktv-a !k-i.ta+yoni.su j-ayate !!2042.30! mad-iyais* tu vi/se.se.na !vrate.su*ukte.su su+vrat-a.h ! a+va/syam eva*ekatamam !api k-arya.m* vrata.m* d.r.dham !!2042.31! k-artike /sukla+pak.se *atha !dv-ada/sy-a.m* /saktito* *arcanam ! vidh-aya k.r.s.nasya tatas* !tan+nivedya.m* tad+agrata.h !!2042.32! ida.m* vrata.m* may-a deva !k.rta.m* tvat+pr-itaye prabho ! ny-una.m* sa.mp-ur.nat-a.m* y-atu !tena tu.s.to* bhaver* mayi !!2042.33! eva.m* sam-apya niyama.m* !s-adhu+vipra+-adi+bhojanam ! vidh-ayya p-ara.n-a.m* kury-ad* !i.s.tai.h saha mud-a vrat-i !!2042.34! ye p-alayanti manu+j-a* niyam-an iha*et-an ! sac+ch-astra+s-adhu+vihit-a?n* janat-a+hit-aya ! te y-anti n-unam iha bh-uri ya/so* *ati+/suddhim ! ante sukha.m* ca parama.m* parama+-atma+dh-amni !!2042.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne vi/s+nagare c-aturm-asya+vrata+vidhi+nir-upa.na+n-am-a dvi+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: n-ar-aya.na+muner* v-akyam !ity* -a/srutya jana+adhipa ! jan-a* va.ta+pura+-av-as-a.h !papracchus* ta.m* pra.namya ca !!2043.1! jan-a* -ucu.h: vrata+upav-asa+niyam-an !m-as-an ye caturo* jan-a.h ! kartu.m* na /sakt-as* tai.h sv-amin !yat k-arya.m* br-uhi tat tu na.h !!2043.2! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: a+/sakt-a/s* caturo* m-as-a.ms* !tapa.h kartu.m* tu ye nar-a.h ! kartavya.m* tair* jan-a bhakty-a !pavitra.m* k-artika+vratam !!2043.3! sn-atavya.m* k-artike m-asi !pr-atar* nak.satra+dar/sane ! vrata.m* ca /saktita.h k-arya.m* !tatra k.rcchra+-akhyam -adar-at !!2043.4! -a/svayujy-a.h sam-arabhya !k-artiky+avadhi bhaktita.h ! vrata.m* m-asa+upav-asa+-akhya.m* !k-arya.m* c-andr-aya.na.m* tu v-a !!2043.5! any-any* api ca k.rcchr-a.ni !kathay-ami sam-asata.h ! te.su /sakty+anus-are.na !k-aryam ekam api dhruvam !!2043.6! /sukla+pak.se catur+da/sy-a.m* !v-ari+madhye sthito* *anilam ! pibann* upavased* eva !jala+k.rcchra* ud-irita.h !!2043.7! da/samy-a.m* pa?nca+gavya+-a/s-i hy* !ek-a+da/sy-am upo.sa.nam ! vi.s.num abhyarcayan kury-ad* !*dhari+k.rcchra* iti*-irita.h !!2043.8! apa.h k.s-ira.m* dadhi gh.rta.m* !saptamy+-adau pibet p.rthak ! ek-a+da/sy-am upavaset !k.rcchra.h pait-amaho* hi sa.h !!2043.9! .sa.s.thy+-adi payasa.h p-ana.m* !tri+dina.m* ca tatas* try+aham ! upav-asa* iti prokto* !m-ahendra.h k.rcchra* uttama.h !!2043.10! try+aha.m* muny+annam a/sn-iy-ad* !y-avaka.m* ca try+aha.m* tata.h ! try+aha.m* ca*upavased* anyat !k.rcchro* *aya.m* vai.s.navo* mata.h !!2043.11! pa?nca+r-atra.m* prati+pada.h !paya.h+p-ana.m* tata.h param ! dadhi+p-ana.m* pa?nca+r-atra.m* !k.rcchro* *aya.m* bh-as+kara+abhidha.h !!2043.12! yav-ag-u.m* y-avaka.m* /s-aka.m* !dadhi k.s-ira.m* gh.rta.m* jalam ! pa?ncamy+-adau site *a/sn-iy-at !k.rcchra.h s-aptar.siko* mata.h !!2043.13! pal-a/sa+bilva+darbha+ab+ja+ !+udumbarai.h su+/s.rta.m* paya.h ! pibet .sa.s.thy-am upavaset !k.rcchra* -agneya* ucyate !!2043.14! payo+bilva+ambu+ja+m.r.n-a,+ !+,l-any* attv-a*-a+saptam-i+tithe.h ! ek-a+da/sy-am upavasel* !lak.sm-i+k.rcchro* *ayam -irita.h !!2043.15! try+aha.m* pr-atas* try+aha.m* s-aya.m* !try+aha.m* kury-ad* a+y-acitam ! try+aha.m* para.m* ca na*a/sn-iy-at !pr-aj-apatyo* *ayam ucyate !!2043.16! dv-a+da/sa+aha+upav-asena !par-aka.h k.rcchra* ucyate ! k.r.s.na+bhakty+anvit-any* eva !vrat-ani phala+d-ani vai !!2043.17! k.rcchra+vrat-ani hy* et-ani !sarva+p-apa+har-a.ny* ata.h ! kartavy-ani narair* bhakty-a !k-artike tu vi/se.sata.h !!2043.18! brahma+c-ar-i g.rha+stho* v-a !vana+stho* v-a*atha bhik.suka.h ! k.rtv-a vrat-any* av-apnoti !vai.s.nava.m* padam a+vyayam !!2043.19! k.rcchr-a.ni kurvan sarv-a.ni !yata+v-a;n+m-anasa+indriya.h ! dhauta+v-as-a.h /suci.h sn-ata.h !p-ujayet k.r.s.nam anv+aham !!2043.20! a+hi.msako* d-ana+rato* !japa+homa+par-aya.na.h ! p-alayed* brahma+carya.m* ca !k.sam-a+satya+day-a+anvita.h !!2043.21! vrata+dravy-a.ni sarv-a.ni !k.s-ira+-ad-ini sad-a vrat-i ! vipra+datt-ani ca*a/sn-iy-at !sva+icchay-a na prak-amata.h !!2043.22! kurvan k.rcchr-a.ni muhyec* cet !k.sudhay-a p-i.ditas* tad-a ! a+m.rta.m* tu gav-a.m* k.s-ira.m* !p-ayayet ta.m* nara.m* dvi+ja.h !!2043.23! a.s.ta+et-any* a+vrata+ghn-ani hy* !-apo* m-ula.m* phala.m* paya.h ! havir* br-ahma.na+k-amy-a ca !guror* vacanam au.sadham !!2043.24! yath-a+uktena vidh-anena !k-artike k.rcchram -acaret ! k.r.s.nam abhyarcayan nityam !iti brahm-a*-aha n-aradam !!2043.25! k.rcchr-a.ni kartu.m* ca nara.h !/saknuy-an* na*eva yas* tu sa.h ! vrat-any* any-ani kurv-ita !yath-a+vidhi yath-a+balam !!2043.26! ma?nca+kha.tva+-adi+/sayana.m* !pa.tola.m* m-ulaka.m* madhu ! v.rnt-aka.m* ca kali;nga.m* ca !bahu+b-ija.m* ca varjayet !!2043.27! pr-ata.h+sn-ana.m* harer* dhy-ana.m* !yath-a+/sakti d.r.dha+-asana.h ! nitya.m* sarva.h prakurv-ita !p-uj-a.m* ca m-anas-im api !!2043.28! eka+bhakta.m* ca bhakta.m* ca !vrata.m* nir+lava.na.m* tath-a ! a+y-acita.m* phala+ty-agam !a+pakva+a/sanam eva ca !!2043.29! /s-aka+ty-aga.m* rasa+ty-aga.m* !t-amb-ula+abhya;nga+varjanam ! dadhi+dugdha+sit-a+sarpir+ !+gu.da+taila+vivarjanam !!2043.30! vrata.m* ca bh-umi+/sayana.m* !bh-umi+bhojanam eva v-a ! mauna.m* p-a.s-a.na+/sayana.m* !t-irtha+sn-ana.m* vrata.m* tath-a !!2043.31! go+vipra+s-adhu+deva+arc-a+ !+niyama.h patra+bhojanam ! /sil-ay-a.m* bhojana.m* ca*eva !sth-al-i+p-aka+vivarjanam !!2043.32! anna+d-ana.m* ca go+d-ana.m* !svar.na+d-ana.m* ca praty+aham ! tila+d-ana.m* d-ipa+d-anam !ity* ukt-ani vrat-ani vai !!2043.33! tul-a+makara+me.sa+arke !pr-ata.h+sn-ana.m* vidh-iyate ! havi.sya.m* brahma+carya.m* ca !m-ah-a+p-ataka+n-a/sanam !!2043.34! nady-a.m* sn-ana.m* vi/se.se.na !kartavya.m* k-artike narai.h ! tad+a+bh-ave ta.d-age v-a !k-upe v-a dur+balo* g.rhe !!2043.35! ya.h sn-aty*an+udite bh-anau !bh-anu+j-at tasya bh-i.h kuta.h ! ima.m* mantra.m* samucc-arya !maun-i sn-ay-ad* vrat-i nara.h !!2043.36! k-artike *aha.m* kari.sy-ami !pr-ata.h+sn-ana.m* jana+ardana ! pr-ity+artha.m* tava deva+-i/sa d-ama+udara may-a saha !!2043.37! ketaky-a v-a*api m-alaty-a !muni+pu.spai/s* ca v-a*ambu+jai.h ! p-ujan-iya.h prayatnena !k-artike vi.s.nur* a+vyaya.h !!2043.38! k-artike na*arcito* yais* tu !kamalai.h kamala+-ik.sa.na.h ! janma+ko.ti.sv* api bhaven* !na te.s-a.m* kamal-a g.rhe !!2043.39! tulas-i+dala+lak.se.na !k-artike yo* *arcayed* *dharim ! patre patre *a/sva+medhasya !sa* phala.m* pr-apnuy-an* nara.h !!2043.40! dh-atr-i+phala+vilipta+a;ngo* !dh-atr-i+phala+vibh-u.sa.na.h ! dh-atr-i+phala+k.rta+-ahara.h !sa.ms.rter* mucyate nara.h !!2043.41! dh-atr-i+cch-ay-a.m* sam-a/sritya !yo* *arcayec* cakra+dh-ari.nam ! pu.spe pu.spe bhavet tasya !r-aja+s-uya+phala.m* kila !!2043.42! d-ama+udara.m* vane *abhyarcya !dh-atr-i+v.rk.sa+upa/sobhite ! pakva+annais* to.sayed* vipr-an !ya.h sa* vi.s.nu+pura.m* vrajet !!2043.43! r-ajik-a.m* m-adaka.m* k.saudra.m* !k-a.msya+p-atre ca bhojanam ! k-artike varjayet taila.m* !dvi+dala.m* ca vi/se.sata.h !!2043.44! m-a.sa+mudga+mas-ur-a/s* ca !ca.nak-a/s* ca kulatthak-a.h ! ni.s+p-av-a* r-aja+m-a.s-a/s* ca hy* !-a.dhakyo* dvi+dala.m* sm.rtam !!2043.45! tyajet paryu.sita.m* ca*anna.m* !sa.mdhita.m* mati+d-u.sitam ! -urje tyajet s-ura.na.m* ca !div-a+sv-apa.m* tath-a*an+.rtam !!2043.46! vi.s.nu+n-ama+sahasrasya !pa.thana.m* ca div-a+ni/si ! k-aryam -ak-a/sa+d-ipa/s* ca !deya* -urje ni/s-a+mukhe !!2043.47! yava+annam .r.si+dh-anya.m* v-a !bhak.syam -urje /subha.m* matam ! na*-urjo* vandhyo* vidh-atavyo* !vratin-a kena+cit kva+cit !!2043.48! k-artike m-asi g.rh.n-iy-ad* !d-ik.s-a.m* bh-agavat-i.m* tu ya.h ! sa* pum-an mucyate n-una.m* !janma+sa.ms.rti+bandhan-at !!2043.49! tulas-i+k-a.s.tha+sa.mbh-ut-a !m-al-a k.r.s.na+pade *arpit-a ! k-artike m-asi y-a s-a vai !nitya.m* dh-ary-a tu vai.s.navai.h !!2043.50! tulas-i+k-a.s.tha+sa.mbh-ute !m-ale k.r.s.na+jana+priye ! bibharmi tv-am aha.m* ka.n.the !kuru m-a.m* k.r.s.na+vallabham !!2043.51! mantre.na*etena sa.mpr-arthya !m-al-a dh-ary-a tu bhaktita.h ! kartavy-ani vrat-ani*ittham !-urja+m-ase vi/se.sata.h !!2043.52! ekena*api vrate.sv* e.su !k-artike *anu.s.thitena ca ! c-aturm-asya+vrata+phala.m* !puru.sasya bhavej* jan-a.h !!2043.53! vrata+upav-asa+niyam-a* !yath-a+/sakti tato* narai.h ! pr-itaye v-asudevasya !vidh-atavy-a.h prayatnata.h !!2043.54! su+vrata* uv-aca: ity* uktv-a bhagav-an bhakt-an !n-ar-aya.na+munir* n.r+pa ! virar-ama ca te sarve *apy* !-ananda.m* lebhire param !!2043.55! -ucu/s* ca te ta.m* caturo* *api m-as-an ! vaya.m* kari.sy-ama* iha vrat-ani ! iti prabhu.h so* *api tad-a prasanna.h ! pura+dvaya+-av-asi+jan-an a/sa.msat !!2043.56! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne vi/s+nagare k-artika+k.rcchra+-adi+vrata+nir-upa.na+n-am-a tri+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pura+dvaya+okaso* bhakt-an !sukhayitv-a*atha t-an hari.h ! anuj?n-apya nabho+m-asi !pa?ncamy-a.m* niryayau tata.h !!2044.1! prem.n-a*anuy-ato* bhakt-a.ms* t-an !sa.mnivartya ca vartmani ! gr-amy-an paur-a.m/s* ca sukhayan !bhakt-an /sr-i+nagara.m* yayau !!2044.2! pre.s.tham -ay-antam -a/srutya !paur-a* bhakt-as* tam abhyayu.h ! g-ita+v-aditra+nir+gho.sair* !v-ahanair* vi+vidhai.h saha !!2044.3! pur-at kro/sa+ardha+d-ure tam !a/sva+-ar-u.dha.m* vilokya te ! pra.nemur* da.n.davat sarve !har.sa+-a/sru+pluta+d.r.s.taya.h !!2044.4! yath-a+arha.m* m-anit-as* tena !nara+y-ana.m* tam -adar-at ! paur-a* -arohay-am -as-u* !ratha+-ad-i.m/s* ca mun-in api !!2044.5! n-an-a+vidh-ani v-ady-ani !v-adayantas* tae* unmuda.h ! g-ayantas* tad+gu.n-an uccai.h !pr-avi/san nagara.m* n.r+pa !!2044.6! -av-asa.m* tasya mahati !nav-ine ve/smani prabho.h ! sa+mune.h k-aray-am -asus* !tata/s* ca*-atithyam -adar-at !!2044.7! yatra n-utna+g.rhe v-asa.h !puri tatra*abhavad* *dhare.h ! adya*api s-a pratol-i tu !nava+-av-asa* iti*-iryate !!2044.8! bhak.syair* bhojyair* bahu+vidhair* !mun-in pad+g-a.m/s* ca var.nina.h ! praty+aha.m* tarpay-am -asur* !bhakt-as* ta.m* nagara+okasa.h !!2044.9! n-ar-aya.na.m* pup-uju/s* ca !n-itv-a sva.m* sva.m* niketanam ! gandha+pu.spa+an+arghya+v-aso+ !+bh-u.sa.nair* dravi.nena ca !!2044.10! mahadbhir* eva sa.mbh-arair* !janma+a.s.tamy-a.m* mah-a+utsavam ! bhakt-an ac-ikarat sv-am-i !bhakti+m-arga.m* prapo.sayan !!2044.11! br-ahma.n-a.ms* tarpay-am -asa !tatra sva+i.s.tai.h sa* bhojanai.h ! sahasra/so* *atha tebhyo* *ad-ad* !dak.si.n-a.m* bh-u+patir* yath-a !!2044.12! ek-a+da/sy-a.m* sabh-a tatra !mahaty* -as-ij* jana+adhipa ! ni.sedus* tatra puru.s-a* !yo.sita/s* ca yath-a+ucitam !!2044.13! var.nina/s* ca g.rha+sth-a/s* ca !s-adhava/s* ca pad-ataya.h ! harer* anucar-a.h sarve !tatra mary-aday-a*-asata !!2044.14! naththu+bha.t.ta+-adaya.h paur-a* !nar-a* ga;ng-a+-adaya.h striya.h ! bhakt-a.h sahasra/so* hy* ete !tatra*upavivi/su.h sukham !!2044.15! a+bhakt-a.h kautuka+-ik.s-a+artha.m* !nar-a* yo.s-a.h sahasra/sa.h ! tatra*-agatya*abhitas* tasthur* !hasanto* *a+k.rta+vandan-a.h !!2044.16! vipre.su /sata/sas* tatra tv* !-asan veda+anta+/s-astri.na.h ! naiy-ayik-a/s* ca /sata/so* vaiy-akara.na+sattam-a.h !!2044.17! m-im-a.msak-a/s* ca yoga+j?n-a.h !k-avya+ala.mk-ara+vedina.h ! vaidik-as* t-antrik-a/s* ca*-asan !pur-a.na+j?n-a/s* ca bh-uri/sa.h !!2044.18! ittha.m* sabh-ay-a.m* te sarve !sametya puru.s-a.h striya.h ! ni.sa.n.n-a/s* ca sthit-a.h ke+cid* !-asann* ud+gr-iva+d.r.s.taya.h !!2044.19! sado+madhya+mah-a+p-i.the !ni.sas-ada hari.h svayam ! eka+agra+d.r.s.ty-a sarve *api !tam eva*aik.santa bh-u+pate !!2044.20! pr-ity-a sam-ik.sam-a.ne.su !munayas* te.su ke+cana ! g.rha+stha+-ady-a/s* ca kati+cit !kati+cid* yo.sito* *api ca !!2044.21! n-ar-aya.na+munes* tasya !k.rpay-a*eva sahasra/sa.h ! lebhire tasya dh-am-ani !sadya* eva sam-adhin-a !!2044.22! te pum-a.msa/s* ca yo.s-a/s* ca !nir+nime.sa+vilocan-a.h ! babh-uvur* ni/s+cal-as* tatra !k-a.s.tha+p-a.s-a.na+m-urtivat !!2044.23! ye ni.sa.n.n-a* ni.sa.n.n-as* te !sthit-as* te stambhavat sthit-a.h ! bhakt-as* tad-an-i.m* tatra*-asan !svar.na+campaka+roci.sa.h !!2044.24! bahi.h+stabdha+d.r/sa.h ke+cid* !anta.h+paryasta+d.r.s.taya.h ! -asan sam-adhi+ni.s.th-as* te !sva+-atma+l-ina+asu+v.rttaya.h !!2044.25! t-an vilokya jan-a.h sarve !vismaya.m* pratipedire ! hare.h prat-apa* eva*ayam !ity* abudhyanta tad+vida.h !!2044.26! ke+cit tu paur-a* vipra+-adya.h !/s-astra+j?n-a* apy* a+sad+dhiya.h ! sam-adhim -id.r/sa.m* d.r.s.tv-a !kuhaka.m* menire hi tam !!2044.27! sva+mata+khy-apana+artha.m* hi !chadma+j-a.dyam ime /srit-a.h ! iti bruvanta.h ke+cit tu !tat+par-ik.s-am akurvata !!2044.28! aik.santa ke+cin* n-a.d-i+j?n-as* !te.s-a.m* n-a.d-i.h kara+-adi.su ! ke+cij* jvalanta.m* nidadhur* !vahni.m* te.s-a.m* pada+-adi.su !!2044.29! pa/syantas* te muhur* n-a.d-ir* !a+d.r.s.tv-a*eva cikitsak-a.h ! a+k.subdhatva.m* ca*analena !v-ik.sya*-asan bh.r/sa+vismit-a.h !!2044.30! ke+cic* churikay-a du.s.t-as* !te.s-am a;nga+vid-ara.nam ! k.rtv-a*apy* a+k.subdhat-a.m* d.r.s.tv-a !trast-a.h pr-apu.h su+vismayam !!2044.31! bh-it-a.h sva+karma.nas* te *atha !pa/syanta/s* ca paras+param ! apar-adhinam -atm-ana.m* !vidur* yoga+-i/svara.m* ca tam !!2044.32! n-ar-aya.na+muni.m* pra.s.tu.m* !sva+abhipr-aya.m* tata/s* ca te ! prairaya.ms* tat+pura.h+sa.mstha.m* !naththu+bha.t.ta.m* dvi+ja.m* dvi+j-a.h !!2044.33! so* *api tad+bh-avam -aj?n-aya !natv-a n-ar-aya.na.m* prabhum ! -uce baddha+a?njali+pu.ta.h !kurvan ni.h+sa.m/say-an dvi+j-an !!2044.34! bhagavan /s-astra+vett-ara.h !p.rcchanty* ete dvi+j-ataya.h ! -akasmika+sam-adhi+-ik.s-a+ !+bh.r/sa+vismita+m-anas-a.h !!2044.35! santi bh-um-av* atra hare !veda+anta+upani.sad+ga.n-an ! /s.r.nvanta.h praty+aha.m* te.s-a.m* !kurvanto* manan-ani ca !!2044.36! a.s.ta+a;nga.m* s-adhayanty* eva !ke+cid* yoga.m* tath-a*ani/sam ! te.su te.su na ca*eko* *api !sam-adhi.m* pr-apta* -ik.syate !!2044.37! na ca t-ad.rk /sr-uyate c-a !kva+cid* gr-ama+pura+antare ! puru.so* v-a*api n-ar-i v-a !k.rta+abhy-aso* *apy* an+ekadh-a !!2044.38! atra tv* ete hi bahavo* !h-ina+j-ati+bhav-a* api ! sam-adhi+ni.s.th-a.m* param-a.m* !pr-apt-a* -ik.syantae* -i/svara !!2044.39! an+abhyasta+a.s.ta+a;nga+yoga+ !+veda+anta+/srava.na+-adaya.h ! apy* ete dar/san-ad* eva !tava pr-apu.h par-a.m* sthitim !!2044.40! sam-adhau ki.m* nu pa/syanti !nar-a* ete ca yo.sita.h ! asm-aka.m* mahad* -a/scarya.m* !vartate *atra tato* vada !!2044.41! su+vrata* uv-aca: iti tad+v-akyam -akar.nya !prahasya bhagav-a.ms* tad-a ! sa.mdigdha+citt-a.ms* t-an -uce !paur-an vipr-an k.rp-a+nidhi.h !!2044.42! k.rtv-a*et-an j-agrato* y-uya.m* !sarv-an p.rcchata bho* dvi+j-a.h ! tae* eva yu.sm-an vak.syanti !sam-adhau sva+sam-ik.sitam !!2044.43! ity* uktavanta.m* ta.m* pr-ahu.h !/s-astri.nas* te jagad+gurum ! na*et-an bodhayitu.m* /sakt-a* !m.rta+pr-ay-an vaya.m* vibho !!2044.44! asm-abhir* du.s.ta+bh-avatv-ad* !vahni+/sastra+-adibhir* dhruvam ! p-i.dit-a* api na*eva*ete !j-agrati*ity* adbhuta.m* mahat !!2044.45! tvam eva*et-a.ms* tata.h sarv-an !kuru j-agarit-an prabho ! tato* vaya.m* t-an prak.sy-ama.h !sam-adhau yat sam-ik.sitam !!2044.46! tato* n-ar-aya.na+munis* !t-an aik.sata sam+antata.h ! t-avad* utth-aya te sarve !ta.m* pra.namya*avatasthire !!2044.47! vyutthit-a.ms* t-an ap.rccha.ms* te !sa+-a/scarya.m* /s-asri.no* dvi+j-a.h ! y-uya.m* pa/syatha ki.m* bhakt-a.h !sam-adhau br-uta tat tu na.h !!2044.48! sam-adhau v-ik.sito* yas* tu !tasya*eva sv-amino* *atha te ! -aj?n-a.m* g.rh-itv-a vipr-a.ms* t-an !-ucu.h sarve p.rthak p.rthak !!2044.49! ke+cid* -ahu/s* cid+-ak-a/se !pr-ak.rt-at tamasa.h pare ! r-adh-a+lak.sm-i+yuta.h sa+ak.s-ad* !d.r.s.to* brahma+pure hy* ayam !!2044.50! ayuta+arka+maha.h+pu?nje !/sveta+dv-ipe *amum -i/svaram ! yukta.m* muktair* nir+anna+-akhyair* !v-asudevam acak.smahi !!2044.51! ity* -ucu.h ke+cana jan-a.h !ke+cit t-a.m/s* ca*evam -ucire ! an+eka+bh-uti+sa.mju.s.te !go+loke r-adhik-a+-i/svara.h !!2044.52! k.r.s.na+m-urtir* as-av* eva !r-asa+ma.n.dala+bh-u.sa.nam ! n-ar-aya.na+munir* d.r.s.to* !go+pa+go+p-i+ni.sevita.h !!2044.53! ke+cid* -ucur* mah-a+lak.smy-a !vi.svak+sena+-adibhi.h saha ! mah-a+vaiku.n.tha+loke *aya.m* !d.r.s.to* *asm-abhir* hari.h svayam !!2044.54! ke+cid* -ahur* vaya.m* tv* ena.m* !sa+lak.sm-ikam acak.smahi ! vi.s.nu.m* vaiku.n.tha+loke vai !sevita.m* p-ar.sada+uttamai.h !!2044.55! k.s-ira+abdhau /se.sa+parya;nke !/sr-i+sevita+pada+ambu+jam ! yoga+sv-aminam eva*enam !adr-ak.sma*ity* -ucire *a+pare !!2044.56! nara+n-ar-aya.na.m* hy* ena.m* !vaya.m* tu badar-i+vane ! acak.smahi tapasyantam !ity* -ucu.h ke+cana dvi+j-an !!2044.57! hira.nya+var.na.m* puru.sa.m* !vaya.m* tu ravi+ma.n.dale ! n-ar-aya.na+muni.m* hy* enam !apa/sy-ama mah-a+dyutim !!2044.58! ity* -ucire ke+api vipr-an !ke+cit pr-ahur* vaya.m* tv* amum ! adr-ak.sma yaj?na+puru.sa.m* !d-ipyam-ane *agni+ma.n.dale !!2044.59! eva.m* ye ye ya.m* yam -apur* !loka.m* te te tad+-a/srayam ! ai/svarya.m* vaibhava.m* ca*api !pr-ahus* tebhya.h sa+vistaram !!2044.60! tad-a te /s-astra+vett-aras* !tath-a paur-a.nika+-adaya.h ! yath-a+/s-astra.m* vacas* te.s-a.m* !/srutv-a*-apur* vismaya.m* param !!2044.61! te* *a+d.r.s.ta+a+/sruta+/s-astr-a.n-a.m* !b-al-an-a.m* yo.sit-am api ! yath-avat tad+vaca.h /srutv-a !cintay-am -asur* -atmani !!2044.62! an+adh-ita+pur-a.na+-ady-a* !ete pr-ahur* yath-a+tatham ! tasm-at sam-adhir* ete.s-a.m* !satya* eva na sa.m/saya.h !!2044.63! aho -id.rk sam-adhir* vai !sadyo* yad+dar/san-ad* bhavet ! tasm-ad* anya.h prabhu.h ko+api !na*asty* eva*iti su+ni/scitam !!2044.64! yae* ete.s-am an+-ay-as-an* !n-a.d-i.h pr-a.n-a.m/s* ca kar.sati ! sa* ced* a+khila+lokasya !kar.set tan* na*iti ko* vadet !!2044.65! ayam eva tata.h sa+ak.s-ad* !-i/svaro* na*atra sa.m/saya.h ! asya*-a/sraye.na kaly-a.na.m* !bhaved* eva na ca*anyata.h !!2044.66! iti ni/scitya te sarve !ta.m* pra.namya mah-a+prabhum ! tad+-a/sraya.m* cik-ir.santa.h !sv-ani karm-a.ni sasmaru.h !!2044.67! jan-an-a.m* va?ncana+artha.m* hi !yad* yat karma pur-a+k.rtam ! svena*eva dambha+bhakty+-adi !tat tat sm.rtv-a*anutepire !!2044.68! dharma+-abh-asena p-ap-ani !y-ani y-any* abhavan svata.h ! t-ani t-ani ca sa.msm.rtya !babh-uvu.h sa+a/sru+locan-a.h !!2044.69! k-ama+krodha+mada+-ir.sy-abhir* !yad* yat p-apa.m* ca lobhata.h ! k.rta.m* tat tac* ca sa.msm.rtya !m-urchit-a* iva te *abhavan !!2044.70! ittham aty+anut-apa+agni+ !+dahyam-ana+agha+sa?ncay-a.h ! hari+dar/sana+m-ah-atmy-ad* !babh-uvu.h /suddha+cetasa.h !!2044.71! -i/svara.m* ta.m* ca vij?n-aya !tasmin sv-iya.m* mana.h svata.h ! te na /sakt-a* dh-arayitu.m* !tam eva /sara.na.m* yayu.h !!2044.72! sa+a.s.ta+a;nga.m* ta.m* pra.namya*atha !baddha+a?njali+pu.t-a* dvi+j-a.h ! -ucus* tava smo* bho sv-amin !p-ahi no* ghora+sa.ms.rte.h !!2044.73! ity* uktv-a te tam -anarcur* !n-utna+v-aso+vibh-u.sa.nai.h ! candana+a+k.sata+pu.spa+srag+ !+dh-upa+d-ipa+-adibhir* dvi+j-a.h !!2044.74! n-ir-ajana.m* vidadhato* !ghana+s-are.na tasya ca ! t-alik-a* v-adayanta/s* ca !jagur* ittha.m* tae* uccakai.h !!2044.75! jaya deva (2) jaya ma;ngala+m-urte (2) ! n-ar-aya.na puru.sa+uttama (2) ! k.rta+nija+sukha+p-urte ! (dhruva+padam) ! pr-ak.rta+tamasa.h p-are mahasi pratham-ane (2) ! /sr-i+r-adh-a+sahitas* tva.m* (2) brahma+pure *a+m-ane ! /sveta+dv-ipae* ud-are *ayuta+ravi+ruci+yuktair* (2) a+m.rte dh-amani n-uto* (2) nivasasi sita+muktai.h ! (dhruva+padam) !!2044.76! vaiku.n.the *api ram-ay-a* rucaye *ati+vi/s-ale (2) ! racite svena ca vi.s.nur* (2) vasasi tvam a+k-ale ! c-aturm-asyae* ud-are m.rdutara+tanu+/se.se (2) ! k.s-ira+abdh-av* api lak.smy-a (2) sevita+pac+che.se ! {dhruva+padam} !!2044.77! tva.m* ca hira.nmaya+r-upo* ravi+ma.n.dala+vart-i (2) ! n-an-a+yaj?na+patis* tva.m* (2) jvalana+traya+vart-i ! nara+n-ar-aya.na+r-upo* badar-i+vana+dh-am-a (2) ! sukhayasi tapas-a lok-an (2) agha+caya+hara+n-am-a ! {dhruva+padam} !!2044.78!! go+loka+adhi+patis* tva.m* k.r.s.na.h kali+hart-a (2) ! r-adh-a+sa;nga+vih-ar-i (2) mural-i+rava+kart-a ! vaiku.n.the mahati tva.m* harir* asi sukha+d-at-a (2) ! ramay-a ca*api mahaty-a (2) sahito* *a+khila+p-at-a ! (dhruva+padam) !!2044.79! yoga+-i/svara sa+kala+-atm-a /srita+jana+bhaya+h-ar-i (2) ! tvam asi pr-a.na+bh.rt-a.m* vai (2) ni.h+/sreyasa+k-ar-i ! tava cara.na+ambu+jam eka.m* /sara.na.m* na.h satya.m* (2) ! mocaya m-ayika+bandh-at (2) d-uraya daurmatyam ! (dhruva+padam) !!2044.80! k.rtv-a n-ir-ajana.m* sarve !mantra+pu.spa+a?njali.m* dadu.h ! pra.namya pr-arthay-am -asu.h !p-ahy* asm-an sa.ms.rter* iti !!2044.81! atha prasanno* bhagav-a.ms* !t-an -a/sv-asya sat-a.m+pati.h ! a+bhaya.m* pradadau tebhyas* !te ca*-asan sva+stha+cetasa.h !!2044.82! te *atha*-aj?nay-a bhagavatas* !tatra*upavivi/sur* dvi+j-a.h ! prasann-a* nijam -atm-ana.m* !dhanyam eva ca menire !!2044.83! t-an -aha ca harir* y-uyam !adya+prabh.rti bho dvi+j-a.h ! sarve mad-iy-a* bhavatha !tr-asa.h k-aryo* na sa.ms.rte.h !!2044.84! daiva.m* pitrya.m* ca dharma.m* sva.m* !kurvanta.h k.r.s.nam -adar-at ! d.r.dha+bhakty-a sad-a*up-adhvam !ante tad+dh-ama lapsyatha !!2044.85! su+vrata* uv-aca: evam ukt-a* bhagavat-a !te dvi+j-a.h /s-astra+vedina.h ! tam eva k.r.s.na.m* j-ananto* !vinayena*idam abruvan !!2044.86! br-ahma.n-a* -ucu.h: n-ar-aya.na hare sv-amin !mumuk.su+parama+-a/sraya ! n.r+deha+labdhi+s-aphalyam !adya*eva vayam -apnuma.h !!2044.87! vedai.h /s-astrai.h pur-a.nai/s* ca !ya* -i/svara* iti*-iryate ! sa* eva tvam asi*ity* adya !j-ato* *asmad* *dh.rdi ni/scaya.h !!2044.88! k.rta+k.rty-a* vaya.m* j-at-a* !vimukt-a.h karma+p-a/sata.h ! /s-astr-a.ny* avidma sarv-a.ni !tvat+par-a.ni*iti ca*adhun-a !!2044.89! /sveta+dv-ipe ca vaiku.n.the !go+loke brahma+pattane ! mah-a+vaiku.n.tha+loke ca !badary-a.m* k.s-ira+s-agare !!2044.90! ma.n.dale v-iti+hotrasya !bh-as+karasya ca ma.n.dale ! bhinna.m* bhinna.m* pur-a*avidma !vayam -i/svaram -i/svara !!2044.91! satyo* *asau na*eva satyo* *as-av* !iti v-ado* *api bh-uri/sa.h ! vidvadbhi.h puru.sai.h s-aka.m* !k.rto* *asm-abhi/s* ca tat+k.rte !!2044.92! adhun-a tu vaya.m* sv-amin !sarva+k-ara.na+k-ara.nam ! sam-adhi+ni.s.tha+vacanair* !vidma tv-am ekam eva hi !!2044.93! sv-ami+n-ar-aya.na vibho !kari.sy-amo* vaya.m* sad-a ! tava*eva k.r.s.na+sa.mj?nasya !bhakti.m* nava+vidh-am api !!2044.94! daiva.m* pitrya.m* ca yat karma*, !,*anu.s.theya.m* bhavat-a*uditam ! p.rcch-amo* *atra tu ki.m+cit tv-a.m* !/srotum arhasi tat prabho !!2044.95! tvad+-a/srit-an-am asm-aka.m* !k.rta+arthatv-ad* ata.h param ! daivena v-a*api pitrye.na !ki.m+nu sy-at karma.n-a phalam !!2044.96! tasm-ad* vih-atum icch-ama.h !karma+kle/sa.m* vaya.m* vibho ! svarga+-ades* tuccha+lokasya !na*asty* eva*icch-a*asmad+antare !!2044.97! tad* yukta.m* v-a na yukta.m* v-a !p.rcch-amas* tv-am iti prabho ! yath-avad* uttara.m* tasya !vaktum arhaty* ato* bhav-an !!2044.98! su+vrata* uv-aca: vidvadbhir* br-ahma.nair* ittha.m* !p.r.s.to* n-ar-aya.no* n.r+pa ! suprasanna.h pra/sa.msa.ms* t-an !prov-aca /slak.s.nay-a gir-a !!2044.99! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: y-uya.m* dhany-a.h stha bho vipr-a.h !/sruta.m* hi saphal-i+k.rtam ! pu.ms-a.m* bhakti+vih-in-an-a.m* !ki.m* phala.m* /s-astra+pe.takai.h !!2044.100! /s-astrair* yad* veditavya.m* tad* !bhavadbhir* vidita.m* kila ! pr-aptavyam api yat ki.m+cit !tat pr-apta.m* hi*ity* avaita ca !!2044.101! bhavadbhir* ya.h sva+dharmasya !vaidikasya*api v-a.dav-a.h ! ty-aga.h prokta.h sa* tu mate !vidyate na*eva na.h kila !!2044.102! y-avad* deha+sm.rtir* n-.r.n-a.m* !bhavet t-avad* a+tandritai.h ! sva+sva+dharma.h p-alan-iya.h !sarvair* var.na+-a/srama+ucita.h !!2044.103! mac+chrito* na*eva karm-a.ni !buddhi+p-urva.m* tyajet su+dh-i.h ! t-any* eva*ena.m* prah-asyanti !sam-adhi+viva/sa.m* yata.h !!2044.104! muktair* api na hey-ani !dharma+karm-a.ni sarvath-a ! kuto* mumuk.subhis* tarhi !t-ani hey-ani m-u.dhavat !!2044.105! ye tu m-ah-atmyam -alambya !bhakter* j?n-anasya v-a dhiy-a ! dharma.m* tyajanti te n-una.m* !tato* bhra.s.t-a.h patanty* adha.h !!2044.106! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmy-at !skanda+ukt-ad* asya vistara.h ! bhavadbhir* avagantavyo* !dhiy-a*an+-akulay-a*a+khila.h !!2044.107! su+vrata* uv-aca: ity* ukt-as* te dvi+j-as* tena !tath-a*ity* -ucu.h pra.nmya tam ! eva.m* bhagavat-a tatra !prat-apa.h svasya dar/sita.h !!2044.108! praty+aha.m* sa* sabh-a+sa.mstho* !jan-an sad+dharmam -adi/sat ! y-utha/so* *anu+dina.m* lok-as* !tasya ca*-a/srayam -acaran !!2044.109! -anandayan bhakta+jan-an !dharma.m* bhakti.m* ca po.sayan ! tatra*uv-asa har-i* r-ajan !prabodhany-+utsava+avadhi !!2044.110! sa.mto.sya sarv-an pura+bhakta+sa;ngh-a.ms* ! tatra prati.s.th-apya ca dharma+set-un ! dharma+a;nga+jo* gurjara+r-aja+dh-any-a.h ! sa* niryayau /sr-i+nagar-an* nara+indra !!2044.111! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne /sr-i+nagare bhagavad+ati+prat-apa+dar/san-ac* *ch-astra+vid+vipra+k.rta+bhagavad+-a/sraya+nir-upa.na+n-am-a catu/s+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tata.h sa* bhagav-an -ay-aj* !jaya+talpa+abhidha.m* puram ! n-an-a+taru+ga.na+-ak-ir.na.m* !jala+-a/saya+mano+ramam !!2045.1! pratyudgato* bhakta+janair* !-a/s-a+jij+jivana+-adibhi.h ! tatratyair* ati+har.se.na !pr-apa tac* ca nara+adhipa !!2045.2! upa+ka.n.the ta.d-agasya !tatra nyagrodha+ma.n.dite ! -av-asam akarot svasya !saha muny+-adibhir* hari.h !!2045.3! deva+r-ama+day-a+r-am-av* !-a/s-a+r-ama+dvaya.m* tath-a ! may-a+r-ama+ugra+candra+-ady-as* !tam asevanta v-a.dav-a.h !!2045.4! -a/s-a+jit k-aku+jid* ga;ng-a+ !+d-aso* j-ivana+/sa.m+karau ! mano+haro* r-aja+jic* ca*ity* !-ady-a* vai/sy-a/s* ca bh-avuk-a.h !!2045.5! ralla+y-at-a tath-a rak.s-a !r-am-a* javaray-a+-adaya.h ! yo.s-a/s* ca sa+-adara.m* tasya !paricary-am akurvata !!2045.6! -atithya.m* vidadhu.h samyag* !bhakt-a/s* ca*asya ca p-ujanam ! uv-asa sa* sukha.m* tatra !sukhayan nija+sa.m/srit-an !!2045.7! sa.mbh-are.na*eva mahat-a !tatra /saiva.m* ca vai.s.navam ! yaj?na.m* n-ar-aya.na+muni/s* !cak-ara sa* p.rthak p.rthak !!2045.8! tayor* utsavayo.h k-arye !n-aciketa.m* cak-ara sa.h ! mukhyam -a/s-a+jita.m* ca*api !j-ivana.m* ca jana+-i/svara.h !!2045.9! a+/sl-ila+gr-ama+vasati.m* !bhakta.m* ve.n-i+bhaya+abhidham ! vai/sya+varya.m* ca te sarve !sevay-a*ato.sayan harim !!2045.10! vidu.so* br-ahma.n-a.ms* tatra !sabh-a.m* k.rtv-a pup-uja ca ! te.s-am eva hi san+m-ana.m* !k-aray-am -asa sarvata.h !!2045.11! sahasra/so* dvi+j-an samyag* !bhojayitv-a*i.s.ta+bhojanai.h ! dak.si.n-abhi/s* ca vastrai/s* ca !to.say-am -asa t-an prabhu.h !!2045.12! pu.spamayy-a.m* v-a.tik-ay-a.m* !nyagrodhe *atha*ativist.rte ! nibaddh-ay-a.m* su+dol-ay-a.m* !bhakt-as* ta.m* ca nya.s-adayan !!2045.13! munaya/s* ca jan-a.h sarve* !c-aturvar.ny-as* tam -i/svaram ! v.rttv-a*abhito* ni.sedu/s* ca !yo.sito* *api sahasra/sa.h !!2045.14! tatra bhakt-a.h pup-ujus* ta.m* !c-aru+kesara+candanai.h ! ku;nkuma+aguru+kast-ur-i+ !+ghanas-ara+-adi+mi/sritai.h !!2045.15! a+kha.n.dair* a+k.satai.h /svetai.h !pu.spair* bahu+vidhais* tath-a ! pu.spa+gucchai.h svar.na+var.nair* !avata.msai/s* ca /sekharai.h !!2045.16! vastrair* bahu+vidhai.h s-uk.smair* !m.rdu+spar/sair* mah-a+dhanai.h ! hema+ratna+-ady+ala.mk-arair* !mukt-a+h-arair* mano+harai.h !!2045.17! upah-arair* bahu+vidhai.h svar.na+ !+mudr-a+-adibhis* tath-a ! abhyarcya*-ar-atrika.m* k.rtv-a !bhakty-a te ta.m* vavandire !!2045.18! etasminn* antare ka/s+cit !k.sudra+/sakter* up-asaka.h ! tatra vipra.h k-icaka+-akhya.h !sam-ay-ad* bh-uma+sa.msadi !!2045.19! sur-a+mada+-agh-ur.nam-ana+ !+nayanair* yati+var.nibhi.h ! yukto* maunai.h siddha+ve.sai/s* !caturbhi.h sva+purask.rtai.h !!2045.20! caturbhi.h sevakair* yukta.h !sind-ura+tilaka+a;nkitai.h ! k-ar.s.n-ayasa.m* ca valaya.m* !dadhad* b-ahau ca mantritam !!2045.21! str-i+/so.na+pa.ta+kha.n.dena !baddha+u.s.n-i.sa+asi+putrika.h ! mukha+niryan+madya+gandhi+ !+v-ayu+d-u.sita+saj+jana.h !!2045.22! kula+str-i+pu.spa+sa.mmi/sra+ !+k-a/sm-ira+k.rta+candraka.h ! /sravo+nihita+k-arp-asa.h !k.rta+j-iraka+carva.na.h !!2045.23! m-arj-ara+asthi+cit-a+bhasma+ !+catur+m-arga+rajo+malai.h ! loha+m-a.sa-adibhir* yukt-a.m* !ka.n.the po.talik-a.m* dadhat !!2045.24! sa+taila+sa.myata+kaca+ !+/sy-ama+-ur.n-a+s-utra+bandhana.h ! dadhal* locanayo.h pa+ante !han-umat+taila+kajjalam !!2045.25! dadhat sind-ura+tilaka.m* !k-urce /s.r;ng-a.taka+-ak.rti ! sa+mantra+m-a.sa+mu.s.ti/s* ca !dur+gandhi+vasano* *a+/suci.h !!2045.26! sa+taila+sind-ura+rasa+, !,+-alipta.m* lauha+tri+/s-ulakam ! bibhrat ka.ty-a.m* sa+para/su.m* !dur+mantrita+mala+a;nkitam !!2045.27! bh-urje *a.s.ta+gandha+likhita.m* !k-al-i+yantra.m* sa+mantrakam ! kau/seya+pe/sy-a.m* ca dadhat !sur-a+aktair* a+k.satai.h saha !!2045.28! vy-atta+bh-i.sa.na+rakta+ak.sa.h !siddha.m+manyo* *ati+darpav-an ! dandahyam-ana+sarva+a;nga.h !krodha+matsara+vahnin-a !!2045.29! /s-akta+m-arga+mah-a+vighna.m* !jetu.m* n-ar-aya.na.m* munim ! tatra*-agatya sabh-a+madhye !ni.sas-ada*a+k.rta+-anati.h !!2045.30! tiryag+d.r.s.ty-a sada.h+sa.msth-an !pa/syann* eva mah-a+mun-in ! sa+-a/sa;nka+m-anaso* *apa/syad* !bhagavanta.m* puna.h puna.h !!2045.31! p-apma+sa.mbh-a.sa.ne do.sa.m* !j-ananto* bhagavaj+jan-a.h ! na*abh-a.santa tad-a ke+api !tena s-aka.m* sabh-a+sada.h !!2045.32! /si.sy-as* tasya tad-a procur* !aho vy-apta.h kalir* bhuvi ! na*-adriyante yata.h siddh-an !s-adhavo* *api*-id.r/s-an iha !!2045.33! atha v-a sad+guru+k.rp-a.m* !vin-a ca brahma+dar/sanam ! kuta.h sy-at s-adhut-a loke !nir+m-ul-a pr-a.nin-am iha !!2045.34! aho gurur* aho bh-agyam !asm-aka.m* dhara.n-i+tale ! ye.s-a.m* bhukti/s* ca mukti/s* ca !su+pr-ap-a nityam a?njas-a !!2045.35! iti te.s-a.m* vaca.h /srutv-a !t-ad.rg* du.s.ta+pravartitam ! a+dharmam ucchedayitu.m* !j-ata.h pr-aha harir* hasan !!2045.36! ke y-uya.m* kuta* -ay-at-a.h !ki.m* prayojanam atra va.h ! up-adhve devat-a.m* k-a.m* ca !/s-astra.m* ki.m* ca*asti va.h priyam !!2045.37! etac* *chrtv-a harer* v-akya.m* !k-icako* nija+cetasi ! vyacintayat k.sa.na.m* tatra !taj+jaya+utsuka+m-anasa.h !!2045.38! enam eva*-i/svara.m* pr-ahur* !aho manda+dhiyo* jan-a.h ! yo* *ati+prasiddha.m* loke.su !m-am apy* e.sa* na vetti vai !!2045.39! b-al-a* api jan-a* loke !vidur* m-am ati+bh-asuram ! tam apy* e.sa* na j-an-ati !tan* na*asau yogav-an api !!2045.40! adya*eva*ena.m* vije.sy-ami !gatam -i/sa+bhaya.m* mama ! carma+mu.n.d-a+pras-adena !b.rhat+kaula+-agamena ca !!2045.41! iti sa.mcitya /si.sy-an sv-an !vaktu.m* sa* prairayad* d.r/s-a ! sva+n-ama+-adi tatas* te ca !procur* h.r.s.t-a* jagat+patim !!2045.42! k-icaka+/si.sy-a* -ucu.h: mah-a+d-ik.s-a+mah-a+p-ana+ !+gurava.h kula+yogina.h ! ete santi mah-a+siddh-a* !brahmi.s.th-a* yati+var.nina.h !!2045.43! na*ete kena+api bh-a.sante !div-a sadasi maunina.h ! ni/si sa+ak.s-an* mah-a+/sakty-a !vadanti ramayanti t-am !!2045.44! vaya.m* ca siddha+puru.s-a.h !kaula+-agama+vi/s-arad-a.h ! asm-aka.m* ca nara+indr-a.n-a.m* !guru+r-a.d* e.sa* k-icaka.h !!2045.45! -urdhva+-amn-aya+eka+tara.ne.h !sahasra+bhagina.h prabho.h ! prati+y-ama+piba+agra+.nyo* !guro.h /si.sya/s* catu.h+piba.h !!2045.46! pras-ad-ad* asya bahavo* !r-aj-ano* brahma+dar/sanam ! pr-apu.h sadyo* mah-a+-ananda.m* !sarvatra sama+d.r.s.tit-am !!2045.47! na*etat tulya.h ko+api loke !siddha+indra* iha ni/scitam ! ma+k-ara+pa?ncaka+-ac-arya.h !kaula+vit+kula+p-avana.h !!2045.48! ena.m* vidanti sarve *api !bhuvi bh-as+kara+roci.sam ! khy-atas* tvam -i/svaratvena !na vetsi*ity* adbhuta.m* mahat !!2045.49! up-asmahe vaya.m* sa+ak.s-ad* !dev-i.m* tri+pura+sundar-im ! kaula+-agama.h pram-a.na.m* na.h !sarva+/s-astra+/siro+ma.ni.h !!2045.50! yog-i cen* na*eva bhog-i sy-ad* !bhog-i cen* na*eva yoga+vit ! yoga+bhoga+-atmaka.m* kaula.m* !tasm-at sarva+adhika.m* matam !!2045.51! /saiva+vai.s.nava+bauddha+-adi+ !+dar/san-any* api bhaktita.h ! bhajante m-anav-a* nitya.m* !v.rth-a+-ay-asa+phal-ani hi !!2045.52! mah-a+p-apa+va/s-an* n-.r.n-a.m* !te.su v-a?nch-a*abhij-ayate ! te.s-a.m* hi sad+gatir* na*asti !vin-a kaula+ni.seva.nam !!2045.53! su+vrata* uv-aca: iti te.s-a.m* vaca.h /srutv-a !bhagav-a.ms* tan+mata+antaka.h ! papraccha te.s-a.m* siddha+anta.m* !jij?n-asur* iva yukti+vit !!2045.54! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: a+p-urv-a*iya.m* /srut-a v-a.n-i !bhavat-a.m* bho catu.h+pib-a.h ! siddha+anta.m* br-uta yu.sm-aka.m* !sa+pram-a.na.m* ca tat+phalam !!2045.55! k-icaka+/si.sy-a* -ucu.h: asm-abhir* loka+mukhata.h !/s-akta+dvi.t vidita.h pur-a ! vij?n-ato* *asy* adya tu tva.m* vai !jij?n-asur* iti ni/scitam !!2045.56! tvay-a yat p.rcchyate tat tu !rahasya.m* jana+sa.msadi ! vaktavya.m* katham asm-abhir* !v-acya+a+v-acya+vi/s-aradai.h !!2045.57! uttara.m* yadi na*ucyeta !tarhy* ete hi tvad+-a/srit-a.h ! m-urkh-an asm-an vij-an-iyur* !guro/s* ca*alpa+j?nat-a bhavet !!2045.58! ete ca siddha+puru.s-a* !nir+vikalpa+sam-adhaya.h ! a+j?n-a* bhaveyu.h sarva+j?n-a* !mah-a+p-ana+guru+uttam-a.h !!2045.59! ato* yath-avat siddha+anta.m* !br-umas* te kaula+sa.mmatam ! sada.h+sth-an-am api bhavet !tatra /sraddh-a tava*iva yat !!2045.60! /s-astra+v-akya.m* vin-a na*eva !/s-astra+j?nasya bhavet tava ! ni/scayo* *ato* *atra kathyante !kaula+sth-a.h /sa.m+kara+uktaya.h !!2045.61! brahma+j?n-ana.m* vin-a na*eva !mukti.h sy-at pr-a.nin-a.m* kila ! -urdhva+-amn-ay-at tatas* tasya !j?n-atavya.h sa+kalo* vidhi.h !!2045.62! -urdhva+-amn-aya+prave/sa/s* ca !par-a+pras-ada+cintanam ! mah-a+.so.dh-a+parij?n-ana.m* !na*alpasya tapasa.h phalam !!2045.63! peya.m* madya.m* pala.m* kh-adya.m* !sam-alokya priy-a+mukham ! ity* eva*-acara.na.m* j-apya.m* !par-a+pr-apya.m* para.m* padam !!2045.64! -ananda.m* brahma.no* r-upa.m* !tac* ca dehe vyavasthitam ! tasya*abhivya?njaka.m* madya.m* !yogibhis* tena p-iyate !!2045.65! br-ahma.nais* tat sad-a peya.m* !k.satriyais* tu ra.na+-agame ! vai/syair* dhana+prayoge ca !/s-udrai/s* ca*antya+i.s.ti+karma.ni !!2045.66! dev-an pit-.rn samabhyarcya !dev-i+/s-astra+ukta+vartman-a ! guru.m* smaran piban madya.m* !kh-adan m-a.msa.m* na do.sa+bh-ak !!2045.67! devat-abhya.h pit.rbhya/s* ca !madhu+v-at-a .rt-ayate ! sv-adi.s.thay-a madi.s.thay-a !k.sira.m* sarpir+madhu+udakam !!2045.68! sadyo* d-ik.sayati*ity* -ady-a.h !pram-a.na.m* /srutaya.h kule ! nivedya devat-abhyo* hi !madya+m-a.msa+a/sana.m* /subham !!2045.69! patra+pu.spa+a;nkura+phala+ !+m-ula+valkala+dh-anya+jam ! rasa+v.rk.sa+lat-a+j-ata.m* !madya.m* da/sa+vidha.m* sm.rtam !!2045.70! p-anasa.m* dr-ak.sa+m-adhuka.m* !kh-arj-ura.m* t-alam aik.savam ! madhu+uttha.m* sairabha+ari.s.ta.m* !maireya.m* n-alikera+jam !!2045.71! mady-any* ek-a+da/sa*et-ani !bhukti+mukti+kar-a.ni hi ! dv-a+da/sa.m* tu sur-a+madya.m* !sarve.s-am uttama.m* matam !!2045.72! madya.m* m-a.msa.m* ca matsya.m* ca !mudr-a maithunam eva ca ! ma+k-ara+pa?ncaka.m* devi !devat-a+pr-iti+k-arakam !!2045.73! go+nara+ibha+a/sva+mahi.sa+ !+var-aha+aja+m.rga+udbhavam ! mah-a+m-a.msa+a.s.taka.m* prokta.m* !devat-a+pr-iti+k-arakam !!2045.74! kula+a+kula+a.s.taka.m* v-a*api !nimantrya*-ah-uya pu.spi.n-im ! abhy+a;ngena vi/suddha+a;ng-im !-asane ca*upave/sayet !!2045.75! j-a;ngal-i carma+k-ar-i ca !m-ata;ng-i pu.skas-i tath-a ! /sva+pac-i kha.tak-i ca*eva !kaivart-i vi/sva+yo.sit-a !!2045.76! kula+a.s.takam iti proktam !a+kula+a.s.takam ucyate ! kambuk-i /sau.n.dik-i ca*api !/sastra+j-iv-i ca ra?njak-i !!2045.77! g-ayak-i rajak-i /silp-i !kosa.t-i ca tath-a*a.s.tak-i ! ukta+j-aty+a;ngan-a+a+bh-ave !c-aturvar.nya+a;ngan-a.m* yajet !!2045.78! anyo+anya+vadana.m* k.rtv-a !pibet tat tad+anuj?nay-a ! -a+gala+anta.m* piben* madya.m* !sa* mukto* na*atra sa.m/saya.h !!2045.79! p-itv-a p-itv-a puna.h p-itv-a !y-avat patati bh-u+tale ! utth-aya ca puna.h p-itv-a !punar+janma na vidyate !!2045.80! -anand-at t.rpyate dev-i !m-urcchay-a bhairava.h svayam ! vaman-at sarva+dev-a/s* ca !tasm-at tritayam -acaret !!2045.81! ucchi.s.ta.m* bhak.sayet str-i.n-a.m* !t-abhyo* na*eva prad-apayet ! yoni+p-uj-a.m* tata.h k.rtv-a !yath-a+i.s.ta.m* viharet pum-an !!2045.82! tad+-ar-u.dhe.su v-ire.su !k-arya+a+k-arya.m* na vidyate ! icch-a*eva /s-astra+sa.mpattir* !ity* -aj?n-a p-arame/svar-i !!2045.83! madya+kumbha+sahasrai/s* ca !m-a.msa+bh-ara+/satair* *api ! na tu.sy-ami vara+-arohe !bhaga+li;nga+a+m.rta.m* vin-a !!2045.84! bhagin-i.m* v-a sut-a.m* bh-ary-a.m* !yo* dady-at kula+yogine ! madhu+matt-aya deva+-i/si !tasya pu.nya.m* na ga.nyate !!2045.85! bhr-at.r+bh-ary-a.m* snu.s-a.m* v-a*api !janan-i.m* mada+manthar-am ! bhr-at.r+j-a.m* yauvana+unmatt-a.m* !vi+vastr-a.m* ca sv+ala.mk.rt-am !!2045.86! nivedya gurave natv-a !nir+vikalpa+dhiy-a svayam ! t-ala+v.rntena deva+-i/si !/srama+n-a/s-aya v-ijayet !!2045.87! tayos* tu s-amarasy-ad* !yad* dravya.m* pracyavate kul-at ! tad* g.rh-itv-a*ali+p-atre.na !sa+a;ng-a.m* sa+-avara.na+anvit-am !!2045.88! mah-a+k-ala+anvit-a.m* k-al-i.m* !ya.s.tv-a /se.sa.m* vara+-anane ! s-adhakebhyas* tu tad* dattv-a !/se.sa.m* peya.m* sa+mantrakam !!2045.89! eva.m* ya.h kurute v-iro* !guru+bhakto* d.r.dha+vrata.h ! nitye naimittike k-amye !so* *a+k.saya.m* mat+pada.m* vrajet !!2045.90! j-ivan+mukta.h sa* vicaret !sarva+ai/svarya+samanvita.h ! iha loke pare ca*eva !sarvatra na niv-aryate !!2045.91! su+vrata* uv-aca: iti dur+vacan-ani madya+p-an-a.m* ! sa* ni/samya prabhur* -apta+h-asa* -uce ! itare tu kara+dvaya+uparuddha+ ! +/sruti+yugm-a* n.r+pa na*eva /su/sruvur* vai !!2045.92! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne jaya+talpa+pura+k.sudra+/s-akta+mata+kha.n.dane p-urva+pak.satvena kaula+mata+nir-upa.na+n-am-a pa;nca+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: y-uya.m* hi madya+p-a* loke !dh-urt-a.h stha patita+adham-a.h ! a+pram-a.nam a+sac+ch-astra.m* !yu.sm-aka.m* mukhyam asti yat !!2046.1! kena+cin* madya+pena*eva !p-apa+granthe k.rte hi va.h ! sac+ch-astrasya bhramo* *asty* eva !tato* bhra.s.t-a* babh-uva hi !!2046.2! brahma+j?n-ana.m* sur-a+p-an-ad* !bhavet tarhi kuta.h /srama.h ! p-urvair* mahadbhir* munibhis* !tapasa.h kriyate v.rth-a !!2046.3! madya+p-an-a.m* kul-any* eva !/sva+paca+-ad-ini santi ca ! pr-apnuvanti katha.m* na*eva !mukti.m* t-ani pala+priy-a.h !!2046.4! bhr-amit-a.h kena y-uya.m* vai !katha.m* pr-apt-a.h stha dur+dhiyam ! eka+var.na.m* jagat kartu.m* !ki.m* v-a s.r.s.t-a.h svaya.m+bhuv-a !!2046.5! -ar.sa+grantha+sthit-a?n* /slok-an !madya+p-ana+ni.sedhak-an ! sa+pram-a.na+-atma+siddha+anta+ !+khy-atyai d-u.sayatha dhruvam !!2046.6! gau.d-i m-adhv-i ca pai.s.t-i ca !vij?ney-a tri+vidh-a sur-a ! yath-a*eva*ek-a tath-a sarv-a !na p-atavy-a dvi+ja+uttamai.h !!2046.7! sv-aya.mbhuvo* manur* iti !sur-a+p-ana.m* ni.sedhati ! vacana.m* y-aj?navalkyasya !/sr-uyat-a.m* ca tad+arthakam !!2046.8! a+j?n-an-at tu sur-a.m* p-itv-a !reto* vi.n+m-utram eva ca ! puna.h+sa.msk-aram arhanti !trayo* var.n-a* dvi+j-ataya.h !!2046.9! p-anasa.m* dr-ak.sa+m-adh-uka.m* !kh-arj-ura.m* t-alam aik.savam ! madhu+uttha.m* sairabha+ari.s.ta.m* !maireya.m* n-alikera+jam !!2046.10! sam-an-ani vij-an-iy-an* !mady-any* ek-a+da/sa*eva tu ! dv-a+da/sa.m* tu sur-a+madya.m* !sarve.s-am adhama.m* sm.rtam !!2046.11! eva.m* pulastyo* *api munir* !madya+p-ana.m* ni.sedhati ! tatra*adhama+pade p-a.tho* !yu.sm-abhi.h k.rta* uttama.h !!2046.12! -urdhva+-amn-aya.h pram-a.na.m* ced* !bhavat-a.m* tarhi madya+p-a.h ! /srut-i.h pram-a.nayatha ki.m* !k.saudra+arth-a* madyae* -atmana.h !!2046.13! a+sad* eva tata.h /s-astra.m* !yau.sm-aka.m* dh-urta+kalpitam ! sarva+/s-astra+viruddhatv-ad* !a+pram-a.na.m* mata.m* hi va.h !!2046.14! astu var.na+antara+kath-a !bhavadbhir* br-ahma.nai.h katham ! ni.h+/sa;nka.m* p-iyate madya.m* !veda+/s-astra+vigarhitam !!2046.15! /sva+pacy-+-adi+mukha+ucchi.s.ta.m* !p-itv-a ca patita+adham-a.h ! d-u.sayadhve kuto* y-uya.m* !brahma+s-utre.na viprat-am !!2046.16! br-uta y-uya.m* ca viprasya !sur-a+p-ana+vidh-ayakam ! ekam eva*api vacanam !-ar.sa+granthe bhaved* yadi !!2046.17! aha.m* tv* etan+ni.sedhasya !v-aky-any* adya sahasra/sa.h ! br-uy-am -ar.s-a.ni sarv-a.ni !sa+pram-a.n-ani madya+p-a.h !!2046.18! yak.sa+rak.sa.h+pi/s-aca+anna.m* !madya.m* m-a.msa.m* sur-a+-asavam ! tad* br-ahma.nena na*attavya.m* !dev-an-am a/snat-a havi.h !!2046.19! ity* -ad-ini bah-uny* eva !sm.rti+v-aky-ani santi vai ! ga.nita.m* ca sur-a+p-ana.m* !mah-a+p-ataka+pa?ncake !!2046.20! sur-a+ambu+gh.rta+go+m-utra+ !+payas-am agni+sa.mnibham ! sur-a+po* *anyatama.m* p-itv-a !mara.n-ac* *chuddhim .rcchati !!2046.21! a+j?n-an-at pr-a/sya vi.n+m-utra.m* !sur-a+sa.ms.r.s.tam eva ca ! puna.h+sa.msk-aram arhanti !trayo* var.n-a* dvi+j-ataya.h !!2046.22! sur-a.m* p-itv-a dvi+jo* moh-ad* !agni+var.n-a.m* sur-a.m* pibet ! ity* -ady* a+j?n-ana+p-ane *api !smaryate tasya ni.sk.rtam !!2046.23! puna.h puna.h prapibat-a.m* !yu.sm-aka.m* buddhi+p-urvakam ! bhavi.syati gati.h k-a v-a !jan-an p-atayat-am adha.h !!2046.24! a+gamy-a.h para+yo.s-a* hi !tat+sa;nga.m* ye tu kurvate ! te.s-a.m* ca vedan-a.m* t-ivr-a.m* !vacmi bh-agavata+udit-am !!2046.25! yas* tv* iha v-aai* a+gamy-a.m* striyam a+gamya.m* v-a puru.sa.m* yosid* abhigacchati t-av* amutra ka/say-a t-a.dayantas* tigmay-a s-urmy-a lohamayy-a puru.sam -ali;ngayanti striya.m* ca puru.sa+r-upay-a s-urmy-a !!2046.26! iti v-aca.m* bhagavat-a !prokt-am -a/srutya te dvi+j-a.h ! a+/sakt-a* hy* uttara.m* d-atu.m* !t-u.s.n-im -asan bhramad+dhiya.h !!2046.27! hari+v-ag+bhinna+marm-a*atha !gurus* te.s-a.m* ru.s-a jvalan ! tam uv-aca mah-a+k-al-i.m* !p-ana+p-atra+kar-a.m* smaran !!2046.28! k-icaka* uv-aca: asman+mate *api do.so* *asti !sur-a+p-ane v.rth-a k.rte ! deva+pras-ada+madya+-ade.h !pr-a/sane kva*asti d-u.sa.nam !!2046.29! yaj?ne.su br-ahma.nair* madya.m* !m-a.msa.m* deva+niveditam ! yath-a+i.s.ta.m* bhak.syam ity* -aha !vedas* tatra*asti ki.m* nv* agham !!2046.30! y-a veda+vihit-a hi.ms-a !na s-a hi.ms-a*iti kathyate ! rahasyam ity+-ady* a+j?n-atv-a !d-u.sayasy* atra na.h katham !!2046.31! bh-arate ca pur-a.ne.su !bahavo* br-ahma.n-a* api ! madya+p-a* m-a.msa+bhak.s-a/s* ca !/sr-uyante sva+i.s.ta+yo.sita.h !!2046.32! m-arka.n.deya+pur-a.ne ca !sapta+/saty-a.m* pra/sa.msanam ! yath-avan* madya+m-a.msa+-ade.h !k.rtam asti na vetsi tat !!2046.33! su+vrata* uv-aca: a+pram-a.na.m* nija.m* grantha.m* !j?n-atv-a tyaktv-a*atha vaidikam ! chalena*-a/sritya m-arga.m* ta.m* !bruvanta.m* harir* -uciv-an !!2046.34! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: dev-a* hi s-attvik-a.h prokt-a* !r-ajas-a* daitya+d-anav-a.h ! t-amas-a* r-ak.sasa+-ady-a/s* ca !pur-a.ne.sv* -agame.su ca !!2046.35! paya.h sarpi/s* ca*a+m.rta+-akhyam !anna.m* deva+priya.m* matam ! daity-an-a.m* r-ak.sasa+-ad-in-a.m* !sur-a+m-a.msa+a/sana.m* priyam !!2046.36! -adi+r-ajena p.rthun-a !prerit-a* ata* eva hi ! sva+sva+anna.m* duduhu.h sarve !p.rthiv-i.m* dhenu+r-upi.n-im !!2046.37! k.rtv-a vatsa.m* sura+ga.n-a* !indra.m* somam ad-uduhan ! hira.nmayena p-atre.na !v-iryam ojo* bala.m* paya.h !!2046.38! daitey-a* d-anav-a* vatsa.m* !prahl-adim asura+.r.sabham ! vidh-aya*ad-uduhan k.s-iram !aya.h+p-atre sur-a+-asavam !!2046.39! yak.sa+rak.s-a.msi bh-ut-ani !pi/s-ac-a.h pi/sita+a/san-a.h ! bh-uta+-i/sa+vats-a* duduhu.h !kap-ale k.sata+ja+-asavam !!2046.40! ittha.m* /sr-imad+bh-agavate !pur-a.ne pratip-aditam ! naivedya+arha.m* na dev-an-a.m* !madya.m* m-a.msa.m* tato* matam !!2046.41! r-ajas-an-a.m* t-amas-an-a.m* !madya+m-a.msa+a/sane ruci.h ! sv-abh-avik-i vartate *ato* !vidhy+apek.s-a na vartate !!2046.42! yaj?nae* eva tato* hi.ms-a !nitya+hi.ms-a+niv.rttaye ! vedo* br-ute na tv* abh-i.s.t-a !hi.ms-a vedasya karhi+cit !!2046.43! bh-arate ca pur-a.ne.su !proktam -adau prarocanam ! a+hi.ms-a paramo* dharma* !ity* eva sth-apita.m* tata.h !!2046.44! m-arka.n.deya+pur-a.ne *api !sapta+/saty-a.m* catu.h+piba ! madya+m-a.msa+a/sana.m* k-arya.m* !dvi+jena*iti kva vidyate !!2046.45! devy-a.h p-uj-a sur-a+m-a.msai* !rahasye bhavati*iti cet ! m-arka.n.deya+pur-a.ne tad* !rahasya.m* na*eva vidyate !!2046.46! sur-a+m-a.msa+-adi+p-uj-a*iya.m* !vipra+varjy-a may-a*udit-a ! ity* ardhena ni.sedho* *asti !rahasye *api dvi+janmana.h !!2046.47! a+j?n-atv-a /s-astra+t-atparya.m* !tv-ad.r/s-a.h p-apa+karmi.na.h ! /si.syai.h saha vrajanty* ete !mahato* niray-an khalu !!2046.48! sur-a+p-ana.m* mah-a+p-apa.m* !dvi+j-an-am iti bh-argava.h ! u/san-a* sth-apay-am -asa !mary-ad-a.m* tad* vaca.h /s.r.nu !!2046.49! yo* br-ahma.no* *adya+prabh.rti*iha ka/s+cin* ! moh-at sur-a.m* p-asyati manda+buddhi.h ! apeta+dharmo* brahma+h-a ca*eva sa* sy-ad* ! asmi.ml* loke garhita.h sy-at pare ca !!2046.50! iti /sukra+k.rt-a loke !mary-ad-a vidyate kila ! mah-a+p-apa.m* katha.m* na sy-at !t-am ulla;nghayatas* tava !!2046.51! go+cary-am api n-ar-i.su !manu.sy-a.n-a.m* pur-a muni.h ! audd-alaki.h /sveta+ketur* !ni.si.sedha ca tac* *ch.r.nu !!2046.52! vyuccaranty-a.h pati.m* n-ary-a* !adya+prabh.rti p-atakam ! bhr-u.na+haty-a+sama.m* ghora.m* !bhavi.syaty* a+sukha+-avaham !!2046.53! bh-ary-a.m* tath-a vyuccarata.h !kaum-ara+brahma+c-ari.n-im ! pati+vrat-am etad* eva !bhavit-a p-ataka.m* bhuvi !!2046.54! m-a.msa.m* tu sarvath-a na*eva !kasya+cij* jantuno* *api vai ! bhak.sa.na+arha.m* manu.sy-a.n-am !iti gha.n.t-a+patha.h kila !!2046.55! yaj?na+/se.sasya m-a.msasya !bhak.sa.ne *api dvi+janmana.h ! mah-an do.so* *asti nir+do.sa.m* !m-a.msa.m* na*asty* eva karhi+cit !!2046.56! yaj?na+/se.sa+-adi+m-a.msasya !bhak.sa.ne hy* ata* eva hi ! ni.sedho* bh-arate *asti*iti !tad* v-akyam api te bruve !!2046.57! yaju.s-a sa.msk.rta.m* m-a.msa.m* !niv.rtto* m-a.msa+bhak.sa.n-at ! na bhak.sayed* v.rth-a+m-a.msa.m* !p.r.s.tha+m-a.msa.m* ca varjayet !!2046.58! ekata.h sarva+m-a.ms-ani !matsya+m-a.ms-ani ca*ekata.h ! bhavanti p-apa+r-up-a.ni !na vipras* t-ani bhak.sayet !!2046.59! ayam eva hi siddha+anto* !veda+/s-astra+pram-apita.h ! a+sad* eva mata.m* tasm-at !tava m-a.msa+a/sino* *a+khilam !!2046.60! pr-a.ni+m-atra+vadham antar-a kva+cit ! pr-apyate na palala.m* pala+priy-a.h ! j-iva+gh-ata* iha buddhi+p-urvaka.m* tv* ! asti do.sa* iti vo* mata.m* na sat !!2046.61! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne jaya+talpa+pure k.sudra+/s-akta+mata+kha.n.dane ma+k-ara+pa?ncaka+ucchedana+n-am-a .sa.t+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: v-aca.m* nija+mata+ucchetr-i.m* !/srutv-a*et-a.m* sa* harer* n.r+pa ! sarpo* yath-a mantra+ruddha+ !+v-iryo* *antar+vy-akulo* *abrav-it !!2047.1! k-icaka* uc-aca: yadi vedasya t-atparya.m* !hi.ms-a+adau na*eva vidyate ! hi.msra+yaj?n-a.h katha.m* tarhi !k.rt-a* deva+.rsi+bh-umi+pai.h !!2047.2! veda+/s-astra+pur-a.n-ani !tair* adh-it-ani ki.m* na v-a ! tvam eva pa.n.dito* *asy* eka.h !sarvebhyo* d-u.sa.na+prada.h !!2047.3! anna.m* car-a.n-am a+car-a* hy* !a+pada.h p-ada+c-ari.n-am ! a+hast-a* hasta+yukt-an-a.m* !dvi+pad-a.m* ca catu.s+pada.h !!2047.4! iti bh-agavata+/sloka.h !pram-ana.m* m-a.msa+bhak.sa.ne ! para.m+par-a+-agata/s* ca*asti !/si.s.ta+-ac-aro* *api hi*-id.r/sa.h !!2047.5! u/sana.h+/sveta+ketubhy-a.m* !mary-ad-a y-a pravartit-a ! s-a tv* id-an-i.mtan-i j?ney-a !na tv* an+-adi mata.m* hi tat !!2047.6! matam -adhunika.m* su+j?n-a* !na*eva g.rh.nanti pa.n.dit-a.h ! te tu pr-ac-inam adhv-ana.m* !/srayante s-uk.sma+dar/sina.h !!2047.7! su+vrata* uv-aca: sat+pa.n.dit-ayam-anasya !tasya*ittha.m* v-acam -i/svara.h ! sa* -a/srutya mata.m* tasya !mardayann* -aha sad* vaca.h !!2047.8! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uc-aca: him.sra+karma+par-an na*aha.m* !d-u.saye ki.m+tu vaidika.h ! evam eva*asti siddha+anta.h !sa* eva kathito* may-a !!2047.9! bh-arate mok.sa+dharme.su !bh-i.smo* r-aj-a yudhi+.s.thiram ! ni.h+sa.m/saya.m* tam eva*-aha !tad+vac-a.msi ni/s-amaya !!2047.10! a+vyavasthita+mary-adair* !vim-u.dhair* n-astikair* narai.h ! sa.m/saya+-atmabhir* a+vyaktair* !him.s-a samanuvar.nit-a !!2047.11! sarva+karmasv* a+hi.ms-a.m* hi !dharma+-atm-a manur* abrav-it ! k-ama+k-ar-ad* vihi.msanti !bahir+vedy-a.m* pa/s-un nar-a.h !!2047.12! tasm-at pram-a.nata.h k-aryo* !dharma.h s-uk.smo* vij-anat-a ! a+hi.ms-a sarva+bh-utebhyo* !dharmebhyo* jy-ayas-i mat-a !!2047.13! yadi yaj?n-a.m/s* ca v.rk.s-a.m/s* ca !y-up-a.m/s* ca*uddi/sya m-anav-a.h ! v.rth-a m-a.ms-ani kh-adanti !na*e.sa* dharma.h pra/sasyate !!2047.14! sur-a.m* matsy-an madhu m-a.msam !-asava.m* k.r/sara+odanam ! dh-urtai.h pravartita.m* hy* etan* !na*etad* vede tu kalpitam !!2047.15! m-an-an moh-ac* ca lobh-ac* ca !laulyam etat prakalpitam ! vi.s.num eva*abhij-ananti !sarva+yaj?ne.su br-ahma.n-a.h !!2047.16! p-ayasai.h su+manobhi/s* ca !tasya*api yajana.m* sm.rtam ! yaj?niy-a/s* ca*eva ye v.rk.s-a* !vede.su parikalpit-a.h !!2047.17! yac* ca*api ki.m+cit k-artikyam !anna.m* ca*uk.sai.h su+sa.msk.rtam ! mahat+sattvai.h /suddha+bh-avai.h !sarva.m* deva+arham eva tat !!2047.18! iti bh-arata+v-aky-ani !kathit-ani catu.h+piba ! /sr-imad+bh-agavatasya*api !siddha+anto* *asty* ayam eva hi !!2047.19! -ahur* dh-umra+dhiyo* veda.m* !sa+karmakam a+tad+vida.h ! agni+mugdh-a* dh-umat-a+ant-a.h !sva.m* loka.m* ma vidanti te !!2047.20! k-amina.h k.rpa.n-a.h lubdh-a.h !pu.spe.su phala+buddhaya.h ! pa/s-un druhyanti visrabdh-a.h !pretya kh-adanti te ca t-an !!2047.21! na dady-ad* -ami.sa.m* /sr-addhe !na ca*ady-ad* dharma+tattva+vit ! muny+annai.h sy-at par-a pr-itir* !yath-a na pa/su+hi.msay-a !!2047.22! v-akyair* ity* -adibhi.h sa+ak.s-at !pa/su+gh-ato* makhe.sv* api ! ni.siddha.h /sr-i+bh-agavate !ki.m* punas* tv* anyath-a vadha.h !!2047.23! sapta+.r.sayo* v-ala+khily-as* !tath-a*eva*-ucur* mar-ici+p-a.h ! a+m-a.msa+bhak.sa.na.m* sarve !pra/sa.msanti mah-a+.r.saya.h !!2047.24! sva+m-a.msa.m* para+m-a.msena !yo* vardhayitum icchati ! sa* s-idaty* eva niyatam !ity* uv-aca ca n-arada.h !!2047.25! na bhak.sayati yo* m-a.msa.m* !na hany-an* na ca gh-atayet ! sa* p-ujya.h sarva+bh-ut-an-am !ity* -aha*-adyo* manur* vaca.h !!2047.26! madhu+m-a.msa+niv.rtto* ya.h !sa* d-at-a sa* ca yaj?na+k.rt ! sa* tapasv-i ca vij?neya* !iti pr-aha b.rhas+pati.h !!2047.27! m-asi+m-asy* a/sva+medhena !yo* yajeta /sata.m* sam-a.h ! so* *a+m-a.msa+a/s-i ca tulyau sto* !bh-i.sma* ity* -aha dharma+jam !!2047.28! -ad-av* a+j?n-anato* bhuktv-a !m-a.msa.m* pa/sc-an* nivartate ! so* *api tat+phalam -apnoti !puna.h kh-adati cen* na tat !!2047.29! yo* vidv-an sarva+bh-utebhyo* !bhaved* a+bhaya+da.h sad-a ! sa* pr-a.na+do* bhaven* n-una.m* !vi/sv-asyo* *a+dh.r.sya* eva ca !!2047.30! pr-a.n-a* yath-a*-atmano* *abh-i.s.t-as* !tath-a j?ney-a.h parasya ca ! na*asti m.rtyu+sama.m* du.hkha.m* !sarve.s-am api dehin-am !!2047.31! brahma+sva+r-upa+ni.s.th-ana.m* !mun-in-a.m* ty-agin-am api ! pr-apte sva+vadha+k-ale tu !j-ayate na prasannat-a !!2047.32! ata* eva vadhe te.s-a.m* !brahma+haty-a+adhika.h sm.rta.h ! dharma+/s-astre mah-an do.so* !vi+deh-an-am api dhruvam !!2047.33! tath-a*a+mar-a.n-a.m* sarve.s-a.m* !yaj?na+bh-aga+bhuj-am api ! vadha+k-ale kva+cit pr-apte !mahat-i bh-ir* hi j-ayate !!2047.34! j-iva+hi.ms-a+p-apam eva !dev-as* te tarhi j-anate ! pal-ayam-an-a.h pracchanna.m* !vasanta.h kandar-a+-adi.su !!2047.35! tath-a hi.msr-a* nar-a* ye ca !te *apy* atra sva+vadha+k.sa.ne ! pr-apte trasyanti nitar-a.m* !pradravanta* itas* tata.h !!2047.36! ati+kr-ur-a* api ca te !tad-an-i.m* y-anti ra;nkat-am ! a+hi.ms-a.m* ca pra/sa.msanti !nindanto* hi.msana.m* muhu.h !!2047.37! bh-avi+sva+m.rtyu+v-art-ay-a.h !/srava.ne *api mahad* bhayam ! j-ayate h.rdaye pu.ms-a.m* !kampa/s* ca vidu.s-am api !!2047.38! tad-a tu hanyam-an-an-a.m* !p-apair* m-a.msa+arthibhir* bal-at ! j-iv-an-a.m* roga+h-in-an-a.m* !katha.m* na sy-ad* bhaya.m* mahat !!2047.39! -id.rk+karma+k.rt-a.m* pu.ms-a.m* !kr-ur-a.n-a.m* nir+daya+-atman-am ! kuta.h saukhya.m* bhaved* atra !para+loke ca p-apin-am !!2047.40! na hi m-a.msa.m* t.r.n-at k-a.s.th-ad* !upal-ad* v-a*api j-ayate ! hanan-ad* eva jant-un-a.m* !j-ayate *atra*agham asty* ata.h !!2047.41! sv-ah-a+svadh-a+a+m.rta+bhujo* !dev-a.h santy* -arjava+priy-a.h ! kravya+ad-a* r-ak.sas-a* eva !tato* m-a.msa.m* vivarjayet !!2047.42! an+udvejayato* j-iv-an !na bhaya.m* kva+api vidyate ! bh-uta+drogdhus* tv* iha*amutra !bhaya.m* na*eva nivartate !!2047.43! yady* atra kh-adako* na sy-an* !na tad-a gh-atako* bhavet ! na kret-a na*api vikret-a !m-a.msasya*ato* na bhak.sayet !!2047.44! dhanena krayiko* hanti !kh-adaka/s* ca*upabhogata.h ! gh-atako* vadha+bandh-abhy-a.m* !m-arka.n.deyo* *abrav-id* iti !!2047.45! -ahart-a ca*anumant-a ca !vi/sast-a kraya+vikray-i ! sa.mskart-a ca*upabhokt-a ca !kh-adak-a.h sarvae* eva hi !!2047.46! deha+pu.s.ti.m* vin-a ko+api !gu.no* na*asty* -ami.sa+a/sane ! dehas* tu du.hkha+r-upo* *asti !k.rta+ghna.h k.sa.na+bha;ngura.h !!2047.47! do.s-as* tu bahava.h santi !n.r.n-am -ami.sa+bhak.sa.ne ! hi.ms-am -a/sritya vartante !yata.h p-ap-ani sarva/sa.h !!2047.48! n-an-a+janma+jar-a+roga+ !+m.rtyu+du.hkhair* nip-i.dit-a.h ! sa.ms-are parivartante !ye jan-a* j-iva+hi.msak-a.h !!2047.49! kumbh-i+p-ake.su pacyante !te ca*eva*an+eka+yoni+g-a.h ! naraka+adhika+du.hkhe ca !garbha+v-ase *api ca*a+va/s-a.h !!2047.50! s-uk.sma+k-i.ta+vadhe *apy* asti !do.sa* eva mah-an n.r.n-am ! santi pr-a.n-a.h priyatam-a.h !sarve.s-am api dehin-am !!2047.51! -agacchac+chaka.ta+-ar-ava+ !+bh-ito* dh-avan jij-ivi.su.h ! pr-a.n-a.h pre.s.th-a* mama*ity* -aha !vy-asa.m* k-i.to* yata.h pur-a !!2047.52! a+bhaya.m* sarva+bh-utebhyo* !yo* dad-ati day-a+para.h ! sa* eva nir+bhayo* loke !iha*amutra*apy* a+sa.m/sayam !!2047.53! na*ena.m* vy-ala+m.rg-a* ghnanti !na pi/s-ac-a* na r-ak.sas-a.h ! mucyate bhaya+k-ale sa* !mok.sayed* yo* bhay-at par-an !!2047.54! m.rtyu+k-ale mah-an kampa.h !pa/s-un-am api j-ayate ! tasm-an* naro* day-a.m* kury-ad* !yath-a*-atmani tath-a pare !!2047.55! m-a.m* sa* bhak.sayit-a*amutra !yasya m-a.msam iha*admy* aham ! etan+m-a.msasya m-a.msatva.m* !pravadanti man-i.si.na.h !!2047.56! yaj?na+artha.m* pa/sava.h s.r.s.t-a* !ity* eva.m* /sruti+/s-asan-at ! yaj?n-ad* anyatra ye ghnanti !pa/s-u.ms* te r-ak.sas-a.h kila !!2047.57! yaj?ne.su pa/sv+-alambho* *api !na sa+ak.s-ad* veda+sa.mmata.h ! ki.m+tv* a+s-attvika+v.rtt-in-a.m* !r-ag-ad* *dhi.ms-a+niv.rttaye !!2047.58! -adau k.rta+yuge dharma.h !satya+d-ana+tapo+japa.h ! -as-it sattva+gu.na+udreke !sarve.s-a.m* ca hita+-avaha.h !!2047.59! prav.rtti/s* ca tato* yaj?no* !yatra vr-ihimaya.h pa/su.h ! tena*ayajanta yajv-ana.h !pu.nya+loka+abhik-a;nk.si.na.h !!2047.60! tamo+anuviddhe rajasi !k-alena*atha samucchrite ! buddhi+bhedo* *abhavan* n-.r.n-a.m* !dev-an-a.m* ca*adhik-ari.n-am !!2047.61! hi.ms-a+li;ng-a.ms* tato* mantr-an !indro* vi/sva+jid+-ahvaya.h ! sv-ayambhuve *antare p-urva.m* !tret-ay-a.m* samavartayat !!2047.62! -adau yaj?no* *api tena*eva !v-aji+medha+abhidho* mah-an ! sa+ak.s-at pa/sv+-alambha+yuta.h !svaya.m* k.rtv-a pravartita.h !!2047.63! kathay-ami kath-am et-a.m* !yaj?na+sa.mbandhin-i.m* ca te ! prokt-a v-ayu+pur-a.ne y-a !m-atsye sk-ande ca bh-arate !!2047.64! su+vrata* uv-aca: pur-a babh-uva deva+indra* !-adye sv-aya.mbhuva+antare ! n-amn-a vi/sva+jid* ity* ukto* !mantra+vidy-a+vi/s-arada.h !!2047.65! tret-a+mukhe so* *a/sva+medha.m* !yaj?na.m* pr-avartayat prabhu.h ! sva+niyamyair* deva+ga.nai.h !saha sa.mbh.rta+s-adhana.h !!2047.66! indriy-a.n-am adhi.s.th-at-.rn !dev-an dev-as* tae* -ijire ! tatra*a/sva+medhe vitate !sam-ajagmur* mah-a+.r.saya.h !!2047.67! ni.sedus* te sabh-a+madhye !tatra devai.h samarcit-a.h ! dad.r/sur* yaj?na+sa.mbh-ar-an !.r.s-in dev-an samutsuk-an !!2047.68! tatra*atha dad.r/sur* baddh-an !d-in-an sa.mkro/sata.h pa/s-un ! tato* vi/sva+jita.m* procu.h !sarve.s-a.m* /s.r.nvat-a.m* ca te !!2047.69! a+dharmo* dharma+gh-at-aya !pr-arabdha.h pa/subhis* tvay-a ! na*aya.m* dharmo* hy* a+dharmo* *aya.m* !na hi.ms-a dharma* ucyate !!2047.70! -agamena bhav-an sarva.m* !prakarotu yad* icchati ! vidhi+d.r.s.tena yaj?nena !dharme.na*a+vadhya+setun-a !!2047.71! evam ukta.h sura+indras* tair* !.r.sibhis* tattva+dar/sibhi.h ! na*ag.rh.n-ad* vacana.m* te.s-a.m* !m-ana+moha+samanvita.h !!2047.72! te tu khinn-a* viv-adena !tattva+yukt-a* mah-a+.r.saya.h ! sa.mdh-aya v-akyam indre.na !papracchu.h kha+cara.m* vasum !!2047.73! mah-a+pr-aj?na katha.m* d.r.s.tas* !tvay-a yaj?na+vidhir* n.r+pa ! iti p.r.s.to* jag-ada*eva.m* !so* *a+vic-arya bala+a+balam !!2047.74! ya.s.tavya.m* pa/subhir* medhye !rasa+o.sadhi+phalair* api ! hi.ms-a+pradh-ano* vai yaj?na+ !vidhir* d.r.s.to* hi vaidika.h !!2047.75! ity* ukta+m-atre sa* vasu.h !pap-ata dhara.n-i+tale ! -urdhva+c-ary-* api bh-u+c-ar-i !sa* eva.m+vacas-a*abhavat !!2047.76! dharm-a.n-a.m* sa.m/saya+cchett-a !r-aj-a vasur* adho+gata.h ! hi.ms-ay-a.h kathan-ad* yaj?ne !dev-an-a.m* pak.sa+p-atata.h !!2047.77! j?n-atu.m* /sakyo* na veda+artho* !buddhimadbhir* api dhruvam ! tasm-ad* a+ni/scay-ad* vaktu.m* !dharma.h /sakyo* na kena+cit !!2047.78! adhik-ara+anus-are.na !vedo* dharm-an brav-iti yat ! bahu+dv-arasya dharmasya !s-uk.sm-a dur+anug-a gati.h !!2047.79! eva.m* viv-ada.h su+mah-an !-as-id* yaj?na+pravartane ! .r.s-i.n-a.m* devat-an-a.m* ca !p-urva.m* sv-aya.mbhuva+antare !!2047.80! tatas* te .r.sayo* d.r.s.tv-a !h.rta.m* dharma.m* balena tu ! a+va/sya.m+bh-avina.m* d.r.s.tv-a !jagmu.h sarve yath-a+-agatam !!2047.81! gate.su muni+sa;nghe.su !dev-a* yaj?nam akurvata ! eva.m* rajas+tamo+v.rddhy-a !hi.ms-a yaj?ne pravartate !!2047.82! y-ad.r/sa.m* ca yuga.m* yatra !dvi+j-a* y-ad.rg+gu.n-as* tath-a ! t-ad.r/sa.m* hi tad-a /s-astra.m* !pr-adh-anyena pravartate !!2047.83! tasm-an* na hi.ms-a k-ary-a*iti !yad* uktam .r.sibhir* vaca.h ! pram-a.na+v-akya.m* tad* *dhy* eva !g.rh-itavya.m* mumuk.subhi.h !!2047.84! a+droha/s* ca*apy* a+lobha/s* ca !damo* bh-uta+day-a /sama.h ! brahma+carya.m* tapa.h satyam !anukro/sa.h k.sam-a dh.rti.h !!2047.85! san-atanasya dharmasya !m-ulam etad* iti*-iritam ! tasm-at ty-ajya.m* sad-a m-a.msam !ity* e.s-a param-a sthiti.h !!2047.86! a+hi.ms-a+-adi.h paro* dharma.h !pr-ac-ino* na*adhun-atana.h ! a+san+mata.m* tatas* tyaktv-a !/sr-i+k.r.s.na+-a/srayam -acara !!2047.87! su+vrata* uv-aca: ity* -a/srutya harer* v-aca.m* !k-icako* *ati+iva vismita.h ! sarva+j?na.m* ta.m* prabhu.m* mene !h.rdi ca*a+san* nija.m* matam !!2047.88! ma+k-arair* yajana.m* devy-a* !a+pram-a.na.m* tad-a sa* tu ! pratip-adayitu.m* na*eva !/sa/s-aka purato* hare.h !!2047.89! nir+m-ano* nir+mado* bh-utv-a !bh-ita/s* ca*a+dharmato* bh.r/sam ! ki.m+cit sva+m-ana+rak.s-a+artha.m* !ta.m* pra.namya*abrav-id* vaca.h !!2047.90! n-ar-aya.na+mune satya.m* !tvay-a yat procyate vaca.h ! pr-atar* -an-iya mad+granth-an !dar/sayi.sye pur-atan-an !!2047.91! ki.m+cit k-arya.m* s-a.mprata.m* me !bhavati*iti vraj-amy* aha.m* ! ity* uktv-a sa* yayau /s-ighra.m* !saha /si.sya+-adibhis* tata.h !!2047.92! pr-av.rtya v-asas-a vaktra.m* !ml-ana.m* bh-ita.h sa+vepathu.h ! so* *ag-ad* geha.m* yath-a sarpo* !vainateya+mukha+cyuta.h !!2047.93! gate *atha tasmin bhagav-an !sva+-a/srtai.h saha tat+k.sa.nam ! sasnau ta.d-age vitate !tat+sa.msarga+agha+nuttaye !!2047.94! puna.h sabh-a.m* samabhyetya !prabhu.h pr-aha nija+-a/srit-an ! devy-a.h p-uj-a may-a na*eva !bhakt-a v-ade *atra kha.n.dit-a !!2047.95! ki.m+tv* a+dharmo* hi tatra+stho* !may-a samya;n* ni.s-udita.h ! na*eva*avaj?n-a tata.h k-ary-a !devy-a* dharma+avana+sthite.h !!2047.96! sabh-ay-a.m* vidu.so* vipr-an !sad+v-akyair* iti ra?njayan ! dharmasya*eva*avana.m* cakre !hriyam-a.nasya dur+janai.h !!2047.97! pram-a.na+v-akyai.h pra+balai.h !/s-akta+m-arga+sthita.m* mahat ! ma+k-ara+pa?ncaka+-akhya.m* sa* !p-apam evam an-ina/sat !!2047.98! gandha+pu.spa+gh.rta+k.s-irair* !devy-a.h samyak+prap-ujanam ! bali.m* ca m-a.sa+va.takai.h !sth-apay-am -asa sa* prabhu.h !!2047.99! eva.m* sad+dharma+mary-ad-a.m* !tasya sth-apayato* hare.h ! mok.sa+d-a+ek-a+da/s-i tatra !pratyapadyata bh-umi+pa !!2047.100! k-aray-am -asa tasy-a.m* ca !k.r.s.na+arcana+mah-a+utsavam ! gr-ama+antarebhya* -ajagmur* !jan-as* tatra sahasra/sa.h !!2047.101! darbh-avaty-+-agat-a* bhakt-a.h !sva+pura+-agaman-aya tam ! pr-arthayann* utsavasya*ante !vi.s.nu+gupta+-adayo* muhu.h !!2047.102! tebhya.h prasanno* bhagav-a.ms* !tad-a*eva saha tais* tata.h ! niryayau tat pura.m* gantum !-ar-u.dho* javina.m* hayam !!2047.103! jaya+talpa+pura+stha+bhakta+v.rnda.m* ! sa* nivartya*anugata.m* v.rto* *a/sva+v-arai.h ! pathi ca*-avasathe.su bhakti+bh-aj-a.m* ! nivasan sa+.r.si+ga.na.h pura.m* tad* -ayat !!2047.104! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne jaya+talpa+pure k.sudra+/s-akta+mata+kha.n.dane* *a+hi.ms-a+dharma+sth-apana+v-adi+par-ajaya+nir-upa.na+n-am-a sapta+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pratyudyayus* tam -ay-anta.m* !j?n-atv-a paura+jan-a* n.r+pa ! g-itair* v-aditra+gho.sai/s* ca !n-adayanto* di/so* da/sa !!2048.1! a/sva+v-arai.h pariv.rta.m* !ca?ncat+kunta+karair* atha ! -ay-anta.m* ta.m* hari.m* d-ur-ad* !d.r.s.tv-a*adh-avan sahasra/sa.h !!2048.2! tatas* ta.m* pr-apya jha.titi !pra.nemur* da.n.davaj* jan-a.h ! -ananda+a/sr-u.ni mu?ncanto* !h.r.s.t-a.h pulakita+tvaca.h !!2048.3! bhagav-an api t-an bhakt-an !m-anayitv-a yath-a+ucitam ! tai.h st-uyam-ana+sat+k-irti.h !puram abhy-ayayau tata.h !!2048.4! sva+dar/sana+artha.m* janat-a+ !sa.mmarda.h sy-an* mah-an iti ! pur-ad* bahir* va.ta+adhast-at !sa* sva+-av-asam ak-arayat !!2048.5! tato* mun-in p-ar.sad-a.m/s* ca !n-an-a+de/sa+-agat-a?n* jan-an ! yo.sita/s* ca yath-a+yogya.m* !bhagav-an samav-asayat !!2048.6! nij-an -anandayan bhakt-an !dharma+m-arga.m* pravartayan ! uv-asa tatra sa* hari.h !pup-ujus* ta.m* ca te jan-a.h !!2048.7! kesara+aguru+kast-ur-i+ !+mi/srai.h ku;nkuma+candanai.h ! su+gandhibhi.h pup.spa+h-arai.h !sad+vastrai/s* ca vibh-u.sa.nai.h !!2048.8! upah-ar-an bahu+vidh-an !nivedya pura+v-asina.h ! cakrur* n-ir-ajana.m* bhakty-a !kurvanto* gu.na+k-irtanam !!2048.9! -atithya.m* sa+munes* tasya !cakru.h paur-a* yath-a+ucitam ! pum-a.msa/s* ca striyo* bhakt-a.h !paricary-am akurvata !!2048.10! paur-a.niko* may-a+r-amo* !go+vinda/s* ca kubera+jit ! nir+bhayo* bhr-at.r+r-ama/s* ca !hari+k.r.s.na+-adayo* dvi+j-a.h !!2048.11! raghu+n-atha+d-asa+yugma.m* !vi.s.nu+gupta/s* ca r-aja+jit ! pray-aga+d-asa+pra+mukh-a* !vi/sa.h paryacara.m/s* ca tam !!2048.12! a+bal-a /sarkar-a datt-a !/siv-a+-ady-a* yo.sitas* tath-a ! paricary-a+rat-a* -asan !d.r.dha+bhaktaya* -adar-at !!2048.13! atha tatra*-agatair* viprair* !vidvadbhi.h sa* sahasra/sa.h ! bhagav-an k-aray-am -asa !vi.s.nu+y-aga+mah-a+utsavam !!2048.14! ku.n.da.m* ca ma.n.dapa.m* vipr-as* !tatra k.r.tv-a yath-a+vidhi ! da/sa+a.m/sa+homa.m* k.rtv-a ca !cakru.h p-ur.na+-ahuti.m* tata.h !!2048.15! mahadbhir* eva sa.mbh-arair* !yaj?na* -as-it sa* uttama.h ! yatra havyai.h sur-a.h sarve !tutu.su.h p-ayasa+-adibhi.h !!2048.16! pracura+-ajya+sitair* bhojyair* !dak.si.n-abhi/s* ca v-a.dav-a.h ! yatra sa.mtutu.su.h sarve !ye ca*anye *anna+arthino* *api te !!2048.17! pakva+ann-an-a.m* la.d.duk-an-a.m* !sit-an-a.m* ghana+sarpi.s-a ! babh-uv-u* r-a/sayo* yatra !ga.n.da+/saila+nibh-a* n.r+pa !!2048.18! d-iyat-a.m* d-iyat-am etad* !bhujyat-a.m* bhujyat-am iti ! -as-it su+tumulo* gho.so* !vipr-a.n-a.m* yatra sarvata.h !!2048.19! tebhya/s* ca dak.si.n-a.h pr-ad-ad* !vidvadbhyas* tu vi/se.sata.h ! p-atra+a+p-atra+vic-ara+j?no* !bhagav-an sa* yath-a+ucitam !!2048.20! kany-a+d-an-any* an+ek-ani !k-aray-am -asa ca prabhu.h ! tath-a dvi+ja+kum-ar-a.n-a.m* !mau?nj-i+bandh-an yath-a+vidhi !!2048.21! ra;nkebhya.h p-apa+bh-irubhyo* !dur+balebhya/s* ca bh-uri/sa.h ! dhana.m* sa* d-apay-am -asa !daridrebhya/s* ca sarva+vit !!2048.22! y-acakebhyo* hy* ala.mk-ar-an !svar.na+/s.r;nkhalaka+-adik-an ! dadau ca sahas-a pr-ito* !vastr-a.ni vi+vidh-ani ca !!2048.23! bh-umi+d-ana.m* ca go+d-anam !a/sva+d-ana.m* tath-a*eva ca ! mah-a+d-an-ani sarv-a.ni !k-aray-am -asa so* *a+cyuta.h !!2048.24! yath-a yaj?no* mah-an -as-id* !darbh-avaty-a.m* hares* tath-a ! na bh-umau bh-u+pate.h ko+api !d.r/syate /sr-uyate *api v-a !!2048.25! sa.mvatsare vikrama+-akhye !vartam-ane mah-a+makham ! eta.m* sam-apayat pau.sy-a.m* !bhuvi vism-apayan n.r+p-an !!2048.26! atra*eva sa+ak.s-ad* bhagavat+sam-ik.s-a.m* ! guru.h /sata+-ananda+munir* mama*-apat ! sa.msth-apay-am -asa nija+antike ta.m* ! pr-ity-a hari/s* ca k.siti+pa sva+bhaktam !!2048.27! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne darbh-avat-i+pure vi.s.nu+y-aga+mah-a+utsava+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: eva.m* mah-a+vi.s.nu+makha.m* sam-apya ! sa* to.sayitv-a*a+khila+bh-u+sur-a.m/s* ca ! mah-a+sabh-ay-a.m* harir* ucca+p-i.tham ! adhy-aruhat svai.h parip-ujyam-ana.h !!2049.1! mary-aday-a tatra ca sa.mnivi.s.t-an ! bhakt-an a+/se.s-an puru.s-a.m* ca yo.s-a.h ! vilokya v-ac-a*a+m.rta+mi.s.tay-a t-an ! -anandayann* ittham asau jag-ada !!2049.2! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: bhakt-a.h /s.r.nuta kasya*api !pra.s.tavya.m* yadi ki.m+cana ! bhavet tarhi sa* m-am adya !sukhena parip.rcchatu !!2049.3! su+vrata* uv-aca: namas+k.rtya*atha ta.m* bhakty-a !sabh-ay-a.m* tatra sa.msthita.h ! s-ura.h papraccha n.r+patir* !n-aga+ta;nka+pura+adhipa.h !!2049.4! s-ura* uv-aca: /srotum icch-ami bhagavann* !iha*amutra sukha+-avaham ! r-aj?na.h ki.m* sarva+k.rtye.su !/sre.s.tha.m* tad* vaktum arhasi !!2049.5! su+vrata* uv-aca: iti tena sa* sa.mp.r.s.to* !nija+bhaktena bh-umi+pa ! brahma.nya+devo* bhagav-an !jag-ada*-anandayan sada.h !!2049.6! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: yath-a p.rcchasi m-a.m* tadvad* !bh-i.sma.m* papraccha dharma+r-a.t ! bh-arate d-ana+dharme.su !/srutv-a r-aj?na.h /sibe.h kath-am !!2049.7! tam uv-aca mah-a+tej-a* !yat sa* /santanu+nandana.h ! bh-i.smo* dharma+bh.rt-a.m* /sre.s.thas* !tad* aha.m* kathay-ami te !!2049.8! bh-i.sma* uv-aca: etad* r-aj?na.h k.rtyatamam !abhi.siktasya bh-arata ! br-ahma.n-an-am anu.s.th-anam !aty+anta.m* sukham icchata.h !!2049.9! kartavya.m* p-arthivena*iha !tad* viddhi bharata+.r.sabha ! /srotriy-an br-ahma.n-an v.rddh-an !nityam eva*abhip-ujayet !!2049.10! paur-an j-anapad-a.m/s* ca*api !br-ahma.n-a.ms* tu bahu+/srut-an ! s-antvena bhoga+d-anena !namas+k-arais* tath-a*arcayet !!2049.11! etat k.rtyatama.m* r-aj?no* !nityam eva*upalak.sayet ! yath-a* -atm-ana.m* yath-a putr-a.ms* !tath-a*et-an pratip-alayet !!2049.12! ye ca*apy* e.s-a.m* p-ujyatam-as* !t-an d.r.dha.m* pratip-ujayet ! te.su /s-ante.su tad* r-a.s.tra.m* !sarvam eva vir-ajate !!2049.13! te p-ujy-as* te namas+k-ary-a* !m-any-as* te pitaro* yath-a ! te.sv* eva y-atr-a lok-an-a.m* !bhut-an-am iva v-asave !!2049.14! a+daiva.m* daivata.m* kuryur* !daivata.m* ca*apy* a+daivatam ! yam icched* ya.h sa* r-aj-a sy-ad* !yo* na*i.s.ta.h sa* par-abhavet !!2049.15! par-iv-ad-a.m/s* ca ye kuryur* !br-ahma.n-an-am a+cetasa.h ! satya.m* brav-imi te r-ajan !vina/syeyur* na sa.m/saya.h !!2049.16! br-ahma.n-a* ya.m* pra/sa.msanti !puru.sa.h sa* pravardhate ! br-ahma.nair* ya.h par-akru.s.ta.h !par-abh-uy-at k.sa.n-ad* *dhi sa.h !!2049.17! pariv-ado* dvi+j-at-in-a.m* !na /srotavya.h katha?n+cana ! -as-ita*adho+mukhas* t-u.s.n-i.m* !samutth-aya vrajec* ca v-a !!2049.18! na sa* j-ato* jani.syan v-a !p.rthivy-am iha ka/s+cana ! yo* br-ahma.na+virodhena !sukha.m* j-ivitum utsahet !!2049.19! ete bhogair* ala.mk-arair* !anyai/s* ca*eva kim+icchakai.h ! sad-a p-ujy-a* namas+k-arai* !rak.sy-a/s* ca pit.rvan* n.r+pai.h !!2049.20! br-ahama.na.m* j-ati+sa.mpanna.m* !dharma+j?na.m* sa.m/sita+vratam ! v-asayeta g.rhe r-ajan !na tasm-at param asti vai !!2049.21! br-ahma.nebhyo* havir* datta.m* !pratig.rh.nanti devat-a.h ! pitara.h sarva+bh-ut-an-a.m* !na*etebhyo* vidyate param !!2049.22! -aditya/s* candram-a* v-ayur* !-apo* bh-ur* ambara.m* di/sa.h ! sarve br-ahma.nam -avi/sya !saha*annam upayu?njate !!2049.23! na tasya*a/snanti pitaro* !yasya vipr-a* na bhu?njate ! dev-a/s* ca*apy* asya na*a/snanti !p-apasya br-ahma.na+dvi.sa.h !!2049.24! br-ahma.ne.su tu tu.s.te.su !pr-iyante pitara.h sad-a ! tath-a*eva devat-a* r-ajan !na*atra k-ary-a vic-ara.n-a !!2049.25! ye br-ahma.na+mukh-at pr-apta.m* !pratig.rh.nanti vai vaca.h ! bh-umi+p-al-a* mah-a+-atm-anas* !te na y-anti par-abhavam !!2049.26! k.satriy-a.n-a.m* pratapat-a.m* !tejas-a ca balena ca ! br-ahma.ne.sv* eva /s-amyanti !tej-a.msi ca bal-ani ca !!2049.27! janman-a*eva mah-a+bh-ago* !br-ahma.no* n-ama j-ayate ! namasya.h sarva+bh-ut-an-am !a+tithi.h pra/s.rta+agra+bhuk !!2049.28! br-ahma.n-an-a.m* paribhav-ad* !asur-a.h salile+/say-a.h ! br-ahma.n-an-a.m* pras-ad-ac* ca !dev-a.h svarga+niv-asina.h !!2049.29! na br-ahma.na+virodhena !/saky-a /s-astu.m* vasu.m+dhar-a ! br-ahma.n-a* hi mah-a+-atm-ano* !dev-an-am api devat-a.h !!2049.30! t-an p-ujayasva satata.m* !d-anena paricaryay-a ! yadi*icchasi mah-i.m* bhoktum !im-a.m* s-agara+mekhal-am !!2049.31! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: ittha.m* bh-i.smo* dharma+r-aja.m* !gar-iyo* n.r+pa+karma tu ! vipra+san+m-anam eva*-aha !sa* ca r-aj-a tath-a*akarot !!2049.32! /sr-i+k.r.s.no* dv-arik-ay-a.m* ca !vimocya sara.ta.m* n.rgam ! a/sik.sayat praj-a.h s-ura !tad+vac-a.msy* api mac* *ch.r.nu !!2049.33! /sr-i+k.r.s.na* uv-aca: dur+jara.m* bata brahma+sva.m* !bhuktam agner* man-ag* api ! tej-iyaso* *api kim+uta !r-aj?n-am -i/svara+m-anin-am !!2049.34! na*aha.m* h-al-ahala.m* manye !vi.sa.m* yasya pratikriy-a ! brahma+sva.m* hi vi.sa.m* prokta.m* !na*asya prati+vidhir* bhuvi !!2049.35! hinasti vi.sam att-ara.m* !vahnir* adbhi.h pra/s-amyati ! kula.m* sa+m-ula.m* dahati !brahma+sva+ara.ni+p-avaka.h !!2049.36! brahma+sva.m* dur+anuj?n-ata.m* !bhukta.m* hanti tri+p-uru.sam ! prasahya tu bal-ad* bhukta.m* !da/sa p-urv-an da/sa*a+par-an !!2049.37! r-aj-ano* r-aja+lak.smy-+andh-a* !na*-atma+p-ata.m* pracak.sate ! niraya.m* ye *abhimanyante !brahma+sva.m* s-adhu b-ali/s-a.h !!2049.38! g.rh.nanti y-avata.h p-a.ms-un !krandat-am a/sru+bindava.h ! vipr-a.n-a.m* h.rta+v.rtt-in-a.m* !vad-any-an-a.m* ku.tumbin-am !!2049.39! r-aj-ano* r-aja+kuly-a/s* ca !t-avato* *abd-an nir+a;nku/s-a.h ! kumbh-i+p-ake.su pacyante !brahma+d-aya+apah-ari.na.h !!2049.40! sva+datt-a.m* para+datt-a.m* v-a !brahma+v.rtti.m* harec* ca ya.h ! .sa.s.ti.m* var.sa+sahasr-a.ni !vi.s.th-ay-a.m* j-ayate k.rmi.h !!2049.41! na me brahma+dhana.m* bh-uy-ad* !yad* g.rdhv-a*alpa+-ayu.so* nar-a.h ! par-ajit-a/s* cyut-a* r-ajy-ad* !bhavanty* udvejino* *ahaya.h !!2049.42! vipra.m* k.rta+-agasam api !na*eva druhyata m-amak-a.h ! ghnanta.m* bahu /sapanta.m* v-a !namas+kuruta nitya/sa.h !!2049.43! yath-a*aha.m* pra.name vipr-an !anu+k-ala.m* sam-ahita.h ! tath-a namata y-uya.m* ca !yo* *anyath-a me sa* da.n.da+bh-ak !!2049.44! br-ahma.na+artho* hy* apah.rto* !hart-ara.m* p-atayaty* adha.h ! a+j-anantam api hy* ena.m* !n.rga.m* br-ahma.na+gaur* iva !!2049.45! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: eva.m* k.r.s.nena n.r+pate !/sik.sit-a* dv-arik-a+okasa.h ! tasya*-aj?n-ay-am avartanta !tata.h pr-apu.h sukha.m* mahat !!2049.46! atas* tvay-a n.r+pa/s* ca*anyai.h !k.satriyai/s* ca mad+-a/sritai.h ! janai/s* ca br-ahma.n-a* m-any-a.h !p-ujan-iy-a* vi/se.sata.h !!2049.47! dur+ved-a* v-a su+ved-a v-a !prak.rt-a.h sa.msk.rt-as* tath-a ! br-ahma.n-a* na*avamantavy-a* bhasma+cchann-a* iva*agnaya.h !!2049.48! yath-a /sma/s-ane d-ipta+oj-a.h !p-avako* na*eva du.syati ! eva.m* vidv-an a+vidv-an v-a !br-ahma.no* daivata.m* mahat !!2049.49! pracura+-ajya+sit-a+upetair* !bhak.syair* bhojyai/s* ca tat+priyai.h ! to.sa.n-iy-a* dak.si.n-abhir* !br-ahma.n-a* bhagavat+priy-a.h !!2049.50! tu.s.te.su br-ahama.ne.sv* eva !sa.mtu.s.ta.h kamal-a+pati.h ! bhavati*iti may-a prokta.m* !kartavya.m* /sre.s.tham eva te !!2049.51! su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a bhagavat-a !prokta.m* s-ura.h sa* bh-u+pati.h ! bhakt-a/s* ca*anye *api ta.m* natv-a !tasya*-aj?n-a.m* /siras-a dadhu.h !!2049.52! evam -anandayan bhakt-an !praty+aha.m* bhagav-an sa* tu ! uv-asa n.r+pate m-asa.m* !gaurjarair* bahudh-a+arcita.h !!2049.53! tatra de/sa+antara+-ay-at-a* !bhakt-as* ta.m* pr-arthayan bh.r/sam ! sva+sva+gr-ama+-agam-aya*atha !tath-a*ity* -aha sa* ca*api t-an !!2049.54! sukhayitum atha+u na+eka+gr-ama+sthit-an sva+sam-a/srit-an ! saha muni+ga.nair* darbh-avaty-a* harir* n.r+pa niryayau ! svam anu ca yato* d-ura.m* bhakt-an niv-arya pura+okaso* ! nayana+salil-an -ay-ad* de/sa.m* cara+uttara+sa.mj?nakam !!2049.55! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne darbh-avat-i+pure mah-a+yaj?na+mah-a+tsave br-ahma.na+m-ah-atmya+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tatra bhakt-a.h prati+gr-ama.m* !tasya*-asa.m/s* ca nar-a.h striya.h ! sarv-a.ms* t-an sukhay-am -asa !tat+tad+gr-ama+gata.h sa* ca !!2050.1! tato* mah-i.m* samutt-irya !de/se k-ahnama+n-amani ! bhakta+gr-ame.su nivasan !bh.rgu+k.setram av-apa sa.h !!2050.2! eka.m* dve v-a dine sv-am-i !dina+ardha.m* v-a*api kutra+cit ! pak.sa+ardha.m* pak.sam eka.m* v-a !nyavasat kutra+cic* ca sa.h !!2050.3! tatra tatra vasan gr-ame !sad+dharma.m* samati.s.thipat ! sac+ch-astra+anus.rtair* v-akyair* !uccakh-ana ca tad+ripum !!2050.4! kutra+cit tu mah-a+rudra.m* !vi.s.nu+y-aga.m* kva+cin* n.r+pa ! pura/s+cary-a.m* ca g-ayatry-a.h !/sr-i+s-uktasya ca kutra+cit !!2050.5! vi.s.nu+n-ama+sahasrasya !/sr-i+n-ar-aya.na+varma.na.h ! kva+cic* ca hari+g-it-ay-a.h !pura/s+cary-am ak-arayat !!2050.6! veda+p-ar-aya.na.m* kva+api !kutra+cic* *chatarudriyam ! /sr-imad+bh-agavatasya*atha !pura/s+cary-am ac-ikarat !!2050.7! da/sama+skandha+m-atrasya !pura/s+cary-a.m* ca kutra+cit ! sa* v-asudeva+m-ah-atmyasya*, !,*api kva+api tv* ak-arayat !!2050.8! dharma+prav.rttyai vicaran dhar-ay-am ! utt-irya rev-a.m* tapat-i+prat-ire ! up-agamat s-ura+pura.m* sa* r-ajan ! sva+bhakta+sa.mpr-arthita* -atma+tantra.h !!2050.9! -ay-antam -a/srutya hari.m* tad-a*eva ! pratyudyayur* bhakta+jan-a.h sa+har.sam ! v-aditra+g-ita+dhvani+n-adita+-a/s-a* ! y-anair* vi+citrai.h saha dar/san-iyai.h !!2050.10! -adi+-i/svara+-akhyo* n.r+pater* am-atyo* ! bhr-atr-a sama.m* p-ilu+sam-ahvayena ! vi+citra+v-adyai.h saha r-ajak-iyair* ! abhy-ayayau tyakta+tad+anya+k-arya.h !!2050.11! anye *api ta.m* /s-astra+vido* dvi+ja+indr-a* ! abhy-ayay-u* r-aja+sam-a/sray-a/s* ca ! pura+upa+ka.n.tha+-agatam eva ta.m* te ! d.r.s.tv-a pra.nemu.h sahas-a*eva sarve !!2050.12! t-an m-anayitv-a*atha yath-a+ucita.m* sv-an ! haya+adhir-u.dha.h saha tai.h pura.m* tat ! sa* pr-avi/sad* bh-u+pativac* ca paurair* ! janai.h sa+citra.m* parivandyam-ana.h !!2050.13! vi/s-al-ay-a.m* v-a.tik-ay-a.m* !saudhe mahati /sobhane ! bhakt-as* ta.m* v-asay-am -asur* !yath-a+arha.m* tasya ca*anug-an !!2050.14! -atithya.m* vidadhus* tasya !sarve te *atha*-adare.na ca ! amb-a+r-ama+mukh-a* vipr-a/s* !cakrus* tat+sevana.m* mud-a !!2050.15! bh-ala+candro* giri+dharo* !go+vindo* y-adavas* tath-a ! bhik.s-a+h-ar-i mauktika/s* ca !lak.sm-i+candro* nara+uttama.h !!2050.16! bhagavat+pra+mukh-a/s* ca*anye !vi/sas* tat+sevane rat-a.h ! -asan saphalayanta.h sva.m* !m-anu.sa.m* janma bh-u+pate !!2050.17! mah-a+lak.sm-i/s* ca j-ivant-i !l-a.dur* devy-+-adaya/s* ca tam ! n-arya.h paryacaran pr-ity-a !bhaktimatya.h pati+vrat-a.h !!2050.18! haimair* vibh-u.sa.nair* vastrair* !vi+vidhai/s* chatra+c-amarai.h ! gandha+m-alya+-adibhir* bhakt-a/s* !cakrus* te p-ujana.m* hare.h !!2050.19! bhak.syair* bhojyai/s* ca pakva+annair* !vi+vidhair* vya?njanais* tath-a ! hari.m* sa+pariv-ara.m* te !tarpay-am -asur* -adar-at !!2050.20! dvit-iye *ahny* a+k.saya+-akhy-ay-a.m* !t.rt-iy-ay-a.m* hari/s* ca tai.h ! ak-arayat par/su+r-ama+ !+samarcana+mah-a+utsavam !!2050.21! tatratya* indra+sena+-akhyo* !gava+indra+sth-apito* n.r+pa.h ! sa.mm-anena*ati+mahat-a !munibhi.h sahita.m* harim !!2050.22! pre.sayitv-a v-ahan-ani !dur+gam -an-iya ca*-atmana.h ! cak-ara mahat-i.m* p-uj-a.m* !n-utna+v-aso+dhana+-adibhi.h !!2050.23! bhakt-a* bhagavato* *am-aty-a* !r-aj?na* -adi+-i/svara+-adaya.h ! api p.rthak p.rthak sva.m* sva.m* !g.rha.m* ninyus* tam -adar-at !!2050.24! pr-ity-a te *api mah-a+p-uj-a.m* !cakrus* tasya sa+b-andhav-a.h ! an+arghya+v-aso+ala.mk-ara+ !+n-an-a+dravya+arpa.na+-adibhi.h !!2050.25! n-ar-aya.na+dve.si.no* ye !tatraty-a* vai.s.nava+-adaya.h ! te tu tasya prat-apena !ki.m+cit kartu.m* na /sekire !!2050.26! bhagav-a.ms* tatra sad+dharma.m* !sth-apayan pura+v-asin-am ! jah-ara*a+j?n-ana+timira.m* !vacobhir* dharma+sa.m/srayai.h !!2050.27! a+m-uly-any* api v-as-a.msi !bh-u.sa.n-ani ca sarva/sa.h ! br-ahma.nebhyo* dadau pr-ity-a !dhana.m* ca vipula.m* prabhu.h !!2050.28! yatra yatra ca harer* nara+-ak.rti+ ! +brahma.no* *arcanam abh-ud* dhar-a+tale ! tatra tatra sa+kala+agra+janman-a.m* ! dur+vidhatvam agamad* vil-inat-am !!2050.29! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne s-urya+pura+-agamana+nir-upa.na+n-am-a pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: sa.mp-ujyam-ano* *a+khila+bhakta+sa;nghair* ! mah-a+arha+vastra+-abhara.na+upad-abhi.h ! -anandaya.ms* t-an harir* ucca+p-i.the ! mah-a+sabh-ay-a.m* ni.sas-ada r-ajan !!2051.1! [k 2051.1-16 Upaj-ati. :k] ta.m* ca*abhitas* ty-agi+jan-a* ni.sedur* ! yath-a+ucita.m* t-an abhito* g.rha+sth-a.h ! -ananda+k-aru.nya+bh.rt-a d.r/s-a t-an ! pa/syann* uv-aca*atha sa* nai.s.thika+indra.h !!2051.2! bho bhakta+sa;ngh-a* vacana.m* mad-iya.m* ! /s.r.nvantu sarve sva+hita+-avaha.m* yat ! yath-a+adhik-ara.m* nija+dharma+sa.msth-a* ! bhajantu ni.h+sa.m/sayam eva k.r.s.nam !!2051.3! sy-at sa.m/saya.h ka/s+cana kasya+cic* cet ! sa.mp.rcchat-a.m* m-am adhun-a pum-an sa.h ! iti prabhos* tasya ni/samya v-aca.m* ! ta.m* bh-ala+candro* matim-an ap.rcchat !!2051.4! bh-ala+candra* uv-aca: k.r.s.nasya bhaktir* bhagavan jan-an-am ! a+/se.sa+bandha+cchid* iti prasiddha.h ! varvarti gha.n.t-a+pathae* eva bh-um-au ! t-am eva p.rcch-ami tato* bhavantam !!2051.5! s-a k-id.r/s-i t-a.m* d.r.dham -a/srit-a* ye ! te k-id.r/s-a.h syu/s* ca jan-a* dhar-ay-am ! pr-iti/s* ca te.s-am iha k-id.r/s-i sy-at ! k.r.s.ne *atha k.r.s.nasya ca te.su n-atha !!2051.6! su+vrata* uv-aca: /srutv-a*iti bhaktasya sa* tasya v-aca.m* ! jagad+gurur* bhakta+pati.h prasanna.h ! prov-aca ta.m* /s-astra+rahasyam -i/so* ! yat s-attvat-a* eva vidanti na*anye !!2051.7! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: pra/snasya te vai/sya+vara*uttara.m* tu ! su+du.s+kara.m* /s-astra+vid-a*api n-unam ! pras-ada+h-inena harer* aha.m* tad* ! brav-imi sarve *api ni/s-amayantu !!2051.8! sa.mpr-apya d-ik.s-am iha bhakti+dharma+ ! +yukt-ad* guror* bh-agavat-i.m* nara.h pr-ak ! arc-a.m* tata.h pr-apya tad+ukta+r-ity-a ! bhakti.m* vidadhy-ad* apa+tandri vi.s.no.h !!2051.9! tad-iya+m-ah-atmya+vibodha+p-urva.m* ! sva+bh-avato* v.rttir* a+vicyut-a y-a ! sa+prema tasmin sa+kala+indriy-a.n-a.m* ! s-a bhaktir* ukt-a navadh-a*asti s-a*api !!2051.10! vi.s.no.h kath-ay-a.h /srava.na.m* ca k-irtis* ! tasya sm.rti/s* ca*a;nghri+ni.seva.na.m* ca ! p-uj-a*-anatir* d-asyam anena sakhyam ! asmai sa+varga+-atma+nivedana.m* ca !!2051.11! ukt-a* nava*ete nanu bhakti+bhed-a.h ! sva+/saktitas* tair* bhajan-iya* -i/sa.h ! nar-a.h sa+k-am-a* nija+v-a?nchita+arth-as* ! tena*-apnuvanti hy* a+pare ca muktim !!2051.12! ni.s+k-ama+bhaktis* tu harau prav.rddh-a ! dine dine siddhi+ga.n-ad* gari.s.th-a ! j-ivasya ko/sa.m* jarayaty* a+va/sya.m* ! vai/sv-anaro* bhuktam iva*udare *annam !!2051.13! an+anya+bhakt-as* tu ram-a+pater* ye ! na*icchanti kaivalyam api*iha te tu ! sev-a+rat-as* tasya tad+artha+ce.s.t-as* ! tena*eva p-ur.n-a.h satata.m* prasann-a.h !!2051.14! eka+kriy-as* te tu sametya vi.s.nor* ! bhakt-a/s* caritr-a.ny* anuvar.nayanti ! /s.r.nvanti v-a vaktari vidyam-ane ! g-ayanti ca kva+api tad+eka+citt-a.h !!2051.15! na y-ati tac+cintana+varjita.h k.sa.no* ! ye.s-a.m* sad-a tan+nihita+antar+-atman-am ! pa/syanti bh-um-av* avat-ara+m-urt-is* ! te tasya t-abhi/s* ca vadanti santa.h !!2051.16! prabhavati vibhavo* na bhakta+ceta.h ! k.sa.nam api c-alayitu.m* purandar-iya.h ! hari+cara.na+pad-at kad-a+api k-ale ! kim+uta tad-a bhuvi m-anav-iya+bhoga.h !!2051.17! kim iha bahu vad-ami p-arame.s.thya.m* ! padam a.nima+-adika+siddhi+j-atam -aptam ! prasabham api ca tena d-iyam-an-a.h ! sp.rhayati bhakta+vara.h kva+cin* na mukt-i.h !!2051.18! kva+cana yad* api na*asti bhoga+t.r.s.n-a ! nija+cara.na+eka+ratasya tasya citte ! tad* api ca vitaraty* asau mah-anta.m* ! vibhavam a+martya+su+dur+labha.m* sva+dh-amni !!2051.19! priya+suta+su+h.rd+i.s.ta+daivam -atm-a ! sa+kalam api*iha harir* hi yasya pu.msa.h ! kva+cid* api nahi tasya k-ala+m-ay-a+ ! +bhayam a+bhav-aya yato* n.r.n-a.m* vapus* tat !!2051.20! sva+tanaya+dhana+dh-ama+loka+lajj-a.h ! sura+vara+dh-ama+gama+e.sa.n-a.m* ca hitv-a ! bhagavati hi d.r.dha+anur-agam -apto ! nija+h.rdi yas* tam asau smaraty* a+kha.n.dam !!2051.21! tapati dahati v-ati bh-as+karo* *agnir* ! marud* abhivar.sati v-asava/s* ca m.rtyu.h ! carati jagati yad+bhay-at sa* vi.s.nur* ! vi+pada* ima.m* parita/s* ca p-ati nityam !!2051.22! h.rdi vidh.rta+tad-iya+p-ada+/s-akh-a+ ! nakha+vidhu+ma.n.dala+k-anti+/saitya+bh-aji ! tad+itara+sukha+gardhana+uttha+t-apo* ! na bhavati tasya yath-a*agni+jo* *ambu+p-ure !!2051.23! vidhi+mukha+sura+cintan-iya+p-ada.h ! sthira+cara+dehi+niy-amako* *api k.r.s.na.h ! d.r.dha+rati+ra/san-a+nibaddha+p-ado* ! h.rdayam aho na vih-atum asya /sakta.h !!2051.24! priyatam-a na ram-a na ca r-adhik-a ! priyatamo* na vidhir* na ca bhogi+r-a.t ! bhagavato* na nij-a*api tanus* tath-a ! bhuvi yath-a d.r.dha+bhakti+paro* nara.h !!2051.25! s-a.mkhyena yogena makhais* tapobhi.h ! sa.mny-asa+veda+vrata+bh-uri+d-anai.h ! pr-ityai hare.h pr-ag+vihitair* labhante ! bhakti.m* tad-iy-a.m* navadh-a prasiddh-am !!2051.26! tasy-a* api*ida.m* parama.m* phala.m* yat ! sneho* bhaved* g-a.dhataro* hi k.r.s.ne ! y-avan* na sa* sy-ad* bhajat-a.m* ca t-avad* ! bhaktir* budhair* a;nkurit-a*iti bodhyam !!2051.27! g-a.dha+sneho* yad-a sy-ad* bhagavati sukha+de bhakti+bh-aj-a.m* tad-an-im ! asmi.ml* loke pare v-a manasi ruci+kara.m* ta.m* vin-a sy-an* na ki.m+cit ! tat+sev-a+cintana+-ad-av* api rasikatay-a bh-uri+k-ala+apay-ana.m* ! te.s-a.m* sy-ad* v-a k.sa.nas* tad+rahita* iha lava.h kalpat-am eva y-ay-at !!2051.28! j-ate tad+virahe vi+cittavad* asau bhaktas* tad+-ak-araka.m* ! vi/sva.m* pa/syati bh-a.sate ca taru.n-a stambhena ku.dyena v-a ! deha.m* kva+api tad+-ak.rti.m* d.r/si dadhat tac+ce.s.tita.m* ce.s.tate ! rauti kva+api hasaty* atha*unmada* iva*-anandena sa.mn.rtyati !!2051.29! h.rdi ta.m* tv* avalokya karhi+cic ca ! prasarat+prema+bhara+a/sru+ruddha+ka.n.tha.h ! an+anusm.rta+deha* eva tasmin ! sa* vil-ino* bahir* ety* atha*icchay-a*asya !!2051.30! nahi kevalam -id.r/s-a.h pum-a.mso* ! bhuvi bhakt-a.h /sruta+vedino* bhaveyu.h ! a+bal-a* api ca*-atma+dharma+sa.msth-a* ! bhagavat+sneha+bhare.na deva+vandy-a.h !!2051.31! a+vida.h su+vido* *api vipra+r-aja+ ! +uru+ja+/s-udr-a* atha n-ica+j-atayo* *api ! sa+kal-a.h kamal-a+dhavasya tuly-a ! iha sa+prema bhajanti ye jan-a.h svam !!2051.32! avagamya tad-iya+y-ad.r/satva.m* ! sahas-a v-a*api mano* *atra yasya tasmin ! ratim -apa d.r.dh-a.m* sa* mukta+j-iva.h ! puru.so* v-a*astv* a+bal-as* tu v-a*api .sa.n.dha.h !!2051.33! hari+sa.mniratena bhakti+d-ar.dhya.m* ! satata.m* san+nara+sa;ngato* hi k-aryam ! harati*itarath-a day-a+-adi+r-upa.m* ! nanu k.r.s.n-at sva+mano* yath-a*-ar.sabha.m* tam !!2051.34! bhajane nirato* *apy* a+pakva+yog-i ! cyutim -apnoti ku+sa;ngata.h kad-a+cit ! vi+tath-a na bhaved* *dhares* tu bhakti.h ! punar* ety* anya+janu.sy* api*iyam enam !!2051.35! ata* eva sad-a*eva sa+avadh-anair* ! manaso* vi/svasana.m* vih-aya k.r.s.ne ! su+janai.h sva+ripu.m* vih-aya dambha.m* ! h.rdi vi/svasya vidh-iyat-a.m* ca bhakti.h !!2051.36! satya.m* vadej* jita+nija+indriya+/s-ila+/s-al-i ! sauh-arda+bh-a;n* n.r.su bhavet pra.named* vari.s.th-an ! d-ine.su tat+sukha+kara.m* pit.rvad* vadec* ca ! snigdho* bhavet sad.r/sa+satsu hares* tu bhakta.h !!2051.37! tat+prema+p-atra+guru+satsu tad-iya+buddhir* ! vidy-a+artha+r-upa+kula+janma+mada/s* ca na sy-at ! d-anta+indriyo* vyasana+ni.h+sp.rha+/s-anta+k-ama.h ! pa/syet sad-a hy* a+sad* ida.m* jagad* asya bhakta.h !!2051.38! tad+bhakta+/srita+de/sa+sevana+ratas* tat+karma+k.rt tat+para.h ! sa.mbh-uya svayam eva v-a vitanuy-at tat+parva+y-atr-a+utsav-an ! pa/syed* vyoma yath-a nija+-atmani bahi/s* ca*ap-av.rta.m* ta.m* tv* asau ! pr-ac-ina+-adhunika+-atma+ni.s.tha+gu.navat+tad+bhakta+r-it-i.h /srayet !!2051.39! str-i.su strai.na+jane vi+dharmi.ni nare p-akha.n.di+dambha+udbha.te ! /sabda+artha+antara+dar/sanena vidu.si bhra.m/sa+udyate dharmata.h ! sva+icch-a+kalpita+dharmi.ni vyasanini kruddhe ca lubdhe khale ! k-ama+-arte para+dharma+g-amini hari+dve.se na sajjeta sa.h !!2051.40! yadi rati.h su+d.r.dh-a na harau bhaved* ! gu.na+ga.nair* a+parair* nibh.rtai/s* ca kim ! yadi ca s-a bhavati*iha tad-a*a+parair* ! an+uditair* uditair* api ki.m* phalam !!2051.41! yad* api ki.m+cana tat+priya+k-amyay-a ! vrata+tapo+niyama+-adi caren* nara.h ! bhavati tat khalu bhakti+vivardhana.m* ! k.rtam atha*itarath-a*alpa+phala.m* bhavet !!2051.42! bahu+janur* bhrama.na+uttara+lambhit-a.m* ! nara+tanu.m* samav-apya sura+-ipsit-am ! matimat-am idam eva mate.h phala.m* ! vi.sayato* vi+rati/s* ca harau rati.h !!2051.43! iha sa* tu yad-a bhakto* rakta.h /s.r.noti g.r.n-ati v-a ! madhura+carita.m* vi.s.nor* ji.s.nor* mud-a paray-a tad-a ! manasi nibh.rta+-ananda+syandas* tad+-atmaka* ullasat+ ! +pulaka+kula+ka.h sm-ara.m sm-ara.m* bhavaty* udita+a/sru+d.rk !!2051.44! ittha.m* divya+nara+-ak.rter* bhagavata.h k.r.s.nasya bhakti.m* nar-a* ! ye kurvanti mano+rath-an saphalayaty* e.s-a.m* sa* hi pr-itim-an ! ye tan+n.rtva+ku+tarkit-as* tad+itara+-asakt-a/s* ca te.su druta.m* ! k-ama+krodha+rasa+-adayo* vidadhate /s-ard-ulavikr-i.ditam !!2051.45! pr-ityai harer* na surat-a munit-a n.rt-a v-a ! vipratvam -apta+janana+trayam i.s.ta+karma ! p-urta.m* tapa/s* ca niyama+vrata+d-ana+v.rtta.m* ! ni/s+chadma+bhaktim apah-aya bahu+/sruta.m* ca !!2051.46! a/syate bhagavat-a*a+mala+bhakty-a ! dattam ambu+phala+pu.spa+dala+-adi ! bh-uri+hema+caya+kh-adya+vi/se.s-an* ! na*e.sa* pa/syati d.r/s-a*api vin-a t-am !!2051.47! adya v-a /sata+janur+bhrama.na+ante ! sad+gatir* nahi vin-a hari+bhaktim ! ittham eva d.r.dha+ni/scayav-an yas* ! ta.m* karoti bhuvi dhanyatara.h sa.h !!2051.48! yo.sid+-ik.sa.na+/sarair* a+hata+a;ngo* ! ghora+kopa+ni/si j-agarita/s* ca ! yo* na moha+d.r.dha+p-a/sa+nibaddho* ! bhaktim-an priyatama.h sa* hi vi.s.no.h !!2051.49! b-ale yo.siti darpa.ne nija+jane r-age dhane m-adake ! j-ayante su+dhiyo* *api vihvalatar-a* hol-a+dina+utkr-i.dane ! a.s.tasv* e.su tad+a;nghri+cintana+rata.m* citta.m* na yasya*utsaret ! tad+bhakty+eka+rasasya tasya padayo.h p-a.m/su.h surair* i.syate !!2051.50! et-ad.r/s-a* ye bhuvi saj+jan-a.h syu.h ! /sr-i+k.r.s.na+bhakt-a.h nija+dharma+ni.s.th-a.h ! mumuk.subhis* te guravo* vidhey-a.h ! p-ujy-a/s* ca te.sv* eva su+h.rn+mati/s* ca !!2051.51! anyatra ye p-ujya+dhiyas* tu tebhya.h ! su+h.rd+dhiyo* v-a guru+buddhaya/s* ca ! te.s-a.m* pa/s-un-a.m* ca yad* antara.m* tad* ! dvi+p-ac* catu.s+p-at tvam udasya na*anyat !!2051.52! su+vrata* uv-aca: iti tasya gira.m* sudh-ayam-an-a.m* ! /sruti+ka.msena nip-iya vai/sya+varya.h ! mudita.h sa* bh.r/sa.m* babh-uva ca*anye ! mudam -apu.h sa+kal-as* tad-iya+bhakt-a.h !!2051.53! k.r.s.na.m* vi.s.nu.m* hari.m* ca*api !dharma+s-unu.m* tam eva hi ! j-ananto* lebhire tasmin !bhakti+d-ar.dhya.m* nara+adhipa !!2051.54! bhagavad+bhakta+m-ah-atmya.m* !vidantas* tata* -adar-at ! mun-i.ms* t-an p-ujay-am -asur* !bhagavantam iva*a+khil-an !!2051.55! candanair* a+k.satai.h pau.spair* !h-arair* vastrai/s* ca bhojanai.h ! sa.mp-ujya t-a.ms* te vidhivad* !da.n.davat pr-a.nama.ms* tata.h !!2051.56! bhagav-an api bhakt-an-a.m* !tad+-ad-in-a.m* pura+okas-am ! bhakti.m* svasmi.ms* tath-a satsu !sthir-a.m* d.r.s.tv-a tuto.sa ha !!2051.57! -anandayan sa+kala+bhakta+jan-an n.r+pa*ittha.m* ! pra/sna+uttarai.h parama+dharmamayair* muni+-i/sa.h ! tatra*avasat sa* puri sapta din-ani nitya.m* ! p-akha.n.da+m-argam abhito* nikhanan sa+m-ulam !!2051.58! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne s-urya+pure bhagavad+bhakti+bhakta+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a*eka+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: etasminn* antare k-a+cid* !r-aj?n-i dharma+pure *a+dhav-a ! /srutv-a sadbhyo* gu.n-a.ms* tasya !pr-apt-a* bhaktim ati+sthir-am !!2052.1! bhagavad+dar/sana+utka.n.th-a !kurvat-i r-ajyam apy* asau ! -ak.r.sya sarvata/s* citta.m* !tad+dhy-ana+nirat-a*abhavat !!2052.2! k.r/s-i+k.rta+tanu.h k.rcchrai.h !vratair* bhagavad+-aptaye ! jita+indriy-a su+/s-il-a ca !s-a*-arar-adha tam -adar-at !!2052.3! s-a muhu.h prai.sayad* d-ut-an !haraye buddhimattar-an ! pratijaj?ne sa* tebhya/s* ca !tat+pura+-agamana.m* n.r+pa !!2052.4! tasyai prasanno* bhagav-an !sarve.s-a.m* bh-ava+vit prabhu.h ! sva+dar/sana.m* d-atum aicchan* !munibhi.h saha sat+pati.h !!2052.5! atha svair* anvito* bhaktai.h !pr-ay-ad* dharma+pura.m* hari.h ! yatra*asti ku/sal-a+-akhy-a s-a !deva+h-uti+sam-a gu.nai.h !!2052.6! -ay-antam -a/srutya nija+i.s.ta+deva.m* ! r-aj?n-i mud-a*am-atya+janai/s* ca paurai.h ! s-aka.m* tam abhy-agamad* -ik.sa.na+utk-a ! gaja.m* purask.rtya vibh-u.sita+a;ngam !!2052.7! vi+citra+v-aditra+nin-adam uccair* ! vidh-apayant-i /sibik-a+adhir-u.dh-a ! pura+upa+ka.n.the tam atha*-apya y-an-at ! s-a*utt-irya bhakty-a pra.nan-ama h.r.s.t-a !!2052.8! paur-a.h pra.n-ama.m* vidadhu/s* ca tasmai ! sa* ca*api t-a.m* t-a.m/s* ca yath-a+arham -i/sa.h ! sa.mm-anay-am -asa tay-a*arthito* *atha+u ! adhy-aruroha*uttama+v-ara.na.m* sa.h !!2052.9! jaya+dhvanir* bh-uritaras* tad-a*-as-it ! sahasra/so* bhakta+janair* ud-ir.na.h ! sa.mmi/srito* ma;ngala+v-adya+gho.sair* ! utkar.nay-am -asa kakub+gaja+indr-an !!2052.10! bhaktai/s* ca paurai.h parive.s.tito* *asau ! tata.h pura.m* pr-avi/sad* -urjita+/sr-i.h ! ala.mk.rta.m* tora.na+p-ur.na+kumbhai.h ! sa.mm-arjita.m* candana+v-ari+siktam !!2052.11! tyakta+anya+k-aryai.h pura+yo.sita+oghai.h ! sa.mprek.syam-a.na.h pathi y-utha+sa.msthai.h ! k.rt-arthayan sv-iya+d.r/s-a jana+ogh-an ! pure sa* ramya.m* n.r+pa+saudham -apa !!2052.12! ak-arayat tasya saha*anugasya ! r-aj?n-i yath-a+arha.m* nilaye.su v-asam ! cak-ara ca*-atithyam ud-ara+cet-a ! d-as-i*iva ta.m* paryacarac* ca bhakty-a !!2052.13! mah-a+upac-arair* vi+vidhair* an+arghyai.h ! p-uj-a.m* t.rt-iye *ahani p-ur.nim-ay-am ! tasya*akarot pr-iti+bhare.na h.r.s.t-a ! vism-apayant-i janat-a.m* jana+-i/sa !!2052.14! vastrair* n.r+pa+arhair* vi+vidhair* nav-inair* ! vibh-u.sa.nair* hemamayaiar* an+ekai.h ! sad+ratna+mukt-a+phala+h-ara+varyair* ! gandha+a+k.satais* ta.m* ca pup-uja pu.spai.h !!2052.15! bhak.syai/s* ca bhohyair* vi+vidhai/s* ca lehyais* ! ta.m* tarpayitv-a sa+muni+vraja.m* s-a ! r-ajya.m* ca ko/sa.m* sa+gaja+a/sva+dhenu.m* ! sarva.m* svak-iya.m* haraye hy* aditsat !!2052.16! tay-a*ati+bhakty-a sarva+sva.m* !d-iyam-anam api prabhu.h ! na*eva*agrah-in* muni+patis* !tu.s.to* bhakty-a tad-iyay-a !!2052.17! tata.h s-a paray-a bhakty-a !dravya+pu?nja.m* hare.h pura.h ! k.rtv-a sarv-a.ms* tad+anug-an !vastrair* dravyai.h pup-uja ca !!2052.18! bhaktim eva.m+vidh-a.m* tasy-a* !d.r.s.tv-a*-apur* vismaya.m* jan-a.h ! bhakta+priya/s* ca bhagav-an !prasanno* nitar-am abh-ut !!2052.19! -atma+ni.s.tha+upade/sais* t-a.m* !bodhayitv-a mah-a+matim ! bhakty-a*-apta+d.r.dha+vair-agy-a.m* !r-ajye punar* ay-uyujat !!2052.20! dravya+pu?nja.m* ca vastr-a.ni !bh-u.sa.n-ani ca sarva/sa.h ! dadau sa* br-ahma.na+-adibhya.h !p-ur.na+k-amo* haris* tad-a !!2052.21! sabh-ay-a.m* tatra bhagav-an !ni.sa.n.no* haimae* -asane ! mary-aday-a*upavi.s.t-an sv-an !sarv-an bhakt-an avaik.sata !!2052.22! t-u.s.n-i.m* tatra ni.sa.n.ne.su !bhakta+sa;nghe.su sa.msadi ! pra.namya r-aj?n-i s-a*ap.rcchat !stuvat-i pra+a?njali.h prabhum !!2052.23! r-aj?ny-* uv-aca: n-ar-aya.na*adya bhavat-a sa+phal-i+k.rto* me ! h.rt+stha/s* cirantana+mano+ratha+p-ada+po* vai ! d-anena dur+labhatara+svaka+dar/sanasya ! nitya.m* viri?nci+mukha+daivata+v-a?nchitasya !!2052.24! yair* -ik.sita.m* na sura+m-anava+ma;ngala+a;nga.m* ! /sr-imad+vapus* tava mano+haram atra netrai.h ! t-any*ab+ja+patra+rucir-a.ny* api m-anav-an-a.m* ! m-ayura+barha+gata+candrakat-a.m* bhajanti !!2052.25! n-an-a+vidha+agha+nicaya+pra/sama+eka+/s-il-a.m* ! sad+bhakti+bodhana+pa.tu.m* tvad+ud-ara+k-irtim ! /s.r.nvanti yair* api na /sa.skulik-a+sam-anai.h ! kar.nais* tae* eva nanu n-aga+bilatva+bh-aja.h !!2052.26! jihv-a ca y-a na tava g-ayati c-aru+g-ath-a.h ! sa.ms-ara+s-agara+samuttara.na+arthi+n-ava.h ! s-a gr-amya+g-ita+nipu.n-a*api na m-anav-i sy-ad* ! bhaik-i mudh-a*ani/sam a+sad+rava+k-ari.n-i hi !!2052.27! /su/sr-u.sa.na.m* bhagavatas* tava yai.h k.rta.m* na+u ! na+u v-a sat-am agha+k.r.s-a.m* d.r/si+m-atrato* *api ! te bh-u.sit-a* api mah-a+arghya+vibh-u.sa.nair* hi ! n-.r.n-a.m* bhuj-a.h /sava+bhuj-a* iva garha.n-iy-a.h !!2052.28! tvan+mandir-a.ni ca sato* nika.s-a na y-anti ! p-ad-as* tu ye tanu+bh.rt-am api padma+/sobh-a.h ! te pait.r+k-anana+tarutvam iha*eva y-anti ! tvat+sevane *atra nirat-a* manu+j-as* tu dhany-a.h !!2052.29! sarva+j?na bhagavan sv-amin !may-a*adya tava sevan-at ! pr-apta.m* sva+janma+s-aphalya.m* !k.rpay-a*eva tava prabho !!2052.30! dharma+sa.mrak.sa.na+artha.m* tva.m* !sva+tantra.h puru.sa+uttama.h ! dhatse nara+-ak.rti.m* bh-um-av* !a+dharmasya ca /s-antaye !!2052.31! kart-a vakt-a ca dharmasya !tvam eva*asi jagad+guro ! tvatta.h san-atana.m* dharma.m* !/srotum icch-amy* aha.m* tata.h !!2052.32! dharma.m* s-adh-ara.na.m* n-.r.n-a.m* !vi/se.sa.m* ca*api me vibho ! vaktum arhasi dharma+-atman !dharma+m-arga+pravartaka.h !!2052.33! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.ta.h sa* bhagav-an !bhaktimaty-a tay-a*-adar-at ! pratyuv-aca prasannas* t-a.m* !to.sayan bhakta+ma.n.dalam !!2052.34! /sr-i+n-ary-a.na+munir* uv-aca: s-adhu p.r.s.ta.m* tvay-a n-.r.n-a.m* !hita+e.si.ny-a mah-a+mate ! tubhya.m* ni/s+chadma+bhakt-ayai !na*a+v-acya.m* mama ki.m+cana !!2052.35! n-.r.n-a.m* san-atan-a* dharm-a* !n-aradena pur-a*udit-a.h ! dharma+r-aj-aya t-an vacmi !/sr-imad+bh-agavata+sthit-an !!2052.36! ity* uktv-a bhagav-a.ms* tasyai !saptama+skandha+sa.msthit-an ! dharm-an uv-aca sa+kal-a.ms* !tata/s* ca*ittham uv-aca t-am !!2052.37! iti te kathit-a* dharm-a* !manu.sy-a.n-a.m* san-atan-a.h ! ni.h+/sreyasa+prad-a* yukt-a* !j?n-ana+vair-agya+bhaktibhi.h !!2052.38! etae* eva prayatnena !sevan-iy-a* mumuk.subhi.h ! adhik-ara+anus-are.na !manu+jair* manu+ja+adhipe !!2052.39! ity* ukt-a s-a bhagavat-a !mudit-a nitar-a.m* n.r+pa ! si.seve paray-a pr-ity-a !sva+dharma+sth-a tam eva hi !!2052.40! ittha.m* pra/sna+uttarai.h sv-am-i !praty+aha.m* dharma+sa.m/srayai.h ! -anandayan sat-a.m* ca*any-a.ms* !tatra*uv-asa yath-a+sukham !!2052.41! u.sitv-a v-asar-an pa?nca !tato* gantu+man-a* api ! tay-a bh.r/sa.m* pr-arthyam-ano* !m-asam ekam uv-asa sa.h !!2052.42! sa.mbh-are.na*ati+mahat-a !sn-ana+y-atr-a+mah-a+utsavam ! k-aray-am -asa bhagav-an !jyai.s.thy-a.m* tatra tay-a n.r+pa !!2052.43! eva.m* sa.mto.sayitv-a t-a.m* !bhakta+va/syo* jagad+guru.h ! smarann* a+bhaya+bh-u+p-ala+ !vara.m* niragamat tata.h !!2052.44! anuy-ant-i.m* sa+a/sru+netr-a.m* !sa+paur-a.m* ku/sal-a.m* hari.h ! bal-at t-a.m* sa.mnivartya*eva !devak-i+t-irtham -agamat !!2052.45! tatra t-irtha+vidhi.m* k.rtv-a !vyas.rjad* y-utha/so* mun-in ! a+j?na+m-anava+bodha+artha.m* !n-an-a+de/s-an mah-a+ojasa.h !!2052.46! saha svena sam-ay-at-an !n-an-a+de/sa+jan-an api ! pre.say-am -asa bhagav-an !sva.m* sva.m* de/sa.m* tato* *a+khil-an !!2052.47! -atma+sev-a+ratair* nitya.m* !var.nibhi.h s-adhu+pattibhi.h ! s-adibhi/s* ca sama.m* pr-ay-ad* !a/sva+-ar-u.dho* *arka+j-a+nad-im !!2052.48! utt-irya t-a.m* ca rev-a.m* ca !mah-i.m* sa+abhramat-i.m* ca sa.h ! bh-alla+de/sam atikramya !dur+ga+pattanam -agamat !!2052.49! tatra tatra sva+bhakt-an-a.m* !gr-ame.su nivasan pathi ! t-an sarv-a.ms* to.sayitv-a*eva !tatra*-ay-ata.h sa* bh-u+pate !!2052.50! -ay-anta.m* harim -a/srutya !r-aj-a paur-a/s* ca sa+tvaram ! tyakta+anya+k-ary-a* dh-avantas* !ta.m* pratyudyayur* -adar-at !!2052.51! pura+upa+ka.n.thae* eva*amum !-ay-anta.m* v-ik.sya te mud-a ! pra.nemu.h sa+a/sru+nayan-a/s* !cira+dar/sana+vihval-a.h !!2052.52! yath-a+ucita.m* m-anayitv-a !t-an hari.h saha tai.h puram ! pravi/sya tatra sva+-av-asam !etya*-asanae* up-avi/sat !!2052.53! jay-a+ram-a+-adayo* yo.s-a* !d.r.s.tv-a ta.m* har.sa+vihval-a.h ! pra.nemu.h paray-a pr-ity-a !gata+tad+viraha+jvar-a.h !!2052.54! -ananda.m* parama.m* pr-apat !sa+anvayo* *a+bhaya+bh-u+pati.h ! j-anan satya+pratij?na.m* ta.m* !tat+sev-a+nirato* *abhavat !!2052.55! y-a y-a sva+sev-a hari.n-a !vihit-a yasya yasya ca ! sa* sa* t-a.m* t-a.m* mud-a*ak-ar.s-it !k.rta+artha.m* sva.m* vida.ms* tay-a !!2052.56! ratha+y-atr-a+dine tatra !hari.h sa.mgavae* -agata.h ! madhya+ahne tena bh-u+pena !mah-a+utsavam ak-arayat !!2052.57! sevakai.h sahita.h so* *atha !vasa.ms* tatra hari.h svayam ! sarvatra*anve.say-am -asa !gupta+a+dharma+prave/sanam !!2052.58! a+dharma+utth-anam a/s.r.nod* !yatra yatra sa* -i/svara.h ! tatra tatra svaya.m* gatv-a !n-a/say-am -asa ta.m* tata.h !!2052.59! kva+cit kva+cin* mun-i.m/s* ca*api !pre.sayitv-a tath-a*akarot ! sarva+up-ayai.h sarva+k-ala.m* !dharmam eva hy* ap-ipalat !!2052.60! ittha.m* dharma+dhura.m+dhara.h sa* bhagav-an dharma.m* prati.s.th-apaya.ms* ! tasmin dur+ga+pure vasan nija+jan-an -ananday-am -asa ca ! gatv-a gr-ama+pura+antar-a.ny* atha tata.h k.rtv-a*utsav-an bh-uri/sas* ! tatra*-agatya puna.h puna.h samavasad* bhakta+eka+kalpa+druma.h !!2052.61! iti te kathita.m* sarva.m* !yat p.r.s.ta.m* bh-u+pate tvay-a ! n-ar-aya.nasya carita.m* !kali+kalma.sa+n-a/sanam !!2052.62! n-ar-aya.nasya muni+bhartur* ida.m* caritra.m* ! ya.h k-irtayec* ca /s.r.nuy-ad* api m-anavo* *atra ! tau ni/scita.m* nija+rip-un n.r+pate jayet-a.m* ! b-ahya+antar-a.m/s* ca sukham -ipsitam -apnuy-at-am !!2052.63! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre dvit-iya+prakara.ne dharma+pura+stha+bhakta+jana+-anandana+durga+pura+praty-agamana+nir-upa.na+n-am-a dvi+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] [[[iti dvit-iya+prakara.na.m* sam-aptam !]]] su+vrata* uv-aca: ittha.m* nij-an durga+pura+adhiv-as-an ! de/sa+antara+sth-a.m/s* ca nar-a.m/s* ca n-ar-i.h ! aty+artham -anandayato* hi tasya ! tatra vyat-iyu.h /sarado* *a.s.ta pury-am !!3001.1! sa.mp-ur.na+sarva+sva+mano+ratho* *atha ! jaran* n.r+po* bhautika+deham -urje ! vih-aya divya.m* pratipadya deha.m* ! tad* dh-ama go+lokam av-apa bh-u+pa !!3001.2! tasya+-atma+ja.h san+matir* aurdhvadaihika+ ! +kriy-a+vidhau s-adhu+jan-a.m/s* ca sarva/sa.h ! /sr-i+k.r.s.na+bhakt-an bahu/sa/s* ca v-a.dav-an ! atarpayat sv-adu+vi+citra+bhojanai.h !!3001.3! n.r+pa+-asana+stho* *api sa* d-asyam eva ! svaya.m* hare/s* ca*asya sat-a.m* mud-a*eva ! pr-ity-a cak-ara*anu+dina.m* vin-ita.h ! /sr-i+k.r.s.na+nighn-ik.rta+r-ajya+bh-ara.h !!3001.4! sa* s-adhu+sev-a+-adi+gu.nai/s* ca bhakty-a ! hare/s* ca buddhy-a n.r+pa vidyay-a*api ! j?n-anena dharme.na tath-a virakty-a ! k-irty-a ca t-at-ad* adhiko* babh-uva !!3001.5! hare.h pras-ad-ad* dhana+dh-anya+\.rddhis* ! tasya*abhavat sarva+n.r+pa+adhik-a*eva ! v-as-ad* *dhares* tatra ca paura+lok-a* ! -a.dhy-a* babh-uvu.h kila sarva/so* *api !!3001.6! tasya svas-aro* janan-i+dvaya.m* ca ! striyau tath-a dve kumud-a juh-u/s* ca ! d-as-i+/sat-a* apy* anu+k-alam -i/sa.m* ! si.sevire d-asya* iva svaya.m* t-a.h !!3001.7! tad+artham et-a* dalana.m* ca ka.n.dana.m* ! cakrur* jalasya*-ahara.na.m* ca nityad-a ! tan+mandire m-arjana+lepana+-adi ca ! prak.s-alana.m* tat+paridh-ana+v-asas-am !!3001.8! ittha.m* n.r+pasya*asya ca b-andhav-an-a.m* ! /sraddh-a.m* ca bhakti.m* d.r.dhat-a.m* sva+dharme ! m-ana+krudhi+-ir.sy-a+-adi+vih-inat-a.m* ca ! d.r.s.tv-a tuto.sa*-i/sa ud-arat-a.m* ca !!3001.9! tebhyo* *arcan-aya*anu+dina.m* sa* r-adh-a+ ! +k.r.s.nasya m-urti.m* sva+sam-a/sritebhya.h ! p.rthak p.rthak ca pradadau sva+do.s.n-a ! te *apy* -adadus* t-a.m* vinayena natv-a !!3001.10! pr-apya*api sa+ak.s-ad* bhagavat+kara+-att-a.m* ! man-a.msi te.s-a.m* tutu.sur* na bh-u+pa ! tal+lagna+sarva+indriya+v.rtti+bh-aj-a.m* ! tam eva tasy-am api pa/syat-a.m* vai !!3001.11! sva+p-urva+r-up-ad* api var.ni+r-upe ! svasmi.ms* tu bh-ava+ati/saya.m* tad-iyam ! vibudhya bh-uyo* *api dadau sa* tebhyo* ! m-urti.m* nij-a.m* ca*api p.rthak p.rthak vai !!3001.12! tata.h prah.r.s.ta.h svas.rbhi.h saha*eva ! n.r+pa.h pup-uja*anu+dina.m* hari.m* tam ! tat+p-urva+r-upe.na saha*eva bhakty-a ! bheda.m* tayos* tv* -atmani na vyaj-an-at !!3001.13! praty+ak.sa+k.r.s.na.m* prati+v-asara.m* te ! sa.msevam-an-a* api tasya r-ajan ! yath-a+arham -anarcur* ud-ara+bh-av-a* ! m-urti+dvaya.m* tasya nide/sato* vai !!3001.14! tatra*api nitya.m* nir+up-adhi+bhakty-a ! sarvebhya* -as-il* lalit-a*adhik-a*eva ! tasyai prasanna.h kva+cid* -aha k.r.s.no* ! bhadre v.r.nu tva.m* varam -ipsita.m* mat !!3001.15! sa.mp-ujya k.r.s.na.m* prati+v-asara.m* pr-ak ! r-adh-a+vayasy-a hi yath-a tath-a*eva ! p-akena sa.mbhojayitu.m* samutk-a ! k.rtena s-a svena jag-ada ki.m+cit !!3001.16! sv-amin vivak.s-a*asti cira.m* mana.h+sth-a ! tath-a*api /saknomi na vaktum eva ! var.na+-a/srama+-ac-ara+dh.rtis* tava*adya ! ru.naddhi v-aca.m* mama divya+m-urte.h !!3001.17! tad-a hari.h pr-aha hasa?n* *chubha+-asye ! buddho* may-a te hi mano+abhil-a.sa.h ! man+m-urti+yugma+arcana+k-alae* eva ! mano+ratha.h setsyati vai tava*e.sa.h !!3001.18! ittha.m* hare.h pr-apta+vara+ati+h.r.s.t-a ! s-a p-ujayant-i pratim-a.m* tad-iy-am ! praty+ak.sam eva*-adadata.m* sva+datt-an ! p-uj-a+upah-ar-a.ms* tam avaik.sata*aho !!3001.19! pramoda+phulla+antara+vaktra+padm-a ! s-a*atha*anv+aha.m* c-aru vidh-aya p-akam ! nyavedayat sva+prabhum arcayant-i ! tat+pr-itaye *asau bubhuje ca r-ajan !!3001.20! din-ani jagmu.h kati+cic* ca tasy-a.h ! sukha.m* harer* ittham av-apnuvaty-a.h ! jana+/sruti/s* ca*-asa harir* hi bhu;nkte ! naivedyam -i/so* lalit-a+upak.lptam !!3001.21! -a/scaryam etac* ca ni/samya har.s-at ! tasy-a* hare.h p-ujana+k-alae* etya ! jay-a+-adayas* t-a.m* nika.s-a*eva tasthu.h ! striyas* tad+-ik.s-a+sthira+d-irgha+netr-a.h !!3001.22! naivedya+k-ale *atha catur+vidha+anna.m* ! t-a.h s-ami+bhukta.m* dad.r/su.h sa+citram ! bhokt-aram -i/sa.m* tu na n-ila+ka.n.tha.m* ! pra/sasya t-a.m* t-a/s* ca tato* *apasasru.h !!3001.23! bh-ava.m* svak-iya.m* bhagavaty* avetya ! ny-una.m* hi tasy-as* tata* -apta+t-ap-a.h ! tath-a+vidhatva+-aptayae* eva yat t-a* ! nir+v-asanatve manaso* babh-uvu.h !!3001.24! an+anya+bh-av-a* lalit-avad* eva ! k-alena ca*alpena hi t-a* babh-uvu.h ! r-aj-a*api t-ad.rktvam av-apa r-ajan ! var.ni+indra+d-asya+prasitatva+yog-at !!3001.25! mano+ratha.m* p-urayitu.m* hi te.s-a.m* ! hari.h svak-iya+pratim-a+-atman-a*eva ! tad+datta+p-uj-a+upah.rt-i.h prahar.s-at ! kva+cit kva+cit sv-ikurute sma sa+ak.s-at !!3001.26! tato* *ati+har.se.na nir+antara.m* ta.m* ! si.sevire te hi tad+eka+citt-a.h ! tad+bhakty+adh-ino* *atha na t-a.ms* tu hitv-a ! gantu.m* /sa/s-aka prabhur* anyato* vai !!3001.27! uv-asa tatra*eva sukha.m* tato* *asau ! de/sa+antar-iyair* bahubhir* n.r+pa+-adyai.h ! sva+gr-ama+pury+-agaman-aya bhakty-a ! sa.mpr-arthyam-ano* *api muhu.h sva+bhaktai.h !!3001.28! vraje yath-a*uv-asa pur-a sa* k.r.s.na.h ! pr-ityai ya/so+d-a+vraja+r-ajayo/s* ca ! sva+bhakta+go+p-alaka+gopik-an-a.m* ! tath-a*avasat tatra ca tat+priya+artham !!3001.29! sneho* *abhavad* bh-uritaro* hare/s* ca ! tasmin n.r+pe bhaktimati k.siti+-i/sa ! geha.m* tad-iya.m* tu sa* manyate sma ! svak-iyam eva*iti ca bhakti+va/sya.h !!3001.30! yo* hari.m* bhajati dambha+varjitas* ! ta.m* bhajaty* api harir* nir+antaram ! bhakta+dattam a.nu+m-atram apy* asau ! vastu merum iva manyate tath-a !!3001.31! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne uttma+-adi+bhakty+utkar.sa+nir-upa.na+n-am-a prathamo* *adhy-aya.h ]] r-aj-a*uv-aca: brahman k.r.s.nasya carita.m* !mana.h+/srava.nayo.h priyam ! /s.r.nvato* *api na me t.rptir* !j-ayate tatra sarvath-a !!3002.1! nija+bhakta+-apad-a.m* hartu.h !/sr-i+hare.h parama+-atmana.h ! carita.m* /srotum icch-ami !n-utana.m* hi pade pade !!3002.2! sev-ay-am ani/sa.m* tasya !samavartanta ye nar-a.h ! te.s-a.m* ka.h ka/s* ca k-a.m* k-a.m* ca !sev-a.m* cakre *asya tad* vada !!3002.3! vasan durga+pure tatra !yad* yac* caritam -i/svara.h ! cak-ara tat tad* a+khila.m* !vaktu.m* ca*arhasi me mune !!3002.4! su+vrata* uv-aca: sev-a.m* tad-iy-a.m* sa+kal-a.m* !pr-aya/so* var.ni+r-a.d* n.r+pa ! mukunda+-ananda+n-am-a*eva !cak-ara*anu+sava.m* /suci.h !!3002.5! vi/se.sato* *asya snapana.m* !p-ada+sa.mv-ahana.m* tath-a ! /sayana+-astara.na.m* ca*e.sa* !cak-ara jita+manmatha.h !!3002.6! -ajah-ara*udaka.m* tasmai !/sucir* jye.s.th-a n.r+pa+svas-a ! jay-a tapasvin-i pr-ity-a !pr-ata.h s-aya.m* ca g-alitam !!3002.7! var.n-i n-ar-aya.na+-anandas* !tad-iya+ambu+kama.n.dalum ! sa+upap-atra.m* rak.sati sma !yath-a+k-ala.m* ca tad* dadau !!3002.8! k.r.s.na+p-ujana+p-atr-a.n-a.m* !ma?njana.m* prati+v-asaram ! cak-ara var.n-i go+p-ala+ !+-ananda+n-am-a harer* n.r+pa !!3002.9! v-asudeva+-ananda+n-am-a !var.n-i candana+ghar.sa.nam ! cak-ara k.r.s.na+p-uj-a+artha.m* !niyata.m* tasya nai.s.thika.h !!3002.10! n-an-a+vidh-ani pu.sp-a.ni !tulas-i.m* ca*anu+v-asaram ! um-a+bhayo* n-atha+jic* ca !bhakt-av* -ajahratur* van-at !!3002.11! p-uj-a+upah-ar-an sa+kal-an !yath-a+k-ala.m* sam-ahita.h ! a+kha.n.da+-ananda* -an-iya !tasmai datte sma sa+tvaram !!3002.12! anna.m* tasmai ca sa+gh.rta.m* !taila.m* dugdha.m* sit-a+-adi ca ! dadau vi/sodhya*anu+dina.m* !lalit-a n.r+pate.h svas-a !!3002.13! cak-ara tasya p-a?nc-al-i !p-aka+bh-ume/s* ca lepanam ! g.rha+sa.mm-arjana.m* cakre !n-an-i tasya*uttama+svas-a !!3002.14! n.r+pater* m-atarau tasya !som-a+dev-i+sura+prabhe ! gaura+mud+gomay-abhy-a.m* ca !cakr-ate g.rha+lepanam !!3002.15! day-a+-ananda/s* ca go+vinda+ !+-ananda* etau hi var.ninau ! -ajahratur* van-at tasmai !samidha/s* ca ku/s-a?n* *chubh-an !!3002.16! v-a.ty-a.h /s-ak-a.m/s* ca patr-a.ni !tasmai hara+jid+utkarau ! -ajahratu/s* ca k-a.s.th-ani !maya+jit p-aka+siddhaye !!3002.17! ratna+jit p-aka+p-atr-a.n-a.m* !cak-ara parima?njanam ! hamm-ira+jit+tad+artha.m* ca !m.rttik-am -anayac* *chubh-am !!3002.18! up-aharad* danta+k-a.s.tha.m* !tasmai ca guru+m-ana+jit ! /siva+r-ama.h p-aduke ca !tasya*arak.sad* dvi+ja+uttama.h !!3002.19! v-asas-a.m* rak.sa.na.m* tasya !may-a+r-ama/s* cak-ara ca ! yath-a+k-ala.m* dad-ati sma !t-ani tasmai sa* /suddha+dh-i.h !!3002.20! prak.s-alana.m* tad+vastr-a.n-a.m* !prati+v-asaram -adar-at ! jaya+-ananda+abhidha/s* cakre !nai.s.thiko* brahma+caryav-an !!3002.21! dravya+-ad-ana+prad-ane ca !labdha+-akhyo* hara+jit tath-a ! n.r+pa+am-aty-av* ubh-av* etau !cakratus* tasya san+mat-i !!3002.22! g.rha+sth-an-a.m* tu sarve.s-a.m* !sva+dharma+sth-apana+-adi.su ! hemanta+si.mho* vav.rte !hari+/su/sr-u.sa.ne rata.h !!3002.23! uttamo* *api svaya.m* tasya !nir+m-ano* d-asavat sad-a ! yath-a+avak-a/sa.m* sa+kal-am !api sev-a.m* cak-ara ca !!3002.24! sarve.s-a.m* sevak-an-a.m* ca !tat+tat+sev-a+pravartanam ! r-ama+d-aso* yath-a+k-ala.m* !cakre bhakta+agra+.n-ir* hare.h !!3002.25! itih-asa+pur-a.n-ani !dharma+/s-astra.m* ca tat+pura.h ! paur-a.niko* hy* acakathad* !bhujer* ante pray-aga+jit !!3002.26! ni/si bh-agavata.m* g-it-a.m* !k-ar.s.n-i.m* n-ama+sahasrakam ! vi.s.no/s* ca v-asudev-iya.m* !nitya+-anandas* tv* av-acayat !!3002.27! /suka+-anando* *akarot patra+ !+lekha.m* pustaka+rak.sa.nam ! hare* rata/s* ca sev-ay-a.m* !sad-a saha+caro* muni.h !!3002.28! hari.n-a lekhit-any* a.s.ta !sac+ch-astr-a.ni tad+agrata.h ! /sata+-anando* mah-a+buddhi.h !/sodhay-am -asa ca*a?njas-a !!3002.29! ya* ida.m* vidadhe pr-ity-a !hari+l-il-a+upab.r.mhitam ! sat+sa;ngi+j-ivana.m* ramya.m* !j-iv-atu.m* hari+sevin-am !!3002.30! sarve.s-am api s-adh-un-a.m* !dharma+sa.msth-apana+-adi.su ! go+p-ala+-ananda* -as-ic* ca !sevam-ano* hari.m* sad-a !!3002.31! mukta+-anandas* tath-a brahma+ !+-ananda* etau mah-a+mat-i ! adh-ita+/s-astrau ku/salau !g-ayane ca kav-i ubhau !!3002.32! chanda.h+prabandh-an vi+vidh-an !pr-ak.rt-a.m/s* cakratu/s* ca tau ! tasya*eva pr-itaye r-aja.ms* !tan+m-ah-atmya+prak-a/sak-an !!3002.33! prema+-anando* g-ana+kal-a+ !+pa.tur* v-adye catur+vidhe ! nipu.na.h pr-ak.rt-a.m/s* cakre !prabandh-a.ms* tad+gu.na+-a/sray-an !!3002.34! cak-ara ni.s+kula+-ananda.h !prabandh-an pr-ak.rt-an kavi.h ! dhy-ana+-anandas* tath-a*anye ca !bhakt-a.h sundara+jin+mukh-a.h !!3002.35! d-ina+a+n-atho* vyaracayat !sa.msk.rt-any* asya sat+pate.h ! tu.s.tyai vi+citra+v.rtt-ani !/sr-i+harer* a.s.tak-ani ca !!3002.36! go+vinda+-ananda+n-am-a ca*a+ !+bheda+-ananda/s* ca buddhim-an ! gu.na+at-ita+-ananda+.r.si.h !/siva+-ananda/s* ca san+mati.h !!3002.37! mah-a+anubh-ava+-ananda/s* ca* !*-atma+-ananda.h k.r/sa+vigraha.h ! svaya.m+prak-a/sa+-ananda/s* ca !traya.h k-arya+vi/s-arad-a.h !!3002.39! tad+-ik.s-ay-a* upet-an-a.m* !bhakt-an-a.m* sarva/so* n.r.n-am ! mun-in-a.m* ca*-acarann* ete hy* !-atithya+-adi yath-a+ucitam !!3002.40! nir+a?njana+-ananda* .r.sir* !vy-apaka+-ananda* -atma+vit ! sukha+-ananda/s* ca parama+ !+caitanya+-ananda+n-amaka.h !!3002.41! go+vinda+-ananda+n-am-a*anya.h !k.rp-a+-anandas* tath-a*-atma+d.rk ! caitanya+-ananda+n-am-a*ete !.r.saya.h sapta sad+dhiya.h !!3002.42! de/sa+antara+abhyupet-an-a.m* !jan-an-am agrato* *anv+aham ! vidadhur* bhagavad+v-art-as* !tat+pr-ityai parama+-adar-at !!3002.43! -ananda+-ananda* -i/sasya !bhakti+r-iti.m* pradar/sayan ! d.r.dh-any* ak-arayat k.r.s.na+ !+mandir-a.ni mah-a+mati.h !!3002.44! deva+r-amas* tath-a n-ar-a+ !+ya.no* h-ira/s* ca /silpi+r-a.t ! -adh-ara+-ananda* ity* ete !citra+pratik.rt-ir* vyadhu.h !!3002.45! de/sa+antara+-agat-abhya/s* ca !str-ibhyo* v-asa+sthala+-adi ca ! m-ahe/svaro* dadau d-ama+ !+udara+d-asas* tath-a*ucitam !!3002.46! t-as-am agre k.r.s.na+v-art-a* !ram-a cakre tapasvin-i ! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+sa.mpann-a b-ala+yogin-i !!3002.47! k.r.s.na+d-aso* r-aja+d-asa* !ity* ubhau n-apita+uttamau ! d-ipik-a+dh-ara.na.m* tasya !purato* ni/si cakratu.h !!3002.48! karimo* dv-ara+p-alatva.m* !v.rddhas* tasya*akarot prabho.h ! tad+did.rk.s-a+-agat-an bhakt-an !muhus* tasmai nivedayan !!3002.49! soma.h s-ura/s* ca bh.rgu+jin* !m-ana+si.mha/s* ca kesar-i ! v-iro* *alayo* lak.sa+j-almau !rava+jin* m-ana+jit kama.h !!3002.50! ity* -ady-a.h k.satriy-a.h /s-ur-as* !tad+bhakt-a.h /sastra+p-a.naya.h ! anvavartanta ta.m* nitya.m* !sarvatra dve /sate n.r+pa !!3002.51! sa.msevanena hi harer* nija+m-anu.satva+ ! +s-aphalyam eva h.rdaye.su vidanta* ete ! ittha.m* tad-iyam ani/sa.m* vidadhu.h prah.r.s.t-a* ! d-asya.m* yad* asti nanu dur+labham eva mukte.h !!3002.52! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne hari+sevana+vyavasth-a+nir-upa.na+n-am-a dvit-iyo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha r-aj-a*uttamo* dh-im-an !pit.r+udde/sena v-a.dav-an ! s-adh-u.m/s* ca bhojay-am -asa !prati+m-asa.m* sahasra/sa.h !!3003.1! sa.mvatsare vyat-ite *asau !v-asitasya sva+ve/smani ! pr-ityai hare.h sva+pit.rvad* !acik-ir.san* mah-a+utsav-an !!3003.2! jay-a+lalitayo.h p-ar/svam !etya te m-anayan sa* ca ! uv-aca vinaya+-anamra.h !k-arya+a+k-arya+vicak.sa.na.h !!3003.3! uttama* uv-aca: yuv-a.m* bhaginyau nipu.ne !harer* bhaktau ca laukike ! vyavah-are *api bhavathas* !tata.h pr-apto* *asmy* aha.m* hi v-am !!3003.4! hari.h sv-amy-* atra k.rpay-a !sthito* *asty* asm-asu pattane ! tasya*eva ca pras-ad-an* na.h !sa.mpad* e.s-a*asti lambhit-a !!3003.5! atas* tad+artham eva*e.s-a !vyaya.m* ney-a na ca*anyath-a ! pitr-a*api na.h k.rta.m* hi*ittha.m* !tath-a*aha.m* kartum utsahe !!3003.6! janma+a.s.tam-i+mukh-an sarv-an !utsav-an v-ar.sik-an aham ! pit.rvat kartum icch-ami !yath-a+k-ala.m* p.rthak p.rthak !!3003.7! s-ah-ayya.m* tatra me k-arya.m* !bhavat-ibhy-a.m* mah-a+vrate ! uhy-a*asty* e.s-a*a+va/syam eva !yuv-abhy-am eva dharma+dh-u.h !!3003.8! sa.mpad* e.s-a ca d-asa+-ady-a* !bhavat-is-an may-a k.rt-a.h ! -ah-arayi.sy-amy* a+khil-an !pada+arth-an v-am apek.sit-an !!3003.9! p-aka+kriy-a+vyavasth-a*atra !bhavat-ibhy-a.m* yath-a+ucitam ! k-ary-a de/sa+antara+-ay-ata+ !+str-i.n-a.m* !sa.mbh-avan-a tath-a !!3003.10! su+vrata* uv-aca: ity* ukte te tu sa.mh.r.s.te !k.r.s.na+sa.mpr-i.nana+utsuke ! -ucatur* bhr-atara.m* r-ajan !pra/sa.msantyo* mah-a+mat-i !!3003.11! jay-a+lalite -ucatu.h: samyag* etat tvay-a bhr-atar !h.rdi vyavasita.m* nije ! vidhehi tva.m* yath-a+vitta.m* !hari+pr-ityai mah-a+utsav-an !!3003.12! pit.r+-a/srite hi san+m-arge !stheya.m* putre.na dh-imat-a ! k.rp-a+p-atra.m* bhagavatas* !tva.m* tu tad* vetsi san+mati.h !!3003.13! tvam -anayasva sa.mbh-ar-an !-av-a.m* p-aka+-adik-a.h kriy-a.h ! yath-avat k-arayi.sy-avas* !tac+cint-a.m* tyaja sarvath-a !!3003.14! su+vrata* uv-aca: svas.rbhy-am evam ukto* *asau !prah.r.s.to* harim etya tat ! kathay-am -asa n.r+pati.h !sva+cik-ir.sitam -atmana.h !!3003.15! tam -aha bhagav-an pr-ito* !dhanyo* *asi n.r+pate yata.h ! bhakt-av* eva hi k.r.s.nasya !matis* te d.r.dhat-a.m* gat-a !!3003.16! tapasvinyau bhaginau te !k-arye *asmin sto* vicak.sa.ne ! tad+ukta+r-ity-a*ata.h sarv-an !kuru k.r.s.na+mah-a+utsav-an !!3003.17! tatra svas-arau mukhye te !s-a.mprata.m* bhavat-a k.rte ! ucita.m* tat k.rta.m* n-una.m* !tad+arhe sto* yato* hi te !!3003.18! tath-a*api mukhyat-a*ekasminn* !utsave na*ucit-a dvayo.h ! ekasmin mukhyat-a*ekasy-a* !bhaved* i.s.ta+phala+prad-a !!3003.19! ity* uktv-a ta.m* tatas* te dve !-ah-uya*-aha hari.h svayam ! /s.r.nuta.m* mad+vaco* bhadre !/srutv-a tat kuruta.m* tath-a !!3003.20! utsav-a.h /sukla+pak.s-iy-a* !ye syu.h k.r.s.nasya te.su tu ! jaye tava*eva mukhyatva.m* !p-aka+-ad-in-a.m* vidh-apane !!3003.21! k.r.s.na+pak.s-iya+utsave.su !lalite tava mukhyat-a ! yuv-abhy-a.m* te vidh-atavy-a !de/sa+k-ala+anus-arata.h !!3003.22! bhavatyo.h k.r.s.na+sev-ay-am !uts-aho* vartate mah-an ! dev-in-am api du.s+pr-apa.h !sa+phala.h sa* bhavi.syati !!3003.23! ity* ukte te bhagavat-a !/s-ir.s.n-a*-ad-aya ca tad+vaca.h ! pra.namya ta.m* nija+sth-ana.m* !jagmatur* jagat-i+pate !!3003.24! k.r.s.na+p-uj-a+utsava.m* cakre !sarv-asv* ek-a+da/s-i.sv* atha ! uttama.h sarva/sa.h s-adh-un !prati+dv-a+da/sy-* abhojayat !!3003.25! janma+a.s.tamy-a.m* mah-anta.m* harir* a+khila+guru.h k-aray-am -asa tena ! k.so.n-i+p-alena r-ajan maham a+khila+n.r+pair* du.s+kara.m* mukhya+kalpam ! mukhy-a p-aka+kriy-a+-adau prabhum iha lalit-a sevay-a*ato.sayat ta.m* ! n-an-a+de/s-iya+bhaktai.h p.rthu+maha+sukhitair* var.nyam-ana+ati+bhakti.h !!3003.26! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne utsave.su jay-a+lalitayor* mukhyatva+sth-apana+n-am-a t.rt-iyo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: pure n.r+pa*eva.m* sa+kal-an ac-ikarat ! k.r.s.na+utsav-an uttama+sadmani prabhu.h ! vad-ami tatra*ekatama.m* sam-asatas* ! tato* *anumey-a* itare tath-a*eva hi !!3004.1! i.sa+-akhya+m-ase vijay-a+da/samy-a.m* ! sa* sarva+dh-ari.ny* atha vatsare *asya ! mano+ratha.m* p-urayitu.m* n.r+pasya ! mah-a+utsava.m* ramyam ac-ikarac* ca !!3004.2! mukhy-a*abhavat tatra jay-a*uttamasya ! svas-a*eva p-aka+-adi+vidh-apane ca ! sa.mbh-avane sarva/sa* eva n-an-a+ ! +de/sa+-agat-an-a.m* vanit-a+vraj-an-am !!3004.3! de/sa+antarebhyo* bahava.h sam-iyus* ! tatra*utsave bhakta+jan-a.h sa+har.sam ! var.ni+vraj-as* ty-agi+ga.n-a* nar-a/s* ca ! n-arya/s* ca n-ar-aya.na+dar/sana+utk-a.h !!3004.4! te candanena*atha su+gandhi+pu.spair* ! vastrair*an+arghyai/s* ca vibh-u.s.nai/s* ca ! ta.m* p-ujay-am -asur* ud-ara+bh-av-a.h ! /sr-i+v-asudeva.m* nara+m-urtim -i/sam !!3004.5! sa* ty-agin-a.m* tatra n.r+pa/s* ca bhakty-a ! v.rnd-ani pakva+anna+vi+citra+/s-akai.h ! sa.mpr-i.nay-am -asa jan-a.ms* tath-a*any-an ! yath-a+ucit-an sarva/sa* eva su*j?na.h !!3004.6! eka+antika.m* dharmam atha*anu/s-asya ! tebhya.h sukha.m* svasya din-ani sapta ! dattv-a haris* t-an parito.sya bhakt-an ! prasth-apay-am -asa puna.h sva+de/s-an !!3004.7! m-arge pra/sa.msanta* .r.si+prav-ir-as* ! tath-a g.rha+sth-a.h puru.s-a/s* ca n-arya.h ! buddhi.m* n.r+pasya*asya /subha.m* sva+bh-ava.m* ! harau ca bhakti.m* prayayu.h sva+de/s-an !!3004.8! vrajatsu te.su*uttama* -adare.na ! vipr-an prabh-a+/sa.m+kara+d-aji+mukhy-an ! vipr-a/s* ca ga;ng-a+pra+mukh-a.h sva+gehe ! nyav-asayat kartum iha*anna+k-u.tam !!3004.9! p-aka+kriy-a+-adau nipu.n-a/s* ca te t-a.h ! pr-ityai hares* tasya ca bhakti+bh-aj-am ! tatra*avasa.ms* tat+paricaryay-a*eva ! sva+janma+s-aphalya+vido* nara+-i/sa !!3004.10! visarjayitv-a*atha sa* tatra sarva/sa.h ! sam-agat-an bhakta+jan-an nija+a;nga.ne ! vitardik-ay-a.m* parimeya+p-ar.sadair* ! v.rto* hari.h p-i.thae* up-avi/sat svake !!3004.11! tasmin dine ca lalit-a*a+bhaya+r-aja+kany-a ! bhaktau hare/s* ca nipu.n-a vyavah-ara+k-arye ! pra.s.tu.m* jay-a.m* kim+api s-a vayas-a vari.s.th-a.m* ! sa.mm-anayanty-* upayayau mukha+manda+h-as-a !!3004.12! tatra*upavi/sya ca jagau bhagini tvay-a*adya ! sa.mto.sito* hi bhagav-an uru+sevanena ! icch-ami sa.m+prati tath-a+vidham anna+k-u.te ! kartu.m* hi sevanam aha.m* tava sa.mmatena !!3004.13! ity* ukta s-a jay-a pr-aha !bhagin-i t-a.m* kan-iyas-im ! to.sito* hi tvay-a bhadre !janma+a.s.tamy-a.m* harir* bh.r/sam !!3004.14! hare.h sa.mpr-itaye tatra !tvay-a sev-a k.rt-a bh.r/sam ! d-ipa+utsave puna.h kury-a.h !k.r.s.na+pak.sa+-agate /subhe !!3004.15! anna+k-u.ta+utsave sev-a.m* !/sukla+pak.sae* up-agate ! kari.sy-amy*aham ittha.m* hi !mary-ad-a hari.n-a k.rt-a !!3004.16! iti /srutv-a jay-a+v-akya.m* !pr-aha s-a sa+smita+-anan-a ! yukti+v-akye.su nipu.n-a !lalit-a lalita.m* vaca.h !!3004.17! lalit-a*uv-aca: jye.s.the bhagini satya.m* hi !tvay-a proktam ida.m* vaca.h ! -av-abhy-a.m* p-alan-iy-a*atra !mary-ad-a bhagavat+k.rt-a !!3004.18! d-ipa+utsava+antar+gato* *as-av* !anna+k-u.to* na vai p.rthak ! ayi tvay-a n-arada+uktir* !vrata+kha.n.de /srut-a na kim !!3004.19! sa.mlagnam eva kartavya.m* !d-ipa+-avaly-a* dina+trayam ! p.rthak+k.rtau mah-an do.sa* !iti tatra /srut-a may-a !!3004.20! ata* eva yath-a+yukta.m* !tvam -aj?n-apaya m-a.m* svasa.h ! -aj?n-ay-am eva te nitya.m* !vartitavya.m* may-a kila !!3004.21! ruci/s* cet tava tarhy* adya !g.rh-a.na*-aj?n-a.m* mah-a+prabho.h ! sa.mbh-ar-a.m/s* ca tata.h kartu.m* !tvam -aj?n-apaya sevak-an !!3004.22! yukti+yuktam ida.m* v-akya.m* !lalit-ay-a* ni/samya s-a ! .rju+buddhir* jay-a pr-aha !tvam eva kuru tac* *chubhe !!3004.23! atha*uttama.m* sam-ah-uya !jay-a pr-aha /subha.m* vaca.h ! anna+k-u.ta+utsav-aya*-aj?n-a.m* !g.rh-a.na bhr-atar* -i/situ.h !!3004.24! ity* ukta.h so* *ati+har.se.na !jag-ama hari+sa.mnidhau ! ti.s.thata.h sma ca d-ure te !ubhe sadasi yo.sit-am !!3004.25! uttama/s* ca hari.m* natv-a !baddha+a?njali+pu.tas* tata.h ! tasthau tad+agre *avasara.m* !prat-ik.sya svasya bh-a.sa.ne !!3004.26! ta.m* vivak.su.m* harir* j?n-atv-a !prov-aca prahasan vaca.h ! ki.m* k-aryam asti bho r-ajann* !ity* ukta.h so* *abrav-it prabhum !!3004.27! vij?n-apyam asti bhagavan mama ki.m+cid* eva ! sa.mpr-i.nan-aya tava tat+k.rpay-a /s.r.nu tvam ! -aj?n-a bhaved* yadi tava priya+bhakta tarhi ! pr-ity-a*anna+k-u.ta+maha+sa.mbh.rtim -aharema !!3004.28! ni/s+chadma+v-akyam iti tasya ni/samya h.r.s.to* ! n-ar-aya.no* nija+jana+priya+k.rj* jag-ada ! -alokayan nija+vaca.h /sruti+datta+kar.ne ! d-ura+stha+baddha+kara+sa.mpu.ta+tad+bhaginyau !!3004.29! /sr-i+bhagav-an uv-aca: bh-uri+vyaya.h k.rto* *asty* eva !yu.sm-abhir* n.r+pa du.s+kara.h ! janma+a.s.tamy-a.m* ca vijay-a+ !+da/samy-a.m* dv-a+da/s-i.su ca !!3004.30! -agato* na*ati+d-ure ca !prabodhany-a* mah-a+utsava.h ! bhavat-a.m* dhana+sa.mpattir* !na*a+vij?n-at-a*asti me kila !!3004.31! dravya+sa.mbandhi yat k-arya.m* !tad* dravye.na*eva s-adhyate ! na tu j?n-anena bhakty-a v-a !na n-ama+smara.na+-adibhi.h !!3004.32! -an-iya*itas* tato* dravya.m* !ye dharmam api kurvate ! uttama+.r.na+upadrave.na !kli/syanti j?n-anino* *api te !!3004.33! artha+an+artha+upade/sena !na bhakty-a bodhanena v-a ! uttama+.r.no* g.rh-ad* y-ati !vin-a dravya.m* hi karhi+cit !!3004.34! pr-a.na+-apada.m* vin-a kva+api !.r.na.m* k-arya.m* na kutra+cit ! na*uttama+.r.na+sama.m* du.hkham !anyat ki.m+cana vidyate !!3004.35! pa?ncame *ahani .sa.s.the v-a !/s-aka+patra+a/sana.m* varam ! na tu*uttama+.r.na+kadana.m* !n.r+pater* api karhi+cit !!3004.36! pr-iyate bh-ava+/suddhy-a*eva !bhagav-an na tu bh-uyas-a ! dhanena*iti sa* eva*-aha !g-it-ay-am arjuna.m* prati !!3004.37! patra.m* pu.spa.m* phala.m* toya.m* !yo* me bhakty-a prayacchati ! tad* aha.m* bhakty+upah.rtam !a/sn-ami prayata+-atmana.h !!3004.38! bhakty-a*aik-antikay-a h-ino* !ya.h karoty* a+cyuta+arcanam ! mahadbhir* upac-arais* tat !pr-ity-a g.rh.n-ati na prabhu.h !!3004.39! bahu+dravya+artha+yatno* *ata.h !p-uj-a+artham api sat+pate.h ! na k-arya.h k-arya* eka+anta+ !+bhakty+-aptyai tasya sarvath-a !!3004.40! eka+antike.su bhakte.su !y-ad.r/so* *a+ki.m+cane.sv* api ! -adaro* d.r/syate t-ad.rg* !.rddha+a+bhakte.su na prabho.h !!3004.41! yasya*anya+v-asan-a+yukta.m* !bhaktasya*api bhaven* mana.h ! tasm-an* nir+v-asane bhakte !pr-itir* asty* adhik-a hare.h !!3004.42! sam.rddhy+ai/svarya+sa.mpann-a* !dev-a* indra+-adayo* harim ! mah-a+upac-arair* arcanti !bhakty-a nityam a+tandrit-a.h !!3004.43! ki.m+tv* anya+v-asan-a+yukta.m* !manas* te.s-a.m* hi vartate ! ata* eka+anti+bhakte.su !labhante ga.nan-a.m* na te !!3004.44! ny-una+ai/svary-a* api tato* !virakt-a.h sanaka+-adaya.h ! santy* ek-anty+agra+ga.ny-a* vai !h.rt+stha+hary+eka+v-asan-a.h !!3004.45! patra+pu.spa+-adibhis* te ca !kurvanto* *apy* a+cyuta+arcanam ! pr-i.nayanty* eva nitar-a.m* !r-adhik-a+rama.na.m* prabhum !!3004.46! tasm-ad* g.rha+sthair* mad+bhaktair* !dharmo* *api sv-iya+/saktita.h ! kartavyo* na tv* .r.na.m* k.rtv-a !kena+cin* n.r+pa karhi+cit !!3004.47! anna+k-u.ta+utsavas* tasm-ad* !yath-a+/sakty* eva s-a.mpratam ! kriyat-a.m* na tithi.h /s-uny-a !bhaved* bhagavato* yata.h !!3004.48! n-ar-aya.no* v-asudevo* !go+loka+adhi+patis* tu ya.h ! vasu+deva+g.rhe j-ata.h !sa* k.r.s.no* vrajam -agata.h !!3004.49! tena pravartito* *asty* e.sa* !go+vardhana+mah-a+utsava.h ! atas* tad-iyair* asm-abhi.h !kartavyo* *as-av* iti dhruvam !!3004.50! su+vrata* uv-aca: -aj?napta* eva.m* hari.n-a sa* t-ur.na.m* ! pra.namya ta.m* p-ar/svam ag-ad* bhaginyo.h ! /sr-i+k.r.s.na+sev-a+rahita.h k.sa.no* *api ! yayor* na citte kva ca rocate vai !!3004.51! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave bhagavad+-aj?n-a+graha.na+n-am-a caturtho* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: i;ngita+j?ne hares* te tu !tad+datta+nayana+/srut-i ! uttama+-agaman-at pr-ag* vai !bubudh-ate tad+-ihitam !!3005.1! hari+d-asyena s-aphalya.m* !j-anantyau nija+janmana.h ! ati+har.sa+bh.rta+uraske !bhaginyau te babh-uvatu.h !!3005.2! t-avad* -agatya so* *apy* -aha !yath-avad* vacana.m* prabho.h ! yo.sit-a.m* madhya+ge svasya !svas-arau n.r+pa+nandana.h !!3005.3! kriyat-am iti v-ak+/srutis* tad-a ! p.rthu+har.sa.m* hi tayo.h su+cetaso.h ! h.rdi j-atam am-a+antam antare ! bahir* asr-avayad* asra+kaitav-at !!3005.4! atha te jha.titi sva+ketana.m* ! prabhum -anamya mud-a sametya ca ! laghu s-adhayitu.m* catur+vidha.m* ! prayatete sma sad+annam a?njas-a !!3005.5! prathama.m* /subha+/s-ali+ka.n.dana.m* ! sita+godh-uma+su+suk.sma+pe.sa.nam ! bahubhir* vanit-abhir* -adar-ad* ! *dhari+bhakt-abhir* ak-aryata drutam !!3005.6! nitar-am abhavan* mah-a+utsavo* ! hari+nighn-i+k.rta+h.rd+dhana+-atman-am ! paric-araka+yo.sit-a.m* tad-a ! satata.m* ni.s+kapa.ta+antara+-atman-am !!3005.7! puri tatra g.rhe g.rhe *abhavad* ! vanit-an-a.m* dalana+-adi+karmasu ! divase.su ni/s-asu ca*a+cyuto* ! hari+g-ita+dhvanir* eva ma;ngalam !!3005.8! catur-a* lalit-a+nide/sata.h ! /sucayo* br-ahma.na+yo.sitas* tad-a ! va.tik-a.h sita+s-uk.sma+sevik-a.h ! p.rthul-an parpa.tak-a.m/s* ca cakrire !!3005.9! va.tik-a+gulik-a* nidh-aya k-a+cij* ! japa+m-al-a+ma.ni+sa.mkhyay-a tad-an-im ! vidadhe *anya+tad+-alibhi.h svak-iya.m* ! japa+m-al-a+vidhim eva naityaka.m* ca !!3005.10! sita+nir+mala+k-a.msya+p-atra+p.r.s.the ! vidadh-an-a p.rthu+parpa.ta.m* ca k-a+cit ! sahas-a sphurita.m* hari.m* sam-ik.sya ! prahasanty-* uddh.rta+vella.n-a*eva tasthau !!3005.11! harim eva jale sthale ca k-a+cit ! paripa/syanty-* atha sevik-a+vidh-ane ! sphurita.m* tam avek.sya taila+marda.m* ! vidadh-an-a*eva babhau gata+sm.rti.h s-a !!3005.12! titaau vinidh-aya bh-uri pi.s.ta.m* ! vidadh-an-a laghu c-alana.m* kar-abhy-am ! hasit-a hari.n-a pur-a bh.r/sa.m* tad* ! *dh.rdi sa.msm.rtya muhur* jah-asa k-a+cit !!3005.13! kalam-an avahantum icchat-i ! harim -alokya ca ka.n.dan-i+mukhe ! sphurita.m* sahas-a*abhavat sthir-a ! musala.m* do.sa.ni k-a+api bibhrat-i !!3005.14! sa+kal-a* api yo.sitas* tad-a*eva.m* ! nija+bh-ava+anus.rte.h sam-ik.sam-a.n-a.h ! sa+kal-asv* api t-a.h kriy-asu sa+ak.s-ad* ! *dharim -asann* adhik-a.h sam-adhi+bh-agbhya.h !!3005.15! iti t-asu sa+har.sam udyat-asu ! prabhu+sa.mpr-i.nanam etad* ity* avetya ! gh.rta+p-ur.na+kut-u.h sit-a+-a.dhya+pe.t-a.h ! /sata/so* hy* -anayati sma ca*uttamo* *api !!3005.16! anaya?n* *chata/so* *ambar-i.sa+kand-un ! vitata+sth-ala+ka.t-aha+d-irgha+darv-i.h ! kala/s-ir* ma.nik-a?n* *char-ava+ku.mbh-an! n.r+pa+pad+g-a.h pitar-a.m/s* ca ku.n.da+tard-un !!3005.17! rajan-i.m* maric-ani j-iraka.m* ca ! tvaca+kustu.mburu+/s.r;nga+vera+ci?nc-a.h ! lava.na.m* dadhi+takra+r-ajik-a+-ad-in ! n.r+pa+patnyau mudite sma s-adhayete !!3005.18! /suci+v-asasa* -ahara.ms* tad-an-i.m* ! kara+kak.s-a+antara+gargar-i+gha.t-a/s* ca ! sa+dhav-a* vi+dhav-a/s* ca vipra+yo.s-a* ! vrata+/su.syat+tanavo* *api g-a;ngam ambha.h !!3005.19! tapa.h+kriy-abhi.h k.r/sa+/su.ska+g-atr-a* ! api /srama.m* bh-uri div-a ca r-atrau ! t-a.h kurvat-i.h str-is* tu sam-ik.sya dh-atr-a ! tad-a*a+bal-a+n-ama+dh.rt-a lalajje !!3005.20! atha dvi+j-an k-andavik-a.m/s* ca p.r.s.tv-a ! tat+s-uda+/s-al-am ucit-am ac-ikarat ! n.r+pa.h svas.r+prerita* -a/su /s-ak-any* ! -ah-aray-am -asa pura+antar-ac* ca !!3005.21! -ast-a.m* /subhe tatra mah-anase dve ! str-i.n-a.m* ca pu.ms-a.m* p.rthag* ekam ekam ! pu.ms-a.m* prabh-a+/sa.m+kara* -asa mukhyo* ! ga;ng-a ca yo.s-asv* iha p-aka+k-arye !!3005.22! ye p-acak-as* tatra pum-a.msa* -asa.ms* ! t-an m-ana+jit+k.r.s.na+jid+amba+r-am-a.h ! /s-aka+anna+k-a.s.tha+-anayana+-adi+k.rtyair* ! anu+k.sa.na.m* paryacara.ms* tath-a*anye !!3005.23! /s-aka+indhana+-ady+-ahara.ne tu yo.s-a.h ! str-ibhya.h prasakt-a* hari+ratnavatyau ! r-am-a*anya+ga;ng-a rajan-i ca n-ath-i ! v-ijy-a ca kall-u+pra+mukh-a* babh-uvu.h !!3005.24! sa.mbh-ara+sa.ms-adhanae* eva pu.msu ! sakte.su har.s-ad* vanit-asu ca*-i/sa.h ! -ak-ara.n-aya tvarita.m* mun-in-a.m* ! d-ut-an a.t-a.ty-an di/sa* -adide/sa !!3005.25! te gatv-a tatra tatra*-a/su !mun-in -ahur* nija+prabho.h ! -aj?n-a dhana+trayo+da/sy-a.m* !sv+-ik.sa.nasya*asti va.h kila !!3005.26! ity* ukt-as* te munayo* !bhagavad+dar/sana+utsuk-a.h ! natv-a h.rd-a prabhu.m* sadyo* !niryayur* dur+ga+pattanam !!3005.27! pustaka+-ad-iny* api sv-ani !yatra tatra nidh-aya ca ! gr-amy-an paur-an api jan-an !an+-ap.rcchya*eva niryayu.h !!3005.28! yath-a+labdha.m* kva+cid* bhaik.sa.m* !phala+patra+-adi v-a kva+cit ! bhuktv-a*apy* upo.sya v-a kva+api !te calanti sma vartmani !!3005.29! tatra tatra harer* bhakt-a.h !puru.s-a* yo.sito* *api ca ! dar/sana+avasara+abhij?n-a* yayu.h sadya.h saha+.r.sibhi.h !!3005.30! p-a/sc-atya+pa?nc-ala+jan-a* !muni+y-uth-ani sarvata.h ! de/sa+antar-iya+lok-a.m/s* ca !sa+-a/scarya.m* dad.r/sur* bah-un !!3005.31! d.r.s.tv-a te sa+tvara+gat-in !-agacchata* .r.s-i?n* jan-an ! prati+k.sa.na.m* y-utha/sas* t-an !bahudh-a*eva vyatarkayat !!3005.32! nibh.rt-a* munibhi.h ki.m+nu !mah-a+nauk-a* up-agat-a.h ! udvela.h kim abh-ud* e.sa* !samudro* v-a jana+-atmaka.h !!3005.33! -a/scaryam ittha.m* lok-an-am !a+tat+tattva+vid-a.m* pathi ! janayanta* up-ajagmur* !munayo* durga+pattanam !!3005.34! yath-a+yath-a harer* dh-ama+ !+s-a.mnidhya.m* pathi lebhire ! tath-a+tath-a*ati+veg-as* te !babh-uvur* a+/sram-a* iva !!3005.35! na te daihya.m* sukha.m* du.hkham !anusandadhur* adhvani ! dh-avad+a/sva+adhir-u.dha.m* sva.m* !pa/syanta.h prabhum agrata.h !!3005.36! digbhyo* *a.s.tabhya.h sam-ay-at-a* !munaya.h s-a.mkhya+yogina.h ! s-adhavo* var.nina/s* ca*-asann* !abhito* dur+ga+pattanam !!3005.37! d-ura+de/sa+sthit-a* ye ca !munayo* g.rhi.nas* tath-a ! bodhany-+-agaman-a* var.se !te *api tatra*-ayayus* tad-a !!3005.38! sva+sva+y-uthai.h saha*eva*ete !ty-agino* g.rhibhi.h saha ! /s-akh-a+pur-a.ny* up-a/sritya !tasthur* vai dv-a+da/s-i+dine !!3005.39! te durga+pura+datta+ak.s-a.h !sarve bhakta+jan-a* n.r+pa ! dar/sana+utk-a* api harer* !v-ag+ruddh-as* tatra sa.msthit-a.h !!3005.40! sa.mkul-ani janai.h /s-akh-a+ !+nagar-a.ni hari+priyai.h ! udvela+s-agara+-abh-ani !babh-uvur* dva+da/s-i+ni/si !!3005.41! smaranta* ete h.rdi bhakti+nandana.m* ! sa.mk-irtayanta/s* ca gu.n-a.ms* tad+-a/srit-an ! sv-asthya.m* na tatra pratipedire hare.h ! praty+ak.sa+v-ik.s-a+h.rta+m-anasatvata.h !!3005.42! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave muni+ma.n.dala+-akara.na+n-am-a pa?ncamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: durge pure *atha nija+bhakta+mano+abhir-amo* ! n-ar-aya.na.h kapa.ta+m-anava+n-a.tya+dh-ar-i ! pakva+anna+pu?njam api k-arayati sma yukty-a ! bhakt-an stuvan prati+dina.m* dvi+gu.na+abhiv.rddhy-a !!3006.1! p-aka+kriy-a+abhiratat-am anu+velam -i/sa.h ! str-i.n-a.m* n.r.n-a.m* ca samabudhyata gupta+d-utai.h ! te.s-am a+vi/sramam ahar+ni/sam udyama.m* ta.m* ! j?n-atv-a*-apa vismayam asau param-a.m* muda.m* ca !!3006.2! str-ibhya/s* ca p-acaka+narebhya* uta*-i/sa+v-akya.m* ! catv-ara* eva gaditu.m* hy* anu+velam -asan ! kha.tva+a;nga* -adima* um-a+a+bhaya+n-aciketau ! turya/s* ca tatra maya+r-ama* ime hy* a+k-am-a.h !!3006.3! tatra*api ni.s+kapa.ta+bh-ava+vi/suddha+citto* ! d-irgha+-arava+-urdhva+kara+dar/sita+k-arya+/saighrya.h ! kha.tva+a;nga* -atma+parama+-atma+yath-a+artha+r-upa+ ! +vett-a k.rta+-atma+vasatir* hari+p-ar/svae* -as-it !!3006.4! nir+m-ana+v.rtti+parito.sita+v-asudevau ! dh-irau yath-a+ukta+vacanasya nivedakau ca ! -ast-a.m* mah-anasae* um-a+a+bhaya+n-aciketau ! p-ar/sve vibho/s* ca hari+bhakta+jana+anuk-ulau !!3006.5! v-ardhakya+baddha+ka.ti+datta+karo* nata+a.msa.h ! kaly-a.nam astv* iti vaco+arthana+h-asita+-i/sa.h ! sadya.h+kriyo* java+nivedita+k-arya+bh-aras* ! tatra*ani/sa.m* hari+puro* maya+r-ama* -as-it !!3006.6! pakva+anna+siddhim atha v-ik.situm a+cyuto* *api ! sa* dv-a+da/s-i+ni/si v.rta.h parimeya+pad+gai.h ! k.r.s.na+-akhya+n-apita+puro+dh.rta+d-ipik-a+-abh-a+ ! +dyotat+tanu+dyutir* iy-aya ca p-aka+/s-al-am !!3006.7! do.s.n-a*ekakena sa* dadhat tanu+vetra+ya.s.tim ! -alambam-ana* itare.na ka.ti.m* ca do.s.n-a ! t-ur.na+a?ncana+pracalad+uttama+h-ara+r-ajir* ! vy-alola+d-irgha+nayana+-ik.sita+bhakta+sa.mgha.h !!3006.8! -andolayan nija+jana+arpita+/sekhara+-ali.m* ! t-ur.na+kram-ac* ca.taca.t-ayita+p-aduk-a+a;nghri.h ! dh-avat+pad-ati+ga.na+sa.m/srita+p.r.s.tha+de/sa.h ! pr-apat sita+ambara+dhara/s* ca mah-anasa.m* sa.h !!3006.9! teja* -akasmika.m* v-ik.sya !j?n-atv-a bhagavad+-agamam ! tyakta+anya+v-acas* tatraty-a.h !pra.nemus* ta.m* dvi+ja+uttam-a.h !!3006.10! prabh-a+/sa.m+kara+/sarm-a*atha !day-a+r-ama/s* ca p-aka+vit ! d-aji+dvaya.m* barhi+caro* !r-ama+candra/s* ca l-ala+jit !!3006.11! nandus* tath-a nanda+l-alo* !ga;ng-a+datto* nara+uttama.h ! lak.sm-i+datto* day-a+r-ama.h !k.rp-a+/sa.m+kara* -i/svara.h !!3006.12! k-a/s-i+r-ama/s* ca tulaj-a+ !+r-ama/s* ca /siva+y-aj?nika.h ! deva+r-amas* tath-a j-ivo* !vipro* l-il-a+dharas* tath-a !!3006.13! p-ita+ambaro* *an-upa+r-amo* !rev-a+/sa.m+kara+n-amaka.h ! b-alo* vijaya+r-ama/s* ca !dv-av* amb-a+r-ama+sa.mj?nitau !!3006.14! tath-a n-ar-aya.na+jaya+ !+pra+mukh-as* te sa+sa.mbhramam ! pra.namya ta.m* pra+a?njalayas* !tasthu.h sarve tad+agrata.h !!3006.15! lauh-an p.rth-un ka.t-ah-a.ms* tu !rikt-an d.r.s.tv-a*atha tatra sa.h ! hari.h k-andavik-an pr-aha !yu.sm-abhi.h kriyate *atra kim !!3006.16! tam -ahus* te vaya.m* sv-aminn* !adya*eva ni+khil-any* api ! nyad-idhap-ama pe.t-asu !pakva+ann-ani vidh-aya vai !!3006.17! cull-ibhyo* *apy* adhun-a*eva*ete !ka.t-ah-a* bhuvi sat+pate ! utt-arit-a.h santy* asm-abhir* !anyac* cet k-aryam ucyat-am !!3006.18! bhak.sya+k-ara+vaca.h /srutv-a !j?n-atv-a tat+kara+l-aghavam ! sa+vismaya.m* t-an sa.msm.rtya !pr-aha ca*-andhasik-an prabhu.h !!3006.19! -agami.syanti hi pr-atar* !muni+y-uth-ani sarvata.h ! tasm-ad* odana+s-upa+-adi+ !+s-adhane santu tat+par-a.h !!3006.20! -aj?n-apya p-acak-an ittha.m* !yo.s-a+rasavat-i+g.rham ! jag-ama bhagav-an eka.h !sa.msth-apya sva+anug-an bahi.h !!3006.21! d.r.s.tv-a tam -agata.m* n-atha.m* !sadya* utth-aya yo.sita.h ! -asana+artha.m* dadus* tasmai !pa.t.taka.m* hema+bh-u.sitam !!3006.22! baddha+a?njali+pu.t-a* natv-a !ta.m* tasthus* tatra yo.sita.h ! ga;ng-a rev-a ca yamun-a !yatin-i lahar-i tath-a !!3006.23! maun-a r-up-a dur+labh-a ca !n-ath-i r-am-a*a+m.rt-a*amar-i ! gul-al-a puttal-i l-a.dur* !j-iv-a mi.th.thi/s* ca j-ahnav-i !!3006.24! m-any-a*udaya+kum-ar-i ca !k-a/s-i jaya+kum-arik-a ! um-a kum-ar-i ku/sal-a !hetur* v-a.n-i sukh-a tath-a !!3006.25! et-a* any-a/s* ca bahavo* !vipra+yo.s-a* div-a+ni/sam ! p-aka+karma+prasakt-as* t-a* !hari.h pr-aha hasan vaca.h !!3006.26! pacyate s-a.mprata.m* ki.m+nu !bhavat-ibhir* mah-a+vrat-a.h ! ity* uktavanta.m* ta.m* pr-aha !lalit-a*etya pra.namya ca !!3006.27! kh-ajaka+-ad-ini p-urve *ahni !k.rt-any* adya tu phe.nik-a.h ! k.rtv-a /svo* bhak.sya+bhojy-ani !kurvanty* et-a.h sat-a.m* prabho !!3006.28! vaya.m* ca k.satriya+-ad-in-a.m* !tvad+dar/sanae* upai.syat-am ! bhakt-an-a.m* tu k.rte kurma.h !p-akam asmad+g.rhe p.rthak !!3006.29! jay-a ram-a ca p-a?nc-al-i !n-an-i phulla+jay-a rati.h ! amar-i ca*a+mal-a k.sem-a !yam-i devy-* a+jav-a tath-a !!3006.30! adit-i revat-i s-atir* !men-a mall-i ca j-ahnav-i ! ity* -ady-a.h kurvate p-aka.m* !tatra k.satra+striyo* hare !!3006.31! iti tasy-a* vaca.h /srutv-a !hari.h sa.mj-ata+vismaya.h ! pu.mbhyo* *adhika.m* /srama.m* j-anann* !astaut t-a* dh-unaya?n* *chira.h !!3006.32! -atman-a kathan-iya.m* yat !tat tu t-abhi.h svaya.m* k.rtam ! iti t-u.s.n-i.m* prabhu.h pr-ay-at !prasanna.h svasya mandiram !!3006.33! ni.s+kula+-anandam -ah-uya !muni.m* tatra tato* n.r+pa ! labdha+-akhya.m* ca n.r+pa+am-atyam !-uce hara+jita.m* ca sa.h !!3006.34! -ay-asyanty* atra munaya.h !pr-ata.h+k-ale sahasra/sa.h ! de/sa+antar-iy-a/s* ca nar-a* !yo.sita/s* ca mah-a+vrat-a.h !!3006.35! v-asa+sth-an-ani sarve.s-a.m* !te.s-am adya p.rthak p.rthak ! yath-a+ucita.m* k-arayantu !bhavanto* hy* atra pattane !!3006.36! ity* -aj?napt-as* trayas* te tu !gatv-a puri yath-a+ucitam ! sth-an-ani k-aray-am -asur* !harer* -aj?n-a+anus-arata.h !!3006.37! sv-iya+bhakta+hitam eva cintayan ! so* *apy* a/seta da/sama+k.sa.ne ni/sa.h ! tasya tarhy* api tu yoga+nidray-a ! pr-api na*eva n.r+pa sevana+k.sa.na.h !!3006.38! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave bhagavat+k.rta+p-aka+/s-al-a+avalokana+n-am-a .sa.s.tho* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: /s-akh-a+nagara+sa.msth-an-a.m* !mun-in-a.m* s-a tu /sarvar-i ! -as-it kalpa+sam-a r-aja.ms* !tad+did.rk.s-a+-atura+-atman-am !!3007.1! katha.m+cid* rajan-i.m* n-itv-a !bhagavat+k-irtana+-adibhi.h ! pr-atar* durga+pura.m* te *atha !sarvae* eva sam-ayayu.h !!3007.2! sa+tvara.m* calat-a.m* te.s-a.m* !vartm-any* -asan hi sarvata.h ! na karkar-an na p-a.s-a.n-an !na v.rt-is* te tv* aj-iga.nan !!3007.3! k.rp-a+-ananda.h sva+y-uthena !s-aka.m* t-ur.nam up-ayayau ! ty-aga+-anandas* tath-a*eva*-ay-an* !nir+lobha+-anandayor* dvayam !!3007.4! -atma+-ananda.h sa+y-utha/s* ca !k.r.s.na+-ananda* up-ayayau ! sva+y-uthena*atha parama+ !+ha.msa+-anando* munis* tath-a !!3007.5! tath-a*eva cinmaya+-anando* !vair-agya+-ananda* -ayayau ! adbhuta+-ananda+yugala.m* !sva+sva+y-utha+samanvitam !!3007.6! a+k.sara+-ananda+j-ij?n-as-a+ !+-anandau svair* munibhi.h saha ! svaya.m+prak-a/saka+-ananda.h !kaivalya+-ananda* -ayayau !!3007.7! virakta+-ananda+cid+r-upa+-anandau !sva+sva+.r.sibhir* v.rtau ! nara+n-ar-aya.na+-ananda.h !sva+y-uthena ca sa.mv.rta.h !!3007.8! tath-a /sr-i+guru+cara.na+ !+rata+-anando* hy* up-agamat ! nija+y-uthena patita+ !+p-avana+-ananda* -ayayau !!3007.9! saha sva+y-uthena mah-a+ !+puru.sa+-ananda* -agamat ! dh-ira+-ananda+/siva+-anand-av* !-adh-ara+-ananda* eva ca !!3007.10! v-asudeva+-ananda* -ay-at !sva+y-uthena samanvita.h ! tath-a parama+caitanya+ !+-ananda* -ay-ac* ca sa+tvaram !!3007.11! vi/sva-atma+-ananda* -ay-ac* ca !vai.s.nava+-anandayor* dvayam ! nir+gu.na+-ananda* -ay-ac* ca !s-urya+-ananda.h sva+y-utha+yuk !!3007.12! r-aghava+-ananda+yugala.m* !kaly-a.na+-ananda* -ayayau ! sva+y-utha+yuk ca puru.sa+ !+uttama+-ananda* up-ayayau !!3007.13! tath-a bh-aga+-i/svara+-anando* !*a+r-upa+-ananda.h sva+y-utha+yuk ! a+p-ara+-ananda* -ay-ac* ca* !*a+m-urta+-anando* *api sa+tvaram !!3007.14! go+pa+-i/svara+-ananda+padma+ !+dhara+-anand-av* upeyatu.h ! lak.sm-i+n-ar-aya.na+-anando* !r-adh-a+-i/sa+-ananda* -ayayau !!3007.15! nara+-ananda/s* ca parama+ !+puru.sa+-ananda* -ayayau ! -ay-ac* ca /sveta+vaiku.n.tha+ !+-ananda.h svair* munibhi.h saha !!3007.16! para+-anando* jagat+p-ava+, !,+na+-ananda/s* ca sva+y-utha+yuk ! bhakta+-i/sa+-ananda+y-utha.m* ca !deva+-i/sa+-ananda* -ayayau !!3007.17! hari+prak-a/sa+-ananda/s* ca !tatra*-agacchat sva+y-utha+yuk ! hari+pras-ada+-ananda/s* ca !su+dharma+-ananda* -ayayau !!3007.18! r-adh-a+-i/svara+-ananda* -ay-an* !nija+y-utha+samanvita.h ! sukha+prak-a/sa+-ananda/s* ca !nir+vighna+-ananda* -ayayau !!3007.19! -ayay-av* a+k.sara+niv-asa+ !+-ananda/s* ca sva+y-utha+yuk ! dharma+prak-a/sa+-ananda/s* ca !nir+do.sa+-ananda* -ayayau !!3007.20! sukha+r-upa+-ananda+vi/sva+ !+n-atha+-anandau sam-iyatu.h ! tath-a parama+sa.mto.sa+ !+-ananda* -ay-at sva+y-utha+yuk !!3007.21! /suddha+j?n-ana+-ananda* -ay-an* !nija+y-utha+samanvita.h ! vijaya+-atma+-ananda+muni.h !sa+y-utha/s* ca*-ayayau drutam !!3007.22! -ay-ac* ca badar-i+n-atha+ !+-ananda.h sva+munibhi.h saha ! tath-a*eva parama+j?n-ana+ !+-ananda* -ay-at sva+y-utha+yuk !!3007.23! niv.rtty+-ananda* -ay-ac* ca !sad-a+-ananda.h sva+y-utha+yuk ! tath-a tri+vikrama+-ananda/s* !cid+-anando* *abhyup-ayayau !!3007.24! naya+-ananda.h sa+sva+y-utho* !dhy-ana+-anandas* tath-a*eva ca ! bhajana+-ananda* -ay-ac* ca !parama+-ananda* -agamat !!3007.25! go+vinda+-ananda* -ay-ac* ca !sva+y-uthena samanvita.h ! /sama+-ananda.h sukha+-ananda/s* !ca*a+dvaita+-ananda* -ayayau !!3007.26! sa+y-utha/s* ca*a+cyuta+-anando* !*an+anta+-ananda.h sva+y-utha+yuk ! a+cintya+-ananda* -agacchad* !a+mogha+-ananda* -a/su ca !!3007.27! ari+hant.r+-ananda* -ay-ad* !gava+indra+-ananda* -atm-ana.h ! y-uthena*anubhava+-ananda* !-aditya+-ananda* -ayayau !!3007.28! sva+y-uthena*a+cala+-anando* !*atha*a+janma+-ananda* -ayayau ! a+khila+-ananda* -ak-a/sa+ !+-ananda* -ay-at sa+ma.n.dala.h !!3007.29! sva+y-uthena*a+khila+brahma+ !+a.n.da+-i/svara+-ananda* -agamat ! o.m+k-ara+-ananda* -ay-ac* ca !v-irya+-ananda.h sa+ma.n.dala.h !!3007.30! vi/sva+r-upa+-ananda* -ay-at !praj?n-a+-ananda.h sva+y-utha+yuk ! parama+-atma+-ananda* -ay-ad* !veda+anta+-ananda* -ayayau !!3007.31! vaiku.n.tha+-ananda+y-utha.m* ca !j?n-ana+-anandasya ma.n.dalam ! -ay-ad* bhagavad+-anandas* !tattva+-ananda.h sva+y-utha+yuk !!3007.32! nija+bodha+-ananda* -ay-at !sac+cid+-ananda* -ayayau ! mukunda+-ananda* -ay-ac* ca !k.sam-a+-ananda.h sva+y-utha+yuk !!3007.33! pu.n.dar-ika+ak.sa+-ananda/s* ca !vidh-at.r+-ananda* -ayayau ! an+-adi+nidhana+-ananda* !uttama+-ananda* -agamat !!3007.34! a+gr-ahya+-ananda* -ay-ac* ca !/s-a/svata+-ananda* -atmana.h ! y-uthena*-ay-ad* *dhruva+-anando* !*a+prameya+-ananda* -ayayau !!3007.35! pavitra+-ananda* -ay-ac* ca !sthavi.s.tha+-ananda* -a/su ca ! h.r.s-ika+-i/sa+-ananda* -ay-at !prabh-uta+-ananda* -ayayau !!3007.36! sa+y-utho* niyama+-anando* !nir+m-ana+-ananda* -ayayau ! ni.s+k-ama+-ananda* -agacchan* !ni.h+sv-ada+-ananda+ma.n.dalam !!3007.37! ni.h+sneha+-ananda* -ay-ac* ca !kau/sika+-ananda* -a/su ca ! a.s.t-a+vakra+-ananda* -ay-ad* !ukta+-ananda.h sva+y-utha+yuk !!3007.38! jagad+-i/sa+-ananda* -ay-an* !nija+y-utha+samanvita.h ! p-ita+ambara+-ananda* -ay-at !p-ur.na+-ananda.h sa+ma.n.dala.h !!3007.39! parama+-i/svara+-ananda/s* ca !day-a+-ananda.h sa+ma.n.dala.h ! sarva+-i/svara+-ananda* -ay-ad* !-i/svara+-ananda* -ayayau !!3007.40! sura+-i/svara+-ananda* -ay-ad* !dharma+-ananda/s* ca y-utha+yuk ! muni+-i/svara+-ananda* -ay-an* !n.r+hary+-ananda* -a/su ca !!3007.41! bala+bhadra+-ananda* -ay-at !prak-a/sa+-ananda* -atmana.h ! y-uthena siddha+-ananda/s* ca !/sa.m+kara+-ananda* -ayayau !!3007.42! vi/sr-ama+-ananda* -agacchat !ke/sava+-ananda+ma.n.dalam ! kapila+-i/svara+-ananda/s* ca !sva+va/sa+-ananda* -ayayau !!3007.43! dra.s.t.r+prak-a/sa+-ananda/s* ca !sva+y-uthena saha*agamat ! saj+jana+-ananda* -ay-ac* ca !m-adhava+-ananda* -ayayau !!3007.44! s-a.mkhya+-ananda.h prabh-a+-anando* !bh-as+kara+-ananda* -ayayau ! .r.sabha+-ananda* -agacchat !sa+gu.na+-ananda* -a/su ca !!3007.45! ram-a+-i/svara+-ananda* -ay-an* !n.r+si.mha+-ananda* -agamat ! nir+dvandva+-ananda* -agacchad* !vi+deha+-ananda* -ayayau !!3007.46! nir+-alamba+-ananda* -ay-ad* !vij?n-ana+-ananda* -ayayau ! ni.h+sa.mdeha+-ananda* -ay-ad* !vi/sv-asa+-ananda* -ayayau !!3007.47! nir+vik-ara+-ananda* -ay-ad* !d-ipta+-ananda.h sa+ma.n.dala.h ! nir+apek.s-a+-ananda* -ay-ad* !deva+-anandas* tath-a*-ayayau !!3007.48! nir+anna+-ananda* -agacchal* !lak.sma.na+-ananda* -a/su ca ! satt-a+-anando* n-ila+ka.n.tha+ !+-anandas* tatra*-ayayau drutam !!3007.49! nir+moha+-ananda* -agacchad* !bh-u+dhara+-ananda* -ayayau ! yoga+-anandasya y-utha.m* ca !bhadra+-anandasya ma.n.dalam !!3007.50! a+vin-a/sa+-ananda+y-utham !a+cchedya+-ananda+ma.n.dalam ! m-ay-a+at-ita+-ananda+y-utha.m* !m-ana+da+-ananda+ma.n.dalam !!3007.51! ha.msa+-ananda.h sam-agacchat !pradyumna+-ananda* -ayayau ! ma?nju+ke/sa+-ananda+y-utha.m* !prato.sa+-ananda* -agamat !!3007.52! hari+bhajana+-ananda/s* ca !nir+mala+-ananda+ma.n.dalam ! haya+gr-iva+-ananda* -ay-ac* !*ch-anta+-ananda/s* ca y-utha+yuk !!3007.53! nara+uttama+-ananda+y-utha.m* !pra/s-anta+-ananda+ma.n.dalam ! n-ar-aya.na+-ananda* -ay-ad* !dhanya+-ananda/s* ca y-utha+yuk !!3007.54! savit.r+-ananda* -ay-ac* ca !su+j?n-ana+-ananda* -ayayau ! dhara.n-i+dhara+-ananda/s* ca !sat+kart.r+-ananda* -ayayau !!3007.55! satya+-i/svara+-ananda -ay-aj* !jyoti.sa+-ananda* -agamat ! prabodha+-ananda* -ay-ac* ca !prabhv+-ananda.h sa+ma.n.dala.h !!3007.56! r-ama+candra+-ananda+y-utha.m* !sarva+j?na+-ananda+ma.n.dalam ! padma+n-abha+-ananda+y-utha.m* !t-apasa+-ananda* -ayayau !!3007.57! /s-unya+at-ita+-ananda+y-utha.m* !tur-iya+-ananda* -agamat ! sva+sva+r-upa+-ananda+y-utha.m* !v-amana+-ananda+ma.n.dalam !!3007.58! jagan+niv-asa+-ananda/s* ca !viveka+-ananda* -ayayau ! a+k.saya+r-upa+-ananda/s* ca !ma;ngala+-ananda* -agamat !!3007.59! /sveta+dv-ipa+-ananda+y-utham !a+vyaya+-ananda+ma.n.dalam ! go+loka+-i/svara+-ananda/s* ca !su+vrata+-ananda* -ayayau !!3007.60! tur-iya+at-ita+-ananda/s* ca hy* !a+bheda+-ananda* -agamat ! d.r.dha+vrata+-ananda* -ay-ad* !vic-ara+-ananda* -a/su ca !!3007.61! nir+vi/se.sa+-ananda+y-utha.m* !k.sema+-anandasya ma.n.dalam ! a+niruddha+-ananda+y-utha.m* !ji.s.nv+-ananda/s* ca y-utha+yuk !!3007.62! madhu+s-udana+-ananda/s* ca !vi.s.nv+-ananda.h samabhyag-at ! a+vyaya+-atma+-ananda+y-utha.m* !mukti+da+-ananda* -ayayau !!3007.63! sa.m/sita+vrata+-ananda/s* ca !vara+da+-ananda* -a/su ca ! j?n-ana+vallabha+-ananda/s* ca !su+par.na+-ananda* -agamat !!3007.64! vi/sva+-adh-ara+-ananda+y-utha.m* !dur+labha+-ananda+ma.n.dalam ! ghana+/sy-ama+-ananda+y-utha.m* !pras-ada+-ananda* -agamat !!3007.65! dahara+-ananda* -ay-ac* ca*apy* !ai/svarya+-ananda+ma.n.dalam ! avad-ata+-ananda+y-utham !a+li;nga+-ananda+ma.n.dalam !!3007.66! r-adh-a+k.r.s.na+-ananda+y-utha.m* !dharma+-atma+-ananda+ma.n.dalam ! -ay-ad* *dhari+haya+-anando* !vraja+-i/sa+-ananda+ma.n.dalam !!3007.67! b-ala+mukunda+-ananda/s* ca* !upa/sama+-ananda* -ayayau ! sa.mkar.sa.na+-ananda+y-utham.m* !/sr-i+dhara+-ananda+ma.n.dalam !!3007.68! jana+ardana+-ananda+y-utham !a+m.rta+-ananda+ma.n.dalam ! yaj?na+-i/svara+-ananda+y-utha.m* !bh-uta+-atma+-ananda* -ayayau !!3007.69! p-uta+-atma+-ananda+y-utha.m* ca !puru.sa+-ananda+ma.n.dalam ! -ay-at pradh-ana+puru.sa+ !+-i/svara+-ananda.h sa+ma.n.dala.h !!3007.70! hira.nya+garbha+-ananda/s* ca !bh-avan-a+-ananda* -ayayau ! dur+-adhar.sa+-ananda* -ay-at !prabhava+-ananda* -a/su ca !!3007.71! -i/s-ana+-ananda* -ay-ac* ca !bh-u+garbha+-ananda* -agamat ! pr-a.na+da+-ananda* -agacchat !k.rta+j?na+-ananda* -ayayau !!3007.72! sa.mvatsara+-ananda+y-utha.m* ca !sura+-i/sa+-ananda+ma.n.dalam ! tri+gu.na+at-ita+-ananda/s* ca !buddha+-anandas* tath-a*-ayayau !!3007.73! v.r.s-a+kapy+-ananda+y-utha.m* !vasv+-anandasya ma.n.dalam ! v.r.sa+karma+-ananda* -ay-at !sama+-atma+-ananda* -agamat !!3007.74! sahasra+/s-ir.sa+-ananda/s* ca !sarva+ga+-ananda* -ayayau ! sarva+vid+-ananda+y-utha.m* !s-ama+ga+-ananda* -agamat !!3007.75! vi.svak+sena+-ananda+y-utha.m* !veda+-anandasya ma.n.dalam ! dharma+adhyak.sa+-ananda* !-ay-ad* veda+a;nga+-ananda* -ayayau !!3007.76! loka+adhyak.sa+-ananda+y-utha.m* !bhr-aji.s.nv+-ananda+ma.n.dalam ! catur+vy-uha+-ananda+yutha.m* !sahi.s.nv*-ananda* -agamat !!3007.77! catur+-atma+-ananda* -ay-ad* !an+agha+-ananda* -ayayau ! catur+bhuja+-ananda+y-utha.m* !vijaya+-ananda* -agamat !!3007.78! -urjita+-ananda+y-utha.m* ca !k-ara.na+-ananda+ma.n.dalam ! upa+indra+-ananda* -ay-ac* ca !dh.rta+-atma+-ananda* -ayayau !!3007.79! ati+indriya+-ananda* -ay-at !sattva+stha+-ananda* -agamat ! mah-a+v-irya+-ananda+y-utha.m* !tatra*-agacchac* ca sa+tvaram !!3007.80! a+yoni+ja+-ananda* -ay-at !s-atvata+-ananda* -a/su ca ! mah-a+uts-aha+-ananda+y-utha.m* !vi/sruta+-ananda+ma.n.dalam !!3007.81! a+nirde/sya+-ananda+y-utha.m* !nime.sa+-ananda+ma.n.dalam ! mah-a+-i.sv-asa+-ananda+y-utham !ud-ara+-ananda* -ayayau !!3007.82! mah-a+/sakty+-ananda+y-utha.m* !vi/sva+-anandas* tath-a*-agamat ! dur+mar.sa.na+-ananda* -ay-ad* !dh-ama+-ananda+sva+y-utha+yuk !!3007.83! guru+uttama+-ananda+y-utha.m* !bh-u.sa.na+-ananda+ma.n.dalam ! sahasra+ak.sa+-ananda+y-utham !anila+-ananda* -ayayau !!3007.84! tatra*-ayayau satya+par-a+, !,+krama+-anandasya ma.n.dalam ! niv.rtta+-atma+-ananda* -ay-at !sa.mv.rta+-ananda+ma.n.dalam !!3007.85! sat+k.rta+-ananda+y-utha.m* ca*a+, !,+sa.mkhyeya+-ananda+ma.n.dalam ! vi/si.s.ta+-ananda+y-utha.m* ca !siddha+artha+-ananda+ma.n.dalam !!3007.86! siddha+sa.mkalpa+-ananda/s* ca !siddhi+da+-ananda* -ayayau ! vardhana+-ananda* -agacchad* !vivikta+-ananda* -a/su ca !!3007.87! /sruti+s-agara+-ananda/s* ca !mah-a+indra+-ananda* -agamat ! b.rhad+r-upa+-ananda* -ay-ad* !vasu+da+-ananda* -a/su ca !!3007.88! jagan+n-atha+-ananda+y-utha.m* !sa.mny-asa+-ananda+ma.n.dalam ! prak-a/sa+-atma+-ananda+y-utha.m* !prat-apa+-ananda* -ayayau !!3007.89! a+vyakta+r-upa+-ananda/s* ca !p-avana+-ananda* -ayayau ! tath-a*an+anta+jid+-ananda.h !krodha+h-a+-ananda* -agamat !!3007.90! r-ama+anuja+-ananda+y-utha.m* !prathita+-ananda+ma.n.dalam ! -ay-ad* a+/soka+-ananda/s* ca !sa+y-uthas* tatra sa+tvaram !!3007.91! d-ama+udara+-ananda* -ay-ad !a+k-ama+-ananda+ma.n.dalam ! anuk-ula+-ananda+y-utham !a+tula+-ananda* -ayayau !!3007.92! -adi+deva+-ananda+y-utha.m* !/sr-i+garbha+-ananda+ma.n.dalam ! mah-a+bh-aga+-ananda* -ay-an* !nirv-a.na+-ananda* -agamat !!3007.93! vyavas-aya+-ananda* -ay-at !sa.mto.sa+-ananda -ayayau ! nanda+-ananda.h sthira+-anando* !vir-ama+-ananda* -agamat !!3007.94! nir+matsara+-ananda* -ay-ac* !*chatru+ghna+-ananda+ma.n.dalam ! su+dar/sana+-ananda+y-utha.m* !vi/s-ala+-ananda* -ayayau !!3007.95! parame.s.thy+-ananda* -ay-ad* !dak.sa+-ananda/s* ca y-utha+yuk ! dharma+y-upa+-ananda+y-utham !ijay-a+-anandasya ma.n.dalam !!3007.96! mah-a+makha+-ananda+y-utha.m* !vimukta+-ananda+ma.n.dalam ! su+mukha+-ananda* -ay-ac* ca !s-uk.sma+-ananda/s* ca y-utha+yuk !!3007.97! jita+krodha+-ananda* -ay-ad* !brahma.nya+-ananda+ma.n.dalam ! mano+hara+-ananda+y-utha.m* !darpa+h-a+-ananda* -ayayau !!3007.98! bhakta+vatsala+-ananda/s* ca !/subha+a;nga+-ananda* -agamat ! j?n-ana+gamya+-ananda* -ay-ac* !*ch-anti+da+-ananda* -ayayau !!3007.99! pur-atana+-ananda+y-utha.m* !sat+k-irty+-ananda* -agamat ! satya+sa.mdh-a+-ananda* -ay-ad* !vi/soka+-ananda* -ayayau !!3007.100! pramodana+-ananda* -ay-an* !nandana+-ananda* -a/su ca ! satya+dharma+-ananda* -ay-at !sad+gaty+-ananda* -ayayau !!3007.101! gad-a+dhara+-ananda+y-utha.m* !pu.nya+-ananda.h sva+y-utha+yuk ! -ay-ac* cakra+dhara+-anando* !dur+jaya+-ananda+ma.n.dalam !!3007.102! san-atana+-ananda+y-utha.m* !kumuda+-ananda* -agamat ! t-ur.na.m* tatra*-agamac* chinna+ !+sa.m/saya+-ananda+ma.n.dalam !!3007.103! vi/suddha+-atma+-ananda+y-utham !a+k.sobhya+-ananda+ma.n.dalam ! tri+loka+i/sa+-ananda* ayat !su+labha+-ananda* -a/su ca !!3007.104! tri+loka+-atma+-ananda* -ay-ad* !yogi+-i/sa+-ananda* -agamat ! -aditya+var.na+-ananda/s* ca !vi/suddha+-ananda* -ayayau !!3007.105! dhana.m+jaya+-ananda+y-utha.m* !/suddha+-ananda/s* ca y-utha+yuk ! pu.nya+k-irty+-ananda* -ay-at !su+netra+-ananda* -ayayau !!3007.106! bh-uta+-av-asa+-ananda+y-utha.m* !sad+bh-uty+-ananda+ma.n.dalam ! /suddha+-atma+-ananda+y-utha.m* ca !vidy-a+-anandas* tath-a*-ayayau !!3007.107! divya+m-urty+-ananda* -ay-ac* !*chara.nya+-ananda* -a/su ca ! loka+n-atha+-ananda* -ay-at !sa+ak.sy+-ananda/s* ca sa+tvaram !!3007.108! mah-a+karma+-ananda+y-utha.m* !su+h.rd+-ananda+ma.n.dalam ! catur+veda+-ananda+y-utha.m* !sattva+-anandas* tath-a*agamat !!3007.109! tath-a*-i/svara+-i/svara+-ananda* !udbhava+-ananda* -ayayau ! mah-a+bh-uta+-ananda+y-utha.m* !tatra*-agacchac* sa+tvaram !!3007.110! -ananda+-ananda+y-utha.m* ca !yaj?na+-anandasya ma.n.dalam ! tatra*-agacchac* ca parama+ !+prak-a/sa+-ananda+ma.n.dalam !!3007.111! yoga+-i/svara+-ananda* -ay-ad* !*dhary+-ananda/s* ca y-utha+yuk ! vi/sva+caitanya+-ananda/s* ca !k.setra+j?na+-ananda* -ayayau !!3007.112! tad+r-upa+-ananda* -agacchat !satya+-anandasya ma.n.dalam ! a+kha.n.da+-ananda+y-utha.m* ca !caitanya+-ananda+ma.n.dalam !!3007.113! /sr-i+niv-asa+-ananda* -ay-at !sad+dharma+-ananda* -a/su ca ! tath-a bhakta+-i/svara+-ananda* !-i/sa+-ananda/s* ca y-utha+yuk !!3007.114! r-asa+-i/svara+-ananda+y-utha.m* !bh-ava+-anandasya ma.n.dalam ! hira.nmaya+-ananda+y-utha.m* !bh-uma+-anandas* tath-a*-ayayau !!3007.115! eva.m* te munaya.h sarve !sva+sva+y-utha+samanvit-a.h ! anye ca puru.s-a* yo.s-a* !-ayayur* dur+ga+pattanam !!3007.116! /sakun-an ati+ma;ngala+-avah-a.ms* tair* ! bahu/so* vartmani bh-u+pa j-ayam-an-an ! prasam-ik.sya hari+-ik.sa.na+k.sa.na.h sv-an ! jha.titi pr-apta* iti sma manyate vai !!3007.117! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave muni+ma.n.dala+-agamana+n-am-a saptamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: br-ahme muh-urtae* utth-aya !bhagav-an atha sarva+d.rk ! k.rtv-a /sauca+vidhi.m* sn-atv-a !nitya+karma sam-acarat !!3008.1! sva+p-i.the *atha bahir+vedy-a.m* !sva+-ast.rte nija+p-ar.sadai.h ! up-avi/sat sva+bhakt-an-a.m* !nayana+-ananda+vardhana.h !!3008.2! ty-agibhir* g.rhibhi/s* ca*asau !pra.nata/s* ca pad-atibhi.h ! yo.s-abhi/s* ca dadhau haste !k.r.s.na+smara.na+m-alik-am !!3008.3! k.rta+nitya+vidhis* t-avan* !n.r+pati.h samupetya tam ! candana+a+k.sata+pu.spa+-adyair* !upac-arai.h pup-uja ha !!3008.4! var.ni+r-a.t p-ar/sva+sa.msthas* ta.m* !g.rh-ita+sita+c-amara.h ! mukundo* v-ijay-am -asa !vyajanena sa* ca*uttama.h !!3008.5! m-alika.h sthaviro* v-a.ty-a* !hara+n-atha* upetya tam ! dh-aray-am -asa bhakty-a*eva !pau.sp-an h-ar-a.m/s* ca /sekhar-an !!3008.6! t-avat tatra*agamat t-ur.na.m* !lalit-a+pre.sit-a rati.h ! v-asa.h+po.talik-a.m* kak.se !dadh-an-a*-acch-adya v-asas-a !!3008.7! pra.namya d-ure ti.s.thant-i.m* !t-am avek.sya harir* hasan ! kim etad* asti*ity* apr-ak.s-it !tad+i;ngita+vid* -i/svara.h !!3008.8! soma+-ady-a.h pr-ahur* anay-a !n-utan-any* a.m/suk-ani te ! dhana+trayo+da/s-i*ity* adya*, !,*-an-it-ani sv-ikuru prabho !!3008.9! t-an -aha so* *adya tu dine !k.r.s.na+bh-u.s-a+m.rj-a+utsava.h ! kriyat-a.m* n-utna+v-as-a.msi !dh-asye *aha.m* prati+pad+dine !!3008.10! ittha.m* vadaty* eva harau muni.ms* t-an ! kro/sa+ardha+d-ure pathi v-ik.sya yodha.h ! up-agat-an go+pa* upetya dur+ge ! dauv-arika.m* tat tvarita.m* jag-ada !!3008.11! sn-atv-a vrajann* a+cyuta+sa.mnidh-ana.m* ! k.rta+-urdhva+pu.n.dro* jala+p-atra+hasta.h ! /su/sr-ava muny+-agamana.m* tad-a*eva ! sa+sa.mbhrama.m* tanmaya+r-ama+bha.t.ta.h !!3008.12! atha dravan praskhalad+a;nghrir* -a/su ! samucchvasan baddha+ka.ti.h sa+h-asa.h ! baddha+a?njali.h pr-aha hari.m* sametya ! sa* cintayanta.m* h.rdi tat tad* eva !!3008.13! prabho mun-in-am upa/salyae* eva ! v.rnd-ani sa.mgh-a* api gaurjara+-ady-a.h ! sam-agat-a.h santi mah-a+utsavo* *adya ! tvad+dar/sanena*astu tat+-ik.sa.n-an-am !!3008.14! /srutv-a sva+bhakta+nicaya+-agamanasya v-art-am ! utphulla+vaktra+nayana+ambu+ruho* *ati+har.s-at ! pratyudgama+utsuka+man-a.h sa+has-a*udati.s.that ! p-i.tha+uttam-an* nija+jana+priya+k.rn* muni+-i/sa.h !!3008.15! t-avad* *dhaya.m* capala+c-ari.nam -anin-aya ! bh-u+pa+-aj?nay-a bh.rgu+jid* -a/su puro* *a+cyutasya ! pr-av-ara+/subhra+pa.ta+baddha+ka.ti.h svaya.m* tam ! so* *adhy-aruroha jha.titi pluti+l-aghavena !!3008.16! valga+apakar.sa.na+niruddha+javena tena ! sv-iya+agra+p-ar/sva+ga+sam-ik.saka+loka+sa.mgh-at ! tat+pattan-at kara+vid-urita+m-arga+loko* ! bh-uri+tvaro* *api /sanakai.h kila niryayau sa.h !!3008.17! /s-ighra+upabandha+/sithilatva+cal-ayam-ana+ ! +pary-a.na+t-ur.na+gati+v-aji+vara+adhir-u.dh-a.h ! soma+-adayas* tam anujagmur* ud-atta+kunt-a.h ! pad+g-a/s* ca t-an anuyayus* tarav-ari+hast-a.h !!3008.18! sahasra/so* *anye *api nar-a/s* ca n-aryas* ! t-an anvayus* tyakta+samasta+k.rty-a.h ! hari/s* ca pury-a* bahir* eva p-ar.s.ni+ ! +spar/sena so* *adr-avayad* -a/su v-aham !!3008.19! d-ure gata.m* ta.m* sahas-a*avalokya ! te *apy* a/sva+v-ar-a.h pada+dh-avita+a/sv-a.h ! anvadrava.ms* t-an anu bhakta+sa.mgh-a.h ! sarve *apy* adh-avan harim -ik.sam-a.n-a.h !!3008.20! udgacchanti dhar-a+tal-at kim+u diva.m* ki.m* v-a*ambar-ad* bh-u+tala.m* ! ha.ms-a.h sa.mnipatanti ki.m+nu garu.d-a.h ki.m* m-urtimanto* *anil-a.h ! ity* -a/scarya+va/s-at sam-ik.saka+janais* te tarkya+m-a.n-a* mun-in ! g-ita+dhv-ana+nin-adita+a+khila+di/sa/s* ca*aik.santa n-ar-ir* nar-an !!3008.21! te *apy* eka.m* munayo* mano+java+haya+-ar-u.dha.m* tam ak.si+priya.m* ! d-ur-ad* v-ik.sya ca lak.sa.nair* harir* asau vega+ucchalac+chekhara.h ! ity* -atmany* anum-aya h.r.s.ta+tanavas* tat+p.r.s.tha+dh-avad+dhaya+ ! +-ar-u.dh-an v-ik.sya tu sa+tvara.m* saha+janais* ta.m* dudruvur* y-utha/sa.h !!3008.22! sa.mtapt-a* vana+vahnin-a*iva kari.no* ga;ng-a+prav-aha.m* hima.m* ! d-ur-ad* v-ik.sya tam udravanti ca yath-a ha.ms-a.h saro* m-anasam ! d-at-ara.m* ca daridra+bhik.suka+jan-a.h sadyo* yath-a te tath-a ! dh-avanti sma tam -atma+vallabham am-i bhakt-as* tad+eka+-a/sray-a.h !!3008.23! sarve te munayas* tad-a javi+haya+-ar-u.dha+prabhor* v-ik.sa.n-at ! sv-iya.m* divyam av-apya bh-avam abhava.ms* tad+deha+bh-ana+ujjhit-a.h ! vy-asa.m* v-ik.sya /suko* yath-a gata+vapur* bh-ano* *ati+d-ur-ad* drava.m/s* ! c-apa+unmukta+/sar-a* iva*-a/su+gatayas* ta.m* lebhire tat+k.sa.nam !!3008.24! t-an pr-apya prabhur* a/svam -a/su+javina.m* so* *ati.s.thipat tat+k.sa.na.m* ! te *api prema+d.rg+a/srava.h sva+parama+pre.s.tha.m* prabhu.m* da.n.davat ! nemu.h k.so.ni+tale nipatya munaya/s* ca*anye pum-a.msas* tath-a ! yo.s-a* apy* upavi/sya bh-u+nihita+dor+datta+uttama+a;ng-a* mud-a !!3008.25! soma+-ady-a* hari+p-ar.sad-a* atha tad-a v-ajibhya utt-irya t-an ! natv-a da.n.davad* -a/su te sva+tura+g-an adhy-aruhann* utplavai.h ! natv-a te munayo* *ati+har.sa+viva/s-a* utth-aya phulla+ak.sibhi.h ! sa+-ananda.m* ca sa+sa.mbhrama.m* smita+mukh-a.h sva+pre.s.tham aik.santa tam !!3008.26! vy-avalgac+capala+a/sva+rodhana+ha.th-ad* -ak.r.sya valg-a.m* dadhad* ! do.s.n-a*ekena pare.na ca*uttama+ka/s-a.m* /s-ir.sa+ullasac+chekhara.h ! bhakta+-ik.s-a+rabhas-ad* a+ka?ncuka+dh.rte.h sa.mlak.sya+vak.sa.h+sthale ! h-ara+-ali.m* ca dadhat+sa+p-ita+tilakas* tair* aik.si /sukla+ambara.h !!3008.27! ta.m* v-ik.sya*ak.si+mana.h+priya.m* madhuray-a sv-an -ik.sam-a.na.m* d.r/s-a ! na*at.rpyan* munaya/s* ca te hari+jan-a* baddhv-a*a?njal-in sa.msthit-a.h ! t-an sa.mbh-avya yath-a+ucita.m* sa* bhagav-an pr-ay-at pura.m* s-adibhi.h ! s-aka.m* tair* munibhir* janai/s* ca /sanakair* -anandayan sv-an pathi !!3008.28! /s.r.nva?n* *chr-i+nagara+-agatai.h k.rtam asau t-asa+-adi+v-adya+dhvani.m* ! n-an-a+dundubhi+/s.r;nga+jharjhara+rava.m* sad+bandhuk-i+dh-u.sk.rt-i.h ! yo.s-abhir* nija+bhak.sa+p-atra+vasana+granth-i.h /sirasv* -atman-a.m* ! dh.rtv-a*ucc-arita+g-itik-a+dhvanim api pr-ay-at sam-akar.nayan !!3008.29! pury-a.m* tatra n.r+pa+-alaya+a;nga.nam upetya*a/sv-at samutt-irya t-an ! -av-as-aya yath-a+ucita.m* sa* bhagav-an -aj?n-apya sarv-a.ms* tata.h ! vedy-a.m* nimba+taror* adho* ma.nimaye p-i.the ni.s-idan svaya.m* ! p-aka.m* /s-ighram ak-arayan* muni+k.rte bhakt-an samuts-ahayan !!3008.30! bh-uri+k-ala+t.r.sitair* vilocanais* ! tan+mukha+ambuja+sudh-a.m* sad+-ik.sit-am ! sa.mnip-iya bahudh-a*api tarpa.na.m* ! pr-api na*eva n.r+pa tarhi san+n.r.n-am !!3008.31! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave muni+sa.mmukha+-agata+bhagavad+dar/sana+-ananda+n-am-a*a.s.tamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: sv-iya+v-asa+vidhaye gate.sv* atha+u ! sarva/so* g.rhi+jane.su tatra te ! ty-agino* munaya* -aj?nay-a harer* ! agrata.h khalu ni.sedur* unmuda.h !!3009.1! sv+-agata+-adi+vacanena to.sit-as* ! tena te tu munaya.h prahar.sit-a.h ! patra+pu.spa+phala+valkala+-adibhis* ! ta.m* pup-ujur* a+khil-a/s* ca t-apas-a.h !!3009.2! bhakty-a hare.h p-ujana+karma te.su ! kurvatsu har.se.na muni+-i/svare.su ! ta.m* g-alavo* *abhyetya jag-ada v-akya.m* ! p-akasya siddhir* bhagavann* abh-ud* vai !!3009.3! /srutv-a*iti v-akya.m* bhagav-an mun-i.ms* t-an ! -aj?n-apay-am -asa tad-a*eva bhoktum ! tata/s* ca te /suddhi+vidhi.m* vidh-aya ! bhoktu.m* ni.sedu.h k.rta+pa;nkti+bandh-a.h !!3009.4! t-an bhojayitv-a vi+vidhai.h su+bhojyai.h ! sita+-ajya+yuk+p-ayasa+p-urika+-adyai.h ! -aj?n-apay-am -asa tata.h sa* t.rpt-an ! mah-a+ku.t-i.m* gantum .r.s-in .r.si+-i/sa.h !!3009.5! k.rtv-a*atha p-aka.m* sva+g.rhe nivedya ! k.r.s.n-aya bhuktv-a*upavive/sa y-avat ! sat+sa;nginas* tatra ca t-avad* -ayann* ! an+eka+de/sebhya* ud-ara+bh-av-a.h !!3009.6! pr-acy+ud-icy-a/s* ca p-a/sc-aty-a* !d-ak.si.n-aty-a.h sahasra/sa.h ! madhya+de/s-iya+lok-a/s* ca !tatra*-ajagmur* an+eka/sa.h !!3009.7! -agney-a* nair.rt-a/s* ca*api !v-ayavy-a* api bh-uri/sa.h ! bhakt-as* tatra*-ayayur* h.r.s.t-a* !ai/s-an-a/s* ca sahasra/sa.h !!3009.8! v.rddh-a/s* ca taru.n-a* b-al-a.h !sa+dhav-a* vi+dhav-a.h striya.h ! pati+vrat-a+dharma+rat-a.h !bhaktimatya/s* ca dharma+je !!3009.9! v-adya+gho.sa.m* prakurvanta* !uccair* g-ita+dhvani.m* tath-a ! dhvani.m* ca t-alik-an-a.m* te !paur-a.m/s* cakru.h sa+sa.mbhram-an !!3009.10! uccair* gho.sa.m* tam -a/srutya !bhagav-an nija+mandir-at ! bahir* vedy-am upetya*eva !tasthau bhakta+jana+priya.h !!3009.11! aty+utka.n.th-as* tad+-ik.s-ay-a.m* !te ta.m* pr-apya nija.m* prabhum ! pra.nemu.h prema+viva/s-a* !baddha+a?njali+pu.t-a* jan-a.h !!3009.12! autsukya+sa.mbhram-at ke+cit !kar-abhy-a.m* ta.m* vavandire ! ke+cic* ca prema+viva/s-a* !nipatya bhuvi da.n.davat !!3009.13! namana.m* ke+api vi.sm.rtya !tan+m-urti.m* dad.r/su/s* ciram ! yo* yo* *apa/syad* yad* yad* a;nga.m* !tatra tatra sa* so* *alagat !!3009.14! ke+cit p-ada+a;ngul-ir* v-ik.sya !nime.sa+unme.sa+varjit-a.h ! sadyas* tatra niruddha+ak.si+ !+v.rttaya.h stambhavad* babhu.h !!3009.15! ke+cid* gulphau harer* v-ik.sya !ruddha+d.rg+v.rttayo* *abhavan ! ke+cij* ja;nghe sam-ik.sya*eva.m* !j-anun-i v-ik.sya ke+cana !!3009.16! -ur-u d.r.s.tv-a prabho.h ke+cid* !udara.m* ca ka.ti.m* tath-a ! d.r.s.tv-a tatra*eva cittasya !nirodha.m* pratipedire !!3009.17! vi/s-ala.m* h.rdaya.m* tasya !ke+cid* v-ik.sya stan-av* api ! /sr-i+vatsa+cihnam -alokya !sam-adhi.m* pr-apur* -atmana.h !!3009.18! -a+j-anu b-ahu+yugala.m* !ke+cit ke+cit kara+a;ngul-i.h ! prabhor* -alokya tatra*eva !sadya.h pr-apu.h sthiti.m* jan-a.h !!3009.19! ke+cid* bhagavato* v-ik.sya !prasanna.m* mukha+pa;nka+jam ! ke+cid* vi/s-ale netre ca !tatra l-ina+h.rdo* *abhavan !!3009.20! ke+cit tu n-asik-a.m* tasya !kapolau /sravas-i n.r+pa ! lal-a.ta.m* bhru+ku.ti.m* ke+cid* !v-ik.sya tatra sthiti.m* yayu.h !!3009.21! ke+cid* *dhare.h /siro* v-ik.sya !n-an-a+/sekhara+r-ajitam ! tatra*eva netra+v.rtt-in-a.m* !nirodha.m* pratipedire !!3009.22! so* *api n-ar-aya.na+munis* !tad-an-i.m* karu.n-a+nidhi.h ! sva+m-urter* divyat-a+ai/svarye !saundarya.m* ca*apy* ad-id.r/sat !!3009.23! ata.h pa/sya+jan-a.h sarve !tat+tad+a;nge *asya lebhire ! sadya* eva nirodha.m* vai !nija+pr-a.na+indriya+-atman-am !!3009.24! sva+d.r.s.ta+a;nga+itarat tv* a;ngam !a+/sakt-a* dra.s.tum -i/situ.h ! te tad-a citra+likhit-a* !iva*-asann* a+cal-a* jan-a.h !!3009.25! nir+vikalpa+sam-adhi.m* te !pr-apt-a.h ke *apy* apatan bhuvi ! ke+cit tath-a*eva tasthu/s* ca !ni.sedu.h ke+api bh-u+tale !!3009.26! ittha.m* tad-an-im -a/scarya.m* !mahad* -as-ij* jana+-agame ! dev-a.h su+vismit-a/s* cakru.h !pu.spa+v.r.s.ti.m* mud-a harau !!3009.27! striya/s* ca puru.s-as* te *api !sva+h.rtsu sphurita.m* tata.h ! teja.h+pu?nja.m* samadr-ak.su.h !ko.ti+s-urya+sama+prabham !!3009.28! tam eva bhagavanta.m* ca !sphuranta.m* tatra v-ik.sya te ! pari.sasvajire g-a.dha.m* !pr-apu/s* ca*a+laukika.m* sukham !!3009.29! icchay-a*eva hares* te *atha !punar* labdha+bahir+d.r/sa.h ! tam eva vedy-am -as-ina.m* !dad.r/su.h prabhum -adar-at !!3009.30! -ananda.m* lebhire *aty+anta.m* !te sarve hari+dar/san-at ! sadyo* gata+/sram-a* -asan !har.sa+-apur.na+h.rdo* jan-a.h !!3009.31! te.s-am -asa.m/s* ca kati+cit !pa?nca+m-asa+adhva+g-a* jan-a.h ! c-aturm-asya+adhva+g-a.h ke+cit !ke+cit traim-asika+adhva+g-a.h !!3009.32! m-asa+dvaya+adhva+g-a.h ke+cit !ke+cin* m-asa+adhva+g-a* api ! te sarve *api hari.m* pr-apya !lebhire param-a.m* mudam !!3009.33! hari/s* ca t-an g.rha+sukha.m* !tyaktv-a ka.s.tena bh-uyas-a ! sva+dar/sana+artham -ay-at-an !m-anay-am -asa sa+-adaram !!3009.34! sv+-agata.m* ku/sala.m* p.r.s.tv-a !sa* t-an v-asa+artham -adi/sat ! v-asa+sth-an-ani t-an ninyur* !hara+jit+pra+mukh-as* tata.h !!3009.35! tasmin dine tu bhakt-an-a.m* !muhur* -agacchat-a.m* prabhu.h ! sva+dar/sana+prad-ana+artha.m* !tatra*eva nyavasac* ciram !!3009.36! tatra*-agat-an-a.m* n-ar-i.n-a.m* !san+m-ana.m* ca yath-a+ucitam ! jay-a+ram-a+-adaya/s* cakrur* !lalit-a tu vi/se.sata.h !!3009.37! tatra*-agatebhyo* viprebhyo* !bhik.sukebhya/s* ca sarva/sa.h ! adhva+k.s-i.na+dhanebhya/s* ca !harir* anna+-ady* ad-apayat !!3009.38! pa?nc-an-a.m* divas-an-a.m* ca !tad-a*eva*-ama+annam -i/svara.h ! gh.rta.m* sit-a.m* ca k-a.s.tha+-adi !tebhyo* *a+/se.sam ad-apayat !!3009.39! k.satra+vai/sy-a/s* ca /s-udr-a/s* ca !s-uta+m-agadha+bandina.h ! v-adaka+-ady-a/s* ca ye t-a.ms* tu !n.r+pater* g.rhae* -a/sayat !!3009.40! a/svam -aruhya r-atrau ca !bha.tai.h katipayair* v.rta.h ! niv-as-an sarva+bhakt-an-a.m* !sa* jag-ama p.rthak p.rthak !!3009.41! te.s-a.m* sv-asthya.m* sam-ap.rcchya !yan* ny-una.m* tad* ad-apayat ! vartitavya.m* sa+avadh-anair* !iti sarv-an a/sik.sayat !!3009.42! a+j?n-ata.h puru.sa.h str-i v-a !ni.sk-asya.h sva+sva+v-asata.h ! iti sarv-an up-adi/sya !nija+mandiram -ayayau !!3009.43! d-ura+de/sa+-agat-an-a.m* ca !jan-an-a.m* sva+arpita+-atman-am ! mumuk.s-a.m* pra/sa/sa.msa*asau !soma+-ad-in-a.m* pura.h prabhu.h !!3009.44! sa.mbh-avana.m* kurvata* eva n-.r.n-am ! -agacchat-a.m* sa.mgha/sa* -a/su tasya ! ni/sas* t.rt-iya+prahara+antae* -as-it ! sa.mlak.sita.h kukku.ta+k-ujitena !!3009.45! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+ku.ta+utsave de/sa+antara+-agata+bhakta+sa.mm-ana+n-am-a navamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: ki.m+cit suptv-a tad-a sv-am-i !sahas-a punar* utthita.h ! k.rtv-a sn-ana+vidhi.m* cakre !nitya+karma*-adar-an* n.r+pa !!3010.1! catur+da/sy-a* api dina.m* !pr-atar* -arabhya p-urvavat ! -agacchato* nij-an bhakt-a.ms* !tasya to.sayato* hy* ag-at !!3010.2! d-ipa+utsava+dine so* *atha !ma;ngala+sn-anam -i/svara.h ! aru.na+udaya+vel-ay-a.m* !k.rtv-a naityakam -acarat !!3010.3! vartule t-ula+pa.take !ni.sas-ada tata.h k.sa.nam ! cak-ara p-ujana.m* tasya !naityaka.m* ca*uttamo* n.r+pa.h !!3010.4! t-avac* ca n-utna+vastr-a.n-a.m* !kak.se sa.mchanna+po.tal-im ! maya+r-ama.h /s-ighra+gatir* !g.rh-itv-a*-agacchad* utsuka.h !!3010.5! ta.m* d.r.s.tv-a prahasan pr-aha !harir* bha.t.ta kim -ah.rtam ! tam -aha n-utna+vastr-a.ni !santi*im-an-i*iti sa* dvi+ja.h !!3010.6! pr-itaye sarva+bhakt-an-a.m* !t-ani jagr-aha sa* prabhu.h ! kausu.mbha.m* pa.taka.m* /s-ir.s.ni !babandha muku.ta+-ak.rti !!3010.7! svar.na+bu.t.ta.m* /so.na+var.na.m* !paryadh-ad* a;nga+rak.sakam ! babandha svar.na+pa.taka.m* !tata.h ka.ti+ta.te prabhu.h !!3010.8! tata/s* ca*-ak-aray-am -asa !sarv-an nija+jan-an vibhu.h ! k.rta+nitya+vidh-an-as* te !tatra sarve sam-ayayu.h !!3010.9! adhast-an* nimba+v.rk.sasya !bhagavad+vedik-am anu ! -agatya munayas* tasthur* !g.rhi.na/s* ca*abhito* mun-in !!3010.10! -agatya tatra yo.s-a/s* ca !yo.sit+sadasi sarva/sa.h ! tasthu.h prat-ik.sam-a.n-a* vai !tatra n-ar-aya.na+-agamam !!3010.11! paur-a.nik-a.h /s-astri.na/s* ca !vaidik-as* t-antrik-as* tath-a ! tasthus* tatra*-agatya vipr-a* !nai.s.thik-a* brahma+c-ari.na.h !!3010.12! g-ayak-a.h /sata/sas* tatra !/sata/so* v-adya+v-adak-a.h ! -agatya ca na.t-a* mall-as* !tasthu.h s-ut-a/s* ca bandina.h !!3010.13! sarve *api te sam-agatya !harer* -agamana.m* bahi.h ! prat-ik.sam-a.n-as* tasthur* vai !t-avat tatra*-agamat prabhu.h !!3010.14! ta.m* vilokya jan-a.h sarve !har.sa+phulla+-anana+-a/say-a.h ! jaya*iti gho.sa.m* tumula.m* !pra.namya n.r+pa cakrire !!3010.15! -anandayan bhakta+jan-an !harir* nimba+taror* adha.h ! vedy-a.m* si.mha+-asana+vare !ni.sas-ada tad-a*eva sa.h !!3010.16! sita+-atapa+tram arka+-abha.m* !somas* tac+ch-ir.s.ny* adh-arayat ! bhagavan+mukha+k-anty-a tan* !nitar-a.m* /su/subhe tad-a !!3010.17! bh.rgu+jic* ca*alaya/s* ca*ubhau !ratna+da.n.de mano+hare ! g.rh-itv-a c-amare tatra !v-ijay-am -asatu.h prabhum !!3010.18! s-uro* n-a?nja/s* ca bhagavat+ !+p-ar/svayo.h sa.msthit-av* ubh-au ! prabhu.m* ta.m* t-ala+v.rnt-abhy-a.m* !v-ijay-am -asatus* tad-a !!3010.19! u/s-ira+vyajana.m* ramya.m* !g.rh-itv-a hema+da.n.dakam ! uttama.h p-ar/sva+sa.mstha/s* ca !v-ijay-am -asa ta.m* prabhum !!3010.20! mukundo* var.ni+r-a.t tasya !sam-ipe naktaka.m* dadhat ! tasthau prat-ik.sam-a.na/s* ca !nide/sa.m* tasya ki.m+cana !!3010.21! dauv-arika.h svar.na+ya.s.tir* !jaya*ity* uccair* vadan prabho.h ! agre kubera+si.mha+-akhyas* !tasthau k-arya+nivedaka.h !!3010.22! p-ar.sada+pravar-a/s* ca*anye !k.satra+v-ir-a* mah-a+bha.t-a.h ! -aj?n-a+kar-a.h prabhos* tasthu.h !parita.h /sata/sas* tad-a !!3010.23! tato* *apa/syaj* jan-an eva !bhagav-an parita.h sthit-an ! udvela.m* s-agaram iva !sa+utka.n.th-an nija+dar/sane !!3010.24! anyo+anye.s-am upari t-an !patato* ghana+sa.msthit-in ! n.r+pater* a;nga.ne *apa/syad* !a+sa.mkhy-at-a?n* jan-an hari.h !!3010.25! bahi.h+/s-al-asu ca jan-an !garbha+ag-are.su ca sthit-an ! chadi.s.su ca catu.ske.su !bahir+vedi.su ca*aik.sata !!3010.26! valabh-i.su tath-a*a.t.te.su !candra+/s-al-asu ca sthit-an ! mandur-asu ca caitye.su !pr-ak-are go+pura+upari !!3010.27! -aruhya ca drum-an ucc-an !m-ul-ad* agra+avadhi sthit-an ! pura/s* ca p-ar/svayo.h pa/sc-aj* !jan-an v-ik.sya jah-asa sa.h !!3010.28! t-alik-a.m* v-adayitv-a*atha !hari.h sth-apana+mudray-a ! up-av-ivi/sad* -atm-iy-an !sarv-a.ms* t-a.ml* lak.sa/so* jan-an !!3010.29! k.rta+maun-as* tat+k.sa.na.m* te !ni.sedu/s* ca vyavasthay-a ! striya.h str-i+ma.n.dale.sv* eva !pum-a.msa.h puru.se.su ca !!3010.30! ni.sedur* munayas* tatra !mun-in-a.m* ma.n.dale.su ca ! br-ahma.n-a* br-ahma.ne.sv* eva !var.nino* var.ni+ma.n.dale !!3010.31! g.rha+sthe.su g.rha+sth-a/s* ca !v.rddh-a* v.rddhe.su sarva/sa.h ! vidvad+y-uthe.su vidv-a.msa.h !/silpa+j?n-a.h /silpa+vitsu ca !!3010.32! t-u.s.n-i.m* te.su*upavi.s.te.su !nija+bhakte.su sa* prabhu.h ! -ajij?napad* v-adak-a.m/s* ca !sajj-ibh-uya cira+sthit-an !!3010.33! te ca t-asa+-adi+v-adye.su !yad* yat sva+kara+kau/salam ! tad-an-i.m* dar/say-am -asus* !tat tat sarvam a+/se.sata..h !!3010.34! pra/sa/sa.msa haris* t-a.m/s* ca !d.r.s.tv-a tat+kara+l-aghavam ! tato* *apa/syat sabh-a+sa.msth-an !na+eka+de/sa+-agat-a?n* jan-an !!3010.35! te.s-a.m* ye ye ye.su ye.su !mukhy-a* de/se.su t-an prabhu.h ! tat+tad+de/s-iya+v.rtta+anta.m* !pra.s.tum -ahv-asta sa.msadi !!3010.36! te sadya* utth-aya sa+har.sam eva ! k.sam-a+pate ta.m* samay-a sametya ! pra.namya ca pra+a?njalaya.h purast-at ! tasthus* tad-iya+-anana+candra+netr-a.h !!3010.37! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave sabh-a+upave/sana+var.nana+n-am-a da/samo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: t-an m-anayitv-a bhagav-an !nija+bhakt-an vicak.sa.n-an ! /s.r.nvat-a.m* sarva+lok-an-a.m* !papraccha vinaya+-anat-an !!3011.1! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: yu.smad+de/se.su me *atha*e.s-a.m* !ty-agin-a.m* g.rhi.n-a.m* jan-a.h ! mad+-a/srit-an-a.m* str-i.n-a.m* ca !k-id.r/sy-* asti jana+/sruti.h !!3011.2! jan-a* mad+vi+mukh-a* ye te !laukik-an-a.m* sat-a.m* tath-a ! v-art-am -atma+gur-u.n-a.m* ca !kurvate k-id.r/sa-i.m* bhuvi !!3011.3! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.t-a* bhagavat-a !te tam -ucur* yath-a+/srutam ! yath-a+d.r.s.ta.m* ca n.r+pate !v.rtta+anta.m* sva+sva+de/sa+jam !!3011.4! jan-a* -ucu.h: bhagavann* asmad-iye.su !de/se.su vi+mukh-a* api ! jan-a* yath-a vadanti tv-a.m* !tath-a*eva br-umahe vayam !!3011.5! dhanyo* n-ar-aya.na+muni.h !s-a.mprata.m* dhara.n-i+tale ! bhakti+j?n-ana+vir-aga+-a.dhya.m* !sad+dharma.m* p-ati yo* *a+khilam !!3011.6! g.rhi+bhinna+-a/srama+sth-an yas* !ty-agino* vi+dhav-as* tath-a ! sa.mdh-arayaty* a.s.ta+vidha.m* !brahma+carya.m* su+dur+dharam !!3011.7! yas* ty-ajayati t-an k-ama.m* !yena k-amena mohit-a.h ! vidv-a.mso* *api sa+gotr-a.h str-ir* !gacchanti pa/savo* yath-a !!3011.8! yas* ty-ajayati t-an dravya.m* !yal+lobhena budh-a* api ! sva+bandh-u.m/s* ca*api mitr-a.ni !ghnanty* anyair* gh-atayanti ca !!3011.9! ya/s* ca sv-am-i rasa+-asv-ada.m* !t-a.ms* ty-ajayati vai sata.h ! j-ayante yad+va/s-a* eva !k-ama+udv.rtt-a* hi p-uru.s-a.h !!3011.10! svata/s* ca n-ica+j-at-in-am !a/snanty* anna+-adi yena ca ! vihval-a* var.na+s-a.mkarya.m* !kurvate puru.s-a* bhuvi !!3011.11! ya/s* ca ty-ajayati sv-am-i !sneha.m* sv-an vapur+-adi.su ! narak-an preta+bh-ava.m* ca !yad+va/s-ad* y-anti m-anav-a.h !!3011.12! yatra yatra bhavet sneho* !dehin-am iha vastuni ! t-adr-upya.m* tasya tasya sy-at !t-ad.rk sneho* hi h-apyate !!3011.13! ya.h sv-am-i m-anam aty+artha.m* !h-apayaty* -atmana.h sata.h ! gur-un s-adh-un api pr-aj?n-a* !manyante na*eva yad+va/s-a.h !!3011.14! m-anena*eva*-atmana.h p-apa.m* !s-adh-un-a.m* purato* nar-a.h ! na ni.s+kapa.ta+bh-avena !kathayanty* -atma+/suddhaye !!3011.15! m-an-ad* *dhi j-ayate krodho* !nir+dayo* hi.msra+v.rtti+k.rt ! a+v-acya+v-acaka.h svasya !pare.s-a.m* ca*api gh-ataka.h !!3011.16! -id.rg+m-ana+vih-in-a* hi !santo* yasya parai.h k.rtam ! dh-uli+k.sepa.m* t-a.dana.m* ca !sahante dur+vac-a.msi ca !!3011.17! dhanya* eva*asty* ata.h sv-am-i !satyo* *as-av* eva sad+guru.h ! na mah-an puru.sa.h ka/s+cid* !vartate hi*-id.r/so* bhuvi !!3011.18! dhany-a/s* ca s-adhavas* tasya !ye dharm-an sva+guru+udit-an ! prayat-a* brahma+carya+-ad-in !p-alayanti nir+antaram !!3011.19! dhany-a* g.rha+sth-a* api te !sv-amina.m* samup-a/srit-a.h ! svas.r+m-at.r+sam-a* ye tu !j-ananti para+yo.sita.h !!3011.20! spar/sana.m* vi+dhav-a+str-i.n-a.m* !g.rhi.no* *api kad-a+cana ! vin-a*-apada.m* na kurvanti !sva+m-atr-a*api raha.h+sthitim !!3011.21! bha;ng-a.m* ga?nja.m* ca*ahi+phena.m* !madya+matsya+-ami.s-a.ni ca ! a+bhak.sya.m* na*eva bhak.santi !ny-aya+arjita+dhan-a/s* ca ye !!3011.22! a+datta.m* na*eva g.rh.nanti !t.r.na+-ady* api parasya ye ! gh-ata.m* sva+parayor* na*eva !ye vipady* api kurvate !!3011.23! guror* d.r.dha+-apta+j?n-anatv-an* !mok.sa+artham api na*eva ye ! /s-astra+ukta+bh.rgu+tu;nga+-adyais* !tityak.santi vap-u.m.si vai !!3011.24! ittha.m* d.r.dha+dhiyo* dh-ir-as* !tac+chi.sy-a* g.rhi.no* nar-a.h ! vartam-an-as* tad+-aj?n-ay-a.m* !santi dhany-a* bh-uvas* tale !!3011.25! striya/s* ca*e.s-am api pati.m* !nijam eka.m* vin-a*a+par-an ! j-ananti puru.s-an sv-iya+ !+pit.r+bhr-at.r+sam-an kila !!3011.26! y-a/s* ca ta.m* sv-amina.m* n-aryo* !vi+dhav-a.h samup-a/srit-a.h ! t-a* brahma+caryam a.s.ta+a;nga.m* !p-alayanty* a+g.rh-a* iva !!3011.27! dhanur+m-ana+antare.na*eva !pu.mbhyo* gacchanti d-urata.h ! na bh-a.sante ca puru.sai.h !pit.r+bhr-at.r+suta+anvit-a.h !!3011.28! sat+sa;ngina.h sva+pit.r+-ader* !v-art-a.m* /s.r.nvanti y-a* hare.h ! calanti saha tena*eva !m-arge *apy* anyair* na karhi+cit !!3011.29! pit.r+-adin-a*api s-aka.m* t-a* !na ti.s.thanti raha.h+sthale ! eva.m* hi sarv-a* vi+dhav-a* !vartante sv-amy+up-a/srit-a.h !!3011.30! sarve *apy* ete payo+ambv+-ajya.m* !na pibanti hy* a+g-alitam ! vrat-any* ek-a+da/s-i+janma+ !+a.s.tamy-+-ad-ini ca kurvate !!3011.31! -a/sritya sv-amina.m* ca*ete !sva+sva+dharma+sthit-a.h sad-a ! an+anya+bhakti.m* kurvanti !k.r.s.nasya parama+-adar-at !!3011.32! dhany-a.h sv-amy+-a/srit-as* tasm-ad* !yo.sita.h puru.s-a* iha ! asmad-iy-as* tu guravas* !tyaktv-a dharma.m* caranti hi !!3011.33! na sth-apayanti sv-am-i*iva !sva+/si.sy-an dharma+vartmani ! tasm-ad* dhig* astu t-a.ms* t-a.m/s* ca !/sr-i+sv-ami+vi+mukh-a.m/s* ca na.h !!3011.34! ittha.m* vadanti bahavo* !lok-a* n-ar-aya.na prabho ! ke+cid* -ahu.h /srayi.sy-amo* !vaya.m* ta.m* sv-amina.m* tv* iti !!3011.35! t-an vadanti tad-a ke+cid* !vaya.m* kula+gur-un yadi ! tyajema tarhi no* lajj-a !laukik-i hi gami.syati !!3011.36! tad-a*-ahu.h ke+api nipu.n-a* !lajj-a tu sv-amy+up-a/sray-at ! sth-asyaty* eva*anyath-a*asm-aka.m* !s-a y-asyati na sa.m/saya.h !!3011.37! -asm-ak-in-a* hi vi+dhav-a* !bahava.h svas.r+kanyak-a.h ! guru+sa.mj?nebhya* etebhyo* !garbha.m* dadhati nis+trap-a.h !!3011.38! pracchanna.m* garbha+p-ata.m* t-a.h !kurvate p-ataka.m* mahat ! tasm-at t-as-am agh-ad* rak.s-a !k-ary-a sv-amy+-a/sraye.na vai !!3011.39! t-a.ms* tad-a ke+cana pr-ahur* !j-ayam-ane *api p-atake ! et-avat+k-ala+paryantam !-as-il* lajj-a tu b-ahyata.h !!3011.40! s-a.mprata.m* tv* a;ngad-iyasya !r-ajya.m* s-arvatrika.m* bhuvi ! j-atam asti*iti na+u lajj-a !gami.syaty* eva ni/scitam !!3011.41! sa* j-an-ati n.r+pa/s* c-arair* !vi+dhav-a+garbha+sa.mbhavam ! garbha.m* ghnat-is* tu t-a* hanti !ka.n.tha+p-a/sena tat+k.sa.nam !!3011.42! tat+sa.mbandhi+jan-an dravya.m* !g.rh-itv-a da.n.dayaty* asau ! lajj-a+n-a/sas* tath-a p-apa.m* !bhavi.syati tato* *adhun-a !!3011.43! apatya+rak.sa.ne t-as-a.m* !vadhe v-a*apa+ya/so* mahat ! m.rtyor* apy* adhika.m* bh-um-av* !asm-aka.m* hi bhavi.syati !!3011.44! tasm-ad* bh-u+ma.n.dale kva+api !c-aturvar.nyasya s-a.mpratam ! na sv-amina.m* vin-a*any-a*asti !gatis* tasm-at sa* sevyat-am !!3011.45! dh-urt-as* tu ye asmad+gurava.h !prave.s.tavy-a* na te g.rhe ! katha.m+cid* -agat-as* t-a.dy-a* !na*-agaccheyu.h punar* yath-a !!3011.46! tato* n-aryo* bhaji.syanti !saha*asm-abhir* a+bhart.rk-a.h ! sv-amina.m* tena na.h k-irti.h !sa+pu.ny-a v.rddhim e.syati !!3011.47! ittha.m* mah-a+r-aja jan-a* !de/se de/se vadanti vai ! yath-a+/sruta.m* yath-a+d.r.s.ta.m* !tath-a*asm-abhir* ud-iritam !!3011.48! su+vrata* uv-aca: /srutv-a*iti tad+vaco* r-ajan !bhaktai.h saha jah-asa sa.h ! divya+r-upau v-ik.sam-a.na.h !pitarau pr-i.nayan prabhu.h !!3011.49! te *api*ittham -avedya jan-as* tad-iy-a.m* ! jana+/sruti.m* tasya tato* nide/s-at ! sp.r.s.tv-a*a;nghri+padma.m* ca mud-a pra.namya ! sva+sth-anam etya*eva punar* ni.sedu.h !!3011.50! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave de/sa+antar-iya+v.rtta+anta+/srava.na+n-am-a*ek-a+da/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha*apa/syad* bhakta+jan-an !nija+p-uj-a+samutsuk-an ! p-uj-a+dravy-a.ni p-atre.su !bh.rtv-a sv-am-i cira+sthit-an !!3012.1! te.s-a.m* mano+ratha.m* p-ur.na.m* !kartu.m* r-ajann* iye.sa sa.h ! maya+r-amo* dvi+jas* t-avad* !baddha+a?njali+pu.to* *avadat !!3012.2! ete pura.h+sthit-a.h sv-amin !puru.s-a* yo.sitas* tath-a ! d-ura+de/s-ad* up-ay-at-a.h !santi bhakt-as* tava prabho !!3012.3! te.s-a.m* hi cira+k-al-ino* !h.rdy+ asty* eva mano+ratha.h ! p-ujana+artha.m* tava hare !ta.m* p-urayitum arhasi !!3012.4! ity* uktas* tena vipre.na !prahasan harir* abrav-it ! adya*asti ki.m* dina.m* brahman !k-aryam atra ca ki.m* vada !!3012.5! ity* ukta.h sa* nija+u.s.n-i.s-ad* !d-irgha.m* pa?nca+a;nga+patrakam ! ni.sk-asya tad* vilokya*-aha !prabho d-ipa+utsavo* *adya tu !!3012.6! gr-am-a.n-a.m* gr-amya+saukhyena hy* !-anando* laukiko* n.r.n-am ! tvad+arcanena bhakt-an-am !adya*-anando* *astv* a+laukika.h !!3012.7! ete.s-a.m* gr-amya+saukhya+icch-a !na*asty* eva g.rhi.n-am api ! d-ure tyaktv-a yatas* tat tu !sam-ay-at-a* iha*adya vai !!3012.8! mano+ratha.m* hi sarve.s-a.m* !tvad-iy-an-a.m* tata.h prabho ! tva.m* p-urayitum -i/so* *asi !bhakta+kalpa+mah-i+ruha.h !!3012.9! ity* ukta.h sa* hari.h pr-aha !p-ujayantu jan-a* ime ! ki.m+tu kol-ahalo* na*eva !k-aryo* na*anyo+anya+mardanam !!3012.10! sva+sva+gr-ama+p.rthag+y-uthair* !-agatya*atra*arcana.m* drutam ! k.rtv-a gantavyam ity* ukt-a* !jan-a* -asan prahar.sit-a.h !!3012.11! tata.h krame.na tat+p-uj-a.m* !sarve kartum up-ayayu.h ! y-utha/so* hi harer* agre !puru.s-a/s* ca striya.h p.rthak !!3012.12! tatra*-adau madhya+de/s-iy-a* !jan-a* harim up-ayayu.h ! m-athur-a.h /s-ura+sen-a/s* ca !v-atsago.s-a/s* ca y-amun-a.h !!3012.13! s-alv-a* n-ip-a* ujjih-an-a* !m-a.n.davy-a.h kuravas* tath-a ! dak.si.na+uttara+p-a?nc-al-a* !bhadr-a.h k-api.s.thal-a* api !!3012.14! gaura+gr-iv-a/s* ca*ari+med-a* !hastin-apura+v-asina.h ! p-ariy-atra+naga+utpann-a* !dharma+ara.nya+udbhav-as* tath-a !!3012.15! k-ala+ko.taya* -a/svatth-a.h !ka;nka+k-a?ncana+p-a.n.dav-a.h ! s-arasvat-a/s* ca matsy-a/s* ca !s-aket-a.h kukkur-as* tath-a !!3012.16! ete ca*anye *api bahavo* !gaurjara+audumbara+-adaya.h ! bhakt-a* bhagavato* dak.s-as* !tasmin p-ujana+karma.ni !!3012.17! su+gandhin-a candanena !pau.spair* h-arair* mano+harai.h ! svar.na+bu.t.ta+a;nkitair* vastrair* !u.s.n-i.sai/s* ca mah-a+dhanai.h !!3012.18! a+m-ulya+ratna+-abhara.nai.h !p-ujayitv-a tad+antike ! raupya+amatr-a.ni nidadhu.h !pi.n.dakair* nibh.rt-ani te !!3012.19! khelan-ani vi+citr-a.ni !/s-arkar-a.ny* eva bh-uri/sa.h ! t-amb-ul-ani sa+p-ug-ani !haraye te nyavedayan !!3012.20! te.s-a.m* n-aryo* bhaktimatyo* !hare.h ka.n.the p.rthak p.rthak ! nak.satra+m-al-a* nidadhur* !namask.rtya tato* yayu.h !!3012.21! atha*-ayayur* mah-a+sattv-a.h !pr-acy-a* bhakta+jan-a.h prabho.h ! m-agadh-a.h karba.t-a.h suhm-a* !-amba.t-a/s* c-andra+pattan-a.h !!3012.22! k-a/saya.h kosal-a.h pau.n.dr-a* !mekal-a* autkal-as* tath-a ! gau.d-a/s* ca mithil-a+udbh-ut-a* !m-alyavad+giri+j-as* tath-a !!3012.23! kir-ata+j-a/s* ca lauhity-a* !vardham-ana+pura+udbhav-a.h ! ete *anye *apy* au.n.dra+mukhy-a/s* ca !pup-ujur* harim -adar-at !!3012.24! candana+a+k.sata+pu.spai/s* ca !v-asobhi/s* c-ina+de/sa+jai.h ! m.rdubhi/s* ca mah-a+m-ulyais* !tath-a hema+vibh-u.sa.nai.h !!3012.25! mukt-a+-ap-i.dair* bahu+vidhai.h !p-ujayitv-a hare.h pura.h ! svar.na+mudr-a+bh.rt-any* eva !r-upya+amatr-a.ni te dadhu.h !!3012.26! phal-any* an+eka+j-at-ini !sv-ad-uni rucir-a.ni ca ! arpayitv-a bhagavate !yayus* tad+yo.sitas* tath-a !!3012.27! atha te.su gate.sv* -ayann* !agni+k-a.s.tha+udbhv-a* jan-a.h ! ja.thara+a;ng-as* tath-a va;ng-a* !upa+va;ng-a/s* ca /s-ulik-a.h !!3012.28! carma+dv-ip-a* vidarbh-a/s* ca !vats-a* -andhr-a/s* ca cedaya.h ! vindhya+anta+v-asina/s* ca*eva !da/sa+ar.n-as* traipur-as* tath-a !!3012.29! ete *anye *api ca ki.skindh-a.h !/s-abara+-ady-a* jan-a.h prabhum ! an+arghyai.h p-ita+vasanair* !haimair* valaya+/s.r;nkhalai.h !!3012.30! mukt-an-a.m* /sekharai* ramyair* !vi+vidhai.h kar.na+ve.s.tanai.h ! sa.mp-ujya*agre ca nidadhur* !upah-ar-an mah-a+dhan-an !!3012.31! phal-any* an+eka+j-at-ini !pakv-ani gu.navanti ca ! r-ajat-ani ca haim-ani !p-atr-a.ni haraye dadu.h !!3012.32! kala/s-an gargar-i.h ka.ms-an !bh.r;ng-ar-an v-a.tik-as* tath-a ! ali?njar-an dar/san-iy-an !prabhave te nyavedayan !!3012.33! iti sa.mp-ujya te y-at-a* !d-ak.si.n-aty-a* atha*-ayayu.h ! sauri+k-ir.n-as* t-ali+ka.t-a* !malaya+a+cala+sa.mbhav-a.h !!3012.34! n-asiky-a.h kolla+giri+j-a* !bharu+kacch-a/s* ca kau;nka.n-a.h ! karko.tak-a/s* ca /sibik-a* !ve.n-a+ta.ta+niv-asina.h !!3012.35! d-ardur-a* .r.sya+m-uk-iy-a* !mah-a+indra+a+cala+v-asina.h ! k-aver-i+ta.ta+v-as-a/s* ca !caitrak-u.t-a* ja.t-a+dhar-a.h !!3012.36! k-ar.n-a.tak-a/s* ca go+nard-a/s* !caul-a.h kerala+de/sa+j-a.h ! g-a.nar-ajy-a* .r.s-ik-a/s* ca !k-a?nc-i+v-as-as* tath-a*-ar.sabh-a.h !!3012.37! t-amra+par.n-i+ta.ta+-av-as-a* !da.n.daka+ara.nya+v-asina.h ! bala+deva+pattan-a/s* ca !taili;ng-a* dravi.d-as* tath-a !!3012.38! ve;nka.ta+adri+niv-as-a/s* ca !dharma+pattana+v-asina.h ! ete ca*anye *api bahavo* !manu+j-a.h sai.mhala+-adaya.h !!3012.39! p-uj-a.m* bhagavata/s* cakrur* !yath-a+vidhi vicak.sa.n-a.h ! yak.sa+kardama+sa.mj?nena !candanena su+gandhin-a !!3012.40! a+k.satair* vi+vidhai.h pu.spair* !an+arghyair* vasanai.h /subhai.h ! sitai.h p-itai/s* ca raktai/s* ca !citrai/s* ca svar.na+bindubhi.h !!3012.41! pr-av-arai/s* ca nicolai/s* ca !pa.takai.h ka.ti+bandhanai.h ! kau/seyai/s* ca duk-ulai/s* ca !patror.nair* bahu+m-ulyakai.h !!3012.42! a+m-ulyai.h /s-ir.sa+pa.takair* !ma?nj-irair* ha.msakais* tath-a ! -urmik-abhi/s* ca keyurai.h !p-arih-aryai/s* ca /s.r;nkhalai.h !!3012.43! graiveyakai.h ku.n.dalai/s* ca !gutsa+gutsa+ardha+go+stanai.h ! ek-a+-aval-ibhi.h /sata/so* !deva+cchandai/s* ca bh-asurai.h !!3012.44! lalantik-abhi.h k-a?nc-ibhir* !h-arair* m-a.navakais* tath-a ! lal-a.tik-a+-adibhis* ta.m* ca !pup-ujus* te jan-a.h prabhum !!3012.45! up-ayan-ani tasya*agre !nidadhu/s* ca bah-uni te ! bh.rt-ani p.rthu+p-atr-a.ni !parpik-a+/sarkar-a+-adibhi.h !!3012.46! dr-ak.sa+ak.so.da+lava;nga+el-a+ !+j-at-i+phala+bh.rt-ani ca ! nidh-aya p-atr-a.ni yayu.h !pr-i.nayanto* hari.m* bh.r/sam !!3012.47! atha nir.rta+dig+j-at-a* !puru.s-a/s* ca striyo* harau ! bhakti.m* par-am anupr-apt-a* !-ayayu.h sa+smita+-anan-a.h !!3012.48! sindhu+pahlava+k-amboj-a.h !sauv-ir-a* va.dav-a+mukh-a.h ! n-ar-i+mukh-a* -arav-a/s* ca !k-apil-a* y-avan-as* tath-a !!3012.49! kravya+ada+-amba.s.tha+kha.n.d-a/s* ca !saindhav-a.h k-alak-as* tath-a ! b-adar-a.h phena+giraya.h !kar.na+pr-ave.s.ta+barbar-a.h !!3012.50! tath-a p-ara/sav-a.h /s-udr-a* !jan-a* raivatak-a* api ! saur-a.s.tra+-abh-ira+ca?nc-uk-a.h !kir-at-a* dr-avi.da+-adaya.h !!3012.51! hari.m* pup-ujur* bhakty-a te !saur-a.s.tr-as* tu vi/se.sata.h ! vastrai.h /svetai/s* ca kausumbhair* !j-ambu+var.nai/s* ca kaisarai.h !!3012.52! hema+bu.t.ta+a;nkitai.h /so.nair* !n-i/s-arair* a+sitair* api ! aur.nair* an+arghyair* m.rdubhir* !ghanai.h s-uk.smai/s* ca rallakai.h !!3012.53! j-amb-u+nadena /suddhena !nirmitai/s* ca vibh-u.sa.nai.h ! ma.ni+ratna+indra+nicitair* !an+arghyair* muku.ta+-adibhi.h !!3012.54! candanai.h pu.spa+h-arai/s* ca !p-ujayitv-a hare.h pura.h ! up-ayan-ani nidadhur* !mah-a+p-atra+bh.rt-ani te !!3012.55! /sarkar-abhi.h p-ita+s-arai.h !kh-arik-abhir* bh.rt-ani ca ! bahubh-i* r-upya+mudr-abhi.h !p-atr-a.ni haraye *adi/san !!3012.56! udvega+bh.rta+p-atr-a.ni !n-aliker-a.ni ca prabho.h ! agre nidh-aya jagmus* te !tat+striyo* *api tath-a*eva ca !!3012.57! upah-ar-a* harer* agre !ga.n.da+/sail-a* iva*abhavan ! vastr-a.n-a.m* ca cay-a* -asan !parvat-a* iva tatra vai !!3012.58! tatra*-ananda+-ananda+munir* !bhagavat+p-ar/sva+sa.msthita.h ! vastr-a.ni ca vibh-u.s-a/s* ca !paridh-apayati sma tam !!3012.59! -agate.su nav-ine.su !p-urv-a.ny* aty-ajayat tath-a ! sarvebhya.h sva+arcakebhyo* *ad-ad* !*dhari.h pu.spa+srag+-adi ca !!3012.60! pr-as-adik-ani vastr-a.ni !kebhya/s+cit pradadau prabhu.h ! ala.mk-ar-a.m/s* ca kebhya/s+cit !kebhya/s+cic* ca phala+-adikam !!3012.61! kebhya/s+cid* upah-ara+ardha.m* !kebhya/s+cit sa+kala+upad-am ! datte sma bhagav-a.ms* tatra !bhakt-an -anandayan nij-an !!3012.62! atha*-ayayus* tatra bhakt-a.h !p-a/sc-aty-a* api bh-uri/sa.h ! ma.nimat+parvata+-av-as-a* !meghavad+giri+j-as* tath-a !!3012.63! p-arat-a.h /saka+de/s-iy-a* !bhakt-a.h p-a?ncanad-a* api ! a+para+antak-a* haihay-a/s* !ca*u.sk-a.n-a* r-ama.tha+-adaya.h !!3012.64! candana+-adyai/s* ca vastrai/s* ca !hema+raupya+vibh-u.sa.nai.h ! p-ujayitv-a*upah-ar-a.ms+ te !tasya*agre nidadhu.h prabho.h !!3012.65! bad-am-a+n-alikerai/s* ca !kharj-urai.h kramukais* tath-a ! bh.rt-ani r-upya+mudr-abhi.h !p-atr-a.ni haraye *adi/san !!3012.66! paya.h+phena+nibh-a.h /sayy-a* !upadh-an-ani ge.n.duk-an ! vi+vidh-as* t-ula+pa.tik-a* !d-ipik-a/s* ca nyavedayan !!3012.67! gate.su te.sv* atha*-ajagmur* !v-ayavy-a* hari+sevak-a.h ! m-a.n.davy-a* maru+kacch-a/s* ca !tath-a ph-algulu+k-a/smak-a.h !!3012.68! ete ca*anye madra+khasa+ !+str-i+r-ajya+stha+-adaya.h prabhum ! pup-uju.h paray-a bhakty-a !gandha+pu.spa+a.m/suka+-adibhi.h !!3012.69! padma+r-aga+indra+n-ila+-adi+ !+ma.nimad+dhema+bh-u.sa.nai.h ! ta.m* p-ujayitv-a*upah-ar-a.ms* !tad+agre nidadhu/s* ca te !!3012.70! n-an-a+ma.nimaye.sv* eva !-atre.su svar.na+mudrik-a.h ! bh.rtv-a nyavedaya.ms* tasmai !r-upya+mudr-a/s* ca ke+cana !!3012.71! p-aduk-a+ratna+khacit-a* !vi+citr-as* tae* up-anaha.h ! nivedya prayayus* t-avad* !ud-icy-a* -ayayur* jan-a.h !!3012.72! yaudhey-a.h paurav-a* madr-a* !m-alav-a* -arjun-ayan-a.h ! kaikay-a.h k.sudra+m-in-a/s* ca !traigart-a.h kosal-as* tath-a !!3012.73! /saradh-an-a* v-a.tadh-an-a* !bhoga+prasth-a* vas-ataya.h ! -antardv-ip-a* a/sva+mukh-a.h !kacch-ar-a* da.n.da+pi;ngal-a.h !!3012.74! kail-avart-a.h ka.n.tha+dh-an-a.h !pu.skara+-avarta+/s-atak-a.h ! g-andh-ar-a.h kha+car-a* h-u.n-a* !gavy-a* bh-uta+pur-as* tath-a !!3012.75! d-aserak-a.h ke/sa+dhar-as* !tath-a cipi.ta+n-asik-a.h ! k.sema+dh-urt-a* hema+t-al-a* !hima+a+cala+niv-asina.h !!3012.76! ya/sovat-i+niv-as-a/s* ca !m-a.n.davy-a.h kuravas* tath-a ! ete ca*anye /sy-amaka+-ady-a.h !pup-ujus* ta.m* jan-a.h prabhum !!3012.77! su+gandhin-a kaisare.na !candanena*a+k.satai.h /subhai.h ! praphulla+padma+m-al-abhir* !abhyarcya*up-ayan-any* adu.h !!3012.78! mah-a+vastr-a.ny* a+m-uly-ani !sita+s-uk.sma+ghan-ani ca ! kast-urik-a+bh.rt-an haim-an !sa+mudg-a.m/s* c-amar-a.ni ca !!3012.79! g-arutmat-ani ratn-ani !padma+r-ag-a.m/s* ca vidrum-an ! mah-a+n-il-a.m/s* ca n-il-a.m/s* ca !go+med-an spha.tik-a.ms* tath-a !!3012.80! haraye ca*arpay-am -asur* !h-irak-an arka+bh-asur-an ! tato* gate.su te.sv* -ayan !ai/s-an-a.h hari+sevak-a.h !!3012.81! pa/su+p-al-a/s* ca k-a/sm-ir-a* !dara+d-as* ta;nga.n-as* tath-a ! abhis-ar-a/s* ca kaul-ut-a* !jan-a* brahma+pura+udbhav-a.h !!3012.82! c-in-a/s* ca d-amar-a* gho.s-a.h !kolind-a.h kauvik-as* tath-a ! g-andharv-a* vasu+dh-an-a/s* ca !vana+r-a.s.tra+-adayas* tath-a !!3012.83! pup-uju.h paray-a bhakty-a !n-ar-aya.na+muni.m* jan-a.h ! te.s-a.m* ca yo.sito* r-ajan !s-adhv-i+dharmam up-a/srit-a.h !!3012.84! candana+a+k.sata+pu.spai/s* ca !tulas-i+m-alik-a+-adibhi.h ! vastrair* m.rdutarai.h p-itai* !raktair* n-ilai/s* ca citritai.h !!3012.85! mukt-amayair* -abhara.nai.h !p-ujayitv-a hare.h pura.h ! up-ayan-ani nidadhur* !jan-as* te tat+striyo* *api ca !!3012.86! n-an-a+vidh-ani ratn-ani !svar.na+sth-ala+bh.rt-ani ca ! bh.rt-an kara.n.dak-an raupy-an !divya+ku;nkuma+kesarai.h !!3012.87! -asan-ani vi+citr-a.ni !t-ar.n-any* ati+m.rd-uni ca ! m.rdu+spar/s-a.m/s* citra+var.n-an !ramy-an -asana+kambal-an !!3012.88!! phal-any* an+eka+j-at-ini !suras-a.h sita+/sarkar-a.h ! samarpya*ity* -adi haraye !jagmus* te sa+striyo* jan-a.h !!3012.89! eva.m* sarve *api te bhakt-a* !yath-a+vitta.m* yath-a+mati ! pup-uju.h paray-a bhakty-a !sthavir-as* taru.na+arbhak-a.h !!3012.90! bhagav-an api bhakt-an-a.m* !bh-ava+dar/s-i jagat+prabhu.h ! patra+pu.spa+-adibhir* api !tad+dattais* tu.syati sma sa.h !!3012.91! tata.h prabhu.h sa* t-an sarv-an !vastra+ala.mk-ara+sa.mcay-an ! cakre br-ahma.nas-at sadyo* !janaya?n* jana+vismayam !!3012.92! up-ayan-ani sarv-a.ni !tat+k.sa.na.m* pradadau ca sa.h ! viprebhyo* ra;nka+j-ivebhyo* !bhik.sukebhya/s* ca sa+-adaram !!3012.93! s-adhubhyo* brahma+c-aribhya.h !pad+gebhya/s* ca yath-a+ucitam ! up-ayanam ad-at pr-ity-a !p-ar.sadebhya/s* ca sat+pati.h !!3012.94! r-ajabhyo* dhanikebhyo* *api !sva+vastra+-adi dadau prabhu.h ! sarve *api vismaya.m* pr-apu/s* !caritra.m* v-ik.sya tasya tat !!3012.95! n-an-a+nara+indra+sa.mpr-arthy-an !pada+arth-an api tat+k.sa.nam ! ko.ti/so* *api dadau sv-am-i !tena*-asan vismit-a* n.r+p-a.h !!3012.96! k.rtv-a*apy* a+m-anu.sa.m* karma !nir+aha.m+k.rtir* -i/svara.h ! sita+v-as-a* yath-a+p-urva.m* !babh-uva*an+-apta+vismaya.h !!3012.97! de/sa+antar-iye.su jane.su p-uj-am ! ittha.m* hi kurvatsu harer* ud-ar-am ! tad+-ik.sa.na+aty+utsuka+m-anasa.h ki.m* ! s-uryo* *api madhye gaganasya tasthau !!3012.98! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave de/sa+antar-iya+sa+kala+jan-an-a.m* bhagavad+arcana+-ananda+nir-upa.na+n-am-a dv-a+da/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha m-adhy-ahnika.m* kartu.m* !vidhi.m* n-ar-aya.no* n.r+pa ! ga;ng-a.m* gantu+man-a.h pr-aha !mun-in svasya*arcana+utsuk-an !!3013.1! yu.sm-abhi.h p-ujana.m* k-arya.m* !munaya.h /svo* yath-a+-ipsitam ! unmatta+ga;ng-a.m* gacch-ami !sn-ana+artham adhun-a tv* aham !!3013.2! am-a+v-asy-a+abhidha.m* parva !vartate *adya mahat tata.h ! sn-ana.m* naimittika.m* k-arya.m* !ga;ng-ay-am iti y-amy* aham !!3013.3! ity* uktv-a*utth-aya bhagav-an !rohita+a/sva.m* mah-a+javam ! -anaya*ity* -aha n-anna.m* ca !sa* ta.m* /s-ighram up-anayat !!3013.4! agre calantv* iti jan-an !-aj?n-apya ca mun-in prabhu.h ! cac-ala*a/sva.m* tam -aruhya !janat-asu /sanai.h /sanai.h !!3013.5! tam anvadh-avan sa+kal-a.h !pattaya.h /sastra+p-a.naya.h ! uttama.h sa* n.r+pa.h soma.h !s-uro* *alarka/s* ca m-ula+jit !!3013.6! j-iva+varm-a ca bh.rgu+jin* !n-a?njo* r-a.s.tra+-u.dha+m-antrikau ! vy-aghro* vairi+bhayo* hast-i !m-amayo* r-ama+g-alavau !!3013.7! go+vardhano* m-ana+jic* ca !v-astur* velo* *alayo* *arjuna.h ! kesar-i m-ana+si.mha/s* ca !ku/sala.h pu?nja+jit tath-a !!3013.8! k-alo* hamm-ira+jit kho.do* !bh-imo* j-u.sa/s* ca ratna+jit ! j-almo* lak.sa.h kamo* moko* !v-iro* deva/s* ca natthu+jit !!3013.9! de/sa+jit+pra+mukh-a/s* ca*anye !harim anvayur* -a/su te ! mukunda+-ananda+mukhy-a/s* ca !nai.s.thika+brahma+c-ari.na.h !!3013.10! maya+r-ama+-adayo* vipr-a.h !parvata+-ady-as* tath-a vi/sa.h ! har.sa+jit+pra+mukh-a.h /s-udr-a* !go+kula+-ady-a/s* ca c-ara.n-a.h !!3013.11! sarvae* eva jan-a* jagmu.h !sn-atu.m* bhagavat-a saha ! v-adya+v-adaka+sa.mghas* tu !sarve.s-am agrato* *acalat !!3013.12! tat+p.r.s.the ca yayu.h sarve !munayo* b-a.na+cak.su.sa.h ! a/sva+-ar-u.dho* hari.h sa+ak.s-at !tat+p.r.s.the /sanakair* yayau !!3013.13! tat+p.r.s.the p-ar.sad-a.h sarve !tat+p.r.s.the ni+khil-a* jan-a.h ! yo.sid+v.rnd-ani te.s-a.m* ca !p.r.s.thata.h /sanakair* yayu.h !!3013.14! tato* *apa/syad* *dharir* ga;ng-a.m* !jana+sa;ngha+sam-akul-am ! sam-ahvayant-i.m* har.se.na !tara;nga+bhuja+c-alanai.h !!3013.15! y-a nitya.m* bhakta+bhartur* dh.rta+nara+vapu.so* v-asudevasya sa+ak.s-at ! s-aka.m* muktair* muni+indrai.h pramudita+vadanai.h kr-i.day-a sn-ana+k-ale ! k-alindy-a* v-asudeva+-aplava+bhavam a+tanu.m* m-anam unm-ulayant-i ! vandy-a devai.h saha+-i/sai.h bhuvi jayatitar-a.m* mukti+d-a*unmatta+ga;ng-a !!3013.16! v-ik.s-a+m-atre.na pu.ms-am a+ga.nita+jani+ja.m* p-ataka.m* n-a/sayant-i ! sn-an-at sarva+artha+d-atr-i hasati bhuvi ca y-a bh-anu+j-a.m* phena+j-alai.h ! y-a ca*any-as-a.m* nad-in-a.m* praka.ta+bhagavato* hy* a;nga+sa;nga.m* vin-a*api ! khy-ata.m* loke mahattva.m* prativadatitar-a.m* v-ari+gho.sai.h kim ucci.h !!3013.17! /sveta.m* sv-abh-avika.m* y-a muni+ga.na+tilakai.h sn-ana+dhautai/s* ca p-ita.m* ! v-asa.h+prak.s-alanena vrati+muni+yatin-a.m* c-aru k-a.s-aya+r-agam ! r-aj?n-in-am a;nga+dhotai.h pi/suna+m.rga+madair* -i/sa+p-uj-a+ava/si.s.tai.h ! /so.na.m* k.r.s.na.m* ca var.na.m* sva+payasi dadhat-i citra+var.n-a vibh-ati !!3013.18! yasy-a.h sn-ana.m* tri+k-ala.m* payasi vidadhat-a.m* san+n.r.n-a.m* yo.sit-a.m* v-a ! vaktrebhyo* n-ama+gho.sa.h praka.tita+n.r+tano.h sv-ami+n-ar-aya.nasya ! niryan+mi/sro* *ambu+gho.sai.h prati+di/sam a.tat-a.m* bh-as+karai.h ki.m+kar-a.n-a.m* ! sa+-a/sa;nka.m* d-ura+g-a.n-a.m* hari+vi+mukha+d.r/s-a.m* kar.na+/s-ul-ayate vai !!3013.19! pr-aya/s+cittair* a+n-a/sy-an api kalu.sa+cay-an sadya* eva ghnat-i y-a ! saures* tal+lehakasya*apy* anu+dinam agha+k.rd+da.n.da+vi/sr-anti+d-atr-i ! d-ura+sthair* anta+k-ale *apy* a.nu+mitam api ced* ambu yasy-a/s* ca p-ita.m* ! sy-at tat te tyakta+deh-a.h sura+vara+vanit-a+sevyat-a.m* y-anti sadya.h !!3013.20! yasy-as* t-ire viha;ng-an nivasata* udake m-ina+nakra+ura+ga+-ad-in ! d.r.s.tv-a deha+avas-ane divi sura+vanit-as* tat+k.rte *anyo+anya+kop-a.h ! ke/s-a+ke/si pramarda.m* vidadhati mama v-ae* e.sa* te na*eva me *aya.m* ! k-am-ad* ittha.m* bruvantyo* jha.titi m.rti+mit-a.ms* t-an vim-anair* nayanti !!3013.21! yasy-as* t-ire k.rt-an-a.m* vrata+japa+tapas-a.m* /sr-addha+d-ana+-adik-an-a.m* ! pu.nya.m* sy-ad* a+k.saya.m* v-aai* a+mara+pit.r+n.r.n-a.m* tarpa.n-ad* bh-uri+t.rpti.h ! n-an-a+yaj?na+-adi+pu.nya.m* tv* iha sa+kala+janai.h sn-anato* labhyate vai ! /sreyas+k-amais* tato* y-a n.rbhir* ani/sam asau sevyate sarva+k-amai.h !!3013.22! du.s.t-an p-ap-an vigarhy-an api patita+jan-an sn-ana+m-atre.na sadya.h ! svarga+arh-an kurvat-i y-a su+kavibhir* udit-a n-unam unmatta+ga;ng-a ! m-ah-atmya.m* na*eva yasy-a* jagati bhagavat-a sva+-atmas-ad* vai k.rt-ay-a* ! vaktu.m* ke+api k.samante bhuja+ga+pati+mukh-a* var.nayanto* *api nityam !!3013.23! t-a.m* pr-apya sasnau bhagav-a.ms* tad-an-i.m* ! s-aka.m* muni+indrair* a+khilair* n.rbhi/s* ca ! si?nca?n* jala.m* sva+a?njali+l-aghavena ! t-an si?ncaya.m/s* ca*api paras+para.m* sa.h !!3013.24! -anandayan sva+-ik.saka+loka+sa.mgh-an ! a+g-adha+toya.m* ca vive/sa tatra ! praty+ogham eva*ambuni ti.s.thati sma ! sa.mg-ita+k-irtir* nija+bhakta+sa.mghai.h !!3013.25! prati+prav-aha.m* sthitam -ik.sam-a.n-as* ! ta.m* sarvatas* te pariv.rtya tasthu.h ! tat+p-adam -agha.tya patat payo* *api ! bhakt-a.h pibanti sma javena ke+cit !!3013.26! ta.m* deva+sa.mgh-a* jala+keli+l-il-a.m* ! kurvantam -alokayitu.m* samutk-a.h ! t-ur.na.m* vim-anair* gagane sametya ! nir-ik.sya ca*-ananda+bhara.m* sam-iyu.h !!3013.27! nimajjya sadya.h pluti+l-aghavena ! sva+anve.sak-an bhr-amayati sma toye ! cara?n* jale *asau tad+a+cintya+de/se ! sv-iya.m* /siro* dar/sayati sma t-a.m/s* ca !!3013.28! punar* nimajjya*ambuni sadya* eva ! sva.m* cintayan brahma ca k.r.s.na+sa.mj?nam ! ti.s.tha.m/s* cira.m* so* *ambhasi h.rtsu citra.m* ! kurvan n.r.n-a.m* ni.hsarati sma toy-at !!3013.29! taran vi+citrais* tara.na+prabhedais* ! tad+vedin-a.m* ca*api mana.hsu citram ! tad-a samutp-adayati sma toya+ ! +kr-i.d-a.m* sa* s-aka.m* munibhi.h prakurvan !!3013.30! ta.m* sa.mtaranta.m* hy* anu p-ar.sada+agry-a* ! .r.si+prav-ir-a.h /sata/sa/s* ca teru.h ! a+pr-apya ta.m* ph-ut+k.rti+phulla+vaktr-a.h ! samucchvasantas* tam ah-asaya.ms* te !!3013.31! matsya+-adi+r-upe.na jale cira+sth-an ! sva+pat+sp.r/si.m* k-amayata.h sura+-i/s-an ! -ananandaya.ms* t-a.m* sarita.m* ca reme ! ni/s-a+viyog-a.m* ciram ambhasi*-i/sa.h !!3013.32! sn-atv-a*ambuna*eva tilaka.m* sa* vidh-aya sadyo* ! m-adhy-ahnik-i.m* sita+ruca.m* samup-asya sa.mdhy-am ! pa/syan ravi.m* gagana+ma.n.dala+madhya+sa.mstham ! ambu+sthitas* tam upatasthae* .rju+-urdhva+b-ahu.h !!3013.33! ta.m* s-urya+ma.n.dala+nibaddha+d.r/sa.m* sthira+a;nga.m* ! s-ukta.m* pa.thantam api sauram ud-aram uccai.h ! sveda+uda+bindu+tati+mauktika+d-ama+bh-alam ! aik.santa sa+adbhutam a+martya+ga.n-a.h kha+sa.msth-a.h !!3013.34! sn-atv-a yath-a+vidhi ca ta.m* tv* abhito* *ambu+sa.msth-a* ! eka+ekam arghyam a+khil-a* api var.ni+vipr-a.h ! dattv-a*eva p-u.s.nae* upatasthirae* -urdhva+hast-a.h ! pa;nkti+sthit-a* n.r+pa sahasra/sa* -ad.rt-as* tam !!3013.35! sam-apya s-urya+upasth-ana.m* !bhagav-an dharma+rak.saka.h ! brahma+yaj?na.m* vidh-aya*-adau !cakre deva+-adi+tarpa.nam !!3013.36! devat-a* upav-it-i ca !nar-an niv-ity* atarpayat ! pr-acina+-av-ity* asau pit-.rn !eka+dvi+try+a?njali+kram-at !!3013.37! dvi+jai.h saha*ittha.m* vidhin-a vidh-aya ! m-adhy-ahnika.m* v-ajinam -aruroha ! sa.mst-uyam-ano* munibhir* nara+indrai.h ! pura.m* vive/sa*atha sa* var.ni+r-aja.h !!3013.38! /s.r.nvan sa* bhaktai.h pathi g-iyam-ana.m* ! ya/sa.h svak-iya.m* munibhi.h saha*etya ! sa.msiddha+p-aka.m* n.r+pater* ni/s-a+anta.m* ! sa.mbhojay-am -asa mun-in yath-avat !!3013.39! t.rpt-an sa* t-an p-ayasa+modaka+-adyair* ! gantu.m* druta.m* vist.rta+dharma+/s-al-am ! -aj?n-apay-am -asa tata/s* ca sarv-an ! bhakt-an api sv-an gaman-aya bhoktum !!3013.40! sva+sth-anam etya punar* -aplavana.m* vidh-aya ! k.rtv-a ca p-akam atha sa.msk.rta+bh-u+prade/se ! k.r.s.n-aya ta.m* n.r+pa nivedya sa* vai/svadeva.m* ! k.rtv-a svaya.m* ca bubhuje rasa+jin* mita+a/s-i !!3013.41! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave unmatta+ga;ng-ay-a.m* bhagavaj+jala+kr-i.d-a+m-adhy-ahnika+vidhi+nir-upa.na+n-am-a trayo+da/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: muh-urtam atha vi/sramya !harir* n.r+pa punar* bahi.h ! vedy-am etya nije p-i.the !ni.sas-ada sa+p-ar.sada.h !!3014.1! ahnas* t.rt-iya+y-ama+ante !jana+sa.mgh-a.h sa+yo.sita.h ! sametya p-urvavat tatra !ni.sedur* munayas* tath-a !!3014.2! jagur* gu.n-an .r.si+var-a.h !prema+-ananda+-adayo* hare.h ! v-adayanto* m.rd+a;ng-a.m/s* ca !v-i.n-a+ve.nu+vipa?ncik-a.h !!3014.3! t-avad* -ak-aray-am -asa !hari.h paur-a.nika+uttamam ! /srotu.m* nitya+kath-a.m* r-ajan !pray-aga+jid* iti /srutam !!3014.4! prau.dha+-ak.rti.h sa+kala+/s-astra+pur-a.na+vett-a ! veda+artha+vedana+pa.tur* bhagavat+pras-ad-at ! spa.s.ta+a+k.sara+pravacano* madhu+d-irgha+/sabdas* ! tatra*-ajag-ama sa* mun-in pra.naman kar-abhy-am !!3014.5! baddha+a?njali.h sa* bhagavat+padayo.h /sira.h sva.m* ! dh.rtv-a nan-ama vinayena ca p-ara.sada+-ad-in ! n-ar-aya.no* *api vidhivad* vinay-at tam -uce ! vy-asa+-asane samupave/sya nan-ama vipram !!3014.6! brahma.nya+deva* iha dharma+patha+avana+icchu.h ! p-ujyo* *api deva+patibhi.h sa* sarasvat-i.m* pr-ak ! sa.mp-ujya sa+-adaram atha+u tam api dvi+ja+indram ! -anarca gandha+vara+pu.spa+phala+uttama+-adyai.h !!3014.7! krama+pr-apt-a.m* bh-agavata+ !+pa?ncama+skandha+sa.mgat-am ! v-acayi.syan kath-a.m* so* *atha !ma;ngala+-acara.na.m* vyadh-at !!3014.8! sun-i/s-ara.m* s-ara.m* /suci+kanaka+bu.t.ta.m* paridadhan* ! nicola.m* kausumbha.m* ka.ti+ta.ta+pa.ta.m* ca*aru.na+rucim ! bah-un h-ar-an haim-an vara+valaya+keyura+muku.t-an ! hasad+vaktra+indur* me d.r/si jayatu n-ar-aya.na+muni.h !!3014.9! ya* -i/so* *api sva+icch-a+dh.rta+n.r+tanur* -ananda+nilaya.h ! k.rp-a+sindhur* bandhur* bhava+jala+nidhau du.hkhita+n.r.n-am ! sa+k-amair* ni.s+k-amair* api sura+narai.h sevya+cara.na.m* ! nam-amy* -atma+-atm-ana.m* tam aham iha n-ar-aya.na+munim !!3014.10! k.rtv-a*iti ma;ngala.m* vipra.h !kath-am acakathat sa* t-am ! tatra tatra*adhy-atma+bh-aga.m* !sphu.t-i+k.rtya*avadat prabhu.h !!3014.11! sa* skandhas* tad+dine p-ur.nas* !tata.h paur-a.nika.m* prabhu.h ! sa.mp-ujya /s-ir.sa+pa.taka.m* !tasmai pr-ad-an* mah-a+dhanam !!3014.12! dhotra+pr-av-ara.na+-ad-ini !vastr-a.ny* any-ani ca prabhu.h ! kara+bh-u.s-a+-ady+ala.mk-ar-an !dadau ca vipula.m* dhanam !!3014.13! bahu+m-ulya.m* nija.m* ca*a/sva.m* !rohita+-akhya.m* n.r+pa+-ipsitam ! tasmai pr-ad-at sa* bhagav-an !haima+ala.mk-ara+bh-u.sitam !!3014.14! tato* vy-asa+-asan-ad* vipra.h !sa* utth-aya*anamat prabhum ! up-avive/sa muni.su !s-uryo* *asta.m* t-avad* -apa ca !!3014.15! v-asudeva+a;nga.ne tatra !ma.n.dapa.h /silpibhis* tad-a ! catur+asra/s* catur+dv-ara/s* !cakre *ati+vitata.h /subha.h !!3014.16! d-ip-an-a.m* r-ajayas* tatra !div-a+k-irtibhir* -ayat-a.h ! sam-as* tiryak tath-a*-urdhva.m* ca !cakrire hi sahasra/sa.h !!3014.17! bahir+vedi.su baddhe.su !tiryag+va.m/se.su d-ipak-a.h ! sahasra/sa.h k.rt-a* bhaktais* !tair* d-irgha+sth-ula+vartaya.h !!3014.18! d-ipik-an-a.m* /sat-any* -asan !n-ar-aya.na+mune.h pura.h ! madhu+uttha+varti+d-ip-a/s* ca !raupya+a;nko.d.de.su bh-uri/sa.h !!3014.19! k-aca+yantre.su d-ip-a/s* ca !tasmin nimba+tar-av* api ! nibaddh-a.h /sata/so* bhaktair* !di/s-asu vidi/s-asu ca !!3014.20! d-ipa+cakra+bhram-a/s* ca*api !ratha+k-arair* hare.h pura.h ! nirmit-a* yatra d-ip-an-a.m* !/sat-any* -asan bhramanti vai !!3014.21! ratna+indra+s-ar-a* iva te !d-ip-a* roci.s.navo* babhu.h ! kuh-u+ni/s-ay-as* timira.m* !tad-a tatra vyal-iyata !!3014.22! tata.h svar.namay-i.m* lak.sm-i.m* !vipr-an -ah-uya vaidik-an ! upah-arair* bahu+vidhai.h !so* *arcay-am -asa ma.n.dape !!3014.23! g-ita+v-aditra+ninadas* !tad-an-i.m* su+mah-an abh-ut ! tata.h pr-ad-at sa* viprebhyo* !vastra+ala.mk-ara+dak.si.n-a.h !!3014.24! jayay-a prerito* *abhyetya !ta.m* n.r+pas* tata* uttama.h ! p-ujay-am -asa bhakty-a*eva !mah-a+sadasi bh-u+pate !!3014.25! /so.nam -aprapad-ina.m* ca !cola.m* pr-ag* *gharaye dadau ! tat+pr-itaye haris* ta.m* ca !dhotra+upari dadhau k.sa.nam !!3014.26! an+arghya.m* ca /siro+ve.s.ta.m* !n.r+po* bhagavate dadau ! tata.h /so.na.m* svar.namaya.m* !n-i/s-ara.m* paryadh-apayat !!3014.27! ca?ncat+pr-anta.m* ka.ti+pa.ta.m* !gumphitair* hema+tantubhi.h ! kausumbha.m* haraye pr-ad-at !ka.ty-a.m* ta.m* ca babandha sa.h !!3014.28! pr-av-ara+pa.taka.m* ca*anya.m* !bahu+m-ulya.m* sita.m* /subham ! samarpya prabhave tasthau !ta.m* pra.namya sa* tat+pura.h !!3014.29! atha*-ah-uto* lalitay-a !n.r+po* *agacchat tad+antikam ! tay-a datt-an ala.mk-ar-an !-an-iya haraye dadau !!3014.30! p-adayor* n-upure tasya !ki;nki.n-i+j-ala+/sobhite ! ka.ty-a.m* ca t-ad.r/s-i.m* k-a?nc-im !uttama.h paryadh-arayat !!3014.31! ka.take /s.r;nkhale tasya !bhujayo/s* ca*a;ngada+dvayam ! a;ngul-i.su*-urmik-a* haim-ir* !ma.ni+ratna+vibh-u.sit-a.h !!3014.32! kar.nayo.h ku.n.dale ka.n.the !h-ar-an n-an-a+vidh-a.ms* tath-a ! ta.m* dh-arayitv-a n.r+pati.h !pra.nan-ama k.rta+a?njali.h !!3014.33! -anandayan bhakta+jan-an !atha*utth-aya hari.h svayam ! ma.n.dapa+antar+gata.m* p-i.tham !upetya*adhy-arudoha tat !!3014.34! d.r.dha+-abaddha+ka.tis* tatra !t-alik-a.m* v-adayan svayam ! n-ama+sa.mk-irtana.m* cakre !tad-a n-ar-aya.nasya sa.h !!3014.35! /sr-i+r-adh-a+k.r.s.na go+vinda !nara+n-ar-aya.na prabho ! v-asudeva hare sv-aminn* !ity* uccai.h samak-irtayat !!3014.36! munaya/s* ca jan-a.h sarve !tad-a tan+n-ama+k-irtanam ! uccai/s* cakrur* v-adayantas* !t-alik-a* har.sa+sa.myuta-a.h !!3014.37! -as-it sa* tumulo* gho.sa.h !sarva+agha+ogha+vin-a/sana.h ! di/sa/s* ca vidi/sa.h sarv-a.h !sa* vai vy-apa mah-a+dhvani.h !!3014.38! muh-urtam iti sa.mk-irtya !ni.sas-ada*-asane prabhu.h ! pra.nemus* ta.m* jan-a.h sarve !stuvanto* vi+vidhai.h stavai.h !!3014.39! sa.msk.rtai.h pr-ak.rtai.h padyai.h !pur-a.nair* n-utanair* api ! sthitv-a n-ar-aya.na+muni.m* !pra.nemu.h paray-a mud-a !!3014.40! d-ina+a+n-athas* tad-a vipro* !n-utna+k-avya+vi/s-arada.h ! baddha+a?njali+pu.to* *astau.s-ic* !*chlok-an-am a.s.takena tam !!3014.41! mah-a+teja.h+pu?nje sphurad+a+mala+si.mha+-asana+vare ! sthita.m* sarva+adhi+-i/sa.m* nakha+kira.na+vidyotita+sabham ! sita+cchatra.m* p-ar/sva+sphurad+a+mala+sac+c-amara+yuga.m* ! bh.r/sa.m* dhanyo* labdhv-a nayana+pathi n-ar-aya.nam aham !!3014.42! na j-ane /s-astr-a.n-a.m* vi+vidha+mata+san+nir.nayam aha.m* ! pur-a.na+vr-at-an-am api ca bahu+kalpa+-a/srita+kath-a.h ! na v-a deva+.r.s-i.n-a.m* p.rthag* iha mano+ra?njana+vidhi.m* ! para.m* j-ane sv-amin bhrama.na+hara.na.m* te *atra /sara.nam !!3014.45! tapo* na*ugra.m* tapta.m* vrata+niyama+d-an-ani ca may-a ! na ca*i.s.t-a+p-urte v-a /srava.na+manana+abhy-asa+d.r.dhat-a ! na c-ir.n-any* -aptu.m* tv-am iha tad* api yas* tva.m* d.r/si gato* ! na j-ane tad+dhetu.m* tvad+atitara+k-aru.nyata* .rte !!3014.46! bh.r/sa.m* p-apa+vr-atair* madana+mada+m-ana+-adibhir* api ! prabho grastsya*ala.m* tava cara.na+padma+-ik.sa.nam idam ! katha.m+k-ara.m* me sy-ad* yadi na puru+k-aru.nya+padav-i.m* ! /srayeth-a* n-atha tva.m* tvayi hi tad* ida.m* kevalam aho !!3014.47! bala.m* na+u me buddher* na ca su+d.r.dha+vair-agya+vilasan+ ! +nija+-atma+j?n-anasya pracura+niyam-an-am api hare ! vimoktu.m* sa.ms-ar-an* nir+ati/sayam eka.m* hi biruda.m* ! vilokya sv-iya.m* m-a.m* bhava+jala+nidher* uddhara nijam !!3014.48! na j-ane dharm-a.n-am ati+gahana+kartavya+sara.ni.m* ! na /s-astra.m* mantr-a.n-a.m* na ca vi+vidha+tantra+-agama+vidhim ! na v-a bhaktai.h k.rtya.m* tava cara.na+padma+arcana+vidhi.m* ! tato* vande d-inas* tava pada+yuga.m* da.n.davad* aham !!3014.49! karu.na+a.s.taka+sa.mj?nena !stotre.na*eva.m* nija+stutim ! tasmai vidadhate tu.s.to* !bhagav-an a+bhaya.m* dadau !!3014.50! tata.h sarve *api munayo* !madhye+k.rtv-a tam -i/svaram ! pra+dak.si.n-a.m* prakurvanto* !g-ayana.m* cakrur* -adar-at !!3014.51! bhramanto* ma.n.dala+-ak-aram !eka+k-ala.m* ca t-alik-am ! v-adayanta/s* ca g-ayantas* !to.say-am -asur* -i/svaram !!3014.52! tatas* tu.s.ta.h sa* bhagav-an !gantu.m* sva+sva+sthala.m* jan-an ! mun-i.m/s* ca*-aj?n-apay-am -asa !jagmu.h sarve tad+-aj?nay-a !!3014.53! p-aka.h /s-ighra.m* vidheya.h /sva* !ity* -aj?n-apya ca p-acak-an ! br-ahma.n-an harir* -atm-iya.m* !mandira.m* pratyag-an* n.r+pa !!3014.54! sn-atv-a sa.mdhy-a+vandana.m* homa+karma ! sv-iya.m* nitya.m* tatra k.rtv-a*-adya+y-ame ! y-ate r-atrer* yoga+nidr-a.m* samutk-am ! ak.s.n-a*asau sa.mbh-avay-am -asa ki.m+cit !!3014.55! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave d-ipa+-aval-i+mah-a+utsava+n-am-a catur+da/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: p-acak-a.h k.rta+pakva+ann-a.h !/s-aka+s-upa+-adi te tad-a ! kartum -arebhire r-ajan !vipr-a* yo.s-as* tath-a p.rthak !!3015.1! tasy-a.m* r-atrau k.satra+yo.s-a* !uttamasya*api mandire ! jay-a+ram-a+-adaya.h p-aka.m* !catur+vidham as-adhayan !!3015.2! sarv-a.h sarv-a.ni k-ary-a.ni !nir+m-an-as* tatra cakrire ! vi/se.se.na*adhik-aritva.m* !bruve t-as-a.m* yath-a tath-a !!3015.3! jananyau lalit-ay-as* tu !cakratus* tatra /sodhanam ! ta.n.dula+dvi+dala+-ad-in-a.m* !p-aka+arha.n-a.m* yath-a+ucitam !!3015.4! jay-a ca p-aka+kartr-i.n-a.m* !sarv-as-am api yo.sit-am ! tat+tat+k-arya+prera.ne *abh-ut !sakt-a ca*apek.sita+arpa.ne !!3015.5! p-ake d-ak.sya.m* dar/sayant-ir* !yo.sita.h pra/sa/sa.msa ca ! a+j-anat-i/s* ca tat k-arya.m* !lalit-a*a/sik.sayat svayam !!3015.6! ram-a tu tatra siddh-ani !kh-ajak-ani ca /sa.skul-i.h ! p-atra+antare sa.mcic-aya !c-atury-ad* a+k.sat-ani ca !!3015.7! amar-i ca*amal-a k.sem-a !kvathik-a+va.tik-a+-adi.su ! lehye.su n-an-a+/s-ake.su !sva+c-atury-a.ny* ad-id.r/san !!3015.8! rati+men-a+s-ati+devya.h !p-urik-a.h polik-as* tath-a ! kurvatyas* tatra naipu.nya.m* !dar/say-am -asur* -atmana.h !!3015.9! p-aka+karma.ni dak.s-a ca !revat-i p-ayasa.m* /subham ! ap-up-a.m/s* ca*api sa.my-ava.m* !s-upa.m* ca kurute sma s-a !!3015.10! phull-a+adity+ajav-a+mallya.h !kaisara+ady-a.m/s* ca j-ahnav-i ! et-a* bahu+vidh-a.m/s* cakrur* !odan-an rucir-an n.r+pa !!3015.11! yam-i phullajay-a ca*ubhe !gharghur-a.m/s* cakratu.h /subh-an ! vidadhur* ma.n.daka+-ad-i.m/s* ca !tatra*any-a* api yo.sita.h !!3015.12! p-a?nc-al-i tat+kani.s.th-a ca !p-acik-abhya.h prati+k.sa.nam ! apek.sit-ani vast-uni !datta.h sma*-an-iya ve/smata.h !!3015.13! /sramit-abhya.h p-acik-abhyo* !vi/sr-anti.m* n.r+pa+yo.sitau ! dadatur* lalit-a*uktena !kurvantyau tat+kriy-a.h svayam !!3015.14! et-as-a.m* paricary-ay-a.m* !jit-a+m-any-a+-adaya.h striya.h ! k-a.s.tha+p-atra+ambu+d-ana+-ad-av* !avartanta*udyat-a.h sad-a !!3015.15! el-a+lava;nga+tvak+patra+ !+r-ajik-a+jara.na+u.sa.nai.h ! kustumburu+prabh.rtibhir* !gh.rta+taila+samanvitai.h !!3015.16! dravyai.h sa.mskriyam-a.n-an-a.m* !vya?njan-an-a.m* puna.h puna.h ! chu.m+k-ar-a* bh-uri/sas* tatra !str-i.n-am -asan mah-anase !!3015.17! va.tak-an-a.m* p-urik-a.n-am !ap-up-an-a.m* ca bh-uri/sa.h ! gh.rte.su pacyam-an-an-a.m* !sur+su;n+k-ar-as* tath-a*abhavan !!3015.18! m.rdu+s-uk.sma+sit-an-a.m* ca !ta.n.dul-an-a.m* mah-anase ! saurabha.h pacyam-an-an-a.m* !vy-ana/se sa+kala.m* puram !!3015.19! jita+sv-ad-a* api ca t-a.h !prabhu.m* pr-i.nayitu.m* striya.h ! p-aka.m* catur+vidha.m* cakru.h !s-upa+/s-astra+vido* yath-a !!3015.20! -ap-upik-a* -andhasik-a* !nipu.n-a.h p-aka+karmasu ! d.r.s.tv-a tat+p-aka+c-aturya.m* !nir+m-an-a* abhavan nar-a.h !!3015.21! pr-ata.h+k-ale *atha sa.mpr-apte !br-ahma.nas* tv* arcaka.h su+dh-i.h ! v-asudeva+arcana.m* cakre !nav-inair* vastra+bh-u.s.nai.h !!3015.22! anna+k-u.tasya racan-a.m* !kartu.m* ca hari+mandire ! vi+citra.m* ma.n.dala.m* cakre !n-an-a+ra;nga+upa/sobhitam !!3015.23! tora.n-ani tath-a*a/soka+ !saha+k-ara+-adi+pallavai.h ! abandhayad* *dharer* dv-ari !rambh-a+stambhai/s* ca ma.n.dapam !!3015.24! pakva+anna+bh.rta+p-atr-a.n-a.m* !sth-apana+artha.m* hare.h pura.h ! p-i.th-ani sth-apay-am -asa !catur+asr-a.ny* anu+kram-at !!3015.25! madhya+ahna+p-uj-a+vihita+upac-ar-an ! sa.mp-adayitv-a sa* harer* nide/sam ! tasthau prat-ik.sya*eva mah-a+anna+k-u.ta+ ! vidh-anae* utka.h saha var.ni+varyai.h !!3015.26! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave p-aka+ ni.spatti+n-am-a pa?nca+da/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: harir* ni/so* *antime r-ajan !y-amae* utth-aya sa+tvaram ! sva+p-ar.sadai.h katipayai.h !saha ga;ng-a.m* jag-ama sa.h !!3016.1! na vidu.h pr-aya/so* lok-a.h !sn-ana+artha.m* ta.m* gata.m* prabhum ! j-agar-uk-as* tu munayo* !viditv-a*eva tam anvayu.h !!3016.2! nitya+sn-ana+-adika.m* tatra !vidh-aya vidhin-a prabhu.h ! jana+sa.mmarda+bh-ity-a*-a/su !sva+mandiram up-ayayu.h !!3016.3! tatra dhauta+ambara+dhara* !upavi/sya*aur.nae* -asane ! k.rtv-a pa?nca*-urdhva+pu.n.dr-a.ni !sa.mdhy-a+vandanam -acarat !!3016.4! tato* japtv-a ca g-ayatr-im !ajuhoj* j-ata+vedasam ! -adar-at k.r.s.nam abhyarcya !tan+manu.m* prayato* *ajapat !!3016.5! tata* etya*uttamo* bh-u+pas* !ta.m* pra.namya*-arcicat prabhum ! candana+a+k.sata+pu.spai/s* ca !n-utna+vastrai/s* ca bh-u.sa.nai.h !!3016.6! nady-a.m* sn-atv-a*-agata.m* ta.m* ca !j?n-atv-a vismita+m-anasa.h ! dhanya+a.s.takena tu.s.t-ava !nija+sv-aminam -adar-at !!3016.7! pada+pa;nka+je rucira+ca.mkrama.ne tva.m* ! calayan prabho vrajasi yarhi ca tarhi ! muni+ma.n.dala.m* dh.rta+kama.n.dalu+kantha.m* hy* ! abhito* *anudha-avati sam-ik.sya bhavantam !!3016.8! tava g-a;nga+v-ari.ni hare snapana+artha.m* ! gamana.m* tv* a+/se.sa+tanu+bh.rt+sukha+heto.h ! bhavati*iti y-asy* u.sasi pa/sya+janebhyo* ! bhuvi dhanyat-a+pradam ida.m* hi vapus* te !!3016.9! sa+daya+tvad+-ik.sa.na+hata+-atma+tamask-as* ! tvayi bh-avato* madhu+mi.sa+sravad+asr-a.h ! taravo* *apy* up-atta+phala+pu.spa+vinamr-a* ! .r.sayas* tvad+arcana+par-a* iva dhany-a.h !!3016.10! bahava.h kha+g-a* api sam-ik.sya bhavanta.m* hy* ! a+k.rta+-atma+j-ati+rava.n-a.h /srita+maun-a.h !!3016.11! hari.na+-adayo* vana+bhav-a.h pa/savo* *api ! tvad+ud-ik.sa.na+eka+manaso* *a+sm.rta+deh-a.h ! na calanti tarhi munaya.h sthiti+g-a* v-a ! sukhinas* tvay-a*a+cala+d.r/so* bhuvi dhany-a.h !!3016.12! pathi v-ik.sya bhilla+vanit-a* vana+carya.h ! sahas-a vis.r.s.ta+g.rha+daihika+k.rty-a.h ! k.rta+dh-avan-a* bhuvi nipatya namantyo* ! dadhati*iha dhanyatarat-a.m* hi bhavantam !!3016.13! nija+t-iram -agatam avek.sya bhavanta.m* ! bh.rta+bh-uri+bhakti+rasa+vidravad+a;ng-a ! sva+tara;nga+bha;ngi+capal-a kila dhany-a ! vi+va/s-a bhavat+pati+sukhena ca ga;ng-a !!3016.14! gati+l-aghava.m* svakam udasya mar-al-as* ! tvad+ud-ara+ca.mkrama.na+cintana+sakt-a.h ! bahir+antar+-apta+bhavad+-ik.sa.na+dhany-a* ! yatayo* mah-anta* iva santi vimukt-a.h !!3016.15! snapana.m* vidh-aya munibhi/s* ca sa+l-ila.m* ! dh.rta+/sukla+v-asasam aha.m* nija+gehe ! sthitam ab+ja+patra+nayana.m* smita+vaktra.m* ! dadhad* asmi dhanya* urasi*iha bhavantam !!3016.16! stuvaty* eva.m* nara+patau !jan-a.h /sr-i+pura+v-asina.h ! tatra*-ayayur* ye p-urve+dyur* !na*-apus* tat+p-ujana+k.sa.nam !!3016.17! nivedit-a* bhagavate !prat-ih-are.na te jan-a.h ! tad+-aj?nay-a*etya tatra*-a/su !ta.m* pra.namya*arcayan prabhum !!3016.18! n-i/s-arair* m.rdubhi.h /so.nai.h !svar.na+bindu+vicitritai.h ! s-uk.smair* an+arghyair* aru.nair* !d-irghair* api /sira.h+pa.tai.h !!3016.19! pr-av-arai.h ka.ti+bandhai/s* ca !ka.taka+-adyair* vibh-u.sa.nai.h ! candanena*a+k.satai.h p-au.spair* !h-arair* n-ir-ajana+-adibhi.h !!3016.20! sa.mp-ujya ta.m* tad+agre ca !p-ita+s-ar-a.ni /sarkar-a.h ! phala+-ad-ini nidh-aya*atha !jagmus* tasya*-aj?nay-a*eva te !!3016.21! tato* n-ar-aya.na+muni.h !/so.na+ambara+dhara.h prabhu.h ! bahir+ved-im upetya sve !ni.sas-ada*-asane /subhe !!3016.22! jan-a/s* ca munaya.h sarve !p-urvavat tatra sa.mgha/sa.h ! sam-agatya ni.sedus* te !sva+sva+mary-aday-a*a+khil-a.h !!3016.23! p-ar.sad-a* api sev-ay-a.m* !tasya*avartanta p-urvavat ! v-ady-any* av-adaya.ms* taj+j?n-a* !g-ayak-a/s* ca jagus* tad-a !!3016.24! sthita.m* dina+a+n-atha+bha.t.ta.m* !vipra.m* tatra*avalokya sa.h ! tasmai prasanno* v-as-a.msi !svak-iy-ani dadau tad-a !!3016.25! sva+a;ng-an* n-i/s-aram utt-arya !tath-a*eva ka.ti+bandhanam ! pr-av-ara.m* svam an+arghya.m* ca !dadau /s-ir.sa+pa.ta.m* tath-a !!3016.26! dh-aray-a raupya+mudr-a.n-a.m* !p-uray-am -asa ca*a?njal-i ! tasya ca*anugraha.m* cakre !bhagav-an yogi+v-a?nchitam !!3016.27! g-a;ngeya+pra+mukh-as* t-avan* !mall-a.h svasmin nija+prabho.h ! d.r.s.ti+p-ata+artham -acerur* !b-ahv+-aspho.tanam -atmana.h !!3016.28! sv-am-i n-ar-aya.no* d.r.s.tv-a !t-an bhakt-an k-urdana+utsuk-an ! rantum -aj?n-apay-am -asa !tat+pr-ityai kara+sa.mj?nay-a !!3016.29! d.r.dha.m* nibaddha+kacch-as* te !tad-a*eva*utplavana+-adibhi.h ! h-asay-am -asur* a+khil-an !karmabhi.h sa+har-i?n* jan-an !!3016.30! utth-apane ca*unnayane !c-alane sth-apane tath-a ! -akar.sa.ne /s.r;nkhalane !plavane t-a.dana+-adi.su !!3016.31! te.s-a.m* c-aturyam -alokya !t-an pra/sa.msan hasan prabhu.h ! prasanno* d-apay-am -asa !tebhyo* vastr-a.ni bh-uri/sa.h !!3016.32! yukti+v-akye.su nipu.nas* !tath-a*avasara+vit tad-a ! brahma+-anando* mah-a+buddhi.h !smayam-ano* *avadat prabhum !!3016.33! -aj?n-a te hyastan-a*asm-abhi.h !sadbhi.h p-aly-a nav-a prabho ! vin-a*atra ty-agino* *anye.s-a.m* !phalit-a* hi mano+rath-a.h !!3016.34! ity* uktas* tena bhagav-an !sata.h sarv-an uv-aca t-an ! y-uyam apy* arcana.m* me *adya !kurutha*eka+eka/so* drutam !!3016.35! ity* ukt-as* ty-aginas* tena !gh.r.s.ta+gandha+-adi+p-a.naya.h ! uttasthu.h p-ujana.m* kartu.m* !hare.h sarve nara+adhipa !!3016.36! mukunda+-ananda+-ady-a* jha.titi bhagavat+p-ar.sada+var-as* ! tath-a mukta+-ananda+pra+vara+munayo* har.sa+nibh.rt-a.h ! sam-agatya*abhy-a/sa.m* bahutara+day-a+aty+-ardra+su+d.r/sa.h ! prabho/s* cakrus* tasya*arcanam a+mala+sad+v-asana+h.rda.h !!3016.37! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave uttama+sa.mstuta+bhagavato* bahir+vedy+upave/sana+n-am-a .so+.da/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: candanena*a+k.satai.h pu.spai.h !p-ujana.m* tulas-i+dalai.h ! kurvantas* te harer* bhakty-a !tu.s.tuvus* ta.m* p.rthak p.rthak !!3017.1! mukunda+-ananda* uv-aca: matsya.m* k-urma.m* var-aha.m* kapilam atha hari.m* v-asudeva.m* ca vainya.m* ! datta+-atreya.m* ca ha.msa.m* nara+harim .r.sabha.m* v-amana.m* par/su+r-amam ! yaj?na.m* r-ama.m* kum-ara.m* haya+/sirasam atha+u n-arada.m* r-aja+r-aja.m* ! vy-asa.m* k.r.s.na.m* ca buddha.m* dh.rta+puru+vapu.sa.m* naumi n-ar-aya.na.m* tv-am !!3017.2! mukta+-ananda* uv-aca: kausuma+/sekhara+r-aji+vir-ajita+ ! bh-ala+lasat+tilake kali+t-are ! c-aru+saro+ja+dala+-ayata+ca?ncala+locana+locana+mocita+n-are ! /so.na+pa.tena ka.ti.m* ca nibaddhya tad+arpita+p-a.ni+yuge *a;nga+da+dh-are ! smera+mukhe *astu mano* *atra vibho tvayi bh-uri+su+gandhi+mano+hara+h-are !!3017.3! go+p-ala+-ananda* uv-aca: jaya /sr-imad+bh-asvac+caya+ruci+b.rhad+dh-ama+nilaya ! prabho k-aru.nya+ab+dhe jana+sukha+vidh-ana+-atta+n.r+tano ! jaya sv-amin n-ar-aya.na nija+jana+-ananda+da sad-a ! d.rg+agre r-upa.m* te *a+pratima yad* ida.m* hy* eva vasat-am !!3017.4! brahma+-ananda* uv-aca: tvad-iya.m* mano+h-ari r-upa.m* mad-iya.m* ! mano* m-a jah-atu k.sa.na.m* hy* etad* eva ! an+-ad.rtya loka.m* lasac+chekhara+-ale ! v.rtas* tva.m* may-a mastakena*asi b-a.dham !!3017.5! -ananda+-ananda* uv-aca: ni+khila+bhakta+janair* abhito* *arcita.m* ! vi+vidha+n-utana+vastra+mano+haram ! rucira+ratna+vibh-u.sa.na+bh-u.sita.m* ! h.rdi bhavantam aha.m* nidadhe sad-a !!3017.6! nitya+-ananda* uv-aca: kisalaya+m.rdule pada+ambu+je te ! nija+jana+h.rt+timira+apah-ara+/s-ile ! vilasad+a/sani+n-ira+ja+-urdhva+rekhe ! nayana+yuga.m* mama .sa.t+padatvam etu !!3017.7! mah-a+anubh-ava+-ananda* uv-aca: kevala.m* te kath-am eva ya.h /srotra+g-a.m* ! m-anava.h ko* *api kury-an* na so* *api bhramet ! sa.ms.rtau tarhi sa+ak.s-ad* bhavanta.m* d.r/s-a ! pa/syata.h s-a kutas* ta.m* bhaje tv-a.m* sad-a !!3017.8! /suka+-ananda* uv-aca: nitya.m* yo* *a+k.sara+dh-amni divya+mahasi sve pr-ak.rta+-akhy-at pare ! g-a.dh-at santamas-at prabho *a+k.sara+para.h /sr-i+v-asudeva.h svayam ! muktair* divya+vapurbhir* -a/srita+pado* *a+sa.mkhyai/s* ca tejomayair* ! -aste sa* tvam iha*asi divya+n.r+tanur* n-ar-aya.na+-akhyo* muni.h !!3017.9! sva+j?n-ana+prathana.m* ca bhakta+nayana+-ananda.m* ca dharma+avana.m* ! kartu.m* hy* -atta+nara+-ak.rtau karu.nay-a sv-iya+antar+ari+k.siti ! pr-adur+bh-avita+divya+vaibhavae* iha tvayy* eva tasmin mano* ! l-ina.m* me *astu sad-a sita+ambara+dhare /sveta+pras-una+sraji !!3017.10! svaya.m+prak-a/sa+-ananda* uv-aca: j-agrat+svapna+su.supti+sa+ak.si.ni pare m-ay-a+-adi+/sakti+-i/svare ! vair-ajasya hira.nya+garbha+puru.sasya*api*-i/svarsya*-i/svare ! -atm-iya+a+k.sara+dh-ama+nitya+vilasat+kr-i.de manu.sya+-ak.rtau ! tasmi?n* *chr-i+puru.sa+uttame bhagavati tvayy* astu me m-anasam !!3017.11! -atma+-ananda* uv-aca: k.rpay-a paray-a*eva yasya sadyo* ! bhuvi m-u.dho* *api jano* budhair* na jeya.h ! bhavati*ity* a+khila+-agama+eka+hetu.m* ! bhuvi n-ar-aya.nam -i/svara.m* bhaje tv-am !!3017.12! caitanya+-ananda* uv-aca: nidadhe h.radaye h.rdaya+-i/sa vapus* ! tava de/sika+de/sika ha.msa+v.rtam ! mama m-a matir* anya+pada.m* vipada.m* ! bhajat-a.m* ramat-am iha n-atha sad-a !!3017.13! bhajana+-ananda* uv-aca: sukhayitum ala.m* loka.m* /soka+ar.nave bahudh-a*ardita.m* ! parama+k.rpay-a dadhre yo* vai nara+-ak.rtim icchay-a ! tam aham a+khila+brahma+a.n.d-an-a.m* bhava+a+bhava+k-ara.na.m* ! sva+h.rdi vidadhe tv-am -atm-ana.m* hare sa+kala+-atman-am !!3017.14! parama+caitanya+-ananda* uv-aca: a+/se.sa+du.hkha+bha?njana.m* ! nija+antar+a;nga+ma?njanam ! vi/s-ala+netra+kha?njana.m* ! nam-ami bhakta+ra?njanam !!3017.15! parama+-ananda* uv-aca: sa.mst-uyam-anam abhip-ujya mah-a+.r.si+muktair* ! eka+anta+dharma+niratair* gata+k-ala+bh-ikai.h ! sv-atantryato* dh.rta+nara+-ak.rti+n-a.tana.m* tv-a.m* ! n-ar-aya.na.m* nara+sakha.m* pra.nato* *asmi nityam !!3017.16! k.r.s.na+-ananda* uv-aca: a+vy-ak.rta+abhimatir* -i/svara* -adar-at tv-a.m* ! sa.mkar.sa.na.m* hy* atha vir-a.d* abhim-any-* up-aste ! pradyumnam a+cyuta* uta*ab+ja+bhavo* *a+niruddha.m* ! s-utra+-atma+m-any-* a+khila+n-atha nam-ami tubhyam !!3017.17! bhagavad+-ananda* uv-aca: mano+bhava+/sara+-aturair* gurubhir*ak.sa+po.sa+-akulair* ! vi+citra+tilaka+-adibhir* j?napita+vi.s.nu+bhakta+vratai.h ! a+d.r.s.tatara+vartmane namad+a+ki.m+cana+sv-amine ! gava+-i.sita+mumuk.save pra.nata+p-ala tubhya.m* nama.h !!3017.18! /siva+-ananda* uv-aca: n-ar-aya.na tava cara.na.m* /sara.na.m* ! mama k-ama+p-ura.na.m* pu.ms-am ! t-ara.na+k-ara.na+karu.n-a+-abhara.na.m* ! /sara.na+-agata+tr-a.nam !!3017.19! v-asudeva+-ananda* uv-aca: sa+kala+muni+jana+-i/sa.m* dharma+mok.sa+ab+dhi+bha+-i/sa.m* ! makha+sukhita+sura+-i/sa.m* n-atha maj+j-ivita+-i/sam ! an+udita+mada+le/sa.m* p-avita+an+eka+de/sa.m* ! na.ta+vara+sama+ve/sa.m* tv-a.m* bhaje ma?nju+ke/sam !!3017.20! -atma+-ananda* uv-aca: a+dharma+hetu+bhedana.m* prak-a/sita+-atma+vedana.m* ! surai.h k.rta+abhivandana.m* nir+-i/sa+m-arga+nindanam ! nija+antara+ari+tardana.m* nam-ami m-ana+mardana.m* ! lal-a.ta+p-ita+candana.m* hari+pras-ada+nandanam !!3017.21! kapila+-i/svara+-ananda* uv-aca: udda.n.da+h.rd+gata+ripu+uddalana+eka+v-iro* ! j-a.dya+andha+k-ara+pa.tala+uddhamane pa.t-iy-an ! sv-aminn* agha+ogha+dalano* hi tava prat-apas* ! t-ap-a.m/s* ca p-apa+nikar-an harat-an* mad-iy-an !!3017.22! bh-u+dhara+-ananda* uv-aca: k.so.n-i+k.sema+kara.h k.sam-a+jala+nidhi.h k.sudra+adhva+vidhva.msaka.h ! k.so.n-i+rak.saka+lak.sa+sevita+pada.h k.sm-a+deva+rak.s-a+kara.h ! ak.sa+k.sobha+vih-ina+v-ik.sa.na+sudh-a+lak.s-i+k.rta+-atma+priya.h ! k.sema.m* nas* tanut-at sad-a k.siti+tale /sr-i+v-asudevo* bhav-an !!3017.23! yoga+-ananda* uv-aca: a.s.ta+a;nga+yoga+abhyasana.m* vin-a*api ! yasya pras-ad-at sahas-a jan-an-am ! bhavaty* avasth-a+tritay-at paratva.m* ! sam-adhi+yogas* tam aha.m* bhaje tv-am !!3017.24! p-ur.na+-ananda* uv-aca: vi/sada+kusuma+m-ala.m* p-apa+t-apa+ogha+k-ala.m* ! rucira+tilaka+bh-ala.m* bhakta+sa.mgha+eka+p-alam ! h.rta+nija+jani+j-ala.m* k-ala+m-ay-a+kar-ala.m* ! sukhita+para+mar-ala.m* tv-a.m* bhaje dharma+b-alam !!3017.25! gu.na+at-ita+-ananda* uv-aca: nija+-ananda.m* manda+smita+madhura+candra+-abha+vadana.m* ! day-a+sindhu.m* /s-anta.m* bahu+vidha+vibh-u.s-a/s* ca dadhatam ! an+arghyair* v-asobhir* na.ta+vara+sam-ana+cchavim aha.m* ! sam-ay-ato* *asmi tv-a.m* /sara.nam iha n-ar-aya.na+mune !!3017.26! prema+-ananda+-adayo* munaya* -ucu.h: jaya /sr-i+mah-a+r-aja m-a+r-aja sarga+-adi+k-ala+sva+j-ata+ab+ja+j-ata+-adika+-atma+praj-a+j-ata+janma+-adi+du.hkha+apah.rj+janma na+eka+indu+vidyota+dor+ja+dyuti+dhva.msita+-atm-iya+h-arda+andha+k-ara+-adi+deva*-adya vidyut+prabh-a+bh-asa+v-asa.h ! sad+-ananda go+vinda sa+-ananda+vand-aru+mand-ara+p-ada+aravinda+uttama+k.sema+dh-ama+a+k.sara+adhy+ak.sa loke mumuk.s-a+yiyak.s-a+-agama+-ik.s-a+titik.s-a+sa+manda+a+k.sat-a+varjita+a+k.s-i.na+vik.sobha.na+-atma+ak.sa+po.sa+prasakta+ati+r-uk.sa+a+k.sara+-al-apa+dak.sa+uddhata+k.sudra+rak.so+vi+pak.sa+k.saya+udyukta ! r-adh-a+ram-a+ambho+ja+janma+uk.sa+lak.sma+arcita+a+t-ik.s.na+vak.sa.h+k.sam-a+rak.saka try+ak.sa+bh-u+bh.rd+valak.sa+uttama+/sloka vi.s.no ! valak.sa+-akhya+pak.sa+anta+nak.satra+rak.s-a+kara+-abh-asya do.sa+pra/so.sa prak-a/sa+-a/sraya+a+/se.sa+/sarma+-i/sa /s-anta+-a/saya+a+/se.sa+siddha+-i/sa siddhi+-i/sa buddhi+-i/sa baddha+uddhara+dhy-ana na+eka+avat-ara+adhama+uddh-araka /sr-i+hare tva.m* pras-ida prabho d-ina+bandho !!3017.27! su+vrata* uv-aca: ittha.m* ty-agi.su sarve.su !muni.su stavana.m* prabho.h ! k.rtavatsv* itare *apy* ena.m* !bhakt-as* tu.s.tuvur* -i/svaram !!3017.28! sarve jan-a* -ucu.h: aho dhany-a.h sv-amin vayam iha k.rta+arth-i+k.rta+kul-as* ! tapo+d-ana+dhy-ana+vrata+havana+mauna+-adi+phalina.h ! yam adr-ak.s-id* dh-at-a na hi nalina+n-ale *ab+da+/sataka.m* ! vicinva.ms* ta.m* tv* -adya.m* manu+ja+tanum -ik.s-amahae* .rtam !!3017.29! nija+jana+bhava+t-ara.na+ati+/saighry-ad* ! iva dh.rta+p-ita+pa.ta.m* d.r.dha+-apta+kaccham ! lasad+aru.na+pa.tena n-atha baddhv-a ! sthitavati nas* tvayi cittam astu l-inam !!3017.30! v-ag* asm-aka.m* g-ayatu nitya.m* gu.na+j-ata.m* ! kar.nau nitya.m* n-atha caritra.m* /s.r.nut-a.m* te ! cak.sur* nitya.m* pa/syatu m-urti.m* tava loke ! r-upa.m* hy* etad* dhy-ayatu nitya.m* ca mano* na.h !!3017.31! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave sa+kala+muni+sa.mgha+k.rta+bhagavat+p-ujana+stavana+nir-upa.na+n-am-a sapta+da/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: iti bhaktai.h st-uyam-ana.m* !pr-ita.m* r-ajan prabhu.m* rati.h ! d-ura+sth-a* pra+a?njali.h pr-aha !p-aka+siddhir* abh-ud* iti !!3018.1! tato* n-ar-aya.na+mun-i* !r-adh-a+k.r.s.nasya sa.mnidhau ! anna+k-u.ta.m* racayitu.m* !vipram arcakam -adi/sat !!3018.2! tata.h so* *api dvi+ja+/sre.s.tho* !r-adh-a+k.r.s.na+samarcane ! nitya.m* prasakto* *aracayad* !anna+k-u.ta.m* yath-a+vidhi !!3018.3! v-asudeva+-ananda+mukhy-as* !tad-an-i.m* var.ni+sattam-a.h ! pakva+anna+bh.rta+p-atr-a.ni !tatra*up-ajahrur* -adar-at !!3018.4! anna+k-u.tasya racan-a.m* !yath-avat sa* vidh-aya ca ! niveday-am -asa tata.h !/sr-i+k.r.s.n-aya nara+adhipa !!3018.5! hary+-aj?nay-a*-agatya tatra !mukunda+-ananda+var.ni+r-a.t ! /sucir* n-ir-ajana.m* cakre !/sr-i+k.r.s.nasya mah-a+vrata.h !!3018.6! n-ar-aya.na+muni.h /srutv-a !gha.n.t-a+n-ada.m* tad-a svayam ! tatra*-agatya druta.m* k.r.s.na.m* !pra.nan-ama k.rta+a?njali.h !!3018.7! anna+k-u.ta.m* tato* *apa/syan* !nicita.m* var.ni+sattamai.h ! te.s-a.m* tatra*ati+c-aturya.m* !pra/sa.msan bahudh-a hari.h !!3018.8! /sata+cchidr-a.ni c-ar-u.ni !vartul-ani sit-ani ca ! upary+upari+pa;nkti+sth-any* !apa/syat kh-ajak-ani sa.h !!3018.9! /sa.skul-ir* dak.si.na+-avart-a* !m.rdvya.h /subhr-a/s* ca vartul-a.h ! var.nibhir* nicit-as* tatra !p-i.the.su harir* aik.sata !!3018.10! sa.my-ava.m* p.rthu+p-atra+stha.m* !pracura+-ajya+sita.m* tath-a ! gh.rtena*-alo.dya ka.ms-ara.m* !parvat-i+k.rtyam aik.sata !!3018.11! parpik-a+kha.n.dak-a.ms* tatra !catur+asr-an su+/sobhan-an ! p-i.the.su nicit-a?n* *chubhr-an !upary+upari ca*aik.sata !!3018.12! pi.n.dak-an gu.dak-a.m/s* ca*eva !granthik-an modak-a.ms* tath-a ! kalik-a+la.d.duk-an sakt-un !dauhitr-a.m/s* ch-ur.na+la.d.d-uk-an !!3018.13! soh-alik-a.h sevik-a.m/s* ca !ma.n.dak-an gh.rta+p-urak-an ! p-urik-a.h polik-a.h /subhr-a.h !p-ayasa.m* ca sa* aik.sata !!3018.14! dadhy+odana.m* dugdha+k-ura.m* !bira?nja.m* mudga+c-ur.nakam ! va.tak-a.ms* tika+pi.s.ta.m* ca !/s-ali+pi.s.ta.m* sa+/sarkaram !!3018.15! ras-al-a.m* sukha+d-a.m* phe.n-i.m* !p-ita+s-ar-a.ni ghurghur-an ! gundra+p-akam ap-up-a.m/s* ca !p-up-an mauktika+la.d.duk-an !!3018.16! kali.mb-a?n* *ch-a.tak-an ramy-an !sthirak-an bahudh-a+k.rt-an ! rambh-a+phal-ani ca sit-a+ !+gh.rta+mi/sr-a.ny* avaik.sata !!3018.17! mah-a+amatre.sv* atha*apa/syac* !*ch-ak-ani vi+vidh-ani sa.h ! ko/s-atak-i.m* dadhi+yut-a.m* !tvag+lava;nga+adi+sa.msk.rt-am !!3018.18! r-aja+ko/s-atak-i.m* tadvad* !gava+-ah-ar-a.m/s* ca bhi.n.dak-an ! rakt-alu.m* svar.na+dugdh-a.m* ca !sa* dadar/sa su+sa.msk.rt-am !!3018.19! an+eka+bheda+racita.m* !v.rnt-aka.m* mutkar-is* tath-a ! karko.tak-a?n* *chimbik-a.m* ca !karka.t-i.m* cirbha.ta.m* tath-a !!3018.20! r-aja+m-a.saka+/simb-i/s* ca !prav-al-ani m.rd-uni ca ! bimb-i+phal-ani mi.s.t-ani !/s-arkara.m* kandam ujjvalam !!3018.21! kharbuja.m* k-aravella.m* ca !ku.sm-a.nda.m* s-ura.na.m* tath-a ! muni+/s-i.mb-i.h pa.tola.m* ca !samyak sa.msk.rtam aik.sata !!3018.22! tath-a*eva methik-a+bh-aj-i !ta.n.dul-iya.m* ca m-ulakam ! /sata+pu.sp-am amla+lo.n-i.m* !j-ivant-i.m* syandik-a.m* tath-a !!3018.23! bh-aj-i.m* r-aja+gira+-akhy-a.m* ca !kara?nja+pra+mukh-ani sa.h ! bah-uny* -alokya /s-ak-ani !r-ajik-a+r-addham aik.sata !!3018.24! dugdhik-ay-a/s* cirbha.tasya !kark-aro.h kadalasya ca ! tath-a /s-arkara+kandasya !dr-ak.s-a+kh-arikayor* api !!3018.25! /sam-i+/simby-a/s* ca racita.m* !r-ajik-a+akta.m* sa* aik.sata ! v.rnt-aka.m* bharjita.m* dadhn-a !mi/srita.m* p-atra+sa.mbh.rtam !!3018.26! r-ajik-a+dadhi+mi/sr-a/s* ca !va.tik-a* va.tak-a.ms* tath-a ! so* *apa/syat pu.spa+va.tik-a.h !praphull-a.h vartul-a.h prabhu.h !!3018.27! atha*-alo.h kadala+-ad-in-a.m* !bhajy-ani vi+vidh-ani ca ! m.rd-uni ca praphull-ani !k.rt-ani bahu+yuktibhi.h !!3018.28! ete.s-a.m* madhya+bh-age ca !k.rtam odana+parvatam ! sita.m* m.rdu.m* saurabhe.na !vy-apnuvanta.m* di/so* da/sa !!3018.29! upatyak-ay-a.m* tasya*eva !tubar-i+s-upam aik.sata ! nibh.rta.m* va;nga+p-atre.su !vartule.su p.rthu.sv* asau !!3018.30! talit-an hari+manth-a.m/s* ca !ni.sp-av-an vartul-a.ms* tath-a ! kvathik-a.m* dadhi takra.m* ca !ma.n.da.m* parpa.tak-a.ms* tath-a !!3018.31! sa+/sarkare.na dugdhena !kvathitena bh.rt-ani ca ! haiya;ngav-inena tath-a !p-atr-a.ny* aik.sata sa* prabhu.h !!3018.32! dadar/sa ca*anya+p-atra+stha.m* !navan-ita.m* sa+/sarkaram ! su+sa.msk.rta.m* ca+-ara+n-ala.m* !laghu+p-atra+sthita.m* tath-a !!3018.33! /s.r;nga+vera.m* sa+jamb-ira.m* !sv-adu bhojaka+rocakam ! dh-any-aka+-ade/s* ca ca.tan-i.m* !lava.na.m* ca*ik.sata prabhu.h !!3018.34! bhuji+p-atram atha*apa/syad* !eka.m* k.r.s.nasya sa.mnidhau ! haima.m* bh-asvac* ca vitata.m* !vartula.m* pur.na+candravat !!3018.35! v-a.tik-abhi/s* catu.h+.sa.s.ty-a !raupy-abhi.h sita+k-antibhi.h ! parita.h /sobham-ana.m* ca !pa/sya+loka+mano+haram !!3018.36! eka+uttara+/sata.m* tatra !pada+arth-an parive.sit-an ! pr-ag+d.r.s.t-an eva so* *ap/syan* !mumude ca tato* bh.r/sam !!3018.37! anna+k-u.ta.m* v-ik.sam-a.nas* !tatra bhakta+janai.h saha ! bhuvy* eva ni.sas-ada*asau !mary-ad-a.m* p-alayan prabhu.h !!3018.38! ag-apayat k.r.s.na+k.rta.m* !go+vardhana+mah-a+utsavam ! padya+baddha.m* su+kavibhis* !tad-a tatra sa* ca*.r.sibhi.h !!3018.39! v-i.n-a+vipa?ncik-a+k-a.msya+ !+t-ala+mardala+ve.nubhi.h ! anyai/s* ca saha v-adyais* te !jagu.h k.r.s.na+-anana+-ik.sa.n-a.h !!3018.40! n-ir-ajana.m* ca*anna+k-u.tam !iti d.r.s.tv-a prahar.sita.h ! hari.h pra.namya sa+a.s.ta+a;nga.m* !p-uj-a+vidhim ap-urayat !!3018.41! munaya/s* ca jan-a.h sarve *apy* !anna+k-u.ta+mah-a+utsavam ! d.r.s.tv-a jaya+dhvani.m* bhakty-a !kurvanto* *ati+muda.m* yayu.h !!3018.42! -ananda* -as-it su+mah-an nar-a.n-a.m* ! sa.mpa/syat-a.m* sundaram anna+k-u.tam ! str-i.n-a.m* tad-an-i.m* hari+bhakti+bh-aj-a.m* ! tatra*-agat-an-a.m* ca mah-i+bh.rd+indra !!3018.43! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave bhagavad+d.r.s.ta+anna+k-u.ta+racan-a+nir-upa.na+n-am-a*a.s.t-a+da/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha tad-a lalit-a*api nide/sato* ! bhagavato* nija+p-ujya+hare.h pura.h ! racayitu.m* p.rthag* anna+giri.m* bhuva.m* ! n.r+pa vi/sodhya cak-ara su+ma.n.dalam !!3019.1! samupave/sya hari.m* m.rdula+-asane ! saha jay-a+-adibhir* -adarato* bh.r/sam ! vasana+candana+ku;nkuma+kesarai.h ! kusuma+h-ara+vara+-adibhir* -arcicat !!3019.2! kanaka+bhojana+t-a.takam ujjvala.m* ! purata* etya jay-a nidadhau hare.h ! tad+abhito* *ak.rta ka.msa+/subha+-avali.m* tv* ! atha ram-a nidadhe laghu+v-a.tik-a.h !!3019.3! kala/sam ujjvalam ambu+bh.rta.m* tad-a ! ratir* upetya dadh-ara ca dak.si.ne ! bhagavata.h pura* etya dadhau /subha.m* ! kanaka+ka.msam atha+u lalit-a+anuj-a !!3019.4! nija+nij-a.m* parive.sa.na+c-atur-i.m* ! praka.tayantya* iva prabhu+tu.s.taye ! jha.titi sa.mvidadhu.h parive.sa.na.m* ! sa+kamal-a+rati+phulla+jay-a+-adaya.h !!3019.5! amar-i devik-a k.sem-a !phull-a r-am-a+-adaya.h striya.h ! pada+arth-an sva+sva+racit-a.ms* !tatra*-aninyur* muda+anvit-a.h !!3019.6! sva+sva+kalpita+p-ake.su !yad* yac* c-aturya+s-imay-a ! k.rta.m* pr-ityai prabhos* tat tat !tad-an-i.m* paryave.sayan !!3019.7! pada+arth-an sa+kal-a.ms* tatra !p-urvavat parive.sit-an ! eka+uttara+/sata.m* d.r.s.tv-a !haraye lalit-a*-arpayat !!3019.8! hasant-i t-a.m* ram-a pr-aha !bhu;nk.sva*iti vada te prabhum ! did.rk.s-amo* *atra bhu?nj-anam !et-a* vayam api dhruvam !!3019.9! ity* ukt-a s-a*api bhagavan+ !+mukha+padma+arpita+-ik.s.n-a ! tasthau baddha+a?njali+pu.t-a !purast-at tasya bh-u+pate !!3019.10! tad-a sa+ak.s-at k.r.s.na.h kara+kalita+pakva+anna+kavala.h ! piban madhye madhye su+salilam abhukta*ati+mudita.h ! sam-ipa+sth-a r-adh-a kara+kamala+sa.mnaktaka+dhar-a ! hasad+vaktra+ambho+j-a capala+nayan-a*av-ijayad* amum !!3019.11! sa+-a/scarya.m* yo.sita.h sarv-as* !tad-a ta.m* puru.s-a* api ! praty+ak.sam eva dad.r/su.h !pa/sya+bhakta+mano+haram !!3019.12! tata.h k.r.s.no* *api bhagav-an !bhakt-an -anandayan nij-an ! tat+tat+pada+artha+n-am-ani !p.rcchan sa* bubhuje ram-am !!3019.13! ati+sv-adu k.rtam ida.m* !kay-a*iti ca puna.h puna.h ! n-am-ani tat+tat+kartr-i.n-a.m* !p.rccha.m/s* t-a.h pra/sa/sa.msa sa.h !!3019.14! munaya/s* ca jan-a.h sarve !yo.sita/s* ca*api d-urata.h ! v-ik.sam-a.n-as* tam -atma+-i/sam !-ananda.m* lebhire bh.r/sam !!3019.15! mita+bhuk sa* hari.h ki.m+cid* !bhuktv-a*atha*utth-atum aihata ! ta.m* sth-apayant-i lalit-a !jag-av* a.s.ta+pad-im im-am !!3019.16! prabho bhu;nk.sva k-ama.m* prabho bhu;nk.sva k-ama.m* gacchasi kim u jha.titi sa+l-ilam ! saha+ja+sukha sundare ti.s.tha mama mandire mu?nca capalatara /si/su+/s-ilam ! pura.tamaya+v-a.tik-a* rucira+rasa+ma.n.dik-a.h /sobhayati vitata+ruci+v-ase ! kanaka+bhuji+bh-ajane bhojya+ruci+r-ajane khy-adyam idam udita+ravi+bh-ase !!3019.17! adana+pa.tu+modana.m* sita+surabhi+modana.m* p-ayasam ati+sitam atha s-upam ! dadhi+dalita+r-ajik-a+milita+hata+kh-arik-am upanatam an+upamam api p-upam ! prabho bhu;nk.sva k-ama.m* prabho bhu;nk.sva k-ama.m* gacchasi kim u jha.titi sa+l-ilam !!3019.18! p.rthum a+mala+ma.n.daka.m* bahula+gh.rta+kha.n.daka.m* la.d.dukam adhi+rasa+dadhi+ma.n.dam ! phulla+sita+p-urik-a.m* m.rdulatara+polik-a.m* m-a.sa+va.taka+yugalam a+kha.n.dam ! prabho bhu;nk.sva k-ama.m* prabho bhu;nk.sva k-ama.m* gacchasi kim u jha.titi sa+l-ilam !!3019.19! caturatara+sevik-a+racita+sita+phe.nik-a na+eka+jana+pada+janita+/s-akam ! milita+gh.rta+/sarkara.m* kadalam atha ghurghura.m* candra+/sakala+ruci+gh.rta+p-akam ! prabho bhu;nk.sva k-ama.m* prabho bhu;nk.sva k-ama.m* gacchasi kim u jha.titi sa+l-ilam !!3019.20! tvad+abhimata+cirbha.ta.m* marica+yuta+parpa.ta.m* /s-a.skulikam a+tula+dadhi+ghole ! kvathitam atha g-alita.m* surabhi+gh.rtam -ahita.m* dyutimati vara+kanaka+kacole ! prabho bhu;nk.sva k-ama.m* prabho bhu;nk.sva k-ama.m* gacchasi kim u jha.titi sa+l-ilam !!3019.21! vidhu+ja+ra.na+lo.dite lava.na+marica+a?ncite dadhani nihitam ati+m.rdu+k-uram ! addhi /sanakair* hare tava ruci+dam -ahare m-a kuru kavalam api vid-uram ! prabho bhu;nk.sva k-ama.m* prabho bhu;nk.sva k-ama.m* gacchasi kim u jha.titi sa+l-ilam !!3019.22! kara+kamala+sa.mgata.m* tava satata+sa.mmata.m* l-i.dhi sa+sita+nava+navan-itam ! nava+vasana+p-avita.m* piba nala+da+v-asita.m* g-a;ngam idam udakam ati+/s-itam ! prabho bhu;nk.sva k-ama.m* prabho bhu;nk.sva k-ama.m* gacchasi kim u jha.titi sa+l-ilam !!3019.23! /suddhya kara+pa;nka+ja.m* tad+anu mukha+n-ira+ja.m* sv-i+kuru samucita+mukha+v-asam ! ti.s.tha rucira+-asane bhaktam ava /s-asane kuru mama nayana+pathe niv-asam ! prabho bhu;nk.sva k-ama.m* prabho bhu;nk.sva k-ama.m* gacchasi kim u jha.titi sa+l-ilam !!3019.24! su+vrata* uv-aca: ity* -adibhis* ta.m* vacanair* !bhojayant-i.m* /sanai.h /sanai.h ! mita+smit-a.m* lalit-a.m* t-a.m* !pra/sa/sa.ms-u* ram-a+-adaya.h !!3019.25! bhagav-an api t-a* yo.s-a* !v-art-alur* iva ra?njayan ! ki.m+cid* bhuktv-a puna.h pr-ityai !t-as-a.m* culukam -acarat !!3019.26! tatas* t-amb-ula+p-uga+-adi+ !+mukha+v-asa.m* sa* -i/svara.h ! upetya jayay-a datta.m* !g.rh-itv-a*abhak.sayat kare !!3019.27! t-avat pr-as-adika.m* ki.m+cid* !r-adh-a tad* bubhuje prabho.h ! bhej-ate sadya* eva*atha !pratim-a+-ak-arat-a.m* ca tau !!3019.28! v.rtta+antam eta.m* tu harir* ni/samya ! sva+bhaktavac* citram av-apa h.r.s.ta.h ! -aj?n-apay-am -asa tato* muni+indr-an ! sva+p-ar.sad-a.m/s* ca*a/situm -a/su ca*any-an !!3019.29! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave bhagavata.h praty+ak.sa+bhojana+l-il-a+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+vi.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: -aj?nay-a*atha hare.h sarve !munaya.h s-adhavo* n.r+pa k.rta+/suddhi+vidh-an-as* te !bhoktum -iyus* tvar-a+anvit-a.h !!3020.1! anuj?n-ato* bhagavat-a !sarv-a.ms* t-am bhojak-an n.r+pa ! up-av-ivi/sad* -ay-at-an !mukta+-anando* yath-a+ucitam !!3020.2! mary-aday-a*upavi.s.te.su !te.su ty-agi.su pa;nkti/sa.h ! jal-ani bibhar-am -asur* !baddha+kacch-a* dvi+j-ataya.h !!3020.3! -aj?n-apay-am -asa tato* !bhagav-an nija+p-ar.sad-an ! dvi+j-an any-a.m/s* ca /sata/sa.h !parive.sa.na+karma.ni !!3020.4! -adau patra+-aval-ir* dattv-a !tata.h par.na+pu.t-an d.rdh-an ! dattv-a krame.na /s-ak-ani !dvi+j-as+ te paryave.sayan !!3020.5! sn-ata.h svaya.m* ca kau/seya+ !+-abaddha+p-ita+ambara/s* caran ! pa;nkti+madhye.su munibhi.h !parivi.s.tim ak-arayat !!3020.6! tatra*an+abhyasta+tat+karm-a !mukta+-anandas* tu buddhim-an ! abhij?na* iva yukty-a*eva !cakre tat parive.sa.nam !!3020.7! brahma+-anandas* tu jha.titi !haraye kara+l-aghavam ! dar/sayan h-asay-am -asa !ta.m* ca bhakta+jan-an bh.r/sam !!3020.8! vi+citra+bhak.sya+bhojya+-ader* !n-am-any* ucc-araya.ms* tad-a ! mah-a+anubh-ava+-anando* *api !h-asay-am -asa ca*a+khil-an !!3020.9! nitya+-ananda+/suka+-anandau !parive.sa.na+karma.ni ! st-uyete sma*ati+c-atury-at !sarvai.h sa+haribhir* janai.h !!3020.10! sarva+pa;nkti.su s-amyena !pada+artha+arpa.na+l-aghav-at ! -ananda+-ananda* -ananda.m* !harer* ajanayat tad-a !!3020.11! svaya.m+prak-a/sa+-ananda/s* ca !muni.h /sy-amala+vigraha.h ! dhy-ana+ni.s.th-a+va/satay-a !paryave.sayad* a+kramam !!3020.12! -atma+-ananda.h k.r/sa+a;ngo* *api !parive.sa.na+p-a.tava.h ! k.sa.nena*ekena va.tak-an !parita.h paryave.sayat !!3020.13! mukunda+-ananda+mukhy-a/s* ca !bhagavat+pr-itaye tad-a ! /sa.skul-i+kh-ajaka+-ad-ini !parita.h paryave.sayan !!3020.14! vya?njan-ani vi+citr-a.ni !pakva+ann-ani ca sarva/sa.h ! sarve.s-am eva p-atre.su !na*-apur* anyo+anya+mi/srat-am !!3020.15! sarva.m* sarve.su p-atre.su !parive.sitam -i/svara.h ! vilokya*-aj?n-apay-am -asa !bhoktu.m* sarv-an nija+-a/srit-an !!3020.16! tato* bubhujire r-ajan !g.rh-ita+-aj?n-a.h paras+param ! s-adhavo* munaya.h sarve !stuvanto* *adya+gu.n-an muhu.h !!3020.17! sarvam eva hi su+sv-adu !bhak.sya.m* bhojya.m* tad* a/snat-am ! krama+pr-apte pada+arthe *abh-ud* !rasa+-asv-ado* vi/se.sata.h !!3020.18! puna.h puna.h sva+p-atre.su !/sa.skul-i+gh.rta+p-urak-an ! k.sipato* bhojak-a.h s-adh-un !nya.sedhan kara+dh-unanai.h !!3020.19! ni.sedhadbhya.h para+-av.rtt-an !a/snadbhya.h parive.sak-an ! .rju+buddh-in mun-in pr-aha !bhagav-an prahasa.ms* tad-a !!3020.20! h-a.m+h-a.m* hu.m+hu.m* rave deya.m* !deya.m* ca kara+dh-unane ! /sira.h+ka.mpe *api d-atavya.m* !na deya.m* si.mha+garjane !!3020.21! ity* ukt-as* te tu munayo* !la.d.duk-an mauktika+-ahvay-an ! -a+si.mha+garjan-at te.s-am !amatre.sv* ak.sipan n.r+pa !!3020.22! autsuky-ad* atha d.r.dha+baddha+p-ita+v-as-a.h ! s-adh-un-a.m* n.r+pa parive.sa.na.m* vidh-atum ! uttasthau svayam api har.sayan sva+bhakt-an ! sarve.s-am api sa* tad-a*eka+d.r/sya* -as-it !!3020.23! j?n-atv-a ta.m* muni+parive.sa+k-amam -i/sa.m* ! pakva+anna+-acita+p.rthu+r-iti+p-atra+hast-a.h ! dh-avanto* rabhasa+par-ag+bhavat+puro+ga.m* hy* ! -asedu.h sa+padi tad+antika.m* dvi+j-a/s* ca !!3020.24! tat+tat+p-atr-at sa* g.rh.na.m/s* capala+gati+pado* la.d.duk-an mauktika+-akhy-an ! dvau dvau dorbhy-a.m* ca pa;nkti+krama.nam anus.rta.h praty+amatra.m* dad-ana.h ! sv-an-a.m* sv-iya+pras-ada+abhila.sitam api sa.mp-urayan p-ur.na+k-amas* ! te.s-a.m* sarv-asu pa;nkti.sv* api muhur* acarad* bh-uri+dor+l-aghava+/sr-i.h !!3020.25! la.d.duk-an sa* parive.sya mauktik-an ! -a/su /s-a.skulikam apy* an+-akula.h ! paryave.sayad* av-apur* adbhuta.m* ! tena bh-uri parive.sak-a* api !!3020.26! sarvata.h parive.sya*ittha.m* !prahasad+vadano* hari.h ! bhu;ngdhva.m* yath-a+i.s.ta.m* /sanakair* !ity* uktv-a*a/sodhayat karau !!3020.27! dh.rtv-a*atha gh.rta+bh.r;ng-ara.m* !ni.si?ncan sth-ula+dh-aray-a ! muni+p-ayasa+p-atre.su !mukundo* *ah-asayat prabhum !!3020.28! p-atra+sa.mbh.rta+pakva+ann-a.ms* !t-an atha*-i;ngita+vid* *dhare.h ! sa* eva var.ni+r-a.d* uccai.h !pr-aha nai.s.thika* -urdhva+do.h !!3020.29! hare.h pr-as-adika.m* kh-adya.m* !sva+p-atre kena+cit kva+cit ! na*ava/se.sya.m* mah-a+mukt-a* !ity* -aj?n-a p-arame/svar-i !!3020.30! ity* ukte tena tad* v-akya.m* !brahma+-anando* *ati+m-anayan ! hasann* -amre.dita.m* k.rtv-a !/sr-avaya.ms* t-an abhojayat !!3020.31! tad+bhay-ad* eva bhak.sy-a.ni !sarve te *api /sanai.h /sanai.h ! abhu?njata*eva ni.h+/se.sa.m* !v-ik.sam-a.n-a.h paras+param !!3020.32! odana.m* kvathik-a.m* ca*atha !gh.rta.m* ca pracura.m* prabhu.h ! parive.sya dvi+jai.h sarv-a.ms* !tarpay-am -asa bhojak-an !!3020.33! ati+t.rpt-an bhojanena !g.rh-ita+culuka+udak-an ! sva+sva+sth-ana.m* tato* gantu.m* !harir* -aj?n-apayac* ca t-an !!3020.34! -aj?napt-a* api hari.n-a svak-iya+/s-al-a.m* ! gantu.m* te muni+nikar-as* tad+-ik.sa.na+utk-a.h ! y-avat tad+bahir+upave/sana.m* n.r+pa*-as-it ! t-avat te *apy* amum upatasthire sva+n-atham !!3020.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave s-adhu+sa.mtarpa.na+n-am-a vi.mso* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: tato* bhojayitu.m* sv-am-i !k.satriya+-ad-in nija+-a/srit-an ! -aj?napayan* n.r+pa.m* so* *api !sa+tvara.m* t-an up-ahvayat !!3021.1! pa?nca+-ardr-an pa;nkti/sa.h sarv-an !yath-a+arha.m* t-an av-ivi/sat ! parive.sayitu.m* t-a.m/s* ca !dvi+j-an any-an sa* -adi/sat !!3021.2! anna.m* catur+vidha.m* sarva.m* !sa+tvara.m* paryave.sayan ! dvi+j-as* t-a.ms* te *atha munivat !sarve bubhujire n.r+pa !!3021.3! bhu?nj-an-an bhagav-an pr-ity-a !puna.h punar* ad-apayat ! pakva+anna.m* vya?njana+-ad-ini !hasa.ms* t-a.m/s* ca sa* h-asayan !!3021.4! t.rpt-an iva sam-alak.sya !n.r+pa+-ad-i.ms* t-a.ms* tata.h svayam ! te.s-a.m* sva+do.h+pras-ada+icch-am !udati.s.thad* vidan prabhu.h !!3021.5! ti.s.thann* ucce sa* p-i.the p.rthula+ka.ti+ta.ta+-abaddha+kau/seya+v-as-a* ! n-an-a+pu.spa+avata.msa.h sthala+kamala+milan+mallik-a+h-ara+r-aji.h ! n-an-a+bhakta+-ik.sa.na+ab+jai.h pariracita+mah-a+tora.na+/sr-ibhir* ebhi.h ! sa+gr-asa+-asya+sphu.ta+uccair* jaya+jaya+vacanair* h-asito* *asau vyar-ajat !!3021.6! -ah-utai/s* capalam up-agatair* muni+indrai.h ! pakva+anna+-abh.rta+p.rthu+t-amra+p-atra+hastai.h ! tasya*agre capala+par-ag+gati+prav-i.nais* ! tad+do.s.no.h stimita+vilocanai/s* ca tasthe !!3021.7! dorbhy-a.m* t-ur.na.m* g.rh-itv-a muni+yugala+dh.rt-at p-atrata.h /sa.skul-in-a.m* ! .sa.tka.m* v-a saptaka.m* v-a jha.titi+pada+gati.h praty+amatra.m* dad-ana.h ! p-atra+stha+adyair* api svair* vikaca+sarasi+ja+-abh-a+-urdhva+hasta+dvayais* tai.h ! pr-ity-a*eva*abhyarthyam-ana.h smita+madhura+mukha.h pa;nkti/sa.h sarvato* *ag-at !!3021.8! eka+v-ara.m* hari.h k.rtv-a !sarvatra parive.sa.nam ! parpik-a+kh-ajaka+-ad-i.m/s* ca !sa* muhu.h paryave.sayat !!3021.9! parive.sa.na+c-atury-an* !muhu.h sarvatra ca*-ik.sa.n-at ! bahu+r-upa* iva*adar/si !janair* a+cira+k.rt prabhu.h !!3021.10! g.rh-a.na pi.n.daka.m* soma !g.rh-a.na*alarka /sa.skul-im ! m.rdula.m* kh-ajakam ida.m* !j-iva+varman g.rh-a.na bho !!3021.11! g.rh-a.na golaka.m* v-ira !ratna+jit parpik-a.m* ca bho ! vadann* eva.m* hari.h pr-ad-at !sarvebhyo* *api muhur* muhu.h !!3021.12! hare.h pras-ada+m-ah-atmya.m* !vidanto* bhojak-a/s* ca te ! abhu?njata tad-a*-a+ka.n.tha.m* !svaya.m* ca*apy* -apta+vismay-a.h !!3021.13! t.rptatv-ac* ca sa+ph-ut+k-aram !a/snan m.rdula+/sa.skul-im ! s-uras* t-a.m* dadata.m* pr-aha !tunda+spho.to* bhavi.syati !!3021.14! ity* uktavanta.m* ta.m* sv-am-i !pr-aha cint-a*atra na*asti vai ! yata.h k.r.s.na+pras-ady* annam !a/snat-a.m* na*udara.m* svakam !!3021.15! an+-urdhva+vadana.m* n-a?nja.m* !kurvanta.m* kara+dh-unanam ! d.r.s.tv-a kare.na tat+p-atre !/sa.skul-i.m* harir* ak.sipat !!3021.16! a+bruv-a.na.m* tath-a*apy* ena.m* !d.r.s.tv-a*ad-at sa* hasan prabhu.h ! tisro* *any-a.h sa* tad-a cakre hy* !-urdhva+d.rk si.mha+garjanam !!3021.17! d-ur-ad* d.r.s.tv-a hari.m* sv-iya.m* !dh-unayanta.m* /sira.h /sanai.h ! soma.m* d.r.s.tv-a tat+sam-ipa.m* !sa* upetya*abrav-id* vaca.h !!3021.18! sthavire.na tvay-a kh-adye !na g.rh-ite *ayam uttama.h ! lajji.syatae* iti procya !dadau tasmai sa* /s-a.tak-an !!3021.19! d-ur-ad* eva prakurvantam !al-ika.m* si.mha+garjanam ! m-antrika.m* sa* prabhu.h pr-apat !tad+vid* vi+radana+-ananam !!3021.20! p-ayasena gh.rta+aktena !p.rthula.m* k-a.msya+bh-ajanam ! tad-iya.m* p-uray-am -asa !tad-a*uccai.h so* *akarod* dhvanim !!3021.21! tato* *anyatra hasan pr-ay-ad* !do/s+catur+la.d.duka.h prabhu.h ! rikte ha.mm-ira+jit+p-atre !t-an k.siptv-a jag.rhe *a+par-an !!3021.22! lajjay-a*eva ni.sedhanta.m* !kar-abhy-a.m* tam avetya ca ! puna.h kara+sth-a.ms* t-an dattv-a !si.mha+dhvanim ac-ikarat !!3021.23! d.r.s.tv-a vairi+bhaya.m* v.rddha.m* !carvanta.m* parpa.ta.m* /sanai.h ! tvad+yogyam etad* ity* uktv-a !pr-ad-at tasmai sa* parpik-am !!3021.24! evam -anandayan bhakt-an !p-ar.sad-an sv-an sa* -i/svara.h ! sarv-an api muhu.h pr-ity-a !yath-a+i.s.ta.m* paryave.sayat !!3021.25! pakva+anna+bh.rta+p-atr-a.ni !g.rh-itv-a munaya.h prabho.h ! sam-ipae* eva bahavas* !ti.s.thanti sma vicak.sa.n-a.h !!3021.26! sam-apyam-anae* ekasmin !p-atre sadyo* *a+para.m* pare ! nyadh-arayan p-ur.na+p-atra.m* !n-ar-aya.na+mune.h pura.h !!3021.27! hare.h p.r.s.tha+caro* brahma+ !+-anando* *adata* uv-aca t-an ! et-ad.r/sa+pras-ada+-apt-i* !r-aj-ano* dur+labh-a* nanu !!3021.28! a+nitya* eva deho* *asti !y-uyam ity* api vettha vai ! ato* vapur* an+-ad.rtya !samyag* a/sn-ita nir+bhay-a.h !!3021.29! ity* ukte tena jahasur* !bhojak-a/s* ca hari.h svayam ! sarvatra p-atra+p-ura.m* hi !cak-ara parive.sa.nam !!3021.30! sa+h-asam ittha.m* t-an sarv-an !yath-a+i.s.ta.m* parive.sya ca ! hasta+prak.s-alana.m* k.rtv-a !p-i.the tasthau tata.h prabhu.h !!3021.31! lal-a.ta.m* /su/subhe tasya !/srama+svedasya bindubhi.h ! mukt-a+phal-an-a.m* d-amany-a !vibh-u.sitam iva*arcakai.h !!3021.32! ati+t.rpt-a.ms* tath-a*-ac-ant-an !sva+sva+-av-asa+gam-aya sa.h ! pr-ita* -aj?n-apay-am -asa !jagmus* te ca nara+adhipa !!3021.33! gate.su te.su bhagav-an !bhoktu.m* t-an parive.sak-an ! -aj?n-apya yo.sitas* t-a/s* ca !nija+mandiram -ayayau !!3021.34! k.r.s.na+artha.m* ca svaya.m* p-aka.m* !/sucir* bh-utv-a vidh-aya sa.h ! tasmai nivedya tac+che.sa.m* !bubhuje dharma+dh-araka.h !!3021.35! bhuktv-a*atha samyak sva+sth-ana.m* !yayus* te parive.sak-a.h ! lalit-a bhojay-am -asa !tata.h sarv-a/s* ca yo.sita.h !!3021.36! n-apitebhya.h kul-alebhyo* hy* !anna+arthibhya/s* ca sarva/sa.h ! de/sa+antar-iya+lokebhya.h !pr-ad-ac* ca*anna.m* yath-a+ucitam !!3021.37! d-iyat-a.m* d-iyat-a.m* ca*iti !g.rhyat-a.m* g.rhyat-am iti ! /sabdo* babh-uva*a+virata.m* !n.r+pater* mandire tad-a !!3021.38! janebhyo* vibhajant-i tad* !anna.m* pr-as-adika.m* hare.h ! -a+s-ayam api tasya*anta.m* !na lebhe lalit-a tu s-a !!3021.39! harer* eva prat-apa.m* ta.m* !j-anat-i s-a*ati+vismay-a ! tam eva sarva+bh-avena !bheje nityam a+tandrit-a !!3021.40! ittha.m* nara+-i/sa prabhur* anna+k-u.ta+ ! +mah-a+utsava.m* samyag* ak-arayat sa.h ! yena*ujjval-a k-irtir* abh-uj* jagaty-a.m* ! tasya k.siti+indrasya n.r+pair* dur+-ap-a !!3021.41! -asa.m/s* ca d-ipa+-avalayo* ni/s-ay-a.m* ! tath-a*ahni p-urve hari+mandira+-adau ! sabh-a mahaty-a*-asa ca tatra tasy-am ! up-avi/sat p-i.thae* ud-ara* -i/sa.h !!3021.42! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+k-u.ta+utsave nija+p-ar.sada+uttama+-adi+n.r+pati+ma.n.dala+sa.mtarpa.ne bhagavat+parive.sa.na+l-il-a+nir-upa.na+n-am-a*eka+vi.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: sada.h+stha+a+khila+bhakta+ogha+ !+v-ik.syam-a.na+-anana+ambu+ja.h ! /sr-i+n-ila+ka.n.tha.h prov-aca !sarv-an atha nija+-a/srit-an !!3022.1! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: auddhave sa.mprad-aye *asmin !sarve sat+sa;ngi+sa.mj?nit-a.h ! y-uya.m* bhavatha tan* n-ama !dh-aryam anv+arthaka.m* tata.h !!3022.2! sat+sa;ngena*eva mukti.h sy-ad* !ity* -ac-arya+mata.m* hi na.h ! asti*iti sat+sa;nga+pada.m* !nirvacmi /s.r.nuta*a+khil-a.h !!3022.3! sac+chabdena para.m* brahma !s-adhava/s* ca tad+-a/srit-a.h ! prokt-as* tad-iyo* dharma/s* ca !/s-astra.m* ca*etat trika+-a/srayam !!3022.4! tatra vi.s.nu.h para.m* brahma !yo* *asau k.r.s.no* nara+-ak.rti.h ! n.rtve *api divya+karm-a ca !divya* eva n.r+n-a.tya+dh.rt !!3022.5! tad+ukta+dharma+sa.msth-a* ye !sad+bhakt-as* te tu s-adhava.h ! nir-upyate *atha sad+dharma.h !sa+ak.s-ad* bhagavat-a*udita.h !!3022.6! /sr-imad+bh-agavate pr-aha !n-aradas* ta.m* yudhi+.s.thiram ! r-aja+s-uya+makhasya*ante !tam eva*aha.m* bruve sphu.tam !!3022.7! /sr-i+n-arada* uv-aca: natv-a bhagavate *a+j-aya !lok-an-a.m* dharma+hetave ! vak.sye san-atana.m* dharma.m* !n-ar-aya.na+mukh-ac* *chrutam !!3022.8! yo* *avat-irya*-atmano* *a.m/sena !d-ak.s-aya.ny-a.m* tu dharmata.h ! lok-an-a.m* svastaye *adhy-aste !tapo* badarik-a*-a/srame !!3022.9! dharma+m-ula.m* hi bhagav-an !sarva+vedamayo* hari.h ! sm.rta.m* ca tad+vid-a.m* r-ajan !yena ca*-atm-a pras-idati !!3022.10! satya.m* day-a tapa.h /sauca.m* !titik.s-a*ik.s-a /samo* dama.h ! a+hi.ms-a brahma+carya.m* ca !ty-aga.h sva+adhy-aya* -arjavam !!3022.11! sa.mto.sa.h sama+d.rk+sev-a !gr-amya+-ih-a+uparama.h /sanai.h ! n.r.n-a.m* viparayaya+-ih-a+-ik.s-a !maunam -atma+vimar/sanam !!3022.12! anna+-ady+-ade.h sa.mvibh-ago* !bh-utebhya/s* ca yath-a+arhata.h ! te.sv* -atma+devat-a+buddhi.h !sutar-a.m* n.r.su p-a.n.dava !!3022.13! /srava.na.m* k-irtana.m* ca*asya smara.na.m* mahat-a.m* gate.h ! sev-a*ijy-a*avanatir* d-asya.m* !sakhyam -atma+samarpa.nam !!3022.14! n.r.n-am aya.m* paro* dharma.h !sarve.s-a.m* samud-ah.rta.h ! tri.m/sal+lak.sa.nav-an r-ajan !sarva+-atm-a yena tu.syati !!3022.15! ittha.m* /sr-i+n-arada.h pr-aha !sato* dharm-an yudhi+.s.thiram ! te.s-am artha.m* tattvato* *aha.m* !kathay-ami sam-asata.h !!3022.16! tatra satya.m* tu j-iv-an-a.m* !hita+k.rd* vacana.m* matam ! para+du.hkha+a+sahi.s.nutva.m* !day-a na tv* -atma+bandha+k.rt !!3022.17! yay-a bhaved* apa+ya/sa.h !svasya v-a sva+anuy-ayin-am ! s-a*apy* asm-aka.m* mate n-una.m* !day-a na*eva*asti sa.mmat-a !!3022.18! vrata+upav-asa+k.rcchr-a.ni !sva+dharma/s* ca tapo* matam ! /sauca.m* tu dvi+vidha.m* prokta.m* !b-ahya.m* ca*-abhyantara.m* tath-a !!3022.19! tatra b-ahya.m* m.rd+ambubhy-am !a+spar/s-at p-apa+karma.n-am ! ty-ag-ac* ca madya+m-a.msa+-ades* !tath-a s-a.mkarya+karma.na.h !!3022.20! -abhyantara.m* tu sarve.s-am !-atmavac+chubha+cintanam ! m-anas-an-a.m* mal-an-a.m* ca !sad+vic-are.na /sodhanam !!3022.21! yat pr-apta.m* de/sa+k-al-abhy-a.m* !du.hkha.m* pr-arabdha+karma.n-a ! tat sa.mmar.sas* titik.s-a*-ik.s-a !yukta+a+yukta+vivecanam !!3022.22! /samas* tu manaso* *a+k.sobh.h !pa?ncabhir* vi.sayair* api ! prokto* b-ahya+indriy-a.n-a.m* ca !nigraho* *a+k-aryato* dama.h !!3022.23! -a+lik.s-ay-a* -a+manu.sy-at !pr-a.ni+m-atrasya sarvath-a ! a+droho* buddhi+p-urva.m* ya.h !s-a tv* a+hi.ms-a*iti kathyate !!3022.24! -atma+gh-ata+an+-acara.na.m* !svarga+artham api s-a*ucyate ! brahma+carya.m* ca*a+g.rhi.n-am !a.s.tadh-a str-i+vivarjanam !!3022.25! g.rha+sth-an-a.m* tu tat prokta.m* !para+str-i+sa;nga+varjanam ! ty-agas* tat+sva+striy-a/s* ca*ukta.m* !vrata+/sr-addha+aha+parvasu !!3022.26! a.s.tadh-a puru.sa+ty-ago* !vi+dhav-an-a.m* tad* ucyate ! str-i.n-a.m* ca sa+dhav-an-a.m* tat !para+pu.m+sa;nga+varjanam !!3022.27! ty-aga.h sva+/saktito* d-ana.m* !pada+arth-an-a.m* striya.m* vin-a ! sva+adhy-aya.h sv+ucita+stotra+ !+mantra+-ade.h /saktito* japa.h !!3022.28! -arjava.m* vakrat-a+ty-aga.h !sa.mto.so* *anna+a.m/suka+-adi.su ! daiva+labdhe.sv* ala.m+buddhis* !tath-a steyasya varjanam !!3022.29! brahma+carya+-adi+niyamair* !yukt-an-a.m* k.r.s.na+sevin-am ! sev-a*ukt-a sama+d.rk+sev-a !vinayena*anuvartanam !!3022.30! /sanai.h /sanair* gr-amya+saukhy-ad* !vir-ama.h sa.ms.rti+prad-at ! an+udyogas* tad+artha.m* ca !gr-amya+-ih-a+uparamo* mata.h !!3022.31! prokt-a viparyaya+-ih-a+ik.s-a !gr-amya+saukhya+-aptaye n.r.n-am ! bahudh-a yatam-an-an-a.m* !du.hkha+b-ahulya+dar/sanam !!3022.32! v.rth-a+pral-apato* buddhy-a* !niv.rttir* maunam ucyate ! deh-at p.rthaktay-a j?n-ana.m* !j-ivasya*-atma+vimar/sanam !!3022.33! yath-a+ucita.m* tu j-ivebhyo* !dattv-a*eva*anna+udaka+-adi ca ! tasya*upabhoga+-acara.na.m* !sa.mvibh-aga* iti*-iryate !!3022.34! j?n-atv-a*eva vy-apaka.m* vi.s.nu.m* !sarva+bh-ute.su sa.mnati.h ! j?ney-a*-atma+devat-a+buddhir* !m-ana+matsara+varjanam !!3022.35! kath-a+a+m.rtasya /sr-i+vi.s.no.h !p-ana.m* /srava.nam ucyate ! gu.n-an-a.m* g-ayana.m* tasya !prem.n-a k-irtanam ucyate !!3022.36! tasya m-urter* h.rdi dhy-ana.m* !nityad-a smara.na.m* matam ! tasya ni/s+chadma+bh-avena !sad-a sev-a+anuvartanam !!3022.37! vidhin-a p-ujana.m* ca*ijy-a !tasya /sakty+anus-arata.h ! namas+k-ara/s* ca sa+a.s.ta+a;nga.m* !tasm-aai* avanatir* mat-a !!3022.38! paricary-a tasya d-asya.m* !sakhya.m* sneha+ati/s-ayit-a ! sarvath-a tad+adh-inatva.m* !proktam -atma+samarpa.nam !!3022.39! sad+dharma* e.sa* kathitas* !tri.m/sal+lak.sa.nav-an para.h ! sac+chabda+artha* iti tredh-a !tattvato* *atra nir-upita.h !!3022.40! sac+chabda+v-acyam etac* ca !tritaya.m* yatra var.nitam ! sy-at tat sac+ch-astram udita.m* !sa.mk.sipta.m* c-a*api vist.rtam !!3022.41! ved-a.h /sr-imad+bh-agavata.m* !n-iti/s* ca vidura+udit-a ! vi.s.nor* n-ama+sahasra.m* ca !g-it-a bh-agavat-i tath-a !!3022.42! /s-ar-iraka+-akhya+s-utr-a.ni !y-aj?navalkya+sm.rtis* tath-a ! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmyam !iti taj* j?neyam a.s.takam !!3022.43! ye *anus.rt-a bhaveyu/s* ca !sad+granth-a* etad* a.s.takam ! te *api sac+ch-astram ity* ukt-a* !mumuk.s-u.n-a.m* hita+-avah-a.h !!3022.44! sac+chabda+artha* iti prokta.h !sa;nga+/sabda+artha* ucyate ! sata.h k.r.s.nasya sa;ngas* tu !sa+ak.s-ad* bhaktir* d.r.dha.m* sthir-a !!3022.45! s-adh-un-a.m* ca sat-a.m* sa;nga.h !sev-a*arc-a tad+vaca.h+sthiti.h ! dharm-a.n-a.m* tu sat-a.m* sa;ngas !tad+a+ty-ago* vipady* api !!3022.46! sata.h /s-astrasya sa;ngas* tu !k.r.s.na+bhakty+-adi+pu.s.taye ! /srava.na.m* k-irtana.m* pr-ity-a !p-a.thana.m* /sr-ava.na.m* tath-a !!3022.47! ete.s-a.m* hi sat-a.m* sa;ngo* !ye.s-am -id.rg* bhaved* bhuvi ! sat+sa;nginas* te kathit-a.h !sa.mprad-ayae* iha*auddhave !!3022.48! etae* eka+antik-a* bhakt-a.h !kathyante /s-astra+dar/sibhi.h ! santo* bh-agavat-a/s* ca*eva !s-attvat-a.h s-adhavas* tath-a !!3022.49! bhakt-a* ete tu deha+ante !dh-ama go+lokam uttamam ! labhante r-ajate yatra !/sr-i+r-adh-a+k.r.s.na* -i/svara.h !!3022.50! eta.m* vih-aya sat+sa;nga.m* !sajjante *anyatra ye *a+sati ! ku+sa;nginas* te vij?ney-a* !a+sad+-i/sa+-adi+sa.mgina.h !!3022.51! k-alo* m-ay-a sva+bh-ava/s* ca !karma t-amasa+devat-a.h ! a+sv-atantry-ad* ime prokt-a* !a+sad+-i/svara+sa.mj?nak-a.h !!3022.52! k-ala+-ady+up-asak-a* vi.s.nu.m* !vih-aya parama+-i/svaram ! /sruti+sm.rti+viruddha+-ih-a* !a+santa.h s-adhu+sa.mj?nak-a.h !!3022.53! dambha+m-ana+kali+krodha+ !+hi.ms-a+lobha+smara+-adaya.h ! a+dharma+sarga+j-a.h p-ap-a* !a+santo* dharma+vibhram-a.h !!3022.54! a+sad* etat traya.m* yatra !var.nita.m* sy-an* nija+icchay-a ! a+sac+ch-astra.m* tu tat proktam !alpa.m* v-a mahad* astu tat !!3022.55! etac+catu.s.taye sakt-a* !ye nar-a* a+sati dhruvam ! ku+sa;nginas* tae* eva*ukt-a* !dambha+bhakta+-adi+n-amak-a.h !!3022.56! jan-a* a+sad+dhiyas* tv* ete !p-akha.n.di+gurubhir* muhu.h ! va?ncit-a* vitta+yo.s-a+-adi+ !+graha.nais* t-a.ms* tyajanti hi !!3022.57! sata.h /srayante te *atha*e.s-a.m* !d.r.s.tv-a /s-ila.m* tu du.s+karam ! hitv-a t-an atha ku.n.da+-ad-in !/sritv-a kr-i.danti k-i/savat !!3022.58! tatas* te gurubhi.h s-aka.m* !/si.sya+sa.mj?n-a.h ku+sa;ngina.h ! pray-anti narak-an ghor-an !deha+ante na*atra sa.m/saya.h !!3022.59! iti sat+sa;nga+/sabda+artha+ !+d-ipa* udd-ipito* may-a ! j?n-atv-a tena*anv+aha.m* santa.h !sa.mgamy-a* -i/svara+-adaya.h !!3022.60! sat+sa;nga+d-ipakam ima.m* ku+mata+andha+k-ara+ ! +n-a/sa.m* sam-a/srayati ya.h /sruti+k-irtan-abhy-am ! so* *a+j?n-ana+sa.mtamasato* bhava+bandha+hetor* ! mukto* bhavaty* abhimata.m* labhate sa* saukhyam !!3022.61! su+vrata* uv-aca: /srutv-a guror* vacanam etad* a+sa.m/saya.m* te ! bhakt-as* tad+eka+/sara.n-a* jag.rhu.h /sirobhi.h ! -aj?n-apit-a* nija+nij-a.m* vasati.m* yayus* te ! tena*atha so* *apy* u.tajam -atmana* -ajag-ama !!3022.62! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne anna+ku.ta+utsave sat+sa;nga+d-ipa+prak-a/sana+n-am-a dv-a+vi.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: tato* yama+dvit-iy-ay-a.m* !polik-a+p-ayasa+-adibhi.h ! bahula+-ajya+sitair* bhojyair* !atarpayad* .r.s-in n.r+pa.h !!3023.1! tasy-a* ni/si sada.h+sa.mstha.m* !caritu.m* bh-u+tale mun-in ! -ajij?n-apayi.su.m* bh-u+pa.h !prov-aca harim -anata.h !!3023.2! uttama* uv-aca: anna+k-u.ta+utsave hy* adya !lalit-ay-as* tu sarvath-a ! mano+rathas* tvay-a sarvo* !bhakta+vatsala p-urita.h !!3023.3! evam eva tvay-a k-arya.m* !prabodhany-+utsave *api ca ! na+ati+d-ure vartam-ane !jay-ay-a* api to.sa.nam !!3023.4! sthitim atra*eva kurvantu !p-ur.nim-a+anta.m* yath-a+sukham ! sarve *api munaya.h sv-aminn* !ity* asti pr-arthita.m* mama !!3023.5! vipra+-adayo* yath-a+p-urva.m* !g.rh.nantv* anna+-adi mad+g.rh-at ! nimitta+m-atram eva*aha.m* !kart-a k-arayit-a bhav-an !!3023.6! su+vrata* uv-aca: ity* uttama+vaca.h /srutv-a !pa/syan d-ura+sthit-a.m* jay-am ! tath-a*astv* iti hari.h pr-aha !prahasan mukha+pa;nka+ja.h !!3023.7! jay-a+antikam atha*upetya !tat tath-a*avadad* uttama.h ! s-a*api pr-it-a sva+anuj-avat !tat+sa.mbh-ar-an ac-ik.lpat !!3023.8! hari/s* ca*-aha mun-in sarv-an !bhakt-a.ms* tatra ca sa.mgat-an ! p-ur.nim-a+avadhi sarve *api !y-uyam atra vasantu bho.h !!3023.9! -ama+anna+-ader* grah-it-aro* !ye *atra syur* br-ahma.na+-adaya.h ! n.r+pa+modi+va.nig+geh-at !te g.rh.nantu yath-a pur-a !!3023.10! siddha+annasya ca bhokt-aro* !ye syus* tair* n.r+pa+mandire ! bhojan-iya.m* yath-a+k-ala.m* !divas-ani trayo+da/sa !!3023.11! iti prokt-a* bhagavt-a !vipra+-ady-as* te tath-a*-acaran ! sukhena nyavasa.m/s* ca*ete !bhakt-a* bh-u+pena sat+k.rt-a.h !!3023.12! muny+-ad-i.ms* t-a.ms* tato* r-aj-a !yath-a+i.s.ta.m* prati+v-asaram ! pracura+-ajya+sitai.h kh-adyai.h !pr-i.nay-am -asa bhaktita.h !!3023.13! sa.mbh-avayan* n.r+pa.m* so* *api !bhagav-an vi+vidh-ani ca ! k-aray-am -asa bhojy-ani !jayay-a n.r+pa+mandire !!3023.14! ram-a ca lalit-a+mukhy-a !yo.sitas* tatra sa+-adaram ! p-aka+siddhy+-adi cakrus* t-a* !nir+m-an-a.h p-urvavan* n.r+pa !!3023.15! harau bhakti.m* par-a.m* pr-apt-a* !jay-a*api lalit-a*iva s-a ! -arabhya*eva t.rt-iy-ay-a.h !prasit-a*abhavad* utsave !!3023.16! prabh-a+/sa.m+kara+mukhy-a/s* ca !br-ahma.n-a* api p-urvavat ! ga;ng-a+-ady-a* vipra+patnya/s* ca !vidadhu.h p-akam -ad.rt-a.h !!3023.17! d.r.dha+baddha+ka.tis* tatra !nitya.m* p-aka+-adi k-arayan ! -ananday-am -asa harir* !jay-a.m* t-a.m* lalit-am iva !!3023.18! mah-a+d-an-any* atha svasr-a !k-arayan hary+anuj?nay-a ! -anay-am -asa n.r+patir* !deya+vast-uny* ud-ara+dh-i.h !!3023.19! pra/sna+uttarair* an+ekai/s* ca !sabh-ay-a.m* praty+aha.m* prabhu.h ! sarv-an -ananday-am -asa !kurvan* ni.h+sa.m/say-an jan-an !!3023.20! t.rt-iy-ay-a.m* prado.se *asau !k.r.s.na+n-ir-ajana+uttaram ! n-ama+sa.mk-irtana.m* k.rtv-a !sada.h+sa.mstho* *abrav-in* nij-an !!3023.21! pra.s.tavya.m* yasya yat ki.m+cid* !bhavet p.rcchatu m-a.m* sa* tat ! ni.h+sa.m/saya.m* sevitau yad* !bhakti+dharmau phala+pradau !!3023.22! hemanta+si.mho* n.r+patis* tad-an-i.m* ! sada.h+sthitas* ta.m* vinayena natv-a ! sad+dharma+pu.s.ti.m* h.rdi k-amay-ana.h ! papraccha ca svasya saha*anvayasya !!3023.23! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave durga+pure muny+-ady+-av-asana+n-ama trayo+vi.m/so* *adhy-aya.h ]] r-aj-a*uv-aca: pu.ms-a.m* str-i.n-a.m* ca bhagavan !sa.mprad-ayae* iha*auddhave ! dharma+rak.s-a bhaved* yena !s-adhana.m* br-uhi tad* *dhi me !!3024.1! sy-at sad+dharmasya sa.mv.rddhir* !yath-a k.r.s.nasya ca prabho ! up-asan-ay-as* tad+dhr-asas* !tath-a sa.mya;n* nir-upaya !!3024.2! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nu r-ajan bruve tubhya.m* !sad+dharma+avana+s-adhanam ! sat+sa;ngam eva tan+mukhya.m* !viddhi sac+ch-astra+sa.mmatam !!3024.3! daiva+sa.mpad+yuj-a.m* sa.mg-at !sad+dharma+up-asan-a+balam ! vivardhate k.s-iyate tat !sa;ng-ad* *dhy* -asura+sa.mpad-am !!3024.4! dharma+j?nana+virakt-in-a.m* !bhakte/s* ca*api nir-upa.ne ! b-ahya+ve.se ca*asti s-amyam !ubhaye.s-a.m* ca yo.sit-am !!3024.5! tatra ni.s+kapa.ta.m* sv-iya+ !+/sreyo+artha.m* daiva+sa.mpada.h ! pr-itaye ca harer* nitya.m* !sva+dharma+-ady* -acaranti hi !!3024.6! str-i+dravya+rasa+m-ana+-adi+ !+pr-aptaye *anye tu d-ambhik-a.h ! dharma+-adi+v-art-a.m* kapa.t-ad* !v-a;n+m-atre.na*atra kurvate !!3024.7! ph-ut+k.rtya gupta.m* da.m/santo* !m-u.sak-a* iva te /sanai.h ! dharma+-adi+v-art-a.m* k.rtv-a*etan* !m-ula+ccheda.m* hi kurvate !!3024.8! sad+a+sad+vyakti+bodho* *ato* !yath-a sy-ad* uddhava+adhvani ! manu.sy-a.n-a.m* tath-a spa.s.ta.m* !tal+lak.sma+-ady* api kathyate !!3024.9! ni.h+/sreyas-aya j-iv-an-a.m* !/sr-i+vi.s.nur* bhagav-an svayam ! -avir+bhavati bh-u+loke !sva+tantra.h karu.n-a+nidhi.h !!3024.10! nara+n-ar-aya.no* datta* !.r.sabha.h kapita+-adaya.h ! r-ama+k.r.s.na+-adaya/s* ca*asya*, !,*avat-ar-a.h santi bh-uri/sa.h !!3024.11! te nihatya*asur-an du.s.t-an !dharma+s-adhu+sura+druha.h ! dharma.m* pravartayanty* atra !sevy-as* te mok.sa+k-a;nk.sibhi.h !!3024.12! asur-a.ms* te yath-a ghnanti !y-ad.r/s-as* te *asur-a* yath-a ! j-at-as* tad+-adau vacmy* atra !/sr-imad+bh-agavata+uditam !!3024.13! sarga+-arambhe pur-a brahm-a !ch-ayay-a*eva*-atmano* *as.rjat ! a+vidy-a.m* pa?nca+parv-a.na.m* !nija+sarga+upab.r.mha.n-am !!3024.14! tamo* moho* mah-a+mohas* !t-amisra.m* ca tur-iyakam ! pa?ncama.m* tv* andha+t-amisram !a+vidy-a+parva k-irtyate !!3024.15! et-am a+vidy-a.m* s.r.s.tv-a*eva !t-a.m* tanu.m* vijah-av* a+ja.h ! tamo+r-up-a ni/s-a s-a*abh-ud* !asur-a.n-a.m* bala.m* yata.h !!3024.16! etat+tanu+samudbh-ut-a !vidher* jaghana+j-as* tath-a ! asur-a* yak.sa+rak.s-a.msi !babh-uvur* du.hkha+hetava.h !!3024.17! sargo* *a+dharm-at tad-a ca*abh-ud* !brahma+p.r.s.tha+udbhav-ad* ayam ! k-ama+lobha+mada+-ir.sy-a* ru.t* !hi.ms-a m-ay-a kalir* bhayam !!3024.18! moha+matsara+m-ana+-ady-a* !a+dharma+kula+n-ayak-a.h ! ete hy* asura+dehe.su !ny-u.su.h sarve yath-a+sukham !!3024.19! tad+-avi.s.t-as* tu te yabdhu.m* !bhoktu.m* p-atu.m* ca nir+day-a.h ! brahm-a.na.m* dudruvu.h sarve !sa* ta.m* deha.m* tad-a jahau !!3024.20! patan sa* deha.h sa.mdhy-a*abh-ut !t-a.m* te m-u.dh-a.h prapedire ! tri.su loke.su te du.s.t-a/s* !caranto* *abhy-ardaya.m/s* ca t-an !!3024.21! -as-it te.s-a.m* j-ivana.m* ca*, !,*atha*aihika+-amu.smika.m* sukham ! a+dharma+sarga* eva*ekam !asur-a.n-a.m* dur+-atman-am !!3024.22! tanv-a*atha prabhay-a vidy-a+ !+tapo+yoga+sam-adhin-a ! dev-an .r.s-in man-un n-.r.m/s* ca !sasarja vidhir* -adar-at !!3024.23! sa+ak.s-ad* dharmas* tato* j-ato* !brahma.no* dak.si.na+stan-at ! saha sva+pariv-are.na !deva+-adi.sv* avasac* ca sa.h !!3024.24! /sraddh-a maitr-i day-a /s-antis* !tu.s.ti.h pu.s.ti.h kriy-a*unnati.h ! buddhir* medh-a titik.s-a hr-ir* !m-urtir* dharmasya yo.sita.h !!3024.25! et-a* lak.sm-ir* yath-a vi.s.nu.m* !/siv-a v-a /sa.m+kara.m* yath-a ! /saktayo* *anu+vrat-a.h santi !tath-a dharma.m* hi sarvad-a !!3024.26! /subha.m* sukha.m* pras-ada/s* ca !k.sema+a+bhaya+muda+-adaya.h ! putr-a* dharmasya tai.h s-aka.m* !tatra*uv-asa sukhena sa.h !!3024.27! saha sa.mbandhibhir* dharmo* !deva+-ad-in-a.m* tu j-ivanam ! -as-id* atra paratra*api !sa* eva sukham -ipsitam !!3024.28! vap-u.m.sy* a+dharma+mukhy-an-a.m* !santy* a+vidy-amay-ani vai ! vidy-amay-ani sarve.s-a.m* !dharma+-ad-in-a.m* bhavanti ca !!3024.29! daiv-i sa.mpad* iti prokta.h !sa+anvayo* dharma* -asur-i ! sa.mpac* ca*a+dharma+sargas* tu !hari+g-it-asu vistar-at !!3024.30! daiv-i sa.mpan* mok.sa+kartr-i !bandha+kartr-i mat-a*-asur-i ! devat-asv* asti daivy-* evam !-asur-i ca*-asure.sv* api !!3024.31! de/sa+k-ala+kriy-a+sa;nga+ !+vai.samy-ad* daivate.sv* api ! -asur-i sa.mpad* -ay-ati !tad-a te *apy* asur-a* mat-a.h !!3024.32! yath-a /sacy-a.h prasa.mgena !p-arij-ata+taro.h k.rte ! k.r.s.nena bh-uri yuyudhe !deva+indro* *apy* asura+indravat !!3024.33! de/sa+-ad-in-a.m* sat-a.m* yog-ad* !asure.sv* api kutra+cit ! daiv-i nivi/sate sa.mpat !tad-a dev-a* hi te mat-a.h !!3024.34! prahl-ado* daitya+putro* *api !yath-a n-arada+sa.mgam-at ! daiv-i.m* sa.mpadam eva*-apa !vi.s.nau bhakti.m* par-a.m* vyadh-at !!3024.35! tasya*eva sa;ng-ac* ca yath-a !tat+pautro* balir* -asuram ! tyaktv-a bh-ava.m* hari.m* cakre !sva+va/sa.m* daiva+sa.mpad-a !!3024.36! de/sa+-ad-in-a.m* sad+a+sat-a.m* !sa.mbandh-at sa.mpador* dvayam ! ida.m* deva+asura+-akhy-a+k.rn* !manu.sye.sv* api vartate !!3024.37! de/sa+-ader* a+sato* yog-ad* !daivik-a* api m-anav-a.h ! -asur-i.m* sa.mpada.m* pr-apya !labhante hy* asura+abhidh-am !!3024.38! dur+yodhanasya*-a/sraya.n-ad* !dro.na+bh-i.sma+-adayo* yath-a ! -asanna+dharma+rucayas* !tato* dur+yodhana+arthitai.h !!3024.39! p-at-ala+stha+asurair* vi.s.t-a* !dev-a* apy* asur-a* iva ! nara+n-ar-aya.n-abhy-a.m* te !k.r.s.n-abhy-a.m* yuddham -acaran !!3024.40! k.rta+k-arye.su daitye.su !nir+gate.su tad+a;ngata.h ! punas* te bhagavad+bhakti.m* !cakrire dharmam -a/srit-a.h !!3024.41! sato* yog-at tath-a kva+api !de/sa+-ader* -asura+kriy-a.h ! api deva+abhidh-a.m* y-anti !daiv-i.m* pr-apya*atra m-anav-a.h !!3024.42! kadarya+pi;ngala+-ady-a/s* ca !datta+-atreya+sam-agam-at ! yath-a*-asura+kriy-a* hitv-a !p-ujy-a* dev-a* iva*abhavan !!3024.43! dharme.na ca*apy* a+dharme.na !sa+va.m/syena*-a/srita+-atman-am ! deva+asur-a.n-am ete.s-a.m* !vairam asti paras+param !!3024.44! chidr-a.ni sva+sva+/satr-u.n-a.m* !te pa/syanta* itas* tata.h ! vicaranti tri+loky-a.m* vai !sva+y-uthair* vijig-i.sava.h !!3024.45! de/sa+k-ala+kriy-a+sa;ng-an !sato* yarhi /srayanti ha ! dev-as* tarhi jayanty* eva !dharma+-adyair* nija+vairi.na.h !!3024.46! de/sa+-ad-in a+sato* yarhi !/srayante devat-a.h kva+cit ! tad-a sva+ni.s.th-a+dharma+-adyair* !asur-as* t-a* jayanti hi !!3024.47! ittha.m* dev-a/s* ca*asur-a/s* ca !svasthayo.h sa.mpador* va/s-at ! vyavahriyante loke.su !tat+tan+n-amn-a dvidh-a kila !!3024.48! tatra*-id.r/sa+asur-an hanti !dharma+sa.mrak.sa.n-aya sa.h ! k.rta+avat-aro* bhagav-an !dvedh-a tad* adhun-a*ucyate !!3024.49! prav.rtti+m-argam -a/sritya !bhagav-an yarhi vartate ! r-ama+k.r.s.na+-adi+r-upe.na !tad-a t-an hanti hetibhi.h !!3024.50! kva+cit kva+cic* ca t-an i.s.t-an !k-ama+-ad-in -antara+asur-an ! j?n-ana+upade/sa+kha.dgena !sa* hanti na tu tat+tan-u.h !!3024.51! niv.rtti+m-argam -a/sritya !bhagav-an yarhi vartate ! n-ar-aya.na+-adi+r-upe.na !tad-a hanty* -antar-an rip-un !!3024.52! sv-abh-avik-an hanti do.s-an !k-ama+-ad-in asura+sthit-an ! s-a.msargik-a.m/s* ca deva+sth-an !na tu te.s-a.m* tan-u.h kva+cit !!3024.53! sa* eva bhagav-an pu.mbhir* !dh.rta+m-anu.sa+vigraha.h ! up-asan-iya.h /sreyo+artham !a+j?n-ana+timira+-apaha.h !!3024.54! sva+tantratv-at sa* bhagav-an !praty+ak.sa.h kva+api vartate ! kva+cit paro+ak.savac* ca*as-av* !a+d.r/syo* vartate n.rbhi.h !!3024.55! a+d.r/sya.h sa* yad-a tarhi !tu*up-asy-a tasya sarvath-a ! pratim-a*eva*atha s-adh-un-a.m* !sev-a k-ary-a ca p-ujanam !!3024.56! ni.s+k-am-a* atha nir+lobh-a* !ni.h+sv-ad-a* ni.s+parigrah-a.h ! ni.h+sneh-a* nir+mam-a* d-ant-a* !nir+m-an-a.h s-adhavo* mat-a.h !!3024.57! titik.sava.h k-aru.nik-a.h !su+h.rda.h sarva+dehin-am ! a+j-ata+/satrava.h /s-ant-a.h !s-adhava.h s-adhu+bh-u.sa.n-a.h !!3024.58! santo* *api dvi+vidh-a* j?ney-a* !dh-imanto* *alpa+dhiyas* tath-a ! dh-imantas* tatra de/sa+-ad-in !sata* eva*-a/srayanti hi !!3024.59! harer* a+d.r/sy-ad* api te !bhiy-a p-urvavad* -atmana.h ! vartante sarvath-a dharme !j-anantas* tasya nityat-am !!3024.60! m-ah-atmya+balam -a/sritya !harer* anye tu nir+bhay-a.h ! a+sato* de/sa+k-ala+-ad-in !sevante ca nir+a;nku/s-a.h !!3024.61! t-an a+dharma.h saha svasya !va.m/syair* jayati sa+tvaram ! dharma+bhra.s.t-a* bhavanty* eva !tatas* te p-apa+cetasa.h !!3024.62! bhakte.su dvi+vidhe.sv* e.su !pr-ag+ukt-a* dharma+sa.msthit-a.h ! ye te tu parama+pr-ity-a !sevan-iy-a* mumuk.subhi.h !!3024.63! niyam-an brahma+carya+-ad-in !na jahyur* ye bhay-ad* *dhare.h ! j?n-anino* bhagavad+bhakt-as* !tad+va/se *asti yata.h prabhu.h !!3024.64! a+dharma+sarge.na jit-a* !bhakta+-akhy-a* ye tu nir+bhay-a.h ! te mah-a+p-apivat t-ur.na.m* !d-ur-ad* *dhey-a mumuk.subhi.h !!3024.65! na te.s-a.m* sevay-a /sreyo* !na pr-iti/s* ca /sriya.h pate.h ! kevala.m* dharma+h-ani.h sy-ad* !atas* ty-ajy-a* hi te mat-a.h !!3024.66! dharmasya*up-asan-ay-a/s* ca !bala+v.rddhir* bhavet sat-am ! sa;ng-at tad+bala+n-a/sa/s* ca !sa;ng-at sy-ad* a+sat-a.m* dhruvam !!3024.67! sad+a+sad+vyakti+bodhas* tu !bhaved* buddhy-a*eva dehin-am ! s-a tu su+j?ne.su pu.msu sy-an* !na tu str-i.su kad-a+cana !!3024.68! atas* t-abhir* d.r.dha.m* bhakty-a !/sr-i+vi.s.no.h pratim-a*eva hi ! sa+ak.s-ad* vi.s.nu+dhiy-a*up-asy-a !na santo* *antar+hite harau !!3024.69! yadi sad+v.rttaya.h santa.h !syus* tarhi str-ibhir* -atmana.h ! s-aka.m* sa.mbandhibhi.h /sravy-a !kath-a tebhyas* tu sa.msadi !!3024.70! sa.mbandhibhir* api str-i.n-a.m* !pit.r+bhr-at.r+suta+-adibhi.h ! par-ik.sya*-adau sato* ney-a* !yo.s-as* tad+dar/san-aya t-a.h !!3024.71! a+santo* *apy* atra bahava.h !sad+ve.s-a* vicaranti hi ! v-ac-a*ati+j?n-ana+vair-agya+ !+bhakti+dharma+nir-upak-a.h !!3024.72! atas* te.s-a.m* par-ik.s-a*api !du.s+kar-a sarva+p-uru.sai.h ! su+prayuktasya dambhasya !na*anta.m* gantu.m* hi /sakyate !!3024.73! tath-a*api caturai.h pu.mbhi.h !par-ik.s-a /s-astra+buddhibhi.h ! kartu.m* te.s-a.m* /sakyate *ato* !bruve lak.sm-a.ni sat+sat-am !!3024.74! a+hi.ms-a+brahma+carya+-ady-a.h !sva+dharm-a.h santi ye *a+mal-a.h ! alpasya*api cyutau te.s-am !anu+t-apa.m* vrajanty* ati !!3024.75! tan+ni.sk.rti.m* yath-a+ukt-a.m* ca !tato* bhagavato* bhay-at ! paro+ak.s-ad* api kurvanti !praty+ak.s-ad* iva ye drutam !!3024.76! -apad+va/s-at kva+cit tasy-am !a+k.rt-ay-a.m* tu ni.s+k.rtau ! anut-apa+vik-ara.h sy-at !ye.s-am antar+bahir* mah-an !!3024.77! mah-a+p-ape.sv* anyatame !kva+api j-ate yath-a*-apadi ! sa.mbh-avitasya pu.msa.h sy-at !t-apas* te.s-a.m* tath-a*alpake !!3024.78! vy-aghr-ad* apy* adhik-a ye.s-a.m* !striy-a.h strai.n-ac* ca bh-ir* bhuvi ! na*-atma+/sl-agh-a.m* ca kurvanti !ye te j?ney-a* hi s-adhava.h !!3024.79! par-ik.sit-an-am ete.s-a.m* !dar/sana+artha.m* g.rha+sthitai.h ! sa.mbandhinya.h striyo* ney-as* !t-abhi.h /sravy-a ca tat+kath-a !!3024.80! atha ye d-ambhik-a* bhakt-a.h !sad+ve.s-a* v-aci s-adhava.h ! deha+-ac-are.na v-ac-a ca !par-ik.sy-as* te *api saj+janai.h !!3024.81! ye v-asudeva+m-ah-atmye !dharm-a* bhagavat-a svayam ! kathit-a.h s-adhu+bhakt-an-a.m* !tatra dvi+tra+cyut-av* api !!3024.82! tan+ni.s+k.rter* -acara.ne !sva+/saithilyasya gopanam ! kartu.m* n-ar-aya.nasya*ittha.m* !m-ah-atmya.m* dar/sayanti ye !!3024.83! adhama+uddh-ara.no* n-una.m* !hari.h patita+p-avana.h ! sak.rt tan+n-ama+k-irty-a v-a !p-apa.m* na*eva*ava/si.syate !!3024.84! n-amno* *asti y-avat-i /sakti.h !p-atak-an-a.m* vin-a/sane ! t-avat kartu.m* na /saknoti !p-ataka.m* p-atak-i nara.h !!3024.85! a;nga+sa;nga.m* vai.s.nav-an-a.m* !vadeyur* dur+labha.m* ca ye ! -atma+/sl-agh-a.m* muhur* ye ca !kuryu.h siddhatva+buddhaye !!3024.86! ye ca sva+sad+dharma+rat-an !s-adhak-an eva cak.sate ! svaira.m* tu carata.h siddh-an !mukt-an pr-ahu/s* ca dur+dhiya.h !!3024.87! vaya.m* brahma jagat sarva.m* !m-urtimad brahma ni/scitam ! str-i+pu.ms-an-a.m* ca /s.r;ng-aro* !brahma+kallola* eva hi !!3024.88! r-adh-a+k.r.s.nasya r-aso* *api !go+loke *asm-abhir* aik.si vai ! sam-adhau na*atra sa.mdeha.h !sa* k.r.s.no* *asm-asu vartate !!3024.89! k.r.s.na+buddhi.m* kari.syanti !tasm-ad* asm-asu ye jan-a.h ! bhavitr-i bhagaval+loka+ !+pr-aptis* te.s-a.m* yath-a*eva na.h !!3024.90! ittha.m* mithy-a+dambha+v-art-a+ !+c-a.tubhir* va?ncit-an jan-an ! sva+vi/svast-an prakuryur* ye !dharma+bhra.s.t-an dur+-a/say-a.h !!3024.91! a+dharma+sarge.na jit-a* !a+santas* te *avagamyat-am ! yad+-a/sray-at prapacyante !ku.mbh-i+p-ake.su m-anav-a.h !!3024.92! tat+par-ik.sa.na+k-ala.m* ca !s-ucay-ami sam-asata.h ! tad+dh-arda.m* j?n-ayate yatra !muhus* tat+p-ar/sva+gair* narai.h !!3024.93! sva+tulya+/s-ilino* yarhi !bhaveyus* te tu sa.mgat-a.h ! bhakti+dharma+virakt-in-a.m* !kuryur* m-ula+cchid-a.m* tad-a !!3024.94! brahma.no* j?n-ana+m-atrasya !kuryu/s* ca sth-apana.m* mud-a ! etasminn* antare ka/s+cid* !yady* -agacched* up-asaka.h !!3024.95! tad-a tu svasya siddha+antam !-acch-adya*eva*-a/su te khal-a.h ! dharma+-adi+sth-apana.m* kuryus* !tasm-ad* apy* adhika.m* sata.h !!3024.96! ity* -adi+k-ale hy* a+sat-a.m* !j?neya* -abhyantara+-a/saya.h ! nitya+anuy-ayibhi.h pu.mbhir* !dharma+dhva.msa+eka+lak.sa.na.h !!3024.97! madye m-a.mse p-arad-arye !stainye sva+para+hi.msane ! gupta.m* te.s-a.m* prav.rtti/s* ca !j?ney-a s-a.mkarya+karmasu !!3024.98! dharmasya sth-apane y-ad.rk !/sr-i+vi.s.nor* -agraho* *asti hi ! tath-a*eva te.s-am a+sat-a.m* !dharma+unm-ulanae* -agraha.h !!3024.99! ittha.m* ku+lak.sa.nair* j?n-atv-a !d-ambhik-an a+sata.h khal-an ! tad+dar/sana+artha.m* g.rhibhir* !na ney-a* yo.sita.h kva+cit !!3024.100! na pu.mbhir* api kartavya.h !sa;ngas* te.s-a.m* tata.h param ! /sr-i+vi.s.no.h pratim-a*eva*arcy-a !sarvair* api mumuk.subhi.h !!3024.101! et-a.m* sac+ch-astra+mary-ad-am !atikramya*atra y-a.h striya.h ! varti.syante nar-a* v-a ye !na;nk.syanti ca na sa.m/saya.h !!3024.102! pr-apsyanty* apa+ya/so* *atra*api !paratra ca yama+-alaye ! -arta+n-ad-an prakurvanto* !lapsyante t-ivra+vedan-a.h !!3024.103! dharma+sa.mrak.sa.nena*eva !muktim eka+antik-i.m* tu ye ! iccheyus* tai/s* cintan-iyam !etan* mad+v-akyam -adar-at !!3024.104! su+vrata* uv-aca: /srutv-a*etad* *dhari.n-a*udita.m* sa* n.r+patir* bh-u+pa sva+dharma+avana.m* ! pr-ito* *abh-uc* ca sada.h+sthit-a* muni+ga.n-a.h str-i+pu.msa+sa;ngh-as* tath-a ! pr-iti.m* pr-apya par-a.m* pra.namya ca hari.m* tasya*-aj?nay-a*-iyu.h svak-an ! -av-as-a.m/s* ca nija+-a/srama.m* prabhur* api pr-ay-ad* gur-u.n-a.m* guru.h !!3024.105! yo.s-a.n-a.m* ca n.r.n-a.m* sva+dharmam avitu.m* sac+ch-astra+v-ar-a.m+nidhi.m* ! nirmathya*eva samuddh.rto* *asti hari.n-a s-aras* tad-iyo* hy* ayam ! eta.m* ye *anu+dina.m* pa.thanti manu+j-a.h /s.r.nvanti v-a bh-u+pate ! te dharma.m* parirak.sya ca svam a+mala.m* y-anty* eva vi.s.no.h padam !!3024.106! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhiny-+utsave /sr-i+n-ar-aya.na+hemanta+si.mha+sa.mv-ade dharma+rak.s-a+nir-upa.na+n-am-a catur+vi.m/so* *adhy-aya.h. ]] su+vrata* uv-aca: caturthy-a.m* tu sada.h+sa.mstha.h !svayam eva harir* nij-an ! a+sp.r/sya+spar/sa+j-ad* do.s-ad* !rirak.si.sur* uv-aca ha !!3025.1! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nvantu puru.s-a.h sarve !g.rhi.nas* ty-aginas* tath-a ! sarve.s-a.m* hi hita.m* vacmi !yu.sm-aka.m* m-am upeyu.s-am !!3025.2! striyo* *atra dvi+vidh-a.h santi !tatra*ek-a dharma+sarga+j-a.h ! pati+vrat-a+sat-i+s-adhv-i+ !+sa.mj?n-a/s* ca /sucaya.h sad-a !!3025.3! a+dharma+sarga+j-a/s* ca*any-a.h !k.rty-a.h p-ataka+cetasa.h ! pu.m/s+cal-i+kula.t-a+-ady+-akhy-a* !a+pavitr-a.h sad-a mat-a.h !!3025.4! sa.mbandhi+itara+pu.m+spar/se !svato* j-ate vin-a*-apadam ! tatra*-ady-a* bibhyati yath-a !sarp-ad* deha+abhim-anina.h !!3025.5! sva.m* cet kva+api sp.r/sed* anyas* !tad-a tu pr-apnuy-u* rujam ! spar/se yath-a*eva v-anary-as* !t-ik.s.na+agner* v-a tath-a*atra t-a.h !!3025.6! dvit-iy-as* tv* atha pu.m+spar/se !svato* j-ate ca v-a*anyata.h ! na tena h.rdi tapyante !na kriy-asv* api tad+bhayam !!3025.7! ittha.m* dvedh-a striya.h santi !pum-a.mso* *api tath-a dvidh-a ! dharma+va.m/sy-a.h pu.nyavanto* !*a+dharma+va.m/sy-a/s* ca p-apina.h !!3025.8! pati+vrat-a+tulya+/s-il-as* !tatra*-ady-a.h p-apa+bh-irava.h ! k.rty-a+/s-il-a/s* ca santy* anye !str-i+spar/sa+-a/sa;nkino* nar-a.h !!3025.9! j?n-an-ad* v-a*a+j?n-anata.h spar/se !str-i+pu.ms-an-a.m* paras+param ! j-ate do.so* bhavaty* eva !p-apa+r-upa/s* ca du.hkha+da.h !!3025.10! tasm-at spar/sa+viveko* *aya.m* !str-i+pu.ms-an-a.m* hita+-avaha.h ! sarve.s-am api loke *asmin !may-a s-adhu nir-upyate !!3025.11! a+ma;ngal-an-a.m* sarve.s-am !a+/suc-in-am a+ma;ngala.h ! a+/sucir* vi+dhav-a+deha.h !pur-a.ne bahudh-a*ucyate !!3025.12! ata* uddhava+vartma+sthair* !vi+dhav-a* yo.sito* narai.h ! spra.s.tavy-a* na*api g.rhibhis* !t-abhi.h sp.r/sy-a na te tath-a !!3025.13! a+j?n-an-ad* vi+dhav-a+spar/se !j-ate sn-ay-at pum-a.m/s* ca s-a ! j?n-an-ac* cet tarhi kury-at-am !eka+eka.m* t-av* upo.sa.nam !!3025.14! yadi buddhy-a sp.r/set k-am-ad* !vi+dhav-a puru.sa.m* kva+cit ! tad-a tu ni.s+k.rtis* tasy-a.h !/s-astre.su dvi+vidh-a*udit-a !!3025.15! rahasi spar/sa+m-atre tu !dina+dvayam upo.sa.nam ! t-ad.rk+spar/se janair* j?n-ate !k-arya.m* c-andr-aya.na.m* vratam !!3025.16! et-a.m* y-a ni.s+k.rti.m* n-ar-i !na kury-ad* yady* an+-adar-at ! k-aya+kle/sa+bhay-ad* v-a s-a !pr-apnuy-ad* -apada.m* bh.r/sam !!3025.17! pr-apya s-a*apa+ya/so* *atra*api !m.rtv-a*atha yama+y-atan-a.h ! bhuktv-a nir+udake *ara.nye !pi/s-ac-i sy-at k.sudh-a+-akul-a !!3025.18! atha sp.r/sed* ya.h puru.sa.h !k-am-ad* buddhy-a vi+bhart.rk-am ! tasya*api ni.s+k.rti.h prokt-a !p-urvavad* dvi+vidh-a*eva hi !!3025.19! spar/se janair* a+vidite !dina+dvayam a+bhojanam ! vidite tu yath-a+/s-astra.m* !k-arya.m* c-andr-aya.na.m* vratam !!3025.20! ya* etan* na*eva kurv-ita !pr-aya/s+citta.m* pum-an ku+dh-i.h ! so* *atra*eva*-apnoty* apa+ya/so* !m.rtv-a ca yama+y-atan-a.h !!3025.21! tato* *ayuta.m* sa var.s-a.ni !pi/s-aca.h sy-at k.sudh-a+-akula.h ! vi.n+m-utra+rakta+m-a.msa+a/s-i !vane dh-avann* itas* tata.h !!3025.22! vi+dhav-an-a.m* mukhya+dharmo* !brahma+caryasya p-alanam ! tad+bha;nga.h sy-ad* *dhi pu.m+spar/s-an* !mah-an do.sas* tato* mata.h !!3025.23! tasy-a/s* ca brahma+caryasya !sva+spar/sena*eva n-a/san-at ! pu.mso* do.so* mah-an ukto* !vi+dhav-a+spar/sane kila !!3025.24! y-ad.rk pati+vrat-a+n-ary-a.h !sa;nge pu.msa.h parasya vai ! sy-ad* do.sas* t-ad.rg* eva sy-at !pu.m+spar/se vi+dhav-a+striy-a.h !!3025.25! do.sa.h sy-ad* g.rhi.no* y-ad.rk !svak-iya+itara+yo.sita.h ! sa;nge sy-ad* vi+dhav-a+spar/se !buddhy-a t-ad.rg* a+sa.m/sayam !!3025.26! sa;nge para+striy-a do.so* !g.rhi.no* y-ad.rg* -irita.h ! a+g.rha+sthasya t-ad.rk sy-at !str-i+m-atra+spar/sane kila !!3025.27! m.rte patyau brahma+carye !vi+dhav-ay-a* d.r.dha.m* matam ! str-i+spar/s-at brahma+c-ar-i*iva !bh-it-a pu.m+spar/sato* bhavet !!3025.28! sac+ch-astra+/srava.ne d-ane !t-irthe ca br-ahma.na+arcanam ! sadasy* -ava/syaka.m* kury-ad* !yadi s-a na*atra do.sa+bh-ak !!3025.29! raha.h+sth-ane yadi tu tat !kury-at tarhi tayor* dvayo.h ! bhaktayo.h str-i+puru.sayor* !hare.h /suddhir* mat-a*aindav-at !!3025.30! roge vaidyasya ca spar/se !mu.n.dane n-apitasya ca ! spar/se tasy-a* na do.so* *asti !yadi tatra*itaro* bhavet !!3025.31! -asanna+sa.mbandha+bh-aj-a.m* !spar/se j-ate n.r+yo.sit-am ! -ava/syakatv-ad* anyo+anya.m* !na do.so* hy* a+gatitvata.h !!3025.32! pit-a bhr-at-a pit.rvya/s* ca !tat+putr-as* tat+suta+-adaya.h ! m-at-amaho* m-atula/s* ca !tat+putr-as* tat+suta+-adaya.h !!3025.33! m-at.r+.svasu.h pati.h putr-as* !tath-a pit.r+.svasu.h pati.h ! tat+putr-a* guru+tat+putr-av* !anna+d-at-a ca tat+suta.h !!3025.34! sa+bhr-at.rka/s* ca /sva/suras* !tath-a jye.s.th-a/s* ca devar-a.h ! te.s-a.m* putr-a/s* ca dauhitr-a* !duhit.r+patayas* tath-a !!3025.35! putra+pautra+-adaya.h svasy-a* !ete sa.mbandhino* mat-a.h ! ete.s-a.m* spar/sane do.so* !na*asti te yadi dh-armik-a.h !!3025.36! etad+bhinna+nara+spar/sa.h !kraya+vikraya+karmasu ! jala+agny+-adi+bhaye v-a*api !k.r.sy+-adau sy-an* na do.sa+k.rt !!3025.37! tath-a sa.mbandhi+yo.s-ay-a.h !spar/se *anyasy-a.h kraya+-adi.su ! spar/se ca puru.sasya*api !na*asti do.sa.h striy-a* yath-a !!3025.38! pray-a.na+k-ale vi+dhav-a+ !+dar/sana.m* ca*aty+a+ma;ngalam ! tiryag+gacchat+k.r.s.na+sarp-ad* !apy* etad* adhika.m* matam !!3025.39! na kevala.m* k-arya+h-ani.h !ki.m+tu m.rtyur* api dhruvam ! svasya sv-iyasya v-a*api sy-ad* !dhana+n-a/so* *atha+v-a*agni+bh-i.h !!3025.40! atas* tad+dar/sana+aghasya !/s-antaye /s-astra+vedibhi.h ! sadya* eva*asti kathita.m* !hari+smara.na+ma;ngalam !!3025.41! t-as-a.m* ca*apy* -a/si.so* j?ney-a* !-a/s-i+vi.sa+vi.sa+upam-a.h ! t-abhyo* bheyam ata.h pu.mbh-i* !r-ak.sas-ibhya* iva+a+khilai.h !!3025.42! m-atr-a svasr-a duhitr-a v-a !raha.h+sth-ane vaya.h+sthay-a ! na ti.s.thet puru.sas* t-ad.rk !harer* bhakto* vin-a*-apadam !!3025.43! a+j?n-an-at tu raha.h+sth-ane !sthit-av* ekam upo.sa.nam ! ubh-abhy-am api kartavya.m* !str-i+pu.ms-abhy-a.m* prayatnata.h !!3025.44! sa+vik-are.na manas-a !spar/sa+m-atre raha.h+k.rte ! c-andr-aya.na.m* vrata.m* k-aryam !ubh-abhy-a.m* sva+agha+/s-antaye !!3025.45! ekala.h puru.sa.h kva+api !kay-a+cid* api yo.say-a ! gacched* vi+dhavay-a s-aka.m* !na*eva vartmani sarvath-a !!3025.46! yadi gacchet pram-adena !tarhi s-aka.m* tay-a striy-a ! upav-asa.m* sa* kurv-ita !dinam eka.m* sva+/suddhaye !!3025.47! taru.n-an-a.m* nar-a.n-a.m* ca !taru.n-in-a.m* ca yo.sit-am ! sarvath-a*eva prasa;ngo* *aya.m* !ni.siddho* *asti paras+param !!3025.48! a+bhart.rk-a.n-a.m* n-ar-i.n-a.m* !sa.mbandhi+puru.sai.h sad-a ! sv-atantrya+gaman-ad* rak.s-a !k-ary-a pit.r+suta+-adibhi.h !!3025.49! sam-aja+utsava+t-irthebhyo* !viv-ah-at p-antha+s-arthata.h ! s-adhubhyo* *an+-a/sramibhya/s* ca !rak.sy-a yo.s-a hi sarvath-a !!3025.50! asur-a* r-ak.sas-a* yak.s-a* !ati+k-ama+ati+hi.msak-a.h ! str-i+dravya+hara.na+artha.m* hi !ti.s.thanty* ete.su nityad-a !!3025.51! a+bal-an-am atas* tebhyo* !rak.sa.na.m* puru.sai.h svakai.h ! prayatnena*eva kartavya.m* !g.rhibhi.h p-apa+bh-irubhi.h !!3025.52! t-as-a.m* rak.s-a*api dharmi.s.thair* !buddhimadbhi.h sa+yuktin-a ! s-amn-a d-anena v-a k-ary-a !pu.mbhir* bhedena v-a*api tai.h !!3025.53! na*a;nga+cchedo* *a;nga+bha;ngo* v-a !t-as-a.m* k-aryo* na tair* vadha.h ! tad+-atma+gh-ata+hetu/s* ca !na v-acy-a marma+bhic* ca v-ak !!3025.54! dharmasya rak.sa.ne /sakti.h !svasya*anye.s-a.m* ca sarvath-a ! bhuvi bh-u+pasya ca guro.h !sarvebhyo* *apy* adhik-a*asti hi !!3025.55! /sik.sayitv-a praj-a* r-aj?n-a !/si.sy-a.m/s* ca guru.n-a tata.h ! pu.m+spar/s-ad* vi+dhav-a+dharmo* !rak.sa.n-iya.h prayatnata.h !!3025.56! kuruto* na*eva y-av* ittha.m* !tau praj-a+/si.sya+p-atakai.h ! n.r+po* guru/s* ca yujyete !bhu?nj-ate t-any* amutra ca !!3025.57! pitara/s* ca patanty* eva !tayo.h svarga+gat-a* api ! p-apena tena mahat-a !niraye.su na sa.m/saya.h !!3025.58! uddhava+sv-amin-a*eva*e.s-a !mary-ad-a*asti pur-a k.rt-a ! ulla;nghayet t-a.m* ya.h ko* *api !sa* j?neyas* tat+path-ad* bahi.h !!3025.59! et-am ulla;nghya mary-ad-a.m* !str-i pum-an v-a nija+icchay-a ! varti.syete tayor* bh-uri !bhavi.syaty* a+ya/so* bhuvi !!3025.60! mithy-a+kala;nk-an api tau !pr-apya*ante niray-an bah-un ! bhok.syete na*atra sa.mdeho* !n-ila+ka.n.tho* brav-imy* *aham !!3025.61! su+vrata* uv-aca: etan* ni/samya pramudas* tad-an-i.m* ! sarve jan-a.h pra+a?njalaya.h prabhu.m* tam ! pra.namya te b-a.dham iti*-i/sa+v-akyam ! up-adadu.h san+matayo* nara+indra !!3025.62! ya.h p-uru.sa.h spar/sa+vivekam eta.m* ! n-ar-i pa.thed* v-a /s.r.nuy-at prabhu+uktam ! t-av* atra k-irti.m* dhana+dh-anya+.rddhi.m* ! sa.mpr-apnuto* dh-ama hares* tath-a*ante !!3025.63! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave spar/sa+viveka+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+vi.m/so* *adhy-aya.h. ]] su+vrata* uv-aca: prado.sa+k-ale *atha ca pa?ncam-i+tithau ! mah-a+sabh-ay-am upavi.s.tam -i/svaram ! muni.h /suka+-ananda* ud-ara+buddhi.h ! papraccha hetu.m* n.r+pa dharma+siddhe.h !!3026.1! bhagavan hetun-a kena !dharma.h siddhyati sa+anvaya.h ! /s-ighra.m* ca m-anav-an-a.m* tad* !vaktum arhasi me *a?njas-a !!3026.2! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: dharma.h saha+anvayo* brahman !de/sa+-adau sati vartate ! siddhyet tat+sevin-a.m* dharma.h !sy-ad* ai/svarya.m* sukha.m* ca tat !!3026.3! a+satya+dharmo* de/sa+-ad-av* !-aste sa+pariv-araka.h ! tat+sevin-am a+dharma.h sy-ad* !du.hkha.m* ca*ai/svaryata/s* cyuti.h !!3026.4! de/sa.h k-ala.h kriy-a dhy-ana.m* !/s-astra.m* d-ik.s-a tath-a manu.h ! sa;nga/s* ca*ity* a.s.ta dharmasya !hetavo* hi*itarasya ca !!3026.5! lak.sa.n-ani sat-a.m* te.s-a.m* !de/sa+-ad-in-a.m* tath-a*a+sat-am ! kathay-ami sam-asena !hit-aya vai n.r.n-am aham !!3026.6! catur+var.na+-a/sramavat-a.m* !dharmo* yatra vibh-aga/sa.h ! yatra*eka+antika+bhakt-a.h syur* !harer* de/sa.h sa* /sobhana.h !!3026.7! yatra ha br-ahma.na+kula.m* !tapo+vidy-a+day-a+anvitam ! yatra yatra harer* arc-a !sa* de/sa.h /sreyas-a.m* padam !!3026.8! pur-a.na+prathit-a* yatra !ga;ng-a+-ady-a.h syu/s* ca nimna+g-a.h ! pu.skara+-ad-ini t-irth-ani !k.setr-a.ny* arha+-a/srit-ani ca !!3026.9! kuru+k.setra.m* gay-a+/s-ir.sa.m* !pray-aga.h pulaha+-a/srama.h ! naimi.sa.m* ph-alguna.m* setu.h !prabh-aso* *atha ku/sa+sthal-i !!3026.10! v-ar-a.nas-i madhu+pur-i !pa.mp-a bindu+saras* tath-a ! n-ar-aya.na+-a/sramo* *a+yodhy-a !s-it-a+r-ama+-a/srama+-adaya.h !!3026.11! sarve kula+a+cal-a.h pu.ny-a* !mah-a+indra+malaya+-adaya.h ! de/s-an-am uttamo* de/sa.h !sat+p-atra.m* yatra labhyate !!3026.12! ete pu.nyatam-a* de/s-a.h !sevy-a.h /sreyo+arthibhir* narai.h ! dharmo* hy* atra k.rta.h pu.ms-a.m* !sahasra+adhi+phala+udaya.h !!3026.13! a+sad+de/s-an atha+u vacmi !h-atavy-an dharma+buddhibhi.h ! a;nga+va;nga+kali;ng-a/s* ca !mleccha+de/s-a/s* ca k-ika.t-a.h !!3026.14! a+sa.msk.rt-a/s* ca*-u.sar-a/s* ca !hary+arc-a+rahit-a/s* ca ye ! yatratya+udaka+p-anena !bhaveyur* j-a.thar-a* ruja.h !!3026.15! sva+sva+dharma+vih-in-a.h syur* !nar-a* yatra tath-a striya.h ! bhakt-a/s* ca*eka+antik-a* yatra !na syur* bhagavato* *a+mal-a.h !!3026.16! r-aj-a ca r-ajak-iy-a* v-a !bal-ad* yatra para+striya.h ! para+sv-ani hareyu/s* ca !p-i.dayeyu/s* ca dur+bal-an !!3026.17! yatra ca vyabhic-ari.nyo* !bhaveyu.h pr-aya/sa.h striya.h ! madya+m-a.msa+-adi+lep-a.h syur* !yatra ca steya+karmi.na.h !!3026.18! de/se saty* api yatra sy-an* !m-ar-i+roga+-ady+upadrava.h ! r-aja+sainya+upadrava/s* ca !sy-ac* ca*-it-in-am upadrava.h !!3026.19! yatra*anna+vastra+ati+du.hkh-ad* !api sva+jana+vikrayam ! kurv-iran puru.s-a/s* ca*ete !de/s-a.h khalv* a+/subh-a* mune !!3026.20! /subho* br-ahma+muh-urta+-adi.h !p-urva+ah.no* deva+karma.ni ! k-alo* *a+para+ah.na.h paitre ca !karma.ni procyate /subha.h !!3026.21! tath-a*ayana.m* ca vi.suva.m* !vyat-ip-ato* dina+k.saya.h ! candra+-aditya+upar-aga/s* ca !dv-a+da/s-i vai.s.nava.m* ca bham !!3026.22! a+k.saya+-akhy-a t.rt-iy-a ca !navam-i k-artike sit-a ! catasro* *apy* a.s.tak-a/s* ca*eva !m-aghe ca sita+saptam-i !!3026.23! sa+m-asa+.rk.s-a.h paur.nam-asya* !ek-a+da/sya/s* ca sarva/sa.h ! sa.msk-ara+k-alo* j-ay-ay-a* !apatyasya*-atmanas* tath-a !!3026.24! saptam-i bh-anu+yukt-a ca !soma+am-a ca budha+a.s.tam-i ! a;ng-araka+caturth-i ca !.sa.s.th-i ca kapil-a+-ahvay-a !!3026.25! yasmi.m/s* ca*a+para+r-atre syur* !deva+vipra+-ik.sa.na+-adaya.h ! su+svapn-a.h /sakun-a/s* ca syu.h !santa.h k-ala.h sa* /sobhana.h !!3026.26! preta+kriy-ay-a.h k-ala/s* ca !m.rta+aho* vrata+v-asar-a.h ! janma+utsav-a* hare/s* ca*iti !pu.nya+k-al-a.h prak-irtit-a.h !!3026.27! e.su sn-ana.m* japo* homo* !vrata.m* deva+dvi+ja+arcanam ! pit.r+deva+n.r+bh-utebhyo* !yad* datta.m* tad* *dhy* a+na/svaram !!3026.28! prado.sa/s* ca ni/s-itha+-adi.h !s-utaka.m* dur+din-ani ca ! divya+bhauma+utp-ata+hetu.h !sarva+udvega+-adi+k.rt tath-a !!3026.29! -atmana.h pa/su+vitta+-ader* !h-ani+k.rt sarvath-a ca ya.h ! a+santa* ete vij?ney-a.h !k-al-a.h pu.mbhir* vicak.sa.nai.h !!3026.30! yasmi.m/s* ca*a+para+r-atre syu.h !k.r.s.na+sarpa+-ik.sa.na+-adaya.h ! du.h+svapn-a/s* ca*apa+/sakun-a.h !prokta.h k-ala.h sa* ca*apy* a+san !!3026.31! sat+kriy-as* tu harer* bhaktir* !navadh-a /srava.na+-adik-a ! a+hi.msa+yaj?n-a* d-an-ani !vrat-ani niyam-a* yam-a.h !!3026.32! sva+dharma/s* ca sat-a.m* sev-a !br-ahma.na+-ar-adhana.m* tath-a ! t-irtha+y-atr-a+-adik-a* j?ney-a.h !kriy-a.h satyo* man-i.sibhi.h !!3026.33! a+sat+kriy-as* tu vij?ney-a* !j-iva+hi.ms-a*an+.rta.m* tath-a ! madya+m-a.msa+a/sana.m* steya.m* !dambha.h s-a.mkarya+karma ca !!3026.34! dy-uta.m* ca para+n-ar-i.n-a.m* !sa;nga.h k.sveli/s* ca narma ca ! apam-ana.h sat-a.m* ca*iti hy* !a+satya.h kathit-a.h kriy-a.h !!3026.35! /s-anta+m-urter* bhagavato* !v-asudevasya sat+pate.h ! n-ar-aya.nasya /sr-i+bhartur* !yad* dhy-ana.m* tat sad* ucyate !!3026.36! k.r.s.na+sa.mbandhin-a.m* sth-ana+ !+-asana+bh-u.sa.na+v-asas-am ! ve.nu+m-al-a+-ayudha+-ad-in-a.m* !dhy-ana.m* ca sad* ud-iritam !!3026.37! k-al-i+bhairava+yak.s-a.n-a.m* !madya+m-a.msa+a/sin-a.m* tu yat ! dhy-ana.m* t-amasa+dev-an-am !a+/subha.m* parik-irtitam !!3026.38! m-urtaya/s* ca*avat-ar-a.n-a.m* !/sr-i+vi.s.no.h pratip-adit-a.h ! /sr-i+r-ama+k.r.s.na+mukhy-an-a.m* !yatra sac* *ch-astram eva tat !!3026.39! yan* n-arada+uddhava+-ad-in-am !eka+antika+sat-a.m* hare.h ! pratip-adana+kart.r sy-an* !m-urt-in-a.m* tac* ca san* matam !!3026.40! yatra sa+ak.s-ad* bhagavato* !dh.rta+divya+nara+-ak.rte.h ! tat+sat-a.m* ca vac-a.msi syu.h !pratip-ady-ani tac* ca sat !!3026.41! sac+ch-astra+lak.sa.na.m* proktam !a+sac+ch-astra.m* brav-imy* atha ! etac+ch-astra+viruddha.m* yad* !a+sac+ch-astra.m* tad* ucyate !!3026.42! -ak-ara+kha.n.dana.m* yatra !sy-ad* *dhare/s* ca*api tat+sat-am ! -atma+ni.s.th-a ca bhakti/s* ca !sy-ad* yatra rahit-a yamai.h !!3026.43! avat-ara+caritre.su !vi.s.nor* -aropya d-u.sa.nam ! k.rta.m* sy-an* nindana.m* yatra !tad* a+sac* *ch-astram ucyate !!3026.44! yatra t-amasa+dev-an-a.m* !dravyair* a+/sucibhir* bhavet ! p-uj-a+vidhi/s* ca tat sarva.m* !/s-astra.m* hy* a+sad* iti*-iryate !!3026.45! ka.n.tha+srak japa+m-al-a ca !pu.n.dra.m* vastr-a.ni daihik-i ! prak.rti/s* ca bhavet saumy-a !yasy-a.m* d-ik.s-a tu s-a sat-i !!3026.46! -a+nakh-ad* -a+/sikha.m* ve.so* !yasy-a.m* sy-ac* ca bhay-anaka.h ! yasy-a.m* krodha/s* ca*apa+/sabd-a.h !s-a d-ik.s-a tv* a+sat-i mat-a !!3026.47! yad+dar/san-ad* bibh-iyu/s* ca !jan-a* vy-aghra+-adito* yath-a ! madya+m-a.msa+-ady+a+bhak.syasya !bhak.sa.na.m* yatra v-a bhavet !!3026.48! -arakte locane yatra !ga?nja+bha;nga+-adi+bhak.sa.n-at ! prokt-a s-a ca*a+sat-i d-ik.s-a !p-arad-arya.m* ca yatra v-a !!3026.49! san+mantra.h sa* tu vij?neyo* !yatra syur* ma;ngala+abhidh-a.h ! k.r.s.na+n-ar-aya.na+nara+ !+v-asudeva+-adayo* hare.h !!3026.50! a+san+mantras* tu sa* j?neyo* !m-ara.na+ucc-a.tana+-adi+k.rt ! yukta+t-amasa+dev-an-a.m* !n-amn-a citta+bhrama/s* ca ya.h !!3026.51! ye tu bh-agavat-as* te.s-a.m* !sa;nga.h sat+sa;nga* ucyate ! lak.sa.nais* te tu vij?ney-a.h !sac+ch-astre.su*upavar.nitai.h !!3026.52! a.s.ta+a;nga.m* brahma+carya.m* ye !p-alayeyur* d.r.dha+vrat-a.h ! dhana+m-atra+ty-agina/s* ca !ni.h+sv-ad-a.h sneha+varjiit-a.h !!3026.53! nir+m-an-a* ni.h+sp.rh-a.h /suddh-a.h !krodha+-ir.sy-a+droha+varjit-a.h ! nir+matsar-a/s* ca nir+lobh-a* !-atma+ni.s.th-a* jita+indriy-a.h !!3026.54! bhakti.m* hary+avat-are.su !m-ah-atmya+j?n-ana+p-urvik-am ! kuryur* eka+antik-a* bhakt-as* !te.s-a.m* sa;ngo* hi san* mata.h !!3026.55! dh.rta+avat-arasya hare.h !sa+ak.s-at sa;nga/s* ca yo* bhuvi ! tad-iy-an-a.m* ca /s-astr-a.n-a.m* !sa;nga.h sat+sa;nga* ucyate !!3026.56! de/sa+-adi+saptakasya*api !sac+chabdena*uditasya ya.h ! sa;nga.h sa* sarvo* *api mata.h !sat+sa;ngo* muni+sattamai.h !!3026.57! sa;ngo* *a+sat-am a+sann* ukto* !j?n-atavy-as* te *api lak.sa.nai.h ! bhakti+h-in-a* bhaveyur* ye !/sr-i+vi.s.nau vai.s.nave.su ca !!3026.58! ye sac+ch-astre.sv* a+vi/sv-as-a* !n-astik-a* dhana+lolup-a.h ! p-arad-arya+rat-a.h sten-a.h !sur-a+-ami.sa+ni.sevi.na.h !!3026.59! m-anino* matsara+grast-a* !d-ambhik-a* dy-uta+devina.h ! a+bhak.sya+bhak.s-a* hi.msr-a/s* ca !mada+matt-a.h puru+krudha.h !!3026.60! mahato* brahma+carya+-ad-in !gu.n-a.ms* tyaktv-a*alpake *api ye ! sat-a.m* do.se daihike tu !mah-a+do.sa+apav-adina.h !!3026.61! -atma+/sl-agh-a+par-a* ye ca !hari+tad+bhakta+nindak-a.h ! g.rh.nanto* *anna+-adi ca sva+artham !upadrutya par-an bh.r/sam !!3026.62! n.r+deha.m* hari.n-a datta.m* !k.rpay-a bhakti+dharmayo.h ! sa.ms-adhakam api pr-apya !pauru.sa.m* na*-acaranti ye !!3026.63! k-ala.m* daiva.m* ca sa.msk-ara.m* !k.rp-a.m* bhagavatas* tath-a ! /sreyo+arthe pauru.se hetu.m* !manyante ye pram-adina.h !!3026.64! a+/s-anty+-adibhir* anyai/s* ca !yukt-a* dur+lak.sa.nais* tu ye ! a+santas* te hi puru.s-as* !te.s-a.m* sa;ngas* tv* a+san* mata.h !!3026.65! de/sa+-adi+saptaka.m* yad* yad* !a+sac+chabdena k-irtitam ! tat+tat+sa;ngo* *apy* a+saj+j?neya.h !str-ibhi.h pu.mbhi/s* ca tattvata.h !!3026.66! ittha.m* sat-a.m* ca*a+sat-a.m* ca !de/sa+-ad-in-a.m* sam-asata.h ! lak.sa.n-ani may-a*ukt-ani !bodh-aya*eva mumuk.sat-am !!3026.67! /subhair* etai.h sevitais* tu !/subh-a buddhir* bhaven* n.r.n-am ! a+/subhais* tair* bhaved* buddhir* !a+/subh-a na*atra sa.m/saya.h !!3026.68! y-ad.r/s-i yasya buddhi.h sy-at !karma kury-at sa* t-ad.r/sam ! karma+anu+r-upa.m* ca phala.m* !pr-apnuy-at sa* tato* mune !!3026.69! a+sato* de/sa+k-ala+-ad-in !na seveta tata.h su+dh-i.h ! vih-aya t-a?n* *chubh-an eva !hita+arth-i /s-ighram -a/srayet !!3026.70! yath-a p-iy-u.sam a+malam !a+j?n-an-ad* api sevitam ! m-urkha.m* v-a pa.n.dita.m* v-a*api !nayaty* a+marat-a.m* kila !!3026.71! tath-a sad+de/sa+k-ala+-adir* !a+j?n-an-ad* api sevita.h ! sa.ms.rter* mocayaty* eva !su+j?nam a+j?na.m* ca dehinam !!3026.72! p-ita.m* ca madya+bha;nga+-adi !/s-astra+j?na.m* v-a ja.da.m* naram ! m-adayitv-a yath-a sadyo* !nayaty* unmatta+tulyat-am !!3026.73! tath-a*eva de/sa+k-ala+-adir* !a+sann* e.sa* sva+sevinam ! ut+patha.m* pr-apayaty* eva !vidv-a.msam api s-attvikam !!3026.74! -id.rk+sva+bh-avam eva*etad* !vartate sarvath-a mune ! sv-abh-avika.m* gu.na.m* na*eva !h-atu.m* /saknoti ka/s+cana !!3026.75! ya.h sato* de/sa+k-ala+-ad-in !sevate nityam -ad.rta.h ! dharma.h siddhyati tasya*eva !sa+kala+abh-ipsita+artha+da.h !!3026.76! y-avaj+j-iva.m* sukha.m* bhu;nkte !sa* eva*atra dhar-a+tale ! deha+ante parama.m* dh-ama !go+loka.m* labhate prabho.h !!3026.77! tatra caitanya+dehena !so* *an+ant-an a+k.say-an nara.h ! pr-apnoti sva+-ipsit-an divy-an !bhog-an a+mara+dur+labh-an !!3026.78! de/sa+-ad-in a+sato* yas* tu !seveta sa* pum-an iha ! y-avaj+j-iva.m* du.hkham eva !pr-apnuy-ad* dharmata/s* cyuta.h !!3026.79! deha+ante narak-an bhuktv-a !d-aru.n-an sa* yama+-alaye ! catur+a/s-iti+lak.se.su !tato* bhr-amyati yoni.su !!3026.80! a+sad+de/sa+-adi+sa.mbandh-ad* !bh-ita* eva tata.h pum-an ! dharmasya siddhaye nitya.m* !de/sa+-ad-in -a/srayet sata.h !!3026.81! su+vrata* uv-aca: /srutv-a*iti n-ar-aya.na+v-acam -apad* ! *dhar.sa.m* mah-anta.m* sa* muni.h saha*anyai.h ! bhaktais* tam -anamya tad-iya+v-aca.m* ! jagr-aha r-ajan /siras-a hita+arth-i !!3026.82! ity* e.s-a dharma+siddhir* bhuvi n.r.su g.rhi.nas* ty-agino* v-a*api ye syus* ! te.s-a.m* dharma+avana+artha.m* nigama+ga.na+mat-a k-irtit-a var.ni+r-aj?n-a ! et-a.m* /sro.syanti ye v-a prati+dinam api ye k-irtayi.syanti te.s-a.m* ! dharma+sthairya.m* ca saukhya.m* vi+vidham iha tath-a sa.mbhavi.syaty* amutra !!3026.83! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave /sr-i+n-ar-aya.na+/suka+-ananda+sa.mv-ade dharma+siddhi+nir-upa.na+n-am-a .sa.d+vi.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: .sa.s.thy-a.m* ni/s-a+-agame r-ajan !sadasy* ucca+-asana+sthitam ! brahma+-anando* muni+indro* *atha !pra.namya*ap.rcchad* -i/svaram !!3027.1! sa.mprad-aye *atra bhagavan !ni.s+k-ama.m* hi b.rhad* vratam ! -a/srit-a.h santi bahavas* !ty-aginas* t-avak-a* ime !!3027.2! vrata+bha;nge kva+cit tv* e.s-a.m* !j-ate sa.mbandhata.h striy-a.h ! yath-a /suddhir* bhavet sv-ami.ms* !tath-a vaktu.m* tvam arhasi !!3027.3! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: buddhi+p-urva.m* na kartavyo* !vrata+bha;nga.h kva+cin* mune ! j-ate tv* a+j?n-anata.h k-ary-a !tac+chuddhi.h sadya* eva hi !!3027.4! a.s.ta+a;nga+brahma+caryasya !rak.sa.na.m* sy-at tay-a tata.h ! eka+antikatva.m* bhakt-an-a.m* !bhavaty* eva*iti s-a*ucyate !!3027.5! ni.s+k-ama+vrata+k.rd* yas* tu !puru.sa.h kva+api yo.sit-am ! v-art-a.m* cec* *ch.r.nuy-at pr-ity-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.6! str-i.n-a.m* gu.n-an v-a*apy* a+gu.n-an !sac+ch-astr-iya+kath-a.m* vin-a ! vrat-i ced* var.nayet tarhi !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.7! mugdh-a+madhy-a+-adik-an bhed-an !a+sat+k-avya+upavar.nit-an ! /s.r.nuy-ac* cet k-irtayed* v-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.8! ramam-a.n-a* yadi svaira.m* !yo.sito* m-u.dhavac* ciram ! pa/sya.ms* ti.s.thet tad-a*apy* e.sa* !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.9! striy-a d.r/s-a nija+d.r/sa.m* !badhnan prek.seta t-a.m* yadi ! k.sa.na+m-atram api hy* e.sa* !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.10! stry-+a;nga+stha+vastra+spar/se ca !spar/se stry-+avayavasya v-a ! str-i+dh-arya+vastra+spar/se *api !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.11! striyam uddi/sya bhagavad+ !+v-art-a.h pu.ms-a.m* puro* yadi ! kury-ad* vrat-i sa* tu tad-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.12! str-i+sa.mbandhini sa.mkalpe !du.s.te j-ate *api cetasi ! bh-a.sa.ne v-a striy-a j-ate !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.13! pu.m+dv-ar-a bodhana.m* n-ary-a.h !pracchanna.m* k-arayet tath-a ! tad+v-art-a.m* /s.r.nuy-ad* yo* *asau !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.14! pr-as-adika.m* bhagavato* !gupta.m* cet pre.sayet striyai ! sa* ni.s+k-ama+vrat-i tarhi !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.15! n-ary-a v-a pre.sita.m* vi.s.nor* !yadi pr-as-adika.m* pum-an ! gupta.m* g.rh.n-ita tarhy* e.sa* !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.16! pracchanna.m* pre.sayen* n-aryai !pustaka.m* v-a tay-a*ai.sitam ! g.rh.n-iy-at k-akuda.m* so* *api !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.17! yat ki.m+cid* vastu v-a n-aryai !pre.sayed* v-a*ai.sita.m* tay-a ! g.rh.n-iy-ad* guptam eva*asau !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.18! str-i+citra+prek.sa.ne ca*asau !str-i+citra+kara.ne tath-a ! str-i+ve/sa+dh-ari+pu.m+spar/se !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.19! y-a kriy-a yatra ca str-i.n-a.m* !bhavet sn-ana+-asana+-adik-a ! t-a.m* tatra kury-ad* ya/s* ca*asau !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.20! str-i.n-a.m* sa.mcara.na+sth-ane !ca*utsarga.m* mala+m-utrayo.h ! yadi kury-at tarhi pum-an !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.21! str-i+mukh-ad* bhagavad+v-art-a.m* !/srotu.m* ti.s.thec* ca sa.mmukham ! str-i.n-am upavi/sed* ya/s* ca !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.22! dhanur+m-ana+abhy+antare ca !p.rthau m-arge *apy* an+-apadi ! ya.h kury-ad* gamana.m* so* *api !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.23! saha striy-a ca*upavi/sed* !ekasmi?n* *chaka.te tath-a ! str-i+citra.m* ca sp.r/sed* yo* *asau !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.24! k-a.s.tha+-adi+j-ay-a.h str-i+m-urte.h !spar/se j-ate *api ca vrat-i ! str-i+guhya+a;nga+-ik.sa.ne ca*asau !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.25! pa/s-un-a.m* pak.si.n-a.m* v-a*api !maithunasya*ik.sa.ne kva+cit ! j-ate mano+va/satay-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.26! prayojanena v-a svaira.m* !stry-*-agacchec* cet sa+bandhane ! sva+sth-ane tatra ca*eka/s* cet !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.27! k-arya+artha.m* saha+ja.m* v-a*api hy* !-apad-a*eka.h striy-a g.rham ! pravi/sya pratigacchet sa* !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.28! str-i+sa.mbandhena maline !svapne j-ate tath-a striy-a.h ! dar/san-ad* v-irya+p-ate ca !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.29! upavi.s.ta.m* bhojana+artha.m* !ya.m* n-ar-i parive.sayet ! /suddhy+artham -atmana/s* ca*asau !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.30! an+-acch-adita+kaup-inas* !ty-ag-i ced* v-asas-a sabh-am ! -agacchet str-i+yut-a.m* tarhi !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.31! ittha.m* s-am-anyata.h prokta.m* !str-i+sa.msargae* upo.sa.nam ! anyatra*api*-id.r/se sth-ane !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!3027.32! ek-akiny-a striy-a s-aka.m* !svasya*ekasya raha.h+sthitau ! striy-a s-aka.m* ca*adhva+gatau !dina+trayam upo.sa.nam !!3027.33! kare.na k-ama+vaiva/sy-ad* !v-irya+p-ate k.rte vrat-i ! upo.sa.na.m* prakurv-ita !din-an-a.m* sa* catu.s.tayam !!3027.34! str-i+sa;nge tu k.rte sa+ak.s-ad* !dh-ara.n-a+p-ara.na.m* vratam ! var.sam eka.m* prakurv-ita !sakt-un nir+lava.n-an piban !!3027.35! etat kartum a+/saktas* tu !dharma+/s-astrae* ud-iritam ! vidhy+antara.m* viditv-a tat !kury-ac* *chakty+anus-arata.h !!3027.36! /suddhy+arthe.su*upav-ase.su !n-ira+m-atra.m* pibed* vrat-i ! na tv* anyad* bhak.sayet ki.m+cid* !b-alo* rug.no* jarann* api !!3027.37! ete *a+va/sya.m* tu*upav-as-a* !ni.s+k-ama+vrata+c-aribhi.h ! k-ary-a* iti mama*eva*-aj?n-a !bhavati*ity* avagamyat-am !!3027.38! vrata+k.sitau kari.syanti !na*upav-as-a.ms* tath-a ca ye ! ni.sedhi.syanti tat+kart-.r.ms* !te bhavi.syanti k-amina.h !!3027.39! dayay-a ye ni.sedheyur* !b-ala+-ad-in upavatsyata.h ! svaya.m* tae* eva*upav-as-an !vidadhyus* tad+vi/suddhaye !!3027.40! ye may-a vihit-am et-a.m* !mary-ad-am -atma+/suddhaye ! p-alayeyus* tu te bodhy-a* !auddhav-iy-a* na hi*itare !!3027.41! su+vrata* uv-aca: /srutv-a*iti v-akya.m* sa* harer* mah-a+.r.si.h ! pr-itas* tath-a*anye *api g.rhi+itar-a/s* ca ! tath-a vidh-atu.m* vidadhu.h pratij?n-a.m* ! pra.namya ta.m* bhakta+hita+prasaktam !!3027.42! iti parama+pavitr-am atra ni.s+k-ama+/suddhi.m* ! prati+dinam anur-ag-ad* ye pa.theyu.h prabh-ate ! tri+bhuvana+jaya+darpa.m* te sukhena*eva k-ama.m* ! sa+kala+gu.na+kala;nka.m* n-unam unm-ulayeyu.h !!3027.43! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave /sr-i+n-ar-aya.na+brahma+-ananda+sa.mv-ade ni.s+k-ama+/suddhi+nir-upa.na+n-am-a sapta+vi.m/so* *adhy-aya.h. ]] su+vrata* uv-aca: saptamy-am atha sa.msat+stha.m* !n-ar-aya.na+muni.m* ni/si ! go+p-ala+-ananda* .r.si+r-a.t !papraccha pra+a?njalir* n.r+pa !!3028.1! s-adh-un-am iha sarve.s-a.m* !ty-agin-a.m* tv-am upeyu.s-am ! bubhuts-amy* -ahnika+vidhim !anu.s.theya.m* mah-a+prabho !!3028.2! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sa.mk.sepato mune vacmi !ty-agin-am -ahnika.m* vidhim ! anu.s.theyam a+va/sya.m* hi !/s.r.nu tva.m* mad+up-a/sritai.h !!3028.3! rajany-a* antime y-ame !muh-urte br-ahma+sa.mj?nake ! utth-aya*-a/su sva+i.s.ta+deva.m* !ty-ag-i bhakto* vicintayet !!3028.4! n-ama+sa.mk-irtana.m* kury-ac* !*chr-i+k.r.s.nasya tato* muni.h ! pra.namya vai.s.nav-an gacchet !sa+uda+p-atra.h pur-ad* bahi.h !!3028.5! mala+utsarga+vidhi.m* k.rtv-a !vi+jane *atha jala+-a/sayam ! upetya kara+p-ada+-adi+ !+/suddhi.m* kury-an* m.rd+ambubhi.h !!3028.6! na ti.s.than na*apsu na+u vipra+ !+go+vahny+arka+indu+sa.mmukha.h ! na ph-ala+k.r.s.ta+bh-u+bh-age !na m-arge na nad-i+ta.te !!3028.7! gav-a.m* madhye dh-anya+madhye !j-ir.na+deva+-alaye kva+cit ! vi.n+m-utre .s.th-ivana.m* na*eva !kury-at str-i+sa.mmukhas* tath-a !!3028.8! sa+jantur* m.rttik-a na*eva !gr-ahy-a /sauca+vidhau kva+cit ! a+/suci+sth-ana+g-a ca*eva !/sauca+/si.s.t-a ca n-aku+j-a !!3028.9! ek-a li;nge gude tisro* !da/sa v-ama+kare m.rda.h ! do.s.nor* dvayo.h sapta dey-as* !tisras* tisra/s* ca p-adayo.h !!3028.10! yath-a+labdhena k-a.s.thena !danta+dh-avanam -acaret ! na tu ty-ag-i svaya.m* chindy-ad* !-ardra+k-a.s.tha.m* drum-at kva+cit !!3028.11! vrata+upav-asa+divase !na k-arya.m* danta+dh-avanam ! k-a.s.thena*ap-a.m* tu ga.n.d-u.sais* !tad-a dv-a+da/sabhir* matam !!3028.12! nady-a.m* ta.d-age k-upe v-a !tata.h sn-ana.m* sam-acaret ! u.s.na+udakena*-apadi tu !m-anasa.m* v-a tad* -acaret !!3028.13! dhy-atv-a hari.m* sva+h.rdaye !tan+n-ama+ucc-ara+p-urvakam ! manas-a kalpitais* toyair* !yat sn-ana.m* tat tu m-anasam !!3028.14! sn-ana+k-ale smared* ga;ng-a.m* !vi.s.nu+p-ada+udak-i.m* /siv-am ! bhag-iratha+tapa.h+siddhi.m* !mah-a+p-ataka+n-a/san-im !!3028.15! vas-ita dhauta.m* kaup-ina.m* !bahir+v-asa/s* ca t-ad.r/sam ! dhauta+vastra+antara+a+bh-ave tv* !-ardra+v-as-a/s* cared* vidhim !!3028.16! uda;n+mukh.h pr-a;n+mukho* v-a !ni.s-ided* -asane /sucau ! eka+upave/sana+arhe ca !kau/sa+-ady+anyatame muni.h !!3028.17! n-ar-aya.na.m* v-asudeva.m* !vi.s.nu.m* ca*iti kram-at smaran ! kury-ad* -acamana.m* ty-ag-i !g-alitena trir* ambhas-a !!3028.18! n-ar-aya.na+arc-a+ava/si.s.ta+ !+candanena sa+candrakam ! -urdhva+pu.n.dra.m* prakurv-ita !sa* gop-i+candanena v-a !!3028.19! lal-a.te h.rdaye nitya.m* !k-arya.m* pu.n.dra.m* ca dor+dvaye ! /sr-i+r-adh-a+arc-a+/si.s.ta+vara+ !+candrako* v-a tad+antare !!3028.20! v-asudeva.m* smared* bh-ale !h.rdi sa.mkar.sa.na.m* tath-a ! pradyumnam a+niruddha.m* ca !dak.se v-ame ca do.sa.ni !!3028.21! -acamya*atha yath-a+p-urva.m* !n-amabhir* vai.s.navais* tribhi.h ! s-adhus* traivar.niko* bhakty-a !g-ayatr-i.m* vai.s.nav-i.m* japet !!3028.22! asya /sr-i+vi.s.nu+g-ayatr-i+ !+mantrasya*.r.sis* tu n-arada.h ! g-ayatr-i+chanda* udita.m* !/sr-i+vi.s.nur* devat-a tath-a !!3028.23! j?n-ana.m* b-ija.m* mata.m* dhy-ana.m* !/saktir* -aj?n-a ca k-ilakam ! /sr-i+vi.s.nu+deva+pr-ity+arthe !viniyogo* jape mata.h !!3028.24! /s-ir.sa+-asya+vak.so+n-abhy+a;nghri+ !+sarva+a;nge.su kram-an* nyasan ! n-arada+.r.si+mukh-an kury-at !ny-as-an .r.sy+-adik-a.ms* tata.h !!3028.25! vibhakty+antair* mantra+padai.h !kara+ny-as-an sam-acaret ! tatra tan* no* vi.s.nur* iti !j?neyam eka.m* pada.m* mune !!3028.26! h.rdaya+-ad-in evam eva !ny-as-an kury-at tata.h sa* ca ! lak.sm-i+r-up-a.m* h.rdi dhy-ayed* !g-ayatr-i.m* vai.s.nav-i.m* muni.h !!3028.27! /sr-i+vi.s.nu+v-ama+p-ar/sva+sth-a.m* !sarva+k-alam anu+vrat-am ! ko.ti+/s-arada+p-ur.na+indu+ !+prabh-a+eka+eka+a;nga+sundar-am !!3028.28! kausu.mbha+vasan-a.m* gaur-i.m* !n-an-a+ala.mk-ara+/sobhan-am ! /s-ant-a.m* sa+h-asa+vadan-a.m* !mah-a+puru.sa+lak.sa.n-am !!3028.29! kamala.m* dak.si.ne p-a.nau !v-ame *a+m.rta+gha.ta.m* kare ! dadhat-i.m* deva+dev-ibhir* !vandit-a.m* p-ujit-a.m* muhu.h !!3028.30! mukti.m* eka+antik-i.m* t-ur.na.m* !bhaktebhyo* dadat-i.m* /sriyam ! dhy-ay-ami h.rdaye nitya.m* !g-ayatr-i.m* vai.s.nav-im aham !!3028.31! iti dhy-atv-a yath-a+/sakti !tattva+var.n-a.m* japet sa* t-am ! nivedayed* bhagavate !yath-a+sa.mkhya.m* japa.m* tata.h !!3028.32! sahasra+param-a.m* dev-i.m* !/sata+madhy-a.m* da/sa+a+var-am ! g-ayatr-i.m* t-a.m* japen* nitya.m* !sva+avak-a/sa+anus-arata.h !!3028.33! sva+i.s.ta+deva.m* tato* bhakta.h !/sr-i+k.r.s.na.m* sa* prabodhayet ! mantre.na*anena sa+prema !kurv-a.nas* t-alik-a+dhvanim !!3028.34! utti.s.tha*utti.s.tha go+vinda !utti.s.tha garu.da+dhvaja ! utti.s.tha kamal-a+k-anta !trailokye ma;ngala.m* kuru !!3028.35! t-a.m* ca m-urti.m* bhagavata* !up-ave/sya /subha+-asane ! pram-arjya vastra+kha.n.dena !dhy-ayec* *chr-i+k.r.s.nam antare !!3028.36! vidh-aya m-anas-i.m* p-uj-a.m* !sad+guru+ukta+krame.na ca ! pratim-ay-am i.s.ta+deva.m* !ta.m* bhakty-a*-av-ahayen* muni.h !!3028.37! /sail-i d-arumay-i lauh-i !lepy-a lekhy-a ca saikat-i ! manomay-i ma.nimay-i !pratim-a*a.s.ta+vidh-a sm.rt-a !!3028.38! uda;n+mukha.h pr-a;n+mukho* v-a !pratim-a+sa.mmukho* *atha+v-a ! yath-a+vidhy* arcayed* bhakty-a !yath-a+labdha+upac-arakai.h !!3028.39! a+bh-a.sam-a.na/s* ca*anyena !bhagavanta.m* samarcayet ! upac-arai.h .so+.da/sabhis* !tad+a+bh-ave tu mantrata.h !!3028.40! mantrai.h paur-a.nikair* eva !n-ama+mantre.na v-a*arcanam ! s-adhu.h sa+prema kurv-ita !/sr-i+vi.s.no.h prati+v-asaram !!3028.41! pram-ada+an+-adarau tyaktv-a !sva+stha.h p-ujanam -acaret ! tato* japet k.r.s.na+mantra.m* !niyata.m* /saktita.h sad-a !!3028.42! tulas-i+k-a.s.tha+j-a /sre.s.th-a !padma+b-ija+udbhav-a*atha+v-a ! /sr-i+kha.n.da+k-a.s.tha+j-a v-a*api !japa+m-al-a /subha+-avah-a !!3028.43! aur.na.m* t-ar.na.m* ca p-ar.na.m* v-a !v-astra.m* v-a*ajinam -asanam ! mun-in-am ucita.m* prokta.m* !bh-umau mantra+japo* v.rth-a !!3028.44! .rjur* eka+agra+d.r.s.ti/s* ca !svastika+-asanam -asthita.h ! vastra+-acch-adita+m-ala/s* ca !japen* mauna+vrata+sthira.h !!3028.45! stotra+p-a.tha.m* yath-a+/sakti !/sr-i+vi.s.nor* vidadh-ita sa.h ! n-ama+sa.mk-irtana.m* kury-ad* !-apat+k-ale tu kevalam !!3028.46! tata.h sa.msth-apya bhagavat+ !+pratim-am ucita+sthale ! guru.m* pra.namya bhik.s-ayai !sa* gacched* g.rhi.na.h /suc-in !!3028.47! a+pakva+anna.m* tu y-acitv-a !/sucir* bh-utv-a sam-ahita.h ! g-ayatr-i.m* k.r.s.na+mantra.m* ca !yath-a+/sakti japet puna.h !!3028.48! -apat+k-ale tu kurv-ita !pr-atar* m-adhy-ahnika.m* japam ! pr-atar+bhava.m* ca madhya+ahne !kury-ad* eva.m* dvaya.m* dvayam !!3028.49! naivedya+artha.m* tata.h p-aka.m* !vi.s.no.h kury-ac* *chuci+sthale ! mah-a+naivedyam -i/s-aya !samarpya sv-apayec* ca tam !!3028.50! pr-as-adika.m* harer* anna.m* !sa.mprok.sya*eva*atha bhak.sayet ! eka+-ah-ara.m* ca kurv-ita !praty+aha.m* sa* vin-a*-apadam !!3028.51! ty-ag-i na bhak.sayed* anna.m* !vi.s.nave hy* a+niveditam ! -apadi pratim-a+a+bh-ave !manas-a tan* niveditam !!3028.52! yadi bhojana+vel-ay-a.m* !ka/s+cid* y-aceta bhik.suka.h ! tarhi dady-ad* -atma+buddhy-a !tasm-aai* annam a+viklava.h !!3028.53! ek-a+da/s-i.su sarv-asu !harer* janma+utsave.su ca ! pr-aya/s+citta+upav-ase.su !na*ady-ad* anna.m* ca san+nara.h !!3028.54! pa.thana.m* p-a.thana.m* k-arya.m* !sac+ch-astrasya*anu+v-asaram ! na div-a /sayana.m* k-arya.m* !ty-agin-a tu vin-a*-apadam !!3028.55! /srava.na.m* k-irtana.m* vi.s.nor* !dhy-ana.m* vandanam arcanam ! vin-a k-alo* v.rth-a na*eva !netavyas* tena ca kva+cit !!3028.56! mala+utsarge ka.ti+sn-ana.m* !vastra+/suddhi/s* ca yogin-a ! k-ary-a*atha m-utra+utsarge tu !li;nga+do.h+/suddhir* ambun-a !!3028.57! s-aya.m* /suci.h praboddhya*-i/sa.m* !kury-an* n-ir-ajana.m* tata.h ! n-ama+sa.mk-irtana.m* k.rtv-a !kurv-ita stuti+p-a.thanam !!3028.58! namas+k.rtya sv-apayec* ca !/sr-i+k.r.s.na.m* h.rdaya+ambu+je ! kara.n.daka+-adau pratim-a.m* !vandeta*atha nija.m* gurum !!3028.59! tata.h /suci.h sam-as-ina.h !p-urvavat su+sthira+-asana.h ! g-ayatr-i.m* k.r.s.na+mantra.m* ca !japet sa* nija+/saktita.h !!3028.60! tata.h sac+ch-astra+pa.thana+ !+p-a.thana+dhy-ana+k-irtanai.h ! vi.s.nu+sa.mbandhibhi.h k.rtyair* !y-amam eka.m* sa* j-ag.ry-at !!3028.61! /sr-i+k.r.s.nam eva h.rdaye !cintayan sa* tata.h svapet ! bh-um-av* -apadi tu ty-ag-i !kha.tv-ay-am api sa.mvi/set !!3028.62! krame.na*anena kartavya.m* !ty-agin-a nityam -atmana.h ! -ahnika.m* vidhivat tena !/sr-i+k.r.s.na.h pr-iyatetar-am !!3028.63! su+vrata* uv-aca: ity* uktam -a/srutya muni+prav-iro* ! n-ar-aya.nena*-ahnikam uttama.m* sa.h ! pr-itas* tath-a*eva svayam -acara.ms* tad* ! av-iv.rtat sarva+mun-i.m/s* ca r-ajan !!3028.64! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave /sr-i+n-ar-aya.na+muni+go+p-ala+-ananda+sa.mv-ade ty-agin-a.m* sa.mk.sipta+-ahnika+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*a.st-a+vi.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha*a.s.tamy-a.m* ni/s-a+-arambhe !k.rta+sa.mdhy-a+vidhir* hari.h ! nir-ajana+ante k.r.s.nasya !nya.s-idad* bhakta+sa.msadi !!3029.1! pra.namya ta.m* muni+/sre.s.tho* !mukta+-anando* mah-a+mati.h ! papraccha kurvan sa+kal-an !k.r.s.na+bhakt-an a+sa.m/say-an !!3029.2! sv-amin sva+r-upa.m* k.r.s.nasya !bubhuts-amy* aham a?njas-a ! asm-akam i.s.ta+devasya !pratip-adyasya ca*-agamai.h !!3029.3! katha.m* sa* sa+gu.no* j?neyo* !nir+gu.na/s* ca jagat+prabhu.h ! sa+-ak-ara/s* ca nir+-ak-ara.h !kart-a*a+kart-a katha.m* ca sa.h !!3029.4! brahma+dh-ama+sthit-ad* divy-at !sva+r-up-an* manu+ja+-ak.rti.h ! bhinno* bhavaty* a+bhinno* v-a !tan* me br-uhi day-a+nidhe !!3029.5! ete *api vai.s.nav-a.h sarve !jij?n-asanti*idam a?njas-a ! /s-astra+anubhava+siddha+antam !atas* tva.m* vaktum arhasi !!3029.6! su+vrata* uv-aca: iti jij?n-asun-a tena !sa.mp.r.s.to* bhagav-an hari.h ! uv-aca*-anandayan v-ac-a !nija+-a/srita+jan-an n.r+pa) !!3029.7! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nu vai.s.nava+siddha+anta.m* !mune *a+va/syam up-asakai.h ! /srotavya.m* h.rdi dh-arya.m* ca !tattvata.h kathay-ami te !!3029.8! /sr-i+k.r.s.no* ya.h para.m* brahma !svaya.m+jyoti.h par-at+para.h ! j?neyo* n-ar-aya.no* vi.s.nur* bhagav-an puru.sa+uttama.h !!3029.9! mah-a+-i/svaro* v-asudevo* !bh-um-a ca parama+-i/svara.h ! -atm-a*-atman-a.m* cetan-an-a.m* !cetana/s* ca /sruti+-irita.h !!3029.10! k-alasya prak.rte/s* ca*api !niyant-a puru.sasya ca ! prak-a/saka/s* ca sarve.s-a.m* !sva+tantro* divya+vigraha.h !!3029.11! dh-ama*a+k.sara.m* tu yat tasya !tad* brahma+puram ucyate ! yasya*eka.h s-uk.sma+de/so* *api !ko.ti+ko.ty+arka+bh-asura.h !!3029.12! yad* ucyate cid+-ak-a/sa.m* !dhruvam -ak-a/savat sad-a ! an+-ady+an+anta.m* ca*a+kha.n.da.m* !sac+cid+-ananda+lak.sa.nam !!3029.13! nav-ina+n-ira+da+/sy-amas* !tatra divye sva+dh-amani ! vibh-aty* ati+/sveta+ruci.h !s-urya+candra+agni+tejasa.h !!3029.14! tasya*eka+rom.nas* tejo* *api !sam+agra+a+k.sara+tejasa.h ! adhikatv-an* na tat tena !tatra+sthair* upam-iyate !!3029.15! sa* prabhur* divya+vasano* !divya+ala.mk-ara+/sobhana.h ! r-adh-a+ram-a+-adbhi.h sv-abhi.h !/saktibhi/s* ca ni.sevyate !!3029.16! /sr-i+d-ama+vi.svak+sena+-adyai.h !p-ar.sadair* divya+vigrahai.h ! sevayam-ana/s* ca sac+chatra+ !+c-amara+vyajana+-adibhi.h !!3029.17! su+dar/sana+-adibhi.h sva+astrair* !m-urtimadbhir* up-asita.h ! ai/svarya+-adyair* bhagai.h .sa.dbhi.h !siddhibhi/s* ca*a.nim-a+-adibhi.h !!3029.18! a+sa.mkhyai/s* ca mah-a+muktair* !divya+sundara+vigrahai.h ! divyair* an+eka+upac-arai.h !p-ujyam-ana+pada+ambu+ja.h !!3029.19! dvi+bhuja.h sa* sad-a sv-am-i !bhaktebhyo* nija+dar/sanam ! catur+bhuja+-adi+r-upe.na !datte kva+api tad+icchay-a !!3029.20! na pr-ak.rt-a* gu.n-as* tasmin !santi*ity* ukta.h sa* nir+gu.na.h ! a+pr-ak.rta+-ak.rtitv-ac* ca !nir+-ak-ara.h sa* k-irtyate !!3029.21! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+yuj-a bhakty-a hy* an+anyay-a ! ye bhajeyus* tae* eva*amu.m* !tath-a+bh-uta.m* vicak.sate !!3029.22! j?n-ana+-adyair* api sa.mpann-a* !bhakty-a h-in-as* tv* an+anyay-a ! brahma+teja.h prapa/syanti !na tu sa+ak.s-at tam -i/svaram !!3029.23! tejo+ma.n.dala+madhya+stha.m* !dvi+bhuja.m* divya+vigraham ! na*-ik.sante *arka.m* yath-a lok-a.h !sa+-ak-ara.m* ta.m* tah-a*eva te !!3029.24! tato* brahma nir+-ak-aram !iti manyantae* eva te ! t-avat-a na nir+-ak-ara.m* !k.r.s.na+-akhya.m* hi para.m* b.rhat !!3029.25! eka+de/sa+sthitasya*api !p-ur.natva.m* tasya tejas-a ! sarvatra*asti yath-a*arkasya !/s.r.nv* atra vacana.m* vidhe.h !!3029.26! aho bh-agyam aho bh-agya.m* !nanda+go+pa+vraja+okas-am ! yan+mitra.m* parama+-ananda.m* !p-ur.na.m* brahma san-atanam !!3029.27! an+eka+a.n.da+udbhava+-ady+artha.m* !nir+gu.na.h sa* yad-a prabhu.h ! m-ay-a+gu.n-an up-adatte !sa+gu.na.h procyate tad-a !!3029.28! a+niruddha+sva+r-upe.na !m-ay-ay-as* tu rajo+gu.nam ! g.rh-itv-a brahma+sa.mj?na.h san !brahma+a.n.da.m* s.rjati prabhu.h !!3029.29! trailokyam audar-i+k.rtya !laye naimittike hy* asau ! eka+ar.nava+jale /sete !k-ale s.rjati tat puna.h !!3029.30! sa* pradyumna+sva+r-upe.na !v-asudevo* *a+khila.m* jagat ! sattva.m* m-ay-a+gu.na.m* dh.rtv-a !p-ati vi.s.nu.h praj-a+pati.h !!3029.31! asau vair-aja+puru.sa.h !kathyate loka+p-alaka.h ! mukti.m* catur+vidh-a.m* datte !sva+bhaktebhya.h sura+ari+h-a !!3029.32! sa.mkar.sa.na+sva+r-upe.na !v-asudevas* tamo+gu.nam ! a;ng-i+k.rtya*eva m-ay-ay-a.h !/siva+-akhya.h sa.mharaty* ada.h !!3029.33! /se.sa+r-upe.na bh-u+gola.m* !dhatte sa.mkar.sa.no* hy* asau ! m-urtayo* v-asudevasya !.sa.d* et-a.h sa+gu.n-a* mat-a.h !!3029.34! k-arya+artha.m* m-urtayo* *apy* -as-a.m* !santy* any-a/s* ca sahasra/sa.h ! et-a.h sarv-a* gu.na+ty-age !procyante nir+gu.n-a* api !!3029.35! divya+a;ngo* nir+gu.no* hy* e.sa* !devaky-a.m* vasu+devata.h ! pr-adur* babh-uva k.r.s.na+-akhyo* !bh-u+tale manu+ja+-ak.rti.h !!3029.36! divya+m-urti+nara+-ak.rtyos* !tasya bhedo* na ki.m+cana ! iti j-an-ihi sad+buddhe !vai.s.nava+-ac-arya+ni/scayam !!3029.37! sa* divya+m-urti.h sann* eva !nara+n-a.tya.m* dadhau prabhu.h ! tena*eva ca sva+r-upe.na !so* *abh-ud* divya+-ak.rtir* muhu.h !!3029.38! kath-a*e.s-a vist.rt-a*asty* eva !pur-a.ne.su ca bh-arate ! tat+s-ara+m-atram -ak.r.sya !kathay-ami sam-asata.h !!3029.39! sa* v-asudeva.h prathama.m* !sat-a.m* dharmasya guptaye ! bh-u+bh-ara+hara.na+artha.m* ca !vasu+deva+mano* *avi/sat !!3029.40! tad+dv-ar-a devak-i+garbho* !bh-utv-a k-ale vyaj-ayata ! pr-ag+janma+sm.rtaye pitror* !vi.s.nu+r-upa.h sa* eva ca !!3029.41! pit.rbhy-a.m* ka.msa+bh-it-abhy-a.m* !pr-arthito* *atha*abhavan* nara.h ! sa* j.r.mbha.ne ya/so+d-ayai !vi/sva+r-upam adar/sayat !!3029.42! m.rd+bhak.sa.ne punas* tasyai !nara+-ak.rtir* api svayam ! brahma+a.n.dam a+khila.m* vy-atte !sva+mukhe samadar/sayat !!3029.43! nara+-ak.rti.h sa* eva*-i/so* !d-amn-a*ul-ukhala+bandhane ! a+paricchedyat-a.m* svasya !sarv-a* go+p-ir* adar/sayat !!3029.44! go+pa+vatsa+apahara.ne !k.rte *a+jena naro* *api san ! tat+tad+r-upa.h svaya.m* bh-utv-a !sa* cikr-i.da*eka+vatsaram !!3029.45! vatsa+vatsa+pa+r-up-an sv-an !vi.s.nu+r-up-a.ms* tato* *a+khil-an ! brahm-a.na.m* dar/say-am -asa !punar* eko* *abhavan* nara.h !!3029.46! k-al-iya+damana.m* k.rtv-a !vi.sa+udena m.rt-an pa/s-un ! go+p-a.m/s* ca j-ivay-am -asa !sa* d.r.s.ty-a*a+m.rta+var.say-a !!3029.47! ni/si d-ava+anala.m* p-itv-a !nara+-ak.rti+dharo* *api sa.h ! sarv-an vyamocayat t-ire !k-alindy-a* vraja+v-asina.h !!3029.48! punar* d-ava+anala.m* p-itv-a !g-a* rarak.sa sa* eva ca ! sapta+aham eka+hastena !dadhre go+vardhana.m* ca sa.h !!3029.49! nanda.m* ca dar/say-am -asa !v-aru.ne lokae* uttame ! loka+p-alair* arcyam-an-a.m* !nija+m-urti.m* sa* eva ca !!3029.50! punar* vaiku.n.tha+loke *asau !sarv-an go+p-an ad-id.r/sat ! chandobhi.h st-uyam-ana.m* sva.m* !nanda+-ad-in r-upam adbhutam !!3029.51! sarv-as-am api go+p-in-a.m* !parip-ur.na+sukha+-aptaye ! t-avad+r-upa+dharo* bh-utv-a !sa* reme r-asa+ma.n.dale !!3029.52! yamun-ay-a* h.rde *a+kr-ura.m* !ka.msa+m-ara.na+/sa;nkitam ! sva.m* r-upa.m* dar/say-am -asa !tad+bahi.h syandane ca sa.h !!3029.53! ka.msa+ra;nga+sabh-a+madhye !sarvebhyo* *api sva+dar/sanam ! p.rthak p.rthak yath-a+yogya.m* !tat+tad+rasamaya.m* dadau !!3029.54! sa* eva vi.s.nu+r-upe.na !d.r.s.to* yavana+bh-u+bhuj-a ! pal-ayam-ano* d.r.s.ta/s* ca !mucukundena t-ad.r/sa.h !!3029.55! cir-an* m.rta.m* guro.h putram !-anin-aya yama+-alay-at ! sa+udar-a.m/s* ca*-anin-aya*asau !m-atu.h pr-ityai ras-a+tal-at !!3029.56! du.h+/s-asanena draupady-a.h !k.r.s.te vastre sm.rtas* tay-a ! sadya.h /sr-i+/sayan-ad* etya !tatra v-as-a.msy* ap-urayat !!3029.57! vane sm.rta/s* ca p-a?nc-aly-a !dur+v-asa.h+/s-apa+sa.mka.te ! tatra*etya*attv-a*atha /s-aka+anna.m* !tri+lok-i.m* so* *apy* atarpayat !!3029.58! vi/sva+r-upo* *abhavat so* *atha !n.r+-ak.rti.h p-artha+s-arathi.h ! t-ark.sya+-ar-u.dho* yayau svarga.m* !p-arij-ata+jih-ir.say-a !!3029.59! dv-arvaty-a.m* sa+kala+str-i.n-a.m* !pr-itaye t-avad+-ak.rti.h ! vasan prati+g.rha.m* pr-ad-an* !n-arad-aya sva+dar/sanam !!3029.60! -anetu.m* vipra+tanay-an !ratha+stha.h sa+arjuno* yayau ! sa* brahma+dhama svasya*eva !pr-ak.rt-at tamasa.h param !!3029.61! tapa.h kurvan sa* putra+artha.m* !hima+adrau vai.s.nava+agnin-a ! sth-avar-a?n* ja;ngam-an dagdhv-a !punas* t-a.m/s* ca*apy* aj-ivayat !!3029.62! bahula+a/sva+n.r+pa+-av-ase !/sruta+deva+g.rhe ca sa.h ! mithil-ay-a.m* dvidh-a*av-ats-it !n.r+-ak.rtir* .r.sibhi.h saha !!3029.63! ubhayatra brahma+v-ada.m* !kurvann* -anandayan nijau ! bhaktau r-aja+.r.si+brahma+.r.s-i !m-asam ekam uv-asa sa.h !!3029.64! tath-a*asau bhagav-an k.r.s.no* !deva+m-anu.sa+du.hkha+d-an ! devair* a+vadhy-an asur-an !jagh-ana*a+m-anava+kriya.h !!3029.65! p-utan-a.m* ca t.r.na+-avarta.m* !/saka.ta.m* vatsaka.m* bakam ! agha.m* v.r.sa.m* ke/sina.m* ca !gaja+malla+ugra+sena+j-an !!3029.66! any-a.m/s* ca sad+druho* daity-an !nir+day-an n.r+pa+r-upi.na.h ! bah-un setu+bhido* hatv-a !bhuvi dharmam ati.s.thipat !!3029.67! eva.m+vidh-any* an+ek-ani !caritr-a.ny* asya santi vai ! m-anu.satve *api divy-ani !t-ani*ity* eva vidur* budh-a.h !!3029.68! tasm-ad* divya+-ak.rti.h k.r.s.no* !n.r+-ak.rti/s* ca*eka* eva sa.h ! bheda.m* ya* ubhayor* vidyus* !te tv* a+j?n-anina* -irit-a.h !!3029.69! an+eka+r-upi.no* *apy* asya !ye j-ananty* eka+r-upat-am ! m-anu.sye *apy* asya divyatva.m* !te j?ney-a* j?n-anino* nar-a.h !!3029.70! yath-a yo* balin-a r-aj?n-a !v-amano* bhagav-an pur-a ! d.r.s.ta.h sa* eva vair-ajo* !v-amana/s* ca puna.h sa* vai !!3029.71! eka* eva yath-a vi.s.nur* !a+jito* *a+m.rta+manthane ! catur+m-urti+dhara/s* cakre !kriy-a* divy-a.h p.rthak p.rthak !!3029.72! tatra*a+jito* mamantha*ab+dhi.m* !k-urmo* dadhre ca mandaram ! dhanvantari.h sudh-a.m* ninye !vyabhajat t-a.m* ca mohin-i !!3029.73! vipra+-ak.rtir* yath-a v-a*agni.h !kh-a.n.davasya didhak.say-a ! k.r.s.nau sa.mpr-arthay-a -asa !tunda+ruk /sma/sru+pi;ngala.h !!3029.74! tad+-aj?nay-a sa* eva*abh-uj* !jv-al-a+m-al-i ca tad+vanam ! dagdhv-a sa* j-ivam a+khila.m* !vipro* *abh-ut p-urvavat puna.h !!3029.75! nara+-ak.rtis* tath-a k.r.s.no* !j?natavyo* divya+vigraha.h ! divya+vigraha* eva*asau !nara+n-a.tya+dhara/s* ca vai !!3029.76! janma+karm-a.ni divy-ani !j?n-atavy-ani tato* *asya ca ! a+bheda* eva ca sad-a !divya+m-anu.sa+r-upayo.h !!3029.77! v-asudevo* *ayam eva*asti !bhagav-a?n* jagata.h prabhu.h ! sv-atantrye.na karoty* asya !bhava+sthity+apyay-an yata.h !!3029.78! k-ala+karma+sva+bh-av-an-a.m* !m-ay-ay-a/s* ca*e.sa* -adita.h ! kart-a*asti*ity* ucyate *an+-adir* !-adi+kart-a*-i/svara+-i/svara.h !!3029.79! k-ala+-adi+/saktibhi.h sv-abhir* !vi/sva+sarga+-adi k-arayan ! a+kart-a ni.s+kriya/s* ca*iti !prokta.h samr-a.d* iva*e.sa* ca !!3029.80! sv-atantrye.na*eva hetutva.m* !k-ala+-ad-in-am ata.h kva+cit ! utp-adana+-adau jagato* !mantavya.m* na*eva karhi+cit !!3029.81! vin-a*api k-ala+m-ay-a+-ad-in !sva+tantro* bhagav-an svayam ! brahma+a.n.da+ko.ti+sarga+-adau !sam+artho* *asti prabhutvata.h !!3029.82! -id.rk+s-amarthyav-an eva !n.r+-ak.rt-av* api sa* prabhu.h ! bhavati*ity* asya divyatva.m* !n.rtva.m* ca*aikyena var.nitam !!3029.83! k.r.s.nasya*et-ad.r/sasya*api !janma karma ca vigraham ! pr-ak.rta.m* r-upa+bheda.m* ca !ye vadanty* asur-a* hi te !!3029.84! s-adhu+dharma+sura+drohi+ !+du.s.ta+daitya+vadha+-adi.su ! do.s-an eva prapa/syanti !k.r.s.na+l-il-asu te kila !!3029.85! abhyas-uyanti bhaktebhyo* !var.nayadbhyo* gu.n-an prabho.h ! yath-a+arth-an api te mand-a.h !stuvanty* any-a.ms* tu sad+druha.h !!3029.86! sat-a.m* gu.ne.su do.sa+-ik.s-a !vaira.m* ca*atha*a+sat-a.m* n.r.n-am ! do.se.su gu.na+dh-ir* maitr-i* ity* !asur-a.n-a.m* sva+bh-avata.h !!3029.87! pur-a.na+-adi+prasiddh-a ca !bhavaty* -akhy-ayik-a*atra t-am ! du.s.ta+asura+sva+bh-avasya !buddhyai vacmi sam-asata.h !!3029.88! /si/su+p-alo* r-aja+s-uye !dharma+r-ajasya sa.msadi ! do.s-an k.r.s.na+gu.ne.sv* -aha !bh-i.sma+ukte.sv* a+khilesv* api !!3029.89! b-ala+grahasya r-ak.sasy-a.h !p-utan-ay-a* vadhe sa* tu ! str-i+haty-a+do.sam avadan* !na tu b-ala+avana.m* gu.nam !!3029.90! a+j-iva+k-a.s.tha+bha;nga.m* ca !/saka.ta+asura+n-a/sane ! c-apalya+do.sa.m* sa* pr-aha !/sr-i+k.r.s.na+carite *asura.h !!3029.91! n-a/se *aghasya bakasya*-aha haty-a.m* !so* *ahi+patattri.no.h ! n-a/se vatsa+ari.s.tayo/s* ca !go+haty-a+do.sam -aha ca !!3029.92! valm-ika+utkh-ata+do.sa.m* ca !go+vardhana+girer* dh.rtau ! k-al-iya+mardana.m* d-ava+ !+anala.m+p-ana.m* ca m-ayikam !!3029.93! k-ama+darpa+h.rtau r-ase !go+p-ibhir* bahu+r-upi.n-a ! -urdhva+v-irye.na k.r.s.nena !p-arad-arya.m* k.rte *avadat !!3029.94! anna+dasya guror* haty-a.m* !du.s.ta+ka.msa+vin-a/sane ! r-aja+haty-a.m* ca t-a.m* pr-aha !brahma+haty-a+adhik-a.m* khala.h !!3029.95! sainyai.h sapta+da/sa+k.rtva.h !sva+jigh-a.msor* yadu+druha.h ! jar-a+sa.mdhasya*-aha n-a/se !sa* chal-ad* dharmi+gh-atanam !!3029.96! ity* -adya+as-uy-a+v-aky-ani !k.r.s.na+l-il-asu so* *avadat ! jagan+ma;ngala+r-up-asu !dharma+sth-apana+hetu.su !!3029.97! nai.s.thika+vratina.m* bh-i.sma.m* !pra/sa.msanta.m* gu.n-an prabho.h ! sa* .sa.n.dha.m* bandi+dharm-a.nam !a+putra+agha.m* tath-a*avadat !!3029.98! k.r.s.na+arcaka.m* dharma+ni.s.tham !api bh-u+pa.m* yudhi+.s.thiram ! sa* tu dharma+bhra.s.tam -aha !ca*a+buddhi.m* pa/su+dharmi.nam !!3029.99! ye tu k-ama+krodha+lobha+-ady+ !+a+dharma+anvayam -asthit-a.h ! bh-u+bh-ar-a.h k.r.s.na+tad+bhakta+ !+drog+dh-ara.h p-apa+buddhaya.h !!3029.100! rukmi+s-alva+ekalavya+-ady-a* !n.r+p-a* daitya+a.m/sa+sa.mbhav-a.h ! t-a.ms* tv* agra+p-ujy-an eva*-aha !mah-a+yaj?ne sa* tatra ca !!3029.101! day-a+k.sam-a+satya+/sauca+ !+dharma+j?n-ana+-adibhis* tath-a ! dharma+va.m/syair* an+ekai/s* ca !gu.nai.h kaly-a.na+k-aribhi.h !!3029.102! yukta.m* k.r.s.na.m* nara+-ak-ara.m* !para.m* brahma tu so* *asura.h ! a+p-ujya.m* bha.saka+dhv-a;nk.sa+ !+tulya.m* ca pr-aha dur+mati.h !!3029.103! ittha.m* sa* caidya.h k.r.s.nasya !tad+bhakt-an-a.m* gu.ne.sv* api ! do.s-an eva hi jagr-aha !na tv* ekam api sad+gu.nam !!3029.104! anye *api tad+dhiyo* ye te !tad+ukta.m* menire .rtam ! s-a.mprata.m* t-ad.r/s-a* ye syus* !te j?ney-a* hy* asur-as* tata.h !!3029.105! -id.r/s-a.h puru.s-a* ye ca !n-aryo* v-a du.s.ta+cetasa.h ! k.r.s.na+l-il-asu muhyanti !tae* eva bhuvi na*itare !!3029.106! a+j?natva.m* p-arava/syatva.m* !vidhi+bheda+-adika.m* tath-a ! tath-a pr-ak.rta+dehatva.m* !deha+ty-aga+-adika.m* tath-a !!3029.107! asur-a.n-a.m* vimoh-aya !do.s-a* vi.s.nor* na hi kva+cit ! iti brahma+pur-a.ne tu !tan+moha.h spa.s.tam -irita.h !!3029.108! a+bh-akt-an-a.m* hi moha.h sy-ad* !-asury-a du.s.tay-a dhiy-a ! bhakt-an-a.m* na*iti bhagav-an !g-it-ay-a.m* pr-aha so* *arjunam !!3029.109! janma karma ca me divyam !eva.m* yo* vetti tattvata.h ! tyaktv-a deha.m* punar+janma !na*eti m-am eti so* *arjuna !!3029.110! avaj-ananti m-a.m* m-u.dh-a* !m-anu.s-i.m* tanum -a/sritam ! para.m* bh-avam a+j-ananto* !mama bh-uta+mah-a+-i/svaram !!3029.111! mogha+-a/s-a* mogha+karm-a.no* !mogha+j?n-an-a* vi+cetasa.h ! r-ak.sas-im -asur-i.m* ca*eva !prak.rti.m* mohin-i.m* /srit-a.h !!3029.112! t-an aha.m* dvi.sata.h kr-ur-an !sa.ms-are.su nara+adham-an ! k.sip-amy* ajasram a+/subh-an !-asur-i.sv* eva yoni.su !!3029.113! -asur-i.m* yonim -apann-a* !m-u.dh-a* janmani janmani ! m-am a+pr-apya*eva kaunteya !tato* y-anty* adham-a.m* gatim !!3029.114! mah-a+-atm-anas* tu m-a.m* p-artha !daiv-i.m* prak.rtim -a/srit-a.h ! bhajanty* an+anya+manaso* !j?n-atv-a bh-uta+-adim a+vyayam !!3029.115! ity* -adi bahu/so* v-akyair* !idam eva sa* -uciv-an ! tyaktv-a*ata.h pr-ak.rta+dhiya.m* !tasmin sevya.h sa* sarvath-a !!3029.116! yath-a cint-a+ma.nir* loke !kalpa+v.rk.sa/s* ca k-ama+dhuk ! sevito* *asau tath-a k.r.s.na.h !sarva+abh-i.s.ta+phala+prada.h !!3029.117! yatra kva+api vased* bh-umau !tatra tv* a+pr-arthito* *apy* asau ! sva+prat-apena kurute !dhana.m* dharma.m* ya/sa.h sukham !!3029.118! nitya.m* sa.mnihito* *asty* eva !so* *adhun-a dv-arik-a+puri ! bhaktair* eka+antikair* eva !d.r/syate hi kva+cit kva+cit !!3029.119! y-a deha+ty-aga+l-il-a*asya !s-a tv* asty* asura+mohin-i ! na tv* atra moho* bhakt-an-a.m* !d.r.s.ta+anto* *atra nigadyate !!3029.120! ka/s+cid* y-ati tath-a svargam !aindra+j-alika+vin* na.ta.h ! patn-i.m* r-aj?ne *arpayitv-a !sv-a.m* yuddhyate tatra ca*asurai.h !!3029.121! vicchinna+sarva+avayava.h !puna.h patati sa* k.sitau ! tatas* tat+str-i rudanty-* agnau !tad+a;ngai.h saha dahyate !!3029.122! p-urvavad* baddha+/sastro* *atha !na.ta* etya nij-a.m* striyam ! n.r+pa.m* y-acati sa+-akro/sa.m* !janaya?n* jana+vismayam !!3029.123! na.ta+vidy-a+vido* ye syus* !te tu muhyanti na*atra vai ! anye tu sarve bh-u+pa+-ady-a* !muhyanty* eva*a+j?na+bh-avata.h !!3029.124! tath-a*eva*atra*api k.r.s.nasya !deha+ty-ago* *atha tad+vapu.h ! g.rh-itv-a*agni+prave/so* *api !rukmi.ny-+-ade/s* ca m-ayika.h !!3029.125! eva.m* bhagavat-a tena !tiro+dh-ane nija+icchay-a ! k.rte *apy* a+j?n-a* vimuhyanti !tan+m-ay-a+vedino* na tu !!3029.126! asur-a.n-a.m* mohana+artha.m* !l-il-a.m* bhagavat-a k.rt-am ! et-a.m* vidanto* bhakt-as* ta.m* !pasyanti*iha yath-a pur-a !!3029.127! sa* e.sa* bhagav-an k.r.s.na.h !pu.mbhi.h str-ibhi/s* ca nir+gu.na.h ! brahma+carya+-adi+niyam-an !p-alayadbhir* up-asyat-am !!3029.128! up-asak-an-a.m* tasya*api !tat+sa.mbandha+va/s-an* mune ! nir+gu.natva.m* bhavaty* eva !taj+j?n-ana+-ade/s* ca sarvath-a !!3029.129! /sr-imad+bh-agavate hy* etad* !bhaktam eka+antika.m* nijam ! uddhava.m* bh-agav-an -aha !sva+mukhena*eva tac* *ch.r.nu !!3029.130! kaivalya.m* s-attvika.m* j?n-ana.m* !rajo* vaikalpika.m* tu yat ! pr-ak.rta.m* t-amasa.m* j?n-ana.m* !man+ni.s.tha.m* nir+gu.na.m* sm.rtam !!3029.131! vana.m* tu s-attviko* v-aso* !gr-amo* r-ajasa* ucyate ! t-amasa.m* dy-uta+sadana.m* !man+niketa.m* tu nir+gu.nam !!3029.132! s-attvika.h k-arako* *a+sa;ng-i !r-aga+andho* r-ajasa.h sm.rta.h ! t-amasa.h sm.rti+vibhra.s.to* !nir+gu.no* mad+up-a/sraya.h !!3029.133! s-attviky-* -adhy-atmik-i /sraddh-a !karma+/sraddh-a tu r-ajasi ! t-amasy-* a+dharme y-a /sraddh-a !mat+sev-ay-a.m* tu nir+gu.n-a !!3029.134! pathya.m* p-utam an+-ayastam !-ah-arya.m* s-attvika.m* sm.rtam ! r-ajasa.m* ca*indriya+pre.s.tha.m* !t-amasa.m* ca*-arti+d-a*a+/suci !!3029.135! s-attvika.m* sukham -atma+uttha.m* !vi.saya+uttha.m* tu r-ajasam ! t-amasa.m* moha+dainya+uttha.m* !nir+gu.na.m* mad+up-a/srayam !!3029.136! ity* eva.m* bhagavad+v-akya+ !+pr-am-a.ny-an* m-amakair* janai.h ! sa+gu.natva.m* nir+gu.natvam !ittha.m* j?neya.m* na ca*anyath-a !!3029.137! ity* ukta.m* v-asudevasya !sva+r-upa.m* te su+ni/scitam ! aikya.m* ca divya+manu+ja+ !+-ak-arayor* api san+mate !!3029.138! etac+chruter* vil-iyate !ku+tark-a.h sa.ms.rti+prad-a.h ! de/sa+k-ala+anus-ar-asu !k.r.s.na+l-il-asu ye n.r.n-am !!3029.139! nir+-i/sa+/s-astra+/sruti+ja.m* !vi/sva+utpatti+laya+-adi.su ! sva+tantra+hetut-a+j?n-ana.m* !k-ala+-ade/s* ca nivartate !!3029.140! etad* eva*abhyasen* nitya.m* !mumuk.sur* bhakti+v.rddhaye ! samyak+sva+r-upa+j?n-ana+artha.m* !/sr-i+k.r.s.nasya ca sat+pate.h !!3029.141! adh-iyate j?n-anam etat !sak.r.d* apy* -adar-ac* ca ye ! bhagavad+vi.say-as* te.s-a.m* !sarve na/syanti sa.m/say-a.h !!3029.142! divya.m* k.r.s.nasya r-upa.m* bhavati ca satata.m* tasya loko* *api divyo* ! divy-a* bhog-a/s* ca bhogy-any* api ca bhagavatas* tasya divy-ani santi ! divy-a* vai p-ar.sad-a/s* ca praka.tita+n.r+tano.h /saktayas* tasya divy-a* ! divy-a* bhakt-a/s* ca sarve jagati yadu+pate.h santi divy-a.h kriy-a/s* ca !!3029.143! ittha.m* nir+do.sa+r-upa.m* sa+kala+gu.na+ga.na+ala.m+k.rta.m* divya+m-urti.m* ! j?n-atv-a /sr-i+v-asudeva.m* bhajata bhuvi sad-a muktaye bho mad-iy-a.h ! ekasminn* a+dvit-iye bhagavati ca para+brahma.ni dvaita+buddhi.h ! kartavy-a na*eva tasminn* a.nur* api ca ku+dh-i.h sac+cid+-ananda+r-upe !!3029.144! su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a*-ak.rtyor* hari+gaditam a+dvaitam .r.si+r-a.d* ! ram-a+bhartu.h so* *abh-ut saha sa+kala+bhaktai.h pramudita.h ! nara+-ak-are tasmin bhagavati hi n-ar-aya.na+munau ! d.r.dha.m* divya.m* bh-ava.m* sa+padi n.r+pate pr-apad* a+malam !!3029.145! sva+r-upa+a+dvaita.m* ya.h pa.thati ca /s.r.noti*iha vi+mala.m* ! para.m* j?n-ana.m* n-ar-aya.na+muni+mukh-an* ni.hs.rtam idam ! prabhau tasmin bhakti.m* parama+sukha+r-upe sa* param-a.m* ! sa+bhukti.m* mukti.m* ca*-ipsitam a+khila+saukhya.m* ca labhate !!3029.146! [[ iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave /sr-i+n-ar-aya.na+mukta+-ananda+sa.mv-ade /sr-ik.s.na+sva+r-upa+a+dvaita+j?n-ana+nir-upa.nma+n-am-a*eka+-una+tri.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: ta.m* r-ajam-ana.m* sadasi !navamy-a.m* ca ni/s-a+-agame ! v-asudeva+-ananda+n-am-a !papraccha var.ni+r-a.d* atha !!3030.1! k.r.s.na+mantra+japasya*aha.m* !k-aryasya praty+aha.m* hare.h ! vidh-ana.m* /srotum icch-ami !k.rta.h siddhyet sa* yena vai !!3030.2! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: kathay-ami sam-asena !vidhi.m* te var.ni+sattama ! mantra+r-aja+japsya*aha.m* !sac+ch-astra+pratip-aditam !!3030.3! sn-ata.h /suci.h sva+stha+citta.h !krodha+cint-a+vivarjita.h ! sad+guru+pr-apta+mantra/s* ca !j-apaka.h puru.so mata.h !!3030.4! yat-in-am -asana.m* /slak.s.na.m* !k-urma+-ak-aram ud-iritam ! anye.s-a.m* tu catu.s+p-ada.m* !catur+asra.m* ca sa.mmatam !!3030.5! k-ar.s.n-ajina.m* vy-aghra+carma !kau/seya.m* vetra+nirmitam ! v-astra.m* v-a k-ambala.m* kau/sam !-asana.m* japa+siddhi+dam !!3030.6! gomaya.m* m.rnmaya.m* bhinna.m* !p-al-a/sa.m* paippala.m* tath-a ! loha+baddha.m* va.m/sa+ja.m* ca !p-a.s-ana.m* varjyam -asanam !!3030.7! k-a.s.tha.m* ca*a+gha.tita.m* varjya.m* !loha+k-ilam a+yaj?niyam ! sy-ad* -apadi /subha.m* sarva.m* !vin-a hy* a+/suci+lepanam !!3030.8! tulas-i+k-a.s.tha+sa.mbh-ut-a !japa+m-al-a /subh-a mat-a ! dh-atr-i+k-a.s.tha+bhav-a ca*api !padma+b-ija+udbhav-a tath-a !!3030.9! tath-a spha.tika+m-al-a ca !gr-ahy-a rudra+ak.sa+m-alik-a ! ku/sa+granthi+bhav-a v-a*api !candana+-adimay-i ca v-a !!3030.10! sarv-a*api m-al-a /sr-i+vi.s.nu+ !+p-ada+spar/s-ac* *chucir* bhavet ! japa+ucit-a ca tasm-at t-a.m* !bibh.ry-at t-ad.r/s-i.m* pum-an !!3030.11! ni/s+cal-a tru.tit-a ca*eva !sa+/sabd-a ca pur-atan-i ! grathit-a j-ir.na+s-utre.na !jape m-al-a vigarhit-a !!3030.12! dh.rt-a p-akha.n.dibhir* y-a tu !p-apibhi/s* ca dur+-atmabhi.h ! a+sa.msk.rt-a tath-a m-al-a !j?ney-a du.h+svapna+d-a n.r.n-am !!3030.13! a.s.ta+uttara+/satena*ukt-a !ma.nibhir* m-alik-a*uttam-a ! madhyam-a sy-at tad+ardhena !tad+ardhena kan-iyas-i !!3030.14! a+k-ara+-adi+k.sa+k-ara+ant-an !var.n-an sarv-an krame.na v-a ! likhitv-a sth-apayed* agre !pa;nkty-a*eva ma.nik-an iva !!3030.15! eka+ekam -anulomyena !pr-atilomyena ca kram-at ! pa/syan var.na+japa.m* kury-ad* !ak.sa+m-al-a*iyam ucyate !!3030.16! -arabhya*an-amik-a+madhy-at !pr-adak.si.nyena ca kram-at ! tarjan-i+m-ula+paryanta.m* !japet s-a kara+m-alik-a !!3030.17! svastika+-asanam -as-ino* !mukta+padma+-asana.m* tu v-a ! .rjur* eka+agra+d.r.s.ti/s* ca !bhagavanta.m* h.rdi smaran !!3030.18! vastra+gopita+m-ala/s* ca !mantram eka+ekam uccaran ! tyajann* eka+eka+ma.nika.m* !japen* niyata+sa.mkhyay-a !!3030.19! tarjany-a na sp.r/set s-utra.m* !madhym-a+madhya+parva.ni ! a;ngu.s.tha+parva.n-a m-al-a+ !+ma.nim eka+ekam -aharet !!3030.20! na sp.r/sed* v-ama+hastena !japa+m-al-a.m* kad-a+cana ! na p-atayet kar-at t-a.m* ca !japa+anta+avadhi j-apaka.h !!3030.21! pram-ad-at patit-ay-a.m* tu !m-al-ay-a.m* svasya hastata.h ! tad+do.sa+/s-antaye kury-aj* !japam a.s.ta+uttara.m* /satam !!3030.22! m-al-a.m* na spar/sayed* bh-umi.m* !svasya p-ada+tala.m* tath-a ! japa.m* kurvan na hasta.m* ca !dh-unayen* na ca mastakam !!3030.23! u.s.n-i.s-i ka?ncuk-i namro* !mukta+ke/so* mala+-av.rta.h ! a+pavitra+karo* *a+/suddha.h !pralapan na japet kva+cit !!3030.24! a+pr-av.rta+kara/s* ca*eva !sa.mve.s.tita+/sir-as* tath-a ! cint-a+/soka+-akula+man-a.h !k.rddho* bhr-anta.h k.sudh-a+-akula.h !!3030.25! an+-asana.h /say-ana/s* ca !gacchann* utthita* eva ca ! up-anat+p-aduk-a+-ar-u.dho* !y-ana+/sayy-a+gatas* tath-a !!3030.26! na japed* vai.s.navo* mantra.m* !prau.dha+p-ada/s* ca karhi+cit ! pras-arya p-adau na japet !k-aka+-asana+gatas* tath-a !!3030.27! prahasa.ms* tvaram-a.na/s* ca !na*-ik.sam-a.na* itas* tata.h ! kara+sa.mj?n-a.m* netra+sa.mj?n-a.m* !kurvan na*eva japet pum-an !!3030.28! rathy-ay-am a+/siva+sth-ane !na japet timira+antare ! dur+gandhi+v-ata+sth-ane ca !na p-api+jana+sa.mnidhau !!3030.29! nidr-a+-akhyo* *asti mah-an !vighno* jape hy* alasa+dur+jaya.h ! jayet ta.m* sa+avadh-ano* *ato* !vi+phalo* *asty* anyath-a japa.h !!3030.30! a;nguly+agre tu yaj+japta.m* !yaj+japta.m* meru+la;nghane ! a+sa.mkhy-ata.m* tu yaj+japta.m* !tat sarva.m* ni.s+phala.m* bhavet !!3030.31! ni.sedha+ati+krama.m* na*eva !kury-ad* e.sa* vin-a*-apadam ! mano* niyamya matim-an !japa.m* kurv-ita sarvath-a !!3030.32! mana.h+sa.myamana.m* /sauca.m* !mauna.m* mantra+artha+cintanam ! a+vy+agratvam a+nirvedo* !japa+sa.msiddhi+hetava.h !!3030.33! japec* ca niyato* bhakty-a !tri+k-ala.m* puru.sa+uttamam ! b-ahyair* v-a m-anasair* dravyai.h !p-ujayitv-a sthira+antara.h !!3030.34! m-arj-ara+m-u.saka+spar/se !krodhe *adho+v-ayu+sarpa.ne ! japa+k-ale tu sa.mj-ate !m-al-a.m* vastra+upari nyaset !!3030.35! -acamya pr-a.n-an -ayamya !d.r.s.tv-a v-a*arka.m* hari.m* smaran ! /se.sa.m* kury-aj* japa.m* sn-atv-a !spar/se tv* a+sp.r/sya+vastuna.h !!3030.36! trayo* bhed-a* japasya*ukt-a* !v-acika+up-a.m/su+m-anas-a.h ! kan-iyo+madhyama+utk.r.s.t-as* !t-an j?n-atv-a*uttamam -acaret !!3030.37! ud-atta+n-ica+svaritai.h !/sabdai.h spa.s.ta+pada+a+k.sarai.h ! mantrasya*ucc-ara.na.m* yatra !sa* japo* v-aciko* mata.h !!3030.38! ki.m+cic* *chrava.na+yogya.m* ca !mantrasya*ucc-ara.na.m* /sanai.h ! yatra*-i.sac* ca*o.s.tha+calana.m* !sa* up-a.m/sur* japo* mata.h !!3030.39! dhiy-a yatra*a+k.sara+/sre.n-i !svara+var.na+pada+-atmik-a ! ucc-aryeta ca sa.msm.rty-a !sa* japo* m-anaso* mata.h !!3030.40! uccair* jap-ad* up-a.m/su.h sy-ad* !vi/si.s.to* da/sabhir* gu.nai.h ! jihv-a+japa.h /sata+gu.na.h !sahasra+gu.na* -antara.h !!3030.41! g.rhe japa.m* sama.m* pr-ahur* !go.s.the da/sa+gu.na.m* tath-a ! g.rha+udy-ane /sata+gu.na.m* !sahasra+gu.naka.m* vane !!3030.42! ayuta.m* parvate pu.nye !nady-a.m* lak.sa+gu.na.m* tath-a ! deva+-alaye ko.ti+gu.nam !an+anta.m* hari+sa.mnidhau !!3030.43! ittha.m* yo.s-a*api kurv-ita !n-ama+mantra+japa.m* hare.h ! sa+dhav-a vi+dhav-a v-a*api !bhakt-a bhagavato* *an+agha !!3030.44! a+sn-ato* m-alay-a na*eva !japa.m* kurv-ita karhi+cit ! -apanno* m-anasa.m* sn-ana.m* !k.rtv-a kury-aj* japa.m* pum-an !!3030.45! sn-ana+-adi+niyamo* na*asti !m-anase tu jape n.r.n-am ! k-irtane ca harer* n-amn-a.m* !vin-a m-al-a.m* kad-a+cana !!3030.46! m-al-am a+/suci+hastena !na sp.r/sen* na k.siped* bhuvi ! striya.m* ca spar/sayen* na*eva !japa+ante nidadh-ita khe !!3030.47! ittha.m* japanti niyata.m* hari+n-ama+mantra.m* ! ye m-anav-a* bhuvi sad+auddhava+vartma+sa.msth-a.h ! te y-anti dh-ama parama.m* parama+-atmano* vai ! go+loka+sa.mj?nam a+mala.m* kamal-a+dhavasya !!3030.48! su+vrata* uv-aca: /srutv-a pur-atana+mah-a+munin-a*ittham ukta.m* ! /sr-i+k.r.s.na+mantra+japa+nir.nayam -apa tu.s.tim ! var.n-i sa* ca*anya+munibhi.h saha bh-umi+p-ala ! pr-ito* nan-ama ca hari.m* sa+kala+artha+siddhim !!3030.49! [[ iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave /sr-i+n-ar-aya.na+v-asudeva+-ananda+sa.mv-ade /sr-i+k.r.s.na+mantra+japa+vidhi+nir-upa.na+n-am-a tri.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha*u da/samy-a.m* tara.nau gate *asta.m ! vidh-aya s-a.mdhya.m* sa* vidhi.m* vidhi+j?na.h ! mah-a+sabh-ay-am upavi.s.ta* ucce ! p-i.the prasanna+-asya* uv-aca bhakt-an !!3031.1! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nvantu munaya.h sarve !g.rhi.na/s* ca striyo* *a+khil-a.h ! hita.m* vad-ami sarve.s-a.m* !gurutv-ad* aham -adar-at !!3031.2! prabodhany-+abhidh-a /svo* *asti !tithir* ek-a+da/s-i jan-a.h ! vrata.m* tasy-a.h prakartavya.m* !sarvair* eva mad+-a/sritai.h !!3031.3! asm-akam i.s.ta+devo* hi !/sr-i+k.r.s.na.h puru.sa+uttama.h ! vrata.m* tasya*etad* asti*iti !sarvai.h k-arya.m* prayatnata.h !!3031.4! na karoti hi yo* m-u.dha* !ek-a+da/sy-am upo.sa.nam ! sa* naro* naraka.m* y-ati !raurava.m* tamas-a*-av.rtam !!3031.5! y-ani k-ani ca p-ap-ani !brahma+haty-a+sam-ani ca ! annam -a/sritya ti.s.thanti !sa.mpr-apte hari+v-asare !!3031.6! t-ani p-ap-any* av-apnoti !yo* bhu;nkte hari+v-asare ! m-at.r+h-a pit.r+h-a ca*eva !guru+h-a ca sa* ucyate !!3031.7! ek-a+da/sy-a.m* tu yo* bhu;nkte !pak.sayor* ubhayor* api ! prati+gr-asa.m* sa* vai bhu;nkte !mala.m* p.rthv-i+samudbhavam !!3031.8! ni.sk.rtir* brahma+haty-ay-a.h !/s-astre prokt-a man-i.sibhi.h ! ek-a+da/sy-+anna+k-amasya !ni.sk.rti.h kva+api na*udit-a !!3031.9! iha p-anena madyasya !p-at-a*eva naraka.m* vrajet ! ek-a+da/sy-+anna+k-amas* tu !pit.rbhi.h saha majjati !!3031.10! vai.s.nava.h puru.sa.h str-i ca !kury-ad* ek-a+da/s-i+vratam ! yath-a /sukl-a tath-a k.r.s.n-a !vi/se.so* na*atra vidyate !!3031.11! a.s.ta+var.sa+adhiko* martyo* hy* !a/s-iti+ny-una+vatsara.h ! ek-a+da/s-im upavaset !pak.sayor* ubhayor* api !!3031.12! brahma+c-ar-i g.rha+stha/s* ca !v-anaprastha/s* ca bhik.suka.h ! ek-a+da/s-i+vrata.m* k-arya.m* !tai/s* ca str-ibhi/s* ca sarva/sa.h !!3031.13! vi+dhav-a y-a bhaven* n-ar-i !bhu?nj-ita*ek-a+da/s-i+dine ! tasy-as* tu su+k.rta.m* na/syed* !brahma+haty-a dine dine !!3031.14! sa.mpr-apya v-asara.m* vi.s.nor* !yo* nara.h sa.myata+indriya.h ! upav-asa+paro* bh-utv-a !p-ujayen* madhu+s-udanam !!3031.15! tat+kath-a+/sruti+k-irtibhy-a.m* !r-atrau kury-ac* ca j-agaram ! sa* /sodhayati p-ap-ani !/sarad* ambu+mala.m* yath-a !!3031.16! ek-a+da/s-i+samutthena !vahnin-a p-ataka+indhanam ! bhasmat-a.m* y-ati sa+kalam !api janma+/sata+udbhavam !!3031.17! na+-id.r/sa.m* p-avana.m* ki.m+cin* !nar-a.n-am iha vidyate ! y-ad.r/sa.m* padma+n-abhasya !dina.m* p-ataka+h-ani+dam !!3031.18! t-avat p-ap-ani dehe *asmi.ms* !ti.s.thanti hi mah-anty* api ! y-avan* na*upo.syate martyai.h !padma+n-abha+dina.m* /subham !!3031.19! kuru+k.setre tu yat pu.nya.m* !graha.ne candra+s-uryayo.h ! go+d-anena bhavet tat sy-ad* !ek-a+da/sy-am upo.sa.n-at !!3031.20! tapasvino* g.rhe nitya.m* !lak.sa.m* yasya ca bhu?njate ! .sa.s.ti+var.sa+sahasr-a.ni !tasya pu.nya.m* tu yad* bhavet !!3031.21! ek-a+da/s-i+vratena*eva !tat pu.nya.m* pr-apnuy-an* nara.h ! sva+dharma+d.r.dha+ni.s.tha/s* ca !v-asudeva+par-aya.na.h !!3031.22! a/sva+medha+sahasr-a.ni !r-aja+s-uya+/sat-ani ca ! ek-a+da/sy-+upav-asasya !kal-a.m* na*arhanti .so+.da/s-im !!3031.23! ek-a+da/sa+indriyai.h p-apa.m* !yat k.rta.m* p-urva+janmasu ! ek-a+da/sy-+upav-asena !tat sarva.m* vilaya.m* vrajet !!3031.24! ek-a+da/sy-a sama.m* ki.m+cit !p-apa+tr-a.na.m* na vidyate ! vy-ajena*api k.rt-a y-a tu !na dar/sayati bh-askarim !!3031.25! svarga+mok.sa+prad-a hy* e.s-a !/sar-ira+-arogya+d-ayin-i ! su+kalatra+prad-a hy* e.s-a !r-ajya+putra+prad-ayin-i !!3031.26! na ga;ng-a na gay-a v-a*api !na k-a/s-i na ca pu.skaram ! na ca*api kaurava.m* k.setra.m* !na rev-a na ca devik-a !!3031.27! yamun-a candra+bh-ag-a ca !tuly-a na*eva*anay-a yata.h ! an+-ay-asena vratibhi.h !pr-apyate *asy-a.h para.m* padam !!3031.28! r-atrau j-agara.na+upeta.m* !samupo.sya harer* dinam ! sarva+p-apa+vinirmukto* !vi.s.nu+loka.m* vrajen* nara.h !!3031.29! da/sa*eva m-at.rke pak.se !tath-a*eva da/sa pait.rke ! priy-ay-a* da/sa ca*-atm-ana.m* !puru.s-an uddharet sa* ca !!3031.30! kalpa+dru+cint-a+ma.nivan* !n.r.n-a.m* v-a?nchita+p-ura.n-i ! bhavaty* ek-a+da/s-i tasm-at !tad+vrat-at p-ur.na+k-amat-a !!3031.31! ek-a+da/s-i.m* prapann-a* ye !nar-as* te hi vara+uttam-a.h ! dvi+dvandva+b-ahavo* bh-utv-a !n-aga+ari+k.rta+v-ahan-a.h !!3031.32! sragvi.na.h p-ita+vastr-a/s* ca !pray-anti hari+mandiram ! pr-apnuvanti punar* na*eva !sa.ms.rti.m* ca kad-a+cana !!3031.33! e.sa* prabh-avo* hi may-a hy* !ek-a+da/sy-a.h prak-irtita.h ! p-apa+indhanasya sarvasya !p-avaka+-akhyo* mah-i+tale !!3031.34! m-ah-atmyam ek-a+da/sik-a+vratasya ! /su.ska+-ardra+p-apa+k.saya+k-ari bhakt-a.h ! prokta.m* may-a*etad* *dh.rdaye *avadh-arya ! tat k-aryam eva sva+hit-aya sarvai.h !!3031.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhnay-+utsave ek-a+da/s-i+vrata+m-ah-atmya+nir-upa.na+n-am-a*eka+tri.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: ek-a+da/sy-as* tu m-ah-atmyam !ittha.m* bhagavat-a*uditam ! /srutv-a*ah.r.sa?n* jan-a.h sarve !dharma+ni.s.th-as* tu nirbharam !!3032.1! te.su ye pra/sna+nipu.n-a* !jan-as* te *atha pra.namya tam ! papracchu.h sv-amina.m* bhakty-a !baddha+a?njali+pu.t-a* n.r+pa !!3032.2! jan-a* -ucu.h: tithir* ek-a+da/s-i sv-ami.ms* !tvay-a sarva+vrata+adhik-a ! prokt-a mah-a+phal-a ca*atra !hetu.m* no* vaktum arhasi !!3032.3! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.to* nijair* bhaktair* !bhakta+vatsala* -i/sit-a ! tan+m-ah-atmya+-adhikya+hetu.m* !vaktu.m* samupacakrame !!3032.4! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: m-ah-atmyasya*adhikatva.m* tu !vi.s.no.h sa.mbandhato* n.r.n-am ! sarve.s-a.m* j-ayate n-unam !iti j-an-ita su+vrat-a.h !!3032.5! sa+ak.s-ac* *chr-i+v-asudevasya !deha+jatv-at tath-a var-at ! m-ah-atmyam -id.r/sa.m* tasy-a* !yath-a j-ata.m* tath-a bruve !!3032.6! -as-it pur-a k.rta+yuge !n-a.d-i+ja;ngha+abhidho* *asura.h ! tasya putro* muro* n-amn-a !babh-uva*ati+bala+uddhata.h !!3032.7! brahm-a.na.m* tapas-a*-ar-adhya !du.s+kare.na sa* daitya+r-a.t ! devai.h sarvair* a+vadhyatva.m* !vara.m* lebhe nija+-ipsitam !!3032.8! tato* mada+uddhata.h sarv-an !sa* jitv-a dik+pat-in drutam ! cakre sva+tejas-a*eva*any-an !indra+-ad-in eka+r-a.t svayam !!3032.9! tata.h sura+ga.n-a.h sarve !sth-ana+bhra.s.t-a* hata+ojasa.h ! bh-it-a* daitya+pate/s* ceru.h !k-ama+r-up-a* mah-i+tale !!3032.10! k-alena kiyat-a te *atha !du.hkhit-as* tri+diva+okasa.h ! brahm-a.na.m* /sara.na.m* gatv-a !sv-iya.m* du.hkha.m* nyavedayan !!3032.11! a+kalpas* tat+prat-ik-are !so* *api tai.h /sa.m+kare.na ca ! s-aka.m* jag-ama k.s-ira+uda.m* !/sveta+dv-ipo* *asti yatra tu !!3032.12! t-ire payo+nidhes* tasya !sam-ahita+dhiya.h sur-a.h ! upatasth-u* ram-a+k-anta.m* nir+-ah-ar-a* jita+indriy-a.h !!3032.13! eka+p-ada+sthit-a.h sarve hy* !-urdhva+locana+b-ahava.h ! cakrus* t-ivra.m* tapo* *a+vy+agr-as* !tat+pras-adam abh-ipsava.h !!3032.14! te.s-am aty+ugra+tapas-a !sa.mtu.s.ta.h kamal-a+pati.h ! pr-adur* babh-uva vaiku.n.th-at !te.s-am agre mah-a+dyuti.h !!3032.15! tapasyanta.h sur-as* te *atha !mah-anta.m* dad.r/sus* tad-a ! ayuta+arka+prat-ik-a/sa.m* !teja.h+pu?njam a+tarkitam !!3032.16! tatra /sr-i+v-asudeva.m* te !sa+ak.s-ad* vi.s.nu.m* jagat+patim ! dad.r/s-u* ramay-a s-aka.m* !sevita.m* p-ar.sada+uttamai.h !!3032.17! catur+bhuja.m* gad-a+padma+ !+/sa;nkha+cakra+vibh-u.sitam ! indra+n-ila+ma.ni+/sy-ama.m* !padma+ak.sa.m* su+smita+-ananam !!3032.18! tatas* ta.m* paray-a bhakty-a !natv-a stutv-a pras-adya ca ! sarva.m* niveday-am -asu.h !karma daitya+pates* tu tat !!3032.19! d.r.s.tv-a deva+ga.n-an kli.s.t-an !bhagav-an karu.n-a+nidhi.h ! prad-aya tebhyo* hy* a+bhaya.m* !daitya.m* hantu.m* mano* *akarot !!3032.20! devai.h saha*eva tasya*atha !gatv-a candravat-i.m* pur-im ! p-a?ncajanya.m* harir* dadhmau !tena tresu.h sura+araya.h !!3032.21! a+m.r.syam-a.nas* ta.m* n-ada.m* !mura.h sa* yuyudhe surai.h ! a+/sakt-as* tat+prah-ara.m* te !so.dhu.m* da/sa di/so* yayu.h !!3032.22! bhagav-an api cakre.na !yuddha.m* kurvan sa* d-aru.nam ! hantu.m* /sa/s-aka na mura.m* !sahasra.m* vatsar-a* yayu.h !!3032.23! tata.h /sr-anto* hari.h pr-ay-at !svak-iya.m* badar-i+vanam ! guh-a.m* si.mhavat-i.m* tatra !pr-apya /si/sye bhay-ad* iva !!3032.24! indriy-a.ni da/sa*eka.m* ca !sva+sva+r-upa+un+mukh-ani sa.h ! vidh-aya sv-i+cak-ara*-a/su !yoga+nidr-a.m* k.sa.na.m* prabhu.h !!3032.25! yojan-ani dv-a+da/sa*eva !vist-ir.n-am eka+nirgam-am ! t-a.m* guh-a.m* p.r.s.tha+lagno* *asau !mura/s* ca*apy* -ayayau drutam !!3032.26! tam -agata.m* harir* d.r.s.tv-a !dur+jaya.m* daityam uddhatam ! cukrodha tasmai vij?n-aya !vare.na*a+vadhyat-a.m* vidhe.h !!3032.27! ek-a+da/sa+indriya+bhav-at !tad-an-i.m* tasya tejasa.h ! divya+prahara.n-a*ek-a str-i !babh-uva*ati+tapasvin-i !!3032.28! r-upa+saubh-agya+sa.mpann-a.m* !d.r.s.tv-a t-a.m* sa* tu d-anava.h ! mugdhe m-a.m* varayasva*iti !pr-arthay-am -asa sa+-adaram !!3032.29! ta.m* k-ama+vihvala.m* dev-i !pr-aha s-a daitya m-a.m* yudhi ! jitv-a g.rh-a.na yasm-an* me !vrata.m* jet-a bhavet pati.h !!3032.30! tatas* tay-a sa* yuyudhe !/sastrair* astri/s* ca d-anava.h ! kruddh-a ciccheda s-a tasya !/sira.h kha.dgena dur+mate.h !!3032.31! tata.h prasanno* bhagav-an !devat-a/s* ca*ati+har.sita.h ! pra/sa/sa.msu.h p-ujayanta.h !papracchu/s* ca*asi k-a*iti t-am !!3032.32! devy-* uv-aca: aham ek-a+da/s-i sv-amin !/saktir* asmi tava prabho ! tvat+tejasa.h samudbh-ut-a !tapo+r-up-at tapasvin-i !!3032.33! brahma+a.n.de y-ani p-ap-ani !lagh-uni ca gur-u.ni ca ! daity-a/s* ca ye *a+khil-as* te.s-am !asmi sa.mh-ara+k-ari.n-i !!3032.34! t-a.m* prasanna.h prabhu.h pr-aha !tvad-iye *adya dine *an+aghe ! -anando* *abh-ut tri+loky-a.m* vai !s-a tva.m* varaya mad* varam !!3032.35! ek-a+da/sy-* uv-aca: yadi tu.s.to* *asi me deva !yadi deyo* varo* mata.h ! tarhi mad+vrata+kart-.r.n-a.m* !sarva.m* siddhyatu v-a?nchitam !!3032.36! upav-asa.m* tu ya.h kury-an* !mad-iye vrata+v-asare ! sarva+p-apa+vinirmukto* !bhukti.m* mukti.m* sa* ca*-apnuy-at !!3032.37! eka+bhuktena naktena !tath-a*eva*a+y-acitena v-a ! yo* *a+/sakto* *api vrata.m* kury-at !so* *api v-a?nchitam -apnuy-at !!3032.38! tri.su loke.su bhagava.m/s* !catur.sv* api yuge.su ca ! dv-a+da/sasv* api m-ase.su !pravarteta vrata.m* mama !!3032.39! catur+vi.m/sati+r-upi.ny-a* !mama sv-am-i tvam -i/svara ! bh-utv-a*-anandaya m-a.m* nityam !ity* etad* y-acita.m* mama !!3032.40! /sr-i+bhagav-an uv-aca: bhadre tvay-a varo* matto* !deva+-i/sair* api durlabha.h ! y-acito* *asau tath-a*apy* adya !prasanno* *aha.m* dad-ami te !!3032.41! adya+prabh.rti ye ke+cit !kari.syanti vrata.m* tava ! mat+p-ujana+utsava+upeta.m* !te pr-apsyanty* eva v-a?nchitam !!3032.42! vrata+kart-a tu mok.sa+arth-i !mok.sa.m* pr-apsyati sa.ms.rte.h ! s-a.ms-arika+sukha+arth-i ca !k-am-an sarv-an hi lapsyate !!3032.43! sarv-an k-am-an av-apsyanti !tvad+vratena yato* nar-a.h ! bhukti+d-a mukti+d-a ca*ata.h !khy-at-a loke bhavi.syasi !!3032.44! catur+vi.m/sati+sa.mkhy-akai.h !sva+r-upai.h ke/sava+-adibhi.h ! catur+vi.m/sati+r-upi.ny-a* !bhavi.sy-ami patis* tava !!3032.45! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: prabho.h pr-apta+var-a s-a*eva.m* !sa.mtu.s.t-a*ek-a+da/s-i gat-a ! bhagav-an k-aray-am -asa !vrata.m* tasy-as* tad-a nij-an !!3032.46! cakrus* tan+munaya.h sarve !badar-i+vana+v-asina.h ! tata* -arabhya loke.su !vratam etat pravartate !!3032.47! ek-a+da/syai vara.m* dattv-a !vrata.m* tasy-a/s* ca bh-u+tale ! pravartayitv-a bhagav-an !sva+dh-ama parama.m* yayau !!3032.48! ek-a+da/s-i yoga+nidr-a !vi.s.nor* labdha+var-a*atha s-a ! tad+a;nga+v-asa.m* lak.sm-ivat !svasya*ac-ikamata dhruvam !!3032.49! ta.m* prasanna.m* puna.h kartu.m* !/sveta+dv-ipe *a+m.rta+sthale ! tapa.h+priy-a tapo* ghora.m* !s-a*akaroc* *chata+vatsar-an !!3032.50! tasy-a* bhakty-a ca tapas-a !sa* prasanna.h punar* hari.h ! tat+sam-ipam upetya*-aha !vara.m* varaya mat priye !!3032.51! ek-a+da/sy-* uv-aca: yadi prasanno* bhavasi !prabho mayi tad-a nije ! ekasminn* eva m-am a;nge !v-asaya tva.m* ram-am iva !!3032.52! /sr-i+bhagav-an uv-aca: adha.h ka.ty-a mad+a;nga.m* tu !garu.dena*-atmas-at+k.rtam ! vak.so* lak.smy-a ca cakra+-adyair* !-ayudhair* b-ahavo* *api me !!3032.53! /sravas-i ku.n.dal-abhy-a.m* ca !sarasvaty-a ca me mukham ! kir-i.tena /siro* ruddha.m* !netra+sth-ana.m* tu te dade !!3032.54! ati+priyasya hi sth-ana.m* !netram ukta.m* man-i.sibhi.h ! lak.smy-a* ati+priy-a*asi tvam !ato* netre niv-asaye !!3032.55! adya*asty* -a.s-a.dha+m-asasya !/sukl-a hy* ek-a+da/s-i tithi.h ! ita* -arabhya man+netre !m-as-a.ms* tva.m* caturo* vasa !!3032.56! v-ar.sik-a.m/s* caturo* m-as-an !prati+var.sa.m* tapasvini ! dh-arayitv-a sva+nayane !svapsy-ami k.s-ira+n-ira+dhau !!3032.57! tva.m* hi j-at-a tapo+r-up-ad* !aindriy-at tejaso* mama ! hantu.m* daitya.m* mura.m* n-amn-a !yoga+nidr-a*asi sundari !!3032.58! ab+dhau /se.sa+ahi+/sayane !sv-i+k.rt-ay-a.m* may-a tvayi ! tapa* eva kari.syanti !mad+bhakt-a* g.rhi.no* *api hi !!3032.59! mat+pr-itaye tapo* yoga.m* !mat+p-uj-a.m* v-a*api ye nar-a.h ! c-aturm-asye kari.syanti !siddhi.h /s-ighra.m* bhavi.syati !!3032.60! iti dattv-a vara.m* tasyai !v-asudevo* *a+m.rta+uda+dhau ! netrayor* dh-arayitv-a t-a.m* !/se.se *a/seta*iva ma?ncake !!3032.61! tyaktv-a*indriy-a.n-am -ah-ara.m* !tat+tad+vi.saya+lak.sa.nam ! v.rtt-is* te.s-a.m* sa+manas-a.m* !cak-ara sva+sva+r-upa+g-a.h !!3032.62! nir+-ah-are bhagavati !yoga+nidr-am upeyu.si ! nir+-ah-ar-a cak-ara*asya !p-ada+sa.mv-ahana.m* ram-a !!3032.63! tad-a nanda+su+nanda+-ady-a.h !p-ar.sad-as* tasya sarva/sa.h ! k.s-ira+ab+dher* uttare t-ire !nir+-ah-ar-as* tapo* *acaran !!3032.64! tath-a muni+ga.n-as* tatra !tan+m-urty+arpita+d.r.s.taya.h ! nir+nime.sam atapyanta !nir+-ah-ar-a* jita+indriy-a.h !!3032.65! c-aturm-asye tata.h sarvair* !yath-a+/sakti tapo* jan-a.h ! kartavya.m* v-asudevasya !saha lak.smy-a ca p-ujanam !!3032.66! yoga+nidr-a.m* tapo+r-up-a.m* !har-av* ittha.m* tu bibhrati ! khidyante h.rdi te bhakt-a.h !k.s-ira+ab+dhi+ta.ta+v-asina.h !!3032.67! na*ugre.na*apy* -atma+tapas-a !te.s-a.m* khedo* *abhavat kva+cit ! ka.s.ta.m* tu sv-amino* v-ik.sya !khinn-as* te bhakta+bh-avata.h !!3032.68! bhuvi ma;ngala+k.rty-ani !c-aturm-asye budh-a.h kva+cit ! g.rhi.no* *api na kurvanti !kurvanty* eva tapas* tv* ata.h !!3032.69! c-aturm-asye vyat-ite *atha !k-artika+ek-a+da/s-i+dine ! j-agarti bhagav-a.ms* tarhi !j-ayate hy* utsavo* mah-an !!3032.70! -ananda.m* parama.m* pr-apya !munaya.h p-ar.sad-as* tath-a ! brahma+indra+mukhy-a.h sa+ga.n-a* !dev-a/s* ca*arcanti ta.m* prabhum !!3032.71! divyair* an+eka+upac-arair* !v-adayanta.h sva+dundubh-in ! yoga+-i/svara.m* tam arcanti !lak.smy-a yukta.m* sur-as* tath-a !!3032.72! aty+-anando* bhavaty* eva !brahma+a.n.de *apy* a+khile jan-a.h ! ek-a+da/sy-am -urja+/sukle !tato* hy* e.s-a*adhik-a mat-a !!3032.73! e.s-a janma+tithi/s* ca*asti !sa+ak.s-ad* dharmasya mat+pitu.h ! -atreya+muni+/saptasya !tato* *api*i.s.t-a*asti na.h khalu !!3032.74! yoga+-i/svaro* v-asudeva.h !pr-atar* asy-a.m* saha /sr-iy-a ! p-ujya/s* ca bhakty-a sahito* !dharma+devo* mad+-a/sritai.h !!3032.75! ek-a+da/sy-+adhipa/s* ca*arcyo* !r-adhy-a sahito* jan-a.h ! prado.sa+k-ale bhagav-an !pr-ity-a d-ama+udara+abhidha.h !!3032.76! upav-aso* j-agara/s* ca !brahma+cary-a+-adibhir* yamai.h ! saha*atra k-aryo* dv-a+da/sy-a.m* !puna/s* ca*uttara+p-ujanam !!3032.77! sa.mtarpya bhagavad+bhakt-an !br-ahma.n-a.m/s* ca*i.s.ta+bhojanai.h ! saha sva+i.s.ta+janai.h k-ary-a !vratibhi.h p-ara.n-a tata.h !!3032.78! -arabhya*ek-a+da/s-i.m* bhakt-a* !din-an-a.m* pa?ncaka.m* sur-a.h ! mah-a+utsava.m* prakurvanti !k.s-ira+ab+dhau munibhi.h saha !!3032.79! dina+pa?ncakae* etasmin !graha+do.so* *api na* asti vai ! br-ahma.n-am api tato* !bhaved* udv-aha+ma;ngalam !!3032.80! prabodhany-+utsavo* hy* e.sa* !prati+var.sa.m* mad+-a/sritai.h ! a+va/syam eva kartavya.h !sarva+vrata+phala+prada.h !!3032.81! auddhav-iye sa.mprad-aye !sarv-a*apy* ek-a+da/s-i tithi.h ! upo.sitavy-a puru.sair* !n-ar-ibhi/s* ca*-atma+/suddhaye !!3032.82! ek-a+da/s-i.m* v-asudeva* !-atm-iy-am eva yat tithim ! cak-ara*ata.h sad-a*upo.sy-a !/sukl-a k.r.s.n-a ca s-a*a+khilai.h !!3032.83! yatibhir* vi+dhav-a+str-ibhis* tv* !e.s-a*upo.sy-a vi/se.sata.h ! anyath-a brahma+haty-a sy-at !te.s-a.m* t-as-a.m* dine dine !!3032.84! ek-a+da/s-in-a.m* sarv-as-am !a+/sakt-a* yae* upo.sa.ne ! kuryus* te phala+nakta+-adyair* !anu+kalpair* api vratam !!3032.85! -id.r/sa.h puru.s-a* ye syur* !a+/sakt-a* yo.sito* *api ca ! c-aturm-asya+ek-a+da/sik-as* !tair* upo.sy-a.h prayatnata.h !!3032.86! tatra*apy* a+/saktai.h puru.sai.h !phala+m-ula+a/sana.m* jan-a.h ! vidh-aya tad+vrata.m* k-arya.m* !d-ana+p-uj-a+samanvitam !!3032.87! api t-ad.rg+vidhai.h pu.mbhir* !upo.sy-as* tisra* -adar-at ! /sayan-i bodhan-i ca*eva !t.rt-iy-a parivartin-i !!3032.88! t-as-am apy* adhik-a hy* e.s-a !bodhany-* -ananda+d-ayin-i ! upo.sy-a*a+va/syam a+khilai.h !sak.rd* dvir* v-a*ambu+p-ayibhi.h !!3032.89! ekena*apy* upav-asena !prabodhany-a.h k.rtena vai ! ek-a+da/s-in-a.m* sarv-as-a.m* !nir+-ah-ara+phala.m* bhavet !!3032.90! vy-avah-arika+vik.sepo* !na ye.s-a.m* dhanina/s* ca ye ! mah-a+p-uj-a tu tai.h k-ary-a !sarv-asv* ek-a+da/s-i.sv* api !!3032.91! /sr-i+k.r.s.no* nir+gu.no* yas* tu !sarva+k-ara.na+k-ara.nam ! sa* madhya+kala/se p-ujya.h !sarvato+bhadra+ma.n.dale !!3032.92! pa?nca+r-atra+prasiddh-abhi.h !/saktibhi.h saha tasya y-a.h ! m-urtaya.h ke/sava+-ady-as* t-a.h !p-ujy-as* tat+parima.n.dale !!3032.93! pa?nca+a+m.rtena snapanam !abhi.seko* mah-a.ms* tath-a ! mah-a+naivedya+d-ana.m* ca !mah-a+n-ir-ajana.m* prabho.h !!3032.94! etat sarva.m* hi /s-astra+ukta.m* !k-aryam ek-a+da/s-i+dine ! sarvatra kartu.m* yo* *a+/sakta.h !sa* c-aturm-asyae* -acaret !!3032.95! tatra*apy* a+/sakto* bodhany-a.m* !kury-ad* eka+mah-a+utsavam ! vitta+/s-a.thya.m* na kartavya.m* !dhanikair* atra m-amakai.h !!3032.96! ek-a+da/s-i tithi.h pre.s.th-a !v-asudevasya sad+dhiya.h ! tatas* tatra*utsava.h k-aryo* !vi/se.se.na mad+-a/sritai.h !!3032.97! yae* et-a.m* na*eva manyeta !tithi.m* sa* tu pum-a?n* jan-a.h ! auddhav-iya+adhvano* b-ahyo* !bhavati*ity* avagamyat-am !!3032.98! su+vrata* uv-aca: etan* ni/samya*ati+muda.m* prapann-a* ! mah-a+munes* tasya vaco* jan-as* te ! vidhi.m* vratasya*asya bubhutsavas* ta.m* ! puna.h sma p.rcchanti hari.m* nara+-i/sa !!3032.99! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave ek-a+da/sy-+utpatti+tad+vara+d-ana+-adi+nir-upa.na+n-am-a dv-a+tri.m/so* *adhy-aya.h ]] jan-a* -ucu.h: ek-a+da/s-i+vratam ida.m* !vidhin-a kena sat+pate ! asm-abhir* iha kartavya.m* !vaktum arhasi tad* *dhi na.h !!3033.1! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: ek-a+da/s-i+vrata+vidhi.m* !sm.rti+v-akyai.h sa+nir.nayam ! mad+-a/sritebhyo* vak.sy-ami !snigdhebhyo* vo* *aham -adar-at !!3033.2! uday-at pr-ak catasras* tu !gha.tik-a* aru.na+udaya.h ! pala+m-atram api ty-ajya.m* !da/samy-as* tatra sarvath-a !!3033.3! /suddh-a viddh-a dvay-i nand-a !tredh-a ny-una+sama+adhikai.h ! .sa.t+prak-ar-a.h punas* tredh-a !dv-ada/sy-+-una+sama+adhikai.h !!3033.4! evam a.s.t-a+da/sa+vidh-a !prokt-a p-urvair* mah-a+.r.sibhi.h ! viddh-ay-as* tatra heyatv-ac* !*chuddh-ay-a.m* ki.m+cid* ucyate !!3033.5! -aditya+udaya+vel-ay-a.h !pr-a;n+muh-urta+dvaya+anvit-a ! ek-a+da/s-i tu sa.mp-ur.n-a !/suddh-a ca parik-irtit-a !!3033.6! ek-a+da/s-i dv-a+da/s-i v-a*, !,*adhik-a cet tyajyat-a.m* dinam ! p-urva.m* gr-ahya.m* tu*uttara.m* sy-ad* !iti vai.s.nava+nir.naya.h !!3033.7! ek-a+da/s-i yad-a lupt-a !parato* dv-a+da/s-i bhavet ! upo.sy-a dv-a+da/s-i tatra !yadi*icchet param-a.m* gatim !!3033.8! da/sam-i+mi/srit-a p-urv-a !dv-a+da/s-i yadi lupyate ! upo.sy-a dv-a+da/s-i tatra !trayo+da/sy-a.m* tu p-ara.nam !!3033.9! sa.mp-ur.na+ek-a+da/s-i ty-ajy-a !parato* dv-a+da/s-i yadi ! upo.sy-a dv-a+da/s-i tatra !dv-a+da/sy-am eva p-ara.nam !!3033.10! navam-i palam eka.m* sy-ad* !da/sam-i parato* yadi ! upo.sy-a dv-a+da/s-i /suddh-a !trayo+da/sy-a.m* tu p-ara.nam !!3033.11! a+viddh-a*ek-a+da/s-i sy-ac* ca !dv-a+da/s-i v.rddhi+g-amin-i ! yad-a tad-a*upav-asas* tu !/saktai.h k-aryo* dina+dvaye !!3033.12! dv-a+da/sy-am eva ca*a+/saktair* !vi.s.nu+bhaktair* upo.sa.nam ! kartavya.m* sa+utsava.m* bhakty-a !dv-a+da/sy-am eva p-ara.nam !!3033.13! ek-a+da/s-im upo.sya*atha !dv-a+da/s-i.m* samupo.sayet ! na tatra vidhi+lopa.h sy-ad* !devo* yad+ubhayor* hari.h !!3033.14! da/sam-i pa?nca+pa?nc-a/sad* !gha.tik-a* y-avad* eva hi ! t-avan* na da/sam-i+vedha.h !prokta.h proktas* tad+-urdhvata.h !!3033.15! evam eva hi go+sv-ami+ !+vi.t.thala+-i/sa+mata.m* tata.h ! mad-iyair* api yu.sm-abhis* !tad* eva gr-ahyam -adar-at !!3033.16! bahu+v-akya+virodhe *atha !sa.mdehe ca tither* vid-am ! upo.sy-a dv-a+da/s-i /suddh-a !trayo+da/sy-a.m* tu p-ara.nam !!3033.17! ek-a+da/s-i pram-adena !vism.rt-a sy-ad* yad-a tad-a ! pare *ahni dv-a+da/s-im eva !samupo.sya vrata.m* caret !!3033.18! ek-a+da/sa+indriy-a.n-a.m* yat !tat+tad+vi.saya+lak.sa.nam ! hitv-a*-ah-ara.m* v-asudeva+ !+sa.mmukhatvam a+kha.n.ditam !!3033.19! ek-a+da/s-i+vratasya*etan* !mukhya.m* bhavati lak.sa.nam ! upav-aso* nir+-ah-ara* !e.sa* eva mato* budhai.h !!3033.20! up-av.rttasya p-apebhyo* !yas* tu v-aso* gu.nai.h saha ! upav-asa.h sa* vij?neya.h !sarva+bhoga+vivarjita.h !!3033.21! taj+japya+japana.m* dhy-ana.m* !tat+kath-a+/srava.na+-adaya.h ! upav-asa+k.rt-am ete !gu.n-a.h prokt-a man-i.sibhi.h !!3033.22! k.sam-a satya.m* day-a /sauca.m* !d-anam indriya+nigraha.h ! deva+p-uj-a+agni+havana.m* !sa.mto.sa.h steya+varjanam !!3033.23! ek-a+da/sa.m* brahma+caryam !a+hi.ms-a rasa+varjanam ! sarva+vrate.su s-am-any-a* !dharm-a* ete trayo+da/sa !!3033.24! sm.rti/s* ca*-alokana.m* gandha.h !sv-adana.m* ca*api k-irtanam ! annasya sarvath-a varjyam !upav-asa.m* prakurvat-a !!3033.25! patit-an n-astik-an hi.msr-an !antya+j-an veda+nindak-an ! na*abhibh-a.seta na*-ik.seta !na sp.r/sec* ca vrat-i nara.h !!3033.26! an+-aturo* *a+sak.rn* na*eva !pibet toya.m* vrat-i kva+cit ! indriya+k.sobha+janana.m* !bhak.sayen na ca ki.m+cana !!3033.27! g-atra+abhya;nga.m* /siro+abhya;nga.m* !t-amb-ula.m* ca*anulepanam ! vrata+stho* varjayed* eva !kha.tv-ay-a.m* /sayana.m* tath-a !!3033.28! str-i.n-a.m* sa.mprek.sa.n-at spar/s-at !t-abhi.h sa.mkathan-ad* api ! vipadyate brahma+carya.m* !sva+d-are.su tu sa.mgam-at !!3033.29! pr-aptae* -ava/syake k-arye !bh-a.sa.ne tu para+striy-a ! spar/se v-a*-apadi sa.mv.rtte !na do.so* g.rhi.n-a.m* sm.rta.h !!3033.30! a+sak.rj* jala+p-an-ac* ca !sak.rt t-amb-ula+carva.n-at ! upav-asa.h pra.na/syed* vai !div-a+sv-ap-ac* ca maithun-at !!3033.31! a/sru+prap-ato* ro.sa/s* ca !kalahasya k.rtis* tath-a ! puru.sa.m* ca striya.m* sadyo* !vrat-ad* bhra.m/sayati dhruvam !!3033.32! d-ana.m* vrata.m* ca niyam-a* !j?n-ana.m* dhy-ana.m* huta.m* japa.h ! yatnena*api k.rta.m* sarva.m* !krodhitasya v.rth-a bhavet !!3033.33! mithy-a+v-ade div-a+sv-ape !bahu/so* *ambu+ni.seva.ne ! a.s.ta+a+k.sara.m* vrat-i japtv-a !/suddhyed* a.s.ta+uttara.m* /satam !!3033.34! stena+n-astika+hi.msra+-adi+ !+bh-a.sa.na+-adau vrat-i pum-an ! a.s.ta+a+k.sara.m* japet sn-atv-a !/sata+trayam uda;n+mukha.h !!3033.35! t-amb-ula+madya+m-a.msa+-adi+ !+bhak.sa.ne maithune tath-a ! gr-amya+v-art-a+prakathane !g-ali+d-ane ca t-a.dane !!3033.36! tam-ala+bhak.se mada+k.rd+ !+bhak.se ca dy-uta+devane ! a+j?n-an-ad* api sa.mj-ate !vrata+lopo* bhaved* dhruvam !!3033.37! vi+bhart.rk-ay-a.h spar/sas* tu !bhavet pu.mso* dhiy-a yad-a ! tasy-a.h pu.mso* *atha ca spar/so* !vrata+lopas* tad-a*ubhayo.h !!3033.38! buddhi+p-urva.m* v-irya+p-ata.h !pu.msa.h svapne *api ced* bhavet ! tad-a*api vrata+lopa.h sy-at !tat pum-an bibhiy-at striy-a.h !!3033.39! a.s.t-av* eva*a+vrata+ghn-ani !jala.m* m-ula.m* phala.m* paya.h ! havir* br-ahma.na+k-amy-a ca !guror* vacanam au.sadham !!3033.40! sarva+bh-uta+bhayena*atha !vy-adhin-a*a+j?n-anato* *api v-a ! vrata+bha;ngo* yadi bhavet !tarhi do.so* na vidyate !!3033.41! p-urva.m* vrata.m* g.rh-itv-a yo* !na*-acaret k-ama+mohita.h ! j-ivan bhavati ca.n.d-alo* !m.rta.h /sv-a ca sa* j-ayate !!3033.42! krodh-at pram-ad-al* lobh-ad* v-a !vrata+bha;ngo* bhaved* yadi ! dina+traya.m* na bhu?nj-ita !mu.n.dana.m* /siraso* *atha v-a !!3033.43! j-ata+-a/sauce m.rta+-a/sauce !vrata+pr-arambhata.h pur-a ! pr-apte nitya.m* vrata.m* kury-ad* !d-ana+arc-a+-adi+vivarjitam !!3033.44! up-avasa.m/s* ca niyam-an !p-alayan s-utak-i svayam ! vrata+a;nga+deva+p-uj-a+-adi !k-arayed* br-ahma.nena vai !!3033.45! pr-arabdhe *atha vrate pr-apte !s-utake tu vrat-i svayam ! sn-atv-a vrata+a;nga+devasya !bhakty-a kurv-ita p-ujanam !!3033.46! n-ar-i rajo+dar/sane tu !k.rtv-a svayam upo.sa.nam ! deva+arcana+-adi ca*anyena !k-arayet prayat-a vrate !!3033.47! vrata+upav-asa+divase !/sr-addha+pr-aptau tu p-uru.sa.h ! pitryam annam up-aghr-aya !kurv-ita vratam -adar-at !!3033.48! vai.s.navais* tu vi/se.se.na !/sr-addham ek-a+sa/s-i+bhavam ! dv-a+da/sy-am eva kartavya.m* !pitarau vai.s.nav-a* yata.h !!3033.49! garbhi.n-i rogi.n-i ca str-i !s-utik-a ca*-apada.m* gat-a ! anyena*eva vrata.m* sv-iya.m* !k-arayen* na tu h-apayet !!3033.50! bh-ary-a patyur* vrata.m* kury-ad* !bh-ary-ay-a/s* ca patir* vratam ! tad+a+bh-ave paras* t-abhy-a.m* !vrate pratinidhir* mata.h !!3033.51! putra.m* /si.sya.m* vin-ita.m* v-a !bhagin-i.m* bhr-atara.m* ca v-a ! e.s-am a+bh-ave vipra.m* v-a !vrate svasya niyojayet !!3033.52! pit.r+m-at.r+pati+bhr-at.r+ !+gurv+arthe ca vi/se.sata.h ! ya.h kury-ad* upav-asa.m* sa* !pu.nya.m* /sata+gu.na.m* vrajet !!3033.53! upav-asa+a+sam+artho* v-a !vipram eka.m* su+bhojayet ! t-avad* dhana.m* ca v-a dady-ad* !bhuktasya dvi+gu.na.m* pum-an !!3033.54! sahasra+sa.mmit-a.m* dev-i.m* !japed* v-a pr-a.na+sa.myam-an ! kury-ad* dv-a+da/sa+sa.mkhy-ak-an !yath-a+/sakty* -aturo* nara.h !!3033.55! /s-ar-ir-an niyam-a.ms* tv* atra !kart-a k-arayit-a tath-a ! p-alayet sa+kal-an bhakty-a !/srama* eva*anyath-a bhavet !!3033.56! k-a.msya.m* m-a.s-an mas-ur-a.m/s* ca !ca.nak-an kora+d-u.sak-an ! /s-aka.m* madhu para+anna.m* ca !punar* bhojana+maithune !!3033.57! dy-utam aty+ambu+p-ana.m* ca !m.r.s-a+v-ada.m* tath-a kalim ! gandha+t-amb-ula+pu.spa+-adi !da/samy-a.m* vai.s.navas* tyajet !!3033.58! aty+-ah-aram a+sat+sa;ngam !an+.rta.m* ca div-a+svapim ! tyajet svapen* ni/si bhuvi !/sabda+-adi+vi.saya+ujjhita.h !!3033.59! div-a da/samy-a.m* laghu+bhuk !sn-atv-a*abhyarcya hari.m* ni/si ! uda;n+mukho* vratasya*asya !g.rh.n-iy-an* niyama.m* nara.h !!3033.60! ek-a+da/sy-a.m* tu v-a pr-atar* !danta+dh-avana+p-urvakam ! sn-atv-a*upav-asa+niyama.m* !g.rh.n-iy-at sa.mnidhau hare.h !!3033.61! ek-a+da/sy-a.m* nir+-ah-ara.h !sthitv-a*aham a+pare *ahani ! bhok.sy-ami pu.n.dar-ika+ak.sa !/sara.na.m* me bhava*a+cyuta !!3033.62! rajany-a* antime y-ame !samutth-aya hari.m* h.rdi ! dhy-atv-a pra.namya bhakt-a.m/s* ca !kury-ac* *chauca+vidhi.m* pum-an !!3033.63! na danta+dh-avana.m* k-arya.m* !k-a.s.thena*ek-a+da/s-i+dine ! ap-a.m* dv-a+da/sa ga.n.d-u.sai.h !par.na+-adyai.h /sodhayen* mukham !!3033.64! sn-atv-a sva.m* naityaka.m* karma !vidh-aya sa* sam-ahita.h ! /sakty-a sa.mbh.rta+sa.mbh-ara.h !kury-at k.r.s.na+mah-a+arcanam !!3033.65! vrata+kart-a pum-an arced* !ek-a+da/sy-+adhipai.h saha ! sa+/saktibhi/s* ca /sr-i+k.r.s.na.m* !rukmi.n-i+k-antam -adar-at !!3033.66! ek-a+da/s-i+sv-ami+n-amn-a !k.r.s.na.m* v-a*eka.m* samarcayet ! tac+chakti+n-amn-a lak.sm-i.m* ca !bhakty-a*a+/saktas* tu p-uru.sa.h !!3033.67! m-arga/s-ir.se /sukla+pak.se !mok.sa+d-a+ek-a+da/s-i mat-a ! p-ujan-iya/s* ca m-alaty-a !ke/savo* *atra /sriy-a saha !!3033.68! arghye phala.m* tu n-ari;nga.m* !naivedye modak-as* tath-a ! sapta dh-any-ani dey-ani !mukhy-any* atra*udit-ani vai !!3033.69! m-arga/s-ir.se k.r.s.na+pak.se !sa+phal-a+ek-a+da/s-i mat-a ! sa.mkar.sa.no* *atra sa.mp-ujya.h !su+nand-a+sahita.h prabhu.h !!3033.70! p-uj-ay-a.m* muni+pu.sp-a.ni !naivedye gu.dak-a* mat-a.h ! atra*arghye ca*a+m.rta+phala.m* !svar.na+d-ana.m* ca kathyate !!3033.71! pau.se /sukl-a tu sa+-anand-a !kathit-a*ek-a+da/s-i tithi.h ! n-ar-aya.no* *atra sa.mp-ujya.h !padmay-a saha bhaktita.h !!3033.72! ku.mbh-any* ukt-ani pu.spe.su !c-ur.na.m* naivedyam atra ca ! arghye ca d-a.dima+phala.m* !deya.m* ca gh.rta+p-atrakam !!3033.73! ek-a+da/s-i pau.sa+k.r.s.n-a !tila+d-a+-akhy-a ca k-irtit-a ! tasy-a.m* /sr-i+priyay-a s-aka.m* !v-asudevo* *arcya* ucyate !!3033.74! kalh-ar-a.ny* atra pu.sp-a.ni !naivedye gh.rta+p-urak-a.h ! j?ney-a* dr-ak.s-a+phala.m* ca*arghye !vastra+d-anam iha*uttamam !!3033.75! m-aghe /sukl-a jay-a+n-amn-i !kathit-a*ek-a+da/s-i tath-a ! nityay-a saha sa.mp-ujyo* !m-adhavas* tatra hi*-i/svara.h !!3033.76! pu.spe.su bakul-any* arghye !b-ija+p-ura.m* nivedane ! ma.n.dak-a/s* ca*atra d-ane ca !tila+dro.na.h prak-irtita.h !!3033.77! ek-a+da/s-i m-agha+k.r.s.ne !vijay-a+-akhy-a*atha kathyate ! pradyumno* vratibhis* tatra !p-ujan-iyo* dhiy-a saha !!3033.78! p-uj-ay-a.m* tulas-i mukhy-a !tatra jamb-iram arha.ne ! soh-alik-a/s* ca naivedye !d-ane tu*up-anahau mate !!3033.79! ek-a+da/s-i ph-algune ca !/sukl-a dh-atr-i*iti k-irtyate ! go+vinda.m* p-ujayet tatra !candravaty-a saha vrat-i !!3033.80! mand-ar-a.ny* atra pu.spe.su !ka.ms-ara/s* ca nivedane ! tila+p-atra.m* tath-a d-ane !j?neyam ak.so.dam arha.ne !!3033.81! ek-a+da/s-i ph-algune ca !k.r.s.n-a*ukt-a p-apa+mocan-i ! a+niruddha.h p-ujan-iya.h !su+/s-il-a+sahitas* tv* iha !!3033.82! kunda+pu.sp-a.ni p-uj-ay-a.m* !sev-a/s* ca*ukt-a nivedane ! karkandh-u+phalam arghye *atra !d-ane ca tila+gaur* mat-a !!3033.83! ek-a+da/s-i caitra+/sukle !vi+mal-a+-akhy-a prak-irtit-a ! k-ama+d-a+-akhy-a ca s-a*eva*ukt-a !sarva+v-a?nchita+d-ayin-i !!3033.84! ramay-a sahita.h /sakty-a !tatra vi.s.nus* tu p-ujyate ! upac-arai.h .so+.da/sabhir* !yath-a+vitta.m* yath-a+vidhi !!3033.85! arghye phala.m* cirbha.ta+-akhyam !-amra+pu.spa.m* ca p-ujane ! naivedye saktava/s* ca*atra !d-ane pakva+annam -iritam !!3033.86! ek-a+da/s-i k.r.s.na+pak.se !caitre prokt-a var-uthin-i ! nanday-a sahita.h /sakty-a !tatra*arcya.h puru.sa+uttama.h !!3033.87! arghye j-at-i+phala.m* prokta.m* !naivedye va.tak-as* tath-a ! ca.mpak-ani ca pu.spe.su !tatra d-ane ca bh-ur* mat-a !!3033.88! ek-a+da/s-i mohin-i ca !vai/s-akhasya sit-a*udit-a ! m-adhavy-a saha sa.mp-ujyas* !tasy-a.m* tu madhu+s-udana.h !!3033.89! pu.spe.su mallik-a*atra*ukt-a !naivedye p-ayasa.m* tath-a ! arghye phala.m* ca panasa.m* !/sayy-a+d-ana.m* ca k-irtyate !!3033.90! ek-a+da/s-i tv* a+par-a+-akhy-a !vai/s-akhasya*a+sit-a mat-a ! ketakai.h p-ujan-iyo* *atra !saha trayy-a hy* adho+ak.sa+ja.h !!3033.91! arghye bahu+phala.m* prokta.m* !dugdha+odana+nivedanam ! sa+vats-ay-a/s* ca gaur* d-ana.m* !br-ahma.n-aya*udita.m* tv* iha !!3033.92! ek-a+da/sa-i nir+jal-a+-akhy-a !jye.s.tha+/sukle prak-irtit-a ! padma+ak.sy-a saha sa.mp-ujyas* !tri+vikrama* iha prabhu.h !!3033.93! pu.spe.su y-uthik-a* mukhy-a* !arghye *atra*-amra+phala.m* matam ! naivedye dadhi+bhakta.m* ca !d-ane chatra.m* prak-irtyate !!3033.94! ek-a+da/s-i jye.s.tha+k.r.s.n-a !yogin-i+sa.mj?nik-a mat-a ! k.sema.m+kary-a saha*atra*arcyo* !n.r+si.mha+-ahvaya* -i/svara.h !!3033.95! bh.r;nga+r-ajo* *atra pu.spe.su !j?neyo* *arghye j-ambava.m* phalam ! naivedye pi.n.dak-a.h prokt-a* !d-ana.m* ca jala+gor* matam !!3033.96! -a.s-a.dhe /sukla+pak.se *atha !/sayany-+ek-a+da/s-i mat-a ! v-amana.h kamal-a+yukta.h !p-ujan-iyo* *atra bhaktita.h !!3033.97! ap-a+m-argo* *atra pu.spe.su !naivedye p-urik-as* tath-a ! n-aliker-i+phala.m* tv* arghye !d-ana.m* ca svar.na+gor* matam !!3033.98! -a.s-a.dha+k.r.s.na+pak.se ca !k-amik-a+ek-a+da/s-i mat-a ! a+cyuto* vijay-a+yukta.h !sa.mp-ujyas* tatra bhaktita.h !!3033.99! pu.spe.su p-arij-at-ani !bilvam arghye phala.m* matam ! /sata+cchidra.m* ca naivedye !d-ana.m* str-i+pu.msa+vastrayo.h !!3033.100! ek-a+da/s-i putra+d-a+-akhy-a !/sr-ava.nasya sit-a mat-a ! /sr-i+dhara.h p-ujan-iyo* *atra !k-antimaty-a saha*eva ca !!3033.101! /sata+patr-a.ni pu.spe.su !naivedye *ap-upak-as* tv* iha ! prokt-a.h s-it-a+phala.m* ca*arghye !p-aduk-a+d-anam uttamam !!3033.102! aj-a+-akhy-a /sr-ava.ne m-asi !k.r.s.n-a*ek-a+da/sy-* ud-irit-a ! sundary-a ca saha*eva*arcyas* !tasy-a.m* devo* jana+ardana.h !!3033.103! pu.spe.su p-a.tal-a* mukhy-a* !arghye p-ug-i+phala.m* matam ! d-ane ca mahi.s-i prokt-a !naivedye gu.da+modak-a.h !!3033.104! ek-a+da/s-i bh-adra+pade !/sukl-a padm-a+abhidh-a mat-a ! h.r.s-ika+-i/so* *atra sa.mp-ujyo* hy* !a+par-a+jitay-a saha !!3033.105! k-a/sa+p-u.sp-a.ni p-uj-ay-a.m* !tila+pi.s.ta.m* nivedane ! k-u.sm-a.n.dam arghye vij?neya.m* !d-ane brahma+pur-i mat-a !!3033.106! ek-a+da/s-i bh-adra+pade !k.r.s.n-a ca kathit-a*indir-a ! upa+indra.h su+bhag-a+yukta.h !p-ujyo* d-urv-abhir* atra tu !!3033.107! arghye /siv-a+phala.m* prokta.m* !kar.na+ve.s.ta.m* nivedane ! kany-a+d-ana.m* tath-a*atra*ukta.m* !vrata+sa+a;nga+phala+-aptaye !!3033.108! ek-a+da/sy-* -a/svine m-asi !/sukl-a p-a/sa+a;nku/s-a+abhidh-a ! padma+n-abha.h padmavaty-a !saha p-ujyo* *atra bhaktita.h !!3033.109! /sam-i+patr-a.ni p-uj-ay-am !arghye k-ama+phala.m* matam ! /s-ali+pi.s.ta.m* ca naivedye !d-ane prokt-as* tu modak-a.h !!3033.110! -a/svine k.r.s.na+pak.se tu !ram-a+-akhy-a*ek-a+da/s-i mat-a ! hira.nyay-a saha*abhyarcyo* !haris* tasy-am adhi+-i/svara.h !!3033.111! pu.spe.su mucukund-ani !tatra*arghye kadala.m* matam ! naivedye *api ca tat+sa+-ajya.m* !d-ana.m* gh.rta+gha.tasya ca !!3033.112! k-artike /sukla+pak.se tu !bodhany-+ek-a+da/s-i mat-a ! r-adhay-a saha sa.mp-ujyas* !tatra d-ama+udara.h prabhu.h !!3033.113! padma+pu.sp-a.ni p-uj-ay-a.m* !makhy-any* atra nivedane ! mudga+c-ur.na.m* padma+phalam !arghye deyas* tu ma?ncaka.h !!3033.114! k-artike k.r.s.na+pak.se sy-ad* !ek-a+da/sy-* a+bhay-a+abhidh-a ! k.r.s.na.h su+lak.sa.n-a+upeta.h !p-ujan-iyo* *atra ca prabhu.h !!3033.115! tila+pu.sp-a.ni p-uj-ay-a.m* !naivedye ca gu.da+odana.h ! gr-ahya.m* sad-a+phala.m* ca*arghye !tatra deyo* v.r.so* mata.h !!3033.116! ek-a+da/sy-* adhike m-asi !kamal-a+-akhy-a ca tat+pati.h ! puru.sa+uttama* ity* ukto* !vidhis* tan+m-asiko* *a+para.h !!3033.117! ity* ek-a+da/sika+adhi+-i/s-a* !may-a prokt-a.h sa+/saktik-a.h ! tat+tat+p-uj-a+vi/se.sa/s* ca !p-ujaka+-ipsita+p-uraka.h !!3033.118! a+l-abhe tu*ukta+vast-un-a.m* !sarv-asv* ek-a+da/s-i.sv* api ! k-ary-a p-uj-a yath-a+/sakti !yath-a+labdha+upac-arakai.h !!3033.119! phale p-ug-i+phala.m* deya.m* !pu.spe ca tulas-i+dalam ! naivedye /sarkar-a+kha.n.do* !d-ane ca*anna.m* sva+/saktita.h !!3033.120! -anuk-ulye sati pum-an !anu+kalpa.m* na karhi+cit ! g.rh.n-iy-ad* vitta+lobhena !pram-ad-ad* v-a*apy* an+-adar-at !!3033.121! pratim-a.m* k-arit-a.m* /sakty-a !/sr-i+k.r.s.nasya saha+/sr-iya.h ! haimya+-adi.m* p-ujayed* bhakty-a !sarvato+bhadra+ma.n.dale !!3033.122! catur+vi.m/sati+sa.mkhy-akai.h !p-urva+uktai.h ke/sava+-adibhi.h ! nanda+-adibhi.h p-ar.sadai/s* ca !tam arcet sa* saha+/sriyam !!3033.123! a+/saktas* tv* ekam abhyarcet !ta.n.dula+a.s.ta+dala+ambu+je ! /sr-i+k.r.s.na.m* sa+/sriya.m* bhakty-a !yath-a+labdha+upac-arakai.h !!3033.124! ek-a+da/sy-+adhipo* ya.h sy-at !tan+n-amn-a k.r.s.nam arcayet ! tasya /saktir* bhaved* y-a ca !tan+n-amn-a rukmi.n-i.m* tath-a !!3033.125! ek-a+da/sy-+adhip-a.h sarve !k.r.s.nasya*ekasya p-ujay-a ! p-ujit-a.h syu.h /saktaya/s* ca !te.s-a.m* lak.smy-as* tu p-ujay-a !!3033.126! sth-apayitv-a*a+vra.na.m* ku.mbha.m* !ratna+garbha.m* sa+k-a?ncanam ! vastre.na ve.s.tite tasmin !sth-apayet p-atram uttamam !!3033.127! kamala.m* dv-a+da/sa+dala.m* !k.rtv-a tatra su+/sobhanam ! tatra*arcet sa+/sriya.m* k.r.s.na.m* !sth-apayitv-a yath-a+vidhi !!3033.128! upac-arai.h .so+.da/sabhir* !mah-a+p-uj-a.m* sam-acaret ! laghu+p-uj-am a+/saktas* tu !bhakty-a kurv-ita p-uru.sa.h !!3033.129! saha*eva vaidikair* mantrair* !dvi+ja.h p-ujanam -acaret ! de/sa+k-ala+-adi sa.mk-irtya !mantr-an et-a.m/s* ca k-irtayan !!3033.130! tejo+ma.n.dala+madhya+stha.m* !ko.ti+kandarpa+sundaram ! nav-ina+n-ira+da+/sy-ama.m* !p-ita+ambara+dhara.m* prabhum !!3033.131! dak.se.na p-a.nin-a cakra.m* !/sa;nkha.m* v-amena bibhratam ! ramay-a sevita.m* v-ame !divya+pa;nka+ja+hastay-a !!3033.132! an+eka+divya+ala.mk-ara.m* !vana+m-al-a+vibh-u.sitam ! up-asyam-ana.m* prayatai.h !p-ar.sadair* garu.da+-adibhi.h !!3033.133! st-uyam-an.m* muni+ga.nair* !deva+gandharva+ki.m+narai.h ! k.r.s.nam eva.m+vidha.m* dhy-atv-a !tata.h p-ujanam -acaret !!3033.134! -av-ahan-iya.m* deva+-i/sa.m* !bhakt-an-am a+bhaya+pradam ! su+snigdha.m* vara+da.m* /s-anta.m* !manas-a*-av-ahay-amy* aham !!3033.135! su+var.na+ma.nibhir* divyai.h !khacite deva+nirmite ! divya+si.mha+-asane snigdhe !ni.s-ida tva.m* sura+adhipa !!3033.136! ga;ng-a+udaka.m* sura+/sre.s.tha !su+var.na+kala/se sthitam ! gandha+pu.spa+a+k.satair* yukta.m* !g.rh-a.na ramay-a saha !!3033.137! gandha+pu.spa+-adi+sa.myukta.m* !svar.na+p-atre sthita.m* jalam ! arghya.m* g.rh-a.na bho deva !bhakt-an-am a+bhaya+prada !!3033.138! deva+deva namas* tubhya.m* !pur-a.na puru.sa+uttama ! may-a dattam ida.m* toya.m* !pr-ity+artha.m* pratig.rhyat-am !!3033.140! k-ama+dhenu+samudbh-uta.m* !sarve.s-a.m* j-ivana.m* param ! p-avana.m* yaj?na+hetus* te !paya.h sn-ana+artham arpaye !!3033.141! payasas* tu samudbh-uta.m* !yad* amla+dravya+yogata.h ! dadhy* -an-ita.m* may-a deva !sn-ana+artha.m* pratig.rhyat-am !!3033.142! navan-ita+samutpanna.m* !sarva+sa.mto.sa+k-arakam ! yaj?na+a;nga.m* devat-a+-ah-ara.m* !gh.rta.m* sn-ana+artham arpaye !!3033.143! v.rk.sa+s-ara+samudbh-uta.m* !sarva+tejo+vivardhanam ! sarva+pu.s.ti+kara.m* deva !madhu sn-ana+artham arpaye !!3033.144! ik.su+s-ara+samudbh-ut-a.m* !/sarkar-a.m* su+mano+har-am ! mala+apah-ari.n-i.m* sn-atu.m* !g.rh-a.na tva.m* may-a*arpit-am !!3033.145! nad-in-a.m* ca*eva saras-a.m* !may-a n-ita.m* jala.m* /subham ! g.rh-a.na sn-ana+mantre.na !prabho sn-an-iyam arpitam !!3033.146! vastra+yugma.m* g.rh-a.na !tva.m* pa.t.ta+s-utre.na nirmitam ! s-uk.sma.m* k-arp-asa+tant-un-a.m* !su+var.nena vir-ajitam !!3033.147! n-ar-aya.na namas* te *astu !p-ahi m-a.m* bhava+s-agar-at ! brahma+s-utra.m* sa+uttar-iya.m* !g.rh-a.na puru.sa+uttama !!3033.148! key-ura+muku.tai/s* ca*eva !n-upurair* a;ngul-iyakai.h ! p-ujito* *asi prayatnena !ratnair* -abhara.nair* vibho !!3033.149! candana.m* malaya+udbh-uta.m* !kast-ury-+aguru+sa.myutam ! karp-ure.na ca sa.mmi/sra.m* !sv-i+kuru.sva*anulepanam !!3033.150! /sata+patrai.h kar.nik-arai/s* !ca.mpakair* mallik-a+-adibhi.h ! pu.spair* n-an-a+vidhai/s* ca*eva !p-ujay-ami sura+-i/svara !!3033.151! da/sa+a;nga+sa.mj?nita.m* dh-upa.m* !su+gandha.m* ca mano+haram ! g.rh-a.na deva+deva+-i/sa !may-a bhakty-a samarpitam !!3033.152! -ar-atrik-a.m* sura+/sre.s.tha !varty-a go+gh.rta+siktay-a ! sa.myukt-a.m* tejas-a k.r.s.na !g.rh-a.na sura+p-ujita !!3033.153! anna.m* ca p-ayasa.m* bhak.sya.m* !sit-a+lehya+samanvitam ! dadhi+k.sira+gh.rtair* yukta.m* !g.rh-a.na sura+vallabha !!3033.154! n-aga+vall-i+dalair* yukta.m* !p-ug-i+phala+samanvitam ! karp-ura+khadira+upeta.m* !t-amb-ula.m* pratig.rhyat-am !!3033.155! b-ija+p-ura+-amra+panasa+ !+kharj-ur-i+kadal-i+phalam ! n-alikera+phala.m* divya.m* !g.rh-a.na bhagavann* idam !!3033.156! ny-una+atirikta+p-uj-ay-a.h !sa.mp-ur.na+phala+hetave ! dak.si.n-a.m* k-a?ncan-i.m* deva !sth-apay-ami tava*agrata.h !!3033.157! n-ir-ajana.m* g.rh-a.na*-i/sa !pa?nca+varti+samanvitam ! tejo+r-a/se may-a datta.m* !loka+-ananda+kara prabho !!3033.158! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+d-at-a jaya ma;ngala+d-at-a ! lak.sm-i+vara r-adh-a+vara lak.sm-i+vara r-adh-a+vara /sara.na+-agata+p-at-a !jaya deva jaya deva ! hartu.m* bh-aram avany-a* j-ato* bhuvi vi.s.nur* j-ato* bhuvi vi.s.nur* ! diti+ja+an-ikam an+eka.m* diti+ja+an-ikam an+eka.m* ! jaghan-itha sa+ji.s.nu.h ! bh-i.smaka+tanay-a+vara.ne vidhi+sura+pati+mukhyair* vidhi+sura+pati+mukhyair* ! abhi.sikto* *adhi+patis* tvam abhi.sikto* adhi+patis* tva.m* !nara+pati+ga.na+mukhyai.h ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+d-at-a jaya ma;ngala+d-at-a ! lak.sm-i+vara r-adh-a+vara lak.sm-i+vara r-adh-a+vara /sara.na+-agata+p-at-a !jaya deva jaya deva !!3033.159! p-artha+prema+va/sas* tva.m* bahudh-a puri te.s-a.m* bahudh-a puri te.s-a.m* ! nyavaso* nanu bhavasi tva.m* nyvaso* nanu bhavasi tva.m* ! j-ivanam api te.s-am ! sautya.m* vidadhad* vijaya.m* prati+bha.ta+n.r+pa+sa;nghai.h prati+bha.ta+n.r+pa+sa;nghair* ! dur+jayam ujjhita+/sastro* dur+jayam ujjhita+/sastro* *apy* ! akaro.h sura+sa;nghai.h ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+d-at-a jaya ma;ngala+d-at-a ! lak.sm-i+vara r-adh-a+vara lak.sm-i+vara r-adh-a+vara /sara.na+-agata+p-at-a !jaya deva jaya deva !!3033.160! n-una.m* p-a.n.dava+patny-a tvayi k.rta+bahu+d-ane tvayi k.rta+bahu+d-ane ! prem-a k-arma.na+vidy-a prem-a k-arma.na+vidy-a ! nidadhe tv* iti j-ane ! ni.h+sp.rha+mukta+patis* tva.m* vi+va/so* hi vana+-adi.m* vi+va/so* hi vana+-adi.m* ! yayitha yay-a sm.rta+m-atro* yayitha yay-a sm.rta+m-atro* ! hitv-a kamala+-adim ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+d-at-a jaya ma;ngala+d-at-a ! lak.sm-i+vara r-adh-a+vara lak.sm-i+vara r-adh-a+vara /sara.na+-agata+p-at-a !jaya deva jaya deva !!3033.161! v-atsy-ayana+muni+g-ita.m* prathama.m* rasam a+khila.m* prathama.m* rasam a+khila.m* ! go+p-i.su ca bh-am-ay-a.m* go+p-i.su ca bh-am-ay-a.m* ! vidadhitha ta.m* sa+phalam ! s-aka.m* deva+kalatrair* nija+lalan-a+sa;nghair* nija+lalan-a+sa;nghai.h ! keli.m* ca*ambu+dhi+v-ari.ni keli.m* ca*ambu+dhi+v-ari.ni ! yadu+sura+muni+sa;nghai.h ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+d-at-a jaya ma;ngala+d-at-a ! lak.sm-i+vara r-adh-a+vara lak.sm-i+vara r-adh-a+vara /sara.na+-agata+p-at-a !jaya deva jaya deva !!3033.162! ca?ncad+rakta+kit-i.ta.m* nava+jala+da+/sy-ama.m* nava+jala+da+/sy-ama.m* ! makara+-abha+/sruti+bh-u.sa.na makara+-abha+/sruti+bh-u.sa.nam !-i.sat+smita+r-amam ! svar.na+dyuti vasana.m* tv-a.m* dadhata.m* ca nav-ina.m* dadhata.m* ca nav-ina.m* ! vande h-arila+ka.n.tha.m* vande h-arila+ka.n.tha.m* ! d.r/si+modita+d-inam ! jaya+deva jaya+deva jaya ma;ngala+d-at-a jaya ma;ngala+d-at-a ! lak.sm-i+vara r-adh-a+vara lak.sm-i+vara r-adh-a+vara /sara.na+-agata+p-at-a !jaya+deva jaya+deva !!3033.163! a?njali+sth-ani pu.sp-a.ni !ca*arpay-ami jagat+pate ! g.rh-a.na su+mukho* bh-utv-a !jagad+-ananda+d-ayaka !!3033.164! namas* te deva+deva+-i/sa !namas* te garu.da+dhvaja ! namo* *astu vi.s.nave tubhya.m* !vratasya phala+d-ayaka !!3033.165! padbhy-a.m* kar-abhy-a.m* j-anubhy-am !uras-a /siras-a d.r/s-a ! vacas-a manas-a ca*iti !pra.n-amo* *a.s.ta+a;nga* -irita.h !!3033.166! b-ahubhy-a.m* ca*eva j-anubhy-a.m* !/siras-a vacas-a d.r/s-a ! pa?nca+a;ngo* *aya.m* pra.n-ama.h sy-at !p-uj-asu pravar-av* imau !!3033.167! tatra*a.s.ta+a;nga.h pra.n-amas* tu !pu.ms-am eva hito mata.h ! anya.h pu.ms-a.m* tath-a str-i.n-a.m* !sarve.s-am api sa.mmata.h !!3033.168! pra.named* dak.si.ne bh-age !ki.m+cid* d-ure tu da.n.davat ! kar-abhy-a.m* dak.sa+v-am-abhy-a.m* !padau g.rh.nan hare.h kram-at !!3033.169! go+vinda m-adhava day-a+-alaya d-ina+bandho ! /sr-iman mano+nayana+nandana divya+m-urte ! divya+indra+n-ila+ma.ni+k-anti+mano+hara+a;nga ! /sr-i+rukmi.n-i+rama.na m-am ava v-asudeva !!3033.170! ka.msa+-adi+du.s.ta+damana pra.nata+eka+bandho ! k-ama+anta+ka+-adi+nuta /sa;nkha+ratha+a;nga+p-a.ne ! /sr-i+dv-arik-a+pura+para.m+dara p-ur.na+k-ama ! /sr-i+rukmi.n-i+rama.na m-am ava v-asudeva !!3033.171! -ananda+kanda yadu+nandana /s-arad-iya+ ! p-ur.na+indu+bi.mba+vadana+ambu+ja+manda+h-asa ! bh-u+bh-ara+r-aja+bala+n-a/sana /se.sa+bandho ! /sr-i+rukmi.n-i+rama.na m-am ava v-asudeva !!3033.172! bh-am-a+anura?njana+sam-ah.rta+p-arij-ata ! pradyumna+t-ata puru+h-uta+sabh-a+sadasya ! pa.t.ta+a;ngan-a+dvi+gu.nita+a.s.ta+sahasra+k-anta ! /sr-i+rukmi.n-i+rama.na m-am ava v-asudeva !!3033.173! -atm-iya+p-a.n.dava+hite rata ji.s.nu+s-uta ! k.r.s.n-a+mano+abhila.sita+prada+kalpa+v.rk.sa ! deva+indra+vandya garu.da+dhvaja /s-ar;nga+p-a.ne ! /sr-i+rukmi.n-i+rama.na m-am ava v-asudeva !!3033.174! dharma+adhva+setu+racana+udyata nitya+d-anai.h ! sa.mtarpita+dvi+ja+vara+ogha hare mura+are ! /sr-i+n-arada+-adi+muni+g-ita+pavitra+k-irte ! /sr-i+rukmi.n-i+rama.na m-am ava v-asudeva !!3033.175! k-aru.nya+s-agara bhava+ambu+dhi+p-ara+d-ayin ! kaly-a.na+k.rt+patita+p-avana+n-amadheya ! brahma.nya+deva nara+deva+/sikh-a+ma.ne tva.m* ! /sr-i+rukmi.n-i+rama.na m-am ava v-asudeva !!3033.176! sa.ms-ara+khinna+/sara.na+-agata+j-iva+rak.s-a+ ! nitya+udyata+uddhava+samarpita+naija+buddhe ! n-an-a+avat-ara+parip-alita+s-adhu+loka ! /sr-i+rukmi.n-i+rama.na m-am ava v-asudeva !!3033.177! anyath-a /sara.na.m* na*asti !tvam eva /sara.na.m* mama ! tasm-at k-aru.nya+bh-avena !rak.sa rak.sa ram-a+-i/svara !!3033.178! parama+annam ida.m* divya.m* !k-a.msya+p-atre.na sa.myutam ! v-a.naka.m* dvi+ja+vary-aya !sa+hira.nya.m* dad-amy* aham !!3033.179! iti sa.mp-ujya sa.mpr-arthya !div-a+/se.sa.m* nayet tata.h ! /sr-i+man+n-ar-aya.na+kath-a+ !+k-irtana+/srava.na+-adibhi.h !!3033.180! na vy-avah-arika.m* karma !k-aryam ek-a+da/s-i+dine ! auddhav-iyair* n.rbhi.h str-ibhi.h !ki.m+cid* apy* -apada.m* vin-a !!3033.181! kar.sukair* na k.r.si.h k-ary-a !va.nigbhi.h pa.nana.m* na ca ! na krayo* vikraya/s* ca*api !k-arya.h kasya+api vastuna.h !!3033.182! str-ibhi.h /soko* rodana.m* ca !na k-arya.m* s-utra+kartanam ! na v.rth-a+bh-a.sa.na.m* k-arya.m* !na*a+sp.r/sya+spar/sana+-adi ca !!3033.183! hary+artham eva kartavyam !ida.m* tv* ek-a+da/s-i+dinam ! mad+-a/sritai.h k.r.s.na+bhaktai.h !pu.mbhi.h str-ibhi/s* ca sarvath-a !!3033.184! para+tantro* bhaved* yas* tu !daridro* dur+balo* *atha v-a ! -ava/syaka.m* sa* kurv-ita !vyavah-ara.m* na ca*adhikam !!3033.185! d-ana.m* deya.m* yath-a+/sakti !dvi+j-aya pr-itaye prabho.h ! r-atrau j-agara.na.m* k-arya.m* !bhagavat+k-irtana+-adibhi.h !!3033.186! vi.s.nv+-alaya.m* j-agara+artha.m* !san+ma.n.dalam atha*api v-a ! gacchato* *asty* a/sva+meghasya !phala.m* pu.msa.h pade pade !!3033.187! str-ibhi.h str-i.sv* eva kartavya.h !pu.mbhi.h pu.msv* eva j-agara.h ! kath-a+-adibhir* harer* eva !na tu dy-uta+-adibhi.h kva+cit !!3033.188! ek-a+da/s-i+dine yas* tu !bhu?nj-ita*anna.m* ku+sa;ngata.h ! c-andr-aya.nena /suddhi.h sy-at !tasya pu.mso* na ca*anyath-a !!3033.189! ek-a+bhaktena naktena !tath-a*eva*a+y-acitena ca ! upav-asena d-anena !na nir+dv-ada/siko* bhavet !!3033.190! nakta.m* havi.sya+annam an+odana.m* v-a ! phala.m* til-a.h k.s-iram atha*ambu ca*-ajyam ! yat pa?nca+gavya.m* yadi v-a*api v-ayu.h ! pra/sastam atra*uttaram uttara.m* hi !!3033.191! pr-ata.h sn-atv-a puna.h p-uj-a.m* !nitya+naimittika+arcayo.h ! kury-at tatra yath-a+-aptena !sad+annena nivedanam !!3033.192! tantre.na m-urtyor* ubhayo.h !sam-apya pr-atar* arcanam ! vrata.m* nivedayed* bhakty-a !haraye sva+k.rta.m* vrat-i !!3033.193! a+j?n-ana+timira+andhasya !vratena*anena me hare ! pras-ida su+mukho* bh-utv-a !j?n-ana+d.r.s.ti+prado* bhava !!3033.194! k.r.s.na+m-urti.m* tato* dady-ad* !br-ahma.n-aya sa+dak.si.n-am ! d-an-ani dady-ac* ca*any-ani !yath-a+/sakty* annam eva v-a !!3033.195! bhojayitv-a tato* vipr-an !/sakty-a s-adh-u.m/s* ca vai.s.nav-an ! havi.sya+annena kurv-ita !p-ara.n-a.m* prayato* vrat-i !!3033.196! div-a+nidr-a.m* para+anna.m* ca !punar* bhojana+maithune ! dv-a+da/sy-a.m* varjayet taila.m* !k-a.msya+p-atre ca bhojanam !!3033.197! p-ara.na+ahe tu labhyeta !sv+alp-a*api dv-a+da/s-i yadi ! tatra*eva p-ara.n-a.m* kury-an* !na t-am ulla;nghayed* vrat-i !!3033.198! kal-a+ardh-a.m* dv-a+da/s-i.m* d.r.s.tv-a !ni/s-ith-ad* -urdhvam eva hi ! -a+madhya+ahn-at kriy-a.h sarv-a.h !kartavy-a.h /sa.m+bhu+/s-asan-at !!3033.199! yad-a bhaved* ati+iva*alp-a !dv-a+da/s-i p-ara.n-a+dine ! u.sa.h+k-ale dvaya.m* k-arya.m* !pr-atar+madhya+ahna+karma ca !!3033.200! sa.mka.te samanupr-apte !dv-a+da/sy-a.m* daiva+yogata.h ! adbhis* tu p-ara.n-a.m* kury-at !punar* bhukta.m* na do.sa+k.rt !!3033.201! dv-a+da/sy-a.h prathama.h p-ado* !hari+v-asara+sa.mj?nita.h ! tam atikramya kurv-ita !p-ara.na.m* vi.s.nu+tat+para.h !!3033.202! -a+bh-a+k-a+sita+pak.se.su !maitra+/srava.na+revat-i ! sa.mgame na*eva bhoktavya.m* !dv-a+da/sa dv-a+da/s-ir* haret !!3033.203! maitra+-adya+p-ade svapiti*iha vi.s.nu.h ! /srute/s* ca madhye parivartam eti ! pau.s.na+antya+p-ade pratibodhm eti ! supti+prabodha+parivartanam eva varjyam !!3033.204! ek-a+da/s-i+vrata+vidhis* tu may-a yath-avad* ! ukto* jan-a.h sm.rti+vaco+anvita+vartman-a*ittham ! sarvair* bhavadbhir* ayam -adarato* vidheyo* ! *atha*udy-apana.m* vidhivad* asya vad-ami samyak !!3033.205! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave ek-a+da/s-i+vrata+vidhi+nir-upa.na+n-am-a trayas+tri.m/so* *adhy-aya.h ]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: udy-apana.m* vin-a na*eva !vrata.m* hi phala+da.m* bhavet ! tasm-at prayatnata.h k-aryam !ek-a+da/sy-a* vratasya tat !!3034.1! asta+ge ca gurau /sukre !b-ale v.rddhe mali+mluce ! udy-apana.m* na kartavya.m* !k-aryam anyatra /saktita.h !!3034.2! mah-a+p-uj-a prakartavy-a !vipra+sa.mtarpa.na.m* tath-a ! /sakty-a svar.na.m* ca gaur* dey-a !s-am-anya+udy-apana.m* tv* iti !!3034.3! sak.rd* eva havi.sya+a/s-i !da/samy-a.m* prayata.h pum-an ! brahma+carya+paro* r-atrau !svaped* bh-umau hari.m* smaran !!3034.4! rajany-a* antime y-ame !samutth-aya yath-a+vidhi ! a+d-irgha+s-utr-i kurv-ita !/sauca+sn-ana+-adi naityakam !!3034.5! p-uj-a+upah-ar-an sa.mbh.rtya !vidhi+j?na.m* br-ahma.na.m* tata.h ! -ah-uya sva+stha+citto* *arced* !bhakty-a /sr-i+puru.sa+uttamam !!3034.6! svak-iya+gehe su+svacche !pu.nya+k.setre *atha+v-a /subhe ! vi.s.nv+-alaye vi/se.se.na !kury-at puj-a+vidhi.m* vrat-i !!3034.7! ma.n.dape nirmite ramye !kadal-i+stambha+ma.n.dite ! vidh-aya sarvato+bhadra.m* !tan+madhye sth-apayed* gha.tam !!3034.8! pa?nca+pallava+sa.myukte !s-uk.sma+vastra+abhive.s.tite ! tasmin p-atra.m* nidadhy-ac* ca !ramya+-astara.na+ma.n.ditam !!3034.9! kamala.m* dv-a+da/sa+dala.m* !n-an-a+var.na+upa/sobhitam ! antar+dv-a+da/sabhi.h patrair* !yukta.m* kury-at tad+antare !!3034.10! tan+madhye v-asudevasya !haim-i.m* lak.sm-i+yutasya ca ! yath-a+/s-astra.m* k-arayitv-a !pratim-a.m* sth-apayen* nara.h !!3034.11! p-urva+-ady+anu+krame.na*eva !ke/sava+-ady-a.h sa+/saktaya.h ! tad+a;nga+devat-a.h sth-apy-a.h !padma+patre.su sarvata.h !!3034.12! -adye dale ke/savas* tu !sth-apan-iya.h /sriy-a saha ! n-ar-aya.nas* tad+agre ca !padmay-a dak.si.na+kram-at !!3034.13! m-adhavo* nityay-a s-aka.m* !go+vinda/s* candray-a saha ! ramay-a saha vi.s.nu/s* ca !m-adhavy-a madhu+s-udana.h !!3034.14! tri+vikrama/s* ca padma+ak.sy-a !v-amana.h kamal-a+yuta.h ! /sr-i+dhara.h k-antimaty-a ca !h.r.s-ika+-i/sa+a+par-ajite !!3034.15! padma+n-abha.h padmavaty-a !r-adh-a+d-ama+udarau tata.h ! sth-apan-iy-a.h krame.na*evam !et-a* dv-a+da/sa devat-a.h !!3034.16! tath-a*-abhyantara+patre.su !sth-apy-a* dv-a+da/sa devat-a.h ! sa.mkar.sa.na.h p-urva+patre !sth-apya.h saha su+nanday-a !!3034.17! v-asudevo* hari.ny-a*atha !dak.si.na+kramatas* tata.h ! pradyumna/s* ca dhiy-a s-akam !a+niruddha.h su+/s-ilay-a !!3034.18! sth-apan-iya.h krame.na*eva !nanday-a puru.sa+uttama.h ! adho+ak.sa+jas* tray-i+yukta.h !k.sema.m+kary-a n.r+kesar-i !!3034.19! a+cyuto* vijay-a+ukta.h !sundary-a ca jana+ardana.h ! upa+indra.h su+bhag-a+yukto* !hari.h saha hira.nyay-a !!3034.20! k.r.s.na.h su+lak.sa.n-a+yukta.h !sth-apan-iyo* *antime dale ! tata.h p-uj-a.m* prakurv-ita !yath-a+/sakti yath-a+vidhi !!3034.21! pa?nca+a+m.rtena ca sn-ana.m* !k-aryam abhya;nga+p-urvakam ! mah-a+abhi.seka.h kartavya.h !k.rtv-a*-adau laghu+p-ujanam !!3034.22! nav-ina+vastra+bh-u.s-a+-adi !samarpya ca catu.h+samam ! sarva+gandha.m* ca v-a bhakty-a !su+manobhi.h prap-ujayet !!3034.23! sahasra+tulas-i+patrai.h !p-ujayitv-a*a+m.rta+-ahvayam ! dh-upa.m* samarpya d-ipa.m* ca !naivedya.m* tu nivedayet !!3034.24! modak-an gu.dak-a.m/s* ca*eva !c-ur.n-ani gh.rta+p-urak-an ! soh-alik-a.m/s* ca ka.ms-ara.m* !sakt-un sev-a/s* ca ma.n.dak-an !!3034.25! va.tak-an p-ayasa.m* dugdha+ !+k-ura.m* dadhy+odana.m* tath-a ! pi.n.dak-an p-urik-a.m/s* ca*eva !/sata+cchidr-a.m/s* ca la.d.duk-an !!3034.26! tila+pi.s.ta.m* kar.na+ve.s.ta.m* !/s-ali+pi.s.ta.m* sa+/sarkaram ! rambh-a+phala.m* ca sa+gh.rta.m* !mudga+c-ur.na.m* ga.da+odanam !!3034.27! samarpya*ity* -adi naivedya.m* !t-amb-ula.m* ca phala.m* vrat-i ! mah-a+n-ir-ajana.m* k.rtv-a !dady-at pu.spa+a?njali.m* tata.h !!3034.28! sam-apya p-uj-a.m* d-an-ani !dady-ac* *chakty+anus-arata.h ! go+bh-u+tila+hira.nya+a/sva+ !+gaja+-ad-ini d.r.dha+vrata.h !!3034.29! tato* devasya purato* !go.s.the v-a homam -acaret ! mantre.na*ida.m* vi.s.nur* iti !samid+-ajya+tila+odanai.h !!3034.30! tair* eva ca yajet pa/sc-an* !n-amabhi.h ke/sava+-adibhi.h ! g-a/s* catur+vi.m/sati.m* dady-ad* !da/sa*ek-a.m* v-a*atha k-a?ncanam !!3034.31! dey-a* g-ava.h /sveta+var.n-a.h !kapil-a* v-a yath-a+vidhi ! ratrau j-agara.na.m* k.rtv-a !prabh-ate ca*arcayed* *dharim !!3034.32! su+var.na+nirmit-a.m* m-urti.m* !dady-at sva+gurave hare.h ! ala.mk-ar-a.m/s* ca v-as-a.msi !dattv-a vipr-a.m/s* ca bhojayet !!3034.33! catur+vi.m/sati+sa.mkhy-ak-an !sa+tila+anna+phala+udak-an ! gha.t-an dattv-a dvi+jebhya/s* ca !pradady-ad* dak.si.n-a.m* nara.h !!3034.34! gandha+pu.spa+a.m/suka+-adyai/s* ca !sa.mp-ujy-a* brahma+c-ari.na.h ! s-adhavo* bhojan-iy-a/s* ca !sad+annair* vi.s.nu+sevak-a.h !!3034.35! tata/s* ca p-ara.n-a.m* kury-at !sva+janai.h saha sa* vrat-i ! eva.m*k.rte vratam ida.m* !yath-a+ukta+phala+da.m* bhavet !!3034.36! ity* ek-a+da/sik-a+vratasya mahim-a sac+ch-astra+v.rnda.m* may-a ! nirmathya*uddh.rta* -adara-ad* vrata+vidhi.h sa+a;nga/s* ca sa.mk.sepata.h ! prokta.h /sr-i+rama.na+-a/srita+a+khila+jana+pr-ityai tam eta.m* naro* ! ya.h /sro.syaty* atha+v-a pa.thi.syati sa* tu pr-apsyaty* abh-i.s.ta.m* phalam !!3034.37! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave ek-a+sa/s-i+vrata+udy-apana+vidhi+nir-upa.na+n-am-a catus+tri.m/so* *adhy-aya.h ]] jan-a* -ucu.h: ke/sava+-ad-ini r-up-a.ni !y-any* ek-a+da/sik-a+tithau ! p-ujy-any* ukt-ani te.s-a.m* tva.m* !br-uhi lak.sm-a.ni na.h p.rthak !!3035.1! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: m-urt-in-a.m* ke/sava+-ad-in-a.m* !v-asudevasya vo* jan-a.h ! kathay-ami yath-a+/s-astra.m* !lak.sa.n-ani p.rthak p.rthak !!3035.2! catur+vi.m/sati+r-upi.ny-a* !ek-a+da/sy-a.h priy-aya sa.h ! catur+vi.m/satim eko* *api !vi.s.nur* m-urt-ir* dadh-ati vai !!3035.3! /sa;nkha+cakra+gad-a+ab+j-an-a.m* !sth-ana+bhedena dh-ara.n-at ! n-am-any* ukt-ani t-as-a.m* vai !catur+vi.m/satir* eva hi !!3035.4! dh-ara.na.m* sth-ana+bhedena !/sa;nkha+-ad-in-a.m* yath-a tath-a ! vad-ami tat tu vij?neya.m* !dak.si.na+adha.h+kara+kram-at !!3035.5! padma.m* /sa;nkha.m* tath-a cakra.m* !gad-a.m* vahati ke/sava.h! /sa;nkha.m* padma.m* gad-a.m* cakra.m* !dhatte n-ar-aya.na.h sad-a !!3035.6! gad-a.m* cakra.m* tath-a /sa;nkha.m* !padma.m* vahati m-adhava.h ! cakra.m* gad-a.m* padma+/sa;nkhau !go+vindo* dharate bhujai.h !!3035.7! gad-a.m* padma.m* tath-a /sa;nkha.m* !cakra.m* vi.s.nur* bibharti ca ! cakra.m* /sa;nkha.m* tath-a padma.m* !gad-a.m* ca madhu+s-udana.h !!3035.8! padma.m* kaumodak-i.m* cakra.m* !/sa;nkha.m* dhatte tri+vikrama.h ! /sa;nkha.m* cakra.m* gad-a.m* padma.m* !v-amano* dharate sad-a !!3035.9! padma.m* cakra.m* gad-a.m* /sa;nkha.m* !/sr-i+dharo* dharate bhujai.h ! h.r.s-ika+-i/so* gad-a.m* cakra.m* !padma.m* /sa;nkha.m* dadh-ati ca !!3035.10! padma+n-abha.h karair* dhatte !/sa;nkha.m* padmam ari.m* gad-am ! padma.m* /sa;nkha.m* gad-a.m* cakra.m* !dhatte d-ama+udara.h sad-a !!3035.11! sa.mkar.sa.no* gad-a+/sa;nkha+ !+padma+cakra+dhara.h sm.rta.h ! v-asudevo* gad-a+/sa;nkha+ !+cakra+padma+dharo* mata.h !!3035.12! cakra+/sa;nkha+gad-a+padma+ !+dhara.h pradyumna* ucyate ! a+niruddha/s* cakra+gad-a+ !+/sa;nkha+padma+dhara.h sm.rta.h !!3035.13! cakra.m* padma.m* tath-a /sa;nkha.m* !gad-a.m* ca puru.sa+uttama.h ! padma.m* kaumodak-i.m* /sa;nkha.m* !cakra.m* dhatte *apy* adho+ak.sa+ja.h !!3035.14! cakra.m* padma.m* gad-a.m* /sa;nkha.m* !nara+si.mho* bibharti ca ! gad-a.m* saro+ja.m* cakra.m* ca !/sa;nkha.m* dhatte *a+yuta.h sad-a !!3035.15! padma.m* su+dar/sana.m* /sa;nkha.m* !gad-a.m* dhatte jana+ardana.h ! /sa;nkha.m* kaumodak-i.m* cakram !upa+indro* dharate *ambu+jam !!3035.16! /sa;nkha.m* cakra.m* saro+ja.m* ca !gad-a.m* vahati vai hari.h ! /sa;nkha.m* kaumodak-i.m* padma.m* !cakra.m* k.r.s.no* bibharti ca !!3035.17! ity* et-a.h ke/sava+-ady-a.h vo* !m-urtayo* lak.sa.nair* may-a ! nir-upit-a* bhakta+jan-a.h !p-ujy-a* ek-a+da/s-i.su t-a.h !!3035.18! ek-a+da/s-in-a.m* /sukl-an-am !-i/svar-a.h ke/sava+-adaya.h ! dv-a+da/sa+ukt-a/s* ca k.r.s.n-a.m* !j?ney-a.h sa.mkar.sa.na+-adaya.h !!3035.19! m-arga/s-ir.se /sukla+pak.se !ek-a+da/sy-a.m* tu ke/sava.h ! p-ujyas* tath-a k.r.s.na+pak.se !tatra sa.mkar.sa.no* *arcakai.h !!3035.20! eva.m* pau.sa+-adi+m-ase.su !pak.sayo.h /sukla+k.r.s.nayo.h ! n-ar-aya.na+-adaya.h p-ujy-a* !male tu puru.sa+uttama.h !!3035.21! atra sa.mkar.sa.na+-ady-a* y-a/s* !catasro* m-urtayo* may-a ! prokt-as* t-as* tu p.rthag* j?ney-a/s* !catur+vy-uha+sva+r-upata.h !!3035.22! vitta+/s-a.thya.m* na kartavyam !ek-a+da/sy-+utsave jan-a.h ! lak.sm-i+k-anto* *atra sarv-as-a.m* !d-at-a tu.syati sa.mpad-am !!3035.23! ya.h pr-atar* utth-aya viku.n.tha+bhartu.h ! k.r.s.nasya r-up-a.ny* agha+n-a/san-ani ! /sr-i+ke/sava+-ad-ini pum-an uta str-i ! smaret sa* vai ma;ngalam i.s.tam etu !!3035.24! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave ke/sava+-adi+m-urti+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+tri.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: iti /sr-i+hari.n-a g-ita.m* !m-ah-atmya+-adi ni/samya te ! ek-a+da/sy-a* jan-a.h sarve !sa.mtu.s.ti.m* param-a.m* yayu.h !!3036.1! tam eva h.rdi j-ananta.h !/sr-i+k.r.s.na.m* dharma+nandanam ! tad+agrae* eva niyama.m* !jag.rhus* tad+vratasya te !!3036.2! sva+sva+sth-ana.m* tato* gantum !-aj?n-apya sva+-a/srit-a.m/s* ca t-an ! sva+-av-asam agamat sv-am-i !vandyam-ano* jana+vrajai.h !!3036.3! ek-a+da/s-i+vrata+vidhim !-acari.syan k.rta+-aplava.h ! k.r.sna.m* so* *abhyarcya jagr-aha !tad+agre niyama.m* n.r+pa !!3036.4! mah-a+naivedya+s-amagr-i.m* !k-aray-am -asa v-a.davai.h ! rambh-a+stambha+-adibhi.h p-uj-a+ !+ma.n.dapa.m* ca*apy* ac-ikarat !!3036.5! p-uj-a+upah-ar-an sa.mp-adya !ki.m+cit su.sv-apa bh-u+tale ! t.rt-iya.h praharas* t-avad* !r-atre.h pr-apat sam-apanam !!3036.6! a+labdha+nidra* eva*as-av* !uttasthau sahas-a tata.h ! sva+sva+r-upa.m* h.rdi dhy-atv-a !s-aka.m* bhaktair* nad-i.m* yayau !!3036.7! -adau /sauca+vidhi.m* k.rtv-a !ga.n.d-u.s-an dva+da/sa*eva ca ! tasy-am unmatta+ga;ng-ay-a.m* !cak-ara vidhin-a*-aplavam !!3036.8! sn-ana+a;nga.m* tarpa.na.m* k.rtv-a !kala/se *aty+ujjvale jalam ! bh.rtv-a*arcana+artha.m* /sr-i+vi.s.nor* !-ardra+v-as-a* g.rha.m* yayau !!3036.9! -i/svaro* *an+eka+/si.syo* *api !dar/sayan hari+sevin-am ! d-asa+dharma.m* svaya.m* toyam !-anin-aya nija+-a/sramam !!3036.10! pu.sp-a.ni ca g.rha+udy-an-ad* !-an-iya tulas-i.m* ca sa.h ! dhauta+a;nghri+p-a.ni.h /sucin-i !paryadh-at sita+v-asas-i !!3036.11! upavi/sya*-asane kau/se !go+p-i+candana+m.rtsay-a ! k.rtv-a pa?nca+-urdhva+pu.n.dr-a.ni !sa.mdhy-a+vandanam -acarat !!3036.12! nitya+homa.m* tata.h k.rtv-a !br-ahma.n-an veda+vittam-an ! p-uj-a+vidhi+j?n-an -ah-uya !pr-arebhe k.r.s.na+p-ujanam !!3036.13! ta.m* p-uj-a.m* k-aray-am -asur* !br-ahma.n-as* te yath-a+vidhi ! vidadhu.h sarvato+bhadram !-adau te ma.n.dala.m* /subham !!3036.14! vi+citra+ra;nga+/sobh-a+-a.dhye !tasmin kala/sam ujjvalam ! sauvar.na.m* sth-apay-am -asur* !br-ahma.n-a* vidhi+kovid-a.h !!3036.15! pa?nca+pallava+sa.myukte !s-uk.sma+vastra+abhive.s.tite ! tatra sthite /subhe p-atre !ramya+-astara.na+ma.n.dite !!3036.16! kamala.m* dv-a+da/sa+dala.m* !n-an-a+var.na+upa/sobhitam ! antar+dv-a+da/sabhi.h patrair* !yukta.m* cakrur* mano+haram !!3036.17! tan+madhye pratim-a.m* haim-i.m* !lak.sm-i+yoga+-i/svarasya te ! pr-a.na+prati.s.th-a.m* k.rtv-a*eva !sth-apay-am -asur* -adar-at !!3036.18! tad+a;nga+devat-a/s* ca*any-a.h !p-ar.sad-a.m/s* ca yath-a+di/sam ! sth-apay-am -asur* a+vy+agr-as* !tantra+ukta+vidhin-a dvi+j-a.h !!3036.19! p-urva+-ady+anukrame.na*eva !ke/sava+-ady-a.h sa+/saktaya.h ! b-ahya+-abhyantara+patre.su !sth-apit-a* hy* a;nga+devat-a.h !!3036.20! -adye dale ke/savas* tu !sth-apitas* tai.h /sriy-a saha ! n-ar-aya.nas* tad+agre ca !padmay-a dak.si.na+kram-at !!3036.21! m-adhavo* nityay-a s-aka.m* !go+vinda/s* candray-a saha ! ramay-a saha vi.s.nu/s* ca !m-adhavy-a madhu+sudana.h !!3036.22! tri+vikrama/s* ca padma+ak.sy-a !v-amana.h kamal-a+yuta.h ! /sr-i+dhara.h k-antimaty-a*agre !h.r.s-ika+-i/sa+a+par-ajite !!3036.23! padma+n-abha.h padmavaty-a !r-adh-a+d-ama+udarau tata.h ! sth-apit-a* dv-a+da/sa*eva*et-a* !bahi.h+patre.su devat-a.h !!3036.24! m-arga/s-ir.sa+-adi+m-ase.su !dv-a+da/sasv* apy* anukram-at ! ek-a+da/s-in-a.m* /sukl-an-am !et-a* eva hi devat-a.h !!3036.25! tath-a*-abhyantara+patre.su !dv-a+da/sasv* api devat-a.h ! k.r.s.na+ek-a+da/sy-+adhi.s.th-atrya.h !sth-apit-a/s* ca sa+/saktaya.h !!3036.26! sa.mkar.sa.na.h p-urva+patre !sth-apitas* tu su+nanday-a ! v-asudevo* hari.ny-a ca !saha*agre br-ahma.nais* tata.h !!3036.27! pradyumna/s* ca dhiy-a s-akam !a+niruddha.h su+/s-ilay-a ! sth-apito* *anukrame.na*eva !nanday-a puru.sa+uttama.h !!3036.28! adho+ak.sa+jas* tray-i+yukta.h !k.sema.m+kary-a n.r+kesar-i ! a+cyuto* vijay-a+yukta.h !sundary-a ca jana+ardana.h !!3036.29! upa+indra.h su+bhag-a+yukto* !hari.h saha hira.nyay-a ! k.r.s.na.h su+lak.sa.n-a+yukto* !dv-a+da/sa sth-apit-a* iti !!3036.30! sth-apayitv-a*atha nanda+-ad-in !p-ar.sad-an a.s.ta+dik.su te ! p-uj-am ak-arayan vipr-a* !mantrair* vaidika+t-antrikai.h !!3036.31! tatra*-adau h.rdaye dadhyau !sv-am-i yoga+-i/svara.m* prabhum ! v-ama+p-ar/sva+sthay-a lak.smy-a !saha pa;nka+ja+hastay-a !!3036.32! padma+-asana+sam-as-ina.m* !ki.m+cin* m-ilita+locanam ! ghr-a.na+agra+datta+d.r.s.ti.m* ca !/sveta+padma+upari sthitam !!3036.33! megha+/sy-ama.m* catur+b-ahu.m* !kaustubhena vir-ajitam ! n-an-a+-abhara.na+/sobh-a+-a.dhya.m* !kir-i.ta+vilasan+mukham !!3036.34! a;nke k.rtv-a v-ama+dak.s-av* !utt-anau ca bhujau sthitam ! tat+kara+dvaya+p-ar/sva+sthe !dadhyau padma+mah-a+gade !!3036.35! -urdhve kara+dvaye tasya !p-a?ncajanya+su+dar/sane ! dhy-atv-a tasmin v-asudeve !cak-ara sva.m* mana.h sthiram !!3036.36! upac-arai.h .so+.da/sabhis* !tata* -av-ahana+-adibhi.h ! n-ila+ka.n.tho* *arcay-am -asa !sva+pre.s.tha.m* tam an+anya+dh-i.h !!3036.37! pa?nca+a+m.rtena sa.msn-apya !laghu+p-uj-a.m* vidh-aya ca ! mah-a+abhi.seka+vidhin-a !snapay-am -asa ta.m* puna.h !!3036.38! su+gandhin-a kaisare.na !candanena sita+a+k.satai.h ! su+gandhibhir* bahu+vidhai.h !pu.spair* -anarca ta.m* tata.h !!3036.39! dh-upa.m* dattv-a da/sa+a;nga.m* ca !tasmai d-ip-an nivedya ca ! arpay-am -asa naivedya.m* !caturai.h p-acakai.h k.rtam !!3036.40! modak-an gu.dak-a.m/s* ca*eva !c-ur.n-ani gh.rta+p-urak-an ! soh-alik-a/s* ca ka.ms-ara.m* !sakt-un sev-a/s* ca ma.n.dak-an !!3036.41! va.tak-an p-ayasa.m* dugdha+ !+k-ura.m* dadhy+odana.m* tath-a ! pi.n.dak-an p-urik-a/s* ca*eva !/sata+cchidr-a.m/s* ca la.d.duk-an !!3036.42! tila+pi.s.ta.m* kar.na+ve.s.ta.m* !/s-ali+pi.s.ta.m* sa+/sarkaram ! rambh-a+phala.m* ca sa+gh.rta.m* !mudga+c-ur.na.m* gu.da+odanam !!3036.43! bhak.sya+bhojy-ani ca*any-ani !samarpya ca jala.m* /suci ! dadau t-amb-ula+p-uga+-adi !phal-ani vi+vidh-ani ca !!3036.44! cak-ara ghana+s-are.na !mah-a+n-ir-ajana.m* tata.h ! g-ita+v-adya+nin-ado* *abh-uj* !jaya+/sabda+yutas* tad-a !!3036.45! tad-a sura+ga.n-a.h sarve !v-adayanta.h sva+dundubh-in ! vav.r.su.h pu.spa+var.s-a.ni !jagur* gandharva+ki.m+nar-a.h !!3036.46! n-ir-ajana.m* vidh-aya*atha !dadau pu.spa+a?njali.m* hari.h ! namas k.rtya ca sa.mpr-arthya !vi.s.nu.m* p-uj-am ap-urayat !!3036.47! p-ujay-am -asa ca tato* !dharma+deva.m* yath-a+vidhi ! yukta.m* sva+pariv-are.na !ta.n.dula+a.s.ta+dala+ambu+je !!3036.48! da/sa d-an-ani viprebhyo* !vrata+a;ngatv-ad* dadau tata.h ! m-adhy-ahnika.m* vidh-aya*ad-ad* !bhaktebhyo* nija+dar/sanam !!3036.49! pravartayan dharma+vidhi.m* dhar-ay-a.m* ! svaya.m* yath-a+/s-astram iha*-acara.ms* tam ! -ananday-am -asa sa* dharma+sa.msth-an ! bhakta+vraj-an bh-umi+pa dharma+sa.mstha.h !!3036.50! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave n-ar-aya.na+muni+k.rta+ek-a+da/s-i+vrata+vidhi+nir-upa.na+n-am-a .sa.t+tri.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: ek-a+da/sy-a.m* dine pr-atar* !jay-a s-a*atha yath-a+vidhi ! pr-ata.h sn-ana+-adika.m* k.rtv-a !cakre bhagavad+arcanam !!3037.1! sauvar.na.m* p-ujay-am -asa !lak.sm-i+yoga+-i/svara.m* tu s-a ! tath-a*eva bhakti+dharma.m* ca !sarvato+bhadra+ma.n.dale !!3037.2! pa?nca+a+m.rtai/s* candanena !pu.spai.h surabhibhis* tath-a ! dh-upa+d-ipa+upah-arai/s* ca !phalair* n-an-a+vidhir* api !!3037.3! p-ujayitv-a*akarot prem.n-a !mah-a+n-ir-ajana.m* tata.h ! mantra+pu.spa+a?njali.m* dattv-a !pra.nan-ama k.rta+a?njali.h !!3037.4! tato* bhagavata.h pr-ityai !mah-a+d-an-ani s-a*akarot ! dhen-ur* da/sa+vidh-a.h pr-ad-an* !mer-un da/sa+vidh-a.m/s* tath-a !!3037.5! tatra gomaya+lipt-ay-a.m* !darbh-an -ast-irya s-a bhuvi ! udak+p-ad-a.h pr-a;n+mukh-i/s* ca !kalpay-am -asa g-a* da/sa !!3037.6! gu.da+dhenu.m* gu.dena*eva !catur+bh-ara+mitena s-a ! k-aray-am -asa tad+vatsa.m* !bh-are.na*ekena /sobhanam !!3037.7! an+arghyair* vasanai.h s-uk.smair* !ve.s.tayitv-a ca t-av* ubhau ! /sobhay-am -asa vi+vidhai* !ratnai/s* ca ma.nibhi/s* ca tau !!3037.8! /sukti+kar.n-av* ik.su+p-adau !/suci+mukt-a+phala+-ik.sa.nau ! t-amra+p.r.s.thau k.sauma+pucchau !sita+kambala+kambalau !!3037.9! svar.na+/s.r;ngau r-upya+khurau !vidruma+bhru+ku.t-i+yutau ! n-an-a+-abhara.na+/sobh-a+-a.dhyau !k-a.msya+dohana+sa.myutau !!3037.10! eva.m* vidh-aya go+vatsau !p-ujay-am -asa sa+-adaram ! tath-a+vidh-a/s* cak-ara*any-a* !gh.rta+dhenu+mukh-as* ca g-a.h !!3037.11! gh.rta+dhenu.m* k.s-ira+dhenu.m* !/sarkar-a+dhenam uttam-am ! tila+dhenu.m* madhu+dhenu.m* !rasa+dhenu.m* ca s-a*akarot !!3037.12! dadhi+dhenu.m* ca*ambu+dhenu.m* !svar.na+dhenu.m* tath-a*antim-am ! yath-avat kalpay-am -asa !/s-astra+ukta+vidhin-a jay-a !!3037.13! catur+bh-ara+mitena*eva !gh.rtena parip-urit-an ! ku.mbh-an asth-apayat tatra !gh.rta+dhenu+vidhau tu s-a !!3037.14! bh-are.na*ekena vatsa.m* ca !vidhim anya.m* tu p-urvavat ! cak-ara s-a buddhimat-i !du.skara.m* bh-umi+pair* api !!3037.15! drava+dravyasya ku.mbh-a/s* ca !tila+-ad-in-a.m* tu r-a/saya.h ! sth-apit-as* tatra sarvatra !tur-iya+a.m/sena vatsak-a.h !!3037.16! catu.h+pala+su+var.nena !svar.na+dhenu.m* cak-ara ca ! vastrair* vibh-u.sa.nais* t-a/s* ca !s-a*ala.mcakre *a+khil-a* api !!3037.17! sa.mp-ujya t-a/s* ca viprebhya.h !p-ujitebhyo* da/sa*api g-a.h ! tad-a dadau jay-a bhakty-a !bhagavat+pr-itaye n.r+pa !!3037.18! meru+sa.mj?n-an parvat-a.m/s* ca !tata.h s-a*akalpayad* da/sa ! v.rk.sai.h saro+varair* yukt-an !n-an-a+vastrair* vir-ajit-an !!3037.19! prathamo* dh-anya+/saila/s* ca !dvit-iyo* lava.na+a+cala.h ! gu.da+/sailas* t.rt-iya/s* ca !caturtho* hema+parvata.h !!3037.20! pa?ncamas* tila+/saila/s* ca !.sa.s.tha.h k-arp-asa+parvata.h ! saptamo* gh.rta+/saila/s* ca !ratna+/sailas* tath-a*a.s.tama.h !!3037.21! r-upya+/saila/s* ca navamo* !da/sama.h /sarkar-a+a+cala.h ! yath-a+vidhi da/sa*eva*ete !parvat-a.h sth-apit-as* tay-a !!3037.22! ma.n.dapa.m* k-aray-am -asa !v-asudeva+a;nga.ne /subham ! tatra gomaya+lipt-ay-a.m* !bhuvy* -ast-ar-it ku/s-an .rj-un !!3037.23! madhye vr-ihimayas* tatra !sahasra+dro.na+sa.mmita.h ! meru.h k.rto* *atha tat+p-urve !mukt-a+vajr-a.ny* ati.s.thipat !!3037.24! go+meda+pu.spa+r-ag-a.m/s* ca !dak.si.ne *asth-apayan* ma.n-in ! tath-a n-il-an marakat-an !pa/scime s-a nyadh-arayat !!3037.25! vaid-urya+lohita+ma.n-in !uttare merutas* tath-a ! sa.msth-apya vidruma+lat-a* !abhitas* ta.m* babandha ha !!3037.26! ik.su+va.m/sair* guh-a/s* cakre !/sil-as* tasya ca /suktibhi.h ! s-a cak-ara gh.rtena*eva !bahu prasrava.n-any* api !!3037.27! p-urve /sukla+ambara+cayair* !megha+pa;nkti.m* tath-a*akarot ! dak.si.ne p-ita+vastrai/s* ca !karburais* tasya pa/scime !!3037.28! uttare rakta+vastrai/s* ca !megha+pa;nkti.m* vidh-aya s-a ! cakre /s.r;ng-a.ni catv-ari !raupy-a.ni ka.tak-ani ca !!3037.29! meror* m-urdhni brahma+vi.s.nu+ !+rudra+ark-a.m/s* ca hira.nmay-an ! dev-an any-an mun-i.m/s* ca*api !haim-a.m/s* cakre sva+/saktita.h !!3037.30! indra+-ad-in a.s.ta dik+p-al-an !k.rtv-a s-a r-ajat-an /subh-an ! phalai.h pu.spai/s* candanai/s* ca !/sobhay-am -asa ta.m* girim !!3037.31! tasya*upari ca sauvar.n-an !v.rk.s-a.ms* tr-in apy* ati.s.thipat ! mand-ara.m* p-arij-ata.m* ca !t.rt-iya.m* kalpa+p-ada+pam !!3037.32! lasan+mukt-a+pu.spa+h-ara.m* !vit-ana.m* pa?nca+var.nakam ! abandhayat t-ad.r/sa+adrer* !upari k.siti+pa+-atma+j-a !!3037.33! merum eva.m+vidha.m* k.rtv-a !tat+tur-iy-a+a.m/sa+sa.mmit-an ! s-a*ava.s.tambha+nag-a.m/s* cakre !caturas* tac+catur+di/sam !!3037.34! mandara+adri.m* yavai.h p-urve !s-a cak-ara phala+-adibhi.h ! n-an-a+vastrai/s* ca pu.spais* ta.m* !/sobham-ana.m* ca candanai.h !!3037.35! tasya*upari drumau dvau ca !haimau bhadra+kadambakau ! vana.m* raupyamaya.m* ca*api !cakre caitraratha+abhidham !!3037.36! tasmi.m/s* ca k-a?ncanamaya.m* !k-amam asth-apayaj* jay-a ! k.s-ira+uda.m* ca*aru.na+uda+-akhya.m* !saro* raupyamaya.m* tath-a !!3037.37! cak-ara dak.si.ne meros* !tata.h s-a gandha+m-adanam ! go+dh-umai.h parvata.m* n-an-a+ !+vastra+-adibhir* ala.mk.rtam !!3037.38! hema+jamb-u.m* ca tan+m-urdhni !tath-a r-upyamaya.m* vanam ! g-andharva+-akhya.m* tatra ca*asau !raupya.m* yak.sa+pati.m* nyadh-at !!3037.39! gh.rta+uda.m* m-anasa+-akhya.m* ca !saro* r-upyamaya.m* tath-a ! k.rtv-a tam adri.m* vi+vidhair* !vastrai.h pu.spair* a/sobhayat !!3037.40! su+mero.h pa/scime s-a*atha !tilair* vipula+parvatam ! k.rtv-a n-an-a+vidhir* vastrai.h !/sobhay-am -asa ta.m* phalai.h !!3037.41! tasya*upari ca sauvar.na.m* !nyadh-ad* *dha.msa.m* ca pippalam ! raupya.m* vaibhr-aja+-akhya+vana.m* !dadhi+/suddha+udaka.m* sara.h !!3037.42! mero.h saumye su+p-ar/sva+adri.m* !k.rtv-a m-a.samaya.m* tata.h ! tasya*upari va.ta.m* haima.m* !haim-i.m* k-ama+dugh-a.m* nyadh-at !!3037.43! s-avitra+-akhya.m* vana.m* raupya.m* !madhu+bhadra+saras* tath-a ! k.rtv-a tam adri.m* vastra+-adyair* !vi+vidhi.h sama/sobhayat !!3037.44! racayitv-a*-id.r/sa.m* meru.m* !vidhi+j?nai.h s-a tato* dvi+jai.h ! v-acayitv-a sv+asty+ayana.m* !graha+/s-anti.m* vidh-aya ca !!3037.45! -av-ahya parvat-an dev-a.ms* !t-an sa.mp-ujya yath-a+vidhi ! pup-uja sva+guru.m* bhakty-a !candana+a.m/suka+bh-u.sa.nai.h !!3037.46! madhyama.m* parvata.m* tasmai !pradadau meru+sa.mj?nakam ! tad+d-ana+sa+a;ngat-a+siddhyai !g-a/s* catur+vi.m/sati.m* dadau !!3037.47! ava.s.tambha+gir-in any-a.m/s* !catura/s* ca tata.h param ! .rtvigbhyo* *ad-ac* caturbhya.h s-a !bhagavat+pr-itaye tad-a !!3037.48! etena vidhin-a dattv-a !dh-anya+/saila.m* tu s-a jay-a ! lava.na+adri+mukh-an any-an !gir-in vyaracayan* nava !!3037.49! lava.na+adri.m* tatra cakre !dro.nai.h .so+.da/sabhir* mitam ! vi.skambha+adr-i.m/s* ca caturas* !tac+caturtha+a.m/sa+sa.mmit-an !!3037.50! drum-an sar-a.msi dev-a.ms* tu !yath-a+p-urva.m* cak-ara s-a ! vi+vidhair* vasanai.h pu.spai.h !phala+-adyais* tam a/sobhayat !!3037.51! gu.da+adri.m* da/sabhir* bh-arai.h !s-a cak-ara tata.h /subham ! sahasre.na pal-an-a.m* ca !vidadhe hema+parvatam !!3037.52! tata/s* ca s-a jay-a cakre !hari+pr-ityai mah-a+man-a.h ! tila+adri.m* da/sabhir* dro.nai.h !p-urvavac* ca yath-a+vidhi !!3037.53! k-arp-asa+adri.m* ca vi.m/saty-a !bh-arai.h parimita.m* tath-a ! ku.mbhair* vi.m/sati+sa.mkhy-akair* !gh.rta+adri.m* ca cak-ara s-a !!3037.54! mukt-a+phala+sahasre.na !ratna+a+calam atha*akarot ! tat+p-urve mandara+adri.m* tu !go+medair* h-irakais* tath-a !!3037.55! indra+n-ilai.h pu.spa+r-agair* !dak.si.ne gandha+m-adanam ! vaid-uryair* vidrumai/s* cakre !pa/scime vipula+a+calam !!3037.56! padma+r-agai.h sa+sauvar.nair* !uttare ca su+p-ar/svakam ! cak-ara /se.sa.m* tu vidhi.m* !s-a p-urvavad* ud-ara+dh-i.h !!3037.57! ayutena palai/s* cakre !tato* r-upya+a+cala.m* ca s-a ! pr-ag* yad* yad* r-ajata.m* prokta.m* !haima.m* tat tad* iha*akarot !!3037.58! tato* bh-arai.h parimita.m* !sa+a.s.tabhi.h /sarkar-a+a+calam ! yath-a+vidhi vidh-aya*eva.m* !vastra+-adyais* tam a/sobhayat !!3037.59! madhyama+adri+caturtha+a.m/sa+ !+sa.mmit-a.m/s* caturo* gir-in ! sarvatra*eva+akaroc* ca*anya+ !+vidh-ana.m* dh-anya+/sailavat !!3037.60! vastra+-adyai.h /sobhit-a.ms* t-a.m/s* ca !sarv-an api ca parvat-an ! yath-a+vidhi br-ahma.nebhyo* !dadau s-a pr-itaye hare.h !!3037.61! eva.m* sa* uttamo* r-aj-a !pr-ityai bhagavato* hare.h ! tad+-aj?nay-a*eva jayay-a !mah-a+d-an-any* ad-idapat !!3037.62! -aud-aryam -id.r/sa.m* tasya !vilokya*eva*a+khil-a* n.r+p-a.h ! de/sa+antar-iy-a* lok-a/s* ca !vismaya.m* pratipedire !!3037.63! r-atrau s-a ca yath-a+/s-astra.m* !r-adh-a+d-ama+udara.m* jay-a ! ek-a+da/sy-+adhipa.m* bhakty-a !pup-uja /suci+m-anas-a !!3037.64! v.rddh-a* yuv-ana.h /si/sava.h pum-a.msas* ! tasmin dine tu prabhu+to.sa.na+artham ! cakrur* nir+-ah-ara+vrata.m* ca yo.s-a ! r-ajan yath-avan* ni/si j-agara.m* ca !!3037.65! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave jay-a+k.rta+gu.da+dhenv+-adi+mah-a+d-ana+vidhi+nir-upa.na+n-am-a sapta+tri.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: tasmin dine so* *api nir+annam eva ! vrata.m* cak-ara prabhur* apy* ud-ara.h ! m-anu.sya+l-il-a.m* vidadhac* ca dharma.m* ! p-atu.m* nara+-i/sa*atra k.rta+avat-ara.h !!3038.1! r-atrau sabh-ay-a.m* nijam ucca+p-i.tham ! adhy-asya n-ar-aya.na+n-ama+gho.sam ! k.rtv-a ca /su/sr-ava vasi.s.tha+g-ita.m* ! m-ah-atmyam ek-a+da/sik-a+tithe.h sa.h !!3038.2! kurva.ms* tato* j-agara.na.m* mun-i.ms* t-an ! jan-a.m/s* ca g-atu.m* bhagavad+gu.n-an sa.h ! -aj?n-apay-am -asa ca g-iyam-an-an ! /su/sr-ava t-an bhakta+mano+abhir-am-an !!3038.3! tatas* t.rt-iye prahare ni/s-ay-a* ! g-ayatsu bhakte.su sa+t-ali+v-adyam ! utt-irya p-i.th-ad* bhagav-a?n* jay-ay-a* ! dra.s.tu.m* sam-ay-at sa* tu p-aka+/s-al-am !!3038.4! vidh-apya pakva+anna+cay-an ni.sa.n.n-a.h ! k.sa.na.m* ram-a+-ady-a.h striya* -a/su tatra ! sam-agata.m* pre.s.tham avek.sya d-ur-ad* ! utth-aya natv-a dadur* -asana.m* ca !!3038.5! tatra*upavi/sya prabhur* aik.sata*agre ! sac+ca.skul-in-a.m* naga+r-ajam ekam ! tat+p-ar/svayo.h kh-ajaka+ga.n.da+/sail-an ! sa* /sveta+var.n-a.m/s* catur-a+-acit-a.m/s* ca !!3038.6! et-avat-a ki.m* bhavit-a*atra p-urti.h ! p-akena v-a*anya.m* vidadh-imahi*imam ! ittha.m* tam -uce lalit-a tad-an-i.m* ! k.rtya.m* tad-iya.m* h.rdi j-anat-i vai !!3038.7! tad-a sa* t-am -aha nara+-i/sa+kanye ! na*aha.m* mun-i.m/s* cet parive.sayeya ! pr-ak+pa;nkti+bh-aj-a.m* tu tad-a katha.m+cit ! p-uryeta pu.nyena tapasvin-in-am !!3038.8! mita+smit-a ta.m* bhagavantam -uce ! tad-a*a+mal-a ca*api vaco+vidagdh-a ! j-an-asi ki.m* dv-a+da/sik-a+din-iyam ! etat prabho p-a?ncadina.m* hi viddhi !!3038.9! spar/so* na y-avat tu tapasvinas* te ! pakva+anna+r-a/se.h kila t-avad* asya ! /sa;nk-a bhavaty* evam a+p-ur.nat-ay-a* ! j-ane kara+spar/sa+phala.m* yatas* te !!3038.10! ittha.m* tay-a*ukte harim -anata+-asya.m* ! ta.m* dh-unayanta.m* ca /sira.h sa+cintam ! pradar/say-am -asa ram-a dvit-iye ! gehe tu p-aka.m* kila j-ayam-anam !!3038.11! sa* tatra gatv-a*atha dadar/sa yo.s-a* ! ga;ng-a.m* ca r-am-a.m* yamun-a.m* ca rev-am ! tata/s* ca t-abhi.h kriyam-a.nam -i/sa.h ! k.rta.m* ca paryaik.sata p-akam eva !!3038.12! tu;nge caye mauktika+la.d.duk-an-am ! utphulla+gol-ayita+p-urik-a.n-am ! caye ca tat+s-amya+d.r/si.m* tad-iyo* ! var.nas* tu p-ita/s* ca sito* nya.sedh-it !!3038.13! gol-an ghan-i+bh-uta+gh.rtena /subhr-an ! sa* la.d.duk-an aik.sata c-ur.na+p-urv-an ! da/sa+prabhed-an sthirak-a.m/s* ca tatra ! dvi.h+p-ita+sat+ph-a.nita+/subhra+var.n-an !!3038.14! mah-a+antik-ay-a.m* p.rthula.m* ka.t-aha.m* ! nidh-aya dorbhy-a.m* dh.rta+hastak-abhy-am ! sa.mhelayantyau samam -aluloke ! sa.my-avam -i/so* yamun-a.m* ca r-am-am !!3038.15! praphullit-a.h phulla+va.t-i/s* ca n-ath-i ! sa.mbh.rtya p-atre p.rthule *atha p-up-an ! kartu.m* prasakt-a dad.r/se ca tena ! maun-a ca bhajy-ani vidh-aya phe.n-im !!3038.16! anyatra ca*apa/syad* asau muni+-i/so* ! *amar-i.m* k.rta+an+eka+vi+citra+/s-ak-am ! prakurvat-i.m* sad+va.tak-an gul-al-a.m* ! vidh-aya san+ma.n.dala+pu?njam -a/su !!3038.17! dauhitraka+granthika+ghurghur-a.n-a.m* ! pu?nj-a+antike t-avad* upetya t-ur.nam ! sthit-a.m* hasant-im a+m.rt-am avek.sya ! tat+karma tasy-a* iti sa* vyaj-an-at !!3038.18! sam-anayantyau nija+d-asik-abhi.h ! puna.h punar* dugdha+gha.t-an an+ek-an ! vidh-apayantyau parama+annam -a/su ! k.siti+-i/sa+patnyau sa* dadar/sa tatra !!3038.19! dadar/sa sat+k-andavika+upak.lpt-an ! sat+parpik-a+kha.n.daka+pi.n.dak-a.m/s* ca ! ram-a+sam-ipe samup-aharant-i.m* ! p-a?nc-alik-i.m* ca*api sa* tat+kani.s.th-am !!3038.20! eva.m* striyo* *any-a* api p-aka+karma+ ! +sakt-a* nija+pr-i.nana+m-atra+k-am-a.h ! dadar/sa l-a.du.m* yatin-i.m* ca j-iv-am ! um-a+kum-ar-i+ku/sal-a+sukh-a+-ady-a.h !!3038.21! geha+antare ca*atha dadar/sa daivi.h ! k.satra+a;ngan-a.h p-aka+rat-a.h sva+tu.s.tayai ! k.sem-a+a+mal-a+a+mary-+adit-i/s* ca phull-a.m* ! sa* ratna+m-al-a+rati+devik-a+-ady-a.h !!3038.22! sva+d.r.s.ta+vipr-a+k.rta+p-aka+tulya.m* ! p-aka.m* k.rta.m* ca kriyam-a.nam -abhi.h ! sva+pr-i.nana+artha.m* bahu+yatnato* *asau ! dadar/sa sa+-a/scaryam ud-ara+k.rtya.h !!3038.23! sa* p-aka+dak.s-abhir* ud-ara+dh-ibhis* ! tapasvin-ibhi.h kriyamn-a.nam ittham ! p-aka.m* vilokya pra/sa/sa.msa n-ar-i.h ! sarv-a* jay-a+-aj?n-a+va/sa+g-a* jay-a.m* ca !!3038.24! y-av-a.ms* tu p-ako* lalit-a+g.rhe *abh-ut ! tato* *apy* aya.m* dvi+tra+gu.no* *asti n-unam ! pada+artha+sa.mkhy-a tv* iha t-avati*iti ! j?n-atv-a sva+citte sa* jahar.sa bh-um-a !!3038.25! tata.h sam-aj?n-apya sa* p-acik-as* t-a.h ! sad+odana.m* ca kvathik-a.m* ca s-upam ! pr-atar* vidh-atu.m* nija+v-asam -ay-at ! t-avac* cuk-uju.h k.rka+v-akavo* *api !!3038.26! j-agara.m* saha nijair* harir* ittha.m* ! bh-u+pate sa* tu vidh-aya vibh-ate ! nimna+g-a+plava+vidhi.m* ca vidhi+j?na.h ! karma naityakam up-acarad* -i/sa.h !!3038.27! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave bhagavat+k.rta+p-aka+p-acik-a+dar/sana+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+tri.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: pr-ata.h+k.rtya.m* vidh-aya*-a/su !bhagav-an dv-a+da/s-i+dine ! nya.s-idat p-i.tham -aruhya !vedy-a.m* ni.mba+taror* adha.h !!3039.1! de/sa+antar-iy-a/s* ca jan-a.h !k.rtv-a nitya+vidhi.m* drutam ! munibhi.h saha tatra*etya !ni.sedu/s* ca vyavasthay-a !!3039.2! yoga+-i/svarasya k.rtv-a ca !jay-a*apy* uttara+p-ujanam ! cak-ara tan+m-urti+d-ana.m* !go+d-ana+-adi ca sa+-adaram !!3039.3! var.ni+r-a.t t-avad* abhyetya !d-irgha+p-a.n.du+ja.t-a+dhara.h ! p-aka+siddhir* abh-ut sv-aminn* !ity* uv-aca mah-a+prabhum !!3039.4! tad+-aj?napt-a* bhagavat-a !sarve *api munayo* n.r+pa ! ati+har.sa+anvit-as* t-ur.na.m* !bhoktum -aya.m/s* ca y-utha/sa.h !!3039.5! pa?nca+-ardr-a.h sa+ambu+p-atr-a/s* ca !tatra pa;nkti.su sarva/sa.h ! mary-aday-a ni.sedus* te !hary+-asya+arpita+d.r.s.taya.h !!3039.6! ka.ti+vastra+-abaddha+kacch-a/s* !catur-a.h parive.sak-a.h ! bhukti+p-atr-a.ni ca*amb-uni !dadur* -adau dvi+j-ataya.h !!3039.7! tato* bhak.sy-a.ni bhojy-ani !lehy-any* *api ca k.rtsna/sa.h ! yath-a+ucita.m* yath-a+bhokt.r !pa;nkti/sa.h paryave/sayan !!3039.8! sarva.m* sarve.su p-atre.su !parive.sitam ity* asau ! d.r.s.tv-a t-an bhagav-an bhoktum !-ajij?napad* ud-atta+do.h !!3039.9! tasmin dine tu sa* sv-am-i !mukta+-ananda+mukh-an sata.h ! bhoktu.m* samupave/sya*eva !cak-ara parive.sa.nam !!3039.10! bhu?nj-an-a.ms* t-an mun-in r-ajan !dvi+jai.h s-aka.m* druta+kriyai.h ! paryave.sayad* -i/so* *asau !sarva+pa;nkti+caro* drutam !!3039.11! pakva+anna+bh.rta+p-atrebhyo* !vidh.rtebhyo* dvi+jai.h prabhu.h ! /sa.skul-i+granthik-a+-ad-ini !sa* muhu.h paryave.sayat !!3039.12! bhojya+hasto* yayau pa;nktau !yasy-a.m* yasy-a.m* yad-a yad-a ! bhojak-an y-acato* *apa/syat !tasy-a.m* tasy-a.m* tad-a tad-a !!3039.13! p-atra+p-ura.m* tatas* tebhyo* !hasan bhojy-ani so* *arpayan ! tarpay-am -asa sa+kal-an !bhu?nj-an-a.ms* t-an mun-in n.r+pa !!3039.14! -a/scarya.m* janayan n-.r.n-a.m* !dorbhy-a.m* tad+y-acita.m* dadat ! divya+deha+-agat-an mukt-an !ad.r/sy-an apy* abhojayat !!3039.15! tat+k.rp-a+pr-apta+divya+ak.s-as* !tad-an-i.m* kati+cin* nar-a.h ! n-aryas* t-an dad.r/sur* dev-an !api tatra sam-agat-an !!3039.16! pakva+ann-an-a.m* ca bahu/sa.h !parvat-an rucir-a.ms* tath-a ! gh.rta+kuly-a.h paya.h+kuly-a.h !p-ayasa+-adi+nad-ir* api !!3039.17! tam eva bhagavanta.m* te !te.s-a.m* sa.mparive.sa.nam ! kurvantam aik.santa tad-a !caranta.m* sarva+pa;nkti.su !!3039.18! tat+kara+arpita+pakva+anna+ !+graha.ne sa+-adar-a.ms* tu te ! deva+-ad-i.ms* t-a.ms* tath-a*eva*et-an !mun-i.m/s* ca dad.r/su.h sam-an !!3039.19! t.rpte.su te.su pakva+annai.h !sa+ph-ut+k.rti+mukhe.su ca ! dvi+j-an uv-aca bhagav-an !bhaktam -an-iyat-am iti !!3039.20! la.d.duka.m* v-ama+haste ca !dak.se p-ayasa+bh-ajanam ! g.rh-itv-a paricakr-ama !sa* tata.h sarva+pa;nkti.su !!3039.21! yay-ace na yad-a ko* *api !praty-agacchat tad-a sa* tu ! pras-ada+daurlabhya+vitta.m* !brahma+-anando* juh-ava ha !!3039.22! ehy* ehi bhagavann atra !p-atra.m* no* vi+sm.rto* *asy* ayam ! nitya+-anando* rikta+p-atro* !lajjate y-acitu.m* muhu.h !!3039.23! tad-a tatra*etya sa* harir* !bh-ajane tasya p-ayasam ! nya.si?ncat sa* tad-a*uv-aca !pa/sya.ms* tad+do.s.ni la.d.dukam !!3039.24! lihy-a.m* p-ayasa+m-atra.m* cet !tan* nitya+-ananda* e.sa* m-am ! p-u.sa.na.m* vak.syati sv-ami.ms* !tad+golakam api k.sipa !!3039.25! tato* hasan sa* bhagav-an !h-asaya.ms* t-a.m/s* ca bhojak-an ! tat+p-atre la.d.duka.m* k.siptv-a !si.mha+n-adam ac-ikarat !!3039.26! var.ni+r-a.t t-avad* -agatya !la.d.duka+amatraka.m* kare ! bibhrad* *dhare.h puras tasthau !dvau tata.h so* *agrah-id* drutam !!3039.27! hari.m* v-ik.sya*antika+pr-apta.m* !mukta+-anando* *ati+t.rptav-an ! bhukta+/si.s.ta.m* sva+p-atra+stha.m* !la.d.duka.m* tam ad-id.r/sat !!3039.28! apek.sito* *asya tv* et-av-an !iti j?n-atv-a ca sa* prabhu.h ! y-avat k.sipati ta.m* t-avat !so* *akarot si.mha+garjan-am !!3039.29! caitanya+-anandam -alokya !p-atre k.rtv-a kara.m* /sira.h ! dh-unayanta.m* sa* tat+p-atre !harir* la.d.dukam ak.sipat !!3039.30! -urdhva.m* /siro* dh-unayanta.m* !nitya+-ananda.m* hasan+mukham ! t.rpta.m* j?n-atv-a la.d.duka+ardha.m* !tat+p-atre *ak.sipad* -i/svara.h !!3039.31! k.rta+si.mha+rave tasminn* !-ananda+-anandam -ayayau ! j?n-atv-a /sithila+danta.m* ta.m* !d-apay-am -asa p-ayasam !!3039.32! go+p-ala+-anandam -alokya !mita+-ah-ara.m* harir* hasan ! ardha+ardha.m* la.d.dukasya*ad-at !k-arayan si.mha+garjan-am !!3039.33! sac+cid+-anandam etya*asau !v.rth-a*-adau si.mha+n-adinam ! d.r.s.tv-a rikta.m* tu tat+p-atra.m* !la.d.duka+dvayam ak.sipat !!3039.34! k.rp-a+-ananda.m* sa* d.r.s.tv-a*atha !prat-ik.sya svam avasthitam ! tat+sam-ipam upey-aya !g.rh-itv-a la.d.duka.m* kare !!3039.35! t.rpta.m* j?n-atv-a bha;nktu+k-ama.m* !la.d.duka.m* v-ik.sya so* *abrav-it ! etad+bha;nge *a;ngul-in-a.m* te !/srama.h sy-ad* iti nik.sipa !!3039.36! ta.m* ca k.siptv-a sa* tat+p-atre !y-avat k.sipati ca*a+param ! uccair* nan-ada sa* tad-a !/suka+-anandam ag-at sa* ca !!3039.37! p-atra+ava/si.s.ta+pakva+anna.m* !carvanta.m* /sa.skul-i.m* /sanai.h ! ardh-a.m* dattv-a lajjam-anam !-atma+-ananda.m* vyaca.s.ta sa.h !!3039.38! ni.sk-asit-a*ita.h sa.mt-a.dya !brahma+-anandena tu trap-a ! g.rh-a.na bhu;nk.sva tat sva+i.s.tam !ity* uktv-a*ad-at sa* la.d.dukau !!3039.39! /sa.skul-i+bh.rta+vaktre.na !bruvate ca*a+sphu.ta.m* dadau ! mah-a+anubh-ava+-anand-aya !kara+stha.m* sa+ardha+la.d.dukam !!3039.40! evam any-an api harir* !bhojak-an parive.sya sa.h ! bhakta.m* ca kvathik-a.m* s-upa.m* !d-apayitv-a*a/sudhat karau !!3039.41! bhuktv-a kara+mukha.m* te ca !vi/sodhya sva+sva+ketanam ! phulla+tund-a* yayu.h sarve !bhojak-a* mukha+ph-ut+k.rt-a.h !!3039.42! tata/s* ca p-ar.sad-an sarv-an !k.satriya+-ad-in sa* p-urvavat ! bhojay-am -asa bhakt-an sv-an !any-a.m/s* ca*anna+arthino* jan-an !!3039.43! tata.h sa* p-ara.n-a.m* kartu.m* !yo.s-a/s* ca*-aj?n-apya sarva/sa.h ! bhojana+artha.m* tatas* tv* -ay-an* !nija+mandiram -i/sit-a !!3039.44! p-aka.m* vidh-aya /sr-i+k.r.s.na+ !+naivedya.m* vai/svadaivikam ! k.rtv-a*eva vidadhe sv-am-i !p-ara.n-a.m* dharma+vatsala.h !!3039.45! a+kurvan sa* div-a+nidr-a.m* !p-ar.sad-an-a.m* puro* gu.n-an ! jay-ay-a* var.nayann* eva !tatra y-amam up-avi/sat !!3039.46! evam eva n.r+pate jagat+pati.h ! /sr-i+harir* bhavati bhakta+vatsala.h ! dambha+h-ina+nija+sevi+m-anav-an ! na*adhika.m* kim+api tasya sarvath-a !!3039.47! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave bhojane hari+parive.sa.na+l-il-a+var.nana+n-am-a*eka+-una+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha prado.se bhagav-an up-ay-at ! punar* bahir+vedim ud-ara+k-irti.h ! t-avaj* jana+ogh-a* munaya/s* ca sarve ! yo.s-a/s* ca tatra*etya mud-a ni.sedu.h !!3040.1! tatra+upavi/sya prabhur* -atma+p-i.the ! paryaik.sata sv-an vinaya+avanamr-an ! su+/sik.sit-a.ms* t-an api s-adhu+vartma ! bh-uyo* vivak.su.h sa* gira.m* jag-ada !!3040.2! /sr-i+n-ar-aya.ma+munir* uc-aca: y-uya.m* hi var.na+-a/srami.nas* !ty-agino* munayas* tath-a ! sarve sa.mmilit-a.h stha*atra !k.r.s.na+bhakt-a* yama+anvit-a.h !!3040.3! te.s-a.m* madhye bhaved* ye.s-a.m* !pra.s.tavya.m* kim+api praj-a.h ! te m-a.m* p.rcchantu nir+bh-ik-a.h !ka/s+cid* vo* m-a*astu sa.m/saya.h !!3040.4! su+vrata* uv-aca: evam ukte bhagavat-a !r-aj-anas* tatra sa.msthit-a.h ! pu?nja+jid+v-astus-ura+-ady-a* !bhakt-a.h pra/snam akurvata !!3040.5! paras+para.m* te sa.mmantrya !namas+k.rtya prabhu.m* n.r+pa ! baddha+a?njali+pu.t-a.h procur* !v-aca.m* loka+hita+-avah-am !!3040.6! r-aj-ana* -ucu.h: vaya.m* sarve n.r+p-a.h sv-amin !praj-a/s* ca*im-a* nir+antaram ! prav.rtti+dharma+sthitayas* !tv-a.m* /srit-a.h smo* jagad+guro !!3040.7! te.s-a.m* no* yad* bhavet k-aryam !a+k-arya.m* yac* ca sarvath-a ! tat p.rthag* vi/sad-i+k.rtya !tva.m* bodhayitum arhasi !!3040.8! su+vrata* uv-aca: iti tair* -adar-at p.r.s.ta.h !prasanna.h sa* muni+-i/svara.h ! smaran sva+bhakta.m* vidura.m* !prov-aca vacana.m* n.r+p-an !!3040.9! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: ye pa.n.dit-a* iti prokt-a.h !sac+ch-astre.su ca s-adhava.h ! te.s-a.m* yad* vacana.m* tat tu !k-aryam eva*iti ni/scitam !!3040.10! tatra*eva*ukt-a/s* ca ye m-urkh-a* !a+santa/s* ca ku+buddhaya.h ! tad+ukta.m* vacana.m* bhakt-a* !a+k-aryam iti me matam !!3040.11! pa.n.dit-an-a.m* ca m-urkh-a.n-a.m* !lak.sa.n-ani sa+vistaram ! k-arya+a+k-arye ca viduro* !dh.rta+r-a.s.tra.m* pur-a*avadat !!3040.12! prokt-a vidura+n-iti.h s-a !g.rhi.n-a.m* ty-agin-a.m* hit-a ! t-am abhyasya tato* j?neya.h !k-arya+a+k-arya+vinir.naya.h !!3040.13! sarve.s-a.m* n-iti+/s-astr-a.n-a.m* !s-aro* vaiduriko* naya.h ! tena*eva vartam-an-an-a.m* !yu.sm-aka.m* sarvata.h sukham !!3040.14! etat+sa.m/s-ilina.h kva+api !sa.mt-apais* tri+vidhair* api ! p-i.ditu.m* na*eva /sakyante !sthit-a* vyavah.rtau jan-a.h !!3040.15! etad+ukta+prak-are.na !vartam-an-a.h kriy-asv* api ! y-uya.m* bhajanta.h /sr-i+k.r.s.na.m* !sukhino* *atra bhavi.syatha !!3040.16! su+vrata* uv-aca: ity* ukt-as* te n.r+patayo* !r-ajan bhagavat-a*a+khil-a.h ! jan-a/s* ca munayo* h.r.s.t-as* !tath-a*ity* -ucu.h pra.namya tam !!3040.17! sva+sva+sth-ana.m* tato* gantum !-aj?napt-a* hari.n-a ca te ! yayus* tato* harir* api !sv-iya.m* mandiram -ayayau !!3040.18! trayo+da/s-itas* tri+dine !r-atrau harir* ak-arayat ! sabh-ay-a.m* pa?ncama+skandha+ !+kath-a.m* paur-a.nikena ca !!3040.19! na*ulla;nghy-a sva+sva+mary-ad-a*ity* !artha.m* tasy-a* ab-ubudhat ! sa;nga+do.sa.m* karma+phala+ !+a+va/sya+bhogyatvam apy* asau !!3040.20! a.s.t-a+da/sa+din-ani*ittha.m* !sarve te bhagavaj+jan-a.h ! lebhire parama+-ananda.m* !k-aru.nyena jagat+pate.h !!3040.21! paur.nam-asy-a.m* ca mahat-a !sa.mbh-are.na sa* sat+pati.h ! k-aray-am -asa jayay-a !bhakti+janma+mah-a+utsavam !!3040.22! utsava+ante ni/si jan-an !bhakt-a.ms* t-an bhagav-a.ms* tata.h ! -aji?napat sabh-a+sa.mstho* !gantu.m* de/sa.m* nija.m* nijam !!3040.23! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: y-uya.m* sarve bhakta+j-an-a* !de/s-an sv-an sv-an ahar+mukhe ! yo.sito* adhvani rak.santa.h !sa+avadh-an-a* vrajantv* ita.h !!3040.24! deh-ad* anya.m* brahma+r-upa.m* !ni/scitya*-atm-anam a+cyutam ! bhajanta/s* ca sva+dharma+sth-as* !tad+dh-ama pr-apsyatha dhruvam !!3040.25! pr-apya brahma+pura.m* tac* ca !sarva+dh-ama+uttama+uttamam ! bhog-an a+laukik-a.ms* tatra !tasm-at pr-apsyatha v-a?nchit-an !!3040.26! su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a prabhor* v-akya.m* !munibhi.h saha te jan-a.h ! natv-a ta.m* h.r.s.ta+manasa.h !papracchur* idam -adar-at !!3040.27! jan-a* -ucu.h: eka+antik-a.h k.r.s.na+bhakt-a* !j?n-ana+vair-agya+bhaktibhi.h ! sa.mpann-a* bhagavan dharmair* !labhante dh-ama tasya yat !!3040.28! yac* ca*ucyate para.m* dh-ama !tvay-a brahma+pura+abhidham ! tad* *dhi veditum icch-amo* !vaya.m* sarve sva+r-upata.h !!3040.29! tasm-at tva.m* k.rpay-a*asmabhya.m* !sva+r-upa.m* tasya tattvata.h ! vaktum arhasi bho sv-ami.ms* !tvad+anyo* na*eva vetti yat !!3040.30! su+vrata* uv-aca: p.r.s.ta.h sa* ittha.m* nija+bhakta+sa;nghair* ! vivitsubhir* dh-ama para.m* mura+are.h ! prahar.saya.ms* t-an avadad* day-alur* ! n-ar-aya.no* bhakta+jana+eka+bandhu.h !!3040.31! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave vidura+n-ity+upade/sa+kathana+n-am-a catv-ari.m/so* *adhy-aya.h ]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: bhakt-a.h /s.r.nuta vak.sy-ami !r-upa.m* brahma+purasya va.h ! eka+antik-an-a.m* bhakt-an-a.m* !pr-apyasya*ati+sukhasya ca !!3041.1! etad* rahasyam asti*iti !pur-a.ne.su mah-a+.r.sibhi.h ! na samyag* vistare.na*ukta.m* !prokta.m* n-ama+antare.na ca !!3041.2! ch-andogya+upani.sady* etan* !mok.sa+dharme.su bh-arate ! sk-anda+-adi.su pur-a.ne.su !sa.mk.sepe.na*upavar.nitam !!3041.3! yu.sm-aka.m* ca*adhik-aritv-an* !mad+bhakty-a /suddha+cetas-am ! kathay-ami kath-am et-a.m* !jan-a* brahma+pura+-a/sray-am !!3041.4! brahma+a.n.da+golake hy* asmin !bhuvan-ani catur+da/sa ! sapta*-urdhva.m* sapta ca*adhast-ad* !vartante sa.msthit-ani vai !!3041.5! lok-a.m/s* catur+da/sa*eva*et-an !p.rthivy-+-avara.na.m* jan-a.h ! ko.ti+yojana+vist-ir.nam !abhito* vy-apya vartate !!3041.6! upary+upari tasya*api !jala.m* tejo* marun* nabha.h ! aha.m+k-aro* mahat+tattvam !iti ca*-avara.n-ani .sa.t !!3041.7! eka+ekasm-ad* da/sa+da/sa+ !+gu.nita.m* hy* uttara+uttaram ! j?neya.m* ca*-avara.na.m* p-urv-at !sauk.smye.na*apy* adhika.m* param !!3041.8! ete.s-am api sarve.s-a.m* !k-ara.na.m* yat tad* a.s.tamam ! prak.rty+-akhya.m* nigadita.m* !mahad+-avara.na.m* jan-a.h !!3041.9! tata.h para.m* cid+-ak-a/sam !asti tejomaya.m* mahat ! an+-ady+an+anta.m* tad* dh-ama !parama+vyoma+sa.mj?nitam !!3041.10! ko.ti+candra+arka+vahn-in-a.m* !milita.m* yan* mahan+maha.h ! tad* eka+de/sa+tejo+agre !y-ati khadyotat-a.m* hi tat !!3041.11! asti tatra*-anandamay-i !sudh-a+sindhur* mah-a+nad-i ! nity-a*an+ant-a ca gambh-ir-a !y-am -ahur* vi+raj-am api !!3041.12! sudh-a+sindhor* asti madhye !dv-ipa.h satt-a+-atmako* mah-an ! bh-uri+tejomayo* divya.h !sukha+r-upa.h san-atana.h !!3041.13! nivahai.h k-ama+dhen-un-a.m* !v.r.sabhai/s* c-aru+vigrahai.h ! ju.s.ta/s* ca*a+pr-ak.rtair* anyair* !vi+vidhair* m.rga+pak.sibhi.h !!3041.14! p-arij-atai.h kalpa+v.rk.sair* !mand-ara+-adibhir* a;nghri+pai.h ! mallik-a+j-ati+mukhy-abhir* !vall-ibhi.h parito* v.rta.h !!3041.15! n-an-a+vidhair* upa+vanai.h !phala+pu.spa+sam.rddhibhi.h ! nad-ibhi.h saras-ibhi/s* ca !v-ap-ibhir* ma.ni+parvatai.h !!3041.16! etais* tejomayai.h sarvai.h !sukha+r-upair* a+laukikai.h ! nitya+/sr-ibhi.h pariv.rta.h !satya+dv-ipa.h sa* r-ajate !!3041.17! asti tasmin b.rhad* durga.m* !/sata+/s.r;nga+a+cala+abhidham ! loka+a+loka+a+cala+nibha.m* !pu.n.dar-ika+-ak.rti dhruvam !!3041.18! mahadbhir* go+purai* ramya.m* !caturbhis* tac* catur+di/sam ! su+rak.sita.m* prat-ih-arai.h !su+bala+pra+bala+-adibhi.h !!3041.19! su+dar/sana+-adibhi.h /sastrair* !m-urtimadbhir* up-a/sritam ! a.nima+pra+mukh-abhis* tan* !mahat-ibhi/s* ca siddhibhi.h !!3041.20! tasya*antar* vartate divy-a !bh-umis* tejomay-i /subh-a ! upam-ana.m* kva+cit tasy-a* !brahma+a.n.de na*atra vartate !!3041.21! a+bh-uta+upamay-a t-a.m* ca !nirdi/s-ami tato* jan-a.h ! yady* eva.m* sy-at kva+cit tarhi !s-a*upam-iyeta tena vai !!3041.22! svaccha+k-acamay-i bh-umir* !iya.m* sarv-a sa+parvat-a ! t-ad.r/sya.h syu/s* ca*-ak.rtaya.h !sarv-a.h sth-avara+ja.mgam-a.h !!3041.23! y-avatya/s* ca*antarik.sa+sth-a* !graha+nak.satra+t-arak-a.h ! t-avanta* eva s-ury-a.h syu.h !sarvata.h su+prak-a/sak-a.h !!3041.24! tai.h prak-a/sitay-a bh-umy-a !k-acamayy-a*ati+ramyay-a ! -a/scarya+r-upay-a n-una.m* !s-a bh-umir* upam-iyate !!3041.25! tad* etat parama.m* dh-ama !/sr-i+k.r.s.nasya san-atanam ! go+loka* iti yat pr-ahur* !go+pa+go+p-i+ga.na+-av.rtam !!3041.26! dar/san-iyatama.m* tad* *dhi !sarvato* *asti mano+haram ! tatra yad* yac* ca ratna+-adi !tat tat sarvam a+laukikam !!3041.27! mukt-an-a.m* tatra pu.ms-a.m* ca !yo.sit-am api ko.ti/sa.h ! divy-ani ca*ati+bh-asvanti !mandir-a.ni bhavanti vai !!3041.28! tan+madhye *asti mahat teja.h !ko.ti+ko.ty+arka+bh-asuram ! mano+haram ati+/sveta.m* !ghana.m* sac+cit+sukha+-atmakam !!3041.29! yad* -ahur* a+k.sara.m* brahma !sarva+-adh-ara.m* tath-a*a+m.rtam ! an+-ady* an+anta.m* p-ur.na.m* ca !svaya.m+jyoti.h san-atanam !!3041.30! yoga+sa.msiddhim -apann-a.h !.sa.t+cakr-a.ni nija+antare ! vyat-itya m-urdhni pa/syanti !yac* ca k.r.s.na+pras-adata.h !!3041.31! tad* etad* avagantavya.m* !dh-ama brahma+pura.m* hare.h ! sarva+dh-ama+uttama.m* k-ala+ !+m-ay-a+-adi+bhaya+varjitam !!3041.32! tatra*-a/scaryamaya.m* divya.m* !mandira.m* vartate prabho.h ! tat+saundarya.m* na /sakto* *aha.m* !bhakt-a* var.nayitu.m* kila !!3041.33! ko.ti+s-urya+prat-ik-a/sa+ !+ratna+stambha+ati+bh-asuram ! .rddhibhi.h sa+kal-abhi/s* ca !ju.s.ta.m* tat sarva+siddhibhi.h !!3041.34! eka+antik-an-a.m* mukt-an-a.m* !ko.tibhis* tat pari/sritam ! yo.s-abhi.h k.r.s.na+bhakt-abhir* !mukt-abhi/s* ca*api ko.ti/sa.h !!3041.35! r-adh-a+lak.smy-+-adibhis* tatra !sevyam-ana.h sva+/saktibhi.h ! ratna+si.mha+-asane ramye !/sr-i+k.r.s.no* hi vir-ajate !!3041.36! na t-ad.r/sa.m* hi bhavana.m* !kva+api loke.su vidyate ! upam-iyeta tad* yena !tato* nir+upama.m* sm.rtam !!3041.37! an+eka/so* *api mukt-an-a.m* !pu.ms-a.m* str-i.n-a.m* ca tatra vai ! bhoga+sth-an-any* an+ek-ani !santi divy-ani su+vrat-a.h !!3041.38! bhog-a* bhoga+upakara.n-any* !api divy-ani sarva/sa.h ! vartante sukha+r-up-a.ni !t-ani nity-ani tatra ca !!3041.39! yath-a*iha bhautik-a* bhog-a.h !p-a?ncabhautika+dehin-am ! santi te.s-a.m* tath-a tatra !cid+r-up-a.n-a.m* hi cinmay-a.h !!3041.40! tejomay-a.h sarvae* ete !gu.na+at-it-as* tath-a*a+k.say-a.h ! satya+j?n-ana+-ananda+r-up-a* !divy-a* nir+upam-a.h sm.rt-a.h !!3041.41! striya/s* ca puru.s-a/s* ca*ete !bhavanti divya+m-urtaya.h ! a+pr-ak.rta+indriya+pr-a.n-a* !divya+ala.mk-ara+v-asasa.h !!3041.42! k.r.s.n-ad* eva sukha+icch-a*asti !tatra te.s-a.m* na ca*anyata.h ! sukha.m* sama.m* hi sarvebhyo* !dad-ati sa* ca sarvad-a !!3041.43! r-upa.m* sam.rddhir* ai/svarya.m* !sth-ana.m* bhog-a.h sukh-ani ca ! sam-any* et-ani sarve.s-a.m* !sac+cid+-ananda+r-upi.n-am !!3041.44! ny-unatve ca*adhikatve v-a !bhoga+-ades* tatra sarvath-a ! icch-a*eva*ek-a*asti bhokt.r.n-a.m* !hetur* na*anyas* tu karhi+cit !!3041.45! yath-a ka/s+cit sam.rddho* *api !sva+icchay-a*eva nara+adhipa.h ! bhog-an bhu;nkte na bhu;nkte v-a !tath-a te *api nija+icchay-a !!3041.46! na k-ama+v-asan-a te.s-a.m* !str-i+pu.ms-an-a.m* paras+param ! asti ca*eka+eka+rom.no* *api !te.s-a.m* tejo* *arka+ko.tivat !!3041.47! t-ad.rk+sa+kala+mukta+a;nga+ !+tejaso* *apy* adhika.m* maha.h ! tad+dh-amno* hy* eka+de/sa+stha.m* !bhavati*ity* avagamyat-am !!3041.48! t-ad.r/sasya*api tad+dh-amna.h !sa+kala.m* yan* mahan+maha.h ! t-ad.rg* ekatarasya*asti !/sr-i+k.r.s.na+a;nghri+nakhasya vai !!3041.49! sa* prabhur* dvi+bhujas* tatra !r-ajate /sy-ama+sundara.h ! nija+a;nga+ati+maha.h+pu?nja+ !+-av.rtattv-ac* *chveta+dar/sana.h !!3041.50! /sr-i+d-ama+nanda+pra+mukhai.h !par.sadair* divya+vigrahai.h ! sevyam-ana.h sita+cchatra+ !+c-amara+-adibhir* -adar-at !!3041.51! /siva+brahma+-adibhir* na+eka+ !+brahma+a.n.da+adhi+-i/svarair* natai.h ! muktair* anyai/s* ca*arcyam-ano* !gandha+pu.spa+a.m/suka+-adibhi.h !!3041.52! dharme.na saha bhakty-a ca !bhagair* vedai/s* ca sa.mstuta.h ! -aste r-aja+adhi+r-aja+/sr-ir* !bhagav-an puru.sa+uttama.h !!3041.53! sa* ca te.su sva+bhakte.su !did.rk.s-a svasya y-ad.r/s-i ! ye.s-a.m* sy-at t-ad.r/sa.m* tebhyo* !dar/sana.m* sva.m* dad-ati hi !!3041.54! ke+cic* catur+bhuja.m* ke+cit !pa/syanty* a.s.ta+bhuja.m* tath-a ! ke+cit sahasra+b-ahu.m* ta.m* !tasmin b.rhati dh-amani !!3041.55! yad* etat parama.m* dh-ama !/sr-i+k.r.s.nasya*udita.m* jan-a.h ! a+tarkya.m* tad* a+gamya.m* ca !sad-a*-ananda+rasa+-atmakam !!3041.56! tad-iy-a* ye *avat-ar-a.h syus* !te.s-am eva hy* up-asay-a ! bhaktai.h sva+dharma+niratais* !tat+pras-ad-at tad* -apyate !!3041.57! ity* etet parama.m* guhya.m* !may-a brahma+pura.m* jan-a.h ! yu.smat+pr-iti+va/s-ad* adya !sa.mk.sepe.na*upavar.nitam !!3041.58! k.r.s.na+a+bhakt-aya dh-urt-aya !n-astik-aya kad-a+cana ! rahasyam etad* bho bhakt-a* !vaktavya.m* na*eva sarvath-a !!3041.59! su+vrata* uv-aca: ity* etat parama+day-alun-a prag-ita.m* ! m-ah-atmya.m* sadasi b.rhat+purasya tena ! /srutv-a te saha munibhir* jan-a.h prahar.sa.m* ! sa.mpr-apya prabhum a+khil-a* vavandire tam !!3041.60! /sr-i+k.r.s.na.m* nanu bhagavantam eva te ta.m* ! j-anantas* tad* api ca dh-ama tasya r-ajan ! ni/scitya*atha ca vapu.so* *antae* -atma+labhya.m* ! tad* *dhy* eva* ity* api vividu.h prah.r.s.ta+citt-a.h !!3041.61! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave brahma+pura+dh-ama+var.nana+n-am-a*eka+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha*-aj?napt-a* bhagavat-a !sva+sva+v-as-an yayur* n.r+pa ! sarve bhakt-a.h prabhu.m* natv-a !sa* ca*api nija+mandiram !!3042.1! an+uts-ah-a* api nij-an !de/s-an gantu.m* jan-a/s* ca te ! harer* -aj?n-a+par-a* ratrau !p-atheya+-ad-ini cakrire !!3042.2! prabho.h pr-as-adika.m* vastu !bh.rtv-a pe/s-i.su yuktita.h ! tan+mukh-any* apy* as-ivya.ms* te !d-ura+de/sa+nay-aya vai !!3042.3! vastra+p-atra+-adhva+bhak.sya+-adi !ko.s.thale.su nibh.rtya ca ! yojayitv-a v-ahan-ani !sajj-a* -asann* ahar+mukhe !!3042.4! pr-ata.h+k.rtya.m* vidh-aya*eva !tu.mbik-a+baddha+rajjava.h ! sajj-a* babh-uvur* munaya.h !skandha+lambita+pustak-a.h !!3042.5! n.r+pa+a;nga.nam upetya*eva !bhagavad+dar/sana+utsuk-a.h ! tasthu.h sarve *api vipra+-ady-a.h !sva+skandha+arpita+ya.s.taya.h !!3042.6! n-ar-aya.na+muni.h so* *api !tebhyo* dar/sana+ditsay-a ! bhakta+priyo* *a/svam -aruhya !niryayau nagar-ad* bahi.h !!3042.7! jana+sa.mmarda+bh-ity-a*iva !nirgacchanta.m* pur-ad* bahi.h ! tam anvayur* jan-a.h sarve !munaya.h p-ar.sad-as* tath-a !!3042.8! kro/sa+ardha+d-ur-a.m* n.r+pater* !d-irghik-am etya ca prabhu.h ! bhakt-an -anandaya.ms* tasth-av* !a/sva+-ar-u.dha.h sa* vartmani !!3042.9! mun-in-a.m* tatra y-uth-ani !jana+sa;ngh-a/s* ca bh-uri/sa.h ! v.rnd-ani yo.sit-a.m* ca*-a/su !ta.m* sametya vavandire !!3042.10! asm-aka.m* nagare pre.sy-a* !munayo* bhagava.ms* tvay-a ! punas* te dar/sana.m* /s-ighram !astv* iti pr-arthayan jan-a.h !!3042.11! vraji.syanto* *atha munayo* !n-an-a+de/s-a.ms* tad+-aj?nay-a ! baddha+a?njali+pu.t-a.h pr-ity-a !ta.m* pra.namya ca tu.s.tuvu.h !!3042.12! munaya* -ucu.h: sv-ami.ms* tva.m* parama+-i/svara/s* ca parama.m* brahma*asi veda+udita.m* ! dh.rtv-a*-adau puru.sa+-ak.rti.m* vidhi+mar-icy+-adi+krame.na*a+khilam ! vi/sva.m* sth-avara+ja.mgama+-atmakam ida.m* /sakty-a s.rjasy* -atmana.h ! p-atu.m* tat timi+k-urma+/s-ukara+mukh-a* dhatse sva+tantras* tan-u.h !!3042.13! dev-an s-adhu+jan-a.m/s* ca dharmam abhito* *arak.sa.m/s* ca dharma+druho* ! daity-an ha.msi dh.rta+-ak.rti.h prati+yuga.m* dharma+priyas* tva.m* vibho ! sarv-as* t-as* tanavas* tava*a+khila+nija+ai/svarye.na yukt-as tath-a ! cakra+-ady+-ayudha+dar/sita+ati+mahasa.h santi prat-apa+/srut-a.h !!3042.14! m-urtis* te bhagavann* iya.m* tv* iha n.r.n-am a+j?n-ana+vicchittaye ! j-agrat+svapna+su.suptibhi.h parih.rta+avasth-abhir* ab+ja+-ik.sa.na ! dharma.m* p-aramaha.msyam eva dadhat-i brahma+sva+r-upa+sthitir* ! unnidr-a bhava+p-a/sa+mocana+kar-i varvarti sarva+upari !!3042.15! /sraddh-a /s-antir* ati+k.sam-a nipu.nat-a lajj-a titik.s-a day-a ! tu.s.tir* maitry-* a+bhaya.m* /samo* dama+tapo+vidy-a* naya.h sat+kriy-a ! vair-agya+uparat-i viveka+vinay-av* a.s.ta+a;nga+yoga.h sm.rtir* ! ai/svary-a.ni mah-anti santi bhagavann* et-ani m-urt-av* iha !!3042.16! ni.s+k-amatvam an+anya+s-adhyam urudh-a ni.h+sv-ada+nir+lobhate ! ni.h+snehatvam a+m-anit-a vi+madat-a j?n-ana.m* ca vij?n-ana+yuk ! ity+-ady-a.h khalu /saktayas* tu bhagavan m-urty-a*anay-a*-avi.s+k.rt-as* ! tanv-a na*a+paray-a*asty* ato* muni+vara+brahma+-adi+sevy-a tv* iyam !!3042.17! ye *atra*-atm-iya+ku+karmato* bhuvi nar-a* j-at-a/s* ca n-it-a* va/sa.m* ! sarge.na*alam a+dharma+jena bhagava.ms t-an dur+niv-ary-at tata.h ! ko* v-a mocayitu.m* k.samas* tvad* a+paro* daitya+a.m/sa+p-akha.n.din-a ! /s-astrai.h kalpita+yukti+tarka+nivahair* bambhramyam-a.n-an bhuvi !!3042.18! sv-iy-an p-asi sad-a hy* a+dharma+ja+kul-at tva.m* dambha+m-ay-a+kali+ ! +hi.ms-a+krodha+dur+ukti+m.rtyu+nik.rti+vy-amoha+mukhy-aj* jan-an ! t-amisra+-adima+pa?ncak-ad* api ca t-an -avidyak-at p-alayan ! a.s.ta.m* p-aramaha.msyam -atma+mahas-a dharma.m* mud-a*apapratha.h !!3042.19! ye ke+cid* guravo* *atra vainya+makha+ru.t+/sakra+-atta+h-ata+-ak.rt-ir* ! bibhr-a.n-a* dhana+lolup-a* vi+niyam-a* jaihve ca /sai/sne rat-a.h ! /s-astra+arth-a.m/s* ca ku+tarka+yukty+abhihat-an sv-an bodhayanto* jan-a.ms* ! te *adya tvan+mahas-a tam-a.msi tara.ner* bh-as-a*eva y-anti k.sayam !!3042.20! loke *asmin hi nar-a.h striya/s* ca kalin-a k-amena ca*apy* ardit-a.h ! sarve v-anara+tulyat-am upagat-a.h santi prabho nis+trap-a.h ! yak.s-a* attum iva drut-a* vidhim api pr-ayo* nar-a.h s-a.mprata.m* ! svairi.ny-+-adaya* eva santi vanit-as* tredh-a bala+-asya+udgat-a.h !!3042.21! t-an et-an k.rpay-a tvam eva sa+daya tr-atu.m* sam+artho* *asi vai ! pr-ag+ukt-an sva+sam-ana+/s-ilina* ime yasm-ad* bhajante gur-un ! pr-aya.h /si.sya+para.mpar-a.m* tu guravo* dh-avanty* a+dev-a* yath-a ! brahm-a.na.m* jaghana+udbhav-a.h khalu gatis* te.s-a.m* katha.m* sy-ac* *chubh-a !!3042.22! -id.rk+p-ataka+dur+vidh-an hata+dhiyas* t-an sa.mpad-a*-asuryay-a ! .rddh-an sa.ms.rti+ka.s.tatas* tvam avitu.m* sva+ai/svaryam -avi.s* kuru ! daiv-i.m* sa.mpadam -a/srit-a.ms* tu bhagava.ms* tvad+bhakti+bodha+udyat-a.h ! sadya.h s-adhava* eva dh-ama parama.m* te pr-apayanti k.sitau !!3042.23! sac+ch-astr-iya+padai/s* ca yukti+sahitais* t-an sat+patha.m* bodhayann* ! antar+y-amitay-a tad-iya+h.rdaya+abh-i.s.t-a.m/s* ca dev-an vidan ! tat+tan+m-urti+dharo* man-a.msi sahas-a svasmi.ms* tvam -akar.sayann* ! ai/svarye.na nijena tad+dh.rdaya+go* bh-uy-a.h sam-adhau vibho !!3042.24! ai/svarya.m* mahad* etad* eva tava vai prokta.m* hy* a+s-adh-ara.na.m* ! du.s.t-an-am api yan* mano+niyamana.m* m-urtau tava sy-ad* drutam ! k-ama+aha.m+k.rti+kopa+matsara+mukhair* daityair* hatais* tvad+ya/sa.h ! putr-a.n-a.m* hanan-ad* diter* atitar-a.m* khy-ata.m* bhavi.syaty* api !!3042.25! daity-a* ye balino* hira.nya+ka/sipu+pr-adh-anik-a/s* ca*-atmano* ! r-upair* dik+pati+candra+bh-as+kara+mukhair* yaj?ne.su bh-aga+grah-a.h ! sv-iya.m* te *api mano* na yantum a/sakan k-ama+krudha+-adyair* bh.r/sa.m* ! kli.s.t-as* tad* bhagava.ms* tvam -antara+rip-un nighnann* asi*-i/sa+-i/svara.h !!3042.26! kartu.m* na*eva par-abhava.m* tava tu te ki.m+cit katha.m+cit kva+cit ! k-ama+-ady-a* balino* *api vairi.na* ime /sakt-a* bhavanti prabho ! yasm-at tvat+pada+sevak-a* api ca ye jetu.m* sam+arth-a* na t-an ! sa+ak.s-at tarhi par-at pare bhagavati tvayy* eva ke n-ama te !!3042.27! ye daity-as* tu pur-a tvay-a vinihat-a* r-upair* n.r+si.mha+-adibhis* ! te deva+aritay-a prasiddhim agaman vede ca loke *a+khile ! ete tu prathit-a* bhavanty* a+ga.nita+brahma+a.n.da+ko.ti+bhramaj+ ! +j-iva+-i/sa+araya* ity* am-un hatavat-a sarva+upari sth-iyate !!3042.28! ye tv-a.m* sa.ms.rti+bandha+muktayae* iha dhy-atu.m* yatante jan-as* ! te.s-a.m* vighna+kar-a* api dhruvam ime santi*ity* ata.h p-ahi t-an ! daity-an-a.m* hanana.m* pur-a yad* akaros* tasm-ad* api jy-ayas-im ! et-a.m* te tu k.rti.m* vidanti bhuvi ye te s-uk.sma+dar/sy+uttam-a.h !!3042.29! dev-a* v-a danu+j-a* nar-a/s* ca .r.sayas* te.s-a.m* ca n-aryo* *api v-a ! labdhv-a pr-ak+padav-im iha*ati+mahat-i.m* ye ye cyut-as* tat+pad-at ! te k-amena ca matsare.na ca ru.s-a m-anena lobhena v-a ! tasm-at tva.m* bhuvi tebhya* eva janat-a.m* p-atu.m* sad-a*eva*arhasi !!3042.30! dhanya.h kosala+de/sa+ja.h saha nijai.h /sr-i+deva+/sarm-a dvi+jo* ! dhany-a premavat-i ca yo.sid* api yan* n-ar-aya.no* abh-u.h svayam ! dhany-as* ti.sya+bhav-a* api*iha ca vaya.m* tvat+p-ada+padma+-ik.sa.n-as* ! tasmai /sr-i+haraye namo* bhagavate tubhya.m* mah-a+var.nine !!3042.31! su+vrata* uv-aca: iti vidh-aya hare.h stavana.m* ca ta.m* ! muni+ga.n-a.h k.siti+p-ala vavandire ! sa+padi t-an abhinandya dhar-a+tale ! vicaritu.m* n.r+hit-aya sa* ca*-adi/sat !!3042.32! yath-avan* m-anayitv-a*eva !bhakt-an sarv-an sa* -i/svara.h ! -aj?n-apya gacchantv* iti t-an !sa+a/sru+netr-an nyavartata !!3042.33! adhyetu.m* kim+u vega+sau.s.thavam asau p-a.m/su+cchalena*-agatai/s* ! cetobhi.h samup-asyam-ana+cara.na.m* n-.r.n-am a.nutva+a;nkitai.h ! a/sva.m* k-a?ncana+var.nam -atma+cara.na+spar/sena sa.mdr-avayan ! sadya.h pr-apa pura.m* pur-atana+muni.h sa.mg-ita+k-irtir* nijai.h !!3042.34! naipu.nya.m* nija+v-ajina.h sa* bhagav-an -askandite dhaurite ! pa/syan recita+valgita+pluta* iti hy* -anandayan sva+-a/srit-an ! sadya.h pr-apya punar* mun-i.m/s* ca janat-am agre *api te.s-a.m* vrajan ! h.r.s.t-a.ms* t-an vidadhat puna/s* ca nagar-i.m* pr-ay-at sva+ceto+hara.h !!3042.35! te tu bhakta+jan-a.h sarve !yath-a+d.r.s.ta.m* tam -i/svaram ! dhy-anena pathi pa/syanta.h !sva+sva+de/s-an yayus* tata.h !!3042.36! hari/s* ca tatra nagare !sa.mpr-apya n.r+pa+mandiram ! sva+vedim abhita/s* ca*a/sva.m* !k-a.s.th-am akr-amayad* *dhasan !!3042.37! -anandayan jay-a+mukhy-a* !yo.sito* *api sa* -i/svara.h ! a/svena k-aray-am -asa !gatam ardha+pul-ayitam !!3042.38! tato* v-ah-at samutt-irya !n-ar-aya.na+munir* n.r+pa ! nija+mandiram abhyetya !ni.sas-ada*-asane sukham !!3042.39! sva+stha+cittas* tata.h sv-am-i !prasanna+mukha+pa;nka+ja.h ! stuvan jay-a.m* ca lalit-a.m* !soma+-ad-in pr-aha p-ar.sad-an !!3042.40! -as-in* mad+dh.rdaye y-ad.rk !t-ad.rg* eva*utsavo* mah-an ! j-ato* *aya.m* tena h.rdi me !bh.r/sa.m* har.so* *adya vidyate !!3042.41! na*eva ki.m+cid* api ny-unam !-as-in* n-unam iha*utsave ! na /sakyo* hi n.r+pai.h kartum !-id.r/sas* tu mah-a+utsava.h !!3042.42! na santy* et-ad.r/s-a* atra !manu.sy-as* tu bhuvas* tale ! lalit-a*iva jay-a*ek-a*asti !jay-a*iva lalit-a nanu !!3042.43! uttamas* tu*uttamo* n-una.m* !pitur* apy* adhiko* gu.nai.h ! r-aj-a*an+upama* eva*asti !bhakta* -atma+nivedan-i !!3042.44! su+vrata* uv-aca: nija+bhakta+jana+pra/sa.msana.m* ! vidadhaty* evam ud-ara+karma.ni ! k.siti+p-ala mah-a+muni+-i/svare ! tam up-ayann* a+bal-a.h samarcitum !!3042.45! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave de/sa+antara+-agata+bhakta+sa;ngha+pratye.sa.ne muni+sa;ngha+k.rta+n-ar-aya.na+stuti+n-am-a dvi+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: brahma+carya+vrata+par-a* !jay-a ca lalit-a ram-a ! sam-ipam -ayayus* tasya !g.rh-ita+arha.na+p-a.naya.h !!3043.1! amar-i+pra+mukh-a/s* ca*any-a* !yo.sito* *apy* arcana+utsuk-a.h ! n-ar-aya.nasya t-as* tisro* !mukhy-a* anv-ayayus* tad-a !!3043.2! sa+a;nga+up+a;nga+utsavasya*eva !sam-apty-a sva+stha+cetasa.h ! k.rta+nitya+vidh-an-as* t-a.h !/sucayas* ta.m* vavandire !!3043.3! ta.m* smera+vadana+ambho+ja.m* !d.r.s.tv-a sva+stha.m* sam-asthitam ! p-ujana+avasara+abhij?n-a.h !p-ujayanti sma bhaktita.h !!3043.4! su+gandhin-a candanena !ku;nkuma+aguru+kesarai.h ! kast-ury-a ca*a+k.satair* n-an-a+ !+pu.spa+h-arai/s* ca /sekharai.h !!3043.5! vastrair* n-an-a+vidhai.h s-uk.smair* !an+arghyai* ratna+bh-u.sa.nai.h ! dh-upa+d-ipa+upah-arai/s* ca !karp-ura+-ar-artrika+-adibhi.h !!3043.6! sa.mp-ujya vidhivad* bhakty-a !prabhu.m* natv-a nija.m* nijam ! bh-ava.m* praka.tayantyas* t-as* !tu.s.tuvus* ta.m* p.rthak p.rthak !!3043.7! jay-a*uv-aca: nam-ami k.r.s.n-aya hare *a+khila+-atman-a.m* ! sad+-atmane /sr-i+puru.sa+uttam-aya te ! an+anta+ko.ty+a.n.da+bhava+-adi+hetave hy* ! a+/se.sa+kaly-a.na+niketa+m-urtaye !!3043.8! adho+ak.sa+j-aya*a+k.sara+dh-ama+v-asine ! sva+bhakta+h.rd+v-a?nchita+m-urti+dh-ari.ne ! an+eka+m-ay-a+puru.sa+-i/svar-aya te ! namo* niyantre *a+khila+deha+dh-ari.n-am !!3043.9! a+cintyam -anandamaya.m* ca nir+gu.na.m* ! vadanti veda+anta+vido* *a+vyaya.m* ca yat ! para.m* para.m+brahma para+-atma+/sabdita.m* ! tad* eva sa+ak.s-ad* bhagav-a.ms* tvam eva hi !!3043.10! sukha.m* prad-atu.m* sa* bhav-an iha*adya no* ! nija+-a/sritebhyo* n.r+tanu.m* hi /si/sriye ! im-a.m* tapo+dharma+virakti+vedanair* ! ni.sevit-a.m* nityam an+anya+sa.m/srayai.h !!3043.11! nija+icchay-a sv-i+k.rtay-a*anay-a vibho ! manu.sya+tanv-a sura+v.rnda+vandyay-a ! tvam -adad-ana.h k.rpay-a*asmad+arcana.m* ! mah-a+utsavair* na.h sukhayasy* atha*-id.r/sai.h !!3043.12! sukha.m* tanoti /srava.na.m* ca k-irtana.m* ! sm.rtir* nati.h p-ujanam a;nghri+sevanam ! prabho sakhitva.m* ca tava*atra d-asat-a ! vapu.smat-am -atma+nivedana.m* tath-a !!3043.13! tava*atra m-urtau yadi bhakti+lak.sa.na.m* ! d.r.dha.m* bhaved* ekatama.m* navasv* api ! janasya yasya*atra sa* k-arya+k-ara.na+ ! +-atmaka.m* hi t-ir.na.h sahas-a tamo+ambu+dhim !!3043.14! k.rta+artha* eva*ajani so* *atra bh-u+tale hy* ! abh-ud* agha+ogho* *api ca tasya bhasmas-at ! babh-uva mukti.h kila tasya j-ivata.h ! prabho vaya.m* vidma* iti sva+cetasi !!3043.15! sva+bhakta+sa.mrak.sa.na+tat+parasya te ! na janman-am anta* uta*asti karma.n-am ! a+/se.sa+du.hkha+pra/sama+eka+hetave ! namo* *astu tasmai parama+-i/svar-aya te !!3043.16! sa* vai bhav-an sad+vyayam eva sa.mpad-am ! iha prakurvan sukha+da.h sad-a*eva na.h ! sthiti.h /sar-irasya tu y-avad* eva na.h ! prabho nivastu.m* khalu t-avad* arhasi !!3043.17! su+vrata* uv-aca: iti stutv-a hari.m* bhakty-a !virar-ama jay-a tata.h ! baddha+a?njali+pu.t-a*astau.s-it !ta.m* pra.namya ram-a n.r+pa !!3043.18! ram-a*uv-aca: sv-ami.ms* tvac+cara.na+ambu+ja.m* bhava+dava+kli.s.ta+-atman-a.m* saukhya+da.m* ! deha+anta.h+kara.na+indriya+asubhir* aha.m* vande nata.m* saj+janai.h ! bh-uyasy-am iha sa.ms.rtau sva+vihitai.h karma+-akhya+p-a/sair* d.r.dha.m* ! baddh-an mocayitu.m* tata.h khalu jan-an m-ay-a+adhipas* tva.m* prabhu.h !!3043.19! m-ay-ay-a.h parata.h para/s* ca bhagav-an sarva+-i/svara.h /sr-i+hari.h ! sa* tva.m* pu.m+prak.rt-i.h pravi/sya kuru.se *an+eka+a.n.da+sarga+-adikam ! tatra*api*-i/sa na badhyase prak.rtibhir* nitya.m* sva+tantra.h prabhur* ! nir+lepa.h pavano* yath-a*a+khila+gata/s* ce.s.t-a.h prakurvann* api !!3043.20! -atm-iyena sukhena nitya+sukhav-an ekas* tvam eva*asi vai ! deva+a+deva+nar-a.h pare tu sukhina.h str-i+vitta+dh-ama+-adibhi.h ! tvad+bhakt-as* tu sad-a tvay-a*eva sukhino* du.hkh-ani j-ananti t-an ! /sabda+-ad-in vi.say-a.m/s* ca ye *atra rasit-a* yacchanti vai sa.ms.rtim !!3043.21! brahma+-ady-a* jagati*iha ye tanu+bh.rtas* te k-ala+/sakty-a*eva te ! vartante hi niyantrit-a* nija+nij-am -aj-ivik-a.m* tvat+k.rt-am ! -a/sritya*eva vibho v.r.s-a* iva nasi prot-a.h k.r.si.m* kurvata.h ! sarve te tu va/se bhavanti tava vai y-avan* nija+-ayu.h+k.saya.h !!3043.22! mary-ad-a.m* racit-a.m* tvay-a*eva bhagavan k-alo* *api sa.mp-alayann* ! -avir* bh-avayati k.sitau divi tath-a n-an-a+\.rt-un-a.m* gu.n-an ! v-ayur* v-ati div-a+karo* bhramati khe var.saty* a+martya+-i/svaro* ! m.rtyur* dh-avati sarvata/s* ca sa+bhaya.m* na*-i/sas* tad+ulla;nghane !!3043.23! yo.s-a+hema+vibh-u.sa.na+a.m/suka+g.rha+gr-ama+-adi.su /sr-i+hare ! tvan+m-ay-a+racite.su sa;ngam api yan* na*eva kva+cil* lipyase ! aurvo* *agnir* jala+dhau vasann* api par-abh-uti.m* jalair* na*-apnuva.ms* ! t-any* a/snann* uta vardhate khalu yath-a tva.m* tad+vad* atra prabho !!3043.24! tyakt-a.h pr-ak.rtik-a* may-a tu ni+khil-a* muktais* tath-a*anyair* gu.n-a* ! ye tebhyo* *api vaya.m* bibh-ima* urudh-a tvat+prema+v.rddhi+-ipsava.h ! te.su tva.m* tu vasann* api*-i/svaratay-a no* badhyase na*ajyase ! vyoma*iva sthira+ja;ngama+stham agha+h.rn* na sp.r/syase tad+gu.nai.h !!3043.25! -i/satva.m* tava ca*etad* eva n.r+tanor* m-ay-a+gu.na+an+a?njana.m* ! j-ananty* atra mah-a+jan-a* hi su+dhiyo* bhakta+priya /sr-i+hare ! tvayy* eva*astu mano* mad-iyam ani/sa.m* tv-a.m* pr-arthay-ami*ity* aha.m* ! tvan+m-ay-a+gu.nata.h sad-a*asmad* avana.m* kartu.m* tvam eva*arhasi !!3043.26! su+vrata* uv-aca: iti stutv-a ram-a bhakty-a !n-ar-aya.na+muni.m* n.r+pa ! t-u.s.n-im -asa*atha lalit-a !ta.m* tu.s.t-ava k.rta+a?njali.h !!3043.27! lalit-a*uv-aca: /sr-i+v-asudeva puru.sa+uttama p-ada+padma.m* ! bhakty-a nam-ami tava k-aya+vaco+manobhi.h ! sa.ms-ara+v-ari+dhi+nimajjad+an+eka+j-iva+ ! +prott-ara.na+plavam aha.m* /sruti+v.rnda+vandyam !!3043.28! m-ay-a+paro* api jagad+udbhava+p-alana+anta+ ! +l-il-a+artham -atta+vidhi+vi.s.nu+/siva+-adi+r-upa.h ! a+pr-ak.rtair* gu.na+ga.nair* abhisevita+a;nghris* ! tva.m* r-ajase hi parame *a+k.sara+dh-amni bh-uman !!3043.29! tva.m* pr-ak.rta+-akhya+tamasa.h para* eva tasmin ! dh-amny* .rddhibhi/s* ca mahat-ibhir* up-asito* *asi ! r-adh-a+ram-a+pra+mukha+/saktibhir* -anat-abhir* ! bhakty-a*anu+velam abhisevita+p-ada+padma.h !!3043.30! m-urtau v.r.s-at tvam abhava.h khalu m-anav-an-a.m* ! n-ar-aya.na+.r.sir* a+bhav-aya pur-a*atra kha.n.de ! pr-adur* babh-uvitha suto* *adya tayor* n.r+tanvo.h ! /sr-i+n-ila+ka.n.tha* iti kosala+de/sa* -i/sa !!3043.31! h-ino* gu.nais* tribhir* adhi+-i/svara m-ayikais* tva.m* ! n.rtve *api divya+tanur* ity* asi nir+gu.na+-akhya.h ! sa.mpo.sa.na.m* vidadhad* eva tayo.h sva+pitro.h ! kaly-a.nam atra tanu.se /srita+deha+bh-aj-am !!3043.32! var.na+-a/srame.su sa+kale.sv* api k-ala+na.s.ta.m* ! dharma.m* pravartayitum -i/sa san-atana.m* tv-am ! j-ata.m* vadanti kati+cit kati+cic* ca bh-uman ! p-akha.n.di+bhinnam iha p-aramaha.msya+dharmam !!3043.33! ke+cid* vadanti p.rthu+yaj?na+mah-a+indra+h-ata+ ! +p-akha.n.da+li;nga+gurubhi.h k.r/sat-a.m* hi n-itam ! sat+sa.mprad-ayam an+agha+uddhava+sa.mpra.n-ita.m* ! pu.s.ta.m* vidh-atum iha j-ata* iti prabho tv-am !!3043.34! pu.s.ti.m* vidh-atum iha dharma+yuja.h sva+bhakter* ! dharma+ari+gurv+asura+sa;ngha+tan-u+k.rt-ay-a.h ! pr-adu.s+k.rta+dvi+ja+vara+-ak.rtir* ity* aha.m* tu ! j-ane bhavantam a+khila+artha+dam -a/sritebhya.h !!3043.35! /s.r.nvanti ye tava gu.n-an iha n-atha sadbhyo* ! g-ayanti v-a sva+h.rdaye /sruti+g-an smaranti ! te.s-a.m* ca ye vidadhate *apy* anumodana.m* v-a ! te y-anti dh-ama tava sa.ms.rti+bandha+mukt-a.h !!3043.36! bhakti.m* tava*atha tava v-a*api sat-a.m* prasa;nga.m* ! hitv-a*-atma+bodham upalabdhum iha*a?njas-a ye ! kli/syanti bh-uri+niyamais+ tae* ito* labhante ! kle/sa.m* phala.m* nanu yath-a*iha pul-aka+ka.n.d-a.h !!3043.37! mukhy-a may-a tu tava bhakty+adhik-ari.no* ye ! vair-agya+dharma+nija+bodha+yut-as* tae* eva ! sadbhya.h /srut-a* iti vapur+vacana+-atmabhis* te ! sev-a.m* karomi nija+/sakty+anus-ari.n-i.m* vai !!3043.38! sy-ad* yatra yatra mama janma ca tatra tatra hy* ! atra*apy* amutra ca nir+antaram eka+bhakty-a ! ni.s+k-amam eva tava sevanam -i/sa me st-ad* ! ity* arthay-amy* aham ati+pra.nay-ad* bhavantam !!3043.39! su+vrata* uv-aca: lalit-a lalitai.h padyair* !iti stutv-a nija.m* prabhum ! t-u.s.n-im -as-it tata/s* ca*any-a.h !striyo* bhakt-as* tam astuvan !!3043.40! amary-* uv-aca: vande *aha.m* namad+amar-i+lal-a.ta+bh-u.s-a+ ! h-ira+-ali+dyuti+vilasan+nakha+indu+k-anti ! p-ada+ab+ja.m* tava sura+siddha+sa;ngha+sevya.m* ! sad+bhakty-a nigama+sarasvat-i+prag-itam !!3043.41! nitya.m* te cara.na+yuge mama*astu citta.m* ! sa.ms-are sva+jana+dhana+-adi.su kva+cin* m-a ! sa;ngas* te cara.na+saro+ja+lagna+h.rdbhir* ! yo.s-abhir* bhavatu bhave sad-a*eva ca*asmin !!3043.42! a+mal-a*uv-aca: bhakt-an-am abhila.sita+artha+d-ana+dak.sa.m* ! ta.m* tv-a*aha.m* nija+h.rdaye dadh-ami nityam ! bhakti.m* me dhruvam adhim-anya yas* tvam alp-a.m* ! k-aru.ny-ad* adhikam upai.si hi pras-adam !!3043.43! men-a*uv-aca: bhakty-a*aha.m* tava pada+s-arasa.m* day-alo ! vande tat pra.nata+jana+-arti+n-a/sa+/s-ilam ! yat spar/s-ad* a+khilam ida.m* pun-ati vi/sva.m* ! r-upai.h svais* tribhir* a+mara+-i/svar-a.m/s* ca ga;ng-a !!3043.45! tat te *aha.m* d.r.dhatara+bh-avata.h pada+ab+ja.m* ! seve vai g.rha+dhanato* *apak.r.sya cittam ! na*icch-ami dhruvam a+mara+-adi+bhoga+j-ata.m* ! tvatto* *anyat tata* iha m-a.m* sad-a nidhehi !!3043.46! sarv-a.h striya* -ucu.h: ati+mano+hara.m* sarva+sundara.m* ! tilaka+lak.sa.na.m* ca?ncala+-ik.sa.nam ! vibudha+vandita.m* sv-ami+n-atha te ! vapur* iha*astu no* nitya+dar/sane !!3043.47! madana+mohana.m* prema+dohana.m* ! nayana+go+cara.m* bhakta+sa.mcaram ! bhuvi su+durlabha.m* sv-ami+n-atha te ! vapur* iha*astu no* nitya+dar/sane !!3043.48! nija+janai.h sad-a v-a?nchita.m* h.rd-a ! para+sukha+-avaha.m* h.rt+tamo+apaham ! parama+ma;ngala.m* sv-ami+n-atha te ! vapur* iha*astu no* nitya+dar/sane !!3043.49! h.rdaya+rocana.m* baddha+mocana.m* ! vigata+/socana.m* d-irgha+locanam ! m.rdu+sita+ambara.m* sv-ami+n-atha te ! vapur* iha*astu no* nitya+dar/sane !!3043.50! madhura+bh-a.sa.na.m* pu.spa+bh-u.sa.na.m* ! vijita+d-u.sa.na.m* /soka+/so.sa.nam ! prahasad+-anana.m* sv-ami+n-atha te ! vapur* iha*astu no* nitya+dar/sane !!3043.51! kusuma+/sekhara.m* komala+antara.m* ! sa+daya+dar/sana.m* du.hkha+kar/sanam ! vidhi+hara+arcita.m* sv-ami+n-atha te ! vapur* iha*astu no* nitya+dar/sane !!3043.52! parama+p-avana.m* loka+bh-avana.m* ! ku.tila+kuntala.m* pu.spa+ku.n.dalam ! bhava+bhaya+-apaha.m* sv-ami+n-atha te ! vapur* iha*astu no* nitya+dar/sane !!3043.53! sa+kala+siddhibhi.h sarva+\.rddhibhi.h ! /srita+pada.m* sad-a yogibhir* mud-a ! tad* idam eva hi sv-ami+n-atha te ! vapur* iha*astu no* nitya+dar/sane !!3043.54! tava niv-asato* durga+pattana.m* ! jayati bh-u+tale sarvato* *adhikam ! bhavad+up-a/sray-a muktir* atra yad* ! vasati sarvad-a*anyatra dur+labh-a !!3043.55! ku+mata+dur+van-ad* ghora+yauvan-ad* ! rasana+v.r/scik-al* lobha+lubdhak-at ! bahutara+-apado* bh-uri+sa.mpado* ! muhur* iha tvay-a rak.sit-a* vayam !!3043.56! pra+bala+sa.m/say-ad* du.s.ta+sa.m/sray-an* ! mada+bile/say-at kutsita+-a/say-at ! smara+sar-is.rp-an* m-ana+ko.nap-an* ! muni+pate vaya.m* mocit-as* tvay-a !!3043.57! a+/subha+bh-avata.h krodha+d-avato* ! m.rti+janur+bhay-at p-apa+durnay-at ! madhu+mah-a+vi.s-at sarvath-a+mi.s-ad ! yati+pate vaya.m* rak.sit-as* tvay-a !!3043.58! vi.saya+v-ari+dhes* t-arit-a* yath-a ! karu.nay-a vaya.m* bh-uri/sas* tath-a ! tava pada+ambu+ja+-asakti+vighnata.h ! satatam eva na.h p-atum arhasi !!3043.59! kva+cana m-anasa.m* tvat+pada+ambu+j-ad* ! vrajatu m-a*anyato* n-atha na.h sad-a ! iti vaya.m* muhu.h pr-arthay-amahe ! nija+jana+priya.m* tv-am adhi+-i/svaram !!3043.60! su+vrata* uv-aca: iti t-abhi.h sva+bhakt-abhir* !yo.s-abhi.h sa.mstuto* hari.h ! prasanna.h so* *a+bhaya.m* pr-ad-at !t-abhyo* bhakta+patir* n.r+pa !!3043.61! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: bhavat-in-a.m* hi sarv-as-a.m* !yo* yo* h.rdi mano+ratha.h ! vartate sa* sa* sa.mp-ur.no* !bhavi.syati na sa.m/saya.h !!3043.62! deha+daihika+sa.mbandha.m* !dus+tyaja.m* hy* api yogibhi.h ! mayi prem.n-a t.r.nam iva !hitv-a m-a.m* bhajatha*a+bal-a.h !!3043.63! su+vrata* uv-aca: ity* -adibhi.h su+madhurair* vacanair* vi+citrais* ! ta.m* to.sayantam .r.si+n-ayakam -atmanas* t-a.h ! natv-a nara+-i/sa vanit-a.h sa+kal-as* tad-an-i.m* ! papracchur* etad* an+agh-a/s* ca tad+eka+citt-a.h !!3043.64! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave durga+pura+stha+jay-a+-adi+yo.sin+ma.n.dala+k.rta+bhagavat+stuti+nir-upa.na+n-am-a tri+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h ]] jay-a+-adaya* -ucu.h: n-ar-aya.na+mune sv-amin !bhakta+vatsala sat+pate ! p.rcch-amas* tv-a.m* vaya.m* ki.m+cit !k.rpay-a tac* *ch.r.nu prabho !!3044.1! tv-a.m* pras-adayitu.m* prokt-a.h !/s-astre.su bahavo* gu.n-a.h ! d-ana+yaj?na+tapo+yoga+ !+japa+cchando+vrata+-adaya.h !!3044.2! te.su mukhyo* *asti ka.h sv-amin !yena sa.msevitena vai ! nitar-a.m* tva.m* prasanna.h sy-a.h !sva+bhaktebhyo* vara+prada.h !!3044.3! pr-aptena yena ca*ekena !pr-apt-a.h syu.h sa+kal-a* gu.n-a.h ! a+pr-apte ca gu.ne yasmin !gat-a.h syur* a+pare gu.n-a.h !!3044.4! vaya.m* veditum icch-ama.h !sarv-as* ta.m* tvad+up-asik-a.h ! vaktum arhasi tasm-at tva.m* !v-asudeva su+ni/scitam !!3044.5! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: bhakty-a*eva*aha.m* prasanna.h sy-a.m* !yath-a bhakt-as* tath-a*itarai.h ! s-adhanair* na*eva tu.sy-ami !j-an-ita*iti su+ni/scitam !!3044.6! d-ana+yaj?na+tapo+yoga+ !+japa+cchando+vrata+-adibhi.h ! tu.syeya sat+k.rtai.h ki.m+tu !yath-a bhakty-a na tais* tath-a !!3044.7! na vipratva.m* na devatva.m* !na*utk.r.s.ta.m* janma ca*a+param ! mat+pr-iti+k-ara.na.m* ki.m+tu !bhaktir* ek-a*asti sarvath-a !!3044.8! snehena sevana.m* yat tu !m-ah-atmya+j?n-ana+p-urvakam ! tad* eva lak.sa.na.m* j?neya.m* !bhakter* iha mah-a+vrat-a.h !!3044.9! nara+-ak.rtir* api k.r.s.na.h !sa+kala+ai/svarya+sa.myuta.h ! divya+vigraha* eva*iti !m-ah-atmya.m* j?neyam asya ca !!3044.10! t-ad.rg+bhakti+gu.ne pr-apte !pr-apt-a.h sarve gu.n-a.h kila ! bhavanti tasmi.m/s* ca*a+pr-apte !gat-a* iva pare gu.n-a.h !!3044.11! kriyam-a.n-a*api bhaktis* tu !m-ah-atmya+j?n-anam antar-a ! na vardhate na ca gu.n-as* !ta.m* bhajanti /sama+-adaya.h !!3044.12! s-a*apy* -arambha+da/s-ay-a.m* tu !vardham-an-a*api nir+bal-a ! dhruva.m* na/syati t-aru.ny-at !pr-ak str-i*iva k.saya+rogi.n-i !!3044.13! tasy-a.m* ca k.s-iyam-a.n-ay-a.m* !pr-ag+up-att-a.h pare gu.n-a.h ! rak.syam-a.n-a* api bal-ad* !viyanty* eva na sa.m/saya.h !!3044.14! m-ah-atmya+j?n-ana+p-urva.m* s-a !kriyam-a.n-a tv* anu+k.sa.nam ! vivardhate *ati+balin-i !d-ava+vahni+/sikh-a yath-a !!3044.15! tapo+mukhy-a/s* ca niyam-a* !brahma+carya+-adayo* yam-a.h ! tath-a /sama+dama+-ady-a/s* ca !procyante vibudhair* gu.n-a.h !!3044.16! m-ah-atmya+j?n-ana+h-ino* hi !te.su ca*ekatamo* gu.na.h ! na ti.s.then* manu+je tarhi !kuta.h sarva+gu.n-a tu s-a !!3044.17! vij?n-ata.m* yena m-ah-atmya.m* !y-avat tasya tu t-avat-i ! /sraddh-a k.r.s.ne bhavet sy-ac* ca !bhakti.h /sraddh-a*anur-upi.n-i !!3044.18! vij?n-ata.m* tasya m-ah-atmya.m* !/sraddhay-a y-a k.rt-a d.r.dham ! bhakti.h s-a*ek-a*eva me *aty+anta.m* !prasannatvasya k-ara.nam !!3044.19! bhavat-in-a.m* tu sarv-as-am !asti m-ah-atmya+vedanam ! ki.m+tu tad+d.r.dhat-a+siddhyai !/srotavy-a.h sat+kath-a.h sad-a !!3044.20! vede.su k.r.s.na+m-ah-atmya.m* !var.nita.m* vartate bh.r/sam ! dur+j?neyo* hi tad+arthas* tu !vidvadbhir* api sarvath-a !!3044.21! tena*eva*atas* tad+arthas* tu !vy-asa+r-upe.na sad+dhiya.h ! pur-a.ne.sv* itih-ase ca !su+j?neyo* *asti nir-upita.h !!3044.22! s-ara.h sarva+pur-a.na+-ade.h !/sr-imad+bh-agavata.m* striya.h ! tatra*api da/sama+skandha.h !s-ara* ity* asti me matam !!3044.23! k.r.s.na+-ak-arasya tatra*asti !sth-apana.m* bhakti+dharmayo.h ! -a/srayasya*ity* asau n-una.m* !may-a sarva+adhiko* mata.h !!3044.24! tasm-ad* a+va/sya.m* /srotavya.h !pa.than-iya/s* ca so* *anv+aham ! m-ah-atmya+j?n-ana+d-ar.dhya.m* sy-at !t-abhy-a.m* bhakti/s* ca vardhate !!3044.25! su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a bhagavato* v-akya.m* !t-a* yo.sito* *a+khil-a.h ! labdhv-a*eva parama+-ananda.m* !sa+-adara.m* ta.m* vavandire !!3044.26! tato* bhagavat-a*-aj?napt-as* !t-a* yayu.h sva+sva+mandiram ! tad+gu.n-an eva g-ayantya/s* !cakru.h karma ca naityakam !!3044.27! n-ar-aya.na/s* ca sa+kal-an !bhakt-an -anandayan nij-an ! uv-asa mandire sv-iye !/sreyo+m-urti.h sa* sat+pati.h !!3044.28! n.r+patir* uttama* -apta+mano+ratho* ! bhagavata.h k.rpay-a khalu tasya sa.h ! a+cala+bhakti+bhare.na tam anv+aha.m* ! paricac-ara nara+-i/sa gata+smaya.h !!3044.29! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave bhagavad+atito.saka+gu.na+nir-upa.na+n-am-a catu/s+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha t-a* bhagavad+bhakt-a* !yo.sita.h sa+kal-a* n.r+pa ! samet-a* abhavan s-aya.m* !lalit-ay-as* tu mandire !!3045.1! vi/s-ale mandire tatra !hari+n-ama+dhvani.m* tata.h ! muh-urta.m* cakrire har.s-at !kurvantyas* t-alik-a+dhvanim !!3045.2! n-ama+mantra.m* bhagavato* !japtu.m* t-a.h /sucaya.h striya.h ! g.rh-ita+m-alik-a.h sarv-a* !ni.sedu/s* ca*-asane.sv* atha !!3045.3! dhauta+vastra+par-idh-an-a.h !sv+astika+-asanam -asthit-a.h ! .rju+k-ay-a/s* cintayantyo* !yath-a+d.r.s.ta.m* hari.m* h.rdi !!3045.4! vi/suddha+h.rt+prasphurite !bhagavad+vapu.si svakam ! mana.h sa.myojya tan+mantra.m* !japanti sma sthira+-ik.sa.n-a.h !!3045.5! dhy-ana+sthit-a* ram-a tatra !jay-a ca lalit-a*amar-i ! a+mal-a kamal-a*-ady-as* t-a/s* !citra+yo.s-a* iva*abhavan !!3045.6! bhagavan+m-urti+sa.mlagna+ !+manassu str-i.su t-asu ca ! ittha.m* sthit-asu tatra*ekam !-a/scarya.m* n.r+pate *abhavat !!3045.7! t-as-a.m* tapa.h+stha+bhakt-an-a.m* !madhyae* -avir* babh-uva ha ! sahas-a tejasa.h pu?nja.h !sa* ca dr-ag* vy-apa tad+g.rham !!3045.8! ayuta+indu+prat-ik-a/sa.m* !ghan-i+bh-uta.m* ca tan* maha.h ! babhau pi?njita+k-arp-asa+ !+caya+/sveta.m* mano+haram !!3045.9! tasmin g.rhe *atha tat tejo* !viyaty* -akasmika+abhravat ! pr-adur+bh-utam api sthairya.m* !pr-apa vidyotayad* di/sa.h !!3045.10! sapta+svar-as* trayo* gr-am-a* !m-urcchan-a/s* ca*eka+vi.m/sati.h ! n-ado* bahu+vidha/s* ca*-as-it !tasmi?n* *chrot.r+mano+hara.h !!3045.11! sva+m-adhurye.na*acak.r.sat !sa* t-as-am api yo.sit-am ! m-anasa.m* bhagavan+m-urter* !bahir* ity* adbhuta.m* mahat !!3045.12! sa+sa.mbhrama.m* tatas* t-a/s* ca !dad.r/sus* tan* mahan* maha.h ! sa+-a/scarya.m* /su/sruvur* n-ad-an !tasmi.m/s* ca madhur-an n.r+pa !!3045.13! sa+-adara.m* v-ik.sam-a.n-asu !yo.s-asv* ittha.m* ram-a+-adi.su ! tasminn* ad.r/syata*ek-a str-i !divya+r-up-a mana.h+priy-a !!3045.14! divya+kausu.mbha+vasan-a !divya+ala.mk-ara+ma.n.dit-a ! r-upa+anu+r-upa+avayav-a !prasanna+mukha+pa;nka+j-a !!3045.15! su+var.na+gaur-i tanv+a;ng-i !sarva+avayava+sundar-a ! sam-ana+kar.na+-abhara.n-a !su+kapol-a*unnasa+-anan-a !!3045.16! nava+yauvana+nirv.rtta+ !+stana+bh-ara+k.r/sa+udar-i ! mukha+-amoda+anurakta+ali+ !+jhi;nk-ara+udvigna+locan-a !!3045.17! bibhrat-i ke/sa+bh-are.na !m-al-am utphulla+mallik-am ! sa+vr-i.da+su+smita+utk.sipta+ !+bhr-u+vil-asa+avalokan-a !!3045.18! vi+raja+ambara+sav-ita+ !+nitamba+dv-ipa+/sobhay-a ! k-a?ncy-a*ati+/sobhan-a valgu+ !+cara.na+svar.na+n-upur-a !!3045.19! ratna+indra+ka.n.tha+-abhara.n-a !kara+ka;nka.na+bh-u.sit-a ! mohayant-i man-a.msi sva+ !+l-ava.nyena*api yo.sit-am !!3045.20! v-adayant-i vipa?nc-i.m* sv-a.m* !sakhy-a*anup-urita+svar-a ! m-ana.m* harant-i g-ity-a*eva !gandharva+apsaras-am api !!3045.21! pr-aktan-ani caritr-a.ni !n-ar-aya.na+muner* mud-a ! g-ayant-i.m* t-a.m* sam-ik.sya*eva !mumuhu.h sa+kal-a.h striya.h !!3045.22! tato* vitarkayanti sma !divy-a.m* t-a.m* pramad-a.m* prati ! iya.m* ki.m+nu bhavel* lak.sm-i !r-adh-a v-a*api sarasvat-i !!3045.23! s-avitr-i v-a*api /sarv-a.n-i !svarga+lak.sm-i/s* ca v-a kim+u ! any-a v-a devat-a k-a+cit !sam-ay-at-a*iyam atra kim !!3045.24! n-ar-aya.na+mune.h ki.m+v-a !nirat-a p-ada+sevane ! sa+ak.s-an* muktir* iya.m* datte !k.rpay-a na.h sva+dar/sanam !!3045.25! ki.m* v-a bhagavat-a p-urva.m* !mohana+artha.m* /sivasya yat ! g.rh-ita.m* mohin-i+r-upa.m* !tat tena*eva pradar/syate !!3045.26! tad+r-upa+g-ana+m-adhurya+ !+mohit-a* iti t-a.h striya.h ! bahudh-a tarkayantyo* *api !ni/scaya.m* na*-apur* a?njas-a !!3045.27! utsuk-a* api t-a.m* pra.s.tu.m* !tejas-a*asy-a.h pradhar.sit-a.h ! t-a.h striya.h /sekire na* eva !vaktu.m* ki.m+cid* api dhruvam !!3045.28! virakt-asv* agra+ga.ny-a*atha !ram-a*api sva.m* mano* harim ! vih-aya tad+gata.m* buddhv-a !cintay-am -asa cetasi !!3045.29! aho aty+adbhuta.m* hy* etan* !mama*api su+d.r.dha.m* mana.h ! asy-a.m* yo.sity* abh-ul* lubdha.m* !sadyo* dar/sana+m-atrata.h !!3045.30! eka.m* hari.m* vin-a kva+api !brahma+a.n.de *atra nara+-ak.rtau ! kva+api moha.m* na yat pr-apa !mohita.m* tat katha.m* striy-am !!3045.31! aihike ca sukhe kva+api !tath-a vai p-aralaukike ! vi+rakta.m* m-anasa.m* yan* me !tat katha.m* muhyati striy-am !!3045.32! a+laukike.su yat pu.msu !str-i.su dh-amasu bh-uri.su ! na*abh-ut sam-adhi+d.r.s.te.su !sakta.m* kva+api mano* mama !!3045.33! tad* asy-a.m* yo.siti katha.m* !tyaktv-a*eva hari+cintanam ! sadya* eva*abhaval* lubdham !ity* -a/scarya.m* mahan* nanu !!3045.34! harer* anyatra me citta.m* !jay-a+lalitayor* api ! a+mary-+-ade/s* ca na kva+api !sajjeta*ity* asti ni/scaya.h !!3045.35! tasm-ad* ida.m* harer* eva !ki.m+cit kartavyam asti vai ! anyath-a ka.h sam+artha.h sy-an* !mano* mohayitu.m* hi na.h !!3045.36! s-a.mnidhye *api striy-a nitya.m* !sva+citta+a+k.sobha+sambhavam ! darpa.m* yath-a*aharac* *cham+bhor* !mohin-i+r-upa+dh.rd* *dhari.h !!3045.37! tath-a*eva*asmat+par-ik.s-a+artha.m* !t-ad.rg+r-upa+dhara.h puna.h ! harir* eva mano* n-unam !asm-aka.m* mohayaty* asau !!3045.38! chalayanta.m* nij-a* bhakt-a* !asm-an r-upa+antare.na hi ! p.rccheya*en-a.m* kasya putr-i !kasya bh-ary-a*iti narma.n-a !!3045.39! iti ni/scitya manas-a !s-a ram-a*ati+d.r.dha+vrat-a ! papraccha natv-a vinay-ad* !g-ayant-i.m* t-a.m* harer* gu.n-an !!3045.40! ram-a*uv-aca: n-ar-aya.ni namas* tubhya.m* !mano+nayana+nandini ! k-a*asi kasya*asi putr-i tva.m* !bh-ary-a kasya*asi sundar-i !!3045.41! bhakt-an-a.m* sva+-atmani mana.h !kar.sant-i k-a*api devat-a ! n-una.m* bhavasi m-atas* tva.m* !br-uhi na.h sva+cik-ir.sitam !!3045.42! asm-aka.m* bhagavad+dhy-ane !vik.sepo* j-ayate dhruvam ! uktv-a*ata.h svasya kartavya.m* !gaccha m-atar* yath-a+-agatam !!3045.43! iti p.r.s.t-a mah-a+buddhy-a !t-ivra+vair-agya+sa.mpad-a ! tay-a s-a madhura.m* pr-aha !dharma+pa.t.ta+a;ngan-a vaca.h !!3045.44! bhaktir* uv-aca: ram-a+-ady-a* yo.sito* bhakt-a !sarv-a.h /s.r.nuta mad+vaca.h ! sa+ak.s-ac* *chr-i+dharma+devasya !patn-i.m* bhaktim avaita m-am !!3045.45! n-ar-aya.na+muner* nityam !antike *aha.m* sa+bhart.rk-a ! vas-ami divya+deh-a*iti !na m-a.m* pa/syanti m-anav-a.h !!3045.46! pr-i.nit-a*aha.m* kila jay-a+ !+lalit-abhy-a.m* vi/se.sata.h ! anna+k-u.te prabodhany-am !utsavena ca bh-uyas-a !!3045.47! bhavat-ibhi/s* ca sarv-abhir* !an+-ad.rtya nij-as* tan-u.h ! /srama.h k.rto* mah-an eva !sa+-adara.m* hy* utsava+dvaye !!3045.48! ata* -abhy-a.m* ca yu.smabhya.m* !sarv-abhyo* *api prasannay-a ! may-a sva+dar/sana.m* dattam !iti vitta tad+-aj?nay-a !!3045.49! na*anyath-a dar/sana.m* me sy-at !praty+ak.sa.m* yogin-am api ! vara.m* v.r.n-ita tu.s.t-ay-a* !y-uya.m* mat+sva+abhiv-a?nchitam !!3045.50! su+vrata* uv-aca: iti bhakter* vaca.h /srutv-a !prah.r.s.t-a* gata+sa.m/say-a.h ! sa+-a/scarya.m* ca sa+roma+a?nca.m* !pra.nemus* t-a.m* ram-a+-adaya.h !!3045.51! tato* baddha+a?njali+pu.t-a.h !prasanna+mukha+pa;nka+j-a.h ! t-am -ucur* yo.sita.h sarv-a* !n-ar-aya.na+mana.h+priy-am !!3045.52! ram-a+-adaya* -ucu.h: namas* te sarva+kaly-a.ni !bhakte bhagavati dhruve ! tvad+dar/san-an* mah-an eva !h.rdy* -ananda+udayo* *asti na.h !!3045.53! yadi prasann-a bhavasi !tarhi tva.m* sarva+ma;ngale ! kuru sthiti.m* h.rtsv* asm-aka.m* !sarv-as-am api sarvad-a !!3045.54! etam eva vara.m* dehi !mah-a+r-aj?ni tvam adya na.h ! etad+anyat tu na*asm-aka.m* !pr-arthan-iya.m* tvad* -i/svar-i !!3045.55! g-ane tvad-iye citta.m* no* !lubdha.m* bhavati vai bh.r/sam ! tasm-at tva.m* br-uhi ki.m* m-atar* !g-ayasy* ati+mano+haram !!3045.56! iti t-abhi.h pr-arthit-a s-a !prasann-a bhaktir* -aha t-a.h ! /sr-uyat-a.m* vacana.m* bhadr-a* !yath-a+artha.m* mama ni/scitam !!3045.57! yatra dharmo* vaset tatra !v-aso* bhavati me dhruvam ! yata/s* ca*apasared* dharmas* !tato* gacch-ami tat+k.sa.nam !!3045.58! pati+vrat-ay-a* mama vai !pratij?n-a*e.s-a*asti yo.sita.h ! na*aha.m* jah-ami ta.m* snigdha.m* !snigdh-a.m* m-a.m* na jah-ati sa.h !!3045.59! va/s-i+k.rto* *asti sa* tu vai !bhavat-ibhir* yata+-atmabhi.h ! yamai/s* ca niyamais* tasm-ad* !aham asmi va/s-i+k.rt-a !!3045.60! ata.h saha*eva paty-a*aha.m* !v-asa.m* yu.sm-asv* abh-ipsat-a ! bhavat-in-am api h.rdi !sth-asy-amy* atra na sa.m/saya.h !!3045.61! ki.m* g-ayasi*iti yat p.r.s.ta.m* !/sr-uyat-a.m* ca tad+uttaram ! sukhayet sva.m* yas* tu tasya !geya.m* ya/sa* iti sthiti.h !!3045.62! atra n-ar-aya.na+muni.h !sa+ak.s-at k.r.s.no* hi vartate ! so* *arak.sad* asurebhyo* na.h !pr-ak tebhyo* *adya ca rak.sati !!3045.63! pr-aktan-ani caritr-a.ni !vy-asas* tasya jugu.mpha ha ! g-ay-ami t-any* aha.m* nitya.m* !mana+\-ananda+d-ani hi !!3045.64! agre tv* adyatan-any* asya !caritr-a.ni mah-a+muni.h ! gu.mphi.syati /sata+-anandas* !t-ani g-asy-ami ca striya.h !!3045.65! su+vrata* uv-aca: iti t-abhyo* vara.m* dattv-a !tat+pra/snasya ca s-a*uttaram ! tiro* babh-uva sahas-a !vidyul+lekh-a*iva bh-u+pate !!3045.66! sa+-a/scarya.m* bh.r/sam -ananda.m* !pr-apt-as* t-a/s* ca tad+-ik.sa.ne ! hetu.m* tu /sr-i+harer* eva !pras-ada.m* menire *a+bal-a.h !!3045.67! eva.m* bhagavat-a tena !sva+bhakt-an-a.m* mano+rath-a.h ! p-uryante sa+kal-a* r-ajan !rak.syante te ca sarvata.h !!3045.68! et-ad.r/s-an bh-uri/sa* eva tatra ! mah-a+utsav-an bhakta+mano+abhir-ama.h ! sa* k-aray-am -asa n.r+pa sva+bhaktair* ! ni.sevyam-a.na.h prathayan ya/sa.h svam !!3045.69! pavitram etad* bhagavac+caritra.m* ! ya.h /sr-avayed* ya.h /s.r.nuy-ac* ca bhakty-a ! vimucya tau sa.ms.rti+sa.mj?na+p-a/s-ad* ! *dhitv-a vapur* brahma+gati.m* labhet-am !!3045.70! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne prabodhany-+utsave ram-a+-ad-in-a.m* bhakte.h praty+ak.sa+dar/sana+-adi+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: yath-a bhagavat-a r-ajan !durga+pattanae* utsav-a.h ! k.rt-a.h sa* t-ad.r/s-an eva* !*anyatra*api vidadhe bah-un !!3046.1! v.rtta+-alaye /sr-i+nagare !j-ir.na+durga+-adi.su prabhu.h ! utsav-an mahata/s* cakre !sukhayann* -atma+sa.m/srit-an !!3046.2! dvit-iye v-a t.rt-iye *ab+de !j-ir.na+durge mah-a+utsavam ! cakre /sr-i+nagare tv* e.sa* !praty+ab+da.m* sva+jana+arthita.h !!3046.3! v.rtta+-alaye tv* ab+da+madhye !dvis* trir* v-a*api kva+cic* catu.h ! gatv-a*utsav-a.m/s* cak-ara*asau !bhakti+dharmau prapo.sayan !!3046.4! ek-a+da/sy-a.m* mok.sa+d-ay-a.m* !sa+phal-ay-a.m* ca karhi+cit ! sa+-anand-ay-a.m* cak-ara*asau !tila+d-ay-a.m* tath-a*utsavam !!3046.5! jay-ay-a.m* vijay-ay-a.m* ca !dh-atry-am api cak-ara sa.h ! tat+pure p-apa+mocany-am !ek-a+da/sy-a.m* mah-a+utsavam !!3046.6! vi+mal-ay-a.m* var-uthiny-a.m* !mohiny-am api karhi+cit ! a+par-ay-a.m* nir+jal-ay-a.m* !yoginy-a.m* ca*akaron* maham !!3046.7! /sayany-a.m* k-amik-ay-a.m* ca !putra+d-ay-a.m* ca karhi+cit ! a+j-ay-a.m* kva+api padm-ay-am !indir-ay-a.m* ca sa* prabhu.h !!3046.8! p-apa+a;nku/s-a+abhidh-ay-a.m* ca !ram-a+-akhy-ay-a.m* ca karhi+cit ! bodhany-am a+bhay-ay-a.m* ca !mah-a+utsavam ak-arayat !!3046.9! janma+a.s.tamy-+-adi.su tath-a !k.r.s.na+janma+tithi.sv* api ! /siva+r-atry-a.m* pure tatra !cakre kva+api mah-a+utsavam !!3046.10! d-ipa+-avaly+-adi.su tath-a !sa* kurvann* utsava.m* prabhu.h ! sva+bhakt-an sukhay-am -asa !puru.s-an yo.sitas* tath-a !!3046.11! de/sa+antar-iy-a* lok-a/s* ca !bhakt-a* bhagavato* *a+khil-a.h ! praty+ab+da+bh-avino* hy* et-an !j-ananti sma mah-a+utsav-an !!3046.12! sam-ipa+sth-a* harer* bhakt-a* !ye te tu prati+vatsaram ! praty+utsava.m* sam-ajagmu.h !so* *avasad* yatra tatra vai !!3046.13! dvi+tre.su madhya+de/s-iy-a* !utsave.sv* -ayayur* jan-a.h ! d-ura+sth-as* tu sam-ajagmur* !yatra tatra*ekaka+utsave !!3046.14! kva+cit tatra*akarot sv-am-i !vi.s.nu+y-aga+abhidha.m* makham ! vi.s.nu+mantra+japa.m* kva+api !k-aray-am -asa v-a.davai.h !!3046.15! vi.s.nu+stotra+pura/s+cary-a.m* !kva+api viprair* ak-arayat ! karhi+cil* lak.sa+homa.m* ca !ko.ti+homa.m* ca kutra+cit !!3046.16! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !kva+cit tatra sahasra/sa.h ! d-an-any* eva dadau kva+api !viprebhya.h sa* mah-anti ca !!3046.17! kva+cid* vipra+kum-ar-a.n-a.m* !mau?nj-i+bandh-an ak-arayat ! kva+cic* ca bhagavan+m-urti+ !+sa.msth-apana+mah-a+utsavam !!3046.18! kva+cid* i.s.ta+utsava.m* tatra !kva+cit p-urta+utsava.m* ca sa.h ! cak-ara tena bhagavad+ !+dharma.h pu.s.tim ag-at par-am !!3046.19! yatra yatra*avasat sv-am-i !pure gr-ame *atha+v-a vane ! tatra tatra jan-a* -ayan !/sata/sa/s* ca sahasra/sa.h !!3046.20! t-a.ms* t-an jan-an vimocya*as-av* !a+dharma+anvaya+p-a/sata.h ! san+m-arge vartay-am -asa !sva+prat-apena bh-u+pate !!3046.21! a+dharmo* *a+d.r/syat-a.m* y-ata.h !kalir* nir+balat-a.m* yayau ! pr-apa dharma.h prati.s.th-a.m* ca !tasmin vasati bh-u+tale !!3046.22! iti te kathit-a r-ajan !n-ar-aya.na+kath-a may-a ! tava pra/sna+anus-are.na !ki.m* bh-uya.h /srotum icchasi !!3046.23! iti /srutv-a sa* n.r+pati.h !su+vrata+ukt-a.m* hare.h kath-am ! bh-uyas* t-am eva papraccha !mumuk.sus* ta.m* mah-a+munim !!3046.24! r-aj-a*uv-aca: na t.rptim adhigacch-ami !p-itv-a hari+katha+a+m.rtam ! punas* tat p-atum icch-ami !pip-asur* muni+sattama !!3046.25! v.rtta+-alaye bhagavat-a !k.rt-a* bahava* utsav-a.h ! ity* ukta.m* hi tvay-a brahman !/srotum icch-ami t-an aham !!3046.26! anyac* ca bhagav-an yad* yad* !dh.rta+m-anava+vigraha.h ! cak-ara carita.m* tat tad* !vaktum arhasi me mune !!3046.27! kath-a+rasa+vid-a tena !p.r.s.ta* ittha.m* mah-i+bhuj-a ! hari+sa.msmara.na+-ananda.h !su+vratas* tam uv-aca sa.h !!3046.28! su+vrata* uv-aca: s-adhu p.rcchasi bh-u+p-ala !matis* te vi+mal-a nanu ! n-ar-aya.na+kath-am eva !/srotum icchasi yat puna.h !!3046.29! vistare.na caritr-a.ni !nara+n-a.tya+dh.rta.h prabho.h ! sa+kal-ani na /saknomi !vaktu.m* vacmi sam-asata.h !!3046.30! prati+var.sa.m* durga+pur-ad* !*dharir* v.rtta+-alaya.m* puram ! muhur* jag-ama n.r+pate !dharma+sth-apanae* udyata.h !!3046.31! tena*utsav-as* tatra mah-anta* eva ! k.rt-a* hy* an+eke *a+khila+saukhya+kartr-a ! vad-ami tatra*ekatama.m* sam-as-at ! tena*anumey-a* itare *api tadvat !!3046.32! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+pura+utsava+pra/sna+nir-upa.na+n-am-a .sa.t+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: asti v.rtta+-alaya.m* n-ama !gurjare.su pura.m* mahat ! catv-aro* *api hi yatraty-a* !bhejur* var.n-a* hari.m* mud-a !!3047.1! te *ac-ikamanta sarve *api !jan-a.h sva+nagare harim ! -an-iya durga+purata.h !kartu.m* dol-a+utsava.m* n.r+pa !!3047.2! kubero* yauvan-a/sva/s* ca !tatra dv-av* adhik-ari.nau ! tau tai.h saha vini/scitya !sa.mbh-ar-a.m/s* cakratur* bah-un !!3047.3! bhr-atara.m* pre.say-am -asa !yauvana+a/svo* nija.m* tata.h ! n-ar-aya.na+mune.h p-ar/sva.m* !so* *api m-aghy-am up-ayayau !!3047.4! sa* ta.m* pr-apya prabhu.m* natv-a !bhakta+ma.n.dala+madhya+gam ! pr-arthay-am -asa bahudh-a !pura.m* na.h p-avaya*iti ca !!3047.5! tata.h prasanno* bhagav-an !bhakta+vatsala* -i/svara.h ! an+anya+bhakt-a.m/s* t-an j-ana.ms* !tatra*ajigami.sat pure !!3047.6! pr-aha*atha sundara+-akhya.m* ta.m* !d-uta.m* harir* ud-ara+dh-i.h ! gaccha*adhun-a*-agami.sy-ami !tvat+pura.m* m-asi ph-algune !!3047.7! ity* ukta.h sa* prah.r.s.ta+-atm-a !t-ur.na.m* sva+puram etya tat ! paur-an -uce *atha te h.r.s.t-as* !ta.m* prat-ik.sya*avatasthire !!3047.8! udgho.sa.h su+mah-an -as-id* !bhuvi dik.su vi+dik.su ca ! sv-ami+n-ar-aya.no* v.rtta+ !+-alayam -ay-asyati*iti ha !!3047.9! patra+d-utai/s* ca muny+-ad-in !n-an-a+de/sa+sthit-an sa* ca ! sva+bhakt-an j?n-apay-am -asa !v.rtta+antam imam -i/svara.h !!3047.10! saur-a.s.tra+-adi.su de/se.su !ye bhakt-a* munaya/s* ca te ! saha*eva hari.n-a gantum !-ayayur* durga+pattanam !!3047.11! tasmin vik.rta+var.se *atha !sa.mpr-apte ph-algune hari.h ! v.rtta+-alaya+pura.m* gantu.m* !tata.h .sa.s.thy-a.m* viniryayau !!3047.12! tad+de/se dharma+rak.s-a+artham !uttama.m* n.r+pati.m* hari.h ! -ay-asy-amo* vaya.m* /s-ighram !ity* uktv-a*-asth-apya ta.m* yayau !!3047.13! jay-a ca lalit-a+-ady-a/s* ca !yo.sito* *api sahasra/sa.h ! tam anv-iyur* v-ahana+sth-a.h !paur-a* lok-a/s* ca sarva/sa.h !!3047.14! sahasra/so* mumi+ga.nair* !var.nibhi/s* ca sahasra/sa.h ! sahasra/so* g.rha+sthai/s* ca !saha*eva bhagav-an yayau !!3047.15! saur-a.s.tr-iya+-adibhir* bhaktair* !anuy-ata.h sahasra/sa.h ! sahasra/so* *a/sva+v-arai/s* ca !ve.s.tita/s* ca pad-atibhi.h !!3047.16! a/sv-a.m* m-a.nikya+var.n-a.m* drutatara+gaman-a.m* so* *adhir-u.dho* *arka+k-anti.h ! p-ita.m* bh-ale vi/s-ale tilakam atha dadhat kaisara.m* smera+vaktra.h ! ca?ncat+kunta+prave.s.tair* nija+cara.na+ratair* a/sva+v-arai.h par-ito* ! valg-a.m* do.s.n-a dadh-ana.h sita+vasana+dharo* nandayan sv-a?n* jag-ama !!3047.17! y-atr-ay-a.m* ma;ngala+artha.m* dvi+ja+vara+racita.m* sa+a+k.sata.m* kau;nkuma.m* sve ! bibhrac* *cho.na.m* lal-a.te muni+h.rdaya+hara.m* candraka.m* c-aru+netra.h ! /s.r.nvan bandy+ogha+v-aca.m* nija+gu.na+racan-a.m* citra+v-aditra gho.sai.h ! sa.mbaddh-am -urdhva+hastair* jaya+jaya+vacanair* bhakta+sa;nghair* nuta+/sr-i.h !!3047.18! n-an-a+gr-ama+-agatai.h svair* anu+padam abhita.h sa.mgatai.h p-ujyam-ano* ! d.r.s.ty-a*eva*-ananda+v.r.s.ty-a sa* ca pathi sukhaya.ms* t-an yayau p-ur.na+k-ama.h ! devair* -ak-a/sa+sa.msthai.h sita+kusuma+cayai/s* ca*abhiv.r.s.ta.h sa+h-asa.m* ! paspar/sa*abhyasta+t-ur.na+a?ncana+nija+va.dav-a.m* p-ar.s.nin-a ki.m+cid* eva !!3047.19! saham-an-a* na tat+spar/sa+ !+m-atram apy* ati+vegin-i ! gaty-a jita+marut t-ur.na.m* !pupluve t-ark.syavat tu s-a !!3047.20! pa/su+j-ater* api svasy-a.h !prabho.h spar/s-ad* *dhi bh-avin-im ! dar/sayant-i*iva*-urdhva+gatim !-urdhva.m* dudr-ava s-a jav-at !!3047.21! dh-avanty-a* ati+vegena !p-ada+ny-asa.m* na bh-u+tale ! tasy-as* tad-a jana.h pa/syan !vismaya.m* pr-apa sarva/sa.h !!3047.22! da.s.ta+adhar-a.h p-ada+hata+a/sva+tund-a.h ! ka/s-abhir* a/sv-an ati+vegino* *api ! ghnanto* *a/sva+v-ar-a* hari+p.r.s.tha+baddha+ ! d.r/so* *anvadh-ava.m/s* ca sahasra/so* *atha !!3047.23! pra+antai/s* caladbhi.h p.rthu+ve.s.tan-an-a.m* ! tad+dhayy-+anudr-avita+v-aji+lol-a.h ! a+d.r/sya+r-upair* babhur* -aditeyai.h ! sav-ijyam-an-a* iva c-amarais* te !!3047.24! /srame.na svinna+g-atr-a/s* ca !/srama+phena+mukh-an hay-an ! t-a.dayanto* *api na pr-apur* !a/sva+-ar-u.dha.m* prabhu.m* tu te !!3047.25! a/svai.h saha*ati+svinn-a.ms* t-an !atha vi/sramayan prabhu.h ! sva+a/sv-a.m* niyamya prasabha.m* !sa* pratyaik.sata vartmani !!3047.26! atha*apa/syan d-ur-ac* capala+tura+g-i+kesara+kara.m* ! kare.na*ekena*-urdhv-a.m* dadhatam uru+pu.spa+-amra+latik-am ! hasanta.m* d.r.s.tv-a sv-an d.r.dha+parikara.m* c-aru+nayana.m* ! /srama+svinna+a;ng-as* te pathi gata+rajo+dh-usara+pa.tam !!3047.27! vilokya ta.m* prabhu.m* sa+a/sva.m* !t-ur.na.m* sa.mpr-apya s-adina.h ! te sarve jah.r.sur* bhakt-as* !tad+dar/sana+gata+/sram-a.h !!3047.28! t-an -a/sv-asya*atha bhagav-an !s-aka.m* tai/s* ca /sanai.h /sanai.h ! cac-ala m-arge madhurair* !v-akyai.h sv-an h-asayan hasan !!3047.29! harir* -agacchati*ity* evam !udgho.sa.h su+mah-an bhuvi ! p-u.h.su gr-ame.su khe.te.su !kharva.te.sv* apy* abh-ut tad-a !!3047.30! an+ekebhya/s* ca de/sebhyo* !bhagavad+dar/sana+utsuk-a.h ! -iyur* v.rtta+-alaya.m* lok-a* !v.rddha+b-ala+pura.h+sar-a.h !!3047.31! kosal-a.h k-a/si+de/s-iy-a* !maithil-a/s* ca sahasra/sa.h ! tath-a*eva gau.da+de/s-iy-a* 1lok-a.h kila+kila+-a/srit-a.h !!3047.32! puru.sa+uttama+p-ur* j-at-a !va;nga+de/sa+udbhav-as* tath-a ! gayant-i+nagara+sth-a/s* ca !pray-aga+pra+anta+v-asina.h !!3047.33! /so.na+bhadra+ta.ta+sth-a/s* ca !v.rnd-a+vana+niv-asina.h ! m-athur-a.h /s-ura+sen-a/s* ca !tatra*-avanty-a* up-agaman !!3047.34! ete ca*anye *api bahava.h !p-urva+de/s-at sam-agaman ! tath-a k-a/sm-ira+de/s-iy-a* !hari+dv-ara+niv-asina.h !!3047.35! kuru+k.setra+gat-a* ye ca !pu.skara+pra+anta+v-asina.h ! maru+dhanv-a+udbhav-a* lok-a* !arbuda+a+cala+sambhav-a.h !!3047.36! jan-a.h siddha+pada+sth-a/s* ca !/sata/so* *atha sahasra/sa.h ! v.rtta+-alayam up-ajagmur* !ud-icy-a* etae* -ad.rt-a.h !!3047.37! tath-a*-ayayu.h pa/scimata.h !saindhav-a.h kaccha+de/sa+j-a.h ! saur-a.s.tr-a* api p-a?nc-al-a.h !sauv-ir-a/s* ca sahasra/sa.h !!3047.38! tath-a dak.si.natas* tatra !lok-a/s* ca*-ayan sahasra/sa.h ! setu+bandha+upa+ka.n.tha+sth-a* !ve;nka.ta+a+cala+j-as* tath-a !!3047.39! /sr-i+ra;nga+pra+anta+sa.mj-at-a.h !k-a?nc-i+pura+niv-asina.h ! da.n.daka+ara.nya+v-as-a/s* ca !malaya+adri+bhav-as* tath-a !!3047.40! vindhya+a+cala+samudbh-ut-as* !t-ap-i+ta.ta+niv-asina.h ! narma+d-a+t-ira+v-as-a/s* ca !gaurjar-a/s* ca sahasra/sa.h !!3047.41! bhagavad+dar/sana+utka.n.thai.h !str-i+b-ala+sthavirai.h saha ! /saka.ta+-abh.rta+sambh-ar-as* !tatra*-ajagmur* jan-as* tu te !!3047.42! y-atu.m* /saktir* yadi sy-at pathi calata tad-a*ity* evam ukt-a.h sutai.h pr-ag ! gehe ye j-ir.na+deh-a* hari+cara.na+yuga.m* dra.s.tum utka.n.tha+citt-a.h ! dh.rtv-a ya.s.t-i/s* calanta.h saha taru.na+janai.h /sv-asa+phulla+a+rada+-asyair* ! n-am-any* uccair* vadanto* drutataram agama.ms* tatra k.r.s.nasya te *api !!3047.43! p-alayantyo* *atha mary-ad-a.m* !yo.s-a/s* ca bhagavat+k.rt-am ! pu.mso* *a+sp.r/santyo* m-arge *api !tatra*-ajagmus* tvar-a+anvit-a.h !!3047.44! aha.m* p-urvam aha.m* p-urva.m* !drak.sy-ami /sr-i+hari.m* tv* iti ! pura/s* caranto* dh-avanta.h !/si/savo* *apy* -ayayur* drutam !!3047.45! n-an-a+de/sa+sam-ay-atair* !janais* tair* ati+sa.mkulam ! mah-i+sa+abhramat-i+vetra+, !,+vat-in-am antara.m* hy* abh-ut !!3047.46! t-av-an sa* bhuvi de/so* *api !vartate *a+pratimo* n.r+pa ! yena*upam-a bhavet tasya !de/so* *anyo* na*asti t-ad.r/sa.h !!3047.47! ras-al-a sa+kal-a bh-umi.h !sarva+.rtu.su sukha+prad-a ! vartate yatra de/se ca !kar.sak-a.n-a.m* mana.h+priy-a !!3047.48! m.r.s.ta+udak-a* nir+vik-ar-a* !v-apya.h k-up-a.h sar-a.msi ca ! vartate *anu+pada.m* yatra !gr-ame gr-ame vane vane !!3047.49! -amr-a.n-a.m* k.s-irik-a.n-a.m* ca !yatra sa.mkhy-a na vidyate ! anye *api bahava.h santi !v.rk.s-a* yatra sukha+prad-a.h !!3047.50! udumbar-a.h kapitth-a/s* ca !va.t-a.h plak.s-a/s* ca p-ilava.h ! amlik-a+a/svattha+gundr-a/s* ca !n-aliker-as* t.r.na+drum-a.h !!3047.51! b-ija+p-uraka+n-ara;nga+ !+jamb-ira+-amr-atak-as* tath-a ! n-aga+kesara+pu.m+n-aga+ !+bakula+a+/soka+p-a.tal-a.h !!3047.52! su+var.na+ketak-i+j-at-i+ !+/sata+patrya/s* ca mallik-a.h ! pa?ncak-a.h kara+v-ir-a/s* ca !/sam-i+bilva+druma+utpal-a.h !!3047.53! badarya.h ki.m/suk-a.h p-ug-a.h !kadamb-a/s* ca kura.n.tak-a.h ! panas-a/s* ca kadalya/s* ca !bandhu+j-ivaka+y-uthik-a.h !!3047.54! nimba+jamb-u+madh-uka+-ady-a.h !patra+pu.spa+phala+-adibhi.h ! sukhayanto* jan-an sarve !vartante yatra sarvata.h !!3047.55! vane *api yatra p-anth-an-a.m* !g.rha+-ak-ara+druma+anvite ! ch-ay-a+phala+udaka+pr-apty-a !gr-ama+k-arya.m* na /si.syate !!3047.56! t-av-an de/sa.h pu.nya+bh-umir* !v.r.nd-a+vanam iva*uttama.h ! s-adhavo* bhagavad+bhakt-a.h !pr-aya/so* vicaranti yat !!3047.57! -id.r/se tatra de/se te !niv-as-a.m/s* cakrire jan-a.h ! v.rtta+-alaya.m* ve.s.tayitv-a !sarvato* h.r.s.ta+m-anas-a.h !!3047.58! ta.te.su saras-a.m* ke+cin* !nad-in-a.m* puline.su ca ! ke+cit k-upa+upa+ka.n.the.su !nyavasan kati+cij* jan-a.h !!3047.59! g.rha+-ak-ar-an drum-an eva !ny-u.sur* -a/sritya ke+cana ! gr-ame.su ke+cin* nyavasan !yath-a+sukham a+tandrit-a.h !!3047.60! k.rta+-av-as-a/s* ca te sarve !da/samy-a.m* tatra sa.mgat-a.h ! bhuktv-a p-itv-a sukha+-as-in-a.h !pratyaik.santa*-agama.m* hare.h !!3047.61! pa?nc-ala+de/sa.m* samat-itya bhadr-a.m* ! t-irtv-a vyatikramya ca bh-alla+de/sam ! t-irtv-a tata.h sa+abhramat-i.m* hari/s* ca ! pr-apat tur-iye *ahni cara+uttara.m* sa.h !!3047.62! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave bhagavat+pray-a.na+de/sa+antar-iya+jana+sa;ngha+-agamana+nir-upa.na+n-am-a sapta+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: ta.m* de/sa.m* ca ras-ala+-ad-in !pra/sa.msan bahudh-a drum-an ! pa?ncame *ahni madhya+ahne !pippal-a+vanam -agamat !!3048.1! tatra tatra ca tatratyai.h !phala+pu.spa+-adibhir* n.r+pa ! up-ayanair* bahu+vidhai.h !p-ujita.h sa+-adara.m* janai.h !!3048.2! anug.rh.na.m/s* ca madhurair* !v-akyais* t-an da/sam-i+dine ! s-aya.m* v.rtta+-alaya.m* pr-apa !jan-an -anandayan prabhu.h !!3048.3! prat-icy-a.m* di/si lok-a/s* ca !te sarve baddha+d.r.s.taya.h ! /srutv-a*-agama.m* harer* h.r.s.t-a.h !sadya* uttasthur* -adar-at !!3048.4! pr-a.na+-agame yath-a*a;ng-ani !protthit-as* te *atha tat+k.sa.nam ! pratyujjagmu.h prahar.se.na !ta.m* prabhu.m* lak.sa/so* jan-a.h !!3048.5! tat+p-ur+niv-asina.h sarve !br-ahma.n-a.h k.satriy-a* vi/sa.h ! /s-udr-a.h kol-a/s* ca /sata/so* !hari+bhakt-as* tath-a striya.h !!3048.6! /srutv-a harim up-ay-ata.m* !tad+dar/sana+mah-a+utsav-a.h ! pratyudgantu.m* tam uttasthu.h !paur-a.h sarve sa+sa.mbhramam !!3048.7! /srutv-a harer* -agamana.m* !prema+vihvala+cetasa.h ! pr-it-a* babh-uvu.h sa+kal-as* !tad-an-i.m* paura+yo.sita.h !!3048.8! v-asas-a.m* bh-u.sa.n-an-a.m* ca !tad-an-im ati+sa.mbhram-at ! babh-uva vyatyayas* t-as-a.m* !har.sa+a/sru+pluta+cak.su.s-am !!3048.9! yath-a+tath-a+dh.rta+-abh-u.s-a* !yat+tad+vidh.rta+v-asasa.h ! utk-as* tad-a*eva ta.m* dra.s.tu.m* !g.rhebhyas* t-a* viniryayu.h !!3048.10! m-arjayantyo* g.rh-an k-a/s+cil* !li.mpantya/s* ca*a+par-a.h striya.h ! sn-antya.h k-a/s+cit striya.h sadyas* !tyaktv-a tat sa+tvara.m* yayu.h !!3048.11! k-a/s+cit p-aka.m* prakurvatya.h !k-a/s+cid* go+dohana.m* tath-a ! sut-an paya.h p-ayayantyas* !tyaktv-a tat k-a/s+cana*-agaman !!3048.12! dhy-ayantya.h k-a/s+cana hari.m* !k-a/s+cit tat+padaka+arcanam ! kurvatyas* tad* vih-aya*eva !sa+ak.s-at ta.m* yayur* -ik.situm !!3048.13! k-a/s+cit sam-adhau pa/syantyo* !hari.m* sadyas* tiro+hitam ! sa+sa.mbhrama.m* samutth-aya !yayur* unmatta+vat striya.h !!3048.14! pratyujjagmur* hari.m* pr-ity-a !g-ita+v-adya+pura.h+saram ! jaya+dhvani.m* prakurvantas* !tad-a paur-a.h sa+yo.sita.h !!3048.15! sa+tvara.m* te calanto* *api !v-adya+gho.sa.m* hare.h pura.h ! /srutv-a d-ur-aj* j-ayam-anam !adh-avan dar/sana+utsuk-a.h !!3048.16! hare.h pura.h+sar-a.ms* t-avac* !*chata/sa/s* ca sahasra/sa.h ! d.r.s.tv-a mun-in pra.namya*atha !sa+ak.s-ad* aik.sa.nta te prabhum !!3048.17! a/sva+adhiru.dha.m* dh.rta+c-aru+valga.m* ! sa+h-asa+vaktra+ambu+jam ab+ja+netram ! m-arge janai/s* candana+pu.spa+h-arai.h ! sa.mp-ujita.m* bhakta+mano+abhir-amam !!3048.18! ca?ncat+calat+pra+anta+sita+a.m/sukena ! t-ur.na.m* d.r.dha+-abaddha+ka.ti.m* ka.ta+ak.sai.h ! sa.mv-ik.sya bhakt-an abhi dh-avata.h sva.m* ! hasantam -a/scarya+va/s-ad* iva*uccai.h !!3048.19! kare.na ca*ekena sam-avrajadbhyo* ! bhakta+vrajebhyo* hy* a+bhaya.m* dad-anam ! tam a/sva+v-arair* v.rtam -a/su d.r.s.tv-a ! vavandire ye *agra+gat-as* tae* -adau !!3048.20! kubera+mukhy-a.h sa+kal-a/s* ca paur-a.h ! bhakt-a.h pum-a.mso* drutam etya tatra ! ta.m* bh-uri+har.sa+sravad+a/sru+netr-a.h ! pr-ity-a prabhu.m* da.n.davad* -a/su nemu.h !!3048.21! str-i.n-a.m* ca v.rnd-ani sahasra/so* *atha ! dra.s.tu.m* tam utka.n.thita+m-anas-ani ! tad-a*avalokya prabhum -a/su har.s-an* ! nidh-aya /s-ir.s-a.ni bhuvi pra.nemu.h !!3048.22! d.r.s.tv-a tam -atma+parama+priyam ambu+ja+ak.sa.m* ! n-arya.h prahar.sam a+tula.m* samav-apya t-ur.nam ! d.rgbhir* nidh-aya h.rdaye.su hari.m* manobhir* ! -ali;ngya t-a.h pulakita+a;nga+ruh-a.h babh-uvu.h !!3048.23! de/sa+antar-iya.h sarvo* *api !jano* hari+saha+-agat-an ! parirebhe bruvan har.s-aj* !jaya /sr-i+k.r.s.na* ity* asau !!3048.24! de/sa+antar-iy-a* n-aryo* *atha !prabhu.n-a saha ca*-agat-a.h ! p-a/sc-aty-a* yo.sito* d.r.s.tv-a !parirabdhu.m* vidudruvu.h !!3048.25! stana+upap-i.dam autsuky-ad* !*dhar.se.na mahat-a v.rt-a.h ! jaya /sr-i+k.r.s.na* ity* eva.m* !vadantya.h parirebhire !!3048.26! de/sa+antarebhya* -agatya !sthit-a.h ku?nje.sv* itas* tata.h ! ty-agino* bhagavad+bhakt-as* !tatra*-ajagmu.h sahasra/sa.h !!3048.27! yath-a*antar-ik.sa+g-a* ha.ms-a* !lak.sy-i+k.rtya*eva m-anasam ! saras* tath-a hari.m* te ca !d-ur-ad* abhyapatan drutam !!3048.28! tatra*-agatya hari.m* natv-a !da.n.davat te *atha sa.msthit-a.h ! t-an -alokya jan-as* te tu !pra.nemu.h samupetya ca !!3048.29! kurvanta/s* ca jaya sv-amin !n-ar-aya.na* iti dhvanim ! j-anantas* t-an hare.h pre.s.th-an !har.se.na vilulokire !!3048.30! t-an -agat-an yath-a+yogya.m* !m-anay-am -asa sa* prabhu.h ! pra.nat-an -atmano* bhakt-an !sarv-an sa.mto.sayan n.r+pa !!3048.31! kara+spar/sena k-a.m/s+cic* ca !k-a.m/s+cit sambh-a.sa.nena ca ! k-a.m/s+cic* ca*a+bhaya+d-anena !k-a.m/s+cit sa+smita+vik.sa.nai.h !!3048.32! sa.mbh-avya*iti jan-an sarv-an !striya/s* ca bhagav-a.ms* tata.h ! jaya+dhv-anai.h st-uyam-ana.h !saha tai.h puram -ayayau !!3048.33! kubero* yauvana+a/sva/s* ca !g.rh-itv-a c-amare ubhau ! v-ijay-am -asatur* bhaktau !ta.m* tat+p-ar/sva+carau tad-a !!3048.34! sahasra/so* d-ipik-an-a.m* !mahat-a tejas-a tad-a ! candra+k-anty-a ca timira.m* !sarva+di/sya.m* vyal-iyata !!3048.35! /sa;nkha+bher-i+m.rd+a;ng-an-a.m* !jharjhar-a.n-a.m* sahasra/sa.h ! k-a.msy-an-a.m* .di.n.dim-an-a.m* ca !tatra dhv-ano* mah-an abh-ut !!3048.36! tasmi.ms* tu tumule gho.se !ko+api kena+cid* -iritam ! v-akya.m* na ki.m+cic* *chu/sr-ava !kara+sa.mj?n-a*abhavat tad-a !!3048.37! bahir* -amra+va.ne pury-a.h !sva+-av-asa+sth-anam i/svara.h ! ak-arayac* ca*uddhari.syan !sa* jant-un sth-avar-an api !!3048.38! jana+ogha+ve.s.tita.h sth-ana.m* !tat pr-apat sa* /sanai.h /sanai.h ! pury-a* udag+di/si /sre.s.tha.m* !sarva+loka+mano+haram !!3048.39! tatra*uttaraty* atha vibhau !tura;ngy-a.h p-ar/svika.h pum-an ! y-avat kara.m* dh-arayati !t-avat tasthau sa* bh-u+tale !!3048.40! sva+dar/sana.m* bhaved* eva !sarve.s-am iti sa* prabhu.h ! uccha.m* p-i.tha.m* catu.s+p-ada.m* !tasth-av* -aruhya /sobhanam !!3048.41! saha+-agat-an-a.m* sarve.s-a.m* !sth-an-any* atha yath-a+ucitam ! d-apay-am -asa bhagav-an !ni.sas-ada*-asane tata.h !!3048.42! ki.m+cit tatra ca vi/sramya !p-itv-a v-ari tato* jan-an ! n-an-a+de/sa+sam-ay-at-an !avaik.sata sam+antata.h !!3048.43! tatra*-asan pr-aya/so* bhakt-a.h !prek.sak-a* api ke+cana ! tatra sthiti+bhiy-a ke+cit !sv-iy-an* netum up-agat-a.h !!3048.44! yatra yatra*aik.sata vibhus* !tatra tatra su+sa.mkul-an ! jan-an eva sthit-an svasmin !baddha+d.r.s.t-in avaik.sata !!3048.45! pura.h+sthit-a/s* ca y-avantas* !t-avanta.h p-ar/svayor* api ! sva+p.r.s.thato* *api t-avanto* !d.r.s.t-a* bhagavat-a jan-a.h !!3048.46! durge k.setre.su sarve.su !saro+vara+ta.te.su ca ! jan-an k-upa+upa+ka.n.the.su !/saka.ta+-adi.su ca*aik.sata !!3048.47! prati+v.rk.sa.m* ca /s-akh-asu hy* !upary+upari sa.msthit-an ! purer prati+cchadis* tadval* !lok-an eva samaik.sata !!3048.48! pa/syann* eva.m* sa* utth-aya !di/s-asu vi+di/s-asu ca ! jan-an eva sam-ik.sya*eva !jah-asa ca bh.r/sa.m* prabhu.h !!3048.49! sa+vismaya.m* /sira.h sva.m* ca !dh-unayan so* *apy* aho aho ! vadann* iti puna.h p-i.the !ni.sas-ada hasan n.r+pa !!3048.50! -urdhvau k.rtv-a bhujau svasya !tata.h sth-apana+mudray-a ! up-av-ivi/sad* -i/so* *asau !ti.s.thata.h sa+kal-a?n* jan-an !!3048.51! -aj?n-a+kar-a/s* ca te sarve !lok-as* tat+kara+sa.mj?nay-a ! ni.sedur* bodhit-a.h sadyo* !lak.sa/so* *apy* eka+cetasa.h !!3048.52! upavi.s.t-a.m/s* ca t-an bh-uyo* !bhagav-an mauna+mudray-a ! cak-ara sa.myata+giras* !t-alik-a+v-adya+p-urvakam !!3048.53! t-u.s.n-i.m* te.su*upavi.s.te.su !bhagav-an bhakta+vatsala.h ! sarve.s-a.m* sv+-agata.m* te.s-a.m* !sukha+-av-asa.m* ca p.r.s.tav-an !!3048.54! eka+eka+de/sa+mukhy-a.m/s* ca !dvi+tr-an dvi+tr-an nija+antike ! -ah-uya tat+tad+de/s-iya.m* !v.rtta+anta.m* samap.rcchata !!3048.55! taskara+-ady+a+preve/sa+artha.m* !tatas* t-an anva/s-at prabhu.h ! sva+sva+-av-ase.sv* a+vij?n-ato* !ni.sk-asya.h puru.sas* tv* iti !!3048.56! -aj?napt-as* te *atha hari.n-a !ta.m* pra.namya jan-a* yayu.h ! sva+sva+-av-as-an nija.m* bh-agya.m* !manyam-an-a* mahattaram !!3048.57! sve sve v-ase ca*ekam eka.m* manu.sya.m* ! sa.msth-apya*ete bh-uya* etya*agrato* *asya ! tasthu.h sarve dra.s.tum utk-as* tam -i/sa.m* ! y-avat tasya*-ik.s-a*abhavat t-avad* eva !!3048.58! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave bhakt-an-a.m* sa+pariv-ara+bhagavad+dar/sana+-ananda+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: etasminn* antare tatra !prabhos* tasya tu sa+udarau ! nara+-ak.rti+dharasya*ubh-av* !-ajagmatur* a+kalma.sau !!3049.1! yasmin dine *asau bhagav-an !n-ila+ka.n.tha+abhidho* g.rham ! hitv-a pravavr-aja nij-a.ms* !tad+din-at tac+chuca+-akulau !!3049.2! r-ama+prat-apa+icch-a+r-ama+ !+sa.mj?nau buddhimat-a.m* varau ! bhagavad+viraha+k.s-amau !nitya.m* tac+cintane ratau !!3049.3! de/sa+antare vicarat-am !-agat-an-a.m* sva+ve/smani ! mukh-an* mun-in-a.m* tad+v-art-a.m* !/srutv-a tad+dar/sana+utsukau !!3049.4! tat+snehibhi/s* ca bahubhir* !bandhubhi.h sahito* nijai.h ! sadyo* niryayatur* gr-am-at !sa+-a/scaryau k.rta+ma;ngalau !!3049.5! yad-a tau nirgatau gr-am-ad* !bhr-atarau k.rta+ni/scayau ! tad-a tat+pariv-aro* *api !s-aka.m* t-abhy-a.m* ca niryayau !!3049.6! yo.s-a r-ama+prat-apasya !bhagavad+v-ik.sa.na+utsuk-a ! n-amn-a su+v-asin-i khy-at-a !pati+bhakti+par-aya.n-a !!3049.7! tath-a r-ama+prat-apasya !traya.h putr-a.h su+buddhaya.h ! nanda+r-ama.s* .th-akuro* *a+yo,+ !,+dhy-a+pras-ada* iti /srut-a.h !!3049.8! tath-a tasya sut-a ca*ek-a !n-amn-a siddhir* iti /srut-a ! nanda+r-amasya yo.s-a*atha !dina+m-an-a+abhidh-a /subh-a !!3049.9! tat+sutau r-ama+/sara.na+ !+n-ar-aya.na+sama+-ahvayau ! medh-a+n-amn-i ca tasya*eva !tanay-a /subha+lak.sa.n-a !!3049.10! .th-akura+-akhyasya bh-ary-a*atha !n-amn-a /siva+kum-arik-a ! go+vind-a+kunti+n-amnyau ca !tasya putr-av* ubhe api !!3049.11! bh-ary-a*a+yodhy-a+pras-adasya !su+nand-a+sa.mj?nik-a tath-a ! tasya*eva tanay-a n-amn-a !yamun-a*ity* abhivi/srut-a !!3049.12! icch-a+r-amasya bh-ary-a*atha !khy-at-a n-amn-a var-iyas-i ! putr-a/s* ca tasya pravar-a.h !pa?nca dve kanyake api !!3049.13! go+p-alo* raghu+v-ira/s* ca !tath-a v.rnd-a+vana+abhidha.h ! s-it-a+r-ama/s* ca badar-i+ !+n-atha* ity* -atma+j-a.h /srut-a.h !!3049.14! khy-ate phulla+sar-i+phulla+ !+jhar-i+sa.mj?ne tu kanyake ! str-i go+p-alasya ma.n.d-a+-akhy-a !viraj-a*asya*anujasya ca !!3049.15! su+phala+-akhyas* tath-a ca*eka* !icch-a+r-amasya /s-alaka.h ! m-anasa+-ar-ama+sa.mj?no* *asya !m-atuleya/s* ca buddhim-an !!3049.16! etair* anyai/s* ca sahitau !bandhubhir* bhr-atarau ca tau ! bhagavad+dar/sakai.h p-anthai.h !s-aka.m* tatra*upajagmatu.h !!3049.17! prati+gr-ama.m* p-ujyam-anau !m-arge *api bhagavaj+janai.h ! sva+sv-ami+sa.mbandhitay-a !vinayena*-adare.na ca !!3049.18! tatra tatra tad+ai/svarya.m* !/srutv-a vismita+m-anasau ! tat+purasya*upa+ka.n.the tau !d-ur-ad* *dharim apa/syat-am !!3049.19! lak.sa.nair* -atma+bandhu.m* ta.m* !sva+anubh-utair* avetya tau ! d-ur-ad* dudravatu.h prem.n-a !parirabdhu.m* muda+anvitau !!3049.20! -ay-atau nija+dar/sana+artham atha tau tyaktv-a g.rha.m* d-urata.h ! prema+a/sru+sruti+lochan-av* ati+mudau d.r.s.tv-a sa* tad+bh-ava+vit ! bhr-at.r+sneha+vih-ina+dh-ir* api tad-a bhakta+priyatv-at prabhu.h ! p-i.th-ad* uttarati sma h-asa+vikasad+vaktra+ambu+ja.h sa+tvaram !!3049.21! t-avat tau drutam etya ta.m* sva+parama+pre.s.tha.m* krame.na*-adar-ad* ! dorbhy-a.m* sa.mparirabhya har.sa+vi+va/s-av* -ast-a.m* cira.m* bhr-atarau ! tau sa.mm-anya yath-a+ucita.m* sa* bhagav-an any-a.m/s* ca bandh-un nij-an ! mitra+-ad-in parirabhya sa+a/sru+nayan-an -ananday-am -asa t-an !!3049.22! r-ama+prat-apa.m* jye.s.tha.m* ta.m* !n-ar-aya.na+munis* tad-a ! pra.nan-ama kani.s.thatv-ad* !icch-a+r-amas* tam -adar-at !!3049.23! itar-an api bandh-un sv-an !evam eva yath-a+ucitam ! vavande bhagav-an ke+api !ta.m* nama/s+cakrur* utsuk-a.h !!3049.24! cire.na d.r.s.tv-a te sarve !pr-a.na+pre.s.tha.m* tam -i/svaram ! jahur* viraha+ja.m* t-apa.m* !lebhire parama.m* sukham !!3049.25! upave/sya*-asane t-a.m/s* ca !bhagav-an p-i.tham -asthita.h ! papraccha sv+-agata.m* te.s-a.m* !v.rtta+anta.m* ku/sala.m* tath-a !!3049.26! munayo* *atha jan-as* te ca !p-ar.sad-a* yo.sitas* tath-a ! bhr-atarau tau prabhor* j?n-atv-a !pra.nemus* tam iva*-adar-at !!3049.27! tatas* te.s-a.m* niv-asa+artha.m* !pr-as-ada.m* sa* tv* ad-idapat ! /su/sr-u.s-ay-a.m* yauvana+a/sva.m* !mukunda.m* ca*apy* ay-uyujat !!3049.28! te sarve *api tad+ai/svarya.m* !d.r.s.tv-a /srutv-a ca vismit-a.h ! menire v-asudeva.m* tam !-atma+bandhu.m* nara+-ak.rtim !!3049.29! yath-a+sukha.m* vasanti sma !pr-as-ade tatra te *a+khil-a.h ! kh-ana+p-ana+upah-ara+-adyai.h !sevyam-an-a* hari+priyai.h !!3049.30! r-ama+prat-apa+mukhye.su !prabhor* bandhu.su te.sv* atha ! gate.sv* -av-asam -i/sa.m* tam !-ananda+-ananda* -uciv-an !!3049.31! p.rcch-ami bhagavann* eka.m* !sa.m/saya.m* tv* adhun-a*uditam ! jye.s.tha.m* saha+udara.m* v-ik.sya !s-aket-ad* -agata.m* tava !!3049.32! pra.neme sa* tvay-a*eva*-adau !dade pra.namitu.m* na sa.h ! tatra ki.m* tvayi tad+bhakter* !ny-unat-a*asti v.r.sa+-atma+ja !!3049.33! mary-ad-a+rak.sa.na+artha.m* v-a !sad+-ac-arasya ki.m* tvay-a ! tath-a*-acaritam etan* me !vaktum arhasi sat+pate !!3049.34! tad-a sa* bhagav-an -uce !sarve.s-a.m* /s.r.nvat-a.m* ca tam ! asya bhaktir* mayi mune !/sv-aphalker* iva vartate !!3049.35! -agacchan go+kula.m* m-arge !mathur-ay-a.h sa* y-ad.r/sam ! pr-apto* bh-ava.m* t-ad.r/sa.m* vai !pr-apto* bhavati mayy* asau !!3049.36! bhaktau ny-unatva+/sa;nk-a*ato* !m-a*astu te muni+sattama ! k.rta.m* pra.n-ama+-ad-ana.m* tu !mary-ad-a+sthitaye may-a !!3049.37! iti v-akya.m* prabho.h /srutv-a !sa* mah-a+.r.sis* tath-a*a+pare ! sada.h+sthit-a.h prajah.r.sur* !jan-a.h pr-apu/s* ca vismayam !!3049.38! de/sa+antarebhya.h samup-agat-an-a.m* ! tasmin dine tatra nara+-i/sa n-.r.n-am ! hari+-ik.sa.na+-ananda+bhare.na te.s-a.m* ! m-arga+/srama+-artis* tu tiro+hit-a*abh-ut !!3049.39! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave r-ama+prat-apa+-adi+bhagavad+bandhu+jana+-agamana+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: pure tatra hare.h paur-a.h !sev-ay-a.m* n.r+pa tat+par-a.h ! babh-uvu.h sa+anuga+muner* !bhakt-a* d-aya+-adayo* dvi+j-a.h !!3050.1! yauvana+a/sva.h sundara/s* ca !j-u.sas* tak.s-a ca b-adara.h ! kho.d-a+-adaya.h k.satra+v-ir-a* !bhakty-a paryacara.m/s* ca tam !!3050.2! kubero* ra.na+cho.das* ta.m* !m-ula+jid+bhaya+jin+mukh-a.h ! vai/sy-a* n-ar-aya.na+girir* !go+sv-am-i ca si.sevire !!3050.3! rallay-at-a jite dve ca !m-any-a* r-am-a+-adaya.h striya.h ! bhakt-as* tat+paricary-ay-a.m* !babh-uvus* tat+par-as* tad-a !!3050.4! atha pr-ita.h sa* bhagav-an !ek-a+da/sy-a* upo.sa.nam ! pare+dyur* asti*ity* anug-an !bhojayi.sya?n* jag-ada t-an !!3050.5! he soma s-ura kha.tva+a;nga !m-antrika*alarka m-ula+jit ! s-aya.mtana+a/sana.m* kartum !icch-a ced* br-uta sa+tvaram !!3050.6! ek-a+da/sy-*asti mahat-i !/svo* n-una.m* dh-atrik-a+abhidh-a ! ann-ani na*eva bhak.sy-a.ni !yatra n-ar-aya.na+-a/sritai.h !!3050.7! iti /srutv-a prabhor* v-akya.m* !v-ik.sam-a.n-a.h paras+param ! upav-asa+-ava/syakat-a.m* !vidantas* te *abruvann* idam !!3050.8! p-ar.sad-a* -ucu.h: sv-amin m-arge la.d.duka+-adi !gr-ame vai pippal-a+vane ! atta.m* tena k.sudh-a samya;n* !na*udare* vidyate *adhun-a !!3050.9! tath-a*api sv-amino* v-akya.m* !p-alan-iya.m* hi sevakai.h ! atsy-amas* tena bhagavan !bhak.sya.m* ki.m+cit tu s-a.mpratam !!3050.10! tvat+pras-adasya m-ah-atmyam !ek-a+da/sy-+adhika.m* prabho ! j-an-imo* *atha*api te pr-ityai !na*eva*atsy-ama.h pare *ahani !!3050.11! /srutv-a*iti vacana.m* te.s-a.m* !tad+i;ngita+vid* -i/svara.h ! ko* *asti paura+jano* *atra*iti !prahasann* utthito* *abrav-it !!3050.12! baddha+a?njali+pu.tas* t-avat !kubera.h pr-aha ta.m* vaca.h ! e.sa* d-aso* *asti bhagavann* !-aj?n-a dey-a yath-a+ruci !!3050.13! tam -aha bhagav-an p-aka.h !k-arito* *asty* atra v-a na v-a ! sa* pr-aha siddha* eva*asti !p-ako* *atra k.s-irik-a+tale !!3050.14! ga.na+-i/sa+jaya+r-ama+-adyair* !viprai.h sa+tvara+k-aribhi.h ! pracura+-ajya+sit-a.h k.rtv-a !sth-apit-a.h santi golak-a.h !!3050.15! odana/s* ca*-a.dhak-i+s-upa.h !kvathik-a* va.tik-a+anvit-a ! vya?njan-ani vi+citr-a.ni !k.rt-ani santi bh-uri/sa.h !!3050.16! tac* *chrutv-a vacana.m* tasya !p-aka+/s-al-a.m* sa* sa+tvaram ! gatv-a d.r.s.tv-a hari.h p-aka.m* !cintay-am -asa bh-u+pate !!3050.17! pras-ada+m-ah-atmya+vid-a.m* !patt-in-a.m* ty-agin-a.m* tath-a ! ete.s-a.m* khalu na*et-av-an !p-aka.h pary-apta* -ik.syate !!3050.18! tato* harir* yauvana+a/sva.m* !kar.ne pr-aha pur-ad* drutam ! -an-ayyat-a.m* pi.n.daka+-adi !bhak.syam anyad* gh.rta+-adi ca !!3050.19! tena*atha prerit-a.h pre.sy-a.h !pura.m* gatv-a*eva sa+tvaram ! bh.rtv-a bhak.sy-a.ni p-atre.su !g.rh-itv-a t-ani ca*-ayayu.h !!3050.20! t-avad* bhagavata.h pr-ityai !jan-a.h s-urya+pura+-agat-a.h ! parpik-a+pi.n.dak-a+p-ur.na+ !+p-atra+skandh-a* up-ayayu.h !!3050.21! samaya+ucita+sev-a.m* t-a.m* !d.r.s.tv-a te.s-a.m* hasan hari.h ! prasanna.h pra/sa/sa.msa*eva !bh-ala+candra+mukh-a.ms* tu t-an !!3050.22! m-athur-as* t-avad* etya*-a/su !hare/s* cara.nayo.h pura.h ! bh-it-a* iva*a+paricay-ac* !cakru.h pi.n.daka+parvatam !!3050.23! tato* *atih.r.s.ta.h sa* mah-a+muni+-i/sa.h ! sarv-an sam-ah-uya ca p-ar.sad-an sv-an ! iha*-asat-a.m* bhoktum ara.m* bhavanto* ! yath-a+ucita.m* pa;nkti/sa* ity* uv-aca !!3050.24! up-avi/sa.ms* te /sucayo* *atha bh-utv-a ! hary+-aj?nay-a pa;nkti/sa* eva sarve ! t-avad* vicintya prabhur* -ajuh-ava ! mun-in api sv-an anug-a.m/s* ca bhoktum !!3050.25! hary+-ah-uty-a*ati+h.r.s.t-a* yugapad+upah.rta+sva+-asana+sth-ana+kanth-a* ! utphulla+ambho+ja+vaktr-a.h kara+dh.rta+karak-an dh-unayanto* *ati+veg-at ! pa?nca+-ardr-a* bhoktum -ayur* hari+vadana+d.r/sa.h s-adhu+sa;ngh-a* hasanto* ! bhik.s-a+p-atr-a.ni har.s-ad* druta+pada+gaman-a* bibhratas* te /suc-ini !!3050.26! t-an -agat-an pra.namato* !mukundo* hary+anuj?nay-a ! yath-a+ucita.m* yath-a+sth-anam !up-av-ivi/sad* a+smaya.h !!3050.27! tata.h s-ut-a* m-agadh-a/s* ca !g-ayak-a* v-adya+v-adak-a.h ! ni.sedur* bhoktum -agatya !bandina/s* ca*-aj?nay-a hare.h !!3050.28! d-ip-an-a.m* r-ajayas* tatra !babh-uvur* hi sahasra/sa.h ! durg-a.ny* -asan prek.sak-a.n-a.m* !bhojak-an abhito* n.r.n-am !!3050.29! mary-aday-a*upavi.s.te.su !te.su sarve.su pa;nkti/sa.h ! -aj?n-apay-am -asa vibhu.h !parive.s.tu.m* dvi+j-a.ms* tata.h !!3050.30! dak.s-a* dvi+j-a* ye /sata/sa.h !pr-itaye sad+guro.h prabho.h ! baddha+kacch-a.h k.sa.nena*eva !cakrus* te parive.sa.nam !!3050.31! dattv-a*-adau bhojya+patr-a.ni !tatas* te jala+gargar-i.h ! g.rh-itv-a bibhar-am -asur* !uda+p-atr-a.ni sa+tvaram !!3050.32! tata.h pa;nkti+krame.na*eva !yath-a+ucitam a+sa.mbhram-a.h ! anyo+anya+a+sp.r.s.ta+/s-aka+-adi !parive.sa.nam -acaran !!3050.33! d.r.s.tv-a*atha gaurjar-i.m* r-iti.m* !parive.sa.na+c-atur-im ! p-a/sc-aty-a* jahasu.h ke+cit !pra/sa/sa.msu/s* ca d-ak.s-i.n-a.h !!3050.34! vya?njan-ani vi+citr-a.ni !parp-i+pi.n.daka+la.d.duk-a.h ! sarve.s-am eva p-atre.su !na*-apur* anyo+anya+mi/srat-am !!3050.35! sarva.m* sarve.su p-atre.su !parive.sitam -i/svara.h ! vilokya*-aj?n-apay-am -asa !bhoktu.m* sarv-an nija+-a/srit-an !!3050.36! su+sv-adu+bhojana.m* pr-ity-a !kurvadbhyas* tebhya* -i/svara.h ! la.d.duk-an d-apay-am -asa !pi.n.dak-a.m/s* ca puna.h puna.h !!3050.37! t.rpt-an sarv-an sad+annais* !t-an icchata.h sva+kara+arpitam ! j?n-atv-a svaya.m* /sucir* bh-utv-a !cak-ara parive.sa.nam !!3050.38! t.rpt-an-am api te.s-a.m* tat !pr-apta.m* bhagavata.h kar-at ! na*abh-ud* a+rocaka.m* ki.m+cil* !la.d.duka+-adi muhur* muhu.h !!3050.39! odane bhujyam-ane *atha !dh-aray-a*eva dadad* gh.rtam ! ruci.m* sam-apay-am -asa !te.s-a.m* vai bhojane prabhu.h !!3050.40! takra+anta.m* bhojanam iti !vadata.h p-ar.sad-an atha ! sa+/sarkara.m* payo* *apipyat !tarhi*-i;ngita+vid* -i/svara.h !!3050.41! ni.sicyam-ana.m* hari.n-a !paya.h p-atre.su dh-aray-a ! -ap-urya t-ani bh-umau ca !pray-ati sma tatas* tata.h !!3050.42! sa.mmukha+sthasya somasya !paya.h+/sveta+-asya+dar/san-at ! bh.r/sa.m* jah-asa*alarkas* tu !svaya.m* bh-uya.h paya.h piban !!3050.43! p-atram asya*apatad* bh-um-av* !a.t.ta+h-asa.m* prakurvata.h ! ahasat tena bhagav-an !h-asayann* a/snato* *a+khil-an !!3050.44! evam -anandayan bhakt-an !bhojay-am -asa so* *an+agha ! sa.mt.rpt-a.ms* t-a.m/s* ca vij?n-aya !cakre sva+kara+/sodhanam !!3050.45! anyo+anyasya*upari jan-a.h !sva+p-ada+spar/sa+k-amyay-a ! pati.syanti*iti tat+sth-an-ad* !gantum aicchad* *dharis* tata.h !!3050.46! atha*uccais* t-an hari.h pr-aha !prek.sak-a* bhojak-a/s* ca bho ! sva.m* sva.m* sth-ana.m* pray-ata*adya !/sva/s* ca*-ay-ay-ata sa+tvaram !!3050.47! bhavanta.h samyag* a/snantu !p-acak-a.h parive.sak-a.h ! iti ca*-aj?n-apay-am -asa !p-acaka+-ad-in api prabhu.h !!3050.48! ity* anuj?n-apya t-an sarv-an !bhakta+kalpa+druma.h prabhu.h ! jaya sac+cid+-ananda*iti !procya sva.m* p-i.tham -ayayau !!3050.49! samyag* bhukti+-ik.sa.nena pramudita+vadana.h sv-iya+p-ada+-a/srit-an-a.m* ! pa/syan baddha+a?njal-i.m/s* t-an ati+madhura+d.r/s-a bhakta+n-ar-i+nara+ogh-an ! ka.ty-a.m* datta+eka+p-a.ni/s* capalatara+padair* dh-avita+sva+anuy-ay-i ! bibhrad* do.s.n-a ca vetra.m* harir* a+khila+guru.h p-i.tham adhy-aruroha !!3050.50! bhuktv-a*-ac-ant-a/s* ca te sarve !p-ar.sada+-ady-a* muhur* mud-a ! vik.sam-a.n-a* hari.m* d-ur-at !sva.m* sva.m* sth-ana.m* yayus* tata.h !!3050.51! ucca+p-i.tha.m* sam-as-ine !tad-a yogi+-i/svare prabhau ! jana+sa;ngho* n.r+pa*-agacchad* !bh.rgu+kaccha+pur-ad* drutam !!3050.52! pra.namya sa* hari.m* bhakty-a !m-anitas* tena sa+-adaram ! upah-ar-an up-an-it-an !arpay-am -asa tat k.sa.nam !!3050.53! vilamba+k-ara.na.m* p.r.s.tas* !tad-an-i.m* hari.n-a sa* ca ! gantr-i+bha;nga.m* mah-i+nady-am !uktv-a*-av-as-aya jagmiv-an !!3050.54! tad+arpit-an ik.su+da.n.d-an !su+var.na+kadal-ani ca ! v-ik.sya*a+m.rta+phal-ani*-i/sa.h !sva+purast-ad* avaik.sata !!3050.55! svasya paur-a.nika.m* vipra.m* !d.r.dha+-abaddha+ka.ti.m* sthitam ! nata+a.msa.m* maya+r-ama.m* ca !n-aciketa.m* samaik.sata !!3050.56! pray-aga+jitam -aha*atha !prahasan bhagav-an vaca.h ! adya*a/sana+icch-a bhavat-a.m* !vartate v-a na v-a dvi+ja !!3050.57! sa* pr-aha*asti k.sud+udbodhas* !tath-a*apy* adhva+/srama+ardan-at ! na*adya p-aka.m* kari.sy-ama.h !svapsy-ama.h pr-a/sya vai paya.h !!3050.58! haris* tam -aha*atha hasan !kadal-ani gh.rta.m* sit-am ! bhavanta.h samyag* a/snantu !/sva.h kartavya.m* vrata.m* yata.h !!3050.59! ity* uktavanta.m* ta.m* pr-aha !sa* prahasya dvi+ja+uttama.h ! icch-a*iya.m* sa+phal-a*eva*astu !k.rp-a+n-atha tava*adhun-a !!3050.60! tato* dadau sa* bhagav-a.ms* !tebhyas* tribhyo* *api bh-uri/sa.h ! rambh-a+phal-ani pakv-ani !/sarkar-a.m* ca*ati+nir+mal-am !!3050.61! iyati*iyati*iti gir-a !ni.sedhadbhyo* *api p-a.nibhi.h ! tebhya.h puna.h puna.h pr-ad-at !kadal-ani ca parpik-am !!3050.62! tata/s* ca d-apay-am -asa !prastha+traya+mita.m* gh.rtam ! payo+bh.rt-a.m* ca kala/s-i.m* !bhagav-an br-ahma.na+priya.h !!3050.63! datta.m* bhagavat-a sarva.m* !g.rh-itv-a tac* ca te traya.h ! jagmu.h sva+uttara.na+sth-ana.m* !bh-ara+avanata+kandhar-a.h !!3050.64! phal-an-a.m* hari+datt-an-a.m* !m-adhurya.m* te muhur* muhu.h ! pra/sa.msanta.h phala+-ah-ara.m* !cakrire tatra v-a.dav-a.h !!3050.65! sa.mt.rpt-as* te tata.h procus* !tunda+bhr-amita+p-a.naya.h ! phala+-ah-ara.h sad-a*eva*astu !m-a*astu p-aka+pari/srama.h !!3050.66! sarv-an sa.mto.sayitv-a*ittha.m* !bhakt-a.ms* tatra*-agat-an nij-an ! acik-ir.sad* dharir* api !karma s-aya.mtana.m* svakam !!3050.67! utt-irya p-i.th-at kara+sa.mj?nay-a*eva ! d-ure prakurvan janat-a.m* jana+-i/sa.h ! yuktas* tad-a pa?nca+.sa+p-ar.sadai.h svair* ! nive/sana.m* sv-iyam up-ajag-ama !!3050.68! sn-atv-a vi/suddhe vasane vasitv-a ! prav-asa+dharma+anus.rto* yath-avat ! sa.mdhy-a+-adi karma*-acarad* -i/svaro* *api ! veda+udita.m* gr-ahayitu.m* svak-iy-an !!3050.69! [[ iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave bhagavat+p-ar.sada+-adi+bhojana+-ananda+nir-upa.na+n-am-a pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: pure *api bhaktai.h puru.sai.h !str-ibhi/s* ca n.r+pa tat+k.rte ! phala+-ah-arasya s-amagr-i !tad+arh-a samas-adhyata !!3051.1! dharma+sthay-a bhaktay-a ca !ga;ng-a+n-amny-a tu vipray-a ! s-ura.na+-adi gh.rtena*eva !pacyate sma vi/sodhitam !!3051.2! kh-arik-a+k.s-irik-a cakre !sac+ch.r;ng-a.taka+p-urik-a.h ! tay-a ca pi.n.dak-a.h /subhr-a.h !parpik-a ca mano+har-a !!3051.3! k.rtv-a*etac* ca*ujjvale p-atre !nidh-aya*-aha pura+okasa.h ! mukhy-an bhakt-an bhavanto* *atra !harim -anayata*iti s-a !!3051.4! yauvana+a/sva+-adibhir* atha+u !etya tatra sa* ca*arthita.h ! pura+-agam-aya bhukty+artha.m* !prabhus* t-an pratyuv-aca ha !!3051.5! aty+anta+jana+sa.mmarde !katha.m* puri mama*-agama.h ! bhavet tato* *atra*-anayata !ki.m+cid* bhak.sya.m* payo* *atha v-a !!3051.6! tatas* tai.h pre.sito* d-uto* !gatv-a t-a.h pr-aha yo.sita.h ! na*-ay-aty* atra haris* tasm-at !bhak.sya.m* nayata tatra vai !!3051.7! -aj?n-a+karyo* *atha t-a.h sarv-a* !bhakt-a* m-any-a+mukh-a.h striya.h ! /srutv-a tad+d-uta+vacana.m* !ga;ng-am -ahus* tath-a*eva t-a.h !!3051.8! na*-ay-aty* atra haris* tasm-at !kh-adya.m* p-atre nidh-aya tat ! tvam -ay-ahi g.rh-itv-a*eva !vaya.m* gacchema tat+pura.h !!3051.9! dharma+j?n-a s-a tato* m-arge hy* !a+sp.r/sya+spar/sa+/sa;nkay-a ! gh.rta+pakva+-adi tat kh-adya.m* !sarva.m* p-atre babh-ara ha !!3051.10! pidh-aya*anyena p-atre.na !tad* badhv-a /s-a.na+v-asas-a ! kare.na*ekena jagr-aha !dvit-iyena galantik-am !!3051.11! kh-adya+p-atra+kar-a ga;ng-a !t-a/s* ca n-aryas* tato* yayu.h ! r-aja+m-arga.m* vih-aya*eva !m-arge.na*anyena sa+tvaram !!3051.12! pur-ad* bahi/s* ca niry-anti !bhakt-as* t-a* y-avad* utsuk-a.h ! t-avat tatra*api sa;ngh-ato* !jan-an-am abhavan* mah-an !!3051.13! y-avat t-as* tat+sthal-ad* -i.sat !par-av.rtti.m* prakurvate ! t-avat kubera+bhaktena !jan-an d-urayitu.m* pathi !!3051.14! pre.sit-a* -ayayur* veg-ac* !*ch-ur-a* r-aja+bha.t-a.h pura.h ! kare.su ya.s.t-ir* dadhato* !d-ura+d-ura*iti v-adina.h !!3051.15! pura.h+sarai/s* ca tai.h pad+gair* !-urdhva+hastai.h k.rte pathi ! celus* t-a.h /sata/so* yo.s-a* !d-ur-ad* aik.santa ca prabhum !!3051.16! av-acy-a.m* so* *api t-a* d-ur-ad* !d.r.s.tv-a vetra+dhar-a.ms* tath-a ! jah-asa ca viveda*eva !kh-adyam -an-itam ity* api !!3051.17! upetya t-as* ta.m* n.r+pa bhakta+yo.s-a* ! natv-a hari.m* d-urata* eva tasthu.h ! tad* bhak.sya+p-atra.m* purato* *asya bh-umau ! dh.rtv-a tata.h s-a*api nan-ama ga;ng-a !!3051.18! s-aya.mtana.m* so* *api vidhi.m* vidh-aya ! prak.sipya kanda+-adi.su saindhava.m* tat ! nivedya k.r.s.n-aya ca bhakta+tu.s.tyai ! bhoktu.m* svaya.m* p-urva+mukho* nya.s-idat !!3051.19! p-ita.m* v-aso* vas-ana.h sita+tilaka+dhara.h skandha+datta+uttar-iya.h ! sva+a;nguly-a*-ap.r/sya kanda+-ady* api ca tad+abhidh-a.m* p-urvam -ap.rcchya ga;ng-am ! str-i+pu.msair* -atma+bhaktair* mita+hasana+mukhair* -ik.syam-a.na.h sa* d-ur-ad ! gr-ase gr-ase *ambu+p-ana.m* vidadhad* a+khila+d.rg* bh-u+pate abhukta bh-um-a !!3051.20! madhur-a.ms* tu nija+a;nguly-a !pada+arth-an asp.r/sat prabhu.h ! sarve.s-a.m* pr-itaye ki.m+cid* !bubhuje *anyat sat-a.m* pati.h !!3051.21! t.rpto* *asmi*iti tata/s* ca*uktv-a !/si.s.ta+kh-adyam amatrakam ! d-asebhyo* d-apayitv-a*eva !jagr-aha culuka+udakam !!3051.22! prak.s-alya hastau ca mukha.m* !sv-apa+sth-anam ag-at tata.h ! sva.m* sva.m* sth-ana.m* yayu.h sarve !tad-a bhakt-as* tad+-ik.sak-a.h !!3051.23! k.sa.na.m* suptv-a*atha ca*utth-aya !p-ar.sada.m* pr-aha sa+tvaram ! a/sva.m* sam-anaya*iti*-i/sa.h !so* *a/svam apy* -anayad* drutam !!3051.24! tam -aruroha bhagav-an !bhakta+abh-i.s.ta+phala+prada.h ! sarva+-av-as-an dra.s.tu+k-ama.h !parimeya+pura.h+sara.h !!3051.25! d-ura+de/sebhya* -ay-at-a* !mad+artha.m* hi jan-a* ime ! m-a*abh-uvan kva+api te sth-ane !kli.s.t-a* iti yayau sa* t-an !!3051.26! tato* jan-an-a.m* sarve.s-am !-av-ase.su p.rthak p.rthak ! gatv-a tat+sv-asthyam -ap.rcchya !ny-una.m* yat tad* ad-apayat !!3051.27! sa+vismaya.m* janai.h sarvai.h !pra.nato* *abhi.s.tuta/s* ca sa.h ! puna.h sva+sth-anam -agatya !sukha.m* su.sv-apa bh-u+pate !!3051.28! bhakti.m* par-a.m* nir+upadhi.m* pura+m-anav-an-a.m* ! de/sa+antara+-agata+n.r.n-a.m* ca muhu.h pra/sa.msan ! agre sva+sa.mnidhi+nivi.s.ta+b.rhad+vrat-an-a.m* ! nidr-a.m* sa* ki.m+cana d.rg+agrae* ur-i cak-ara !!3051.29! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave bhagavata.h phala+-ah-ara+l-il-a+var.nana+n-am-a*eka+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha ni/so* *antima+y-amae* up-agate ! nipu.na+bandi+janai.h samud-irit-am ! madhura+ma;ngala+g-ita+tati.m* prabhur* ! drutam abodhi ni/samya sa* bh-u+pate !!3052.1! k.rta+d.r.dha+-asanae* -atmani ca*-atman-a ! nijam a+laukikam a+k.sarata.h param ! a+cala+r-upam asau puru.sa+uttama+ ! +abhidham acintayad* ekam a+kha.n.ditam !!3052.2! sa* ca tata.h k.rta+/sauca+vidhi.h prabhur* ! jha.titi bhakta+jana+-ah.rta+v-aribhi.h ! /sucitarai.h snapana.m* vidadhe tata.h ! paridadhau /sucin-i sita+v-asas-i !!3052.3! samupavi/sya ku/sa+-asanae* uttame ! tilakam -urdhvam as-av* akarot tata.h ! prathamam eva cak-ara ca naityaka.m* ! vidhim a+/se.sa+jagad+gurur* -i/svara.h !!3052.4! atha tasmin dine cakre !/sr-i+k.r.s.nasya mah-a+arcanam ! ek-a+da/s-i.su sarv-asu !kriyate tena yat sad-a !!3052.5! -ah-ut-a* br-ahma.n-as* tena !tatra*-ajagmu/s* ca vaidik-a.h ! /s-astra+ukta+lak.sa.nair* yukt-a.h !p-uj-a+vidhi+vi/s-arad-a.h !!3052.6! ta.m* p-uj-a.m* k-aray-am -asur* !br-ahma.n-as* te yath-a+vidhi ! j-ananto* dharma+mary-ad-a+ !+sth-apana+arth-a.m* hare.h k.rtim !!3052.7! ma.n.dala.m* sarvato+bhadra.m* !n-an-a+ra;nga+upa/sobhitam ! k.rtv-a tan+madhya+bh-age ca !haima.m* kala/sam -adadhu.h !!3052.8! pa?nca+pallava+sa.myukta.m* !s-uk.sma+vastra+abhive.s.titam ! tasya*upari /subhe p-atre !ramya+-astara.na+ma.n.dite !!3052.9! /sobhan-a.m* pratim-a.m* haim-i.m* !/sr-i+k.r.s.nasya mano+har-am ! pr-a.na+prati.s.th-a.m* k.rtv-a*eva !sth-apay-am -asur* -adar-at !!3052.10! tad+a;nga+devat-a/s* ca*any-a.h !p-ar.sad-a.m/s* ca yath-a+di/sam ! sth-apay-am -asur* a+vy+agr-as* !tantra+ukta+vidhin-a dvi+j-a.h !!3052.11! p-uj-a+dravy-a.ni ca*-ah.rtya !sva+sam-ipe *a+khil-ani te ! p-uj-am ak-arayan vipr-a* !mantrair* vaidika+t-antrikai.h !!3052.12! n-ar-aya.nena munin-a !kurvat-a dharma+po.sa.nam ! p-uj-ay-a.m* kriyam-a.n-ay-am !-anando* bhuvy* aj-ayata !!3052.13! v-i.n-a+ve.nu+m.rd+a;ng-a/s* ca !/sa;nkha+dundubhayas* tath-a ! n-an-a+vidh-ani v-ady-ani !tatra*av-adyanta vai muhu.h !!3052.14! t-avat sahasra/sas* tatra !harer* bhakt-a* hi yo.sita.h ! itas* tata.h sam-ajagmu.h !puru.s-a/s* ca sahasra/sa.h !!3052.15! sarve ma;ngala+g-it-ani !tad-a*ag-ayan mud-a bh.r/sam ! veda+gho.sa.m* dvi+j-a/s* cakrur* !uccai.h sa+svaram utsuk-a.h !!3052.16! br-ahma.na+ukta+krame.na*eva !cak-ara*abhyarcana.m* prabho.h ! upac-arai.h .so+.da/sabhir* !harir* -av-ahana+-adibhi.h !!3052.17! pa?nca+a+m.rtena sa.msn-apya !/sr-i+k.r.s.na.m* paya\+-adin-a ! cakre *abhi.seka.m* /suddha+udair* !mah-a+puru.sa+vidyay-a !!3052.18! a+m-ulya+vastra+-abhara.nai.h !p-ujay-am -asa ta.m* sa* ca ! su+gandhin-a candanena !pu.spa+h-arair* mano+harai.h !!3052.19! dattv-a da/sa+a;nga.m* dh-upa.m* ca !d-ip-a.m/s* ca /sata/so* hari.h ! naivedyam arpay-am -asa !vi+vidha.m* su+mano+haram !!3052.20! tata/s* ca madhye p-an-iyam !uttara+apo+a/sana.m* tath-a ! dattv-a t-amb-ula+p-uga+-adi !cakre n-ir-ajana.m* prabho.h !!3052.21! dattv-a pu.spa+a?njali.m* bhakty-a !natv-a sa+a.s.ta+a;ngam -adar-at ! arthayitv-a haris* ta.m* ca !p-uj-a.m* t-am asam-apayat !!3052.22! p-uj-a.m* sam-apya vidhivat* !nitya+d-ana.m* vidh-aya ca ! br-ahma.n-an p-ujay-am -asa !sarv-a.ms* tatra sam-agat-an !!3052.23! dhen-un-a.m* ca /sata.m* pr-ad-at !tata.h svar.na.m* til-a.ms* tath-a ! /sata/so* r-upya+mudr-a/s* ca !br-ahma.nebhyo* dadau prabhu.h !!3052.24! n-an-a+vidh-ani vasan-ani vibh-u.sa.n-ani ! dattv-a tata.h sa+kala+bhakta+janebhya* -ik.s-am ! d-atu.m* nija.m* sva+vasater* bahir* etya p-i.tham ! ucca.m* sam-aruhad* ud-ara+ya/s-a.h sa* bh-u+pa !!3052.25! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave bhagavat+k.rta+/sr-i+k.r.s.na+mah-a+p-uj-a+utsava+nir-upa.na+n-am-a dvi+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: tad-a jaya jaya*ity* eva.m* !sarvatra*eko* *abhavad* dhvani.h ! sa+a.s.ta+a;nga.m* pra.nipatya*-adau !cakrus* tad+dar/sana.m* jan-a.h !!3053.1! m-uhurtam eva sarvebhyo* !dattv-a dar/sanam -atmana.h ! t-a.m/s* ca*upave/say-am -asa !hari.h sth-apana+mudray-a !!3053.2! yath-a+ucita.m* te ca tatra !ni.sedu.h sa+kal-a* jan-a.h ! striya/s* ca munaya.h sarve !v-ik.sam-a.n-a.h prabhor* mukham !!3053.3! tatra j?n-ana+tapo+v.rddh-a* !munayas* tv* agrato* hare.h ! te.s-a.m* ca p.r.s.thata.h sarve !ni.sedur* munayo* *a+pare !!3053.4! g.rha+sth-a* lak.sa/sas* t-a.m/s* ca !sa.mve.s.tya*eva*ardha+candravat ! ni.sedur* dak.si.ne bh-age !sa.mmukh-a/s* ca harer* n.r+pa !!3053.5! agre v.rddh-a/s* ca tatra*api !yuv-ano* madhya+de/sa+g-a.h ! p.r.s.thata/s* ca ki/sora+-ady-as* !tasthur* mary-aday-a*a+khil-a.h !!3053.6! purato* v-ama+bh-age ca !hare.h sa;ngh-as* tu yo.sit-am ! ni.sedur* a+sp.r/santo* n-.rn !samet-a* ardha+candravat !!3053.7! tasthur* mary-aday-a tatra !yo.s-as* t-a* api sarva/sa.h ! p-ar.sad-a.h soma+mukhy-a/s* ca !p-ar/svayos* tasthur* -i/situ.h !!3053.8! str-i+pu.ms-an-a.m* madhya+bh-age !hari+p-ujana+y-ayin-am ! dhanu.h+pram-a.na+vitata.m* !vartma+ak-aryata da.n.davat !!3053.9! munibhi/s* ca janai.h sarvair* !m-anitau t-av* ubh-av* atha ! r-ama+prat-apa+icch-a+r-amau !harer* agre ni.sedatu.h !!3053.10! sa+-anandam eva.m* sarve.su !ni.sa.n.ne.sv* atha g-ayak-a.h ! munaya.h sva+sva+v-i.n-a+-adi+ !+v-ady-ani samasajjayan !!3053.11! vipa?ncik-a* m.rd+a;ng-a.m/s* ca !k-a.msya+t-al-an sa+jharjhar-an ! sajj-i+k.rtya svara+-al-apa.m* !k.rtv-a g-ayanam -acaran !!3053.12! muh-urta.m* te.su g-ayatsu !bhagav-an sarva+dar/sana.h ! de/sa+antar-iy-an adr-ak.s-it !sajja+v-ady-an sa* g-ayak-an !!3053.13! tato* mun-in anuj?n-apya !g-atu.m* t-an prairayat prabhu.h ! te.s-a.m* g-ayana+c-aturya.m* !j?n-atv-a t-an aty* am-anayat !!3053.14! sajja+t-asa+-adi+v-adya.m* ca !d.r.s.tv-a*atha+u v-adaka+-avalim ! g-ayak-an viramayya*eva !prairayat sa* kare.na t-am !!3053.15! aty+utsuk-a/s* ca te sarve !sva+sva+v-ady-any* av-adayan ! tad+dhasta+l-aghava.m* d.r.s.tv-a !pra/sa/sa.msa ca t-an svayam !!3053.16! vastr-a.ni ca dadau tebhya.h !sa.mtu.s.to* bhagav-a.ms* tad-a ! utth-aya sa* tato* *ap/syat !sarv-a.m* janamay-i.m* bhuvam !!3053.17! p-uj-a+upah-ara+p-atr-a.ni !dh.rtv-a t-an samavasthit-an ! aj?n-as-it p-ujana.m* svasya !kartum aty+utsuk-a?n* jan-an !!3053.18! te.s-a.m* mano+ratha.m* p-ur.na.m* !kartu.m* bhakta+priya.h sa* ca ! megha+gambh-iray-a v-ac-a !t-an uv-aca day-a+nidhi.h !!3053.19! eka+eka+gr-ama+lok-a* ye !te sa.mh.rtya paras+param ! p.rthak p.rthag* iha+-ay-antu !y-utha/sa.h sa+tvara.m* jan-a.h !!3053.20! p-ujane d-irgha+s-utritva.m* !na k-arya.m* ca*atra kena+cit ! -agantavya.m* gate y-uthe hy* !ekasminn* a+pare.na ca !!3053.21! su+vrata* uv-aca: prabho tath-a kari.sy-ama* !ity* -aj?n-a.m* /siras-a hare.h ! g.rh-itv-a te jan-a/s* cakrus* !tato* bhagavad+arcanam !!3053.22! tatra*-adau gaurjar-a* lok-a* hy* !alpa+sattv-a.h p.rthak p.rthak ! kol-ahala.m* prakurvanto* !y-utha/sas* tatra ca*-ayayu.h !!3053.23! dadur* bhagavate tasmai !vastr-a.ni rucir-a.ni te ! candanai.h pu.spa+h-arai/s* ca !p-ujay-am -asur* -ad.rt-a.h !!3053.24! ala.mk-ar-a.m/s* ca vi+vidh-an !sauvar.n-an ma.ni+ma.n.dit-an ! arpayitv-a*upah-ar-a.m/s* ca !tad+agre nidadhus* tata.h !!3053.25! ati+iva jalpatas* t-a.m/s* ca !tarjany-a* nasi dattay-a ! nyav-arayat sa* bhagav-an !p-uj-a+ante ca vyasarjayat !!3053.26! tai.h k.rt-a.h p-itas-ar-a.n-a.m* !pi.n.dak-an-a.m* ca r-a/saya.h ! phal-an-a.m* vi+vidh-an-a.m* ca !virejur* giri+s-anuvat !!3053.27! tad+de/s-iy-a* yo.sita/s* ca !phala+pu.spa+-adi+p-a.naya.h ! hare.h p-uj-a.m* vidh-aya*-a/su !jagmu.h sneha+adhik-a* harau !!3053.28! nir+apek.so* *api bhagav-an !bhakt-an-am eva tu.s.taye ! bh-u.sa.na+-ad-ini k.rpay-a !sv-i+cak-ara sat-a.m* priya.h !!3053.29! bhakta+upan-it-an p.rthu+ka?ncuka+-ad-in ! n-ih-ara+candra+abhidha+tunnav-aya.h ! sev-a+rato* *asya*eva vidh-aya sadyas* ! tad+dh-ara.na+arh-a.ms* tam adh-arayac* ca !!3053.30! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave gurjara+de/sa+stha+bhakta+k.rta+bhagavat+p-ujana+nir-upa.na+n-am-a tri+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: pr-acya+ud-icy-as* tato* lok-a* !n.r+p-a* jagmur* hare.h pura.h ! mah-a+bal-a.h prau.dha+deh-a* !d-irgha+netr-a* mah-a+bhuj-a.h !!3054.1! a+m-uly-ani ca vastr-a.ni !pu.spa+h-ar-an mana.h+priy-an ! sahasra/so* mauktik-an-a.m* !srajas* te ca sam-arpayan !!3054.2! tath-a+vidh-a.h striyas* te.s-a.m* !dh.rtv-a p-atr-a.ni p-a.ni.su ! prabhu.m* pup-ujur* -agatya !bh.rt-ani /sarkar-a+-adibhi.h !!3054.3! upah-ar-an samarpya*atha !gacchadbhyas* tebhya* -i/svara.h ! sva+ka.n.thata.h pu.spa+h-ar-an !utt-arya*eva dadau mud-a !!3054.4! phal-an-a.m* na+eka+j-at-in-a.m* !/sarkar-a.n-a.m* ca r-a/saya.h ! vyar-ajanta prabhor* agre !ga.n.da+/sail-a* iva*unnat-a.h !!3054.5! atha+-agacchan d-ak.si.n-aty-a* !vartula+u.s.n-i.sa+ma.n.dit-a.h ! baddha+kacch-a/s* ca tan+n-arya/s* !capal-a* iva vidyuta.h !!3054.6! upac-arai.h .so+.da/sabhis* !tae* -anarcur* yath-a+vidhi ! te.s-a.m* p-ujana+c-aturya.m* !d.r.s.tv-a tu.s.to* *abhavad* *dhari.h !!3054.7! paridh-apya ca v-as-a.msi !sita+p-ita+aru.n-ani te ! bh-u.sa.n-any* apy* an+arghy-a.ni !yath-a+sth-ana.m* nyadh-arayan !!3054.8! ka.tak-ani /s.r;nkhal-ani !karayo/s* ca*apy* adh-arayan ! a;ngul-i.su prabhos* te ca !sad+ratn-a* -urmik-a.h /subh-a.h !!3054.9! key-ura+-ad-ini b-ahvo/s* ca !ka.n.the san+mauktika+sraja.h ! /sirasy* adh-arayan divya.m* !kir-i.ta.m* s-urya+varcasam !!3054.10! kar.nayo.h ku.n.dale tasya !h-iraka+-avali+bh-asure ! dh-arayitv-a babandhu/s* ca !godhau mauktika+d-aman-im !!3054.11! k-a?nc-i.m* ratnamay-i.m* ka.ty-a.m* !n-upura+-ad-ini p-adayo.h ! dh-arayitv-a*upah-ar-a.m/s* ca !nidadhus* tasya ca*agrata.h !!3054.12! n-an-a+vidh-ani kh-ady-ani !kadal-ani sahasra/sa.h ! -ardra+dr-ak.s-a+phal-ani*ik.s-un !bhakty-a tasmai nyavedayan !!3054.13! mah-a+n-ir-ajana.m* ca*atha !g-ita+v-aditra+p-urvakam ! k.rtv-a pu.spa+a?njali.m* dattv-a !pra.namya ca tato* yayu.h !!3054.14! pr-as-adik-ani tebhyo* *ad-at !phal-ani bhagav-an mud-a ! pu.sp-a.n-a.m* ca sam-uh-a* ye !munibhyo* vyabhajat tu t-an !!3054.15! utth-aya tasthau p-i.the ca !tata.h sadya.h sa* -i/svara.h ! tad-a jaya+jaya+ity* eva.m* !tri+loky-am abhavad* dhvani.h !!3054.16! bh-asvat+bh-asura+sat+kir-i.ta+vilasat+p-ur.na+indu+bimba+-anano* ! n-an-a+ala.mk.rti+bh-u.sa.na+a;nga+madhura.h /sro.ni+stha+p-a.ni+dvaya.h ! ka.n.th-at p-ada+tala+avadhi+krama+gatai.h pau.spai/s* ca mukt-amayair* ! h-arair* bhakta+mano+hara.h sa* bhagav-an paryaik.sata*-atma+priy-an !!3054.17! t-avat p-a/sc-atya+puru.s-a* !-ayayu.h sth-ula+ve.s.tan-a.h ! gu.nair* dv-a+da/sabhir* yukt-a* !br-ahma.n-a* bhagavat+priy-a.h !!3054.18! /sastra+astra+vidy-a+nipu.n-a.h !k.satriy-a* d.r.dha+ni/scay-a.h ! tad-a*upavi/sya tat+p-uj-a.m* !prabhur* a;ng-i+cak-ara sa.h !!3054.19! vidhin-a kurvata.h p-uj-a.m* !d.r.s.tv-a t-an apy* a+tad+vida.h ! bh.r/sa.m* jah-asa bhagav-an !h-asayan muni+ma.n.dalam !!3054.20! p-ujayitv-a*atha te tasmai !vastr-a.ny* -abhara.n-ani ca ! dattv-a*upah-ar-an vi+vidh-an !yayur* natv-a tam -i/svaram !!3054.21! tad+de/s-iy-a.h striya/s* ca*atha !to.sayantyo* mana.h+priyai.h ! prabhu.m* vacobhir* madhurair* !up-ajagmu.h sahasra/sa.h !!3054.22! g-a.dha+sneh-a* bhagavati !k.r/sa+a;ngya/s* ca tapo+vratai.h ! -atithye hari+bhakt-an-a.m* !nipu.n-a/s* ca jita+indriy-a.h !!3054.23! kharj-ura+kh-arik-a+p-uga+ !+n-alikerair* bh.rt-ani t-a.h ! g.rh-itv-a c-aru+p-atr-a.ni !tatra*-agtya*-arcayan prabhum !!3054.24! p-ita+s-ar-a.ni /subhr-a.ni !pi.n.dak-a.m/s* ca mano+har-an ! dadh-an-a.h p.rthubhi.h sth-alai* !r-upya+mudr-a/s* ca k-a/s+cana !!3054.25! /sarkar-a+p-atra+hast-a/s* ca !parp-i+p-atra+kar-a.h striya.h ! tam abhyarcya*upah-ar-a.m/s* ca !tad+agre nidadhur* mud-a !!3054.26! eva.m* sarve *api te lok-a.h !sva+sva+/sakty+anus-ari.n-im ! p-uj-a.m* bhagavata/s* cakrur* !bhakty-a paramay-a yut-a.h !!3054.27! patra.m* pu.spa.m* phala.m* v-a*api !daridr-a* api p-uru.s-a.h ! dadur* yat tat sv-i+cak-ara !bh-ava+gamya.h sa* -i/sit-a !!3054.28! r-aj-ano* ra;nka+j-iv-a/s* ca !daridr-a* dhanino* *api ca ! tuly-a* bhakta+priyasya*ete !sarve santi hare.h kila !!3054.29! prem.n-a bhaktena pu.ms-a yat !patra.m* pu.spa.m* phala.m* jalam ! stuti+d-urva+-adi v-a datta.m* !pr-ity-a g.rh.n-ati tat prabhu.h !!3054.30! atha+u mun-in api j?n-atv-a !sva+p-ujana+samutsuk-an ! p-ur.na.m* kartu.m* hy* -adide/sa !te.s-am api mano+ratham !!3054.31! yath-a+labdha+upac-arais* te !patra+pu.spa+phala+-adibhi.h ! p-uj-a.m* bhagavata/s* cakru.h !pra.namantas* tapo+dhan-a.h !!3054.32! eva.m* bhagavat-a tatra !bhakta+kalpa+drume.na vai ! sat+sa;ngin-a.m* hi sarve.s-a.m* !k.rt-a.h p-ur.n-a* mano+rath-a.h !!3054.33! parita/s* ca harer* -asan !bh-u.sa.n-an-a.m* su+v-asas-am ! pu.sp-a.n-a.m* ca*upah-ar-a.n-a.m* !vi+citr-a.h parvat-a.h kila !!3054.34! divya+ucca+p-i.tham -as-inas* !tan+madhye bhagav-an babhau ! meru+stha* iva p-ur.na+indu.h !kesara+a+cala+madhyata.h !!3054.35! tad-a*eva br-ahma.nebhyo* *atha !sa* prabhur* bh-u.sa.n-ani ca ! v-as-a.msi ca*apy* an+arghy-a.ni !dadau sadyo* jagat+pati.h !!3054.36! y-acakebhyas* tath-a*anyebhyo* !daridrebhyo* vi/se.sata.h ! a+dhanebhya.h ku.tumbibhyo* !dadau bh-uri dhana.m* prabhu.h !!3054.37! toya.m* ghan-a+ghana* iva !pravavar.sa tata.h prabhu.h ! dravya.m* bh-uritara.m* pr-ito* !g.rha+sthebhyo* *api tatra sa.h !!3054.38! tasminn* eva k.sa.ne sarvam eva.m* !dattv-a*apy* a+vismaya.h ! sarv-an vism-apay-am -asa !kurvan karma hy* a+m-anavam !!3054.39! aty+ud-ara+dhiya* -urjita+/sriya.h ! /sr-i+harer* vitara.na*udyatasya tu ! vastu na*-apa kim+api hy* a+deyat-a.m* ! bh-u+pate sva+dh.rta+v-asas-i vin-a !!3054.40! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave sa+kala+bhakta+sa;ngha+k.rta+bhagavat+p-ujana+nir-upa.na+n-am-a catu.h+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: tasmin dine jan-a.h sarve !ek-a+da/sy-a* upo.sa.nam ! cakru.h svaya.m* sa* bhagav-an !mary-ad-a+rak.sa.n-aya vai !!3055.1! n-aga+dev-at sam-arabhya !muh-urt-at p-ujana+utsava.h ! -aryam.na+avadhi tatra*abh-ut !tad+dine tasya bh-u+pate !!3055.2! bh-agye muh-urte *atha harir* !br-ahma.n-a.ms* tatra sa.msthit-an ! s-aya.m+sa.mdhy-a+vandana+artha.m* !gacchata*ity* -adide/sa ha !!3055.3! sva+dharma+p-alana.m* /sre.s.tha.m* !prabhor* asti*iti te dvi+j-a.h ! ni/scitya sarasas* t-ira.m* !jagmu.h sarve tad+-aj?nay-a !!3055.4! jan-an-am api vi/sr-amo* !muh-urta.m* sy-ad* iti svayam ! tu;nga+-asan-at samutt-irya !sva+-av-asa+antar* vive/sa sa.h !!3055.5! tato* jan-a/s* ca munaya.h !sva+sva+-av-as-an sametya te ! ki.m+cid* vi/sramya p-itv-a*ambha.h !punar* -a/sv* agaman sabh-am !!3055.6! k.rtv-a sa.mdhy-a+vidhi.m* t-urna.m* !te ca*-agatya punar* dvi+j-a.h ! ni.sedus* tatra sadasi !yath-a+sth-ana.m* yath-a+ucitam !!3055.7! t-avat sa* ca*api bhagav-an pra.nata+-arti+hant-a ! vi/sramya ki.m+cid* atha s-a.mdhya+vidhi.m* vidh-aya ! naisargika+sva+gati+dh-avita+p-ar.sada+ogho* ! lolat+sad+uttara+pa.to* *adhiruroha p-i.tham !!3055.8! tatra sthita.h sva+parito* nija+bhakta+sa;ngh-an ! pa/syan d.r.dha.m* sva+ka.ti+bandha+pa.ta.m* vidh-aya ! n-ar-aya.nasya ca vadann* abhidh-a.h sa* uccais* ! t-ala+dhvani.m* paritat-ana hari.h kar-abhy-am !!3055.9! tad-an-i.m* tu jan-a.h sarve !striya/s* ca munayas* tath-a ! t-alik-a+v-adana.m* cakru.h !k-irtayanto* *abhidh-a* hare.h !!3055.10! lak.sa/sas* t-alik-a+dhv-anais* !tat+k-ala+utthai/s* ca mi/srita.h ! bhagavan+n-ama+ninadas* !tri+lok-i.m* vy-ana/se tad-a !!3055.11! -urdhvair* jan-an-a.m* loladbhir* !babhau bh-u.h kara+pallavai.h ! v-ata+ullolai.h sthala+ambho+jai.h !praphullair* iva ma.n.dit-a !!3055.12! hasta+l-aghava+c-atury-ad* !yojana.m* ca viyojanam ! bhagavat+talayo.h ka/s+cit !p.rthag* vettu.m* /sa/s-aka na+u !!3055.13! sahasra/so* d-ipik-a/s* ca !tatra*-asann* atha sarvata.h ! div-a*iva tat+prak-a/sena !jyotsnay-a ca babhau ni/s-a !!3055.14! tad-a vi.t.thala+d-asa/s* ca !k.r.s.na+d-asa* ubhau hare.h ! tasthatu.h p-ar/svayor* -urdhva+ !+prave.s.ta+dh.rta+d-ipikau !!3055.15! k-irtana+ante namanti sva.m* !y-avat te munayo* jan-a.h ! t-avat svaya.m* jana+anta.h+stham !upavi/sya svam -anamat !!3055.16! vismit-as* tasya tad* d.r.s.tv-a hy* !upave/sana+l-aghavam ! ta.m* namas+k.rtya munayas* !tu.s.tuvus* te nija.m* prabhum !!3055.17! go+vinda n-ar-aya.na v-asudeva ! /sr-i+k.r.s.na sa.mkar.sa.na padma+n-abha ! nara*a+niruddha*-i/svara loka+n-atha ! hare mukunda*adya namo* namas* te !!3055.18! -ananda+kandaa+cyuta sundara+a;nga ! day-a+nidhe m-adhava ma;ngala+-atman ! vi.s.no h.r.s-ika+-i/sa para+a+vara+-i/sa ! pradyumna padma+-anana te namo* *astu !!3055.19! vi/suddha+m-urte madhu+s-udana*a+ja ! d-ama+udara /sr-i+dhara sarva+vandya ! brahma.nya+deva*a+k.sara p-ur.na+k-ama ! prabho vibho n-atha namo* namas* te !!3055.20! vaiku.n.tha satya*uttama sattva bh-uman ! hira.nya+garbha tri+kakut kal-a+-i/sa ! vi/sva+uttama+/sloka vidhe mah-a+.r.se ! pr-a.na+-i/sa vi/sva+-i/svara te namo* *astu !!3055.21! v.r.s-a+kape ke/sava dharma dh-ira ! /suci+/sravo* bh-uta+pate para+-atman ! pu.nya+a;nga yaj?na+i.s.ta+da pu.nya+k-irte ! su+dh-ir* namas* te puru.sa+uttam-aya !!3055.22! adho+ak.sa+ja /sr-i+kara ka?n+ja+netra ! veda+eka+vid* veda+k.rd a+vyaya+-atman ! a+vyakta sa.m/s* cit para saukhya heto ! -ananda vidy-a+adhi+pate namo* *astu !!3055.23! j?neya*-adi+deva priya+bhakta p-ujya ! pre.s.tha praj-a+-i/sa*a+mara+varya sarva ! brahma*a+gu.na*a+gamya sad+arcan-iya ! pram-a.na+h-ina*adhi+pate namo* *astu !!3055.24! sv-amin mah-a+i/sa*a+mala+dh-ama deva ! j?n-ana+prada*a+gocara sad+gu.na*-apta ! sahasra+m-urte puru.sa*-apta+k-ama ! prak-a/saka*-ak-a/sa+vapur* namas* te !!3055.25! sva+tantra m-ay-a+adhipa sarva+/sakte ! sad-a prasanno* bhava p-ahi ca*asm-an ! tvam eva sarva+-a/sraya.n-iya* ekas* ! tasmai muhus* te bhagavan namo* *astu !!3055.26! tata/s* ca pr-arthay-am -asu.h !sarve bhakta+jan-a.h prabhum ! baddha+a?njali+pu.t-a* bhakty-a !tan+mukha+arpita+d.r.s.taya.h !!3055.27! asm-aka.m* skhalane k.sute ca patane vy-adhau tath-a j.rmbha.ne ! m-urch-ay-a.m* mara.ne *api v-a viva/sat-a.m* sa.mpr-apsyat-a.m* nityad-a ! tvan+n-am-any* a+khila+agha+du.hkha+nicaya+dhva.msa+ati+/saury-a.ni vai ! v-ac-ay-a.m* vilasantu ni/s+calatay-a bhakta+priya /sr-i+hare !!3055.28! m-a deha+geha+dravi.ne.su buddhir* ! vrajed* bhavat+p-ada+yuga.m* vih-aya ! asm-akam ity* eva hare *abhiy-acita.m* ! sa.mp-uraya*adhi+-i/sa bhava prasanna.h !!3055.29! iti sa.mpr-arthya te sarve !bhakt-as* tad+gata+m-anas-a.h ! ni.sedu/s* ca yath-a+sth-ana.m* !ta.m* pra.namya*-i/svara.m* puna.h !!3055.30! upavi.s.te.su sarve.su !sarve.s-a.m* hita+k.rt prabhu.h ! ki.m+cid* vivak.sus* t-a.ms* t-u.s.n-im !akarot kara+sa.mj?nay-a !!3055.31! t-u.s.n-i.m* te.su*upavi.s.te.su !sva+-asya+eka+k.rta+d.r.s.ti.su ! megha+gambh-iray-a v-ac-a !prov-aca bhagav-an idam !!3055.32! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nvantu m-amak-a.h sarve !munaya/s* ca nar-a.h striya.h ! a+vy+agra+manaso* bhakt-a* !v-acyam-ana.m* may-a vaca.h !!3055.33! vrata.m* j-agara.nena*ida.m* !sa.mp-ur.na+phala+da.m* bhavet ! ato* *adya j-agara.h k-arya.h !/sr-i+k.r.s.na+gu.na+k-irtanai.h !!3055.34! ity* uktv-a g-apay-am -asa !k.r.s.na+pady-ani bh-uri/sa.h ! sa.msk.rt-ani pr-ak.rt-ani !mukta+-ananda+-adibhi/s* ca sa.h !!3055.35! t-alik-a+v-adana.m* kurvann* !uccais* tair* api k-arayan ! svaya.m* ca tai.h saha jagau !bhakta+sa;ngha+mano+hara.h !!3055.36! -anandayan bhakta+jan-an sa* ittha.m* ! t-an k-arayaj* j-agara.na.m* nara+-i/sa ! /su/sr-ava d-irgha.m* k.rka+v-aku+/sabda.m* ! ni/so* *antime y-ama* .r.si.h pur-a.na.h !!3055.37! -aj?n-apya sarv-an sa* mun-i?n* jan-a.ms* ta.ms* ! tato* vidh-atu.m* sa* ca nitya+karma ! namas+k.rtas* tai.h pa.ta+ma.n.dapa.m* sva.m* ! sametya karm-a.ny* ak.rta*-atmana.h .sa.t !!3055.38! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave s-aya.mtana+vidhi+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: /sr-i+k.r.s.nasya*atha vidhivat !sa* k.rtv-a*uttara+p-ujanam ! haim-i.m* m-urti.m* dvi+ja+indr-aya !pradadau dhara.n-i+pate !!3056.1! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !/sata/sa/s* ca sahasra/sa.h ! yath-a+i.s.ta+gh.rta+kha.n.da+-a.dhyair* !bhak.syair* bhojyai/s* ca tat+priyai.h !!3056.2! bhojayitv-a mun-in samyak !p-ar.sada+-ad-i.m/s* ca p-urvavat ! p-aka.m* kartu.m* sam-arebhe !sva+-av-ase ca svaya.m* hari.h !!3056.3! r-ama+prat-apa+icch-a+r-amau !sa+bh-aryau ca tad-a*etya tam ! pr-arthay-am -asat-u* r-ajan !bahudh-a vinaya+-anatau !!3056.4! et-avat+k-ala+paryanta.m* !tvay-a p-aka.h svaya.m* k.rta.h ! sva+j?n-ati+viprasya*a+bh-av-ad* !yukta.m* tat tava dharmi.na.h !!3056.5! s-a.mprata.m* tu vaya.m* sarve !tv-am eva /sara.na.m* gat-a.h ! tvad+antike ca sth-asy-amo* !y-avaj+j-iva.m* saha+anvay-a.h !!3056.6! ato* *asm-abhi.h k.rta.m* p-akam !upayoktu.m* tvam arhasi ! k.rta+arth-a* hi bhavi.sy-ama* !et-avaty-a*eva sevay-a !!3056.7! su+vrata* uv-aca: iti sa+udarayor* v-akya.m* !sa* ni/samya k.rp-a+nidhi.h ! tayor* ni.s+kapa.ta.m* bh-ava.m* !vidan svasmin uv-aca tau !!3056.8! evam eva*-acari.sy-ami !m-anyatv-ad* yuvayor* api ! nir+dambha.m* mayi bh-ava.m* v-a.m* !j-ane sa+pariv-arayo.h !!3056.9! eka+ekasmin dine bhok.sya.m* !eka+ekasya g.rhe hi v-am ! vidh-aya k.r.s.na+naivedyam !-ahv-atavyo* *aham anv+aham !!3056.10! -ama+anna+-adi mad+artha.m* ca !dadyur* bhakta+jan-as* tu yat ! bhavadbhy-a.m* tad* grah-itavya.m* !p-aka.h k-aryo* vi/sodhya tat !!3056.11! ity* uktau tau ca tad+bh-arye !-ast-a.m* su+pr-ita+m-anasau ! prasann-a/s* ca*abhavan sarve !bhakt-a* api tad-a n.r+pa !!3056.12! r-ama+prat-apasya*-av-ase !tasminn* eva dine tata.h ! p-aka.h k.rta.h su+v-asiny-a !p-ara.n-a.m* tatra so* *akarot !!3056.13! tata.h sva+dar/sana.m* d-atu.m* !sarvebhyo* n.rbhya* -atmana.h ! p-i.tham uccam upetya*-a/su !nya.s-idat tatra n-a.dike !!3056.14! k.rta+-ahnik-an-a.m* y-uth-ani !n.r.n-a.m* tad+dar/san-aya ca ! -ajagmur* dar/sana.m* k.rtv-a !jagmu/s* ca kati+cit tata.h !!3056.15! brahma+carya+vrata+sthatv-ad* !div-a+nidr-am an+-acaran ! tata.h sa* jana+vi/sr-antyai !pr-avi/sad* d-u.syam -atmana.h !!3056.16! tatra*api soma+s-ura+-adyai.h !p-ar.sadair* var.nibhi/s* ca sa.h ! mukunda+-adyai.h sevita+a;nghrir* !ni.sas-ada*-asane /subhe !!3056.17! tato* *apara+ahna+samaye !p-i.tham uccam upetya sa.h ! ni.sas-ada v.rta.h sv-iyai.h !p-ar.sada+-adibhir* -i/svara.h !!3056.18! munaya/s* ca jan-a.h sarve !t-avat tatra*etya sa+tvaram ! striya/s* ca g-ayaka+-ady-a/s* ca !yath-a+ucitam up-avi/san !!3056.19! parito* v-ik.sa.nena*eva !bhakt-an sa.mto.sya t-an sthitam ! prabhu.m* pra.namya papracchu.h !kubera+-ady-a.h pura+okasa.h !!3056.20! dol-a+utsavas* tithau kasy-a.m* !nara+n-ar-aya.na+prabho.h ! kartavya* iha tad* br-uhi !sa.mbh-ar-an k-aray-ama bho.h !!3056.21! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: ph-alguny-a.m* ph-algune m-asi !nak.satre *aryama+daivate ! nara+n-ar-aya.nasya*-as-ij* !janma sv-aya.mbhuva+antare !!3056.22! tad-a*eva divya+dol-ay-am !-aropya vibudha+adhipai.h ! -andolito* *asti bhagav-an !prathito* *asau tato* maha.h !!3056.23! bhagavaj+janma yatra sy-ac* !*chai/sava+-adi+krame.na tu ! pr-adh-anya.m* tatra hi tither* !anyatra*.rk.sasya ni/scitam !!3056.24! asm-aka.m* p-ujya+devo* *asti !nara+n-ar-aya.na+prabhu.h ! sa* .so+.da/sa+-abdiko* dharm-an* !m-urtau j-ato* hi var.ni+r-a.t !!3056.25! nak.satra+vratam eva*etad* !-aryam.na+.rk.se tato* *a+khilai.h ! s-urya+udaya+sp.r/si janai.h !k-aryam asman+mata+-a/sritai.h !!3056.26! su+vrata* uv-aca: ity* uktv-a t-an sa* bhagav-an !ap.rcchat purata.h sthitam ! tad* .rk.sa.m* maya+r-ama+-akhya.m* !jyoti.h+/s-astra+vida.m* dvi+jam !!3056.27! ni.sk-asya ve.s.tan-at sadyas* !tithi+patra.m* vilokya sa.h ! -uce k.r.s.na+prati+padi !tad* .rk.sa.m* bhavati*iti tam !!3056.28! atha*-aha bhagav-an paur-an !maha.h prati+padi prabho.h ! kartavya* iti te jagmus* !tad+udyoga+par-a.h puram !!3056.29! sat+sa;ngino* *anya+de/siy-as* !t-avad* etya sahasra/sa.h ! natv-a ta.m* pr-arthay-am -asur* !bhojana+artha.m* p.rthak p.rthak !!3056.30! mama*-av-ase *a+khilai.h s-aka.m* !munibhi.h p-ar.sadair* dvi+jai.h ! -agantavya.m* bhojana+artha.m* !/sva.h para+/svo* *atha+v-a tvay-a !!3056.31! ittha.m* p.rthak p.rthak sarv-a?n* !jan-an pr-arthayata.h prabhu.h ! vilokya prahasann* -aha !/sr-uyat-a.m* mad+vaco* jan-a.h !!3056.32! bhakty-a*eva khalu yu.sm-aka.m* !pr-ito* *asmi munibhi.h saha ! p.rthak p.rthag* bhojana+artha.m* !kartavyo* na*-agrahas* tata.h !!3056.33! eka+ekasmin dine bhakt-a* !eka+ekasya g.rhe p.rthak ! api var.sa+/satena*etat !katha.m* p-uryeta bhojanam !!3056.34! tasm-ad* eka+eka+de/s-iyai.h !sa.mhatya*eva p.rthak p.rthak ! muni+sa.mtarpa.na.m* k-aryam !eka+ekasmin dine jan-a.h !!3056.35! bhak.syair* bhojyai/s* ca vi+vidhair* !lehyai/s* co.syai/s* ca sad+rasai.h ! t.rpte.sv* ete.su t.rpto* *aham !iti j-an-ita ni/scitam !!3056.36! sa+ak.s-an* mad+bhojana+icch-a ced* !yusm-aka.m* tarhi /sodhitam ! mad+bhr-at.r+-av-asae* -ama+anna.m* !bhavanta.h pr-apayantv* iha !!3056.37! eva.m* k.rte hi sarve.s-a.m* !setsyanty* eva mano+rath-a.h ! ity* ukt-as* te jan-a* jagmu.h !sva.m* sva.m* sth-a.na.m* tath-a*-acaran !!3056.38! tata.h s-aya.m* sa* bhagav-an !n-ama+sa.mk-irtana.m* prabho.h ! cak-ara g-apay-am -asa !tad+gu.n-a.m/s* ca mah-a+.r.sibhi.h !!3056.39! sva+-av-as-an gantum -arabhya !p-urve+dyu.h k.rta+j-agar-an ! nija+bhakt-a.ms* tata.h sv-am-i !jag-ama sva+avamocanam !!3056.40! tatra nitya+vidhi.m* k.rtv-a !dhauta+p-ada+kara+ambu+ja.h ! sukha.m* nidadrau nidr-a+-i/so* !dhy-ayann* eva hita.m* sat-am !!3056.41! u.sa.sy* utth-aya ca puna/s* !cakre nitya+vidhi.m* hari.h ! utsava+ucita+sa.mbh-ar-a.ms* !tata.h paurair* ak-arayat !!3056.42! catur+da/sy-am api pr-ata.h !k.rtv-a nitya+vidhi.m* svakam ! paurai.h k.rt-a.ms* tu sa.mbh-ar-an !so* *arthitas* tair* dadar/sa ca !!3056.43! loke ku+sa;ngi+janavan* mad+up-a/srayais* tu ! hol-a+dine.su puru.sair* na kad-a+api k-aryam ! guhya+a;nga+/sabda+bha.sa.na.m* ca khara+avaroha* ! ity* -atma+sa.m/srita+jan-an sa* tad-a*anva/s-ac* ca !!3056.44! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave dol-a+utsava+nir.naya+n-am-a .sa.t+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: atha*a+pare+dyu.h k.rta+nitya+karm-a ! p-i.tha.m* svam ucca.m* sa* upetya r-ajan ! adhy-aruroha*a+khila+bhakta+sa;nghais* ! to.s.t-uyam-ano* vinaya+avanamrai.h !!3057.1! paura+a;ngan-a.h p-ujayitu.m* tam -iyu.h ! sahasra/sas* t-avad* ud-ara+bh-av-a.h ! g.rh-ita+sac+candana+pu.spa+p-atr-a.h ! pu.mso* *a+sp.r/santyo* nata+g-atra+vallya.h !!3057.2! vij?n-aya t-as-a.m* d.r.dha+bh-avam -i/sa* ! -aj?n-apay-am -asa nija+arcan-aya ! tad-a*eva t-a* har.sa+bh.rta+antar+a;ng-a.h ! prem.n-a tam -atma+adhi+pati.m* pup-uju.h !!3057.3! su+gandhin-a kesara+candanena ! k-a/sm-ira+mi/sre.na sad+a+k.satai/s* ca ! vi+citra+var.na+uttama+pu.spa+h-arair* ! vastrai.h pup-uju/s* ca vibh-u.sa.nais* tam !!3057.4! su+sv-adu+n-an-a+phala+p-urit-ani ! nidh-aya p-atr-a.ni tad+antike t-a.h ! prema+a/sru+ruddha+-ik.sa.na+v.rttayas* ta.m* ! pra.namya jagmu.h /sanakai/s* ca d-uram !!3057.5! gat-a tithi.h pa?nca+da/s-i tu n-ar-i+ ! +sa.mp-ujana+sv-i+kara.na+-adin-a*eva ! nidr-aya ki.m+cin* ni/si sa+ardha+y-ame ! /se.se jaj-ag-ara sa* j-agar-uka.h !!3057.6! utth-apya tarhy* eva mukunda+mukhy-an ! sva+sevak-a?n* /sr-i+badar-i+-i/savarasya ! p-uj-a.m* vidh-atu.m* mahat-im a+/se.s-an ! sa.ms-adhay-am -asa mah-a+upah-ar-an !!3057.7! sn-atv-a vidhi.m* naityakam -a/su k.rtv-a ! vipr-an sam-ah-uya vidhi+prav-i.n-an ! n-ar-aya.nasya*atha narasya m-urti.m* ! haim-i.m* sam-anarca ca p-urvavat sa.h !!3057.8! upac-arai.h .so+.da/sabhir* !-av-ahana+puras+k.rtai.h ! nara+n-ar-aya.na.m* bhakty-a !p-ujayitv-a*abhyavandata !!3057.9! sadyo* *atha k-arite divye !n-an-a+stambha+upa/sobhite ! dol-am abandhayad* haim-i.m* !ma.n.dape su+mano+hare !!3057.10! tasy-a.m* su+var.na+dol-ay-a.m* !yukt-ay-a.m* ma.ni+r-ajibhi.h ! badar-i+-i/sa.m* sth-apayitv-a !pra.namya*abhyarcayat puna.h !!3057.11! kast-ur-i+kesara+upeta.m* !karp-ura+-ady+abhimi/sritam ! tasmai bhagavate pr-ity-a !so* *arpay-am -asa candanam !!3057.12! n-an-a+vidh-an pu.spa+h-ar-an !naivedya.m* ca samarpya sa.h ! -andolayitv-a gha.tik-a.m* !cakre n-ir-ajana.m* mahat !!3057.13! haima.m* p-atra.m* kar-abhy-a.m* viracita+kamala.m* mauktikai.h k-antimadbhir* ! madhye karp-ura+d-ipa.m* sa* dadhad* abhi+mukha.m* /sr-i+vi/s-ala+-i/svarasya ! ti.s.tha.ms* tad+dhy-ana+n-a.tya.m* vidadhad* atha /sanair* ma.n.dala+-ak-aram -urdhva.m* ! p-atra.m* tad* bhr-amayan vai nija+jana+h.rday-any* -aharad* dor+vil-asai.h !!3057.14! n-ir-ajane bhagavat-a !kriyam-a.ne tu sarva/sa.h ! bh-umau divi ca v-ady-ani !samav-adyanta bh-uri/sa.h !!3057.15! de/sa+antar-iy-a/s* ca tad-a !lok-a.h sarve k.rta+-ahnik-a.h ! /srutv-a v-adya+dhvani.m* /sighra.m* !tatra*-ajagmu.h samutsuk-a.h !!3057.16! candan-ani su+gandh-ini !pu.sp-a.ni vi+vidh-ani ca ! nidh-aya p-atre.su tath-a !p-uj-a+dravy-a.ny* an+eka/sa.h !!3057.17! up-ayan-ani bh-ur-i.ni !g.rh-itv-a ca p.rthak p.rthak ! sva+sva+gr-ama+stha+lok-a/s* ca !sa.mhatya*eva paras+param !!3057.18! n-an-a+vidh-ani v-ady-ani !v-adayanto* *ati+har.sit-a.h ! harer* ma;ngala+g-it-ani !g-ayantas* te sam-ayayu.h !!3057.19! n-ir-ajanasya samaye !sarve te tatra sa.mgat-a.h ! cakrur* v-adya+dhvani.m* h.r.s.t-a* !mukhair* api jaya+dhvanim !!3057.20! sa* gho.sas* tumulo* j-ato* !lak.sa/sa/s* ca tad-a n.r.n-am ! t-alik-a+dhvanibhir* mi/sro* !vy-ana/se kakubho* da/sa !!3057.21! g.rh-itv-a r-upya+p-atrebho* !gul-ala.m* pras.rtair* bh.r/sam ! uccik.sipu.h p-ar.sada+-ady-as* !tad-a dol-a+antike sthit-a.h !!3057.22! dev-a* brahma+-adaya.h sarve !vismit-a.h khe tad-a sthit-a.h ! kurvanta.h pu.spa+var.s-a.ni !dundubh-i.m/s* ca*apy* av-adayan !!3057.23! tu.s.tuvur* munaya.h sarve !gandharv-a/s* ca jagur* bh.r/sam ! n.rtyam apsarasa/s* cakrur* !dev-a/s* ca*anye jaya+dhvanim !!3057.24! mah-a+utsave j-ayam-ane !sarvatra*eva.m* sa* sat+pati.h ! kurvan n-ir-ajana.m* tasya !prabhor* ity* avadat svayam !!3057.25! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+dh-aman jaya ma;ngala+dh-aman n-ar-aya.na puru.sa+uttama n-ar-aya.na puru.sa+uttama nara+sakha sa+kala+-atman jaya deva jaya deva (dhruva+padam) ! bh-as+kara+c-aru+rucau ca prasarad+bahu+kira.ne prasarad+bahu+kira.ne ! n-an-a+ratna+samuccita n-an-a+ratna+samuccita ma.ni+nikara+-abhara.ne ! ma.n.dapa+madhya+vir-ajita+dol-a+-asana+s-are dol-a+-asana+s-are ! vande tv-a.m* sthitam -i/sa.m* vande tv-a.m* sthitam -i/sa.m* ! sura+nara+pariv-are ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+dh-aman jaya ma;ngala+dh-aman n-ar-aya.na puru.sa+uttama n-ar-aya.na puru.sa+uttama nara+sakha sa+kala+-atman jaya deva jaya deva !!3057.26! h-iraka+vara+parikr-anta.m* dadhata.m* hy* ati+vi+mala.m* dadhata.m* hy* ati+vi+mala.m* ! vande tv-a.m* makara+-ak.rti+ vande tv-a.m* makara+-ak.rti+ku.n.dala+vara+yugalam ! ratna+ujjvalatara+muku.ta.m* /siras-a ca dadh-ana.m* /siras-a ca dadh-ana.m* ! ca?ncala+locana+v-ik.sa.na+ ca?ncala+locana+v-ik.sa.na+k.rta+bahu+sukha+d-ana.m* ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+dh-amanjaya ma;ngala+dh-aman n-ar-aya.na puru.sa+uttama n-ar-aya.na puru.sa+uttama nara+sakha sa+kala+-atman jaya deva jaya deva !!3057.27! ca?ncad+vastra+niv-ite vidyud+dyuti+valaye vidyud+dyuti+valaye ! key-ure ca kar-abhy-a.m* key-ure ca kar-abhy-a.m* dadhati tvayi nilaye ! n-an-a+h-ara+vir-ajita+h.rdaye mama citta.m* h.rdaye mama cittam ! ramat-a.m* sukha+de nitya.m* ramat-a.m* sukha+de nitya.m* tvad+anusm.rti+vitta.m* ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+dh-amanjaya ma;ngala+dh-aman n-ar-aya.na puru.sa+uttama nara+sakha sa+kala+-atman jaya deva jaya deva !!3057.28! n-upura+/sobhita+cara.na.m* kara+dh.rta+vara+kamala.m* kara+dh.rta+vara+kamalam ! -i.sad+dh-asya+visarpita+ -i.sad+dh-asya+visarpita+da/sana+dyuti+pa.talam ! dhy-ay-ami prabhum eka.m* satata.m* h.rdaye *aha.m* satata.m* h.rdaye *aha.m* ! tv-am iti p-ahi sad-a m-a.m* tv-am iti p-ahi sad-a m-a.m* nija+jana+mati+geha.m* ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+dh-aman n-ar-aya.na puru.sa+uttama nara+sakha sa+kala+-atman jaya deva jaya deva !!3057.29! sarva+-i/sa.h sa+kala+-atm-a sura+nara+muni+p-at-a sura+nara+muni+p-at-a ! sv-am-i sa.mmata* eka.h sv-am-i sa.mmata* ekas* tvam ato* *a+khila+dh-at-a ! m-am iti /sara.na+-ay-ata.m* hy* uddhara bhava+sindhor* uddhara bhava+sindhor* ! n-ar-aya.na badar-i+-i/svara n-ar-aya.na badar-i+i/svara deva day-a+sindho ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+dh-aman jaya ma;ngala+dh-aman n-ar-aya.na puru.sa+uttama n-ar-aya.na puru.sa+uttama nara+sakha sa+kala+-atman jaya deva jaya deva !!3057.30! ittha.m* sa.mk-irtayann* eva !k.rtv-a n-ir-ajana.m* hari.h ! mantra+pu.spa+a?njali.m* dattv-a !cakre tasya pra+dak.si.n-am !!3057.31! pra.n-ama.m* ca puna.h k.rtv-a !da.n.davad* bhaktai+sa.myuta.h ! baddha+a?njali+pu.to* *astau.s-in* !nara+n-ar-aya.na.m* prabhum !!3057.32! atha*autsukyena sa.mpr-arthya !ta.m* pra.namya tato* dvi+j-an ! n-ar-aya.na+muni.h pr-ity-a !p-ujay-am -asa sarva/sa.h !!3057.33! vastrair* -abhara.nai* ratnair* !go+bh-u+svar.na+gaja+-adibhi.h ! t-an pr-i.nayitv-a bhagav-an !p-uj-a.m* t-am asam-apayat !!3057.34! na br-ahma.nebhya* iha tasya kim+apy* abh-i.s.ta.m* ! na br-ahma.nebhya* uta tasya kim+apy* a+deyam ! t-an pr-i.nayann* anu+sava.m* tad+abh-i.s.ta+d-anair* ! brahma.nya+deva* iti sa* prathitas* tato* *abh-ut !!3057.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave dol-a+-ar-u.dha+nara+n-ar-aya.na+arcana+vidhi+nir-upa.na+n-am-a sapta+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: tato* v.rta.h soma+mukunda+mukhyai.h ! sva+bh.rtya+vargair* nija+p-i.tham etya ! sita+ambaro* *adhy-aruhad* -a/su+k-ar-i ! sa* bhakta+sa;ngha+-ik.sa.na+v.rtti+h-ar-i !!3058.1! tad-a jaya*iti dhvanir* -asa bh-uy-an ! v-aditra+gho.sa/s* ca mah-an babh-uva ! prabhu/s* ca bhakt-an a+khil-an upet-an ! at-it.rpat snigdha+sam-ik.sa.nena !!3058.2! tad-a kubera.h saha+yauvana+a/svas* ! tak.sa+-adaya/s* ca*amum upetya bhakty-a ! mah-a+arha+vastra+-abhara.nai/s* ca gandhai.h ! pau.spai/s* ca h-arair* vi+vidhai.h pup-uju.h !!3058.3! -anarcur* anye *api jan-as* tam -i/sa.m* ! de/sa+antar-iy-a* nanu p-urvavac* ca ! vastrai/s* ca n-an-a+vidha+bh-u.sa.na+-adyai* ! r-aja+upac-arai.h stutibhi/s* ca naty-a !!3058.4! t-avat tu paur-a* mahata.h ka.t-ah-an ! -aninyire kesara+ra;nga+p-ur.n-an ! bh.rt-ani /so.nair* api gargar-i.n-a.m* ! ra;ngai.h /sat-ani drutam -ahara.m/s* ca !!3058.5! hrad-a/s* ca kumbhair* api k.rtrim-a.ms* te tv* ! -an-iya ra;ng-an bibhar-a.m* babh-uvu.h ! tatra*-aharan j-anapad-as* tu sarve ! bh.rt-an gulalai.h p.rthu+ko.s.tal-a.m/s* ca !!3058.6! sahasra/so* ra;nga+vimocan-ani ! yantr-a.ni har.se.na sa+recak-ani ! tatra*-aharan paura+jan-a.h samet-as* ! tena*-atma+bhartr-a saha ra.mtu+k-am-a.h !!3058.7! vilokya t-an baddha+ka.t-in upet-an ! vihartu+k-am-an nija+bhakta+sa;ngh-an ! mano+ratha.m* p-ur.nam asau nara+-i/sa ! te.s-a.m* nij-an-am acik-ir.sad* -a/su !!3058.8! dattv-a sva+bh-u.s-a+-adi tato* dvi+jebhyo* ! baddhv-a ka.ti.m* p-ita+pa.tena t-ur.nam ! jagr-aha haima.m* sa* tu recaka.m* sve ! p-a.nau hasan h-asita+bhakta+sa;ngha.h !!3058.9! str-i.n-a.m* tu v.rnd-any* ati+d-urato* *asau ! vidh-aya sadya.h kara+sa.mj?nay-a*eva ! vikr-i.ditu.m* bhakta+jan-an yath-a+i.s.tam ! -aj?n-apay-am -asa g.rh-ita+ra;nga.h !!3058.10! pravar.say-am -asa sa* ra;nga+dh-ar-a.h ! s-aka.m* gul-ala+pras.rtair* mahadbhi.h ! sam-ipa+varti.sv* api d-ura+de/sa+ ! +sa.msthe.su bhakte.su sam-ana+vart-i !!3058.11! cakre *abhi.seka.h parita/s* ca tasmin ! muni+vrajai* recaka+mukta+ra;ngai.h ! k.sipadbhir* -ar-ac* ca gul-ala+mu.s.t-in ! g-ayadbhir* eva*asya gu.n-an hasadbhi.h !!3058.12! paras+parasya*upari y-utha/sas* te ! ra;nga.m* gul-ala.m* ca bh.r/sa.m* k.sipanta.h ! hare.h sam-ipe munayo* jan-a/s* ca ! jarad+yuva+arbh-a/s* ca cira.m* vijahru.h !!3058.13! y-utha+kr-i.d-a.m* vih-aya*eva !cikr-i.dur* dvandva/sas* tata.h ! pr-i.nana+artha.m* bhagavato* !munaya.h p-ar.sada+-adaya.h !!3058.14! r-ama+prat-apa+icch-a+r-amau !nija+de/sa+anus-ari.n-im ! kurvantau recaka+kr-i.d-a.m* !h-asay-am -asatur* harim !!3058.15! mukta+-anandena go+p-ala+ !+-ananda/s* cikr-i.da san+muni.h ! brahma+-anandas* tad-a nitya+ !+-anandena muni+r-a.d* n.r+pa !!3058.16! sac+cid+-ananda+munin-a !/sata+-ananda/s* ca mad+guru.h ! cikr-i.da bh-u+dhara+-ananda.h !/suka+-anandena ca*.r.si.n-a !!3058.17! mun-i gu.na+at-ita+-ananda* !-ananda+-ananda* ity* ubhau ! rem-ate ca day-a+-anando* !ni.s+kula+-ananda* ity* ubhau !!3058.18! mah-a+anubh-ava+-anandena !prema+-ananda.h sma khelati ! caitanya+-ananda+munin-a !p-ur.na+-anandas* tath-a muni.h !!3058.19! rem-ate bhajana+-ananda.h !parama+-ananda* ity* ubhau ! svaya.m+prak-a/sa+-ananda/s* ca !v.rddha+-atma+-ananda* ity* ubhau !!3058.20! reme ca r-aghava+-anando* !j?n-ana+-anandena s-adhun-a ! rem-ate ca*adbhuta+-ananda.h !sarva+j?na+-ananda* ity* ubhau !!3058.21! -atma+-anandena bhagavad+ !+-anando* *ara.msta tat+k.sa.nam ! yoga+-ananda+/siva+-anandau !rem-ate ca tath-a*itare !!3058.22! mukunda+-ananda+var.ni+indro* !jaya+-anandena var.nin-a ! saha somena s-ura/s* ca !reme bh.rgu+jit-a*alaya.h !!3058.23! hemanta+si.mhena sama.m* !v-astu/s* cikr-i.da bh-u+pati.h ! s-aka.m* ca maya+r-ame.na !kr-i.d-a.m* cakre pray-aga+jit !!3058.24! cikr-i.da yauvana+a/sva/s* ca !kubere.na sama.m* tad-a ! dvandv-i+bh-uya*evam anye *api !remire mudit-a* jan-a.h !!3058.25! aj-anan recaka+kr-i.d-a.m* !somo* ra;nga+bh.rta.m* gha.tam ! sadyo* g.rh-itv-a s-urasya !m-urdhny* asi?ncad* *dhasan bh.r/sam !!3058.26! tad-a s-uro* bali.s.thatv-at !p-atayitv-a*eva ta.m* bhuvi ! gul-ala+pras.rtais* tasya !mukha.m* netre *abharad* *dhasan !!3058.27! s-ure.na p-atita.m* soma.m* !brahma+-anando* vilokya ca ! nitya+-ananda.m* vis.rjya*eva !s-ura.m* jagr-aha tat+k.sa.nam !!3058.28! ra;nga+klinna.m* mukha.m* tasya !gul-alena vyalimpayat ! t-avat s-uro* *api jagr-aha !ta.m* /sikh-ay-a.m* sva+p-a.nin-a !!3058.29! gul-ala.m* pu.s.ta+mu.s.ty-a*eva !tad+d.r/so.h prak.sipan bh.r/sam ! cak-ara sa.mbhr-antam iva !ta.m* muni.m* sa* tu bh-u+pate !!3058.30! d.rg+rodha+vy-akulas* tasya !khalv-a.tatva.m* sa* vism.rta.h ! puna.h puna.h /sikh-a.m* dhartu.m* !kara.m* cik.sepa /s-ir.sa.ni !!3058.31! tad-a hasan sa* bhagav-an !p-i.th-ad* utplutya sa+tvaram ! s-ura.m* g.rh-itv-a tan+m-urdhni !nya.si?ncad* ra;nga+gargar-im !!3058.32! gul-alasya*a?njal-i.ms* tasmin !prak.sipya ca puna.h puna.h ! janay-am -asa lok-an-a.m* !padma+r-aga+uccaya+bhramam !!3058.33! a+kasm-an* maya+r-ame.na !prak.siptena*avaruddha+d.rk ! gul-alena*-a/su jagr-aha !ra;nga+kumbha.m* pray-aga+jit !!3058.34! ra;nga+bindo.h p-ata+bhay-at !sva+mukhe sa* tu v-a.dava.h ! nata+p.r.s.tho* h-asita+-i/sa.h !kumbha.m* d.r.s.tv-a*apal-ayata !!3058.35! dvandva/sa.h kriyam-a.n-asu !kr-i.d-asv* ittha.m* sa* -i/svara.h ! ra;nga+klinn-a.m* dar/sayitu.m* !sarv-an aicchan* nij-a.m* tanum !!3058.36! a/sva.m* javinam -aruhya !g-iyam-ana+gu.no* janai.h ! pra+dak.si.n-i+cak-ara*-a/su !jana+sa;ngha-an a+/se.sata.h !!3058.37! ra;nga.m* gul-ala.m* ca bh.r/sa.m* !prak.sipanta.h pade pade ! tam anvadh-avan munayo* !jana+y-uth-ani ca prabhum !!3058.38! eva.m* paribhraman dattv-a !sarvebhyo* *api sva+dar/sanam ! mah-a+naivedya+samaya.m* !j?n-atv-a padma+-akara.m* yayau !!3058.39! tatra k.rtv-a jala+kr-i.d-a.m* !sn-atv-a bhaktai.h saha*a+khilai.h ! sva+sva+sth-ana.m* jan-an gantum !-aj?n-apya*-ay-at sva+ketanam !!3058.40! tatra sn-atv-a bhagavate !nara+n-ar-aya.n-aya sa.h ! naivedyam arpay-am -asa !.sa.t+pa?nc-a/sad+vidha.m* n.r+pa !!3058.41! tato* n-ir-ajana.m* k.rtv-a !pre;nkh-ad* utt-arya ta.m* puna.h ! sa.mp-ujya dattv-a vipr-aya !muny+-ad-in samabhojayat !!3058.42! p-ita+ambara.m* /so.na+pa.tena baddhv-a ! d.r.dha.m* sa* ka.ty-a.m* parive.saya.ms* t-an ! druta+krama+a;nghry+ambu+ja* -ar.sa+pa;nkti.sv* ! -ananday-am -asa muhu/s* cara.ms* t-an !!3058.43! bhak.syair* bhojyai/s* ca lehyai/s* ca !pakva+annair* vi+vidhais* tath-a ! pracura+-ajya+sit-a+mi/srais* !tarpay-am -asa t-an prabhu.h !!3058.44! tato* bhukt-a svaya.m* sv-am-i !sva+anuja+-av-asae* -atmana.h ! sth-anam etya vi/sa/sr-ama !muh-urta+dvitaya.m* n.r+pa !!3058.45! punar* ucca.m* nija.m* p-i.tham !-aruroha sa* sat+pati.h ! s-urya/s* ca*asta+giri.m* pr-apad* !d-ipik-a/s* ca did-ipire !!3058.46! n-ama+sa.mk-irtana.m* k.rtv-a !bhaktai.h s-aka.m* tad-a*-agatai.h ! up-av-ivi/sad* et-a.m/s* ca !hari.h sva+kara+sa.mj?nay-a !!3058.47! -alokayan sadasi t-an sahas-a*upavi.s.t-a.ms* ! t-u.s.n-i.m* sthit-an sva+vadana+-ahita+d.r.s.ti+v.rtt-in ! bhakta+vraj-an atha tad-iya+hita+udyato* *asau ! r-ajann* a/sik.sayad an+anta+gu.na+-a.dhya* ittham !!3058.48! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave ra;nga+kr-i.d-a+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h ]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /sr-uyat-a.m* mad+vaco* bhakt-a.h !sarve.s-a.m* vacmy* aha.m* hitam ! na*ulla;nghy-a kva+api mary-ad-a !/s-astr-iy-a hi mad+-a/sritai.h !!3059.1! pu.mbhi.h str-ibhis* ty-agibhi/s* ca !sarvair* eva mad+-a/sritai.h ! sva+sva+dharma+sthitair* nitya.m* !sa;nga.h k-arya.h sat-a.m* sat-am !!3059.2! ghore kalau yuge hy* atra !j-iv-an sa.ms.rti+bandhan-at ! sadyo* mocayitu.m* /sakt-a.h !santa* eva*a+mala+antar-a.h !!3059.3! lak.sa.nair* eva s-adhutva+ !+a+s-adhutve sad+a+sat+sthitai.h ! vij?n-atavye svay-a buddhy-a !sevy-a.h santas* tata.h sad-a !!3059.4! sad+-abh-as-a* hi bahavo* !va?ncayanti jan-an bhuvi ! tasm-at te *api par-ik.sya*eva !d-ur-ad* *dhey-a* mumuk.subhi.h !!3059.5! str-i+dravya+rasa+sa.msakt-as* !tad+artha.m* jana+va?ncak-a.h ! b-ahyatas* ty-agi+ve.s-a* ye !te j?ney-a.h kali+r-upi.na.h !!3059.6! strai.n-an-am a+sat-a.m* te.s-a.m* !m-u.dh-an-a.m* kha.n.dita+-atman-am ! yo.sit+kr-i.d-a+m.rg-a.n-a.m* ca !sa;nga.h k-aryo* na karhi+cit !!3059.7! strai.na+sa;ng-ad* yath-a pu.mso* !bhaven* moha/s* ca bandhanam ! na tath-a*anya+prasa;ngena !j-an-ita*iti su+ni/scitam !!3059.8! -id.r/s-a* bahava.h santi !s-adhu+sa.mj?n-a.h kalau yuge ! mumuk.s-ay-a* a;nkuro* *api !yat+sa;ng-an* na/syati dhruvam !!3059.9! tata.h prav.rttir* j-iv-an-a.m* !niraya+dv-ar.su hi tri.su ! str-i+dravya+hi.ms-a+sa.mj?ne.su !j-ayate na*atra sa.m/saya.h !!3059.10! -adau sva+bh-avato* lok-a.h !santi sakt-a* hi tat+trike ! t-ad.rk+s-adhu+prasa;ng-ac* ca !sajjante *ati+iva te.su te !!3059.11! deha+ante t-ad.r/sa.h santas* !tac+chi.sy-a/s* ca*a+khil-a* jan-a.h ! kumbh-i+p-ake.su pacyante !y-avac+candra+div-a+karau !!3059.12! etac+chr-imad+bh-agavate !kapilo* *ag-ayad* a?njas-a ! /sr-i+k.r.s.na/s* ca*aila+g-itena !spa.s.tam -aha sa+vistaram !!3059.13! tasm-an* na*eva*a+sat-a.m* sa;nga.h !kartavya.h kva+api kena+cit ! s-adh-un-a.m* sevan-iy-an-a.m* !lak.sa.n-any* atha vacmi va.h !!3059.14! str-i+sa;ngam a.s.tadh-a tyaktv-a !brahma+carya.m* d.r.dha.m* /srit-a.h ! tath-a*eva dhana+m-atrasya !sa.msarga.m* ye tyajanti ca !!3059.15! m-adaka.m* na*eva yat ki.m+cid* !bhak.sayanti kad-a+cana ! n-an-a+vidha+rasa+-asv-ada.m* !tyaktv-a jihv-a jit-a tu yai.h !!3059.16! mano+v-ak+tanubhir* ye ca !sva+para+droha+varjit-a.h ! jita+indriy-a* jita+krodh-a* !nir+v-asanika+cetasa.h !!3059.17! deha+-adi.su pada+arthe.su !ni.h+sneh-a.h k.r.s.na+sa.m/sray-a.h ! dy-uta+-adi+vyasanair* h-in-a* !ye te santo* may-a mat-a.h !!3059.18! dhanur+m-atra+antare.na*eva !str-ibhyo* d-ure caranti ye ! .r.sabha+-ar.sabhavan* nitya.m* !nir+m-an-as* te hi s-adhava.h !!3059.19! pram-ad-ad* api j-at-ay-a.m* !svak-iya+niyama+cyutau ! pr-aya/s+citta.m* yath-a+ukta.m* ye !kurvate te ca s-adhava.h !!3059.20! ek-akino* na gacchanti !yatra kutra+api ye sad-a ! .rte sat-a.m* s-ahacary-at !te j?ney-a* bhuvi s-adhava.h !!3059.21! /sr-i+k.r.s.na+/srava.na+-ad-ini !vin-a*eko* *api k.sa.na.h kva+cit ! ye.s-a.m* na vi+tatho* y-ati !te santo* mama sa.mmat-a.h !!3059.22! sam-agamas* tu kartavya* !-id.r/s-an-a.m* sad-a janai.h ! hary+-a/srit-an-a.m* s-adh-un-a.m* !bhava+p-a/s-an* mumuk.subhi.h !!3059.23! etal+lak.sa.na+h-ino* ya.h !svaira+c-ar-i bhaved* iha ! sat+s-adhu+tulya+ve.so* *api !d-ur-ad* *dheyo* *antya+ja+-adivat !!3059.24! su+vrata* uv-aca: /srutv-a*etad* bhagavad+v-akya.m* !ni.h/svasantyo* *atha yo.sita.h ! tam eva sva+hita.m* pra.s.tu.m* !prairayan sv-an vicak.sa.n-an !!3059.25! t-as-a.m* d.rk+kara+sa.mj?n-abhir* !j?n-ata+bh-av-a/s* ca te nar-a.h ! vaktu.m* vicak.sa.n-a* v-akyam !evam -ucur* hari.m* n.r+pa !!3059.26! jan-a* -ucu.h: sarva+-ar-adhya prabho sv-ami.ms* !tvay-a samyak pradar/sit-a ! sad+a+sad+vyaktir* asmabhya.m* !vij?ney-a y-a mumuk.subhi.h !!3059.27! str-i+dravyayos* tu sa.msarga+ !+ty-aga.h proktas* tvay-a sat-am ! mukt-an-a.m* ca mumuk.s-u.n-am !a+vi/se.se.na sat+pate !!3059.28! str-i.n-am anumatena*ida.m* !tatra*asm-abhi/s* ca p.rcchyate ! tac* *chrutv-a bhagavann* adya !br-uhi tatra*ucita+uttaram !!3059.29! santo* *atra dvi+vidh-a.h santi !mukta/s* ca*atha mumuk.sava.h ! mukt-a.h siddha+da/s-a.m* pr-apt-a.h !s-adhak-as* tu mumuk.sava.h !!3059.30! mahad* eva*antara.m* te.s-am !ubhaye.s-a.m* paras+param ! vartate *ata.h katha.m* sv-amin !s-adhane tulyat-a bhavet !!3059.31! mumuk.s-u.n-a.m* bhaved* eva !str-i+prasa;ngo* hi bandha+da.h ! te.s-am a+pakva+do.satv-ad* !yukta.m* tad+varjana.m* prabho !!3059.32! ye tu santo* jita+pr-a.na+ !+mano+buddhi+indriy-a* iha ! sv-atantrye.na*eva dehe sve !vartam-an-a* man-i.si.na.h !!3059.33! brahma+sva+r-upam -atm-ana.m* !sa.mpr-apya*eva sam-adhin-a ! n-ar-aya.na.m* para.m* brahma !ye ca sa+ak.s-ad* up-asate !!3059.34! pratime.sa+unme.sam eva ye !ta.m* pa/syanti sarvad-a ! mukt-as* tae* eva sa.mprokt-a.h !santa.h sa.ms-ara+t-arak-a.h !!3059.35! te.s-a.m* sad+gu.na+g-ana+-adau !ko* do.so* yo.sit-a.m* pura.h ! striya/s* ca puru.s-as* te.s-a.m* !santi heyatay-a sam-a.h !!3059.36! mukt-an-a.m* brahma+ni.s.th-an-a.m* !yath-a+i.s.ta+-acara.na.m* prabho ! na do.s-aya*iti kati+cid* !vidv-a.mso* *api vadanti hi !!3059.37! na brahma+sthitim -apt-an-am !a;nga+spar/so* *api do.sa+k.rt ! str-i.n-a.m* sa.mbh-a.sa.ne tarhi !ko* do.sas* t-ad.r/s-a.m* bhavet !!3059.38! prad-ipta+vahni+tuly-a* hi !brahma+ni.s.th-as* tu s-adhava.h ! labhante khalu tat+s-amya.m* !ye *atra tat+sa;ngino* jan-a.h !!3059.39! dhanur+m-atra+antare d-ur-ad* !upavi/sya ca yo.sit-am ! pura.h k.r.s.na+kath-a+k-irtau !te.s-a.m* do.so* *atra ka.h prabho !!3059.40! t-ad.r/s-a* yadi na+u kuryus* !tad+v-art-a.m* yo.sit-a.m* pura.h ! a+dharm-ad* v-a*api tad+rak.s-a.m* !tad-a str-i.n-a.m* gatis* tu k-a !!3059.41! mumuk.sava.h s-adhak-a* ye !tat+kath-as* te tu sat+pate ! yo.sit-a.m* purato* na*eva !kuryu.h sva+vrata+bha;ngata.h !!3059.42! strai.n-a* ye s-adhu+ve.s-a/s* ca !caranty* ek-akino* bhuvi ! te tu v-art-a.h prakurvanti !n-ar-i.n-a.m* purata.h svayam !!3059.43! tebhyas* tu kva+api t-a* na*eva !/s.r.nvanti tat+kath-a* api ! j-ananty* eva yatas* t-a.ms* t-an !strai.n-an dh-urt-an iti prabho !!3059.44! tasm-at str-i.su k.rp-a.m* k.rtv-a !k.r.s.na+bhakti+viv.rddhaye ! mukt-a.ms* tad+agre tad+v-art-a.m* !kartum -aj?n-apaya prabho !!3059.45! brahma+carya.m* hy* a.s.ta+vidha.m* !yat tvay-a*atra prak-irtitam ! mukt-an-a.m* t-ad.r/s-an-a.m* tad* !astu sapta+vidha.m* hare !!3059.46! su+vrata* uv-aca: iti sa.mpr-arthito* lokai.h !kaly-a.n-aya*eva yo.sit-am ! sarva+dharma+rahasya+j?na.h !prov-aca*iti hasan hari.h !!3059.47! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nvantu bho nar-a.h sarve !striya/s* ca munayas* tath-a ! kaly-a.na.m* sy-ad* yath-a str-i.n-a.m* !tam up-aya.m* vad-ami va.h !!3059.48! yath-a k.r.s.na.m* /srit-a* n-aryas* !tat+kath-am api karhi+cit ! pu.msa.h ku+yogino* vaktr-an* !na /s.r.nvanti hit-am api !!3059.49! tath-a*eva mukta+puru.sa+ !+mukh-ad* api kath-a hare.h ! sv-atantrye.na na vai /sravy-a !str-ibhi.h kva+api vin-a nar-at !!3059.50! str-i.n-am eva puro* mukta.h !kury-ac* cet tat+kath-am api ! ty-agi+dharma+cyuta.h sadya.h !sa* bhaven* na*atra sa.m/saya.h !!3059.51! tasya strai.nasya tu mukh-ac* !*ch.r.nuy-ad* y-a ca tat+kath-a.h ! s-a*api sv-ad* bhra/syate dharm-at !tato* y-aty* adham-a.m* gatim !!3059.52! mah-anta.m* pr-apnuto* an+artha.m* !mah-a+p-atakino* hi tau ! abrav-id* iti m-a.m* p-urva.m* !/sr-i+r-ama+-ananda* uddhava.h !!3059.53! iya.m* v-art-a*evam eva*asti !na*asti ko* *apy* atra sa.m/saya.h ! pu.msa.h str-i ca pum-an n-ary-a* !buddhi+bhra.m/sasya k-ara.nam !!3059.54! p-urva.m* hi bahavo* mukt-a.h !pum-a.msa/s* ca striyo* *api ca ! anyo+anyasya prasa;ngena !bhra.s.t-a* y-at-a* adho+gatim !!3059.55! str-i+prasa;ngo* na kartavyo* !muktena*api kad-a+cana ! /sr-imad+bh-agavata+ukt-ani !pady-any* atra vad-ami va.h !!3059.56! sa;nga.m* na kury-at pramad-asu j-atu ! yogasya p-ara.m* param -aruruk.su.h ! mat+sevay-a pratilabdha+-atma+l-abho* ! vadanti y-a niraya+dv-aram asya !!3059.57! yo.sid+dhira.nya+-abhara.na+ambara+-adi+ ! +dravye.su m-ay-a+racite.su m-u.dha.h ! pralobhita+-atm-a hy* upabhoga+buddhy-a ! pata;ngavan* na/syati na.s.ta+d.r.s.ti.h !!3059.58! m-atr-a svasr-a duhitr-a v-a !n-a vivikta+-asano* bhavet ! balav-an indriya+gr-amo* !vidv-a.msam api kar.sati !!3059.59! tasm-aj* jitasya manaso* !vi/sv-asena kad-a+cana ! mukto* na kury-at str-i+sa;nga.m* !pu.m+prasa;nga.m* tath-a*a+bal-a !!3059.60! mad+-aj?n-a*api na mantavy-a !str-i+prasa;ngo* bhaved* yay-a ! muktair* api tath-a str-ibhi.h !pu.m+prasa;ngo* bhaved* yay-a !!3059.61! bhakt-a bhavadbhir* yat tu*ukta.m* !prad-ipta+anala+sa.mnibh-a.h ! mukt-a.h santi*iti tat+sa;ngas* !t-as-a.m* bhavati muktaye !!3059.62! tattva+-ac-ara+viruddha.m* hi !sat-a.m* loke ca garhitam ! nindita.m* veda+/s-astre.su !tan* mata.m* mahat-a.m* na ca !!3059.63! mukta+prasa;ngo* n-ar-i.n-a.m* !mukti+hetur* ida.m* vaca.h ! ekasminn* eva /sr-i+k.r.s.ne !nitya+mukte hi sa.mbhavet !!3059.64! k.r.s.na.m* vin-a tu mary-ad-a !vaidik-i yena yena ca ! ulla;nghit-a sa* so* *adya*api !loke vede ca nindyate !!3059.65! brahma+/sa.m+kara+/sakr-a/s* ca !/sa/sa+a;nka+-a;ngirasa+-adaya.h ! k-am-ad* ulla;nghya mary-ad-a.m* !vaidik-i.m* garhyat-a.m* gat-a.h !!3059.66! astu prasa;ngo* d-ure *aya.m* !v-ik.s-a+m-atram api striy-a.h ! mukt-an-am api siddh-an-a.m* !p-atity-aya*eva j-ayate !!3059.67! yath-a+i.s.ta+-acara.na.m* ye tu !na do.s-aya sat-am iti ! vadanti te tu vij?ney-a* !mah-a+p-atakino* jan-a.h !!3059.68! tasm-an* mukte.su /sa;nk-a*api !yath-a+i.s.ta+-acara.nasya tu ! na kva+api kena+cit k-ary-a !yat te dharmasya rak.sak-a.h !!3059.69! pr-apto* *api bhakti.m* ca d.r.dha+-atma+ni.s.th-a.m* ! mukto* *api bhakt-a* vanit-a+prasa;ng-at ! bhra.s.to* bhavet str-i ca tath-a+vidh-a*api ! bhra.s.t-a bhaved* eva nara+prasa;ng-at !!3059.70! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave jana+/sik.s-ay-a.m* sad+a+sal+lak.sa.ne.su mukt-an-a.m* yath-a+i.s.ta+-acara.na+ni.sedha+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h ]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: mukto* *api puru.so* yas* tu !pr-apta.h siddha+da/s-am iha ! str-ibhyas* tena*api bhetavyam !anyath-a patito* bhavet !!3060.1! aya.m* pum-an iya.m* str-i*iti !bheda+d.r.s.tir* na yasya ca ! str-i+sa;ng-ad* bhra/syate so* *api !.r.sya+/s.r;nga* .r.sir* yath-a !!3060.2! .r.sya+/s.r;nga+kath-a sarvai.h !/srut-a*asty* eva tato* jan-a.h ! vartitavya.m* sa+avadh-anair* !muktair* api mumuk.subhi.h !!3060.3! mad+-aj?nay-a v-a dharmasya !rak.s-a+artham api karhi+cit ! str-i+prasa;ngo* na kartavayo* !muktena*api man-i.si.n-a !!3060.4! mukt-an-am -atma+ni.s.th-an-am !api stry-+avayava+-ik.sa.nam ! sva+sthiter* bhra.m/saka.m* j?n-atv-a !ty-ajya.m* tat sarvath-a budhai.h !!3060.5! atra*itih-asa.m* pr-ac-ina.m* !sarve /s.r.nvantu sa+-adaram ! mukt-av* api yath-a kli.s.tau !pur-a n-arada+parvatau !!3060.6! parvato* n-arada/s* ca*ubhau !pur-a svasr-iya+m-atalau ! brahma+ni.s.th-av* .r.s-i siddhau !pu.nya+k.setr-a.ni ceratu.h !!3060.7! t-av* ekad-a*ambar-i.sasya !vi.s.nu+bhaktasya bh-u+pate.h ! g.rham -ajagmat-u* ratnair* !vi+vidhair* upa/sobhitam !!3060.8! p-ujitau tena r-aj?n-a tau !vi+vidhair* upac-arakai.h ! tarpitau parama+annena !sukhena*eva ni.sedatu.h !!3060.9! tasya r-aj?no* *abhavat kany-a !jayanty-+-akhy-a su+locan-a ! r-upe.na*a+pratim-a bh-umau !/s-ila+lak.sa.na+/s-alin-i !!3060.10! tasy-a* yogya.m* vara.m* pra.s.tu.m* !bhu+pati.h sa* tu t-av* .r.s-i ! natv-a*abhiv-adayitv-a t-am !upvi/sya*abrav-id* idam !!3060.11! r-aj-a*uv-aca: yuv-a.m* hi j?n-ana+sa.mpannau !brahma+ni.s.thau tapo+dhanau ! na*asty* eva*a+vidita.m* ki.m+cit !tri+lok-i+c-ari.nor* hi v-am !!3060.12! p.rcch-ami tau yuv-a.m* pra/sanam !eka.m* pra/sna+vid-a.m* varau ! tac* *chrutv-a ca*uttara.m* br-uta.m* !vic-arya*eva yath-a+ucitam !!3060.13! jayant-i+sa.mj?nik-a*iya.m* me !duhit-a*asti su+lak.sa.n-a ! ni/scetu.m* na*eva /saknomi !tasy-a* yogya.m* vara.m* tv* aham !!3060.14! tasm-ad* yuv-a.m* k.rp-a.m* k.rtv-a !sarva+j?nau sarva+saukhya+dau ! yogyam asy-a* vara.m* br-uta.m* !cintay-a vy-akula.m* hi m-am !!3060.15! ity* uktau t-av* .r.s-i r-aj?n-a !t-a.m* d.r.s.tv-a*eva vimohitau ! su+lak.sa.n-a.m* ca c-arv+a;ng-i.m* !k-amay-am -asatu.h svayam !!3060.16! pr-arthay-am -asatur* bh-u+pa.m* !nir+lajjau k-ama+mohitau ! -av-abhy-a.m* dehi te kany-a.m* !/sreyas* tava bhavi.syati !!3060.17! tayor* iti vaca.h /srutv-a !bh-u+pati.h sa* tu vismita.h ! ki.m+cid* vic-arya t-av* -aha !j-anan nai.s.thikat-a.m* tayo.h !!3060.18! r-aj-a*uv-aca: brahma+ni.s.thau yuv-a.m* khy-atau !nai.s.thika+brahma+c-ari.nau ! kany-a.m* v.r.n-itho* me yat tad* !vinodo* v-a .rta.m* vaca.h !!3060.19! t-av* -ucatu.h: brahma+carya.m* ca g-arhasthya.m* !vanitva.m* bhik.sut-a tath-a ! bhagavat+pr-itaye na*asti !bhaktim ek-a.m* d.r.dh-a.m* vin-a !!3060.20! yasmin kasminn* -a/srame v-a !sthitv-a bhagavato* ya/sa.h ! g-atavya.m* mok.sam icchadbhis* !tena tu.syaty* adho+ak.sa+ja.h !!3060.21! et-avat+k-ala+paryanta.m* !brahma+carye.na tad+ya/sa.h ! var.nita.m* k-irtayi.sy-avo* !g-arhasthyena*atha bh-u+pate !!3060.22! ni.s+sa.m/sayas* tato* viddhi !r-ajan ni/scaya* -avayo.h ! kany-ay-a* graha.ne *asti*iti !dehi nau tva.m* sukh-i bhava !!3060.23! v-akya.m* /srutv-a*iti r-aj-a*api !k-ama+m-u.dha+dhiyos* tayo.h ! /s-apa+bh-ito* *atha t-av* -aha !cint-a+vy-akula+m-anasa.h !!3060.24! r-aj-a*uv-aca: ek-a kany-a mad-iy-a*iya.m* !yuv-a.m* dv-av* icchatha/s* ca t-am ! loka+/s-astra+viruddha.m* tad* !d-ana.m* kury-am aha.m* katham !!3060.25! ekasya bh-arye dve d.r.s.te !na*ek-a bh-ary-a dvayo.h kva+cit ! var-i.syati tata.h kany-a !svayam eva*-ipsita.m* varam !!3060.26! pr-ata.h svaya.m+vara.m* ca*asy-a.h !k-arayi.sy-ami ni/scitam ! -agantavya.m* yuv-abhy-a.m* ca !tatra n-arada+parvatau !!3060.27! ity* uktau tau tato* y-atau !cintayantau ca t-a.m* h.rdi ! r-aj-a*api k-aray-am -asa !svaya.m+vara+sabh-a.m* tata.h !!3060.28! kany-a k-amayate r-upam !na*anyad ity* avadh-arya tau ! tapas-a vik.rta.m* r-upa.m* !sva.m* ramya.m* kartum aicchat-am !!3060.29! tayor* api*-ir.sy-a mahat-i !paras+param abh-uj* jan-a.h ! kany-a vari.syati hy* ekam !iti heto.h sa+k-amayo.h !!3060.30! anyasya vik.rta.m* r-upa.m* !svasya ramya.m* bhaved* iti ! g-u.dha.m* svasya tv* abhipr-aya.m* !na*-ucatus* tau paras+param !!3060.31! eka+eka.m* va?ncayitv-a tau !bhakta+abh-i.s.ta+phala+pradam ! vaiku.n.the vi.s.num eva*-i/sa.m* !r-upa+artha.m* /sara.na.m* gatau !!3060.32! tatra*-adau n-arado* gatv-a !natv-a sa+tvaram a+cyutam ! svasya bh-ary-a+sam-ih-a.m* tu !g-uham-ano* *abrav-id* idam !!3060.33! ambar-i.sasya kany-ay-a* !bhavit-a /sva.h svaya.m+vara.h ! vinoda+artha.m* tatra ki.m+cid* !-agato* *asmy* atra y-acitum !!3060.34! bhagavann* adya me r-upa.m* !bhavet str-i.n-a.m* mano+haram ! tapa.h+k.r/sa.m* ca me g-atra.m* !pu.s.ta.m* ca balavad* bhavet !!3060.35! svaya.m+var-at tath-a*-arabhya !hare saha+carasya me ! v-anara+-asyena vair-upya.m* !parvatasya bhaved* iti !!3060.36! tath-a*astv* iti hari.h pr-aha !n-arado* *api munis* tad-a ! an+a;nga+mohana.m* r-upa.m* !sadyo* labdhv-a bhuva.m* yayau !!3060.37! t-avat parvata* -agatya !tath-a*eva*abhy-arthayad* *dharim ! saur-upya.m* svasya deva+.r.se.h !kapy+-asyatva.m* svaya.m+var-at !!3060.38! tath-a*astv* iti tam apy* -aha !so* *a+cyuta.h prahasa.ms* tad-a ! str-i+p-a/sa+bandhana.m* m-a*abh-ud* !bhaktasya*iti day-a+nidhi.h !!3060.39! sa* parvato* *api sa.mpr-apya !r-upam aty+adbhuta.m* tata.h ! n-arada.m* bhuvi sa.mpr-apaj* !jayant-i+bhajane ratam !!3060.40! g-u.dha+-i;ngitau su+r-upau tau !procatu/s* ca paras+param ! su+r-upo* *asi tvam eva*iti !tv-a.m* vari.syati s-a vadh-u.h !!3060.41! ittha.m* vadantau tau r-atri.m* !t-a.m* tu du.hkhena ninyatu.h ! vai/s-akha+/sarvar-i j-at-a !tayo.h kalpa+ni/s-a+sam-a !!3060.42! cakrat-u* r-aja+kany-ay-a* !ni/si tau gu.na+k-irtanam ! aho tasy-a* vapu.h k-antam !aho tasy-a* nava.m* vaya.h !!3060.43! aho bhuja+lat-a tasy-a* !aho tasy-a* mita.m* smitam ! tasy-a* mukt-a+phal-ani*iva !madhur-a.ny* a+k.sar-a.ny* aho !!3060.44! parvato* n-arada.m* pr-aha !jayanty-a* vadana+ambu+jam ! tvay-a p-ur.na+induvad* d.r.s.ta.m* !ki.m* v-a phulla+ambu+ja+upamam !!3060.45! n-arada.h pr-aha ta.m* tasy-a* !ni.s+kala;nka+indur* -ananam ! tat+pura.h kva kala;nk-i*indu.h !kva v-a taj+jala+ja.m* ja.dam !!3060.46! et-a.m* da/s-a.m* ca tau pr-apt-av* !.r.s-i stry-+avayava+-ik.sa.n-at ! pr-atar* eva*ambar-i.sasya !puram -agatya tasthatu.h !!3060.47! tad+r-upa+dar/san-ad* eva !mumuhu.h pura+yo.sita.h ! paur-a/s* ca vismit-a.h sarve !t-av* eva*aik.santa y-utha/sa.h !!3060.48! svaya.m+varasya vel-ay-a.m* !jagmatur* n.r+pa+sa.msadi ! tatra*-ah-ut-a* n.r+pe.na*anye !r-aj-ano* *api sam-ayayu.h !!3060.49! kany-a+prave/sana+dv-ara+ !+sam-ipe t-av* ubh-av* .r.s-i ! ni.sedatu.h /sighram eva !kany-a+l-abh-aya k-amukau !!3060.50! ambar-i.so* *api n.r+patir* !m-anayitv-a sabh-a+gat-an ! up-ave/sayad* -anamya !tau tu v-ik.sya*-apa vismayam !!3060.51! sabh-a+sadas* tatra sarve !d.r.s.tv-a r-upa.m* tayor* n.r+p-a.h ! sa.mtyajya*eva jayanty-+-a/s-a.m* !t-av* eva*aik.santa vismay-at !!3060.52! ubhau sam-ana+r-upau hi !man+mathasya*api mohanau ! ka.m* vari.syati s-a kany-a tv* !iti sa.m/si/syire *a+khil-a.h !!3060.53! g.rh-ita+vara+m-al-a*atha !jayant-i r-aja+kanyak-a ! pravive/sa sabh-a.m* t-a.m* ca !haranty-* eva mano* n.r.n-am !!3060.54! tad-a*eva t-av* ubhau j-atau !marka.ta+-asy-av* .r.s-i nar-a.h ! paras+para.m* v-ik.sam-a.nau !param-a.m* mudam -apatu.h !!3060.55! bubudhe n-arada/s* citte !parvata.m* na vari.syati ! avaic* ca parvata.h kany-a !n-arada.m* na vari.syati !!3060.56! kany-a tu t-av ubhau d.r.s.tv-a !bh-it-a cakre pal-ayanam ! bodhit-a*apy* ambar-i.se.na !na*-agacchat s-a puna.h sada.h !!3060.57! tato* r-aj-a t-av* upetya !pr-aha kany-a tu me mun-i ! bh-it-a bhavadbhy-a.m* na*-ay-ati !gacchata.m* tad* yuv-am iti !!3060.58! sva+sva+vaktrasya vaik.rtyam !a+j-anantau hi t-av* ubhau ! prakalpya r-aj?na.h k-apa.tya.m* !hata+-a/s-av* idam -ucatu.h !!3060.59! -av-a.m* tapasvinau j?n-atv-a !r-ajya+ai/svarya+mada+uddhata.h ! kany-a.m* na*eva dad-asi*iti !j-an-ivas* tava ce.s.titam !!3060.60! -atma+j?natva+abhim-anena !mun-in apy* avam-anayan ! deha+-atma+buddhis* tva.m* m-u.dha !bhavi.syasi na sa.m/saya.h !!3060.61! eva.m* nir+apar-adha.m* ta.m* !r-aj-ana.m* bhagavat+priyam ! /saptv-a tasya g.rh-at kruddhau !bahir* niryayatur* mun-i !!3060.62! vi.s.nun-a bhakta+rak.s-a+artha.m* !tad+g.rhe sth-apita.m* tv* atha ! cakra.m* su+dar/sana.m* /s-ap-ad* !rarak.sa n.r+pati.m* tu tam !!3060.63! pratihatya g.rh-ac* *ch-apa.m* !k-ama+krodha+agni+dagdhayo.h ! tayor* munyo.h p.r.s.tha+lagna.m* !ta.m* k.rtv-a cakram anvag-at !!3060.64! sahas-a t-av* ubhau d.r.s.tv-a !sva+p.r.s.the dh-uma+r-a/sivat ! k.r.s.na+var.na.m* sva+/s-apa.m* ca !vismaya.m* pr-apatus* tad-a !!3060.65! pralaya+agni+nibha.m* t-avaj* !jv-al-a+m-al-a+bhaya.m+karam ! cakra.m* su+dar/sana.m* d.r.s.tv-a !cakr-ate sma pal-ayanam !!3060.66! marka.ta+-asy-av* ubh-av* agre !madhye tat+p.r.s.tha+valgita.h ! /s-apas* tamomayas* tasya !pa/sc-ac* cakram abh-ut pathi !!3060.67! vi+var.nau ml-ana+vadanau !/srama+svinna+/sar-irakau ! bhakta+droha+gata+j?n-anau !pal-ayete sma t-av* ubhau !!3060.68! bhuvi sarve.su de/se.su !prati+gr-ama.m* g.rha.m* g.rham ! pal-ayam-anau tau y-atau !p-ahi p-ahi*iti v-adinau !!3060.69! nir+m-anau nir+madau ca*ubhau !nir+lajjau yatra yatra tau ! pal-ayya gacchata/s* cakra.m* !tatra tatra*anvag-ad* drutam !!3060.70! ratha+a;nga+dahyam-ana+a;ngau !dvi+jau n-arada+parvatau ! d.r.s.tv-a nar-a* marka.ta+-asyau !na*-ucu.h ki.m+cid* a+tad+vida.h !!3060.71! a+d.r.s.ta+a+/sruta+p-urv-a.m* t-a.m* !sa.mpr-apt-av* ati+vedan-am ! adho+loke.su sarvatra !tau ca babhramatur* mun-i !!3060.72! a+pr-apya ka.m+cit tr-at-ara.m* !tatra*api ca tato* mun-i ! jagmatur* deva+lok-a.m/s* ca !kro/sant-av* uccakair* bh.r/sam !!3060.73! aindra.m* v-ahna.m* ca y-amya.m* ca !nair.rta.m* v-aru.na.m* tath-a ! m-aruta.m* tau ca kaubera.m* !lokam ai/sa.m* ca jagmatu.h !!3060.74! sa+vismaya.m* te *api dev-as* !tatra+sth-a/s* ca tayor* da/s-am ! vilokya t-ad.r/s-i.m* ki.m+cin* !na*-ucu/s* cakra+bhay-ad* vaca.h !!3060.75! t-av* .r.s-i sa+kal-an dev-an !brahm-a.na.m* /sa.m+kara.m* tath-a ! namant-av* api na svasya !tr-at-ara.m* ka.m+cid* -apatu.h !!3060.76! vaiku.n.tha.m* ca tato* y-atau !p-ahi p-ahi hare iti ! -akro/santau d-uratas* tau !nematur* vi.s.num a+vyayam !!3060.77! day-alu.h sa* hari/s* cakr-at !k.rpay-a rak.sa.na.m* tayo.h ! k.rtv-a bhaktasya ta.m* /s-apa.m* !svaya.m* ca*a;ng-i+cak-ara ha !!3060.78! eva.m* pur-a n-aradena !parvatena ca bho nar-a.h ! sa.mpr-aptam a+tula.m* ka.s.ta.m* !striy-a hy* avayava+-ik.sa.n-at !!3060.79! tasm-an* mumuk.sur* mukto* v-a !mad+bhakta.h kva+api yo.sita.h ! prasa;nga.m* na prakurv-ita !sarvath-a sva+hit-aya hi !!3060.80! tath-a mithuna+sakt-an-a.m* !tira/sc-am api dar/sanam ! muktena*api na kartavya.m* !ki.m* puna/s* ca mumuk.su.n-a !!3060.81! .r.si.h pr-ak saubharir* mukto* !brahma+ni.s.tho* jita+indriya.h ! b.rhad+vrat-ad* abh-ud* bhra.s.to* !m-ina+maithuna+dar/san-at !!3060.82! j?n-anasya bhakter* atha+v-a balena ! mad+v-akyam ulla;nghya mano+bhava+-arta.h ! ya.h svaira+vart-i bhavit-a naro* *asau ! dharma+cyuta.h pr-apsyati bh-uri ka.s.tam !!3060.83! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave jana+/sik.s-ay-a.m* stri+prasa;ng-an* n-arada+parvatayor* dur+da/s-a+pr-apti+nir-upa.na+n-am-a .sa.s.titamo* *adhy-aya.h ]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: n-ar-i.n-a.m* brahma+ni.s.th-an-am !api p-atitya+k.rt kila ! nir-ik.sa.na+-adika.m* pu.msa.h !str-ibhis* ty-ajya.m* hi tat tata.h !!3061.1! atra va.h kathayi.sy-ami !kath-a.m* bhakt-a.h pur-atan-im ! yath-a bhra.s.t-a*abhavat p-urva.m* !nai.s.thik-i deva+y-any-* api !!3061.2! -as-it pur-a deva+y-an-i !kany-a /sukrasya /sobhan-a ! pitu.h pras-ad-at sa.mpr-apt-a !b-alyae* eva*-atma+ni.s.that-am !!3061.3! samyag* yoga+kal-ay-a.m* ca !nipu.n-a dharma+/s-astra+vit ! pragalbh-a n-utana.m* k-avya.m* !kartu.m* svayam ud-ara+dh-i.h !!3061.4! sva+/si.syat-am upet-an-am !-asur-i.n-a.m* sahasra/sa.h ! kany-an-a.m* bodhane dak.s-a !/sukravad* bahu+yuktibhi.h !!3061.5! /sukra/s* ca sv-a.m* duhitara.m* !pr-a.nebhyo* *apy* ati+vallabh-am ! an+eka+gu.na+sa.mpann-a.m* !prem.n-a*eva*al-alayat sad-a !!3061.6! atha*ekad-a kavis* t-a.m* ca !pr-apt-a.m* da/sama+vatsaram ! d.r.s.tv-a var-aya yogy-aya !d-atum aicchad* yath-a+vidhi !!3061.7! tato* duhitara.m* pr-aha !so* *ati+snehena bh-argava.h ! kanye buddhimati pre.s.the !/s.r.nu me parama.m* vaca.h !!3061.8! pr-apt-a tva.m* da/sama.m* var.sa.m* !d-ana+k-alas* tato* *adhun-a ! vartate tava tasm-at tva.m* !br-uhi me sva+-ipsita.m* varam !!3061.9! mah-a+.r.saye v-a dev-aya !n.r.su v-a br-ahma.n-aya vai ! dad-ami tv-am aha.m* kanye !br-uhi satya.m* mano+gatam !!3061.10! d-ana+k-ale na ya.h kany-a.m* !dad-ati br-ahma.no* bhuvi ! ucit-aya var-aya*asau !brahma+haty-am av-apnuy-at !!3061.11! tasm-ad* vara.m* kathaya m-a.m* !yasmai roceta te mana.h ! atha+v-a sva+icchay-a*eva*aha.m* !dad-ami tv-a.m* mah-a+.r.saye !!3061.12! ity* ukt-a deva+y-an-i s-a !pitara.m* pr-aha sa+smitam ! mama na*asty* eva hi pr-iti.h !kasmi.m/s+cit puru.se pita.h !!3061.13! tapo* me rocate *aty+anta.m* !puna.h+sa.ms.rti+n-a/sanam ! y-avaj+j-iva.m* tapa.h kartu.m* !ni/scayo* hi may-a k.rta.h !!3061.14! tasm-an* mad+d-ana+sa.mkalpa.m* !tyaktv-a sva+manasa.h pita.h ! sva+stho* bhava mah-a+pr-aj?na !mac+cint-a.m* m-a k.rth-a* v.rth-a !!3061.15! icch-a yasy-a* bhavet pu.msi !tad+a+d-ane mah-a+.r.sibhi.h ! do.sa.h sm.rto* *asti /s-astre.su !virakt-ay-a* na vai kva+cit !!3061.16! kany-a+v-akyam iti /srutv-a !sa* tu /sukro* mah-a+mati.h ! nai.s.thika+vrata+m-ah-atmya.m* !j-anan na*uv-aca ki.m+cana !!3061.17! b-alyae* eva virakti.m* ca !tasy-a* yoga+sthiti.m* tath-a ! d.r.s.tv-a prasanna.h /sukro* *abh-ut !tad+priya.m* yac* cak-ara tat !!3061.18! atha k-ale ca kiyati !vyatikr-ante kaver* g.rhe ! kaco* b.rhas+pate.h putro* !vidy-a* adhyetum -agamat !!3061.19! /sukra+-aj?nay-a sthitas* tatra !vidy-a* adhyaita so* *api ca ! d.r.s.tv-a tad+r-upa+saundarya.m* !deva+y-an-i mumoha s-a !!3061.20! dine dine nija.m* dharma.m* !yoga+abhy-asa+-atma+cintane ! tyaktv-a /sanai.h /sanai.h s-a ca !tac+chu/sr-u.s-a+rat-a*abhavat !!3061.21! p-i.dit-a man+mathena*atha !pr-arthay-am -asa ta.m* raha.h ! sva+a;nga+pradar/sana+-adyai/s* ca !lobhayant-i gata+trap-a !!3061.22! tva.m* me bhava patir* v-ira !tava yogy-a*asmi sarvath-a ! tvayi me ramate citta.m* !na m-a.m* tva.m* tyaktum arhasi !!3061.23! guru+putry-a*arthitas* tv* eva.m* !k-ama+vihvalay-a kaca.h ! dharma+vic* ca mah-an dh-iras* !t-am uv-aca*a+vivekin-im !!3061.24! a+v-acya.m* kim ida.m* bhadre !bh-a.sase m-a.m* mudh-a vaca.h ! bhagin-i guru+putr-i tva.m* !loka+/s-astra+vigarhitam !!3061.25! iti pratyudit-a s-a*api !tena dharma+vid-a tad-a ! puna.h punas* tam eka+ante !evam eva*-arthayat ku+dh-i.h !!3061.26! praty-akhy-ana.m* prakurvanta.m* !muhus* ta.m* k-ama+mohit-a ! krudh-a /sa/s-apa s-a m-u.dh-a !vidy-a te ni.s+phal-a*astv* iti !!3061.27! prati/sapt-a tena s-a*api !m-a te vipro* varo* *astv* iti ! svarga.m* jag-ama*atha kaco* !vi+man-a* vi+phala+/srama.h !!3061.28! a.s.ta+uttara+sahasra+ab+d-a !vayas-a deva+y-any-* api ! vavre yay-ati.m* n.r+pati.m* !k.satriya.m* svairi.n-i yath-a !!3061.29! eva.m* s-a hy* -atma+ni.s.th-a*api !puru.sasya*-ik.sa.na+-adibhi.h ! bhra.s.t-a b.rhad+vrat-aj* j-at-a !kula.t-a*iva*ati+nis+trap-a !!3061.30! pitu.h /si.sya.m* bhr-at.r+tulya.m* !maithun-aya*-arthayat tath-a ! dharma+j?na.m* br-ahma.na.m* dh-iram !a+dharme.na /sa/s-apa ca !!3061.31! svata/s* ca n-ica+j-at-iya.m* !cak-ara patim -atmana.h ! dur+labha.m* br-ahma.natva.m* ca !tyaktv-a k.satratvam -apa s-a !!3061.32! sarva+utk.r.s.ta.m* bh.rgu+kula.m* !l-a?nchay-am -asa s-a*a+bal-a ! tapa.h+k.rcchra+-adika.m* tasy-a.h !/srama+m-atra+phala.m* hy* abh-ut !!3061.33! tath-a*eva re.nuk-a bh-ary-a !jamad+agne.h pati+vrat-a ! gandharva+r-ajam adr-ak.s-id* !udaka+artha.m* nad-i.m* gat-a !!3061.34! tad+r-upa+dar/san-at s-a*api !cakre sva+h.rdi tat+sp.rh-am ! patyu.h krodhena s-a pr-apad* !apa+m.rtyu+vyath-a.m* tata.h !!3061.35! tasm-ad* *dhi brahma+ni.s.th-abhir* !api str-ibhi.h kad-a+cana ! pu.m+vik.sa.na+-adika.m* na*eva !kartavya.m* sva+vin-a/sa+k.rt !!3061.36! mumuk.sava.h syur* y-a* n-aryas* !t-as* tu sat+sa;ngino* mukh-at ! bhr-atu.h patyu.h pitur* v-a*api !/s.r.nuyu.h /sr-i+pate.h kath-am !!3061.37! m-at-amah-an* m-atul-ad* v-a !putr-ad* v-a*api pit-amah-at ! tad+v-art-a.m* /s.r.nuyur* bhakty-a !/srut-a.m* tai/s* ca sat-a.m* mukh-at !!3061.38! /srutv-a ca tat+kath-a str-ibhi.h !k-irtan-iy-a paras+param ! sa.m/saye sati pu.m+dv-ar-a !pra.s.tavy-a.h santa* eva ca !!3061.39! vi+dhav-abhis* tath-a str-ibhi.h !kath-a paur-a.nik-i hare.h ! vipre.na v-acyam-an-a*agre !pu.ms-a.m* /sravy-a ca d-urata.h !!3061.40! /sr-i+k.r.s.na+gu.na+sa.mbaddha+ !+g-ita+padya+-adi+p-a.thanam ! sam-ipa+sa.mbandhavata.h !pit.r+-ade.h k-aryam eva tat !!3061.41! sva+gr-ame v-a para+gr-ame !dharma+vair-agya+bhaktibhi.h ! v.rddh-a* y-a* yo.sita.h syus* t-a* !m-any-a* r-adh-a ram-a yath-a !!3061.42! t-as-a.m* sam-agama.h k-arya.h !pr-aya/so* *atra mumuk.subhi.h ! n-ar-ibhi.h /sreyase sv-as-a.m* !stheya.m* tat+prokta+vartmani !!3061.43! janma+a.s.tamy-+-adi.su harer* !utsave.su tu yaj* jan-a.h ! k-arya.m* str-ibhi.h /s.r.nuta tat !san+ma.n.dala+sam-agame !!3061.44! sat-a.m* v-asa+sthala.m* vapra+ !+v.rtty+-adyai/s* ced* an+-av.rtam ! tarhi pit.r+-adibhi.h s-aka.m* !yo.s-abhis* tatra gamyat-am !!3061.45! an+eka/so* jan-an-a.m* ca !samud-aye *atha tat+sthale ! str-ibhi.h str-i.su*upave.s.tavya.m* !pu.mbhi.h pu.msu na ca*anyath-a !!3061.46! tatra pu.msa.h prati hare.h !kurvat-a.m* ca kath-a.h sat-am ! mukh-ad* d-ura+sthit-abhis* t-a.h !/srotavy-a.h str-ibhir* -adar-at !!3061.47! evam eva nija+gr-ame !vin-a*apy* utsava+v-asaram ! -agaccheyur* yad-a santo* !mah-anto* hi tapasvina.h !!3061.48! tad-an-im api yo.s-abhir* !jana+sa;nghe yath-a pur-a ! sva+janai.h saha gantavya.m* !sth-atavya.m* ca yath-a+ucitam !!3061.49! v.rti+vapra+-av.rte sth-ane !sat-a.m* str-ibhi.h kad-a+cana ! na prave.s.tavyam ity* -aj?n-a !m-amik-a sarva+yo.sit-am !!3061.50! mad+-aj?n-a.m* y-a samulla;nghya !pravi/set tatra nir+bhay-a ! k.rty-a*eva s-a tu vij?ney-a !n-ar-i p-apa+-atmik-a bhuvi !!3061.51! dar/sana+artham api str-ibhi.h !sva+i.s.ta+devasya karhi+cit ! gantavya.m* na*eva r-atrau tu !vin-a dv-av* utsavau jan-a.h !!3061.52! janma+a.s.tamy-+utsavo* yarhi !mama janma+utsavas* tath-a ! tad-a str-ibhir* dar/sana+artha.m* !ni/si gamya.m* saha svakai.h !!3061.53! r-ak.sas-a.h k-ama+r-up-a* hi !dharma+bhra.m/sa+kar-a* ni/si ! caranti*iti tad-a gamya.m* !sa+avadh-an-abhir* eva hi !!3061.54! sat-a.m* sam-agamas* tv* eva.m* !str-i.n-a.m* ni.h+/sreyas-aya hi ! p-aramparye.na sa+ak.s-ac* ca !kartavyatvena var.nita.h !!3061.55! y-a* -acari.syanti yuvatya* ittham ! edhi.syate prema harau hi t-as-am ! sthiti/s* ca dharme *api bhavi.syati*iti ! t-a* br-uta y-uya.m* vanit-a.h samast-a.h !!3061.56! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave jana+/sik.s-ay-a.m* puru.sa+prasa;ng-ad* deva+y-an-i+dur+da/s-a+nir-upa.na+n-am-a*eka+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h ]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: g.rha+sth-a.h puru.s-a* ye syu.h !para+str-i+sa;nga+varjanam ! sarvath-a tai.h prakartavyam !iha*amutra sukha+-ipsubhi.h !!3062.1! g.rhi.n-a.m* ca striyo* y-a.h syus* !t-abhi.h pu.msa.h parasya tu ! prasa;nga.h sarvath-a ty-ajya* !udv-ahy-abhir* vi/se.sata.h !!3062.2! g.rha+sthair* api sa.mty-ajya.h !sa.msargo* madya+m-a.msayo.h ! pal-a.n.du+la/suna+-ade/s* ca !tath-a m-adaka+vastuna.h !!3062.3! c-aturvar.nya+janair* bhakt-a.h !sva+j?n-ater* api karhi+cit ! na*eva*ucchi.s.ta.m* bhak.sa.n-iyam !agni+pakva+-adika.m* vin-a !!3062.4! bha;ng-a+ga?nj-a+ahi+phen-ani !tam-ala.m* tri+vidha.m* tath-a ! mac+chrito* na*eva seveta !dy-uta.m* steya.m* tath-a*an+.rtam !!3062.5! dugdha.m* gh.rta.m* ca p-an-iya.m* !na*eva pr-a/syam a+g-alitam ! krodha+-ir.sy-a+m-ana+hi.ms-a/s* ca !h-atavy-a* g.rhi.n-a*api ca !!3062.6! deva+artha.m* v-a*api pit.r+artha.m* !na k-arya.m* j-iva+hi.msanam ! svarga+artham api t-irtha+-adau !na*-atma+gh-ata/s* ca karhi+cit !!3062.7! matsya+gr-ahasya yat p-apa.m* !.sa.n+m-asa+abhy+antare bhavet ! eka+ahe tat+sama.m* j?neyam !a+p-uta.m* yo* jala.m* pibet !!3062.8! a+p-uta+jala+p-ane hi !m-a.msa+bhak.sa.na+sa.mbhav-at ! pur-a.ne do.sa* ity* ukta.h !peya.m* tad* g-alita.m* jalam !!3062.9! s-a.ms-arika+pada+arthe.su !na vi.sajjeta m-u.dhavat ! satsu sneha.m* prakurv-ita !vi/se.se.na g.rha+-a/sram-i !!3062.10! a+cchedyair* api /sastra+-adyai.h !p-a/sai.h s-a.ms-arikair* d.r.dham ! nibaddham api santo* *atra !mocayanti jana.m* kila !!3062.11! sva+dharma+stha+g.rha+sthebhyas* !ty-agibhya/s* ca vi/se.sata.h ! k.r.s.na+v-art-a+/sruti.h k-ary-a !g.rha+sthais* tu mumuk.subhi.h !!3062.12! g.rh.n-iy-ad* yo* dhana.m* ty-ag-i !v-art-a.m* kury-ac* ca ya.h striy-a ! tasm-ad* v-art-a.m* hare.h /srutv-a !g.rh-i c-andr-aya.na.m* caret !!3062.13! sva+gr-ame dharma+v.rddhasya !g.rhe s-aya.m* sametya ca ! tan+n-ama+k-irtana.m* k-arya.m* !tat+kath-a+/srava.na.m* tath-a !!3062.14! tan+mantra+japa+m-al-an-a.m* !yath-a+/sakti nir+antaram ! sa.mkhy-ay-a* niyama.h k-arya.h !sarvair* api g.rha+sthitai.h !!3062.15! upavi/sya tath-a*eka+ante !dhy-atv-a praty+aham eva tam ! kartavy-a m-anas-i p-uj-a !mano+mala+vi/sodhan-i !!3062.16! var.na+-a/srama+ucita.m* svasya !vedena vihita.m* tu yat ! karma+.sa.tka.m* dvi+jais* tac* ca !k-arya.m* bhakti+samanvitam !!3062.17! sva+dharmasya cyutau kva+api !j-ate v-a p-apa+karma.ni ! ni.s+k.rtis* tasya kartavy-a !sarvair* api mad+-a/sritai.h !!3062.18! a+j?n-an-at tu sak.rt p-ape !k.rte karma.ni vai jan-a.h ! manv+-adibhi.h sm.rta.h p-urvai.h !pr-aya/s+citta+vidhir* n.r.n-am !!3062.19! pr-aya/s+citta.m* cik-ir.sur* yo* !dharma+bha;ngasya v-a*enasa.h ! sn-atv-a sa* /sara.na.m* gacchet !par.sada.m* sa.myata+a?njali.h !!3062.20! da/sa v-a sapta pa?nca*api !trayo* v-a*adhy-atma+vittama.h ! dharma+ni.s.th-a.h satya+par-a.h !santa.h par.sat prak-irtit-a !!3062.21! na*eva lak.se.na m-urkh-a.n-a.m* !na ca*eva*a+dharma+v-adin-am ! par.sad* bhaven* na lubdh-an-a.m* !na ca*api pak.sa+p-atin-am !!3062.22! na s-a v.rddhair* na taru.nair* !na su+r-upair* dhana+anvitai.h ! tribhir* ekena par.sat sy-ad* !vidvadbhir* vidu.s-a*api v-a !!3062.23! /sruta+adhyayana+sa.mpanna.h !satya+v-ad-i jita+indriya.h ! sad-a dharma+rata.h /s-anto* !ya.h sa* par.sattvam arhati !!3062.24! vayas-a tanavo* *api syur* !yadi dharma+vido* dvi+j-a.h ! tae* eva v.rddh-a* vij?ney-a* !na m-urkh-a.h palit-a* v.rth-a !!3062.25! yatra satya.m* tatra dharmo* hy* !a+dharmas* tv* itaratra ca ! dharmo* jayati na*a+dharma.h !satya.m* jayati na*an+.rtam !!3062.26! ni.sk.rtau vyavah-are ca !vratasya*-ade/sane tath-a ! dharma.m* v-a yadi v-a*a+dharma.m* !par.sad* yat pr-aha tad* bhavet !!3062.27! jyoti.sa.m* vyavah-ara.m* ca !pr-aya/s+citta.m* cikitsitam ! a+j-anantyo* *anyath-a br-uy-at !sa* mah-a+p-atak-i bhavet !!3062.28! par.sad+ukta+kriy-a+-ac-ar-at !p-atak-i tu bhavec* *chuci.h ! tatra*ukto* yady* a+dharma.h sy-at !par.sat tena tu lipyate !!3062.29! tasm-at satya.m* sam-a/sritya !dh-armikai.h p-apa+bh-irubhi.h ! dharma* eva hi vaktavya.h !par.sad+viprair* na ca*itara.h !!3062.30! str-i.n-a.m* ca b-ala+v.rddh-an-a.m* !k.s-i.n-an-a.m* ku+/sar-iri.n-am ! upav-asa+-ady+a+/sakt-an-a.m* !kartavyo* *anugraha/s* ca tai.h !!3062.31! lobh-an* moh-ad* bhay-an* maitry-ad* !yadi kuryur* anugraham ! narak-an y-anti te m-u.dh-a* !raurav-an na*atra sa.m/saya.h !!3062.33! dh-armikair* eva manv+-adyair* !dharma+vidbhir* pur-atanai.h ! dharma.h prokto* *asti na tv* anyais* !tato* v-acyo* vic-arya sa.h !!3062.34! de/sa+-ac-ara.m* kula+-ac-ara.m* !gr-ama+-ac-ara.m* vibudhya ca ! /s-astra+-ac-ara.h pravaktavya.h !sahas-a na tu karhi+cit !!3062.35! par.sad+ukta+prak-are.na !p-atak-i vratam -acaret ! tena*eva hi bhavec* *chuddhas* tv* !anyath-a naraka.m* vrajet !!3062.36! rahasya+p-apa+karm-a tu !/s-astra.m* d.r.s.tv-a svaya.m* budha.h ! yath-a+ukta+ni.sk.rti.m* kury-ad* !anyas* tv* -ap.rcchya sad+budham !!3062.37! b-alasya na*eva .sa.s.tha+ab+d-at !p-urva.m* p-atakam asti hi ! na r-aja+da.n.das* tasya*asti !pr-aya/s+citta.m* na vidyate !!3062.38! -una+ek-a+da/sa+var.sasya !pa?nca+var.s-at parasya ca ! pr-aya/s+citta.m* cared* bhr-at-a !pit.r+-adir* v-a guru.h svayam !!3062.39! ek-a+da/sa+ab+dato* b-ala.h !.so+.da/sa+ab+da+avadhi svayam ! pr-aya/s+citta+ardha.m* prakurv-ita !v.rddha+rogi+striyas* tath-a !!3062.40! p-apa+ni.sk.rti+kart-a*eva !pum-an str-i ca*eti sad+gatim ! tad+a+kart-a tu niray-an* !n-ica+yon-i/s* ca y-ati hi !!3062.41! k.rtv-a yo* du.s+k.rta.m* tasya !na*eva kurv-ita ni.sk.rtim ! tat+sa;ng-ad* api p-apa.m* sy-ad* !ata.h k-aryo* na so* *api ca !!3062.42! g.rha+sthais* ty-agibhi/s* ca*api !yo.s-abhi/s* ca yath-a+ucitam ! sva+p-apa+ni.sk.rti.m* k.rtv-a !p-aly-a.h sva+niyam-a* d.r.dham !!3062.43! s-a.ms-arike sukhe tucche !tyaktv-a*-asakti.m* sad-a janai.h ! v-asudeve vidh-atavy-a !rati.h sarvair* mad+-a/sritai.h !!3062.44! s-a tu sy-ac* *chraddhay-a nitya.m* !sva+dharma+-acara.nena ca ! jij?n-asay-a tan+mahimno* !yogena*-adhy-atmikena ca !!3062.45! tad+bhakt-an-a.m* sevanena !tat+kath-a+/srava.nena ca ! str-i+dravya+rasa+sakt-an-a.m* !sa;nga+ty-agena sarvath-a !!3062.46! anyatra tad+gu.nebhya/s* ca !sa.mto.se.na*apy* a+hi.msay-a ! tat+k-irtanena ca yamair* !niyamai/s* ca*apy* a+ninday-a !!3062.47! titik.say-a ca dvandv-an-a.m* !tan+n-ama+smara.nena ca ! rati.h k.r.s.ne bhaven* n-.r.n-a.m* !tad+bhakty-a tu vi/se.sata.h !!3062.48! sa.ms.rte.h sy-ad* vyavacchedo* !bhakty-a*eva paray-a harau ! vair-agya.m* ca d.r.dha.m* j?n-ana.m* !bhakty-a*eva labhate pum-an !!3062.49! bhakty-a*eva sa* prasanna.h sy-an* !na*anya+up-ayena kena+cit ! tasm-an* ni.s+kapa.t-a* y-uya.m* !bhakti.m* kuruta sarvath-a !!3062.50! su+vrata* uv-aca: ittha.m* nija+-a/srita+jan-an upadi/sya dharma.m* ! bhakti.m* ca bhakti+tanayo* n.r+pate prasanna.h ! sa* prairayan* muni+ga.n-an gu.na+g-ayana+artha.m* ! vi.s.nor* jan-a/s* ca jag.rhu.h /siras-a tad+ukt-i.h !!3062.51! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave jana+/sik.s-ay-a.m* pr-aya/s+citta+vidhi+nir-upa.na+n-am-a dvi+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: mukta+-anandas* tad-a v-i.n-a.m* !v-adayan .sa.t+pad-i.m* jagau ! gurjar-i+sa.mj?na+r-age.na !t-alo* yatra*eka+t-alik-a !!3063.1! ramat-a.m* satata.m* satata+makhe tvayi m-anasa.m* mama sakhe ! dhruva+padam ! a+/sara.na+/sara.ne bhava+bhaya+hara.ne bahutara+karu.na+-alaye ! sukha+kara+racite muni+vara+vidite gu.na+ga.na+varu.na+-alaye ! ramat-a.m* satata.m* satata+makhe tvayi m-anasa.m* mama sakhe !!3063.2! dh.rta+sita+vasane k.rta+mita+hasane rucira+cikura+r-ajite ! /sa/si+nibha+vadane dyuti+jita+madane sa+kala+sura+sabh-ajite ! ramat-a.m* satata.m* satata+makhe tvayi m-anasa.m* mama sakhe !!3063.3! pravitata+nayane k.sa.na+jita+jayane vi+vidha+kusuma+h-arake ! tata+tarad+alike k.rta+vara+tilake nija+jana+sukha+k-arake ! ramat-a.m* satata.m* satata+makhe tvayi m-anasa.m* mama sakhe !!3063.4! para+sukha+nilaye para+dara+vilaye sura+ripu+mati+mohane ! agha+caya+hara.ne sukha+caya+kara.ne nigama+ga+rasa+dohane ! ramat-a.m* satata.m* satata+makhe tvayi m-anasa.m* mama sakhe !!3063.5! h.rta+sura+/samale* kara+dh.rta+kamale paridh.rta+puru+bh-u.sa.ne ! kali+bala+kadane /subha+mati+sadane parih.rta+nija+d-u.sa.ne ! ramat-a.m* satata.m* satata+makhe tvayi m-anasa.m* mama sakhe !!3063.6! pra/samita+kope k.rta+mada+lope muni+vara+ga.na+nandite ! ati+m.rdu+h.rdaye nija+jana+sadaye sura+nara+muni+vandite ! ramat-a.m* satata.m* satata+makhe tvayi m-anasa.m* mama sakhe !!3063.7! g-itv-a*iti .sa.t+pad-im -adau !padyai.h sa* pr-ak.rtais* tata.h ! g-ayati sma gu.n-an bhakty-a !v-asudevasya bh-u+pate !!3063.8! brahma+-ananda+-adaya/s* ca*anye !munayo* g-ana+kovid-a.h ! tam eva*anujagu.h pr-ity-a !kurvanta.h svara+p-ura.nam !!3063.9! -arabdhe g-ayane tai/s* ca !hari.h sa+dayay-a d.r/s-a ! paryaik.sata nij-an bhakt-an !dadat t-ala.m* kare.na ca !!3063.10! sahasra/sas* tatra nar-a/s* ca n-arya.h ! sam-adhim -apu.h k.rpay-a*eva tasya ! a+laukike hy* a+k.sara+dh-amni te ca ! tam eva ko.ty+arka+ruci.m* hy* apa/syan !!3063.11! catur+bhuja.m* ca*a.s.ta+bhuja.m* ca ke+cit ! ta.m* vai dvi+b-ahu.m* dad.r/su/s* ca ke+cit ! tat+tan+mah-a+dh-amasu tat+tad-iyai.h ! sa.msevita.m* /sakti+sam.rddhi+bh.rtyai.h !!3063.12! vyutth-aya te yad* yad* a+laukika.m* sve ! h.rd+ambare *acak.sata tat tad* eva ! sa.mp.rcchyam-an-an bahudh-a sva+bandh-un ! yath-avad* -ucu.h kila tatra tat tat !!3063.13! sa.mdigdha+citt-a/s* ca tad+-i/svaratve ! ye ke+cid* -asan prathama.m* jan-as* te ! -a/scaryam -alokya ni/samya ca*etat ! sarva+-i/svara.m* ta.m* vividur* yath-avat !!3063.14! sa.mbandhina.h sv-an bhagavat+sak-a/s-an* ! netu.m* g.rh-a.ms* tatra sam-agat-a* ye ! te du.s.ta+j-iv-a* api tat+prat-apa.m* ! d.r.s.tv-a*eva tasya*-a/srayam -a/su cakru.h !!3063.15! -anandayitv-a*iti jan-a?n* jana+-i/sa.h ! sva.m* sva.m* niv-asa.m* prati gantum eva ! -adi/sya ramya.m* pa.ta+ma.n.dapa.m* sva.m* ! sametya tasmin ni.sas-ada daivi.h !!3063.16! sa* evam eva prati+v-asara.m* sv-an ! -anandayan bhakta+jan-an samet-an ! uv-asa tatra*a+khila+saukhya+k-ar-i ! ya/sa.h svak-iya.m* prathayan p.rthivy-am !!3063.17! y-avanty* ah-ani bhagav-an !nyav-ats-it tatra pattane ! dine dine *adhika.m* tatra !sneho* n-.r.n-am avardhata !!3063.18! tat+tad+de/s-iya+lok-an-a.m* !tatra p-aka+kriy-a* api ! praty+aha.m* n-utan-a* -asann* !uttara+uttara+sad+ras-a.h !!3063.19! kva+cid* dine sabh-ay-a.m* sa* !proce var.na+-a/srama+ucit-an ! dharm-an vedena vihit-an !k.r.s.na+bhakti+samanvit-an !!3063.20! kasmi.m/s+cid* divase j?n-ana.m* !vair-agya.m* ca kva+cit prabhu.h ! bhakti.m* nir-upay-am -asa !kva+cit sadasi lak.sa.nai.h !!3063.21! r-aja+n-iti.m* kva+cit pr-aha !d-ana+dharm-a.m/s* ca kutra+cit ! mok.sa+dharm-an kva+cit pr-aha !str-i+dharm-a.m/s* ca sa* -i/svara.h !!3063.22! kva+cit s-a.mkhya.m* kva+cid* yoga.m* !pa?nca+r-atra.m* ca karhi+cit ! dharm-an parama+ha.ms-an-a.m* !kva+cit sadasi so* *abrav-it !!3063.23! pr-aya/s+citta+vidhi.m* pr-aha !kva+cit p-apa+apanuttaye ! -apad+dharm-a.ms/s* ca sarve.s-a.m* !sa* jag-ada kva+cit prabhu.h !!3063.24! p-ur.na+k-amo* *api bhagav-an !anukurvan n.r+n-a.tanam ! var.na+-a/srama+ucita.m* dharmam !-acac-ara svaya.m* sad-a !!3063.25! vrata+upav-asa+niyam-an !yath-a+k-ala.m* yath-a+ucitam ! jan-an-a.m* /sik.sa.na+artha.m* vai !cak-ara svayam -i/svara.h !!3063.26! caitra+/sukla+prati+padi !vatsara+-arambha+v-asare ! brahma+-atma+v-asudevasya !k-aray-am -asa p-ujanam !!3063.27! go+d-ana.m* svar.na+d-ana.m* ca !vipra+sa.mtarpa.na.m* tath-a ! manv+-adi+tithi+mukhy-ay-a.m* !t.rt-iy-ay-am ac-ikarat !!3063.28! tasy-a.m* tithau bhagavata.h sa* ca matsya+m-urte.h ! p-uj-a+mah-a+utsavam api k.siti+p-ala samyak ! /s-astra+uditena vidhin-a*eva vidh-apya bhuktv-a ! gantu.m* ca durga+puram -i/svara* udyato* *abh-ut !!3063.29! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave n-an-a+tithi+k.rta+caritra+nir-upa.na+n-am-a tri+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h ]] su+vrata* uv-aca: t-avad* r-ajan pur-ad* etya !go+sv-am-i bhaktim-an drutam ! n-amn-a n-ar-aya.na+giri.h !pr-arthay-am -asa ta.m* prabhum !!3064.1! -atithya.m* kartum icch-ami !/svo* *aha.m* saha+munes* tava ! mano+ratham ima.m* sv-amin !mama sa.mp-uraya prabho !!3064.2! iti sa.mpr-arthitas* tena !bhakta+vatsala* -i/svara.h ! tath-a*ity* uv-aca t-avat ta.m* !paur-a* anye *apy* up-ayayu.h !!3064.3! kubero* yauvana+a/sva/s* ca !j-u.sa+m-ula+jid+-adaya.h ! nama/s+cakru.h prabhu.m* bhakty-a !ta.m* kubera* uv-aca ca !!3064.4! atra*-agatasya te sv-ami.ms* !trayo+vi.m/sati+v-asar-a.h ! gat-as* tatra*-adya+divase !yauvana+a/sva+mano+ratha.h !!3064.5! p-aka+sv-i+kara.nena*eva !tvay-a sa.mp-urita.h prabho ! de/sa+antar-iya+lok-a/s* ca !tata.h sa.mto.sit-as* tvay-a !!3064.6! bhakt-a* vayam api sv-amin !bhav-amas* tava sevak-a.h ! an+anug.rhya t-an y-ana.m* !tava na*eva*ucita.m* kila !!3064.7! ki.m+ca janma+utsava+tithir* !nika.te *asty* -agat-a tava ! tatra tvad+arcana.m* sv-amin !kartum icch-a*asti no* h.rdi !!3064.8! vi+mal-a+utsava+paryanta.m* !tata.h sth-atum iha*arhasi ! iti sa.mpr-arthito* bhaktais* !tath-a*ity* -aha hasan prabhu.h !!3064.9! tata.h sa* nyavasat tatra !bhakt-an sa.mto.sayan nij-an ! up-avasan* navamy-a.m* ca !madhya+ahne r-amam -arcayat !!3064.10! te *atha bhakta+jan-a.h sarve !tasya janma+dina.m* hi tat ! vidanta.h paray-a pr-ity-a !tam -anarcu.h samutsuk-a.h !!3064.11! vastrair* nav-inai/s* ca*an+arghyai/s* !candanena su+gandhin-a ! pau.spair* mano+harair* h-arair* !hema+ratna+vibh-u.sa.nai.h !!3064.12! n-ir-ajanena mahat-a !stuty-a naty-a ca sa+-adaram ! ta.m* sa.mp-ujya nir+-ah-ara.m* !vrata.m* cakru.h sa+j-agaram !!3064.13! tat+pr-itaye da/samy-a.m* te !s-adh-un vipr-an yath-a+dhanam ! sad+bhojyais* tarpay-am -asur* !d-an-ani ca dadur* n.r+pa !!3064.14! hari/s* ca bahu/so* vipr-an !sa.mbhojya*ak.rta p-ara.n-am ! mah-antam utsava.m* cakre !tatas* tv* ek-a+da/s-i+dine !!3064.15! lak.smy-a yuta.m* v-asudeva.m* !sauvar.na.m* bhadra+ma.n.dale ! r-aja+upac-arair* vi+vidhair* !yath-a+vidhi pup-uja sa.h !!3064.16! upave/sya*atha dol-ay-a.m* !puna.h sa.mp-ujya ta.m* tata.h ! mah-a+n-ir-ajana.m* k.rtv-a !sam-andolayati sma sa.h !!3064.17! muh-urta+ante ca t-a.m* p-uj-a.m* !sam-apya*abhyarcya v-a.dav-an ! cak-ara*uposa.na.m* sv-am-i !bhaktai.h saha ca j-agaram !!3064.18! dv-a+da/sy-a.m* vidhivat k.rtv-a !p-ara.n-a.m* pr-atar* eva sa.h ! pray-a.n-aya*a/sva+v-ar-an sv-an !pad+g-a.m/s* ca*-aj?n-apayad* drutam !!3064.19! kati+cin* muni+y-uth-ani !gantu.m* de/sa+antar-a.ni sa.h ! -adide/sa*atha kati+cit !saha svena*-agam-aya ca !!3064.20! -aj?n-apya bh.rty-an saha+y-ayina.h sv-an ! sa* ucca+p-i.the hy* upavi/sya haime ! sa.mp-ujyam-ano* *a+khila+bhakta+sa;nghair* ! bhakta+priyas* t-an prabhur* -adide/sa !!3064.21! /s.r.nvantu sarve puru.s-a/s* ca yo.s-a* ! nija.m* nija.m* de/sam ito* bhavanta.h ! gacchantu m-arge hy* ati+sa+avadh-an-a* ! bhavantu k.r.s.na.m* h.rdi dh-arayanta.h !!3064.22! evam -adi/sya t-an sarv-an !bhagav-an karu.n-a+nidhi.h ! jaya /sr-i+sac+cid+-ananda+ity* !ucc-arya hayam -aruhat !!3064.23! p-a/sc-atyair* a/sva+v-arai/s* capalatara+hayair* anvito* ve.s.tane *asau ! pu.spa+-ap-i.d-an vi+citr-an sita+tilaka+vare kau;nkuma.m* candraka.m* ca ! ka.n.the h-ar-an an+ek-an dadhad* a+khila+janair* v-ik.syam-a.no* *a/sru+netrai.h ! /s.r.nvan g-ita.m* sa+v-adya.m* /sa/si+nibha+vadano* niryayau bhakta+sa;ngh-at !!3064.24! anuy-ato* nar-an n-ar-ir* !d.r.s.tv-a*atha ca harir* bah-un ! na nivartayitu.m* /sakto* !babh-uva kara+sa.mj?nay-a !!3064.25! p-ar.s.ni+spar/sa+dr-avitena !tato* *a/svena*ekala.h svayam ! jag-ama bhakta+d.r.s.t-in-am !ati+d-ure sa* sa*tvaram !!3064.26! y-avad* d.r.s.ti+bala.m* d.r.s.tv-a !nyavartanta ca te jan-a.h ! dhy-ayantas* ta.m* sa+a/sru+netr-a.h !sva.m* sva.m* de/sa.m* tato* yayu.h !!3064.27! r-ama+prat-apa+mukhy-as* tu !tad-a s-aketa+v-asina.h ! -aj?nay-a*eva harer* jagmur* !v-ahanai.h ki.m+cid* agrata.h !!3064.28! p-a/sc-aty-an a/sva+v-ara+-ad-in !sametya*atha hari.h sa* ca ! gacchan durga+pura.m* m-arge !bh-alla+de/sam up-ayayau !!3064.29! tatra baddha+a?njali+pu.t-an !m-argam -abadhya sa.msthit-an ! jan-an sahasra/so* *apa/syad* !bhagav-an prahasan+mukha.h !!3064.30! namas+k.rtya prabhu.m* te *atha !valg-a.m* tasya ca v-ajina.h ! dh.rtv-a sva.m* sva.m* pura.m* netu.m* !hari.m* sa.mpr-arthayan bh.r/sam !!3064.31! t-an nirbhartsya harir* gantu.m* !na*a/sakad* bhakta+vatsala.h ! tatas* te.s-a.m* priya.m* kartu.m* !tat+tat+puram ag-ac* ca sa.h !!3064.32! kva+cid* ardha.m* kva+cic* ca*eka.m* !kva+cid* dve tr-i.ny* api kva+cit ! din-any* uv-asa bhagav-an !bhakt-an-a.m* priya+k-amyay-a !!3064.33! eva.m* nivasatas* tasya !m-asa* eka.h k.sa.no* yath-a ! vyaticakr-ama bhakt-an sv-an !bh.r/sa.m* to.sayato* hare.h !!3064.34! atha*uttamas* tu n.r+patir* !nivasan durga+pattane ! hare.h prat-ik.say-a m-asa.m* !du.hkhena mahat-a*anayat !!3064.35! adya /svo* v-a para+/svo* v-a !s-aya.m* v-a pr-atar* eva v-a ! harir* -ay-asyati*ity* eva.m* !cintay-a*anya.m* nin-aya ca !!3064.36! t.rt-iye m-asi tu pr-apte !bh.r/sa.m* cint-a+-aturo* n.r+pa.h ! bhagavad+viraha.m* so.dhu.m* !na*a/sakat k.sa.nam apy* asau !!3064.37! kh-ana+p-ana+vih-ina/s* ca !cint-a+tapta+vapur* n.r+pa.h ! bh-uri+praj-agara.h patr-i.m* !lilekha*eka+man-a.h /sanai.h !!3064.38! likhitv-a sva+pra.n-ama+-adi !lilekha pr-arthan-a.m* tata.h ! atikr-ant-a*eva mary-ad-a !bhagavan y-a tvay-a k.rt-a !!3064.39! et-avat+k-ala+paryanta.m* !pr-a.n-a* dehe katha.m+cana ! sthit-a* ata.h para.m* tv* ete !na sth-asyanti*iti bh-ati me !!3064.40! sahana.m* tvad+viyogasya !na*aha.m* kartu.m* k.sama.h prabho ! atra*-ay-ahi tata.h /s-ighra.m* !m-am -ak-araya tatra v-a !!3064.41! sa+vistara+etad+arth-a.m* tu !likhitv-a patrik-a.m* n.r+pa.h ! d-utena pre.say-am -asa !sadyo* *asau /s-ighra+g-amin-a !!3064.42! tasminn* eva dine d-uto* !gumpha+-akhya+puram -agamat ! hari.m* pr-apya dadau t-a.m* ca !v-acay-am -asa sa* prabhu.h !!3064.43! sa+kal-a.m* v-acayitv-a t-a.m* !bhagav-an karu.n-a+nidhi.h ! a+sahya.m* svasya viraha.m* !tena*abudhyata ni/scitam !!3064.44! tata.h sarv-an anuj?n-apya !tasminn* eva dine ni/si ! a/sva+v-arai.h katipayai.h !saha+-ay-ad* durga+pattanam !!3064.45! aru.na+udaya+vel-ay-a.m* !pr-apa tat+puram -i/svara.h ! upavi.s.to* bahir+vedy-a.m* !tac* *chu/sr-ava*uttamo* n.r+pa.h !!3064.46! abhyadh-avat tad-a*eva*as-av* !an+up-anat+pado* *api ca ! pr-a.na.m* vapur* iva pr-apya !tam -anandam av-apa sa.h !!3064.47! utt-irya*a/sv-ad* *dharir* api !parirebhe tam -anatam ! k.r/s-i+bh-uta.m* ca tad+deha.m* !d.r.s.tv-a vismayam -apa ca !!3064.48! tata.h s-aka.m* tena harir* !ve.s.tito* nija+p-ar.sadai.h ! pr-apya sva+vasati.m* sth-ana.m* !nyavasat tan+ni.sevita.h !!3064.49! m-anayitv-a bhagavato* !bandh-u.ms* tam iva sa+-adaram ! pr-as-ade v-asay-am -asa !svak-iye sa* ca bh-u+pati.h !!3064.50! eva.m* sa* bhagav-a.m/s* cakre !puri tatra n.r+pa*utsavam ! any-an api*-id.r/s-an eva !tatra cakre sa* ca*utsav-an !!3064.51! mah-a+utsava.m* ya.h parama.m* pavitra.m* ! harer* ima.m* sa.m/sru.nuy-at pa.thed* v-a ! tau v-a?nchita+artha.m* sa+kala.m* labhet-a.m* ! hare.h pras-ad-at parama.m* pada.m* ca !!3064.52! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre t.rt-iya+prakara.ne v.rtta+-alaya+dol-a+utsave bhagavato* durga+pattana+praty-agamana+n-am-a catu.h+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h ]] [[[iti t.rt-iya.m* prakara.na.m* sam-aptam. ]]] su+vrata* uv-aca: sva+g.rhe nivasanta.m* ta.m* !nir+dambho* *a+bhaya+nandana.h ! si.seve paray-a bhakty-a !sa+ku.tumbo* *anv+aha.m* n.r+pa !!4001.1! tat+pr-itaye sa* k.rtav-an !anna+k-u.ta+mah-a+utsavam ! prabodhany-+utsava.m* ca*api !p-urvavad* vismaya+-avaham !!4001.2! bhakta.m* sa+pariv-ara.m* ta.m* !sukhayan bhagav-an api ! bhakt-an de/sa+antarebhya.h sv-an !-ahv-ayya*ac-ikarac* ca tau !!4001.3! prabodhany-+utsave *at-ite !sva+sva+de/sa.m* gate.su ca ! de/sa+antar-iya+loke.su !bhagav-an loka+bh-avana.h !!4001.4! veda+ukt-a.m* sth-apayann* eva !mary-ad-a.m* sva+-a/srite.su sa.h ! pur-a.na+/srava.na+-arambham !acik-ir.sac* ca sarva+vit !!4001.5! u.sasy* utth-aya .sa.s.thy-a.m* ca !pr-ata.h+k.rtya.m* vidh-aya sa.h ! -ak-arayat pur-a.na+j?na.m* !pray-aga+jitam -i/svara.h !!4001.6! sva+mandira+bahir+vedy-am !-asane sa* up-avi/sat ! tatra paur-a.nika/s* ca*anye !p-ar.sada+-ady-a* up-ayayu.h !!4001.7! yath-a+ucita.m* sabh-ay-a.m* te !ni.sedu/s* ca vyavasthay-a ! tata.h sa* bhagav-an -uce !maya+r-ama+dvi+ja.m* prati !!4001.8! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nu tva.m* br-ahma.na+/sre.s.tha !jyoti.h+/s-astra+vi/s-arada ! m-aso* *aya.m* m-arga/s-ir.so* *asti !m-as-an-am uttama.h kila !!4001.9! vibh-utir* v-asudevasya !kathito* *asau mah-a+.r.sibhi.h ! pur-a.na+/srava.na.m* kartum !atra*icch-a*asti mama dvi+ja !!4001.10! tad+-arambha+muh-urta.m* tva.m* !yath-a+/s-astra.m* vada*adhun-a ! nir+antar-ay-a* siddhi.h sy-ad* !yatra*-arambhe k.rte sati !!4001.11! pa?nca+a;nga+patra.m* ni.sk-asya !sa* tad-a sth-ula+ve.s.tan-at ! d.r.s.tv-a pr-aha hari.m* sv-amin !muh-urta.h /svo* *asti t-ad.r/sa.h !!4001.12! yogo* *asti mitra+sa.mj?no* yad* !dhani.s.th-a+budha+v-arayo.h* ! pur-a.na+/srava.na+-arambhas* !tatra k-aryas* tvay-a prabho !!4001.13! ity* ukte tena bhagav-an !pr-aha paur-a.nika.m* vaca.h ! pr-arambha.h /svo* *asti kartavya.h !/sr-imad+bh-agavatasya me !!4001.14! u.sasy* utth-aya kartavya.m* !dina+-adya+prahara+avadhi ! tvay-a*asm-abhi/s* ca vipra+.r.se !naityaka.m* karma ca*anv+aham !!4001.15! tata.h kath-ay-a.h pr-arambha.m* !k.rtv-a madhya+ahnae* eva s-a ! sam-apan-iy-a ca tata.h !k-aryo* m-adhy-ahniko* vidhi.h !!4001.16! punas* t.rt-iya+y-ama+ante !s-aya.m+sa.mdhy-a+avadhi dvi+ja ! pr-arabhya ca sam-apy-a s-a !bhavato* rucir* *asti cet !!4001.17! paur-a.nika* uv-aca: evam eva kari.sy-ami !k.rp-a+n-atha*aham anv+aham ! v-acayi.sye yath-a+k-ala.m* !kath-am atra d.r.dha+-asana.h !!4001.18! vi/sr-antir* y-a k.rt-a madhye !tvay-a sv-ami.ms* tay-a mama ! j-ata.m* mana.h prasanna.m* vai !deha+kle/so* *anyath-a bhavet !!4001.19! -agamyat-a.m* /sva* ity* uktv-a !tatas* ta.m* bhagav-an nij-an ! bhakt-an pur-a.na+/srot-.r.m/s* ca !jag-ada*-anandayan vaca.h !!4001.20! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: bhakt-a.h /s.r.nuta bhadra.m* va.h !sarve.s-a.m* hitam ucyate ! pur-a.na+/srava.na.m* k-arya.m* !sarvair* eva mad+-a/sritai.h !!4001.21! catur.n-am api var.n-an-a.m* !tath-a*eva*-a/srami.n-am api ! adhik-aro* bhavaty* eva !pur-a.na+/srava.ne sad-a !!4001.22! e.sa* s-adh-ara.na.h panth-a.h !sa+ak.s-at sarva+artha+siddhi+da.h ! mah-a+muni+janai.h prokto* !devair* api su+p-ujita.h !!4001.23! sva+r-upa+bodho* na hare.h !kath-ay-a.h /srava.na.m* vin-a ! bhaven* n.r.n-a.m* vin-a ta.m* ca !katha.m* sy-at sa.ms.rti+k.saya.h !!4001.24! tasm-ad* vy-asa+k.rt-an-a.m* hi !pur-a.n-an-a.m* nir+antaram ! /srava.na.m* bh-aratasya*api !k-arya.m* r-ama+aya.nasya ca !!4001.25! a+j?n-ana+timira+andh-an-a.m* !d-ipo* *aya.m* j?n-ana+siddhi+da.h ! pur-a.na+/srava.na.m* vi.s.nor* !au.sadha.m* bhava+rogi.n-am !!4001.26! sarvath-a*eva*-atmana.h /sreyo* !ye *abhiv-a?nchati dehina.h ! te /s.r.nvantu sad-a bhakty-a !kath-a.m* paur-a.nik-i.m* /subh-am !!4001.27! a+/sakto* ya.h sad-a /srotu.m* !kath-a.m* bhagavata.h sa* tu ! muh-urta.m* v-a*api /s.r.nuy-an* !niyata+-atm-a dine dine !!4001.28! yas* tu prati+dina.m* /srotum !a+/sakta.h so* *api m-anava.h ! pu.nya+m-ase.su /s.r.nuy-at !pu.ny-asu ca tithi.sv* api !!4001.29! muh-urta.m* v-a tad+ardha.m* v-a !k.sa.na.m* v-a p-avan-i.m* kath-am ! ye /s.r.nvanti nar-a* bhakty-a !na te.s-am asti dur+gati.h !!4001.30! yat phala.m* sarva+yaj?ne.su !sarva+d-ane.su yat phalam ! bhakty-a pur-a.na+/srava.n-at !tat phala.m* vindate nara.h !!4001.31! kalau yuge vi/se.se.na !pur-a.na+/srava.n-ad* .rte ! na*asti dharma.h para.h pu.ms-a.m* !na*asti mok.sa+patha.h para.h !!4001.32! kalau h-ina+-ayu.so* marty-a* !dur+bal-a.h /srama+p-i.dit-a.h ! dur+medhaso* du.hkha+bh-ajo* !dharma+-ac-ara+vivarjit-a.h !!4001.33! iti sa.mcintya k.rpay-a !bhagav-an b-adar-aya.na.h ! hit-aya te.s-a.m* vidadhe !pur-a.na+-akhya.m* ras-ayanam !!4001.34! pibann* eva*a+m.rta.m* yatn-ad* !eka.h sy-ad* a+jara+a+mara.h ! pur-a.na+a+m.rta+pa.h kury-at !kulam apy* a+jara+a+maram !!4001.35! vin-a pur-a.na+/srava.na.m* !nara.h pa/su+samo* mata.h ! tasm-ad* a+va/sya.m* tat k-arya.m* !vidhin-a sva+hita+arthibhi.h !!4001.36! su+vrata* uv-aca: ity* uktavanta.m* ta.m* natv-a !harim uttama+bh-u+pati.h ! papraccha pra+a?njalir* bhakty-a !pur-a.na+/srava.na+utsuka.h !!4001.37! r-aj-a*uv-aca: pur-a.na+/srava.nasya*-i/sa !/srotum icch-amy* aha.m* vidhim ! kasmin k-ale ca tat k-arya.m* !de/se k-id.rg+vidhe tath-a !!4001.38! vakt-a pur-a.nasya vibho !k-id.r/sa.h parik-irtita.h ! /srot-ara.h k-id.r/s-a/s* ca syu.h !ki.m* deya.m* tai.h sam-apane !!4001.39! etan* me br-uhi bhagavann* !iti p.r.s.to* n.r+pe.na sa.h ! sarve.s-a.m* /s.r.nvat-am -uce !tac+chu/sr-u.s-a.m* vidan vibhu.h !!4001.40! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sarva+p-apa+vinirmukti+ !+kara.ne yasya m-anasam ! bhavet tena*-adar-an* nitya.m* pur-a.na.m* /sravyam uttama !!4001.41! -anuk-ulya.m* na cen* nitya.m* !tad-a*a+va/sya.m* pum-an n.r+pa ! pur-a.na+/srava.na.m* kury-ac* !c-aturm-asye ca parvasu !!4001.42! vidh-ana.m* tasya yad* r-ajan !yath-a+ukta+phala+d-ayakam ! tat sk-anda+-adi+pur-a.na+ukta.m* !kathay-ami sam-asata.h !!4001.43! k.rta+-ahnika.h sam-ah-uya !vakt-ara.m* /s-astra+kovidam ! sa.mbh-avya*-asana+d-anena !namas+kury-at tam -adar-at !!4001.44! ucca+-asane pustaka.m* ca !sa.msth-apya*eva tato* *avare ! vy-asa+-asane *ati+m.rdule !vakt-aram upave/sayet !!4001.45! sa.mp-ujya pustaka.m* tv* -adau !tato* vakt-aram arcayet ! candanena*a+k.satai.h pau.spair* !h-ara+-adyair* dh-upa+d-ipakai.h !!4001.46! naivedya+phala+t-amb-ula+ !+dak.si.n-abhi/s* ca bhaktita.h ! sa.mp-ujya*-ar-artrika.m* k.rtv-a !namas+kurv-ita sa+-adaram !!4001.47! namas* te bhagavan vy-asa !veda+/s-astra+artha+kovida ! brahma+vi.s.nu+mah-a+-i/s-an-a.m* !m-urte satyavat-i+suta !!4001.48! mantre.na*anena vakt-ara.m* namas+k.rtya tato* n.r+pa ! /srot-.rn vipr-an sata/s* ca*arcen* !mukhya.h /srot-a yath-a+ucitam !!4001.49! -asan-ad* avare vaktur* !upvi/sya*-asane tata.h ! pur-a.na.m* /s.r.nuyu.h sarve !natv-a ta.m* sva+stha+m-anas-a.h !!4001.50! upave/sya.m* br-ahma.n-an-a.m* !p.r.s.thatas* tatra b-ahu+jai.h ! te.s-a.m* ca p.r.s.thato* vai/syais* !te.s-a.m* /s-udrai/s* ca sa.msadi !!4001.51! ye ca sa.mkara+j-at-iy-a.h !/s-udr-a.n-a.m* p.r.s.thatas* tu tai.h ! mary-aday-a*eva*upavi/sya !/srotavy-a* bhagavat+kath-a.h !!4001.52! j?n-ana+v.rddh-as* tapo+v.rddh-a* !brahma+ni.s.th-a/s* ca ye dvi+j-a.h ! upave/sy-a.h /srot.rbhis* te !sarve.s-am agrato* narai.h !!4001.53! dhanur+m-ana+antare pu.mbhya.h !str-ibhi/s* ca*api mah-i+pate ! mary-aday-a*eva*upave/sya.m* !tatra /srotu.m* hare.h kath-a.h !!4001.54! patra.m* pu.spa.m* phala.m* v-a*api !raupyaka.m* t-amra+.dhabbukam ! nivedya v-a dh-anya+mu.s.ti.m* !vaktre tu /s.r.nuy-at kath-am !!4001.55! [a: 4001.55b: #/+.dhabbukam#/- = (Gujarati) coin #/+.dhabu.d-i#/- for old half an anna. :a] b-alo* yuv-a*atha+v-a v.rddho* !daridro* dur+balo* *api v-a ! pur-a.na+j?na.h sad-a vandya.h !p-ujya/s* ca su+k.rta+arthibhi.h !!4001.56! na pr-ak.rta+mati.h k-ary-a !pur-a.na+j?ne kad-a+cana ! yasya vaktra+udgat-a v-a.n-i !k-ama+dhenu.h /sar-iri.n-am !!4001.57! gurava.h santi lokasya !janmato* gu.nata/s* ca ye ! te.s-am api ca sarve.s-a.m* !pur-a.na+j?na.h paro* guru.h !!4001.58! bhava+ko.ti+sahasre.su !bh-utv-a bh-utv-a*avas-idate ! yo* dad-ati harer* j?n-ana.m* !ko* *anyas* tasm-at paro* guru.h !!4001.59! pur-a.na+j?na.h /suci.h /s-anto* !d-anto* vijita+matsara.h ! s-adhu.h k-aru.nyav-an v-agm-i !j-aty-a vipra.h kath-a.m* vadet !!4001.60! dvi+j-atir* anyo* ya.h pr-apto* !d-ik.s-a.m* bh-agavat-i.m* sa* tu ! a.s.ta+a;nga+brahma+carya+-a.dhyo* !nir+lobha/s* ced* vadet kath-am !!4001.61! vy-asa+-asana.m* sam-ar-u.dho* !yad-a paur-a.niko* bhavet ! -a+sam-aptes* tad-a ka?n+cin* !namas+kury-an* na bh-u+pate !!4001.62! eka+antik-a harer* bhakt-a* !harir* v-a m-anu.sa+-ak.rti.h ! tatra*-agacched* yadi tad-a !namas+kurv-ita t-a.m/s* ca tam !!4001.63! ye dh-urt-a* ye ca dur+v.rtt-a* !ye ca*anya+vijig-i.sava.h ! te.s-a.m* ku.tila+v.rtt-in-am !agre na*eva vadet kath-am !!4001.64! na dur+jana+sam-ak-ir.ne !na /s-udra+/sv-apada+-akule ! de/se na dy-uta+sadane !vadet pu.nya+kath-a.m* su+dh-i.h !!4001.65! sad+gr-ame sadbhir* -ak-ir.ne !su+k.setre devat-a+-alaye ! nad-i+ta.te /sucau gehe !kath-a v-acy-a*a/sana+-alaye !!4001.66! /sraddh-a+bhakti+sam-ayukt-a* !na*anya+k-arye.su l-alas-a.h ! v-ag+yat-a.h /sucayo* *a+vy+gr-a.h !/srot-ara.h pu.nya+bh-agina.h !!4001.67! pur-a.na.m* ye tv* a+sa.mp-ujya !gandha+-adyair* namanena v-a ! /s.r.nvanti ca kath-a.m* bhakty-a !daridr-a.h syur* nar-as* tu te !!4001.68! kath-ay-a.m* k-irtyam-an-ay-a.m* !ye gacchanty* anyato* nar-a.h ! bhoga+k-ale pra.na/syanti !te.s-a.m* d-ar-a/s* ca sa.mpada.h !!4001.69! sa+u.s.n-i.sair* na kath-a /sravy-a !p-uga+t-amb-ula+bhak.sa.nam ! /srot.rbhir* na*eva kartavya.m* !na tam-ala+-adi+sevanam !!4001.70! tu;nga+-asane na*upave/sya.m* !na ca vakt.r+sama+-asane ! prau.dha+p-adair* na*upave/sya.m* !na*eva v-ira+-asanena ca !!4001.71! vastra+ve.s.tita+p-adai/s* ca !na*upave/sya.m* tath-a kva+cit ! na /say-anai.h kath-a /sravy-a !daihika+-apadam antar-a !!4001.72! str-i.n-a.m* mukh-ani pa/syanto* !ye /s.r.nvanti kath-a.m* hare.h ! k-aminas* te tu puru.s-a* !bhavanti gr-ama+/s-ukar-a.h !!4001.73! kath-ay-a.m* vartam-an-ay-am !any-a* v-aco* vadanti ye ! te gardabh-a.h praj-ayante !tath-a v-ada+dur+-agrah-a.h !!4001.74! kath-ay-a.m* /sr-uyam-a.n-ay-a.m* !vighna.m* kurvanti ye /sa.th-a.h ! pi/s-acatva.m* prapadyante !te n-una.m* n.r+pa+sattama !!4001.75! ye nindanti pur-a.na+j?n-an !kath-a.m* v-a p-apa+n-a/sin-im ! te tu janma+/sata.m* marty-a.h !/sunak-a.h sa.mbhavanti hi !!4001.76! tasm-at sa+vinaya.m* r-ajan !sa+-adara.m* ca hare.h kath-a ! /srotavy-a niyamena*eva !yath-a vaktu.h sukha.m* tath-a !!4001.77! tailena g-atra.m* sa.mmardya !sn-apan-iya.h pur-a.na+vit ! annai.h su+m.r.s.tai.h sa+rasair* !bhojan-iyas* tath-a*anv+aham !!4001.78! deya.m* tasmai ca p-urva+ahne !praty+aha.m* svara+/suddhaye ! sa+/sarkara.m* tu go+k.s-ira.m* !g-alita.m* kvathita.m* tath-a !!4001.79! kha.n.da+parva+skandha+p-urtau !vrata+ahe.su ca parvasu ! vi/si.s.ta+p-uj-a kartavy-a !dey-a /sakty-a ca dak.si.n-a !!4001.80! sam-aptau tu pur-a.nasya !kartavya.m* p-ujana.m* mahat ! yath-a+/sakty-a*a+khilair* dey-a !/srot.rbhir* hema+dak.si.n-a !!4001.81! raupya.m* v-a t-amra+mudr-a.m* v-a !vastra.m* v-a*anna.m* ca v-ahanam ! k-a.s.tha.m* daridro* *api m.rda.m* !tasmai dady-at sva+/saktita.h !!4001.82! -aropya v-ahana.m* ramya.m* !vastra+ala.mk-ara+p-ujitam ! g-ita+v-adyair* nayeyus* ta.m* !/srot-aras* tad+g.rha.m* tata.h !!4001.83! iti s-am-anyata.h prokta.h !sarve.s-am eva bh-u+pate ! pur-a.na+upapur-a.n-an-a.m* !/srava.nasya vidhir* may-a !!4001.84! vidhin-a*anena /s.r.nuyur* !ye pur-a.n-ani bh-u+pate ! sa.mp-ur.na.m* sy-at phala.m* te.s-a.m* !pur-a.na+ukta.m* na sa.m/saya.h !!4001.85! -adau vidhim ima.m* /srutv-a !pur-a.na+/srava.na.m* tata.h ! kartavya.m* vidhin-a*anena !tata.h siddhyati v-a?nchitam !!4001.86! /sr-imad+bh-agavata.m* n-ama !pur-a.na.m* yan* mahan* n.r+pa ! asti tasya tu sarvebhyo* !vi/se.so* *apy* asti ka/s+cana !!4001.87! vidhin-a /srava.na.m* tasya !pura/s+cary-a.m* ca /saktita.h ! d-ana.m* v-a ye *atra kurvanti !te.s-a.m* su+k.rtam a+k.sayam !!4001.88! su+vrata* uv-aca: -a/srutya n-ar-aya.na+v-acam ittha.m* ! vi/suddha+buddhi.h sa* punar* nara+-i/sa.h ! jij?n-asita.m* svasya hari.m* tam -i/sa.m* ! papraccha natv-a vinayena r-ajan !!4001.89! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pur-a.na+/srava.na+utsave s-am-anyata.h sa+kala+pur-a.na+/srava.na+vidhi+nir-upa.na+n-am-a prathamo* *adhy-aya.h]] r-aj-a*uv-aca: /sr-imad+bh-agavatasya*api !/srava.nasya vidhi.m* prabho ! pura/s+cary-a+prak-ara.m* ca !vidhi.m* d-anasya me vada !!4002.1! tvam eva etad* yath-avad* vai !vetsi sarvam a+/se.sata.h ! ata.h /su/sr-u.save mahya.m* !vaktum arhasi tattvata.h !!4002.2! su+vrata* uv-aca: iti bh-u+patin-a p.r.s.ta.h !sa* pur-a.na+munis* tad-a ! /sr-imad+bh-agavatasya*-uce !/srava.na+-adi+vidhi.m* ca tam !!4002.3! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nu r-ajan pravak.sy-ami !/sr-imad+bh-agavatasya te ! /srava.na+-adi+vidhi.m* samyak !sva+v-a?nchita+phala+pradam !!4002.4! pur-a.n-ani dvi+dh-a santi !lagh-uni ca mah-anti ca ! lagh-uny* upapur-a.n-ani !pur-a.n-ani mah-anti ca !!4002.5! mah-a+pur-a.n-any* akarot !svaya.m* vy-aso* da/sa*a.s.ta ca ! anye tu*upapur-a.n-ani !cakrus* t-avanti ca*.r.saya.h !!4002.6! br-ahma.m* p-adma.m* vai.s.nava.m* ca !/saiva.m* bh-agavata.m* tath-a ! m-arka.n.deya.m* n-arad-iyam !-agneya.m* ca bhavi.syakam !!4002.7! lai;nga.m* ca brahma+vaivarta.m* !v-ar-aha.m* sk-anda+v-amane ! kaurma.m* m-atsya.m* g-aru.da.m* ca !brahma+a.n.da.m* ca*atha bh-u+pate !!4002.8! mah-a+pur-a.na+sa.mj?n-ani !prokt-any* a.s.t-a+da/sa*iti hi ! n-am-any* upapur-a.n-an-a.m* !kathay-amy* atha te *an+agha !!4002.9! s-anatkum-ara.m* n-anda.m* ca !n-arasi.mha.m* ca k-apilam ! daurv-asasa.m* n-arad-iya.m* !/saiva+dharma.m* ca m-anavam !!4002.10! brahma+a.n.da+-akhya.m* ca*au/sanasa.m* !v-aru.na.m* k-alik-a+-ahvayam ! v-asi.s.tha+li;nga.m* v-asi.s.tha.m* !tath-a m-ahe/svara+abhidham !!4002.11! p-ar-a/sara.m* s-amba+saure !ity* a.s.t-a+da/sa bh-u+pate ! m-ar-ica++bh-argava+-ad-ini !santy* any-any* api k-ani+cit !!4002.12! itih-asa* iti prokta.m* !yan* mah-a+bh-arata.m* tu tat ! r-am-a+aya.na.m* tu k-avya+-akhya.m* !kathita.m* muni+sattamai.h !!4002.13! ete.s-a.m* ca sa+ved-an-a.m* !s-aro* bh-agavata+abhidham ! mah-a+pur-a.na.m* kathita.m* !bhava+roga+ras-ayanam !!4002.14! nad-in-a.m* tu yath-a ga;ng-a !dev-an-am a+cyuto* yath-a ! vai.s.nav-an-a.m* yath-a /sa.m+bhu.h !pur-a.n-an-am ida.m* tath-a !!4002.15! sarva+veda+pur-a.nebhya.h !/sre.s.thatve *asya tu k-ara.nam ! kathay-ami ca te r-ajan !rucis* tatra*asti te yata.h !!4002.16! yad-a*as.rjaj* jagad* ida.m* !brahm-a loka+pit-amaha.h ! tad-an-i.m* /sreyase n-.r.n-a.m* !veda.m* pr-avartayat sa* tu !!4002.17! eka* eva pur-a veda.h !k.rta+-ad-av* abhavad* yuge ! adh-iyate sma sa+artha.m* ta.m* !sam+agram api sad+dhiya.h !!4002.18! dv-a+para+ante tv* alpa+dhiyo* !babh-uvu.h k-ala+vegata.h ! ta.m* na*adhyetu.m* nar-a.h /sekur* !boddhum artha.m* ca tasya te !!4002.19! n-ar-aya.na+avat-aro* *abh-ut !tad-a dvaip-ayano* muni.h ! veda+artha+bodhanena*eva !/sreyase *ayatata*-atman-am !!4002.20! vedam eka.m* caturdh-a*eva !vyabhajat sa* mah-a+muni.h ! cakre boddhu.m* tad+artha.m* ca !pur-a.nai.h saha bh-aratam !!4002.21! catur.n-am api var.n-an-am !-a/sram-a.n-a.m* ca sarva/sa.h ! dharma+artha+k-ama+mok.s-a.m/s* ca !tatra so* *avar.nayat sphu.tam !!4002.22! -atyantika+/sreyase ca !dharm-an eka+antin-am api ! kva+cit kva+cit prasa;ngena !var.nay-am -asa tatra sa.h !!4002.23! .rg+veda+-ac-aryam akarot !tata.h pailam .r.si.m* muni.h ! yajur+vedasya ca*-ac-arya.m* !sa* vai/sa.mp-ayana.m* munim !!4002.24! s-ama+vedasya ca*-ac-arya.m* !cak-ara sa* tu jaiminim ! atharva+veda+-ac-arya.m* ca !su+mantum akarod* .r.sim !!4002.25! itih-asa+pur-a.n-an-am !-ac-arya.m* roma+har.sa.nam ! sa* b-adar-aya.na/s* cakre !hit-aya*eva n.r.n-am .r.si.h !!4002.26! sarasvat-i+nad-i+t-ire !/samy-a+pr-asa+abhidh-a+-a/srame ! ittha.m* k.rtv-a*api sa* munir* !na*eva*atu.syan* nija+antare !!4002.27! tasya*a+sa.mto.sa+hetu.m* te !brav-imi n.r+pate /s.r.nu ! ni.h+/sreyas-aya lok-an-a.m* !tasya janma*asti bh-u+tale !!4002.28! tasya hetus* tu sad+dharmo+ !+j?n-ana.m* vair-agyam eva ca ! m-ah-atmya+j?n-ana+yug+bhaktir* !bh-umna/s* ca*iti catu.s.tayam !!4002.29! sa* tu tena*alpako* hy* eva !var.nito* apy* ati+vist.rtai.h ! mi/sratv-ad* dharma+k-ama+arthair* !boddhu.m* /sakyo* na tattvata.h !!4002.30! svarga+-adi+phala+de.sv* eva !tata.h karmasu m-anav-a.h ! sakt-a* -asan bahu+vidhair* !v-akyais* tat+pratip-adai.h !!4002.31! tad-a tu tasya /sreyo+arth-a !pur-a.na+-adi+k.rtir* mune.h ! -as-id* eva*a+k.rta+pr-ay-a !tat+phala+an+uday-at kila !!4002.32! tad-a*antar+y-ami.n-a sa+ak.s-ad* !v-asudevena tad+dh.rdi ! a+p-ur.na+k-amat-a prairi !tay-a t-apo* mah-an abh-ut !!4002.33! tad+utthay-a /suc-a tasya !j?n-ana.m* sa.mkucita.m* hy* abh-ut ! tata.h /s-anti.m* sa* na pr-apad* !grantha.m* kartu.m* na ca*a/sakat !!4002.34! tato* day-alur* bhagav-an !n-ar-aya.na* .r.si+-i/svara.h ! n-arada.m* prai.sayat tasmai !nipu.na.m* para+bodhane !!4002.35! vic-are.na*api t-apasya !hetor* an+upalambhan-at ! /socanta.m* tam upey-aya !n-arada.h sarva+du.hkha+h-a !!4002.36! vy-asena p-ujayitv-a*atha !sva+a+sa.mto.sasya k-ara.nam ! sa.mp.r.s.ta.h sa* muni.h proce !sarva+j?no* bhagavat+priya.h !!4002.37! n-arada* uv-aca: yad+artham avat-aras* te !samyak tan* na tvay-a k.rtam ! a+p-ur.na+k-amat-a tasm-ad* !*dh.rdaye tava vartate !!4002.38! -atyantika+/sreyase tva.m* !jan-an-a.m* racaya*an+agha ! tvat+k.rta+grantha+sarva+sva.m* !pur-a.na.m* kevala.m* rasam !!4002.39! ya/sa.h /sr-i+v-asudevasya !tad+bhakt-an-a.m* ca tattvata.h ! tatra var.nayata.h /s-antir* !bhavi.syati tava*antare !!4002.40! /sr-imad+bhagavata.m* n-ama !pur-a.na.m* racaya*adhun-a ! tena ni.h+/sreyasa.m* n-.r.n-a.m* !tvat+sa.mto.sa/s* ca setsyati !!4002.41! -aj?n-a n-ar-aya.nasya*ittha.m* !bhavati*ity* upadi/sya tam ! jag-ama n-arada.h so* *atha !tad* vyadhitsat sam-adhin-a !!4002.42! ved-an sm.rt-i/s* ca*itih-as-an !pur-a.n-ani ca sarva/sa.h ! s-utr-a.ni k-avy-any* -amathya !buddhy-a tat+s-aram -adade !!4002.43! sva+anubh-uti+sah-ayena !tena bh-agavata+abhidham ! sa* cak-ara mah-a+yog-i !pur-a.na.m* mukta+v-a?nchitam !!4002.44! k.s-ira+ab+dh-av* o.sadh-i.h sarv-a !mathitv-a mandara+adri.n-a ! yath-a*udap-adayad* vi.s.nu.h !p-iy-u.sa.m* sa* tath-a*eva tat !!4002.45! antar+hite bh-umi+pa v-asudeve ! bhuvas* tal-ad* -a/sraya* etad* -as-it ! saha+anvayasya*api nir+-a/srayasya ! dharmasya loke.su pur-anam eva !!4002.46! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pur-a.na+/srava.na+utsave sa+hetuka+bha-agavata+utpatti+nir-upa.na+n-am-a dvit-iyo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: s-are *asmin sarva+/s-astr-a.n-a.m* !/sr-imad+bh-agavata+abhidhe ! s-a.mkhya+s-utra+udito* hy* artho* !yoga+s-utra+uditas* tath-a !!4003.1! brahma+s-utra+udita/s* ca*artho* !veda+anta+artha/s* ca bh-u+pate ! vistar-ad* var.nito* *asty* eva !bhagavad+bhakti+v.rddhaye !!4003.2! /sr-i+k.r.s.no* hi catur+vy-uho* !v-asudeva+-adi+sa.mj?naka.h ! var.nita.h pa?nca+r-atre.na !puru.sa+-ady+avat-ara+dh.rt !!4003.3! tasya sva+r-upa+vij?n-ana.m* !tasmin bhakti/s* ca nai.s.thik-i ! nai.skarmya.m* karma tat+pr-ityai !vair-agyam itratra ca !!4003.4! tath-a tasya*avat-ar-a.n-a.m* !janma+karm-a.ni y-any* api ! te.s-a.m* divyatay-a j?n-ana.m* !tad+bhakte.sv* eva sauh.rdam !!4003.5! tath-a*-atma+r-upa+vij?n-ana.m* !samya;n* n-.r.n-a.m* bhaved* iti ! et-any* eva*atra vist-arya !bahudh-a*avar.nayan* muni.h !!4003.6! eta.m* guhyatama.m* tv* artha.m* !/sr-imad+bh-agavata+sthitam ! na hi sarve vij-ananti !j-ananti viral-a* budh-a.h !!4003.7! /srot-aro* v-a*api vakt-aro* !ye sva+dharme.su sa.msthit-a.h ! pa?ncasv* api virakt-a* ye !vi.saye.sv* -atma+vedina.h !!4003.8! nara+-ak.rti.m* v-asudevam !an+anta+ai/svarya+ma.n.ditam ! j?n-atv-a*eva tatra bhakti.m* ye !nai.s.thik-i.m* kurvate nar-a.h !!4003.9! sauh-arda.m* s-attvate.sv* eva !nir+dambha.m* ye ca kurvate ! tae* eva*etad* rahasya.m* hi !j-ananti n.r+pa na*itare !!4003.10! etais* tu lak.sa.nair* yukt-a* !a+dak.s-a* api laukike ! an+adh-ita+an+eka+/s-astr-a* !apy* etac+chrava.n-ad* vidu.h !!4003.11! etal+lak.sa.na+h-in-a* ye !*adh-ita+/s-astra+cay-a* api ! nipu.n-a* vyavah-are.su !kurvanto* gurut-am api !!4003.12! y-avaj+j-ivam adh-iy-an-a.h !/s.r.nvanto* v-a*etad* anv+aham ! rahasya.m* na*eva j-ananti !labhante prema na prabhau !!4003.13! j?n-atv-a vai tat sat-a.m* vaktr-an* !na vartante tath-a ca ye ! te *apy* a+j?na+tuly-a* vij?ney-a* !bhakty-a sevyam ida.m* tata.h !!4003.14! pur-a.nasya*-id.r/sasya*asya !j?n-an-ad* a+j?n-ato* *api v-a ! /srava.na.m* pa.thana.m* v-a*api !ye kuryur* m-anav-a* bhuvi !!4003.15! sadyas* te p-apa+nirmukt-a* !bhaveyur* yadi te puna.h ! na kuryu.h p-ataka.m* tarhi !mukt-a.h syur* bhava+bandhan-at !!4003.16! cirantan-ay-a* v.rddh-ay-a* !mah-a+p-apa+mah-a+ruja.h ! tyakt-ay-a* ni.sk.rtair* vaidyair* !idam eva*a+m.rta.m* hitam !!4003.17! rahasyam etat parama.m* !k.rtv-a vy-aso* nija+-atma+jam ! pur-a.na.m* /sreyase n-.r.n-a.m* !/suka.m* sa* tv* adhyAj-igapat !!4003.18! day-alu.h sa* /suka.h pr-aha !ga;ng-a+t-ire par-ik.sitam ! pr-aya+upavi.s.ta.m* n.r+pati.m* !mah-a+.r.si+ga.na+sa.msadi !!4003.19! tata.h prav.rttir* abhavad* !bh-u+tale *asya nara+adhipa ! /sr-imad+bh-agavatasya*iti !/sre.s.tham etat prak-irtitam !!4003.20! -a+k.r.s.na+nirgam-at tri.m/sad+ !+var.sa+avadhi gate kalau ! navam-ito* nabhasye ca !kath-a+-arambh.m* /suko* *akarot !!4003.21! saptabhir* divasai.h sarva.m* !sa+artha.m* ca*acakathat sa* tat ! prau.s.thapady-a.m* paur.nam-asy-a.m* !pur-a.na.m* tat sam-apayat !!4003.22! veda+-ad-in-a.m* s-ara+r-up-a !yato* bh-agavat-i kath-a ! aty+uttam-a tato* bh-ati !sevan-iy-a*eva sarvath-a !!4003.23! yath-a dugdhe sthita.m* sarpir* !na*-asv-ad-aya*upakalpate ! p.rthag+bh-uta.m* tu tad* divya.m* !dev-an-a.m* rasa+vardhanam !!4003.24! ik.s-u.n-am -adi+madhya+anta.m* !/sarkar-a vy-apya ti.s.thati ! p.rthag+bh-ut-a*eva s-a mi.s.t-a !tath-a bh-agavat-i kath-a !!4003.25! k-ala+vy-ala+mukha+gr-asa+ !+tr-asa+nirn-a/sa+hetave ! /sr-imad+bh-agavata.m* /s-astra.m* !kalau k-ire.na bh-a.sitam !!4003.26! etasm-ad* a+para.m* ki.m+cin* !mana.h+/suddhyai na vidyate ! janma+antar-iya+pu.nya+oghai.h !/su/sr-u.s-a tasya sa.mbhavet !!4003.27! par-ik.site kath-a.m* vaktu.m* !sabhay-a.m* sa.msthite /suke ! sudh-a+kumbha.m* g.rh-itv-a*eva !dev-as* tatra sam-ayayu.h !!4003.28! /suka.m* natv-a*avadan sarve !sv+k-arya+ku/sal-a.h sur-a.h ! kath-a+sudh-a.m* prayaccha tva.m* !g.rh-itv-a*eva sudh-am im-am !!4003.29! eva.m* vinimaye j-ate !sudh-a r-aj?n-a prap-iyat-am ! prap-asy-amo* vaya.m* sarve !/sr-imad+bh-agavata+a+m.rtam !!4003.30! kva kath-a kva sudh-a loke !kva k-aca.h kva mah-a+ma.ni.h ! brahma+r-ato* vic-arya*ittha.m* !tato* dev-an jah-asa sa.h !!4003.31! a+yogy-a.ms* t-a.ms* tu vij?n-aya !na dadau sa* kath-a+a+m.rtam ! eva.m* bh-agavat-i v-art-a !dev-an-am api dur+labh-a !!4003.32! r-aj?no* mok.sa.m* tato* v-ik.sya !svaya.m* brahm-a*api vismita.h ! satya+loke tul-a.m* baddhv-a !/s-astra+j-atam atolayat !!4003.33! lagh-uny* any-ani j-at-ani !guru tv* ekam ida.m* mahat ! tad-a .r.si+ga.n-a.h sarve !vismaya.m* parama.m* yayu.h !!4003.34! menire te hare* r-upa.m* !/s-astra.m* bhagavata.m* tata.h ! pa.than-ac* *chrava.n-at sadyo* !vaiku.n.tha+phala+d-ayakam !!4003.35! eta.m* v.rtta+antam -a/srutya !sarve trailokya+v-asina.h ! /sreyas+k-am-as* tad* eva*ekam !-adriyanta na ca*a+param !!4003.36! niv.rtti+m-argasya*-ac-ary-a.h !kapila.h sanaka+-adaya.h ! idam eva*-adriyante sma !pur-a.na.m* paray-a mud-a !!4003.37! prav.rtti+m-argasya*-ac-ary-a* !mar-ici+pra+mukh-as* tath-a ! idam eva*-adar-an* nitya.m* !jag.rhu.h /subha+karmasu !!4003.38! /sveta+dv-ipe nir+ann-a* ye !mukt-a/s* ca badar-i+vane ! .r.sayas* te *apy* etad* eva !pr-adh-anyena si.sevire !!4003.39! /sruti+sm.rti+pur-a.n-ani !nir+-adh-ar-a.ni tarhi tu ! brahm-a.nam etya /sara.na.m* !procu.h /soka+k.r/s-ani ca !!4003.40! deva+deva jagad+dh-atas* !tvam asm-akam adhi+-i/svara.h ! bhavasi*iti para.m* ka.s.tam !asm-aka.m* /srotum icchasi !!4003.41! /sr-imad+bh-agavatasya*eva !gurutv-at sarva+/s-astrata.h ! j-at-a prav.rttis* trailokye !sarvatra /subha+karmasu !!4003.42! asm-a.ms* tu ko* *api d.r.s.ty-a*api !na pa/syaty* -adar-at prabho ! ato* n-ama*api na+u loke !na sth-at-a*ity* eva bh-ati na.h !!4003.43! j-ivita+-a/s-a.m* vih-aya*eva !tatas* tv-a.m* /sara.na.m* gat-an ! p-atum arhasi no* dh-atar* !yatas* tva.m* loka+bh-avana.h !!4003.44! t-any* -a/sv-asya tato* brahm-a !/sr-imad+bh-agavata.m* prati ! uv-aca*im-a* j?n-ataya.h sv-a* !na*atikramy-as* tvay-a*an+agha !!4003.45! tvay-a*ek-akin-a t-ata !vih-aya*et-an nij-an kva+cit ! na gamyam iti mad+v-akya.m* !tva.m* p-alayitum arhasi !!4003.46! tad-a bh-agavata.m* pr-aha !ta.m* pra.nmya pit-amaham ! adya+prabh.rti vatsy-ami !pur-a.n-an-a.m* hi ma.n.dale !!4003.47! -adhikya.m* na svato* *abh-i.s.ta.m* !mama*asti*ity* avagaccha bho.h ! ki.m+tu tvay-a tolanena !vy-asena ca k.rta.m* hi tat !!4003.48! s-a.mprata.m* ca yath-a*-aj?n-a te !kari.sy-ami tath-a vibho !!4003.49! pur-a.n-an-a.m* tu sa.mkhy-ay-a.m* !pa?ncamy-am eva tad* vidhi.h ! pur-a.na.m* sth-apay-am -asa !/sruti+d-ana+arcana+-adi.su !!4003.50! /sruti+sm.rti+pur-a.n-ani !tad* eva*-alambya tad+din-at ! sarv-a.ni po.sa.na.m* pr-apu.h !sarvad-a ca tad* anvayu.h !!4003.51! /srimad+bh-agavatasya*asya !sa.m/sray-ad* bh-u+tale *a+khile ! vikhy-at-a pa?ncam-i sa.mkhy-a !/sata+-adibhyo* *apy* abh-ud* var-a !!4003.52! tad* ida.m* /sr-i+bh-agavata.m* !pur-a.na.m* brahma+sa.mmitam ! sevyate puru.sair* dhanyair* !bh-u+tale *atra nara+adhipa !!4003.53! dhany-a bh-agavat-i v-art-a !preta+p-i.d-a+vin-a/sin-i ! sapta+aho* *api tath-a dhanya.h !k.r.s.na+loka+phala+prada.h !!4003.54! rudanti sarva+p-ap-ani !sapta+aha+/srava.na+k.sa.ne ! asm-aka.m* pralaya.m* sadya.h !kath-a*iya.m* h-a kari.syati !!4003.55! -ardra.m* /su.ska.m* laghu sth-ula.m* !v-a;n+mana.h+k-aya+sa.mbhavam ! /srava.na.m* pradahet p-apa.m* !p-avaka.h samidho* yath-a !!4003.56! asmin vai bh-arate var.se !s-uribhir* deva+sa.msadi ! a+kath-a+/sr-avi.n-a.m* pu.ms-a.m* !ni.s+phala.m* janma k-irtitam !!4003.57! ki.m* mohato rak.sitena !su+pu.s.tena bal-iyas-a ! a+dhruve.na /sar-ire.na !/suka+/s-astra+kath-a.m* vin-a !!4003.58! asthi+stambha.m* sn-ayu+baddha.m* !m-a.msa+/so.nita+lepitam ! carma+avanaddha.m* dur+gandha.m* !p-atra.m* m-urta+pur-i.sayo.h !!4003.59! jar-a+/soka+vip-aka+-arta.m* !rog-a.n-a.m* mandira.m* param ! du.s+p-ura.m* ca k.rta+ghna.m* ca !sa+do.sa.m* k.sa.na+bha;nguram !!4003.60! k.rmi+vi.d+bhasma+sa.mj?n-a+anta.m* !/sar-iram iti var.nitam ! tena sa.ms-adhayed* dh-im-an !sva+k-arya.m* ya.h sa* pa.n.dita.h !!4003.61! yat pr-ata.h sa.msk.rta.m* ca*anna.m* !s-aya.m* tat tu vaina/syati ! tad-iya+rasa+sa.mpu.s.te !k-aye k-a n-ama nityat-a !!4003.62! budbud-a* iva toye.su !ma/sak-a* iva jantu.su ! j-ayante mara.n-aya*eva !kath-a+/srava.na+varjit-a.h !!4003.63! /sr-imad+bh-agavata.m* pur-a.nam a+mala.m* yad* vai.s.nav-an-a.m* priya.m* ! yasmin p-aramaha.msyam ekam a+mala.m* j?n-ana.m* para.m* g-iyate ! yatra j?n-ana+vir-aga+bhakti+sahita.m* nai.skarmyam -avi.s+k.rta.m* ! tac* *ch.r.nvan vipa.than vic-ara.na+paro* bhakty-a vimucyen* nara.h !!4003.64! ittha.m* may-a bh-agavatasya tubhya.m* ! m-ah-atmyam ukta.m* n.r+pate tu tat sy-at ! mah-a+phala+pr-apakam eva n-.r.n-a.m* ! sva+dharma+yug+bhaktimat-a.m* sad-a*eva !!4003.65! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pur-a.na+/srava.na+utsave vi/se.sata.h /sr-imad+bh-agavata+m-ah-atmya+nir-upa.na+n-am-a t.rt-iyo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: atha*etasya pur-a.nasya !vidh-ana.m* /srava.nasya te ! kathay-ami n.r+pa+/sre.s.tha !/srot-.r.n-a.m* hita+k-arakam !!4004.1! -arambha.n-iy-a sva+g.rhe !dhanikai.h puru.sai.h kath-a ! anyair* narais* tu sa.mhatya !devat-a+mandira+-adi.su !!4004.2! viv-ahe y-ad.r/sa.m* citta.m* !sva+putrasya n.r.n-a.m* bhavet ! kath-a+pr-arambha.ne t-ad.rk !k-aryam uts-ahita.m* n.r+pa !!4004.3! nir+vighnena sam-apty+artham !-adau ga.na+pati.m* yajet ! sind-ure.na ca d-urv-abhi.h !/subhai/s* ca gu.da+la.d.dukai.h !!4004.4! praty+aha.m* sa.mhit-a+p-a.tha.m* !/s.r.nuy-ad* yadi p-uru.sa.h ! tad-a tu bhojan-ad* p-urva.m* !sa+artha.m* ced* bhojana+uttaram !!4004.5! -anuk-ulya.m* yadi /srotu.m* !nitya.m* na sy-at tad-a n.r+pa ! a+va/syam eva /s.r.nuy-ac* !c-aturm-asye tu p-uru.sa.h !!4004.6! pau.sa+m-asa.m* vin-a*eka.m* tu !pr-arambhe *asya*a+khil-a* api ! m-as-a.h pu.nya+-avah-a.h santi !mala+m-asa/s* ca bh-u+pate !!4004.7! m-ase.sv* ete.su yatra sy-at !svasthat-a svasya cetasa.h ! tasmin bh-agavata.m* /sravya.m* !pur-a.na.m* p-apa+sa;ngha+h.rt !!4004.8! m-asa+dvaya.m* v-a /s.r.nuy-ad* !ukta+m-ase.su m-anava.h ! bh-adre navamy-a.m* v-a*-arabhya !k-artik-i+p-ur.nim-a+avadhi !!4004.9! pr-arabhya*-urja+navamy-a.m* v-a !m-aghy-a.m* tat tu sam-apayet ! tapo+navamy-a.m* v-a*-arabhya !caitry+anta.m* /s.r.nuy-an* nara.h !!4004.10! sapta+aha.m* /s.r.nuy-ad* yarhi !tad-a tu*ukte.su m-assu ca ! navamy-+-adi+p-ur.nim-a+antam !ekasmi?n* *ch.r.nuy-an* nara.h !!4004.11! de/sa+antar-an* nij-an j?n-at-in !-ahvayec* ca su+h.rj+jan-an ! ye.s-a.m* tac+chrava.ne /sraddh-a !t-a.m/s* ca*-arambha+din-at pur-a !!4004.12! de/se de/se virakt-a* ye !vai.s.nav-a* dambha+varjit-a.h ! patra.m* tebhyo* *api sa.mlekhyam !-agat-a.m/s* t-a.m/s* ca m-anayet !!4004.13! arv-ak pa?nca+ahato* yatn-ad* !-asana+-ad-ini melayet ! vi/s-al-a vasudh-a yatra !kury-at tatra kath-a+sthalam !!4004.14! kurv-ita ma.n.dapa.m* tatra !/sucau sth-ane mana.h+priyam ! rambh-a+stambhai/s* ca sad+vastrai.h !phalai.h pu.spai/s* ca /sobhanam !!4004.15! tatra*upave/sa+sth-an-ani !str-i.n-a.m* pu.ms-a.m* yath-a+ucitam ! vy-asa+-asana.m* ca rucira.m* !racayec* caturo* nara.h !!4004.16! tasmin p-i.the p.rth-av* ucce !m.rdule tu pur-a.ninam ! sa.msth-apayet pustaka.m* ca !catur+a;nge nidh-arayet !!4004.17! tata.h pur-a.na+adhi+deva.m* !k.r.s.na.m* bh-agavata+-ak.rtim ! mantrai.h samarcayed* etair* !mukhya.h /srot-a k.rta+-ahnika.h !!4004.18! prathama+-adi+dv-a+da/sa+ant-a.h !skandh-a* yasya pada+-adaya.h ! prokt-a* avayav-a* divy-as* !ta.m* k.r.s.na.m* cintay-amy* aham !!4004.19! nav-ina+n-ira+da+udrikta+ !+/sy-ama+sundara+vigraham ! /sarat+p-arva.na+candra+-abh-a+ !+vininda+-asyam an+uttamam !!4004.20! /sarat+s-urya+udaya+ab+j-an-a.m* !prabh-a+mocana+locanam ! sva+a;nga+saundarya+/sobh-abh-i* !ratna+bh-u.sa.na+bh-u.sa.nam !!4004.21! go+p-i+locana+ko.nai/s* ca !prasannair* ati+vakritai.h ! /sa/svan+nir-ik.syam-a.na.m* tat !pr-a.nair* iva vinirmitam !!4004.22! sva+arc-a+para+ram-a+r-adh-a+ !+d.rk+cakora+sudh-a+karam ! sad+ratna+s-ara+nirm-a.na+ !+kir-i.ta+ujjvala+/sekharam !!4004.23! vinoda+mural-i+hasta.m* !sevita.m* ca sura+asurai.h ! kaustubha+udbh-asita+uraska.m* !tam -i/svaram aha.m* bhaje !!4004.24! kali+kalma.sa+n-a/s-aya !pr-adur+bh-uta.m* k.rp-a+bhar-at ! /sr-imad+bh-agavata+-ak-ara.m* !k.r.s.nam -av-ahay-amy* aham !!4004.25! si.mha+-asanam ida.m* k.r.s.na !svar.na+ratna+vinirmitam ! tava pr-iti+kara.m* datta.m* !g.rh-a.na k.rpay-a prabho !!4004.26! an+anya+bh-ava+-a/srayi.n-a.m* !sa.ms-ara+ar.nava+t-araka ! p-adya.m* g.rh-a.na deva+-i/sa !/sr-i+k.r.s.na' k.rpay-a mayi !!4004.27! n-an-a+avat-ara+caritai.h !s-adhu+sa.mka.s.ta+n-a/sana ! arghya.m* g.rh-a.na /sr-i+k.r.s.na !gandha+-ady+a.s.ta+a;nga+sa.myutam !!4004.28! go+kula+kr-i.dana+-ananda !mah-a+indra+-adi+mada+apaha ! /sr-i+v.rnd-a+vana+p-ur.na+indo !g.rh-a.na*-acaman-iyakam !!4004.29! yamun-a+jala+sa.mc-ari+ !+k-al-iya+pha.na+mardana ! jala+kr-i.d-a+rate k.r.s.na !sn-an-iya.m* pratig.rhyat-am !!4004.30! p-ita+ambaram ida.m* k.r.s.na !nav-ina.m* svar.na+var.nakam ! tava*eva paridh-ana+arha.m* !g.rhyat-a.m* nanda+nandana !!4004.31! s-avitr-i+granthi+sa.myukta.m* !svar.na+tantu+vinirmitam ! g.rhyat-a.m* deva+deva+-i/sa !brahma+s-utram ida.m* /subham !!4004.32! -abh-u.sa.n-ani divy-ani !ku.n.dala+-ad-ini sat+pate ! g.rh-a.na k.rpay-a k.r.s.na !datt-ani*im-ani bhaktita.h !!4004.33! ghana+s-ara+rasa+upeta.m* !ku.mkumena su+/sobhitam ! g.rh-a.na candana.m* divya.m* !devak-i+nandana prabho !!4004.34! n-an-a+su+gandhi+pu.sp-a.n-a.m* !h-ara+-ap-i.dau tath-a*eva ca ! tulas-i+vana+m-al-a.m* ca !/sr-i+k.r.s.na sv-ikuru prabho !!4004.35! su+gandhi+dravya+v-asa+-a.dhya.m* !vi.s.nu+taila.m* mano+haram ! v-a?nchita.m* sarva+lok-an-a.m* !bhagavan pratig.rhyat-am !!4004.36! b-ala+kr-i.d-a+vinodena !p-utan-a+pr-a.na+h-araka ! ka.msa+-adi+du.s.ta+/samana !dh-upa.h sv-ikriyat-a.m* tvay-a !!4004.37! svaya.m* prak-a/sam-ana+-i/sa !na+eka+bh-as+kara+bh-asvara ! g.rh-a.na k.rpay-a d-ipam !andha+k-ara+niv-arakam !!4004.38! n-an-a+pakva+anna+naivedya.m* !rasai.h .sa.dbhir* mano+haram ! vi/sva.m+bhara g.rh-a.na*eda.m* !pr-ity-a me vara+do* bhava !!4004.39! pavitra.m* nir+mala.m* toyam !u/s-ira+aila+-adi+v-asitam ! j-ivana.m* sarva+j-iv-an-a.m* !p-ana+artha.m* g.rhyat-a.m* hare !!4004.40! nir+mala.m* y-amuna.m* toya.m* !su+pavitra.m* su+v-asitam ! punar* -acaman-iya.m* ca !g.rhyat-a.m* ca madhu+s-udana.h !!4004.41! t-amb-ula.m* p-uga+sa.myukta.m* !lava;nga+ail-a+vimi/sritam ! j-at-i+phala+-adi+sa.myukta.m* !/sr-i+k.r.s.na pratig.rhyat-am !!4004.42! divya.m* phal-an-a.m* sarve.s-a.m* !sarva+deva+priya.m+karam ! n-aliker-i+phalam ida.m* !g.rh-a.na mathur-a+pate !!4004.43! yath-a+/sakti may-a datt-a.h !svar.na+r-upya+-adi+mudrik-a.h ! /sr-i+dv-arik-a+pura+adhi+-i/sa !dak.si.n-a g.rhyat-a.m* tvay-a !!4004.44! n-ir-ajay-ami deva+-i/sa !namas* te jyoti.s-a.m* pate ! -ar-artrika.m* may-a datta.m* !g.rh-a.na kamal-a+pate !!4004.45! namas* te deva+deva+-i/sa !/sa.mkha+cakra+gad-a+dhara ! tvat+pra+dak.si.nay-a k.r.s.na !brahma+a.n.d-an-a.m* pra+dak.si.n-a !!4004.46! uddh-ara.n-aya sarve.s-a.m* !pr-adur+bh-uta.m* dhar-a+tale ! /sr-i+bh-agavata+r-upa.m* tv-a.m* !/sr-i+k.r.s.na.m* pra.nam-amy* aham !!4004.47! nija+karma+vip-akena !bhava+ab+dhau patito* *asmy* aham ! ta.m* m-am uddhara deva+-i/sa !k.rpay-a karu.n-a+nidhe !!4004.48! /sr-imad+bh-agavata+-akhyas* tva.m* !praty+ak.sa.h k.r.s.na* eva hi ! mayi tvac+chara.na+-ay-ate !k.rp-a.m* kuru jagat+pate !!4004.49! ittha.m* sa.mp-ujya vidhin-a !k.r.s.na.m* bh-agavata+-atmakam ! vakt-ara.m* p-ujayet bhakty-a !gandha+pu.spa+srag+-adibhi.h !!4004.50! nav-ina+vastra+-abhara.nair* !dattv-a sa.mp-ujya dak.si.n-am ! tata.h p-urva+ukta+mantre.na !natv-a ta.m* pr-arthayet pum-an !!4004.51! vy-asa+r-upa prabodha+j?na !sarva+/s-astra+vi/s-arada ! etat+kath-a+prak-a/sena !mad+a+j?n-ana.m* vin-a/saya !!4004.52! sa.mpr-arthya paur-a.nikam ittham any-an ! /srot-.r.m/s* ca vipr-an sa* yath-a+arham arcet ! /srot-a svak-iyair* niyamair* upeta.h ! /s.r.notu bh-u+p-ala pur-a.nam etat !!4004.53! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pur-a.na+/srava.na+utsave /sr-imad+bh-agavata+/srava.na+vidhau p-uj-a+vidhi+nir-upa.na+n-am-a caturtho* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: atha ye niyam-a* r-ajan !/srot.r+vakt.r+hita+-avah-a.h ! kathay-ami yath-avat t-an !pur-a.na+prathit-an aham !!4005.1! gu.na+bhed-ad* v-acak-a/s* ca !/srot-aras* tri+vidh-a* mat-a.h ! uttam-a.h s-attvik-a* eva !yath-a+ukta+phala+bh-agina.h !!4005.2! a+sa.mgatam a+vispa.s.ta.m* !vistara.m* rasa+varjitam ! pada+ccheda+vih-ina.m* ca !tat+tad+bh-ava+vivarjitam !!4005.3! uts-aha+varjita.m* ya/s* ca !v-acayed* grantha+d-u.saka.h ! krodhano* *a+priya+v-ad-i ca !lobhi.s.ta.h str-i+sam-ik.saka.h !!4005.4! samyag+grantha+artham a+vidan !bhagavad+bhakti+varjita.h ! v-acakas* t-amaso* j?neya.h !sa* ca*adhama* iti*-irita.h !!4005.5! spa.s.ta+a+k.sara+pada.m* /s-anta.m* !kva+cid* d-irghatara.m* tath-a ! k-ala+svara+sam-ayukta.m* !rasa+bh-ava+vivarjitam !!4005.6! adbhuta.m* v-acayed* ya/s* ca !lubdha.h kruddha.h kva+cit kva+cit ! pr-itim-a.m/s* ca rasa+-asv-ade !vastra+ala.mk-ara+dh-ara.ne !!4005.7! a+budhyam-ano* grantha+artha.m* !bhakto* bhagavato* *api san ! v-acaka.h sa* tu vij?neyo* !r-ajaso* madhyama/s* ca sa.h !!4005.8! sa+rasa.m* su+svara.m* dh-ira.m* !tat+tad+bh-ava+samanvitam ! spa.s.ta+a+k.sara+vibheda.m* ca !sa+uts-aha.m* na*ativist.rtam !!4005.9! /s-anta.m* ca v-acayed* yas* tu !/sraddh-alur* d.r.dha+ni/scaya.h ! sa.mprad-aya+adhyayanav-an !grantha+artha.m* k.rtsna/so* vidan !!4005.10! jita+indriya.h su+/sila/s* ca !dur+-agraha+vivarjita.h ! yath-a+artha+v-ad-i v-agm-i ca !/srot.r+bodhana+naipu.na.h !!4005.11! yad.rcch-a+l-abha+sa.mtu.s.ta.h !karu.no* nir+aha.m+k.rti.h ! m.rdu+sva+bh-ava.h /s-anta/s* ca !bhagavad+bhakti+sa.myuta.h !!4005.12! loka+apav-ada+rahita.h !prati+graha+par-a;n+mukha.h ! jita+k-amo* jita+krodho* !jita+lobha/s* ca ni.h+sp.rha.h !!4005.13! maitro* dh-ira.h s-adhu+v.rttir* !nir+dambho* *a+ki.m+canas* tath-a ! upak-ar-i v-acakas* tu s-attvika/s* ca*uttamo* mata.h !!4005.14! s-attvikair* lak.sa.nair* yukta.h !/sr-i+bh-agavata+v-acaka.h ! praty+aha.m* sva+-ahnika.m* kury-ad* !u.sasy* utth-aya buddhim-an !!4005.15! tata.h /srot.rbhir* -ah-uta.h !sa* kath-a+ma.n.dapa.m* vrajet ! prak.s-alya p-a.ni+p-ada+-asya.m* !kury-ad* -acamana+trayam !!4005.16! dhauta+/sveta+ambara+dhara.h !sad+guru.m* h.rdaye smaran ! vipr-an s-adh-un namas+k.rtya !/sr-imad+bh-agavata.m* namet !!4005.17! tata.h sva+p-ujya+gurv+-ader* !-aj?nay-a vinaya+anvita.h ! uda;n+mukha.h pr-a;n+mukho* v-a !vy-asa+-asanam up-avi/set !!4005.18! /srot.rbhi.h p-ujita.h so* *atha !kury-an* ma;ngalam -adita.h ! ya.m* pravrajantam ity+-adi+ !+/sloka+trayam ud-irayet !!4005.19! kasmai yena*iti padya.m* ca sva+i.s.ta+pady-any* ata.h param ! pa.thitv-a pustaka.m* natv-a !tata.h padyam ida.m* pa.thet !!4005.20! /sr-uyat-a.m* deva deva+-i/sa !n-ar-aya.na jagat+pate ! tvad-iyena*avadh-anena !kathayi.sye /subh-a.h kath-a.h !!4005.21! iti padya.m* pa.thitv-a*eva !v-acayet sa kath-a.m* budha.h ! s-adh-un vipr-an vilokya*eva !kury-ad* artha.m* na yo.sita.h !!4005.22! sam-aptir* ante *adhy-ayasya !yasya yasya na sa.mmat-a ! na tatra tatra viramed* !adhy-ay-a.ms* t-an api bruve !!4005.23! tatra*-adye skandha* -adya/s* ca hy* !a.s.tamo* da/samas* tath-a ! catur+da/sa.h .so+.da/sa/s* ca !ni.siddh-a* virat-av* ime !!4005.24! t.rt-iya/s* ca*a.s.tama/s* ca*iti !dvau dvit-iye ni.sedhitau ! sapta+.r.sibhis* tata.h k-ary-a !tad+ante viratir* na hi !!4005.25! da/sama.h saptama/s* ca*-adyas* !t.rt-iye *a.s.t-a+da/sas* tath-a ! trayo+vi.m/sa/s* ca viratau !sa.mmat-a* na budhair* n.r+pa !!4005.26! -adyas* t.rt-iyo* da/samas* !turye sapta+da/sas* tath-a ! a.s.t-a+vi.m/sa/s* ca na* adhy-ay-a* !viratau /subha+d-a n.r.n-am !!4005.27! pa?ncame pa?ncamo* *adhy-ayo* !ni.siddha/s* ca trayo+da/sa.h ! .sa.s.the .sa.s.tha.h pa?ncama/s* ca !prathamo* da/samas* tath-a !!4005.28! saptame prathamas* turya.h !.sa.s.tha.h skandhe *atha ca*a.s.tame ! -adyo* *a.s.tamo* dvit-iya/s* ca !da/sama/s* ca*eka+vi.m/saka.h !!4005.29! navame pa?nca+da/sako* !da/samas* turya* -adima.h ! adhy-ay-a* viratau na*ete !g.rh-it-a* munibhir* n.r+pa !!4005.30! da/same da/sama/s* ca*-adyo* !dv-a+vi.m/so* navamas* tath-a ! traya* eka+-una+vi.m/s-ac* ca !dvi+.sa.s.titama* eva ca !!4005.31! .sa.t+saptatitama.h sapta+ !+saptatitama* ity* am-i ! ni.siddh-a* viratau santi !.sa.dbhi.h paur-a.nikair* api !!4005.32! ek-a+da/se tu da/samo* !dv-a+vi.m/sas* tri.m/sa* eva ca ! dv-a+da/se navamas* tv* eka! !ity+adhy-ay-a* may-a*udit-a.h !!4005.33! e.s-am ante na virati.h !k-ary-a pur-a.nikai.h kva+cit ! nitya+eka+adhy-aya+p-a.th-an-am !apy* e.sa* vidhir* i.syate !!4005.34! m-asa+pak.sa+-adi+niyata+ !+dina+sa.mkhy-a+anur-upata.h ! adhy-ay-an v-acayen* nitya.m* !tata.h kury-at sam-apanam !!4005.35! muh-urta.m* gha.tik-a.m* v-a*api !kath-a+ante n-ama+k-irtanam ! kury-at prati+dina.m* vi.s.nor* !uttared* -asan-at tata.h !!4005.36! punar* natv-a sa* gurv+-ad-in !gacched* vidv-an nija.m* g.rham ! kath-a+sam-apti+paryanta.m* !nityam eva.m* sam-acaret !!4005.37! kath-a+-arambha+din-ad* y-avat+ !+sam-apty* anyasya na*-adadet ! anna.m* pratigraha.m* v-a*api !p-apa+bh-iru.h sa* pa.n.dita.h !!4005.38! na dadyu.h svasya pary-apta.m* !/srot-ara.h praty+aha.m* yadi ! anna.m* tad-a tv* anya+datta.m* !g.rh.n-iy-an* na*atra p-atakam !!4005.39! sapta+ahe v-a da/sa+ahe ca !pak.sa+p-ar-aya.ne tath-a ! m-asa+p-ar-aya.ne *apy* e.sa* !vidhis* tasya prak-irtita.h !!4005.40! v-atula.m* na*eva bhu?nj-ita !na kury-ac* ca*atibhojanam ! na roga+k.rc* ca /s-aka+-adi !taila.m* ka.tu ca varjayet !!4005.41! brahma+caryam a+hi.ms-a.m* ca !satya+a+steye ca p-alayet ! kath-a+vighna+kara.m* yat tat !karma kury-an* na karhi+cit !!4005.42! pur-a.na+vaktur* n.r+pate may-a*ittha.m* ! prokt-ani lak.sm-a.ni yam-a/s* ca sarve ! lak.sm-a.ni vak.sy-amy* adhun-a ca tubhya.m* ! tac+chrot.r+pu.ms-a.m* niyam-a.m/s* ca p-aly-an !!4005.43! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pur-a.na+/srava.na+utsave bh-agavata+/srava.na+vidhau vakt.r+lak.sa.na+niyama+nir-upa.na+n-am-a pa?ncamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /sraddh-a+bhakti+vih-ino* yo* !lobhi.s.to* d-u.sakas* tath-a ! hetu+v-ada+paro* r-ajann* !abhyas-uy-a+samanvita.h !!4006.1! vaktre na dak.si.n-a.m* dady-at !pu.nya+ahe ca sam-apane ! ati+pra/sn-a.m/s* ca ya.h kury-at !sa* /srot-a t-amaso* *adhama.h !!4006.2! kath-a.m* prasa;ng-ac* *ch.r.nuy-ac* !*chraddh-a+h-ino* *api ya.h pum-an ! dady-ad* da/sa /sata+sth-ane !sva+p-a.n.ditya.m* ca dar/sayet !!4006.3! d-ambhiko* matsara+grasto* !m-an-i ca*apy* a+sthira+-asana.h ! k.sa.na.m* ru.s.ta.h k.sa.na.m* tu.s.ta.h !/srot-a r-ajasa+madhyama.h !!4006.4! sa.mtyajya sarva+k-ary-a.ni !bhakti+/sraddh-a+samanvita.h ! pur-a.na.m* /s.r.nuy-an* nitya.m* !vinayena*anvita/s* ca ya.h !!4006.5! v-acaka.m* p-ujayen* nitya.m* !k-ale k-ale ca dak.si.n-am ! yath-a+ucita.m* pradady-ac* ca !/srot-.rn sarv-a.m/s* ca m-anayet !!4006.6! nir+matsaro* bhagavati !prema+v.rddhi+-ipsur* -ad.rta.h ! /s.r.nuy-ac* ca*eka+citto* ya.h !sa* /srot-a s-attvika+uttama.h !!4006.7! s-attvikair* lak.sa.nair* yukta.h !/srot-a pustaka+v-acakau ! p-urva+uktena vidh-anena !sa.mp-ujya /s.r.nuy-at kath-am !!4006.8! an+u.s.n-i.so* *a+prau.dha+p-ado* !na gaccha.m/s* ca sthala+antaram ! p-uga+-ady* an+a/sna.m/s* ca /sucir* !v-ag+yata.h /s.r.nuy-at kath-am !!4006.9! v-ira+-asanena*upavi/sen* !na ca pa/syed* itas* tata.h ! v-art-a.m* kury-ac* ca na*anyo+anya.m* !tad+eka+agra+man-a* bhavet !!4006.10! sa.m/saye sati vakt-ara.m* !p.rcchec* ca /sanakair* naman ! kara+p-ada+-adi+c-apalya.m* !/srot-a kury-an* na sa.msadi !!4006.11! p-alayed* brahma+carya+-ad-in !niyam-an vijita+indriya.h ! skandha+antae* utsava+-adau ca !dady-ac* *chakty-a ca dak.si.n-am !!4006.12! skandhe skandhe sam-apte ca !vipr-a* bhojy-a.h /sata.m* /satam ! dak.si.n-a ca yath-a+/sakti !tebhyo* dey-a nara+-adhipa !!4006.13! a+/saktas* tu pur-a.nasya !sam-aptau bhojayec* *chatam ! tad+i.s.ta+bhojanair* vipr-an !dak.si.n-abhi/s* ca to.sayet !!4006.14! kath-a+pr-arambha+divase !sa.mp-ujya*-adau ga.na+adhipam ! br-ahma.na.m* varayed* eka.m* !g-ayatr-i+japa+hetave !!4006.15! sa* sahasra+traya.m* nitya.m* !sam-apty+avadhi sa.mjapet ! vara.n-iy-as* tath-a ca*anye !br-ahma.n-a.h pa?nca vai.s.nav-a.h !!4006.16! sahasra+pa?ncaka.m* nitya.m* !mantras* tu dv-a+da/sa+a+k.sara.h ! v-asudevasya sa.mpr-ityai !japtavyas* tair* d.r.dha+vratai.h !!4006.17! anna+vastr-a.ni tebhyo* *api !dady-ad* ante ca dak.si.n-am ! /srot.rbhya/s* ca*api viprebhya.h !/sakty-a dady-ac* ca dak.si.n-am !!4006.18! mala+m-utra+jaya+artha.m* ca !sv+alpa+-ah-ara.h sukha+-avaha.h ! havi.sya+annena*eka+bhakta.m* !/srot-a kury-at tato* n.r+pa !!4006.19! upav-as-a.h prakartavy-a.h !sapta+ahe sapta+v-asar-an ! phala+-ah-aram a+/saktas* tu !kury-ad* v-a*api paya.h pibet !!4006.20! aday-an* nir+lava.na.m* v-a*anna.m* !eka+bhakta.m* ca v-a caret ! sukha+s-adya.m* bhaved* yat tat !kartavya.m* /srava.na+arthin-a !!4006.21! bhojana.m* tu vara.m* manye !kath-a+/srava.na+k-arakam ! na*upav-aso* mata.h /sre.s.tha.h !kath-a+vighna+karo* yadi !!4006.22! sthir-a tu pratim-a vi.s.nor* !yadi na sy-at tad-a cal-am ! agre sa.msth-apyed* vaktu.h !kath-a+-arambhe dine dine !!4006.23! sauvar.n-im eva sapta+ahe !k-arayet pratim-a.m* hare.h ! sa.msth-apya p-ujayen* nitya.m* !tatra*eva dina+saptakam !!4006.24! kath-a+sam-aptau t-a.m* dady-ad* !br-ahma.n-aya sa+dak.si.n-am ! a+/saktas* tu yath-a+/sakti !vidhi.m* kury-at sam-ahita.h !!4006.25! pr-ata.h k-arya.h kath-a+-arambha.h !sa+ardha+y-ama+traya+avadhi ! v-acy-a*atra virati.h k-ary-a !madhya+ahne gha.tik-a+svayam !!4006.26! paur-a.nike tu vi/sr-ante !madhya+ahne /srot.rbhir* narai.h ! n-ama+sa.mk-irtana.m* k-arya.m* !muh-urta.m* rukmi.n-i+pate.h !!4006.27! sam-apte /sr-i+bh-agavate !g-it-a bhagavat-a*udit-a ! saha+arth-a sa.mhit-a v-a*api !/sravy-a sarva+artha+p-urik-a !!4006.28! sam-apti+divase k-ary-a !mah-a+p-uj-a yath-a+dhanam ! sarve *api /sr-avak-a.h kuryur* !vaktu.h p-uj-a.m* yath-a+ucitam !!4006.29! n-utna+kau/seya+vastr-a.ni !ku.n.dale ka.taka+-adi ca ! dady-ac* *chrot-a*agrimo* vaktre !sahasra+svar.na+dak.si.n-am !!4006.30! a+/saktas* tu su+var.n-an-a.m* !dady-ad* a.s.ta+adhika.m* /satam ! tatra*apy* a+/sakta.h puru.so* !dhana.m* dady-at sva+/saktita.h !!4006.31! anye *api /saktito* dadyur* !vastra+ala.mk-ara+dak.si.n-a.h ! g.rha+stha+dharma+aupayika.m* !deya.m* yat ki.m+cid* eva v-a !!4006.32! svar.na+m-aso* raupyako* v-a !dak.si.n-a*ukt-a mah-a+.r.sibhi.h ! /srot-.r.n-am alpa+vitt-an-a.m* !vaktre dey-a.h p.rthak p.rthak !!4006.33! mukhya.h /srot-a tato* dady-ad* !*dhema+si.mha.m* pala+unmitam ! sa.mp-ujya v-acak-aya*eva !mantram enam ud-irayan !!4006.34! k-ant-ara+vana+durge.su !cora+vy-ala+-akule pathi ! hi.msak-a* m-a.m* na hi.msantu !si.mha+d-ana+prabh-avata.h !!4006.35! a+sad+gate/s* ca*apa+m.rtyu+ !+sa.mbhav-ay-a.h pra/s-antaye ! r-aj-a par-ik.sit pradadau !hema+si.mha.m* pur-a n.r+pa !!4006.36! /s.r;ngi+da.m.s.try+-adi+hi.msr-a.n-am !adhipa.h si.mha* eva hi ! atas* tad+d-ayin-a.m* na sy-ad* dur+gatir* hy* apa+m.rtyu+j-a !!4006.37! dhenu.m* prayatnato* dady-at !tato* vaktre payasvin-im ! da/sa+a.m/sena*eva g-ayatry-a* !homa.m* kury-at tata.h param !!4006.38! dravye.na p-ayasa+-ajyena !tato* vy-ah.rtibhir* nara.h ! tila+vr-ihi+dravya+homa.m* !kurv-ita ca yath-a+vidhi !!4006.39! homa+-anuk-ulya.m* na sy-ac* cet !tan* ni.skraya+dhana.m* pum-an ! dady-at tena*api sa.mp-ur.na.m* !phala.m* sy-an* na*atra sa.m/saya.h !!4006.40! vi/se.sa* iti te prokta.h !/sr-imad+bh-agavata+/srutau ! pr-ag+ukto* *anyo* *api ca vidhir* !j?natavyo* *atra tvay-a n.r+pa !!4006.41! ittha.m* vidh-anena pur-a.nam etac* ! *ch.r.nvanti ye bh-umi+pate nar-as* te ! phala.m* pur-a+ukta.m* sa+kala.m* labhante ! sva+abh-i.s.tam atra*api paratra n-unam !!4006.42! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pur-a.na+/srava.na+utsave bh-agavata+/srava.na+vidhau /srot.r+dharma+nir-upa.na+n-am-a .sa.s.tho* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /sr-imad+bh-agavatasya*atha !vidhi.m* d-anasya vacmi te ! sa.mp-ur.na.m* sy-at phala.m* yena !bhuvi tad+d-ana+k-ari.n-am !!4007.1! paur.nam-as-i prau.s.thapad-i !mukhya.h k-alo* *atra k-irtita.h ! paur.nam-asyo* *a+khil-a* v-a*api !vrata+utsava+din-any* api !!4007.2! pustaka.m* lekhayed* -adau !/sr-imad+bh-agavatasya tu ! d.r.dha+patra.m* spa.s.ta+var.nam !a+sa.mmi/srita+pa;nkti ca !!4007.3! nav-ina.m* /sodhayitv-a tan* !n-utnai.h phalaka+ve.s.tanai.h ! nibadhya sth-apan-iya.m* ca !lak.sa.na.m* tasya te bruve !!4007.4! veda+anta+s-utrair* g-ayatry-a !para+brahma+nir-upakai.h ! yasya*-arambho* bhavej* j?neya.m* !/sr-imad+bh-agavata.m* hi tat !!4007.5! v.rtra+asura+vadho* yatra !var.nita.h sy-at sa+vistaram ! yac* ca prokta.m* /sukena*eva !/sr-imad+bh-agavata.m* ca tat !!4007.6! a.s.t-a+da/sa+sahasr-a.ni !/slok-a* yasya ca k-irtit-a.h ! br-ahma+v-ar-aha+p-adm-an-a.m* !kalp-an-a.m* yatra sat+kath-a.h !!4007.7! -adi+madhya+avas-ane.su !vair-agya+-akhy-ana+sa.myutam ! hari+l-il-a+kath-a+vr-ata+ !+a+m.rta+-anandita+sat+suram !!4007.8! v-asudeva+para.m* tad* vai !/sr-imad+bh-agavata.m* n.r+pa ! haime si.mha+-asane ramye !sth-apayed* d-ana+v-asare !!4007.9! pur-a r-aj-a par-ik.sit tu !haima.m* si.mha+-asana.m* mahat ! a+m-ulya.m* ratna+nicita.m* !pustaka+artham ac-ikarat !!4007.10! /sr-imad+bh-agavata.m* tasmin !nidh-aya bhagav-a?n* *chuka.h ! v-acayitv-a saptame *ahni !/sveta+dv-ipa.m* jag-ama ha !!4007.11! nir+lobhe ni.h+sp.rhe tasmi?n* !*chuka+deve gate tata.h ! -anarca hema+p-i.tha+stha.m* !tac* *chr-i+bh-agavata.m* n.r+pa.h !!4007.12! k.rp-a+-ac-ary-aya tat pr-ad-at !tato* r-aj-a ca dak.si.n-am ! lak.sam eka.m* su+var.n-an-a.m* !dattv-a vaiku.n.tham -apa sa.h !!4007.13! tath-a kartum a+/saktas* tu !svasya /sakty+anus-arata.h ! haima.m* si.mha+-asana.m* ramya.m* !k-arayec* *ch-a.thya+varjita.h !!4007.14! kury-ad* *dhaima.m* patram ekam !alpa+vittas* tu m-anava.h ! pala+traya+unmita.m* tatra !sth-apayet tu tat !!4007.15! kury-ad* aty+alpa+vittas* tu !pala+ardha+svar.na+patrakam ! si.mha+citra.m* tatra k.rtv-a !sth-apayet pustaka.m* pum-an !!4007.16! tata.h p-urva+uditair* mantrair* !g-ita+v-adya+pura.h+saram ! upac-arair* yath-a+labdhai.h !p-ujayet tad+ud-ara+dh-i.h !!4007.17! tata.h pratigrah-it-ara.m* !p-ujayed* br-ahma.na.m* nara.h ! /sr-imad+bh-agavata+snigdha.m* !harer* bhakta.m* jita+indriyam !!4007.18! vastrai* nav-inai.h kau/seyai.h !svar.na+mukt-a+-adi+bh-u.sa.nai.h ! gandha+pu.spa+upah-arais* ta.m* !sa.mp-ujya pra.namet pum-an !!4007.19! ni.s-idet pr-a;n+mukho* d-at-a !grah-it-a*uda;n+mukhas* tath-a ! sa.mkalpya dady-at tad* atha+u !mantr-an et-an ud-irayan !!4007.20! an+eka+ko.sti+janma+uttha.m* !k.r.s.na+bhakty+antar-aya+k.rt ! durita.m* n-a/sam -ay-atu !d-anena*anena me *a+khilam !!4007.21! /sr-imad+bh-agavata.m* divya.m* !pur-a.na.m* veda+sa.mmitam ! dad-ami vipra+vary-aya !v-asudeva.h pras-idatu !!4007.22! m-a*astu k.r.s.na+viyogo* me !m-a viyogo* *astu tat+sat-am ! d-anena*anena su+pr-ito* !harir* datt-a.m* mad+-ipsitam !!4007.23! ity* ucc-arya sa* tad* dattv-a !tato* dady-ac* ca dak.si.n-am ! su+var.n-an-a.m* /sata.m* v-a*api !/sata.m* v-a r-upya+mudrik-a.h !!4007.24! a.s.t-a+da/sa dvaya.m* v-a*api !/sakty-a dady-at tu dak.si.n-am ! dak.si.n-ay-a/s* ca*anur-upa.m* !bhojayed* br-ahna.n-a.ms* tata.h !!4007.25! ya* etena vidh-anena !dady-ad* bh-agavata.m* pum-an ! sa* bh-asvat-a vim-anena !vaiku.n.tha.m* pratipadyate !!4007.26! mano+abhiv-a?nchit-a.ms* tatra !bhog-an pr-apnoti sarva/sa.h ! na*a+pr-apya.m* vidyate ki.m+cit !tasya k.r.s.na+pras-adata.h !!4007.27! a+putra.h pr-apnuy-at putra.m* !nir+dhano* dhanam -apnuy-at ! /sr-i+bh-agavata+d-anena !vidy-a.m* vidy-a+arthy-* av-apnuy-at !!4007.28! iti d-ana+vidhir* may-a*uditas* te ! n.r+pate bh-agavatasya /s-astra+d.r.s.ta.h ! yam iha*-acarat-a.m* na k-a+api v-a?nch-a ! bhuvi ca*amutra ca /si.syate dur+-ap-a !!4007.29! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pur-a.na+/srava.na+utsave /sr-imad+bh-agavata+d-ana+vidhi+nir-upa.na+n-am-a saptamo* *adhy-ay.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /sr-imad+bh-agavatasya*atha !pura/s+cary-a+vidhi.m* bruve ! yay-a siddhyati r-aja+.r.se !puru.sa+artha+catu.s.tayam !!4008.1! /sloka+ardha.m* /sloka+p-ada.m* v-a !nitya.m* bh-agavata.m* pa.thet ! ya.h pum-an so* *api sa.ms-ar-an* !mucyate kim+uta*a+khilam !!4008.2! e.s-a buddhimat-a.m* buddhir* !yad* bh-agavatam -adar-at ! nitya.m* pa.thed* yath-a+/sakti !yata.h sy-at sa.m.rti+k.saya.h !!4008.3! a+/sakto* nitya+pa.thane !m-ase var.se *api v-a*ekad-a ! p-alayan niyam-an bhakty-a !/sr-imad+bh-agavata.m* pa.thet !!4008.4! eka+ahena*eva /saktas* tu !dvy+ahena*atha try+ahe.na v-a ! pa?ncabhir* divasai.h .sa.dbhi.h !saptabhir* v-a pa.thet pum-an !!4008.5! da/sa+ahena*atha pak.se.na !m-asena .rtun-a*api v-a ! pa.thed* bh-agavata.m* yas* tu !bhukti.m* mukti.m* sa* vindati !!4008.6! ete.sv* apy* uttama.h pak.sa.h !sapta+aho* bahu+sa.mmata.h ! sa+k-amair* v-a*api ni.s+k-amai.h !/sraya.n-iya.h sa* eva hi !!4008.7! tatra*api pa.than-iy-an-am !adhy-ay-an-a.m* dine dine ! jamad+agni+pra.n-it-a.m* te !sa.mkhy-a.m* vacmi sukha+-avah-am !!4008.8! a.s.ta+catv-ari.m/sad* ukt-a.h !prathame *ahni dvit-iyake ! eka+pa?nc-a/sad* eka+-una+ !+pa?nc-a/sac* ca t.rt-iyake !!4008.9! adhy-ay-a/s* ca caturthe *ahni !tri+pa?nc-a/sad* ud-irit-a.h ! tata/s* ca*eka+-una+pa?nc-a/sat !pa.than-iy-a* hi pa?ncame !!4008.10! eka+catv-ari.m/sad* ukt-a.h !.sa.s.the *adhy-ay-a/s* ca saptame ! catu/s+catv-ari.m/sad* ittha.m* !v-acan-iy-a.h krame.na vai !!4008.11! sarve m-as-a* vin-a pau.sa.m* !pura/s+cara.na+karma.ni ! mat-a.h santi tath-a v-ar-a.h !/sani+bhaumau vin-a*a+khil-a.h !!4008.12! -ady-a+caturthy-+a.s.tam-i/s* ca !vih-aya ca catur+da/s-im ! /sr-imad+bh-agavata+-arambhe !tithayo* *apy* a+khil-a.h /subh-a.h !!4008.13! a/svin-i revat-i hasta.h !pu.syo* m.rga+punar+vas-u ! anur-adh-a+abhijit+sv-at-i !rohi.n-i /srava.n-at trayam !!4008.14! .rk.s-a.ny* et-ani pu.ny-ani !gr-ahy-a.ny* atra*udit-ani vai ! pura/s+cary-a+sam-arambha.h !kartavyas* te.su bh-u+pate !!4008.15! /subhe muh-urte varayet !p-urva+uktair* vakt.r+lak.sa.nai.h ! sa.mpann-an br-ahma.n-an pa?nca !catur+vargasya siddhaye !!4008.16! /svet-ani nitya+dh-ary-a.ni !tebhyo* vastr-a.ni ca*-urmik-a.h ! haim-ir* dady-ac* ca*-asan-ani !jala+p-atr-a.ni kambal-an !!4008.17! /su/sr-u.s-ay-a.m* niyu?nj-ita !te.s-am any-an dvi+j-a.ms* tata.h ! u.s.na+udaka.m* ca p-aka+-adi !kuryus* te ca*a;nga+mardanam !!4008.18! deva+-alaye prasiddhe v-a !pu.nya+k.setre pur-atane ! pura/s+cara.nasya*-arambha.h !kartavyo* hari+mandire !!4008.19! sth-apayitv-a*atha v-a haim-i.m* !/sr-i+k.r.s.na+pratim-a.m* g.rhe ! kuryu.h p-ar-aya.na.m* vipr-a* !yath-a+niyatam anv+aham !!4008.20! a.s.ta+adhika+/satena*eva !pura/s+cara.nam -iritam ! p-ar-aya.n-an-a.m* n.r+pate !/sr-imad+bh-agavatasya hi !!4008.21! p-urva+ukta+adhy-aya+p-urtau ca !k-ary-a*eva virati/s* ca tai.h ! spa.s.ta+a+k.sara.m* v-acan-iya.m* !bh-a.sa.n-iya.m* na kena+cit !!4008.22! na v.rtair* br-ahma.nair* gr-ahy-a !dak.si.n-a*anyasya kasya+cit ! na ca*anna+vastra+-ady* api v-a !grah-itavya.m* kad-a+cana !!4008.23! eka+ekasmi.m/s* ca sapta+ahe !sam-apte sati dak.si.n-am ! su+var.na+saptaka.m* dady-ad* !eka+ekasmai p.rthak p.rthak !!4008.24! niyat-an-a.m* sa.mhit-an-a.m* !p-a.tha+ante v-a*a+khil-a* api ! ek-ik.rtya*eva dady-at t-a* !dak.si.n-as* tu p.rthak p.rthak !!4008.25! su+var.na+saptaka.m* d-atum !a+sam+arthas* tu p-uru.sah ! dady-at tad+ardha.m* viprebhyas* !tad+ardha.m* v-a*alpa+vittav-an !!4008.26! kani.s.th-a.m* dak.si.n-a.m* d-atum !api /sakto* na yo* bhavet ! sa* vipr-a?n* *chramayen* na*eva !kury-ad* anyat sva+/saktita.h !!4008.27! vi.s.nor* n-ama+sahasrasya !pura/s+cara.nam -adar-at ! svayam eva prakurv-ita !tena*-apac+ch-antim -apnuy-at !!4008.28! pura/s+cara.na+kart-a*atha !dine yasmin dvi+ja+uttam-an ! v.r.nuy-at tad+dine ca*asau !g-ayatry-+-adi+jap-aya ca !!4008.29! p-urvavad* v.r.nuy-ad* vipr-an !japasya ca da/sa+a.m/sata.h ! homa.m* kury-ad* br-ahma.n-a.m/s* ca !bhojayet tad+da/sa+a.m/sata.h !!4008.30! k.rto* mantra+vibh-ato* *asti !/sr-imad+bh-agavatasya hi ! ka/syapena*eva munin-a !japa+homa+-adi+siddhaye !!4008.31! tair* eva mantrair* hotavya.m* !kartu.h /saktir* bhaved* yadi ! da/sama+skandha+mantrair* v-a !vibhaktais* tena bh-u+pate !!4008.32! homa.m* ke+cit tu g-ayatry-a !mantre.na*eva*.r.sayo* *avadan ! dv-a+da/sa+a+k.sara+mantre.na !v-asudevasya ke+api ca !!4008.33! p-ayasa.m* ca gh.rta.m* j?neya.m* !homa+dravyam iha*an+agha ! homa+-anuk-ulya+a+bh-ave tu !t-av-an mantra+japo* mata.h !!4008.34! p-ar-aya.n-ani kurv-iran !/sr-imad+bh-agavatasya v-a ! homa+arth-ani dv-a+da/sa*eva !tae* eva br-ahma.n-a* v.rt-a.h !!4008.35! pura/s+cary-a+-arambha+din-at !sam-apti+divasa+avadhi ! p-alan-iya.m* brahma+carya.m* !viprai.h sa+yajam-anakai.h !!4008.36! yath-a+ukta.m* tu phala.m* na sy-ad* !anyath-a*ity* asti ni/scaya.h ! tasmi.ms* tu p-alite sarve !siddhyanty* eva mano+rath-a.h !!4008.37! iti sa.mk.sepata.h prokta.h !pura/s+cary-a+vidhir* may-a ! r-ajan skanda+pur-a.na+ukto* !bhukti+mukti+phala+prada.h !!4008.38! iti bh-agavatasya te may-a ! ni+khila.m* bh-umi+pate vidh-anam uktam ! tvam api /srava.na+-adi tasya kury-a.h ! saha tena*eva yad-a tad-a*-anuk-ulyam !!4008.39! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pur-ana+/srava.na+utsave /sr-imad+bh-agavata+pura/s+cara.na+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*a.s.tamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a bhagavato* !v-akya.m* r-aj-a sa* uttama.h ! prah.r.s.ta+m-anaso* bh-u+pa !pra.nan-ama tam -i/svaram !!4009.1! de/sa+k-ala+-anuk-ulye ca !pura/s+cary-a.m* dvi+ja+uttamai.h ! svayam aicchat k-arayitu.m* !/sr-imad+bh-agavatasya sa.h !!4009.2! tata.h sa* bhagav-a.ms/s tatra !k-aray-am -asa ma.n.dapam ! vi+citra+var.nair* vasanai* !rambh-a+stambhai/s* ca /sobhitam !!4009.3! tato* dvit-iye divase !vidh-aya pr-atar+-ahnikam ! tasmin vy-asa+-asana.m* ramya.m* !k-aray-am -asa ma.n.dape !!4009.4! paur-a.nika.m* sam-ah-uya !p-urva+ukta+vidhin-a*eva tam ! upave/sya*-asane ca*arcat !pustaka+arcana+p-urvakam !!4009.5! tasmai v-as-a.msi n-utn-ani !bahu+m-uly-ani sa* prabhu.h ! kau/sey-ani ca s-uk.sm-a.ni !pr-arambha+samaye dadau !!4009.6! ku.n.dale ka.take haime !pr-ad-ad* *dhaima+-urmik-a.h /subh-a.h ! tata.h pur-a.na+pr-arambha.m* !k-aray-am -asa sa* prabhu.h !!4009.7! r-ama+prat-apa+icch-a+r-amau !harer* antikae* -asane ! ni.sedatur* ubhau bandh-u !/srot.r+dharma+sthitau n.r+pa !!4009.8! yath-a+ucita.m* sabh-ay-a.m* ca !ni.sedus* tatra p-ar.sad-a.h ! uttama+pra+mukh-a* bh-u+p-a* !mukunda+-ady-a/s* ca var.nina.h !!4009.9! mukta+-ananda+-ady-a* munayo* !ni.sedus* tatra sa.msadi ! jay-a+ram-a+-adayo* yo.s-a* !ni.sedu/s* ca*ekato* *a+khil-a.h !!4009.10! sarve *api tatra /srot-ara.h !s-attvikair* lak.sa.nair* yut-a.h ! -asan su+/sik.sit-as* te vai !pr-ag* eva hari.n-a nij-a.h !!4009.11! sarva+j?no* *api haris* tatra !n.r+n-a.tyam anu/s-ilayan ! /su/sr-ava*itaravat sa+ak.s-at !svaya.m* dharma+pravartaka.h !!4009.12! adhy+-atma+bh-aga.m* ka.thina.m* !tatra sva+anubhavena sa.h ! kva+cit kva+cid* vi/sadayan !vakt.r+/srot-.rn am-umudat !!4009.13! kath-a+ante k-irtana.m* k.rtv-a !/srot.rbhi.h saha sa* prabhu.h ! n-amn-a.m* bhagavato* *atha*-aha !ta.m* paur-a.nikam uttamam !!4009.14! asman+modi+va.nig+geh-ad* !-ama+anna.m* sva+-ipsita.m* tvay-a ! grah-itavya.m* dvi+ja+/sre.s.tha !gh.rta.m* ca sita+/sarkar-a !!4009.15! nitya.m* la.d.duka+-ady* eva !yath-a+i.s.ta.m* bhojana.m* tvay-a ! kartavya.m* hi /sramo* yasm-at !kartavyo* *asti tava*anv+aham !!4009.16! pr-ata.h kartu.m* paya.h+p-ana.m* !dhenu+dvandva.m* g.rh-a.na ca ! ity* uktv-a sa* payasvinyau !dhen-u tasmai dad-av* ubhe !!4009.17! tata.h paur-a.nika.h pr-aha !sv-aminn* -aj?n-a.m* tava*anv+aham ! evam eva k.rp-a+n-atha !p-alayi.sye na sa.m/saya.h !!4009.18! ki.m+cid* vy+a?njana+s-amagry-a !-anuk-ulya.m* bhaved* yadi ! tad-a tu samyag* -aj?n-ay-a.h !p-alana.m* sy-at tava prabho !!4009.19! tad-a*antika+stha.m* sa* pr-aha !prahasan v.rddha+m-alikam ! asya*-ipsita.m* tvay-a /s-aka.m* !nitya.m* deyam iti prabhu.h !!4009.20! tad-a sa* br-ahma.no* h.r.s.to* !j-ata.m* j-ata.m* prabho *a+khilam ! vadann* ittha.m* tam -anamya !jag-ama sva+-alaya.m* tata.h !!4009.21! kath-a.m* sa* praty+aha.m* /s.r.nvan !bhakt-an -anandayan hari.h ! sam-apte /sr-i+bh-agavate !pr-ag+uktam akarod* vidhim !!4009.22! vastra+d-ane v-acak-aya !hema+mudr-a+arpa.ne ca sa.h ! svaya.m* sva+sad.r/so* n-unam !ulla;nghya*eva vidhi.m* babhau !!4009.23! k.rta.m* bhagavat-a tena !san+m-ana.m* v-acakasya tu ! /srutv-a*-apur* vismaya.m* sarve !bhuvi bh-u+patayo* *api ca !!4009.24! any-an api dvi+j-a.ms* tatra !sam-ay-at-an sa* -i/svara.h ! k-ama+var.s-i*iva parjanyo* !dak.si.n-abhir* ato.sayat !!4009.25! /sr-imad+bh-agavata.m* /srutv-a !m-asena*ekena sa* prabhu.h ! /su/sr-ava da/sama.m* skandha.m* !pa?ncama.m* ca vi/se.sata.h !!4009.26! m-asa+dvayena tau /srutv-a !tata.h ph-alguna+m-asi sa.h ! sa.mbh-are.na*eva mahat-a !cakre dol-a+utsava.m* hari.h !!4009.27! tata.h sa* bhagavad+g-it-a.m* !bh-a.sya+upet-a.m* n.r+pa*a/s.r.not ! t-avac* ca navam-i pr-apt-a !caitra+/sukla+ati+p-avan-i !!4009.28! de/sa+antarebhyo* bahavas* !tatra*-ajagmus* tad+utsave ! puru.s-a.h sa+striyo* bhakt-a* !munaya/s* ca sahasra/sa.h !!4009.29! mahadbhir* eva sa.mbh-arair* !utsava.m* pr-itaye prabho.h ! uttama.h k-aray-am -asa !r-aj-a ni.s+kapa.ta+-antara.h !!4009.30! sam-apte *atha*utsave tasmin !sva+sva+de/s-an prati prabhu.h ! bhakt-an prasth-apya ca puna.h !kath-a+-arambham ac-ikarat !!4009.31! vi.s.no.h sahasra+n-ama+-akhya.m* !stotra.m* bh-a.sya+upab.r.mhitam ! /su/sr-ava*atha trayo+da/sy-a.m* k.r.s.n-ay-a.m* tat sam-apayat !!4009.32! vai/s-akha+-adya+prati+padi !k-urma+janma+mah-a+utsavam ! k.rtv-a punar* dvit-iy-ay-a.m* !kath-a+-arambham ac-ikarat !!4009.33! sk-anda+vai.s.nava+kha.n.da+stha.m* !/su/sr-ava sa+kala.m* mud-a ! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmya.m* !m-asena*ekena sa* prabhu.h !!4009.34! -adya+jye.s.tha+dvit-iy-ato* !m-asena*ekena sa+a;nghri.n-a ! /su/sr-ava s-ama+vedasya !p-ar-aya.nam asau hari.h !!4009.35! jye.s.tha+/sukla+da/samy-a.m* sa* !k.rtv-a ga;ng-a+arcana+utsavam ! madhya+ahne *atha*apara+ahne *asya !sam-apanam ak-arayat !!4009.36! ek-a+da/sy-a.m* nir+jal-ay-a.m* !pr-ararambhan* mita+a+k.sar-am ! /s.r.nva.ms* t-a.m* ca nabha.h+/sukla+ !+t.rt-iy-ay-a.m* sam-apayat !!4009.37! caturthy-a.m* /sr-i+var-ahasya !pr-adur+bh-ava+mah-a+utsavam ! k.rtv-a madhya+ahna+samaye !s-adh-un vipr-an abhojayat !!4009.38! tata/s* n-aga+pa?ncamy-a.m* !naya.m* vaidurika.m* hari.h ! /srotum -arambhay-am -asa !bhakt-an -anandayan* n.r+pa !!4009.39! /sr-ava.ny-a.m* paur.nam-asy-a.m* ta.m* !rak.s-a+bandha+uttara.m* hari.h ! sam-apya vastra+bh-u.s-a+-adyais* !to.say-am -asa v-acakam !!4009.40! ittha.m* /sr-i+v-asudevo* nija+jana+nayana+-ananda+p-ur.na+indu+vaktro* ! m-anu.sya.m* n-a.tayan sva.m* sa+kalam api bhuvi sth-apayann* eva dharmam ! sv-iy-an-a.m* h.rd+dar-ibhya.h kali+bala+sahita.m* dur+jaya.m* ca*apy* a+dharma.m* m-ul-ad* ! utp-a.taya.m/s* ca*aprathata muni+guru.h sv-ami+n-ar-aya.na+-akhya.h !!4009.41! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pur-a.na+/srava.na+utsave /sr-imad+bh-agavata+-adi+sac+ch-astra+/srava.na+v-acaka+san+m-ana+nir-upa.na+n-am-a navamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: paur-anika.m* pr-apayitv-a !g-ita+v-adya+pura.h+saram ! tad+g.rha.m* sa* prabhur* vedy-a.m* !nimba+adhast-ad* up-avi/sat !!4010.1! tatra*-ajag-ama t-avat tu !s-ara;nga+pura+bh-u+pati.h ! j-iva+varm-a ca tat+putr-i !devik-a+-akhy-a d.r.dha+vrat-a !!4010.2! k.satra+v-iras* tath-a r-a.tho* !m-alaty-a sutay-a saha ! tatra*-agacchac* ca pu?nj-a+-akhyo* !bhakto* bh-agavato* mah-an !!4010.3! pra.namya bhagavanta.m* te !m-anit-as* tena sa+-adaram ! ni.sedus* tasya puratas* !tad+dar/sana+mah-a+muda.h !!4010.4! sa.mp.r.s.t-a.h sv+-agata.m* tena !prabhu.n-a vinaya+-anat-a.h ! tae* -ucus* ta.m* namask.rtya !baddha+a?njali+pu.t-a* vaca.h !!4010.5! bhagavan bhava+bandha+ghna !tvad+bhakt-a* vayam -i/svara ! netu.m* s-ara;nga+nagara.m* !tv-am atra sma* up-agat-a.h !!4010.6! -a.dhye *an+-a.dhye *api v-a bhakte !vi/se.so* na*asti te kila ! sama+dar/sina* -i/sasya !tato* *asm-asu day-a*astu te !!4010.7! janma+a.s.tamy-+utsava.m* n-atha !pure na.h kartum arhasi ! asm-aka.m* yad* dhana.m* ki.m+cit !tat tava*eva*asti ni/scitam !!4010.8! et-avad* y-acita.m* sv-aminn* !asm-aka.m* bhakta+vatsala ! d-atum arhasi n-atha tva.m* !vaya.m* hi tvat+par-aya.n-a.h !!4010.9! iti tai.h pr-arthita.h sv-am-i !t-an ni.s+kapa.ta+cetasa.h ! j-anann* uv-aca bho bhakt-as* !tatra*-ay-asy-ami ni/scitam !!4010.10! kuruta*utsava+sa.mbh-ar-an !y-uya.m* gatv-a*agrato* *an+agh-a.h ! pa?ncamy-am -agami.sy-ami !tatra*aha.m* na*atra sa.m/saya.h !!4010.11! iti v-akya.m* prabho.h /srutv-a !te *ati+sa.mh.r.s.ta+m-anas-a.h ! procus* ta.m* bhagavan bhaktair* !-agantavya.m* saha*a+khilai.h !!4010.12! tath-a*ity* ukte bhagavat-a !j-iva+varm-a*uttama.m* n.r+pam ! -amantray-am -asa bhakt-an !a+par-a.m/s* ca*-agam-aya sa.h !!4010.13! tatas* tad-a*eva sva+pura.m* !gantu+k-ama.m* samutsukam ! uttamo* j-iva+varm-a.na.m* !r-a.tha+-ad-i.m/s* ca*apy* abhojayat !!4010.14! bhuktv-a te sva+pura.m* gatv-a !sa.mbh-ar-a.m/s* cakrur* -adar-at ! anna+uda+p-atra+-astara.na+ !+k-a.s.tha+/s-aka+gh.rta+-adik-an !!4010.15! bhagav-an api pa?ncamy-am !uttamena ca p-ar.sadai.h ! bhaktai/s* ca*anyai.h pariv.rtas* !tat+pura.m* prayayau tata.h !!4010.16! sam-ar-u.dho* v-aha.m* javinam aru.na.m* ma;ngala+gati.m* ! dadhad+valg-a.m* v-ame kara+kamala+ko/se *ati+m.rdule ! pare vetra.m* ca*-i/sa.h sita+sa+kala+v-as-a.h pariv.rto* ! haya+-ar-u.dhai.h soma+pra+mukha+nija+bhaktai/s* ca sa* yayau !!4010.17! r-ama+prat-apo* va.dav-a.m* !sam-aruhya*-a/su kaisar-im ! tam anvag-ad* rohita+a/svam !icch-a+r-amo* *adhiruhya ca !!4010.18! jay-a+ram-a+-adayo* yo.s-a* !a+p.r.s.tv-a*-atm-anam eva tam ! y-anta.m* d.r.s.tv-a*eva*anuyayus* !tac+cira+sthiti+/sa;nkit-a.h !!4010.19! /srutv-a*-ay-anta.m* hari.m* r-ajan !s-ara;nga+pura+v-asina.h ! g-ita+v-aditra+nirgho.sais* !tat+sa.mmukham up-ayayu.h !!4010.20! d-ur-ad* d.r.s.tv-a hari.m* prem.n-a !sravad+a/srava* eva te ! pra.nemur* da.n.davad* bhakty-a !tato* *abhi+mukham adravan !!4010.21! sa.mbh-agya t-an yath-a+yogya.m* !s-aka.m* tair* bhagav-an puram ! pravi/sya*-av-asam akaroj* !j-iva+varma+-alaye hari.h !!4010.22! r-a.tha+-alaye niv-asa+artha.m* !jay-a+-ady-a/s* ca*-adi/sat striya.h ! anyebhyo* *api yath-a+yogya.m* !v-asa+sth-an-any* ad-apayat !!4010.23! j-iva+varm-a ca paur-a/s* ca !hari.m* bh-agavat-a.m/s* ca t-an ! yath-a+ucitena*-atithyena !pr-i.nay-am -asur* utsuk-a.h !!4010.24! g.rhi.n-a.m* ty-agin-a.m* ca*api !tatra y-uth-ani bh-uri/sa.h ! de/sa+antarebhya* -ajagmu.h !paur-as* t-ani nyav-asayan !!4010.25! bhagavad+dar/sana.m* k.rtv-a !sarve te param-a.m* mudam ! lebhire so* *api t-an sarv-an !yath-a+ucitam am-anayat !!4010.26! tat+pura.m* hari+bhakt-an-a.m* !y-uthai.h pu.ms-a.m* ca yo.sit-am ! tapasvin-in-a.m* mun-in-a.m* ca !babh-uva*ati+iva sa.mkulam !!4010.27! tata.h phalgos* ta.t-an* nady-a* !dhaval-ay-as* ta.ta+avadhi ! k-aray-am -asa sa* sabh-a.m* !vi/s-ale vasu+dh-a+tale !!4010.28! ucca.m* si.mha+-asana.m* tatra !saptamy-a* ni/si sa* prabhu.h ! adhy-aruroha*atha bhakt-a* !ni.sedus* tasya ca*agrata.h !!4010.29! tatra j?n-ana+tapo+v.rddh-a* !munaya.h purata.h prabho.h ! ni.sedu.h p.r.s.thatas* te.s-a.m* !vayo+v.rddh-as* tapasvina.h !!4010.30! te.s-a.m* ca p.r.s.thata.h sarve !munayas* taru.n-as* tath-a ! te.s-a.m* p.r.s.the ki/sor-a/s* ca !ni.sedur* munayo* *a+khil-a.h !!4010.31! r-ama+prat-apas* tasya*eva !purata.h sa+anuja.h prabho.h ! si.mha+-asana.m* ca nika.s-a !nya.s-idat p-i.thae* uttame !!4010.32! prabho/s* ca dak.si.ne bh-age !/s-astra+j?n-ana+tapo+adhik-a.h ! vipr-a* ni.sedus* tat+pa/sac-ad* !vayo+v.rddh-a* dvi+j-ataya.h !!4010.33! v-ama+bh-age bhagavata.h !soma+-ady-a* mukhya+p-ar.sad-a.h ! ni.sedu.h p.r.s.thatas* te.s-a.m* !j-iva+varma+-adayo* n.r+p-a.h !!4010.34! mukunda+-ananda+mukhy-a/s* ca !nai.s.thika+brahma+c-ari.na.h ! pra+ante si.mha+-asanasya*eva !tasthus* tat+sevane rat-a.h !!4010.35! bh.rgu+jin+n-a?nja+bh-ima+-ady-a.h !k.satriy-a.h /sastra+p-a.naya.h ! tasthur* bhagavata.h pa/sc-at !sarvata.h prasarad+d.r/sa.h !!4010.36! mun-in-a.m* p-ar.sad-an-a.m* ca !madhye *atha brahma+c-ari.na.h ! ni.sedur* v-asudeva+-ady-a* !nai.s.thika.m* vratam -a/srit-a.h !!4010.37! sv+astika+-asanam eva*ekam !-a/sritya*ete *a+khil-a* api ! a+kurvanto* *a;nga+c-apalya.m* !ni.sedus* tatra sa.msadi !!4010.38! ete.s-am atha sarve.s-a.m* !p.r.s.thata.h k.satra+j-ataya.h ! up-avi/sa.m/s* ca tat+pa/sc-ad* !bhakt-a* bhagavato* vi/sa.h !!4010.39! te.s-a.m* ca p.r.s.thata.h /s-udr-as* tat+pa/sc-ad* a+pare jan-a.h ! mary-aday-a ni.sedus* te !tad+eka+arpita+d.r.s.taya.h !!4010.40! str-i.n-a.m* v.rnd-ani d-ure ca !sva+sva+mary-aday-a*eva hi ! ni.sedur* v-ik.sam-a.n-ani !prabhu.m* si.mha+-asana+sthitam !!4010.41! te.su*upavi.s.te.sv* a+khile.su r-ajan ! ittha.m* sabh-ay-a.m* nija+sa.m/srite.su ! -anandaya.ms* t-an am.rt-ayam-ana.m* ! vaco* jag-ada*ittham .r.si.h pur-a.na.h !!4010.42! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne s-ara;nga+pure janma+a.s.tamy-+utsave sabh-a+upave/sana+nir-upa.na+n-am-a da/samo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sarve /s.r.nuta bho bhakt-a* !mama v-akya.m* hita+-avaham ! /svo* *asti janma+tithi.h sa+ak.s-ad* !v-asudevasya vi/srut-a !!4011.1! tasy-a* vrata.m* prakartavya.m* !sarvair* eva mad+-a/sritai.h ! /sr-i+k.r.s.no* hi yath-a*asm-akam !i.s.to* *asty* e.s-a*api t-ad.r/s-i !!4011.2! vidh-anam asy-a.h sa+kala.m* !yath-a+/s-astra.m* ca vo* jan-a.h ! kathay-ami tad* -a/srutya !kartavya.m* tad+vrata.m* tath-a !!4011.3! saptam-i+vedha+rahit-a !rohi.n-i+budha+sa.myut-a ! ni/s-itha+g-a*a.s.tam-i y-a s-a !k.r.s.na+janma+a.s.tam-i mat-a !!4011.4! a.s.tam-i rohi.n-i+yukt-a !ni/s-ithe yatra d.r/syate ! mukhya.h k-ala.h sa* vij?neyas* !tatra j-ato yato* hari.h !!4011.5! janma+a.s.tam-i+vratasya*asya !nir.naye bahavo* dvi+j-a.h ! vivadante hi vidv-a.msa.h !sva+mata+sth-apana+udyat-a.h !!4011.6! janma+a.s.tam-i jayant-i ca !vrate dve iti ke+cana ! ekam eva*iti ke+cic* ca !vidv-a.msa.h kathayanti hi !!4011.7! k.r.s.na+janma+ni/s-am eva !jayant-i.m* ke+cid* -ucire ! a.s.tam-i+rohi.n-i+yoga.m* !jayanty-+-akhya.m* tu ke+cana !!4011.8! udaye ca*a.s.tam-i ki.m+cid* !ity* atra*indu+udaya.m* budh-a.h ! ke+cid* vadanti ke+cic* ca !s-uryasya*eva*udaya.m* dvi+j-a.h !!4011.9! tithy+anta+p-ara.n-a+pak.sa.m* !g.rh-itv-a ke+api v-adina.h ! a.s.tam-i.m* saptam-i+viddh-a.m* !pra/sa.msanti vrate kila !!4011.10! g.rh-itv-a p-ara.n-a+pak.sam !utsava+ante *atha ke+cana ! na*-adriyante p-urva+yukt-a.m* !pr-a/sasty-an* navam-i+yuje.h !!4011.11! s-urya+udayasya sa.mbandham !upav-asa+tither* jagu.h ! mukhya.m* ke+cic* ca ke+cit tu !karma+k-ala.m* vicak.sa.n-a.h !!4011.12! na*-adriyante dvi+j-a.h ke+cid* !viddh-a.m* /suddh-a.m* ca v-a*a.s.tam-im ! -alambya rohi.n-im eva !vidv-a.msa.h kurvate vratam !!4011.13! ity+-adayo* bahu+vidh-a.h !v-ad-a.h santy* atra hi vrate ! avalambya*-ar.sa+v-aky-ani !vidvadbhir* grathit-a/s* ca te !!4011.14! sa+pram-a.n-a* hi te sarve !te.su /si.s.tai.h su+ni/scitam ! pak.sa.m* pradar/say-amy* adya !sarva+sa.m/saya+nuttaye !!4011.15! yad-a p-urva+dine hy* eva !rohi.n-i budha+sa.myut-a ! ni/s-itha+g-a*a.s.tam-i samyak !na*uttar-a tu ni/s-ithay-a !!4011.16! tad-a viddh-a*api saptamy-a !grah-itavy-a*a.s.tam-i vrate ! pare+dyu.h p-ara.n-a k-ary-a !tithy+ante vrata+c-aribhi.h !!4011.17! prokt-a yoga+vi/se.se.na !saptam-i+sahit-a*a.s.tam-i ! gr-ahy-a*ity* agni+pur-a.na+-adau !na*anyath-a keval-a*a.s.tam-i !!4011.18! p-urve+dyur* eva yoga/s* ca !pra-ag* ukta.h sa+kalo* yadi ! bhaved* atha pare+dyus* tu !ni/s-ithe keval-a*a.s.tam-i !!4011.19! upav-asa+dvaya.m* kury-at !tad-a /saktas* tu p-uru.sa.h ! upav-asam a+/saktas* tu !kury-ad* eka.m* pare *ahani !!4011.20! budha+a.s.tam-i+rohi.n-in-a.m* !ni/s-ithe yogam antar-a ! p-urva+viddh-a na kartavy-a !budhair* janma+a.s.tam-i kva+cit !!4011.21! budha+varo* na cet tarhi !rohi.n-i+sahit-am api ! p-urva+viddh-a.m* vih-aya*eva !/suddh-a gr-ahy-a*a.s.tam-i mat-a !!4011.22! vin-a .rk.se.na*api k-ary-a !navam-i+sa.myut-a*a.s.tam-i ! sa+\.rk.s-a*api na kartavy-a !saptam-i+sa.myut-a*a.s.tam-i !!4011.23! pala.m* gha.t-i muh-urta.m* v-a !yad-a k.r.s.na+a.s.tam-i tata.h ! navam-i s-a*eva gr-ahy-a sy-at !saptam-i+sa.myut-a na tu !!4011.24! viddh-ay-a/s* ca k.saya.h sy-ac* cet !saptam-i+sa.myut-a*a.s.tam-i ! tad-a par-a grah-itavy-a !vrate janma+thithi.h prabho.h !!4011.25! /suddh-a*adhika+a.s.tam-i yarhi !tad-a*api navam-i+yuje.h ! pr-a/sasty-ad* uttar-a gr-ahy-a*ity* !-ucu.h ke+cana vai.s.nav-a.h !!4011.26! bahu+k-ala+vy-apakatv-ad* !vedha+a+bh-av-ac* ca sarvath-a ! p-urv-a gr-ahy-a*iti go+sv-ami+ !+mata.m* tad* gr-ahyam asti na.h !!4011.27! iti sa.mk.sepato* hy* e.sa* !sarva+s-aro* nir-upita.h ! -a/sritya*etan* mata.m* j?neyo* !janma+a.s.tamy-as* tu nir.naya.h !!4011.28! vrata.m* kari.syan puru.sa.h !saptamy-a.m* laghu+bhug* bhavet ! jita+indriya.h svaped* r-atrau !k.r.s.nam eva vicintayan !!4011.29! br-ahme muh-urtae* utth-aya !k.rtv-a nitya+vidhi.m* tata.h ! madhya+ahne ca nad-i.m* gatv-a !vidhin-a sn-anam -acaret !!4011.30! k.rtv-a*ap-a+m-arga+sam-idh-a !danta+dh-avanam -adita.h ! tila+-amalaka+kalkena !sn-ay-an* m.rt+sn-ana+p-urvakam !!4011.31! tato* m-adhy-ahnika.m* k.rtv-a !g.rham etya /sucir* vrat-i ! ma.n.dapa.m* k-arayed* ramya.m* !kadal-i+stambha+/sobhitam !!4011.32! vi+citra+vastrai.h pu.spai/s* ca !ma.n.dita.m* ca*-amra+pallavai.h ! /subhair* n-an-a+vidhai* ra;ngais* !tatra tatra su+citritam !!4011.33! sitai.h p-itais* tath-a raktai.h !karburair* haritair* api ! v-asobhi.h /sobhita.m* kury-at !sam+ant-at kala/sair* navai.h !!4011.34! patrai.h phalair* an+ekai/s* ca !d-ipa+-avalibhir* itas* tata.h ! pu.spa+m-al-a+vi+citra.m* ca !candana+aguru+dh-upitam !!4011.35! tan+madhye s-utik-a+ag-ara.m* !devaky-a* vidadh-ita ca ! dh-atr-i.m* kury-at tatra ca*ek-a.m* !n-ala+cchedana+kartar-im !!4011.36! tan+madhye ma?ncake ramye !sth-apayed* devak-i.m* tata.h ! tad+utsa;nge b-ala+k.r.s.na.m* !sth-apayec* ca stana.m+dhayam !!4011.37! ya/so+d-a.m* tatra ca*ekasmin !prade/se s-utik-a+g.rhe ! sth-apayed* go+kule tad+vat !pras-uta+vara+kanyak-am !!4011.38! nanda/s* ca vasudeva/s* ca !go+p-a* go+pya/s* ca dhenava.h ! b-ala+l-il-a ca k.r.s.nasya !tatra kalpy-a yath-a+ucitam !!4011.39! rohi.n-i bala+deva/s* ca !.sa.s.th-i+dev-i vasu.m+dhar-a ! brahm-a ca rohi.n-i+\.rk.sa.m* !tath-a k.r.s.na+a.s.tam-i tithi.h !!4011.40! m-arka.n.deyo* balir* vy-aso* !han-um-a.m/s* ca vibh-i.sa.na.h ! k.rpa.h para/su+r-ama/s* ca !sapta*ete cira+j-ivina.h !!4011.41! n.rtyanta/s* ca*ap+saro+v.rndair* !gandharv-a* g-ita+tat+par-a.h ! lekhan-iy-a/s* ca tatra*eva !k-aliyo* yamun-a+h.rde !!4011.42! ity* evam -adi yat ki.m+cid* !yath-a+/sakti yath-a+mati ! lekhayitv-a prayatnena !p-ujayed* bhakti+tat+para.h !!4011.43! yath-a+/sakti prakartavy-a.h !k.r.s.na+-ad-in-a.m* tu m-urtaya.h ! sauvar.ny-+-ady-a/s* ca tat+p-uj-a !kartavy-a ni/si bhaktita.h !!4011.44! upah-arair* yath-a+labdhai.h !/suddhai.h /sr-i+k.r.s.nam arcayet ! saha+a;nga+devata.m* mantrair* !vrata+grantha+uditai.h pum-an !!4011.45! devaky-+-adi+yuta.m* k.r.s.na.m* !g-ita+v-adya+samanvitam ! sa.mp-ujya vidhin-a bhakta.h !p-ar.sad-a.ms* tasya ca*arcayet !!4011.46! sa.mp-ujya sarva+dev-a.m/s* ca !pra.namya da.n.davad* bhuvi ! br-ahma.n-an p-ujayitv-a*atha !tebhyo* dady-ac* ca dak.si.n-am !!4011.47! tato* muh-urta.m* dol-ay-a.m* !b-ala+k.r.s.na.m* tam -adar-at ! sa.mp-ujya n-ir-ajayitv-a !/sanair* -andolayet pum-an !!4011.48! kath-a.m* ca janma+adhy-aya+ukt-a.m* !/s.r.nuy-ad* bhakti+bh-avata.h ! tata.h ku/sa+-asane sthitv-a !kury-aj* j-agara.na.m* vrat-i !!4011.49! pr-ata.h kury-an* m-urti+d-ana.m* !k.rtv-a*eva*uttara+p-ujanam ! br-ahma.n-an bhojayitv-a*atha !svaya.m* kurv-ita p-ara.n-am !!4011.50! sarve.sv* eva*upav-ase.su !div-a p-ara.nam i.syate ! na r-atrau p-ara.na.m* kury-ad* !-a/sy-at pa?nca+a+m.rta.m* hare.h !!4011.51! etena*eva vidh-anena !prati+m-asa.m* ca ya.h pum-an ! k.r.s.na+a.s.tam-i+vrata.m* kury-at !pr-apnuy-at sva+-ipsita.m* hi sa.h !!4011.52! eva.m* sa.mvatsara.m* p-ur.na.m* !vrata.m* k.rtv-a jita+indriya.h ! mah-a+p-uj-a.m* vidh-aya*ante !dady-ac* *cayy-a.m* ca g-a.h pum-an !!4011.53! -ad-av* ante *atha v-a madhye !kury-ad* udy-apana.m* vrat-i ! tena sa+a;nga.m* vrata.m* sarv-an !k-am-an phalati ni/scitam !!4011.54! v-ar.sika.m* tu vrata.m* k-arya.m* !prati+var.sa.m* yath-a+vidhi ! k.r.s.na.h prasanno* bhavati !vratibhyas+ tena ni/scitam !!4011.55! udy-apana.m* vratasya*asya !kathay-ami sam-asata.h ! ma.n.dala.m* sarvato+bhadra.m* !kartavya.m* ma.n.dapa+uttame !!4011.56! tasya*upari prati.s.th-apya !t-amra+kumbha.m* jala+anvitam ! ve.s.tayec* *chveta+vastre.na !nava+ratna+samanvitam !!4011.57! pa?nca+pallava+sa.myukta.m* !p-ur.na+p-atra+samanvitam ! k-arya.h su+var.nena*ekena !devak-i+sahito* hari.h !!4011.58! a+/saktas* tu tad+ardhena !kury-at prati+k.rti.m* hare.h ! rohi.ny-a sahita.m* ca*indu.m* !raupya.m* k.rtv-a*arcayed* vrat-i !!4011.59! catur+vi.m/sati+sa.mkhy-ak-a.h !sth-al-i.h p-ayasa+sa.mbh.rt-a.h ! nivedayitv-a haraye !dady-ad* viprebhya* eva t-a.h !!4011.60! d-ipa+m-al-a gh.rtena*eva !kartavy-a hari+mandire ! homa.h puru.sa+s-uktena !k-aryo* v-a n-ama+mantrata.h !!4011.61! catur+vi.m/sati+sa.mkhy-ak-an !br-ahma.n-an bhojayet tata.h ! yath-a+/sakty* arcayet t-a.m/s* ca !gandha+vastra+vibh-u.sa.nai.h !!4011.62! sa+upaskara.m* t-amra+kumbha.m* !su+var.na.m* g-a/s* ca /saktita.h ! yath-a+vidhi br-ahma.nebhyo* !dady-ac* *chr-i+k.r.s.na+tu.s.taye !!4011.63! gh.rta+p-atra.m* tila+p-atra.m* !mudrik-a.m* ca kama.n.dalum ! up-anahau ca vastr-a.ni !/sayy-a.m* dady-ad* vi/se.sata.h !!4011.64! /sr-addhe d-ane tath-a home !t-irtha+y-atr-a+vrate.su ca ! vitta+/s-a.thya.m* na kurv-ita !yadi*icched* vipula.m* dhanam !!4011.65! p-atre.su dharma+k-arye.su !vitta+/s-a.thya.m* karoti ya.h ! sarva+dharma+vinirmukto* !narake sa* nimajjati !!4011.66! sarva+vrate.su s-am-any-a !brahma+carya+-adayo* yam-a.h ! p-alan-iy-a.h prayatnena !str-ibhi.h pu.mbhi/s* ca sarva/sa.h !!4011.67! vrata.m* proktam ida.m* pu.nya.m* !/sr-i+harer* mathur-a+bhuva.h ! k-ama+da.m* rukmi.n-i+bhartu.h !sarve.s-a.m* dv-arik-a+pate.h !!4011.68! /sr-i+k.r.s.na+janma+divase !ya/s* bhu.mkte nara+adhama.h ! sa* bhaven* m-at.r+g-am-i ca !brahma+haty-a.m* labheta ca !!4011.69! upav-asa+a+sam+artha/s* cet !phala+-ah-ara+-adin-a vratam ! yath-a+/sakti prakurv-ita !h-apayen* na tv* ida.m* kva+cit !!4011.70! iti prokto* may-a bhakt-a* !yu.smabhya.m* hi sam-asata.h ! janma+a.s.tam-i+vrata+vidhi.h !kartavyo* yo* mad+-a/sritai.h !!4011.71! ya* iti /s.r.ny-ad* bhakty-a !pa.thed* v-a*api san-ahita.h ! pum-an so* *api vrata+phala.m* !pr-apnuy-an* na*atra sa.m/saya.h !!4011.72! su+vrata* uv-aca: ity* -adi/sya nij-an bhakt-an !prah.r.s.tais* tai.h sa* vandita.h ! sva+-av-asa.m* punar* -agacchat !sva+sva+sth-ana.m* yayur* jan-a.h !!4011.73! s-a.mdhya.m* vidhi.m* tatra vidh-aya sarva.m* ! /sr-i+k.r.s.na+n-am-ani pa.than mukhena ! sam-ast.rt-ay-a.m* bhuvi madhya+y-ama+ ! +dvaye sa* su.sv-apa ni/so* nara+indra !!4011.74! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne d-ara.mga+pure janma+a.s.tamy-+utsave vrata+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*ek-a+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: u.sasy* utth-aya bhagav-an !a.s.tamy-am -ahnika.m* n.r+pa ! k.rtv-a cak-ara sva+-ac-arya+samarcana+mah-a+utsavam !!4012.1! uddhava+sv-amina.h p-uj-a.m* !sam-apya*abhyarcya var.nina.h ! tata.h sa* ma.n.dapa.m* ramya.m* !bandhay-am -asa p-ar.sadai.h !!4012.2! vi+citra+vastra+/sobh-a+-a.dhye !kadal-i+stambha+ma.n.dite ! tasmi.m/s* ca devat-a+p-i.tha.m* !k-aray-am -asa /sobhanam !!4012.3! sarvair* bhakta+janai.h s-aka.m* !nir+-ah-ara.h sa* tad+dine ! pratim-a.h k-aray-am -asa !haim-i.h p-ujayitu.m* ni/si !!4012.4! dina.m* tu sa+kala.m* ninye !k.r.s.na+k-irtana+g-ayanai.h ! ni/si sn-atv-a mah-a+p-uj-a.m* !p-urva+ukta+vidhin-a*akarot !!4012.5! k.r.s.na.m* ca devak-i.m* nanda.m* !ya/so+d-a+-ady-a/s* ca devat-a.h ! pa?nca+a+m.rtena sa.msn-apya !so* *abhya.si?ncat sad+ambubhi.h !!4012.6! mah-a+abhi.seka.m* k.rtv-a*eva !nav-inair* vastra+bh-u.sa.nai.h ! su+gandhin-a candanena !kau;nkumena*a+k.satai.h /subhai.h !!4012.7! n-an-a+vidhai.h surabhibhi.h !pu.spai/s* ca ulas-i+dalai.h ! d-urvay-a bilva+patrai/s* ca !p-ujay-am -asa ketakai.h !!4012.8! ucc-arayan n-ama+mantra.m* !prati+patra.m* sa* vai.s.navam ! k.r.s.nam -anarca rucirai.h !sahasra+tulas-i+dalai.h !!4012.9! dh-upa.m* d-ipa.m* tata.h k.rtv-a !naivedya.m* sa* catur+vidham ! samarpya phala+t-amb-ula+ !+dak.si.n-abhir* ap-ujayat !!4012.10! mah-a+n-ir-ajana.m* k.rtv-a !dattv-a pu.spa+a?njali.m* tata.h ! natv-a*abhyarcya br-ahma.n-a.m/s* ca !sa* p-uj-a.m* t-a.m* sam-apayat !!4012.11! k.r.s.nam -andolayan pre;nkhe !taj+janma+carita.m* sa* ca ! /s.r.nvan bh-agavata+prokta.m* !nin-aya rajan-i.m* tu t-am !!4012.12! pr-ata.h punar* nitya+k.rtya.m* !vidh-aya*uttara+p-ujanam ! k.rtv-a m-urt-ir* br-ahma.n-aya !dattv-a vipr-an abhojayat !!4012.13! sva.m* d.r.s.tv-a p-ara.n-a.m* kartum !-iham-anebhya* -atmana.h ! bhaktebhyo* dar/sana.m* dattv-a !tata/s* cakre sa* p-ara.n-am !!4012.14! apara+ahne sabh-ay-a.m* ca !nad-i+tire su+/sobhane ! sthita.h pariv.rto* bhaktai.h !sad+dharm-a.ms* t-an a/sik.sayat !!4012.15! pra/sna+uttarair* an+ekai/s* ca !bhakt-an-a.m* vidu.s-am api ! udacchinat sa.m/say-a.ms* ca !prathayan sva.m* ya/so* *a+malam !!4012.16! sarve *api ta.m* bhakta+jan-a.h !p-ujayanti sma sa+-adaram ! sitai.h p-itais* tath-a raktair* !vastrair* haimair* vibh-u.sa.nai.h !!4012.17! candanai.h pu.spa+h-arai/s* ca !mukt-a+/sekhara+pa;nktibhi.h ! upah-arair* bahu+vidhais* !ta.m* sa.mp-ujya vavandire !!4012.18! paur-a.h sarve *api ta.m* bhakty-a !sevam-an-a/s* ca taj+jan-an ! prabhu.m* sa.mto.say-am -asu.h !sa+striyo* dambha+varjit-a.h !!4012.19! de/sa+antar-iy-a.h /sata/so* !jan-as* ta.m* bhakta+vatsalam ! munibhi.h p-ar.sadai.h s-aka.m* !sa.mbhojayitum -arthayan !!4012.20! tatas* te.s-a.m* sa* bhagav-an !p-ur.na.m* kartu.m* mano+ratham ! iccha.ms* tat+pr-arthan-a.m* r-aja.ms* !tad-an-im anvamodata !!4012.21! tata.h krame.na dhanik-a* !bhakt-as* ta.m* munibhi.h saha ! p-ar.sada+-adyai/s* ca bhakty-a*eva !bhojayanti sma te *anv+aham !!4012.22! eva.m* nivasatas* tasya !bhakta+-ananda+nidher* hare.h ! vyat-iy-aya nabho+m-asa.h !pr-apt-a ca \.r.si+pa?ncam-i !!4012.23! sapta+.r.si+p-uj-a+sahita.m* sa* tat tu ! str-i.h k-aray-am -asa vrata.m* ca sarv-a.h ! t-as-a.m* rajo+d-u.sa.nam ab+da+j-ata.m* ! sa.m/sodhayan nir+mala+dharma+po.s.t-a !!4012.24! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne s-ara;nga+pure janma+a.s.tamy-+utsave vrata+-acara.na+nir-upa.na+n-am-a dv-a+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha r-adh-a+a.s.tam-i pr-apt-a !tasy-a.m* k.r.s.na.m* ca r-adhik-am ! p-ujayitv-a*utsava.m* cakre !madhya+ahne n.r+pate prabhu.h !!4013.1! bhojayitv-a tato* vipr-an !bhagav-an sa* sahasra/sa.h ! bhuktv-a bhakta+janai.h s-aka.m* !nya.s-idat p-i.thae* uttame !!4013.2! tasmin pure tad+-ik.s-a+artha.m* !k-ary-ayana+niv-asina.h ! bhakt-as* tasya prati+dinam !-ajagmu/s* ca punar* yayu.h !!4013.3! nitya.m* te pr-arthayanti sma !sva+gr-ama+-agaman-aya tam ! -agami.sy-ami vo* gr-amam !ity* uv-aca ca t-an prabhu.h !!4013.4! eka+citt-a.h prabhu.m* netu.m* !sva+gr-ama.m* d.r.dha+ni/scay-a.h ! tad+gr-ama+mukhy-a* -ajagmus* !tad+dine tatra pattane !!4013.5! k.satra+v-iro* v-astu+n-am-a !tat+patn-i ca sit-a+abhidh-a ! any-a tat+str-i svamary-+-akhy-a !m-ana+/s-ura/s* ca tat+suta.h !!4013.6! vela+-akhya.h k.satriya/s* ca*anyo* !v-ira.h k-ama/s* ca r-aghava.h ! ete vai/sy-as* tath-a*ete.s-a.m* !bhagin-i devik-a+abhidh-a !!4013.7! kar.no* deva+-adaya/s* ca*anye !bhakt-a* bhagavato* d.r.dham ! tatra*etya pr-arthay-am -asur* !bhagavan gr-amam ehi na.h !!4013.8! te.s-a.m* ni.s+kapa.ta.m* bh-ava.m* !d.r.s.tv-a*uv-aca hari.h sa* t-an ! y-uya.m* mad-iy-a* bho bhakt-a* !gr-amo* vo* *api mama*eva hi !!4013.9! yu.sm-aka.m* pr-itaye tatra !saha muny+-adibhi.h kila ! -agami.sy-amy* aha.m* pr-atar* !y-uyam adya*eva gacchatha !!4013.10! ity* ukt-as* te *ati+sa.mh.r.s.t-a* !jagmu.h sva.m* gr-amam utsuk-a.h ! tad+artha.m* yac* ca s-ahitya.m* !tat tu tai.h pr-ag* up-arjitam !!4013.11! tato* navamy-am a+khilai.h par-ita.h ! sva+bhakta+sa;nghair* harir* apy* ay-as-it ! na.mnamyam-ano* *a/sru+kal-a+-akula+ak.sai.h ! paurai.h sa* k-ary-ayanam -apa /s-ighram !!4013.12! v-aditra+nidhv-ana+nin-adita+-a/s-as* ! ta.m* v-astu+mukhy-a* harim abhyupetya ! bhakt-a/s* ca sa+str-i+tanay-a.h pra.namya ! gr-ama.m* nayanti sma tam -atma+n-atham !!4013.13! v-astor* g.rhe sa* bhagav-an !uttat-ara sa+p-ar.sada.h ! bhakt-an any-an yath-a+yogyam !udat-arayad* -atmana.h !!4013.14! utsavo* *abh-un* mah-a.ms* te.s-a.m* !gr-ama+sth-an-a.m* g.rhe g.rhe ! bhakt-a.ms* t-an sevam-an-an-a.m* !tatra ni.s+kapa.ta+-atman-am !!4013.15! ye ye bhakt-a* yatra yatra hy* !utt-ir.n-as* tatra tatra te ! -asan g.rha+-i/s-a* g.rhi.nas* tv* -aga.mtuka+sam-a* babhu.h !!4013.16! patn-ibhy-a.m* saha v-astu/s* ca !sva+g.rha.m* sa+paricchadam ! samarpya haraye tasthau !svayam -aga.mtuko* yath-a !!4013.17! d-ura+de/sa+stha+lokebhya.h !p-aka+d-ana+-aj?nay-a prabho.h ! lebhire na*avak-a/sa.m* vai !tat kartu.m* gr-ama+v-asina.h !!4013.18! nyavasad* bhagav-a.ms* tatra !munibhi.h saha sarva/sa.h ! -arabhya bh-adra+navam-i.m* !prabodhany-+utsava+avadhi !!4013.19! sa* ca tatra*api nivasan !praty+aha.m* bhakta+sa.msadi ! divyam -asanam -ar-u.dha.h !sad+v-art-a* bahu/so* *akarot !!4013.20! sat-a.m* dharm-an a+/se.se.na !yoga.m* ca*a.s.ta+a;ngam apy* asau ! kathay-am -asa sarva.m* ca !j?n-anam -atma+para+-atmano.h !!4013.21! /sr-i+bh-a.sye.na saha*eva*asau !vy-asa+s-utr-a.ni tatra ca ! apara+ahne *anv+aha.m* r-ajan !/su/sr-ava paray-a mud-a !!4013.22! r-ama+anuja+-ac-arya+k.rti.m* !pra/sa.msa.ms* tat+kath-a.m* hari.h ! tithau dhana+trayo+da/sy-a.m* !sam-apya*-acrac* ca v-acakam !!4013.23! d-ipa+utsava.m* tata/s* cakre !tatra durga+pure yath-a ! anna+k-u.ta+utsava.m* ca*-i/sa.h !prabodhiny-+utsava.m* tath-a !!4013.24! tam -arcican bhakta+jan-a/s* ca arve ! vastrair* an+arghyair* vi+vidhai/s* ca haimai.h ! vibh-u.sa.nai/s* candana+pu.spa+h-arair* ! -ap-i.da+varyai/s* ca mah-a+upad-abhi.h !!4013.25! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne bhagavata.h k-ary-ayana+gr-ame sa.msthity+utsava+nir-upa.na+n-am-a trayo+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: prabodhiny-a* ni/si harir* !mahaty-a.m* bhakta+sa.msadi ! /su/sr-ava j-agara.m* kurvan !prabodhiny-a.h kath-a.m* n.r+pa !!4014.1! kath-a+ante bahudh-a cakre !sat+karma+ati+pra/sa.msanam ! sv-iy-an-a.m* /sik.sa.n-aya*eva !vacas-a*a+sat+karma+garha.n-am !!4014.2! tam uttamo* nara+pati.h !pra.namya vinaya+anvita.h ! baddha+a?njali+pu.to* *apr-ak.s-it !pra/sna+avasara+vit tad-a !!4014.3! r-aj-a*uv-aca: dehin-am atra bhagavan !prav.rtti.h karmasu dhruvam ! sarve.s-a.m* d.r/syate loke !vyavah-ara+kriy-a+-atman-am !!4014.4! naraka+-aptir* bhavet tatra !karmabhi.h kai.h kriy-avat-am ! svarga+pr-aptir* bhavet kai/s* ca !tan* me tva.m* vaktum arhasi !!4014.5! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.to* nara+indre.na !tena buddhimat-a prabhu.h ! dvi+vidh-any* api karm-a.ni !prov-aca sa+phal-ani sa.h !!4014.6! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: para+d-ar-a+abhihart-ara.h !para+d-ar-a+abhimar/sina.h ! para+d-ara+prayokt-aro* !ye te niraya+g-a* mat-a.h !!4014.7! ye para+sva+apahart-ara.h !para+sv-an-a.m* ca n-a/sak-a.h ! s-ucak-a/s* ca pare.s-a.m* ye !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.8! prap-a.n-a.m* ca sabh-an-a.m* ca !sa.mkram-a.n-a.m* ca bh-u+pate ! ag-ar-a.n-a.m* ca bhett-aro* !nar-a* niraya+g-a* mat-a.h !!4014.9! a+n-ath-a.m* pramad-a.m* b-al-a.m* !v.rddh-a.m* bh-it-a.m* tapasvin-im ! va?ncayanti nar-a* ye ca !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.10! v.rtti+ccheda.m* g.rha+ccheda.m* !d-ara+ccheda.m* ca ye nar-a.h ! mitra+ccheda.m* tath-a kuryus* !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.11! s-ucak-a.h sa.mdhi+bhett-ara.h !para+v.rtty+upaj-ivak-a.h ! a+k.rta+j?n-a/s* ca mitr-a.n-a.m* !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.12! p-akha.n.d-a* d-u.sak-a/s* ca*eva !samay-an-a.m* ca d-u.sak-a.h ! ye pratyavasit-a/s* ca*eva !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.13! vi.sa.ma+vyavah-ar-a/s* ca !vi.sam-a/s* ca*eva v.rddhi.su ! l-abhe.su vi.sam-a/s* ca*eva !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.14! dy-uta+sa.mvyavah-ar-a/s* ca !ni.s+par-ik.s-a/s* ca m-anav-a.h ! pr-a.ni+hi.ms-a+prav.rtt-a/s* ca !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.15! k.rta+-a/sa.m* k.rta+nirde/sa.m* !k.rta+bhakta.m* k.rta+/sramam ! bhedair* ye vyapakar.santi !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.16! parya/snanti ca ye d-ar-an !agni+bh.rtya+atith-i.ms* tath-a ! utsanna+pit.r+deva+ijy-as* !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.17! veda+vikrayi.na/s* ca*eva !ved-an-a.m* ca*eva d-u.sak-a.h ! ved-an-a.m* lekhak-a/s* ca*eva !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.18! ke/sa+vikrayak-a* r-ajan !vi.sa+vikrayak-a/s* ca ye ! vi+karmabhir* ye j-ivanti !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.19! /sastra+vikrayik-a/s* ca*eva !/sastr-a.n-a.m* kart.rk-as* tath-a ! /saly-an-a.m* dhanu.s-a.m* ye ca !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.20! /sil-abhi.h /sa.mkubhir* v-a*api !/svabhrair* v-a t-ik.s.na+ka.n.takai.h ! ye m-argam anurundhanti !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.21! up-adhy-ay-a.m/s* ca bh.rty-a.m/s* ca !bhakt-a.m/s* ca sva+sam-a/srit-an ! ye tyajanty* atra nir+do.s-a.ms* !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.22! a+d-anta+damak-a/s* ca*eva !n-as-an-a.m* vedhak-a/s* ca ye ! bandhak-a/s* ca pa/s-un-a.m* ye !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.23! a+gopt-ara/s* ca r-aj-ano* !bali+.sa.d+bh-aga+taskar-a.h ! sam+arth-a/s* ca*apy* a+d-at-aras* !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.24! k.s-ant-an d-ant-a.ms* tath-a pr-aj?n-an !d-irgha+k-ala.m* saha+u.sit-an ! tyajanti k.rta+k.rty-an ye !te vai niraya+g-a* mat-a.h !!4014.25! ete niraya+g-a.h prokt-a* !nar-a* du.s+k.rta+k-ari.na.h ! bh-agina.h svarga+lokasya !ye t-an vacmy* atha bh-u+pate !!4014.26! d-anena tapas-a ca*eva !satyena /sraddhay-a*api ca ! ye dharmam anuvartante !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.27! /su/sr-u.s-abhis* tapobhi/s* ca !vidy-am -ad-aya v-a dhanai.h ! ye prati+graha+ni.h+sneh-as* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.28! bhay-at lobh-at tath-a krodh-ad* !d-aridry-ad* vy-adhi+dhar.sa.n-at ! sat+k.rtya.m* na vimu?ncanti !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.29! k.sam-avanta/s* ca dh-ir-a/s* ca !dharma+k-arye.su ca*utthit-a.h ! ma;ngala+-ac-ara+sa.mpann-as* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.30! niv.rtt-a.h sarva+m-a.msebhya.h !para+d-arebhya* eva ca ! sur-abhyo* ye ca madyebhyas* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.31! -a/sram-a.n-a.m* ca p-at-ara.h !kula+sat+karma.n-a.m* tath-a ! de/s-an-a.m* nagar-a.n-a.m* ca !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.32! sarva+hi.ms-a+niv.rtt-a/s* ca !nar-a.h sarva+sah-a/s* ca ye ! sarvasya*-a/sraya+bh-ut-a/s* ca !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.33! m-atara.m* pitara.m* ca*eva !/su/sr-u.santi gur-u.m/s* ca ye ! jita+indry-a* mita+-ah-ar-as* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.34! -a.dhy-a/s* ca balavanta/s* ca !yauvana+sth-a* api*iha ye ! bhavanti nir+mad-a* nitya.m* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.35! apar-addhe.su sa+sneh-a* !m.rdavo* m.rdu+vatsal-a.h ! -ar-adhana+sukh-a/s* ca*api !puru.s-a.h svarga+g-amina.h !!4014.36! sahasra+parive.s.t-aras* !tath-a*eva ca sahasra+d-a.h ! tr-at-ara/s* ca sahasr-a.n-a.m* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.37! su+var.nasya ca d-at-aro* !gav-a.m* ca n.r+pa+sattama ! anna+ambu+v-ahan-an-a.m* ca !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.38! vaiv-ahik-an-a.m* dravy-a.n-am !ann-an-a.m* ca yath-a+ucitam ! d-at-aro* v-asas-a.m* ca*eva !puru.s-a.h svarga+g-amina.h !!4014.39! vih-ara+-avasatha+udy-ana+ !+k-upa+-ar-ama+sabh-a+prap-a.h ! k-arayanti sva+/sakty-a ye !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.40! nive/san-an-a.m* k.setr-a.n-a.m* !vasat-in-a.m* ca bh-u+pate ! d-at-ara.h pr-arthit-an-a.m* ca !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.41! sarva+bh-uta+day-avanto* !vi/sv-asy-a.h sarva+dehin-am ! tyakta+hi.ms-a+sam-ac-ar-as* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.42! para+sve nir+mam-a* nitya.m* !para+d-ara+vivarjit-a.h ! dharma+labdha+anna+bhokt-aras* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.43! m-at.rvat svas.rvac* ca*eva !nitya.m* duhit.rvac* ca ye ! para+d-are.su vartante !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.44! stainy-an* niv.rtt-a.h satata.m* !sa.mtu.s.t-a.h sva+dhanena ca ! sva+bh-agy-any* upaj-ivanti !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.45! para+d-are.su ye nitya.m* !carita+-av.rtta+locan-a.h ! jita+indriy-a.h /s-ila+par-as* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.46! /slak.s.n-a.m* v-a.n-i.m* nir+-ab-adh-a.m* !madhur-a.m* do.sa+varjit-am ! sv+-agatena*abhibh-a.sante !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.47! paru.sa.m* ye na bh-a.sante !ka.tuka.m* ni.s.thura.m* tath-a ! a+pai/sunya+rat-a.h santas* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.48! pi/sun-a.m* ye na bh-a.sante !mitra+bheda+kar-i.m* giram ! .rta.m* maitra.m* tu bh-a.sante !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.49! ye varjayanti p-aru.sya.m* !para+droha.m* ca ye nar-a.h ! sarva+bh-uta+sam-a* d-ant-as* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.50! na kop-ad* vy-aharante ye !v-aca.m* h.rdaya+h-ari.n-im ! s-antva.m* vadanty* api kruddh-as* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.51! gr-ame g.rhe v-a yad* dravya.m* !p-arakya.m* vi+jane sthitam ! na*abhinandanti ye nitya.m* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.52! tath-a*eva para+d-ar-an ye !k-ama+v.rtt-an raho+gat-an ! manas-a*api na hi*icchanti !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.53! /satru.m* mitra.m* ca ye nitya.m* !tulyena manas-a nar-a.h ! bhajanti maitr-a.h sa.mgamya !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.54! /srutavanto* day-avanta.h !/sucaya.h satya+sa.mgar-a.h ! svair* arthai.h parisa.mtu.s.t-as* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.55! /sraddh-avanto* maitravanta/s* !ca*uk.s-a/s* ca*uk.sa+jana+priy-a.h ! dharma+a+dhrama+vido* nitya.m* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.56! ny-aya+upet-a* gu.na+upet-a* !deva+dvi+ja+par-a.h sad-a ! yath-a+ucita+udyoga+par-as* !te nar-a.h svarga+g-amina.h !!4014.57! eva.m* sat+karma+sa.msth-a* ye !bhavanti puru.s-a* iha ! svarga.m* y-anti tae* eva*iti !j-an-ihi n.r+pa+sattama !!4014.58! m-anu.sya.m* dur+labha.m* pr-apya !sat+karm-a.ny* eva ye nar-a.h ! hitv-a*itar-a.ni kurvanti !te dhany-a.h santi bh-u+tale !!4014.59! su+vrata* uv-aca: ity* -a/srutya prabhor* v-akya.m* !sa* r-aj-a mudito* n.r+pa ! anye *api bhakt-a.h sa+kal-a.h !sa.mh.r.s.t-as* ta.m* vavandire !!4014.60! tato* dvit-iye divase !br-ahma.n-an sa* sahasra/sa.h ! bhojay-am -asa bhagav-a.ms* !tad+i.s.tair* mi.s.ta+bhojanai.h !!4014.61! d-ura+de/sa+-agat-a.ml* lok-an !vyas.rjat sa* tata.h prabhu.h ! /sata+kro/s-iya+lok-as* tu !pr-aya/so* na yayus* tata.h !!4014.62! /srava.na.m* gu.na+k-irtana.m* hare.h ! smara.na.m* ca*arcana+vandane tath-a ! satata.m* n.r+pa kurvat-a.m* yayu.h ! k.sa.na+s-amyena din-ani tan* n.r.n-am !!4014.63! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne k-ary-ayana+gr-ame svarga+naraka+g-ami+puru.sa+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a catur+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: prabodhany-+utsave *at-ite !tato* de/sa.m* nija.m* nijam ! d-ura+de/s-iya+loke.su !gacchatsv* eva*-aj?nay-a prabho.h !!4015.1! hemanta+si.mho* n.r+patir* !bhakta+v-atsalyam -i/situ.h ! tatra d.r.s.tv-a nija+g.rhe !vyadhitsat t-ad.r/sa+utsavam !!4015.2! saha sva+de/s-iya+janai.h !pariv-are.na ca*-atmana.h ! tatra*eva*uv-asa nagara.m* !nin-i.su.h sa* nija.m* harim !!4015.3! v-astor* eva g.rhe sakhyur* !vasa.ms* tena*ati+m-anita.h ! pr-arthan-a+avasara.m* pa/syan !vyatyakr-amad* dina+trayam !!4015.4! ga;ng-a+-akhy-a tasya m-at-a ca !bh-ary-a java+har-a+abhidh-a ! bhr-at-a ca*an-upa+si.mha+-akhyas* !tad+bh-ary-a pr-a.na+sa.mj?nik-a !!4015.5! a+ditir* bhagin-i tasya !mo.tiny-+-akhy-a ca bandhu+j-a ! ity+-adibhi/s* ca sva+janai.h !sahita.h sa* nara+adhipa !!4015.6! maya+r-ama+prabh.rtibhis* !tad+de/s-iyai/s* ca p-uru.sai.h ! l-a.din-i+pra+mukh-abhi/s* ca !tad+de/sa+str-ibhir* anvita.h !!4015.7! caturthe divase pr-ata.h !sabh-ay-am -asthita.m* prabhum ! pra.namya pr-arthay-am -asa !prasanna.m* samavek.sya tam !!4015.8! hemanta+si.mha* uv-aca: bhagavan sarva+loka+-i/sa !bhakta+vatsala sat+pate ! d-ase mayi k.rp-a.m* kartu.m* !tvat+pada+eka+-a/sraye *arhasi !!4015.9! utsavo* *atra yath-a sv-amin !k.rtas* tadvan* mama*-alaye ! kartavyo* bhavat-a bh-uman !sad+dharma+adhva+pravartaka !!4015.10! bhakta+priyasya te n-atha !sva+bhakte.sv* a+khile.sv* api ! sam-an-a v.rttir* eva*asti !nir+dhane.su dhani.sv* api !!4015.11! asmad+de/s-iya+lok-as* tu !j-ir.na+durga+-agama.m* tava ! bh.r/sam icchanti bhagavan !v.rddh-a*iya.m* janan-i ca me !!4015.12! tad-a baddha+a?njali+pu.to* !maya+r-ama+dvi+jo* *abrav-it ! bhagavann* evam eva tva.m* !kartum arhasi sarvath-a !!4015.13! prat-ik.sante jan-a.h sarve !de/se *asm-aka.m* tava*-agamam ! bhakta+kalpa+drumas* te.s-a.m* !p-uraya tva.m* mano+ratham !!4015.14! tvad+artham eva sa.mbh-ar-a.h !sa.mbh.rt-a.h santy* anena ca ! r-aj?n-a*ato* *asya prabho t-ur.na.m* !kuru p-ur.na.m* mano+ratham !!4015.15! ity* arthitas* tena r-aj?n-a !v.rddha+bha.tena tena ca ! tan* ni.s+kapa.ta+bh-ava+j?na.h !pr-ito* bh-u+pa*avadat prabhu.h !!4015.16! -acami.sy-ami n.r+pate !tvat+pura.m* munibhi.h saha ! tava ni.s+kapa.ta.m* bh-avam !aha.m* j-an-ami ni/scitam !!4015.17! ittha.m* vadaty* eva harau !n-aga+ta.mka+pura+adhipa.h ! s-uro* baddha+a?njali+pu.tas* !tatra*-agacchat tvar-a+anvita.h !!4015.18! n-amn-a s-ati/s* ca tat+patn-i !dhany-a vall-u/s* ca tat+sute ! n-atha+-akhyas* tat+suta/s* ca*ete !tat+pa/sc-ad* -ayayur* drutam !!4015.19! tat+pura+adhik.rto* vai/syo* !n-amn-a si.mha.h sa+bh-aryaka.h ! so* *apy* -agato* *atha tai.h s-aka.m* !natv-a s-uro* *abrav-id* *dharim !!4015.20! bhagavan sva+pura.m* netu.m* !tv-am aha.m* samup-agata.h ! bah-uny* ah-any* at-it-ani !sthitasya*atra mama svakai.h !!4015.21! tasmin mayi k.rp-a.m* kartu.m* !tvam arhasi nija+-a/srite ! iti sa.mpr-arthayanta.m* ta.m* !d.r.s.tv-a so* *acintayad* *dh.rdi !!4015.22! ubh-av* et-av* api d.r.dha.m* !bhaktau ni.s+kapa.tau mama ! saha pr-arthayata/s* ca dvau !pre.s.tau ca*ubhau samau mama !!4015.23! a+va/syam eva hi may-a !priya.m* k-arya.m* dvayor* api ! -adau kasya pura.m* y-ami !bhedo* na sy-ad* yath-a*ubhayo.h !!4015.24! cintayann* iti ti.s.tha tva.m* !vic-arya kathay-ami te ! ity* uktv-a v-asa+bhavana.m* !jag-ama sa+tvara.m* hari.h !!4015.25! ma?ncam -asth-aya tat pra.s.tu.m* !sarva+j?no* *api n.r+n-a.tya+dh.rt ! brahma+-ananda.m* muni.m* nitya+ !+-ananda.m* ca*-ahv-asta so* *an+agha !!4015.26! upavi/sya raha.h+sth-ane !s-aka.m* t-abhy-a.m* sa* -i/svara.h ! papraccha tau var-iy-a.msau !nija+bhaktau mah-a+mat-i !!4015.27! yuv-a.m* pre.s.thatamau me stho* !netre eva hi sad+dhiyau ! ati+iva nipu.nau sarva+k-arya+a+ !+k-arya+avabodhane !!4015.28! ata.h p.rcch-ami v-am adya !j-ata.m* sa.m/sayam -atmana.h ! s-ura+hemantayor* madhye !pr-ag* gamya.m* kasya v-a puram !!4015.29! gate tv* ekasya nagara.m* !dvit-iya+a+priyat-a bhavet ! gantavya.m* tu mama*a+va/syam !ato* yuktam iha*ucyat-am !!4015.30! ittha.m* tri+lok-i+guru.n-a !sarva+j?nana*api mugdhavat ! sa.mp.r.s.tau tau sva+h.rdaye !vic-ara.m* cakratur* mun-i !!4015.31! aya.m* hi bhagav-an sa+ak.s-an* !m-anu.syam anu/s-ilayan ! anugraha.m* karoty* eva !sa.mp.rcchana+mi.se.na nau !!4015.32! dev-a* brahma+-adayo* *apy* atra !d-ur-ad* eva*asya dar/sanam ! labhante kva+api na kva+api !sa* nau p.rcchaty* aha+u raha.h !!4015.33! gamanasya ni.sedhas* tu !kartu.m* /sakyo* *asya na*adhun-a ! utka.n.thito* yato* *asty* e.sa* !gantu.m* n-una.m* svata.h prabhu.h !!4015.34! ni.sedhasya*-avayor* yukt-ir* !ma.msyate na*e.sa* s-a.mpratam ! ato* *anumodya gamana.m* !k-arya.m* pra/sna+uttara.m* kila !!4015.35! iti ni/scitya manas-a !bruv-ate sma tam -i/svaram ! yat p.r.s.ta.m* bhavat-a sv-ami.ms* !tatra*ittha.m* bh-ati nau kila !!4015.36! ubhau bhaktau sam-anau te !priya.m* k-arya.m* dvayor* api ! s-ura.m* sa.mbh-avya gantavya.m* !j-ir.na+durga.m* prati tvay-a !!4015.37! pura.m* s-urasya m-arge *asti !tad* ulla;nghya tvay-a prabho ! j-ir.na+durga.m* katha.m* gantu.m* !/sakyeta ca kad+adhvan-a !!4015.38! tata* -adau n-aga+ta.mka.m* !gantavyam iti nau mati.h ! ata.h para.m* y-ad.r/s-i*icch-a !bhavet tava tath-a kuru !!4015.39! su+vrata* uv-aca: iti tayor* vacan-ani ni/samya tau ! matimat-a.m* pravarau sa* sabh-ajayan ! mudita+m-anasa* etya mah-a+sabh-a.m* ! harir* up-avi/sad* -asanae* -atmana.h !!4015.40! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne k-ary-ayana+gr-ame hemanta+si.mha+s-ura+-amantra.ne tat+pura+gamana+sa.mmantra.na+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: hemanta+si.mha.m* so* *atha*-aha !sva+de/s-iya+janai.h saha ! sva+pura.m* gaccha tatra*aham !-ay-ami p.r.s.thato* hi te !!4016.1! ity* ukta.h sa* tad-a h.r.s.to* !gantu.m* sajjo* *abhavan* n.r+pa ! tata.h s-ura.m* hari.h pr-aha !gaccha tva.m* sva+pura.m* drutam !!4016.2! -ay-asy-ami pr-atar* aha.m* !tatra /svo* na*atra sa.m/saya.h ! k-arayitv-a dvi+jai.h p-aka.m* !kury-a* hy* asmat+prat-ik.sa.nam !!4016.3! ity* ukta.h so* *ati+sa.mh.r.s.ta.h !saha svai.h sva+pura.m* yayau ! v.rtta+antam eta.m* sa+kala.m* !jay-am acakathad* rati.h !!4016.4! sa+sa.mbhrama.m* samutth-aya !tad-a lalitay-a saha ! sn-atv-a nitya.m* prakurvantam !uttama.m* pr-aha sa+tvaram !!4016.5! dina+-adya+y-amo* *api gato* !d-irgha+s-utro* bhav-an kim+u ! gha.n.t-a v-adayate *adya*api !sarva+sva.m* hriyate hi na.h !!4016.6! ki.m* ki.m* katha.m* katham iti !vadanta.m* tam uv-aca s-a ! n-ar-aya.na+munir* y-ati !j-ir.na+durga.m* saha+.r.sibhi.h !!4016.7! gatas* tatra snigdha+bhaktair* !ati+prem.n-a hy* anu+k.sa.nam ! sevyam-ana.h punar* bhr-ata.h !kasm-an* na.h puram e.syati !!4016.8! sarve *api bhakt-a.h santy* asya !sam-an-a.h sama+dar/sina.h ! tasm-at sa.mpr-arthya natv-a ta.m* !niv-araya vraja drutam !!4016.9! ity* ukta.h sa* druta.m* pr-ay-ad* !an+u.s.n-i.sa.h prabho.h pura.h ! hemanta+si.mho* *adr-ak.s-it ta.m* !t-avad* -ay-antam adhvani !!4016.10! hemanta* uv-aca: sakhe kva y-asy* an+u.s.n-i.so* !dh-avann* eva sa+sa.mbhramam ! -amantrayitum -ay-ami !tvat+sam-ipam aha.m* kila !!4016.11! bhagav-an munibhi.h s-aka.m* !j-ir.na+durgam upai.syati ! tena s-aka.m* tvay-a*-agamya.m* !tatra po.syair* nijai.h janai.h !!4016.12! ity* -a/srutya sa* tad+v-akya.m* !buddhy-a*uddhava+samo* n.r+pa ! hari+y-ana+ni.sedha+ukti+ !+yuktibhis* tam uv-aca ha !!4016.13! uttama* uv-aca: buddhim-an asi su+j?no* *asi !bhr-atas* tva.m* loka+sa.mmata.h ! tvad+buddhim avalambya*eva !dharme ti.s.thanti m-anav-a.h !!4016.14! -amantritas* tvay-a sv-am-i !sva+pura.m* netum adya yat ! a+vic-arya*eva tan* n-una.m* !k.rtam ity* eva bh-ati me !!4016.15! /s-ita+k-alo* *adhun-a pr-apto* !dehin-a.m* tvag+vid-ara.na.h ! n-i/s-ara.m* pr-av.rtasya*api !hima.m* gehe *api du.h+saham !!4016.16! bh-uri+v-ate pathi pr-atar* !hari.n-a du.h+saha.m* na kim ! tath-a+saty* upah-asy-a te !bhavit-a prema+bhaktat-a !!4016.17! an+-adriyanta sv-a.h kanth-a* !apy* ete yoga+komal-a.h ! santo* m-arge bhavi.syanti !hemante hima+p-i.dit-a.h !!4016.18! alpa+-ah-ar-a/s* ca vi+dhav-a.h !bhakti+yogam up-a/srit-a.h ! an+up-anat+pad-a* yo.s-a/s* !cali.syanti katha.m* pathi !!4016.19! pr-ata.h /sita+ambhas-a sn-atv-a !calato* hima+vepit-an ! d.r.s.tv-a hari+jan-an m-arge !tv-a.m* /sapsyanty* alpak-a* api !!4016.20! karma.n-a*anena te bhr-ata.h !sa.mj?n-a*anv+arth-a*astu m-a kva+cit ! u.s.na+k-ale tu sa.mpr-apte !sukhena*ata.h prabhu.m* naye.h !!4016.21! t-avat+k-ala.m* tvay-a bandho !sva+de/s-iya+janai.h saha ! sthitv-a durga+pure k-arya.m* !nitya.m* /sr-i+hari+dar/sanam !!4016.22! bhojan-iy-a* hi munaya.h !pakva+annais* tatra ca tvay-a ! samyak ca p-ujana.m* te.s-a.m* !kartavya.m* hari.n-a sha !!4016.23! ko* v-a vi/se.sa.h sva+g.rha.m* !harau n-ite *apy* ata.h para.h ! na g.rha.m* g.rham ity* -ahur* !g.rhi.n-i g.rham ucyate !!4016.24! saudhe *api s-a na cet tarhi !so* *ara.nyam iti k-irtita.h ! s-a tu yatra bhavet tatra !g.rha+stha+-a/srama* -irita.h !!4016.25! bhr-at.r+j-ay-a*asmad-iy-a*atra !vartate *atas* tay-a saha ! hari.m* sa.mp-ujya bahudh-a !g-arhasthya+phalam -apnuhi !!4016.26! na mitra+geha.m* sva+g.rh-ad* !anyac+ch-astre ca kathyate ! ato* vasan mama g.rhe !prabhu.m* pr-i.naya sa*-adaram !!4016.27! sneh-ad* etan* may-a proktam !ata.h param ud-ara+dh-i.h ! hita+a+hite vic-arya tva.m* !kartum arhasi yad* *dhitam !!4016.28! su+vrata* uv-aca: ity* uttama+vaca.h /srutv-a !yukti+v-akya+vi/s-arada.h ! buddhy-a vidura+tulyo* *asau !pr-aha tad+bh-ava+vin* n.r+pa !!4016.29! hemanta+si.mha* uv-aca: samyag* eva*ucyate bhr-atas* !tvay-a sva+artha.m* su+rak.sat-a ! kan-iyaso* *api buddhis* te !v.rddha+dh-ibho* *atiricyate !!4016.30! para+upak-ara+/s-il-an-a.m* !sat-a.m* nitya.m* sam-agamam ! kurvann* api bhav-an et-a.m* !sva+artha+buddhi.m* kuto* *adhyag-at !!4016.31! /s-itena hetun-a bhadra !j-ir.na+durga+-agama.h prabho.h ! ni.sidhyate yukti+vid-a !tvay-a tatra*uttara.m* bruve !!4016.32! niv-ata+alpa+g.rha+-abhe *aha.m* !nara+y-ane hari.m* sakhe ! upave/sya*eva ne.sy-ami !/s-ita+b-adh-a kva tad* bhavet !!4016.33! tapasvinyo* *a+khil-a* yo.s-a* !rathe.su /saka.te.su t-a.h ! garbha+ag-are.sv* iva*-asth-apya !ne.sy-ami sukham adhvani !!4016.34! y-ama+ardhae* -adye *atikr-ante !santa.h sarve ca vartmani ! cali.syanti sukhena*eva !na*asty* -atapa+bhaya.m* yata.h !!4016.35! gharma+k-alas* tu p-anth-an-a.m* !pr-a.na+h-a vi.sa+v-ayun-a ! ki.m* vic-arya tvay-a /sre.s.tha.h !procyate /s-ita+k-alata.h !!4016.36! g.rha+stha+dharma+s-aphalya.m* !yat tvay-a*ukta.m* ca yuktibhi.h ! tat tath-a*eva tvay-a k-arya.m* !j-ir.na.m* durgam upetya vai !!4016.37! ab+d-a* vyat-it-a* bahavo* !hari.m* pr-arthayato* mama ! tad-a*id-an-i.m* sa* m-am -aha hy* !-ay-at-a tvat+pura.m* tv* iti !!4016.38! phala+unmukhasya me *adya*eva !mano+ratha+mah-a+taro.h ! unm-ulake tvayi*id-an-im !a+p-urva.m* sneha+lak.s.nam !!4016.39! tatra*-ay-ate bhagavati !jan-as* ta.m* ko.ti/sa.h pathi ! sa.mv-ik.sya nara+dehasya !sadya.h pr-apsyanti vai phalam !!4016.40! v-ik.s-a+m-atre.na p-apa+ghn-an !sata/s* ca*api sahasra/sa.h ! v-ik.sya*an+eke gr-amya+jan-a* !api mok.syanti sa.ms.rte.h !!4016.41! -id.rk+pu.nya+utpatti+k-ale *apy !utk.r.s.ta+j?n-anav-an bhav-an ! tan+ni.sedhena loke.su !m-a*abh-ud* anv+artha+sa.mj?naka.h !!4016.42! upabhogya.m* sama.m* hy* atra !bhr-at.rbhi.h pait.rka.m* sukham ! eka* eva cira.m* tattva.m* !ju.sam-a.no* brav-i.si kim !!4016.43! svayam eva vibhajya*eke !bhu?njate su+j?na+bandhava.h ! pitr-a*anyasmai d-iyam-ana.m* !tva.m* ni.sedhan* na lajjase !!4016.44! bhagavanta.m* g.rh-itv-a*eva !vin-a*api prera.na.m* mama ! tvay-a mat+puram -agamyam !etat sauh-arda+lak.sa.nam !!4016.45! kar-av* iva /sar-irasya !netrayor* iva pak.sma.n-i ! a+prerita.m* hita.m* kury-at !tad* *dhi mitra.m* pracak.sate !!4016.46! nitya.m* .sa.n.dhatvam eva*astu !tvayi mitra+padasya bho.h ! pu.mstva.m* tu karhi+cin* m-a*astu !s-ah-ayya.m* kuru me sakhe !!4016.47! su+vrata* uv-aca: ity* uktas* tena sa* hasann* !uv-aca*uttama+bhu+pati.h ! y-ad.r/s-i*icch-a bhagavato* !bhavi.syati tath-a*a+khilam !!4016.48! ity* uktv-a sa* hare.h p-ar/sva.m* !jag-ama n.r+pati.h sa* ca ! sva+-av-asa.m* samupetya*ittha.m* !vic-aram akarod* *dh.rdi !!4016.49! /srey-a.msi bahu+vighn-ani*ity* !e.s-a v-ag* vidu.s-a*a+m.rt-a ! yatitavya.m* yath-a+buddhi !tat+phala.m* d-asyati prabhu.h !!4016.50! vic-arya*iti n.r+po* r-ajan !k.r.s.na.m* vighna+-i/sa+r-upi.nam ! sva+k-arya+vighna+/s-anty+artha.m* !pr-arthay-am -asa sa+-adaram !!4016.51! -ag-aminy-a.m* caturthy-a.m* tv-a.m* !ga.na+-i/sa gu.da+la.d.dukai.h ! yak.sye ca d-urv-a+sind-urair* !mat+k-arye vighna+h.rd* bhava !!4016.52! iti sa.mpr-arthya vighna+i/sa.m* !sva+de/s-iy-a?n* jan-a.ms* tath-a ! sva+jan-an sva+pura.m* sarv-an !prai.sayan na tv* ag-at svayam !!4016.53! tato* n.r+po* *asau n.r+pa satya+v-akyat-a.m* ! harer* vida.ms* tasya ca bhakta+va/syat-am ! tad+antika+-a/su+druta+mitra+/sa;nkita.h ! puna/s* ca tat+p-ar/svam upetya tasthau !!4016.54! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne k-ary-ayana+gr-ame bhagavad+y-ane hemanta+si.nha+uttamayo.h paras+para+yukti+nir-upa.na+n-am-a .so+.da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha y-an-aya pe.t-asu !pustik-a* d.r.dha+bandhan-a.h ! /suka+.r.si.n-a dh-apayanta.m* !hari.m* pr-apa*uttamo* n.r+pa.h !!4017.1! [[pe.t-a = Gujarati word pe.t-ar-a a big box. :k] tathyam eva pray-a.nasya !viditv-a ni/scaya.m* prabho.h ! /sanakai.h prahasann* -uce !bhakta* eka+antika.h sa* tam !!4017.2! uttama* uv-aca: pray-a.na+ni/scaya.m* sv-ami.ms* !tava /srutv-a jay-a+-adaya.h ! yo.sito* h.rdi khidyante !/s-ita+gl-anes* tava*adhvani !!4017.3! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: hima+a+cala+upatyak-a*eva !janma+bh-umir* mama*asty* ata.h ! asti /s-ita+sahi.s.nutva.m* !dehe sv-abh-aviko* gu.na.h !!4017.4! ata/s* cint-a na k-ary-a*iti !br-uhi t-as* tva.m* nara+adhipa ! ity* ukta.h so* *abhavat t-u.s.n-i.m* !tat+sv-atantrya.m* vidan n.r+pa !!4017.5! ni/scik-aya tato* r-aj-a !bhagin-ibhy-a.m* saha*eva tam ! sva+pura.m* punar* -anetu.m* !gamya.m* tena saha*iti sa.h !!4017.6! atha dvi+ja+indrai.h k.rta+ma;ngala+-a/s-ir* ! hay-i.m* sam-aruhya ca taj+jina+-akhy-am ! s-aka.m* muni+indrair* nija+p-ar.sadai/s* ca ! v.rta.h pray-ati sma sa* n-aga+ta;nkam !!4017.7! tam anvayur* v-astu+n.r+pa+pradh-an-a.h ! sat+kunta+hast-a* bahavo* *a/sva+v-ar-a.h ! hemanta+si.mho* n.r+pa* uttama/s* ca ! yo.s-a* jay-a+-ady-a.h sva+ratha+adhir-u.dh-a.h !!4017.8! nidh-aya pe.t-a+bh.rta+pustak-a/s* ca ! svanassu sarva+agra+cara.m* sama.m* tai.h ! /suka.m* muni.m* so* *atha harir* vyat-itya ! saha*a/sva+v-arai.h pracac-ala /s-ighram !!4017.9! p.r.s.the vidh-aya*a+khila+s-adi+v.rnda.m* ! mano+jav-ay-a.h sva+hay-i+var-ay-a.h ! pura/s* calanty-a* api so* *agra+y-an-an ! d.r.s.tv-a muni+indr-an ahasat sa+citram !!4017.10! y-uth-ani bh-uy-a.msi mah-a+mun-in-a.m* ! hare.h purast-ad* atha p.r.s.thata/s* ca ! tad-a vyad.r/syanta ca p-ar/sva+yugme ! tasmi.ms* tu d-irghe *adhvani sarvata/s* ca !!4017.11! sa* sa.mgava+ante bhagav-an av-apa ! gr-ama.m* tu s-urasya ca lauha+sa.mj?nam ! s-uro* *api yatra*etya hare.h prat-ik.s-a.m* ! karoti p-aka.m* sa* vidh-apya viprai.h !!4017.12! /srutv-a*-agata.m* ta.m* sa* upetya ! paur-a/s* ca jan-a.h sa+har.sam ! gr-amy-a.h prabhu.m* gr-amam ud-ara+bh-av-a ! v-aditra+gho.sai.h sa* tata/s* ca ninyu.h !!4017.13! tatra mukhya.h si.mha+sa.mj?na.h !pa.t.talo* *anye ca ye vi/sa.h ! te sarve saha s-ure.na !sa+muni.m* ta.m* si.sevire !!4017.14! din-ani kati+cit tatra !gr-amy-an -anandayan prabhu.h ! tair* arcyam-ano* nyavasad* !vastra+ala.mk-ara+bhojanai.h !!4017.15! sabh-ay-a.m* praty+aha.m* tatra !dharm-an var.na+-a/srama+ucit-an ! janebhya.h kathay-am -asa !bhakti+j?n-ana+upab.r.mhit-an !!4017.16! s-ura+si.mha+-adibhir* bhaktair* !an+arghy-a.ny* a.m/suk-ani ca ! svasmai datt-ani sa* dadau !bhr-at.rbhy-a.m* tatra sa.msadi !!4017.17! gr-ame tasmin v-a.tik-abhyo* !v.rnt-aka+-ad-ini bh-uri/sa.h ! gr-am-i.n-a* -aharanti sma !tasmai /s-ak-ani ca*anv+aham !!4017.18! te.s-a.m* sa.msk-ara+c-aturya.m* !p-acakebhya.h pradar/sayan ! sa.msk.rtya bh-uri.n-a*-ajyena !pap-aca*api svaya.m* prabhu.h !!4017.19! sa.mdhuk.sya*uddh-anake *agni.m* tad+upari p.rthula.m* sat+ka.t-aha.m* nidh-aya ! k.siptv-a*-ajya.m* bh-uri tasminn* ati+ka.daka.dite c-aru+v.rnt-aka+/s-akam ! k.siptv-a chu.m+k-ara+k-ar-i kara+kamala+lasad+dhastako* v-ik.sam-a.na.h ! p-ita+a+p-ita+a.m/suka.h sv-an prahasita+vadan-an so* adyutat smera+vaktra.h !!4017.20! /s-aka.m* sa.msk.rtya bhakt-an krama+racita+mah-a+pa;nktibhi/s* ca*upave/sya ! pr-ity-a p-atre.su te.s-a.m* capalataram asau sa.mdadac* c-aru+darvy-a ! p.rccha.ms* tat+sv-adam -ary-an ati+su+rasatay-a ca*a/snato* bh-uri bhakt-an ! /s.r.nva.ms* tasya pra/sa.ms-a.m* prabhur* atimumude sa.mcaran pa;nkti+madhye !!4017.21! ittha.m* n.r+n-a.tya+caritair* !bhakt-an -anandayan prabhu.h ! n-aga+ta.mka.m* tata.h pr-ay-at !pura.m* pariv.rto* nijai.h !!4017.22! sva+-av-asa.m* tatra s-urasya !g.rhe cakre sa* ca*a+par-an ! pury-am -av-asay-am -asa !bhakt-an sarv-an yath-a+ucitam !!4017.23! sa+bh-arya.h sa+suta.h s-uras* !tasya te.s-a.m* yath-a+ucitam ! -atithyam akarod* bhakty-a !/sraddhay-a ca*apy* ud-ara+dh-i.h !!4017.24! p-uj-a.m* cak-ara mahat-i.m* !bhakty-a r-aj-a nija+prabho.h ! vastrair* -abhara.nai.h /sakty-a !r-upya+mudr-a+arpa.nena ca !!4017.25! candanai.h pu.spa+h-arai/s* ca !sad+vastrai.h /sraddhay-a*anvita.h ! sa* pup-uja sata.h sarv-an !bhojyair* n-an-a+vidhair* api !!4017.26! tena*ati+m-anito* bhakty-a !bhagav-an dina+pa?ncakam ! uv-asa*-anandayan bhakt-an !sth-apayan dharmam eva sa.h !!4017.27! caturthe divase tatra !sabh-ay-am -asthita.h prabhu.h ! uv-aca bhakt-an sa+kal-an !g.rhi.nas* ty-aginas* tath-a !!4017.28! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: bhakt-a.h /s.r.nuta sarve *api !/svo* bhavaty* uttara+aya.nam ! sn-ana.m* d-ana.m* yath-a+/sakti !kartavyam tatra sarvath-a !!4017.29! catv-a+ri.m/sat tu gha.tik-a* !makare *arkasya sa.mkram-at ! uttar-a.h pu.nya+k-alo* *atra !j?neya.h sn-ana+-adi+karmasu !!4017.30! m-agha+sn-anasya ca*-arambha.h !pau.sy-am atra*a+khilair* janai.h ! kartavyas* tatra mukhya.m* tu !tila+d-ana.m* prak-irtitam !!4017.31! c-andr-aya.na+vrata.m* ca*atra !m-agha+m-ase ve/se.sata.h ! kartavyam udita.m* bhakt-a.h !sarva+p-ataka+/sodhanam !!4017.32! k.rcchra+vrate.su sa+kale.sv* api pu.mbhir* etat ! str-ibhis* tath-a su+karam asti b.rhat+phala.m* ca ! prokta.m* tato* nija+/sar-iri+vi/suddhi+heto.h ! k-arya.m* tapa.h+priya+ram-a+pati+tu.s.taye v-a !!4017.33! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne bhagavato* lauha+gr-ama+n-aga+.ta.mka+pura+-agamana+nir-upa.na+n-am-a sapta+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: iti n-ar-aya.na+mune.h !sv-amino* vacana.m* n.r+pa ! /srutv-a /suka+-ananda+munis* !ta.m* natv-a pra/srito* *abrav-it !!4018.1! /suka+-ananda* uv-aca: m-agha+sn-ana+vidhi.m* sv-amin !/srotum icch-amy* aha.m* prabho ! c-andr-aya.na+vratasya*api !vidhi.m* me vaktum arhasi !!4018.2! su+vrata* uv-aca: ittha.m* tapasvin-a tena !munin-a p.r.s.ta* -adar-at ! jag-ada*-anandayan bhakt-an !sarv-a.ms* ta.m* ca sarva+vit !!4018.3! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: m-agha+sn-ana+vidhi.m* tubhya.m* !kathay-ami mune /s.r.nu ! t-irthae* eva vi/se.se.na !m-agha+sn-ana.m* vidh-iyate !!4018.4! yasya hastau ca p-adau ca !v-a;n* mana/s* ca su+sa.myatam ! vidy-a tapa/s* ca k-irti/s* ca !sa* t-irtha+phalam a/snute !!4018.5! a+/sraddh-ana.h p-apa+-atm-a !n-astiko* *a+cchinna+sa.m/saya.h ! hetu+nind-a+rata/s* c*ete !na t-irtha+phala+bh-agina.h !!4018.6! pray-aga.m* pu.skara.m* pr-apya !kuru+k.setram atha*api v-a ! yatra tatra ca v-a sn-ay-an* !m-aghe nityam iti sthiti.h !!4018.7! tri+r-atra+phala+d-a* nadyo* !y-a.h k-a/s+cid* a+samudra+g-a.h ! samudra+g-as* tu pak.sasya !m-aghasya sarit-a.m* pati.h !!4018.8! aru.na+udayam -arabhya !pr-ata.h+k-ala+avadhi dhruvam ! m-agha+sn-anasya k-alo* hi !pu.nya+do* munibhi.h sm.rta.h !!4018.9! uttama.m* tu sa+nak.satra.m* !lupta+t-ara.m* tu madhyamam ! savitary* udite sn-ana.m* !tato* h-ina.m* prak-irtitam !!4018.10! v.rth-a*eva*u.s.na+udaka+sn-ana.m* !v.rth-a japyam a+vaidikam ! a+/srotriye v.rth-a d-ana.m* !v.rth-a bhuktam a+s-ak.sikam !!4018.11! brahma+k.satra+vi/s-a.m* ca*eva !mantravat sn-anam i.syate ! t-u.s.n-im eva tu /s-udr-a.n-a.m* !str-i.n-a.m* ca muni+sattama !!4018.12! paur.nam-as-i.m* tu pau.sasya !pr-arabhya sn-anam -acaret ! tri.m/sat tv* ah-ani pu.ny-ani !makara+sthe div-a+kare !!4018.13! ap-av.rta+/sar-iras* tu !ya.h sa+ak.s-at sn-anam -acaret ! pade pade *a/sva+medhasya !phalam -apnoti m-anava.h !!4018.14! tata.h sn-atv-a /subhe t-irthe !dattv-a /sirasi vai m.rdam ! veda+ukta+vidhin-a brahman !s-ury-aya*arghya.m* nivedayet !!4018.15! pit-.rn sa.mtarpayet tat+stha.h !samutt-irya tato* jal-at ! i.s.ta+deva.m* namas+k.rtya !p-ujayet puru.sa+uttamam !!4018.16! bh-u+/s-ay-i brahma+c-ar-i ca !/sakta.h sn-ana.m* sam-acaret ! a+/sakto* niyama+-ac-are !sn-ana+m-atra.m* sam-acaret !!4018.17! yath-a+katha?n+cit kartavya.m* !m-agha+sn-anam iti sm.rti.h ! ati+rug.n-a/s* ca*ati+v.rddh-a.h !sn-ayur* u.s.nena v-ari.n-a !!4018.18! tila+sny-ay-i tila+udvart-i !tila+hom-i tila+udak-i ! tila+bhuk tila+d-at-a ca !.sa.t+til-a.h p-apa+n-a/san-a.h !!4018.19! sarit+toya+-ady+a+bh-ave tu !nava+kumbha+sthita.m* jalam ! v-ayun-a t-a.dita.m* r-atrau !ga;ng-a+toya+sama.m* vidu.h !!4018.20! tan* na*asti p-ataka.m* loke !yan* na sn-an-ad* vina/syati ! m-asa+upav-as-ad* adhika.m* !m-agha+sn-ana.m* mune dhruvam !!4018.21! j-ivat-a bhujyate du.hkha.m* !m.rto* du.hkha.m* na pa/syati ! etasm-at k-ara.n-ad* bh-umau !m-agha+sn-ana.m* vidh-iyate !!4018.22! ahany*ahani d-atavy-as* !til-a.h /sarkaray-a*anvit-a.h ! trayo* bh-ag-as* til-an-a.m* hi !caturtha.h /s-arkaro* mata.h !!4018.23! m-agha+avas-ane rucir-an !.sa.d+ras-an sa.mprad-apayet ! dam+patyor* v-asas-i s-uk.sme !sapta+dh-anya+samanvite !!4018.24! trim/sat tu modak-a* dey-a.h !/sarkar-a+tila+sa.myut-a.h ! t-amra+p-atr-a.ni dady-ac* ca !tila+upet-ani /saktita.h !!4018.25! kambala+ajina+vastr-a.ni !n-an-a+ratn-ani /saktita.h ! colak-ani tu divy-ani !pracch-adana+pa.t-a.ms* tath-a !!4018.26! up-anahau p-ada+gupte !mocakau p-apa+mocakau ! tath-a*anyad* api yat ki.m+cin* !m-aghe svasya priya.m* bhavet !!4018.27! tan* m-agha+sn-ayin-a.m* deya.m* !vipr-a.n-a.m* bh-utim icchat-a ! sv+alpe *api d-ane vaktavya.m* !m-adhava.h pr-iyat-am iti !!4018.28! nad-i+ta.d-aga+prahi+v-apik-a+-adau ! g.rhe *api v-a /s-ita+jalena m-aghe ! sn-ana.m* vidheya.m* ravi+dar/san-at pr-a;n* ! mad+-a/sritair* brahma+\.r.se *anu+ghasram !!4018.29! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne n-aga+ta;nka+pure m-agha+sn-ana+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*a.s.t-a+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: c-andr-aya.na+vratasya*atha !vidhi.m* /suka vada-ami te ! vai.s.nava+-adi+pur-a.ne.su !yat prokta.m* p-apa+/suddhaye !!4019.1! /sukla+pak.se catur+da/sy-a.m* !pau.sa+m-ase sam-ahita.h ! c-andr-aya.na+vrata.m* m-asa.m* !g.rh.n-iy-at sarva+p-apa+jit !!4019.2! bh-u+/sayy-a brahma+carya.m* ca !tri+k-ala.m* sn-anam anv+aham ! lak.sm-i+n-ar-aya.nasya*arc-a !k-ary-a*a+kha.n.da/s* ca d-ipaka.h !!4019.3! -ajyena tarpayed* vahni.m* !sarva+p-apa+upa/s-antaye ! caru.m* bhaik.sa.m* tath-a sakt-un !ka.n-an y-acakam eva ca !!4019.4! /s-aka.m* k.s-ira.m* dadhi gh.rta.m* !phala+m-ula+udak-ani ca ! huta+/si.s.ta.m* tu v-a pa/sc-at !pr-a/sayed* annam -adar-at !!4019.5! dh-atr-i+phala+upam-an gr-as-an !paur.nam-asy-a.m* tu bhak.sayet ! h.rdy-an pa?nca+da/sa*eva*atha !hr-asayec* dine dine !!4019.6! vi.m/saty-a sahita.m* yena !k.r.s.na+pak.se bhavec* *chatam ! am-a+v-asy-a+dine ca*eva !dvi+ja/s* ca*upavaset tata.h !!4019.7! /sukl-a.m* pak.satim -arabhya !candra+v.rddhi+krame.na ca ! vi.m/saty-a sahita.m* bh-uyo* !gr-as-an-a.m* sy-ac* *chata.m* tath-a !!4019.8! ekasya pra.navo* mantro* !bh-ur* dvayo/s* ca bhaved* iha ! bhuvas* tray-a.n-a.m* sva/s* ca*api !catur.n-a.m* maha* eva ca !!4019.9! bhaved* atha ca pa?nc-an-a.m* !.sa.n.n-a.m* jana* ud-ah.rta.h ! sapt-an-a.m* tu tapa.h satyam !a.s.t-an-a.m* parik-irtitam !!4019.10! -urg* nav-an-a.m* bhaved* i.t* ca !da/s-an-a.m* mantra* eva ca ! ek-a+da/s-an-am oja/s* ca !teja/s* ca*ata.h para.m* bhavet !!4019.11! trayo+da/s-an-a.m* puru.sas* !tato* dharma.h prak-irtita.h ! /siva.h pa?nca+da/s-an-a.m* ca !gr-as-an-a.m* mantra* ucyate !!4019.12! sv-ah-a+k-ara+namas+k-ara+ !+yuktair* mantrai.h p.rthak p.rthak ! abhimantrya grased* gr-as-an !dina+sa.mkhy-a+krame.na ca !!4019.13! sam-apte tu vrate dady-ad* !g-a.m* v.r.sa.m* ca dvi+j-ataye ! c-andr-aya.nena ca*ekena !sarva+p-apa+k.sayo* bhavet !!4019.14! udy-apanena sahita.m* !k.rtv-a*ida.m* vratam -apnuy-at ! iha loke dhana+-arogya.m* !sukha.m* saubh-agya+sa.mpadam !!4019.15! pr-apnuy-at para+loke ca !/sakrasya sadane sthitim ! vi.s.nu+pr-ityai k.rte tv* asmin !pr-apnuy-ad* dh-ama vai.s.navam !!4019.16! c-andr-aya.na.m* vratam iti !prokta.m* tubhya.m* may-a mune ! pr-aya/s+citta+vrate.sv* etat !pr-ayo* mukhyatay-a matam !!4019.17! su+vrata* uv-aca: ity* -a/srutya prabhor* v-akya.m* !/suka+-anandas* tath-a*itare ! h.r.s.t-a* babh-uvur* n.r+pate !pra.nemu/s* ca tam -i/svaram !!4019.18! tata.h prabh-ate bhagav-an !parva+sn-ana.m* tila+udakai.h ! k.rtv-a dadau br-ahma.nebhyas* !tila+p-atr-a.ni k-a?ncanam !!4019.19! sahasra/sa.h kambal-a.m/s* ca !n-i/s-ar-a.m/s* ca sahasra/sa.h ! sa+t-ul-an ka?ncuk-a.m/s* ca*ad-at !br-ahma.nebhya.h sahasra/sa.h !!4019.20! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !tad+i.s.tair* bhojanair* bah-un ! pr-ad-ac* ca dak.si.n-as* tebhyo* !bhagav-an dharma+rak.saka.h !!4019.21! sa.mtarpya dh-armi/s* ca mun-in sad+annair* ! bhr-atur* niv-ase svayam apy* abhukta ! r-atrau sada.h+stha.h sa* up-adi/sat sv-an ! sva+sa.mmat-a.m* /sr-i+.r.sabha+ukta+/sik.s-am !!4019.22! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne n-aga+ta;nka+pure c-andr-aya.na+vrata+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: din-ani pa?nca*eva sa* n-aga+ta;nkae* ! eva.m* pure *asau bhagav-an u.sitv-a ! s-ure.na bhaktai/s* ca v.rto* *a+khilai.h svair* ! hemanta+si.mhasya pura.m* pratasthe !!4020.1! ta.m* so* *adhvani pr-aha n.r+pa.m* sad+-i/sas* ! tvad+gr-amam -adau naya nas* tatas* te ! pura.m* vraji.sy-ama* iti prabhu+ukta.m* ! tath-a*iti /s-ir.s.n-a sa* ur-icak-ara !!4020.2! .sa.s.the *ahni sa* gr-amam av-apa tasya ! pa?nc-ala+sa.mj?na.m* druma+r-aji+ramyam ! /srutv-a tam -ay-atam an-upa+si.mho* ! gr-amyai.h sama.m* sanmukham -ajag-ama !!4020.3! te ta.m* pra.namya*a+cyutam -adare.na ! hemanta+si.mha.m* ca sametya sarve ! v-aditra+n-adai.h samam eva ninyur* ! gr-ama.m* sa+bhakta.m* tam ud-ara+k-irtim !!4020.4! hemanta+si.mho* *atha nije g.rhe ta.m* ! niv-asay-am -asa sa+p-ar.sada.m* ca ! yath-a+ucita.m* v-asayati sma sarv-an ! any-a.m/s* ca bhakt-an api bh-u+pa+varya !!4020.5! harer* bh-agavat-an-a.m* ca !str-i+pu.ms-an-a.m* sa* bh-u+pati.h ! yath-a+ucita.m* yath-a+vitta.m* !cak-ara*-atithyam -adar-at !!4020.6! sarva+sa.mpat+sam.rddha.m* sva.m* !g.rha.m* ca sa+paricchadam ! prabhor* adh-ina.m* k.rtv-a*eva !tasth-av* atithivan* n.r+pa.h !!4020.7! niv.rtti+dharmi+v-asa+arha.m* !ta.m* gr-ama.m* v-ik.sya sa* prabhu.h ! p-ur+do.s-an a+/sucitva+-ad-in !vidann* -aha nara+adhipam !!4020.8! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: aya.m* gr-ama.h sam-ic-ina.h !sat-a.m* v-as-aya sa.mmata.h ! j-ir.na+durga+pura+-av-aso* !na sadbhyo* rocate kila !!4020.9! gr-amas* tava*aya.m* pr-ac-inas* !tat pura.m* ca tava*eva hi ! vi/se.sa.m* na*eva pa/sy-ami !j-ir.na+durge tatas* tv* ata.h !!4020.10! nayeth-a* yadi tatra*asm-a.ms* !tarhi dvi+tr-a.ms* tu v-asar-an ! vatsy-amo* *atra tu r-aja+.r.se !dvi+tr-an m-as-an api dhruvam !!4020.11! ity* ukta.h sa* n.r+po* bh-umn-a !pr-ita.h prov-aca ta.m* prabho.h ! yatra*icch-a te bhavet tatra !sadbhi.h saha sukha.m* vasa !!4020.12! mama*api na vi/se.so* *asti !pure gr-am-at tu ka/s+cana ! paur-as* tvad+dar/sana.m* kartum !atra*-ay-asyanti sarva/sa.h !!4020.13! tatra*uv-asa tata.h sv-am-i !bhaktai.h saha mud-a+anvita.h ! bhakt-an -anandayan sarv-an !sa+ku.tumba.m* n.r+pa.m* ca tam !!4020.14! yath-a*uttamasya n.r+pater* !g.rha.m* durga+pure prabho.h ! svak-iyam eva*asti tath-a !g.rha.m* tasya*apy* abh-ut kila !!4020.15! sa+ku.tumbasya n.r+pates* !tasya bhakty-a va/s-ik.rta.h ! sa+ardha+m-asa.m* sukhena*eva !nyavasat tatra sa* prabhu.h !!4020.16! tad+dar/sana+artham -ajagmur* !j-ir.na+durga+niv-asina.h ! puru.s-a/s* ca striya.h sarv-as* !tad+bhakt-a.h snigdha+cetasa.h !!4020.17! gr-ama+antarebhyo* *api jan-as* !tatra*-ajagmu.h sahasra/sa.h ! m-anit-as* te bhagavat-a !nyavasan dar/sana+utsuk-a.h !!4020.18! utsava.h /siva+r-atry-a.m* ca !tatra*-adav* abhavan mah-an ! upav-asa.m* hari/s* cakre !tad-a bhakta+janai.h saha !!4020.19! mah-a+rudra+abhi.seka.m* ca !br-ahma.nai.h /sa.m+kara+upari ! k-arayitv-a dadau tebhyo* !dak.si.n-a.m* pracur-a.m* tata.h !!4020.20! dvit-iye divase vipr-an !bhojayitv-a sahasra/sa.h ! cak-ara p-ara.n-a.m* sv-am-i !dharma+adhva+parirak.saka.h !!4020.21! praty+aha.m* ca sabh-a+sa.mstho* !nija+bhakt-an sa* -i/sit-a ! brahma+vidy-a+prak-ar-a.m/s* ca !veda+ukt-an apy* ab-ubudhat !!4020.22! janma+utsava.m* bhagavato* !nara+n-ar-aya.nasya ca ! ph-algune phalgun-i+\.rk.se !mah-antam akarot prabhu.h !!4020.23! v.rtta+-alaye yath-a p-urva.m* !sa* cak-ara mah-a+utsavam ! tath-a*eva*atra*api bhagav-a.m/s* !cak-ara*-anandayan nij-an !!4020.24! n-an-a+de/sa+-agat-a* lok-a* !bhakty-a*-anarcus* tam -i/svaram ! upac-arair* bahu+vidhair* !an+ekai/s* ca*apy* up-ayanai.h !!4020.25! hemanta+si.mhas* tu n.r+pa.h !praty+aha.m* tasya p-ujanam ! cak-ara ca vi/se.se.na !dine tasmin nijai.h saha !!4020.26! n-an-a+vidh-ani vastr-a.ni !/sveta+p-ita+aru.n-ani sa.h ! ala.mk-ar-an bah-un haim-an !dadau tasmai ca bhaktita.h !!4020.27! k-a/sm-ira+kesara+upeta+ !+candanena su+gandhin-a ! a+kha.n.dair* a+k.satai.h /svetai.h !pau.spair* h-arai/s* ca /sekharai.h !!4020.28! ab-ire.na gul-alena !mah-a+n-ir-ajanena ca ! sa.mp-ujya pu.spa+a?njalin-a !sa+a.s.ta+a;nga.m* pra.nan-ama sa.h !!4020.29! tato* r-ama+prat-apa.m* ca !sa+anuja.m* samap-ujayat ! a+m-ulya+vastra+-abhara.nair* !gandha+m-alya+a+k.sata+-adibhi.h !!4020.30! ga;ng-a+adity+-adayo* yo.s-as* !ta.m* pup-uju.h sat-a.m* patim ! anye *api paur-a* bhakty-a*eva !gr-amy-a/s* ca*arca.ms* tam -adar-at !!4020.31! sa+bhr-at.rka.h sa* r-aj-a*atha !mun-in sarv-a.m/s* ca bhaktita.h ! candana+a+k.sata+pu.spa+-adyair* !vasanai.h sadbhir* -arcayat !!4020.32! sita+-ajya+mi/srai.h !pakva+annair* !bhak.syair* bhojyai/s* ca bh-uri/sa.h ! sa.mtarpay-am -asa sa* t-an !nara+adhipa* ud-ara+dh-i.h !!4020.33! tasmin mah-a+utsave r-atrau !mahaty-a.m* bhakta+sa.msadi ! sa* sat+si.mha+-asana+-ar-u.dha.h !/sa/s-i .rk.se.sv* iva*-ababhau !!4020.34! tatra+.r.sayo* g.rha+sth-a/s* ca !sa+dhav-a* vi+dhav-a.h striya.h ! v-ik.sam-a.n-as* tam eva*eka.m* !ni.sedur* ni+khil-a* api !!4020.35! t-an uv-aca harir* bhakt-an !sa.m/saya.h kasya+cid* yadi ! ka/s+cid* *dh.rdi bhavet tarhi !p.rcchata*iti nara+adhipa !!4020.36! sa.mprera.ne.na*atha sat-am a+kha.n.da+ ! +-anandas* tad-a var.ni+vara.h pra.namya ! baddha+a?njalis* tat+purato* ni.sa.n.na.h ! papraccha ta.m* sarva+vida.m* vin-ita.h !!4020.37! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pa?nc-ala+gr-ame dol-a+utsava+nir-upa.na+n-am-a vi.m/so* *adhy-aya.h]] a+kha.n.da+-ananda* uv-aca: bhagavan brahma+vidy-ay-a.h !samyag* vett-a pravartaka.h ! eka* eva tvam eva*asi !yatra muhyanti s-uraya.h !!4021.1! p.rcc-amy* ato* mah-a+.r.s-i.n-am !e.s-a.m* pra.s.tum abh-i.s.takam ! pra/snam eka.m* hi ta.m* /srutv-a !br-uhi tasya*uttara.m* prabho !!4021.2! ekam eva*a+dvit-iya.m* vai !brahma*iti vadati /sruti.h ! brahma*eva khalv* ida.m* sarvam !ity* api /sruti+/s-asanam !!4021.3! etan* matam up-a/sritya !j-iva+-i/svara+jaganty* api ! m-ay-amay-ani mithy-a*iti !pr-ahu.h ke+cana pa.n.dit-a.h !!4021.4! nity-an-a.m* nitya* ity* -ady-a.h !/srut-ir* -alambya ke+cana ! j-iva+-i/svar-a.n-a.m* nityatva.m* !vidv-a.mso* *atra vadanti hi !!4021.5! etayor* matayo.h sv-amin !nir.naya.m* vaktum arhasi ! ubhe satye kim atha+v-a !tayor* ekam .rta.m* matam !!4021.6! su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a vacas* tasya !prov-aca sa* jagad+guru.h ! har.sayan madhurair* v-akyai.h !sada.h+sth-an .r.s-i.m/s* ca tam !!4021.7! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: munaya.h /s.r.nuta tva.m* ca*a+ !+kha.n.da+-ananda mah-a+mate ! dvaita+a+dvaite vadant-in-a.m* !/srut-in-am -a/saya.m* bruve !!4021.8! brahma+/sabdo* mukhyatay-a !k.r.s.nae* eva pravartate ! bhagavac+chabdavad* vidvann* !iti j-an-ihi ni/scitam !!4021.9! sva+r-upe.na gu.nai/s* ca*api !nir+avadhy+ati/s-ayit-a ! tasya*eva*asti*iti brahma+-akhy-am !anv+arth-a.m* /srutayo* vidu.h !!4021.10! tato* *anyatra tu vij?ney-a !tad+dhy-ana+up-asanena vai ! tat+s-adharmy-at tad+-atmatv-ad* !brahma+sa.mj?n-a+anur-agata.h !!4021.11! sva+r-upa.m* ca sva+bh-ava/s* ca !vibh-uti/s* ca tath-a gu.n-a.h ! nity-a.h santi harau hy* ete !*anyatra tv* -agantuk-a* mat-a.h !!4021.12! satya.m* j?n-anam an+anta.m* ca !ya.h sarva+j?na/s* ca sarva+vit ! ity* -ady-a.h /srutayo* *atas* ta.m* !t-ad.r/sa.m* var.nayanti hi !!4021.13! -id.rg+brahma+abhidha.h k.r.s.no* !laye hy* -atyantike *a+k.sare ! vil-apya pum+prak.rty+-adi !/si.syatae* eka* eva sa.h !!4021.14! tam eka.m* ca*a+dvit-iya.m* ca !vadanti /srutayo* dvi+ja ! sthita.m* divye brahma+pure !nir+gu.na.m* ca*-i/svara+-i/svaram !!4021.15! up-asanena yas* tasya !pr-apta* !-atyantika.m* layam ! nir+vikalpa+sthitau ta.m* sa* !yog-i pa/syati kevalam !!4021.16! brahma*eva brahma+vid* iti !/sruti+var.nya.h sa* yogi+r-a.t ! mah-a+mukta* iti proktas* !tattva+vidbhir* dvi+ja+uttama !!4021.17! sa* sarva.m* khalv* ida.m* brahma !taj+jala+an iti pa/syati ! /s-anta* -ananda+r-upa.m* ca !sa.m/suddha.m* brahma+vit tad-a !!4021.18! vin-a brahma+sva+r-upa.m* sa* !na*-urdhva.m* na*adho* na ca*antare ! na vi/sva.m* na*-i/svara.m* na*eva !j-iv-an ki.m+cid* api*-ik.sate !!4021.19! -id.rk+sthiti.m* pr-apayitu.m* !t-ivra+vair-agya+veginam ! guru/s* ca*ekam iti /sruty-a !/si.sya.m* bodhayate vidam !!4021.20! eka.m* brahma*asti*iti var.ninn* !eva.m* /srutibhir* ucyate ! nity-an-a.m* nitya* ity* eva.m* !yath-a+ukta.m* tac* ca vacmi va.h !!4021.21! sa+-i/svar-a.n-a.m* hi j-iv-an-a.m* !laye pr-ak.rtike tath-a ! -atyantike *api na*eva*asti !sva+r-upasya vin-a/sanam !!4021.22! laye pr-ak.rtike dehau !vir-a.t+s-utra+-atma+sa.mj?nitau ! -i/svarasya vil-iyete !dv-av* eva var.ni+sattama !!4021.23! a+vy-ak.rtena dehena !sa* -aste prak.rtau tad-a ! sth-ula+s-uk.smau tath-a dehau !j-iv-an-am api na/syata.h !!4021.24! tiro* bhavanti prak.rtau !te k-ara.na+/sar-iri.na.h ! pradh-ana+sa.mj?n-a* var.ni+indra !s-a tu prak.rtir* ucyate !!4021.25! tiro* bhavati s-a m-ula+ !+prak.rtau ca sa+p-uru.s-a ! na tu sva+r-upato* n-a/so* hy* !ete.s-a.m* bhavati kva+cit !!4021.26! -atyantike ca pralaye !prak.rti.h s-a*api p-uru.se ! tiro* bhavati s-uryasya !prak-a/se rajan-i yath-a !!4021.27! sa* mah-an puru.sa.h !s-aka.m* !mahaty-a m-ayay-a tay-a ! /sete *a+k.sarasya prak-a/se !tad-a*eka.h k.r.s.na* eva hi !!4021.28! na.s.ta+k-ara.na+deh-a* ye !mukt-a* dhy-ana+balena tu ! k.r.s.nasya divya+dehais* te !brahma.ny* eva*-asate *a+k.sare !!4021.29! laya+dvaye *api na*ete.s-a.m* !sva+r-upe.na vin-a/sanam ! bhavati*iti /sruti.h sarv-an !nity-an -aha mah-a+mate !!4021.30! utpatti+k-ale sarve *api !pum+prak.rty+-adaya.h puna.h ! -avir* bhavanty* am-i vipra !yath-a+p-urva.m* tad+icchay-a !!4021.31! a+pr-ak.rta+/sar-ir-a* ye !mukt-as* te tu nija+icchay-a ! -avir* bhavanti hy* atha+v-a !tena*avatarat-a saha !!4021.32! nity-an et-a?n* *chruti+prokt-a?n* j?n-an-i+mukt-a* vidanti hi ! k.r.s.na+up-asti+balena*api !v-ik.sante ca yath-a+tatham !!4021.33! yoginas* te tu sa.mpann-a* !bhakti+j?n-ana+viraktibhi.h ! sam-adhi.m* sa+vikalpa.m* hi !pr-apt-a* ity* avagamyat-am !!4021.34! merau sthit-a* yath-a tasm-ad* !avar-an parvat-an nar-a.h ! v-ik.sante ca drum-an sarv-a.ms* !tad+-adh-ara.m* ca bh-u+talam !!4021.35! sa+vikalpa+sam-adhi+sth-a* !j?n-ani+mukt-as* tath-a*-i/svaram ! m-ay-a.m* j-iv-a.m/s* ca v-ik.sante !brahma ca*iti p.rthak p.rthak !!4021.36! loka+a+loka+a+cala+sth-a/s* ca !yath-a v-a puru.s-a* dvi+ja ! pa/syanty* eka.m* bh-u+tala.m* na+u !sarv-an api nag-an drum-an !!4021.37! tath-a*eva te mah-a+mukt-a* !nir+vikalpa+sam-adhaya.h ! brahma*ekam eva v-ik.sante !j-iva+-i/sa+-ad-in na tu p.rthak !!4021.38! k.r.s.na+up-asti+balasya*atha !t-aratamya+va/s-ad* am-i ! tri+vidh-a* bhuvi kathyante !nir+vikalpa+sam-adhaya.h !!4021.39! su.supt-av* iha j-ivasya !buddhi+indriya+mano+lay-at ! sukha.m* ca*upa/samo* y-ad.rg* !vartate var.ni+sattama !!4021.40! sa+ak.s-at k.r.s.ne yasya pu.mso* !buddhi+indriya+mano+lay-at ! t-ad.rk sukha.m* ca*upa/samo* !j-agrati sy-at sa* -adima.h !!4021.41! su.suptau pralaya+-akhy-ay-a.m* !brahma+a.n.dasya*abhim-anina.h ! lay-at tri+loky-a* -i/sasya !sukha.m* y-ad.rk ca /s-antat-a !!4021.42! sa+ak.s-at k.r.s.ne yasya pu.mso* !buddhi+indriya+mano+lay-at ! t-ad.rk sukha.m* ca*upa/samo* !j-agrati sy-at sa* madhyama.h !!4021.43! vir-a.t+tat+k-ara.nai.h s-aka.m* !pradh-anasya lay-ad* yath-a ! prak.rtau pr-ak.rta+laye !sukha.m* pu.msa/s* ca /s-antat-a !!4021.44! sa+ak.s-at k.r.s.ne yasya pu.mso* !buddhi+indriya+mano+lay-at ! tath-a sukha.m* ca*upa/samo* !j-agrati sy-at sa* ca*antima.h !!4021.45! k.r.s.na+sa.mbandhi saukhya.m* yat !sarva+saukhya+adhika.m* hi tat ! d.r.s.ta+anta+m-atram etat tu !su.supty+-adi sam-iritam !!4021.46! ittha.m* hi te mah-a+mukt-a* !bhavanti tri+vidh-a* dvi+ja ! uttara+uttarata.h /sre.s.th-a.h !kathyante sthiti+vedibhi.h !!4021.47! nir+vikalpa+sthiti+bal-ad* !unmatt-a* brahma+d.r.s.taya.h ! j-iva+-i/s-an kalpit-an pr-ahur* !iti j-an-ihi ni/scitam !!4021.48! ekatvam eva.m* var.ni+indra !p.rthaktva.m* ca*avagamyat-am ! /sruti+pr-am-a.nyato* viddhi !satyam eva mata+dvayam !!4021.49! ye tu na*eva.m* sthiti.m* pr-apt-a* !brahma+aikya.m* /s-astra+m-atrata.h ! buddhv-a yath-a+i.s.ta+-acara.na.m* !kurvate te patanty* adha.h !!4021.50! t-ad.r/s-a.h sva+k.rta.m* p-apa.m* !sva+/si.sy-a.n-a.m* ca p-atakam ! -arta+n-ada.m* prakurvanto* !bobhujyante yama+-alaye !!4021.51! brahma+/sabda+dvaya.m* yatra !prokta.m* sy-at tatra tu dvi+ja ! -adya.m* tu bhagavad+dh-ama !j?natavya.m* b.rhad+a+k.saram !!4021.52! dvit-iya.m* tu svaya.m* k.r.s.na.h !sarva+k-ara.na+k-ara.nam ! a+k.sar-at para* ity* ukto* !divya+a;nga/s* ca*iti budhyat-am !!4021.53! bhedo* hi v-astavo* n-una.m* !j-iva+-i/sa+brahma.n-a.m* hare.h ! nity-an-a.m* nitya* ity+-adi+ !+/srutibhi.h pratip-adita.h !!4021.54! brahma+vit param -apnoti*ity* !e.s-a /srutir* api sphu.tam ! pr-aha brahma+vid-a.m* sevya.m* !para.m* brahma*iti san+mate !!4021.55! -atm-a /sar-ira.m* yasya*asti !na*eva*-atm-a vetti ya.m* tath-a ! ya* -antaro* yamayati hy* !-atm-anam a+m.rta.h prabhu.h !!4021.56! /sar-iram a+k.sara.m* yasya !na*eva ya.m* vetti ca*a+k.saram ! -antaro* yo* yamayati hy* !a+k.sara.m* so* *a+m.rta.h prabhu.h !!4021.57! ity+-ady+arth-a.h /sruti+ga.n-as* tv* !a+k.sara+brahma.no* *api ca ! pr-ahu.h k.r.s.na+/sar-iratva.m* !tad+bhinnatva.m* tath-a sphu.tam !!4021.58! a+k.sarasya*api cen* na*asti !brahma.na.h k.r.s.na+r-upat-a ! kutastar-a.m* tad-a*-i/sasya !j-ivasya tu kutastam-am !!4021.59! tato* ni.h+sa.m/sayo* bh-utv-a !mumuk.su.h sarvath-a harim ! yo* bhajeta sa* mukta.h sy-ad* !itara.h sa.ms.rti.m* vrajet !!4021.60! /sr-imad+r-ama+anuja+-ac-aryair* !ayam artha.h sa+vistaram ! nir.n-ito* *asti mah-a+bh-a.sye !sa.mk.sep-at sa* may-a*udita.h !!4021.61! su+vrata* uv-aca: ity* ukta.m* /sruti+siddha+anta.m* !hari.n-a sa* nara+adhipa ! var.n-i ca s-adhava.h /srutv-a !ta.m* te nemur* na.s.ta+sa.m/say-a.h !!4021.62! sva+sva+sth-ana.m* tato* gantu.m* !t-an -aj?n-apya*a+khil-an nij-an ! prabhu.h svaya.m* nija+-av-asam !-ajag-ama day-a+nidhi.h !!4021.63! ittha.m* haris* tatra sa+v-ag+vil-asair* ! -anandayann* anv+aham eva bhakt-an ! hemanta+si.mhasya mano+ratha.m* ca ! sa.mp-urayan bhakta+ga.nair* uv-asa !!4021.64! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pa?nc-ala+gr-ame dvaita++a+advaita+pratip-adaka+/sruty+artha+nir.naya+nir-upa.na+n-am-a*eka+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tasm-ad* gr-am-at pa/scim-ay-a.m* !di/si ki.m/suka+k-anane ! u.taj-a.h k-arit-a* r-aj?n-a !mun-in-am abhava?n* *chubh-a.h !!4022.1! ekad-a p-apa+mocany-am !ek-a+da/sy-a.m ni/si prabhu.h ! jag-ama katibhi/s+cit svai.h !p-ar.sadai.h saha tatra sa.h !!4022.2! uttamena ca somena !hemantena sa+bandhun-a ! anvita/s* ca mukundena !tath-a ratna+jid+-adibhi.h !!4022.3! dadar/sa tatra sa* mun-in !kurvato* vrata+j-agaram ! hall-i.sake.na g-itena !t-al-i+v-adyena y-utha/sa.h !!4022.4! te *api v-ik.sya sa.mh.r.s.t-a* !natv-a sa+tvaram uttamam ! va.ta+antike dadu.h p-i.tha.m* !nya.s-idat tatra so* *a+cyuta.h !!4022.5! tad+-aj?nay-a puna/s* cakrus* !te ca hall-i.saka.m* tata.h ! si.mha+-asana.m* tad+abhito* !bhramantas* tan+mukha+-ik.sa.n-a.h !!4022.6! vi+citra+padya+g-itais* ta.m* !h-asayanta.h smita+-ananam ! acik-irtan gu.n-a.ms* tasya !ni/s-itho* *atha*abhyapadyata !!4022.7! /sr-ant-as* tad-an-i.m* munayo* !ni.sedus* te hare.h pura.h ! prasanna.m* tan+mukha.m* pr-ity-a !v-ik.sam-a.n-a.h sthira+-asan-a.h !!4022.8! atha tatra*icchay-a tasya !dad.r/su.h sahas-a*eva te ! saha+uttha+ko.ti+s-urya+indu+ !+tulya.m* /sveta.m* mahan+maha.h !!4022.9! /svaitya.m* tena ca te sarve !pr-apur* bh-u.h kha.m* di/so* *a.s.ta ca ! tatra*ap/syan maha.h+pu?nje !sva+-i/sa.m* te divya+dar/sanam !!4022.10! divya+si.mha+-asana+-ar-u.dha.m* !nav-ina+jala+da+a+sitam ! sudh-a+a.m/suka+ko.ti+sa.mk-a/sa.m* !divya+-abhara.na+bh-u.sitam !!4022.11! divya+p-ita+ambara+dhara.m* !divya+gandha+anulepanam ! divyai.h surabhibhi.h pau.spai.h !/sobhita.m* h-ara+/sekharai.h !!4022.12! su+bhr-u+lata.m* su+n-asa.m* ca !padma+patra+-ayata+-ik.sa.nam ! snigdha+bimba+phala+-abha+o.s.tha.m* !sa+smita+-anana+pa;nka+jam !!4022.13! an+arghya+mauktika+sama+ !+danta+-avali+vir-ajitam ! dh.rtv-a kar-abhy-a.m* mural-i.m* !v-adayanta.m* mano+haram !!4022.14! dadhata.m* kaustubha.m* ka.n.the !vana+m-al-a.m* ca /sobhan-am ! vi/s-ala+h.rdaya+dyotac+ !+chr-i+vatsa.m* su+kir-i.tinam !!4022.15! kar.na+yugma+ullasad+divya+ !+makara+-ak.rti+ku.n.dalam ! a+kala;nkita+candra+-abha+ !+nakha+pa;nkti+vir-ajitam !!4022.16! /sr-i+d-ama+vi.svak+sena+-adyai.h !p-ar.sada+pra+varair* nijai.h ! sevita.m* r-aja+cihnai/s* ca !chatra+vyajana+c-amarai.h !!4022.17! tasya*apa/syan v-ama+bh-age !lak.sm-i.m* padma+kar-a.m* ca te ! kausumbha+v-asasa.m* gaur-i.m* !sarva+-abhara.na+bh-u.sit-am !!4022.18! mand-ara+pu.spa+kabar-i.m* !divya+s-imanta+bh-u.sa.n-am ! /sarat+p-ur.na+indu+vadan-a.m* !p-ina+unnata+payo+dhar-am !!4022.19! su+n-as-a.m* su+dat-i.m* su+bhr-u+ !+lat-a.m* c-aru+vilocan-am ! p-ada+ullasad+dha.msaka+yug+ !+ratna+n-upura+/si?njit-am !!4022.20! vi/s-ala+bh-ala+vilasad+ !+divya+k-a/sm-ira+patrik-am ! su+kapol-a.m* ni.ska+ka.n.th-i.m* !sva+-i/sa+vaktra+eka+v-ik.sa.n-am !!4022.21! ratna+da.n.dena laghun-a !c-amare.na*ati+bh-avata.h ! v-ijayant-i.m* nija+pati.m* !t-ad.r/s-i.m* r-adhik-a.m* tath-a !!4022.22! dak.se.ne *atha harer* dharma.m* !dad.r/sus* te *ati+bh-asuram ! /sveta+a;nga.m* /sveta+vasana.m* !divya+ala.mk-ara+/sobhitam !!4022.23! dharmasya v-ama+bh-age *atha !bhakti.m* m-urtimat-i.m* ca te ! dad.r/su.h svar.na+gaura+a;ng-i.m* !divya+vastra+vibh-u.sa.n-am !!4022.24! any-a/s* ca divya+vapu.so* !divya+ala.mk-ara+v-asasa.h ! /sraddh-a+-ady-a* yo.sitas* tasya !divya+a;ng-a.ms* tat+sut-a.s* tath-a !!4022.25! tata.h pra.namya t-an sarv-an !munayas* te nija+-i/svaram ! praty-ucur* h.r.s.ta+manasa.h !pulaka+a?ncita+vigrah-a.h !!4022.26! namo* namo* *astu k.r.s.n-aya !v-asudev-aya te prabho ! n-ar-aya.n-aya munaye !sv-amine dharma+s-unave !!4022.27! bhagavan d.r.s.ta+p-urvo* *asti !tvam atas* tv-a.m* tu vigrahe ! yo* *asmat+sv-am-i sa* eva*asi !k.r.s.no* r-adh-a+ram-a+yuta.h !!4022.28! ye tv* ete tava p-ar/sva+sth-a* !dev-a* devya/s* ca santi t-an ! na j-an-imo* vaya.m* sv-amin !mano+nayana+nandan-an !!4022.29! /srutv-a*iti te.s-a.m* vacana.m* !prov-aca bhagav-an sa* t-an ! dharma+devo* hy* aya.m* sa+ak.s-ad* !bhaktir* e.s-a*asya ca priy-a !!4022.30! et-a/s* ca dharma+patnyo* *any-a.h !/sraddh-a+maitr-i+day-a+-adaya.h ! /subha+pras-ada+pra+mukh-a* !-as-a.m* putr-a* ime *an+agh-a.h !!4022.31! divya+deh-a* ime nitya.m* !vartante hi mad+antike ! -id.r;n+mad+dar/sanam iva !dur+labha.m* hy* etad+-ik.sa.nam !!4022.32! eka+antik-as* tu ye bhakt-as* !te kva+cit tu mad+icchay-a ! pa/syanty* et-an hi munayo* !na tu sarve nija+icchay-a !!4022.33! yu.sm-abhir* ek-a+da/sik-a+ !+vrata.m* j-agara.na+anvitam ! kriyate *atha ca p-alyante !dharm-a* eka+antin-am api !!4022.34! ato* *aham ebhi.h saha vai !prasanno* *asmi*iti dar/sanam ! dattam -id.rg+vidham atha+u !mad* ebhyo* vriyat-a.m* vara.h !!4022.35! ittha.m* sva+sv-amin-a tena !vara+artha.m* prerit-as* tu te ! pra.namya ta.m* var-an vavrur* !-atma+abh-i.s.t-an mah-a+.r.saya.h !!4022.36! yadi prasanno* bhagava.ms* !tarhi te m-anu.sa+-ak.rte.h ! n-an-a+vidha+caritre.su !m-a moho* *astu kad-a+api na.h !!4022.37! s-a.mprata.m* y-ad.r/so* bh-avas* !tvayy* asty* asm-akam -i/svara ! t-ad.rg* eva*astu satata.m* !nara+-ak.rti+dhare tvayi !!4022.38! lak.smy-a* iva ca no* bhaktis* !tvayi sy-ad* iti dehi na.h ! ity* arthita.h sa* tair* bhaktais* !tath-a*astv* iti var-an dadau !!4022.39! dharma+-ad-i.ms* te tata.h procur* !munayo* vinaya+-anat-a.h ! yadi prasann-a* y-uya.m* stha !vasata*asm-asu tat sad-a !!4022.40! k-am-at krodh-ac* ca lobha+-ade.h !sarg-ad* asm-an a+dharma+j-at ! y-uya.m* sad-a rak.sata*iti !datta no* vi+budha+uttam-a.h !!4022.41! su+vrata* uv-aca: iti tai.h pr-arthit-as* te *api !pr-it-as* tebhyas* tath-a*astv* iti ! var-an dadus* tata.h sv-am-i !s-aka.m* tair* -asa p-urvavat !!4022.42! tato* *ati+vismit-a.h sarve !ta.m* pra.nemur* nara+-ak.rtim ! sukhayitv-a prabhus* t-a.m/s* ca !sva+-av-asam agaman n.r+pa !!4022.43! ek-a+da/s-i+j-agara.na.m* !kurva.ms* tatra sa* -i/svara.h ! v.rtas* tai.h p-ar.sada+-agryai/s* ca !catu.s+pady-am up-avi/sat !!4022.44! hemanta+uttama+soma+-ady-a.h !sa+-a/scary-as* tasya ca prabho.h ! divya+r-upa+-ik.sa.n-an* natv-a !tam -ucu.h sa+smita+-ananam !!4022.45! ko.ty+arka+indu+prak-a/sasya !r-adh-a+lak.sm-i+yutasya te ! -ik.sa.na.m* bhakti+dharma+-ade/s* !ca*aty+anta.m* dur+labha.m* n.r.n-am !!4022.46! aho tad* api no* j-ata.m* !dhany-a.h smo* bh-agya+/s-alina.h ! ity* uktv-a gad+gad+gira.h !prem.n-a*-asan sa*a/srava/s* ca te !!4022.47! tad-a t-an -aha bhagav-an !prasanna.h p-ar.sad-an nij-an ! sarve /s.r.nuta y-uya.m* me !bho bhakta+pra+var-a* vaca.h !!4022.48! an+anya+bhaktir* ye.s-a.m* sy-ad* !v-asudeve nara+-ak.rtau ! -id.r/sa.m* dar/sana.m* te.s-a.m* !dur+labha.m* na*eva ni/scitam !!4022.49! bh-arate bhagavad+g-it-asv* !etad* eva nir-upitam ! vi/sva+r-upa.m* dar/sayitv-a !/sr-i+k.r.s.nena*arjuna.m* prati !!4022.50! su+dur+da/sam ida.m* r-upa.m* !d.r.s.tav-an asi yan* mama ! dev-a* apy* asya r-upasya !nitya.m* dar/sana+k-a.mk.si.na.h !!4022.51! na*aha.m* vedair* na tapas-a !na d-anena na ca*ijyay-a ! /sakya* eva.m+vidho* dra.s.tu.m* !d.r.s.tav-an asi m-a.m* yath-a !!4022.52! bhakty-a tv* an+anyay-a /sakya* !aham eva.m+vidho* *arjuna ! j?n-atu.m* d.ra.s.tu.m* ca tattvena !prave.s.tu.m* ca para.m+tapa !!4022.53! tath-a sanat+suj-at-iye *apy* !antye *adhy-aye puna.h puna.h ! bhakti+yogavat-am eva !dar/sana.m* sy-ad* iti*-iritam !!4022.54! bhay-ac* ca k-ala+yamayor* !bandhan-at karma+m-ayayo.h ! bhakty-a ca mucyate j-iva.h !sat-a.m* ni/s+chadma+sevay-a !!4022.55! var.na+-a/srama+itare.s-a.m* ca !dharmo* yas* ty-agin-am api ! sv+anu.s.thitasya tasya*e.s-a !bhaktir* eva*a+k.saya.m* phalam !!4022.56! yaj?na+d-ana+vrata+japa+ !+sva+adhy-aya+tapas-am api ! t-irtha+deva+up-asan-an-a.m* !p-urt-an-a.m* s-a.mkhya+yogayo.h !!4022.57! phala.m* ca niyama+-ad-in-a.m* !bhaktir* eva*a+k.saya.m* matam ! anyath-a tu k.sayi.s.nv* eva !j?neya.m* tat+tat+kriy-a+phalam !!4022.58! sa+itih-asa+pur-a.n-am !asti t-atparyam atra vai ! /sr-imad+bh-agavatasya*api !te.s-a.m* s-arasya sarvath-a !!4022.59! s-a*asty* eva bhavat-a.m* tasm-ad* !dharma+-adi+sahitasya me ! sa.mj-ata.m* dar/sana.m* divyam !iti j-an-ita p-ar.sad-a.h !!4022.60! su+vrata* uv-aca: ity* ukt-as* te bhagavat-a !ta.m* pra.namya mud-a+anvit-a.h ! -atm-ana.m* menire dhanya.m* !tat+pada+eka+d.r.dha+-a/sray-a.h !!4022.61! dv-a+da/sy-a.m* naityaka.m* k.rtv-a !bhojayitv-a dvi+j-an bah-un ! cak-ara p-ara.n-a.m* sv-am-i !saha svai.h p-ar.sada+-adibhi.h !!4022.62! atha*uttamena jayay-a !s-aka.m* lalitay-a bh.r/sam ! pr-arthito* bhagav-an aicchat !pray-atu.m* durga+pattanam !!4022.63! j?n-atv-a harer* jigami.s-a.m* n.r+pate tad-an-i.m* ! hemanta+si.mha+n.r+patis* tam upetya natv-a ! prema+a/sru+netra+yugala.h pulaka+a;nkita+a;ngas* ! tu.s.t-ava baddha+kara+sa.mpu.ta* -i/svara.m* tam !!4022.64! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne pa?nc-ala+gr-ame dharma+-adi+sahita+nija+divya+sva+r-upa+dar/sana+-adi+nir-upa.na+n-am-a dv-a+vi.m/so* *adhy-aya.h]] hemanta+si.mha* uv-aca: deva+adhi+dev-aya day-a+-alay-aya ! tama.h+par-aya*a+khila+k-ara.n-aya ! bhakta+priy-aya*adbhuta+lak.sa.n-aya ! n-ary-aya.n-aya*-i/sa namo* *astu tubhyam !!4023.1! prasanna+vaktr-aya sita+ambar-aya ! sat+pu.spa+h-ar-aya mano+har-aya ! lambat+su+pu.spa+uttama+/sekhar-aya ! n-ar-aya.n-aya*-i/sa namo* *astu tubhyam !!4023.2! brahma+-akhya+sad+dh-ama+niketan-aya ! muktai.h sva+bhaktai.h pari.sevit-aya ! su+/sveta+tejo+nidhi+madhya+g-aya ! n-ar-aya.n-aya*-i/sa namo* *astu tubhyam !!4023.3! /s-ant-aya d-ant-aya tapa.h+priy-aya ! /suddh-aya siddh-aya gu.na+ati+g-aya ! eka+anta+dharma+pratip-adak-aya ! n-ar-aya.n-aya*-i/sa namo* *astu tubhyam !!4023.4! ni.s+k-ama+n-ama+vrata+p-alak-aya ! ni.s+k-ama+n-ama+vrata+c-arak-aya ! ni.s+k-ama+n-ama+vrata+lambhan-aya ! n-ar-aya.n-aya*-i/sa namo* *astu tubhyam !!4023.5! a+/se.sa+du.hkha+ogha+vin-a/sak-aya ! prak-a/sak-aya*ati+sukha+prad-aya ! ni.h+/se.sa+p-apa+pra/sama+abhidh-aya ! n-ar-aya.n-aya*-i/sa namo* *astu tubhyam !!4023.6! nara+uttam-aya*a+khila+dh-ara.n-aya ! prapanna+j-iva+-arti+niv-ara.n-aya ! brahma.nya+dev-aya mah-a+-i/svar-aya ! n-ar-aya.n-aya*-i/sa namo* *astu tubhyam !!4023.7! mah-a+muni+vr-ata+ni.sevit-aya ! /sraddh-a+day-a+k.s-anti+par-aya.n-aya ! nity-aya j-iva+uddhara.na+udyat-aya ! n-ar-aya.n-aya*-i/sa namo* *astu tubhyam !!4023.8! bhagava.m/s* cira+k-al-ino* !h.rt+stho* mama mano+ratha.h ! tvay-a*iha*-agatya k.rpay-a !k.rta.h p-ur.no* *adya sarvath-a !!4023.9! ito* *asti na*ati+d-ure vai !j-ir.na+durga+pura.m* mama ! tat p-avaya tvam iti me !pr-arthita.m* bhavati prabho !!4023.10! sahasra/sa.h paura+jan-as* !tava sa.mdar/sana+-adin-a ! pr-apsyanti janma+s-aphalyam !ity* ukto* harir* abrav-it !!4023.11! eva.m* cet tarhi bh-u+p-ala !y-ay-ama*adya*eva tat+puram ! tvad+icch-a tena p-ur.n-a sy-at !t-irtha+y-atr-a*api no* bhavet !!4023.12! ity* ukta.h so* *ati+muditas* !tad-a*eva saha bandhubhi.h ! yojayitv-a sva+y-an-ani !sajjo* *abh-ut sa+tvara+kriya.h !!4023.13! tato* haris* tena n.r+pe.na bhaktair* ! anyais* tath-a tat+pura+sa.mgatai/s* ca ! v.rto* *a/sva+v-arais* tura+ga+adhir-u.dho* ! yayau nara+adhi+-i/sa saha+.r.sir* -i/sa.h !!4023.14! prati+gr-ama.m* bhakta+janai* !rak.syam-a.no* *api vartmani ! -av-asa.m* na*akarot kva+api !d.r.s.ty-a t-an sukhayan yayau !!4023.15! tasminn* eva dine r-ajan !j-ir.na+durga.m* ni/s-a+mukhe ! sa* pr-apya*-av-asam akarod* !*dhemantasya*-alaye /subhe !!4023.16! sa+bhr-at-a dh-avita+a/svo* *asau !/s-ighram etya pura.m* svakam ! hare.h /su/sr-u.sa.na+paro* !hemanto* *abh-ut sa+b-andhava.h !!4023.17! br-ahma.n-a* r-aja+jic* ca*amb-a+ !+/sa.m+karo* r-upa+/sa.m+kara.h ! paricerus* tam anye *api !go+kula/s* ca*uddhava+-adaya.h !!4023.18! tai.h paura+bhaktai.h sahitas* !tad+-atithya.m* yath-a+ucitam ! cak-ara n.r+patir* bhakty-a !manyam-ana.h k.rta+arthat-am !!4023.19! t-irtha+y-atr-a.m* cak-ara*as-av* !am-a+v-asy-a+dine tata.h ! pra/sa.msan raivata+giri.m* !deva+bh-umir* iya.m* tv* iti !!4023.20! sn-atv-a go+mukha+ga;ng-ay-a.m* !ku.n.de d-ama+udara+-ahvaye ! mah-a+d-an-ani sa* dadau !yath-a+vidhi harir* n.r+pa !!4023.21! tato* d-ama+udarasya*-ik.s-a.m* !p-ujana.m* ca cak-ara sa.h ! bhava+-i/svarasya ca tato* !mah-a+devasya bhaktita.h !!4023.22! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !/sata/sa/s* ca sahasra/sa.h ! tebhya/s* ca dak.si.n-a.m* pr-ad-at !tutu.sus* tena te *a+khil-a.h !!4023.23! n-agar-a* br-ahma.n-as* tatra !bahava/s* cakrur* -a/srayam ! tair* arthyam-ano* nyavasat !tatra caitry+avadhi prabhu.h !!4023.24! sa.mvatsara+prati+padi !paur-as* tasya samarcanam ! cakru/s* candana+pu.spai/s* ca !n-utna+v-aso+dhana+-adibhi.h !!4023.25! bhakta+varya.h sa* bh-u+pas* tu !taj+janma+tithi+vin* n.r+pa ! navamy-a.m* p-ujana.m* tasya !cak-ara paray-a mud-a !!4023.26! sitair* an+arghyair* vasanair* !haimai* ramyair* vibh-u.sa.nai.h ! sac+candana+a;nga+r-age.na !ku;nkuma+aktais* tath-a*a+k.satai.h !!4023.27! mallik-a+d-amabh-i* ramyair* !n-an-a+/sekhara+r-ajibhi.h ! dh-upair* d-ipai/s* ca vi+vidhai.h !kh-adyai.h sv-adu+phalai/s* ca sa.h !!4023.28! r-upya+mudr-a+bh.rta+sth-ala.m* !nidh-aya purato* *asya ca ! n-ir-ajay-am -asa mud-a !.sa.t+pad-i.m* sa* pa.thann* im-am !!4023.29! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+kart-a jaya ma;ngala+kart-a ! n-ar-aya.na .r.si+bhart-a n-ar-aya.na .r.si+bhart-a kali+mala+bhaya+hart-a ! teja.h+sa.mcaya+r-ajat+sitatara+tanu+k-ante sitatara+tanu+k-ante ! n-an-a+mukta+samarcita n-an-a+mukta+samarcita sukha+kara bahu+/s-ante ! sura+ga.na+vandita+cara.na.h karu.n-a+nidhir* -atm-a karu.n-a+nidhir* -atm-a ! parama.m* brahma par-at para parama.m* brahma par-at para nir+gu.na parama+-atm-a ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+kart-a jaya ma;ngala+kart-a !n-ar-aya.na .r.si+bhart-a n-ar-aya.na .r.si+bhart-a kali+mala+bhaya+hart-a !!4023.30! bh-umau deva+sa+patnai.h /s-atita+tanu+geha.m* /s-atita+tanu+geha.m* ! p-atu.m* s-attvata+dharma.m* p-atu.m* s-attvata+dharma.m* praka.tita+nara+deham ! dharma+-atma+ja nija+nandana nandita+v.r.sa+sarga.m* nandita+v.r.sa+sarga.m* ! vande nai.s.thika+varya.m* vande nai.s.thika+varya.m* tv-am ita+muni+vargam ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+kart-a jaya ma;ngala+kart-a ! n-ar-aya.na .r.si+bhart-a n-ar-aya.na .r.si+bhart-a kali+mala+bhaya+hart-a !!4023.31! madya+-ami.sa+para+vanit-a+nirata+asura+v-ara.m* nirata+asura+v-ara.m* ! mahas-a svena nirasyan mahas-a svena nirasya.ms* tama* eva savit-a*aram ! p-a.sa.n.da+adhva+su+rak.sita+nija+jana+bhaya+h-ar-i nija+jana+bhaya+h-ar-i manasi+ja+darpa+vimocana manasi+ja+darpa+vimocana ku+patha+k.saya+k-ar-i ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+kart-a jaya ma;ngala+kart-a ! n-ar-aya.na .r.si+bhart-a n-ar-aya.na .r.si+bhart-a kali+mala+bhaya+hart-a !!4023.32! varam a+bhaya.m* ca kar-abhy-a.m* dadata.m* sita+vasana.m* dadata.m* sita+vasana.m* ! /sy-ama.m* sitam upav-ita.m* /sy-ama.m* sitam upav-ita.m* dadhata.m* mita+hasanam ! /s-arada+p-ur.na+sudh-a+kara+bimba+dyuti+vadana.m* bimba+dyuti+vadana.m* ! h.rdi kurve ca bhavanta.m* h.rdi kurve ca bhavanta.m* /subha+gu.na+ga.na+sadanam ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+kart-a jaya ma;ngala+kart-a ! n-ar-aya.na .r.si+bhart-a n-ar-aya.na .r.si+bhart-a kali+mala+bhaya+hart-a !!4023.33! tilaka.m* kaisaram alike dadhata.m* d.r/si+/sobha.m* dadhata.m* d.r/si+/sobha.m* ! sa+a+k.sata+ku;nkuma+candraka sa+a+k.sata+ku;nkuma+candraka+rucira.m* bahu+/sobham ! candana+kausuma+/sekhara+bahu+vidha+/subha+h-arair* bahu+vidha+/subha+h-arai.h ! tv-am aham arcitam -i.de tv-am aham arcitam -i.de nija+jana+pariv-arai.h ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+kart-a jaya ma;ngala+kart-a ! n-ar-aya.na .r.si+bhart-a n-ar-aya.na .r.si+bhart-a kali+mala+bhaya+hart-a !!4023.34! premavat-i+tanu+je tvayi jala+ruha+dala+nayane jala+ruha+dala+nayane ! ramat-a.m* mama dh-ir* ani/sa.m* ramat-a.m* mama dh-ir* ani/sa.m* nija+nija+pada+nayane ! p-ahi sad-a puru.sa+uttama dh-armika+vara vi.s.no dh-armika+vara vi.s.no ! tvac+chara.na+-agata+j-iva.m* tvac+chara.na+-agata+j-iva.m* k.r.s.na hare ji.s.no ! jaya deva jaya deva jaya ma;ngala+kart-a jaya ma;ngala+kart-a ! n-ar-aya.na .r.si+bhart-a n-ar-aya.na .r.si+bhart-a kali+mala+bhaya+hart-a !!4023.35! eva.m* n-ir-ajayitv-a*asau !hare.h k.rtv-a pra+dak.si.n-am ! pra.namya da.n.davad* r-aj-a !tasthau pra+a?njalir* agrata.h !!4023.36! sva+ka.n.th-ad* *dharir* utt-arya !tu.s.tas* tasmai dadau sraja.h ! mah-a+pras-ada* ity* uktv-a !sa* g.rh-itv-a mumoda ha !!4023.37! v-as-a.msi ca dhana.m* bh-u.s-a !br-ahama.nebhyo* dadau tad-a ! ud-ara+buddhir* bhagav-an !paur-an vism-apayan jan-an !!4023.38! pr-aya/so* dharma+/s-astrasya !v-art-a.h sadasi so* *anv+aham ! cak-ara*-anandayan vipr-an !k.r.s.na+bhakty+upab.r.mhit-a.h !!4023.39! dv-a+da/sy-a.m* paur.nam-asy-a.m* ca !br-ahma.n-an sa* sahasra/sa.h ! tad+i.s.ta+bhak.sya+bhojyai/s* ca !tarpay-am -asa sat+pati.h !!4023.40! dv-a+da/sy-am eva ca sv-am-i !so* *apara+ahne sada.h+sthita.h ! m-ah-atmya.m* dv-arik-ay-as* tu !sarv-an acakathan* nij-an !!4023.41! r-ama+prat-apa+icch-a+r-amau !tac* *chrutv-a harim -ucatu.h ! kury-ava dv-arik-a+y-atr-am !-aj?n-a cet tava s-a.mpratam !!4023.42! ity* -a/srutya sa* tad+v-akya.m* !tayo.h sad+dharma+ni.s.that-am ! j?n-atv-a*anvamodanta tath-a !p-atheya.m* ca*-a/sv* ak-arayat !!4023.43! tatas* tau pre.say-am -asa !trayo+da/sy-a.m* ku/sa+sthal-im ! dattv-a dhana.m* ca vipulam !a/svau ca /saka.ta+dvayam !!4023.44! prai.sayat saha t-abhy-a.m* ca !maya+r-ama+dvi+ja+uttamam ! tad+de/sa+m-arga+-adi+vida.m* !patt-in /sastra+bh.rta/s* ca sa.h !!4023.45! tad-a*-atapasya b-ahuly-at !kausaly-an itar-a.ms* tu sa.h ! t-abhy-a.m* s-aka.m* gantum utk-an !nya.sedhad* de/sa+k-ala+vit !!4023.46! prati+pradi tata.h s-aka.m* sv-iya+anugai.h k.rta+bhojana.h ! sa+padi nirag-ad* *dhemanta+-ad-in anuvrajato* nij-an ! nija+virahata.h kheda.m* y-ato* nivartya bal-ad* *dhari.h ! pathi sa* sukhayan sv-iy-an -ay-an* n.r+pa*uttama+pattanam !!4023.47! et-a.m* kath-a.m* bhagavato* bhajan-iya+m-urter* ! bhakty-a /s.r.noti pa.thati prayata.h pum-an ya.h ! pr-apnoti bhaktim a+mal-a.m* sa* tu v-asudeve ! mukto* bhavaty* a+khila+sa.ms.rti+bandhanebhya.h !!4023.48! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne j-ir.na+durga+gamana+durga+pura+praty-agamana+nir-upa.na+n-am-a trayo+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: nivasa.ms* tatra bhagav-an !ekad-a vi+jane sthita.h ! vyacintayat sa* manas-a !sva+avat-ara+prayojanam !!4024.1! kale.h pr-apya bala.m* bh-um-av* !a+dharma.h sa+anvayo* *asurai.h ! vardhito* nitar-a.m* tena !dharmo* *ati+k.s-i.nat-a.m* gata.h ! santa.h ka.s.ta.m* bh.r/sa.m* pr-apur* !devat-a* .r.sayas* tath-a ! bh-umi/s* ca p-apin-a.m* bh-ara.m* !na sahitu.m* /sa/s-aka ca !!4024.3! /s-apa+vy-ajena vipra+.r.se.h !pr-adur+bh-uya tato* bhuvi ! unm-ulit-a* may-a sarve !sva+prat-apena te *asur-a.h !!4024.4! dharmo* bhakty-a saha par-a.m* !pu.s.ti.m* ca gamito* *adhun-a ! santo* dev-a/s* ca munaya.h !pr-apit-a.h parama.m* sukham !!4024.5! a+dharma.h sa+anvaya.h kva+api !na+-ik.syate bh-u+tale *adhun-a ! c-aturvar.nya+jan-a.h sarve !sva+dharma+sth-a* bhajanti m-am !!4024.6! dh.rtv-a*avat-ara.m* yat k-arya.m* !tat k.rta.m* sa+kala.m* kila ! tath-a*api bh-avin-a.m* n-.r.n-a.m* !k-arya.m* ki.m+cid* *dhita.m* may-a !!4024.7! antar+hite mayi bhuvo* !bhakt-a* ete ca mac+chrit-a.h ! nir+-alamb-a* bhavi.syanti !k-arya.m* ki.m+cic* ca tat+k.rte !!4024.8! eva.m* vic-arya bhagav-an !sarve.s-a.m* sa* n.r.n-a.m* bhuvi ! vyacintayad* *dhita.m* tredh-a !day-a+v-atsalya+v-ari+dhi.h !!4024.9! k-arayitv-a mandir-a.ni !tatra sva+pratim-a* aham ! sth-apayeya tatas* t-a/s* ca !sevi.syante hi m-anav-a.h !!4024.10! sva+dharme vartam-an-an-a.m* !pu.ms-a.m* tat+sevan-ad* iha ! siddhim e.syati sarve.s-a.m* !puru.sa+artha+catu.s.tayam !!4024.11! bhakti+m-argasya pu.s.ty+artha.m* !mantra+d-ik.s-a* apy* apek.syate ! ato* dharma+anvaye /suddhe !gurut-a.m* sth-apayeya ca !!4024.12! dharma+j?n-ana+virakt-in-a.m* !bhakte/s* ca*avagam-aya tu ! grantha.m* kart-a /sata+-anando* !mac+caritra+upab.r.mhitam !!4024.13! siddha+anta.m* sarva+/s-astr-a.n-a.m* !tena j?n-asyanti mac+chrit-a.h ! evam eva tata.h k.rtv-a !y-ay-a.m* dh-ama svaka.m* bhuva.h !!4024.14! su+vrata* uv-aca: sa* eva.m* g-u.dha+sa.mkalpo* !nivasa.ms* tatra pattane ! lekhay-am -asa sarv-a.ni !sac+ch-astr-a.ni su+lekhakai.h !!4024.15! ac-ikarad* bh-umi+pate mah-anta.m* ! caitra+a+sita+ek-a+da/sik-a+utsava.m* sa.h ! sa.mtarpay-am -asa mun-i.m/s* ca vipr-an ! sahasra/so* dv-a+da/sik-a+dine ca !!4024.16! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne bhagavad+g-u.dha+sa.mkalpa+nir-upa.na+n-am-a catur+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: de/sa+antar-at sam-ay-ato* !harir* durga+pure n.r+pa ! navame m-asae* ity* eva.m* !/srutv-a de/sa+antara+sthit-a.h !!4025.1! tad+dar/sana+artham -ajagmur* !bhakt-as* tatra sahasra/sa.h ! k.rtv-a te dar/sana.m* tasya !dv-a+da/sy-a.m* lebhire mudam !!4025.2! san+m-anit-as* te hari.n-a !tatra*-u.sur* v-asara+a.s.takam ! hari/s* candana+y-atr-ay-a/s* !cak-ara ca mah-a+utsavam !!4025.3! utsava+ante tam -as-ina.m* !bhakt-a.h /sr-i+nagara+okasa.h ! baddha+a?njali+pu.t-a* r-ajan !pr-arthay-am -asur* -adar-at !!4025.4! bhagavan puram asm-aka.m* !k.rpay-a*-ay-atum arhasi ! vidh-atu.m* mandira.m* tatra !sarve.s-am asti m-anasam !!4025.5! gavendra+datta+adhik.rtis* !tatratyo* dhara.n-i+pati.h ! anumodatae* etad* *dhi !pr-itim-a.ms* tvayi so* *asti ca !!4025.6! eta.m* mano+ratha.m* tasm-ad* !asm-aka.m* pratip-uraya ! kari.sy-amo* hi /su/sr-u.s-a.m* !munibhi.h sahitasya te !!4025.7! iti tai.h pr-arthito* bhaktair* !bhakti+dharma+prapo.saka.h ! n-ar-aya.nas* tath-a*ity* -aha !te ca har.sa.m* prapedire !!4025.8! -ananda+-ananda+n-am-ana.m* !muni.m* pr-aha tato* hari.h ! ebhi.h saha /sr-i+nagara.m* !gaccha tva.m* s-a.mprata.m* mune !!4025.9! tatratyo* n.r+patir* bh-umi.m* !d-asyate mandir-aya na.h ! k-arayer* mandira.m* tasy-a.m* !/silpa+/s-astra+anus-arata.h !!4025.10! j-ate hi mandira.m* tatra !pre.sayer* d-utam atra ca ! tatra*etya sth-apayi.sy-ami !nara+n-ar-aya.na.m* hy* aham !!4025.11! ity* ukta.h sa* tath-a*ity* -aha !te ca bhakt-a.h pra.namya tam ! tvay-a*-agamyam a+va/sya.m* hi*ity* !uktv-a sa+munayo* yayu.h !!4025.12! pr-apya /sr-i+nagara.m* tatra !sva+-av-asa+ucita+ve/smani ! sva+ma.n.dalena sahita* !uttat-ara muni.h sa* ca !!4025.13! paur-a* yath-a+ucita.m* tasya !paricary-am akurvata ! tatratyo* n.r+patis* tasya !dar/sana+artham up-agamat !!4025.14! sa* ca*-aha ta.m* mune* bh-umir* !y-avat-i v-a tava*-ipsit-a ! t-avat-i.m* t-a.m* g.rh-a.na*adya !pratiroddh-a na ko* *api te !!4025.15! tato* muni.h sva+-ipsit-ay-a.m* !datt-ay-a.m* tena bh-u+bhuj-a ! mandira.m* k-aray-am -asa !bhuvi ramya.m* d.r.dha.m* mahat !!4025.16! caturai.h /silpibhis* tac* ca !k-aray-am -asa /sobhanam ! tad+apek.sita+vast-uni !paur-a* -ajahrur* -adar-at !!4025.17! deva+prati.s.th-a+yogye ca !j-ate tasmin muni.h sa* tu ! -ap.rcchya ga.nak-a.m/s* cakre !prati.s.th-a+k.sa.na+ni/scayam !!4025.18! pre.say-am -asa sa* tata.h !s-adh-u dvau durga+pattanam ! harim -anetum .r.si+r-a.t !v.rtta.m* tac* ca niveditum !!4025.19! haris* tu tatra nivasann* !-ar.sa.m* r-ama+aya.na.m* n.r+pa ! bhr-at.rbhy-a.m* saha /su/sr-uvu.h !pratyaik.sata tad+-agamam !!4025.20! tithau da/sa+har-a+-akhy-ay-a.m* !ga;ng-a+arcana+mah-a+utsavam ! bh-anau gagana+madhya+sthe !k.rtv-a vipr-an abhojayat !!4025.21! bhr-at.r+j-ay-a+antike y-avad* !bhoktu.m* y-ati sva+v-asata.h ! haris* t-avat tu tau tatra* !*-ajagmatur* dv-arik-a+pur-at !!4025.22! t-irtha.m* gatv-a ya* -agacchet !tat+pratyudgamane vidan ! pu.nya.m* mahat t-av* abyetya !parirebhe sa* sa+-adaram !!4025.23! jye.s.tha.m* svaya.m* namas+k.rtya !kani.s.thena namas+k.rta.h ! p.r.s.tv-a tat+sv+-agata+-ad-ini !k.sa.na.m* vya/sramayac* ca tau !!4025.24! sn-atv-a tata.h saha*eva*-abhy-a.m* !bubhuje pr-i.nayan sa* tau ! /sr-i+r-ama+carita.m* /srotu.m* !pr-ararambhat pare *ahani !!4025.25! ek-a+da/sy-a* nir+jal-ay-a* !-arabhya prati+v-asaram ! t-abhy-a.m* saha sa* /su/sr-ava !v-alm-ik-iya.m* yath-a+vidhi !!4025.26! pau.sasya /sukla+ek-a+da/sy-a.m* !tat+sam-aptim ac-ikarat ! v-acaka.m* to.say-am -asa !v-aso+bh-u.s-a+dhana+-adibhi.h !!4025.27! m-agha+sn-ana.m* cak-ara*atha !nady-a.m* bhakta+janai.h prage ! pau.sy-a* -arabhya m-adhyanta.m* !kurva.m/s* c-andr-aya.na+vratam !!4025.28! vrata+ante br-ahma.n-an s-adh-u.ms* !tarpayitv-a sahasra/sa.h ! svaya.m* ca p-ara.n-a.m* k.rtv-a !ni.sas-ada*-asane sukham !!4025.29! t-avac* *chr-i+nagar-at s-adh-u !t-av* upetya pra.namya tam ! puratas* tasthat-u* r-ajan !m-anay-am -asa tau sa* ca !!4025.30! -adau tau bhojayitv-a tad+ !+v.rtta.m* papraccha sa* prabhu.h ! yath-avat tau jagadatus* !tac+chrutv-a so* *anvamodata !!4025.31! tapasya+-adya+t.rt-iy-ay-a.m* !deva+sa.msth-apana+k.sa.nam ! sa* j?n-atv-a tat+pura.m* gantum !-adide/sa*-atm-ano* *anug-an !!4025.32! ni.si.sedha sa+yo.s-as* tu !jay-a+-ady-a* -agama+udyat-a.h ! jana+sa.mmarda+b-ahuly-at !pure tatra vrata+sthit-a.h !!4025.33! -ay-asy-amo* vaya.m* /s-ighram !iha*ity* -a/sv-asya t-a* hari.h ! k.sa.ne mauh-urtikair* datte !saptamy-a.m* niryayau tata.h !!4025.34! uttamena k.siti+bhuj-a !saha sv-iyai/s* ca p-ar.sadai.h ! sahasra/so* *a/sva+v-arai/s* ca !v.rta.h k.satriya+pu;n+gavai.h !!4025.35! -ar-u.dho* javina.m* ca*a/sva.m* !sa+udar-abhy-a.m* saha*eva sa.h ! munibhi/s* ca yayau sv-am-i !tata.h /sr-i+nagara.m* n.r+pa !!4025.36! tatra tatra*arcyam-ano* *asau !pathi bhakta+janai.h prabhu.h ! pa?ncame *ahani tat pr-apat !sva+anugai.h saha pattanam !!4025.37! pura+upa+ka.n.the sva+-av-asa.m* !ta.d-agam abhito* *akarot ! k-arkara+-akhya.m* tatra paur-a* !etya sev-am akurvata !!4025.38! natthur* hemanta+r-ama/s* ca !ga.na+paty+-adayo* dvi+j-a.h ! bhakt-a* bhagavata.h sev-am !akurvata mud-a+anvit-a.h !!4025.39! h-ira+candro* barhi+caro* !l-ala+gupta/s* ca m-a.nika.h ! d-ama+udara+-adayo* vai/sy-a* !bhakt-a.h paryacara.m/s* ca tam !!4025.40! ga;ng-a rev-a ca d-ipa+-alir* !lak.sm-i.h /sy-am-a /siv-a+-adaya.h ! yo.sito* bhaktimatyas* tam !asevanta yath-a+ucitam !!4025.41! anye sahasra/sa.h paur-as* !tad+dar/sana+samutsuk-a.h ! bahir* abyetya ta.m* d.r.s.tv-a !pr-apu.h parama+nirv.rtim !!4025.42! -atithya.m* vidadhus* tasya !yath-a+arha.m* sa+anugasya te ! tam upetya*-ananda+munir* !natv-a sva.m* v.rtta+antam -aha ca !!4025.43! dv-a+da/sy-a.m* p-ara.n-a.m* k.rtv-a !pravive/sa pura.m* hari.h ! pr-arthyam-ana.h paura+bhaktair* !a/svam -aruhya bh-u.sitam !!4025.44! purata.h p-ar/svatas* tasya !p.r.s.thata/s* ca sahasra/sa.h ! /sata/so* y-utha/sa/s* cerus* !tad-a bhakta+jan-a* n.r+pa !!4025.45! nedur* dundubhayas* tatra !v-ady-ani vi+vidh-ani ca ! g-ayak-a/s* ca jagur* h.r.s.t-a* !gu.n-a.ms* tasya*eva sa+tvaram !!4025.46! sahasra/so* y-antrik-a/s* ca !bandh-uk-i+dh-u.s+k.rt-ir* muhu.h ! kurvanta.h purata/s* cerur* !baddha+n-an-a+vidha+-ayudh-a.h !!4025.47! ni/samya paur-as* tam ud-ara+k-irti.m* ! pura.m* pravi.s.ta.m* saha bhakta+sa;nghai.h ! sa+sa.mbhrama.m* tyakta+samasta+k-ary-a* ! dr-ag* ni.hsaranti sma bahir* g.rhebhya.h !!4025.48! tad+dar/san-any* utsuka+m-anas-as* te ! vih-aya m-arga.m* k.rta+pa;nkti+bandh-a.h ! paras+para+a.msa+arpita+b-ahavas* ta.m* ! prat-ik.sam-a.n-a* abhavan nara+-i/sa !!4025.49! ni/samya v-aditra+nin-adam uccais* ! tad+-agama+-a/s-a+eka+nibaddha+netr-a.h ! pradar/sayanta.h kara+sa.mj?nay-a*-i/sa.m* ! d-ur-ad* api pra+a?njalaya.h pra.nemu.h !!4025.50! sita+-atapa+tre.na ca c-amar-abhy-a.m* ! sa+r-aja+cihnena vir-ajam-ana.h ! pura.m* dadar/sa*adbhuta+bh-uri+/sobha.m* ! harir* haran n-agara+m-anas-ani !!4025.51! su+gandhi+toyai/s* ca madair* gaj-an-a.m* ! sa.msikta+gha.n.t-a+patha+catvara.m* ca ! sa+ma;ngala+dravya+su+var.na+kumbha+ ! +rambh-a+-adibhi.h pr-a;nga.na+dar/san-iyam !!4025.52! arka+a.m/su+ca?ncat+p.rthu+saudha+pa;nkti+ ! +/sriy-a*eva n-aka+bhrama+k.rt sur-a.n-am ! vir-ajita.m* ca*a+guru+dh-upa+d-ipair* ! dhvajai.h pat-ak-abhir* av-ahvayat svam !!4025.53! ta.m* sa.mpravi.s.ta.m* su+mano+hara+a;nga.m* ! p-ur.na+indu+k-anta.m* mita+h-asa+vaktram ! svar.na+-atapa+tre.na ca c-amar-abhy-a.m* ! r-aja+/sriya.m* sa.mdad.r/sur* jan-as* te !!4025.54! -aruhya harmy-a.ni pura+a;ngan-a/s* ca ! tyakta+anya+k-ary-a.h sahas-a*atihar.s-at ! vyatyasta+vastra+-abhara.n-a* gav-ak.sa+ ! +sthira+-ik.sa.nais* ta.m* papur* -anamantya.h !!4025.55! n-an-a+upah-arair* va.nijo* *ati+har.s-at ! sa.mm-anana.m* tasya ca tatra tatra ! sam-acarann* ujjhita+pa.nya+k-ary-a* ! bh-avena bhakt-a* iva bhakti+namr-a.h !!4025.56! vipr-a/s* ca ta.m* sa+a+k.sata+candanena ! pu.spai.h sa+h-arair* abhiv-adanai/s* ca ! samarcay-am -asur* ud-ara+bh-av-a* ! uccai/s* ca s-am-ani jagu.h su+ka.n.th-a.h !!4025.57! sa.mm-anayan paura+jan-an yath-a+arha.m* ! baddha+a?njal-in sva+-anana+datta+netr-an ! sv-am-i nava+-av-asam upetya r-aja.ms* ! tata.h /sanair* uttarati sma v-ah-at !!4025.58! g.rh-itv-a*atha*-ananda+mune.h !p-a.ni.m* p-a.nau sa* sarvata.h ! apa/syan* mandira.m* n-utna.m* !/silpina.h pra/sa/sa.msa ca !!4025.58! tato* muh-urta.m* tatra*asau !nya.s-idad* bhakta+ma.n.dale ! pr-aha*iha*-id.rg* mandira.m* tu !j-ata.m* n-ar-aya.na+icchay-a !!4025.60! prati.s.th-a+vidhi+ni.s.n-at-an !vipr-an p.r.s.tv-a*atha sarva/sa.h ! -ah-aray-am -asa /subh-an !upah-ar-a.m/s* ca n-agarai.h !!4025.61! tata.h sva+sth-anam abhyetya !ni.sas-ada*uccae* -asane ! tad+dar/sana+artham -ajagmu.h !s-aya+ahne ca pura+okasa.h !!4025.62! dar/sana.m* tasya kartu.m* ca !praty+aha.m* tat+pura+adhipa.h ! -ay-ac* ca pra+a?njalis* tasthau !puratas* tasya d-asavat !!4025.63! n.r+pa.m* sa* m-anay-am -asa !yath-a+arha.m* so* *api ta.m* tath-a ! bh-umi+d-ana+gu.na.m* tasya !pra/sa/sa.msa haris* tad-a !!4025.64! yat te k-arya.m* bhavet tan* me !v-acya.m* d-aso* *asmi te prabho ! ity* uktv-a ca tam -anamya !n.r+pati.h sva+-alaya.m* yayau !!4025.65! n-ama+sa.mk-irtana.m* k.rtv-a !tata.h k.r.s.nasya sat+pati.h ! paur-an vis.rjya sva+-av-ase !vidhi.m* s-a.mdhya.m* sam-acarat !!4025.66! sabh-ay-a.m* praty+aha.m* tasya !m-ah-atmya.m* p-urta+karma.na.h ! vadatas* tatra .sa.t* ghasr-a* !vyat-iyur* n.r+pa+sattama !!4025.67! v-aditra+gho.sair* vi+vidhai/s* ca g-itai.h ! sa+kautuka.m* sva+sva+g.rh-a.m/s* ca n-itv-a ! paur-a.h prabhu.m* ta.m* vi+vidha+upac-arai.h ! sa.mp-ujay-am -asur* av-apta+k-am-a.h !!4025.68! sa.mto.sayan sarva+jan-an hari/s* ca ! tad+arpita.m* patram api sva+do.s.n-a ! g.rh.nan sa* vai sva+-a/srita+j-iva+v.rnda.m* ! sa.msth-apay-am -asa ca dharma+m-arge !!4025.69! n-an-a+gr-ama+purebhya/s* ca !pu.ms-a.m* str-i.n-a.m* ca sarvata.h ! -ajagmus* tatra y-uth-ani !dra.s.tu.m* tam anu+v-asaram !!4025.70! dvit-iy-ay-a.m* tu bhagav-an !prati.s.th-a+vidhi+siddhaye ! p-urva+-av-ase nava+-av-ase !sva+-av-asam akarot pure !!4025.71! vidhi+j?n-a* br-ahma.n-as* tatra !sv+asti+v-acana+p-urvakam ! k.rtv-a graha+makha.m* cakru.h !p-urve *ahny* eva*adhiv-asanam !!4025.72! t.rt-iy-ay-a.m* ma.n.dale.su !dar/san-iye.su vaidik-a.h ! a;nga+pradh-ana+dev-an-am !arcana.m* tam ak-arayan !!4025.73! nara+n-ar-aya.nasya*atha !prati.s.th-a.m* te yath-a+vidhi ! k-arayitv-a mah-a+puj-a.m* !veda+mantrair* ak-arayan !!4025.74! g-ita+v-aditra+nirgho.so* !dvi+j-an-a.m* brahma+gho.sa+yuk ! sa+kal-a* vy-ana/se k-a.s.th-as* !t-alik-a+dhvanin-a tad-a !!4025.75! n-ir-ajana.m* hari.h k.rtv-a !nara+n-ar-aya.nasya ca ! muh-urtam -ik.sam-a.nas* ta.m* !tasthau tat+purata.h sthira.h !!4025.76! tam+m-urti+yugala.m* tarhi !bh-uri+tejomaya.m* jan-a.h ! sarve *api d.r.s.tv-a parama.m* !vismaya.m* lebhire n.r+pa !!4025.77! ta.m* natv-a bahir* etya*atha !havirbhi.h sa+kal-an sur-an ! tarpayitv-a dvi+ja+varai.h !p-ur.na+-ahutim aj-uhavat !!4025.78! karma+-ac-ary-aya ca tato* !dak.si.n-a.m* tad+abh-ipsit-am ! .rtvigbhya/s* ca hari.h pr-ad-ad* !viprebhyo* bh-uyas-im api !!4025.79! tata* -aruhya*ucca+p-i.tha.m* !jana+sa;ngh-an an+eka/sa.h ! ki.m+cid* vivak.sur* akarot !t-u.s.n-i.m* t-an kara+sa.mj?nay-a !!4025.80! tad-a*eva maunam -alambya !sva+-anana+arpita+d.r.s.ti.su ! sthite.su te.su sarve.su !sa* -urdhva+eka+karo* *abrav-it !!4025.81! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sarve /s.r.nvantu mad+v-akya.m* !jan-a* vacmi hita.m* hi va.h ! asm-akam i.s.ta+devo* *asti !/sr-i+k.r.s.na.h puru.sa+uttama.h !!4025.82! tejo+ma.n.dala+madhya+stho* !go+loke ya.h sa* eva hi ! /sreyase sarva+bh-ut-an-a.m* !pr-adur+bh-uto* *asti bh-u+tale !!4025.83! dharma+devena m-urty-a ca !dhy-ato* *ati+d.r.dha+bhaktita.h ! pr-adur+bh-utas* tayor* a;ng-ad* !dvi+r-upo* var.ni+ve.sa+dh.rt !!4025.84! vara+d-anena sa.mto.sya !tau tata.h /sreyase n.r.n-am ! nara+n-ar-aya.na+-akhyo* *asau !badar-i+vanam -agamat !!4025.85! karma+bh-umau bh-arate *atra !manu.sy-a.n-a.m* sva+sa.m/srayam ! pr-apt-an-a.m* bhukti+mukty+artha.m* !tapa.h kurvan vir-ajate !!4025.86! bh-umer* bh-ara+apanuty+artha.m* !brahma+-adyai.h pr-arthita.h sa* tu ! /sr-i+k.r.s.no* y-adava+kule !k.rpay-a*-avir* babh-uva ha !!4025.87! naro* *arjuna+-akhyay-a j-ata.h !kuru+va.m/se sakh-a hare.h ! tena*arjunena yukto* *asau !nara+n-ar-aya.na.h sm.rta.h !!4025.88! nara+n-ar-aya.na.h so* *ayam !atra su+sth-apito* may-a ! bhakty-a*eva n.r.n-a.m* /sreyo* !bhavi.syati na sa.m/saya.h !!4025.89! niyamena kari.syanti !praty+aha.m* ye *asya dar/sanam ! te pr-apsyanti jan-a* n-una.m* !bhukti.m* mukti.m* ca v-a?nchit-am !!4025.90! sevan-ad* asya putra+arth-i !putra.m* pr-apsyati ni/scitam ! dhana.m* dhana+arth-i vidy-a+arth-i !vidy-a.m* k-ama.m* ca k-amuka.h !!4025.91! etasya*-ar-adhan-ad* icch-a !sarv-a p-ur.n-a bhavi.syati ! ni.s+k-am-a.h sevan-ad* asya !tari.syanti bhava+ambu+dhim !!4025.92! /sr-imad+bh-agavata+-ad-in-a.m* !sac+ch-astr-a.n-a.m* tu ye budh-a.h ! kari.syanti pura/s+cary-a.m* !g-ayatry-a* v-a*asya mandire !!4025.93! sarve mano+rath-as* te.s-a.m* !sa+phal-a* bh-avina.h kila ! iha loke parasmin v-a !te.s-a.m* ny-una.m* na ki.m+cana !!4025.94! uttar-a+phalgun-i+.rk.se !ph-algune m-asi dar/sanam ! de/sa+antara+sthair* apy* etya !k-aryam asya*a+khila+artha+dam !!4025.95! su+vrata* uv-aca: ity* -akar.nya harer* v-akya.m* !jan-a.h pra+a?njalayo* n.r+pa ! tath-a*iti jag.rhu.h sarve !cakru.h k.r.s.na+-ik.sa.na.m* tata.h !!4025.96! vipr-a.m/s* ca bhojyai.h sa* sahasra/so* *atha ! tad+-ipsitais* to.sayati sma tatra ! d-anair* an+ekair* api dak.si.n-abhir* ! brahma.nya+devo* bhagav-an ud-ara.h !!4025.97! an+eka+de/sebhya* up-agat-an-a.m* ! v.rndair* nar-a.n-am api yo.sit-a.m* ca ! v-aditra+g-ita+dhvani+n-adita+-a/sai.h ! su+sa.mkula.m* tan* nagara.m* tad-a*-as-it !!4025.98! sva+-av-asam etya sa* tato* nagara+upa+ka.n.the ! sn-atv-a sva+sa+udara+nive/sanae* -a/sa r-atrau ! cakre tata/s* catur+a/s-itim api dvi+j-an-a.m* ! j?n-at-i.ms* ca bhojayitum eva mano* mah-a+-atm-a !!4025.99! tato* *apare+dyu.h sa+kal-an sa* paur-an ! -agantuk-a.m/s* ca*a+khila+vipra+sa;ngh-an ! su+bhojay-am -asa pur-ad* bahis* tat ! saro+vara.m* ca*abhita* -a/su+k-ar-i !!4025.100! yath-a+i.s.ta+sarpir+graha+nodit-an-a.m* ! gh.rta+priy-a.n-a.m* n.r+pa gaurjar-a.n-am ! tatra*utsavo* *abh-ut su+m-ah-an dvi+j-an-a.m* ! sa+yo.sit-a.m* bh-uri mud-a+a/snat-a.m* vai !!4025.101! t-an bhojayitv-a*atha ca dak.si.n-abhi.h ! sa* to.sayitv-a ca g.rh-an vis.rjya ! sat+tinti.d-i+r-aji+pari/srite sve ! sukha.m* nya.s-idad* *dharir* ucca+p-i.the !!4025.102! ekasminn* eva divase !paur-a/s* ca*anye sahasra/sa.h ! br-ahma.n-a* bhojit-as* tena*ity* !-a/scaryam abhavan n.r.n-am !!4025.103! sarve.s-am api lok-an-a.m* !tad-a*-anando* mah-an abh-ut ! -a+b-ala+v.rddha.m* hi jan-a* !jagus* tasya*eva tad* ya/sa.h !!4025.104! p-uj-a+utsava+vyavasth-a.m* ca !sa.mprad-aya+anus-arata.h ! pa?ncamy-a.m* k-aray-am -asa !nara+n-ar-aya.nasya sa.h !!4025.105! tasminn* eva dine bhuktv-a*a+ !+para+ahne sa+anugas* tata.h ! nara+n-ar-aya.na.m* natv-a !niryayau sa* sat-a.m* pati.h !!4025.106! -anandit-an svena mud-a*anuy-ato* ! nirvartayitv-a pura+v-asino* *asau ! s-aka.m* svak-iya+anucarair* up-ay-an* ! n-ar-ay-a.no* durga+pura.m* nara+-i/sa !!4025.107! sa.mgat-an bahu/sa* -atma+sa.m/srit-an ! pu.spa+dola+maha+dar/san-aya ca ! v-ik.sa.nena puri tatra nandayann* ! etya sa* sva+vasati.m* hy* up-avi/sat !!4025.108! yo.sitas* tam avalokya sa+-adara.m* ! v-ita+tad+viraha+vedan-as* tad-a ! etya ta.m* ca nika.s-a vavandire ! lebhire bahu+muda.m* jay-a+-adaya.h !!4025.109! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne /sr-i+nagare /sr-i+nara+n-ar-aya.na+prati.s.th-a+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pr-ag* eva*-agaman-at tasya !tatra*abh-uvan n.r+pa*-agat-a.h ! bhuja.m+ga+pury-a* g-a;ngeya+ !+mukhy-a* bhakt-as* tad+-ik.sak-a.h !!4026.1! ta.m* d.r.s.tv-a parama+-ananda.m* !pr-apt-as* te tatra ca*avasan ! san+m-anit-a* uttamena !hari.n-a ca k.rta+-adar-a.h !!4026.2! dol-a+utsavo* *atha hari.n-a !mah-a.ms tatra sma k-aryate ! tad+ante sva+stham -as-ina.m* !natv-a g-a;ngeya* -aha tam !!4026.3! bhagavan nagare *asm-aka.m* !nara+n-ar-aya.na+-alayam ! k-araya tva.m* vaya.m* sev-a.m* !kari.sy-amo* dhana+-adin-a !!4026.4! mano+ratho* *aya.m* sarve.s-a.m* !paur-a.n-a.m* bhavati prabho ! ta.m* p-uraya sam+artho* *asi !tvad-iy-a.h smo* vaya.m* yata.h !!4026.5! ittha.m* tena*itarai/s* ca*api !pr-arthyam-ano* nija+-a/sritai.h ! sva+cik-ir.sitam eva*iti !tat tath-a*ity* anvamodata !!4026.6! tata/s* ca vai.s.nava+-ananda.m* !muni.m* n-ar-aya.no* *abrav-it ! bhuja.m+ga+nagara.m* gaccha !tva.m* saha*etai.h sa+ma.n.dala.h !!4026.7! tatra deva+-alaya.m* ramya.m* !k-araya*uttama+/silpibhi.h ! j-ate deva+prati.s.th-a+artham !aham e.sy-ami tatra vai !!4026.8! evam uktas* tath-a*ity* -aha !sa* muni.h pra+a?njali.h prabhum ! har.sam -apu/s* ca te sarve !bhuja.m+ga+nagara+okasa.h !!4026.9! sa+ma.n.dalena munin-a !saha tena*atha te harim ! pra.namya jagmu.h sva+pura.m* !cintayantas* tam eva hi !!4026.10! sa* muni.h k-aray-am -asa !mandira.m* tatra /sobhanam ! /silpa+/s-astra+anus-are.na !var.se.na*ekena bh-u+pate !!4026.11! durga+pattana+sa.mstho* *atha !n-ar-aya.na+munis* tu sa.h ! /srotum -arambhay-am -asa !mah-a+bh-aratam -adita.h !!4026.12! caitrasya /sukla+pa?ncamy-a* !-arabhya*a+para+caitrike ! har-i* r-ama+navamy-a.m* tan* !nir+vighnena sam-apayat !!4026.13! /srutv-a yath-a+vidh-ana.m* tad+ !+v-acak-aya tu dak.si.n-am ! yath-a+i.s.ta.m* pradadau sv-am-i !v-aso+bh-u.s-a/s* ca bh-uri/sa.h !!4026.14! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !da/samy-a.m* sa* sahasra/sa.h ! tato* *anyasmi.ms* tu divase !vi+mala+utsavam -acarat !!4026.15! tan+m-asa+paur.nam-asy-a.m* ca !bhuja.m+ga+nagar-ad* *dharim ! d-uta* etya*-aha*ahi+pure !ni.spanna.m* mandira.m* prabho !16! prati.s.th-apaya tatra*etya !nara+n-ar-aya.na.m* hare ! ity* asti pr-arthita.m* n-.r.n-a.m* !bhuja.m+ga+pura+v-asin-am !!4026.17! iti d-uta+gira.m* /srutv-a !harir* daiva+j?na+sattamam ! -ah-uya ni/scik-aya*-adau !prati.s.th-a+k.sa.nam uttamam !!4026.18! vai/s-akha+/sukla+pa?ncamy-a.m* !tan* ni/scitya svaya.m* tata.h ! dvit-iy-ay-a.m* niragamat !tatra*-anuj?napya ca*uttamam !!4026.19! m-arge sva+bhakta+gr-ame.su !vasa.ms* tat puram -ayayau ! caitra+k.r.s.na+trayo+da/sy-a.m* !haya+-ar-u.dha.h saha+anuga.h !!4026.20! pratyudgata.h paura+janai.h !prema+sa+asra+vilocanai.h ! pravi/sya tat pura.m* tatra !mandira+antikae* -avasat !!4026.21! paur-a.h /su/sr-u.sa.na.m* tasya !cakru.h sarve *api sa+-adaram ! -ah-aray-am -asa deva+ !+prati.s.th-a+upaskar-an hari.h !!4026.22! yath-a+k-ala.m* tata/s* cakre !nara+n-ar-aya.nasya sa.h ! mandire sth-apana.m* tasmin !yath-a /sr-i+nagare tath-a !!4026.23! mahadbhir* eva sa.mbh-arai.h !/s-astra+ukta+vidhin-a n.r+pa ! cak-ara du.s+kara.m* bh-u+pai.h !sa* prati.s.th-a+mah-a+utsavam !!4026.24! br-ahma.n-an sa+kal-an paur-an !any-a.m/s* ca*-agantuk-an api ! yath-a+i.s.ta.m* bhojay-am -asa !dadau tebhya/s* ca dak.si.n-am !!4026.25! k.r.s.na+arcana+utsava+-ad-in-a.m* !vyavasth-a.m* ca yath-a+ucitam ! sa.mprad-aya+anus-are.na !saptamy-a.m* vidadhau hari.h !!4026.26! a.s.tamy-a.m* bhojana.m* k.rtv-a !niryayau nagar-at tata.h ! par-a+vartya*a/sru+nayan-an !anuy-ata.h pura+okasa.h !!4026.27! sva+sva+gr-ama.m* n-ita* -atm-iya+bhaktair* ! m-arge bhakty-a p-ujitas* tatra tatra ! dharma.m* bhakti.m* po.sayan sa+anugo* *asau ! m-asena*-ay-at pattana.m* durga+sa.mj?nam !!4026.28! pratyudy-ata.h paura+bhaktai/s* ca r-aj?n-a ! v-adya+dhv-ana+udgho.sita+-a/sai.h sa+har.sam ! s-aka.m* vi.s.tv-a tai.h pura.m* tatra ca sve ! sth-ane sv-am-i c-aru+p-i.the nya.s-idat !!4026.29! su+vrata* uv-aca: ek-a+da/sy-a.m* nir+jal-ay-a.m* !v.rtta+-alaya+pura+okasa.h ! kubera+pra+mukh-a* bhakt-as* !tatra*-aya.ms* tad+did.rk.sava.h !!4027.1! vidh-aya dar/sana.m* tasya !lebhire te para.m* sukham ! sa.mbh-avay-am -asa ca t-an !uttama/s* ca yath-a+ucitam !!4027.2! ek-a+da/sy-+utsave v.rtte !dv-a+da/sy-a.m* k.rta+p-ara.nam ! sukha+-as-ina.m* hari.m* natv-a !te pra+a?njalaya* -ucire !!4027.3! asmad+vij?n-apan-a.m* sv-amin !/s.r.nu tva.m* bhakta+vatsala ! yan* nivedayitu.m* sarve !vayam atra sam-agat-a.h !!4027.4! mandira.m* k-araya*asm-aka.m* !pure k.r.s.nasya sundaram ! sarve.s-am api paur-a.n-a.m* !bhavaty* e.sa* mano+ratha.h !!4027.5! y-avaty-* apek.sit-a bh-umis* !tad+artha.m* tava t-avat-i ! pradatt-a*asm-abhir* adya*eva*ity* !avagaccha na sa.m/saya.h !!4027.6! dhana+-adin-a ca /su/sr-u.s-a.m* !kari.sy-amo* vaya.m* hare ! asman+mano+ratha.m* hy* eta.m* !p-ur.na.m* kartu.m* tvam arhasi !!4027.7! iti tai.h pr-arthito* bhaktai.h !prasanno* harir* -aha t-an ! evam eva kari.sy-ami !bhakt-a* y-uya.m* mama stha yat !!4027.8! ity* uktv-a t-a.ms* tata.h pr-aha*a+ !+k.sara+-ananda+muni.m* hari.h ! v.rtta+-alaya+pura.m* gaccha !saha*etai.h sa+sva+ma.n.dala.h !!4027.9! sa* de/so* *asti mama pre.s.tho* !v.rnd-a+vanam iva*an+agha ! atas* tva.m* k-arayes* tatra !k.r.s.na+mandiram uttamam !!4027.10! j-ate hi mandire tasminn* !aham etya /subhe k.sa.ne ! rukmi.ny-a sahita.m* k.r.s.na.m* !sth-apayi.sy-ami ni/scitam !!4027.11! ity* ukta.h sa* tath-a*ity* -aha !munis* tat+k-arya+naipu.na.h ! prasann-a/s* ca babh-uvus* te !bhakt-a.h paur-as* tad-a n.r+pa !!4027.12! sn-ana+y-atr-a+avadhi sthitv-a !tatra te munin-a saha ! tato* jagmu.h sva+nagaram !-aj?napt-a* hari.n-a*a+khil-a.h !!4027.13! pa?ncame *ahani te pr-apu.h !pura.m* tad* atha ta.m* munim ! su+sth-ane v-asay-am -asu.h !paur-a.h paryacara.m/s* ca tam !!4027.14! mandira+apek.sit-a.m* bh-umi.m* !vi/s-al-a.m* te tato* mud-a ! k.r.s.na+arpa.na.m* dadu.h sarve !hari+sa.mpr-i.nana+utsuk-a.h !!4027.15! -ahv-ayya /silpino* dak.s-an !sa* munir* va.ta+pattan-at ! mandira.m* k-aray-am -asa !vi/s-ala.m* ca mano+haram !!4027.16! tat+k-arye nirat-a* -asan !paur-as* tad+anuvartina.h ! vatsare.na sa+p-adena !ni.spanna.m* mandira.m* tv* abh-ut !!4027.17! tato* deva+prati.s.th-a+artham !-anetu.m* durga+pattan-at ! hari.m* paur-as* tu j-u.sa+-akhya.m* !prai.sayan bhaktam uttamam !!4027.18! hari/s* ca*atha*a+k.sara+-ananda.m* !pre.sya v.rtta+-alaya.m* n.r+pa ! sarva+upani.sada.h /srotu.m* !sa+bh-a.sy-a* udyato* *abhavat !!4027.19! -anayitv-a sa+bh-a.sy-as* t-a* !rath-a+y-atr-a+dine svayam ! sam-aptae* utsave /srotu.m* !pr-ararambhan* nija+-a/srame !!4027.20! -a/svine /sukla+pak.se *asau !koj-agara+dine ca t-a.h ! sam-apya to.say-am -asa !bh-uri+dravye.na v-acakam !!4027.21! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !tad+dine ca sahasra/sa.h ! dak.si.n-a.m* ca dadau tebhyo* !n-ar-aya.na+munis* tad-a !!4027.22! k-artika+sn-anam -arebhe !tasminn* eva*ahni sa+anuga.h ! anna+k-u.ta+utsava.m* cakre !mah-anta.m* tatra ca prabhu.h !!4027.23! pare *ahni j-u.sa* -agatya !ta.m* pra.namya k.rta+a?njali.h ! pr-aha v.rtta+-alaye sv-amin !mandira.m* j-atam uttamam !!4027.24! tatra*-agatya prati.s.th-a.m* tva.m* !/sr-i+k.r.s.nasya kuru prabho ! tvad+-agama.m* prat-ik.sa.nte !paur-a.h sarve *api m-anav-a.h !!4027.25! iti tad+vacana.m* /srutv-a !cakre jigami.s-a.m* hari.h ! tata.h k.r.s.na+prati.s.th-ay-a.h !papraccha ga.naka.m* k.sa.nam !!4027.26! -urjasya /sukla+dva+da/sy-a.m* !dattas* tena ca tat+k.sa.na.h ! tata.h sv-an /svo* *asti gantavya.m* !sajj-a.h sy-ata*ity* ajij?napat !!4027.27! -ah-uya*atha*uttama.m* pr-aha !sa+ku.tumbo* bhav-an api ! v.rtta+-alaya.m* sam-ay-atu !nirgantavya.m* /sva* eva ca !!4027.28! /svo* *asti bhr-at.r+dvit-iy-a*atra !g.rhibhir* bhagin-i+g.rhe ! bhoktavya.m* ca dhana.m* v-asa.h !svasre deyam iti sthiti.h !!4027.29! yamo* yamunay-a*atra pr-ag* !bhojitas* tena s-a*api ca ! m-anit-a dhana+vastra+-adyai.h !prav.rtt-a*e.s-a tato* bhuvi !!4027.30! tva.m* ca sa.mgavae* eva /svo* !bhuktv-a p-a?nc-alik-a+g.rhe ! catas.rbhyo* *api svas.rbhyo* dady-a* !v-aso+dhana.m* p.rthak !!4027.31! tatas* t-abhi.h saha*eva tva.m* !sajja.h sy-a/s* ca sa+bh-aryaka.h ! ity* ukta.h sa* tath-a*ity* uktv-a !tat tath-a*eva*akaron* n.r+pa !!4027.32! p-urva+ah.nae* eva*atha harir* !-a+madhya+ahn-at kriy-a* nij-a.h ! k.rtv-a bhuktv-a dvit-iy-ay-a.m* !madhya+ahne niryayau tata.h !!4027.33! bhakta+gr-ame.su nivasan !pa?ncamy-a.m* pr-atar* eva sa.h ! pr-apa v.rtta+-alaya.m* sv-am-i !haya+-ar-u.dha.h sa+sa+udara.h !!4027.34! v-aditra+n-adair* abhyetya !n-ita* utkair* nijai.h puram ! sva+-av-asa.m* tu hari/s* cakre !ratha+k-arasya ve/smani !!4027.35! sa+udarau sa+anvayau svasya !sa+ku.tumba.m* tath-a*uttamam ! mun-in pad+g-an p-ar.sad-a.ms/s* ca !yath-a+arham udat-arayat !!4027.36! paur-a.h /su/sr-u.sa.na.m* cakru.h !sa+anugasya harer* mud-a ! tan+mandiram up-agatya !sarvato* *asau vyalokayat !!4027.37! sa.mlagna.m* /sobhana.m* tatra !p-urva+-asya.m* mandira+trayam ! ma.n.dapa.m* dharma+/s-al-a.m* ca !d.r.s.tv-a tu.s.to* *abhavad* *dhari.h !!4027.38! /silpi+mukhy-aya tarhy* eva !so* *an+arghye v-asas-i dadau ! pra/sa/sa.msa*a+k.sara+-ananda.m* !bhakt-an n-agarik-a.ms* tath-a !!4027.39! udumbara+pur-ad* vipr-an !vaidik-an vai.s.nav-a.m/s* ca sa.h ! hari+/sarma+mukh-an sadyo* !d-utair* -aj-uhavan* n.r+pa !!4027.40! de/sa+antarebhyas* tatra*-ayan !nar-a* n-arya/s* ca y-utha/sa.h ! ma.n.dal-ani mun-in-a.m* ca !tad+utsava+did.rk.sava.h !!4027.41! harir* vidhi+j?na+vipra+ukt-an !upah-ar-an as-adhayat ! sarv-an vi.s.nu+prati.s.th-a+arh-a.ms* !tath-a sarpi.h+sit-a+-adik-an !!4027.42! prati.s.th-a+vidhi+vett-aro* !vipr-a.h ku.n.da.m* ca ma.n.dapam ! p-i.th-ani devat-an-a.m* ca !yath-a+/s-astram ak-arayan !!4027.43! vidhi.m* k.r.s.na+prati.s.th-ay-a.h !sv+asti+v-acana+p-urvakam ! ak-arayan hari.m* vipr-a* !v-asara+dvitayena te !!4027.44! dv-a+da/sy-a.m* sth-apay-am -asa !madhyame mandire hari.h ! rukmi.ny-a sahita.m* cakre !tasya*arcana.m* mahat !!4027.45! tata* uttaratas* tasm-an* !mandire m-urtim -atmana.h ! upet-a.m* bhakti+dharm-abhy-a.m* !bhakta+pr-ity-a* ati.s.thipat !!4027.46! samarcana.m* vidh-aya*asy-as* !tato* dak.si.na+mandire ! r-adhay-a sahita.m* k.r.s.na.m* !sth-apayitv-a sam-arcayat !!4027.47! tad+antike *api sa* svasya !m-urtim asth-apayac* *chubh-am ! nija+pr-ityai tatas* t-a.m* ca !p-ujay-am -asa sat+pati.h !!4027.48! g-itik-an-a.m* ca v-ady-an-a.m* !gho.sas* tatra mah-an abh-ut ! veda+gho.se.na vipr-a.n-a.m* !mi/sro* *asau vy-ana/se di/sa.h !!4027.49! mah-a+n-ir-ajana.m* k.rtv-a !m-urt-is* t-a.h sa* p.rthak p.rthak ! nir+nime.sa+sthira+ak.sibhy-a.m* !pa/sya.ms* tasthau gha.t-i+dvayam !!4027.50! tad-an-i.m* t-a* babhur* bh-u+pa !m-urtayo* bh-uri+tejasa.h ! t-a* d.r.s.tv-a vismaya.m* pr-apur* !jan-a.h sarve tad+-ik.sak-a.h !!4027.51! p-ur.na+-ahuti.m* tato* hutv-a !.rtvigbhyo* dak.si.n-a.m* dadau ! anyebhya/s* ca*api viprebhyo* !bh-uyas-i.m* dharma+vid* *dhari.h !!4027.52! ucca+-asana+sthito* *atha*-aha !jan-an -urdhva+eka+do.h sa* ca ! /s.r.nvantu sarve *api jan-a.h !sa+-adara.m* vacana.m* mama !!4027.53! madhyame mandire hy* e.sa* !lak.sm-i+n-ar-aya.no* may-a ! sth-apito* *asti*iti j-an-ita !dv-arik-a+adhi+-i/svara.h svayam !!4027.54! dak.si.ne mandire tv* atra !/sr-i+k.r.s.no* r-adhay-a saha ! v.r.nd-a+vana+vih-ary-* eva !may-a su+sth-apito* *asti hi !!4027.55! tad+antike tu me m-urtir* !asti sv-iya+prasattaye ! dharma+bhakti+yut-a ca*asti !mandire tu*uttare mama !!4027.56! lak.sm-i+n-ar-aya.na+-ad-in-a.m* !sva+r-up-a.n-a.m* tu dar/sanam ! praty+aha.m* ye kari.syanti !te mok.syanty* eva sa.ms.rte.h !!4027.57! paur.nam-asy-a.m* p-aur.nam-asy-a.m* !ye ca gr-ama+antar-ad* api ! etya*e.s-a.m* dar/sana.m* bhakty-a !kari.syanty* atra m-anav-a.h !!4027.58! sarve mano+rath-as* te.s-a.m* !siddhim e.syanti ni/scitam ! bhukti.m* tath-a*-ipsit-a.m* mukti.m* !pr-apsyanty* e.s-a.m* pras-adata.h !!4027.59! /sr-i+k.r.s.nasya*asya purato* !japa.m* homa.m* ca ye jan-a.h ! pura/s+cary-a.m* kari.syanti !te pr-apsyanti*-ipsita.m* phalam !!4027.60! yas* tu /sr-i+dv-arik-a+adh-i+-i/so* !lak.sm-i+n-ar-aya.na.h sa* hi ! bhedo* *atra na*eva vij?neya.h !satya.m* hi vacana.m* mama !!4027.61! sa.m/sayo* *atra*api yac* citte !sa.mbhavet tam api svayam ! k-alena*alpena bhagav-an !e.sa* eva*apane.syati !!4027.62! su+vrata* uv-aca: ity* uktv-a sa* jan-an dh-armis* !t-u.s.n-im -as-in* nara+adhipa ! te *api sarve vacas* tasya !jag.rhu.h /siras-a mud-a !!4027.63! abhojayad* *dharir* vipr-a.ms* !tad+din-at p-ur.nim-a+avadhi ! tebhya/s* ca dak.si.n-a.m* pr-ad-ad* !vidvadbhyas* tu vi/se.sata.h !!4027.64! s-adh-u.m/s* ca tarpay-am -asa !bhojyair* n-an-a+vidhair* api ! praty+aha.m* svayam eva*asau !muhu.h sa.mparive.sayan !!4027.65! k.r.s.na+sev-a+utsava+-ad-in-a.m* !vyavasth-a.m* sa* yath-a+ucitam ! vidh-aya prati+pady* eva !cakre jigami.s-a.m* tata.h !!4027.66! n-atha+jit+pra+mukh-a* bhakt-as* !t-avad* va.ta+pura+okasa.h ! tam etya pr-arthay-am -asur* !natv-a pra+a?njalaya.h prabhum !!4027.67! bhagavan+nagare *asm-aka.m* !bahavo* mata+v-adina.h ! vivadante /s-astra+v-adair* !asm-abhir* n.r+pa+sa.msadi !!4027.68! praty+ak.sa+bhagavat+pr-apty-a !/sreya* -atyantika.m* bhavet ! ity* asm-aka.m* mata.m* tv* -ar.sair* !vacanair* d-u.sayanti te !!4027.69! ata* -ar.sair* vacobhis* tat+ !+pak.sa+kha.n.dana+p-a.tavam ! ka?n+cin* muni.m* pure *asm-aka.m* !tva.m* pre.sayitum arhasi !!4027.70! na*asm-aka.m* sa.m/saya.h ko* *api !tad+v-akyair* h.rdi j-ayate ! ki.m+tu tad+darpa+/samana.m* !sy-ad* iti*-ipsitam asti na.h !!4027.71! iti tai.h pr-arthita.h sv-am-i !tat+k-arya+eka+udyama.h sad-a ! mukta+-ananda+muni.m* proce !vidv-a.msa.m* sva+agrata.h sthitam !!4027.72! etair* va.ta+pura.m* gaccha !saha tva.m* muni+sattama ! tatra*asti dh-armiko* r-aj-a !si.mha+jin* n-iti+/s-astra+vit !!4027.73! ny-ayyam eva sa* pak.sa.m* hi !grah-i.syati na ca*itaram ! tasm-an* ny-ayyai.h /s-astra+v-akyair* !dady-a* v-adibhya* uttaram !!4027.74! dharmo* jayati na*a+dharma* !ity* asti ni/scaya.h sat-am ! atas* tva.m* dharma+vid* gaccha !dharma.m* sth-apaya tatra ca !!4027.75! ity* ukta.h so* *ati+h.r.s.tas* ta.m* !pra.namya*-aha prabho *adya hi ! tatra gatv-a sth-apay-ami !sad+dharma.m* tvat+pras-adata.h !!4027.76! ity* uktv-a ta.m* pra.namya*asau !jag-ama va.ta+pattanam ! paurai.h saha dvit-iye *ahni !pr-apya tatra*avasat sukham !!4027.77! harir* atha nija+dar/sana+-agat-an sv-an ! nija+de/sa+gam-aya n-.rn vis.rjya ! prati+padi sahito* nija+anuy-atair* ! n.r+pa+vara durga+pura.m* tato* jag-ama !!4027.78! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v.rtta+-alaya+m-ah-atmye /sr-i+lak.sm-i+n-arya.na+-adi+prati.s.th-a+nir-upa.na+n-am-a sapta+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha tatra vasan pury-a.m* !n-ar-aya.na+munir* n.r+pa ! sarvatra k.r.s.na+sev-ay-a.h !prav.rtti.m* kartum aihata !!4028.1! lekhya+arc-a/s* cet tad-a tu sy-at !k.r.s.nasya prati+m-anavam ! -ik.s-a+arc-a+-adi+prav.rttir* vai !k-arayeya tato* *atra t-a.h !!4028.2! ittha.m* vic-arya bhakta.m* sva.m* !n-ar-aya.na+jid+-ahvayam ! j-ir.na+durg-at sam-an-ayya !tva.s.t-ara.m* tam uv-aca sa.h !!4028.3! m-urti+citre *ati+dak.so* *asi !may-a*atra*-ak-arito* *asy* ata.h ! k.r.s.nasya pratim-a+mudr-a.m* !kuru tva.m* mama ca*an+agha !!4028.4! ity* ukta.h sa* tath-a*ity* -aha !nipu.no* m-urti+karma.ni ! cak-ara mudr-a+dvitaya.m* !dar/san-iya.m* mano+haram !!4028.5! ek-a mudr-a k.rt-a tena !v.rnd-a+vana+vih-ari.na.h ! k.r.s.nasya r-adhay-a ju.s.t-a !tena ca*up-a/srit-a*uttam-a !!4028.6! n-ar-aya.na+munes* tasya !bhakti+dharma+anvit-a* *a+par-a ! mudr-a tena k.rt-a te dve !d.r.s.tv-a tu.s.to* *abhavad* *dhari.h !!4028.7! nara+n-ar-aya.nasya*atha !mudr-a.m* harir* ac-ikarat ! m-asa+dvayena tena*etat !k.rta.m* mudr-a+traya.m* n.r+pa !!4028.8! tasmai dadau tata.h sv-am-i !vipula.m* dravi.na.m* tath-a ! v-as-a.msi bahu+m-uly-ani !haime ca valaye n.r+pa !!4028.9! -adh-ara+-ananda+munin-a !tatas* t-abhir* acitrayat ! mudr-abhi.h k-akude.sv* eva !pratim-a.h sa* sahasra/sa.h !!4028.10! r-ama+prat-apa+icch-a+r-amau !harer* atha saha+udarau ! y-avaj+j-iva.m* sth-atu+k-am-av* !-ast-a.m* tasya*eva sa.mnidhau !!4028.11! nanda+r-ama.m* ca go+p-ala.m* !jye.s.th-av* etau sutau tata.h ! hary+-aj?nay-a pura.m* gantu.m* !sv-iyam -adi/sata.h sma tau !!4028.12! tad-a t-av* -ucatu.h sv-iyau !pitarau prati bh-u+pate ! gami.sy-amo* vaya.m* k.rtv-a !vasanta+utsava+dar/sanam !!4028.13! pr-apt-a*atha m-agha+m-asasya !dhaval-a pa?ncam-i tad-a ! hari/s* cak-ara k.r.s.nasya !vasanta+.rtv+arham arcanam !!4028.14! tatra de/sa+antarebhyo* *asya !/si.sy-a* v-asantika+utsave ! ty-agino* g.rhi.na/s* ca*api !sam-ajagmu/s* ca yo.sita.h !!4028.15! upac-arair* bahu+vidhai.h !kaisarair* a.m/sukair* hari.h ! /sr-i+r-adh-a+sahita.m* k.r.s.na.m* !sam-anarca yath-a+vidhi !!4028.16! mah-a+nivedana.m* k.rtv-a !mah-a+n-ir-ajana.m* tata.h ! n-an-a+ra;ngair* gul-alai/s* ca !cikr-i.da sva+-a/sritai.h saha !!4028.17! tarpayitv-a tata.h sarv-an !mun-in vipr-a.m/s* ca bh-uri/sa.h ! pracura+-ajya+sitair* bhojyair* !bubhuje *atha svaya.m* hari.h !!4028.18! atha*a+para+ah.ne tatra*abh-ut !sabh-a vitata+ma.n.dape ! up-avi/san* muni+indro* *asau !tatra sv-am-i mah-a+-asane !!4028.19! ni.sedus* tasya puratas* !ty-agino* nir+mala+antar-a.h ! vaidik-a.h /s-astri.no* vipr-a.h !pur-a.na+j?n-a/s* ca bh-uri/sa.h !!4028.20! b.rhad+vrat-a* var.nina/s* ca !g.rhi.na/s* ca sahasra/sa.h ! yath-a+ucita.m* ni.sedus* te !v-ik.sam-a.n-as* tad+-ananam !!4028.21! a+yodhy-a+v-asinas* tasya !bhr-at.r+bhr-at.r+suta+-adaya.h ! sa.mbandhino* ni.sedu/s* ca !tad+-asana+sam-ipata.h !!4028.22! t-ar-a+ga.nai.h pariv.rta/s* !candram-a* iva sa* svakai.h ! babhau /si.syair* abhiv.rtas* !tatra sat+sadasi*-i/svara.h !!4028.23! atha*avalokayan d.r.s.ty-a !sa* k-aru.nya+sudh-a+-ardray-a ! bhakt-an -anandayann* -uce !sarva+/s-astra+rahasya+vit !!4028.24! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: auddhave sa.mprad-aye ye !vi.s.nav-a.h puru.s-a* bhuvi ! bhaveyus* tais* tu bho bhakt-a.h !k-arya.m* t-irtha+ni.seva.nam !!4028.25! pr-aya/so* bhagavad+bhakt-as* !t-irthe.sv* eva milanti hi ! r-ama+k.r.s.na+-adi+m-urt-in-a.m* !dar/sana.m* ca*e.su j-ayate !!4028.26! m-arka.n.deyena dhaumyena !loma/sa+pra+mukhais* tath-a ! sevyante brahma+\.r.sibhis* !t-irth-ani param -adar-at !!4028.27! r-aja+.r.sibhir* dharma+ni.s.thair* !yudhi+.s.thira+mukhair* api ! sevit-any* atra bh-uy-a.msi !t-irth-ani pr-itaye hare.h !!4028.28! ato* *atra bhagavad+bhaktair* !mac+chi.syai.h puru.sai.h sad-a ! bhakty-a t-irth-ani sevy-ani !ga;ng-a+-ad-ini sva+/saktita.h !!4028.29! sn-ana.m* d-ana.m* hare.h p-uj-a.m* !vipra+vai.s.nava+tarpa.nam ! t-irthe.su /sakty-a kuryur* ye !mucyera.ms* te *a+khila+enasa.h !!4028.30! t-irth-an-am api sarve.s-a.m* !de/se *asmi.ms* t-irtham uttamam ! /sr-i+dv-arik-a+pur-i+sa.mj?na.m* !vartate v-a?nchita+artha+dam !!4028.31! atra /sr-i+rukm-i.n-i+k-anto* !nityam eva hi vartate ! tva.s.tr-a viracite ramye !kanaka+uttama+mandire !!4028.32! h.rtv-a yadu+kula.m* yarhi !prabh-ase *antar+dadhe *a+cyuta.h ! tad-a k.r.s.na+-alaya.m* tyaktv-a !samudro* *apl-avayat pur-im !!4028.33! sa.mh.rtya sva+kula.m* tatra !jana+a+d.r/sya.h sa* -i/svara.h ! tan+nija.m* mandira.m* sadya.h !pr-apta* -aste hit-aya na.h !!4028.34! ato* mukti+pur-im et-a.m* !pur-i.m* dv-ar-avat-i.m* vidu.h ! na*et-ad.r/sa.m* para.m* t-irtha.m* !/sreyas+k.rd* *dhi kalau yuge !!4028.35! tad+y-atr-ata.h prakartavy-a !g.rhibhis* ty-agibhis* tath-a ! tatratya/s* ca vidhi.h k-arya.h !sva+adhik-ara+anus-arata.h !!4028.36! g.rha+sth-an-a.m* vi/se.se.na !pu.nya+k.setre.su sad+vyaya.h ! kartavyo* vihito* bhakt-a.h !sat-a.m* /su/sr-u.sa.na.m* tath-a !!4028.37! ity* uktv-a sa+kal-an bhakt-an !sad+guru.h sa* tato* nij-an ! sa.mbandhina/s* ca*-aluloke !kosal-an gantum udyat-an !!4028.38! jye.s.thau dvau bhr-at.r+putrau ca !m-atuleyam uv-aca sa.h ! k.rtv-a*eva dv-arik-a+y-atr-a.m* !y-uya.m* y-ata svaka.m* puram !!4028.39! a+va/syam eva kartavy-a !y-atr-a*e.s-a tu*uddhava+-a/sritai.h ! kartavya.m* dar/sana.m* tatra !/sr-imato* dv-arik-a+pate.h !!4028.40! sn-atavya.m* gomat-i+toye !d-ana.m* deya.m* sva+/saktita.h ! k.r.s.na+-ayudhai.h k-ara.n-iya.m* !nija+b-ahu+dvaya+a.mkanam !!4028.41! tatraty-a* br-ahma.n-a.h santo* !bhojan-iy-a/s* ca /saktita.h ! -aj?n-a+v-akyam iti /srutv-a !hares* te *atha tam abruvan !!4028.42! gami.sy-amo* vaya.m* satya.m* !sv-amin dv-ar-avat-i.m* purim ! tairthika.m* dar/sana.m* tatra !kari.sy-ama.h sva+/saktita.h !!4028.43! ki.m+tu vidmo* vaya.m* na*eva !d-ura+de/sa+-agat-a* hare ! tad+vartma ca niv-asa+arh-an !pathi gr-am-an pur-a.ni v-a !!4028.44! yadi tad+vid* bhavet tarhi !s-aka.m* tena tava*-aj?nay-a ! y-atr-a.m* vaya.m* ku/sa+sthaly-a.h !kartum adya vrajema vai !!4028.45! iti tad+v-akyam -akar.nya !sa* sv-am-i sarva+vit tad-a ! sada.h+sthite.su bhakte.su !t-ad.r/sa.m* munim auhata !!4028.46! sac+cid+-ananda+n-am-anam !atha ta.m* v-ik.sya so* *abrav-it ! sam-adhi+ni.s.tha.m* nir+bh-ikam !-ar.sabha.m* bharata.m* yath-a !!4028.47! s-adho tva.m* k.r.s.na+bhakto* *asi !p-ujyo* *asi*iha sat-am api ! etan+m-arga+-ady+abhij?no* *asi !tad* et-an dv-ariik-a.m* naya !!4028.48! anye *api santi santo* *atra !na+eke y-atr-a.m* cik-ir.sava.h ! /s-ita+k-ale vyat-ite te !tatra*-ay-asyanti ni/scitam !!4028.49! a+yodhy-a+v-asibhi.h s-aka.m* !gantum adya tvam arhasi ! vatsare *asmin yata* ime !pre.sy-a.h santi nij-an g.rh-an !!4028.50! k.rtv-a /sr-i+dv-arik-a+y-atr-a.m* !k-arayitv-a ca sa+tvaram ! iha*-ay-ahi mah-a+buddhe tvam et-an sukhayan pathi !!4028.51! yad-a*icch-a v-asudevasya !bhavi.syati tad-a mune ! aham apy* -agami.sy-ami !s-akam etair* hi s-adhubhi.h !!4028.52! ity* ukta.h sa* mah-a+yog-i !hari.n-a tan+nide/sa+k.rt ! baddha+a?njali+pu.to* natv-a !vinayena tam -uciv-an !!4028.53! -aj?n-a.m* te p-alayi.sy-ami !yath-a+ukt-a.m* pr-itaye tava ! p-atheya+adi g.rh-itv-a*eva !y-antu sajj-a* bhavantv* ime !!4028.54! ity* uktas* tena sa* sv-am-i !maya+r-ama+abhidha.m* dvi+jam ! y-atr-a+muh-urtam ete.s-a.m* !pa/sya*iha*agrata.h sthitam !!4028.55! tata.h sa* br-ahma.no* v.rddho* !d-irgha.m* pa?nca+a;nga+patrakam ! sadyo* ni.sk-asay-am -asa !/sira.h+stha+sth-ula+ve.s.tan-at !!4028.56! y-atr-a+arha.m* tatra lagna.m* sa* !d.r.s.tv-a candra+bala.m* tath-a ! muh-urto* *asti /subha.h sv-amin !navamy-am ity* uv-aca tam !!4028.57! tata.h /sr-i+hari.n-a*-adi.s.t-a.h !sva+sva+sth-ana.m* yayur* jan-a.h ! /siras-a*-ad-aya tad+v-akya.m* !svaya.m* sva+-av-asam -agamat !!4028.58! tato* bhagavat-a*-aj?napt-as* !te /sukla+navam-i+dine ! sajj-a* babh-uvus* ta.m* natv-a !smaranto* dv-arik-a+patim !!4028.59! dattv-a sa* tebhyo* *api dhana.m* ca v-ah-an ! an-a.msi pad+g-a.m/s* ca sa+heti+p-a.n-in ! prasth-apay-am -asa /subhe muh-urte ! t-an dv-arik-a.m* bh-umi+pate muni+-i/sa.h !!4028.60! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v.rtta+-alaya+m-ah-atmye citra+pratim-a+vidh-apana+nanda+r-ama+-adi+dv-arik-a+pre.sa.na+nir-upa.na+n-am-a*a.s.t-a+vi.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: m-arge vrajantas* tvarita.m* !te k.r.s.na+-ik.s-a+samutsuk-a.h ! m-agha+k.r.s.na+prati+padi !gomat-i.m* pratipedire !!4029.1! gugguly-+-akhy-as* tu tatraty-a* !dhana+m-atra+priy-a* dvi+j-a.h ! sn-ana.m* tatra dadur* na*et-an !vitta+graha.nam antar-a !!4029.2! tad-a tu g.rhi.no* dattv-a !dravya.m* tebhyas* tad+-ipsitam ! nanda+r-ama+-adaya/s* cakrur* !gomaty-a.m* sn-anam -adar-at !!4029.3! ni.s+ki.m+canasya t-irthe sy-at !pratibandho* na kutra+cit ! iti te sac+cid+-anandam !a+p.r.s.tv-a sn-anam -acaran !!4029.4! sa* gomat-i.m* pr-apya munir* !vrajati sma /sanai.h /sanai.h ! k.r.s.na+kr-i.d-a+sth-ana+v-ik.s-a+ !+sm.rta+tan+m-urti+l ni.s+ki.m+cana.m* munim api k.siti+datta+pi.n.da.m* ! dv-a;nk.s-a* iva k.siti+pate *arthi+jan-a.h pravavru.h !!4029.6! sa.mk.r.syam-a.na+vasano* *api yad-a sa* ki.m+cin* ! na k.sobham -apa /si/sukais* tatu.nai/s* ca v.rddhai.h ! ta.m* tarhi ke+cid* avidan kapa.ta+upadharmam ! unmattam eva kati+cit kati+cic* ca mattam !!4029.7! hitv-a ta.m* te tatas* t-ur.na.m* !sn-ato* *a+yodhy-a+v-asina.h ! t-an d.r.s.tv-a*abhy-apatan d-ut-at !tairthik-a* dak.si.n-a+arthina.h !!4029.8! a+/sakta.h so* *atha calitu.m* !ni.sas-ada tad-a*adhvani ! avasth-a+trayam ulla;nghya !sam-adhi.m* brahma.ni hy* ag-at !!4029.9! sn-atv-a te kosal-a* dattv-a !viprebhyo* dak.si.n-a+-adi ca ! s-adhos* tasya*antika.m* t-ur.nam !-agatya dad.r/su/s* ca tam !!4029.10! sam-adhi+stha.m* tam -alak.sya !tat+sva+r-upa+vido* hi te ! k.sa.na.m* vicintya ta.m* m-arg-ad* !uttolya*anyatra sa.mnyadhu.h !!4029.11! go+p-alo* nanda+r-ama+-akhya.m* !bhr-atara.m* tam atha*abrav-it ! ata.h para.m* ki.m* vidheyam !asm-abhis* t-irtha+c-aribhi.h !!4029.12! tad-a tu m-anas-a+r-ama.h !pr-aha*ena.m* s-adhum adhvani ! vaya.m* katha.m* tu ne.s-amo* !hitv-a gacchema v-a katham !!4029.13! tasm-ad* iha*eva sth-atavyam !asm-abhir* iti bh-ati me ! go+p-alas+ ta.m* tad-a pr-aha !s-adhum enam avaimy* aham !!4029.14! mah-an sam-adhi+ni.s.tho* *aya.m* !sthitir* asya*asti bh-uyas-i ! kva+cid* din-an-a.m* tritaya.m* !pa?ncaka.m* da/saka.m* ca v-a !!4029.15! sam-adhau ti.s.thati kva+api !din-ani da/sa pa?nca ca ! ittha.m* sam-adher* niyamo* !na*asty* asya* ity* eva vedmy* aham !!4029.16! nanda+r-amas* tad-a*uv-aca !y-atr-a.m* k.rtv-a vaya.m* drutam ! a.s.tabhir* navabhir* v-a*atra hy* !-ay-asy-ama.h punar* dinai.h !!4029.17! t-irthe.su na*asti s-adh-un-a.m* !cint-a kutra+api bh-u+tale ! t-irtham eva g.rha.m* yasm-at !te.s-a.m* pr-ahu.h pur-atan-a.h !!4029.18! iti tad+v-akyam -akar.nya !tath-a*ity* uktv-a ca t-av* ubhau ! u.sitv-a tad+dine tatra !pare+dyu.h prayayus* tata.h !!4029.19! dhanam -ar-ava.na+gr-ame !dattv-a te tapta+mudrik-a.h ! g.rh-itv-a prayayu.h /s-ighra.m* !/sa;nkha+uddh-ara.m* hare.h priyam !!4029.20! tairthikebhyo* dhana.m* dattv-a !tatra /sr-i+dv-arik-a+pate.h ! cakrus* te dar/sana.m* bhakty-a !tat+p-uj-a.m* ca sva+/saktita.h !!4029.21! sva+vittasya*anus-are.na !tairthika.m* sa+kala.m* vidhim ! kurvanto* nyavasa.ms* tatra !te din-an-a.m* tu pa?ncakam !!4029.22! tatas* tam eva h.rdaye !cintayanto* div-a+ni/sam ! santa.m* t-ur.nam up-ajagmur* !gomat-i.m* kosala+dvi+j-a.h !!4029.23! atha*asau sac+cid+-anando* !muni.h kosala+v-asi.su ! /sa;nkha+uddh-ara.m* gate.sv* eva !tad+dine vyutthito* *abhavat !!4029.24! viditv-a t-an gat-an sarv-an !gomat-i.m* sn-atum abhyag-at ! sn-atu.m* na datta.m* tatratyair* !dravya+a+bh-av-ad* dvi+ja+-adibhi.h !!4029.25! a+dhana.m* ca*a+sp.r/santa.m* str-i.h !sv-ami+/si.syam avetya tam ! ko* *apy* annam api na pr-ad-ad* !-ir.syay-a tairthika.h pum-an !!4029.26! an+-ad.rta+/sar-ira/s* ca !pratyag+v.rttir* as-av* api ! -ah-ara+artha.m* munir* na*anna.m* !tatra*ay-acata ka?n+cana !!4029.27! tata.h sa* gomat-i+t-ire !dina+trayam upo.sita.h ! tasthau tath-a*api na sn-atu.m* !datta.m* tair* nir+daya+-atmabhi,h !!4029.28! tata.h sa* prayayau j-anan !harer* icch-a.m* hi t-ad.r/s-im ! jita+krodho* jita+-ah-ara.h !pr-apad* -ar-ava.na.m* n.r+pa !!4029.29! tapta+mudr-a+-aptaye tatra !sam+ant-an* nir+dhan-a?n* jan-an ! k.sudh-a+-art-an ruvato* v-ik.sya !tan+n-ama*anv+artham apy* avait !!4029.30! dvy+aha+upav-as-an kati+cit sa* tatra ! try+aha+upav-as-an kati+cic* ca pu.msa.h ! k-a.m/s+cic* ca pa?nca+aha+nir+anna+deh-an ! apa/syad* ek-an .sa.d+aha+upav-as-an !!4029.31! v.rddh-a.m/s* ca b-al-an rudata/s* ca d-in-an ! k.sut+k.s-ama+tund-a.m/s* ca vi+var.na+vaktr-an ! str-i/s* ca k.sudh-a p.r.s.tha+vilagna+tund-a.h ! /sv-asa+ava/se.s-a.h patit-a* vi+cet.s.t-a.h !!4029.32! m-arge vane taskara+lu.n.tita+sv-an ! k.sut+k.s-i.na+deh-an kati+cic* ca vipr-an ! s-adh-u.m/s* ca vitta*-aptayae* -ardyam-an-an ! sa* tapta+mudr-a+adhik.rtair* luloke !!4029.33! upo.sa.na+a+spa.s.ta+vilambi+v-aca.h ! prakurvato* *ala.m* /sapat-a.m/s* ca bh-uya.h ! sa* nir+dhan-an apy* ati+g-ali+d-anair* ! vyaca.s.ta va*anyair* api bhartsyam-an-an !!4029.34! k-a.m/s+cic* ca s-adh-un mriyam-a.na+deh-an ! k.sud+agni+dagdh-an avagatya ni.h+sv-an ! ru.s-a*-atta+mudrair* ati+d-ahyam-an-an ! d.r.s.tv-a sa* yog-i dayay-a cakampe !!4029.35! tata.h sa* tatra vicara.ms* !tapta+mudr-a+prad-antikam ! gatv-a*abrav-it k.r.s.na+bhakt-a.h !kuruta*adya*a;nkana.m* mama !!4029.36! hasa.ms* tad-a*abrav-it ka/s+cid* !a;nkyat-am .r.sabho* hy* ayam ! anya.h pr-aha tad-a dh-urt-a* !-ay-anty* et-ad.r/s-a.h kuta.h !!4029.37! ke+cit ta.m* s-adhum avadan !dhana.m* dattv-a*a;nkito* bhava ! dhana.m* n-ar-i.m* ca na vaya.m* !sp.r/s-ama* iti so* *abrav-it !!4029.38! tae* -ucus* tava kanth-ay-a.m* !r-upya+mudr-a* bhavanti vai ! tad-a sa* tu dadau kanth-a.m* !te vyacinva.m/s* ca t-a.m* tata.h !!4029.39! a+d.r.s.tv-a tatra te vitta.m* !d-ure t-a.m* cik.sipur* nar-a.h ! tad-a*-aha c-ara.na.h ka/s+cit !kaup-ine *asya bhaved* dhanam !!4029.40! rak.santi pr-aya/sas* tatra !santo* vitta.m* ja.t-asv* api ! kaup-in-at s-ivita.m* hyas* tan* !may-a ni.sk-asita.m* sata.h !!4029.41! ni.sk-asyam-ane kaup-ine !tai.h sa* s-adhur* uv-aca t-an ! sv-ami+n-ar-aya.n-iy-an-a.m* !kaup-ine tan* na sa.mbhavet !!4029.42! krodh-at tad-a*-ucu.h /srutv-a t-a.m* !sv-ami+n-ar-aya.na+abhidh-am ! lak.sa/so* r-upak-a.h santi !tvad+guror* antike kila !!4029.43! gatv-a*-anaya bh.r/sa.m* vitta.m* !yadi te dh-aryam a;nkanam ! tv-a.m* tu na*eva*a;nki.sy-amo* hy* !a+g.rh-itv-a*-ipsita.m* dhanam !!4029.44! gaccha gaccha*-a/sv* ito* d-uram !ity* ukta.h sa* tu yogi+r-a.t ! up-avi/sat tad-a*upetya !d-irg-a.m* la;nghana+vedik-am !!4029.45! adya /svo* v-a para+/svo* v-a !tapta+mudr-a+a;nkana.m* mama ! ete kart-ara* ity* eva !tatra ni/scitya so* *avasat !!4029.46! la;ngham-an-an jan-an d-in-an !-arta+n-ad-a.m/s* ca kurvata.h ! pa/sya.ms* tad+gr-ama+nairgh.r.nya.m* !kr-urebhyo* *adhika.m* hy* avait !!4029.47! dad-ati tatra yo* vitta.m* !tapta+mudr-a.m* sa* eva hi ! pr-apnoti*iti*-ik.sam-a.no* *as-av* !etad* adbhutam aik.sata !!4029.48! eka.h ka/s+cana d-irga+dh-usara+ja.t-a+gumpha+ullasan+mastaka.h ! /so.na+vy-atta+kar-ala+locana+yuga+vy-alak.sya+bha;ng-a+mada.h ! bhasma+uddh-ulana+ma?njana+a+cala+nibhe g-atre dadhat tu;nga+h.rt ! kha;nkh-a+-akhya/s* cipita.m* kare.na ca dadhat k-ar.s.n-ayasa.m* sann* ag-at !!4029.49! -akro/sann* ati+d-irgha+gharghara+ravai.h /sr-i+dv-arik-a+adh-i+-i/svara.m* ! mau?nj-i.m* li;nga+pa.t-i.m* ca loha+racita.m* ka.ty-a.m* dadhac* *ch.r;nkhalam ! tiryak+prek.sa.na+bh-i.sita+arbhaka+ga.nas* t-ur.na+krama.h /sma/sr-ulas* ! tatra*etya*-aha sa* nir+bhayo* *a;nkayata m-am adya*iti mudr-a+prad-an !!4029.50! nir+bhaya.m* bh-a.sam-a.na.m* ta.m* !d-ura.m* gaccha*iti v-adina.h ! abhartsayan r-aja+bh.rty-a* !na cac-ala tath-a*api sa.h !!4029.51! sv-an an+-ad.rtya ti.s.thantam !a;nkyam-ana+jana+antare ! krodha+rakta+-ik.sa.n-a* dadhrur* !bali.s.th-a* r-aja+p-uru.s-a.h !!4029.52! balitv-ad* dur+dharo* *apy* anyair* !dh.rtv-a sa* prasabha.m* ca tai.h ! t-ur.na.m* ni.sk-asito* d-ure !mu.s.ti+k-urpara+t-a.danai.h !!4029.53! bah-un par-abh-avayitu.m* !bali.s.tho* *api na /saknuvan ! sa* t-an pr-aha*asmy* aha.m* s-adhus* !ty-ag-i ca*apy* a+parigraha.h !!4029.54! tapta+mudr-a+artham -ay-ata.m* !ni.sk-asayatha m-a.m* kuta.h ! tae* -ucur* dravi.na.m* dattv-a !g.rhyat-a.m* tapta+mudrik-a.h !!4029.55! sa* pr-aha mat+sam-ipe tu !dravya.m* na*asty* eva ki.m+cana ! loha+/s.r;nkhalam eka.m* hi !ka.ti+lambi tu vartate !!4029.56! ja.t-a+bh-ara.m* tasya ka/s+cid* !ak.rk.sac* c-ara.na.h /sanai.h ! t-avad* ek-a hema+mudr-a !nipap-ata tato* bhuvi !!4029.58! catasro* *any-a* hema+mudr-a* !ja.t-ay-a* ni.hs.rt-a.h puna.h ! t-a* r-ajak-iy-a* jag.rhur* !mumucus* ta.m* tata/s* ca te !!4029.59! m.rta+pr-aya.h so* *api kha;nkho* !na g.rh-itv-a*eva mudrik-a.h ! sva+sth-ana.m* /sanakai.h pr-ag-at !/sapa.ms* t-a.ms* tairthik-an muhu.h !!4029.60! etat sarva.m* sa* tu munir* !a+d.r.s.ta+caram adbhutam ! d.r.s.tv-a vitta+eka+s-adhya.m* tan* !mene k.r.s.na+-ayudha+a;nkanam !!4029.61! hasanta/s* c-ara.n-a.h ke+cin* !munim -ucur* dhana+-ipsava.h ! s-adho s-adhu+sam-ipe sy-ad* !dravya.m* na*eva*atra sa.m/saya.h !!4029.62! praty+ak.sam eva bhavat-a !d.r.s.tam ebhir* bha.tai.h sata.h ! dhana.m* ni.sk-asitam iti !kart-aras* tv-a.m* vaya.m* tath-a !!4029.63! sa* uv-aca tad-a s-adhur* !na*asti /s-ir.s.ni ja.t-a mama ! kanth-a.m* tu ka/s+cic* cauro* *api !na*agrah-ij* j-ir.na+c-ivar-am !!4029.64! nav-inam eka.m* kaup-ina.m* !mama*asti dv-a+da/sa+a;ngulam ! tasmin g.rh-ite mudr-a/s* ced* !d-asyatha*adya*eva n-iyat-am !!4029.65! ity* ukt-a.h prahasantas* te !yayur* anyatra c-ara.n-a.h ! so* *api tasthau nir+-ah-aro* !nir+bhaya.h sa* smaran harim !!4029.66! sv-a.m* vyath-a.m* ga.nayan na*eva !sa* tu*upo.sya dina+trayam ! para+-artim a+k.samo* dra.s.tu.m* !/sa;nkha+uddh-ara.m* tato* yayu.h !!4029.67! na s-adhavo* *anyasya ruja.m* vilokitu.m* ! kva+cin* nara+-i/sa*atra tu /saknuvanti hi ! tad-iyam ukta.m* navan-ita+komala.m* ! yata.h pur-a.ne h.rdaya.m* day-a+bh.rtam !!4029.68! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v.rtta+-alaya+mah-atmye -ar-ava.na+gr-ame tapta+mudr-a+prada+nir+dayatva+nir-upa.na+n-am-a eka+-una+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: yad-a tu mandira.m* pr-apa !dv-arik-a+adhi+-i/svarasya sa.h ! tasminn* eva k.sa.ne y-at-a.h !kausal-a* gomat-i.m* tata.h !!4030.1! /sr-i+k.r.s.na+dar/sana+utka.n.tho* !mandira+dv-aram etya sa.h ! y-avad* antar* vi/set t-avad* !dv-a.h+sthair* ni.sk-asito* n.r+pa !!4030.2! ko* *asi ko* *asi kuto* y-asi !na*eva dattv-a dhana.m* dravan ! an+-aj?napto* *an+a;nkita/s* ca !vraja d-uram ito* drutam !!4030.3! vidr-avito* dv-ara+p-alair* !vy-atta+/so.na+-ik.sa.nai.h sa* tu ! vi+pa.ny-a.m* ni.sas-ada*eko* !mandira+dv-ara+sa.mmukham !!4030.4! tata.h sa* guggul-in vipr-a.m/s* !carata.h pr-aha bho dvi+j-a.h ! dine *atra m-a.m* k-arayata !dv-arik-a+n-atha+dar/sanam !!4030.5! br-ahma.n-an-a.m* hi h.rdaya.m* !prokta.m* /s-astre.su komalam ! tato* mayi k.rp-a.m* kartu.m* !y-uyam arhatha sattam-a.h !!4030.6! tae* -ucur* br-uhi na.h satya.m* !kiyad* asti tava*antike ! dhana.m* haima.m* ca v-a raupya.m* !kanth-a+kaup-ina+gopitam !!4030.7! sa* pr-aha na*asti mat+p-ar/sve !dhana.m* kim+api ni/scitam ! asmi s-adhur* aha.m* ty-ag-i !ty-agin-a.m* sy-at kuto* dhanam !!4030.8! tatra*api saha+ja+-ananda+ !+sv-ami+/si.syo* *asmy* aha.m* dvi+j-a.h ! ata.h kuto* me dravya.m* sy-ad* !d-ur-ad* *dhi str-i+dhana+tyaja.h !!4030.9! tae* -ucus* tarhi tu bhav-an !yady* apy* atra mari.syati ! tath-a*api dv-arik-a+adhi+-i/sa+ !+dar/sana.m* na bhavi.syati !!4030.10! vaya.m* tu saha+ja+-ananda+ !+/si.sy-a.n-am antak-a.h kila ! pura+prave/sa.m* no* dadmo* !d-ure *astu k.r.s.na+dar/sanam !!4030.11! gurus* tava*eva k.r.s.no* *asti !kim+artha.m* bhr-amyasi k.sitau ! vaya.m* na y-avan* milit-as* !ta.m* t-avad* garjat-a.m* sa* ca !!4030.12! evam uktv-a gat-as* te tu !t-avad* anye tam abruvan ! dattv-a dravya.m* kuru harer* !dar/sana.m* ki.m+nu la;nghase !!4030.13! ke+cit ta.m* bhartsay-am -asur* !v-ak+/salyai.h paru.sair* api ! ke+cic* *cha.tho* *ayam ity* -ucur* !dh-urto* *ayam iti ca*apare !!4030.14! -atithya.m* tasya d-ure *astu !ki.m* tu ta.m* ko* *api p-uru.sa.h ! v-ac-a*api /subhay-a tatra !bh-a.say-am -asa na*-ir.syay-a !!4030.15! nir+-ah-ara.h sa* tu munir* !dv-aram eva vilokayan ! dv-arik-a+adhi+-i/situs* tatra !d.r.dha+-asana* up-avi/sat !!4030.16! vi/sat-a.m* y-atrik-a.n-a.m* ca !dravya.m* dattv-a*eva mandire ! str-i+pu.ms-an-a.m* su+sa;nghar.sa.m* !sa* d.r.s.tv-a munir* atrasat !!4030.17! tatraty-an-a.m* nir+dayatva.m* !d.r.s.tv-a ca*-ar-ava.n-ad* api ! adhika.m* ni/scik-aya*etac* !*chr-imad+-adhikyam apy* asau !!4030.18! eva.m* sthitavatas* tasya !yay-av* asta+a+cala.m* ravi.h ! ni/s-ay-am atha j-at-ay-a.m* !cintay-am -asa so* *antare !!4030.19! aho *ati+nirdaya.m* sth-anam !-ay-ato* *asmi*-i/svara+icchay-a ! ata.h para.m* ki.m* kartavya.m* !katha.m* sy-at k.r.s.na+dar/sanam !!4030.20! -ay-asyanti sa+t-irthy-a/s* cet !ty-agino* *atra*-aj?nay-a prabho.h ! tarhi te.s-a.m* gati.h k-a v-a !bhavi.syati mah-a+-atman-am !!4030.21! dar/sana.m* dv-arik-a+-i/sasya !k.rtv-a*-ay-ahi*iti me hare.h ! -aj?n-a*asti t-am a+sa.mp-adya !katha.m* y-ay-a.m* tad+antikam !!4030.22! ya.h sa+ak.s-ad* bhagav-an k.r.s.na.h !sa* tu durga+pure svayam ! vir-ajate hari.h so* *atra !vartate hi catur+bhuja.h !!4030.23! bhakta+priya.h sa* k.r.s.no* *asau !sarva+abhipr-aya+vit prabhu.h ! dv-arik-a+adhi+-i/svaro* mahya.m* !d-asyaty* eva sva+dar/sanam !!4030.24! iti ni/scitya manas-a !sa* yog-i ta.m* svaka.m* gurum ! pra.namya h.rdaye k.r.s.na.m* !dhy-ayan pr-aya* up-avi/sat !!4030.25! upavi.s.tasya tasya*ittha.m* !catv-aro* divas-a* yayu.h ! tyaktv-a*udakasya*api muner* !d.r.dha+ni/scaya+/s-alina.h !!4030.26! k.r.s.na.m* sam-adh-av* api v-ik.sam-a.na.h ! praty+ak.sa+tad+dar/sanam e.sa* icchan ! dh-iro* muni.h pa?ncama+v-asare ta.m* ! stotre.na ca*anena nun-ava r-ajan !!4030.27! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v.rtta+-alaya+m-ah-atmye dv-arik-a+n-atha+dar/sana+pratibandha+nir-upa.na+n-am-a tri.m/so* *adhy-aya.h. :k] sac+cid+-ananda* uv-aca: /sr-i+rukmi.n-i+rama.na ramya+mukha+aravinda ! /sr-i+k.r.s.na /sa.m+kara+vidhi+indra+sura+-adi+vandya ! sad+dharma+bhakti+parma+-a/sraya pu.nya+k-irte ! /sr-i+dv-arik-a+-i/sa vara+do* bhava me prasanna.h !!4031.1! tva.m* bhakta+sa;ngham avitu.m* svakam -asurebhyo* ! dorbhir* dadhad* dara+gad-a+ari+saro+ruh-a.ni ! nitya.m* vir-ajasae* iha*a+khila+/sakti+n-atha ! /sr-i+dv-arik-a+-i/sa vara+do* bhava me prasanna.h !!4031.2! vastra+-ah.rtau drupada+putrikay-a sm.rtas* tva.m* ! /sr-i+ma?ncam -a/su parih-aya ca t-am upetya ! dattv-a*a.m/suk-ani bahudh-a hriyam -avitha*asy-a.h ! /sr-i+dv-arik-a+-i/sa vara+do* bhava me prasanna.h !!4031.3! tasy-a* an+anya+nija+bhakti+ju.sa.h sabh-ay-a.m* ! ke/sa+graha.m* kuru+k.rta.m* ca na m.r.syam-a.na.h ! tat+str-ir* hata+-i/sa+parimukta+kac-a/s* cakartha ! /sr-i+dv-arik-a+-i/sa vara+do* bhava me prasanna.h !!4031.4! dur+v-asaso* vipadi p-a.n.du+sut-an nimagn-an ! uddhartum -a/su nir+up-anad* ag-a* ara.nyam ! bhakta+priyasya tava tasya bhav-ami d-asa.h ! /sr-i+dv-arik-a+-i/sa vara+do* bhava me prasanna.h !!4031.5! bh-am-a+mano+ratham api pratip-uraya.ms* tva.m* ! jitv-a sura+indram a+marai.h saha n-aka+lok-at ! pury-am iha*-anayitha n-athita+p-arij-ata.m* ! /sr-i+dv-arik-a+-i/sa vara+do* bhava me prasanna.h !!4031.6! vaira+avabaddha+ku.tila+bhru+ku.ti+-ik.sam-a.n-an ! /sastrair* ghnato* *api /sapato* bahudh-a+ati+du.s.t-an ! daity-an api tvam anaya.h sva+pada.m* day-alo ! /sr-i+dv-arik-a+-i/sa vara+do* bhava me prasanna.h !!4031.7! sa.mpr-apyate dhanibhir* eva na ra;nka+pu.mbhis* ! tvan+m-urti+dar/sana+sudh-a*iti na vaktum arham ! ni.s+ki.m+cana+priya* iti prathite tvayi*-i/sa ! /sr-i+dv-arik-a+-i/sa vara+do* bhava me prasanna.h !!4031.8! sad+dharma+vartma+parip-atum iha tvam -i/sa ! daitya+a.m/sa+bh-u+pa+guru+vik.satam adya bh-umau ! divy-a.m* dadhan* nara+tanu.m* hi vir-ajam-ana.h ! /sr-i+dv-arik-a+-i/sa vara+do* bhava me prasanna.h !!4031.9! anta.h+sphurat+kali+mala+a+mara+martya+daitya+ ! +d-ura+sthiter* anugata+tri+yuga+abhidh-ana ! sa.ms-ara+tapta+/sara.na+-agata+j-iva+n-atha ! /sr-i+dv-arik-a+-i/sa vara+do* bhava me prasanna.h !!4031.10! su+vrata* uv-aca: iti stuvann* ati+prem.n-a !k.r.s.na+l-ina+man-a* muni.h ! tisro* *avasth-a* vyat-itya*eva !tur-iya.m* padam abhyag-at !!4031.11! bhagav-an dv-arik-a+n-atho* !bhakta+vatsala* -i/svara.h ! tad+bh-ava+vit su+prasanno* !dadau tasmai sva+dar/sanam !!4031.12! ni/s-ay-a.m* vijay-a+-akhy-ay-a* !ek-a+da/sy-a* yadu+udvaha.h ! tad+antikam upey-aya !tur-iya+prahare hasan !!4031.13! -avir* babh-uva h.rt+padme !prathama.m* tasya yogina.h ! lak.sm-i+bh-am-a+arjuna+upeta.h !s-atyaky+uddhava+sa.myuta.h !!4031.14! sahas-a sphurita.m* ta.m* ca !ko.ti+s-urya+adhika+prabham ! -a/scarya+dar/sana.m* v-ik.sya !sa* vi+va/so* *abhavat !!4031.15! sahas-a*antar* dadhe tatra !bhagav-an vyuttitho* *atha sa.h ! sa+sa.mbramo* bahi.h sa+ak.s-at !tam eva*avaik.sata sa.msthitam !!4031.16! udyan+n-ira+da+n-ila+ramya+vapu.sa.m* vidyut+prabha.m* bibhrata.m* ! v-aso+an+eka+vibh-u.sa.na.m* su+muku.ta.m* sat+padma+patra+-ik.sa.nam ! n-an-a+mauktika+pu.spa+h-ara+vilasat+ka.n.tha.m* prasanna+-anana.m* ! dorbhi.h /sa;nkha+gad-a+su+dar/sana+saro+j-ani sphu.ta.m* bibhratam !!4031.17! lak.smy-a divya+vibh-u.sana+ambara+dh.rt-a padma.m* ca sad+v-ijana.m* ! bibhraty-a ca bhuja+dvayena su+ruc-a prem.n-a*ik.syam-a.na.m* prabhum ! l-ava.nya+ati/saya+ati+r-upa+vapu.s-a haima.m* ca bh.r;ng-araka.m* ! bibhraty-a*eva ka.ta+ak.sa+v-ik.sita+mukha.m* p-ar/sva+sthay-a bh-amay-a !!4031.18! dh.rtv-a c-amaram uddhavena vinay-at sa.mv-ijita.m* dak.si.ne ! v-ame s-atyakin-a ca c-amara+dh.rt-a r-aja+adhi+r-aja+/sriyam ! p.r.s.the sva+-atapa+v-ara.na.m* ca dadhat-a san+m-anita.m* ji.s.nun-a ! v-ik.sya /sr-i+rama.na.m* muni.h sa* sahas-a cakre nati.m* da.n.davat !!4031.19! ta.m* prema+a/sru+kal-a+avaruddha+nayana.m* roma+a?ncita+a;nga.m* muni.m* ! sa.mtyajya*-a+da/sa+v-asara.m* jalam api sva.m* sa.msmaranta.m* h.rd-a ! vipra+-adyair* ati+nir+dayai.h pratihata+sva+k.setra+y-atr-a+vidhi.m* ! tyaktv-a /sa;nkham ari.m* haris* tv* ati+mud-a*utth-apya*a/sli.sat sa+tvaram !!4031.20! tan+m-urdha+a.msa+\ura.h+sthale ca bhagav-an p-a.ni.m* nija.m* bhr-amayan ! pr-aha prema+paripluta.m* muni+vara.m* dhanyo* *asi bhakta+uttama ! tu.s.to* *asmy* adya tato* mano+abhila.sita.m* y-acasva matto* vara.m* ! na*-adeya.m* mama ki.m+cid* atra+bhavate tubhya.m* tri+loky-am api !!4031.21! ittha.m* /sr-i+rama.nena tena paray-a pr-ity-a vara+artha.m* munir* ! bhakta.h prerita* -aha tat+kara+tala+spar/s-ad* gata+k.sud+vyatha.h ! tat+k-aru.nya+/sara.nyat-a+-adi+gu.na+sa.mv-ik.s-a+antara+prasphurat+ ! +prema+udreka+d.rg+a/sru+gad+gada+galo* baddha+a?njali/s* ca*-anata.h !!4031.22! sac+cid+-ananda* uv-aca: namo* namo* ma;ngala+m-urtaye te ! namo* namo* y-adava+bh-u.sa.n-aya ! a+p-ara+k-aru.nya+sudh-a+samudra ! /sr-i+dv-arik-a+adhi+-i/sa namo* *astu tubhyam !!4031.23! ni.h+/se.sa+p-apa+ogha+vin-a/san-aya ! bhakta+priy-aya*a+khila+k-ara.n-aya ! /sr-i+satya+bh-am-a+rama.n-aya nitya.m* ! namo* *astu n-ar-aya.na deva tubhyam !!4031.24! k.r.s.n-aya ji.s.nu+priya+k-ara.n-aya ! v.r.s.ni+pra+v-ir-aya ca vi.s.nave te ! namo* *astu n-an-a+vidha+r-aja+kany-a+ ! +mano+abhil-a.sa+pratip-urak-aya !!4031.25! bh-u+bh-ara+r-ajanya+dava+anal-aya ! sad+dharma+s-adhu+pratip-alak-aya ! /sr-i+d-ama+d-aridrya+vin-a/san-aya ! namo* *astu te ca*uddhava+vallabh-aya !!4031.26! /sr-iman+mah-a+r-aja vi+ku.n.tha+n-atha ! /sr-i+devak-i+nandana cakra+p-a.ne ! dv-ar-avat-i+n-ayaka v-asudeva ! nitya.m* prasanno* bhava rukmi.n-i+-i/sa !!4031.27! day-a+nidhe mah-a+r-aja !bhakte.su karu.n-a*-id.r/s-i ! tvayy* eva r-ajate nitya.m* !na hy* atra tu kutra+cit !!4031.28! mano+ratho* me sa+phala.h !k.rto* *adya bhavat-a kila ! p-ur.na+k-amo* *asmy* aha.m* n-una.m* !dar/san-ad* eva te *adhun-a !!4031.29! sa+ak.s-at tvac+cara.na+ambho+jam !a+/se.sa+-ananda+sa.m/srayam ! sa.mpr-apya*ata.h para.m* ki.m+nu !v.r.nomi tvatta* -i/svara !!4031.30! asty* eka.m* y-acitavya.m* tac* !*chrutv-a vitara me prabho ! bhakta+priyasya satata.m* !tava*a+/sakya.m* na ki.m+cana !!4031.31! -aj?n-a tava*eva*asti hares* !ty-agin-a.m* g.rhi.n-a.m* tath-a ! y-atr-a k-ary-a dv-arik-ay-a* !iti s-a.mpratam a+cyuta !!4031.32! tatra ye dhaninas* te.s-a.m* !du.s+kar-a na*eva s-a kila ! sarvath-a du.s+kar-a*eva*asti !nir+dhan-an-a.m* n.r.n-a.m* prabho !!4031.33! auddhav-iy-a.h s-adhu+jan-a* !ye santi bhuvi sat+pate ! te.s-a.m* tu du.s+karatar-a !y-atr-a*e.s-a*asti vi/se.sata.h !!4031.34! na j-ata.m* gomat-i+sn-ana.m* !tapta+mudr-a+a;nkana.m* na ca ! ka.s.tair* da/sa+aha+upav-asair* !j-ata.m* me *adya tvad+-ik.sa.nam !!4031.35! eva.m+vidhe *atra de/se tu !y-atr-a te.s-a.m* sat-a.m* katham ! bhavet katha.m* ca bhagava.ms* !tvad+-aj?n-a+parip-alanam !!4031.36! yath-a tvad+dar/sana.m* te.s-a.m* !bhavet tvat+p-ada+cetas-am ! tath-a kuru tva.m* k.rpay-a !mama*ity* etad* *dhi y-acitam !!4031.37! su+vrata* uv-aca: iti stuta.h pr-arthita/s* ca !munin-a tena sa* prabhu.h ! pr-i.naya.ms* tam uv-aca*ida.m* !n.r+pate bhakta+vatsala.h !!4031.38! /sr-i+bhagav-an uv-aca: tvay-a yat pr-arthita.m* bhadra !tat kari.sy-amy* a+sa.m/sayam ! mad+dar/sana.m* sat-a.m* te.s-am !iha na sy-ad* iti dhruvam !!4031.39! atra*ati+nir+day-a.h santi !tairthik-a* dhana+lolup-a.h ! druhyanti mama bhaktebhyas* !tebhyo* j-an-ami ni/scitam !!4031.40! ato* v.rtta+-alaya+pure !lak.sm-i+n-ar-aya.nasya me ! m-urtir* bhavati y-a tasy-am !etya d-asye sva+dar/sanam !!4031.41! dad-ami dar/sana.m* yadvad* !iha tatra tath-a*eva hi ! d-asye sva+dar/sana.m* tebhyo* !lak.sm-i+n-ar-aya.na+-akhyay-a !!4031.42! tata/s* ca dv-arik-a+y-atr-a !te.s-a.m* tatra*eva setsyati ! atra te m-a*astu sa.mdeho* !yatra*aha.m* tatra s-a yata.h !!4031.43! adya gaccha tvam -ay-ami*ity* !uktv-a so* *antar* dadhe prabhu.h ! so* *apy* adbhuta.m* tad* -alak.sya !vismito* *asth-at k.sa.na.m* n.r+pa !!4031.44! l-il-a*eva sva+prabhor* e.s-a !bhavati*ity* avadh-arya sa.h ! kasmai+cid* api tad+v-art-a.m* !na bruvan nirag-at tata.h !!4031.45! puru+dh.rtir* ati+bhaktim-an sa sa+ak.s-ad* ! yadu+pati+v-ik.sa.na+labdha+bh-uri+moda.h ! gaja+vara+gamano* muni.h smara.ms* ta.m* ! jha.titi jag-ama puna/s* ca gomat-i.m* t-am !!4031.46! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v.rtta+-alaya+m-ah-atmye dv-arik-a+n-atha+dar/sana+tad+vara+pr-apti+nir-upa.na+n-am-a*eka+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha ye kosal-a* y-at-a.h !/sa;nkha+uddh-ar-at tu gomat-im ! -agatya te tu ta.m* s-adhu.m* !tat+t-ire *abhyagave.sayan !!4032.1! tam a+d.r.s.tv-a tu te tatra !sa+cint-a* gomat-i+ta.te ! sa+a/sru+netr-a* ml-ana+vaktr-a* !ni.h/svasanto* vyatarkayan !!4032.2! aho kim etat sa.mj-ata.m* !daiva+yogena du.s+k.rtam ! day-alu.h sa* mah-an s-adhu.h !kva gato* *ati+priyo* hare.h !!4032.3! katha.m* vaya.m* gami.sy-amo* !vin-a ta.m* durga+pattanam ! sva+mukha.m* dar/sayi.sy-ama.h !sv-amina.h purata.h katham !!4032.4! tatra v-a ki.m* vadi.sy-amo* !vaya.m* daiva+hat-a* nanu ! n.r+pa+up-alambha+v-aca/s* ca !/sro.sy-amo* *aru.m+tud-a.h katham !!4032.5! tad-a*-aha m-anas-a+r-amo* !may-a tu kathita.m* pur-a ! tyaktv-a ta.m* na*eva gantavyam !iti tat ko+api na*a/s.r.not !!4032.6! go+p-alas* tam atha*uv-aca !jye.s.tha+bhr-atur* vaco* may-a ! katham ulla;nghan-iya.m* sy-ad* !e.sa* pitr-a samo* yata.h !!4032.7! nanda+r-amas* tad-a*uv-aca !sam-adher* dairghyam asya tu ! -ad-av* eva tvay-a prokta.m* !v.rth-a m-a.m* /sapase kim+u !!4032.8! atha*-aha m-anas-a+r-amo* !bh-avi yat tad* bhaved* dhruvam ! v.rth-a cint-a na kartavy-a !smartavyo* du.hkha+h-a hari.h !!4032.9! yad+dar/sana+artham -ay-at-a* !vaya.m* /sr-i+sv-amy+anuj?nay-a ! sa* eva dv-arik-a+adh-i/sa.h !/sa.m* vidh-asyati na.h kila !!4032.10! day-a+nidhir* munir* asau !bhakto* bhagavato* mah-an ! hitv-a*asm-an sarvath-a na*eva !gacched* durga+pura.m* kila !!4032.11! /sa;nkha+uddh-ara.m* gato* n-unam !e.sa* ity* eva bh-ati me ! -agami.syaty* atha*atra*eva !stheyam asm-abhir* atra tat !!4032.12! iti tad+vacana.m* /srutv-a !tau tath-a*ity* -ucatus* tata.h ! smaranto* dv-arik-a+adh-i/sa.m* !tatra*-u.sus* te hari.m* n.r+pa !!4032.13! gomaty-a.m* pr-atar* -aplutya !k.rtv-a nitya+vidhi.m* ca te ! tatratya+dv-arik-a+-i/sasya !cakru.h praty+aham -ik.sa.nam !!4032.14! sa+cint-as* te caturthe *ahni !k.rtv-a*ek-a+da/sy-+upo.sa.nam ! p-aka.m* vidh-aya dv-a+da/sy-a.m* !cakrus* tat+s-adhu+cintanam !!4032.15! aho -id.rk kuto* bh-agyam !asm-aka.m* ku+dhiy-a.m* bhavet ! yad* atra sa* mah-a+yog-i !kury-ad* -agatya p-ara.n-am !!4032.16! nanda+r-amas* t-avad* -aha !dak.sa.h sphurati mat+kara.h ! m-anas-a+r-ama* -aha*atha !dak.sa.m* me *ak.si sphuraty* api !!4032.17! go+p-ala* -aha svapne *adya !may-a pr-ata.h sa* -ik.sita.h ! -ay-ati dv-arik-a+adh-i/sa.m* !h.rdi dh.rtv-a*iti ni/scitam !!4032.18! /subh-ani*ittha.m* nimitt-ani !vadantas* te paras+param ! -ay-anta.m* dad.r/sur* d-ur-ad* !gaja+indram iva ta.m* munim !!4032.19! ehy* ehy* aho aho sv-aminn* !iti pluta+giras* traya.h ! abhyadrava.ms* te vipr-as* ta.m* !pr-a.n-a.h pr-a.nam iva*-adar-at !!4032.20! atha*-ali;ngya cira.m* dorbhy-a.m* !hasantas* te paras+param ! sva+-av-asam etya ca*anyo+anya.m* !papracchu.h ku/sala.m* tata.h !!4032.21! sn-apayitv-a bhojayitv-a !vipr-as* te ta.m* mah-a+munim ! svaya.m* bhuktv-a sva+v.rtta+anta.m* !kathayanto* *anayan dinam !!4032.22! u.sitv-a t-a.m* ni/s-a.m* tatra !pr-atas* te niryayus* tata.h ! /sukla+.sa.s.thy-a.m* tapasyasya !lebhire durga+pattanam !!4032.23! yatra yatra*u.sit-a* m-arge !tatra tatra ca te ni/si ! svapne *apa/syan saha+-ay-anta.m* !sa+/sriya.m* dv-arik-a+-i/sam !!4032.24! sa.mpr-apya te durga+pura.m* !sabh-ay-am -asthita.m* harim ! pra.nemur* da.n.davad* bhakty-a !m-anay-am -asa so* *api t-an !!4032.25! v.rtta+antam a+khila.m* svasya !vin-a /sr-i+k.r.s.na+dar/sanam ! sa* muni.h pr-aha tatratya.m* !sn-ana+a;nka+-ik.s-a+avarodhanam !!4032.26! tac* *chrutv-a s-adhava.h sarve !khedam -apur* bh.r/sa.m* h.rdi ! sve.s-a.m* hi dv-arik-a+y-atr-a !na sy-ad* ity* -apta+ni/scay-a.h !!4032.27! iti t-an khinna+manaso* !v-ik.sya*uv-aca puna.h sa* ca ! svasya k.r.s.na+-ik.sa.na.m* tasm-ad* !vara+pr-apti.m* ca tattvata.h !!4032.28! tad* -akar.nya*atisa.mh.r.s.t-a.h !s-adhavas* ta.m* vavandire ! pra/sa/sa.msu/s* ca bahudh-a !lebhire nirv.rti.m* par-am !!4032.29! svaya.m* ca muni+r-a.t sv-am-i !ta.m* pra/sa.msan puna.h puna.h ! av-ivadat tad* eva*asau !bhakt-an -anandayan nij-an !!4032.30! tatratya.m* so* *api v.rtta+anta.m* !kathayitv-a*a+khila.m* muni.h ! pr-aha sarva.h pras-ado* *aya.m* !tvat+k.rp-ay-a* iti dhruvam !!4032.31! utsava.m* dv-arik-a+-i/sasya !dol-a+-akhya.m* m-asi ph-algune ! sadya.h pr-apta.m* kartum aicchat !tato* v.rtta+-alaye hari.h !!4032.32! ty-agibhir* g.rhibhi.h s-akam* !yo.s-abhi/s* ca sa* sad+guru.h ! v.rtta+-alaya.m* gantum icchan !sarv-an -aj?n-apayat tata.h !!4032.33! likhitv-a patrik-a* d-ut-an !pre.sayitv-a ca sarvata.h ! de/sa+antarebhya.h sv-an bhakt-an !-ahvay-am -asa sa+tvaram !!4032.34! tasy-a.m* ni/s-ay-a.m* supt-as* te !santa.h sarve *apy* acak.sata ! svapne v.rtta+-alaya.m* y-anta.m* !sa+/sriya.m* dv-arik-a+-i/svaram !!4032.35! pr-atar* utth-aya te procu.h !svapna+v.rtta.m* hare.h pura.h ! sa* uv-aca tad-a sv-am-i !satyam etan* na sa.m/saya.h !!4032.36! saptamy-a.m* sa* tata.h sarvai.h !s-aka.m* bhaktai.h sahasra/sa.h ! sv-am-i /sr-i+saha+ja+-anando* !niryayau durga+pattan-at !!4032.37! sam-ar-u.dho* v-aha.m* javinam aru.na.m* ma?njula+gati.m* ! dadhad* valg-a.m* v-ame kara+kamala+ko/se *ati+m.rdule ! pare vetra.m* ca* asau sita+sa+kala+v-as-a.h pariv.rto* ! haya+-ar-u.dhai.h soma+pra+mukha+nija+bhakti.h pathi yayau !!4032.38! ek-a+da/s-i+dine s-aya.m* !pr-apa v.rtta+-alaya.m* sa* ca ! n-an-a+gr-ama+purebhya/s* ca !tatra*-iyur* y-utha/so* jan-a.h !!4032.39! mukta+-anando* *api tatra*ag-an* !muni+r-a.d* va.ta+pattan-at ! vijitya v-adina.h sarv-an !s-aka.m* paura+janair* n.r+pa !!4032.40! dv-arik-a+adhi+-i/svara.m* k.r.s.na.m* !lak.sm-i+n-ar-aya.na+-akhyay-a ! ta.m* sthita.m* v-ik.sya te sarve !bhakt-a.h pr-apu.h par-a.m* mudam !!4032.41! tatra*-agat-a* ye g.rhi.nas* !te *api ty-agi+jan-a* iva ! pr-aya/so* dad.r/su.h svapne !dv-arik-a+adh-i/sam -agatam !!4032.42! tato* *ati+vismit-a* lok-a.h !sarve ta.m* d.r.dha+ni/scay-a.h ! pup-uju.h paray-a bhakty-a !sva+adhik-ara+anus-arata.h !!4032.43! eva.m* svaya.m* sa* bhagav-an !svasya*eva*-agamana+-adikam ! l-ilay-a dar/say-am -asa !na*ato* j?ney-a* tayor* bhid-a !!4032.44! sv-am-i ca sa+kalai.h /si.syais* !tato* dol-a+mah-a+utsavam ! k-aray-am -asa sa.mbh-arair* !mahadbhir* dv-arik-a+-i/situ.h !!4032.45! sa+bhak.sya+bhojyair* bahubhi/s* ca lehyai/s* ! co.syai/s* ca s-adh-un sa+kal-an nara+-i/sa ! atarpayat sa.mparive.sayan sv-an ! paribhraman pa;nkti.su bh-uri+k.rtva.h !!4032.46! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v.rtta+-alaya+m-ah-atmye dv-arik-a+pur-ac* *chr-i+k.r.s.na+-agamana+utsava+nir-upa.na+n-am-a dv-a+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: yad-a sa* bhagav-a.ms* tatra !sam-ay-ato* day-a+nidhi.h ! tad-an-i.m* tasya sa+kala.h !pariv-aro* *apy* up-ayayau !!4033.1! dv-arik-a pura+r-upe.na !saro+r-upe.na gomat-i ! tasthau tatra sam-agatya !t-irtha+v.rndam itas* tata.h !!4033.2! tato* l-il-a+nara+vapu.h !/sr-i+harir* dv-arik-a+-i/svara.h ! sa+t-irtha+pariv-aro* *atra !sam-ay-ata* iti bruvan !!4033.3! dv-arik-ay-am iva*atra*api !tapta+mudr-abhir* a;nkanam ! sarv-an ac-ikarad* bhakt-a.ms* !tat+phala.m* bh-uri var.nayan !!4033.4! ty-aginas* te *atha ta.m* sarve !d.r.s.tv-a /sr-i+dv-arik-a+-i/svaram ! sa.mp-ujya ca yath-a+yogyam !-asa.ml* labdha+mano+rath-a.h !!4033.5! sn-atv-a sarasi gomaty-a.m* !jag.rhus* tapta+mudrik-a.h ! sa.mp-ur.n-a.m* dv-arik-a+y-atr-a.m* !menire k.rpay-a hare.h !!4033.6! ni/si tatra sabh-a ca*-as-in* !mahat-i k.r.s.na+mandire ! up-avi/sa.ms* tatra bhakt-a.h !pum-a.msa/s* ca striyo* *a+khil-a.h !!4033.7! sthitae* ucca+-asane tatra !haris* t-an abrav-id* vaca.h ! y-uya.m* /s.r.nuta sarve *api !jan-a* mad+vacana.m* hitam !!4033.8! atra /sr-i+dv-arik-a+adh-i/sa.h !k.r.s.na.h svayam up-agata.h ! iti tu j?n-atam eva*adya !sarvai.h praty+ak.sa+dar/san-at !!4033.9! vased* yatra*e.sa* tatra*eva !pariv-aro* *asya sarva/sa.h ! vased* ity* eva j-an-ita !n.r+pasya*anucar-a* iva !!4033.10! tasm-ad* et-a.m* pur-i.m* vitta !dv-arik-am eva tat+pur-im ! ta.d-aga.m* gomat-i.m* vitta !tatra t-irth-ani sarva/sa.h !!4033.11! sn-ana.m* ye *atra kari.syanti !te mok.syanty* agha+sa;nghata.h ! tarpayi.syanti ye pit-.r.ms* !t.rptis* te.s-a.m* ca bh-uyas-i !!4033.12! mu.n.dana.m* ca*u-av-asa/s* ca !/sr-addha.m* br-ahma.na+bhojanam ! brahma+caryam a+hi.ms-a ca !sarva+t-irthe.sv* aya.m* vidhi.h !!4033.13! pi.n.da+d-ana+yuta.m* /sr-addha.m* !kartavyam iha p-uru.sai.h ! bhavi.syaty* a+k.say-a t.rptis* !tat+p-it-.r.n-a.m* tu tena vai !!4033.14! c-aturm-asye k-artike v-a !m-arge v-a m-agha+m-asi ye ! sn-asyanti niyam-at pr-atas* !te pr-apsyanti*-ipsita.m* phalam !!4033.15! k.r.s.nasya mandire ca*atra !kari.syanti japa.m* tu ye ! /s-ighram eva hi te.s-a.m* ca !phala+siddhir* bhavi.syati !!4033.16! /sr-imad+bh-agavata+-ad-in-a.m* !pura/s+cary-a.m* ca ye dvi+j-a.h ! kari.syanty* atra te bhukti.m* mukti.m* !ca*-apsyanti v-a?nchit-am !!4033.17! ya.h pa.thity* aty+upo.sya*atra !/sr-imad+bh-agavata.m* dvi+ja.h ! p-a.thena*ekena so* *api*i.s.ta.m* !phala.m* pr-apsyati ni/scitam !!4033.18! lak.sm-i+n-ar-aya.na+-ad-in-a.m* !mah-a+p-uj-a.m* naro* *atra ye ! kari.syanti tae* -apsyanti !go+loke parama.m* sukham !!4033.19! laghu+p-uj-a.m* kari.syanti !ye ca k.r.s.nasya dur+bal-a.h ! a+k.saya.m* su+k.rta.m* te.s-a.m* !dh-ama ca*-apsyanti te hare.h !!4033.20! s-adh-u.m/s* ca br-ahma.n-an ye *atra !bhojayi.syanti /saktita.h ! te pr-apsyanti para.m* saukhyam !iha*amutra ca m-anav-a.h !!4033.21! ye gomat-i+ta.d-age ca !sn-atv-a*asy-a.m* puri m-anav-a.h ! tapta+mudr-a* grah-i.syanti !te.s-a.m* na*asti yam-ad* bhayam !!4033.22! ye *atra*-agatya kari.syanti !/sakty-a t-irtha+vidhi.m* jan-a.h ! te.s-a.m* /sr-i+dv-arik-a+y-atr-a !sa.mp-ur.n-a*eva bhavi.syati !!4033.23! su+vrata* uv-aca: evam ukt-a* bhagavat-a !jan-as* te sa+kal-a* api ! j-at-a.h prasanna+manasas* !ta.m* pra.nemu/s* ca bh-u+pate !!4033.24! pr-ata.h sn-atv-a*atha gomaty-a.m* !g.rh-itv-a tapta+mudrik-a.h ! tad+dar/sana+artham -ajagmu.h !pratijagmu/s* ca y-utha/sa.h !!4033.25! te.s-a.m* tu bhakti.m* d.r.s.tv-a t-a.m* !bh.r/sa.m* tu.s.to* *abhavad* *dhari.h ! uv-asa m-asam eka.m* ca !tatra bhakta+janai.h saha ! k.rtv-a r-ama+navamy-a.m* sa* !k.r.s.na+arcana+mah-a+utsavam ! bhakt-an -aj?n-apay-am -asa sarv-an !gantu.m* de/sa.m* nija.m* nijam !!4033.27! de/sa+antara+-agat-a* bhakt-a* !nanda+r-ama+-adaya/s* ca te ! sva.m* sva.m* de/sa.m* tato* jagmu.h !g-ayantas* tad+ya/so* *a+malam !!4033.28! svaya.m* tu p-ara.n-a.m* k.rtv-a !dv-a+da/sy-a.m* dv-arik-a+-i/svaram ! pra.namya*up-ayayau sv-am-i !p-a/sc-atyair* durga+pattanam !!4033.29! ittha.m* /sr-i+dv-arik-a+adh-i/so* !nija+sad+bhakta+tu.s.taye ! v.rtta+-alayam upey-aya !dh-atry+ek-a+da/s-ik-a+dine !!4033.30! dv-arik-ay-a* iva bhuvi !tad+din-at prathita.m* mahat ! v.rtta+-alayasya m-ah-atmya.m* !n.r+pate ma;ngala+pradam !!4033.31! caritram etat paramasya pu.msa.h ! pa.thi.syati /sro.syati v-a*api yas* tu ! saukhya.m* sa* labdhv-a*atra ya/sas* tato* *ante ! tad+dh-ama sa.mpr-apsyati deva+vandyam !!4033.32! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v.rtta+-alaya+m-ah-atmye tat+t-irtha+kartavya+vidhi+nir-upa.na+n-am-a trayas+tri.m/so* *adhy-aya.h]] r-aj-a*uv-aca: mukta+-anando* bhagavat-a !pre.sito* va.ta+pattanam ! sa* mune v-adino* jitv-a !v.rtta+-alayam up-agata.h !!4034.1! iti /sruta.m* may-a tvatta.h !katha.m* tena jit-as* tu te ! guro etan* nigaditu.m* !sarva+j?no* hi tvam arhasi !!4034.2! su+vrata* uv-aca: -as-id* va.ta+pure r-ajan !r-ama+candra+abhidho* dvi+ja.h ! tad+bhr-at-a ca hari/s+candra* !ubh-av* etau mah-a+mat-i !!4034.3! bahu+/srutau vi/se.se.na !vaidya+/s-astra+vi/s-aradau ! r-aja+m-anyau dharma+ni.s.th-av* !-astikau ca vivekinau !!4034.4! /sobh-a+r-ama+abhidha/s* ca*anyo* !dvi+jas* tatra*abhavac* *chuci.h ! veda+/s-astra+artha+nipu.na* !-astiko* r-aja+m-anita.h !!4034.5! n-arupanta+abhidha/s* ca*anyo* !r-aja+am-atyo* bahu+/sruta.h ! tath-a cinmaya+r-ava+-akhya.h !k.satra+v-ira/s* ca t-ad.r/sa.h !!4034.6! mumuk.savo* hi pa?nca*ete !snigdh-a/s* ca*-asan paras+param ! bahu+/s-astra+/sruter* na*-apu.h !sva+up-asya+eka+-i/sa+ni/scayam !!4034.7! tatra+stha.m* d-ak.si.n-atya.m* te !bahu+/s-astra+vida.m* dvi+jam ! n-amn-a hari+hara+-ac-aryam !ap.rcchann* ekad-a n.r+pa !!4034.8! -ac-arya+varya p.rcch-amo* !vaya.m* tv-a.m* bahu+vittamam ! tac* *chrutv-a*eva yath-avat tvam !uttara.m* d-atum arhasi !!4034.9! go+loke *atha ca viku.n.the !bhagav-an brahma+pattane ! asti*iti /sr-uyate loke !tath-a*eva k.s-ira+s-agare !!4034.10! catur+bhuja/s* ca*a.s.ta+bhujo* !dvi+bhuja/s* ca*api so* *a+cyuta.h ! /sr-uyate *atas* tvam -akhy-ahi !ko* v-a dhyeyo* mumuk.subhi.h !!4034.11! r-ama.m* k.r.s.na.m* n.r+si.mha.m* ca !bhakt-a.h ke+cid* up-asate ! atas* tva.m* bhagavad+bhakto* !br-uhi na.h sva+vini/scitam !!4034.12! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.ta.h sa* tair* vipro* !bh-uri+dambha+vicak.sa.na.h ! r-ajak-iyai.h sevyam-anas* !tarka+buddhir* uv-aca t-an !!4034.13! dvi+j-a.h /s.r.nuta mad+v-akya.m* !y-uya.m* hi stha mumuk.sava.h ! ato* hita.m* hi yu.sm-aka.m* !kathay-ami su+ni/scitam !!4034.14! ya* -i/svaro* *asti bhagav-an !go+loka+-adi.su dh-amasu ! /s-astre.su*ukta.h sa* tu kalau !sa+ak.s-at pr-apyo* na kasya+cit !!4034.15! tasm-at tasya*eva satata.m* !n-ama+sa.mk-irtana.m* dvi+j-a.h ! y-uya.m* kuruta tena*eva !bhukti.m* mukti.m* ca y-asyatha !!4034.16! k.rte yad* dhy-ayato* vi.s.nu.m* !tret-ay-a.m* yajato* makhai.h ! dv-apare paricary-ay-a.m* !kalau tad* *dhari+k-irtan-at !!4034.17! iti bh-agavata+ukte/s* ca !bhaktir* na*any-a kalau tata.h ! tapo* yoga/s* ca niyam-a.h !kalau s-adhy-a* na vai n.rbhi.h !!4034.18! tri+yugatv-at tath-a vi.s.nor* !na*avat-aro* *atra tasya ca ! ato* *a+paro+ak.sa+anubhava.h !kath-a+m-atra.m* na vastuta.h !!4034.19! su+vrata* uv-aca: evam ukt-a* dvi+j-as* tena !te tad+v-akya+prat-itaya.h ! kalau kevala+n-amn-a*eva !ni/scikyu.h /sreya* -atmana.h !!4034.20! tato* viv-ada.m* cakrus* te !tatra tatra ca /s-astribhi.h ! sva+mata.m* sth-apayanti sma !sabh-asu bahu+yuktibhi.h !!4034.21! vidu.so* yukti+nipu.n-an !r-aja+m-any-a.m/s* ca t-an n.r+pa ! jetu.m* /sa/s-aka na kva+api !sabh-ay-a.m* ko+api p-uru.sa.h !!4034.22! bhakt-an-a.m* tu hare.h pr-aya* !upah-asa.m* tae* -acaran ! praty+ak.sa+bhagavat+pr-apty-a !/sreya.h sy-ad* iti v-adin-am !!4034.23! atha te n-atha+jid+bhakta+ !+g.rhe /su/sruvur* -agatam ! mukta+-ananda.m* harer* bhakta+ !+mukhya.m* pr-ak+/sruta+sad+gu.nam !!4034.24! tata.h sa.mhatya pa?nca*api !tad+dar/sana+mi.se.na te ! -ajagmus* tasya nika.ta.m* !sthitasya jana+sa.msadi !!4034.25! m-anit-as* tena munin-a !ta.m* pra.namya ca tat+pura.h ! ni.sedu.h prahasad+vaktr-a* !vin-it-a* iva s-adhava.h !!4034.26! paur-a.nik-a.h /s-astri.na/s* ca !bahavo* vai.s.nav-as* tath-a ! tatra*-ajagmu.h /s-ambhav-a/s* ca !prek.sak-a/s* ca*itare jan-a.h !!4034.27! tata.h sabh-ay-a.m* jana+sa.mkul-ay-a.m* ! t-an pra.s.tum utk-an sphurad+o.s.tha+yugm-an ! smaran sva+citte harim eva mukta+ ! +-anando* jag-ada k.siti+p-ala p-urvam !!4034.28! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne tri+yuga+/sabda+artha+nir.naye v-adi+prativ-adi+sam-agama+nir-upa.na+n-am-a catus+tri.m/so* *adhy-aya.h]] mukta+-ananda* uv-aca: pra.s.tavya.m* yadi ki.m+cit sy-ad* !yu.sm-aka.m* h.rdaye dvi+j-a.h ! tarhi p.rcchata m-am adya !y-uya.m* /s-astra+anus-arata.h !!4035.1! su+vrata* uv-aca: ity* ukt-a* munin-a te tu !jij?n-asu+janavan* n.r+pa ! g-u.dha+-a/say-as* ta.m* papracchu.h !sarve.s-a.m* /s.r.nvat-a.m* n.r.n-am !!4035.2! v-adina* -ucu.h: /sreya* -atyantika.m* n-.r.n-am !iha kena bhaven* mune ! tat+s-adhana.m* yath-a+/s-astra.m* !ni/scita.m* br-uhi no* *adhun-a !!4035.3! iti p.r.s.ta.h sa* tai.h pra/sna.m* !sarva+sa.m/saya+n-a/sana.h ! tad+-a/saya+bubhutsus* t-an !prov-aca muni+sattama.h !!4035.4! mukta+-ananda* uv-aca: et-avat+k-ala+paryanta.m* !bhavadbhi.h ki.m+nu ni/scitam ! sva+/sreya.h+s-adhana.m* tan* me !y-uya.m* vadata su+vrat-a.h !!4035.5! v-adina* -ucu.h: n-ama+sa.mk-irtana.m* vi.s.no.h !kali+kalma.sa+n-a/sanam ! ni.h+/sreyasa+kara.m* n-unam !ity* asm-abhir* vini/scitam !!4035.6! mukta+-ananda* uv-aca: h.rdaye bhagavan+m-urti.m* !yath-a+d.r.s.t-a.m* vibh-avayan ! ya.h k-irtayati n-am-ani !sa* n-ama+phalam -apnuy-at !!4035.7! mano* yasya tu vibhr-anta.m* !dh-avaty* eva sam+antata.h ! s-a.ms-arika+pada+arthe.su !tasya ki.m* hari+n-amabhi.h !!4035.8! n-ar-aya.nasya dhyeyasya !vin-a praty+ak.sa+dar/sanam ! n-ama+k-irtana+vel-ay-a.m* !kuta.h sy-at tasya dar/sanam !!4035.9! d.r.s.t-an gr-amy-an pada+arth-a.m/s* ca !h.rdaye dhy-ayato* *ani/sam ! n-ama+k-irtana+m-atre.na !mok.so* bhavati dur+labha.h !!4035.10! n-am-a+m-atre.na mok.sa/s* cet !tri+k-a.n.da+vi.say-as* tad-a ! vy+arth-a* bhaveyur* nigam-a.h !s-adhan-ani ca sarva/sa.h !!4035.11! tath-a+sati tu yu.sm-aka.m* !veda+b-ahya.m* mata.m* bhavet ! mok.se *a+paro+ak.sa+anubhavo* !hetur* no* naigamo* mata.h !!4035.12! k-irtanena harer* n-amn-a.m* !sy-at pu.nya.m* ca*agha+sa.mk.saya.h ! sadya.h sa.ms.rti+mok.sas* tu !sy-at tat+praty+ak.sa+dar/san-at !!4035.13! tasm-ad* bhavadbhir* d.r.s.to* *asti !sa+ak.s-an* n-ar-aya.no* na v-a ! d.r.s.ta/s* cet siddhim -apt-a.h stha !na cet tat kuruta*udyamam !!4035.14! v-adina* -ucu.h: dharma+bhakty+avabodha+-akhya.m* !vaidika.m* s-adhana.m* tu yat ! k.sa.na+bha;ngura+dehais* tad* !du.s+kara.m* hi kalau n.rbhi.h !!4035.15! n-ama+m-atre.na kaly-a.nam !asm-abhis* tan* mata.m* hare.h ! ghore kali+yuge tasya !kuta.h praty+ak.sa+dar/sanam !!4035.16! aj-a+milo* mah-a+p-ap-i !n-ama+ucc-ara.na+m-atrata.h ! n-ar-aya.nasya sa.mpr-apa !mukti.m* tvam api vetsi tat !!4035.17! mukta+-ananda* uv-aca: n-ama+m-atre.na y-a mukti.h !s-a tu j?ney-a*agha+sa.mcay-at ! yama+p-a/s-ac* ca v-a*ity* ukta.m* !/sr-imad+bh-agavate dvi+j-a.h !!4035.18! n-ama+ucc-ara.na+m-ah-atmya.m* !hare.h pa/syata putrak-a.h ! aj-a+milo* *api yena*eva !m.rtyu+p-a/s-ad* amucyata !!4035.19! tasm-at sa.mk-irtana.m* vi.s.nor* !jagan+ma;ngalam a.mhas-am ! mahat-am api kauravya !viddhy* eka+antika+ni.sk.rtam !!4035.20! aj-a+m-ilo* n-ama+m-atr-an* !mukti.m* pr-apa*iti cen* matam ! ga;ng-a+dv-are kutas* tarhi !sa* yoga+abhy-asam -acarat !!4035.21! ata.h sa* tu harer* n-amn-a !mukto* *aghebhyas* tath-a yam-at ! mukti.m* tu vi.s.nu+bh.rty-an-a.m* !d.r.s.ty-a pr-apa*iti vacmy* aham !!4035.22! kalau yuge na praty+ak.so* !hari.h sy-ad* iti yad* vaca.h ! sat+pu.ms-a tan* na kena+api !kathyate veda+v-adin-a !!4035.23! n-ar-aya.na+avat-aro* *atra !harir* asti gurur* hi na.h ! sahasra/so* janais* tasya !may-a ca*ai/svaryam -ik.sitam !!4035.24! saha+ja+-ananda+n-amn-a sa* !prasiddho* vartate *adhun-a ! a+sad* eva mata.m* tasm-ad* !bhavadbhir* yad* ud-iritam !!4035.25! pram-a.nebhyo* hi sarvebhya.h !praty+ak.sa.m* balavattaram ! anum-ana+-adibhis* tasya b-adha.h !kartu.m* na /sakyate !!4035.26! /s.r.nuta*anyac* ca vak.sy-ami !rahasya.m* /s-astra+sa.mmatam ! hetur* hary+avat-arasya !j?neya.h sac+ch-astrato* budhai.h !!4035.27! dharma+gl-anir* yad-a bh-umau !j-ayate dur+janai.h k.rt-a ! tad-a*avat-ara.m* g.rh.n-ati !hari.h /s-astre.sv* iti*-iryate !!4035.28! daity-a* hi.ms-a+anurakt-a/s* ca !a+vadhy-a.h sura+sattamai.h ! r-ak.sas-a/s* ca*api loke *asmin !yad-a*utpadyanti d-aru.n-a.h !!4035.29! tad-a*aha.m* sa.mpras-uy-ami !g.rhe.su /subha+karma.n-am ! pravi.s.to* m-anu.sa.m* deha.m* !sarva.m* pra/samay-amy* aham !!4035.30! ittha.m* hi bh-arate pr-aha !m-arka.n.deya.m* jana+ardana.h ! vad-ami bhagavad+g-it-a+ !+v-akya.m* vo* *atha /suci+vrat-a.h !!4035.31! yad-a yad-a hi dharmasya !gl-anir* bhavati bh-arata ! abhyutth-anam a+dharmasya !tad-a*-atm-ana.m* s.rj-amy* aha.m* !!4035.32! paritr-a.n-aya s-adh-un-a.m* !vin-a/s-aya ca du.s+k.rt-am ! dharma+sa.msth-apana+arth-aya !sa.mbhav-ami yuge yuge !!4035.33! iti /sr-i+bhagavad+g-it-a+ !+v-akya.m* j-an-ita su+vrat-a.h ! pram-a.n-an-a.m* pram-a.na.m* hi !g-it-a bh-agavat-i mat-a !!4035.34! /sr-imad+bh-agavata.m* ca*api !pram-a.na.m* balavattaram ! veda+/s-astra+pur-a.n-an-a.m* !s-ara+bh-uta.m* yato* *asti tat !!4035.35! yad-a hy* a+dharme.na tamo+dhiyo* n.r+p-a* ! j-ivanti tatra*e.sa* hi sattvata.h kila ! dhatte bhaga.m* satyam .rta.m* day-a.m* ya/so* ! bhav-aya r-up-a.ni dadhad* yuge yuge !!4035.36! yo* na.h sapatnair* bh.r/sam ardyam-an-an ! deva+.r.si+tirya;n+n.r.su nitya* eva ! k.rta+avat-aras* tanubhi.h sva+m-ayay-a ! k.rtv-a*-atmas-at p-ati yuge yuge ca !!4035.37! ity* -ad-ini ca v-aky-ani !/sr-imad+bh-agavata+abhidhe ! pur-a.ne /sata/sa.h santi !cintan-iy-ani t-any* api !!4035.38! a+dharma+v.rddhir* na*asty* eva !kalau yu.sman+mate *atra kim ! dharma* eva*asti ki.m* pu.s.to* !na*avat-aro* yato* hare.h !!4035.39! anyac* ca bhakt-a.h /s.r.nuta !mad+v-akya.m* vo* hita+-avaham ! ye *avat-ara.h kalau vi.s.nor* !na*ity* -ucus* t-an hi p.rcchata !!4035.40! bh-arata.m* pa?ncamo* vedas* !tatra bh-agavate tath-a ! nara+n-ar-aya.nasya*asti !kath-a k.r.s.na+arjuna+-ak.rte.h !!4035.41! kal-av* eva tayor* janma !tath-a buddhasya kalkina.h ! yad* ucyate pur-a.na+-adau !tat ki.m* satyam uta*an+.rtam !!4035.42! dharma+pravartak-a/s* ca*anye !-ac-ary-a.h kali+sa.mbhav-a.h ! avat-ar-a* hare.h /si.s.tai.h !kathyante tac* ca ki.m* m.r.s-a !!4035.43! ata.h kalau na manyante !ye *avat-ara.m* harer* jan-a.h ! te.s-a.m* /s-astra+rahasyasya !j?n-ana.m* na*asti*iti ni/scaya.h !!4035.44! p-urva+a+para+virodha.m* ca !sva+v-akye.sv* api te jan-a.h ! na vidur* manda+matayo* !dhana+artha.m* jana+va?ncak-a.h !!4035.45! ya.m* ni.sedhanti ca kalau !tat+kath-am eva kurvate ! tath-a*api ta.m* na j-ananti !k.r.s.no* j-ata.h kad-a*iti te !!4035.46! m-arga.h sa.ms-ari.n-am anyo* hy* !anya* eva mumuk.sut-am ! mumuk.subhir* mumuk.s-u.n-am !adhv-a sevyo* na ca*a+para.h !!4035.47! ye ye mumuk.savo* j-at-as* !te te sat+sa;ngato* bhuvi ! sa.mpr-apt-a.h param-a.m* siddhi.m* !bhra.s.t-a/s* ca*-asan ku+sa;ngata.h !!4035.48! harir* na sy-ad* yadi kalau !praty+ak.so* bh-u+tale kva+cit ! santa.h kutas* tad-a*atra syu.h !/sraya.n-iy-a* mumuk.subhi.h !!4035.49! a+paro+ak.sa+para+brahma+ !+sa+ak.s-at+k-aro* hi lak.sa.nam ! sat-a.m* mukhyatay-a prokta.m* !kuta.h sy-at tad* *dhari.m* vin-a !!4035.50! yasya yasya pur-a muktir* !j-at-a sa.ms.rti+bandhan-at ! harer* hari+jan-an-a.m* v-a !sa;ngena*eva*udit-a*asti s-a !!4035.51! kalau tu na*asti bhagav-a.ms* !ta.m* vin-a ca na taj+jan-a.h ! kim+artha.m* tarhi mok.sa+-a/s-a !kartavy-a*atra mumuk.subhi.h !!4035.52! /s-astre.su nara+deho* hi !mok.sa+s-adhanam ucyate ! ta.m* pr-apya*api na yo* mukta.h !sa* ca*-atma+ghno* *api kathyate !!4035.53! n.r+deham -adya.m* su+labha.m* su+dur+labha.m* ! plava.m* su+kalpa.m* guru+kar.na+dh-aram ! may-a*anuk-ulena nabhasvat-a*-irita.m* ! pum-an bhava+ab+di.m* na taret sa* -atma+h-a !!4035.54! ity+-adibhir* hi /sata/so* !hari+v-akyair* n.r+deha+bh-ak ! a+mukta.h sa.ms.rter* yo* *as-av* !-atma+h-a*ity* ucyate budhai.h !!4035.55! nara+deha.m* vin-a na*eva !dehena*anyena karhi+cit ! j?n-ana.m* sy-at sva+-atma+parayor* !muktir* j?n-an-ad* .rte na ca !!4035.56! dur+labho* m-anu.so* deha* !iti sarvair* ud-iryate ! an+eka+sa.mbhava+ante ca !so* *ati+pu.nyair* av-apyate !!4035.57! so* *asm-akam adya sa.mpr-aptas* !tad-a tv* asti kalir* mah-an ! a+dar/sana.m* harer* eva !yatra lokair* ud-iryate !!4035.58! yad-a yuga.m* hi satya+-adi !bhaved* atra tad-a tu na.h ! pa/sv+-adi+r-upat-a sy-ac* cet !tarhi kury-at k.rta+-adi kim !!4035.59! bah-uny* at-it-any* asm-aka.m* !satya+-ad-ini yug-ani vai ! tatra*api na hari.h kva+api !/srita* ity* eva vedmy* aham !!4035.60! hary+-a/srayo* yadi k.rto* !bhaved* asm-abhir* ekad-a ! mala+m-a.msamaye pi.n.de !tarhi sy-at patana.m* kuta.h !!4035.61! tasm-ad* yad-a manu.syatvam !asm-aka.m* sy-at tad-a bhuvi ! harer* apy* avat-aro* *atra !bhaved* ity* avadh-aryat-am !!4035.62! anyath-a na*-atma+hant.rtva.m* !j-ivasya*ucyeta saj+janai.h ! tata.h kal-av* api harir* !bhuvi sy-ad* ity* avaita vai !!4035.63! hare.h sam-agamo* na sy-at !kalau cen* mukti+s-adhanam ! yuga+antare jan-as* tarhi !janma*icchanti kuta.h kalau !!4035.64! k.rta+-adi.su praj-a* r-ajan !kal-av* icchanti sa.mbhavam ! kalau khalu bhavi.syanti !n-ar-aya.na+para+aya.n-a.h !!4035.65! iti yoga+-i/svar-a.h pr-ahur* !janaka.m* n.r+pati.m* pur-a ! yadi n-ar-aya.no* n-una.m* !sarvad-a*eva bhaved* bhuvi !!4035.66! tasm-an* n-ar-aya.no* n-una.m* !sarvad-a*eva bhaved* bhuvi ! ta.m* pr-apya bhakti.h kartavy-a !bhaktair* nava+vidh-a tata.h !!4035.67! iti prokta.m* may-a bhakt-a.h !/s-astra+anubhava+sa.mmatam ! atra cet sa.m/saya.h ka/s+cit !puna.h pra/sno* vidh-iyat-am !!4035.68! su+vrata* uv-aca: sac+ch-astra+arthair* gumphit-a.m* tasya v-aca.m* ! /srutv-a te vai v-adinas* taj+jaya+-a/s-am ! na.s.ta+pr-ay-a.m* menire *atha*-ik.sak-as* t-a.m* ! na.s.t-am eva k.so.ni+p-ala*itare tu !!4035.69! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne tri+yuga+/sabda+artha+nir.naye kali+yuge *api bhagavad+avat-ara+sattva+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: te.s-a.m* madhye hari/s+candro* !v-adin-a.m* komala+-antara.h ! avat-ara.m* harer* bh-umau !ni/scik-aya kal-av* api !!4036.1! n-arupanto* *api tad+v-akya.m* !/sraddhay-a bahv* amanyata ! ukti+praty+ukti+nipu.no* !r-ama+candras* tam abrav-it !!4036.2! r-ama+candra* uv-aca: mah-a+.r.se yat tvay-a prokta.m* !tac* *chraddadhmo* vaya.m* kila ! yatas* tva.m* guru+bhakto* *asi !satya+v-ag* *ghita+k.rc* *ca na.h !!4036.3! gurur* brahm-a gurur* vi.s.nur* !gurur* devo* mah-a+-i/svara.h ! gurur* eva para.m* brahma* ity* !asti sk-anda+udit-a*api v-ak !!4036.4! sa+ak.s-ad* vi.s.nos* tu janana.m* !catur.sv* api yuge.su cet ! katha.m* tri+yuga+n-ama*asau !pur-a.na+-adi.su kathyate !!4036.5! eta.m* me sa.m/saya.m* vidva.ms* !tvam eva chettum arhasi ! na tv-ad.r/sam aha.m* loke !v-ik.se sa.m/saya+bhedanam !!4036.6! iti p.r.s.to* yukti+vid-a !munis* tena mah-a+mati.h ! sarva+/s-astra+rahasya+j?nas* !ta.m* prov-aca nara+adhipa !!4036.7! mukta+-ananda* uv-aca: gur-av* -i/svara+dh-ir* y-a s-a !/si.syair* -aropit-a dvi+ja ! patyau s-adhvy-a striy-a*eva*asti !na tu s-a v-astav-i khalu !!4036.8! aha.m* tu sa+ak.s-ac* *chr-i+vi.s.nor* !avat-ara.m* kal-av* api ! /sreyase /srita+j-iv-an-a.m* !j-ata.m* bhuvi vad-ami va.h !!4036.9! yat tu tri+yuga+n-amn-a*asya !pr-adur+bh-ava.h kalau yuge ! na*asti*ity* asti mata.m* tatra !vad-ami /sravyam -adar-at !!4036.10! yuga+/sabdo* yugma+v-ac-i !bhaga+/sabda+abhidh-ani tu ! tr-i.ni t-any* asya santi*iti !tri+yugo* bhagav-an mata.h !!4036.11! utpatti.m* pralaya.m* ca*eva !bh-ut-an-am -agati.m* gatim ! vetti vidy-am a+vidy-a.m* ya.h !sa* v-acyo* bhagav-an iti !!4036.12! atha+v-a dhy-ana+ni.s.thatv-at !sarve.s-a.m* hi k.rte yuge ! n-ar-aya.no* yaj?na+r-up-i !na*asti*iti tri+yugo* hari.h !!4036.13! yad+v-a*artho* yuga+/sabdasya !grah-itavyo* yath-a+/sruta.h ! grah-itavy-ani tatra*api !sva+antar-a.ni yug-ani tu !!4036.14! yug-ani dvi+vidh-any* -ahur* !b-ahy-any* -abhyantar-a.ni ca ! b-ahy-ani tu prasiddh-ani !vyavaharo* *asti yair* bhuvi !!4036.15! -antar-a.ni pravak.sy-ami !catv-ary* api yug-ani te ! par-ik.sita.m* n.r+pa.m* pr-aha !y-ani pr-ag* b-adar-aya.ni.h !!4036.16! sattva.m* rajas* tama* iti d.r/syante puru.se gu.n-a.h ! k-ala+sa.mnodit-as* te vai !parivartantae* -atmani !!4036.17! prabhavanti yad-a sattva.m* !mano+buddhi+indriy-a.ni ca ! tad-a k.rta+yuga.m* vidy-aj* !j?n-ane tapasi yad* ruci.h !!4036.18! yad-a karmasu k-amye.su !bhaktir* bhavati dehin-am ! tad-a tret-a rajo+v.rttir* !iti j-an-ihi buddhiman !!4036.19! yad-a lobhas* tv* a+sa.mto.so* !m-ano* dambho* *atha matsara.h ! karma.n-a.m* ca*api k-amy-an-a.m* !dv-apara.m* tad* rajas+tama.h !!4036.20! yad-a m-ay-a*an+.rta.m* tandr-a !nidr-a hi.ms-a vi.s-adanam ! /soko* moho* bhaya.m* dainya.m* !sa* kalis* t-amasa.h sm.rta.h !!4036.21! etai.h /sukena kathitair* !vispa.s.tair* yuga+lak.sa.nai.h ! vartam-ana.m* sva+h.rdaye !par-ik.seta yuga.m* budha.h !!4036.22! yad-a kali+yuga.m* svasya vartam-ana.m* bhaved* *dh.rdi ! tad-a tatra harir* na sy-ad* !b-ahye satya+yuge *api vai !!4036.23! yad-a svasmin satya+yuga.m* !tad-a b-ahye kal-av* api ! dar/sana.m* sy-ad* bhagavato* !na*atra k-ary-a vic-ara.n-a !!4036.24! na*eva b-ahya.h kali.h ki.m+cid* !*dhari.m* p-i.dayitu.m* k.sama.h ! yata.h sa* eva sarve.s-a.m* !yug-an-a.m* k-ara.na.m* mata.h !!4036.25! api b-ahye kali+yuge !dharm-an satyasya sa* prabhu.h ! pravartayitum -i/so* *asti !yata.h sa* parama+-i/svara.h !!4036.26! k-alasya*api hi ta.m* k-ala.m* !vedo* vadati san+mate ! ata.h kali+bhay-at k-a+cic* !*cha;nk-a k-ary-a na vai harau !!4036.27! bh-i.smo* *api bh-arate pr-aha !r-aj-ana.m* hi yudhi+.s.thiram ! k-alasya k-ara.na.m* r-aj-a !na tu k-alo* *asya k-ara.nam !!4036.28! k-ala+c-alana+/sakti/s* cen* !n.r+pat-av* api m-anu.se ! kutas* tarhi jan-a.h /sa;nk-a.m* !kurvate jagad+-i/svare !!4036.29! sarva+sv-am-i sa* eko* *asti !tasm-at tri+yuga+/sabdata.h ! kalau tad+avat-are tva.m* !/sa;nk-a.m* m-a kartum arhasi !!4036.30! eva.m* tri+yuga+/sabda+artho* !boddhavyo* *atra mumuk.su.n-a ! na tu n-astikavaj* j?neya.m* !harir* na*asti kal-av* iti !!4036.31! ata* eva hi prahl-adas* !tri+yugatva.m* harer* vadan ! kalau channa* iti pr-aha !na tu na*asti*iti so* *avadat !!4036.32! ittha.m* n.r+tiryag+.r.si+deva+jha.sa+avat-arair* ! lok-an vibh-avayasi ha.msi jagat+prat-ip-an ! dharma.m* mah-a+puru.sa p-asi yuga+anuv.rtta.m* ! channa.h kalau yad* abhavas* tri+yugo* *atha sa* tvam !!4036.33! asmin prahl-ada+vacane !channatva.m* yad* *dhare.h kalau ! ukta.m* tasya*artham api te !kathay-ami sphu.ta.m* dvi+ja !!4036.34! -avi.s+k.rtya*api parama.m* !nija+ai/svarya.m* k.sa.na+antare ! n.r+n-a.tyena ch-adayati !tad* iti channat-a hare.h !!4036.35! yath-a k.r.s.na+avat-are *asau !devak-i+vasu+devayo.h ! -adau svasminn* -i/sa+bh-ava.m* !n.r+n-a.tyena hy* aj-ugupat !!4036.36! ya/so+d-ayai vi/sva+r-upa.m* !dar/sayitv-a k.sa.na+antare ! putra+bh-ava.m* n.r+n-a.tyena !punar* d.r.dham ak-arayat !!4036.37! nanda+-adibho* *atha go+pebhyo* !vaiku.n.tha.m* dh-ama ca*-atmana.h ! dar/sayitv-a n.r+n-a.tyena !ch-aday-am -asa tat puna.h !!4036.38! devair* a+vady-an hatv-a*api !daity-an brahma+-adi+devat-a.h ! kurv-a.n-a.h sva+stutim api !n.r+n-a.tyena hy* am-umuhat !!4036.39! a+kr-ur-aya*adbhuta.m* sv-iyam !ai/svarya.m* yamun-a+hrade ! dar/sayitv-a punas* tac* ca !cacch-ada nara+l-ilay-a !!4036.40! ittha.m* sahasra/so* v-ar-an !bhagav-an nara+l-ilay-a ! pradar/sita+sva+ai/svaryo* *api !channa* eva*abhavad* bhuvi !!4036.41! ata* eva kuru+k.setra+ !+y-atr-ay-a.m* ca mah-a+.r.sibhi.h ! ukta.m* hi tat+sva+r-upa+j?nair* !etac* *chloka+dvaya.m* /s.r.nu !!4036.42! namas* tasmai bhagavate !k.r.s.n-aya*a+ku.n.tha+medhase ! sva+yoga+m-ayay-a channa+! +mahimne parama+-atmane !!4036.43! na ya.m* vidanty* am-i bh-u+p-a* !eka+-ar-am-a/s* ca v.r.s.naya.h ! m-ay-a+yavanik-a+cchannam !-atm-ana.m* k-alam -i/svaram !!4036.44! channatvam api yat tac* ca !sva+icchay-a*eva jagat+prabho.h ! bhay-an* na tu kaler* brahmann* !iti j-an-ihi ni/scitam !!4036.45! tatra*api k-ara.na.m* ca*asti !vy-amoha.h kapa.ta+-atman-am ! dharma+druh-a.m* hi daity-an-a.m* !kalau balam upeyu.s-am !!4036.46! asur-a.h pr-aya/so* bh-umau !nara+-ady+-ak.rtibhi.h kalau ! channa+sva+-ak.rtayo* loka+ !+vy-amoh-aya caranti hi !!4036.47! t-ad.r/s-an-am api harir* !vy-amoh-aya nara+-ak.rti.h ! channo* bhavaty* atra kalau !svaya.m* mohaka+mohana.h !!4036.48! prokt-a* v-ayu+pur-a.ne ca !kalau k.r.s.nasya channat-a ! pravi.s.to* m-anu.s-i.m* yoni.m* !pracchanna/s* carate mah-im !!4036.49! vih-ara+artha.m* manu.sye.su !s-and-ipani+pura.h+sara.h ! daity-an m-anu.sa+deha+sth-an !hanti*iti dvi+ja+sattama !!4036.50! tatra*api ch-adita+sva+a;ng-a* !daity-as* tv* -asura+sa.mpad-am ! sa.mgopane hy* a+/sakyatv-at !praka.t-a.h santi sarvad-a !!4036.51! bhagav-a.ms* tu sva+tantro* *asti !tatas* tair* asurair* bhuvi ! j?n-atu.m* na /sakyate kva+api !caritrair* apy* a+m-anu.sai.h !!4036.52! a+khil-ani caritr-a.ni !santi divy-ani vai prabho.h ! asur-a* eva muhyanti !tatra bhakt-a* na tu kva+cit !!4036.53! ato* brahma+pur-a.ne *asya !daitya+mohakat-a*ucyate ! nir+do.satva.m* svata/s* ca*iti !tad+v-akya.m* kathay-ami te !!4036.54! a+j?natva.m* p-arava/syatva.m* !vidhi+bheda+-adika.m* tath-a ! tath-a pr-ak.rta+dehatva.m* !deha+ty-aga+-adika.m* tath-a !!4036.55! asur-a.n-a.m* vimoh-aya !do.s-a* vi.s.nau na hi kva+cit ! brahma+a.n.da+-akhya+pur-a.ne *api !daitya+mohakat-a*ucyate !!4036.56! a+mohanatva.m* bhakt-an-a.m* !nir+do.satvena ca*-ik.sa.nam ! n-ar-aya.nasya carite tv* !iti viddhi dvi+ja+uttama !!4036.57! ata* eva hi ka.msa+-ady-a* !jar-a+sa.mdha+-adayo* *asur-a.h ! bhuvi d.rpta+n.r+pa+-ak-ar-a* !na vidu/s* ca*avaj-anate !!4036.58! avaj-ananti m-a.m* m-u.dh-a* !m-anu.s-i.m* tanum -a/sritam ! para.m* bh-avam a+j-ananto* !mama bh-uta+mah-a+-i/svaram !!4036.59! mogha+-a/s-a* mogha+karm-a.no* !mogha+j?n-an-a* vicetasa.h ! r-ak.sas-im -asur-i.m* ca*eva !prak.rti.m* mohin-i.m* /srit-a.h !!4036.60! na m-a.m* du.s+k.rtino* m-u.dh-a.h !prapadyante nara+adham-a.h ! m-ayay-a*apah.rta+j?n-an-a* !-asura.m* bh-avam -a/srit-a.h !!4036.61! -asur-i.m* yonim -apann-a* !m-u.dh-a* janmani janmani ! m-am a+pr-apya*eva kaunteya !tato* y-anty* adham-a.m* gatim !!4036.62! ity* -adi bahudh-a pr-aha !g-it-ay-am arjuna.m* hari.h ! ato* *asura+mate na*asti !harir* bhuvy* asti san+mate !!4036.63! iti tri+yuga+/sabda+artho* !may-a te samud-irita.h ! anya/s* ca sa.m/saya.h ka/s+cit !tarhi m-a.m* p.rccha san+mate !!4036.64! su+vrata* uv-aca: mukta+-anandena*uktam etat tu v-akya.m* ! /srutv-a jaj?ne r-ama+candras* tu /s-anta.h ! /sobh-a+r-ama.h /s-astra+vett-a tatas* ta.m* ! papraccha*ittha.m* sa.m/saya.m* bh-umi+p-ala !!4036.65! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne tri+yuga+/sabda+artha+nir.naye -asura+j-iv-an-a.m* bhagavad+avat-ara+an+abhij?natva+nir-upa.na+n-am-a .sa.t+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sobh-a+r-ama* uv-aca: muni+r-aja tvay-a samyak !kathita.m* tena no* mah-an ! sa.m/sayo* bahu+k-al-ino* !na.s.tas* tri+yuga+/sabda+ja.h !!4037.1! ata.h para.m* tv-am a+para.m* !p.rcch-amy* an+agha sa.m/sayam ! pra.s.tavya.h sa.m/sayo* yasm-at !sa.m/saya+-atm-a vina/syati !!4037.2! avat-ar-a* bhagavato* !da/sa*eva*ity* a+khil-a* jan-a.h ! vadanty* atra*api vidv-a.mso* !na m-urkh-a* eva kevalam !!4037.3! gurus* te saha+ja+-ananda+ !+sv-am-i ya.h s-a.mprata.m* bhuvi ! avat-aras* tvay-a vi.s.no.h !prokta.h ki.m+n-amako* hy* asau !!4037.4! et-avad* eva me p.rcch-a !bhavati prabhu+vallabha ! tad+uttara.m* yath-avat tva.m* !vaktum arhasi s-a.mpratam !!4037.5! iti p.r.s.ta.h /s-astra+vid-a !hari+bhakta.h sa* utsmayan ! /s-anta+v-ada+raya.m* proce !ta.m* puna.h /s-astra+sa.mmatam !!4037.6! mukta-ananda* uv-aca: avat-ar-a* da/sa*eva*iti !niyamo* na*asti m-ana+da ! yata.h sarva+niyant-a*asau !sva+tantro* *asti jagat+prabhu.h !!4037.7! bahu+v-akya+virodho* *asti !da/sa*iti vadat-a.m* mate ! kasmi.m/s+cid* api sad+granthe !sa.mkhy-a na*asty* a+ja+janman-am !!4037.8! avat-ar-a.h kati harer* !iti janmejayo* n.r+pa.h ! papraccha hari+va.m/se !ta.m* vai/sa.mp-ayana* -uciv-an !!4037.9! [a: 4037.9b: The Sanskrit name #/+janam+ejaya#/- is here #/+janmejaya#/- as in Gujarati. :a] -ahur* veda+vido* vipr-a* !ya.m* yaj?ne /s-a/svata.m* vibhum ! tasya vi.s.no.h sura+-i/sasya !/sr-i+vatsa+a;nkasya dh-imata.h !!4037.10! pr-adur+bh-ava+sahasr-a.ni !at-it-ani na sa.m/saya.h ! bh-uya/s* ca*eva bhavi.syanti*ity* !evam -aha praj-a+pati.h !!4037.11! hita+artha.m* sura+marty-an-a.m* !lok-an-a.m* prabhav-aya ca ! bahu/sa.h sarva+bh-uta+-atm-a !pr-adur* bhavati k-aryata.h !!4037.12! yad-a yad-a hi dharmasya !gl-anir* bhavati bh-arata ! dharma+sa.msth-apana+arth-aya !tad-a sa.mbhavati prabhu.h !!4037.13! /sr-imad+bh-agavate p-urva.m* !kati+cit tu sam-irit-a.h ! tata.h prokt-a* a+sa.mkhy-at-a* !-avir+bh-av-a* hare.h kila !!4037.14! avat-ar-a* hy* a+sa.mkhy-at-a !hare.h sattva+nidher* div+j-a.h ! yath-a*a+vid-asina.h kuly-a.h !sarasa.h syu.h sahasra/sa.h !!4037.15! ity* ukta.m* prathame skandhe !dvit-iye brahma.n-a*api ca ! uktv-a*avat-ar-an bahu/sas* !tata.h proktam ida.m* vaca.h !!4037.16! na*anta.m* vid-amy* aham am-i munayo* *agra+j-as* te ! m-ay-a+balasya puru.sasya kuto* *a+pare ye ! g-ayan gu.n-an da/sa+/sata+-anana* -adi+deva.h ! /se.so* *adhun-a*api samavasyati na*asya p-aram !!4037.17! da/same stuvat-a k.r.s.nam !ukta.m* vai brahma.n-a puna.h ! hetum uktv-a*avat-ar-a.n-a.m* !tasya*-asan nigraha+-adikam !!4037.18! ko* vetti bh-uman bhagavan para+-atman ! yoga+-i/svara+-ut-ir* bhavatas* tri+loky-am ! kva+aho katha.m* v-a kati v-a kad-a*iti ! vist-arayan kr-i.dasi yoga+m-ay-am !!4037.19! svaya.m* k.r.s.nena ca*apy* ukta.m* !mucukunda.m* n.r+pa.m* prati ! -anantya.m* sva+avat-ar-a.n-a.m* !tac* *chloka+trayam ucyate !!4037.20! janma+karma+abhidh-an-ani !santi me *a;nga sahasra/sa.h ! na /sakyante *anusa.mkhy-atum !an+antatv-an* may-a*api hi !!4037.21! kva+cid* raj-a.msi vimame !p-arthiv-any* uru+janmabhi.h ! gu.na+karma+abhidh-an-ani !na me janm-ani karhi+cit !!4037.22! k-ala+traya+upapann-ani !janma+karm-a.ni me *an+agha ! anukramanto* na*eva*anta.m* !gacchanti parama+.r.saya.h !!4037.23! g-it-ay-am api sa* pr-aha !bhagav-an arjuna.m* prati ! bah-uni me vyat-it-ani !janm-ani tava ca*arjuna !!4037.24! na tv* eva*aha.m* j-atu na*-asa.m* !na tva.m* na*ime jana+adhip-a.h ! na ca*eva na bhavi.sy-ama.h !sarve vayam ata.h param !!4037.25! ity+-adibhir* hi vacanai.h !pra+balai.h /sata/so* *an+agha ! sa.mkhy-a hary+avat-ar-a.n-a.m* !sa+-akro/sa.m* hi ni.sidhyate !!4037.26! da/sa+sa.mkhy-a+bhrama.m* tyaktv-a !tata.h sva+sthena cetas-a ! k.rta+avat-aro* bhagav-an !/sraya.n-iyo* mumuk.su.n-a !!4037.27! hari.m* vin-a ca praty+ak.sam !an+eka+bhava+sa.mbhava.h ! na*eva na/syen* mah-a+moha.h !sevan-iyas* tato* hi sa.h !!4037.28! brahma+j?n-ana.m* na mukty+artha.m* !praty+ak.sa.m* sy-ad* vin-a harim ! ata* eva su+bodhiny-a.m* !prokta.m* /sr-i+vallabhena ca !!4037.29! bhakt-an-am eva nist-ara.h !k.rta.h k.r.s.nena sa.ms.rte.h ! ato* nirodho* bhakt-an-a.m* !prapa?ncasya*iti ni/scaya.h !!4037.30! y-avad* bahi.h+sthito* vahni.h !praka.to* *antar+vi/sen* na hi ! t-avad* anta.h+sthito* * apy* e.sa* !ma d-aru+dahana+k.sama.h !!4037.31! eva.m* sarva+gato* vi.s.nu.h !praka.ta/s* cen* na tad* vi/set ! t-avan* na l-iyate sarvam !iti k.r.s.na+samudyama.h !!4037.32! ity* uktas* tena /s-astr-i sa* !sadyo* *abh-un* na.s.ta+sa.m/saya.h ! trayo* *anye *api ca ni/scikyur* !harir* atra bhaved* iti !!4037.33! tad-a cinmaya+r-avas* tu !kal-av* api harir* bhuvi ! bhaved* iti tu vetti sma !pram-a.na+balavatvata.h !!4037.34! ki.m+tu vi.s.nv+avat-aratve !tad+guro.h pr-apta+sa.m/saya.h ! papraccha ta.m* muni+vara.m* !buddhimanta.m* sa* buddhim-an !!4037.35! n-ar-aya.nasya*avat-ar-a.h !syu.h kal-av* api bh-u+tale ! iti tvay-a yad* ukta.m* tat !satya.m* many-amahe mune !!4037.36! nara+-ak.rti.h sa* bhagav-an !a+s-adh-ara.na+lak.sa.nai.h ! kair* vij?neyo* bhuvi cara.ms* !tan* no* br-uhi mah-a+mate !!4037.37! na dh.rta.h parvato* yena !na hat-a/s* ca*asur-a* api ! t-ad.r/so* *api*-i/svaro* ya.h sy-at !sa* j?neya/s* ca katha.m* vada !!4037.38! mukta+-ananda* uv-aca: nara+-ak.rtir* api sv-am-i !caritrai.h so* *ati+m-anu.sai.h ! tad+bhakta+lak.sa.nai/s* ca*api !j?n-atu.m* /sakyo* mumuk.subhi.h !!4037.39! lak.sa.n-ani hares* tasya !dharma.m* pr-aha pur-a*avani.h ! t-ani vo* *aha.m* pravak.sy-ami !y-any* a+s-adh-ara.n-ani hi !!4037.40! satya.m* /sauca.m* day-a k.s-antis* !ty-aga.h sa.mto.sa* -arjavam ! /samo* damas* tapa.h s-amya.m* !titik.s-a*uparati.h /srutam !!4037.41! j?n-ana.m* viraktir* ai/svarya.m* !/saurya.m* tejo* bala.m* sm.rti.h ! sv-atantrya.m* kau/sala.m* k-antir* !dhairya.m* m-ardavam eva ca !!4037.42! pr-agalbhya.m* pra/sraya.h /s-ila.m* !saha* ojo* bala.m* bhaga.h ! g-ambh-irya.m* sthairyam -astikya.m* !k-irtir* m-ano* *an+aha.m+k.rti.h !!4037.43! brahma.nyatva+/sara.nyatva+ !+-adayo* *anye *api gu.n-a.h prabhau ! nity-a.h santi* iti j-an-ita !pr-arthy-a* anyair* an+eka/sa.h !!4037.44! k.rpay-a yasya sahas-a !pr-ak.rto* *api jano* bhuvi ! j-agrat+svapna+su.suptibhya.h !sth-ana.m* param av-apnuy-at !!4037.45! va/s-ikartum a+/sakya.m* yad* !brahma+-adibhir* a+tandritai.h ! tan+mano* yo* va/se kury-at !sva+-a/srit-an-a.m* ca sa* prabhu.h !!4037.46! a.s.ta+a;nga+yoga+abhyasana.m* !vin-a*api k.rpay-a*eva ca ! yasya n-.r.n-a.m* bhavet sadya.h !sva+sva+r-upe *a+cal-a sthiti.h !!4037.47! dar/sana.m* yasya m-urt-in-a.m* !go+loka+-adi.su dh-amasu ! bhavec* ca so* *atra vij?neyo* !bhagav-an m-anu.sa+-ak.rti.h !!4037.48! yasya bhakt-a* jita+krodh-a* !jita+k-am-a/s* ca ni.h+sp.rh-a.h ! jita+sv-ad-a/s* ca nir+lobh-a* !nir+m-an-a.h syu.h sa* vai hari.h !!4037.49! etat sa.mk.sepata.h proktam !a+s-adh-ara.na+lak.sa.nam ! sama.m* sarva+avat-are.su !may-a n-ar-aya.nasya hi !!4037.50! anyad* yat tasya carita.m* !tat tu k-arya+va/s-an* nanu ! bhakt-an-a.m* g-ayana+artha.m* v-a !na tv* -i/satvasya s-ucakam !!4037.51! go+vardhana+uddh-ara.na+-adi !carita.m* tasya yat prabho.h ! indra+-adi+darpa+nutyai tan* !na tv* -i/satvasya s-ucakam !!4037.52! hira.nya+ak.sa+-adayo* daity-a.h !sa+kalair* api parvatai.h ! dadhu.h sam+agr-a.m* p.rthiv-i.m* !t-avat-a te kim -i/svar-a.h !!4037.53! tasm-al* lak.sa.nam -i/sasya tv* !a+j?n-an-aj* j-iva+mok.sa.nam ! sad+dharma+drohi+daity-an-a.m* !vadha/s* ca*ity* eva ni/scitam !!4037.54! asur-a* dvi+vidh-a* j?ney-as* !tatra*eke /sastra+p-a.naya.h ! bh-i.sa.na+-ak.rtayo* *anye tu !s-adhu+ve.s-a/s* ca du.s+kriy-a.h !!4037.55! vadho* *api dvi+vidhas* te.s-a.m* !/sastre.na*a+/sastratas* tath-a ! /sira/s+cheda.h /sastra+vadho* !*a+paras* taj+j-ivik-a+-ah.rti.h !!4037.56! dev-an-a.m* j-ivik-a daiv-i !sa.mpat prokt-a man-i.sibhi.h ! -asur-i tv* asur-a.n-a.m* te !g-it-ay-a.m* hari.n-a*udite !!4037.57! a+bhaya.m* sattva+sa.m/suddhir* !j?n-ana+yoga+vyavasthiti.h ! d-ana.m* dama/s* ca yaj?na/s* ca !sva+adhy-ayas* tapa* -arjavam !!4037.58! a+hi.ms-a satyam a+krodhas* !ty-aga.h /s-antir* a+pai/sunam ! day-a bh-ute.sv* a+loluptva.m* !m-ardava.m* hr-ir* a+c-apalam !!4037.59! teja.h k.sam-a dh.rti.h /saucam !a+droho na*ati+m-anit-a ! bhavanti sa.mpada.m* daiv-im !abhij-atasya bh-arata !!4037.60! dambho* darpo* *ati+m-ana/s* ca !krodha.h p-aru.syam eva ca ! a+jn-ana.m* ca*abhij-atasya !p-artha sa.mpadam -asur-im !!4037.61! daiv-i sa.mpad* vimok.s-aya !nibandh-aya*-asur-i mat-a ! m-a /suca.h sa.mpada.m* daiv-im !abhij-ato* *asi p-a.n.dava !!4037.62! dvau bh-uta+sargau loke *asmin !daiva* -asura* eva ca ! daivo* vistara/sa.h prokta* !-asura.m* p-artha me /s.r.nu !!4037.63! prav.rtti.m* ca niv.rtti.m* ca !jan-a* na vidur* -asur-a.h ! na /sauca.m* na*api ca*-ac-aro* !na satya.m* te.su vidyate !!4037.64! a+satyam a+prati.s.tha.m* te !jagad* -ahur* an+-i/svaram ! a+paras+para+sa.mbh-uta.m* !kim anyat k-ama+haitukam !!4037.65! et-a.m* d.r.s.tim ava.s.tabhya !na.s.ta+-atmano* *alpa+buddhaya.h ! prabhavanty* ugra+karm-a.na.h !k.say-aya jagato* *a+hit-a.h !!4037.66! k-amam -a/sritya d-u.s+p-ura.m* !dambh-a+m-ana+mada+anvit-a.h ! moh-ad* g.rh-itv-a*a+sad+gr-ah-an !pravartante *a+/suci+vrat-a.h !!4037.67! cint-am a+parimey-a.m* ca !pralaya+ant-am up-a/srit-a.h ! k-ama+upabhoga+param-a* !et-avad* iti+ni/scay-a.h !!4037.68! -a/s-a+p-a/sa+/satair* baddh-a.h !k-ama+krodha+para+aya.n-a.h ! -ihante k-ama+bhoga+artham !a+ny-ayena*artha+sa.mcay-an !!4037.69! idam adya may-a labdham *ima.m* pr-apsye mano+ratham ! idam asti*idam api me !bhavi.syati punar* dhanam !!4037.70! asau may-a hata.h /satrur* !hani.sye ca*a+par-an api ! -i/svaro* *aham aha.m* bhog-i !siddho* *aha.m* balav-an sukh-i !!4037.71! -a.dhyo* *abhijanav-an asmi !ko* *anyo* *asti sa+d.r/so* may-a ! yak.sye d-asy-ami modi.syae* !ity* a+j?n-ana+vimohit-a.h !!4037.72! am+eka+citta+vibhr-ant-a* !moha+j-ala+sam-av.rt-a.h ! prasakt-a.h k-ama+bhoge.su !patanti narake *a+/sucau !!4037.73! -atma+sa.mbh-avit-a.h stabdh-a* !dhana+m-ana+mada+anvit-a.h ! yajante n-ama+yaj?nais* te !dambhena*a+vidhi+p-urvakam !!4037.74! aha.m+k-ara.m* bala.m* darpa.m* !k-ama.m* krodha.m* ca sa.m/srit-a.h ! m-am -atma+para+dehe.su !pradvi.santo* *abhyas-uyak-a.h !!4037.75! iti daiv-im -asur-i.m* ca !sa.mpada.m* ca tayo.h phalam ! k.r.s.na.h sa+vistara.m* pr-aha !vivicya*eva*arjuna.m* prati !!4037.76! yad-a daity-a.h /sastra+bh.rto* !j-ayante bhuvi du.s+kriy-a.h ! tad-a*-avir+bh-uya bhagav-an !/sastra+p-a.nir* nihanti t-an !!4037.77! yad-a te s-adhu+ve.s-a.h syur* !dur+-ac-ar-as* tad-a prabhu.h ! a+/sastro* hanti t-an h.rtv-a !k-ama+krodha+-adi+j-ivik-am !!4037.78! te.s-a.m* sa.mpadi na.s.t-ay-am !-asury-a.m* hari+/saktita.h ! na/syaty* eva*asuratva.m* hi !devatva.m* samudeti ca !!4037.79! lok-a* anye ca sa+-a/scarya.m* !t-an vadanty* a+khil-a* api ! deva+datt-a* ime n-utn-a* !na tu te pr-aktan-a* iti !!4037.80! yena kena*apy* up-ayena !sad+dharma.m* bhagav-an bhuvi ! sth-apayan sva+-a/srit-an !mocayaty* eva bandhan-at !!4037.81! tad+-a/sraye.na j-iv-an-a.m* !mah-a+p-atakin-am api ! kaly-a.na.m* sy-ad* ato* bhakty-a* !*-a/sraya.n-iya.h sa* vai n.rbhi.h !!4037.82! asmad+guru/s* ca sa+kalair* !ai/svarair* lak.sa.nair* iha ! sa.mpanno* *asti*iti ta.m* vacmi !bhagavanta.m* na gaurav-at !!4037.83! sahasra/so* dur+-ac-ar-a.h !pum-a.mso* *api tad+-a/sray-at ! mukta+asura+kriy-a.h santi !prasiddh-as* te ca bh-u+tale !!4037.84! yoga+abhy-asa.m* vin-a*eva*atra !/sata/sa/s* ca sahasra/sa.h ! jan-a.h sam-adhi.m* y-anti*iti !praty+ak.sa.m* d.r/syate *a+khilai.h !!4037.85! anta+k-ale ca tad+bhakt-an !netu.m* sa+p-ar.sad-a* api ! -ay-anti*iti*-ik.syate bhaktair* !a+bhaktai/s* ca kva+cit kva+cit !!4037.86! -i/svaro* *ata.h sa* eva*iti !su+j?nair* ni/sc-iyate janai.h ! atra cet sa.m/saya.h ka/s+cit !p.rcchata*uttara+do* *asmy* aham !!4037.87! su+vrata* uv-aca: iti tasya muner* ni/samya v-aca.m* ! galita+-abhyantara+sarva+sa.m/say-as* te ! sva+mata.m* parih-aya ta.m* pra.nemu.h ! /sruta+p-urva.m* vividur* hari.m* ca vi.s.num !!4037.88! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne tri+yuga+/sabda+artha+nir.naye bhagavad+avart-ara+a+s-adh-ara.na+nir-upa.na+n-am-a sapta+tri.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: tato* baddha+a?njali+pu.t-as* !tae* -ucur* n.r+pa ta.m* munim ! asm-aka.m* sa.m/say-a.h sarve !vina.s.t-a* muni+pu;n+gava !!4038.1! tv-ad.r/s-a.h s-adhavo* *asm-abhir* !yath-a+/s-astra+artha+bodhak-a.h ! nija+anubhava+siddh-a/s* ca !na*eva d.r.s.t-a* hi bh-u+tale !!4038.2! santa.h santy* atra ye te tu !dambha+va?nchita+m-anav-a.h ! str-i+dravya+rasa+sa.msakt-a* !vidv-a.mso* *apy* a+budh-a* iva !!4038.3! sv-ami+n-ar-aya.no* *asm-abhis* !tat+santa/s* ca /srut-a.h khalu ! m-ah-atmya.m* tv* -id.r/sa.m* tasya !spu.ta.m* kena+api na*uditam !!4038.4! gu.ne.su do.s-an -aropya !santo* *atraty-as* tu m-ayikam ! tam -ahur* na tu ko* *apy* -aha !m-ay-a+p-a/sa+vimocakam !!4038.5! vaya.m* mah-anto* dh-urt-a.h smo* !vidv-a.msam api sa.msadi ! k.sa.n-at par-as* ta.m* kurmo* *atra !pra.nam-amo* na ka?n+cana !!4038.6! guro.h pras-ad-ad* adya*eva !tvay-a m-uk-a.h k.rt-a* vayam ! ata.h sa* -i/so* vij?n-ato* !*anyath-a*asm-an ka.h par-ajayet !!4038.7! adya+prabh.rti tasya sma* !iti j-an-ihi ni/scitam ! ato* mumuk.s-un asm-a.ms* tva.m* !tat+p-ar/sva.m* netum arhasi !!4038.8! su+vrata* uv-aca: te.s-am iti vaca.h /srutv-a !prasanna.h sa* munir* n.r+pa ! ni/scik-aya mumuk.s-u.ms* t-a.ms* !tyakta+dambh-an uv-aca ca !!4038.9! sam-ic-in-a matir* vo* *asti !y-uya.m* khalu mumuk.sava.h ! sv-ami+v-art-a manasi va.h !pravi/set katham anyath-a !!4038.10! atra*-agatya prati+dina.m* !/sravy-as* tasya gu.n-a* dvi+j-a.h ! tena du.h+sa;nga+j-as* tark-a* !na;nk.syanti sa+kal-a* api !!4038.11! sat+sa;ngena*eva m-ah-atmyam !-adau buddhv-a tu tasya ye ! kurvanti dar/sana.m* te.s-a.m* !j-ayate *ati+sukh-aya tat !!4038.12! yu.sm-aka.m* h.rdaye samyag* !j-ate tan+ni/scaye vayam ! tad+antika.m* gami.sy-ama.h !sahit-a* na*atra sa.m/saya.h !!4038.13! ity* -a/srutya muner* v-akya.m* !prasanna+manaso* hi te ! ta.m* pra.namya nija.m* sth-ana.m* !jagmu.h sa+-a/scarya+cetasa.h !!4038.14! ye tv* anyae* -agat-as* tatra !te d.r.s.tv-a tat+par-ajayam ! trast-a/s* ca vismit-a.h ki.m+cin* !na*uktv-a t-u.s.n-i.m* yayur* g.rh-an !!4038.15! s-a*eva v-art-a prati+g.rha.m* !babh-uva nagare tata.h ! ye ye mumuk.savas* te te !ta.m* muni.m* /sara.na.m* yayu.h !!4038.16! sa* munir* v-adino* jitv-a !na*-apa ki.m+cana vismayam ! hare.h prat-apa.m* ta.m* j-anan !nija+h.rt+padma+sa.msthite.h !!4038.17! ye jan-a.h sva+antika.m* pr-apur* !bodhayitv-a sa* t-an api ! harer* eva*-a/sraya.m* samyak !k-aray-am -asa bh-umi+pa !!4038.18! r-ama+candra+-adayas* te *api !tad+antikam upetya ca ! praty+aha.m* bhagavad+v-art-a* !-adare.na*eva /su/sruvu.h !!4038.19! dine dine ratis* te.s-am !avardhata harau tata.h ! m-ah-atmya+/srava.n-at tasya !tad+did.rk.s-a mahaty-* abh-ut !!4038.20! te.s-a.m* bhagavati /sraddh-a.m* !d.r.s.tv-a*atha*-aha muni.h sa* t-an ! dhy-ana.m* kuruta tasya*atra !d-asyate dar/sana.m* hi sa.h !!4038.21! sita+ambara.m* ghana+/sy-ama.m* !var.ni+ve.sa.m* mano+haram ! ta.m* dhy-ayatha*iti tena*ukt-as* !te *api tatra tath-a*-acaran !!4038.22! sva+astika+-asanam -as-in-as* !tad+v-akya+-apta+prat-itaya.h ! dhy-ayantas* te hari.m* sa+-ak.s-ad* !dad.r/su.h sadya* -atmani !!4038.23! sita+prak-a/sa+madhya+stha.m* !ta.m* d.r.s.tv-a*ati+mano+haram ! -ananda.m* parama.m* pr-apu.h !sam-adher* utthit-as* tata.h !!4038.24! vina.s.ta+sa.m/saya+vr-at-as* !tad+dar/sana+mah-a+muda.h ! bhakti.m* tasya tato* nitya.m* !vidadhur* muny+anuj?nay-a !!4038.25! sva+-a/srit-a.m/s* ca sva+vi/sv-as-a.ms* !tata.h procur* jan-a.m/s* ca te ! /sreya+icch-a bhaved* ye.s-a.m* !te y-antu /sara.na.m* munim !!4038.26! te.s-a.m* ta.m* ni/scaya.m* d.r.s.tv-a !paur-a* lok-a.h sahasra/sa.h ! hare.h sam-a/sraya.m* cakrus* !tad-iy-a* ca*a+khil-a* jan-a.h !!4038.27! n-arupanta.h si.mha+jita.m* !bh-umi+p-alam a+/se.sata.h ! v.rtta.m* tat kathay-am -asa !sa* tac* *chrutv-a*-apa vismayam !!4038.28! tato* vasanta+pa?ncamy-a.m* !sainyena mahat-a v.rta.h ! sa* tat+sam-ipam -agatya !pra.nan-ama mah-a+mati.h !!4038.29! -ad.rto* munin-a tena !p.r.s.ta/s* ca*an+-amaya.m* n.r+pa.h ! upavi.s.tas* tat+sam-ipe !pr-arthay-am -asa ta.m* tata.h !!4038.30! s-adh-un-a.m* bhavat-am eva !pras-ad-ad* asti me sukham ! adhun-a tu vi/se.se.na !sukhito* *asmi tvad+-ik.sa.n-at !!4038.31! atra tvay-a k.rp-a.m* k.rtv-a !yath-a datta.m* sva+dar/sanam ! tath-a tvad+guru.n-a deyam !iti ta.m* pr-arthayed* bhav-an !!4038.32! did.rk.s-a mahat-i citte !vartate tasya me *an+agha ! ata* etat tvay-a k-aryam !iti tv-a.m* pr-arthay-amy* aham !!4038.33! mukta+-ananda* uv-aca: sam-ic-ina.m* tvay-a r-ajann* !etad* vyavasita.m* h.rdi ! sva+tantro* *asti sa* tu sv-am-i !pr-arthayi.sye tath-a*apy* aham !!4038.34! tva.m* hi su+j?no* *asi bhu+p-ala !sad+a+sad+vyakti+vit su+dh-i.h ! vy-avah-arika+k-ary-a.ni !tava santi bah-uni ca !!4038.35! tatra*apy* -an-iya*avak-a/sa.m* !kartavya.m* hari+cintanam ! tad* eva para+loke *asti !sukha+da.m* na*itarat khalu !!4038.36! nipu.na+matimat-a.m* gu.n-a/s* ca ye syu.h ! /sama+dama+/s-ila+day-a+-adayo* hi te.s-am ! phalam udita.m* nara+indra /s-astre ! bhagavata* eva pada+ambu+je ratir* y-a !!4038.37! yadi hari+cara.na+ambu+je sva+citta.m* ! d.r.dhatara+sa.msthitim -apnuy-an* na bhakty-a ! itara+gu.na+ga.nena ki.m* tad-an-i.m* ! bhava+jala+dhi+bhrama+hetun-a phala.m* sy-at !!4038.38! bhava+dava+/sikhi+dagdha+m-anas-an-a.m* ! nir+avadhi /saitya+sukha.m* vicinvat-a.m* vai ! hari+cara.na+saro+jam ekam eva ! /sruti+gadita+a+khila+saukhya+m-ulam asti !!4038.39! pada+kamala+sam-ik.sa.nena sa+ak.s-at ! prabhavati saukhyam iti dhruva.m* na citram ! api bhava+parit-apito* *antar+-atm-a ! hari+gu.na+sa.m/srava.nena /s-antim eti !!4038.40! agha+bhara.ne *atra bhakti+bh-aj-a.m* ! prabhavati n-ama harer* hi tan* na citram ! api vi+va/sa+janair* ud-irita.m* yad* ! durita+caya.m* vinihanti sadya* eva !!4038.41! samavati parito* *anya+dur+niv-ary-an ! nija+janama+-antara+b-ahya+vairi+sa;ngh-at ! k.sa.nam api ca na vismaraty* amu.m* yaj* ! jagati tata.h prabhu+n-ama tasya sa+artham !!4038.42! [a: 4038.42b: #/+janama#/- = birth as used in Gujarati. :a] sthira+cara+tanu+dh-ari.n-a.m* sa* -atm-a ! vapur+asu+dh-i+indriya+p-a/sa+sa.mv.rt-an-am ! h.rdaya+sarasi+je *asti divya+m-urtir* ! bhuvi sad+anugrahata.h sa* labhyate ca !!4038.43! cara.na+kamalam etad-iyam eva ! plavam iha ye vibudh-a.h /srayanti t-ur.nam ! p.rthu+bhava+jala+dhi.m* tae* eva n-una.m* ! sa+padi taranty* a+par-a.ms* tv* adanti nakr-a.h !!4038.44! su+vrata* uv-aca: evam ukta.h sa* munin-a !h.r.s.to* r-aj-a gha.t-i+dvayam ! tatra sthitv-a pra.namya*ath !ta.m* yayau nija+ketanam !!4038.45! hare.h sam-a/sraya.m* nitya.m* !k-arayan bahu/so* jan-an ! sa+ardha+m-asa+traya.m* tatra !muni.h sa* nyavasan n.r+pa !!4038.46! tato* jigami.s-a.m* cakre !dar/sana+artha.m* hares* tata.h ! t-avad* d-uta* upetya*-aha !tasya v.rtta+-alaya+-agamam !!4038.47! tato* n-atha+jid+-adyai/s* ca !r-ama+candra+-adibhi.h saha ! v.rtta+-alayam upey-aya*, !,*-amalaky-+ek-a+da/s-i+dine !!4038.48! te harer* dar/sana.m* cakr-u* !r-ama+candra+-adayas* tad-a ! sam-adhi+d.r.s.tam eva*ena.m* !d.r.s.tv-a*-apu.h param-a.m* mudam !!4038.49! tatrayam a+khila.m* v.rtta.m* !mukta+-ananda* uv-aca tam ! tac* *chrutv-a sa* prasannas* ta.m* !pra/sa/sa.msa ca sa+-adaram !!4038.50! ity* etat te nigadita.m* !yat p.r.s.ta.m* bhavat-a*an+agha ! mukta+-ananda.h katha.m* jigye !va.ta+pattana+v-adina.h !!4038.51! ittha.m* harer* bhagavato* bhavati prat-apo* ! de/sa+antare *api nanu yena sam-adhi+siddhi.h ! sadyo* bhavaty* a+k.rta+yaugika+s-adhan-an-a.m* ! n-.r.n-am api pracura+yoga+ju.s-a.m* dur+-ap-a !!4038.52! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne tri+yuga+/sabda+nir.naye v-adi+par-ajaya+tat+k.rta+hari+sam-a/sraya+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+tri.m/so* *adhy-aya.h]] r-aj-a*uv-aca: hare.h kath-a+a+m.rta.m* p-itv-a !t.rptir* na*asti mune mama ! p-ayaya*atas* tad* eva tva.m* !karu.n-a+nibh.rto* hy* asi !!4039.1! etya durga+pura.m* sv-am-i !v.rtta+-alaya+pur-at svayam ! ki.m* ki.m* cak-ara tan* me tva.m* !vada /su/sr-u.save *a+khilam !!4039.2! su+vrata* uv-aca: /s.r.nu tva.m* r-aja+/s-ard-ula !rasa+j?no* *asti vi/suddha+dh-i.h ! kathay-amy* anyad* api te !carita.m* dharma+janmana.h !!4039.3! bhakta+gr-ame.su nivasan !harir* v.rtta+-alay-at pathi ! r-adha+/sukla+prati+padi !pr-apad* durga+pura.m* prage !!4039.4! sn-atv-a k.rtv-a*-ahnika.m* cakre !k-urma+janma+utsava.m* tata.h ! s-adh-un vipr-an var.nina/s* ca !bhojay-am -asa sa+-adaram !!4039.5! tasminn* eva dine j-ir.na+ !+durg-at tatra*-ayayau n.r+pa.h ! hemanta+si.mho* dhaurey-at !pu?nja+jic* ca n.r+pa.h pur-at !!4039.6! eka+k-alam up-ay-atu !go+pura.m* tau paras+param ! militv-a*an+-amaya.m* p.r.s.tv-a !harer* antikam -iyatu.h !!4039.7! sukha+-as-ina.m* hari.m* tau ca !pra.namya tad+anuj?nay-a ! ni.sedatus* tat+purato* !m-anay-am -asa tau sa* ca !!4039.8! ve/smany* uttama+bh-u+pasya !sva+-av-asa.m* cakratus* tata.h ! sa+-adara.m* m-anitau tena !hari+-ik.s-a+-apta+mah-a+mudau !!4039.9! tata/s* candana+y-atr-ay-a* !utsava+ante ca tau harim ! p-i.the ni.sa.n.na.m* sva+-av-ase !natv-a*agre *asya ni.sedatu.h !!4039.10! vij?n-apana+avak-a/sa.m* ta.m* !d.r.s.tv-a.m* pra+a?njalir* -aha tam ! hemanta+si.mho* n.r+patir* !bhagavan /s.r.nu me vaca.h !!4039.11! mandira.m* j-ir.na+durge tva.m* !r-adh-a+k.r.s.nasya k-araya ! mama*anye.s-a.m* ca bhakt-an-a.m* !paur-a.n-a.m* priyam asty* ada.h !!4039.12! asmad+de/sasya*adhi+patir* !vartate yavana+-i/svara.h ! n-amn-a bahv+-adara.h so* *api hy* !etad* eva*anumodate !!4039.13! eta.m* mano+ratha.m* sv-aminn* !asm-aka.m* pratip-uraya ! p-uryantae* -id.r/s-a* hy* adya !tvay-a bhakta+mano+rath-a.h !!4039.14! ity* uktv-a virar-ama*asau !pu?nja+jin+n.r+patis* tata.h ! pra+a?njalir* bhagavanta.m* ta.m* !tadvad* eva*avadan* n.r+pa !!4039.15! mano+ratho* mama*apy* e.sa* !mad-iy-an-a.m* ca sarva/sa.h ! asti dhaureya+pury-a.m* yad* !vidh-apya.m* mandira.m* tvay-a !!4039.16! eva.m* hy* ubh-abhy-a.m* bhakt-abhy-am !arthyam-ano* harir* hasan ! uv-aca m-anaya.ms* tau ca !bhakta+icch-a+parip-uraka.h !!4039.17! yuv-abhy-a.m* /suddha+buddhibhy-am !ida.m* samyag* vic-aritam ! cik-ir.sita.m* mama*apy* etad* !vartate khalu su+vratau !!4039.18! mandire k-arayi.sy-ami !puryor* v-am ubhayor* api ! tatra ca sth-apayi.sy-ami !/sr-i+k.r.s.nam aham etya vai !!4039.19! evam uktv-a sa* tau bhaktau !brahma+-anandam uv-aca ca ! saha hemanta+si.mhena !j-ir.na+durga.m* vraja*an+agha !!4039.20! mandira.m* /sobhana.m* tatra !k-arayer* -a/smana.m* d.r.dham ! k.r.s.na+prati.s.th-a+samaye !tatra*-ay-asy-amy* aha.m* mune !!4039.21! ity* ukta* om iti pr-aha !sa* muni.h pra+a?njalir* harim ! tato* *as-av* adbhuta+-anandam !-aha*agrata.h sthitam !!4039.22! mune pu?nja+jit-a s-aka.m* !dhaureya.m* tva.m* pura.m* vraja ! mandira.m* tatra k.r.s.nasya !k-arayer* ati+/sobhanau !!4039.23! evam ukto* muni.h so* *api !tath-a*ity* -aha tata/s* ca te ! sarve *api tatra nyavasan !nara+si.mha+utsava+avadhi !!4039.24! tad+utsava+sam-aptau tau !hary+-aj?naptau svaka.m* svakam ! nagara.m* jagmatur* bh-u+pau !sa+mun-i har.sa+nirbh.rtau !!4039.25! brahma+-anando* *ati+caturai.h !/silpibhir* mandira.m* mahat ! k-aray-am -asa paur-a/s* ca !tad+ukta+arth-an up-aharan !!4039.26! tath-a sa* ca*adbhuta+-anando* !dhaureye mandira.m* /subham ! /silpibhi.h k-aray-am -asa !paur-a/s* cakrus* tad+-iritam !!4039.27! haris* tad+gaman-ad* -urdhva.m* !brahma+vaivarta+sa.mj?nakam ! pur-a.na.m* /srotum -arebhe !pa?ncamy-a.m* saha+sa+udara.h !!4039.28! sam-apti.m* k-aray-am -asa !tasya*asau bh-adra+n-amani ! m-ase /sukla+caturthy-a.m* sa* !vin-ayaka+janus+tithau !!4039.29! tasy-a.m* tithau m.rnmaya+ramya+m-urti.m* ! ga.na+-i/sam -anarca mah-a+utsavena ! pr-ajya+-ajya+mi/sr-an gu.da+la.d.duk-a.m/s* ca ! tat+pr-itaye *abhojayad* agra+j-at-an !!4039.30! skandha.m* tata.h pa?ncamam eva nitya.m* ! pr-ity-a*eva /su/sr-ava sam-apayat tat ! k-amasya tithy-a.m* dhana+p-urvik-ay-a.m* ! sa.mto.say-am -asa ca v-acaka.m* sa.h !!4039.31! tato* *a+paredyur* mahat-a*utsavena ! harir* han-umantam ap-ujayac* ca ! /s-astra+ukta+r-ity-a*atha sa* tasya tu.s.tyai ! samarcay-am -asa ca nai.s.thik-an sv-an !!4039.32! k.rtv-a ca d-ipa+utsavam anna+k-u.ta.m* ! janma+utsava.m* kartum atha sva+pitro.h ! v.rtta+-alaya.m* durga+pur-ad* up-ag-at ! sa* k-artikasya*-adya+caturthik-ay-am !!4039.33! r-ama+prat-apa+pra+mukh-as* tad-an-i.m* ! tad+bandhu+varg-a* api sa+striyas* tam ! paur-a.h sa+yo.s-a* drutam anvayu.h svai.h ! saha+uttama/s* ca*api vasu.m+dhar-a+-i/sa.h !!4039.34! samarcyam-ana.h pathi bhakta+v.rndair* ! v-aha+adhir-u.dha.h sa* ca v-aji+v-arai.h ! sahasra/so* *anudruta* -apa go+pa*, ! ,*-a.s.tamy-a.m* pura.m* tac* ca magh-a+muh-urte !!4039.35! paurair* atha+u y-atrika+bhakta+sa;nghair* ! abhy-agato* ma;ngala+v-adya+gho.sai.h ! pravi/sya tat+prema+bhare.na lak.sm-i+ ! +n-ar-aya.nyasya*-a/su cak-ara v-ik.s-am !!4039.36! sva+-av-asae* utt-irya p.rthag+g.rhe.su ! nive/sayitv-a ca yath-a+ucita.m* sv-an ! sa.mbh-aram -ah-arayad* utsava+artha.m* ! pura+antarebhyo* *api niyojya d-ut-an !!4039.37! ahni dvit-iye *atha k.rta+-adi+tithy-a.m* ! gava+-adi+d-an-ani dadau dvi+jebhya.h ! vipr-an pare+ahny* -abdikae* -atma+m-atu.h ! sahasra/so* *abhojayad* i.s.ta+bhojyam !!4039.38! ek-a+da/s-i+dinae* ud-ara+man-a.h sa* dharma+ ! +janma+utsava.m* n.r+pati+r-a.d* iva v-adya+gho.sai.h ! s-aka.m* mah-a+arcana+vidh-anata* eva cakre ! vipr-an pup-uja ca sad+a.m/suka+dak.si.n-abhi.h !!4039.39! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne punar+v.rtta+-alaya+-agamana+/sr-i+dharma+deva+janma+utsava+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: lak.sm-i+n-ar-aya.nasya*atha !mandira+pra+a;nga.ne sabh-a ! apara+ah.ne mahaty-* -as-it !su+dharm-a*eva sura+-alaye !!4040.1! tatra bhakta+jan-a.h sarve !yo.sita/s* ca yath-a+ucitam ! -agatya*up-avi/san r-ajan !bhagav-a.m/s* ca mah-a+-asane !!4040.2! r-ama+prat-apa.h sa+suta* !icch-a+r-ama/s* ca sa+-atmaja.h ! tatra*-agatya*agratas* tasya !ni.sedatur* ubh-av* api !!4040.3! mukunda+-ananda+n-ama*-adyo* !jaya+-ananda/s* ca var.ni+r-a.t ! v-asudeva+-ananda+mukhy-a.h !sarve *anye brahma+c-ari.na.h !!4040.4! mukta+-anandas* tath-a brahma+ !+-ananda.h s-adhu.su sattama.h ! go+p-ala+-ananda+n-am-a ca !nitya+-ananda+-adayo* *a+khil-a.h !!4040.5! ni.sedu.h s-adhavas* tatra !br-ahma.n-a/s* ca nara+adhipa ! /siva+r-amo* may-a+ar-amo* !d-ina+a+n-atha+-adayo* vida.h !!4040.6! v-asu+s-ura+uttam-a.h pu?nja+ !+jic* ca k-aku+bhayo* n.r+p-a.h ! somo* hemanta+si.mha+-ady-a* !ni.sedus* tatra sa.msadi !!4040.7! bh.rgu+jid* ratna+jid* v-iro* !*alaya+-ady-a.h k.satra+sattam-a.h ! go+vindo* ra.na+cho.da/s* ca !n-atha+jit+pra+mukh-a* vi/sa.h !!4040.8! jay-a ram-a ca lalit-a !pu?njik-a ca*amar-i tath-a ! ga;ng-a rev-a dvit-iy-a s-a !mogh-a+mukhy-a/s* ca yo.sita.h !!4040.9! upavi.s.te.su sarve.su !tatra sva+bhr-atarau hari.h ! uv-aca sv-a.m* dharma+dhur-a.m* !dh-atu+k-amo* v.r.sa+anvaye !!4040.10! /s.r.nuta.m* bhr-atarau v-aca.m* !mama loka+hita+-avaham ! artha.m* su+ni/scita.m* citte !satyam eva vad-amy* aham !!4040.11! yo* *aya.m* jana+gurutve *atra* !adhik-aro* vartate mama ! nyasto* *asti sa* bal-ad* eva !/sr-i+sv-ami+cara.nair* mayi !!4040.12! gurv+-aj?n-a p-alan-iy-a*iti !buddhy-a*-u.dh-a dharma+dh-ur* may-a ! et-avat+k-ala+paryanta.m* !bhakti+dharmau pupuk.sat-a !!4040.13! s-a.mprata.m* pa?ncama+skandha+ !+bh-uyo+bh-uya.h+/sruter* aham ! niv.rttau sth-atum utko* *asmi !yath-a pr-ag* bharato* ja.da.h !!4040.14! tyakta+prav.rtti+k-aryo* *aha.m* !da/sama+skandham anv+aham ! pa.than /s.r.nvan kari.sy-ami !bhakti.m* k.r.s.nasya na*itarat !!4040.15! tasm-ad* dharma+anvav-aye t-a.m* !nidadhy-amy* adhun-a*iti me ! icch-a*asty* ato* *aha.m* v-a.m* y-ace !putrau dv-av* -ipsitau mama !!4040.16! su+vrata* uv-aca: ity* -akar.nya harer* v-aca.m* !jag-ada*-adau tad+agraja.h ! traya.h santi hi putr-a* me !tatra*i.s.to* ya.h sa* g.rhyat-am !!4040.17! tata.h kan-iy-a.ms* ta.m* pr-aha !tanay-a.h santi pa?nca me ! tatra tasya jigh.rk.s-a te !bhavet so* *adya*eva g.rhyat-am !!4040.18! tayor* iti vaca.h /srutv-a !prasanno* harir* -aha tau ! dehy* a+yodhy-a+pras-ada+-akhya.m* !sutam eta.m* tvam agraja !!4040.19! tvam icch-a+r-ama me dehi !raghu+v-ira+abhidha.m* sutam ! ity* ukte tena tau d-atu.m* !sadya* eva*utthitau sutau !!4040.20! tato* harir* vaidika+vipra+varyai.h ! /s-astra+udita.m* datta+vidhi.m* vidh-aya ! v-aditra+g-ita+dhvani+ma;ngala+-a.dhya.m* ! jagr-aha tau sarva+jana+anur-agau !!4040.21! -asth-apya t-av* -atmana* eva p-i.the ! vastrair* an+arghya.h su+vibh-u.sa.nai/s* ca ! sa.mm-anya sarvair* nija+bhakta+pu.mbhis* ! tayor* mud-a*ac-ikarad* arcana.m* sa.h !!4040.22! atha t-av* -aha bhagav-an !putrau me /s.r.nuta.m* vaca.h ! asm-akam i.s.ta+devo* *asti !/sr-i+k.r.s.no* bhagav-an svayam !!4040.23! tan+mandir-a.ny* an+ek-ani !k-arit-ani may-a bhuvi ! tad+v.rttaya/s* ca sarvatra !k-arit-a.h santi putrakau !!4040.24! tatra*apy* -adye mandire dve !eka.m* /sr-i+nagare *asti yat ! nara+n-ar-aya.nasya*atra !lak.sm-i+n-ar-aya.nasya ca !!4040.25! tayor* madhya+vibh-agena !kha.n.do* *aya.m* bh-arata+-ahvaya.h ! kalpito* *asti may-a dvedh-a !tat+tan+n-amn-a sa* ucyate !!4040.26! dharma+datta.m* janair* yad* yad* !dhana+dh-anya+a.m/suka+-adikam ! kha.n.de *atra dak.si.ne tat tal* !lak.sm-i+n-ar-aya.nasya hi !!4040.27! evam uttara+kha.n.de *api !dharma+datta.m* janais* tu yat ! nara+n-ar-aya.nasya*eva !tad* ittha.m* kalpita.m* may-a !!4040.28! eka+eka+kha.n.de gurut-a !sva+-a/srit-an-a.m* n.r.n-a.m* may-a ! p.rthak p.rthag* yuv-abhy-a.m* tu !d-iyate dharma+guptaye !!4040.29! ity* uktv-a*asau patrike dve !/suka+-ananda+-akhya+s-adhun-a ! alekhayat sabh-a+madhye !k.rta+sva+ukta+artha+vistare !!4040.30! te g.rh-itv-a sva+karayos* !t-av* uv-aca mah-a+man-a.h ! eka+ek-am etayo.h patr-i.m* !g.rh.n-itam iti bh-u+pate !!4040.31! tad-a*eka+ek-a.m* jag.rhatu.h !patrik-a.m* tau p.rthak p.rthak ! g.rh-itv-a tatra k.r.s.nasya !n-ama*aik.set-am an+-akulau !!4040.32! pr-apt-a*-as-id* raghu+v-ire.na !lak.sm-i+n-ar-aya.nasya tu ! patry-* a+yodhy-a+pras-adena !nara+n-ar-aya.nasya ca !!4040.33! tad* d.r.s.tv-a harir* -uce sv-an !-a/srit-an sa+kal-an jan-an ! yu.sm-akam etau hi gur-u !k.rt-av* adya+din-an* may-a !!4040.34! nara+n-ar-aya.nasya syu.h !kha.n.de ye mad+up-a/srit-a.h ! te tv* a+yodhy-a+pras-adasya !/si.sy-a* ity* avadh-aryat-am !!4040.35! lak.sm-i+n-ar-aya.nasya*atha !kha.n.de syur* ye mad+-a/srit-a.h ! raghuv+v-irasya te /si.sy-a.h !sarvae* ity* avadh-aryat-am !!4040.36! str-i.n-a.m* kha.n.da+dvaya+sth-an-am !etayor* yo.sitau gur-u ! evam eva hi yuktatv-an* !mary-ad-a sth-apit-a may-a !!4040.37! ubh-av* etau dharma+va.m/syau !yu.sm-abhir* dharma+devavat ! m-anyau sevyau sva+/sakty-a*anna+ !+vastra+bh-u.s-a+dhana+-adibhi.h !!4040.38! etayo/s* ca*etad+va.m/sy-an-a.m* !kari.syanti yae* -a/srayam ! t-an k.r.s.no* bhagav-an dh-ama !deha+ante ne.syati svakam !!4040.39! ity* uktv-a t-an puna.h putr-av* !uv-aca sa* harir* n.r+pa ! yuv-abhy-a.m* sva+sva+kha.n.da+sth-a.h !/si.sy-a.h k-ary-a* na ca*itare !!4040.40! tad+datta.m* ca*anna+vastra+-adi !gr-ahya.m* na*anyasya tu kva+cit ! s-adhavo* var.nina.h pad+g-a* !ye syus* te tu*ubhayo.h sam-a.h !!4040.41! a+pak.sa+p-at-a.h kart-aras* !te sev-a.m* yuvayor* dvayo.h ! ye pak.sa+p-atina.h syus* te !bhra.s.t-a* y-asyanty* adho+gatim !!4040.42! yuvayo.h /si.sya+vitta+artha.m* !viv-adasya tu nir.naye ! dvau dvau g.rha+sthau dharma+sthau !k-aryau na*ete tu karhi+cit !!4040.43! str-ibhy-a.m* v-a.m* sva+-a/srita+stry-+artha+ !+viv-adasya ca nir.naye ! k-arye sa+bhart.rke dve dve yo.se !ra.n.d-as* tu na kva+cit !!4040.44! [a: 4040.44d: #/+ra.n.d-a#/- = a slang word in Skt. but a "widow" in Gujarati, used even today. :a] g.rhi+itar-a* yatra nar-a* !g.rhi+k-aryasya nir.naye ! ra.n.d-a/s* ca syur* na tat+siddhyet !k-arya+dhva.mso* bhavet khalu !!4040.45! yuv-abhy-a.m* man+mat-an granth-an !a.s.t-av* -a/sritya nityad-a ! v.rtya.m* /si.sy-a* vartan-iy-a.h !sa.mprad-aya+anus-arata.h !!4040.46! yac* ca*etad* v-a.m* may-a datta.m* !tad* asti sva+bhuja+arjitam ! svatva.m* kasya*apy* ato* na*atra !pitur* bhr-atro/s* ca vai tayo.h !!4040.47! tapasvinam iva*.r.si.m* m-a.m* !j-an-ita.m* badar-i+patim ! sva+icch-a+-agata.m* sva+dh-amno* *atra !gant-ara.m* tatra vai puna.h !!4040.48! yasmai dits-a mama*eva*-as-it !tasmai sv-antryato* may-a ! dattam etat svaka.m* sarva.m* !na*ato* bh-ago* *atra kasya+cit !!4040.49! yuvayo.h putra+b-ahulye !j-ate *api gurut-a+-asane ! eka.h sth-apyo* gu.n-i putro* !na jye.s.tha+niyamo* *atra tu !!4040.50! jana+anur-ago* yasmin sy-ac* !*chi.sya+dharma+avana+k.sama.h ! sva+sa.mprad-aya+dharma+stho* !ya/s* ca sy-at sa* gurur* bhavet !!4040.51! t-ad.rk putro* na cet svasya !tad-a*anya.m* dharma+va.m/sa+jam ! g.rh-itv-a datta+vidhin-a !sth-apyo* mad+van* na so* *a;ngaja.h !!4040.52! ity* -aj?n-a p-alan-iy-a me !sarvair* api yath-a+yatham ! varti.syate *anyath-a yas* tu !sa* mac+chi.sya+bahi.s+k.rta.h !!4040.53! su+vrata* uv-aca: iti tasya vaco* ni/samya sarve ! pra.nat-as* taj* jag.rhur* mud-a /sirobhi.h ! guru+bh-avam itau ca tau pra.namya ! prabhum ittha.m* tam ud-aram -ucat-ur* dvau !!4040.54! tva.m* sa+ak.s-ad* -i/svaro* *asi praka.tita+mahim-a sva+icchay-a m-anava+-abha.h ! sevyo* n-.r.n-a.m* va n-ar-aya.na,+.r.sir* iti nau ni/scayo* *asty* eva citte ! -aj?n-ay-a.m* ti.s.thator* nau tava bhuvi bhagavan dharma+h-ani.h kad-a+cid* ! dehe *aha.mt-a tad-iye.su ca puru+mamat-a m-a*astu s-a*astu tvad+a;nghrau !!4040.55! iti tayor* vacana.m* sa* ni/samya t-av* ! avanat-av* abhinandya sad+-a/si.s-a ! ak.rta j-agara.na.m* gu.na+k-irtanair* ! bhagavata.h saha bhakta+janair* nijai.h !!4040.56! dv-ada/sy-a.m* bahu+vidha+bhak.sya+bhojya+lehyai.h ! sa.mtarpya dvi+ja+ga.na+s-adhu+ma.n.dal-ani ! anna+arth-an itara+jan-a.m/s* ca m-ana+p-urva.m* ! bhr-at.r+-adyai.h saha vidadhe *atha p-ara.n-a.m* sa.h !!4040.57! sa.mbh-ar-an dina+yugalena s-adhayitv-a ! r-ak-ay-am ak.rta mah-a+utsava.m* sa* bhakte.h ! ya.m* /srutv-a n.r+pati+var-a* api k.sam-ay-a.m* ! sa+-a/scarya.m* sva+sadasi sa+-adara.m* /sa/sa.msu.h !!4040.58! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne -ac-arya+sth-apana+tac+chik.s-a+/sr-i+bhakti+dev-i+janma+utsava+nir-upa.na+n-am-a catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha tatra sukha+-as-inam !utsava+ante hari.m* n.r+pa ! n-aru+panta* upey-aya !sa+s-ad-i va.ta+pattan-at !!4041.1! pra.namanta.m* n.r+pa*am-atya.m* !sva+bhakta.m* ca tam -agatam ! m-anay-am -asa bhagav-an !yath-a+arha.m* sv+-agata+-adibhi.h !!4041.2! tad+antike ni.sa.n.no* *asau !baddha+a?njalir* uv-aca tam ! sv-amin si.mha+jito* r-aj?na.h !sv-ik-ary-a pra.natir* bh.r/sam !!4041.3! tena*aha.m* pre.sito* asmy* atra !netu.m* tv-a.m* va.ta+pattanam ! tvad+dar/sana+icch-a mahat-i !vartate h.rdi tasya vai !!4041.4! yasmin dine k.rta.m* tena !mukta+-anandasya dar/sanam ! tata* -arabhya nitya.m* tv-a.m* !h.rdi cintayati prabho !!4041.5! ato* mano+rathas* tasya !p-ur.na.h k-aryas* tvay-a*adhun-a ! mukta+-anandas* tad-a pr-aha !k-aryam etat tu sarvath-a !!4041.6! tato* harir* n-aru+pantam !uv-aca*-anandayan vaca.h ! vedmy* aha.m* n.r+pates* tasya !bh-ava.m* ni.s+kapa.ta.m* mayi !!4041.7! etat pr-ag* eva kathita.m* !mukta+-anandena me *an+agha ! atas* tatra*aham e.sy-ami !m-anyatv-ad* vacaso* *api te !!4041.8! evam ukta.h sa* hari.n-a !prasanna.h pra.nan-ama tam ! tatas* tasmai dadau r-aj?n-a !pre.sit-am upad-a.m* n.r+pa !!4041.9! v-as-a.msi bahu+m-uly-ani !phal-ani vi+vidh-ani ca ! samarpya hari.n-a*-ajnapta.h !sa* nija+-av-asam -ayayau !!4041.10! mah-a+vastre pr-avara.ne !mukta+-anand-aya tarhi sa.h ! dattv-a phal-ani ca*.r.sibhya.h !sva+-av-asa.m* harir* -ayayau !!4041.11! -ah-uya n-aru+panta.m* ca !pr-ata.h pr-aha haris* tata.h ! adya bhuktv-a*agrato* gaccha !vada bh-u+pa.m* mad+-agamam !!4041.12! e.sy-ami tatra pa?ncamy-a.m* !sa+anugo* *aha.m* na sa.m/saya.h ! ity* ukta.h sa* tam -anamya !bhuktv-a*ag-ad* va.ta+pattanam !!4041.13! upetya tatra r-aj-ana.m* !sarva.m* tad+v.rttam -uciv-an ! h.r.s.ta.h so* *atha tad+-av-asa.m* !mastu+v-a.ty-am ak-arayat !!4041.14! hari/s* caturthy-a.m* k.rta+bhuktir* a/svam ! -aruhya s-aka.m* n.r+pa s-adi+varyai.h ! anudruta.h patti+ga.nai.h svak-iyair* ! yayau saha+.r.sir* va.ta+pattana.m* ca !!4041.15! samarcyam-ana.h pathi bhakta+v.rndair* ! anyai/s* ca sa+-a/scaryam avek.sam-a.na.h ! mah-i.m* samutt-irya sa* s-akara+ade ! gr-ame niv-asa.m* vidadhe saha svai.h !!4041.16! bhaktair* ga.na+-i/sa+-adibhir* -adare.na ! k.rta+ucita+-atithya* uv-asa r-atrim ! k.rta+-ahnika.h pr-atar* atha*a/sva+varyam ! -aruhya sa+svo* nirag-at tata.h sa.h !!4041.17! udgho.sa* -as-id* va.ta+pattane *atha+u ! tad+-agamasya prati+gehan eva ! tad+dve.si.nas* tatra tu ye jan-as* te ! pr-apur* na nidra-a.m* ni/si labdha+t-ap-a.h !!4041.18! ke+cit tu v-ada.m* saha tena kartu.m* ! v-ada+artha+pa.t.t-an gu.nit-an ak-ar.su.h ! ke+cic* ca yoddhu.m* saha tena sajj-a* -asan k.rta+astr-a.h samam -atma+vargyai.h !!4041.19! ye sad+dhiyas* tatra ca te tu tasya ! sam-ik.sa.na+utk-a.h /sruta+sad+gu.nasya ! -asan pare kautuka+v-ik.sa.na+arth-a.h ! ke+cic* ca m-ay-a+bhayato* vil-in-a.h !!4041.20! r-aj-a*atha tad+dar/sana+bh-uri+t.r.s.na.h ! pr-ata.h svak-iy-a.m* catur+a;nga+sen-am ! sarv-a.m* samarpya*eva sa* n-aru+panta.m* ! tat+sa.mmukha.m* prai.sayad* -anaya+artham !!4041.21! sa* yojane tan+nagar-at tam -i/sam ! -ay-antam -ar-ad* avalokya sadya.h ! utt-irya v-ah-at pra.nan-ama so* *api ! sa.mpr-apya ta.m* m-ana+mad-ad* yath-a+arham !!4041.22! tato* gaja+indra.m* su+kutha.m* tad+artham ! amb-alik-a+-a.dhya.m* prahita.m* n.r+pe.na ! -arohay-am -asa hari.m* tato* *any-an ! mun-i.m/s* ca n-an-a+vidha+v-ahan-ani !!4041.23! k-a.m/s+cid* gaj-an k-a.m/s+cana v-aji+vary-an ! -arohay-am -asa rath-a.m/s* ca k-a.m/s+cit ! k-a.m/s+cic* ca main-a?n* *chibhik-a.m/s* ca k-a.m/s+cin* ! mah-a+rath-an pu.spa+rath-a.m/s* ca k-a.m/s+cit !!4041.24! hare.h sa* p.r.s.the *atha ni.sadya r-aja.ms* ! ta.m* v-ijay-am -asa su+c-amare.na ! sarv-a.ni v-ady-ani tad-a ninedur* ! jaya+dhvani/s* ca*ati+mah-an babh-uva !!4041.25! tata.h samet-a* nagara.m* yayus* te ! t-avad* *dhari.m* paura+jan-a* abh-iyu.h ! vartma*-apur-at taj+jana+sa;ngha+s-adra.m* ! gaja+adhir-u.dho* harir* -aluloke !!4041.26! dyotad+divya+a;nga+k-anti.h smita+madhura+mukha.h s-uk.sma+/sukla+a.m/suka+/sr-i.h ! k-urdad+v-aha+anuy-ata+pra+cala+gaja+gha.t-a+anta/s+caran n-aga+r-aja.h ! n-an-a+v-adya+ogha+bh-uri+dhvani+milita+jaya+dhv-ana+sa.mn-adita+-a/sa.m* ! r-aja+indra+/sr-ir* an+eka+-ik.saka+jana+nibi.da.m* tat+pura.m* pr-avi/sat sa.h !!4041.27! sa+-a/scarya.m* v-ik.sam-a.na.m* prati+vi/sikham atha+u y-utha/sah paura+lokai.h ! /srutv-a*-ay-anta.m* hari.m* ta.m* n.r+patir* api tad-a*abhy-ayayau bh-uri+har.sa.h ! d.r.s.tv-a natv-a ca tena*-ad.rta* uru sadana.m* tena s-aka.m* svam -ag-an* ! n-ag-ad* utt-arya har.s-ad* bahutara+vinaya.h sasvaje ta.m* ca r-ajan !!4041.28! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne va.ta+pattana+-agamana+nir-upa.na+n-am-a*eka+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: pra.namya ta.m* kara.m* tasya !g.rh-itv-a p-a.nin-a tata.h ! pr-avi/sat sa* nija.m* saudha.m* !dar/san-iya.m* mah-i+bhuj-am !!4042.1! si.mha+-asane mano+j?ne tam !up-ave/sya tad+agrata.h ! ti.s.than sa* d-asavat pr-aha !pra+a?njalir* dhara.n-i+pati.h !!4042.2! sv-amin mano+ratho* me *adya !phalito* *atra tava*-agam-at ! k.rpay-a p-avito* *adya*aha.m* !tvay-a loka+hita+e.si.n-a !!4042.3! tvad+a;nghri+padma+sa.mspar/s-at !p-ut-a*iya.m* ca dhar-a mama ! adya+prabh.rti te sv-aminn* !-aj?n-a+vart-i bhav-amy* aham !!4042.4! ity* uktv-a saha tena*atha !sa+anugena mah-i+pati.h ! sa+sainyo* v-ahana+-ar-u.dha* !up-ay-an mastu+v-a.tik-am !!4042.5! tad+-agam-at p-urvam eva !k-arite.su ca tatra sa.h ! pa.ta+ma.n.dapa+varye.su !sa+anuga.m* tam av-asayat !!4042.6! sa* sva+anur-upata/s* cakre !tasya*-atithya.m* nara+adhipa.h ! n-atha+jid+r-ama+candra+-ady-a* !bhakt-a.h paryacara.m/s* ca tam !!4042.7! dvit-iye *ahni tata.h paur-a* !bhakt-a.h sarve tam -arcayan ! n-an-a+vidhai.h su+vasanair* !gandha+pu.spa+dhana+-adibhi.h !!4042.8! t.rt-iye *ahani r-aj-a*api !k.rta+bhukti.m* hari.m* nijam ! -anin-aya puna.h saudha.m* !gaja+-aru.dha.m* yath-a pur-a !!4042.9! mah-a+-asanae* up-ave/sya !ta.m* tad+agrae* up-avi/sat ! up-av-ivi/sad* any-a.m/s* ca !tad-iy-an sa* yath-a+ucitam !!4042.10! tatas* ta.m* vinaya+-anamra.m* !badda+a?njali+pu.ta.m* n.r+pam ! uv-aca pr-i.nayan v-aca.m* !sarva+du.hkha+haro* hari.h !!4042.11! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /s.r.nu r-ajan mano* dattv-a !hita.m* tava vad-amy* aham ! dh-ara.n-iya.m* sva+h.rdaye !vacana.m* mama sarvath-a !!4042.12! n.r+deho* dur+labho* n-una.m* !dev-an-am api bh-u+pate ! tat+pr-apte.su tu phala.m* j?neyam !a+punar+bhava+s-adhanam !!4042.13! s-a.ms-arika.m* sukha.m* yat tat !sarva+yoni.su vartate ! yad+artha.m* yatate loko* !dur+labha.m* tan* na dehin-am !!4042.14! sukha.m* ca du.hkha+sa.mmi/sra.m* !nir+du.hkha.m* tan* na d.r/syate ! yasya y-avat sukha.m* tasya !t-avad* du.hkha.m* hi dehina.h !!4042.15! r-aj-ana.m* sukhina.m* sarve !j-ananti n.r+pate jan-a.h ! ati+du.hkhinam eva*atra* !aha.m* j-an-ami sarvath-a !!4042.16! caura+/satru+sva+d-ay-ada+ !+prati+k.sa.na+vi/sa.mkina.h ! bh-uri+lobha+abhibh-utasya !sukha.m* tasya kuto* bhavet !!4042.17! nir+du.hkha.m* tu sukha.m* r-ajan !bhagavaty* eva vartate ! sac+cid+-ananda+r-upo* *asau !sva+tantro* *asti yata.h sad-a !!4042.18! tad+up-asanay-a bhakt-a.h !sukhinas* tasya santi ca ! na tat+sukhasya*asti le/sas* !trailokya+adhi+pater* api !!4042.19! jvalatsu bhuvi loke.su !k-ama+lobha+-adi+vahnin-a ! tapyante vai.s.nav-a* na*eva !ga;ng-a+ambu+sth-a* gaj-a* iva !!4042.20! buddhim-an asi bh-u+p-ala !tvam ata.h sva+hit-aya hi ! kuru k.r.s.na+-a/sraya.m* tena !bhukti.m* mukti.m* ca lapsyase !!4042.21! sthitv-a*eva nija+dharme.su !y-avad* deha+sm.rtir* n.r+pa ! bhajan-iya.h sad-a k.r.s.na.h !pr-ity-a*eva*ity* asti me matam !!4042.22! su+vrata* uv-aca: ity* ukto* hari.n-a r-aj-a !ta.m* pra.namya jag-ada sa.h ! bhagava.ms* tv-am aha.m* j-ane !k.r.s.nam eva na sa.m/saya.h !!4042.23! tv-am aha.m* /sara.na.m* y-atas* !tvad-iyo* *asmi k.rp-a.m* mayi ! kury-as* tva.m* sarvad-a sv-amin !ka?n+cit k-ala.m* vasa*atra ca !!4042.24! /sr-i+harir* uv-aca: pur-a.na+/srava.ne citta.m* !s-a.mprata.m* lubdham asti me ! sth-atum atra na /saknomi !dinam ekam api dhruvam !!4042.25! bh-ava.m* mayi vi/suddha.m* te !j?n-atv-a*atra*aham up-agata.h ! na+u cen* na s-a.mprata.m* y-ay-a.m* !samr-a.d* geha.m* hi ni.h+sp.rha.h !!4042.26! ity* uktv-a bhagavad+bhakte* !r-iti.m* tasm-aai* up-adi/sat ! tad+ukti.m* sa+kal-a.m* so* *api !h.rdaye *adh-arayan* n.r+pa.h !!4042.27! tatas* tasya*akarot p-uj-a.m* !mahat-i.m* paray-a mud-a ! an+arghyair* n-utanair* vastrai.h !sa+ratnair* hema+bh-u.sa.nai.h !!4042.28! candana+a+k.sata+pu.spa+-adyair* !upah-arair* yath-a+vidhi ! p-ujayitv-a tam -i/s-ana.m* !pra.nan-ama sa* da.n.davat !!4042.29! tatas* tad-iy-an putra+-ad-in !mun-i.m/s* ca*api yath-a+ucitam ! v-aso+dhana+su+gandha+-adyair* !-anarca bahu+bh-avata.h !!4042.30! dharme sth-atu.m* tam -aj?n-apya !sadya* uttasthiv-an hari.h ! gantu+k-ama.m* tam -aj?n-aya !r-aj-a sainyam asajjayat !!4042.31! tato* vrajanata.m* harim anvagacchat ! padbhy-a.m* n.r+pas* ta.m* sa* nivartayitv-a ! gaja+indram adhy-aruhad* -apta+har.sai.h ! paurair* janair* bh-umi+pa namyam-ana.h !!4042.32! ye vairi.nas* tasya pure *abhava.ms* te ! d.r.s.tv-a prat-apa+ati/saya.m* tad-iyam ! kartu.m* na /seku.h kim+api prabhu.m* ta.m* ! tath-a*eva tasthur* jvalad+antara;ng-a.h !!4042.33! yath-a pravi.s.ta.h sa* pura.m* tath-a*eva ! r-aja+/sriy-a tan* nirag-ad* bahi/s* ca ! nivartay-am -asa tato* anuy-ata.h ! paur-a.m/s* ca bhakt-an n.r+pate/s* ca sainyam !!4042.34! -aruhya v-aha.m* javina.m* svak-iya.m* ! nija+anuy-atair* a+khilai.h sa* bhaktai.h ! saha*-ayayau bh-uri+ya/so+avad-ato* ! v.rtta+-alaya.m* po.sita+dharma+vartm-a !!4042.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne si.mha+jin+n.r+pa+k.rta+/sr-i+hari+san+m-ana+nir-upa.na+n-am-a dvi+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: vasa.ms* tatra nija+-av-ase !harir* du.hkha+hara+abhidha.h ! pra/sa.ms-a.m* bh-u+pates* tasya !cak-ara sv-iya+sa.msadi !!4043.1! va.ta+pattana+sa.mpr-apta.m* !v-aso+bh-u.s-a+dhana+-adi yat ! raghu+v-ir-aya tat sarva.m* !dad-ati sma sa* bh-u+pate !!4043.2! tata.h sa* da/sama+skandha.m* !/s/sr-u.su.h su+stha+cetas-a ! uttama+-ad-in durga+pura.m* !pre.sayi.syann* uv-aca t-an !!4043.3! r-ajan durga+pura.m* y-ahi !svak-iyai.h saha s-a.mpratam ! y-uya.m* ca su+h.rda.h sarve !y-ata*anena saha*eva ca !!4043.4! /srutv-a*atra da/sama+skandha.m* !tatra*-ay-asy-amy* aha.m* ! iti me rocate tasm-ad* !y-uya.m* sarve *api gacchata !!4043.5! ity* ukt-as* te hari.n-a !vi+jane sth-atum icchat-a ! an+icchanto* *api tad+v-akya+ !+m-anyatv-at sva+pura.m* yayu.h !!4043.6! pariv-are.na sahita.h !svak-iyena*uttamo* n.r+pa.h ! r-ama+prat-apa+mukhy-a/s* ca !hare.h sa.mbandhino* *a+khil-a.h !!4043.7! p-a/sc-aty-a* bh-alla+de/s-iy-a* !ye ca*anye tatra sa.mgat-a.h ! sarve te hari.n-a*-aj?napt-a.h !sva.m* sva.m* gr-ama.m* pura.m* yayu.h !!4043.8! n-an-a+de/sa+stha+lok-an-a.m* !bodhan-aya mun-in api ! sarv-an -aj?n-apay-am -asa !te ca jagmus* tad+-aj?nay-a !!4043.9! ek-a+da/sy-a.h sa* -arabhya !da/sama+skandham -adita.h ! sa+ardha+m-asena /su/sr-ava !sa+-adara.m* vi+jane tata.h !!4043.10! skandha.h sa* eva bh-u+p-ala bh.r/sa.m* tasm-aai* arocata ! pra/sa.ms-a.m* tasya bahudh-a !cak-ara ca sa* -adar-at !!4043.11! tata.h sa* pa?ncama+skandha.m* !vasanta+-adya+dina+avadhi ! /su/sr-ava sa+-adara.m* ta.m* ca !pra/sa/sa.msa ca sa.msadi !!4043.12! /sr-imad+bh-agavata+-akhyasya !pur-a.nasya*ati+vallabhau ! skandh-av* abh-ut-a.m* dv-av* etau !tasya n-ar-aya.nasya hi !!4043.13! paur-a.nika.m* tata.h samyag* !vastra+bh-u.s-a+dhana+-adibhi.h ! to.sayitv-a*atha madhya+ahne !vasanta+utsavam -acarat !!4043.14! lak.sm-i+n-ar-aya.nasya*asau !mah-a+p-uj-am ak-arayat ! g-ita+v-aditra+ninadair* !upet-a.m* var.ni+sattamai.h !!4043.15! br-ahma.n-an bhojay-am -asa !sahasra.m* tad+dine hari.h ! tebhya/s* ca dak.si.n-a.m* pr-ad-at !su+spar/s-an kambal-an api !!4043.16! bhakt-as* tad-an-i.m* bahu/sa.h !sam-ipa+gr-ama+v-asina.h ! tad+dar/sana+artham -ajagmu.h !pratijagmu/s* ca te puna.h !!4043.17! a+para+ah.ne tata.h sv-am-i !vi+jana+stho* hita.m* n.r.n-am ! cintayan patrik-a.m* tebhyo* !likhitu.m* ni/scik-aya sa.h !!4043.18! sa+kale.sv* api de/se.su !dharma+/sik.s-a+artha+patrik-am ! likh-ami tena mad+bhakt-a* !varti.syante tath-a*eva hi !!4043.19! mama*-a/sayo* y-ad.r/so* *asti !t-ad.r/sa.m* ca*api te *a+khil-a.h ! tay-a*eva*avagami.syanti !bhavi.syanty* apy* a+sa.m/say-a.h !!4043.20! antarhite mayi bhuvo* !mad-iy-an-a.m* ca sarva/sa.h ! sphu.ta+mad+v-akya+r-up-a s-a !bhavitry-* -alambana.m* bhuvi !!4043.21! eva.m* vic-arya dharma+-atm-a !k-akuda.m* kha.tik-a.m* ca sa.h ! -anay-am -asa bh.rtyena !lekhin-i.m* ca su+/sobhan-am !!4043.22! sac+ch-astr-a.n-a.m* sa* sarve.s-a.m* !s-aram -ak.r.sya sad+dhiy-a ! lilekha patrik-a.m* sv-am-i !sad+dharma.m* sth-apayan bhuvi !!4043.23! -urau dak.se pa.t.taka.m* k-akudasya ! k.rtv-a dh.rtv-a v-ama+do.s.n-a nata+-asya.h ! dak.se p-a.nau lekhin-i.m* ku?ncita+agre ! bibhrat patr-i.m* so* *alikhad* bh-umi+pa*ittham !!4043.23! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne bhagavato* v.rtta+-alaya+-av-asa+nir-upa.na+n-am-a tri+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] v-ame yasya sthit-a r-adh-a !/sr-i/s* ca yasya*asti vak.sasi ! v.rnd-a+vana+vih-ara.m* ta.m* !/sr-i+k.r.s.na.m* h.rdi cintaye !!4044.1! likh-ami saha+ja+-ananda+ !+sv-am-i sarv-an nija+-a/srit-an ! n-an-a+de/sa+sthit-an /sik.s-a+ !+patr-i.m* v.rtta+-alaya+sthita.h !!4044.2! bhr-atro* r-ama+prat-apa+icch-a+ !+r-amayor* dharma+janmano.h ! y-av* a+yodhy-a+pras-ada+-akhya+ !+raghu+v-ira+abhidhau sutau !!4044.3! mukunda+-ananda+mukhy-a/s* ca !nai.s.thik-a* brahma+c-ari.na.h ! g.rha+sth-a/s* ca may-a+r-ama+ !+bha.t.ta+-ady-a* ye mad+-a/sray-a.h !!4044.4! sa+dhav-a* vi+dhav-a* yo.s-a* !y-a/s* ca mac+chi.syat-a.m* gat-a.h ! mukta+-ananda+-adayo* ye syu.h !s-adhava/s* ca*a+khil-a* api !!4044.5! sva+dharma+rak.sik-a* me tai.h !sarvair* v-acy-a.h sad+-a/si.sa.h ! /sr-iman+n-ar-aya.na+sm.rty-a !sahit-a.h /s-astra+sa.mmat-a.h !!4044.6! eka+agre.na*eva manas-a !patr-i+lekha.h sa+hetuka.h ! avadh-aryo* *ayam a+khilai.h !sarva+j-iva+hita+-avaha.h !!4044.7! ye p-alayanti manu+j-a.h !sac+ch-astra+pratip-adit-an ! sad+-ac-ar-an sad-a te *atra !paratra ca mah-a+sukh-a.h !!4044.8! t-an ulla;nghya*atra vartante !ye tu svaira.m* ku+buddhaya.h ! tae* iha*amutra ca mahal* !labhante ka.s.tam eva hi !!4044.9! ato* bhavadbhir* mac+chi.syai.h !sa+avadh-anatay-a*a+khilai.h ! pr-ity-a*et-am anus.rtya*eva !vartitavya.m* nir+antaram !!4044.10! kasya*api pr-a.nino* hi.ms-a !na k-ary-a*atra m-amakai.h ! s-uk.sma+y-uk-a+matku.na+-ader* !api buddhy-a kad-a+cana !!4044.11! devat-a+pit.r+y-aga+artham !apy* aja+-ade/s* ca hi.msanam ! na kartavyam a+hi.ms-a*eva !dharma.h prokto* *asti yan* mah-an !!4044.12! striy-a dhanasya v-a pr-aptyai !s-amr-ajyasya ca v-a kva+cit ! manu.syasya tu kasya*api !hi.ms-a k-ary-a na sarva/sa.h !!4044.13! -atma+gh-atas* tu t-irthe *api !na kartavya/s* ca na krudh-a ! a+yogya+-acara.n-at kva+api !na vi.sa+udbandhana+-adin-a !!4044.14! na bhak.sya.m* sarvath-a m-a.msa.m* !yajna+/si.s.tam api kva+cit ! na peya.m* ca sur-a+madyam !api deva+niveditam !!4044.15! a+k-arya+-acara.ne kva+api !j-ate svasya parasya v-a ! a;nga+cchedo* na kartavya.h !/sastra+-adyai/s* ca krudh-a*api v-a !!4044.16! stena+karma na kartavya.m* !dharma+artham api kena+cit ! sa+sv-ami k-a.s.tha+pu.spa+-adi !na gr-ahya.m* tad+an+-aj?nay-a !!4044.17! vyabhic-aro* na kartavya.h !pu.mbhi.h str-ibhi/s* ca m-a.m* /sritai.h ! dy-uta+-adi vyasana.m* ty-ajya.m* !na*adya.m* bha;nga+-adi m-adakam !!4044.18! a+gr-ahya+annena pakva.m* yad* !anna.m* tad+udaka.m* ca na ! jagan+n-atha+puro* *anyatra !gr-ahya.m* k.r.s.na+pras-ady* api !!4044.19! mithy-a+apav-ada.h kasmi.m/s+cid* !api sva+arthasya siddhaye ! na*-aropyo* na*apa+/sabd-a/s* ca !bh-a.sa.n-iy-a.h kad-a+cana !!4044.20! devat-a+t-irtha+vipr-a.n-a.m* !s-adhv-in-a.m* ca sat-am api ! ved-an-a.m* ca na kartavy-a !nind-a /sravy-a na kva+cit !!4044.21! devat-ayai bhaved* yasyai !sur-a+m-a.msa+nivedanam ! yat+puro* *aja+-adi+hi.ms-a ca !na bhak.sya.m* tan* niveditam !!4044.22! d.r.s.tv-a /siva+-alaya+-ad-ini !deva+ag-ar-a.ni vartmani ! pra.namya t-ani tad+deva+ !+dar/sana.m* k-aryam -adar-at !!4044.23! sva+var.na+-a/srama+dharmo* ya.h !sa* h-atavyo* na kena+cit ! para+dharmo* na ca*-acaryo* !na ca p-akha.n.da+kalpita.h !!4044.24! k.r.s.na+bhakte.h sva+dharm-ad* v-a !patana.m* yasya v-akyata.h ! sy-at tan+mukh-an* na vai /sravy-a.h !kath-a* v-art-a/s* ca v-a prabho.h !!4044.25! sva+para+droha+janana.m* !satya.m* bh-a.sya.m* na karhi+cit ! k.rta+ghna+sa;ngas* tyaktavyo* !lu?nc-a gr-ahy-a na kasya+cit !!4044.26! caura+p-api+vyasanin-a.m* !sa;nga.h p-akha.n.din-a.m* tath-a ! k-amin-a.m* ca na kartavyo* !jana+vacana+karma.n-am !!4044.27! bhakti.m* v-a j?n-anam -alambya !str-i+dravya+rasa+lolubh-a.h ! p-ape pravartam-an-a.h syu.h !k-aryas* te.s-a.m* na sa.mgama.h !!4044.28! k.r.s.na+k.r.s.na+avat-ar-a.n-a.m* !kha.n.dana.m* yatra yuktibhi.h ! k.rta.m* sy-at t-ani /s-astr-a.ni !na m-any-ani kad-a+cana !!4044.29! a+g-alita.m* na p-atavya.m* !p-an-iya.m* ca payas* tath-a ! sn-ana+-adi na*eva kartavya.m* !s-uk.sma+jantumaya+ambhas-a !!4044.30! yas* au.sadha.m* ca suray-a !sa.mp.rkta.m* palalena v-a ! a+j?n-ata+v.rtta+vaidyena !datta.m* ca*adya.m* na kva+cit !!4044.31! sth-ane.su loka+/s-astr-a.n-a.m* !ni.siddhe.su kad-a+cana ! mala+m-utra+utsarjana.m* ca !na k-arya.m* .s.th-ivana.m* tath-a !!4044.32! a+dv-are.na na nirgamya.m* !prave.s.tavya.m* na tena ca ! sth-ane sa+sv-amike v-asa.h !k-aryo* *a+p.r.s.tv-a na tat+patim !!4044.33! j?n-ana+v-art-a+/srutir* n-ary-a* !mukh-at k-ary-a na p-uru.sai.h ! na viv-ada.h striy-a k-aryo* !na r-aj?n-a na ca taj+janai.h !!4044.34! apam-ano* na kartavyo* !gur-u.n-a.m* ca var-iyas-am ! loke prati.s.thit-an-a.m* ca !vidu.s-a.m* /sastra+dh-ari.n-am !!4044.35! k-arya.m* na sahas-a ki.m+cit !k-aryo* dharmas* tu sa+tvaram ! p-a.than-iy-a*adh-ita+vidy-a !k-arya.h sa;ngo* *anv+aha.m* sat-am !!4044.36! guru+deva+n.r+pa+-ik.s-a+artha.m* !na gamya.m* rikta+p-a.nibhi.h ! vi/sv-asa+gh-ato* na+u k-arya.h !sva+/sl-agh-a sva+mukhena ca !!4044.37! yasmin parihite *api syur* !d.r/sy-any* a;ng-ani ca*-atmana.h ! tad+d-u.sya.m* vasana.m* na*eva !paridh-arya.m* mad+-a/sritai.h !!4044.38! dharme.na rahit-a k.r.s.na+ !+bhakti.h k-ary-a na sarvath-a ! a+j?na+nind-a+bhay-an* na*eva !ty-ajya.m* /sr-i+k.r.s.na+sevanam !!4044.39! utsava+ahe.su nitya.m* ca !k.r.s.na+mandiram -agatai.h ! pu.mbhi.h sp.r/sy-a* na vanit-as* !tatra t-abhi/s* ca p-uru.s-a.h !!4044.40! k.r.s.na+d-ik.s-a.m* guro.h pr-aptais* !tulas-i+m-alike gale ! dh-arye nitya.m* ca*-urdhva+pu.n.dra.m* !lal-a.ta+-adau dvi+j-atibhi.h !!4044.41! tat tu go+p-i+candanena !candanena*atha+v-a hare.h ! k-arya.m* p-uj-a+ava/si.s.tena !kesara+-adi+yutena ca !!4044.42! tan+madhyae* eva kartavya.h !pu.n.dra+dravye.na candraka.h ! ku;nkumena*atha+v-a v.rtto* !r-adh-a+lak.sm-i+pras-adin-a !!4044.43! sac+ch-udr-a* k.r.s.na+bhakt-a* ye !tais* tu m-al-a+-urdhva+pu.n.drake ! dvi+j-ativad+dh-ara.n-iye !nija+dharme.su sa.msthitai.h !!4044.44! bhaktais* tad+itarair* m-ale !candana+-adi+indhana+udbhave ! dh-arye ka.n.the lal-a.te *atha !k-arya.h kevala+candraka.h !!4044.45! tri+pu.n.dra+rudra+ak.sa+dh.rtir* !ye.s-a.m* sy-at sva+kula+-agat-a ! tais* tu vipra+-adibhi.h kva+api !na ty-ajy-a s-a mad+-a/sritai.h !!4044.46! aik-atmyam eva vij?neya.m* !n-ar-aya.na+mah-a+-i/sayo.h ! ubhayor* brahma+r-upe.na !vede.su pratip-adan-at !!4044.47! /s-astra+ukta* -apad+dharmo* ya.h !sa* tv* alpa+-apadi karhi+cit ! mad+-a/sritair* mukhyatay-a !grah-itavyo* na m-anavai.h !!4044.48! praty+aha.m* tu praboddhavya.m* !p-urvam eva*uday-ad* rave.h ! vidh-aya k.r.s.na+smara.na.m* !k-arya.h /sauca+vidhis* tata.h !!4044.49! upavi/sya*eva ca*ekatra !kartavya.m* danta+dh-avanam ! sn-atv-a /sucy+ambun-a dhaute !paridh-arye ca v-asas-i !!4044.50! upavi/sya tata.h /suddhae* !-asane /suci+bh-u+tale ! a+sa.mk-ir.nae* upasp.r/sya.m* !pr-a;n+mukha.m* v-a*uttar-a+mukham !!4044.51! kartavyam -urdhva+pu.n.dra.m* ca !pu.mbhir* eva sa+candrakam ! k-arya.h sa+dhava+n-ar-ibhir* !bh-ale ku;nkuma+candraka.h !!4044.52! pu.n.dra.m* v-a candrako* bh-ale !na k-aryo* m.rta+n-athay-a ! manas-a p-ujana.m* k-arya.m* !tata.h k.r.s.nasya ca*a+khilai.h !!4044.53! pra.namya r-adh-a+k.r.s.nasya !lekhya+arc-a.m* tata* -adar-at ! /sakty-a japitv-a tan+mantra.m* !kartavya.m* vy-avah-arikan !!4044.54! ye tv* ambar-i.savad+bhakt-a.h !syur* iha*-atma+nivedina.h ! tai/s* ca m-anasa+p-uj-a+anta.m* !k-aryam ukta+krame.na vai !!4044.55! /sail-i v-a dh-atu+j-a m-urti.h !/s-ala+gr-amo* *arcya* eva tai.h ! dravyair* yath-a+-aptai.h k.r.s.nasya !japyo* *atha*a.s.ta+a+k.saro* manu.h !!4044.56! stotra+-ader* atha k.r.s.nasya !p-a.tha.h k-arya.h sva+/saktita.h ! tath-a*an+adh-ita+g-ir+v-a.nai.h !k-arya.m* tan+n-ama+k-irtanam !!4044.57! harer* vidh-aya naivedya.m* !bhojya.m* pr-as-adika.m* tata.h ! k.r.s.na+sev-a+parai.h pr-ity-a !bhavitavya.m* ca tai.h sad-a !!4044.58! prokt-as* te nir+gu.n-a* bhakt-a* !nir+gu.nasya harer* yata.h ! sa.mbandh-at tat+kriy-a.h sarv-a* !bhavanty* eva hi nir+gu.n-a.h !!4044.59! bhaktair* etais* tu k.r.s.n-aya*an+ !+arpita.m* v-ary* api kva+cit ! na peya.m* na*eva bhak.sya.m* ca !patra+kanda+phala+-ady* api !!4044.60! sarvair* a+/sakto* v-ardhaky-ad* !gar-iyasya*-apad-a*atha+v-a ! bhakt-aya k.r.s.nam anyasmai !dattv-a v.rttya.m* yath-a+balam !!4044.61! -ac-arye.na*eva datta.m* yad* !yac* ca tena prati.s.thitam ! k.r.s.na+sva+r-upa.m* tat sevya.m* !vandyam eva*itarat tu yat !!4044.62! bhagavan+mandira.m* sarvai.h !s-aka.m* gantavyam anv+aham ! n-ama+sa.mk-irtana.m* k-arya.m* !tatra*uccai* r-adhik-a+pate.h !!4044.63! k-ary-as* tasya kath-a* v-art-a.h !/sravy-a/s* ca parama+-adar-at ! v-aditra+sahita.m* k-arya.m* !k.r.s.na+k-irtanam utsave !!4044.64! praty+aha.m* k-aryam ittha.m* hi !sarvair* api mad+-a/sritai.h ! sa.mk.rta+pr-ak.rta+grantha+ !+abhy-asa/s* ca*api yath-a+mati !!4044.65! y-ad.r/sair* yo* gu.nair* yuktas* !t-ad.r/se sa* tu karma.ni ! yojan-iyo* vic-arya*eva !na*anyath-a tu kad-a+cana !!4044.66! anna+vastra+-adibhi.h sarve !svak-iy-a.h paric-arak-a.h ! sa.mbh-avan-iy-a.h satata.m* !yath-a+yogya.m* yath-a+dhanam !!4044.67! y-ad.rg+gu.no* ya.h puru.sas* !t-ad.r/s-a* vacanena sa.h ! de/sa+k-ala+anus-are.na !bh-a.sa.n-iyo* na ca*anyath-a !!4044.68! guru+bh-u+p-ala+var.si.s.tha+ !+ty-agi+vidvat+tapasvin-am ! abhyutth-ana+-adin-a k-arya.h !san+m-ano* vinaya+anvitai.h !!4044.69! na*-urau k.rtv-a p-adam eka.m* !guru+deva+n.r+pa+antike ! upave/sya.m* sabh-ay-a.m* ca !j-an-u baddhv-a na v-asas-a !!4044.70! viv-ado* na*eva kartavya.h !sva+-ac-arye.na saha kva+cit ! p-ujyo* *anna+dhana+vastra+-adyair* !yath-a+/sakti sa* ca*a+khilai.h !!4044.71! tam -ay-anta.m* ni/samya*-a/su !pratyudgantavyam -adar-at ! tasmin y-aty* anugamya.m* ca !gr-ama+anta+avadhi mac+chritai.h !!4044.72! api bh-uri+phala.m* karma !dharma+apeta.m* bhaved* yadi ! -acarya.m* tarhi tan* na*eva !dharma.h sarva+artha+do* *asti hi !!4044.73! p-urvair* mahadbhir* api yad* !a+dharma+-acara.na.m* kva+cit ! k.rta.m* sy-at tat tu na gr-ahya.m* !gr-ahyo* dharmas* tu tat+k.rta.h !!4044.74! guhya+v-art-a tu kasya+api !prak-a/sy-a na*eva kutra+cit ! sama+d.r.s.ty-a na k-arya/s* ca !yath-a+arha+arc-a+vyatikrama.h !!4044.75! vi/se.sa+niyamo* dh-arya/s* !c-aturm-asye *a+khilair* api ! ekasmin /sr-ava.ne m-asi !sa* tv* a+/saktais* tu m-anavai.h !!4044.76! vi.s.no.h kath-ay-a.h /srava.na.m* !v-acana.m* gu.na+k-irtanam ! mah-a+p-uj-a mantra+japa.h !stotra+p-a.tha.h pra+dak.si.n-a.h !!4044.77! sa+a.s.ta+a;nga+pra.nati/s* ca*iti !niyam-a* uttam-a* mat-a.h ! ete.sv* ekatamo* bhakty-a !dh-ara.n-iyo* vi/se.sata.h !!4044.78! ek-a+da/s-in-a.m* sarv-as-a.m* !kartavya.m* vratam -adar-at ! k.r.s.na+janma+din-an-a.m* ca !/siva+r-atre/s* ca sa+utsavam !!4044.79! upav-asa+dine ty-ajy-a !div-a nidr-a prayatnata.h ! upav-asas* tay-a na/syen* !maithunena*eva yan* n.r.n-am !!4044.80! sarva+vai.s.nava+r-aja+/sr-i+ !+vallabha+-ac-arya+nandana.h ! /sr-i+vi.t.thala+-i/sa.h k.rtav-an !ya.m* vrata+utsava+nir.nayam !!4044.81! k-ary-as* tam anus.rtya*eva !sarvae* eva vrata+utsav-a.h ! sev-a+r-iti/s* ca k.r.s.nasya !gr-ahy-a tad+udit-a*eva hi !!4044.82! kartavy-a dv-arik-a+mukhya+ !+t-irtha+y-atr-a yath-a+vidhi ! sarvair* api yath-a+/sakti !bh-avya.m* d-ine.su vatsalai.h !!4044.83! vi.s.nu.h /sivo* ga.na+pati.h !p-arvat-i ca div-a+kara.h ! et-a.h p-ujyatay-a m-any-a* !devat-a.h pa?nca m-amakai.h !!4044.84! bh-uta+-ady+upadrave kva+api !varma n-ar-aya.na+-atmakam ! japya.m* ca hanuman+mantro* !japyo* na k.sudra+daivata.h !!4044.85! raver* indo/s* ca*upar-age !j-ayam-ane *a+par-a.h kriy-a.h ! hitv-a*-a/su /sucibhi.h sarvai.h !k-arya.h k.r.s.na+manor* japa.h !!4044.86! j-at-ay-am atha tan+muktau !k.rtv-a sn-ana.m* sa+celakam ! deya.m* d-ana.m* g.rhi+janai.h !/sakty-a*anyais* tv* arcya* -i/svara.h !!4044.87! janma+a+/sauca.m* m.rta+a+/sauca.m* !sva+sa.mbandha+anus-arata.h ! p-alan-iya.m* yath-a+/s-astra.m* !c-aturvar.nya+janair* mama !!4044.88! bh-avya.m* /sama+dama+k.s-anti+ !+sa.mto.sa+-adi+gu.na+anvitai.h ! br-ahma.nai.h /saurya+dhairya+-adi+ !+gu.na+upetai/s* ca b-ahu+jai.h !!4044.89! vai/syai/s* ca k.r.si+v-a.nijya+ !+kus-ida+mukha+v.rttibhi.h ! bhavitavya.m* tath-a /s-udrair* !dvi+ja+sev-a+-adi+v.rttibhi.h !!4044.90! sa.msk-ar-a/s* ca*-ahnika.m* /sr-addha.m* !yath-a+k-ala.m* yath-a+dhanam ! sva+sva+g.rhya+anus-are.na !kartavya.m* ca dvi+janmabhi.h !!4044.91! a+j?n-an-aj* j?n-anato v-a*api !guru v-a laghu p-atakam ! kva+api sy-at tarhi tat+pr-aya/s+ !+citta.m* k-arya.m* sva+/saktita.h !!4044.92! ved-a/s* ca vy-asa+s-utr-a.ni !/sr-imad+bh-agavata+abhidham ! pur-a.na.m* bh-arate tu /sr-i+ !+vi.s.nor* n-ama+sahasrakam !!4044.93! tath-a /sr-i+bhagavad+g-it-a !n-iti/s* ca vidura+udit-a ! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmya.m* !sk-anda+vai.s.nava+kha.n.da+gam !!4044.94! dharma+/s-astra+antargat-a ca !y-aj?navalkya,+.r.se.h sm.rti.h ! et-any* a.s.ta mama*i.s.t-ani !sac+ch-astr-a.ni bhavanti hi !!4044.95! sva+hita+icchubhir* et-ani !mac+chi.syai.h sa+kalair* api ! /srotavy-any* atha p-a.thy-ani !kathan-iy-ani ca dvi+jai.h !!4044.96! tatra*-ac-ara+vyavah.rti+ !+ni.sk.rt-an-a.m* ca nir.naye ! gr-ahy-a mita+a+k.sara+upet-a !y-aj?navalkyasya tu sm.rti.h !!4044.97! /sr-imad+bh-agavatasya*eva !skandho* da/sama+pa?ncamau ! sarva+adhikatay-a j?neyau !k.r.s.na+m-ah-atmya+buddhaye !!4044.98! da/sama.h pa?ncama.h skandho* !y-aj?navalkyasya ca sm.rti.h ! bhakti+/s-astra.m* yoga+/s-astra.m* !dharma+/s-astra.m* krame.na me !!4044.99! /s-ar-irak-a.n-a.m* bhagavad+ !+g-it-ay-a/s* ca*avagamyat-am ! r-am-a+anuja+-ac-arya+k.rta.m* !bh-a.syam -adhy-atmika.m* mama !!4044.100! ete.su y-ani v-aky-ani !/sr-i+k.r.s.nasya v.r.sasya ca ! aty+utkar.sa+par-a.ni syus* !tath-a bhakti+vir-agayo.h !!4044.101! mantavy-ani pradh-an-ani !t-any* eva*itara+v-akyata.h ! dharme.na sahit-a k.r.s.na+ !+bhakti.h k-ary-a*iti tad+raha.h !!4044.102! dharmo* j?neya.h sad+-ac-ara.h !/sruti+sm.rty+upap-adita.h ! m-ah-atmya+j?n-ana+yug+bh-uri+ !+sneho bhakti/s* ca m-adhave !!4044.103! vair-agya.m* j?neyam a+pr-iti.h !/sr-i+k.r.s.na+itara+vastu.su ! j?n-ana.m* ca j-iva+m-ay-a+-i/sa+ !r-up-a.n-a.m* su.s.thu vedanam !!4044.104! h.rt+stho* *a.nu+s-uk.sma/s* cid+r-upo* !j?n-at-a vy-apya*a+khil-a.m* tanum ! j?n-ana+/sakty-a sthito* j-ivo* !j?neyo* *a+cchedya+-adi+lak.sa.na.h !!4044.105! tri+gu.na+-atm-a tama.h k.r.s.na+ !+/saktir* deha+tad-iyayo.h ! j?neya.h sva+tantra* -i/so* *asau !sarva+karma+phala+prada.h !!4044.106! sa* /sr-i+k.r.s.na.h para.m* brahma !bhagav-an puru.sa+uttama.h ! up-asya* i.s.ta+devo* na.h !sarva+-avir+bh-ava+k-ara.nam !!4044.108! sa* r-adhay-a yuto* j?neyo* !r-adh-a+k.r.s.na* iti prabhu.h ! rukmi.ny-a ramay-a*upeto* !lak.sm-i+n-ar-aya.na.h sa* hi !!4044.109! j?neyo* *arjunena yukto* *asau !nara+n-ar-aya.na+abhidha.h ! bala+bhadra+-adi+yogena !tat+tan+n-amn-a*ucyate sa* ca !!4044.110! ete r-adh-a+-adayo* bhakt-as* !tasya syu.h p-ar/svata.h kva+cit ! kva+cit tad+a;nge *ati+sneh-at !sa* tu j?neyas* tad-a*ekala.h !!4044.111! ata/s* ca*asya sva+r-upe.su !bhedo* j?neyo* na sarvath-a ! catur+-adi+bhujatva.m* tu !dvi+b-ahos* tasya ca*aicchikam !!4044.112! tasya*eva sarvath-a bhakti.h !kartavy-a manu+jair* bhuvi ! ni.h+/sreyasa+kara.m* ki.m+cit !tato* *anyan* na*iti d.r/syat-am !!4044.113! gu.nin-a.m* gu.navatt-ay-a* !j?neya.m* hy* etat para.m* phalam ! k.r.s.ne bhakti/s* ca sat+sa;ngo* !*anyath-a y-anti vido* *apy* adha.h !!4044.114! k.r.s.nas* tad+avat-ar-a/s* ca !dhyey-as* tat+pratim-a*api ca ! na tu j-iv-a* n.r+deva+-ady-a* !bhakt-a* brahma+vido* *api ca !!4044.115! nija+-atm-ana.m* brahma+r-upa.m* !deha+traya+vilak.sa.nam ! vibh-avya tena kartavy-a !bhakti.h k.r.s.nasya sarvad-a !!4044.116! /sravya.h /sr-imad+bh-agavata+ !+da/sama+skandha* -adar-at ! praty+aha.m* v-a sak.rd* var.se !var.se v-acyo* *atha pa.n.ditai.h !!4044.117! k-ara.n-iy-a pura/s+cary-a !pu.nya+sth-ane *asya /saktita.h ! vi.s.nu+n-ama+sahasra+-ade/s* !ca*api k-ary-a*-ipsita+prad-a !!4044.118! daivy-am -apadi ka.s.t-ay-a.m* !m-anu.sy-a.m* v-a gada+-adi.su ! yath-a sva+para+rak.s-a sy-at !tath-a v.rttya.m* na ca*anyath-a !!4044.119! de/sa+k-ala+vayo+vitta+ !+j-ati+/sakty+anus-arata.h ! -ac-aro* vyavah-ara/s* ca !ni.sk.rta.m* ca*avadh-aryat-am !!4044.120! mata.m* vi/si.s.ta+a+dvaita.m* me !go+loko* dh-ama ca*-ipsitam ! tatra brahma+-atman-a k.r.s.na+ !+sev-a mukti/s* ca gamyat-am !!4044.121! ete s-adh-ara.n-a* dharm-a.h !pu.ms-a.m* str-i.n-a.m* ca sarvata.h ! mad+-a/srit-an-a.m* kathit-a* !vi/se.s-an atha k-irtaye !!4044.122! maj+jye.s.tha+avara+ja+bhr-at.r+ !+sut-abhy-a.m* tu kad-a+cana ! sva+-asanna+sa.mbandha+h-in-a* !na*upade/sy-a* hi yo.sita.h !!4044.123! na spra.s.tavy-a/s* ca t-a.h kva+api !bh-a.sa.n-iy-a/s* ca t-a* na hi ! kraurya.m* k-arya.m* na kasmi.m/s+cin* !ny-aso* rak.syo* na kasya+cit !!4044.124! pratibh-utva.m* na kasya+api !k-arya.m* ca vy-avah-arike ! bhik.say-a*-apada+atikramy-a !na tu k-aryam .r.na.m* kva+cit !!4044.125! sva+/si.sya+arpita+dh-anyasya !kartavyo* vikrayo* na ca ! j-ir.na.m* dattv-a nav-ina.m* tu !gr-ahya.m* tan* na*e.sa* vikraya.h !!4044.126! bh-adra+/sukla+caturthy-a.m* ca !k-arya.m* vigha+-i/sa+p-ujanam ! i.sa+k.r.s.na+catur+da/sy-a.m* !k-ary-a*arc-a ca han-umata.h !!4044.127! mad+-a/srit-an-a.m* sarve.s-a.m* !dharma+rak.sa.na+hetave ! gurutve sth-apit-abhy-a.m* ca !t-abhy-a.m* d-ik.sy-a* mumuk.sava.h !!4044.128! yath-a+adhik-ara.m* sa.msth-apy-a.h !sve sve dharme nija+-a/srit-a.h ! m-any-a.h santa/s* ca kartavya.h !sac+ch-astra+abhy-asa* -adar-at !!4044.129! may-a prati.s.th-apit-an-a.m* !mandire.su mahatsu ca ! lak.sm-i+n-ar-aya.na+-ad-in-a.m* !sev-a k-ary-a yath-a+vidhi !!4044.130! bhagavan+mandira.m* pr-apto* !yo* *anna+arth-i ko* *api m-anava.h ! -adar-at sa* tu sa.mbh-avyo* !d-anena*annasya /saktita.h !!4044.131! sa.msth-apya vipra.m* vidv-a.msa.m* !p-a.tha+/s-al-a.m* vidh-apya ca ! pravartan-iy-a sad+vidy-a !bhuvi yat su+k.rta.m* mahat !!4044.132! atha*etayos* tu bh-ary-abhy-am !-aj?nay-a patyur* -atmana.h ! k.r.s.na+mantra+upade/sa/s* ca !kartavya.h str-ibhya* eva hi !!4044.133! sva+-asanna+sa.mbandha+h-in-a* !nar-as* t-abhy-a.m* tu karhi+cit ! na spra.s.tavy-a* na bh-a.sy-a/s* ca !tebhyo* dar/sya.m* mukha.m* na ca !!4044.134! g.rha+-akhya+-a/srami.no* ye syu.h !puru.s-a* mad+up-a/srit-a.h ! sva+-asanna+sa.mbandha+h-in-a* !na sp.r/sy-a* vi+dhav-a/s* ca tai.h !!4044.135! m-atr-a svasr-a duhitr-a v-a !vi+jane tu vaya.h+sthay-a ! an+-apadi na tai.h stheya.m* !k-arya.m* d-ana.m* na yo.sita.h !!4044.136! prasa;ngo* vyavah-are.na !yasy-a.h kena+api bh-u+pate.h ! bhavet tasy-a.h striy-a.h k-arya.h !prasa;ngo* na*eva sarvath-a !!4044.137! anna+-adyai.h /saktito* *abhyarcyo* hy* !a+tithis* tair* g.rha+-agata.h ! daiva.m* pitrya.m* yath-a+/sakti !kartavya.m* ca yath-a+ucitam !!4044.138! y-avaj+j-iva.m* ca /su/sr-u.s-a !k-ary-a m-atu.h pitur* guro.h ! roga+-artasya manu.syasya !yath-a+/sakti ca m-amakai.h !!4044.139! yath-a+/sakty* udyama.h k-aryo* !nija+var.na+-a/srama+ucita.h ! mu.ska+cchedo* na kartavyo* !v.r.sasya k.r.si+v.rttibhi.h !!4044.140! yath-a+/sakti yath-a+k-ala.m* !sa.mgraho* *anna+dhanasya tai.h ! y-avad+vyaya.m* ca kartavya.h !pa/sumadbhis* t.r.nasya ca !!4044.141! gava+-ad-in-a.m* pa/s-un-a.m* ca !t.r.na+toya+-adibhir* yadi ! sa.mbh-avana.m* bhavet svena !rak.sy-as* te tarhi na*anyath-a !!4044.142! sa+s-ak.syam antar-a lekha.m* !putra+mitra+-adin-a*api ca ! bh-u+vitta+d-ana+-ad-an-abhy-a.m* !vyavah-arya.m* na karhi+cit !!4044.143! k-arye vaiv-ahike svasya* !*anyasya v-a*arpya+dhanasya tu ! bh-a.s-a+bandho* na kartavya.h !sa+s-ak.sya.m* lekham antar-a !!4044.144! -aya+dravya+anus-are.na !vyaya.h k-aryo* hi sarvad-a ! anyath-a tu mahad* du.hkha.m* !bhaved* ity* avadh-aryat-am !!4044.145! dravyasya*-ayo* bhaved* y-av-an !vyayo* v-a vy-avah-arike ! tau sa.msm.rtya svaya.m* lekhyau !sv+a+k.sarai.h prati+v-asaram !!4044.146! nija+v.rtty+udyama+pr-apta+ !+dhana+dh-anya+-adita/s* ca tai.h ! arpyo* da/sa+a.m/sa.h k.r.s.n-aya !vi.m/so* *a.m/sas* tv* iha dur+balai.h !!4044.147! ek-a+da/s-i+mukh-an-a.m* ca !vrat-an-a.m* nija+/saktita.h ! udy-apana.m* yath-a+/s-astra.m* !kartavya.m* cintita+artha+dam !!4044.148! kartavya.m* k-ara.n-iya.m* v-a !/sr-ava.ne m-asi sarvath-a ! bilva+patra+-adibhi.h pr-ity-a !/sr-i+mah-a+deva+p-ujanam !!4044.149! sva+-ac-ary-an* na .r.na.m* gr-ahya.m* !/sr-i+k.r.s.nasya ca mandir-at ! t-abhy-a.m* sva+vyavah-ara+artha.m* !p-atra+bh-u.s-a+a.m/suka+-adi ca !!4044.150! /sr-i+k.r.s.na+guru+s-adh-un-a.m* !dar/sana+artha.m* gatau pathi ! tat+sth-ane.su ca na gr-ahya.m* !para+anna.m* nija+pu.nya+h.rt !!4044.151! pratij?n-ata.m* dhana.m* deya.m* !yat sy-at tat+karma+k-ari.ne ! na gopyam .r.na+/suddhy+-adi !vyavah-arya.m* na dur+janai.h !!4044.152! du.s+k-alasya rip-u.n-a.m* v-a !n.r+pasya*upadrave.na v-a ! lajj-a+dhana+pr-a.na+n-a/sa.h !pr-apta.h sy-ad* yatra sarvath-a !!4044.153! m-ula+de/so* *api sa* sve.s-a.m* !sadya* eva vicak.sa.nai.h ! ty-ajyo* mad+-a/sritai.h stheya.m* !gatv-a de/sa+antara.m* sukham !!4044.154! -a.dhyais* tu g.rhibhi.h k-ary-a !a+hi.ms-a* vai.s.nav-a* makh-a.h ! t-irthe.su parvasu tath-a !bhojy-a* vipr-a/s* ca s-adhava.h !!4044.155! mah-a+utsav-a* bhagavata.h !kartavy-a* mandire.su tai.h ! dey-ani p-atra+viprebhyo* !d-an-ani vi+vidh-ani ca !!4044.156! mad+-a/sritai* n.r+pair* dharma+ !+/s-astram -a/sritya ca*a+khil-a.h ! praj-a.h sv-a.h putravat p-aly-a* !dharma.h sth-apyo* dhar-a+tale !!4044.157! r-ajya+a;nga+up-aya+.sa.d+varg-a* !j?ney-as* t-irth-ani ca*a?njas-a ! vyavah-ara+vida.h sabhy-a* !da.n.dya+a+da.n.dy-a/s* ca lak.sa.nai.h !!4044.158! sa+bhart.rk-abhir* n-ar-ibhi.h !sevya.h sva+patir* -i/savat ! andho* rog-i daridro* v-a !/sa.n.dho* v-acya.m* na dur+vaca.h !!4044.159! r-upa+yauvana+yuktasya !gu.nino* *anya+narasya tu ! prasa;ngo* na*eva kartavyas* !t-abhi.h s-ahajiko* *api ca !!4044.160! nara+-ik.sya+n-abhy+-uru+kuca+ !+an+uttar-iy-a ca na+u bhavet ! s-adhv-i str-i na ca bha.n.da+-ik.s-a !na nir+lajja+-adi+sa;ngin-i !!4044.161! bh-u.s-a sad+sa.m/suka+dh.rti.h !para+geha+upave/sanam ! ty-ajya.m* h-asya+-adi ca str-ibhi.h !patyau de/sa+antara.m* gate !!4044.162! vi+dhav-abhis* tu yo.s-abhi.h !sevya.h pati+dhiy-a hari.h ! -aj?n-ay-a.m* pit.r+putra+-ader* !v.rtya.m* sv-atantryato* na tu !!4044.163! sva+-asanna+sa.mbandha+h-in-a* !nar-a.h sp.r/sy-a* na karhi+cit ! taru.nais* tai/s* ca t-aru.nye !bh-a.sya.m* na*-ava/syaka.m* vin-a !!4044.164! stanandhayasya nu.h spar/se !na do.so* *asti pa/sor* iva ! -ava/syake ca v.rddhasya !spar/se tena ca bh-a.sa.ne !!4044.165! vidy-a*an+-asanna+sa.mbandh-at !t-abhi.h p-a.thy-a na kva+api nu.h ! vrata+upav-asai.h kartavyo* !muhur* deha+damas* tath-a !!4044.166! dhana.m* ca dharma+k-arye *api !sva+nirv-aha+upayogi yat ! deya.m* t-abhir* na tat kva+api !deya.m* ced* adhika.m* tad-a !!4044.167! k-arya/s* ca sak.rd* -ah-aras* !t-abhi.h sv-apas* tu bh-u+tale ! maithuna+-asaktayor* v-ik.s-a !kva+api k-ary-a na dehino.h !!4044.168! ve.so* na dh-aryas* t-abhi/s* ca !su+v-asiny-a.h striy-as* tath-a ! ny-asiny-a v-ita+r-ag-ay-a* !vik.rta/s* ca na karhi+cit !!4044.169! sa;ngo* na garbha+p-atiny-a.h !spar/sa.h k-arya/s* ca yo.sita.h ! /s.r;ng-ara+v-art-a* na n-.r.n-a.m* !k-ary-a.h /sravy-a* na vai kva+cit !!4044.170! nija+sa.mbandhibhir* api !t-aru.nye taru.nair* narai.h ! s-aka.m* rahasi na stheya.m* !t-abhir* -apadam antar-a !!4044.171! na hol-a+khelana.m* k-arya.m* !na bh-u.s-a+-ade/s* ca dh-ara.nam ! na dh-atu+s-utra+yuk+s-uk.sma+ !+vastra+-ader* api karhi+cit !!4044.172! sa+dhav-a+vi+dhav-abhi/s* ca !na sn-atavya.m* nir+ambaram ! sva+rajo+dar/sana.m* str-ibhir* !gopan-iya.m* na sarvath-a !!4044.173! manu.sya.m* ca*a.m/suka+-ad-ini !n-ar-i kva+api rajasval-a ! dina+traya.m* sp.r/sen* na*eva !sn-atv-a turye *ahni s-a sp.r/set !!4044.174! nai.s.thika+vratavanto* ye !var.nino* mad+up-a/sray-a.h ! tai.h sp.r/sy-a* na striyo* bh-a.sy-a* !na na v-ik.sy-a/s* ca t-a* dhiy-a !!4044.175! t-as-a.m* v-art-a* na kartavy-a* !na /sravy-a/s* ca kad-a+cana ! tat+p-ada+c-ara+sth-ane.su !na ca sn-ana+-adik-a.h kriy-a.h !!4044.176! devat-a+pratim-a.m* hitv-a !lekhy-a k-a.s.tha+-adi+j-a*api v-a ! na yo.sit+pratim-a sp.r/sy-a !na v-ik.sy-a buddhi+p-urvakam !!4044.177! na str-i+pratik.rti.h k-ary-a !na sp.r/sya.m* yo.sito* *a.m/sukam ! na v-ik.sya.m* maithuna+para.m* !pr-a.ni+m-atra.m* ca tair* dhiy-a !!4044.178! na sp.r/syo* na*-ik.sa.n-iya/s* ca !n-ar-i+ve.sa+dhara.h pum-an ! na k-arya.m* str-i.h samuddi/sya !bhagavad+gu.na+k-irtanam !!4044.179! brahma+carya+vrata+ty-aga+ !+para.m* v-akya.m* guror* api ! tair* na m-anya.m* sad-a stheya.m* !dh-irais* tu.s.tair* a+m-anibhi.h !!4044.180! sva+ati+naika.tyam -ay-ant-i !prasabha.m* vanit-a tu y-a ! niv-ara.n-iy-a s-a*-abh-a.sya !tirask.rtya*api v-a drutam !!4044.181! pr-a.na+-apady* upapann-ay-a.m* !str-i.n-a.m* sve.s-a.m* ca v-a kva+cit ! tad-a sp.r.s.tv-a*api tad+rak.s-a !k-ary-a sa.mbh-a.sya t-a/s* ca v-a !!4044.182! taila+abhya;ngo* na kartavyo* !na dh-arya.m* ca*-ayudha.m* tath-a ! ve.so* na vik.rto* dh-aryo* !jetavy-a rasan-a ca tai.h !!4044.183! parive.sa.na+kartr-i sy-ad* !yatra str-i vipra+ve/smani ! na gamya.m* tatra bhik.s-a+artha.m* !gantavyam itaratra tu !!4044.184! abhy-aso* veda+/s-astr-a.n-a.m* !k-arya/s* ca guru+sevanam ! varjya.h str-i.n-am iva strai.na+ !+pu.ms-a.m* sa;nga/s* ca tai.h sad-a !!4044.185! carma+v-ari na vai peya.m* !j-aty-a vipre.na kena+cit ! pal-a.n.du+la/suna+-adya.m* ca !tena bhak.sya.m* na sarvath-a !!4044.186! sn-ana.m* sa.mdhy-a.m* ca g-ayatr-i+ !+japa.m* /sr-i+vi.s.nu+p-ujanam ! a+k.rtv-a vai/svadeva.m* ca !kartavya.m* na*eva bhojanam !!4044.187! s-adhavo* ye *atha tai.h sarvair* !nai.s.thika+brahma+c-arivat ! str-i+strai.na+sa;nga+-adi varjya.m* !jetavy-a/s* ca*antar-ayata.h !!4044.88! sarva+indriy-a.ni jey-ani !rasan-a tu vi/se.sata.h ! na dravya+sa.mgraha.h k-arya.h !k-ara.n-iyo* na kena+cit !!4044.189! ny-aso* rak.syo* na kasya*api !dhairya.m* ty-ajya.m* na karhi+cit ! na prave/sayitavy-a ca !sva+-av-ase str-i kad-a+cana !!4044.190! na ca sa;ngha.m* vin-a r-atrau !calitavyam an+-apadi ! ek-akibhir* na gantavya.m* !tath-a kva+api vin-a*-apadam !!4044.191! an+arghya.m* citrita.m* v-asa.h !kusumbha+-adyai/s* ca ra?njitam ! na dh-arya.m* ca mah-a+vastra.m* !pr-aptam anya+icchay-a*api tat !!4044.192! bhik.s-a.m* sabh-a.m* vin-a na*eva !gantavya.m* g.rhi.no* g.rham ! vy+artha.h k-alo* na netavyo* !bhakti.m* bhagavato* vin-a !!4044.193! pum-an eva bhaved* yatra !pakva+anna+parive.sa.na.h ! -ik.sa.na+-adi bhaven* na*eva !yatra str-i.n-a.m* ca sarvath-a !!4044.194! tatra g.rhi+g.rhe bhoktu.m* !gantavya.m* s-adhubhir* mama ! anyath-a*-ama+annam arthitv-a !p-aka.h k-arya.h svaya.m* ca tai.h !!4044.195! -ar.sabho* bharata.h p-urva.m* !ja.da+vipro* yath-a bhuvi ! avartata*atra parama+ !+ha.msair* v.rtya.m* tath-a*eva tai.h !!4044.196! var.nibhi.h s-adhubhi/s* ca*etair* !varjan-iya.m* prayatnata.h ! t-amb-ulasya*ahi+phenasya !taml-a+-ade/s* ca bhak.sa.nam !!4044.197! sa.msk-are.su na bhoktavya.m* !garbha+-adh-ana+mukhe.su tai.h ! preta+/sr-addhe.su sarve.su !/sr-addhe ca dv-a+da/sa+ahike !!4044.198! div-a+sv-apo* na kartavyo* !roga+-ady+-apadam antar-a ! gr-amya+v-art-a na k-ary-a ca !na /sravy-a buddhi+p-urvakam !!4044.199! svapya.m* na tai/s* ca kha.tv-ay-a.m* !vin-a roga+-adim -apadam ! ni/s+chadma vartitavya.m* ca !s-adh-un-am agrata.h sad-a !!4044.200! g-ali+d-ana.m* t-a.dana.m* ca !k.rta.m* ku+matibhir* janai.h ! k.santavyam eva sarve.s-a.m* !cintan-iya.m* hita.m* ca tai.h !!4044.201! d-utya+karma na kartavya.m* !pai/suna.m* c-ara+karma ca ! dehe *aha.mt-a ca mamat-a !na k-ary-a sva+jana+-adi.su !!4044.202! iti sa.mk.sepato* dharm-a.h !sarve.s-a.m* likhit-a* may-a ! s-amprad-ayika+granthebhyo* !j?neya* e.s-a.m* tu vistara.h !!4044.203 sac+ch-astr-a.n-a.m* samuddh.rtya !sarve.s-a.m* s-aram -atman-a ! patr-i*iya.m* likhit-a n-.r.n-am !abh-i.s.ta+phala+d-ayin-i !!4044.204! im-am eva tato* nityam !anus.rtya mama*-a/sritai.h ! yata+-atmabhir* vartitavya.m* !na tu svaira.m* kad-a+cana !!4044.205! varti.syante yae* ittha.m* hi !puru.s-a* yo.sitas* tath-a ! te dharma+-adi+catur+varga+ !+siddhi.m* pr-apsyanti ni/scitam !!4044.206! na*ittha.m* yae* -acari.syanti !te tv* asmat+sa.mprad-ayata.h ! bahir+bh-ut-a* iti j?neya.m* !str-i+pu.msai.h s-amprad-ayikai.h !!4044.207! /sik.s-a+patry-a.h prati+dina.m* !p-a.tho* *asy-a* mad+up-a/sritai.h ! kartavyo* *an+a+k.sara+j?nais* tu !/srava.na.m* k-aryam -adar-at !!4044.208! vakt.r+a+bh-ave tu puj-a*eva !k-ary-a*asy-a.h prati+v-asaram ! mad+r-upam iti mad+v-a.n-i !m-any-a*iya.m* parama+-adar-at !!4044.209! yukt-aya sa.mpad-a daivy-a !d-atavy-a*iya.m* tu patrik-a ! -asury-a sa.mpad-a*-a.dhy-aya !pu.mse dey-a na karhi+cit !!4044.210! vikrama+arka+/sakasya*abde !netra+a.s.ta+vasu+bh-u+mite ! vasanta+-adya+dine /sik.s-a+ !+patr-i*iya.m* likhit-a may-a !!4044.211! nija+-a/srit-an-a.m* sa+kala+-arti+hant-a ! sa+dharma+bhakter* avana.m* vidh-at-a ! d-at-a sukh-an-a.m* manas-a*-ipsit-an-a.m* ! tanotu k.r.s.no* *a+khila+ma;ngala.m* na.h !!4044.212! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne /sik.s-a+patr-i+lekhana+nir-upa.na+n-am-a catu/s+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: likhitv-a patrik-am ittha.m* !tasy-a/s* ca pratim-a+a.s.takam ! s-adhubhi.h k-arayitv-a*asau !prai.sayat kakubho* *a.s.ta sa.h !!4045.1! tatra tatra ca t-a.m* pr-apya !bhakt-a.h pr-apur* muda.m* par-am ! k.rtv-a tat+pratim-a.m* sarve !p.rthak p.rthag* adh-arayan !!4045.2! tad+ukta+r-ity-a sarve ca !sva+adhik-ara+anus-arata.h ! avartanta ca ta.m* bhejur* !j-ananta.h k.r.s.nam eva te !!4045.3! patrik-a.m* pre.sayitv-a*atha !bhaktai.h katipayair* v.rta.h ! hari.h /sr-i+nagara.m* bh-uyo* !jag-ama*-anandayan nij-an !!4045.4! a+tarkita+-agam-at tasya !n-agar-a* har.sa+vihval-a.h ! pratyudgamya namask.rtya !tam -aninyu.h pura.m* mud-a !!4045.5! nara+n-ar-aya.na.m* d.r.s.tv-a !mandire *asya*-atmano* hari.h ! -av-asam akarod* r-ajan !paur-a.h paryacara.m/s* ca tam !!4045.6! paur-an bhakt-an sa* sukhayan !sad+v-art-abhir* anu+k.sapam ! /sr-i+v-asudeva+m-ah-atmya.m* !m-asa.m* tatra*a/sru.not puna.h !!4045.7! pra/sa.ms-a.m* tasya bahudh-a !cak-ara jana+sa.msadi ! sarvath-a*asman+matasya*ida.m* !m-ulam ity* evam -irayan !!4045.8! sa.mbh-are.na*ati+mahat-a !pu.spa+dol-a+utsava.m* hari.h ! mah-anta.m* tatra vidadhe !yath-a v.rtta+-alaye pur-a !!4045.9! tatra de/sa+antarebhya/s* ca !bhakt-a* -ayan sahasra/sa.h ! uttama+-ady-a* durga+pur-ad* !*dhare.h sa.mbandhinas* tath-a !!4045.10! sukhaya.ms* t-an nij-an bhakt-an !pak.sam eka.m* punar* hari.h ! tatra*uv-asa tatas* te ca !bhakty-a cakrus* tad+arcanam !!4045.11! vasanair* vi+vidhair* n-utnair* !ala.mk-arai/s* ca /sobhanai.h ! candanena ca pu.spa+srak+ !+/sekhara+-adyair* dhanena ca !!4045.12! p-uj-a+pr-apta.m* ca vastra+-adi !yat tat sarvam api prabhu.h ! tato* *a+yodhy-a+pras-ad-aya !dad-ati sma jana+adhipa !!4045.13! caitra+/sukla+dvit-iy-ay-a.m* !t-an sva+de/sa+gam-aya sa.h ! -aj?n-apya saha p-a/sc-atyai.h !pa/scima.m* de/sam abhyag-at !!4045.14! a.s.tamy-am -ayayau sv-am-i !bh-alla+de/se v.rta.h svakai.h ! k-amya+-alaya+abhidha.m* gr-ama.m* !sukhayan pathi ca svak-an !!4045.15! tatratyai.h pr-arthito* bhaktai.h !sat+sev-a+utsuka+m-anasai.h ! tebhyas* tu.s.to* haris* tatra !nyavasan* n.r+pate sukham !!4045.16! gr-amy-a* bhakt-a* yath-a+arha.m* ca !sarv-a.ms* t-an sa.mnyav-asayan ! -atithya.m* ca hare/s* cakru.h !sa+anugasya yath-a+ucitam !!4045.17! /sa/si+var.no* ha.th-i v-aha.h !k.sema+r-aja+avara+-adaya.h ! nar-a/s* ca jijib-a+-ady-as* ta.m* !yo.s-a.h paryacaran mud-a !!4045.18! haris* tatra dvit-iye *ahni !r-ama+janma+mah-a+utsavam ! cak-ara tatra tad+de/sa+ !+bhakt-a* -ayu.h sahasra/sa.h !!4045.19! upac-arair* bahu+vidhai.h !pup-ujus* te hari.m* mud-a ! sa* tatra paur.nam-asy-+antam !uv-asa*abhyarthito* nijai.h !!4045.20! ta.m* pr-arthayat prati+padi !vrajanta.m* pu?nja+jin+n.r+pa.h ! sv-amin dhaureya+nagare !j-ata+pr-aya.m* hi mandiram !!4045.21! tatra k.r.s.na+prati.s.th-a.m* tvam !-agatya kuru s-a.mpratam ! /se.sa.m* mandira+k-arya.m* tu !kari.sy-amo* vaya.m* tata.h !!4045.22! ity* ukto* bhagav-a.ms* tena !tath-a*ity* uktv-a ca tat puram ! yayau sa.mgavae* eva*asau !pr-apa tac* ca saha+anugai.h !!4045.23! pu?nja+jid* v-asay-am -asa !sa.msk.rte sva+g.rhe tu tam ! yath-a+arham any-a.m/s* ca*anyatra !tad+-atithya.m* tato* *akarot !!4045.24! vilokya mandira.m* sv-am-i !j-ata+kalpa.m* tato* dvi+j-an ! jyotir+vida.h sam-ah-uya !muh-urta.m* p.rcchati sma ca !!4045.25! vai/s-akhe /sukla+pak.se ca !jay-ay-a.m* bh.rgu+v-asare ! muh-urto* *asti /subho* vi.s.no.h !sth-apanasya*iti te *abruvan !!4045.26! d-ure muh-urta* ity* eva !gantu+k-ama.m* tato* harim ! pra.namya sa.mpr-arthya n.r+po* !v-asay-am -asa tatra tam !!4045.27! bhakta+va/sya.h sa* ca sukha.m* !tatra*uv-asa mah-i+pate ! svak-iy-an sukhayan bhakt-an !sad+v-art-abir* dine dine !!4045.28! bh-alla+de/sa+stha+bhakt-an-am !utsavo* *abh-un* mah-a.ms* tata.h ! -ajagmu.h pratijagmu/s* ca !tatra te y-utha/so* *anv+aham !!4045.29! trayo+da/sy-a.m* yath-a+/s-astra.m* !k.r.s.na.m* madana+mohanam ! r-adh-ay-a sahita.m* tatra !harir* asth-apayat tata.h !!4045.30! p-uj-a+utsavo* mah-an -as-id* !v-adya+gho.sa+upalak.sita.h ! vipr-a.m/s* ca bhojay-am -asa !haris* tatra sahasra/sa.h !!4045.31! tebhya/s* ca dak.si.n-a.m* pr-ad-ad* !v-as-a.msi ca mah-a+mana.h ! nara+si.mha+utsava.m* cakre !dvit-iye *ahni ca tatra sa.h !!4045.32! k.rtv-a bhukti.m* paur.nam-asy-a.m* !sa+anugo* nirag-at tata.h ! a+para+ah.ne prati+padi !durga+pattanam -apa sa.h !!4045.33! -ananda* -as-ic* ca mah-a.ms* tad-an-i.m* ! ta.m* pa/syata.h paura+janasya bh-u+pa ! harir* nija+-av-asam upetya tatra ! sukha.m* nyav-ats-it sukha+r-upa+m-urti.h !!4045.34! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne dhaureya+pure /sr-i+r-adh-a+k.r.s.na+sth-apana+-adi+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha ta.m* sukham -as-ina.m* !pa?ncamy-a.m* bhojana+uttaram ! putr-av* upetya natv-a ca !tat+sam-ipe ni.sedatu.h !!4046.1! -a/s-irbhir* abhinandya*atha !t-av* uv-aca harir* n.r+pa ! pra.s.tavya.m* yadi ki.m+cid* v-a.m* !bhavet tarhy* adya p.rcchatam !!4046.2! ity* uktau tena tau h.r.s.tau !ta.m* papracchatur* -i/svara ! /si.sy-a* mumuk.sava.h k-ary-a* !ity* -aj?n-a te *asti nau prabho !!4046.3! icch-ava.h /srotum a+khila.m* !tvatto* d-ik.s-a+vidhi.m* tata.h ! ta.m* nau br-uhi yath-avat tva.m* !/si.sy-an kury-ava n-.r.ms* tata.h !!4046.4! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.to* vin-it-abhy-a.m* !putr-abhy-a.m* bhagav-an hari.h ! k.r.s.na.m* guru.m* ca sa.msm.rtya !bh-u+pate pratyuv-aca tau !!4046.5! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: dh-amni sv-iye *a+k.sara+-akhye vilasati bhagav-a.ms* tat+pum-a.msa.m* ca m-ay-a.m* ! satya+j?nana+-adibhir* ya.h prak.rti+puru.sa+ja.m* /saktibhir* vy-apya vi/svam ! tejobhi.h /saktibhi.h svair* anala* iva jagad* vy-apya loke p.rthaktve ! v-arbhi.h p-a/s-i*iva ca*-aste bhuvi dh.rta+n.r+tanu.h /sreyase so* *astu k.r.s.na.h !!4046.6! /sr-imac+ch-arada+p-ur.na+candra+vadana.h padma+cchada+-abha+-ik.sa.no* ! dyotad+gaura+vapur* vi/s-ala+h.rdaya/s* ca*-a+j-anu+b-ahu+dvaya.h ! k-aru.nya+-ardra+tanu.h sita+ambara+dharo* do.s.n-a ca padma.m* dadhad* ! r-ama+-ananda+muni.h karotu bhavika.m* bhuvy* uddhava.h sad+guru.h !!4046.7! sa+bhakti+dharma+avana+tat+pare.na ! sutau sva+saukhya+-avaha+ce.s.titena ! tena*eva mahya.m* gadita.m* yuv-abhy-a.m* ! d-ik.s-a+vidhi.m* bh-agavata.m* vad-ami !!4046.8! -ac-aryair* auddhava+adhva+sthair* !d-ik.s-a bh-agavat-i yath-a ! s-am-any-a sa+vi/se.s-a ca !pu.mbhyo* dey-a*ucyate tath-a !!4046.9! d-ipta.m* j?n-ana.m* pradady-ac* ca !k.saya.m* kury-at tath-a*enas-am ! tasm-ad* d-ik.s-a*iti sa.mprokt-a !de/sikais* tantra+vedibhi.h !!4046.10! /sr-i+k.r.s.no* v-asudevo* vai !go+loka+adhi+pati.h svayam ! up-asy-a devat-a hy* asy-a.m* !d-ik.s-ay-a.m* bhavati prabhu.h !!4046.11! sva+up-asya+deva+sa.mbandh-ad* !d-ik.s-a+n-ama*ucyate yata.h ! uddhave sa.mprad-aye tad* !v-asudev-i*iti s-a*ucyate !!4046.12! dvi+vidh-a s-a tu vij?ney-a !mumuk.s-u.n-a.m* hita+-avah-a ! s-am-any-a mahat-i ca*iti !d-ik.s-a bhava+vimocan-i !!4046.13! tatra*-ady-a.m* pr-apnuyur* ye te !prokt-a.h sat+sa;ngi+sa.mj?nak-a.h ! anye tv* -atma+nivedya+-akhy-as* !tatra*-ady-a*-adau nir-upyate !!4046.14! k.sa.nikatv-at sva+dehasya !vai.samy-ad* de/sa+k-alayo.h ! tath-a*adhik-ara+bhed-ac* ca !d-ik.s-a s-adh-ara.n-a*udit-a !!4046.15! na*asti k-alasya niyamo* !na de/sa+niyamas* tath-a ! s-am-any-ay-a.m* hi d-ik.s-ay-a.m* !na j-ati+niyamo* *api ca !!4046.16! utpanna.h sy-an* mumuk.s-ay-a* !a;nkuro* yasya cetasi ! sac+ch-astr-ad* v-a sat-a.m* !sa;ng-at so* *adhik-ary* atra m-anava.h !!4046.17! na tithir* na vrata.m* na*arc-a !na*upav-asa+-adik-a kriy-a ! dur+labhe sad+guru.n-a.m* hi !sak.rt sa;ngae* upasthite !!4046.18! sad+a+sad+vyakti+vic* *chr-addha.h !sva+/sreya.h+s-adhana+udyata.h ! sac+ch-astre.su su+/s-ile.su !satsu ca pr-itim-an su+dh-i.h !!4046.19! -astiko* dharma+ni/s.tha/s* ca !yasm-ad* bh-ita/s* ca sa.ms.rte.h ! sam-a/srayed* guru.m* bhakty-a !dharma+va.m/sa+samudbhavam !!4046.20! sva+-asanna+sa.mbandha+bhinna+ !+str-i+bh-a.s-a+spar/sa+varjitam ! sv-iya+itar-asu ca str-i.su !m-at.r+svas.r+sut-a+dhiyam !!4046.21! sva+dharma+niyamair* ju.s.ta.m* !sthitam uddhava+vartmani ! harer* bhakta.m* ca tasya*agrae* !upavi.s.ta.m* k.rta+-ahnikam !!4046.22! sa.mpanno* *api gu.nai.h sarvair* !dharma+va.m/syo* na cet tu ya.h ! sa* gurur* na*eva kartavya.h !sa.ms.rter* muktim icchat-a !!4046.23! sn-ato* dhauta+ambara+dhara.h !k.rta+paurva+-ahnika+kriya.h ! phala.m* kare g.rh-itv-a*eva !mumuk.sus* tam up-avrajet !!4046.24! nidh-aya*agre phala.m* tasya !pra.namya pra+a?njalir* vadet ! bhagavan p-ahi m-a.m* bh-ita.m* !sa.ms.rtes* tv-am up-agatam !!4046.25! ittha.m* prapann-aya gurus* !tasm-aai* a+bhayam -adita.h ! dattv-a tata/s* ca s-am-any-a.m* !sadyo* d-ik.s-a.m* dad-ita sa.h !!4046.26! k-ala+m-ay-a+p-apa+karma+ !+yama+d-uta+bhay-ad* aham ! /sr-i+k.r.s.na+deva.m* /sara.na.m* !prapanno* *asmi sa* p-atu m-am !!4046.27! sa.mkalpa.m* k-arayitv-a*ittha.m* !/sr-i+k.r.s.nasya pras-adin-a ! sa+kesara+-adi+gandhena !sa* go+p-i+candanena v-a !!4046.28! k-arayitv-a*-urdhva+pu.n.dra.m* ca !sa.mprad-aya+anus-arata.h ! hary+a;nghri+spar/site dady-at !tasmai tulasik-a+srajau !!4046.29! badhn-iy-at ka.n.tha+de/se te !m-ale /si.syas* tato* guru.h ! a.s.ta+a+k.sara.m* k.r.s.na+mantra.m* !/srava.ne trir* up-adi/set !!4046.30! gu.na+a+k.sara.m* tato* mantra.m* !japtu.m* sarvatra sarvad-a ! up-adi/sed* gurus* tasmai !p-apa+j-ala+nik.rntanam !!4046.31! dak.sa+kar.ne dvi+j-at-in-am !upade/syo* manur* mata.h ! tath-a tur-iya+var.n-an-a.m* !v-ama+kar.ne ca d-urata.h !!4046.32! tato* vadec* ca m-ah-atmya.m* !/si.sya.m* k.r.s.nasya de/sika.h ! /si.sya tva.m* v-asudevasya !bhakto* j-ato* *asi s-a.mpratam !!4046.33! sa* hi n-ar-aya.na.h sv-am-i !dh-amna.h sv-ad* a+k.sar-at par-at ! -avir* babh-uva bh-u+loke !n.r+-ak.rti.h /sreyase n.r.n-am !!4046.34! rak.s-a+artha.m* ca sva+-a/srayayor* !du.s.tebhyo* bhakti+dharmayo.h ! j-atasya tasya k-aru.nya.m* !ko* v-a vaktu.m* k.samo* bhavet !!4046.35! dve.s-ac* cintayato* *api sva.m* !sur-a+m-a.msa+a/sino* *asur-an ! ninye svak-iya.m* dh-ama*eva !k-aru.nyena*-atat-ayina.h !!4046.36! smarat-a.m* vaira+bh-avena !svam ittha.m* dvi.sat-am api ! gu.na+gr-ah-i sa* bhagav-an !na*ag.rh.n-ad* a+gu.n-an h.rdi !!4046.37! yady* eva.m* tarhi bhakty-a ye !bhajeyu.h svam an+anyay-a ! tebhyo.h prasanna.h karu.na.h !sa* sy-at ki.m* v-acyam atra tu !!4046.38! sarve.s-a.m* hita+kart-ara.m* !tam adya sv-amina.m* bhav-an ! pr-apto* *asmi /sara.na.m* tena !mukta.h sa.ms.rti+bandhan-at !!4046.39! /sr-i+k.r.s.nam eva /sara.na.m* !ya.h prapadyeta sa* dhruvam ! m-ay-ay-a* mucyate na*anyas* !tasya*eva*atra vaca.h /s.r.nu !!4046.40! daiv-i hy* e.s-a gu.namay-i !mama m-ay-a dur+atyay-a ! m-am eva ye prapadyante !m-ay-am et-a.m* taranti te !!4046.41! tasm-at tva.m* sarva+bh-avena !dharm-an sva+vihit-a?n* *chrayan ! bhajeth-a.h /sr-i+v-asudeva.m* !bhakti+dharma+avana+udbhavam !!4046.42! ittha.m* /sr-i+k.r.s.na+devasya !m-ah-atmya.m* /s-astra+sa.mmatam ! kathayanta.m* vadec* *chi.sya.h !prah.r.s.tas* ta.m* pra.namya sa.h !!4046.43! k-ala+m-ay-a+bhay-ad* ghor-an* !mukta.h sa.ms.rti+bandhan-at ! /sr-i+k.r.s.nasya*adya bhakto* *aha.m* !guro j-ato* *asmi nir+bhaya.h !!4046.44! ittha.m* ca bruvate tasmai !/sr-i+k.r.s.na+pratim-a.m* guru.h ! dad-ita tad+abh-i.s.t-a.m* vai !p-ujan-aya*anu+v-asaram !!4046.45! tata/s* ca*upade/sed* dharm-a?n* !*chi.sya dharma.m* sad-a*-acare.h ! dharme.na dh-aryate vi/sva.m* !brahma+a.n.da.m* sa+-i/svara.m* yata.h !!4046.46! pr-ata.h+sn-ana.m* ca*-urdhva+pu.n.dra.m* !svak-iya.m* nitya+karma ca ! k.r.s.nasya p-ujana.m* kury-a.m* !bahir* antas* tvam anv+aham !!4046.47! k.r.s.na+mantrasya ca japo* !niyam-ac* *chucin-a tvay-a ! nija+/sakty+anus-are.na !k-aryo* *ahni ni/si ca*anv+aham !!4046.48! ek-a+da/syas* tvay-a*upo.sy-a* !harer* janma+din-ani ca ! tatra tatra*utsav-a.h k-ary-a.h !svasya /sakty+anus-arata.h !!4046.49! madya.m* m-a.msa.m* p-arad-arya.m* !steya.m* sva+para+hi.msanam ! sarvath-a*eva tvay-a ty-ajya.m* !var.na+sa.mkara+karma ca !!4046.50! bha;ng-a+ga?nj-a+ahi+phen-ani !tam-ala.m* m-adaka.m* ca yat ! bhak.sa.n-iya.m* na tat kva*api !yac* ca loke vigarhitam !!4046.51! a+g-alita.m* jala.m* k.s-ira.m* !na peya.m* ca kad-a+cana ! apa+/sabd-a* na vaktavy-a.h !satya.m* ca sva+para+-arti+dam !!4046.52! sva+-asanna+sa.mbandhavat-i.h !str-ir* vin-a*any-as* tu yo.sita.h ! na sp.r/ser* vi+dhav-a.h kva+api !buddhi+p-urvam an+-apadi !!4046.53! tat+spar/se *a+j?n-anato* j-ate !sn-atavya.m* buddhi+p-urvakam ! tat+spar/sane k.rte k-arya.m* !dinam ekam upo.sa.nam !!4046.54! k-am-ad* buddhy-a tu tat+spar/se !dina+dvayam upo.sa.nam ! t-ad.rk+spar/se janair* buddhe !kury-ac* c-andr-aya.na.m* vratam !!4046.55! k-aryae* -ava/syake pr-apte !pr-apt-ay-a.m* kva+api ca*-apadi ! buddhi+p-urve *api tat+spar/se !j-ate do.so* na vidyate !!4046.56! strai.n-am ati+lubdh-an-a.m* !kaula+n-astika+p-apin-am ! /su.ska+j?n-anavat-a.m* ca*api !sa;nga.h k-aryo* na kutra+cit !!4046.57! sac+ch-astrasya sat-a.m* sa;nga.m* !bhakti.m* ca navadh-a harau ! kury-as* tva.m* praty+aha.m* /si.sya !ka?n+cana*apavader* na ca !!4046.58! ku+sa;ngibhyo* na /s.r.nuy-a.h !kath-a+v-art-a* harer* api ! na ca kasya*api devasya !v-ac-a*apy* ucchedam -acare.h !!4046.59! adya bh-agavat-an dharm-an !satas* tva.m* sa;ngato* hy* asi ! sat+sa;ng-i*iti ca vikhy-ato* !bhavi.syasi dhar-a+tale !!4046.60! evam eva kari.sye *aham !ity* -aj?n-a.m* /sirasi guro.h ! g.rh-itv-a p-ujana.m* tasya !/si.sya.h kury-ad* guror* mud-a !!4046.61! nav-inair* vasanair* gandha+ !+pu.spa+srak+/sekhara+-adibhi.h ! svar.na+r-upya+-adi+mudr-abhi.h !sad+annai/s* ca sva+/saktita.h !!4046.62! abhyarcya ta.m* yath-a+/sakti !sato* vipr-a.m/s* ca p-ujayet ! tata.h sa+a.s.ta+a;ngam -anamya !g.rha.m* gacchet tad+-aj?nay-a !!4046.63! tata.h sa* d-ik.sito* nityam !uts-ahena bhajet prabhum ! var.na+-a/srama+ucita.m* gharma.m* !guru+ukta.m* p-alayan pum-an !!4046.64! kesara+-adyair* -urdhva+pu.n.dra.m* !kury-ad* vi.s.nu+pras-adibhi.h ! /sr-i+kha.n.dena*atha+v-a go+p-i+ !+candanena sa+candrakam !!4046.65! r-adh-a+ram-a+pras-adena !candraka.m* ku;nkumena v-a ! kury-ad* g.rha+stho* var.n-i ca !tath-a s-adhu+jana/s* ca ya.h !!4046.66! sa.mny-asino* vana+sth-a/s* ca !sa+agnik-a/s* ca*-urdhva+pu.n.drakam ! vi+candraka.m* m.rd-a kuryu/s* !candanena*api v-a /subham !!4046.67! tatra ye g.rhi.no* bhakt-as* !tath-a s-adhu+jan-a/s* ca ye ! tair* d.r.s.tv-a mukura.m* k-aryam !-urdhva+pu.n.dra+catu.s.tayam !!4046.68! sa.mny-asina/s* caturdh-a syur* !-adyas* tatra ku.t-icaka.h ! bah-udakas* tath-a ha.msas* !turya.h parama+ha.msaka.h !!4046.69! ku.t-icaka+-adayas* tatra !kuryu.h pu.n.dra+traya.m* traya.h ! /s-ir.s.ni bh-ale h.rdi tath-a !bh-alae* eka.m* tur-iyaka.h !!4046.70! v-anaprasth-a* var.nina/s* ca !bh-ale ka.n.the tath-a h.rdi ! b-ahvo/s* ca*iti ca pa?nca*eva !dadhyu.h pu.n.dr-a.ni nityad-a !!4046.71! sac+ch-udr-a.n-a.m* d-ik.sit-an-a.m* !prokta.m* pu.n.dra+catu.s.tayam ! a+sac+ch-udra+-adik-an-a.m* tu !bh-ale candana+candraka.h !!4046.72! catu.s.taye tu pu.n.dr-a.n-a.m* !v-asu+deva+-adayo* abhidh-a.h ! pa.than-iy-a* bhagavata/s* !catasro* bhakta+p-uru.sai.h !!4046.73! k.r.s.na+ke/sava+mukhy-ani !pa?nca n-am-ani pa?ncake ! pu.n.dr-a.n-a.m* pa.than-iy-ani !g-ayatr-i vai.s.nav-i ca v-a !!4046.74! pu.n.dra+traye tu pra.nava.h !pa.than-iyas* tri+m-atraka.h ! ekasminn* iha pu.n.dre tu !p-a.thyo* n-ar-aya.no* mata.h !!4046.75! pu.n.dram -urdhva.m* sama.m* saumya.m* !kani.s.tha+a;ngulivat sm.rtam ! .rju da.n.da+-ak.rti /subha.m* !tarjany-a k-aryam eva tat !!4046.76! a;nguly-a tilaka.m* kartu.m* !na bhaved* yasya dak.sat-a ! sa* /sal-ak-a+-adin-a kury-ad* !yath-a tat sy-at su+/sobhanam !!4046.77! vartula.m* tiryag* a+chhidra.m* !hrasva.m* d-irgha.m* tata.m* tanu ! vakra.m* vi+r-upa.m* vakra+agra.m* !chinna+m-ula.m* pada+cyutam !!4046.78! a+/subhra.m* r-uk.sam -arakta.m* !jale d.r.s.tv-a ca yat k.rtam ! vi+gandham avasahya.m* ca !pu.n.dram -ahur* an+arthakam !!4046.79! pr-as-adikyau bhagavatas* !tulas-i+m-alike gale ! dh-arayet prayato* bhaktas* !t-ad.r/s-i.m* japa+m-alik-am !!4046.80! tulas-i+k-a.s.tha+m-al-ay-a* !a+l-abhe tu sa* d-ik.sita.h ! pr-as-adik-i.m* harer* dadhy-ac* !candana+-adi+taru+udbhav-am !!4046.81! pr-ata.h sn-atv-a nitya+karma !k.rtv-a*arcet pratim-a.m* hare.h ! a.s.ta+a+k.sara.m* yath-a+/sakti !japen* nitya.m* /suci.h sa* ca !!4046.82! d.r.dha+-asano* japet ta.m* ca !maun-i sva+stho* *a+tvaran .rju.h ! vastra+-acch-adita+m-ala/s* ca !v-asudeva.m* h.rdi smaran !!4046.83! kurv-ita dv-arik-a+y-atr-am !a+va/sya.m* d-ik.sito* hy* asau ! a;nkayet tatra b-ah-u ca !/sr-i+pates* tapta+hetibhi.h !!4046.84! janma+a.s.tamy-+-ady+utsave.su !sa* sva+-ac-aryasya dar/sanam ! kartu.m* tad+antika.m* gacchet !ta.m* d.r.s.tv-a da.n.davan* namet !!4046.85! pra.named* dak.si.ne bh-age !ki.m+cid* d-ure tam -adar-at ! -aj?n-a.m* vin-a tad+a;nga.m* tu !sac+chi.syo* na sp.r/set kva+cit !!4046.86! guru+sev-a+paro* nitya.m* !tathya+v-ad-i guro.h pura.h ! k-ale k-ale yath-a+yogya.m* !tasya kury-ac* ca dar/sanam !!4046.87! guro.h /sayy-am -asana.m* ca !na*adhirohec* ca p-aduk-am ! tat+p-ana+p-atre.na jala.m* !na pibec* ca kad-a+cana !!4046.88! sad+guror* -aj?nay-a tasya !vasato* *api g.rha+-a/srame ! bhaktasya sa.ms.rter* bh-iti.h !punar* na*asty* anya+j-ivavat !!4046.89! d-ane *asy-a* api d-ik.s-ay-a* !dvedh-a vidhir* ud-irita.h ! adhik-ara+vibhedena !mantra+bhed-ad* !ram-a+pate.h !!4046.90! tatra*ukto* aya.m* vidhi.h sarva/s* !c-aturvar.nyasya d-ik.sa.ne ! j?neyas* tath-a*eva*-a/srami.n-a.m* !catur.n-am api sa.mmata.h !!4046.91! var.na+-a/srama+itare ye tu !te.s-a.m* vacmy* adhun-a vidhim ! ti.s.theyus* te guror* geh-ad* !bahi.h pra+a?njalayo* jan-a.h !!4046.92! tebhyo* guru.h sa* ca*anyena !try+a+k.sara.m* tu*upade/sayet ! madya+m-a.msa+ty-aga+mukhy-an !niyam-a.m/s* ca yath-a+ucitam !!4046.93! tatas* tai.h p-alan-iy-as* te !dharm-a* nityam a+tandritai.h ! s-adh-un-a.m* dar/sana.m* k-arya.m* !na tu spar/so* *an+anuj?nay-a !!4046.94! sva+gr-ame r-adhik-a+k.r.s.na+ !+pratim-a tv* auddhava+-alaye ! yatra sy-ad* dar/sana.m* tasy-as* !tai.h k-arya.m* prati+v-asaram !!4046.95! b-ahy-a p-uj-a na tai.h k-ary-a !nitya.m* k-ary-a*eva m-anas-i ! bahis* tu dar/sanena*eva !p-uj-a+phalam av-apnuyu.h !!4046.96! n-ama+mantrasya tu japo* !niyamena*eva nityad-a ! kartavya/s* candrako* bh-ale !candanena m.rd-a*api v-a !!4046.97! sva+gr-ame pratim-a na sy-at !prabhor* yadi tad-a*antike ! pu.spa+srag+vastra+kha.n.da+-adi !rak.sya.m* pr-as-adika.m* hare.h !!4046.98! dar/sana.m* spar/sana.m* tasya !kartavya.m* prati+v-asaram ! bhagavat+pratim-ay-as* tu !spar/sa.h k-aryo* na karhi+cit !!4046.99! iti dvit-iyo* d-ik.s-ay-a.h !s-am-any-ay-a* vidhir* may-a ! nir-upitas* tath-a k-aryo* !guru+/si.syair* iha*auddhavai.h !!4046.100! s-am-anya+d-ik.s-a+vidhir* ittham ukto* ! dvedh-a may-a /s-astra+d.r/s-a yuv-abhy-am ! vi/se.sa+d-ik.s-a+vidhim apy* a+/se.sa.m* ! hit-aya lokasya vad-ami putrau !!4046.101! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne d-ik.s-a+vidhau s-am-anya+d-ik.s-a+vidhi+nir-upa.na+n-am-a .sa.t+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: aste ca v-ardhake b-alye !deva+daitya+purodhaso.h ! n-ica+sthe si.mha+ge ca*-ijye !d-ik.s-a dey-a na vakra+ge !!4047.1! ek-a+da/sy-a.m* prabodhany-a.m* !janma+a.s.tamy-a.m* d-ik.sa.ne ! do.so* r-ama+navamy-a.m* ca !na*asta+-ader* guru+/sukrayo.h !!4047.2! mala+m-ase ca var.s-asu !/sr-i+k.r.s.nasya manu.h kva+cit ! na*upade/syo* na ca gr-ahya.h !s-urya+candra+graha.m* vin-a !!4047.3! na m-asa+tithi+v-ara+-adi !vic-arya.m* graha+parva.ni ! s-urya+candra+graha+samo* !na*anya.h k-alo* yata.h /subha.h !!4047.4! asta+-adi+do.sa+h-in-asu !sarv-asv* ek-a+da/s-i.su ca ! dv-a+da/s-i.sv* api sarv-asu !d-ik.s-a dey-a tu sa.mgave !!4047.5! pur-a.na+prathite de/se !/sucau d-ik.s-a+vidhir* mata.h ! dharma+va.m/syo* gurur* dady-ad* !d-ik.s-a.m* /si.sya.m* par-ik.sya sa.h !!4047.6! var.se.na*api par-ik.sya*eva !dharma+p-alana+/s-ilat-am ! /si.syasya sa* tato* dady-ad* !d-ik.s-a.m* tasmai na ca*anyath-a !!4047.7! dharma+p-alana+s-amarthyam !a+par-ik.sya tu yo* guru.h ! dad-ati d-ik.s-a.m* /si.syasya !sa* tat+p-apena yujyate !!4047.8! am-atya+p-apa.m* r-aj-ana.m* !patn-i+p-apa.m* ca tat+patim ! yath-a tath-a /si.sya+p-apa.m* !guru.m* pr-apnoti ni/scitam !!4047.9! tasm-ad* -adau par-ik.seta !/si.sya.m* gurur* a+tandrita.h ! tal+lak.sa.n-ani sa.mk.sep-at !sac+ch-astra+ukt-ani vacmy* aham !!4047.10! /s-anta.h su+/s-ila.h /suddha+-atm-a !/sraddh-alur* dharma+sa.msthita.h ! a+satvara/s* ca*an+as-uyo* !mumuk.su.h satya+bh-a.sa.na.h !!4047.11! adh-ita+sac+ch-astra+vidyo* !nija+/sakty+anus-arata.h ! sv-iya+nirv-aha+upayukta+ !+dravyav-an gata+matsara.h !!4047.12! do.sa.m* mah-anta.m* ca vidan !spar/sane vi+dhava+striy-a.h ! p-apa+karmasu bh-iru/s* ca !tapasy* uts-aha+/saktim-an !!4047.13! mah-a+p-ape.sv* anyatama.m* !go+gh-ato* yena v-a kva+cit ! k.rta+p-urvo* bhaven* na*eva !na k.rta+ghna/s* ca yo* bhavet !!4047.14! bhojane pa;nkti+bheda.m* ca !yo* na kury-ad* an+-apadi ! sva+dharma+p-alane yasya !/saithilya.m* sy-an* na ca kva+cit !!4047.15! sva+bandhor* apy* alpam api !pada+artha.m* ya/s* ca karhi+cit ! an+-ap.rcchya na g.rh.n-iy-ad* !yo* na vi/sv-asa+gh-ataka.h !!4047.16! prati+/sruta.m* yath-a svena !karma+kartre tath-a*eva tat ! ya/s* ca dady-an* na tu kva+api !bha?njy-ad* eka.m* kapardakam !!4047.17! na*ati+lobh-i na+ati+k-am-i !m-ana+-ir.sy-a+krodha+varjita.h ! .rjur* day-alu+prak.rtis* !titik.sur* dhairyav-a?n *chuci.h !!4047.18! k.sudhay-a vy-akulo* na sy-ad* !vrata+-ady+-acara.ne ca ya.h ! s-adhu+/su/sr-u.sa.na+rucir* !ni/s+chadm-a vijita+indriya.h !!4047.19! str-i+/si.syat-a.m* ca na pr-apta.h !kaula+m-arga.m* ca na*-a/srita.h ! na div-a+sv-apa+/s-ila/s* ca !na pram-ad-i ca ya.h pum-an !!4047.20! prav.rtti+dharma+ud-as-ino* !niv.rtta.m* dharmam -adar-at ! sisevi.su.h pum-an yo* *as-av* !adhik-ary-* atra k-irtita.h !!4047.21! etais* tu lak.sa.nair* h-ino* !ya.h pum-a.ms* ta.m* na d-ik.sayet ! tath-a+bh-uto* *api yo* vy+a;ngas* !ta.m* ca*api na guru.h kva+cit !!4047.22! andha.h k-a.na.h kekara/s* ca !pa;ngu.h kubja/s* ca v-amana.h ! chinna+o.s.tha+n-as-a+kar.na/s* ca !m-uka/s* ca badhira.h ku.ni.h !!4047.23! kha?njo* bh-uta+-adi+vikala.h !/svitr-i rug.na.h k.say-i ja.da.h ! n-ica+karm-a ca*ati+v.rddho* !na*ete d-ik.s-a+arha.n-a.h kva+cit !!4047.24! d-ik.s-a.m* gurur* yo* mahat-i.m* tu datte ! vin-a+adhik-ara.m* puru.s-aya ko+api ! bal-at sa* du.hkha.m* d.r.sada.m* yath-a*a;nghryor* ! -adattae* eva*apa+ya/sa/s* ca putrau !!4047.25! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne d-ik.s-a+vidhau mah-a+d-ik.s-a+graha.na+k-ala+adhik-ari+nir-upa.na+n-am-a sapta+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: traivar.niko* *atha*adhik-ar-i !yas* tu sthitv-a g.rha+-a/srame ! pr-aptum icchen* mah-a+d-ik.s-a.m* !tasya*-adau vidhir* ucyate !!4048.1! s-am-anya+d-ik.s-a+dharme.su !pum-an yas* tu d.r.dha+sthiti.h ! sa* prapadyeta /sara.na.m* !nija+-ac-arya.m* k.rta+a?njali.h !!4048.2! prapann-aya vin-it-aya !tasmai sa* gurur* -adita.h ! d.r.s.tv-a*adhik-aram ucita.m* !pr-aya/s+cittam up-adi/set !!4048.3! ekam -a/srama+sa.msthena !nir+-ah-aram upo.sa.nam ! dve tv* an+-a/srami.n-a tena !k-arayet sa* upo.sa.ne !!4048.4! k.saura+p-urva.m* tata.h /si.sya.h !kury-at tasya*-aj?nay-a vratam ! mah-a+d-ik.s-a+adhik-ara+artha.m* !japec* ca*a.s.ta+a+k.sara.m* manum !!4048.5! sa+ardha.m* sahasra+dvitaya.m* !mantra.h pr-ag* eva rauhi.n-at ! pratim-a+sa.mnidhau japyo* !v-asudevasya bhaktita.h !!4048.6! gurus* tu p-urva+divase !deya+mantra+vi/suddhaye ! sahasra+k.rtva.h prajapec* !*chuci.h sa.mp-ujya ke/savam !!4048.7! tato* br-ahma.nam -ah-uya !vidhi+j?na.m* ca*-auddhava+-a/sritam ! -ac-arya.h k-arayed* vi.s.no.h !p-uj-a.m* /si.sye.na ca*auddhava.h !!4048.8! sa* ca vipro* yath-a+/s-astra.m* !k-arayet sa+kala.m* vidhim ! dina+dvayena v-a*ekena !de/sa+k-ala+anus-arata.h !!4048.9! n-and-i+mukha+sv+asty+ayana+ !+pra+mukha.m* p-urva+v-asare ! karayec* *ch-astra+d.r.s.tena !vidhin-a tad+dine *atha+v-a !!4048.10! ma.n.dala.m* sarvato+bhadra.m* !kury-ad* -adau mano+haram ! tan+madhye sth-apayet kumbha.m* !haima.m* v-a t-amram uttamam !!4048.11! dik.sv* a.s.tasv* a.s.ta kumbh-a.m/s* ca !sth-apayec* ca tata.h /subh-an ! nija+/sakty+anus-are.na !t-amr-an v-a m.rnmay-an api !!4048.12! sa+toye.su sa+ratne.su !sa+pallava+phale.su ca ! sa+v-asa.h+p-ur.na+p-atre.su !sth-apayet te.su devat-a.h !!4048.13! /sr-i+r-adh-a+sahita.m* k.r.s.na.m* !sth-apayen* madhyame gha.te ! pr-acy-a.m* kumbhe sa* durg-a.m* ca !dak.si.ne bh-as+kara.m* tath-a !!4048.14! prat-icy-a.m* vighna+r-aja.m* ca !/siva.m* saumy-a.m* gha.te nyaset ! vi.svak+sena.m* tath-a*-agneyy-a.m* !nair.rty-a.m* garu.da.m* ca sa.h !!4048.15! v-ayavy-a.m* ca han-umanta.m* !kala/se sth-apayet tata.h ! /sr-i+d-am-ana.m* tath-a*ai/s-any-a.m* !krame.na sa* yath-a+vidhi !!4048.16! su+sn-atena*atha /si.sye.na !sv+asti+v-acana+p-urvakam ! v.rddhi+/sr-addha.m* k-arayitv-a !hare.h p-uj-a.m* vidh-apayet !!4048.17! bh-uta+/suddhi.m* tath-a pr-a.na+ !+prati.s.th-a.m* t-antrik-i.m* sa* ca ! k-arayitv-a m-at.rk-a.n-a.m* !ny-as-a.m/s* ca*-av-ahayet prabhum !!4048.18! /sr-i+k.r.s.n-aya namas* tubhya.m* !/sr-i+r-adh-a+pataye nama.h ! namas* te dharma+dhury-aya !nara+n-ar-aya.n-aya ca !!4048.19! etena mantre.na ca tam !-av-ahana+purask.rtam ! bhagavanta.m* sa+a;nga+deva.m* !p-ujayed* br-ahma.na.h su+dh-i.h !!4048.20! upac-arai.h .so+.da/sabhir* !mantrair* vi.s.no/s* ca vaidikai.h ! k-arayitv-a*arcana.m* vahni.m* !dak.si.ne sth-apayed* *dhare.h !!4048.21! sth-apite sa.msk.rte vahnau !vai.s.nava.m* /srapayec* carum ! prad-ipte tatra ca tato* !dhy-atv-a sa.mp-ujayed* *dharim !!4048.22! samid+-ajya+car-u.n-a.m* ca !praty+eka.m* juhuy-at tata.h ! -ahut-ir* a.s.ta+var.nena !sa* ca*a.s.ta+adhika+vi.m/satim !!4048.23! tato* *a;nga+devat-a+-adibhya* !eka+ek-a.m* ca gh.rta+-ahutim ! hutv-a p-ur.na+-ahuti.m* ca*asau !homa+karma sam-apayet !!4048.24! mah-a+n-ir-ajana.m* k.rtv-a !dattv-a pu.spa+a?njali.m* ca sa.h ! da.n.davat pra.namec* *chi.sya.h !pr-arthayec* ca tam -adar-at !!4048.25! v-a.n-i gu.na+anukathane /srava.nau katha-ay-a.m* ! hastau ca karmasu manas* tava p-adayor* na.h ! sm.rty-a.m* /siras* tava niv-asa+jagat+pra.n-ame ! d.r.s.ti.h sat-a.m* dar/sane *astu bhavat+tan-un-am !!4048.26! tato* baddha+a?najli+pu.ta* !eka+agra+manas-a harim ! stuv-ita /si.sya.h sa+-ananda.m* !stotram etat pa.than sthita.h !!4048.27! nav-ina+j-im-uta+sam-ana+var.na.m* ! ratna+ullasat+ku.n.dala+/sobhi+kar.nam ! mah-a+kir-i.ta+agra+may-ura+par.na.m* ! /sr-i+r-adhik-a+k.r.s.nam aha.m* nam-ami !!4048.28! nidh-aya p-a.ni+dvitayena ve.nu.m* ! nija+adhare /sekhara+y-ata+re.num ! nin-adayanta.m* ca gatau kare.nu.m* ! /sr-i+r-adhik-a+k.r.s.nam aha.m* nam-ami !!4048.29! vi/suddha+hema+ujjvala+p-ita+vastra.m* ! hata+ari+y-utha.m* ca vin-a*api /sastram ! vy+arth-i+k.rta+an+eka+sura+dvi.d+astra.m* ! /sr-i+r-adhik-a+k.r.s.nam aha.m* nam-ami !!4048.30! a+dharma+ti.sya+ardita+s-adhu+p-ala.m* ! sad+dharma+vaira+asura+sa;ngha+k-alam ! pu.spa+-adi+m-ala.m* vraja+r-aja+b-ala.m* ! /sr-i+r-adhik-a+k.r.s.nam aha.m* nam-ami !!4048.31! go+p-i+priya+-arambhita+r-asa+khela.m* ! r-asa+-i/svar-i+ra?njana+k.rt+prahelam ! skandha+ullasat+ku;nkuma+cihna+cela.m* ! /sr-i+r-adhik-a+k.r.s.nam aha.m* nam-ami !!4048.32! v.rnd-a+vane pr-itatay-a vasanta.m* ! nija+-a/srit-an -apada* uddharantam ! go+go+pa+go+p-ir* abhinandayanta.m* ! /sr-i+r-adhik-a+k.r.s.nam aha.m* nam-ami !!4048.33! vi/sva+dvi.san+manmatha+darpa+h-ara.m* ! sa.ms-ari+j-iva+-a/sraya.n-iya+s-aram ! sad-a*eva sat+p-uru.sa+saukhya+k-ara.m* ! /sr-i+r-adhik-a+k.r.s.nam aha.m* nam-ami !!4048.34! -anandita+-atma+vraja+v-asi+toka.m* ! nanda+-adi+sa.mdar/sita+divya+lokam ! vin-a/sita+sva+-a/srita+j-iva+/soka.m* ! /sr-i+r-adhik-a+k.r.s.nam aha.m* nam-ami !!4048.35! tata/s* ca*upavi/set-a.m* tau !guru+/si.syau su+/sobhite ! deva+p-i.tha+agni+vedyos* tu !madhya+sth-ane sam-ahitau !!4048.36! susn-ato* *atha gurus* tatra !k.rta+nitya+vidhi.h /suci.h ! ku/sa+ajina+-ur.na+anyatame !ni.s-ided* -asane /subhe !!4048.37! tath-a+vidha+-asane /si.sya.h !/sveta+v-as-a* ala.mk.rta.h ! candana+-adyair* upavi/set !pra.namet ta.m* ca sad+gurum !!4048.38! /svete dhaute n-utna+vastre !gurus* ta.m* paridh-apayet ! badhn-iy-at tulas-i+m-ale !ka.n.the ca*asya tata.h /subhe !!4048.39! k.r.s.na+p-uj-a+ava/si.s.tena !kaisare.na su+gandhin-a ! k-arayec* candanena*as-av* !-urdhva+pu.n.dra+catu.s.tayam !!4048.40! tato* go+p-i+candanena !tad+b-ahvor* dak.sa+v-amayo.h ! k.r.s.nasya cakra+/sa;nkh-abhy-a.m* !hetibhy-am a;nkayed* guru.h !!4048.41! pr-a;n+mukhasya*atha /si.syasya !baddha+a?njali+pu.tasya sa.h ! uda;n+mukho* gurur* dak.se !kar.ne mantram up-adi/set !!4048.42! a.s.ta+a+k.sara.m* mah-a+mantra.m* !saha .r.sy+-adibhir* guru.h ! /si.sy-aya dady-ac* *chr-i+k.r.s.na.m* !h.rdi dhy-ayan sam-ahita.h !!4048.43! asya /sr-i+k.r.s.na+mantrasya !chando* *anu.s.tup ca n-arada.h ! .r.si/s* ca devat-a k.r.s.nas* !tat+pr-ityai viniyojanam !!4048.44! tri+v-aram upadi/sya*asau !yath-a+p-urvam up-avi/set ! tatas* tasmai p-alan-iy-an !sarv-an dharm-an up-adi/set !!4048.45! -urdhva+pu.n.dr-a.ni tulas-i+ !+m-ale tva.m* t-ata dh-araye.h ! nitya.m* kury-a* vi.s.nu+p-uj-a.m* !tri+k-ala.m* sak.rd* eva v-a !!4048.46! tatra*-urdhva+pu.n.dra.m* kartavya.m* !sa.mdhy-a+p-uj-a+-adi+karmasu ! m.rd-a*eva sitay-a vatsa !go+p-i+candana+sa.mj?nay-a !!4048.47! a;nguly-a*eva ca tat k-arya.m* !da.n.da+-ak-ara.m* su+/sobhanam ! sa+cchidra.m* n-asik-a+m-ul-al* !lal-a.te tv* a+kaca+uday-at !!4048.48! eva.m* h.rdi ca kartavya.m* !pu.n.dra.m* b-ahu+dvaye tath-a ! dvi+j-at-in-a.m* tv* iha proktam !-urdhva+pu.n.dra+catu.s.tayam !!4048.49! harim abhyarcya tilaka.m* !kartavya.m* candanena ca ! pr-as-adikena rucira.m* !d.r.s.tv-a*-adar/sa.m* sa+candrakam !!4048.50! atha+v-a candraka.m* kury-a.h !ku;nkumena su+/sobhanam ! h.rdaye b-ahu+yugme ca !tath-a pu.n.dra.m* sa+candrakam !!4048.51! lal-a.te v-asudeva.m* ca !dhy-ayan sa.mkar.sa.na.m* h.rdi ! pradyumna.m* ca*a+niruddha.m* ca !tat kury-as* tva.m* bhuja+dvaye !!4048.52! m-ale ca ka.n.tha+lagne dve !tulas-i+k-a.s.tha+je tvay-a ! yaj?na+upav-itavad* dh-arye !s-uk.sme nitya.m* ca putraka !!4048.53! hare.h pr-as-adik-i.m* m-al-a.m* !tulas-i+k-a.s.tha+j-a.m* bhav-an ! nav-in-a.m* dh-arayed* yarhi !tad-a mantram ima.m* pa.thet !!4048.54! tulas-i+k-a.s.tha+sa.mbh-ute !m-ale k.r.s.na+jana+priye ! bibharmi tv-am aha.m* ka.n.the !kuru m-a.m* k.r.s.na+vallabham !!4048.55! yath-a+labdha+upac-arai/s* ca !kartavya.m* vi.s.nu+p-ujanam ! dravya+a+bh-ave tu mantre.na !tat k-arya.m* dambha+varjitam !!4048.56! /s-ala+gr-ama+/sil-a+p-uj-a !kartavy-a br-ahma.nena tu ! /sr-i+k.r.s.na+pratim-a*eva*arcy-a !d-ik.sitena*itare.na tu !!4048.57! p-ujana+ante bhagavato* !yo* *adya labdho* mah-a+manu.h ! japan-iyo* yath-a+/sakti !sa* tvay-a v-a?nchita+artha+da.h !!4048.58! yath-a+/sakti yath-a+buddhi !japa+ante *anu+dina.m* tvay-a ! kartavyo* da/sama+skandha+ !+adhy-aya+p-a.tho* hy* an+-apadi !!4048.59! k-al-i+bhairava+bh-uta+-adi+ !+bhaye kva+cid* upasthite ! /sr-i+n-ar-aya.na+varma*eva !japes* tva.m* prayata.h /suci.h !!4048.60! s-aya.m* mantra+japa/s* ca*api !kartavya.h /saktitas* tvay-a ! v.rth-a+k-alo* na netavyo* !hari+sa.mbandham antar-a !!4048.61! vi.s.no.h kath-ay-a.h /srava.na.m* !k-irtana.m* dhy-anam arcanam ! kury-a* nityam ud-as-ina.h !prav.rtta+a+khila+karmasu !!4048.62! an+-apadi sp.r/ser* na*eva !sa+dhav-am api yo.sitam ! pr-as-adika.m* vin-a vi.s.nor* !na patram api bhak.saye.h !!4048.63! nivedita.m* yad* anna+-adi !v-asudev-aya tena ca ! dev-an any-an pit-.r.m/s* ca*api !yath-a+k-ala.m* yajed* bhav-an !!4048.64! c-aturm-asya+-urja+m-aghe.su !vi/se.sa+niyam-a.m/s* care.h ! praty+ak.sa.m* lava.na.m* tva.m* ca !na g.rh.n-iy-a/s* ca bhojane !!4048.65! mala+utsarge ka.ti+sn-anam !an+-apadi sam-acare.h ! vin-a*udaka.m* na kury-a/s* ca !m-utra+karma*apy* an+-apadi !!4048.66! br-ahme muh-urte nidr-a.m* tva.m* !sarvath-a*eva tyaje.h sad-a ! -adima.m* y-amam ulla;nghya !/sayana.m* ni/si ca*-acare.h !!4048.67! da/sam-i.sv* atha sarv-asu !p-ara.n-a+divase.su ca ! div-a+nidr-a.m* tyajer* vi.s.nor* !vrata+utsava+dine.su ca !!4048.68! div-a ni/si ca bhu?nj-ith-a* !na div-a dvis* tath-a ni/si ! p-aratantrye *atha roga+-adau !dvir* bhuktir* na*atra du.syati !!4048.69! preta+anna.m* na*eva bhoktavya.m* !sa.msk-ara+anna.m* tath-a*eva ca ! -asanna+sa.mbandhi+g.rhe !do.so* na*asti ca tad+bhujau !!4048.70! dharma+/s-astre.na vihit-an !sva+dharm-an itar-an api ! p-alayan sarva+k-ala.m* tva.m* !k.r.s.na+bhakti.m* sam-acare.h !!4048.71! cid+r-upa* -atm-a vij?neya.h !sa+ak.sy-* avasth-a+trayasya ca ! deha+indriya+mana.h+pr-a.na+ !+buddhy+-adin-a.m* prak-a/saka.h !!4048.72! na j-ayate mriyate v-a kad-a+cin* ! na*aya.m* bh-utv-a bhavit-a v-a na bh-uya.h ! a+jo* nitya.h /s-a/svato* *aya.m* pur-a.no* ! na hanyate hanyam-ane /sar-ire !!4048.73! na*ena.m* chindanti /sastr-a.ni !na*ena.m* dahati p-avaka.h ! na ca*ena.m* kledayanty* -apo* !na /so.sayati m-aruta.h !!4048.74! a+cchedyo* *ayam a+d-ahyo* *ayam !a+kledyo* *a+/so.sya* eva ca ! nitya.h sarva+gata.h sth-a.nur* !a+calo* *aya.m* san-atana.h !!4048.75! a+vyakto* *ayam a+cintyo* *ayam !a+vik-aryo* *ayam ucyate ! j?n-atavyo* brahma+r-upo* *aya.m* !sac+cid+-ananda+lak.sa.na.h !!4048.76! -atman-a brahma+r-upe.na !vi/suddhena*a+k.sare.na ca ! k.r.s.nam eva para.m* brahma !h.rt+padme cintaye.h sad-a !!4048.77! santa* eva sad-a sevy-as* !tad+ukt-a* niyam-as* tath-a ! p-alan-iy-a.h prayatnena !brahma+carya+-adayas* tvay-a !!4048.78! sarva+-atman-a /srita.h k.r.s.na.m* !tvam asi hy* ambar-i.savat ! ata* -atma+nived-i*iti !khy-ato* bhuvi bhavi.syasi !!4048.79! ity* -aj?n-a.m* /siras-a*-ad-aya !/si.sya.h sa.mp-ujayed* gurum ! vastrai/s* candana+pu.spai/s* ca !yath-a+/sakti dhanena ca !!4048.80! go+bh-u+hira.nya+vipinam !a/sva+v-a.t-i+g.rha.m* ca v-a ! a+kle/s-ad* anna+vastra+-adi !sva+/sakty-a gurave *arpayet !!4048.81! tata/s* candana+pu.spa+-adyair* !annair* dak.si.nay-a ca sa.h ! s-adh-un any-a.m/s* ca vipr-a.m/s* ca !p-ujayitv-a*abhiv-adayet !!4048.82! d-ik.sita.m* ta.m* tato* br-uy-ad* !vidhi+j?na.h sa* dvi+ja+uttama.h ! bhadra.m* te *astu mah-a+bh-aga !dhanyo* *asi kula+p-avana.h !!4048.83! pras-ad-at sad+guror* eva !tvan+mano+ratha+p-ada+pa.h ! bhavi.syaty* eva sa+phala.h !para.m* sukham av-apsyasi !!4048.84! sukha+m-ula.m* hi vij?n-ana.m* !tat tu labhyeta sad+guro.h ! tatas* tam eva seveta !mumuk.su.h sa.myata+indriya.h !!4048.85! a+sa.mkalp-aj* jayet k-ama.m* !krodha.m* k-ama+vivarjan-at ! artha+an+artha+-ik.say-a lobha.m* !bhaya.m* tattva+avamar/san-at !!4048.86! -anv-ik.siky-a /soka+mohau !dambha.m* mahad+up-asay-a ! yoga+antar-ay-an maunena !hi.ms-a.m* k-aya+-ady+an+-ihay-a !!4048.87! k.rpay-a bh-uta+ja.m* du.hkha.m* !daiva.m* jahy-at sam-adhin-a ! -atma+ja.m* yoga+v-irye.na !nidr-a.m* sattva+ni.sevay-a !!4048.88! rajas* tama/s* ca sattvena !sattva.m* ca*upa/samena ca ! etat sarva.m* gurau bhakty-a !puru.so* hy* a?njas-a jayet !!4048.89! yasya deve par-a bhaktir* !yath-a deve tath-a gurau ! tasya*ete kathit-a* hy* arth-a.h !prak-a/sante mah-a+-atmana.h !!4048.90! bhajasva paray-a bhakty-a !tatas* tva.m* gurum -i/svaram ! evam uktv-a devat-an-a.m* !dvi+ja.h kury-ad* visarjanam !!4048.91! haim-i.m* sa+upaskar-a.m* m-urtim !anna.m* vastra+-adi dak.si.n-am ! tasmai dady-ac* ca vipr-aya !/si.syo* *asau karma+k-ari.ne !!4048.92! d-ik.s-a+d-ana+dine /si.syo* !na guru/s* ca*apy* up-avaset ! ek-a+da/s-i+vrata+-adau tu !phala+-ady+-ah-aram -acaret !!4048.93! s-am-any-a.m* mahat-i.m* v-a*api !g.rh.n-iy-ad* auddhav-i.m* tu ya.h ! d-ik.s-am et-a.m* sva+/sakty-a*asau !s-adh-un vipr-a.m/s* ca bhojayet !!4048.94! d-ik.s-am eva.m* hi sa.mpr-apya !dharm-an eka+antin-a.m* g.rh-i ! sva+-a/srama+stho* *abhyasen* nitya.m* !t-irtha+sev-a+par-aya.na.h !!4048.95! t-irth-any* api dvidh-a santi !sth-avar-a.ni jaganti ca ! -ady-ani ga;ng-a+mukhy-ani !tatra*any-ani ca s-adhava.h !!4048.96! sth-avar-a.ni tu seveta !sn-ana+dar/sana+vandanai.h ! jaganti tat+kath-a+/sruty-a !dar/sana+arcana+bhojanai.h !!4048.97! traivar.nikasya g.rhi.na.h !prokta* ittha.m* vidhir* may-a ! d-ik.s-ay-a* atha /s-udrasya !vi/se.sa.h ka/s+cid* ucyate !!4048.98! d-ik.s-a.m* jigh.rk.su.m* sac+ch-udram !-ac-arya.h p-urva+v-asare ! upo.sa.na.m* k-arayitv-a !k-arayet k.r.s.na+p-ujanam !!4048.99! mantr-a.h paur-a.nik-a.h p-a.thy-as* !tatra kva+api na vaidik-a.h ! /sr-i+k.r.s.n-aya nama* iti !home p-a.thya.h .sa.d+a+k.sara.h !!4048.100! sv-ah-a+k-aro* na vaktavya.h !/s-udrasya*an+adhik-arata.h ! tam a;nkayitv-a*upadi/sed* !a.s.ta+var.na.m* manu.m* guru.h !!4048.101! g.rha+stha+vihit-an dharm-a.ms* !tatas* tasm-aai* up-adi/set ! /s-udr-a.n-a.m* vidhir* ity* ukto* !vacmy* an+-a/srami.no* *atha tam !!4048.102! d-ik.s-am im-a.m* ye g.rhi.no* g.rh-itv-a ! bhajanti k.r.s.na.m* nija+dharma+sa.msth-a.h ! te p-uru.s-as* ty-agi+janai.h sam-an-a* ! j?ney-a* iha*amutra ca bh-uri+saukhy-a.h !!4048.103! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne d-ik.s-a+vidhau g.rha+sth-an-a.m* mah-a+d-ik.s-a+graha.na+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: an+-a/sram-i pum-an yas* tu !m.rta+yo.sid* bhavec* ca sa.h ! -adad-ita mah-a+d-ik.s-a.m* !sva+ukt-a.m* k.rtv-a*eva ni.sk.rtim !!4049.1! vidhis* tasya*apy* e.sa* eva !d-ik.s-ay-a* graha.ne mata.h ! daihiko* *anyo* vi/se.so* *asti !ta.m* ca*api kathay-amy* aham !!4049.2! /sma/sr-u.ni dh-arayen* na*eva !na cola.m* na ca ka?ncukam ! na /sveta+itarad* v-aso* !vas-ita vik.rta.m* na tat !!4049.3! brahma+c-ar-i*iva yo.s-a.m* ca !tyajed* dravya.m* tu rak.sayet ! agre+saro* g.rha+sth-an-a.m* !s-adhu+/su/sr-u.sa.ne bhavet !!4049.4! mah-a+d-ik.s-avat-a*anena !var.nin-a ty-agin-a tath-a ! eka+bhukta+vrata.m* k-arya.m* !y-avaj+jivam an+-apadi !!4049.5! ni/si v-a divase kury-ad* !d-ik.sito* bhojana.m* sak.rt ! r-atrau ced* -adya+y-ame !tan+madhya+ahna+uttaram ahni tu !!4049.6! -anuk-ulye sati pr-ayo* !nakta+bhoj-i bhavet sad-a ! daina.mdin-ani p-ap-ani !tena na/syanti sarva/sa.h !!4049.7! sak.rd+bhoj-i tu yo* nakta.m* !sa* tu pr-as-adika.m* hare.h ! anna+-adi divase pr-apta.m* !rak.set samyak /suci+sthale !!4049.8! div-a na bhak.sayet ki.m+cit !pr-as-adikam api prabho.h ! anyath-a bha;nga* eva sy-ad* !eka+bhukta+vratasya vai !!4049.9! pr-as-adika+anna+/s-aka+-ader* !eka+bhukta+vratatvata.h ! avaj?n-a.m* na*eva kurv-ita !namask.rtya visarjayet !!4049.10! eka+bhukta+vrat-i ya/s* ca !div-a so* *api pum-an hare.h ! pr-apta.m* pr-as-adika.m* rak.set !k-al-ad* anyatra ced* bhuje.h !!4049.11! pr-as-adikasya sa.mm-ana.m* !phala+-ader* api vai.s.nava.h ! pra.n-amena*eva kurv-ita !na*avam-ana.m* tu karhi+cit !!4049.12! upav-asa+dine pr-apta.m* !hare.h pr-as-adika.m* pum-an ! visarjayen* namask.rtya !na*anna.m* bhak.set tu sarvath-a !!4049.13! api bhojana+vel-ay-a.m* !pr-apte pr-as-adike yadi ! bhak.sya+arha.m* svasya na sy-ad* yat !sarvath-a tan* na bhak.sayet !!4049.14! tyakta.m* yat svena niyam-ad* !deha+p-i.d-a+kara.m* ca yat ! bhak.sa.n-iya.m* na tad+bhaktai.h !pr-as-adikam api prabho.h !!4049.15! gr-amya+v-art-a+niv.rtty+artha.m* !harer* n-am-any* ahar+ni/sam ! k-irtayec* ca gu.n-an g-ayet !tasya bhakta+mano+har-an !!4049.16! s-am-any-a.m* sa+vi/se.s-a.m* v-a !d-ik.s-a.m* pr-apto* na yas* tv* im-am ! tena bhr-atr-a*api pakva.m* cen* !na*anna.m* bhu?nj-ita sa* kva+cit !!4049.17! bhojana+vyavah-ara/s* ca !yena s-aka.m* bhaven* na vai ! d-ik.sitena*api pakva.m* cet !tena na*ady-ac* ca sarvath-a !!4049.18! pakva.m* ced* br-ahma.nena*anna.m* !k.satra+-adis* tat tu bhak.sayet ! br-ahma.nas* tan* na bhu?nj-ita !yadi pakt-a na vai.s.nava.h !!4049.19! nirv-aha.h sva+/sar-irasya !y-avat-a*anna+-adin-a bhavet ! t-avantam udyama.m* kury-an* !na*adhika.m* tu sa* p-uru.sa.h !!4049.20! ti.s.then* niv.rtta+dharme.su !prav.rtta+a+khila+karmasu ! ud-as-ino* bhaven* nityam !-atmano* *an+artha+hetu.su !!4049.21! dhotrasya*abhy+antare rak.set !kaup-ina.m* brahma+c-arivat ! bhakta+-akhya.h sa* harer* bhakti.m* !kurv-ita g.rhi.no* *adhik-am !!4049.22! /s-ala+gr-ama+arcana.m* kury-ad* !vipras* tu prati+v-asaram ! /sik.sec* ca vi.s.nu+s-ukta+artha.m* !sad+guros* ta.m* ca cintayet !!4049.23! bibh.ry-at p-aduke ca*asau !p-atram ambu+bh.rta.m* tath-a ! sva+var.na+dharmam a+khila.m* !p-alayec* ca jita+indriya.h !!4049.24! an+-a/srami.na.h et-av-an !vi/se.so* m.rta+yo.sita.h ! pr-aptasya mahat-i.m* d-ik.s-a.m* !bhaktasya kathito* may-a !!4049.25! g.rha+-a/srame vartm-ana.h !sat+sac+ch-astra+anu/s-ilan-at ! sa.mpr-aptas* t-ivra+vair-agya.m* !ya* icched* -a/srama+antaram !!4049.26! so* *apy* an+-a/srami.na.h prokt-a.m* !d-ik.s-am et-am up-a/srayet ! vana+stha+yati+dharmo* yan* !ni.siddho* *asti kalau yuge !!4049.27! v-asudev-im ato* d-ik.s-am !-a/sritya mahat-im asau ! nir+bhayo* *an+anya+bhakty-a*eva !bhajec* *chr-i+k.r.s.nam -adar-at !!4049.29! yadi pr-apto* mah-a+d-ik.s-a.m* !pr-ag* eva*asau g.rh-i bhavet ! tad-a tv* eta.m* vi/se.sa.m* sa* !prokta.m* daihikam -a/srayet !!4049.30! g.rha+-a/srama+icch-a+ujjhita+var.ni+dharmo* ! *a+pr-apta+bh-aryo* *atha ca yo* m.rta+stri.h ! ya/s* ca*ujjhita+str-i+sukha* ity* am-i.s-am ! ittha.m* hi d-ik.s-a+vidhir* asti putrau !!4049.31! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne d-ik.s-a+vidhau an+-a/srami.n-a.m* mah-a+d-ik.s-a+vi/se.sa+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: upan-ito* yas* tu vipro* !veda+adhyayana+tat+para.h ! sa.mj-ata+t-ivra+vair-agyo* !bubh-u.sen* nai.s.thika+vrat-i !!4050.1! sa* auddhav-iyam -ac-arya.m* !pr-apnuy-ac* *chara.na.m* drutam ! tatas* tasmai prapann-aya !dady-at so* *a+bhayam -adita.h !!4050.2! tato* br-ahma.nam -ah-uya !vidhi+j?na.m* d-apayed* guru.h ! var.nin-a sva+-a/sritena*eva !sa* tasmai nai.s.thika+vratam !!4050.3! kaup-ina+yugma.m* ca bahir* !v-asas-i ca m.rga+ajinam ! p-al-a/sa.m* vai.nava.m* v-a*api !da.n.da.m* t-amra+kama.n.dalum !!4050.4! atha tasmai sa* -ac-aryo* !g-ayatr-i.m* vai.s.nav-i.m* di/set ! n-arado* *asy-a* .r.si/s* chando* !g-ayatr-i devat-a hari.h !!4050.6! trir* ima.m* dak.si.ne kar.ne !mantra.m* samupadi/sya sa.h ! -ananda+anta.m* gurur* n-ama !/si.syasya vidadh-ita ca !!4050.7! tatas* tasmai dharma+/s-astra+ !prokt-an dharm-an up-adi/set ! hita+-avah-an nai.s.thik-an-a.m* !brahma+carya.m* tath-a*a.s.tadh-a !!4050.8! /si.syas* ta.m* p-ujayitv-a*atha !gandha+-adyair* da.n.davan* namet ! varteta sv-iya+dharme.su !guru+ukte.sv* eva sarvad-a !!4050.9! yad-a nai.s.thika+dharme.su !dharma+/s-astra+udite.sv* asau ! pakvo* bhavet tad-a*-ac-aryo* !mah-a+d-ik.s-a.m* dad-ita ca !!4050.10! par-ik.s-am -adita.h kury-ad* !gurus* tasya tu var.nina.h ! dharme.su sthirat-am -adau !sad+grantha+adhyayana.m* tata.h !!4050.11! sevakasya*-anuk-ulya.m* ca !taj+j?n-ater* an+upadravam ! a+vy+a;ngatva+-adika.m* ca*api !d.r.s.tv-a ta.m* d-ik.sayet tata.h !!4050.12! upo.sa.na.m* k-arayitv-a !p-urve+dyur* deha+/suddhaye ! ek-a+da/sy-a.m* dv-a+da/sy-a.m* v-a !dady-ad* d-ik.s-a.m* vidh-anata.h !!4050.13! ma.n.dala.m* k-aryitv-a*-adau !p-urvavad* br-ahma.nena sa.h ! v-asudeva+arcana.m* homa.m* !k-arayec* ca yath-a+vidhi !!4050.14! tatas* tasmai gurur* dady-ad* !v-asas-i dve site /subhe ! tulas-i+m-alike dve ca !kury-ad* b-ahv+a;nkana.m* tata.h !!4050.15! namask.rtya ni.sa.n.n-aya !pr-a;n+mukh-aya var.nine ! a.s.ta+a+k.sara.m* mah-a+mantram !uda;n+mukha* up-adi/set !!4050.16! trir* dak.sa+kar.nae* -adi/sya !manu.m* dharm-an up-adi/set ! m-atr-a v-a guru+patny-a*api !/si.sya tva.m* na vade.h kva+cit !!4050.17! striy-a manu.sya+j-ates* tvam !-ak-ara.m* na*avalokaye.h ! a+j?n-an-at str-i+mukhe d.r.s.te !vyakty-a kury-a* upo.sa.nam !!4050.18! yath-a b.rhad+vrata.m* na sva.m* !cyaved* v.rtya.m* tath-a tvay-a ! yo.s-am iva dhana.m* ca*api !na sp.r/set karhi+cid* bhav-an !!4050.19! niyamena prati+dina.m* !sac+ch-astrasya b.rhad+vrat-i ! nija+/sakty+anus-are.na !p-a.tha.m* kury-as* tvam -adar-at !!4050.20! evam ukta.h sa* guru.n-a !tath-a*ity* uktv-a tam -anamet ! namask.rtya sato* bhakt-an !bhavet tad+vacana+sthiti.h !!4050.21! et-av-an hi vi/se.so* *atra !vidhir* anyas* tu p-urvavat ! tasya*api sa+kalo* j?neyo* !mah-a+d-ik.s-a+grahe sutau !!4050.22! d-ik.say-a dvi+ja+varasya mahaty-a ! brahma+caryam ati+pu.s.tim upaiti ! t-am ata.h sa* guruto* *atra g.rh-itv-a ! p-alayet tad* udit-an niyam-an vai !!4050.23! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne d-ik.s-a+vidhau brahma+c-ari.n-a.m* mah-a+d-ik.s-a+vidhi+nir-upa.na+n-am-a pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: ty-agin-a atha vak.sy-ami mah-a+d-ik.s-a+vidhi+kramam ! tena*eva s-a ca guru.n-a !d-atavy-a na*anyath-a sutau !!4051.1! yas* tu g.rha+-a/srama.m* h-atu.m* !t-ivra+vair-agya+vegata.h ! icched* vivekav-an dh-iro* !mumuk.su.h /sraddhay-a*anvita.h !!4051.2! svasya*aurdhvadaihika.m* karma !sa* vidh-aya yath-a+vidhi ! anuj?n-apya nij-a?n* j?n-at-in !-ac-arya.m* /sara.na.m* vrajet !!4051.3! tato* guru.h sa* ta.m* /si.sya.m* !ka?n+cit k-ala.m* nija+antike ! sth-apayitv-a par-ik.seta !ty-agi+d-ik.s-a+adhik-arit-am !!4051.4! p-urva+uktair* lak.sa.nai.h sadbhi.h !sa.mpannatva.m* ca tasya sa.h ! tath-a*eva*andhatva+k-a.natva+ !+j-a.dya+roga+-adi+h-inat-am !!4051.5! d.r.s.tv-a tasya par-ik.seta !vair-agyasya ca t-ivrat-am ! san+ma.n.dale milanta.m* ca !sva+bh-avam api tattvata.h !!4051.6! tatas* tat+sva+jan-an-a.m* ca !punar* vik.sepa+kart.rt-a ! asti v-a na*asti v-a*ity* etat !svaya.m* sa.m/sodhayed* guru.h !!4051.7! yadi sy-at s-a tad-an-i.m* tu !pre.sa.n-iya.h sa* vai g.rham ! tad+a+bh-ave *api vair-agya+ !+m-andye pre.sya.h punar+g.rham !!4051.8! sati vair-agya+t-ivratve !tad+ruci.m* dharma+p-alane ! ni/scitya d-apayed* d-ik.s-a.m* !ty-agin-a sva+-a/sritena sa.h !!4051.9! ek-a+da/s-i+dine v-a*api !dv-a+da/sy-a.m* vihit-a tu s-a ! upav-aso* nir+-ah-ara.h !p-urve+dyu.h p-urvavan* mata.h !!4051.10! kak.sa+upastha+/sikh-a+varja.m* !mu.n.dana.m* ca*asya sa.mmatam ! -ac-arya.h k-arayet sarva.m* !p-urvavan* ma.n.dala+-adi ca !!4051.11! tata.h sn-atena /si.sye.na !sita+ambara+dhare.na ca ! /sr-i+r-adh-a+k.r.s.na+p-uj-a.m* ca !k-arayed* br-ahama.na+uttama.h !!4051.12! dady-at tasmai prapann-aya !kaup-ina.m* s-adhur* -adita.h ! bahir+v-asa/s* ca kanth-a.m* ca !ra?njit-a.m* raktay-a m.rd-a !!4051.13! bhik.s-a+p-atra.m* ca*ambu+p-atra.m* !dattv-a pu.n.dra+catu.s.tayam ! k-arayitv-a ca tulas-i+ !+m-ale tasmai dad-ita sa.h !!4051.14! pr-a;n+mukh-aya*atha /si.sy-aya !g-ayatr-i.m* vai.s.nav-i.m* sutau ! upadi/set sa* -ac-arya.h !saha+.r.si+chanda+-adibhi.h !!4051.15! yaj?na+upav-ita.m* k-arp-asa.m* !dady-at tasmai tata/s* ca sa.h ! sva+-ac-arya+pravara+granthi.m* hy* !ekam eva ca n-utanam !!4051.16! tata/s* ca d-asa+/sabda+anta.m* !kury-at tan+n-ama de/sika.h ! ty-agi+dharm-ams* tatas* tasmai !dharma+/s-astra+udit-an vadet !!4051.17! nitya.m* ca bhagavad+g-it-a+ !+pa.thana.m* nija+/saktita.h ! up-adi/sed* vidhis* tv* anya.h !p-urva+ukto* *atra*avagamyat-am !!4051.18! eva.m* pr-apta+ty-agi+d-ik.sa.h !sa* ca ta.m* da.n.davan* namet ! any-a.m/s* ca vai.s.nav-an s-adh-un !namas* kury-ac* ca var.nina.h !!4051.19! vasan guru+kule nitya.m* !dharm-an eka+antin-a.m* bhajet ! abhyased* brahma+vidy-a.m* ca !sevam-ano* guru.m* sa* ca !!4051.20! nitya+karma+vidhi.m* tasm-ad* !guro.h /sik.sed* a+tandrita.h ! tath-a*eva ca*anu+divasa.m* !vidadh-ita sa* d-ik.sita.h !!4051.21! so* *atha k-ayena vacas-a !manas-a ca guror* hitam ! -acaran sy-ad* va/sas* tasya !go+pater* iva gaur* muni.h !!4051.22! svaya.m* brahma+sva+r-upo* *api !d-asya.m* bhagavato* d.r.dham ! na jahy-at karhi+cid* dh-im-a.ms* !tad-iy-an-a.m* ca sevanam !!4051.23! yath-a+ucita.m* sat-a.m* kurvan !kai;nkarya.m* /suddha+m-anasa.h ! tarjana.m* bhartsana+-ad-ini !te.s-a.m* ca vi.saheta sa.h !!4051.24! pr-i.nayeta sato* bhakty-a !n-ar-aya.na+dhiy-a*eva t-an ! paricary-a+ratas* te.s-a.m* !bhaven* nityam a+tandrita.h !!4051.25! sadbhir* ukt-a.m* hit-a.m* v-aca.m* !saheta paru.s-am api ! yath-a kalatra+putra+-ader* !dur+ukt-ani g.rha+-a/sram-i !!4051.26! sv-atantrya.m* yo* vih-aya*eva !sad+adh-ino* bhavet pum-an ! eka+antiko* harer* bhakta.h !pr-apnuy-at sa* par-a.m* gatim !!4051.27! -id.r/s-as* ty-agino* ye syu.h !s-atvat-a* iha te.sv* api ! mah-a+d-ik.s-am abh-ipseyur* !ye te.s-a.m* vidhir* ucyate !!4051.28! tatra ye j?nan-a+vair-agya+ !+bhakti+sad+dharma+pakvat-am ! k-alena*alpena sa.mpr-apt-a* !bhaveyur* bahun-a*api v-a !!4051.29! tatra*api brahma+carya+alpa+ !+-ah-ara+sv-ada+vivarjanam ! a+hi.ms-a+guru+bhakty+-adir* !dharmo* ye.sv* adhiko* bhavet !!4051.30! anuk-ul-a* bhaveyu/s* ca !ye.s-a.m* /su/sr-u.sak-as* tath-a ! /sakty-a ye *adh-ita+sac+ch-astr-a.h !prokt-as* te *atra*adhik-ari.na.h !!4051.31! tath-a*an+adh-ita+sac+ch-astr-a* !api ye yogam a?njas-a ! kuryur* a.s.ta+a;ngam a+khila.m* !prokt-as* te *apy* adhik-ari.na.h !!4051.32! mah-a+d-ik.s-a.m* jigh.rk.sur* ya.h !sa* -ac-aryam up-avrajet ! tasya*adhik-arit-a.m* so* *api !sa.mpar-ik.sya*eva d-ik.sayet !!4051.33! k-ala+p-ujana+homa+-adi !nai.s.thika+brahma+c-ari.na.h ! yath-a prokta.m* tath-a*eva*atra !j?n-atavya.m* sarvam -adita.h !!4051.34! dady-at tasmai gurur* v-asa.h !kaup-ina+-acch-adana.m* sitam ! vastra+kha.n.da.m* ca t-avantam !uttar-iya+arthaka.m* sitam !!4051.35! ka.n.tha+dh-arya.m* tato* dady-at !tulas-i+m-alik-a+dvayam ! a;nkayec* *cha;nkha+cakr-abhy-a.m* !p-urvavad* tad+bhuja+dvayam !!4051.36! /sr-i+k.r.s.na.m* h.rdaye dhy-atv-a !gurus* tasmai tata.h svayam ! baddha+a?njali+pu.t-aya*eva !mah-a+mantram up-adi/set !!4051.37! tata* -ananda+muny+anta.m* !tasya n-ama guru.h svayam ! kurv-ita bhagavan+n-ama+ !+p-urvaka.m* sa* guru.m* namet !!4051.38! dharm-an up-adi/set tasmai !pra.nat-aya*atha de/sika.h ! a.s.ta+a;nga.m* brahma+carya.m* sva.m* !/si.sya tva.m* p-alaye.h sad-a !!4051.39! striy-a* manu.sya+j-ates* tvam !-ak-ara.m* na*avalokaye.h ! a+j?n-an-at str-i+mukhe d.r.s.te !vyakty-a kury-a* upo.sa.nam !!4051.40! /s-ala+gr-ama+/sil-am ek-a.m* !bhakty-a*eva tva.m* su+lak.sa.n-am ! p-ujaye.h prati+ghasra.m* ca !yath-a+labdha+upac-arakai.h !!4051.41! /sakty-a tva.m* pa?ncama+skandha.m* !/sr-imad+bh-agavata+sthitam ! pa.ther* anu+dina.m* p-urva.m* !bhojan-at prayato* *a+tvaran !!4051.42! mita+-ah-ara+alpa+nidratva+ !+bhakti+ni.s.th-as* tvam -a/sraye.h ! virakta* -atma+ni.s.tha/s* ca !d.r.dha.m* ti.s.ther* b.rhad+vrate !!4051.43! dharm-a* ete tath-a*anye ca !ty-agin-a.m* vihit-as* tu ye ! y-avad+deha+sm.rtis* t-avat !p-alan-iy-a* mama*-aj?nay-a !!4051.44! -ac-arya.h /sik.sayed* ittha.m* !s-adhum -atma+nivedanam ! et-av-an hi vi/se.so* *atra !vidhir* anyas* tu p-urvavat !!4051.45! ity* ukto* v-a.m* ty-agi+d-ik.s-a+vidhir* ya.h ! sv-ami+prokta.h /s-astra+d.r.s.ta/s* ca putrau ! kartavy-a /sr-i+dv-arik-a+n-atha+y-atr-a ! d-ik.s-a.m* pr-aptais* ty-agibhir* var.nibhi/s* ca !!4051.46! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne d-ik.s-a+vidhau ty-agin-a.m* mah-a+d-ik.s-a+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*eka+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: s-am-any-a.m* sa+vi/se.s-a.m* v-a !d-ik.s-am uddhava+vartmani ! pr-apt-a* ye tai.h prati+dina.m* !k-arya.m* /sr-i+k.r.s.na+p-ujanam !!4052.1! d-ik.sitair* auddhava+-ac-ary-ac* !*chr-i+k.r.s.nasya*a+khilair* api ! pratim-a nitya+p-uj-ayai !grah-itavy-a yath-a+ruci !!4052.2! traivar.nikai/s* ca sac+ch-udrai.h !pr-apta+d-ik.sais* tath-a*-a/sramai.h ! caturbhis* ty-agibhi/s* ca*arcy-a !k.r.s.na+m-urtir* na ca*itarai.h !!4052.3! -ac-arye.na prati.s.th-apya !y-a datt-a pratim-a bhavet ! lekhy-a dh-atv+-adi+j-a v-a*api !s-a*eva p-ujy-a na ca*itar-a !!4052.4! p-ujana+ante bhagavata.h !p-atavya.m* cara.na+a+m.rtam ! kara+madhye g.rh-itv-a*eva !mantre.na*anena ca*anv+aham !!4052.5! a+k-ala+m.rtyu+hara.na.m* !sarva+vy-adhi+vin-a/sanam ! vi.s.no.h p-ada+udaka.m* t-irtha.m* !ja.thare dh-aray-amy* aham !!4052.6! vi.s.nu+p-ada+ambu+p-an-at sy-at !ko.ti+janma+agha+n-a/sanam ! tad* eva*a.s.ta+gu.na.m* p-apa.m* !bh-umau bindu+nip-atan-at !!4052.7! pram-ada.m* sarvath-a hitv-a !d-ik.sitair* a+khilair* d.r.dham ! bhaktir* nava+vidh-a k-ary-a !pu.mbhir* nitya.m* ram-a+pate.h !!4052.8! kurvadbhir* bhagavad+bhakti.m* !puru.sair* iha sarva/sa.h ! apar-adho* yath-a na sy-ad* !*dharer* v.rtya.m* tath-a sad-a !!4052.9! y-anena v-a p-aduk-abhy-a.m* !gamana.m* bhagavad+g.rhe ! janma+utsava+-adya+sev-a ca hy* !a+pra.n-amas* tad+agrata.h !!4052.10! ucca+-asana+-aroha.na.m* ca !bhagavan+mandire tath-a ! ek-akiny-a striy-a s-aka.m* !svasya+ekasya k.sa.na+sthiti.h !!4052.11! ucchi.s.te ca*eva v-a*-a/sauce !bhagavat+spar/sana+-adikam ! eka+hastena namanam !apa+/sabdena bh-a.sa.nam !!4052.12! p-ada+pras-ara.na.m* ca*agre !hare.h parya;nka+bandhanam ! /sayana.m* bhak.sa.na.m* v-a*api !mithy-a+bh-a.sa.nam eva ca !!4052.13! uccair* bh-a.s-a rodana.m* ca !nigraha.h kalahas* tath-a ! str-i.n-a.m* nir-ik.sa.na.m* spar/sas* !t-abhi/s* ca kr-ura+bh-a.sa.nam !!4052.14! /saktau gau.na+upav-asa/s* ca*apy* !a+nivedita+bhak.sa.nam ! adho+v-ayu+samutsarga.h !prau.dha+p-ada+-asana.m* tath-a !15! gr-amya+v-art-a+prasakti/s* ca !sva+/sl-agh-a*ap-a;n+mukha+-asanam ! /sr-i+harer* navadh-a+bhakt-av* !apar-adh-a* ime mat-a.h !!4052.16! tasm-ad* et-an prayatnena !na*eva kury-ad* an+-apadi ! bhagavat+pr-iti+k-amas* tu !vi/se.se.na tad+arcaka.h !!4052.17! ete.sv* anyatame j-ate tv* !apar-adhe pram-adata.h ! bhaktena*upo.sa.na.m* k-arya.m* !dinam eka.m* ram-a+pate.h !!4052.18! da.n.davat pra.nip-atena !stuty-a ca vinayena ca ! k.sam-apan-iyo* bhagav-an !mantre.na*anena ca*-adar-at !!4052.19! apar-adha+sahasr-a.ni !kriyante *ahar+ni/sa.m* may-a ! d-aso* *ayam iti m-a.m* matv-a !k.samasva puru.sa+uttama !!4052.20! d-ik.sitai.h sa+kalair* eva !nija+-ac-aryasya kevalam ! p-ada+ambu ca pras-ady* anna.m* !gr-ahya.m* na*anyasya karhi+cit !!4052.21! var.na+-a/srama+-adi+dharmasya !na sy-at sa.mkarat-a yath-a ! loka+j?n-aty+apav-ada/s* a !na sy-ad* gr-ahya.m* tath-a*eva tat !!4052.22! dantair* vida/sya yad* dattam !-ac-arye.na phala+-adikam ! bhavet tad* api na pr-a/sya.m* !mary-ad-a*e.s-a*auddhav-i mat-a !!4052.23! ittha.m* ye d-ik.sit-a* bh-akt-a.h !sva+sva+dharme.su sa.msthit-a.h ! j?n-ana+vair-agya+sa.mpann-a.h !prokt-a* eka+antik-a* hi te !!4052.24! deha+ante parama.m* dh-ama !vi.s.nor* go+loka+sa.mj?nitam ! pray-anti divya+deh-as* te !vim-anair* arka+bh-asvarai.h !!4052.25! tatra /sr-i+d-ama+nanda+-adyai.h !p-ar.sadai.h sevita.m* ca te ! pr-apya /sr-i+r-adhik-a+k.r.s.na.m* !labhante sva+-ipsita.m* sukham !!4052.26! dvi+vidh-a.m* pu.mbhya* eva*et-a.m* !d-ik.s-a.m* dady-ad* guru.h pum-an ! str-ibhyo* na*eva kva+cid* dady-at !striy-a t-abhyas* tu d-apayet !!4052.27! gurur* d-ik.s-a.m* dadat t-abhyas* !t-as-a.m* so* *ati+prasa;ngata.h ! dharma+bhra.s.ta/s* ca p-ap-iy-an !vina.s.ta+-ac-aryato* bhavet !!4052.28! adhva+pravartaka.m* svasya !p-urva+-ac-arya.m* sa* ca*uddhavam ! d-u.sayan sy-ad* guru+droh-i !tasm-an* na*etat sam-acaret !!4052.29! iti d-ik.s-a+vidhi.h prokta.h !sa.mk.sepe.na may-a sutau ! sevan-ad* asya siddhyanti !sarvae* eva mano+rath-a.h !!4052.30! r-ama+-ananda+guru.h sa+ak.s-ad* !uddhavo* m-am ima.m* vidhim ! up-adide/sa k.rpay-a !yuv-abhy-a.m* sa* may-a*udita.h !!4052.31! may-a*avabodhasya sutau vaya.m* v-a.m* ! d-ik.s-a+vidhir* ya.h kathita.h sa* samyak ! citte *avadh-aryo* *atha yath-a+adhik-ara.m* ! d-ik.s-a pradey-a sva+sam-a/sritebhya.h !!4052.32! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne d-ik.s-a+vidhau d-ik.sita+puru.sa+s-adh-ara.na+dharma+nir-upa.na+n-am-a dvi+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: atha vak.sy-ami v-a.m* putrau !n-ar-i.n-a.m* d-ik.sa.ne vidhim ! ta.m* /srutv-a*eva*upadi/sata.m* !sva+sv-a.m* bh-ary-a.m* p.rthak p.rthak !!4053.1! str-i.n-a.m* bambhramyam-a.n-an-a.m* !karmabhi.h /sva+-adi+yoni.su ! /sr-i+k.r.s.na* eva /sara.na.m* !kli.s.t-an-a.m* na+eka+bhart.rbhi.h !!4053.2! r-adh-a+lak.smy-+-adivad+gopya.h !k.r.s.na.m* v.rtv-a hy* an+anyay-a ! bhakty-a vimukt-a.h sa.ms-ar-at !pr-apu.h saukhya.m* sva+v-a?nchitam !!4053.3! buddhimatyas* tato* yo.s-a* !dharma+va.m/sya+guru+striyam ! /sritv-a tasy-a.h pr-apya d-ik.s-a.m* !bhajeyu.h k.r.s.nam -adar-at !!4053.4! pati+vrat-a+dharma+bha;ng-ad* !bh-it-a sy-ad* y-a tu s-a kva+cit ! pu.mso* d-ik.s-a.m* na g.rh.n-iy-ad* !dharma+va.m/sy-ad* api dhruvam !!4053.5! d-ik.s-a.m* g.rh-itv-a puru.s-at !kal-av* iha sahasra/sa.h ! yo.sito* dharmato* bhra.s.t-a* !d.r/syante pa/subhi.h sam-a.h !!4053.6! stry-+-ak.rter* v-ik.sa.na.m* pu.msa.h !striy-a/s* ca n.r+-ak.rti+-ik.sa.nam ! a+va/syam eva bhavati !manasa.h k.sobha+k-ara.nam !!4053.7! ata.h pu.mso* na g.rh.n-iy-ad* !yo.s-a d-ik.s-a.m* kal-av* iha ! tasy-a* d-ik.s-a+vidh-ana.m* tu !bruve guru+mukh-ac* *chrutam !!4053.8! y-a yo.s-a sa.ms.rter* bh-it-a !yam-ac* ca /sreya* icchat-i ! s-adhv-i+dharma+avana+icchu/s* ca !/sraddh-alu.h s-adhv+a+s-adhu+vit !!4053.9! mumuk.su.h s-a tu /sara.na.m* !guru+patn-i.m* vrajed* drutam ! vartam-an-am auddhav-iye !pathi dharma+d.r.dha+sthitim !!4053.10! v-asudeva+an+anya+bhakt-a !guru+str-i tu bhavet sat-i ! sva+-asanna+sa.mbandhi+bhinna+ !+n.r+bh-a.s-a+spar/sa+varjit-a !!4053.11! ek-a+da/sy-+-adi+vrata+k.rt !kurvat-i ca*utsav-an hare.h ! gurv-i s-a tu prapann-ayai !dady-ad* d-ik.s-a.m* tu yo.site !!4053.12! sn-at-a dhauta+ambara+dhar-a !k.rta+k.r.s.na+arcan-a guru.h ! pr-ag* eva bhojan-ad* dady-ad* !d-ik.s-a.m* ca*a+bhukta+yo.site !!4053.13! bhartur* -aj?n-a.m* g.rh-itv-a*eva !yo.site guru+yo.sit-a ! mantra+upade/sa.h kartavyo* !na tu sv-atantryata.h kva+cit !!4053.14! asy-a.m* tithy+-adi+niyamo* !d-ik.s-ay-a.m* na*eva vidyate ! yad-a yasy-a* mumuk.s-a sy-ad* !d-ik.sa.n-iy-a tu s-a tad-a !!4053.15! sn-at-a dhauta+ambara+dhar-a !/si.sy-a g.rh-itv-a*eva phala.m* kare ! gurv-im upetya purata.h !phala.m* tasy-a* nidh-arayet !!4053.16! tata.h pra.n-ama.m* kurv-ita !baddha+a?njali+pu.t-a*atha t-am ! br-uy-at sv-amini m-a.m* p-ahi !p-akha.n.di+guru+p-atata.h !!4053.17! t-am -a/sv-asya*a+bhaya.m* d-atu.m* !guru+patn-i vadet tata.h ! m-a bhai.s-ir* v-asudevas* tv-a.m* !rak.si.syaty* eva sarvata.h !!4053.18! ity* uktv-a t-am up-ave/sya !dattv-a*ambho* dak.si.ne kare ! sa.mkalpa.m* k-arayed* gurv-i !mantram eta.m* pa.thanty-* asau !!4053.19! k-ala+m-ay-a+p-apa+karma+ !+yama+d-uta+bhay-ad* aham ! /sr-i+k.r.s.na+deva.m* /sara.na.m* !prapann-a*asmi sa* p-atu m-am !!4053.20! tatas* tasyai ka.n.tha+dh-arye !s-uk.sme tulas-ik-a+srajau ! dattv-a tasy-a* bh-ala+de/se !kury-at ku;nkuma+candrakam !!4053.21! yadi s-a vi+dhav-a tarhi !ka.n.the candana+candrakam ! k.rtv-a*a.s.ta+var.na.m* mantra.m* trir* !v-ama+kar.nae* up-adi/set !!4053.22! tatas* tasyai sarva+k-ala.m* !japtu.m* s-a try+a+k.sara.m* manum ! up-ade/set tu yo.s-ayai !ta.m* japet s-a*api sarvad-a !!4053.23! traivar.nik-an-a.m* n-ar-i.n-a.m* !sac+ch-udr-a.n-a.m* ca sarva/sa.h ! vidhir* e.sa* iha proktas* !t-abhyo* *any-as-a.m* bruve vidhim !!4053.24! sn-at-abhyas* tv* anya+yo.s-abhyo* !guru+patn-i gu.na+a++k.saram ! prad-apayen* n-ama+mantram !anyay-a*iti vidhi.h sm.rta.h !!4053.25! tato* g.rh-ita+mantr-ayai !/si.sy-ayai niyam-an vadet ! eka+agra+manas-a s-a*api !/srutv-a*et-an h.rdi dh-arayet !!4053.26! m-a.msa.m* na bhak.sayes* tva.m* ca !sur-a.m* madya.m* ca m-a piba.h ! parasya hi.msana.m* na*eva !kury-a* gh-ata.m* ca na*-atmana.h !!4053.27! na j-ati+bhra.m/sa+k.rt+karma !na kury-a.h steya+karma ca ! na sa;nga.m* para+pu.msa/s* ca !kury-as* tva.m* karhi+cic* *chubhe !!4053.28! ku+sa;ngibhyo* na /s.r.nuy-a.h !kath-a+v-art-a* harer* api ! na ca kasya*api devasya !v-ac-a*apy* ucchedam -acare.h !!4053.29! na ki.m+cin* m-adaka.m* kh-ader* !na tam-ala.m* na ca*a+/suci ! a+g-alita.m* payo* *ambha/s* ca !na pibes* tva.m* kad-a+cana !!4053.30! na*apa+/sabda.m* vade.h kva+api !ka?n+cana*apavader* na ca ! m-anasa.m* p-ujana.m* vi.s.no.h !kury-an* nityam a+tandrit-a !!4053.31! pr-ity-a*eva r-adh-a+k.r.s.na+arc-a.m* !p-ujaye/s* ca tvam anv+aham ! /sakty-a tan+mantra+japana.m* !vidadhy-a* niyamena ca !!4053.32! m-al-am -acch-adya vastre.na !/sucir* bh-utv-a sthira+-asan-a ! kury-a* mantra+japa.m* nitya.m* !yata+v-ag+d.r.s.tir* a+tvar-a !!4053.33! kury-a* ek-a+da/s-i+janma+ !+a.s.tamy-+-ad-ini vrat-ani ca ! a+dh-armik-a.n-a.m* n-ar-i.n-a.m* !pu.ms-a.m* sa;nga.m* ca m-a k.rth-a.h !!4053.34! harer* nava+vidh-a.m* bhakti.m* !kury-as* tva.m* m-a tyaje.h kva+cit ! sa;nga.m* tyaktv-a*a.s.tadh-a pu.ms-a.m* !vi+dhav-a*api hari.m* bhajet !!4053.35! sad+dharm-an adya bhavat-i !pr-apt-a bh-agavat-an iti ! sat+sa;ngin-i*iti loke *asmin !vi/srut-a ca bhavi.syati !!4053.36! j-at-a*adya nir+bhay-a tva.m* hi !k.r.s.na.m* dharma+sthit-a bhaja ! go+loka.m* parama.m* dha-ama !pr-apsyasy* ante tath-a sat-i !!4053.37! v-asudevas* tava patir* !bh-utv-a te v-a?nchita.m* sukham ! d-asyaty* eva k.rp-a+sindhu.h !sa.m/sayo* na*atra vidyate !!4053.38! ity* uktv-a pratim-a.m* tasyai !r-adh-a+k.r.s.nasya s-a guru.h ! c-aturvar.nya+striyai dady-ad* !itar-a.m* tv* ittham -adi/set !!4053.39! pratim-a v-asudevasya !spra.s.tavy-a na tvay-a kva+cit ! sva+gr-ame hy* auddhava+g.rhe !kury-a* nitya.m* tad+-ik.sa.nam !!4053.40! s-a na cet tarhi pu.spa+-adi !k.r.s.na+pr-as-adika.m* tvay-a ! sth-apayitv-a*antike tasya !kartavya.m* nityam -ik.sa.nam !!4053.41! m-anasa.m* p-ujana.m* bhakty-a !nitya.m* kury-as* tvam -adar-at ! tena*eva b-ahya+p-uj-ay-a.h !phala.m* sarvam av-apsyasi !!4053.42! tata/s* c-aturvar.nya+yo.s-a !guru+patn-i.m* samarcayet ! ku;nkuma+a+k.sata+pu.spa+-adyai.h !/sakty-a vastrair* dhanai/s* ca s-a !!4053.43! guru+patn-i.m* namask.rtya !tatas* tasy-a* nide/sata.h ! gacchen* nija+g.rha.m* tatra !bhavet tad+vacasi sthit-a !!4053.44! iti s-am-anya+d-ik.s-ay-a* !vidhi.h prokto* may-a*adhun-a ! vidhi.m* vi/se.sa+d-ik.s-ay-a.h !kathay-amy* apy* a+/se.sata.h !!4053.45! yo.s-a traivar.nik-i tatra !j?n-atavy-a hy* adhik-ari.n-i ! sac+ch-udr-a ca*-apta+s-am-anya+ !+d-ik.s-a tad+dharma+su+sthir-a !!4053.46! na sy-an* ny-una+atirikta+a;ng-a !na bh-a.seta*an+.rta.m* ca y-a ! na h-asin-i na bahu+bhuk !na kriy-asu pram-adin-i !!4053.47! vik.rta+a;ng-i ca y-a na sy-an* !mah-a+roga+ardit-a na ca ! na ca*ati+gharghara+rav-a !/sma/srul-a ca na y-a bhavet !!4053.48! na tuccha+bh-a.si.n-i y-a ca !bhr-ama.n-i na ca y-a bhavet ! r-aja+-adi+v-art-a+kathana+ !+pracchana+prak.rtir* na ca !!4053.49! bhojayitv-a po.sya+varga.m* !y-a bhu?nj-ita dine dine ! lajj-alur* na*ati+capal-a !day-alu/s* ca pati+vrat-a !!4053.50! kraya+vikraya+hetor* y-a !na sy-ad* vi+pa.ni+g-amin-i ! a+dh-armik-a.n-a.m* n-ar-i.n-a.m* !sa;nge yasy-a* rucir* na ca !!4053.51! sad+dharma+p-alana+uts-ah-a !bhart.r+-aj?napt-a su+v-asin-i ! pit.r+putra+-ady+anuj?n-at-a !vi+dhav-a*apy* adhik-ari.n-i !!4053.52! guru.h /si.sy-a.m* par-ik.sya*eva.m* !mah-a+d-ik.s-a.m* dad-ita s-a ! ek-a+da/sy-a.m* v-a dv-a+da/sy-a.m* !p-urve+dyus* tyakta+bhojan-am !!4053.53! p-urve+dyu.h k-arayed* eva !kadal-i+stambha+ma.n.ditam ! /sobhita.m* citra+vastra+-adyair* !ma.n.dapa.m* c-aru+tora.nam !!4053.54! tan+madhye sarvato+bhadra.m* !ra;ngair* v-a citra+ta.n.dulai.h ! k-arayed* g-apayet str-ibhi.h !k.r.s.na+g-it-ani bh-uri/sa.h !!4053.55! pr-atar* d-ik.s-a+dine sn-at-a !gurv-i dhauta+ambar-a /suci.h ! p-uj-a+upah-ar-an -an-ayya !ni.s-iden* ma.n.dala+agrata.h !!4053.56! ma.n.dalasya*antare p-i.tha.m* !sa.msth-apya sita+v-asas-a ! -acch-adya*a.s.ta+dala.m* kury-at !tasmin padma.m* su+/sobhanam !!4053.57! vi+citra+ra;ngais* tat k.rtv-a !ta.n.dulair* v-a sa+kar.nikam ! r-adh-a+lak.sm-i+yut-a.m* m-urti.m* !v-asudevasya tatra ca !!4053.58! sth-apayed* g-apayec* ca*asau !yo.s-abhi.h k.r.s.na+g-itik-a.h ! v-aditr-a.ni vi+citr-a.ni !v-adayet p-ujana+utsave !!4053.59! sn-atv-a*atha /si.sy-a kau/seye !v-asas-i paridh-aya s-a ! dhaute v-a s-utra+vasane !ni.s-ided* antike guro.h !!4053.60! p-uj-a+manus* tu /sr-i+r-adh-a+ !+k.r.s.n-aya nama* ity* asau ! tena*eva k-arayet p-uj-a.m* !pr-a;n+mukh-a.m* t-a.m* harer* guru.h !!4053.61! pr-a;n+mukh-a guru+patn-i t-am !upave/sya*uttara+-anan-am ! dady-at s-uk.sma.m* ka.n.tha+dh-arya.m* !tulas-i+m-alik-a+dvayam !!4053.62! k-a/sm-ira+candraka.m* bh-ale !sa+dhav-a.m* k-arayet striyam ! pr-as-adikena gandhena !vi+dhav-ay-as* tu s-a gale !!4053.63! yad* v-a go+p-i+candanena !k-arayet ka.n.tha+candrakam ! utti.s.thant-i tata.h /si.sy-a !stuy-at k.r.s.na.m* k.rta+a?njali.h !!4053.64! /sr-i+k.r.s.na n-ar-aya.na ve.nu+p-a.ne ! /sr-i+r-adhik-a+netra+cakora+candra ! v.rnd-a+vana+-anandita+go+pa+go+pe ! /sr-i+go+kula+adh-i/sa hare pras-ida !!4053.65! /sr-i+devak-i+nandana deva+deva ! /sr-i+dv-arik-a+adh-i/svara p-artha+s-uta ! lak.sm-i+mano+ra?njana+c-aru+h-asa ! prabho namas* te parama+i/svar-aya !!4053.66! d-ik.s-a.m* tvad-iy-a.m* mahat-i.m* dadh-ami ! rak.s-a tad-iy-a bhavat-a*eva k-ary-a ! krodh-ac* ca lobh-ac* ca ras-ac* ca k-am-ad* ! a+dh-armikebhya/s* ca vibho narebhya.h !!4053.67! yath-a tvad-iye tu pada+aravinde ! ratir* mad-iy-a giri+ni/s+cal-a sy-at ! hare tath-a*anugraham arhasi tva.m* ! kartu.m* tvad-iy-a*asmi yato* *aham -i/sa !!4053.68! dharmo* yath-a*eva*atra pati+vrat-ay-a* ! bhagno* bhaven* na*a.nur* api prabho me ! tath-a*eva k-ary-a bhavat-a day-alo ! d-asy-a.m* k.rp-a mayy* api v-asudeva !!4053.69! gurvy-+-aj?nay-a pra.namya*atha !v-asudeva.m* ca t-a.m* gurum ! ni.s-idet pr-a;n+mukh-a gurv-i !/si.sy-a tu*uda;n+mukh-a bhavet !!4053.70! v-asudeva.m* sv-amina.m* sva.m* !tato* dhy-atv-a nije h.rdi ! k.r.s.na+mantra.m* v-ama+kar.ne !tasy-a.h s-a*up-adi/sec* *chanai.h !!4053.71! trir* mantram upadi/sya*atha !dharm-a.ms* tasy-a* up-adi/set ! /s.r.nu bhadre mad-iy-a tva.m* !putr-i j-at-a*asi s-a.mpratam !!4053.72! paty-a satyena k.r.s.nena !yojit-a*asi may-a kila ! tasm-at ta.m* prayat-a nityam !an+anya+manas-a bhaja !!4053.73! an+eka+pati+sa.mbandh-at !sa.ms.rti+bhrama.n-ad* api ! rak.sitv-a tv-a.m* sa* bhagav-an !p-ativratyam avi.syati !!4053.74! sev-a bhagavato* nitya.m* !kartavy-a*anu+sava.m* tvay-a ! pr-as-adika.m* harer* anna.m* !bhojyam ahni tath-a ni/si !!4053.75! divase dvir* na bhu?nj-ith-a* !na r-atrau dvir* vin-a*-apadam ! sak.rd* eva hi bhu?nj-ita !vi+dhav-a tv* ahni v-a ni/si !!4053.76! roge s-utau prav-asa+-adau !j?n-aty+-ava/syaka+bhojane ! sa+dhav-ay-a* na te do.sas* !trir* bhukter* api vidyate !!4053.77! naivedya.m* tu tad-a k-arya.m* !manas-a*eva tvay-a hare.h ! anna+-adyair* m-anasair* eva !bhojya.h k.r.s.no* h.rdi sthita.h !!4053.78! br-ahme muh-urte sa.mtyajya !nidr-a.m* k.r.s.na.m* smare.h sad-a ! -adya.m* y-ama.m* ni/so* *at-itya !kury-a.h /sayanam anv+aham !!4053.79! da/sam-i.su ca sarv-asu !tath-a tva.m* dv-a+da/s-i.sv* api ! vrata+upav-asa+divase !div-a+sv-apa.m* ca na*-acare.h !!4053.80! vi+dhav-a tu div-a kva+api !na /say-ita yath-a yati.h ! -apat+k-ale div-a+sv-apa.h !punar+bhuktir* na do.sa+k.rt !!4053.81! sarv-abhir* navadh-a bhaktir* !str-ibhi.h k-ary-a ram-a+pate.h ! m-ana+-ir.sy-a+ru.t+viv-ad-a/s* ca !na k-ary-a bhaktay-a saha !!4053.82! k.r.s.na+stotra.m* prati+dina.m* !pa.theyur* d-ik.sit-a.h striya.h ! y-avad+deha+sm.rtis* t-avat !p-aly-a* dharm-a* iti sthiti.h !!4053.83! k.r.s.nam eva*-a/srit-a*asy* adya !tva.m* hi sarva+-atman-a prabhum ! ato* bhavi.syasi khy-at-a !bh-um-av* -atma+nivedan-i !!4053.84! sva+dharma+sa.msthit-a nitya.m* !deha+ante tva.m* tu san+mate ! r-adhik-a*eva sukha.m* sva+i.s.ta.m* !go+loke pr-apsyasi dhruvam !!4053.85! bhart-a*api tava pu.nyena !p-ar.sado* bhavit-a hare.h ! m-at.r+pit.r+kule te *api !pr-apsyete sad+gati.m* par-am !!4053.86! ity* uktv-a guru+patny-a s-a !/siras-a*-ad-aya tad+vaca.h ! pra.namet t-a.m* tata.h s-a*api !tasyai dady-ac* *chubha+-a/si.sa.h !!4053.87! pati+vrat-a dharm-a+ni.s.th-a !bhava tva.m* sarvad-a /subhe ! v-asudevasya d-asya.m* ca !kamal-ay-a* iva*astu te !!4053.88! tata.h /si.sy-a guro.h p-uj-a.m* !/sakty-a k.rtv-a*eva p-urvavat ! t-a.m* ca*any-a/s* ca namask.rtya !bhakt-a.h sy-at tad+vaca.h+sthiti.h !!4053.89! s-am-any-a.m* mahat-i.m* v-a*api !g.rh.n-iy-ad* auddhav-i.m* tu y-a ! d-ik.s-am et-a.m* sva+/sakty-a s-a !harer* bhakt-an subhojayet !!4053.90! d-ik.s-a+vidhir* iti prokta.h !str-i.n-a.m* dvedh-a may-a sutau ! k.r.s.na+bhakti.m* cik-ir.s-u.n-a.m* !sthitv-a*eva*auddhava+vartmani !!4053.91! eta.m* yuv-a.m* ca bh-ary-ayai !svasya svasya p.rthak p.rthak ! br-uy-ata.m* te tatas* tadvad* !ubhe api kari.syata.h !!4053.92! t-av* evam uktau hari.n-a prasannau ! sut-av* abh-ut-a.m* n.r+pate pra.namya ! tam -i/svara.m* jagmatur* -atma+v-asa.m* ! tam eva ca*artha.m* h.rdi cintayantau !!4053.93! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne d-ik.s-a+vidhau str-i.n-a.m* dvi+vidha+d-ik.s-a+vidhi+nir-upa.na+n-am-a tri+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: ek-a+da/sy-a.m* nir+jal-ay-a.m* !n-ar-aya.na+munir* n.r+pa ! putr-abhy-a.m* pradadau d-ik.s-a.m* !dvi+vidh-a.m* svayam eva hi !!4054.1! d-ik.sit-abhy-a.m* tatas* t-abhy-a.m* !tat+str-ibhy-am api sa* svik-am ! d-ik.s-a.m* prad-apay-am -asa !s-am-any-a.m* mahat-im api !!4054.2! tad-a mah-antam akarot !k.r.s.na+arcana+mah-a+utsavam ! s-adh-u.m/s* ca sa+kal-an vipr-an !yath-a+i.s.ta.m* samabhojayat !!4054.3! de/sa+antarebhyo* *api bhakt-as* !tatra*-ay-at-a.h sahasra/sa.h ! puru.s-a* yo.sita/s* ca*-asan !var.nina.h s-adhavas* tath-a !!4054.4! sn-ana+y-atr-a+utsavasya*ante !sabh-a tatra mahaty-* abh-ut ! mary-aday-a bhakta+jan-a* !ni.sedus* tatra sarva/sa.h !!4054.5! n-ar-aya.na/s* ca tan+madhyae* !ucca+-asanae* up-avi/sat ! mukha+arvinda.m* tasya*eva !te ca pa/syanta* -asata !!4054.6! t-an uv-aca harir* bhakt-a.h !sarve /s.r.nuta mad+vaca.h ! d-ik.sit-an-a.m* phala.m* bhakte.h !/s-ighra.m* bhavati vai n.r.n-am !!4054.7! yath-a+adhik-ara.m* d-ik.s-a*ato* !s-am-any-a mahat-i tath-a ! gr-ahy-a pu.mbhi/s* ca n-ar-ibhi.h !sthitair* uddhava+vartmani !!4054.8! lak.sm-i+n-ar-aya.nasya*atra !kha.n.de syu.h puru.s-as* tu ye ! g.rh.nantu raghu+v-ir-at te !d-ik.s-a.m* tu dvi+vidh-am api !!4054.9! te.s-a.m* striya/s* ca g.rh.nantu !raghu+v-irasya yo.sita.h ! sak-a/s-ad* dvi+vidh-a.m* d-ik.s-a.m* !na tu pu.msa.h kad-a+cana !!4054.10! nara+n-ar-aya.nasya*atra !kha.n.de syu.h puru.s-a/s* ca ye ! d-ik.s-a*a+yodhy-a+pras-ad-at tu !g.rhyat-a.m* di+vidh-a*api tai.h !!4054.11! te.s-a.m* striyas* tu y-as* t-abhir* !d-ik.s-a tasya*eva yo.sita.h ! sak-a/s-ad* g.rhyat-a.m* dvedh-a !na*anyath-a tu kad-a+cana !!4054.12! v-adudev-im im-a.m* d-ik.s-a.m* !g.rh-itv-a*atha*anu+v-asaram ! p-ujana+artha.m* ca k.r.s.na+arc-a !gr-ahy-a sva+sva+guror* jan-a.h !!4054.13! yath-a+adhik-ara.m* kartavya.m* !yath-a+arha.m* ca tad+arcanam ! sthitv-a sarvai.h sva+dharme.su !na*anyath-a tu mad+-a/sritai.h !!4054.14! dharme.su sa.m/saya.h ka/s+cic* !citte sy-ad* yadi kasya+cit ! tad-a yath-a+avak-a/sa.m* ta.m* !sa* p.rcchatu sukhena m-am !!4054.15! su+vrata* uv-aca: evam ukte bhagavat-a !te tath-a*ity* avadan jan-a.h ! harir* nija+-av-asam m-ay-at !sva+sva+-av-as-an yayu/s* ca te !!4054.16! yath-a+adhik-ara.m* ca tato* !yath-a+k-ala.m* harir* nij-an ! putr-abhy-a.m* d-ik.say-am -asa !sarv-an api vibh-aga/sa.h !!4054.17! tata/s* ca raghu+v-ire.na !tac+chi.syebhyo* harir* n.r+pa ! r-adh-a+k.r.s.nasya ca svasya !lekhya+arc-am apy* ad-apayat !!4054.18! tath-a*a+yodhy-a+pras-adena !tac+chi.syebhya/s* ca sarva/sa.h ! nara+n-ar-aya.nasya*arc-a.m* !tath-a svasya*apy* ad-apayat !!4054.19! tatas* tayos* tu bh-ary-abhy-a.m* !n-ar-ibhyo* *api yath-a+ucitam ! dvi+vidh-a.m* d-apay-am -asa !d-ik.s-a.m* sarv-abhya* -i/svara.h !!4054.20! yath-a+vibh-aga.m* ca tato* !nitya+arcya.m* pratim-a+dvayam ! t-abhyo* *api d-apay-am -asa !t-abhy-am eva p.rthak p.rthak !!4054.21! ittha.m* n-ar-aya.na.h sv-am-i !sa.mprad-ayam iha*auddhavam ! r-ajan pravartay-am -asa !kalau n-.r.n-a.m* hit-aya vai !!4054.22! raghu+v-iras* tath-a*a+yodhy-a+ !+pras-ado* bhr-atar-av* atha ! tam upetya namask.rtya !tad+agre ca ni.sedatu.h !!4054.23! haris* t-av* -aha putrau yat !pra.s.tavya.m* bhavator* bhavet ! tat p.rcchatam iti proktau !tau ta.m* papracchatur* n.r+pa !!4054.24! bhr-atar-av* -ucat-u.h: sa.mprad-aye *atra na.h sv-amin !kartavy-a ye vrata+utsav-a.h ! v-ar.sik-a.n-a.m* ca te.s-a.m* nau !vidh-ana.m* vaktum arhasi !!4054.25! -av-a.m* tvad+ukta+r-ity-a*eva !bhagavan+mandire.su t-an ! yath-a+k-ala.m* kari.sy-avo* !de/sayor* ubhayor* prabho !!4054.26! su+vrata* uv-aca: p.r.s.ta.h sut-abhy-am iti sa* prasanno* ! n-ar-aya.nas* tau n.r+pate jag-ada ! sva+sa.mprad-aya.m* hy* anus.rtya sarva.m* ! vrata+utsav-an-a.m* vidhim -abdik-an-am !!4054.27! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne uddhava+sa.mprad-aya+d-ik.s-a+vidhi+pravartana+nir-upa.na+n-am-a catu.h+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: vrata+utsav-an-a.m* sarve.s-a.m* !vidhis* tu gr-ahya* uttama.h ! /sr-i+vi.t.thala+-i/sa+gadita.h !sa+vi/se.sa.m* vad-ami tat !!4055.1! asm-akam i.s.ta+devo* hi !/sr-i+k.r.s.no* *asti*iti tasya y-a ! -avir+bh-ava+tithis* tasy-a* !vidhir* -adau nir-upyate !!4055.2! yad-a p-urva+dine hy* eva !rohi.n-i budha+sa.myut-a ! ni/s-itha+g-a*a.s.tam-i samyag* !na*uttar-a tu ni/s-itha+g-a !!4055.3! tad-a viddh-a*api saptamy-a !grah-itavy-a*a.s.tam-i vrate ! pare+dyu.h p-ara.n-a k-ary-a !tithy+ante vrata+c-aribhi.h !!4055.4! prokt-a yoga+vi/se.se.na !saptam-i+sahit-a*a.s.tam-i ! gr-ahy-a*ity* agni+pur-a.na+-adau !na*anyath-a kevala+a.s.tam-i !!4055.5! p-urve+dyur* eva yoga/s* ca !pr-ag+ukta.h sa+kalo* yadi ! bhaved* atha pare+dyus* tu !ni/s-ithe kevala+a.s.tam-i !!4055.6! upav-asa+dvaya.m* kury-at !tad-a /saktas* tu p-uru.sa.h ! upav-asam a+/saktas* tu !kury-ad* eka.m* pare *ahani !!4055.7! budha+a.s.tam-i+rohi.n-in-a.m* !ni/s-ithe yogam antar-a ! p-urva+viddh-a na kartavy-a !budhair* janma+a.s.tam-i kva+cit !!4055.8! budha+varo* na cet tarhi !rohi.n-i+sahit-am api ! p-urva+viddh-a.m* vih-aya*eva !/suddh-a gr-ahy-a*a.s.tam-i mat-a !!4055.9! vin-a .rk.se.na*api k-ary-a !navam-i+sa.myut-a*a.s.tam-i ! sa+\.rk.s-a*api na kartavy-a !saptam-i+sa.myuta+a.s.tam-i !!4055.10! pala.m* gha.t-i.m* muh-urta.m* v-a !yad-a k.r.s.na+a.s.tam-i tata.h ! navam-i s-a*eva gr-ahy-a sy-at !saptam-i+sa.myut-a na tu !!4055.11! viddh-ay-a/s* ca k.saya.h sy-ac* cet !tad-a tu vrata+c-aribhi.h ! gr-ahy-a viddh-a*api saptamy-a*ity* !-ucu.h ke+cana vai.s.nav-a.h !!4055.12! /sr-i+vi.t.thala+-i/sasya mate !viddh-ay-as* tu k.saye sati ! upo.sy-a navam-i*ity* eva.m* !nir.nayo* *asti sa* g.rhyat-am !!4055.13! saptam-i+vedha+rahit-a !y-a*a.s.tam-i bh-as+kara+udaye ! s-a*eva janma+a.s.tam-i gr-ahy-a !vrata+utsava+vidhau /subh-a !!4055.14! /suddh-a*adhik-a bhaved* yarhi !tithi.h k.r.s.na+a.s.tam-i tad-a ! bahu+k-ala+vy-apakatv-at !p-urv-a gr-ahy-a*iti nir.naya.h !!4055.15! upav-asas* tatra k-arya.h !p-uj-a k.r.s.nasya ca /sr-iya.h ! a+cal-ay-a/s* cal-ay-a* v-a !m-urte.h /sakty-a yath-a+vidhi !!4055.16! r-adhik-ay-a* bhaven* m-urtir* !mandire yatra yatra tu ! ve.sa+arcana+vidhir* !j?neyas* !tasy-a* lak.smy-a* iva*a+khila.h !!4055.17! ubhayor* api na sy-ac* cet !pratim-a yatra yatra tu ! ubhe api hi vij?neye !k.r.s.nasya*a;nga+sthite iti !!4055.18! vidhir* e.sa* tu vij?neya* !utsave.sv* a+khile.sv* api ! mandire.su ca sarve.su !vi/se.sas* tv* iha vak.syate !!4055.19! nitya+arcy-a.m* bhagavan+m-urti.m* !pr-ata.h sn-atv-a samarcya ca ! mandira.m* /sodhayet samyag* !m.rj-a+k.s-alana+lepanai.h !!4055.20! ra;ngair* n-an-a+vidhai/s* citrai.h !/sobhayet tac* ca sevaka.h ! nav-in-a.m/s* ca vit-ana+-ad-in !badhn-iy-at tora.n-ani ca !!4055.21! si.mha+-asana.m* bhagavata.h !p-uj-a+upakara.n-ani ca ! sa.mm-arjayed* d-ipik-a/s* ca !kury-ad* -astara.na.m* navam !!4055.22! mah-a+naivedya+s-amagr-i.m* !mah-a+p-uj-a+upayogi ca ! nav-ina+vastra+pu.spa+-adi !bhakta.h sa.mp-adayet tata.h !!4055.23! svaya.m* s-ivyed* a.m/suk-ani !tunna+v-ayena v-a*arcaka.h ! dev-an-a.m* dh-ara.na+arh-ani !/sobham-an-ani bha;ngibhi.h !!4055.24! sabh-a+ma.n.dapa+madhye v-a !mandirasya*a;nga.ne tata.h ! ma.n.dapa.m* k-arayed* ramya.m* !kadal-i+stambha+/sobhitam !!4055.25! vi+citra+vastrai.h pu.spai/s* ca !ma.n.dita.m* t-amra+pallavai.h ! /subhair* n-an-a+vidhai* ra;ngais* !tatra tatra su+citritam !!4055.26! sitai.h p-itais* tath-a raktai.h !karburair* haritair* api ! v-asobhi.h /sobhita.m* kury-at !sam+ant-at kala/sair* navai.h !!4055.27! patrai.h phalair* an+ekai/s* ca !d-ipa+-alibhir* itas* tata.h ! pu.spa+m-al-a+vi+citra.m* ca !candana+aguru+dh-upitam !!4055.28! tan+madhye s-utik-a+ag-ara.m* !devaky-a* vidadh-ita ca ! dh-atri.m* kury-at tatra ca*ek-a.m* !n-ala+cchedana+kartar-im !!4055.29! tan+madhye ma?ncake ramye !sth-apayed* devak-i.m* tata.h ! tad+utsa;nge b-ala+k.r.s.na.m* !sth-apayec* ca stana.m+dhayam !!4055.30! ya/so+d-a.m* tatra ca*ekasmin !pra+de/se s-utik-a+g.rhe ! sth-apayed* go+kule tadvat !pras-uta+vara+kanyak-am !!4055.31! nanda/s* ca vasu+deva/s* ca !go+p-a* go+pya/s* ca dhenava.h ! v.r.s-a* vats-a* vatsataryas* !tatra kalpy-a* yath-a+ucitam !!4055.32! yath-a+/sakti prakartavy-a.h !k.r.s.na+-ad-in-a.m* tu m-urtaya.h ! sauvar.nya+-ady-a/s* a tat+p-uj-a !kartavy-a ni/si bhaktita.h !!4055.33! k-arayed* dundubhi+dhv-ana.m* !yath-a+k-ala.m* dina+dvayam ! t-urya+v-ady-ani ca*any-ani !v-adayen* ma;ngal-ani tu !!4055.34! gh.rta+pakva+pada+arth-a.ms* tu !naivedya+artha.m* div-a*eva hi ! k-arayec* *ch-aka+s-upa+-adi !ni/s-ay-a.m* ca /suci+sthale !!4055.35! -adya+y-ame ni/so* *at-ite !pr-arabheta*arcana.m* hare.h ! sthir-ay-a.h pratim-ay-as* tu !kury-at p-ujanam -adita.h !!4055.36! yadi sn-apayitu.m* /saky-a !m-urti.h k.r.s.nasya ca /sriya.h ! pa?nca+a+m.rtena snapayet !tarhi t-a.m* ca*u.s.na+v-ari.n-a !!4055.37! anyath-a tu pram-arjya*eva !v-asas-a*-ardre.na mantrata.h ! v-as-a.msi /sobhan-any* eva !n-utn-ani paridh-apayet !!4055.38! pa?nca+a+m.rtena sn-ana.m* tu !k-arya.m* m-urter* laghor* hare.h ! iyam eva ca vij?ney-a !r-iti.h sarva+utsave.sv* api !!4055.39! yadi /sy-am-a harer* m-urtir* !bhavet tarhy* a.m/suk-ani tu ! p-ita+rakta+sit-any* eva !yath-a+arha.m* paridh-apayet !!4055.40! m-urti.h /svet-a yadi tad-a !haric+cho.na+asit-ani tu ! dh-arayed* a.m/suk-ani*ittha.m* !yath-a+/sobha.m* /sriyo* *api ca !!4055.41! ala.mk-ar-a?n* *chubh-an haim-an !mukt-a+srak+/sekhar-a.ms* tath-a ! dh-arayen* muku.ta.m* ramya.m* !n-an-a+ratna+vibh-u.sitam !!4055.42! sva+vaibhava+anus-ar-i.ni !bh-u.sa.n-ani tu dh-arayet ! dhana+h-inas* tv* ala.mk-arai.h !pau.spair* eva*arcayet prabhum !!4055.43! ni/so* *a.s.tame muh-urte *atha !devaky-a.h s-utik-a+g.rham ! gatv-a s-uta.m* tay-a k.r.s.na.m* !nayet p-atre.na go+kulam !!4055.44! sth-apayitv-a k.sa.na.m* tatra !ya/so+d-a+/sayane ca tam ! sa.msn-apya*atha*-anayet ta.m* ca !nitya+arcya+pratim-a+antike !!4055.45! n-an-a+vidh-an-a.m* v-ady-an-a.m* !tad-an-i.m* k-arayed* dhvanim ! /sr-i+k.r.s.na+janma+pady-ani !g-apayen* ma;ngal-ani ca !!4055.46! tata.h /s-astra+ukta+vidhin-a !vasu+deva+-adibhi.h saha ! p-ujana.m* b-ala+k.r.s.nasya !kury-at pa?nca+a+m.rta+-adibhi.h !!4055.47! p-alane tam up-ave/sya !v-aso+bh-u.s-a.h samarpayet ! tato* laghu+mahatyo/s* ca !m-urtyo.h kury-at saha+arcanam !!4055.48! dh-arayed b-ala+k.r.s.na.m* tu !lambam-ana+a;nga+rak.sik-am ! kacchan-i.m* ca /sira.s+.top-im !-urdhva+agr-a.m* rukma+bh-u.sit-am !!4055.49! yatra yatra*ucita.m* yad* yad* !vastra.m* v-a bh-u.sa.na.m* bhavet ! /sobheta ca yath-a tat tat !tatra tatra tath-a*arpayet !!4055.50! sa+ku;nkuma.m* kaisara.m* ca !malaya+aguru+candanam ! su+gandh-ini ca pu.sp-a.ni !m-alaty-+-ad-ini ca*arpayet !!4055.51! pu.spa+v-asita+tailena !prasarpac+c-aru+gandhin-a ! sthala+padma+ambun-a ca*asya !v-asayed* vastra+mandiram !!4055.52! h-ara+-ap-i.d-a.m/s* ca*avata.ms-an !pau.sp-a.m/s* ca tulas-i+sraja.h ! da/sa+a;nga.m* ca*arpayed* dh-upa.m* !gh.rta+d-ip-an da/sa*avar-an !!4055.53! tato* dhauta.m* catu.s+pady-a.m* !mah-a+naivedyam -aharet ! p-ur-i+p-ayasa+sa.my-ava+ !+gh.rta+pakva+-adi sarva/sa.h !!4055.54! kubera+/su.n.th-i+dh-any-aka+ !+gu.da+-ajya+-adi+vimi/srit-an ! pi?njr-i.m* sth-apayed* bh.rtv-a !p-atre s-utikayo.h pura.h !!4055.55! v-adayitv-a tato* gha.n.t-a.m* !bhojya+pady-ani g-apayan ! nivedayet tat k.r.s.n-aya !madhye p-an-iyam arpayan !!4055.56! nidh-aya p-aka+/s-al-ay-a.m* !tata.h sarva.m* niveditam ! kurv-ita v-ari.n-a t-ur.na.m* !bhojana+sth-ana+/sodhanam !!4055.57! t-amb-ula+v-i.tik-a* dattv-a !.rtu+k-ala+udbhav-ani ca ! phal-ani n-alikera.m* ca !/sakty-a dady-ac* ca dak.si.n-am !!4055.58! udgh-a.tya*atha+u javan-ik-a.m* !mah-a+n-ir-ajana.m* prabho.h ! v-adya+t-ali+g-ita+gho.sais* !ti.s.than mantr-an pa.tha.m/s* caret !!4055.59! stutv-a sa.mpr-arthya natv-a ca !janai.h k.rta+sam-ik.sa.nam ! /sr-i+k.r.s.na.m* sv-apayitv-a*asau !/s.r.nuy-at tat+kath-a.h /subh-a.h !!4055.60! mah-anti bh-u.s-a+v-as-a.msi !sv-apa+k-ale /sriya.h pate.h ! utt-arayec* ca s-uk.sm-a.ni !lagh-uni paridh-apayet !!4055.61! cara.na+a+m.rta+m-atra.m* tu !piben* ni/si na ca*itarat ! kury-aj* j-agara.na.m* bhaktas* !tad+gu.na+/sruti+k-irtanai.h !!4055.62! pr-ata.h sn-atv-a puna.h p-uj-a.m* !k.rtv-a sa+a;ngasya sat+pate.h ! k.s-ira.m* bhakta.m* /sarkar-a.m* ca !vi/se.se.na nivedayet !!4055.63! tato* n-ir-ajana.m* k.rtv-a !sv-apayet prabhum -atmana.h ! bhakta.h s-aka.m* bhakta+janais* !tata.h kr-i.danam -acaret !!4055.64! paras+para.m* pum-a.msa/s* ca !dadhi+k.s-ira+gh.rta+ambubhi.h ! kurv-iran kr-i.dana.m* tatra !lepa+k.sepa.na+si?ncanai.h !!4055.65! yo.s-a/s* ca rajan-i+c-ur.na+ !+taila+go+rasa+ku;nkumai.h ! anyo+anya.m* navan-itena !kr-i.deyur* lepa+si?ncanai.h !!4055.66! a+ma;ngalatv-ad* vi+dhav-a.h !kr-i.deyur* na*eva yo.sita.h ! s-adhavo* *api tath-a na*eva !vratino* brahma+c-ari.na.h !!4055.67! yady* ete.su patet kva+api !dadhy+-adi kr-i.data.h kar-at ! sn-atv-a japeyus* tarhy* ete !mantram a.s.ta+a+k.sara.m* /satam !!4055.68! yad* ete ca svaya.m* kuryu.h !kr-i.dana.m* tarhy* upo.sa.nam ! vidadh-iran aho+r-atra.m* !bhajanto* rukmi.n-i+patim !!4055.69! sn-ana.m* vidh-aya kr-i.d-a+ante !bhakta.h kurv-ita p-ara.n-am ! janma+a.s.tamy-+utsava+vidhir* !ity* ukto* v-ar.siko* may-a !!4055.70! pr-ata.h+s-aya.m* p-ujana+ante !b-ala+k.r.s.nas* tu p-alane ! -andolan-iyo* *anu+dina.m* !y-avat sy-ad* arjuna+utsava.h !!4055.71! auddhav-iye sa.mprad-aye !/sr-i+k.r.s.nasya*udit-ani vai ! mandir-a.ni*i.s.ta+devasya !pa?ncadh-a*-ac-arya+pu;n+gavai.h !!4055.72! ekasya*eva hi k.r.s.nasya !prokta.m* sth-ana+-adi+bhedata.h ! pa?ncaka.m* khalu m-urt-in-a.m* !na tu v-astava+bhedata.h !!4055.73! -ad-av* etya sa* go+lok-ad* !bhagav-an nija+dh-amata.h ! mathur-a+puri devaky-a.m* !vasu+dev-ad* aj-ayata !!4055.74! so* *adbhuta+arbha+-ak.rti.h k.r.s.no* !v-asudeva* iti*-iryate ! tath-a b-ala+mukunda/s* ca !nava+n-ita+dhara/s* ca sa.h !!4055.75! sa* eva go+kula.m* pr-apya !vav.rdhe nanda+ve/smani ! ya/so+d-a+l-alita/s* cakre !b-ala+l-il-am a+laukik-im !!4055.76! r-adh-a+k.r.s.nas* tath-a go+p-i+ !+n-atho* r-adh-a+pati.h sa* ca ! v.rnd-a+vana+vih-ar-i ca !prokto* madana+mohana.h !!4055.77! r-adhay-a sahit-a* eva !vartante tasya m-urtaya.h ! va.m/s-i+vibh-u.sita+kar-a* !mandire.su dhar-a+tale !!4055.78! vraj-ad* upetya mathur-a.m* !y-adav-an-a.m* priya.m* sa* ca ! cak-ara saha r-ame.na !r-ama+k.r.s.na.h sa* ucyate !!4055.79! mathur-a+n-atha* ity* ukta* !e.sa* y-adava+bh-u.sa.na.h ! r-ame.na sahit-a.h santi !mandire.sv* asya m-urtaya.h !!4055.80! upayeme sa* eva*etya !dv-arik-ay-a.m* ca rukmi.n-im ! r-aja+adhi+r-aja+l-ilo* *asau !lak.sm-i+n-ar-aya.no* mata.h !!4055.81! dv-arik-a+n-atha* e.so* *atha !prokto* yadu+patis* tath-a ! saha lak.smy-a bhavanty* asya !mandire.sv* asya m-urtaya.h !!4055.82! p-a.n.dav-an-a.m* priya.m* kurvan !pr-ayas* te.s-a.m* pure *api sa.h ! uv-asa ca*arjuna+sakho* !draupad-i+m-ana+vardhana.h !!4055.83! nara+n-ar-aya.na* iti !prokto* *asau p-a.n.dava+priya.h ! saha*arjunena santy* asya !m-urtayo* mandire.sv* iha !!4055.84! api pa?nca+vidh-a* et-a* !m-urtaya.h santi ke.su+cit ! catur+bhuj-a* mandire.su !dvi+bhuj-a* api ke.su+cit !!4055.85! sa+p-ar.sad-a.h kva+cit santi !kva+cic* ca*api vi+p-ar.sad-a.h ! sa+-ayudh-a/s* ca kva+cit santi !kutra+cic* ca nir+-ayudh-a.h !!4055.86! eka* eva vidhir* j?neyo* !mandire.sv* api pa?ncasu ! utsav-an-a.m* hi sarve.s-a.m* !p-uj-a+dravya+nivedane !!4055.87! yatra yatra vi/se.so* *asti !tatra tatra*utsave ca tam ! kathayi.sy-ami sa* j?neyas* !tat+tan+m-urty+arcane budhai.h !!4055.88! ittha.m* sutau v-a.m* gadito* hi janma+ ! +a.s.tamy-+utsavasya*uddhava+sa.mprad-aye ! mukhyasya sarvo* *api vidhir* may-a*ittha.m* ! k-aryo* bhavadbhy-a.m* prati+mandira.m* sa.h !!4055.89! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v-ar.sika+vrata+utsava+vidhau janma+a.s.tamy-+utsava+vidhi+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: atha*utsav-a* bhagavato* !m-asi bh-adrapade ca ye ! bhavanti te.s-a.m* sa+kala.m* !kathay-ami vidhi.m* sutau !!4056.1! bh-adra+/sukla+dvit-iy-ay-a.m* !madhya+ahne guru+v-asare ! nak.satre *aryama+daivatye !muh-urte *abhijid+-ahvaye !!4056.2! jaj?ne himavata.h p.r.s.the !sa+ak.s-an* nara+\.r.si.h prabhu.h ! kunty-am indr-ad* arjuna+-akhya/s* !cakrur* dev-as* tad-a*utsavam !!4056.3! p-urva+viddh-a*eva s-a gr-ahy-a !madhya+ahna+vy-apin-i tithi.h ! nak.satra+yoga+sattve tu !grah-itavy-a par-a*eva s-a !!4056.4! muku.ta.m* dh-arayet tatra !bhagavanta.m* mah-a+ujjvalam ! dhanur+b-a.na.m* tath-a kha.dga.m* !haima.m* ca /sata+candrakam !!4056.5! r-aja+r-ity-a*eva v-as-a.msi !bh-u.sa.n-ani ca dh-arayet ! p-urik-a.h p-ayasa.m* ca*asmai !sa+-ajya+kha.n.da.m* nivedayet !!4056.6! et-av-an hi vi/se.so* *atra !vidhir* anyas* tu p-urvavat ! mahat-i.m* p-ujayed* ittha.m* !m-urti.m* bhagavata.h pum-an !!4056.7! tato* narasya pratim-am !arcayed* arjuna+-akhyay-a ! s-a na cet tarhi k.r.s.nasya !m-urt-av* arjunam -arcayet !!4056.8! na sy-at s-a cet tad-a m-urtim !arjunasya kur-i.tin-im ! dhanur+b-a.na+dhar-a.m* haim-i.m* !k.rtv-a*arced* abhijit+k.sa.ne !!4056.9! ma.n.dapa.m* k-arayitv-a*eva !mandirasya*agrata.h /subham ! p-ujayet sarvato+bhadre !mahaty-a p-ujay-a*eva t-am !!4056.10! tad+a;nga+devat-a.h p-a.n.du.h !kunt-i m-adr-i yudhi+.s.thira.h ! bh-ima/s* ca munaya.h p-ujy-a.h !/sata+/s.r;nga+niv-asina.h !!4056.11! naivedyam arpayet tasmai !sa.my-ava+k.saira+p-urik-a.h ! n-ir-ajana.m* prakurv-ita !karp-ura+gh.rta+vartibhi.h !!4056.12! g-apayed* *dhimavat+p.r.s.the !p-artha+janma+kath-a.m* ca tam ! -andolayed* up-ave/sya !b-ala+k.r.s.n-aya p-alane !!4056.13! muh-urta+antae* ubhau k.r.s.nau !n-ir-ajya*utt-arayet tata.h ! tad+dine sy-ad* *dhavi.sya+-a/s-i !p-ujana+ante sak.rt pum-an !!4056.14! m-asi bh-adrapade /sukla+ !+caturthy-am abhijit+k.sa.ne ! kany-a+-aditye kare candre !siddhi+yoge *arka+v-asare !!4056.15! go+loka+adhi+pati.h k.r.s.no* !jaj?ne /sa.m+kara+mandire ! tad-a deva+ga.nai.h sarvai.h !k.rtas* tatra*utsavo* mah-an !!4056.16! atas* tatra vidh-atavyas* !tad+arcana+mah-a+utsava.h ! caturth-i ga.na+n-athasya !m-at.r+viddh-a pra/sasyate !!4056.17! p-urv-a dina+dvaye vy-apt-av* !a+vy-aptau v-a*abhijit+k.sa.ne ! pare *ahny* eva tu madhya+ahna+ !+vy-aptau gr-ahy-a par-a*eva s-a !!4056.18! atra*aru.n-ani v-as-a.msi !/sr-i+k.r.s.na.m* paridh-apayet ! naivedye la.d.duk-a.h k-ary-a* !vidhir* anyas* tu laukika.h !!4056.19! m-urti.m* ga.na+pater* atra !m.rnmay-i.m* ca catur+bhuj-am ! gaja+-anan-am eka+danta-a.m* !madhya+ahne *arced* yath-a+-agamam !!4056.20! sind-ure.na ca d-urv-abhi.h !/sam-i+patra+-adibhi/s* ca tam ! arcen* nivedayet tasm-aai* !eka+vi/sati+la.d.duk-an !!4056.21! asminn* eva dine tasya !p-uj-ay-a.m* tulas-i mat-a ! var.sa+madhye na ca*anyatra !j?neyam etat pur-a.nata.h !!4056.22! atra r-atrau na kartavya.m* !kena+api*indos* tu dar/sanam ! k.rte mithy-a+apav-adasya !pr-apti.h sy-an* na*atra sa.m/saya.h !!4056.23! a+j?n-anato* yadi bhaved* !dar/sana.m* tasya tarhi tu ! syamantaka+-ah.rti+kath-a !/sravy-a bh-agavata+udit-a !!4056.24! tasy-a.h p-a.tho* *atha+v-a k-aryas* !tad+dvayas*apy* a+sa.mbhave ! mantro* vi.s.nu+pur-a.na+ukta.h !pa.than-iyo* *ayam -adar-at !!4056.25! si.mha.h prasenam avadh-it !si.mho* j-ambavat-a hata.h ! su+kum-araka m-a rod-is* !tava hy* e.sa* syamantaka.h !!4056.26! da/sa+k.rtva* ima.m* mantra.m* !ya.h pa.thet puru.sa.h /suci.h ! candra+dar/sana+j-ad* do.s-an* !mucyate sadya* eva sa.h !!4056.27! m-asi bh-adrapade *a.s.tamy-a.m* !maitre ca ravi+v-asare ! v.r.sa+bh-anu+g.rhe sa+ak.s-ad* !r-adhik-a*-avir* babh-uva hi !!4056.28! madhya+ahna+vy-apin-i gr-ahy-a !vratibh-i* r-adhik-a+a.s.tam-i ! vy-apty+a+vy-aptyo.h para+yut-a !grah-itavy-a dina+dvaye !!4056.29! na gr-ahy-a saptam-i+viddh-a !r-adh-a+janma+tithi.h kva+cit ! gr-ahy-a viddh-a*api saptamy-a !yadi sy-ad* a.s.tam-i+k.saya.h !!4056.30! bhagavanta.m* dine tasmi.m/s* !cola.m* rakta.m* tu dh-arayet ! /so.na.m* ca /s-ir.sa+pa.taka.m* !/sekhara+-ali+vibh-u.sitam !!4056.31! kaisara.m* bha;ngila.m* s-uk.sma.m* !dh-arayec* ca*a;nga+rak.sakam ! anyat tu p-urvavat sarva.m* !dh-arayed* vastra+bh-u.sa.nam !!4056.32! madhya+ahne p-ujayed* r-adh-a.m* !k.r.s.na+p-ar/sva+sthit-a.m* tata.h ! pratim-a r-adhik-ay-as* tu !na bhaved* yadi mandire !!4056.33! tad-a tu p-ujayel* lak.sm-i.m* !r-adh-a+r-upe.na so* *arcaka.h ! /s-a.t-i.m* ca kaisar-i.m* s-uk.sm-a.m* !d-irgh-a.m* t-a.m* paridh-apayet !!4056.34! antar-iya+-abhyantar-iye !v-asas-i aru.ne tath-a ! vibh-u.sa.n-ani sarv-a.ni !yath-a+p-urva.m* tu dh-arayet !!4056.35! la.d.duk-a* mauktika+-akhy-a/s* ca !naivedye tu vi/se.sata.h ! d-atavy-a* vidhir* anyas* tu !j?neya.h p-urvavad* atra ca !!4056.36! yadi lak.smy-a* na m-urti.h sy-ad* !r-adhik-a+pratim-a.m* tad-a ! haim-i.m* vidh-aya dvi+bhuj-a.m* !saha go+p-ibhir* arcayet !!4056.37! r-adhik-a+janma+pady-ani !g-apayec* ca tad+arcane ! bhu?nj-ita p-ujanasya*ante !hare.h pr-as-adika.m* pum-an !!4056.38! ek-a+da/s-i prau.s.thapade !/sukl-a padm-a+abhidh-a mat-a ! d-ani+l-il-a.m* tatra cakre !bhagav-an go+kule pur-a !!4056.39! go+pa+ve.sa.h sa* k-alindy-a.m* !nau+stho* go+p-ir* ay-acata ! dadhi g.rh-itv-a mathur-a.m* !y-ant-ir* d-anam iva*adhva+d.rk !!4056.40! dine *asmin dh-arayet k.r.s.na.m* !go+pa+ve.sa.m* tato* nayet ! g-ita+v-aditra+nirgho.sair* !y-anam -aropya ta.m* nad-im !!4056.41! tatra sa.mp-ujya nauk-ay-a.m* !ta.m* nidh-aya*ambu+khelanam ! k.rtv-a muh-urta.m* sva+sth-anam !-anayen* nanda+nandanam !!4056.42! d-ani+l-il-a.m* bhagavat-a !k.rt-a.m* r-adhikay-a saha ! g-ayec* ca g-apayed* bhakta/s* !ca*upav-asam iha*-acaret !!4056.43! asmin dine ca naivedye !dadhi bhakta.m* vi/se.sata.h ! dady-ad* vi/se.so* *atra*et-av-an !ek-a+da/sy-a vidhi.h para.h !!4056.44! bh-adre m-asi /sukla+pak.se !dv-a+da/sy-a.m* /srava.na+-akhya+bhe ! budhe madhya+ahna+samaye !v-amanas* tv* aditer* abh-ut !!4056.45! madhya+ahna+vy-apin-i gr-ahy-a !dv-a+da/s-i v-amana+utsave ! tatra*api cec* *chrava.na+yuk !tarhi s-a*atipra/sasyate !!4056.46! ek-a+da/sy-a.m* dv-a+da/s-i ca !vai.s.navyam api tatra cet ! tad+vi.s.nu+/s.r;nkhala.m* n-ama !vi.s.nu+s-ayujya+k.rd* bhavet !!4056.47! yad-a na pr-apyate .rk.sa.m* !dv-a+da/sy-a.m* vai.s.nava.m* kva+cit ! ek-a+da/sy-a.m* bhavet tac* cet !tatra k-aryo* *ayam utsava.h !!4056.48! yad-a tu dv-a+da/s-i yukt-a !/srava.nena bhavet tad-a ! /saktas* tu puru.sa.h kury-ad* !upav-asa.m* dina+dvaye !!4056.49! a+/saktas* tu phala+-ah-aram !ek-a+da/sy-a.m* vidh-aya ca ! upo.sa.na.m* prakurv-ita !dv-a+da/sy-a.m* naktam eva v-a !!4056.50! trayo+da/sy-a.m* yadi bhavec* !*chrava.na.m* tarhi p-ujaka.h ! dv-a+da/sy-am eva kurv-ita !sarvath-a v-amana+utsavam !!4056.51! p-ita+ambara.m* /sobhana.m* yat !tat k.r.s.na.m* paridh-apayet ! anyad* vastra+vibh-u.s-a+-adi !yath-a+p-urva.m* tu dh-arayet !!4056.52! cal-a bhagavato* m-urtir* !v-asudevasya yarhi tu ! bhaven* nija+antike tarhi !tasy-a.m* v-amanam arcayet !!4056.53! s-a cen* na sy-at tad-a k-ary-a !v-amana+arc-a hira.nmay-i ! b-al-a dvi+b-ahur* dadhat-i !chatra+da.n.da+kama.n.dal-un !!4056.54! ma.n.dape sarvato+bhadre !madhya+ahne p-ujayec* ca t-am ! upac-arair* yath-a+labdhair* !bhakty-a pa?nca+a+m.rta+-adibhi.h !!4056.55! tad+a;nga+devat-a/s* ca*arced* !aditi.m* ka/syapa.m* tath-a ! dev-an mah-a+indra+pra+mukh-an !sa+str-ik-an sa+ga.n-an api !!4056.56! pracura+-ajya+sitai.h kury-an* !naivedya.m* c-ur.na+la.d.dukai.h ! avat-ara+caritr-a.ni !g-apayed* v-amanasya ca !!4056.57! et-av-an atra vij?neyo* !vi/se.sa.h p-ujane hare.h ! s-am-anyas* tu vidhis* tulya.h !sarve.sv* eva*utsave.sv* api !!4056.58! iti bh-adrapada+utsav-a* may-a ! kathit-a* v-am i.sa+m-asi ye tv* atha ! tanayau vihit-a* mah-a/s* ca t-an ! kathay-amy* uddhava+sa.mmat-an aham !!4056.59! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v-ar.sika+vrata+utsava+vidhau bh-adrapada+utsava+vidhi+nir-upa.na+n-am-a .sa.t+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: -i.sat+sa.mdhy-am atikr-anta.h !ki.m+cid+udbhinna+t-araka.h ! vijayo* n-ama k-alo* *aya.m* !sarva+k-arya+artha+s-adhaka.h !!4057.1! tasmin k-ale da/samy-as* tu !vy-apty+a+vy-aptyor* dina+dvaye ! utsava.h p-urva+viddh-ay-a.m* !k-arya.h /sr-i+k.r.s.na+sevakai.h !!4057.2! /srava.na+.rk.se *a/svi+p-ur.n-ay-a.m* !k-akutstha.h prasthito* yata.h ! ulla;nghayeyu.h s-im-ana.m* !tad+dina+.rk.se tato* nar-a.h !!4057.3! v-as-a.msi bhagavanta.m* tu !n.r+pavad* dh-arayet tad-a ! su+gandhi+pu.spa+h-ar-a.m/s* ca !/sekhar-a.m/s* c-aru+candanam !!4057.4! p-ayasa.m* sthiraka+-ad-ini !vi/se.se.na nivedayet ! s-aya.m* yava+a;nkur-a?n* *chuddh-an !dh-arayec* *chekhar-an iva !!4057.5! mah-antam utsava.m* bhakty-a !g-ita+v-aditra+ni.h+svanai.h ! k-arayed* g-apayed* atra !jaya+pady-ani ca prabho.h !!4057.6! p-ur.na+candra+udaya+yut-a !y-a*a/svinasya tu p-ur.nim-a ! tata* -arabhya bhagav-an !r-asa+l-il-a.m* cak-ara ha !!4057.7! atas* tasy-a* vidh-atavya.h !k.r.s.na+bhaktena sarvath-a ! ni/s-a+kara+prak-a/s-ay-a.m* !rajany-am utsava.h sutau !!4057.8! r-asa+utsavo* hi r-ak-ay-a.m* !na*anumaty-am iti sthiti.h ! p-ur.ne *ab+je p-ur.nim-a r-ak-a* !*anumatis* tad+viparyaye !!4057.9! go+p-ibhi.h saha r-adh-ay-a* !m-urtim atra*ati/sobhayet ! tan+m-urty+a+sa.mnidh-ane tu !vidhim eta.m* prakalpayet !!4057.10! r-adh-ay-a* go+pik-an-a.m* ca !lak.smy-am -av-ahana.m* tad-a ! vidh-aya dh-arayed* bhakto* !mah-a+/s.r;ng-aram eva t-am !!4057.11! kausumbha.m* dh-arayed* v-asa* !uttar-iya.m* ca callakam ! ka?ncuk-i.m* p-ita+var.n-a.m* ca !bh-ale ku;nkuma+patrik-am !!4057.12! p-ita+ambara.m* ca /sr-i+k.r.s.nam !an+arghya.m* dh-arayet pum-an ! n-an-a+ratna+vi+citra.m* ca !muku.ta.m* ku.n.dale tath-a !!4057.13! kare ca mural-i.m* haim-i.m* !dh-arayed* ratna+bh-u.sit-am ! naivedye parpik-a dh-ary-a !pi.n.dak-a/s* ca vi/se.sata.h !!4057.14! su+gandhi+pu.spa+tailena !sthala+padma+udakena ca ! v-as-a.msi mandira.m* ca*api !v-asayed* rukmi.n-i+pate.h !!4057.15! sth-apayitv-a b-ala+k.r.s.na.m* !candra+/s-al-a+sad+-asane ! p-ujayet sevako* r-atrau !g-ita+v-adya+pura.h+saram !!4057.16! nav-ina+/s-ali+p.rthuk-an !k.s-ira.m* ca*eva sa+/sarkaram ! tasmai nivedayed* bhakto* !vidhir* anyas* tu p-urvavat !!4057.17! r-asa+l-il-a bhagavat-a !go+p-ibhi.h saha y-a k.rt-a ! v.rnd-a+vane tri+y-am-asu !tat+prabandh-a.m/s* ca g-apayet !!4057.18! i.sa+k.r.s.na+trayo+da/sy-am !ala.mk-ar-an /sriya.h pate.h ! unm-arjayed* yath-a+yogya.m* !p-uj-a+upakara.n-ani ca !!4057.19! mandira.m* /sodhayet sarva.m* !lepa+k.s-alana+si?ncanai.h ! tilaka.m* dh-arayet k.r.s.na.m* !ku;nkumena su+/sobhanam !!4057.20! svar.na+s-utramaya.m* c-ira+ !+pa.taka.m* /s-ir.s.n-i dh-arayet ! lak.sm-i.m* ca harit-a.m* /s-a.t-i.m* !kausumbh-i.m* c-aru+ka?ncuk-im !!4057.21! nivedayec* *cha.skul-i/s* ca !kh-ajak-ani m.rd-uni ca ! et-av-an hi vi/se.so* *atra !vidhir* anyas* tu p-urvavat !!4057.22! ita* -arabhya gey-ani !pady-ani bhagavat+priyai.h ! d-ipa+utsava+-a/sray-a.ny* eva !k-ary-a* d-ip-a* dina+trayam !!4057.23! catur+da/sy-* -a/svine k.r.s.n-a !bhaved* y-a tu vidhu+udaye ! abhya;nga+snapane gr-ahy-a !s-a*eva k.r.s.nasya sa+/sriya.h !!4057.24! su+gandhi+pu.spa+tailena !tatra*abhya;nga.m* vidh-aya ca ! u.s.na+udakena snapayet !k.r.s.na.m* lak.sm-i.m* ca p-ujaka.h !!4057.25! sarv-a.ny* api ca v-as-a.msi !rakt-ani paridh-apayet ! va.tik-a+bhajya+va.tak-an !ap-up-a.m/s* ca nivedayet !!4057.26! n-ir-ajana+vidhi.m* kury-ad* !vi/se.se.na*atra p-ujaka.h ! vi/se.sa* ukta* et-av-an !iha*anyas* tv* asti p-urvavat !!4057.27! asmin dine hanumata.h !k-arya.m* ca mahad* arcanam ! taila+sind-ura+arka+pu.spa+ !+srag+m-a.sa+va.taka+-adibhi.h !!4057.28! sa.mgava+vy-apin-i gr-ahy-a !bh-ut-a hanumad+arcane ! vy-apty+a+vy-aptyos* tu*ubhayatra !p-urv-a gr-ahy-a na tu*uttar-a !!4057.29! am-a+v-asy-a*-a/svine d-ipa+ !+d-ane ca*apy* arcane /sriya.h ! prado.sa+vy-apin-i gr-ahy-a !p-urva+viddh-a ca s-a /subh-a !!4057.30! bhagavanta.m* dine tasmin !bh-u.sa.n-ani mah-anti ca ! v-as-a.msi dh-arayed* bhakta.h !s-uk.sm-a.ni rucir-a.ni ca !!4057.31! prado.se p-ujana.m* kury-ad* !rukmi.ny-+-akhya+/sriya.h pum-an ! yadi /sr-i+pratim-a na sy-ad !r-adh-ay-a.m* t-a.m* tad-a*arcaka.h !!4057.32! dhy-atv-a*arcayed* yath-a+/s-astram !upac-arai.h su+/sobhanai.h ! r-adh-a+arc-a*api na cet tarhi !/sriya.m* haim-i.m* prakalpayet !!4057.33! lak.sm-i/s* catur+bhuj-a k-ary-a !padma+si.mha+-asana+sthit-a ! dak.si.na+-urdhva+kare k-arya.m* !b.rhan+n-ala.m* tu pa;nka+jam !!4057.34! v-amae* -urdhve bhuje tasy-a.h !k-aryo* *a+m.rta+bh.rto* gha.ta.h ! anyayor* bhujayo.h k-aryau !bilva+/sa;nkhau su+/sobhanau !!4057.35! tat+p-ar/svayor* gajau k-aryau !dh.rta+kumbha+kar-av* ubh-au ! tasy-a/s* ca mastake padma.m* !kartavya.m* su+mano+haram !!4057.36! ma.n.dape nirmite ramye !kadal-i+stambha+ma.n.dite ! p-ujayet sarvato+bhadre !lak.sm-i+s-uktena t-a.m* tata.h !!4057.37! parita.h k-arayec* *chakty-a !d-ip-an-am -aval-is* tath-a ! ala.mk-ar-a.m/s* ca v-as-a.msi !mah-anty* eva*arpayec* *chriyai !!4057.38! sam-ipe ced* *dharer* lak.sm-is* !tad-a rakta+ambar-a.ni t-am ! p.rthak cec* *chveta+v-as-a.msi !n-utn-ani paridh-apayet !!4057.39! bh-ale *asy-a/s* candraka.m* kury-at !ku;nkumena*ati+/sobhanam ! tatra dadhy-ad* a+k.sat-a.m/s* ca !/subhr-an s-uk.sm-an a+kha.n.dit-an !!4057.40! su+gandhibhi.h pu.spa+h-arai.h !pau.spai/s* ca kara+bhu.sa.nai.h ! kamalai.h p-ujayet t-a.m* ca !dh-upena gh.rta+d-ipakai.h !!4057.41! naivedye /sa.skul-i dey-a !/sata+cchidr-a.ni phe.nik-a.h ! gh.rta+p-ur-a.m/s* ca rev-al-i.h !p-ita+s-ar-a.ni parpik-a.h !!4057.42! pi.n.dak-a?n* *charkarail-a/s* ca !/s-arkar-a.m/s* ca.nak-a.ms* tath-a ! odana+-ad-ini bhojy-ani !bhakty-a tasyai nivedayet !!4057.43! t-amb-ula+v-i.tik-a dattv-a !kury-an* n-ir-ajana.m* mahat ! lak.sm-i+p-ujana+pady-ani !p-uj-a+k-ale ca g-apayet !!4057.44! ity* utsav-a* -a/scina+m-asi vi.s.nor* ! ukt-a* may-a v-am atha k-artike *api ! yae* utsav-a* m-asi bhavanti t-a.m/s* ca ! brav-imi putrau /s.r.nuta.m* vidhey-an !!4057.45! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v-ar.sika+vrata+utsava+vidhau -a/svina+utsava+nir-upa.na+n-am-a sapta+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: s-aya+ahna+vy-apin-i gr-ahy-a !pratipat* k-artike sit-a ! p-urva+viddh-a*eva sukha+d-a !prokt-a go+vardhana+utsave !!4058.1! kr-i.d-a+dine yatra r-atrau !d.r/syeta candram-a.h ! somo* r-aj-a pa/s-un hanti !surabhi+p-ujak-a.ms* tath-a !!4058.2! sa.mlagnam eva kartavya.m* !d-ipa+-avaly-a* dina+trayam ! catur+da/s-i hy* am-a+v-asy-a !pratipac* ca*iti na*anyath-a !!4058.3! p-ita+ambara.m* tad-a k.r.s.na.m* !dh-arayed* rakta+pallavam ! may-ura+piccha+muku.ta.m* !kar.nik-ara+avata.msakau !!4058.4! pa?nca+var.nai/s* ca kusumair* !m-al-a.m* viracit-a.m* /subh-am ! vaijayant-i.m* /sekhar-a.m/s* ca !dharayen* mural-i.m* tath-a !!4058.5! bh-u.sa.n-ani vi+citr-a.ni !tulas-i+m-alik-a.m* tath-a ! pr-av-ara.m* dvi+pa.ta.m* tiryag* !dh-arayet skandha+lambitam !!4058.6! anna+k-u.ta.m* viracayet !svasya vitta+anus-arata.h ! n-an-a+vidh-ani /s-ak-ani !bhajy-ani vi+vidh-ani ca !!4058.7! gh.rta+pakva+vi/se.s-a.m/s* ca !k.rt-an n-an-a+vidh-an api ! odana+-ad-ini bhojy-ani !/sr-i+k.r.s.n-aya nivedayet !!4058.8! t-amb-ula+v-i.tik-a* dattv-a !mah-a+n-ir-ajana.m* hare.h ! k.rtv-a vipr-an vai.s.nav-a.m/s* ca !s-adh-un pr-ity-a*eva bhojayet !!4058.9! asminn* eva dine pr-ata.h !p-ujayed* g-a/s* ca vatsak-an ! v.r.s-an vatsatar-i/s* ca*api !haridr-a+ku;nkuma+-adibhi.h !!4058.10! pau.spair* h-arai.h /s.r;nga+ra;ngair* !n-utanai/s* ca t.r.na+-adibhi.h ! sa.mp-ujya khelayet t-a.m/s* ca !mandirasya*agrato* hare.h !!4058.11! go+vardhana.m* gomayena !k.rtv-a*arcec* ca tata.h param ! anna+k-u.ta.m* tu madhya+ahne !vidadh-ita hare.h pura.h !!4058.12! go+vardhana+utsava+kath-a+ !+pady-ani rucir-a.ni ca ! g-apayet k-irtayed* atra !v-adya+gho.sa.m* ca k-arayet !!4058.13! bhojana+ante vai.s.nav-an-a.m* !bhu?nj-ita sa* ca sevaka.h ! et-av-an hi vi/se.so* *atra !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4058.14! /sukla+a.s.tamy-am -urja+m-ase !k.r.s.no* v.rnd-a+vane pur-a ! prathama.m* c-aray-am -asa !pr-atar* g-a.h saha go+pakai.h !!4058.15! s-urya+udaye bhaved* y-a s-a !gr-ahy-a go+pa+a.s.tam-i tithi.h ! tither* v.rddhau k.saye p-urv-a !viddh-a gr-ahy-a na ca*anyath-a !!4058.16! tasmin dine go+pa+ve.sa.m* !dharayet k.r.s.nam uttamam ! kacchan-i.m* barha+muku.ta.m* !dharayet p-itam ambaram !!4058.17! carcayec* candanena*a;nga.m* !pau.sp-ir* bh-u.s-as* tu bh-uri/sa.h ! dh-arayec* ca kare ya.s.ti.m* !mural-i.m* ca mano+har-am !!4058.18! naivedye dadhi bhakta.m* ca !dady-at pe.sita+/sarkar-am ! k.r.s.na+go+c-ara.na+kath-a+ !+pady-ani*iha ca g-apayet !!4058.19! ek-a+da/sy-am -urja+/sukle !/se.sa+/s-ay-i jagat+prabhu.h ! yoga+-i/svaro* jaj-ag-ara !tena*ukt-a*e.s-a prabodhan-i !!4058.20! da/sam-i+vedha+rahit-a !tithir* ek-a+da/s-i vrate ! utsave ca grah-itavy-a !na tu viddh-a kad-a+cana !!4058.21! da/sam-i pa?nca+pa?nc-a/sad* !gha.tik-a* y-avad* asti ca ! na t-avad* da/sam-i+vedas* !tata* -urdhva.m* sa* vai mata.h !!4058.22! ek-a+da/s-i dv-a+d-a/s-i v-a !*adhik-a cet tyajyat-a.m* dinam ! p-urva.m* gr-ahya.m* tu*uttara.m* sy-ad* !iti vai.s.nava+nir.naya.h !!4058.23! navam-i+palam eka.m* sy-ad* !da/sam-i parato* yadi ! dv-a+da/sy-* eva tad-a gr-ahy-a !vrate.sv* apy* utsave.su ca !!4058.24! ni/sa.h k.sa.nae* up-antye *atra !samutth-aya*-a/su vai.s.nava.h ! sn-atv-a sa.mdhy-a+vidhi.m* k.rtv-a !p-uj-a+dravy-a.ny* up-aharet !!4058.25! yoga+-i/svara+-akhyay-a*abhyarcec* !*chr-i+k.r.s.na.m* puru.so* *arcaka.h ! yoga+-i/svara+arc-a.m* haim-i.m* v-a !k-arayen* nija+/saktita.h !!4058.26! padma+-asana+sam-as-ina.h !ki.m+cin+m-ilila+locana.h ! ghr-a.na+agre datta+d.r.s.ti/s* ca !/sveta+padma+upari sthita.h !!4058.27! v-ama+dak.si.na+gau hast-av* !utt-an-av* a;nka+bh-aga+gau ! tat+kara+dvaya+p-a/sva+sthe !pa;nke+ruha+mah-a+gade !!4058.28! -urdhve kara+dvaye tasya !p-a?ncajanya+su+dar/sane ! k-arayed* v-ama+bh-age ca !tasya lak.sm-im avasthit-am !!4058.29! ittha.m* yoga+-i/svara.m* k.rtv-a !mahaty-a p-ujay-a*arcayet ! upac-arai.h .so+.da/sabhir* !g-ita+v-aditra+p-urvakam !!4058.30! naivedye tasya dady-ac* ca !/sarkar-a+sahita.m* paya.h ! odana.m* ca*ati+m.rdula.m* !dr-ak.s-a+-ad-ini phal-ani ca !!4058.31! atra madhya+ahna+samaye !k-aryo* dharma+arcana+utsava.h ! dharmasya*arc-a na cet tarhi !haima.m* dharma.m* tu k-arayet !!4058.32! bhagavan+mandirasya*agre !ma.n.dapa.m* p-urvavac* *chubham ! k.rtv-a ca sarvato+bhadre !yath-a+/s-astra.m* tam arcayet !!4058.33! catur+vaktra/s* catur+b-ahu/s* !catu.s+p-ac* ca sita+ambara.h ! sarva+-avara.na+v-a?n* *chveto* !dharma.h k-arya.h su+lak.sa.na.h !!4058.34! dak.si.ne ca*ak.sa+m-al-a*asya !kare v-ame tu pustakam ! m-urtim-an vyavas-aya/s* ca !k-aryo* dak.si.na+bh-aga+ga.h !!4058.35! v-ama+bh-aga+gata.h k-arya.h !sukha.h parama+r-upav-an ! k-aryau padma+karau m-urdhni !vinyastau ca tath-a tayo.h !!4058.36! atha+v-a dharma* e.so* *api !kartavyo* manu+ja+-ak.rti.h ! eka+vaktro* dvi+b-ahu/s* ca !dvi+p-at su+vasana+-adim-an !!4058.37! v-ame dharmasya kartavy-a !bhakti.h parama+r-upi.n-i ! dvi+bhuj-a bh-uri+bh-u.s-a+-a.dhy-a !kausumbha+vi+mala+ambar-a !!4058.38! haima.m* bh.r;ng-araka.m* v-ame !dak.si.ne bibhrat-i kare ! p-uj-a+p-atra.m* bh.rta.m* mukt-a+ !+srag+gandha+kusuma+-adibhi.h !!4058.39! m-urtim ittha.m* tayo.h k.rtv-a !sva+/sakty-a kanaka+-adibhi.h ! sapta+.r.sibhir* arundhaty-a !saha k-arya.m* tad+arcanam !!4058.40! darbha+pi?njulakai.h k-ary-a !.r.saya.h ka/syapa+-adaya.h ! sapta ca*arundhat-i v-a te !kartavy-a/s* candana+-adin-a !!4058.41! /sraddh-a+maitr-i+day-a+/s-anti+ !+pra+mukh-a* itar-a* api ! p-ujan-iy-as* tad-an-i.m* ca !dharmasya dv-a+da/sa striya.h !!4058.42! tasmin dine tu sa+kale !k-arayed* dundubhi+dhvanim ! n-ama+sa.mk-irtana.m* vi.s.nos* !tad+gu.n-an-a.m* ca g-ayanam !!4058.43! nitya+arcy-a.m* bhagavan+m-urti.m* !/s.r;ng-ara.m* dh-arayet tad-a ! mah-antam eva muku.ta.m* !p-ita.m* ca*ambaram uttamam !!4058.44! an+arghy-a.ni ca v-asa.msi !rakt-any* -abh-u.sa.n-ani ca ! n-an-a+ratnamay-any* eva !dh-araye* arcaka.h /sriyam !!4058.45! vi/se.sato* *asya naivedye !d-atavy-a gh.rta+p-urak-a.h ! n-ir-ajane ca karp-ura.m* !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4058.46! s-aya.m* tad+agre kurv-ita !vaipa.n-i.m* racan-am api ! nav-ina.m* sth-apayed* anna.m* !tatra p-atre p.rthak p.rthak !!4058.47! n-an-a+vidh-ani /s-ak-ani !phal-ani vi+vidh-ani ca ! -ik.su+da.n.d-an nidadhy-ac* ca !pi.n.daka+-ad-in vibh-aga/sa.h !!4058.48! asmin dine auddhav-iyair* !ek-a+da/sy-+adhik-aribhi.h ! jala.m* vin-a*anyat kim+api !bhak.sya.m* na*eva*-apada.m* vin-a !!4058.49! ek-a+da/sy-+adhipa/s* ca*atra !r-adh-a+d-ama+udara+abhidha.h ! p-ujan-iyo* hi bhagav-an !kumbh-i+pu.spai/s* ca v-a*ambu+jai.h !!4058.50! naivedye tasya d-atavy-a !mudga+c-ur.na+-akhya+la.d.duk-a.h ! sa.mk.sepato* vidhir* iti !prabodhany-a* may-a*udita.h !!4058.51! praty+ek-a+da/si kartavya.m* !/sr-i+k.r.s.nasya mah-a+arcanam ! vrata+grantha+ukta+r-ity-a*eva !j?neya* ek-a+da/s-i+vidhi.h !!4058.52! ek-a+da/s-i.su sarv-asu !kath-a* y-a.h syus* tad+-a/srit-a.h ! t-a* eva g-apayet pr-ity-a !/s.r.nuy-at k-irtayet pum-an !!4058.53! -urje m-asi /sukla+pak.se !s-aya+ahna+vy-apin-i tu y-a ! dv-a+da/s-i s-a grah-itavy-a !tulasy-+udv-aha+karma.ni !!4058.54! u.s.n-i.sa.m* dh-arayet k.r.s.na.m* !kausumbha.m* dv-a+da/s-i+dine ! an+eka+mukt-a+pu.spa+-adi+ !+/sekhar-a.m/s* ca mano+har-an !!4058.55! hema+s-utramaya.m* rakta.m* !ka?ncuka.m* ca*api dh-arayet ! hema+var.n-a.m* tath-a /s-a.t-i.m* !lak.sm-i.m* tu paridh-apayet !!4058.56! gu.da+udana.m* ca naivedye !vi/se.se.na samarpayet ! s-aya.m* vi.s.nu.m* ca tulas-i.m* !p-ujayec* c-aru+ma.n.dape !!4058.57! /s-ala+gr-ama.m* ca v-a k.r.s.na+ !+pratim-a.m* tulas-i.m* tath-a ! upac-arai.h .so+.da/sabhir* !go+dh-uli+samaye *arcayet !!4058.58! p-ita+ambara.m* ka.n.tha+s-utra.m* !n-as-a+bh-u.s-a.m* ca ka;nka.n-an ! haridr-a.m* ku;nkuma+-ad-ini !v.rnd-a+devyai samarpayet !!4058.59! phal-ani tat+k-ala+j-ani !sa+-ik.su+da.n.d-ani ca*arpayet ! naivedye p-ita+s-ar-a.ni !kh-ajak-ani vi/se.sata.h !!4058.60! k.rtv-a n-ir-ajana.m* v.rnd-a+ !+k.r.s.nayo/s* ca*antare pa.tam ! pa.thitv-a ma;ngala.m* dady-at !t-a.m* sa.mkalpya ca vi.s.nave !!4058.61! br-ahma.n-an bhojayet tatra !dady-ad* d-an-ani /saktita.h ! v.rnd-a+viv-aha+pady-ani !g-apayed* atra tu*utsave !!4058.62! k-artike m-asi /sukl-ay-a.m* !pr-apt-ay-am udaya.m* rave.h ! paur.nam-asy-a.m* ram-a+k-anta.m* !dh-arayen* muku.ta.m* /subham !!4058.63! sa.my-ava+p-urik-a+bhakta+ !+kvathik-a+s-upa+s-ura.n-an ! v.rnt-aka+/s-aka.m* naivedye !vi/se.se.na samarpayet !!4058.64! d-ip-an-a.m* r-ajaya.h k-ary-a* !mandira.m* sarvato* ni/si ! gh.rta+d-ip-a.h prabhor* agre !kartavy-a* ni/si /saktita.h !!4058.65! candra+udaye *atra kartavya.m* !bhakti+devy-a.h samarcanam ! dharme.na sahit-ay-as* tu !g-ita+v-aditra+n-ada+yuk !!4058.66! pratim-a yatra bhaktes* tu !na bhavet tatra sevaka.h ! haim-i.m* vidh-apya tan+m-urti.m* !/sakty-a kurv-ita p-ujanam !!4058.67! sa+r-amasya*atra k.r.s.nasya !ni/si go+p-i+janai.h saha ! kr-i.d-a+-a/srit-ani pady-ani !bhakto* g-ayec* ca g-apayet !!4058.68! ita* -arabhya nitya.m* ca !sa+t-ula.m* ka?ncuka.m* harim ! dh-arayec* ca /sriya.m* bhakty-a !s-uk.sm-a.m* t-ula+pa.t-im api !!4058.69! /sayane ni/si k.r.s.nasya !nidadhy-ad* gupta+dorakam ! praty+aha.m* ph-algun-i y-avat !paur.nam-as-i bhavet tithi.h !!4058.70! ita* -arabhya r-atrau ca !vai.s.navair* api m-anavai.h ! sv-ape /s-ita+niv.rtty+artha.m* !pr-av-arya.m* gupta+dorakam !!4058.71! ukt-a* may-a k-artika+m-asi vi.s.nor* ! yae* utsav-as* te tanayau yuv-abhy-am ! m-arga+-adi+m-ase.sv* atha ye bhavanti ! t-an apy* aha.m* v-a.m* sa+vidh-in vad-ami !!4058.72! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v-ar.sika+vrata+utsava+vidhau k-artika+utsava+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: dhan-u+r-a/si.m* gate s-urye !dhanur+lagne ram-a+patim ! vidh-aya*abhy+a;ngam u.s.nena !snapayed* v-ari.n-a pum-an !!4059.1! paridh-apya ca v-as-a.msi !tad+agre *agni.s+.tik-am api ! nidh-aya naityaka.m* kury-ac* !*ch.r;ng-ara.m* sa+/sriya.h prabho.h !!4059.2! naivedye modak-an dady-an* !navan-ita.m* tath-a dadhi ! -ajya.m* bharjita+v.rnt-aka.m* !taral-a.m* ca samarpayet !!4059.3! upary+adha.h /sveta+tila.m* !barjar-i+ro.taka.m* tath-a ! nivedayec* ca pady-ani !tad+gu.n-any* eva g-apayet !!4059.4! catv-ari.m/sat tu gha.tik-a* !makare sa.mkram-ad* rave.h ! sn-ana+arc-a+pu.nya+karma+-adau !gr-ahy-a.h prokt-a* mah-a+.r.sibhi.h !!4059.5! asta.m* gate yad-a s-urye !jha.sa.m* y-ay-ad* div-a+kara.h ! prado.se v-a*ardha+r-atre v-a !tad-a gr-ahya.m* para.m* dinam !!4059.6! m.rga+r-a/si.m* gate bh-anau !naivedye tila+la.d.duk-an ! /sr-a.n-a.m* dady-ad* vi/se.se.na !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4059.7! m-agha+m-ase /sukla+pak.se !pa?ncamy-a.m* dv-arik-a+-i/svara.h ! raivata+adrim upey-aya !praty+-u.se ratham -asthita.h !!4059.8! lak.sm-i+bh-am-a+-adibhi.h str-ibhi.h !sahita.h p-ar.sadais* tath-a ! yuyudh-ana+uddhava+mukhai.h !saha sa.mkar.sa.nena ca !!4059.9! munibhir* n-arada+-adyai/s* ca !sakhy-a b-ibhatsun-a saha ! anyai/s* ca y-adavais* tatra !cikr-i.da bahudh-a prabhu.h !!4059.10! ab-ire.na gul-alena !ra;ngai.h p-itais* tath-a*aru.nai h ! reme sa+jala+yantrai/s* ca !jala+keli.m* cak-ara ca !!4059.11! te.s-a.m* vikr-i.dat-a.m* dorbhyo* !gul-ala.m* tu tath-a*udgatam ! sa+v.rk.so* *api yath-a so* *adri.h !sarvo* *apy* aru.nat-a.m* yayau !!4059.12! gr-ahy-a s-urya+udaya+vy-apt-a !pa?ncam-i tu madhu+utsave ! -adhikye pratham-a hr-ase !p-urva+viddh-a pra/sasyate !!4059.13! tasmin dine tu v-as-a.msi !prabhu.m* /svet-ani dh-arayet ! ulloca+-astara.na+-ad-in-i !/svet-any* eva ca k-arayet !!4059.14! ra;nga.m* ca rukmi.n-i+k.r.s.na+ !+v-asassu prak.sipet tata.h ! gul-ala.m* sthala+padma+ambu !nik.sipec* ca puna.h puna.h !!4059.15! /sekhara.m* ca*-amra+pu.spasya !dh-arayec* ca nivedayet ! /sa.skul-i+pra+mukh-any* eva !pakva+ann-ani vi/se.sata.h !!4059.16! k.sepo* ra;nga+gul-ala+-ades* !tata* -arabhya ca*anv+aham ! holik-a+avadhi kartavya.h !kaisar-a.ny* a.m/suk-ani ca !!4059.17! v-asant-i bhagavat+kr-i.d-a !g-atavy-a p-ur.nim-a+avadhi ! m-asam eka.m* tato* nitya.m* !gey-a l-il-a ca ph-algun-i !!4059.18! tasmin dine tu kartavyo* !go+dh-umai.h /s-alibhi/s* ca v-a ! raivata+adrir* yath-a+/sakti !ch-adya.h p-itena v-asas-a !!4059.19! drum-a.m/s* ca paritas* tasya !kury-ad* -amra+-adi+pallavai.h ! nad-i.m* go+mukha+ga;ng-a.m* ca !payas-a*-ajyena tatra v-a !!4059.20! rukmi.n-i+k.r.s.na+m-urti.m* ca !tan+madhya+/sikhare tata.h ! sauvar.n-i.m* sth-apayet tasya !parita/s* ca*a;nga+devat-a.h !!4059.21! tatra k.r.s.no* dvi+b-ahu/s* ca !kartavya/s* cakra+/sa;nkha+dh.rt ! lak.sm-i/s* ca dvi+bhuj-a k-ary-a !padma+bh.r;ng-ara+dh-ari.n-i !!4059.22! satya+bh-am-a+-adayo* yo.s-a* !r-ama/s* ca*arjuna+s-atyak-i ! uddhava+-ady-a.h p-ar.sad-a/s* ca !n-arada+-ady-a* mah-a+.r.saya.h !!4059.23! sa+str-ik-a* y-adav-a/s* ca*anye !sth-apy-a.h p-ug-i+phala+-adi.su ! -av-ahya p-ujayet k.r.s.na.m* !tata.h sa+a;nga.m* yath-a+vidhi !!4059.24! naivedye *atra tu d-atavya.m* !kharj-ura.m* kh-arik-as* tath-a ! n-alikera.m* /sarkar-a.m* ca !l-aj-a/s* ca ca.nakai.h saha !!4059.25! dr-ak.s-a/s* ca p-ita+s-ar-a.ni !pi.n.dak-a.m/s* ca nivedayet ! tasmin ra;nga.m* gul-ala.m* ca !k.sipen* n-ir-ajana+uttaram !!4059.26! bhakt-a.h paras+para.m* ra;nga+ !+gul-alai.h kr-i.dana.m* nar-a.h ! tata.h kuryur* yo.sita/s* ca !kr-i.d-am eva paras+param !!4059.27! vi+dhav-abhis* tu n-ar-ibhi.h !s-adhubhir* var.nibhis* tath-a ! gul-ala+ra;nga+kr-i.d-a*e.s-a !na kartavy-a kad-a+cana !!4059.28! yadi te.su k.sipet ka/s+cid* !gul-ala.m* ra;ngam eva v-a ! tarhi sn-atv-a sa+caila.m* tair* !japya.m* n-amn-a.m* /sata.m* hare.h !!4059.29! pram-ad-ac* cet svaya.m* kr-i.d-a.m* !kuryus* te tarhi tad+dine ! sn-atv-a*upav-asa.m* kurv-iran !smaranto* h.rdaye harim !!4059.30! kr-i.ditv-a*atha harer* bhakt-a.h !sn-atv-a madhya+ahnata.h param ! kurv-iran bhojana.m* sarve !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4059.31! ni/s-itha+vy-apin-i gr-ahy-a !m-aghe /siva+catur+da/s-i ! dina+dvaye tad+vy-apty+-adau !grah-itavy-a tu s-a par-a !!4059.32! tasmin dine v-asudeva.m* !citra+v-as-a.msi dh-arayet ! /sriya.m* ca karbur-a.m* /s-a.t-i.m* !haim-any* -abhara.n-ani ca !!4059.33! mah-a+abhi.seka+vidhin-a !rudra+s-uktena /sa.m+karam ! ni/s-ithe p-ujayet pr-ity-a !sa+ga.na.m* /sr-i+phala+cchadai.h !!4059.34! mallik-a+kunda+pu.spai/s* ca !kanakai.h karav-irakai.h ! naivedye k.saira+va.tak-an !dady-at tata* up-avaset !!4059.35! aik-atmya+pady-ani tad-a !g-apayed* *dhari+rudrayo.h ! et-av-an hi vi/se.so* *atra !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4059.36! m-arga+pau.sa+tapas-a.m* may-a*utsav-a.h ! k-irtit-a.h sa+vidhaya.h sutau yuv-am ! k-irtay-amy* atha tapasya+caitrayo* ! r-adha+m-asi ca bhavanti ye ca t-an !!4059.37! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v-ar.sika+vrata+utsava+vidhau m-arga/s-ir.sa+pau.sa+m-agha+m-asa+utsava+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: ph-algune m-asi phalgunay-am !arjunasya tu janma+bhe ! cikr-i.da raivate k.r.s.na.h !saha tena ca y-adavai.h !!4060.1! dol-a+-aru.dha.m* sa+arjuna.m* ta.m* !y-adav-a* mudita+antar-a.h ! sa.mp-ujya*-andolay-am -asu/s* !cikr-i.du/s* ca tad+agrata.h !!4060.2! k.r.s.nayor* etayo.h p-urva.m* !pr-adur+bh-ava/s* ca dharmata.h ! nara+n-ar-aya.na+-akhyo* *abh-ud* !yoge *asminn* eva putrakau !!4060.3! dharma+-a/srame nibaddh-ay-a.m* !dol-ay-a.m* ta.m* samarcya ca ! dev-a* -andolay-am -asur* !ata.h k-aryo* *atra ca*utsava.h !!4060.4! s-urya+udaye sy-an* nak.satram !-aryam.na.m* yatra tad+dine ! k-aryo* dol-a+utsava.h p-urve !dine tac* ced* dina+dvaye !!4060.5! vasanta+utsavavat k-arya.m* !/sr-i+k.r.s.nasya*arcana.m* tv* iha ! nara+n-ar-aya.na+arc-ay-a.m* !vi/se.sa.m* vacmi ka?n+cana !!4060.6! pr-ata.h p-uj-a.m* prakurv-ita !nara+n-ar-aya.na+prabho.h ! upac-arai.h .so+.da/sabhir* !mah-a+n-ir-ajanena ca !!4060.7! sitai.h s-uk.smai/s* ca v-asobhi.h !sitai.h surabhi+candanai.h ! sitai.h su+gandhibhi.h pu.spai.h !p-ujayet tulas-i+dalai.h !!4060.8! naivedye p-ayasa.m* dady-ad* !badar-a.ni phal-ani ca ! dol-ay-a.m* dak.si.na+-asya.m* ta.m* !sa.msth-apya*-andolayet pum-an !!4060.9! m-urti.h sthir-a yadi bhaved* !b-ala+k.r.s.na.m* tad-a*arcaka.h ! sth-apayet tatra dol-ay-a.m* !g-ita+v-aditra+p-urvakam !!4060.10! v-asantikai/s* ca pu.spa+-adyais* !tasya kurv-ita p-ujanam ! tato* ra;nga+gul-alai/s* ca !kr-i.deyur* bhagavaj+jan-a.h !!4060.11! vasanta+utsavavaj* j?ney-a !kr-i.d-a mary-aday-a*atra ca ! dol-a+utsavasya pady-ani !g-apayed* dharma+putrayo.h !!4060.12! n-ir-ajayitv-a dol-ay-a* !utt-arya sv-apayet prabhum ! bhojayitv-a hari+jan-an !mukhyo* bhu?nj-ita p-ujaka.h !!4060.13! tato* dvit-iya+divase !mandira.m* parim-arjayet ! yath-a ra;nga+gul-ala+-ades* !ti.s.thel* le/so* *api na kva+cit !!4060.14! vastr-a.ni ca vit-ana+-ad-in !sarv-a.ms* t-an k.s-alayet tath-a ! any-ani dh-arayec* ca*iti !vi/se.so* *anyat tu p-urvavat !!4060.15! caitra+/sukla+t.rt-iy-ay-a.m* !k.rta+m-al-a+nad-i+jale ! satya+vrata+n.r+pasya*agre !matsya.h pr-adur* abh-ud* *dhari.h !!4060.16! t.rt-iy-a matsya+p-uj-ay-a.m* !sp.r.s.t-a s-urya+udaya.m* tu y-a ! s-a gr-ahy-a*atha*ubhaya+dine !vy-apty+-adau p-urva+yuk /subh-a !!4060.17! tasmin dine v-asudeva.m* !matsya+r-upe.na p-ujayet ! sauvar.n-im atha+v-a /sakty-a !m-urti.m* matsyasya k-arayet !!4060.18! v-ame /sa;nkha.m* gad-a.m* dak.se !dadhad* do.s.ny* ardha+m-anu.sa.h ! matsya+-ak.rtir* adho+bh-age !matsya.h k-aryo* *atra p-ujane !!4060.19! naivedye dadhi+bhakta.m* ca !dadhy+akt-an va.tak-a.ms* tath-a ! arpayed* g-apayed* bhakto* !matsya+janma+kath-am iha !!4060.20! et-av-a.ms* tu vi/se.so* *atra vidhir* anyas* tu naityaka.h ! mah-a+n-ir-ajanasya*ante !bhojana.m* ca*atra k-irtitam !!4060.21! caitre navamy-a.m* pr-ak+pak.se !div-a .rk.se punar+vasau ! udaye guru+gaura+a.m/svo.h !sva+ucca+sthe graha+pa?ncake !!4060.22! me.se p-u.sa.ni sa.mpr-apte !lagne karka.taka+-ahvaye ! -avir* -as-id* da/sa+rath-at !kausaly-ay-a.m* para.h pum-an !!4060.23! a.s.tam-i vedha+rahit-a !madhya+ahna+vy-apin-i tithi.h ! navamy-* e.s-a grah-itavy-a !r-ama+arcanae* upo.sa.ne !!4060.24! madhya+ahna+vy-apin-i cet sy-an* !navam-i tu dina+dvaye ! a+vy-apt-a v-a bhavet tarhi !grah-itavy-a par-a*eva s-a !!4060.25! viddh-a+a.s.tamy-a sa+.rk.s-a*api !ty-ajy-a*eva navam-i+tithi.h ! keval-a*api par-a*upo.sy-a !navam-i+/sabda+sa.mgrah-at !!4060.26! viddh-ay-as* tu k.saye pr-apte !grah-itavy-a*api p-urva+yuk ! kartavya* upav-aso* *atra !r-ama+candrasya ca*arcanam !!4060.27! muku.ta.m* dh-arayed* atra !bhagavanta.m* ram-a+patim ! p-ita+ambara.m* dhanur+b-a.nau !haima.m* ka.ti+pa.ta.m* tath-a !!4060.28! naivedye kaisara.m* bhakta.m* !dady-an* mauktika+la.d.duk-an ! /sarkar-a.m* dadhi dugdha.m* ca !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4060.29! asmin dine *atha madhya+ahne !k.r.s.na.m* r-ama+-akhyay-a*arcayet ! haima.m* v-a k-arayed* r-ama.m* !r-aja+lak.sa.na+lak.sitam !!4060.30! yuv-a prasanna+vadana.h !si.mha+skandho* mah-a+bala.h ! d-irgha+b-ahu+dvaya.h k-aryo* !r-amo* b-a.na+dhanur+dhara.h !!4060.31! mah-a+p-uj-a.m* tasya kurvan !g-ita+v-aditra+p-urvakam ! /sr-i+r-ama+janma+pady-ani !bhakto* g-ayec* ca g-apayet !!4060.32! upav-asa+vrat-i r-ama.m* !pare *ahny* abhyarcya ta.m* puna.h ! sa.mtarpya s-adh-un vipr-a.m/s* ca !bhakta.h kurv-ita p-ara.n-am !!4060.33! ek-a+da/s-i madhau /sukl-a !vi+mal-a+-akhy-a prak-irtit-a ! mah-a+p-uj-a.m* vidh-aya*atra !dol-am -arohayat prabhum !!4060.34! su+gandhi+pu.spamayy-a.m* tu !tasy-a.m* ta.m* gha.tik-a+dvayam ! -andolayitv-a n-ir-ajya !bhakta* utt-arayet tata.h !!4060.35! vi/se.sa* iha ca*et-av-an !anyas* tv* ek-a+da/si+vidhi.h ! s-am-anya* eva vij?neyo* vrata+grantha+nir-upita.h !!4060.36! vai/s-akhe /sukla+pak.se ca !prati+pady* abdhi+manthane ! kriyam-a.ne surair* daityai.h !pr-ata.h k-urmo* *abhavad* *dhari.h !!4060.37! gr-ahy-a s-urya+udaya+vy-apt-a !prati+pat k-urma+p-ujane ! dina+dvaye tad+vy-apty+-adau !gr-ahy-a para+yut-a*eva hi !!4060.38! atra k-urma+sva+r-upe.na !v-asudeva.m* samarcayet ! yad* v-a*arcakena sauvar.na.h !k-urma.h k-arya.h sva+/saktita.h !!4060.39! uttara+a;nga.m* nara+-ak-ara.m* !p-urva+a;nga.m* ca*asya k-urmavat ! k-arya.m* ca dvau bhujau tatra !kury-ac* *cha;nkha.m* gad-a.m* tath-a !!4060.40! tam arcet sarvato+bhadre !yath-a+labdha+upac-arakai.h ! naivedye la.d.duk-an dady-ad* !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4060.41! ita* -arabhya nitya.m* ca !prabhor* ga;ng-a+utsava+avadhi ! arpayet p-ujane peya.m* !ci?nc-a+v-ari sa+/sarkaram !!4060.42! naivedye ca*anv+aha.m* dady-ac* !*charkar-a.m* dadhi ca*uttamam ! atra k-urma+kath-a gey-a !p-ujana+ante tu bhojanam !!4060.43! vai/s-akhasya site pak.se !t.rt-iy-ay-a.m* punar+vasau ! ahno* *a.s.tame muh-urte ca !r-ahau mithuna+r-a/si+ge !!4060.44! sva+ucca+sthe graha+.sa.tke ca !jamad+agnes* tu yo.siti ! v-asudevo* re.nuk-ay-a.m* !pr-adur* -as-id* dhar-a+tale !!4060.45! t.rt-iy-a*e.s-a grah-itavy-a !p-urva+ah.na+vy-apin-i budhai.h ! dina+dvaye tad+vy-apty+-adau !par-a r-ama+arcane mat-a !!4060.46! atra bh-argava+r-upe.na !v-asudevasya k-arayet ! madhya+ahne tu mah-a+p-uj-a.m* !tata.h kurv-ita bhojanam !!4060.47! atha+v-a p-ujako* haima.m* !nija+/sakty+anus-arata.h ! k-arayet par/su+r-ama.m* tu !ro.sa+sph-arita+locanam !!4060.48! dvi+bhuja.m* par/su+hasta.m* ta.m* !ja.t-a+ma.n.dala+ma.n.ditam ! p-ujayen* ma.n.dape pr-agvad* !g-apayet tat+kath-a.m* tath-a !!4060.49! ita* -arabhya nitya.m* ca !sn-ana+y-atr-a+avadhi prabhum ! dh-arayed* gandha+v-as-a.msi !v-as-a.msi ca sit-any* api !!4060.50! u/s-ira+t-ala+v.rntai/s* ca !nav-inai* ramya+dar/sanai.h ! v-ijayet praty+aha.m* deva.m* !k-ale k-ale ca p-ujaka.h !!4060.51! naivedye praty+aha.m* dady-ad* !rasam -amra+phala+udbhavam ! /sarkar-a.m* ca*iti vij?neyo* !vi/se.so* *anyat tu naityakam !!4060.52! vai/s-akhasya catur+da/sy-a.m* !soma+v-are *anila+.rk.sake ! avat-aro* n.r+si.mhasya !j-ato* daitya+vadh-aya hi !!4060.53! trayo+da/s-i+vedha+h-in-a !/suddh-a gr-ahy-a catur+da/s-i ! /suddh-a*adhik-ay-a.m* p-urv-a*asy-a.m* !viddh-ay-a/s* ca k.saye tu s-a !!4060.54! nara+si.mha+abhidh-anena !k.r.s.nam atra samarcayet ! su+upac-arai.h prado.se tu !p-uj-a+ante *api na p-arayet !!4060.55! nija+/sakty+anus-are.na !p-ujaka.h puru.so* *atha+v-a ! sauvar.na.m* k-arayed* deva.m* !nara+si.mha.m* bhaya.m+karam !!4060.56! p-ina+skandha+ka.ti+gr-iva.m* !k.r/sa+madhya.m* k.r/sa+udaram ! si.mha+-anana.m* n.r+deha.m* ca !sarva+-abhara.na+bh-u.sitam !!4060.57! jv-al-a+m-al-a+-akula+mukha.m* !lalaj+jihv-a+agra+da.m.s.trakam ! hira.nya+ka/sipor* vak.sa.h !p-a.tayanta.m* nakhai.h kharai.h !!4060.58! eva.m+vidha.m* n.r+si.mha.m* ta.m* !p-ujayen* ma.n.dapa+uttame ! nivedayet kh-ajak-ani !bh-ur-i.ni va.tak-ani ca !!4060.59! n.r+si.mha+janma+pady-ani !g-apayet p-ujana+utsave ! et-av-an hi vi/se.so* *atra !vidhir* anyas* tu p-urvavat !!4060.60! ittha.m* may-a ph-alguna+caitra+r-adha+ ! +m-asa+utsav-a* v-a.m* kathit-a* hi putrau ! jye.s.the /sucau /sr-ava.nike *atha m-ase ! yae* utsav-as* tad+vidhim adya vacmi !!4060.61! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v-ar.sika+vrata+utsava+vidhau ph-alguna+caitra+vai/s-akha+utsava+vidhi+nir-upa.na+n-am-a .sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: da/samy-a.m* /sukla+pak.se tu !jye.s.the m-asi ku+je *ahani ! avat-ir.n-a bh-uvi svarg-ad* !*dhasta+.rk.se ca sarid+var-a !!4061.1! harate da/sa p-ap-ani !tasm-ad* da/sa+har-a sm.rt-a ! iya.m* yoga+va/s-at p-urv-a !gr-ahy-a v-a*api pur-a tithi.h !!4061.2! mala+m-ase tv* iya.m* k-ary-a !p-urvasminn* eva na*uttare ! upac-arair* mahadbhis* t-a.m* !lak.sm-i+m-urt-av* iha*arcayet !!4061.3! pu.spair* gandhai/s* ca naivedyai.h !phalai/s* ca da/sa+sa.mkhyay-a ! tath-a d-ipai/s* ca t-amb-ulai.h !p-ujayec* *chraddhay-a*arcaka.h !!4061.4! lak.smy-a m-urtir* na cet tarhi !haim-i.m* c-aru+catur+bhuj-am ! candra+/svet-a.m* ca dadhat-i.m* !kumbha+ambho+je vara+a+bhaye !!4061.5! sita+vastr-a.m* sita+-abh-u.s-a.m* !prasanna+rucira+-anan-am ! ga;ng-a+m-urti.m* vidh-aya*eva !madhya+ahne t-a.m* prap-ujayet !!4061.6! ga;ng-a+-avir+bh-ava+pady-ani !gey-any* atra mah-a+utsave ! p-ujana+ante ca bhu?nj-ita !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4061.7! jye.s.the m-asi bhavej* jye.s.th-a !yasminn* arka+udaye dine ! tatra*abhi.seka+vidhin-a !snapan-iyo* ram-a+pati.h !!4061.8! jalair* ujjvala+p-atra+sthair* !nir+malai/s* ca sa+candanai.h ! /sa;nkhena snapayet k.r.s.na.m* !mantrair* veda+pur-a.na+gai.h !!4061.9! tata.h p-it-ani v-as-a.msi !dh-arayed* rukmi.n-i+patim ! u.s.n-i.sa.m* p-a.tala.m* ca*eva !bh-u+p-a* n-an-a+vidh-a* api !!4061.10! s-upa.m* bhakta.m* polik-a.m* ca !va.tik-a.m* kvathik-a.m* tath-a ! vya?njan-ani ca naivedye !yath-a+labdh-any* up-aharet !!4061.11! jala+kr-i.dana+pady-ani !k.r.s.nasya*atra ca g-apayet ! bhu?nj-ita p-ujana+ante ca !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4061.12! -a.s-a.dha+/sukle nak.satra.m* !pu.sya.h s-urya+udaye yad-a ! tad-a sa+a/svo* ratha.h sth-apya.h !k.r.s.nasya*agre sv+ala.mk.rta.h !!4061.13! v-as-a.msi p-ita+rakt-ani !dh-arayed* bh-u.sa.n-ani ca ! parimey-ani het-is* tu !/sr-i+pati.m* hema+nirmit-a.h !!4061.14! naivedye dadhi bhakta.m* ca !/sarkar-a.m* gu.da+la.d.duk-an ! dady-an* n-ir-ajyitv-a*atha !b-ala+k.r.s.na.m* rathe nyaset !!4061.15! dh.rtv-a bhog-a.m/s* catur+v-ara.m* !n-ir-ajya*utt-arayec* ca tam ! g-apayed* ratha+y-atr-a.m* ca !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4061.16! /sucau m-asi prati+padi !dvit-iy-ay-a.m* ca v-a tithau ! v.r.sa+r-a/se/s* candra+bale !sth-apy-a dol-a sv+ala.mk.rt-a !!4061.17! s-aya+ahne praty+aha.m* k.r.s.na.m* !b-ala.m* tatra nidh-arayet ! n-ir-ajayitv-a dve n-a.dyau !bhakta* -andolayet tata.h !!4061.18! nabha.h+k.r.s.na+t.rt-iy-ay-a.m* !n-ir-ajya*utt-arayec* ca tam ! dol-a+kr-i.d-a*anv+aha.m* gey-a !vidhir* anyas* tu naityaka.h !!4061.19! /sr-ava.ne /sukla+pak.se tu !caturthy-a.m* bhauma+v-asare ! madhya+ahne brahma.no* nasto* !var-aho* jaj?nae* -i/svara.h !!4061.20! dina+dvaye tad+vy-apty+-adau !caturthy-* e.s-a par-a mat-a ! v-asudeva.m* tatra ca*arced* !var-aha+abhidhay-a*arcaka.h !!4061.21! dh-arayet tatra v-as-a.msi !kausumbh-ani ram-a+patim ! naivedye p-ayasa.m* dady-ad* !va.tak-a.m/s* ca vi/se.sata.h !!4061.22! var-aha+janma+pady-ani !g-apayed* atra tu*utsave ! p-uj-a*api mahat-i k-ary-a !p-ujana+ante ca bhojanam !!4061.23! atha+v-a k-arayed* *dhaima.m* !var-aha.m* /saktita.h pum-an ! nara+a;nga.m* s-ukara+-asya.m* ca !man-ak+p-ina.m* su+bh-i.sa.nam !!4061.24! catur+b-ahu.m* gad-a+cakra+ !+/sa;nkha+padma+vir-ajitam ! st-uyam-ana.m* muni+ga.nair* !baddha+a?njalibhir* -anatai.h !!4061.25! /sr-ir+v-ama+k-urpara+sth-a*asya !dhar-a+an+antau pada+anugau ! kartavyau ca tata.h p-uj-a.m* !madhya+ahne *asya sam-acaret !!4061.26! /sr-ava.ne /sukla+pak.se tu !sva+vrata+ek-a+da/s-i+dine ! dv-a+da/sy-a.m* v-a bhagavate !pavitra.m* tu samarpayet !!4061.27! haima.m* raupya.m* ca v-a k.sauma.m* !kau/sa.m* kau/seya+ja.m* ca v-a ! br-ahma.ny-a kartitai.h s-utrair* !nirmita.m* v-a*api tac* *chubham !!4061.28! tatra*uttama.m* pavitra.m* tu !.sa.s.thy-a saha /satais* tribhi.h ! saptaty-a sahita.m* dv-abhy-a.m* !/sat-abhy-a.m* madhyama.m* sm.rtam !!4061.29! sa+a/s-itin-a /satena*api !kani.s.tha.m* tat sam-acaret ! s-adh-ara.na+pavitr-a.ni !tribhi.h s-utrai.h sam-acaret !!4061.30! uttama.m* tu /sata+granthi !pa?nc-a/sad+granthi madhyamam ! kani.s.tha.m* tu pavitra.m* sy-at !.sa.d+tri.m/sad+granthi /sobhanam !!4061.31! adhama.m* na*abhim-atra.m* !sy-ad* -uru+m-atra.m* tu madhyamam ! /sre.s.tha.m* tu taj* j-anu+m-atra.m* !pratim-ay-a* nigadyate !!4061.32! vi/se.sa* iha ca*it-av-an !vidhir* anyat tu nityavat ! p-ujana+-adi prakurv-ita !kamal-a+r-adhik-a+pate.h !!4061.33! k.r.s.na+a.s.tamy-a.m* nabho+m-ase !su+maty-am a+jay-at prage ! uddhava+sv-amina.h sa+ak.s-at !pr-adur+bh-avo* *abhavad* bhuvi !!4061.34! ato* *atra sv-amino* m-urti.m* !haim-i.m* /sakty-a vinirmit-am ! p-ujayet sarvato+bhadre !mah-a+p-uj-a+vidh-anata.h !!4061.35! m-urti.h s-a p-ivar-i k-ary-a !dvi+bhuj-a ca sad+a.m/suk-a ! vi/s-ala+c-aru+nayan-a !prasanna+mukha+pa;nka+j-a !!4061.36! bhakta+anugraha+k.rc+ch-ant-a !kara+-atta+japa+m-alik-a ! bhaktai/s* candana+pu.spa+-adyai.h !p-ujit-a*ati+mano+har-a !!4061.37! sv-amino* janma+karm-a.ni !p-uj-a+k-ale tu g-apayet ! janma+a.s.tamy-+utsava.m* kury-at !tata.h sa* tu pur-a+udita.h !!4061.38! ity* ete v-ar.sik-a.h prokt-a.h !/sr-i+vi.s.nor* utsav-a* may-a ! -ava/syak-a.h sutau n-.r.n-am !uddhava+adhvani ti.s.that-am !!4061.39! ete.su tat+tat+samaye !bh-u.s-a+naivedya+v-asas-am ! bheda.h p.rthak p.rthak prokta.h !sa* j?neya.h sati vaibhave !!4061.40! de/sa+k-ala+dhana+-ad-in-am !-anuk-ulya.m* na yasya tu ! pu.mso* bhavet sa* tu svasya !kury-ac* *chakty+anus-arata.h !!4061.41! sati vitte tu na kva+api !/s-a.thya.m* kurv-ita p-uru.sa.h ! /sr-i+vi.s.nor* utsave.sv* e.su !tat+prasannatva+hetu.su !!4061.42! utsava+artha.m* bhagavata* !.r.na.m* kurv-ita na kva+cit ! yato* bhakty+arpitena*asau !patre.na*api pratu.syati !!4061.43! sthir-a v-a*api cal-a yasya !sam-ipe pratim-a bhavet ! sa* p-ujayet sva+/sakty-a t-a.m* !dharm-an prokt-an sam-acaran !!4061.44! atra y-a kathit-a p-uj-a !/sr-i+vi.s.nor* utsave.sv* iha ! tatra mantr-as* tu vij?ney-a.h !sva+adhik-ara+anus-ari.na.h !!4061.45! k-ary-a dvi+j-atibhi.h p-uj-a !mantrair* veda+pur-a.na+gai.h ! /s-udrai.h stribhi/s* ca s-a k-ary-a !n-ama+mantrai* ram-a+pate.h !!4061.46! a+hi.ms-a+brahma+carya+-ady-a.h !p-alan-iy-a.h prayatnata.h ! vrata+a;nga+bh-ut-a* niyam-a.h !sarve.sv* api vrate.sv* iha !!4061.47! ittha.m* bhuvi kari.syanti !vai.s.nav-a* ye tu m-anav-a.h ! te *ati+priy-a* ram-a+bhartu.h !pr-apsyanty* eva hi tat padam !!4061.48! su+vrata* uv-aca: ittha.m* ni/samya bhagavad+gadita.m* yath-avat ! sa.mvatsara+utsava+vidhi.m* vidita+a+khila+arthau ! tau bhr-atarau nara+pate mudit-av* abh-ut-a.m* ! tadvac* ca ta.m* vidadhatu.h sma tath-a*-ahatu.h sv-an !!4061.49! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne v-ar.sika+vrata+utsava+vidhau jye.s.tha+-a.s-a.dha+/sr-ava.na+utsava+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*eka+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: atha*ekad-a tam -as-ina.m* !k.rta+nitya+vidhi.m* hari.h ! natv-a papraccha go+p-ala+ !+-anando* munir* ud-ara+dh-i.m* !!4062.1! go+p-ala+-ananda* uv-aca: /srotum icch-amy* aha.m* sv-amin !s-adh-un-a.m* ty-agin-a.m* hi na.h ! tvad+-a/srit-an-a.m* sarve.s-a.m* !dharm-an iha sa+vistaram !!4062.2! su+vrata* uv-aca: ittha.m* jij?n-asun-a dharm-a.ms* !tena p.r.s.ta.h sa* sat+pati.h ! prasanna.h kathay-am -asa !ty-agi+dharm-an a+/se.sata.h !!4062.3! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: ty-agin-a.m* mac+chrit-an-a.m* te !dharm-an vacmi mune /s.r.nu ! sa.mprad-aya+anus-are.na !yath-a+/s-astra.m* hit-aya va.h !!4062.4! ty-agin-a.m* paramo* dharma.h !/sr-i+k.r.s.ne *a+khila+k-ara.ne ! bhaktir* eka+antik-i nitya.m* !tan+m-ah-atmya+avabodha+yuk !!4062.5! a+dharma+va.m/sy-a* do.s-as* tu !praty-uh-a.h santi tatra hi ! dharma+va.m/syair* gu.nair* jitv-a !t-an s-a k-ary-a*atra s-adhubhi.h !!4062.6! pa?nca*eva*a+va/sya+jetavy-a.h !santi do.se.su te.sv* api ! jite.su ye.su sarve te !jit-a.h syur* na*atra sa.m/saya.h !!4062.7! lobha.h k-amo* rasa+-asv-ada.h !sneho* m-ana/s* ca pa?ncama.h ! anta.h+/satrava* ete hi !dur+jey-a* vidu.s-am api !!4062.8! sarva+do.sa+-akar-a* hy* ete !bhavanti*iti prayatnata.h ! vijetavy-a.h sa+vadh-anais* !ty-agavadbhir* mumuk.subhi.h !!4062.9! eka+eka+sa.m/srit-a* do.s-a* !dar/syante *atha p.rthak p.rthak ! jaye te.s-am up-ay-a* ye !s-adhy-a.h saukhyena te *api ca !!4062.10! tatra*a+dharma+anvav-aya+sth-a* !do.s-a* ye lobha+sa.m/srit-a.h ! -aditas* te nir-upyante !h-atavy-a* ni+khil-a* api !!4062.11! lobha+ni.s.th-a.h santi do.s-a* !mah-anto* niraya+prad-a.h ! adhi.s.th-ana.m* hi p-apasya !lobha/s* ca*agha+pravartaka.h !!4062.12! lobh-at krodha.h prabhavati !lobh-at k-ama.h pravartate ! lobh-an* moha/s* ca m-ay-a ca !m-ana/s* a para+tantrat-a !!4062.13! sva+kany-a+-ader* !vikraya/s* ca !n-icasya*api g.rhe n.r.n-am ! lobhena*eva hi vitta+-ader* !manu.syasya ca vikraya.h !!4062.14! a+k.sam-a hr-i+parity-aga.h !/sr-i+n-a/so* dharma+sa.mk.saya.h ! cint-a+apak-irtir* dambha/s* ca !droho* nind-a ca matsara.h !!4062.15! a+ty-aga/s* ca*ati+tar.sa/s* ca !vikatth-a*a+k-arya+k-arit-a ! a+vi/sv-asas* tath-a caurya.m* !para+d-ara+abhimar/sanam !!4062.16! dainya+s-ahasayor* vego* !m.rtyu+vega/s* ca d-aru.na.h ! -ir.sy-a+vega/s* ca balav-an !mithy-a+vega/s* ca durjaya.h !!4062.17! rasa+vega/s* ca dur+v-arya.h !sarva.m* lobh-at pravartate ! tasm-at sarv-a.ni p-ap-ani !lobha+m-ul-ani ni/scitam !!4062.18! sat-a.m* sam-agamena*et-an !do.s-an lobha+gat-an h.rdi ! sva+artha+ghn-an iti ni/scitya !tyajel* lobha.m* vicak.sa.na.h !!4062.19! janako* yuvana+a/sva/s* ca !v.r.s-adarbhi+mukh-a* n.r+p-a.h ! lobha+k.say-at para.m* saukhya.m* !pr-apus* tat ty-ajya* eva sa.h !!4062.20! lobhena*ekena sarve *api !/s-astra+j?natva+-adayo* gu.n-a.h ! do.s-ayante hi vidu.s-a.m* !su+dh-is* ta.m* katham -a/srayet !!4062.21! -id.rg+vidho* *apy* asau lobho* !yair* up-ayai.h sam-a/sritai.h ! j-iyeta ty-agibhis* te *atha !kathyante /si.s.ta+sa.mmat-a.h !!4062.22! kriyate vastuno* yasya !lobhas* tat khalu na/svaram ! yad+artha.m* kriyate tac* ca !/sar-ira.m* k.sa.na+bha;nguram !!4062.23! deha+dravya+-ady+a+sattve *api !lobh-at karm-a.ni y-ani tu ! karoti t-ani saty-ani !j-ayante dehina.h khalu !!4062.24! tatas* tai.h karmabhir* n-an-a+ !+narak-an pratipadyate ! /sva+/s-ukara+-adi+yon-i/s* ca !pr-apnoty* eva puna.h puna.h !!4062.25! /srotra+priya+gr-amya+v-art-a+ !+/srutau lubdho* *api na+u bhavet ! str-i+b-ala+s-uk.sma+vastra+-adi+ !+spar/se lubdho* bhaven* na ca !!4062.26! str-i+svar.na+bh-u.s-a+sad+vastra+ !+saudha+v-a.t-i+gava+-adike ! cak.su.h+priya+pada+arthe ca !na*eva lubdho* bhavet kva+cit !!4062.27! jihv-a+priye ca bhak.sya+-adau !n-an-a+vidha+rasa+anvite ! na*eva lubdho* bhavet kva+api !do.sa+d.r.s.ty-a vicak.sa.na.h !!4062.28! su+gandhi+taila+kusuma+ !+candana+-adau ca karhi+cit ! ghr-a.na+priye pada+arthe *api !lubdha.h sy-an* na*eva buddhim-an !!4062.29! pa?nca+indriy-a.n-am eva.m* vai !rama.n-iye.su pa?ncasu ! vi.saye.su na lobdhavyam !indriya+k.sobha+kart.r.su !!4062.30! pum-an indriya+v.rtt-ir* yo !vi.sayebhyo* *apakar.sati ! an+-asakta.h sa* tu budhair* !jita+indriya* iti*-iryate !!4062.31! pa?nca*indriy-a.ny* api sad-a !mana.h khalv* anuvartate ! et-any* -a/sritya lobha+-ady-a.h !/satrava.h p-i.dayanti ca !!4062.32! araya.h sva+indriy-a.ny* eva !ty-agin-a.m* santi ni/scitam ! vijetavy-ani yatnena !t-any* eva*ato* mumuk.subhi.h !!4062.33! jita+indriy-a.n-a.m* sa;ngena !hary+up-asanay-a tath-a ! nitya.m* ca sad+vic-are.na !j-iyante te mumuk.subhi.h !!4062.34! pr-arabdha+nirmita.m* yat tad* !a+va/sya.m* sarva+dehibhi.h ! pr-apyate tad* v.rth-a kle/so* !na k-aryo* deha+pu.s.taye !!4062.35! anna+vastra+-adin-a svasya !nirv-aho* y-avat-a bhavet ! yateta t-avata.h pr-aptyai !vapur* yad* dharma+s-adhanam !!4062.36! yatno* *api ty-agin-a k-aryo* !vartman-a*anena na*anyath-a ! svaira+v.rtty-a tu narak-an !sa* pr-apnoti na sa.m/saya.h !!4062.37! .sa.n+m-asa+vidh.rtair* j-ir.nair* !g.rha+stha+-ady+a+y-acitai.h sitai.h ! ek-a /s-ita+har-a kanth-a !vastra+kha.n.dair* vinirmit-a !!4062.38! kaup-ina+yugala.m* dve ca !tad+-acch-adana+v-asas-i ! ek-a ca pracchada+pa.t-i !vastra+kha.n.do* *ambu+g-alana.h !!4062.39! kar.na+avadhi.h /sira.s+.top-i !catur+astra.h /sira.h+pa.ta.h ! et-any* a+y-acita+pr-aptair* !nirmit-any* a.m/sukair* navai.h !!4062.40! [a: 4062.40a: #/+.top-i#/- = Gujarati word for a cap. :a] p-ak-aya paridh-ana+artham !eka* -ur.na.h pa.tas* tath-a ! sn-atasya /s-ita+hartry-* ek-a !j-ir.n-a*-ur.n-a n-utan-a*atha+v-a !!4062.41! vastra+sa.mgraha* et-av-a.ms* !ty-aginas* tu hita+-avaha.h ! tatra*-ur.n-a+any-ani tu*ukt-ani !k-arp-as-any* a.m/suk-ani vai !!4062.42! et-any* apy* alpa+m-uly-ani !sth-ul-ani ca sit-ani ca ! dh-atu+s-utra+vih-in-ani !gr-ahy-a.ny* -ava/syake sati !!4062.43! s-uk.sm-a.ni ca sa+dh-at-uni !/sveta+var.na+itar-a.ni ca ! d-iyam-an-any* api ty-ag-i !na g.rh.n-iy-at kad-a+cana !!4062.44! y-ac?n-a.m* vin-a*icchay-a*anye.s-am !a+l-abhe n-utna+v-asasa.h ! y-avad+artha.m* j-ir.na+v-aso* !y-acet tena na do.sa+bh-ak !!4062.45! vastr-a.ni t-any* aru.nay-a !ra?njit-any* eva m.rtsnay-a ! ty-agin-a dh-ara.n-iy-ani !na tu /svet-ani karhi+cit !!4062.46! /sr-i+k.r.s.na+arc-a+upakara.na.m* !bhaved* -ava/syaka.m* tu yat ! tac* ca snapana+p-atra+-adi !ty-ag-i rak.sed* a+dh-atukam !!4062.47! sac+ch-astra+pustaka.m* tasya !lekha+upakara.n-ani ca ! yath-a+upayuktam eva*asau !ty-ag-i rak.sen* na ca*adhikam !!4062.48! k-a.s.tha+ja.m* tumbik-a v-a*api !tena p-an-iya+p-atrakam ! tath-a+vidha.m* bhukti+p-atram !ubhe gr-ahye a+ra?njite !!4062.49! ty-ag-i na*eva ca kurv-ita !sarvath-a vitta+sa.mgraham ! sva+satt-aka.m* ca tat k.rtv-a !pare.na*api na rak.sayet !!4062.50! yena yena pada+arthena !vastra+p-atra+gava+-adin-a ! utpadyeta dhana.m* ta.m* ta.m* !sa.mg.rh.n-iy-an* na vai kva+cit !!4062.51! caurya.m* kury-an* na ca ty-ag-i !k-arayen* na*eva karhi+cit ! caurai.h saha vasen* na*eva !na rak.set sva+-a/srame ca t-an !!4062.52! phala.m* pu.spa.m* ca dh-anya+-adi !yad* yat sa+sv-amika.m* bhavet ! a+y-acita.m* na tad+gr-ahya.m* !ty-agin-a p-apa+bh-iru.n-a !!4062.53! k.setra.m* ca v-a.tik-a.m* v-a*api !na kury-at k-arayen* na ca ! ni.h+k.sepa.m* ca parasya*api !na rak.set sarvath-a dhanam !!4062.54! prokte.su niyame.sv* e.su !yadi sy-at kasya+cic* cyuti.h ! tarhi tasya vidh-atavya.m* !ty-agin-a ni.s+k.rta.m* drutam !!4062.55! k.rta.m* sy-at svena yat ki.m+cid* !du.s+k.rta.m* laghu v-a mahat ! v-acya.m* tri+catur-a.n-a.m* tat !purato* mahat-a.m* sat-am !!4062.56! tatas* te ni.s+k.rta.m* br-uyu.h !sva+p-apasya yath-a tath-a ! -acaret prayatas* ty-ag-i !de/sa+k-ala+anus-arata.h !!4062.57! ukta+adhika+a.m/suka+-ad-ane !n-utna+vastrasya y-acane ! sa+dh-atu+s-uk.sma+/sveta+anya+ !+bahu+m-ulya+a.m/suka+grahe !!4062.58! sarva+/sveta+a.m/suka+dh.rt-av* !ukta+adhika+parigrahe ! ete.sv* anyatame do.se !p-ada+k.rcchra+vrata.m* caret !!4062.59! rak.sed* v-a rak.sayed* dravya.m* !ty-ag-i svasya parasya v-a ! y-avanty* ah-ani svar.na+-adi !t-avanty* upavasec* *chuci.h !!4062.60! a/sva+-adi+v-ahana.m* v-a*api !go+mahi.sy-+-adi v-a muni.h ! y-avanty* ah-ani sa.mrak.set !t-avanty* upavaset sa* ca !!4062.61! caurya.m* k.rta.m* phala+-ade/s* cet !tarhy* uktv-a tat sat-a.m* pura.h ! t-an namask.rtya sa+a.s.ta+a;nga.m* !eka.m* ca*upavased* dinam !!4062.62! ty-ag-i yo* niyama+bhra.s.ta.h !sa* tv* anyais* ty-agibhir* drutam ! bahi.h sva+pa;nkte.h kartavya.h !sarvath-a tad+dhita+arthibhi.h !!4062.63! pr-aya/s+cittena /suddha.h sy-ad* !yad-a san+ma.n.dale tad-a ! grah-itavya.h sa* tu ty-ag-i !sadbhir* dharma+patha+sthitai.h !!4062.64! sat+sa;nga+vi.s.nu+bhaktibhy-a.m* !saha*etair* niyamai.h /sritai.h ! j-iyate dur+jayo* *apy* e.sa* !lobhas* ty-agibhir* a?njas-a !!4062.65! jetu.m* may-a lobham ime hy* up-ay-a.h ! prokt-a/s* ca do.s-a* api tatra ye te ! k-amasya do.s-an atha taj+jayasya ! vad-amy* up-ay-an muni+varya tubhyam !!4062.66! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne ty-agi+dharme.su lobha+do.sa+taj+jaya+up-aya+nir-upa.na+n-am-a dvi+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: yath-a jal-an-a.m* sarve.s-a.m* !nidh-ana.m* v-ari+dhir* mata.h ! tath-a*eva sarva+do.s-a.n-am !-a/sraya.h k-ama* ucyate !!4063.1! j?n-ana+/s-astra+ati+vij?n-an-a.m* !brahma+sthitimat-am api ! brahma+-anand-ad* api sukha.m* !strai.na.m* k-am-ad* vi/si.syate !!4063.2! k-amena str-i+sukha.m* labdhu.m* !pa.n.dit-a* api dambhata.h ! bhakty+-a.topa.m* j?n-ana+v-art-a.m* !str-i.n-a.m* sa.msadi kurvate !!4063.3! k-am-ad* eva hi n-aryo* *api !pu.msa.h sa;nga+sukha+-aptaye ! k.r.s.na+a+bhedena tad+bhakta+ !+sev-a.m* pr-ity-a*eva kurvate !!4063.4! str-i+sukha+pr-aptaye k-am-ac* !*chi.sya.m* gurur* api svayam ! va?ncayaty* atha /si.syo* *api !tad+artha.m* ca nija.m* gurum !!4063.5! k-am-at sa+gotr-a+gamana.m* !guru+str-i+gamana.m* tath-a ! j-ayate m-at.r+g-amitva.m* !putry-+-adi+gamana.m* tath-a !!4063.6! j-ayate k-amata.h pu.ms-a.m* !gamana.m* vi+dhav-asv* api ! kula+j-an-a.m* ca*uttam-an-a.m* !yavan-i+/sva+pac-i.sv* api !!4063.7! maithuna+artha.m* prav.rtti/s* ca !pu.ms-a.m* pu.m.sv* api j-ayate ! pa/su+j-ati.su v-a kva+api !gardabh-i+pra+mukh-asu ca !!4063.8! k-i/savad+dhairya+h-inasya !ty-agino* mahato* *api ca ! kara+manthena k-am-ad* vai !j-ayate v-irya+p-atanam !!4063.9! k-am-ad* *dhi var.na+s-a.mkarya.m* !sarvath-a j-ayate bhuvi ! catur.n-am -a/sram-a.n-a.m* ca !var.n-an-a.m* dharma+n-a/sanam !!4063.10! pati+pit.r+-adi+gh-ate ca !k-am-at str-i.n-a.m* pravartanam ! a+vadhy-an-am api str-i.n-a.m* !gh-ate pu.msas* tath-a*eva ca !!4063.11! a+bhak.sya+matsya+m-a.msa+-adi+ !+bhak.sa.ne *api pravartanam ! k-am-ad* bhavaty* uttam-an-a.m* !sur-a+p-ane tath-a*an+.rte !!4063.12! k-amam -a/sritya vartante !krodha/s* ca mada+matsarau ! m-ana+-ir.sy-a+darpa+dambh-a/s* ca !nir+lajjatva.m* ca pai/sunam !!4063.13! apa+k-irti/s* ca sa.mmoha.h !sm.rti+bhra.m/so* mati+k.saya.h ! apa+m.rtyur* mah-a+rog-a.h !k-amam eva sam-a/srit-a.h !!4063.14! /sva+-adi+n-ica+tanu+pr-aptir* !n-an-a+naraka+y-atan-a.h ! k-am-ad* bhavanty* a+sad+buddhi.h !sa.ms.rti/s* ca puna.h puna.h !!4063.15! ity+-adayo* bahu+vidh-a* !do.s-a.h k-amasya santi vai ! atha tasya jaya+up-ay-a.h !k-irtyante gu.na+sa.mj?nak-a.h !!4063.16! k-amo* hi balav-a?n* *chatrur* !yauvane n-.r.m/s* ca yo.sita.h ! p-i.dayaty* eva nitar-a.m* !jeyo* *asau sad+vrata+-adibhi.h !!4063.17! dh-ara.n-a+p-ara.n-a+sa.mj?na.m* !c-aturm-asye vrata.m* /subham ! prati+var.sa.m* vidh-atavya.m* !yath-a+ukta+vidhin-a*eva tat !!4063.18! c-andr-aya.na.m* par-aka.m* v-a !de/sa+k-ala+anus-arata.h ! kurv-ita caturo* m-as-an !k-ama+unm-ulana+k.rd* vratam !!4063.19! k.rcchra+ati+k.rcchra+-akhya+vrata.m* !vrata.m* s-a.mtapana.m* tath-a ! udd-alaka.m* y-avaka.m* v-a !saumya+k.rcchra+abhidha.m* vratam !!4063.20! phala+k.rcchra.m* par.na+k.rcchra.m* !m-ula+k.rcchra+ambu+k.rcchrake ! m-asa+upav-asa+-akhya+vrata.m* !kury-at ty-ag-i pum-an mune !!4063.21! vratair* eva vina/syanti !manasa.h k-ama+v-asan-a.h ! praty+ab+da.m* t-ani tat kury-ad* !y-avat sy-at k-ama+sa.mk.saya.h !!4063.22! tath-a vastu+vic-are.na !mahat-a.m* sa.mgamena ca ! ty-agibhir* j-iyate n-unam !e.sa* k-amo* *api dur+jaya.h !!4063.23! y-a.m* tu k-ama+vil-asa+-aptyai !pum-an abhila.set striyam ! m-a.msa+asthi+sn-ayu+majj-a+as.rk+ !+/sle.sma+vi.s.th-amay-i hi s-a !!4063.24! uddi/sya*apy* a+sat-i.m* yo.s-a.m* !k-amena vi+va/sa.h pum-an ! y-ani karm-a.ni kurute !j-ayante t-an* .rt-ani hi !!4063.25! tai.h karmabhis* tato* y-ati !narak-an vi+vidh-an nara.h ! yon-i.h /sva+khara+k-i/sa+-ady-a* !labhate ca puna.h puna.h !!4063.26! ittha.m* vic-arya tat+sa;nga.m* !tyaktv-a d-urata* eva hi ! ete.su niyame.sv* eva !vartitavya.m* mumuk.subhi.h !!4063.27! kath-a* v-art-a.h kva+cin* na*eva !str-i.n-a.m* /sravy-a* a+sat+priy-a.h ! ty-agibhi.h puru.sais* t-as-a.m* !kartavya.m* k-irtana.m* na ca !!4063.28! str-ibhi.h saha na ca kr-i.d-a.m* !na ca t-as-a.m* nir-ik.sa.nam ! na guhya+bh-a.sa.na.m* t-abhi.h !saha kury-at kad-a+cana !!4063.29! sa.mkalpo* ni/scaya/s* ca*api !na kartavyas* tad+-aptaye ! spar/sas* tu na*eva kartavyo* !d-aravy-a* api yo.sita.h !!4063.30! jvalad+vahnau vara.m* p-ato* !vara.m* v-a vi.sa+bhak.sa.nam ! k-upe v-a patana.m* /sre.s.tha.m* !na tu str-i+gamana.m* kva+cit !!4063.31! tath-a str-i+j-ati+m-atrasya !guhyam a;nga.m* kad-a+cana ! dra.s.tavya.m* ty-agibhir* na*eva !sp.r/sya.m* str-i+vasana.m* na ca !!4063.32! dhauta+-ardr-ad* dhauta+/su.sk-ad* v-a !nav-in-ad* yo.sito* *a.m/suk-at ! itarasya tu sa.mspar/se !j-ate do.so* na ca*anyath-a !!4063.33! n-ar-i.n-a.m* sa.mmukha.m* tai/s* ca !na*upave/sya.m* kad-a+cana ! t-as-a.m* citra.m* na kartavya.m* !na*avalokya.m* tath-a*eva tat !!4063.34! dhanur+m-atra+antara.m* tyaktv-a !gantavya.m* d-urata.h striy-a.h ! hary+utsave.su bahule !jana+oghe milite sati !!4063.35! deva+-alaye ca*a+j?na+/si/sau !tath-a sa.mk-ir.na+vartmani ! bhik.s-a+a.tane ca sa.mrak.sya.m* !str-i+spar/s-at sva+a;ngam eva hi !!4063.36! yatra y-a sy-at kriy-a str-i.n-a.m* !tatra k-ary-a na s-a tath-a ! str-i+ve.sa+dh-ar-i ca pum-an !na*-ik.sya.h sp.r/syo* na ca kva+cit !!4063.37! sa.mbh-a.sa.na.m* na kartavya.m* !str-ibhi.h saha kad-a+cana ! na var.nan-iy-a/s* ca gu.n-as* !t-as-a.m* na*eva*a+gu.n-a* api !!4063.38! striyam uddi/sya kartavya.m* !na vi.s.nor* gu.na+k-irtanam ! striy-a mukh-ad* api tath-a !na*eva /sravy-a kath-a hare.h !!4063.39! /s-ala+gr-amasya yasya sy-at !svaya.m* yo.s-a*eva p-ujik-a ! dar/sana+artha.m* na vai tasya !gantavya.m* ty-agibhi.h kva+cit !!4063.40! bhik.s-a.m* sabh-a+prasa;nga.m* v-a !vin-a na g.rhi.n-a.m* g.rh-an ! gaccheyus* ty-agi+puru.s-a* !gaccheyu.h kva+api na*ekal-a.h !!4063.41! [a: 4063.41d: Sanskritised version of the Gujarati expression #/+ekal-a javu.m nahi#/- = one should not go alone; cp. #/+naikal-a.h#/- with #/+ekal-a#/-. :a] brahma+carya.m* na h-atavyam !api pr-a.na+-atyaye nijam ! tat+ty-aga+bodhaka.m* v-akya.m* !na gr-ahya.m* sva+guror* api !!4063.42! na*eva k-arayitavya.m* ca !sva+sth-ane str-i+prave/sanam ! anna+udaka+-adi puru.sair* !-an-ayya.m* na striy-a kva+cit !!4063.43! sa.mm-arjana+upalepa+-adi !sva+ku.ty-am -acaret svayam ! pu.ms-a v-a k-arayet ty-ag-i !na tu tat kva+api yo.say-a !!4063.44! yatra striy-a.h p-ada+c-aro* !bh-uta+p-urvo* bhavet sthale ! tal* lepayitv-a vastavya.m* !pu.ms-a v-a prok.sya v-ari.n-a !!4063.45! sa;ngo* na*eva ca kartavya.h !/si/sna+udara+sukha+i.si.n-am ! str-i+sa;ngavat strai.na+sa;ngo* !d-ur-ad* *dheyo* mumuk.subhi.h !!4063.46! str-i.n-a.m* strai.na+nar-a.n-a.m* ca !sa;ng-at pu.mso* *atra bandhanam ! yath-a d.r.dha.m* bhavati vai !na tath-a*anya+prasa;ngata.h !!4063.47! strai.na+sa;ng-at s-adhut-ay-a* !ai/svary-a.ny* a+khil-any* api ! n-a/sam -ay-anti sahas-a !mukt-an-a.m* ca mumuk.sat-am !!4063.48! brahma+caryam a+hi.ms-a ca*an+ !+-ir.sy-a /sauca.m* day-a k.sam-a ! satya.m* mauna.m* ya/so* buddhir* !hr-ir* a+steya.m* /samo* dama.h !!4063.49! ity+-adayo* gu.n-a.h sa;ng-at !strai.n-an-a.m* y-anti hi k.sayam ! tasm-at sa;ngo* na kartavya.h !str-i.su strai.ne.su sarvath-a !!4063.50! bhakty-a vi.s.nau sat-a.m* sa;ng-ad* !etai/s* ca niyamai.h saha ! ty-agin-a.m* dur+jaya.m* k-ama.m* !jitv-a y-anti para.m* sukham !!4063.51! yay-atir* aila+mukhy-a/s* ca !pur-a*api dhara.n-i+-i/svar-a.h ! k-ama+ty-ag-at para.m* saukhya.m* !sva+abh-i.s.ta.m* nanu lebhire !!4063.52! ete.su niyame.su sy-ad* !yasya yasya cyuti.h kva+cit ! kartavya.m* tasya tasya*-a/su !pr-aya/s+citta.m* hita+e.sibhi.h !!4063.53! a+j?n-an-at str-i+kath-ay-as* tu !/srava.ne k-irtane tath-a ! str-i.n-a.m* v-a viharant-in-a.m* !kr-i.d-a+sth-ane k.sa.na.m* sthitau !!4063.54! striy-a* d.r.s.ty-a d.r/sa.m* baddhv-a !svasya tat+prek.sa.ne k.rte ! pum+udde/sena v-a n-ary-a* !bodhe *apy* a+j?n-anata.h k.rte !!4063.55! pu.ms-a ca k-arite guhya+ !+bh-a.sa.ne *api striya.m* prati ! j-ate str-i+sa;nga+sa.mkalpe !manas-a k-amata.h kva+cit !!4063.56! tat+sa.mkalpa+va/satve ca !svasya j-ate k.sa.na.m* kva+cit ! stry+a;nga+stha+vastra+spar/se ca !j-ate *apy* a+j?n-atas* tath-a !!4063.57! dhanur+m-ana+antara+gati+ !+cyavane ca*apy* an+-apadi ! sa.mbh-a.sa.ne striy-a j-ate !str-i+guhya+a;ngasya ca*-ik.sa.ne !!4063.58! bha;nge *anye.s-a.m* vrat-an-a.m* ca !pram-ad-ad* api karhi+cit ! upav-aso* vidh-atavyo* !vi.s.nu+n-ama+japa+anvita.h !!4063.59! buddhi+p-urva.m* kva+cid* d.r.s.te !pa/su+pak.sy+-adi+maithune ! upav-aso* vidh-atavyas* !ty-agin-a ca*eka+v-asaram !!4063.60! d-ik.s-a+grah-it.r+puru.sa+ !+sa.mbandhi+jana+pracchane ! bhik.s-a+nimitte k-arye ca !tath-a pustaka+lekhane !!4063.61! ucita+-av-asa+d-ane ca !hari+ik.s-a+-agata+yo.sit-am ! -id.r/sa+-ava/syake k-arye !sa.mpr-apte sati karhi+cit !!4063.62! str-i+sa.mbandhi vaca.h /sravya.m* !kathita.m* puru.se.na cet ! sva+sva+ma.n.dala+mukhyena !na sarvais* ty-agibhis* tu tat !!4063.63! /s.r.nuy-ad* uttara.m* br-uy-ad* !itaro* yadi tad+vaca.h ! sadya.h sn-atv-a japet tarhi !manu.m* trir* vasu+var.nakam !!4063.64! nara+n-ar-aya.n-iy-a.m* ca !tata.h sa* pra.named* di/sam ! eva.m* k.rte vi/suddhi.h sy-at !ty-aginas* tasya ni/scitam !!4063.65! a+sa+ak.sika.m* na vaktavya.m* !mukhyena*api tad+uttaram ! ukte sati tu tasya*api !pr-aya/s+citta.m* tad* eva hi !!4063.66! -ava/syaka+adhika.m* br-uy-ad* !yadi v-art-a+prasa;ngata.h ! tarhi sn-atv-a hy* upavased* !dinam eka.m* hari.m* smaran !!4063.67! kara+manthena tu k.rte !ty-agin-a v-irya+p-atane ! upav-as-as* tena k-ary-a* !divas-an-a.m* catu.s.tayam !!4063.68! v-irya+sr-avo* bhavet svapne !yadi vaiva/syatas* tad-a ! pr-ata.h sn-atv-a*eva kurv-ita !dinam ekam upo.sa.nam !!4063.69! bhik.s-a+a.tane *adhvani sn-ane !p-an-iya+-ahara.na+-adi.su ! viyuktau ty-aginau yarhi !na pa/syet-a.m* paras+param !!4063.70! t-abhy-a.m* dv-abhy-am api tad-a !k-aryam ekam upo.sa.nam ! mala+m-utra+utsarjane *atra !na*upav-asas* tath-a*-apadi !!4063.71! ty-agin-a ca striy-a s-aka.m* !sthitau rahasi v-a*adhvani ! y-ane tay-a saha k.rte *apy* !upo.syeta dina+trayam !!4063.72! ty-agina.h k-ama+vaiva/sy-ad* !brahma+carya.m* yad* a.s.tamam ! cyuta.m* bhavet tad-an-i.m* yat !pr-aya/s+citta.m* tad* ucyate !!4063.73! dharma+/s-astre.su tu mahat !pr-aya/s+cittam iha*uditam ! a+/sakya.m* tat kalau kartu.m* !tat kury-ad* v-ar.sika.m* vratam !!4063.74! divase *an+a/sana.m* kury-ad* !ekasmi.m/s* ca*a+pare *ahani ! piben* nir+lava.n-an sakt-un !maunena*eva sak.rd* div-a !!4063.75! sakt-un p-atum a+/sakto* *annam !ady-al* lava.na+yuk pum-an ! anna+dvaya.m* sa+lava.na.m* !tatra*a+/sakto* *api bhak.sayet !!4063.76! roge.na*upadruto* ya.h sy-at !kay-a+cid* v-a*-apad-a kva+cit ! upav-asa+h-ina.m* sa* ty-ag-i !kury-ad* ida.m* vratam !!4063.77! roge ca*-apadi na.s.t-ay-a.m* !japitv-a*a.s.ta+ak.sara.m* manum ! sahasra+sa.mkhya.m* kurv-ita !yath-a+p-urva.m* nija.m* vratam !!4063.78! var.sa+vrate tv* a+/saktas* tu !p-ada+-una.m* vratam -acaret ! ardha.m* v-a*apy* a+/saktas* tu !kury-an* m-asa+traya.m* /suci.h !!4063.79! niyamai.h sahita.m* k-arya.m* !vratam eka+antara+a/sanam ! etat pavitra.m* parama.m* !mana.h+k-aya+vi/sodhanam !!4063.80! vrata.m* kartum a+/sakto* ya.h !pum-an sa* tu sam-acaret ! badary-+-a/srama+y-atr-a.m* vai !tata.h /suddhyati sa* dhruvam !!4063.81! atha+v-a vidadh-ita*asau !m-asam eka.m* sam-ahita.h ! vrata.m* c-andr-aya.na.m* n-ama !sarva+p-ataka+n-a/sanam !!4063.82! a+vij?n-ate janair* asmin !p-ape tu catur+a+k.saram ! manu.m* japed* var.sam eka.m* !lak.sa+ardha.m* prati+v-asaram !!4063.83! maun-i d.r.dha+-asano* mantra.m* !tribhi.h k-alair* yath-a+balam ! upavi/sya japed* bhakty-a !tata.h /suddhim av-apnuy-at !!4063.84! eva.m* vratena sa.m/suddha.h !sadbhi.h san+ma.n.dale pum-an ! grah-itavyo* *atha tad+do.sa.h !punar* v-acyo* na tai.h kva+cit !!4063.85! maithuna+artha.m* prav.rttau ca !pu.msi v-a pa/su+j-ati.su ! tapta+k.rcchra.m* vrata.m* k-arya.m* !ty-agin-a svasya /suddhaye !!4063.86! k.rtv-a yo* du.s+k.rta.m* tasya !na*eva kurv-ita ni.s+k.rtim ! sa* tu san+ma.n.dal-at sadyo* !ni.sk-asyo* hy* antya+ja+-adivat !!4063.87! k-amasya do.s-a* iti k-irtit-as* te ! tath-a gu.n-as* taj+jaya+s-adhan-ani ! atha+u rasyasya*api vad-ami do.s-a.ms* ! tubhya.m* mune taj+jayan-an gu.n-a.m/s* ca !!4063.88! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne ty-agi+dharme.su k-ama+do.sa+taj+jaya+up-aya+nir-upa.na+n-am-a tri+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] sarve.s-am indriy-a.n-a.m* hi !k.sobha+het-u* raso* mata.h ! tan+m-ul-a.h sa+kal-a* do.s-a.h !pravartante *agha+hetava.h !!4064.1! sa+a;nga.h k-amo* ras-ad* eva !sadya.h prabhavati*iti tu ! prasiddham asti loke.su !k.sut+k.s-ame tad+a+dar/san-at !!4064.2! mahat-a.m* bh-umi+p-al-an-a.m* !br-ahma.n-am api kva+cit ! dharmi.s.th-an-am api ras-at !saktir* m-a.msa+a/sane hy* abh-ut !!4064.3! dev-an-a.m* ca n.r+pa+-ad-in-a.m* !ras-ad* eva pravartate ! hi.ms-a+yaj?na+paro* veda.h !sarva* ity* apa+bh-a.sa.nam !!4064.4! a+hi.msa+yaj?n-at tapasa.h !sv-ad* dharm-ac* ca san-atan-at ! u?ncha+-adi+v.rtter* vipr-a.n-a.m* !bhra.s.tatva.m* ca ras-ad* abh-ut !!4064.5! s-a.mprata.m* br-ahma.na+-ade/s* ca !madya+m-a.msa+a/sane bhuvi ! prav.rttir* asty* eva ras-ad* !devy-+-ady+udde/sata.h kila !!4064.6! catur.su var.ne.su n.r.n-a.m* !catur.sv* apy* -a/srame.su ca ! veda+ukta+dharma+s-a.mkarya.m* !ras-ad* eva pravartate !!4064.7! pa/su+pak.sy+-adi+hi.ms-ay-am !uttam-an-a.m* n.r.n-am api ! prav.rtt-i* rak.sas-a.m* tuly-a !ras-at stainye *api j-ayate !!4064.8! pa;nkti+bhedo* ras-ad* eva !j-ayate vidu.s-am api ! vih-aya*any-an sv-adu+bhak.sye !pu.msa/s* ca*ek-akino* ruci.h !!4064.9! a+peya+p-ane ca*a+bhak.sya+ !+bhak.sa.ne m-adaka+a/sane ! prav.rttir* uttam-an-a.m* vai !ras-ad* bhavati ni/scitam !!4064.10! hari+k-irtana+sac+ch-astra+ !+kath-an-a.m* ca bhava+cchid-am ! j-ivik-atva.m* ras-ad* eva !hary+arc-a+p-ujanasya ca !!4064.11! ras-ac* *chatru+va/satva.m* ca !tato* m.rtyur* bhavaty* api ! aty+-ah-are.na m.rtyu/s* ca !ras-ad* rog-a* bhavanti ca !!4064.12! krodha+lobha+mada+-ir.sy-a+-ady-a* !api do.s-a* ras-an* n.r.n-am ! mah-anta.h prabhavanty* eva !bahava.h p-apa+hetava.h !!4064.13! ity* ete kathit-a* do.s-a* !rasam -a/sritgya ye sthit-a.h ! bruve rasa+jaya+up-ay-an !atha ty-agi+hita+-avah-an !!4064.14! su+sv-adu+bhojana+-asaktir* !na k-ary-a ty-agibhi.h kva+cit ! yogai.h siddh-a* api yay-a !labhante /sva+-adi+tulyat-am !!4064.15! an+-asakto* rasa+-asv-ade !ty-ag-i vai.s.nava* -atma+vit ! nirv-aha+artha.m* sva+dehasya !bhik.s-a+v.rttim up-a/srayet !!4064.16! alpam alpa.m* /suc-in y-aced* !g.rha+sth-an annam anv+aham ! rasa.m* yath-a madhu+kara.h !praty+abja.m* t-any* a+p-i.dayan !!4064.17! c-aturvar.nya+g.rha+sth-a/s* ca !ty-agibhir* bhaik.sa+c-aribhi.h ! a+pakva+anna.m* y-acitavy-a.h !/suddha.m* na*anye tv* an+-apadi !!4064.18! sad+anna.m* tac* ca bahula.m* !pr-apnuy-ad* yasya ve/smana.h ! tam eva rasa+lobhena !na*arthayet prati+v-asaram !!4064.19! n-ar-aya.na hare sac+cid+ !+-ananda+-adi+prabho iti ! uccair* vaded* a;nga.na+stho* !g.rhi.n-a.m* bhaik.sam arthayan !!4064.20! yat pi.s.ta+ta.n.dula+-ady+-apta.m* !bhik.say-a*anna.m* phala+-adi v-a ! svaya.m* /suci.h p-acayitv-a !haraye tan* nivedayet !!4064.21! tad* anna.m* tulas-i+mi/sra.m* !vi.s.no.h p-ada+ambun-a pum-an ! pr-as-adikena*ambun-a v-a !bhuji+k-ale vimi/srayet !!4064.22! yadi bhojana+vel-ay-a.m* !ka/s+cid* y-aceta bhik.suka.h ! tarhi dady-ad* -atma+buddhy-a !tasm-aai* annam a+viklava.h !!4064.23! g.rha+stho* vai.s.navo* vipra.h !sva+dharma+parini.s.thita.h ! loka+garh-a+p-apa+karma+ !+s-utaka+-adi+vivarjita.h !!4064.24! bhoktu.m* nimantrayet svasya !gehe tarhi tad+-alayam ! gaccheyus* tatra bhu?nj-iran !pr-agvad* vi.s.nu+niveditam !!4064.25! tad+gehe pratim-a na sy-ad* !yadi vi.s.no.h kad-a+cana ! sva+-ijya+m-urti.m* tad-a tatra !n-itv-a kuryur* nivedanam !!4064.26! yadi tasya g.rhe m-urtir* !bhavet tarhi nija+-a/srame ! svaya.m* paktv-a prastham anna.m* !kuryur* vi.s.nor* nivedanam !!4064.27! tato* g.rhi+g.rhe bhoktu.m* !gacched* vai ty-agi+ma.n.dalam ! sev-a+dharma.h sa+do.sa.h sy-ad* !anyath-a tu k.rte sati !!4064.28! a+/sakta.h p-aka+kara.ne !br-ahma.no* vai.s.navo* *api cet ! anyo* v-a*a+gr-ahya+pakva+anna.h !sato* bhoktu.m* nimantrayet !!4064.29! tarhy* a+pakva+annam -an-ayya !sva+-a/srame v-a tad+-alaye ! p-aka.m* kuryus* ty-aginas* tu !k-arayeyur* dvi+jena v-a !!4064.30! p-aka.m* kartu.m* g.rhi+g.rhe !pa?nca+-unais* ty-agibhi.h kva+cit ! kartu.m* ca bhojana.m* tadvan* !na gantavyam iti sthiti.h !!4064.31! sa.mpada.m* g.rhi.no* d.r.s.tv-a !bhoktu.m* y-ayus* tad+-alayam ! na tv* alpa+vitta.m* g.rhi.na.m* !kle/sayeyu.h kad-a+cana !!4064.32! g.rh-i sva+gehe *anu+dina.m* !de/sa+k-ala+anus-arata.h ! /s-aly+-adi v-a kodrava+-adi !pr-a/sn-iy-ad* annam atra yat !!4064.33! tasya gehe tad* eva*anna.m* !grah-itavya.m* na ca*itarat ! roga+-ady+-apadam -aptasya !na do.so* jaratas* tath-a !!4064.34! parva+utsava+-adau g.rhi.no* !vi/si.so* yadi naityak-at ! svasmai ca t-ad.r/sa.m* dady-ad* !anna.m* gr-ahya.m* tu tat !!4064.35! yatra sy-ad* g.rhi.no* gehe !puru.sa.h parive.saka.h ! tatra*eva bhoktu.m* gantavya.m* !na*anyatra ty-agibhi.h kva+cit !!4064.36! pr-as-adika.m* vin-a ty-ag-i !candana.m* su+mana.h+srajam ! na dh-arayed* bhagavato* !b.rhad+vratam up-a/srtita.h !!4064.37! su+gandhi+taila+t-amb-ula+ !+p-uga+el-a+j-ati+ja+-adi tu ! pr-as-adikam api ty-ag-i !sv-ikury-an* na vin-a*-apadam !!4064.38! ek-a+da/s-i+prabh.rti.su !vrata+ahe.su tu yogibhi.h ! anna.m* phala+-adi v-a pr-apta.m* !nivedya.m* haraye mune !!4064.39! kartavya.m* svena tu vrata.m* !tath-a ni.s+k.rty+upo.sa.ne ! nivedya haraye tv* anna.m* !svena k-aryam upo.sa.nam !!4064.40! bahu.su ty-agi+v.rnde.su !milite.su*utsava+-adi.su ! naivedyasya vidhi.h k-aryo* !de/sa+k-ala+anus-arata.h !!4064.41! p-akena*ekena v-a dv-abhy-a.m* !bahubhir* v-a yath-a*-atmana.h ! sy-ad* eka+antika+dharmasya !rak.s-a k-arya.m* tath-a budhai.h !!4064.42! sv+acche de/se sa+avak-a/se !sati tv* anna.m* catur+vidham ! nivedya.m* vi.s.nave sarva.m* !sadbhis* tair* anna+k-u.tavat !!4064.43! -alpye tu sth-ana+p-atra+-ader* !anna.m* tad+anus-arata.h ! nivedya vi.s.nave tat tad* !r-a/sau tac* ca vimi/srayet !!4064.44! vi.s.nu+pras-ada+m-ah-atmya.m* !var.nayan yena kena+cit ! datta.m* na bhak.sayed* anna.m* !ty-agav-an rasa+laulyata.h !!4064.45! hare.h pr-as-adika.m* ca*anna.m* !cara.na+ambv* apy* an+arhate ! na dady-ad* eva sad+bhakto* !g.rh.n-iy-an* na tv* an+arhata.h !!4064.46! -ah-ara+/suddhi.h sattvasya !/suddhi+hetur* bhavaty* ata.h ! anna.m* /suci+g.rha+pr-aptam !adya.m* vi.s.nu+niveditam !!4064.47! sak.rd* bhu?nj-ita ca ty-ag-i !prati+ghasram an+-apadi ! varteta paricary-ay-am !aho+r-atra.m* ram-a+pate.h !!4064.48! gr-ahy-a*annena*api datta.m* ced* !anna.m* pr-as-adika.m* prabho.h ! bhukter* an+antara.m* tarhi !sadbhir* bhak.sya.m* na sarvath-a !!4064.49! tad+bhak.sa.ne sak.rd+bhukti+ !+vrata+bha;ngo* bhavet kila ! an+-ac-ara+prav.rtti/s* ca !satsu sy-an* na*atra sa.m/saya.h !!4064.50! upav-asa+dine pr-apta.m* !bhak.sya.m* pr-as-adika.m* hare.h ! visarjayen* namask.rtya !na*anna.m* bhak.set tu sarvath-a !!4064.51! api bhojana+vel-ay-a.m* !pr-apte pr-as-adike yadi ! bhak.sya+arha.m* svasya na sy-ad* yat !sarvath-a tan* na bhak.sayet !!4064.52! tyakta.m* yat svena niyam-ad* !deha+p-i.d-a+kara.m* ca yat ! bhak.sayen* na*eva tat ty-ag-i !pr-as-adikam api prabho.h !!4064.53! svasya bhojana+p-atre.na !naivedya.m* na sam-acaret ! vi.s.no.h p-uj-a+ambu+p-atre.na !na ca /sauca+vidhi.m* su+dh-i.h !!4064.54! a+g-alita.m* jala.m* k.s-ira.m* !vi.s.nave na nivedayet ! pras-ad-ik.rtya datta.m* ced* !a+j?na+pu.ms-a na tat pibet !!4064.55! dh-atu+prakopa+janana.m* !pr-ayas* ty-ag-i na bhak.sayet ! a+/sucer* madya+m-a.msa+-ade.h !sa.msargam api sa.mtyajet !!4064.56! bha;ng-a.m* ga?nja.m* ca*ahi+phena.m* !m-adaka.m* vastu yac* ca tat ! tam-ala.m* tri+vidha.m* ca*api !jahy-at ty-ag-i tu d-urata.h !!4064.57! roga+-arter* na*o.sadha.m* bhak.sya.m* !madya+-adi+spar/sa+varjitam ! /sayitavya.m* ma?ncake ca !pr-av-arya.m* gupta+dorakam !!4064.58! na rogi.na.h sak.rd* bhukter* !niyama.h sthavirasya ca ! bhu?nj-iy-at-a.m* yath-a+i.s.ta.m* tau !smarantau h.rdaye harim !!4064.59! sat+sa;ngena harer* bhakty-a !saha*etair* niyamai.h /subhai.h ! hary+arpita+itara+ty-ag-aj* !j-iyate dur+jayo* rasa.h !!4064.60! u?ncha+v.rttir* mudgala+-akhyo* !ranti+deva+-adayo* n.r+p-a.h ! rasa+-asv-ada+parity-ag-al* !lebhire parama.m* sukham !!4064.61! ete.su niyame.su sy-ad* !yasya kasya+api cec* cyuti.h ! kartavya.m* ni.s+k.rta.m* tarhi !ty-agibhis* tasya sa+tvaram !!4064.62! annasya vahni+pakvasya !/sr-i+k.r.s.n-aya nivedanam ! a+k.rtv-a bhojana+k.rt-av* !eka.m* dinam a+bhojanam !!4064.63! pr-as-adika+anya+gandha+srag+ !dh.rt-av* ekam upo.sa.nam ! pr-as-adikasya taila+-ade.h !sv-ik.rtau ca tath-a matam !!4064.64! vi.s.no.h pr-as-adika+annasya !p-ada+udasya*apy* an+arhate ! d-ane v-a tata* -ad-ane !k-arya.m* c-andr-aya.na.m* vratam !!4064.65! pa?nca+-un-a* yadi gaccheyu.h !santa.h kartu.m ca bhojanam ! p-aka.m* v-a g.rhi+gehe tat !kuryur* ekam upo.sa.nam !!4064.66! a+j?n-an-an* madya+p-ane v-a !k.rte m-a.msasya bhak.sa.ne ! m-asam eka.m* piben* sakt-un !u.s.na+udaka+vimi/srit-an !!4064.67! bha;ng-a+rasa+-ady+a+peyasya !kva+cit p-ane *apy* a+buddhita.h ! k.rte ty-ag-i na kurv-ita !dinam eka.m* tu bhojanam !!4064.68! etair* anyair* up-ayai/s* ca !hary+eka+antika+k-irtitai.h ! sarvath-a ty-agin-a jeya.m* !dur+jaya.m* rasana+indriyam !!4064.69! y-avad* raso* na vijitas* !t-avat ko+api jita+indriya.h ! pum-an na*eva bhaven* n-una.m* !jita.m* sarva.m* jite rase !!4064.70! -ah-ara+niyamena*eva !p-urvair* api jito* rasa.h ! tena*eva*ata.h sa* jetavyas* !ty-agin-a puru.se.na ca !!4064.71! sa+rase *alpe sak.rd* bhukte *apy* !anne sa* tu na j-iyate ! n-i+rase ca muhur* bhukte !sak.rd* bhukte ca bh-uyasi !!4064.72! yukta* eva tata.h k-arya* !-ah-aro* deha+rak.saka.h ! yukta+-ah-ara+vih-arasya*ity* !ukta.m* bhagavat-a svayam !!4064.73! rasa+-a/srit-as* te kathit-a* may-a*ittha.m* ! do.s-a* up-ay-a/s* ca jaye *api tasya ! snehasya t-a.ms* te *atha mune vad-ami ! hit-aya hi ty-agavat-a.m* nar-a.n-am !!4064.74! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne ty-agi+dharme.su rasa+-asv-ada+do.sa+taj+jaya+ up-aya+nir-upa.na+n-am-a catu.h+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: v-asudeva.m* tad-iy-a.m/s* ca !vin-a*anyatra tu yo* bhavet ! sneha.h sa* hi mah-a?n* *chatrur* !bh-uri+do.sa+-akaro* *asti vai !!4065.1! tyakta+g.rha+-a/sramasya*api !ty-agina.h sa.ms.rti+prad-a ! puna.h putra+kalatra+-adi+ !sm.rti.h sneh-at praj-ayate !!4065.2! anta+k-ale tath-a sneh-at !str-i+putra+dhana+dh-amasu ! pa/su+pak.si+druma+-adau v-a !pretatva.m* j-ayate n.r.n-am !!4065.3! pu.mso* *apy* utk.rtta+/si/snasya !sneh-ad* yo.s-a+priy-aya hi ! vi+maithune *api spar/sa+-adau !prav.rttir* j-ayate dhruvam !!4065.4! daihika.m* m.rtyu+paryantam !api du.hkha.m* na cetasi ! k.rtv-a pu.msa.h ku.tumbasya !po.se sneh-at pravartanam !!4065.5! a+sva+j?n-at-av* api sneh-at !sva+pit.r+-ad-in vih-aya ca ! pu.msa.h striy-a striy-a.h pu.ms-a !saha de/sa+antare gati.h !!4065.6! tiras+k.rtasya*api pu.msa.h !sva+sa.mbandhi+janair* muhu.h ! a+vair-agyam a+tat+ty-aga.h !sneh-ad* bhavati ni/scitam !!4065.7! sneh-ad* eva*anumara.na.m* !str-i.n-a.m* pati+sut-an m.rt-an ! pr-a.nin-a.m* hi.msay-a pu.msa.h !po.sa.h sy-at sva+janasya ca !!4065.8! sneh-at svaya.m* k.sudh-a.m* so.dhv-a !n.r.n-a.m* ca pa/su+pak.si.n-am ! itas* tato* *adyam -an-iya !prav.rtti.h sva+arbha+po.sa.ne !!4065.9! steya+abdhi+p-ara+y-ana+-adau !m.rtyu+het-av* api dhruvam ! sneh-at ku.tumba+po.sa+artha.m* !prav.rttir* j-ayate n.r.n-am !!4065.10! an+.rtena*ati+ka.s.tena !/sva+v.rtty-a*itas* tato* dhanam ! -an-iya sv-iya+po.sa/s* ca !sneh-ad* bhavati dehin-am !!4065.11! sva+j-ater* itaratra*api !pa/sv+-adau snehatas* tath-a ! -asaktir* j-ayate pu.ms-a.m* !sva+putra+-ad-av* iva*-arti+d-a !!4065.12! jaraty* api /sar-ire sve !sneh-ad* -a/s-a*asti j-ivane ! a+dharmi.n-am api sv-an-a.m* !pak.sa+p-ata/s* ca j-ayate !!4065.13! a+ny-aye ny-aya+buddhi/s* ca !p-ape pu.nya+matir* n.r.n-am ! an+-atmany* -atma+dh-i.h sneh-aj* !j-ayate *a+sati san+mati.h !!4065.14! do.sa+dh-ir* bhavati sneh-ad* !gu.ne.su gu.nin-am api ! gu.na+buddhi/s* ca do.se.su !pu.mso* do.savat-a.m* tath-a !!4065.15! k-ama.h krodhas* tath-a lobha* !-ir.sy-a+-ady-a* api bh-uri/sa.h ! do.s-a.h sneh-ad* bhavanty* eva !sa* snehas* ty-agin-a.m* ripu.h !!4065.16! atha sneha+jaya+up-ay-a.h !kathyante ty-agin-a.m* hit-a.h ! yair* asau j-iyate n-una.m* !dur+jayo* *api mumuk.subhi.h !!4065.17! dehe ca daihike ty-ag-i !ni.h+sneha.h sarvad-a bhavet ! yata.h sy-at parama.m* saukhya.m* !pr-iti/s* ca parama+-atmani !!4065.18! priya+vrata+-adayo* bh-u+p-a* !dadh-ici+pra+mukh-a* dvi+j-a.h ! sneha.m* vih-aya deha+-adau !para.m* saukhya.m* hi lebhire !!4065.19! sva+deha+janma yatra*abh-ut !tad* dhama.m* na punar* vrajet ! -ava/syakena gacchec* cen* !na vrajet sva+jana+-alayam !!4065.20! vastra+pustaka+bhak.sya+-adi !sva+jan-an na*-adad-ita ca ! tasmai na d-apayet ki.m+cid* !vastv* anyena*api ca*-apadi !!4065.21! dhana+putra+-adi+l-abhe v-a !tan+n-a/se sva+janasya ca ! na h.r.syen* na*eva /socec* ca !tad+anyasya*iva tulya+dh-i.h !!4065.22! deha+utpatti+nimittas* tu !sneha.h sy-at sva+jane.su cet ! etat pr-aktana+deh-an-a.m* !ta.m* kury-at sva+jane.sv* iva !!4065.23! jar-ayu+ja+a.n.da+ja+udbhij+ja+ !+sveda+j-a* bahava.h kila ! deh-a.h svasya*abhava.ms* te.s-a.m* !sva+jan-a/s* ca*apy* an+eka/sa.h !!4065.24! pr-itir* hi y-ad.r/s-i te.su !dehena*anena s-a.mpratam ! day-a kula+abhim-ana/s* ca !kartavy-a*atra*api t-ad.r/s-i !!4065.25! -adau tyakte.su ca sve.su !ty-ag-i sajjeta ya.h puna.h ! kury-ad* eva hi /s-astre.na !ni.siddham api karma sa.h !!4065.!26! ittha.m* ya.h svaira+vart-i sy-at !ty-ag-i bh-utv-a*api vai.s.nava.h ! sa* pa?ncabhir* mah-a+p-apair* !yukto* j?neyo* hi nityad-a !!4065.27! tasm-ad* -atma+sva+r-upa.m* hi !deha+traya+p.rthak+sthitam ! ni/scitya tac* ca brahma*eva !ni.h+sneha.h sarvato* bhavet !!4065.28! /say-ita bh-u+tale nitya.m* !kha.tv-ay-a.m* na tv* an+-apadi ! str-i+pr-av.rt-a.m* t-ula+pa.t-i.m* !ty-ag-i pr-av.r.nuy-an* na ca !!4065.29! ekasmin m-asy* atikr-ante !k-arayet k.saura+karma ca ! kak.sa+upastha+/sikh-a+varja.m* !m-as-at pr-a;n* na tu karhi+cit !!4065.30! vrata+upav-asa+divase !tath-a*asau bhojana+uttaram ! na k-arayet k.saura+karma !ty-agi+dharm-an up-a/srita.h !!4065.31! p-api+n-astika+sa.mspar/se !du.h+svapne k.sura+karma.ni ! yavana+antya+jana+spar/se !ty-ag-i sn-ana.m* sam-acaret !!4065.32! m-at-a+pitror* guro.h svasya !mara.ne tu /srute sati ! ty-ag-i sn-ay-at sa+v-as-a/s* ca !na*itarasya tu karhi+cit !!4065.33! na vi.s.nor* navadh-a bhakti.m* !vin-a ca*ekam api k.sa.nam ! vy+artha.m* kva+api nayet ty-ag-i !d-ure jahy-at tv* a+sat+kath-a.h !!4065.34! v.rtti+gr-ama+k.setra+mantra.m* !/s.r.nuy-an* na ca kasya+cit ! m-adhyasthya.m* na*eva kury-ac* ca !dravya+-ad-ana+prad-anayo.h !!4065.35! r-aja+k-aryasya v-art-a ca !jaya+a+jaya+kath-a tath-a ! vastra+ala.mk-ara+nagara+ !+/sobh-ay-a/s* ca*atha var.nanam !!4065.36! annasya bhak.sya+bhojya+-ade* !rasa+-asv-ada+-a/srit-a kath-a ! k.r.si+v-a.nijya+/silpa+-ader* !v-ahan-an-a.m* ca var.nanam !!4065.37! go+mahi.sy-+aja+v.rk.sa+-ader* !var.nana.m* ca*-ayudhasya ca ! ity* -ady-a* gr-amya+v-art-as* tu !na kury-ac* *ch.r.nuy-an* na ca !!4065.38! ete.su niyame.su sy-ad* !yasya yasya cyuti.h kva+cit ! ty-ag-i kury-at tasya tasya !pr-aya/s+citta.m* yath-a+ucitam !!4065.39! din-ani y-avanty* a+j?n-an-at !sva+sa.mbandhi+g.rhe vaset ! upav-as-an sa* kurv-ita !t-avato* divas-an muni.h !!4065.40! pit.r+-ad-in-a.m* g.rhe bhuktau !tebhya/s* ca*anna+-adi+d-apane ! tad+datta+vastra+-ady+-ad-ane !kha.tv-a+sv-ape *apy* an+-apadi !!4065.41! t-ula+pa.ty-a.h pr-avara.ne !pr-av.rt-ay-a.h striy-a tath-a ! eka+eka* upav-aso* *atra !pr-aya/s+citta.m* p.rthak p.rthak !!4065.42! kathane gr-amya+v-art-ay-a.h !/srava.ne ca tath-a*-adar-at ! sahasr-a.ni japet pa?nca !k.r.s.na+mantra.m* .sa.d+a+k.saram !!4065.43! ete sneha+jaya+up-ay-a.h !prokt-a* dh-ary-a* mumuk.subhi.h ! sat+sa;nga+vi.s.nu+bhaktibhy-a.m* !saha*ete phala+d-a* mat-a.h !!4065.44! snehasya do.s-a* iti te su+buddhe ! prokt-a* up-ay-a/s* ca jay-aya tasya ! may-a*atha m-anasya vad-ami do.s-an ! gu.n-a.m/s* ca t-an jetum aha.m* sam+arth-an !!4065.45! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne ty-agi+dharme.su sneha+do.sa+taj+jaya+up-aya+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: m-ana+m-ulo* mah-an do.sa.h !krodha+-akhyo* *atra pravartate ! yo* bhasmas-at karoty* -a/su !d-ana+vrata+tapo+yam-an !!4066.1! v-acya+a+v-acya+a+viveka/s* ca !mary-ad-a+bhedana.m* yatsa.h ! bhavaty* a+vadhya+gh-ata/s* ca !sv+-atma+haty-a*api ni/scitam !!4066.2! sva+jan-an-a.m* guru.n-a.m* ca !yena n-a/sa.h sat-am api ! j-ayate *a+k-arya+k-aritva.m* !yata/s* ca*api dur+uktaya.h !!4066.3! tath-a m-an-at saha+car-i !krodhasya*-ir.sy-a*api j-ayate ! yay-a bhavaty* alpa+vid-a.m* !s-amya+icch-a*api mah-a+gu.nai.h !!4066.4! m-an-ad* aha.m+matir* dehe !bhavaty* -atma+vidh-am api ! p-aru.sya.m* nir+dayatva.m* ca !dambho* darpa/s* ca matsara.h !!4066.5! sy-ad* a+ny-aye ny-aya+dh-i/s* ca !ny-aye *a+ny-aya+matis* tath-a ! s-adh-av* a+s-adhu+dh-ir* m-an-ad* !a+s-adhau s-adhu+dh-ir* n.r.n-am !!4066.6! m-an-ad* vayas+tapo+vidy-a+ !+v.rddh-an-a.m* brahma+vedin-am ! apam-ano* bhavaty* eva !pu.ms-a.m* do.sa+vid-am api !!4066.7! a+p-ujye *an+-i/svare *api sve !m-an-at p-ujya+-i/svaratva+dh-i.h ! sadbhir* v-ada/s* ca s-amya.m* ca !j-ayate stabdhat-a n.r.n-am !!4066.8! mahad+agra+upave/sa/s* ca !dev-an-am apy* a+vandanam ! a+pak.sa+p-ato* mahat-a.m* !pu.ms-a.m* bhavati m-anata.h !!4066.9! a+pras-ada.h sat-a.m* svasmin !m-an-ad* bhavati ni/scitam ! ity* -adaya.h santi do.s-a* !mah-anto* m-anam -a/srit-a.h !!4066.10! ty-ag-i jay-at tato* m-ana.m* !vi.s.nu+pr-ity+abhil-a.suka.h ! yata.h sy-at parama.m* saukhya.m* !mukt-an-a.m* ca mumuk.sat-am !!4066.11! hari/s+candra/s* ca ku/siko* !yudhi+.s.thira+mukh-a* n.r+p-a.h ! m-anena*a+vik.rt-a.h pr-apur* !gati.m* r-aj?n-a.m* su+dur+labh-am !!4066.12! atha m-ana+jaya+up-ay-a* !gu.n-a.h k-irtyantae* uttam-a.h ! yair* asau j-iyate /satrus* !ty-agibhi.h sv+alpa+k-alata.h !!4066.13! k.setra+k.setra+j?nayo* r-upe !samyak s-a.mkhya+vic-arata.h ! ni/scitya m-ano* h-atavya.h !k.setra+j?na+-atma+dhiy-a budhai.h !!4066.14! ty-agibhir* v-a g.rha+sthair* v-a !prokta.m* v-akyam aru.m+tudam ! api ty-ag-i saheta*eva !tiras+k-ar-a.m/s* ca tat+k.rt-an !!4066.15! vayo+j?n-ana+tapo+yogai.h !sva+tulyasya*api m-anavai.h ! k.rte mahati san+m-ane !na*-ir.syay-a k.sobham -apnuy-at !!4066.16! su+bhojya.m* sva+kani.s.th-aya !svasmai dady-ac* ca n-i+rasam ! ka/s+cid* bhojana+pa;nktau cet !tena na krodham -apnuy-at !!4066.17! sva+tuly-aya*api ced* dady-at !sarva+p-ujya+adhik-arit-am ! guru.h svasmai tu padav-i.m* !kani.s.th-a.m* tarhi na*uttapet !!4066.18! sarvath-a m-anam -ir.sy-a ca !tyaktv-a seveta ya.h sata.h ! s-adhu.h sa* eva kathitas* !ty-ag-i bhakta.h /sriya.h pate.h !!4066.19! mahat-i.m* padav-i.m* pr-apt-a.h !p-urva.m* ye s-adhavo* jan-a.h ! m-ana+ty-agena*eva te ca !vinayena mah-a+-atmasu !!4066.20! m-ano* *asau p-apa+r-upo* hi !g.rhi.n-am api na*ucita.h ! dur+yodhano* r-ava.na+-ady-a* !ne/sur* yena sa+b-andhav-a.h !!4066.21! ty-ajyas* ty-agi+janair* m-ana.h !sarvath-a*iti vic-arata.h ! p-alane brahma+carya+-ader* !m-anas* ty-ajyo* na karhi+cit !!4066.22! anyatra tu tyakta+m-ano* !lokair* a+j?nair* upadruta.h ! dh-uly+-adibhir* api ty-ag-i !pr-apnuy-an* na*eva vikriy-am !!4066.23! -akro/sitas* t-a.dito* *anyais* !t-an na*-akro/sen* na ca t-a.dayet ! v-acy-a na ty-agin-a dur+v-ag* !v-ada.h k-aryo* na kena+cit !!4066.24! na v-acyam an+.rta.m* kva+api !satya.m* ca para+du.hkha+k.rt ! vapu.s-a manas-a v-ac-a !droha.h k-aryo* na kasya+cit !!4066.25! na chindy-ad* *dharita.m* ty-ag-i !sva+artha.m* t.r.nam api kva+cit ! ty-agina.m* g.rhi.na.m* v-a*anya.m* !t.r.nena*api na bh-i.sayet !!4066.26! mithy-a+apav-ada.m* kasmi.m/s+cit !puru.se v-a*api yo.siti ! na*-aropayec* ca na vy+a;nga.m* !vy+a;nga+/sabdena bh-a.sayet !!4066.27! yath-a parama+ha.msa.h pr-ag* !-ar.sabho* bharato* mune ! avartata tath-a v.rtya.m* !s-adhun-a ty-aga+/s-alin-a !!4066.28! ty-agin-a p.rthiv-ivac* ca !k.sam-a+/s-ilena nityad-a ! bhavitavya.m* deva+guru+ !+sac+ch-astra+a+nindakena ca !!4066.29! -atma+ni.s.tha+abhim-anena !pr-aya/sas* ty-agino* jan-a.h ! dharma+kriy-as* tyajanti*iti !na tat kury-at tu mac+chrita.h !!4066.30! br-ahme muh-urtae* utth-aya !kury-an* nitya+vidhi.m* svakam ! sa* tu pr-ag* eva kathita.h !p.rcchate te may-a mune !!4066.31! na div-a /sayana.m* kury-ad* !roga+-ady* -apadam antar-a ! na ca s-urya+asta+samaye !na*eva s-urya+udaye tath-a !!4066.32! /srava.na.m* k-irtana.m* vi.s.nor* !dhy-ana.m* vandanam arcanam ! vin-a k-alo* v.rth-a na*eva !netavyas* ty-agin-a kva+cit !!4066.33! yath-a+/sakti ca kartavy-a.h !/sr-i+k.r.s.nasya vrata+utsav-a.h ! ty-agin-a ca*anv+aha.m* k-arya.h !sac+ch-astra+abhy-asa* -adar-at !!4066.34! ete.su niyame.su sy-ad* !yasya yasya ca vi+cyuti.h ! pr-aya/s+citta.m* tasya tasya !ty-ag-i kury-ad* a+tandrita.h !!4066.35! sva+a;ngena v-a*api da.n.da+-adyais* !t-a.dane yasya kasya+cit ! sak.rt k.rte *api s-am-any-ad* !eka.m* dinam a+bhojanam !!4066.36! /sophe j-ate t-a.ditasya !nirgate *as.rji v-a*a;ngata.h ! prahart-a*upavaset ty-ag-i !mune dina+catu.s.tayam !!4066.37! prahatasya*a;nga+bha;nge tu !kury-at p-ar-akam uttamam ! dady-ac* ca y-avat-ir* g-al-is* !tat+sa.mkhya+ahe.su bhojanam !!4066.38! krodha+vy-apta+/sar-ira.h san !vaded* v-akyam aru.m+tudam ! yad-a tad-a tu*upavaset !ty-agav-an eka+v-asaram !!4066.39! pr-aya/s+citte tu hi.ms-ay-a* !vi/se.so* *asti ca vist.rta.h ! dharma+/s-astr-at sa* tu j?neyo* !di;n+m-atram iha s-ucyate !!4066.40! matku.na.m* mak.sik-a.m* y-uk-a.m* !/salabha.m* tat+sama.m* ca v-a ! j-ivam anya.m* tu hi.msy-ac* cet !kva+cit ty-agi+jano* dhiy-a !!4066.41! a.s.ta+a+k.sara.m* tad-a mantra.m* !japed* a.s.ta+uttara.m* /satam ! etad+anya+alpa+jantos* tu !n-a/se n-ama*uccared* *dhare.h !!4066.42! ca.taka+-akhu+dvi+repha+-adi+ !sth-ula+jantos* tu hi.msane ! a+j?n-an-ad* api sa.mj-ate !k-aryam ekam upo.sa.nam !!4066.43! ittha.m* j-ive.su ni/scitya !t-aratamya.m* tata.h pum-an ! yath-a+arha.m* vardhayet ty-ag-i !hi.ms-a+ni.s+k.rty+upo.sa.nam !!4066.44! s-urya+udaye ca divase !s-uryasya*astamaye tath-a ! nidr-ay-ac* cet pram-adena !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!4066.45! ete.s-a.m* ty-agin-a.m* madhye !ye syur* -atma+nivedina.h ! te.s-a.m* dharma+vi/se.so yas* !ta.m* mune kathay-ami te !!4066.46! r-upa+vyakty-a vayo+vyakty-a !saha str-i+mukha+dar/sane ! a+j?n-anato* *api sa.mj-ate !kartavya.m* tair* upo.sa.nam !!4066.47! adha+y-ane mala+utsarge !sn-ana+k-ale *anna+y-acane ! a+j?n-an-at str-i+mukha+-ik.s-ay-a.m* !na*asti te.s-am upo.sa.nam !!4066.48! phala.m* patra.m* jala.m* v-a*api !tais* tu k.r.s.na+a+niveditam ! na bhak.sya.m* na*eva peya.m* ca !te.s-am ity* adhika.m* matam !!4066.49! b-ala+v.rddha+-arta+pathika+ !+hari+mandira+karma.n-am ! eka+bhukta+div-a+sv-apa+ !+niyamas* ty-agin-a.m* na hi !!4066.50! iti m-ana+jaya+up-ay-a* !yath-avat parik-irtit-a.h ! sat+sa;nga+vi.s.nu+bhaktibhy-a.m* !saha*ete syu.h phala+prad-a.h !!4066.51! lobha+-adi+pa?ncakasya*ittha.m* !do.s-as* tan+n-a/sanasya ca ! up-ay-a* ye ca te sarve !kathit-a.h /si.s.ta+sa.mmat-a.h !!4066.52! pr-aya/s+cittam an+ukta.m* sy-ad* !yasy-as* tu niyama+cyute.h ! tasy-a* yath-a+ucita.m* k-arya.m* !sata.h p.r.s.tv-a*eva vai.s.nav-an !!4066.53! pr-aya/s+citta+upav-ase ca !kriyam-a.ne punar* yadi ! -apated* upav-aso* *anya.h !kury-at tantre.na ta.m* tad-a !!4066.57! bhukter* an+antara.m* j-ate !v-ik.sa.na+-adau tu yo.sita.h ! n-ama+mantra.m* japed* vi.s.no.h !spar/se tu sn-anam -acaret !!4066.58! pr-aya/s+cittena /suddha.m* ya.h !puru.sa.m* tad+agha+a;nkitam ! kva+cid* br-uy-at sa* tu cared* !dinam ekam upo.sa.nam !!4066.59! vai.s.navair* niy-am-a* hy* ete !y-avad+deha+sm.rtir* bhavet ! tyaktavy-a* ty-agibhir* na*eva !t-avat+k-alam a+tandritai.h !!4066.60! yae* etair* niyamai.h pa?nca !na niyacchanty* ar-in am-un ! niraye.sv* eva pacyante !m.rtv-a te ty-agina.h kila !!4066.61! -arta+n-ad-an prakurvanto* !bhuktv-a te y-atan-a.h bh.r/sam ! /sv-ana.h khar-a* v-a j-ayante !bhuvi v-a v-anara+-adaya.h !!4066.62! et-an -a/sritya sad+dharm-a?n* j?n-ana+vair-agya+sa.myut-an ! bhajeyur* ye v-asudeva.m* !prokt-a* eka+antino* hi te !!4066.63! prokt-a.h parama+ha.ms-as* te !j?n-ani+bhakt-a/s* ca s-attvat-a.h ! mah-a+bh-agavat-a.h santa.h !s-adhavo* brahma+vedina.h !!4066.64! te.s-a.m* dehas* tu pa?ncatve !gandha+pu.spa+-ady+ala.mk.rta.h ! sth-apan-iyo* girer* dary-a.m* !mah-a+ara.nye *atha+v-a janai.h !!4066.65! ambu+v-aho* *agni+d-aho* v-a !de/sa+k-ala+anus-arata.h ! kartavyo* rodana.m* na*eva !k-arya.m* pr-ak.rta+j-ivavat !!4066.66! bhaktir* n-ar-aya.ne tai/s* ca !dharma+j?n-ana+viraktibhi.h ! saha*an+any-a*eva kartavy-a !ty-agibhir* nityam -adar-at !!4066.67! tatra*udit-as* te muni+varya dharm-a* ! ye ty-agin-a.m* bhaktimat-a.m* hit-as* te ! vad-amy* atha+u uddhava+sa.m/srut-ani ! j?n-ana+-adi+lak.sm-a.ny* api sa.mvibhajya !!4066.68! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne ty-agi+dharme.su m-ana+do.sa+taj+jaya+up-aya+nir-upa.na+n-am-a .sa.t+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: n-an-a+du.hkha+vik-ara+-a.dhyo* !yo* *aya.m* deho* *asti dehin-am ! -atm-a tato* *asti bhinno* vai !nir+vik-ara.h sukha+-atmaka.h !!4067.1! a+cchedyo* *as-av* a+bhedya/s* ca !nityo* *a+ja.h /s-a/svato* *a+k.sara.h ! deha+indriya+anta.h+kara.na+ !+devat-asu prak-a/saka.h !!4067.2! na klidyate jalena*asau !dahyate na ca vahnin-a ! na /su.syate v-ayun-a*api !nir+lepa/s* ca*a+calo* mata.h !!4067.3! yae* -atmani gu.h-a.h santi !deha+-adau te na santi hi ! deha+-adau ye ca do.s-as* te !na santy* -atmani karhi+cit !!4067.4! eva.m+bh-uta.m* svam -atm-ana.m* !j?n-atv-a tasya*a+k.sare.na tu ! sac+cid+-ananda+r-upe.na !brahma.n-a*aikya.m* vibh-avayet !!4067.5! e.s-a*-atma+ni.s.th-a su+d.r.dh-a !j?n-anam ity* upavar.nitam ! vair-agyasya*atha vak.sy-ami !lak.sa.na.m* s-adhu+sa.mmatam !!4067.6! sva+r-upam -adau dehasya !j?neya.m* svasya parasya ca ! carma+pe/s-i+malair* eva !nibh.rt-a*asti*iti tattvata.h !!4067.7! tva;n+m-a.msa+rudhira+sn-ayu+ !+medo+majj-a+asthi+kha.n.dakai.h ! mala+m-utra+jar-a+rogair* !ju.s.te dehe *atra ki.m* /subham !!4067.8! k.rmi+vi.d+bhasma+sa.mj?n-a*asti !r-aja+n-amno* *api yasya ca ! tasmin sakt-a* labhante vai !muhur* deh-a.m/s* catur+vidh-an !!4067.9! /subha+a+/subh-ani k.rtv-a*atra !dehai.h karm-a.ni m-anav-a.h ! upary* adho* v-a madhye v-a !sa.msaranti puna.h puna.h !!4067.10! y-atan-a* n-arak-is* t-ivr-a* !labhante *a+/subha+karma.n-a ! pa/su+pak.sy+alpa+k-i.ta+-adi+ !+garhya+janm-ani ca*a+va/s-a.h !!4067.11! /subhena karma.n-a kva+api !labhante bh-umi+p-alat-am ! kva+api p-at-ala+saukhy-ani !svarga+saukhy-ani ca kva+cit !!4067.12! sukh-any* et-ani sarv-a.ni !vartante na/svar-a.ni hi ! k-ama+lobha+bhaya+-ir.sy-a+ru.t+ !+spardh-a+-adyair* nibh.rt-ani ca !!4067.13! dine brahma.na* ekasmi.m/s* !catur+da/sa sura+adhip-a.h ! na/syanti k.s-iyate so* *api !sa+vir-a.t pr-ak.rte laye !!4067.14! yat ki.m+cid* asti prak.rti+ !+puru.s-abhy-a.m* samudgatam ! sth-avara.m* ja;ngama.m* v-a tad* !bhak.sya.m* !k-alasya vidyate !!4067.15! k.sayi.s.nutva.m* sa+du.hkhatvam !ittha.m* j?n-atv-a*a+khilasya ca ! an+-asakti.h sva+deha+-adau !y-a tad* vair-agyam ucyate !!4067.16! v-asudeva+avat-are *atha !m-ah-atmya+j?n-ana+p-urvik-a ! snehena sev-a+v.rttir* y-a !s-a bhaktir* iti kathyate !!4067.17! /sveta+dv-ipe brahma+pure !go+loke *api ca dh-amani ! vaiku.n.tha+-adau yad* ai/svarya.m* !divya.m* divy-a/s* ca p-ar.sad-a.h !!4067.18! sva+icchay-a manu+ja+-ak-are !harau tad* vidyate *a+khilam ! divya+bh-avena*iti bodho* !m-ah-atmya+j?n-anam ucyate !!4067.19! iti j?n-atv-a*eva navabhi.h !prak-arai.h /srava.na+-adibhi.h ! sevana.m* tasya yat prem.n-a !tat prokta.m* bhakti+lak.sa.nam !!4067.20! j?n-ana+vair-agya+sahit-a.m* !bhaktim eva.m+vidh-a.m* tu ye ! harau kuryu.h sva+dharma+sth-as* !te tu bhakta+uttam-a* mat-a.h !!4067.21! santo* yae* -id.r/s-a* loke !prokt-a.h sad+guravo* hi te ! ye.s-a.m* dar/sana+m-atre.na !na/syate sarva+p-atakai.h !!4067.22! te.s-am eva*-a/sray-at pu.msa.h !karmabhir* bhr-amyato* bhave ! ni.h+/sreyasa.m* bhaved* eva !bhakt-an-a.m* dharma+c-ari.n-am !!4067.23! etae* eva tata.h santa.h !sevan-iy-a* mumuk.su.n-a ! p-uj-a ca*e.s-a.m* vidh-atavy-a !sad+gur-u.n-a.m* mah-a+-atman-am !!4067.24! prav.rtta/s* ca niv.rtta/s* ca !dharmo* hi dvi+vidho* mata.h ! dvayo* *api vi.s.nu+sa.mbandh-ad* !bhavaty* eka+anta+sa.mj?nita.h !!4067.25! niv.rtta+dharma+ek-antitva.m* !pr-apur* hi sanaka+-adaya.h ! prav.rtta+dharma+ek-antitva.m* mar-icy+-ady-as* tath-a*-apnuvan !!4067.26! eka+antena*eva dharme.na !muktir* -atyantik-i mat-a ! na kevala.m* niv.rttena !dharme.na*api*itare.na v-a !!4067.27! sva+r-upam asya dharmasya !kathyate ca*adhun-a sphu.tam ! vidvadbhir* api dur+j?neya.m* !vin-a hari+sam-a/srayam !!4067.28! -antar-a.n-a.m* ca b-ahy-an-a.m* !kara.n-an-a.m* sva+bh-avata.h ! nairantarye.na sakt-a.h syur* !vi.s.n-av* a+khila+v.rttaya.h !!4067.29! tata.h pum-an prav.rtta.m* v-a !niv.rtta.m* karma vaidikam ! kury-ad* a+hi.msa.m* ni.s+k-ama.m* !j?n-ana+vairy-agya+yuk tu yat !!4067.30! sa* eva*eka+anta* ity* ukto* !dharmo* ni.h+/sreyasa+prada.h ! tadvanta.h puru.s-a* ye te !prokt-a* eka+antik-a* budhai.h !!4067.31! sva+dharma+-adi+yuta+an+anya+ !+bhagavad+bhakti+lak.sa.na.h ! e.sa* dharmo* hi bhavati*ity* !alpa+sattvai.h su+dur+dhara.h !!4067.32! dh-arak-a.h syur* yad-a tv* asya !tad-a pr-adur* bhavaty* asau ! na bhavanti yad-a te ca !tiro* bhavati vai tad-a !!4067.33! sa+ak.s-ad* bhagavata.h sa;ng-at !tad+bhakt-an-a.m* ca v-a*-id.r/s-am ! dharmo* hy* eka+anta* e.so* *atra !pr-apyate na*anyath-a kva+cit !!4067.34! bhaved* e.sa* yad-a tatra !tad-a tatra k.rta.m* yugam ! bhaved* eva na tu tret-a !dv-aparo* na kalir* na ca !!4067.35! tam eva dharmam -a/sritya !g.rhibhir* yajana.m* hare.h ! dravya+yaj?nair* a+hi.msais* tu !vidh-atavya.m* yath-a+vidhi !!4067.36! eka+anta+dharmam -a/sritya !ya.s.tavyas* ty-agibhir* hari.h ! brahma+yaj?nais* tapo+yaj?nair* !yoga+yaj?na+-adibhir* bhuvi !!4067.37! te.su yaj?ne.su ye dev-as* !tad-iyatvena te *a+khil-a.h ! bhavayitv-a*abhyarcan-iy-a* !na tu k-ary-a p.rthag+mati.h !!4067.38! eka+antino* vai.s.nav-a* ye !te tyaktv-a bhautik-an iha ! deh-an labdhv-a divya+tan-ur* !go+loka.m* dh-ama y-anti hi !!4067.39! ity* eka+antasya dharmasya !lak.sa.na.m* kathita.m* sphu.tam ! tap-a.msy* ugr-a.ni yat pr-aptyai !cakru.h p-urva.m* mah-a+.r.saya.h !!4067.40! tasm-an* mumuk.sur* icched* ya.h !/sreya* -atyantika.m* sa* tu ! eka+anta+dharma.m* seveta !mukta.h sy-at sa.ms.rtes* tata.h !!4067.41! pur-a*api ye ye sa.mpr-apt-a* !muktim -atyantik-i.m* jan-a.h ! te *apy* anena*eva dharme.na !pr-apt-a* na tv* anya+s-adhanai.h !!4067.42! p-alaya.ms* tv* ima.m* dharma.m* !ty-agino* *any-an mada+-a/srit-an ! tath-a*eva vartaye.h sarv-an !sam+artho* *asi yato* mune !!4067.43! dharma+a+m.rtam ida.m* pu.nya.m* !severan ye *atra saj+jan-a.h ! k-ala+sarpa+bhaya.m* te.s-a.m* !sa.ms.rti.h sy-an* na karhi+cit !!4067.44! iti parama+pavitra.m* sarvad-a sevan-iya.m* ! nipu.nam ati+mahadbhi.h sarva+sa.mt-apa+h.rd* ye ! sa+rasam iha pibanti ty-agi+dharma+a+m.rta.m* te ! jani+m.rti+bhaya+mukt-a* dh-ama y-anty* eva vi.s.no.h !!4067.45! su+vrata* uv-aca: ity* uktam -a/srutya sa* s-adhu+dharma+ ! +v.rnda.m* sad+-i/sena muni.h prasanna.h ! svaya.m* tath-a*eva*an+agha vartam-ano* hy* ! av-iv.rtat ty-agi+jan-a.m/s* ca sarv-an !!4067.47! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne ty-agi+dharme.su j?n-ana+-adi+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a sapta+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: ekad-a*atha hari.m* r-ajan !nitya+-anando* mah-a+muni.h ! tad+agrae* upavi.s.tas* ta.m* !natv-a*ap.rcchat k.rta+a?njali.h !!4068.1! nitya+-ananda* uv-aca: .rte j?n-an-an* na mukti.h sy-ad* !ity* asti bhagava?n* *chruti.h ! j?n-ana.m* tat+k.rpay-a mahya.m* !vaktum arhasi ni/scitam !!4068.2! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.ta.h sa* bhagav-an !munin-a tena bh-u+pate ! kathay-am -asa ta.m* j?n-ana.m* !s-a.mkhya+/s-astra+vini/scitam !!4068.3! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: brahma+a.n.da+sarga+dv-ar-a te !vad-ami j?n-anam a?njas-a ! yena muktir* bhaven* n.r.n-a.m* !/s.r.nu tva.m* muni+sattama !!4068.4! -atyantike laye p-urva.m* !bhagav-an eka* eva hi ! -as-it svaya.m* v-asudeva.h !svak-iye *a+k.sara+dh-amani !!4068.5! mah-a+pum-an mah-a+m-ay-a !saha*eva*an+anta+ko.tibhi.h ! pradh-ana+puru.sais* tasya !prak-a/se *asvapit-a.m* tad-a !!4068.6! sa* /sr-i+k.r.s.no* divya+m-urti.h !procyate puru.sa+uttama.h ! parama+-atm-a para.m* brahma !vi.s.nur* n-ar-aya.na/s* ca sa.h !!4068.7! jyot-i+r-upo* *a+k.sara+at-ito* !hari/s* ca parama.h pum-an ! prokta.h sa* eva vede.su !pur-a.ne.su ca bh-arate !!4068.8! sis.rk.s-a*abh-ud* yad-a tasya !brahma+a.n.d-an-a.m* tad-a sa* tu ! pr-abodhayat sva+-ik.sa.nena !mah-a+k-ala+-akhya+p-uru.sam !!4068.9! ya.m* j-iva.m* ca*a+k.sara.m* brahma !pravadanti nara.m* mune ! an+eka+ko.ti+brahma+a.n.da+ !janma+sthity+anta+k-ara.nam !!4068.10! puru.se.na*-atma+bh-utena !mah-a+m-ay-a.m* ca tena sa.h ! pr-abodhayad* v-asudevo* !v-ik.say-a*a.n.da+sis.rk.say-a !!4068.11! prabuddhay-a tay-a s-aka.m* !prabhos* tasya*icchay-a*eva sa.h ! bahu+k-ala.m* sma ramate !mah-a+k-alo* hi p-uru.sa.h !!4068.12! sa* tasy-a.m* garbham -adhatta !bahu+k-ala.m* dadhau ca s-a ! tata.h pradh-ana+puru.s-an !pr-as-uta*an+eka+ko.ti/sa.h !!4068.13! pradh-an-an-a.m* tath-a pu.ms-a.m* !yogena*eva*a.n.da+ko.taya.h ! icchay-a v-asudevasya !j-ayante sma hy* an+eka/sa.h !!4068.14! rama.nasya /srame.na*eva !sveda+ambu puru.sa+a;ngata.h ! babh-uva n-ara+sa.mj?na.m* yad* !brahma+a.n.da+ogha+-a/sraya.m* vidu.h !!4068.15! prak-a/sa+-ananda+r-upa.m* tad* !yasya*ekena*api bindun-a ! j-iva+-i/s-a.h sukhina.h santi !na+eka+brahma+a.n.da+v-asina.h !!4068.16! sva+a;nga+utpanne jale !tasminn* !a/seta sa* naras* tata.h ! -apo* n-ar-a* iti /sruty-a !n-ar-aya.na* iti*-iryate !!4068.17! k-u.ta+stha/s* ca*a+k.sara+-atm-a*as-av* !a+vyakta.h prak.rte.h para.h ! a+prameya/s* ca vi+budhair* !mah-a+puru.sa* ucyate !!4068.18! /say-anasya prabhos* tasya !p-ada+sa.mv-ahana.m* tad-a ! divya+m-urtir* mah-a+m-ay-a !karoti pr-i.nayanty-* amum !!4068.19! v-asudeva.h sa* ca sv-abhi.h !satya+j?n-ana+-adi+/saktibhi.h ! te.su sarve.sv* anvito* *asti !vyatirikto* *asti ca svata.h !!4068.20! brahma+a.n.d-an-a.m* samutpattir* !bhavaty* eva.m* hari+icchay-a ! utpatti+r-iti.m* kathaye !tatra*ekasya*-adito* mune !!4068.21! adhi.s.th-at-a pradh-anasya !puru.so* yo* *a+k.sara+udbhava.h ! an+-adi+nidhano* deva* !-i/svara+-i/sa.h sa* ucyate !!4068.22! yo* *anvaya+vyatirek-abhy-a.m* !dehe.sv* a+vy-ak.rta+-adi.su ! -i/svara+-ady+-akhya+puru.se !*adhi.s.thite *avasthito* *asti ca !!4068.23! sa+gu.na+brahma+sa.mj?no* *asau !sis.rk.su.h puru.so* jagat ! k-ala.m* karma sva+bh-ava.m* ca !pr-apnoty* -adau hari+icchay-a !!4068.24! -ik.sa.na.m* v-iryam -adhatte !mah-a+puru.sa+v-ik.sita.h ! puru.sa.h sa* pradh-ana+-akhya+ !+prak.rtau tai.h samanvita.h !!4068.25! puru.sa+adhi.s.thitena*atha !pradh-ane tri+gu.na+-atmake ! pr-apnuvanti gu.n-a.h k.sobha.m* !k-alena*eva*-aditas* traya.h !!4068.26! pari.n-ama.h sva+bh-avena !tatas* te.s-a.m* ca j-ayate ! mahat+tattvasya janana.m* !j-ayate tena karma.n-a !!4068.27! /suddha.m* gu.na+traya.m* hy* etat !procyate *a+vy-ak.rta+abhidham ! a+vy+-u.dha+kara+p-ada+-adi !vapur* -i/sasya ca*-adimam !!4068.28! tad* -atm-a puru.so* ya/s* ca !sa* -i/svara* iti*-iryate ! vistare.na*eva sa.mprokta.h !/sr-imad+bh-agavate tv* asau !!4068.29! udbuddha+/suddha+sattva+-adi+ !+tri+gu.n-a prak.rtis* tu s-a ! tad-a sattva+gu.na+dv-ar-a !mahat+tattva.m* pras-uyate !!4068.30! prak-a/sa+r-upa.m* /s-anta.m* ca !k-u.ta+stha.m* jagad+a;nkuram ! j?n-ana+kriy-abhy-a.m* /saktibhy-a.m* !citta.m* s-utra.m* ca yad* vidu.h !!4068.31! pada.m* sa+ak.s-ad* bhagavata.h !/s-anta.m* sattva+gu.na.m* /suci ! a+vik-ari*iti ca prokta.m* !v.rttibhi/s* citta+lak.sa.nam !!4068.32! anupr-a.nanti ya.m* pr-a.n-a.h !pr-a.nanta.m* sarva+jantu.su ! sa* mah-a+pr-a.na* ity* -ahur* !yat tat s-utram iha*uditam !!4068.33! atha m-ay-a+k-ala+karma+ !+sva+bh-avai/s* ca vikurvata.h ! mahat+tattv-ad* aha.m+k-ara.h !saha rudre.na j-ayate !!4068.34! j?n-ana+/sakti.h kriy-a+/saktir* !dravya+/sakti/s* ca sa* tridh-a ! vaik-arikas* taijasa/s* ca !t-amasa/s* ca*iti kathyate !!4068.35! tri+gu.no* *as-av* aha.m+k-aras* !tattvena mahat-a saha ! s-utra+abhidh-anam -i/sasya !dvit-iya.m* vapur* ucyate !!4068.36! -i/svaro* *a+vy-ak.rta+-atm-a ca !vapu.sas* tasya yogata.h ! hira.nya+garbha* ity* -akhy-a.m* !dvit-iy-a.m* labhate puna.h !!4068.37! sarve.s-am api j-iv-an-a.m* !/sar-ire s-uk.sma+k-ara.ne ! s-utra+-akhye *atra*-i/sa+vapu.si !vil-ine bhavatas* tad-a !!4068.38! kha+v-ayv+agny+ap+p.rthivya/s* ca !l-in-as* tasmi.ms* tad-a sthit-a.h ! /sabda.h spar/so* r-upa+rasau !gandha* ity* api pa?nca ca !!4068.39! yad-a*etat k.sobham -apnoti !k-ala+/sakty+-adibhir* hare.h ! tad-a tatra sthit-a* j-iv-a.h !sa.mcita+an+-adi+karma.n-am !!4068.40! paripakva+da/s-a.m* pr-apya !sva+sva+karma+anus-arata.h ! ti.s.thanty* a;nkurit-as* tatra !vir-ajo* *atha jani.m* bruve !!4068.41! a+vy-ak.rta+-atm-a puru.so* !yath-a s-utra+-atma+yogata.h ! hira.nya+garbha* ity* -akhy-a.m* !labhate *asau tath-a mune !!4068.42! hira.nya+garbho* yad+yog-ad* !vai/sv-anara* iti*-iryate ! et-avat-a na tad+bhedo* !yato* *as-av* eka* eva hi !!4068.43! brahma+a.n.da+sargas* tri+gu.na+-atmak-ad* vai ! tasm-ad* yath-a*abh-ut tri+gu.na+-atmako* *asau ! tath-a*eva tubhya.m* muni+varya tatva+ ! +lak.sma+ukti+p-urva.m* kathay-ami buddhyai !!4068.44! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne j?n-ana+upade/se pauru.sa+sarga+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: vaik-arik-ad* aha.m+k-ar-at !sa+candra.m* j-ayate mana.h ! k-amasya sa.mbhavo* yasya !sa.mkalp-ac* ca vikalpan-at !!4069.1! dhairya.m* tath-a*upapatti/s* ca !vyaktir* bhr-anti/s* ca kalpan-a ! k.sam-a sattvam a+sattva.m* ca !/s-ighrat-a*iti mano+gu.n-a.h !!4069.2! k-arya+utpattau hi sarvatra !m-ay-a k-ala/s* ca karma ca ! sva+bh-ava* -ik.sa.na.m* pu.mso* !harer* icch-a*iti hetava.h !!4069.3! devat-a* indriy-a.n-a.m* ca !j-at-a* vaik-arik-ad* da/sa ! dig+v-ata+arka+pra+ceto+a/svi+ !+vahni+indra+upa+indra+mitrak-a.h !!4069.4! vi.say-a.n-am indriy-a.n-a.m* !vibh-agena*abhivya?njanam ! kurvanti devat-a* n-una.m* !dig+-ady-a/s* ca p.rthak p.rthak !!4069.5! da/sa*indriy-a.ni buddhi/s* ca !brahm-a pr-a.na/s* ca taijas-at ! k-ala+-adibhir* aha.m+k-ar-ad* !utpadyante vikurvata.h !!4069.6! /srotra.m* tvag+d.rg+rasan-a+ !+ghr-a.na.m* j?n-ana+indriy-a.ni hi ! karma+indriy-a.ni v-ak+p-a.ni+ !+cara.na+upastha+p-ayava.h !!4069.7! /srava.na+-adi+kriy-a+siddhau !kara.natva.m* tu lak.sa.nam ! /srotra+-ad-in-am indriy-a.n-a.m* !vij?n-atavya.m* p.rthak p.rthak !!4069.8! indriya+anugraha.h sv-apa.h !sa.m/sayo* ni/scaya.h sm.rti.h ! mithy-a+j?n-ana.m* dhy-ana+cint-a !dh-ara.n-a*iti dhiyo* gu.n-a.h !!4069.9! taijasasya p.rthak+k-arya.m* !ke+cin* na*icchanti k-apil-a.h ! s-attvik-at t-amas-aj* j-ata.m* !yat k-arya.m* tasya tad* vidu.h !!4069.10! t-amas-ac* ca vikurv-a.n-at !p-urva+uktair* eva hetubhi.h ! /sabdo* bhavati tasm-ac* ca !nabha.h /sabda+gu.na.m* kila !!4069.11! vikurvata/s* ca kh-at spar/so* !j-ayate p-urva+hetubhi.h ! tato* v-ayu.h spar/sa+gu.na.h !/sabdav-a.m/s* ca para+anvay-at !!4069.12! v-ayor* vikurvato* r-upa.m* !tejas* tasm-ac* ca j-ayate ! svato* r-upa+gu.na.m* /sabda+ !+spar/savac* ca para+anvay-at !!4069.13! tejaso* *atha rasas* tasm-aj* !j-ayate *ambho* vikurvata.h ! para+anvay-ac* *chabda+spar/sa+ !+r-upavad+rasavat svata.h !!4069.14! ambhaso* j-ayate gandhas* !tato* gandha+gu.n-a dhar-a ! /sabda+spar/sa+r-upa+rasa+ !+gu.nair* yukt-a para+anvay-at !!4069.15! /sabda+-adayo* gu.n-a.h pa?nca !tan+m-atra+-akhy-a* iha*udit-a.h ! -ak-a/sa+-ad-ini tu mah-a+ !+bh-ut-any* ukt-ani pa?nca ca !!4069.16! eka+dvi+tri+catu.h+pa?nca+ !+sa.mkhy-a.h santi gu.n-a.h kram-at ! nabho+nabhasvat+tejo+ambu+ !+p.rthv-in-a.m* sarva+sa.mmat-a.h !!4069.17! /sabda+spar/sa+r-upa+rasa+ !+gandh-an-am iha lak.sa.na.m ! /srotra+tvag+ak.si+rasan-a+ !+ghr-a.na+gr-ahyatvam ucyate !!4069.18! e.s-a.m* da/s-an-am anye *ypi !prokt-a* vy-asa+-adibhir* gu.n-a.h ! n-an-a+yukt-i.h sam-a/sritya !santi t-an api k-irtaye !!4069.19! pr-a.na+indriya+-atma+dhi.s.nyatva.m* !chidrat-a bahir* antaram ! -a/sraya+antara+/s-unyatvam !a+vyaktatva+a+vik-arite !!4069.20! a+pratigh-atat-a ca*eva !bh-utatvam iti tad+vida.h ! -ak-a/syasya gu.n-an et-an !-ahur* v-ayu+gu.n-an bruve !!4069.21! v-ada+sth-ana.m* sva+tantratva.m* !net.rtva.m* dravya+/sabdayo.h ! c-alana.m* vy+-uhana.m* pr-aptir* !mok.sa.h /saurya.m* bala.m* bhava.h !!4069.22! -atmatvam indriy-a.n-a.m* ca !gu.n-a* v-ayor* ud-irit-a.h ! dur+dhar.sat-a tejana.m* ca !t-apa.h p-aka.h prak-a/sanam !!4069.23! r-aga/s* ca l-aghava.m* taik.s.nyam !udgatir* hima+mardanam ! k.sudh-a pip-as-a /soka/s* ca !tejaso* *am-i gu.n-a* mat-a.h !!4069.24! /saitya.m* kledo* dravatva.m* ca !bhaum-an-a.m* /srapa.na.m* tath-a ! t-apa+apanodas* t.rpti/s* ca !saumyat-a sneha+m-ardave !!4069.25! -apy-ayana.m* pr-a.nana.m* ca !bh-uyastva.m* ca*ambuno* gu.n-a.h ! sthairya.m* gurutva.m* k-a.thinya.m* !sakti/s* ca prasava+-atmat-a !!4069.26! sa.mh-aro* dh-ara.na.m* dhairyam !-ak-a/sa+-ader* vi/se.sa.nam ! bh-avana.m* brahma.na/s* ca*iti !p.rthivy-a* udit-a* gu.n-a.h !!4069.27! artha+-a/srayo* dra.s.tu+li;nga.m* !/sabda.h sa* tv* asty* an+ekadh-a ! .sa.d+ja+-adi+svara+r-upe.na !tatra*asau saptadh-a mata.h !!4069.28! v-ady-an-a.m* ca gaja+-ad-in-a.m* !v.rk.sa+-ad-in-a.m* p.rthak p.rthak ! /sabd-a.h santi*iti boddhavya.m* !tath-a spar/so* *asty* an+ekadh-a !!4069.29! u.s.na.h /s-ita.h sukho* du.hkha.h !snigdho* vi/sada* eva ca ! tath-a kharo* m.rdu.h /slak.s.no* !laghur* gurur* iti*-irita.h !!4069.30! r-upa.m* .so+.da/sadh-a pr-ahu.h !/sukla.m* k.r.s.na.m* tath-a*aru.nam ! n-ila.m* p-ita.m* karbura.m* ca !sth-ula.m* s-uk.sma.m* ca vartulam !!4069.31! hrasva.m* d-irgha.m* d-aru.na.m* ca !m.rdu /slak.s.na.m* ca cikka.nam ! catur+asram iti j?neya.m* !rasa.h proktas* tu .sa.d+vidha.h !!4069.32! madhuro* lava.nas* tikta.h !ka.tur* amla.h ka.s-ayaka.h ! rasa* eko* *api sa.msarg-ad* !dravy-a.n-a.m* bahudh-a mata.h !!4069.33! gandho* *api bahudh-a prokta.h !sa.msargi+dravya+yogata.h ! i.s.to* *an+i.s.ta/s* ca madhuro* !nirh-ar-i sa.mhata.h ka.tu.h !!4069.34! snigdho* r-uk.sa/s* ca vi/sada.h !/s-anta* ugro* *amla* ity* api ! vadanti*ittha.m* lak.sa.n-ani !munayo* *an+eka+yuktibhi.h !!4069.35! bh-uta+indriy-a.ni m-atr-a/s* ca !mano* buddhir* aha.m+k.rti.h ! citta.m* ca*iti pr-ak.rto* *aya.m* !catur+vi.m/satiko* ga.na.h !!4069.36! a.n.da.m* sra.s.tum an+-i/s-ani !tattv-any* et-ani tu svata.h ! hare.h /sakty-a*eva sa.mhatya !mune sva+a.m/sai.h s.rjanti tat !!4069.37! etad* a.n.da.m* vi/se.sa+-akhya.m* !.sa.dbhis* toya+-adibhir* v.rtam ! eka+ekasm-ad* da/sa+gu.nai.h !pradh-anena*-av.rtair* bahi.h !!4069.38! an+eka+a.n.da+-a/sraye toye !mah-a+puru.sa+deha+je ! a.n.dam etac* cira.m* /sete !svar.na+golaka+sa.mnibham !!4069.39! hari+icch-a+va/satas* tasmin !k-alena puru.so* mah-an ! bh-utv-a*utti.s.thati vi/sva+-atm-a !m-ay-a+vik.sepa+/sakti+yuk !!4069.40! yasya*iha*avayavair* lok-an !kalpayanti man-i.si.na.h ! ka.ty+-adibhir* adha.h sapta !sapta*-urdhva.m* jaghana+-adibhi.h !!4069.41! p-ada+-adibhi.h sva+avayavai.h !p-at-ala+pra+mukh-a.m/s* ca ya.h ! dh.rtv-a*api lok-an puru.sas* !tata* -aste svaya.m* p.rthak !!4069.42! sa* s.r.s.tv-a*-atma+niv-as-aya !ka.m* garbha+udaka+sa.mj?nitam ! sahasra+/s-ir.s-a puru.sa.h !/sete j-iva+-atmabhi.h saha !!4069.43! suptasya*apsu vir-a.t+deha.h !sahasra.m* pari+vatsar-an ! sa.mp-ur.na+a;ngo* bhavaty* asya !sarva+j-iva+hita+e.si.na.h !!4069.44! indriya+-ayatane.sv* asya !spa.s.t-ibh-ute.su devat-a.h ! indriyai.h saha sa.mgatya !ti.s.thanti praka.ta.m* tata.h !!4069.45! vair-aja.h puru.so* *apy* e.sa* !-aste s-am-anyatas* tridh-a ! -adhy-atmika/s* ca*-adhidaiva* !-adhibh-autika* ity* api !!4069.46! adhy+-atmasv* indriye.su*uktas* !tad+-atm-a*-adhy-atmika.h pum-an ! devat-asv* adhi+daive.su !tad+-atm-a hy* -adhidaivika.h !!4069.47! golake.sv* -adhi+bh-ute.su !tad+-atm-a ca*-adhibhautika.h ! ete.sv* anyatama+a+bh-ave !kartu.m* na k.samate kriy-a.h !!4069.48! tath-a k.setra+j?na+r-upe.na !svayam -aste vi/se.sata.h ! sa* tv* -atm-a hy* a+k.saro* *a+r-upo* !*a+bhedyo* na gr-ahya* indriyai.h !!4069.49! mah-a+pr-a.nena sahita.m* !dh.rtv-a*-adhy-atmika.m* trayam ! sthita.h sarva+j?na* -i/s-ano* !vir-a.d+deha+abhim-anav-an !!4069.50! catur+yuga+sahasra.m* tu !dina.m* r-atri/s* ca t-avat-i ! vair-aja+puru.sasya*asya !tad+dvaya.m* kalpa* ucyate !!4069.51! k-ala+karma+sva+bh-avai/s* ca !m-ayay-a ca hari+icchay-a ! puru.sa+prerit-ad* asm-ad* !visargo* j-ayate mah-an !!4069.52! indriyair* vi.sayair* devai.h !sahit-a* j-iva+ko.taya.h ! -avirbhavanti vair-aj-ad* !deva+asura+nara+-adaya.h !!4069.53! vair-aja+puru.sasya*a;ng-ad* !-avir* bhavati r-ajasa.h ! prati+kalpa.m* jagat+sra.s.t-a !brahm-a vi/sva+s.rj-a.m* pati.h !!4069.54! praj-a.h sis.rk.sur* -asth-aya !sa* sam-adhi.m* praj-a+pati.h ! s.rjaty* a;nge.su tasya*eva !j-iv-a.m/s* ca bhuvan-ani ca !!4069.55! yath-a yath-a cintayati !brahm-a svasm-at praj-a+udbhavam ! tath-a tath-a bhavaty* asm-at !tata.h sra.s.t-a*iti sa* /sruta.h !!4069.56! vair-aja+a;nghry+-adi+/sakty-a*eva !sarve.s-am api dehin-am ! p-at-ala+pra+mukh-a* lok-a.h !satya+ant-a.h santi sa.msthit-a.h !!4069.57! kva+cil* loka+-a/sraya.m* padma.m* !janma+sh-ana.m* svaya.m+bhuva.h ! vair-aja+ja.thara+sth-ay-a.h !pr-adur* bhavati n-abhita.h !!4069.58! lok-a.h sa+j-iv-a* vidhin-a*eva s.r.s.t-a* ! vasanti sarve vitate ca tasmin ! padme tad-an-i.m* sa* tu padma+kalpa.h ! prokta.h pur-a.ne.su hi s-adhu+varya !!4069.59! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne j?n-ana+upade/se -aha.mk-arika+sarga+lak.sa.na+n-am-a*ek+-una+saptatitamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sth-avar-a* ja;ngam-a* j-iv-as* !te.s-a.m* sth-an-ani v.rttaya.h ! vair-aj-ad* brahma.na.h sarga+ !+k-ale y-anti samudbhavam !!4070.1! j-iv-a* ye y-ani karm-a.ni !pr-ak s.r.s.ty-a.m* pratipedire ! t-any* eva pratipadyante !s.rjyam-an-a.h puna.h puna.h !!4070.2! su+k.rta.m* du.s+k.rta.m* v-a*api !mi/sra.m* v-a tri+gu.na+-atmakam ! bhukta+ava/si.s.ta.m* yat karma !tad* eva*-adau prapadyate !!4070.3! tat+tat+karma+anus-are.na !deha.m* buddhi.m* ca j-ivik-am ! sth-ana.m* ca*-apnoti tat tasya !rocate na*atra sa.m/saya.h !!4070.4! ittha.m* karma+va/s-a* j-iv-a.h !puna.h karm-a.ni kurvate ! te.s-a.m* sth-ul-as* tu ye deh-as* !te j?ney-a.h p-a?ncabhautik-a.h !!4070.5! bh-ut-ani pa?nca ca*anyo+anya.m* !milit-ani hari+icchay-a ! tebhyo* j-at-as* tu ye deh-as* !te sarve p-a?ncabhautik-a.h !!4070.6! pradh-ana.m* tu mah-a+bh-utam !eka.m* sarva+vapu.s.sv* api ! catv-ary* any-ani bh-ut-ani !gau.n-ani tu bhavanti hi !!4070.7! p.rthv-i+tattva.m* pradh-ana.m* ca !yatra tatra*a+par-a.ni tu ! santy* a+vyakt-ani catv-ari !jala.m* tejo* marun* nabha.h !!4070.8! jala+tattva.m* pradh-ana.m* ca !yatra tatra*a+par-a.ni tu ! santy* a+vykt-ani catv-ari !p.rthv-i tejo* marun* nabha.h !!4070.9! tejas+tattva.m* pradh-ana.m* ca !yatra tatra*a+par-a.ni tu ! santy* a+vyakt-ani catv-ari !p.rthvi toya.m* marun* nabha.h !!4070.10! v-ayu+tattva.m* pradh-ana.m* tu !yatra tatra*a+par-a.ni tu ! santy* a+vykt-ani catv-ari !p.rthvy-* ambhas+tejas-i nabha.h !!4070.11! nabhas+tattva.m* pradh-ana.m* ca !yatra tatra*a+par-a.ni tu ! santy* a+vyakt-ani catv-ari !p.rthvy-* ambhas+tejas-i marut !!4070.12! j-iv-an-a.m* y-ad.r/s-a* deh-as* !te.s-a.m* lok-a/s* ca t-ad.r/s-a.h ! t-ad.r/s-a* eva te.s-a.m* ca !bhog-a.h* sarve *api santi vai !!4070.13! mukhya+bh-uta+dhar-a* deh-a.h !sth-avar-a* ja;ngam-a* iha ! mukhya+bh-uta+ambavo* deh-a* !j-iv-an-a.m* santi v-ari.ni !!4070.14! ye deva+loke deh-a/s* ca !tejo+mukhy-a* bhavanti te ! deh-a.h pradh-ana+maruto* !v-ayu+loke vasanti ca !!4070.15! deh-as* tu mukhya+viyato* !bhramanty* -ak-a/sae* eva hi ! karma*asti y-ad.r/sa.m* yasya !sa* t-ad.rg* labhate vapu.h !!4070.16! anyo+anya+mi/sra+bh-ut-an-a.m* !vik-ar-a.h pa?nca pa?ncadh-a ! p-a?ncabhautika+dehe.su !j?ney-a.h sarvatra yuktibhi.h !!4070.17! tatra tva;n+m-a.msa+majj-a+asthi+ !+sn-ayv* iti k.sm-a*asti pa?ncadh-a ! /sle.sm-a pitta.m* vas-a svedo* !rakta.m* ca*ity* ambu pa?ncadh-a !!4070.18! cak.s-u* ru.t* j-a.thara.h /sukram !-u.sm-a tejo* hi pa?ncadh-a ! pr-a.no* *ap-ano* vy-ana+ud-anau !sam-ana.h pa?ncadh-a marut !!4070.19! /srotra.m* ghr-a.no* mukha.m* ko.s.tha.m* !h.rdaya.m* pa?ncadh-a*iti kham ! ittha.m* vik-ar-a* bh-ut-an-a.m* !dehe syu.h pa?nca+vi.m/sati.h !!4070.20! deho* *aya.m* sth-ula+sa.mj?no* *asti !mala+m-utramayo* *a+/sucita.h ! sa.mbandh-aj* j-iva+satt-ay-as* !tasmin prem-a*asti dehin-am !!4070.21! sth-ula+dehasya madhye *asti !j-ivasya*anyat kalevaram ! pr-a.na+indriya+mano+buddhi+ !+sa;ngh-ata.h s-uk.sma+sa.mj?nitam !!4070.22! eka.h pr-a.no* v.rtti+bhed-at !prokta.h pa?nca+vidha.h kila ! pr-ano* *ap-ano* vy-ana+ud-anau !sam-ana* iti n-amabhi.h !!4070.23! n-aga.h k-urma/s* ca k.rkalo* !deva+datto* dhana.m+jaya.h ! ity* anye tasya bhed-as* tu !santy* ete.sv* eva sa.mgat-a.h !!4070.24! h.rdi pr-a.no* gude *ap-ana.h !sam-ano* n-abhi+ma.n.dale ! ud-ana.h ka.n.tha+de/sa+stho* !vy-ana.h sarva+/sar-ira+ga.h !!4070.25! pr-a.na.h pr-ag+gatim-a?n* !j?neyo* *ap-ano* *adho+gatir* ucyate ! bhukta+p-ita+anna+toya+-ade.h !sam-ana.h s-amya+k.rn* mata.h !!4070.26! ud-ana* utkrama.na+k.rd* !vy-ana.h sarva+a;nga+ce.s.tana.h ! n-aga* udg-ara+k.rt k-urma* !unm-ilana+kara.h sm.rta.h !!4070.27! k.rkala.h k.sut+karo* deva+ !+datto* j.rmbha.na+k.rt tath-a ! dhana.m+jaya.h po.sa.na+k.rt !prokta.h s-a.mkhya+vi/s-aradai.h !!4070.28! deva+datto* mata.h pr-a.ne !*ap-ane tu k.rkala.h sm.rta.h ! dhana.m+jaya.h sam-ane ca !k-urmo* vy-ane sthita.h khalu !!4070.29! ud-ane *antarhito* n-aga* !iti pa?nca+vidho* hy* asu.h ! indriy-a.ni da/sa*ukt-ani !bruve tal+lak.sa.n-any* api !!4070.30! /sr-uyate yena tac* *chrotra.m* !s-a ca tvak tvacyate yay-a ! cak.syate yena tac* cak.sur* !jihv-a le.dhi yay-a rasam !!4070.31! ghr-ayate yena tad* ghr-a.nam !ucyate v-ag* yay-a vaca.h ! pa.nyate yena p-a.ni.h sa* !p-ado* yena ca padyate !!4070.32! tad* guda.m* g-uyate yena !me.dhra.m* mehati yena ca ! kara.n-ani da/sa*et-ani !b-ahy-ani kathit-ani vai !!4070.33! mano* *anta.h+kara.na.m* prokta.m* !buddhi/s* ca*api tath-a+vidh-a ! aha.m+k-aras* tath-a cittam !ity* api dvayam i.syate !!4070.34! mano+buddhyor* a+bheda.m* ca !ke+cid* icchanti pa.n.dit-a.h ! manas-a sa.m/saya.m* j-ivo* !buddhy-a ca*-apnoti ni/scayam !!4070.35! antargate mano+buddhyor* !j?neye *aha.m+k.rti+cetas-i ! aha.mt-a.m* cetan-a.m* ca*aha.m+ !+k-are.na*-apnoti cetas-a !!4070.36! etat s-uk.sma.m* vapu.h prokta.m* !vapu.so.h sth-ula+s-uk.smayo.h ! anyo+anya+-a/sraya* eva*asti !s-uk.smasya*anta/s* ca k-ara.nam !!4070.37! tac* ca*a+vidy-amaya.m* prokta.m* !yukta.m* sa.mcita+karmabhi.h ! bandhena*an+-adin-a tena !j-ivas* tvag+b-ijavad* v.rta.h !!4070.38! yath-a bh-ume/s* ca gandhasya !na bh-avo* vyatirekata.h ! tath-a k-ara.na+dehasya !j-ivasya na p.rthak+sthiti.h !!4070.39! j-agrat svapna.m* su.supti/s* ca !tisro* *a+mi/sra+gu.na+-atmik-a.h ! avasth-a* gu.na+s-a.mkary-at !santi mi/sr-a.h paras+param !!4070.40! vair-aja+sthity+avasth-ay-a.h !k-arya.m* sattva+gu.na+-atmik-a ! netra+sth-ana+k.rta+-av-as-a !*avasth-a j-agrad* iti*-irit-a !!4070.41! sth-ula+deha+abhim-anena !vi/sva+sa.mj?nasya ca*-atmana.h ! b-ahya+anta.h+kara.nair* yatra !sa+viveka.m* yath-a+arthata.h !!4070.42! /sabda+-adi+b-ahya+vi.saya+ !+bhoga.h sy-at p-urva+karma.n-am ! anus-are.na tat sattva+ !+pradh-ana.m* j-agrad* ucyate !!4070.43! atra ced* vi.sy-an bhr-anty-a !bhu;nkte j-ivo* *a+yath-a+arthata.h ! raja.h+pradh-ana+sattva+-atma+ !+j-agrat+svapna.h sa* ucyate !!4070.44! bhu?nj-ana* eva vi.say-a* !*chabda+-ad-in api j-agrati ! /soka+/srama+-adin-a vidy-ad* !viveka+a+bh-avato* na cet !!4070.45! tama.h+pradh-ana+sattva+-atma+ !+j-agrat+supta.m* tad* ucyate ! vai/sv-anaras* tu phala+do* !mune j-agrati karma.n-am !!4070.46! brahma+vidy-a+abhy-asato* *asya !sat+sac+ch-astra+prasa;ngata.h ! etad* bheda+traya+j?n-ana.m* !yena turya.m* hi tat padam !!4070.47! tri+tri+bhed-asv* avasth-asu !gu.n-an-a.m* y-a pradh-anat-a ! ukt-a ca vak.syate s-a tu !t-ad.rk+karma+anus-arata.h !!4070.48! hira.nya+garbhasya*utpatty+ !+avasth-a+k-arya.m* gala+sthiti.h ! rajo+gu.na+-atmik-a*avasth-a !procyate svapna+sa.mj?nay-a !!4070.49! s-uk.sma+deha+abhim-anena !taijasa+-akhyasya ca*-atmana.h ! vin-a/sy+a+sthira+bhoga+-apti.h !p-urva+karma+anus-arata.h !!4070.50! indriyair* manas-a buddhy-a !yatra sy-ac* ca priya*a+priy-a ! rajo+gu.na+pradh-ana.m* tat !svapnam ity* ucyate padam !!4070.51! j-agrati*iva yad-a svapne !/sabda+-ad-in vi.say-an api ! bhu;nkte j-ivo* vivekena !j-anan sa* procyate tad-a !!4070.52! sattva+pradh-anaka+raja+ !+-atmaka+svapna+j-agara.h ! bhu?nj-ano* *api sv-apna+bhog-an !vetti j-a.dyena t-an na s-a !!4070.53! tama.h+pradh-anaka+raja+ !+-atmaka+svapna+suptik-a ! hira.nya+garbha.h phala+da.h !svapne bhavati karma.n-am !!4070.54! etad+bheda+traya+j?n-ana.m* !prabuddhasya yato* bhavet ! tur-iya.m* tat pada.m* prokta.m* !yat prak-a/sa+-atmaka.m* sad-a !!4070.55! -i/svara+pralaya+avasth-a+ !+k-arya.m* ca tama+-atmik-a ! h.rdaya+sth-ana+ga+avasth-a !su.suptir* iti kathyate !!4070.56! b-ahya+anta.h+kara.n-an-a.m* ca !v.rttayo* bhogya+v-asan-a.h ! l-in-a.h k-ara.na+dehe syur* !j?n-at.rt-a kart.rt-a tath-a !!4070.57! tasya*abhimantu.h pr-aj?nasya !sa+gu.na+brahma.no* mune ! sukha+le/se *ati+l-inatva.m* !yat s-a suptis* tamomay-i !!4070.58! karma+sa.msk-arata.h kart.r+ !+v.rtter* utth-anam atra yat ! svapno* rajo+mukhya+tamo, !,maya+suptau hi sa* sm.rta.h !!4070.59! j-agrat+svapna+vyath-a+t-ap-ad* !vi/santy-as* tatra vai puna.h ! pr-atilomya.m* kart.r+v.rtte.h !suptau j?n-ana.m* tu tasya yat !!4070.60! etad+bheda+traya+j?n-ana.m* !prabuddhasya yato* bhavet ! tur-iya.m* tat pada.m* prokta.m* !j?n-atavya.m* s-uk.smay-a d.r/s-a !!4070.62! tis.r.n-am apy* avasth-an-a.m* !m-ula+bh-ut-a* gu.n-as* traya.h ! sattva.m* rajas* tama* iti !j?natavy-as* te *api lak.sa.nai.h !!4070.63! sattvam -ananda* udreka.h !pr-iti.h pr-ak-a/syam eva ca ! sukha+sa;ngitvam -arogya.m* !sa.mto.sa.h /sraddadh-anat-a !!4070.64! a+k-arpa.nyam a+sa.mrambha.h !k.sam-a dh.rtir* a+hi.msanam ! samat-a satyam -an.r.nya.m* !m-ardava.m* hr-ir* a+c-apalam !!4070.65! /saucam -arjavam -ac-aro* hy* !a+laulya.m* h.rdya+sa.mbhrama.h ! i.s.ta+an+i.s.ta+vimi/sr-a.n-a.m* !k.rt-an-am a+vikatthanam !!4070.66! d-anena ca*anugraha.nam !a+sp.rhatva.m* para+arthat-a ! sarva+bh-uta+day-a ca*eva !sattvasya*ete gu.n-a.h sm.rt-a.h !!4070.67! n-an-a+rasa+icch-a ca*a+sthairya.m* !r-upam ai/svarya+vigrahau ! a+ty-agitvam a+k-aru.nya.m* !sukha+du.hkha+upasevanam !!4070.68! para+apav-ade.su ratir* !viv-ad-an-a.m* ca sevane ! aha.m+k-aro* hy* a+sat+k-ara/s* !cint-a vaira+upasevanam !!4070.69! parit-apo* *abhihara.na.m* !hr-i+n-a/so* *an+-arjava.m* tath-a ! bheda.h paru.sat-a hi.ms-a !k-ama.h krodho* madas* tath-a !!4070.70! a+k.sam-a parih-asa/s* ca*a+ !+sa.mto.so* har.sa* eva ca ! ete gu.n-a* r-ajas-a* hi !t-amas-an atha k-irtaye !!4070.71! t-amisram andha+t-amisra.m* !tamo* moho* maha+tama.h ! k-arya+a+k-arya+a+viveka/s* ca !pram-ado* *atha vyath-a bhayam !!4070.72! a+sam.rddhis* tath-a dainya.m* !/sokas* tandr-a vi.s-adanam ! gandha+v-aso+vih-are.su !pu.spe.su /sayane.su ca !!4070.73! div-a+svapne *ati+nidr-ay-a.m* !nir+v-ade *abhirucis* tath-a ! n.rtya+v-aditra+g-it-an-am !a+j?n-an-ac* *chraddadh-anat-a !!4070.74! dve.so* dharma+vi/se.s-a.n-am !ete vai t-amas-a* gu.n-a.h ! eva.m* trayo* gu.n-a* j?ney-a* !lak.sa.nais* tu p.rthak p.rthak !!4070.75! sth-ula+-adi+deha+tritaya.m* !saha+-adhy-atma+-adhidaivatam ! gu.n-as* trayas* tath-a*avasth-a* !etat k.setram iti*-iritam !!4070.76! ya* etad* vetti sattva+-atm-a !k.setra+j?na* iti kathyate ! s-am-anya+sattay-a deha.m* !sa* sarva.m* vy-apya vartate !!4070.77! vi/se.sa+sattay-a tv* -aste !h.rdi k.setra+j?na* e.sa* ca ! ratna+d-ipa+prat-ik-a/so* !j?n-at-a s-uk.smo* *a.nuvad* bhuva.h !!4070.78! k.setra+j?natvena*ittham ukto* may-a*-atm-a ! samyag* vettu.m* tat+sva+r-upa.m* punas* te ! adhy+-atma+-adi.m* mok.sa+dharma+pra.n-ita.m* ! bheda.m* vacmi /sr-uyat-a.m* /suddha+buddhe !!4070.79! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne j?n-ana+upade/se pr-a.na+ubdruya+avasth-a+gu.na+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a saptatitamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /srotram adhy+-atmam ity* ukta.m* !di/sas* tatra*adhi+daivatam ! /srotavyam adhi+bh-uta.m* tat !pum-a.ms* t-abhy-a.m* prapadyate !!4071.1! tvag* adhy+-atmam iti prokta.m* !v-atas* tatra*adhi+daivatam ! adhi+bh-uta.m* tath-a spar/sas* !tat t-abhy-a.m* vindate pum-an !!4071.2! cak.sur* adhy+-atmam ity* uktam !arkas* tatra*adhi+daivatam ! dra.s.tavyam adhi+bh-uta.m* tat !pum-a.ms* t-abhy-a.m* prapadyate !!4071.3! jihv-a*adhy+-atmam iti prokta.m* !varu.no* *atra*adhi+daivatam ! adhi+bh-uta.m* rasa/s* ca*eva !tat t-abhy-a.m* vindate pum-an !!4071.4! ghr-a.nam adhy+-atmam ity* ukta.m !dasrau tatra*adhi+daivatam ! ghr-atavyam adhi+bh-uta.m* ca !tat t-abhy-a.m* vindate pum-an !!4071.5! v-ag* adhy+-atmam iti proktam !agnis* tatra*adhi+daivatam ! vaktavyam adhi+bh-uta.m* tat !pum-a.ms* t-abhy-a.m* prapadyate !!4071.6! p-a.n-i adhy+-atmam ity* uktam !indras* tatra*adhi+daivatam ! -ad-anam adhi+bh-uta.m* tat !pum-a.ms* t-abhy-a.m* prapadyate !!4071.7! p-ad-av* adhy+-atmam ity* ukta.m* !vi.s.nus* tatra*adhi+daivatam ! gantavyam adhi+bh-uta.m* ca !t-abhy-a.m* tad* vindate pum-an !!4071.8! p-ayur* adhy+-atmam ity* ukta.m* !mitras* tatra*adhi+daivatam ! adhi+bh-uta.m* visarga/s* ca !tat t-abhy-a.m* vindate pum-an !!4071.9! upastho* *adhy+-atmam ity* ukta.m* !praj-a+-i/so* *adhi+daivatam ! -ananda/s* ca*adhi+bh-uta.m* tat !pum-a.ms* t-abhy-a.m* prapadyate !!4071.10! mano* *adhy+-atmam iti prokta.m* !candra/s* ca*adhi+daivatam ! mantavyam adhi+bh-uta.m* tat !pum-a.ms* t-abhy-a.m* prapadyate !!4071.11! buddhir* adhy+-atmam ity* ukta.m* !brahm-a tatra*adhi+daivatam ! boddhavyam adhi+bh-uta.m* tat !pum-a.ms* t-abhy-a.m* prapadyate !!4071.12! aha.m+k-aro* *adhy+-atmam iti !rudras* tatra*adhi+daivatam ! abhim-ano* *adhi+bh-uta.m* tat !pum-a.ms* t-abhy-a.m* prapadyate !!4071.13! cittam adhy+-atmam ity* ukta.m* !k.setra+j?no* *atra*adhi+daivatam ! cintana.m* ca*adhi+bh-uta.m* tat !pum-a.ms* t-abhy-a.m* prapadyate !!4071.14! adhy+-atma+-adi+vibh-ago* *aya.m* !sphu.ta.m* tredh-a nir-upita.h ! tatra dve kara.ne j?neye !j?neya.m* karma t.rt-iyakam !!4071.15! sa* tri.sv* anyatama+a+bh-ave !kartu.m* na k.samate kriy-a.h ! tath-a*api sa.mvid+r-upo* *asti !svaya.m* tebhya.h p.rthak sthita.h !!4071.16! k.setra+j?no* j-iva+r-upo* *aya.m* !h.rdy* -ak-a/se prak-a/sav-an ! vi/se.sa+sattay-a hy* -aste !vy-apya s-am-anyato* vapu.h !!4071.17! indriyebhya.h par-a* hy* arth-a* !arthebhya/s* ca para.m* mana.h ! manasas* tu par-a buddhir* !yo* buddhe.h paratas* tu sa.h !!4071.18! deva+prak-a/sit-a* arth-a* !may-a bhukt-a* nija+indriyai.h ! ity* anta.h+kara.ne vedmi*ity* !eva.m* yo* vetti sa* svayam !!4071.19! s-a.mkhya+j?n-anam iti prokta.m* !sva+r-upa.m* deha+dehino.h ! p.rthag* vij?n-ayate yena !sad* a+sac* ca yath-a tath-a !!4071.20! j?n-anena*etena*-atma+r-upa.m* na y-avad* ! bhinna.m* vidy-ad* ya.h /sar-ira+tray-at sa.h ! t-avad* baddho* m-ayay-a y-ati s-adho ! bh-uyo* bh-uya.h sa.ms.rti.m* du.hkha+r-up-am !!4071.21! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne j?n-ana+upade/se adhy+-atma+-adi+vibh-aga+nir-upa.na+n-am-a*eka+saptatitamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: etena s-a.mkhya+j?n-anena !k-ara.na+-adi+vapus+tray-at ! sva+-atm-a j?neya.h p.rthak ca*-i/so* !*a+vy-ak.rta+-adi+vapus+tray-at !!4072.1! t-ad-atmyena tata/s* ca*aikya.m* !brahma.n-a svasya bh-avayet ! brahma+bh-utas* tato* bhakty-a !v-asudeva.m* bhajet pum-an !!4072.2! var.na+-a/srama+ucita.m* dharma.m* !sva+adhik-ara+anus-ari.nam ! y-avad* deha+sm.rtis* t-avat !p-alaya.ms* ta.m* bhajet sad-a !!4072.3! -a/sram-a.n-a.m* ca var.n-an-am !itare.s-a.m* ca yo.sit-am ! dharma+/s-astre *a+khil-a* dharm-a.h !prokt-a* j?ney-as* tu te tata.h !!4072.4! v-asudevo* hi bhagav-an !sa+ak.s-an* n-ar-aya.na.h prabhu.h ! mumuk.s-u.n-am up-asyo* *asti !na*anya* ity* asti ni/scaya.h !!4072.5! sa* deva+devo* *asti hira.nya+var.no* hy* ! a+/se.sa+saundarya+niketa+m-urti.h ! eka+ekake *a;nge vidhu+ko.ti+ko.ti+ ! prak-a/sa+tulya+ujjvala+k-anti+m-al-i !!4072.6! sad-a ki/soro* vayas-a*ati+ramya.h ! p-ita+ambaro* dik+prasarat+su+gandha.h ! dorbhy-a.m* mukha+agre mural-i.m* ca dh.rtv-a ! nin-adayan n-upura+/sobhi+p-ada.h !!4072.7! kir-i.ta+k-a?nc-i+valaya+a;nga+da+-adyair* ! vibh-u.sa.nair* bh-u.sita* indu+vaktra.h ! /sr-i+vatsa+lak.sma+a;nka+vi/s-ala+vak.s-a.h ! saro+ja+patra+-ayata+c-aru+netra.h !!4072.8! mah-a+arha+vastra+-abhara.nai/s* ca pau.spair* ! h-arais* tath-a kesara+candana+-adyai.h ! sa.mp-ujito* r-adhikay-a ca lak.smy-a ! pa/syan sva+bhakta.m* karu.na+-ardra+d.r.s.ty-a !!4072.9! ittha.m+bh-uto* v-asudeva.h !svak-iya+h.rdaya+ambu+je ! mumuk.su.n-a cintan-iya.h !smayam-ana+mukha+ambu+ja.h !!4072.10! h.rdaye m-anasair* eva !kartavya.m* tasya p-ujanam ! upac-arair* bahu+vidhai.h !pur-a.na+prathitai.h /subhai.h !!4072.11! pratim-ay-a.m* tu h.rdaye !dhy-atam -av-ahya ta.m* pum-an ! yath-a+labdha+upac-arai/s* ca !prasiddhai.h p-ujayet prabhum !!4072.12! p-ujana+ante yath-a+/sakti !sva+stha+citta.h sa* p-ujaka.h ! a.s.ta+a+k.sara.m* k.r.s.na+mantra.m* !japed* dhy-ayan hari.m* h.rdi !!4072.13! /srava.na.m* k-irtana.m* va*eva !smara.na.m* p-ada+sevanam ! arcana.m* vandana.m* d-asya.m* !sakhyam -atma+nivedanam !!4072.14! etai.h prak-arair* navabhi.h !sevate yas* tam -adar-at ! tasya g-a.dha.m* bhavet prema !tasmin n-ar-aya.ne vibhau !!4072.15! tasya pu.mso* bhagavati !pr-a.na+indriya+mano+dhiy-am ! nirodho* j-ayate *atha*asau !sarvatra*api tam -ik.sate !!4072.16! tata/s* ca sva.m* brahma+r-upam !a+kha.n.da.m* /suddham a+k.saram ! sam-ik.sate *atha tatra*eva !vilasanta.m* ca ta.m* prabhum !!4072.17! yath-a p.rthvy-+-adi+tattv-an-am !-adh-aro* *asti nabhas* tath-a ! nitya+j-iva+-i/sa+prak.rti+ !+puru.s-a.n-a.m* hi tad* b.rhat !!4072.18! sarva+-adh-are tad+-adh-aras* !tasmin brahma.ni ca*a+k.sare ! divya+m-urti.h sa* bhagav-an !vartate puru.sa+uttama.h !!4072.19! yath-avat sva+sva+r-upa.m* ca !jyot-i+r-upa.m* sa* pa/syati ! tam asau bhajate bhakto* !brahma+r-upa/s* ca v-ik.sate !!4072.20! bhaktim et-a.m* par-a+sa.mj?n-a.m* !pr-ahu.h s-a.mkhya+vicak.sa.n-a.h ! imam artha.m* ca g-it-ay-a.m* !k.r.s.na.h pr-aha*arjuna.m* prati !!4072.21! brahma+bh-uta.h prasanna+-atm-a !na /socati na k-a;nk.sati ! sama.h sarve.su bh-ute.su !mad+bhakti.m* labhate par-am !!4072.22! bhakty-a*anay-a*eva paray-a !gu.na+at-it-a sthitir* bhavet ! /s-anti/s* ca sarvath-a pu.msas* !tasm-ad* et-a.m* /srayet su+dh-i.h !!4072.23! s-a.mkhya+/s-astrasya g-u.dha+artha* !e.sa* udgh-a.tya dar/sita.h ! may-a*anye tv* evam a+j?n-atv-a !siddha+anta.m* pr-ahur* anyath-a !!4072.24! a+bhedam -ahur* j-ivasya !te para+brahma.na/s* ca vai ! v-asudev-a.h svaya.m* bh-utv-a !yath-a+i.s.ta.m* kurvate kriy-a.h !!4072.25! ekam eva*ity+-adi+/srutes* !t-atparyam an+av-apya ca ! pram-a.natvena t-a.m* pr-ahu.h !sva+mate loka+va?ncak-a.h !!4072.26! tan+mata.m* na grah-itavya.m* !sa.ms.rter* muktim icchat-a ! sevya* uddhava+siddha+antas* !tena tv* e.sa* may-a*udita.h !!4072.27! bhedo* *asti v-astavo* n-una.m* !j-iva+-i/sa+brahma.n-a.m* hare.h ! nity-an-a.m* nitya* ity+-adi+ !+/srutibhi.h pratip-adita.h !!4072.28! brahma+vit param -apnoti*ity* ebhyo* /srutir* api sphu.tam ! up-asya.m* hi para.m* brahma !vadati brahma+vedin-am !!4072.29! -atm-a /sar-ira.m* yasya*asti !na*eva*-atm-a vetti ya.m* tath-a ! ya* -antaro* yamayati hy* !-atm-anam a+m.rta.h prabhu.h !!4072.30! /sar-iram a+k.sara.m* yasya !na*eva ya.m* vetti ca*a+k.saram ! -antaro* yo* yamayati hy* !a+k.sara.m* so* *a+m.rta.h prabhu.h !!4072.31! ity+-ady+arth-a.h /sruti+ga.n-as* tv* !a+k.sara+brahma.no* *api ca ! para+brahma+/sar-iratva.m* !pr-ahur* na tu tad+ekat-am !!4072.32! sva+r-upam a+k.sarasya*asya !/sr-imad+bh-agavate sphu.tam ! maitreyo* vidura.m* proce !v-asa+sth-anatay-a hare.h !!4072.33! vik-arai.h sahito* yuktair* !vi/se.sa+-adibhir* -av.rta.h ! -a.n.da+ko/so* bahir* aya.m* !pa?nc-a/sat+ko.ti+vist.rta.h !!4072.34! da/sa+uttara+adhikair* yatra !pravi.s.ta.h parama+a.nuvat ! lak.syate *antargat-a/s* ca*anye !ko.ti/so* hy* a.n.da+r-a/saya.h !!4072.35! tad* -ahur* a+k.sara.m* brahma !sarva+k-ara.na+k-ara.nam ! vi.s.nor* dh-ama para.m* sa+ak.s-at !puru.sasya mah-a+-atmana.h !!4072.36! asya ced* -id.r/sasya*api !na para+brahma+r-upat-a ! kutastar-a.m* tad-a*-i/sasya !j-ivasya tu kutastam-am !!4072.37! ekatva.m* yac* ca vede *asti !brahma.nas* tat tu k-irtitam ! nir+vikalpa+sam-adhi+stha+ !+d.r.s.ty-a*eva na tu vastuta.h !!4072.38! loka+a+loka+a+cala+-aru.dh-a* !nar-a.h pa/syanti bh-u+talam ! eka.m* yath-a na ca*adha.h+sth-an !sarv-an api nag-an drum-an !!4072.39! tath-a*eva te mah-a+mukt-a* !nir+vikalpa+sam-adhaya.h ! brahma*ekam eva v-ik.sante !j-iva+-i/sa+-ad-in p.rthag* na tu !!4072.40! ye tu na*eva.m* sthiti.m* pr-apt-a* !brahma+aikya.m* /s-astra+m-atrata.h ! buddhv-a yath-a+i.s.ta+-acara.na.m* !kurvate te patanty* adha.h !!4072.41! an+eka+ko.ti+brahma+a.n.da+ !+niyantu.h parama+-atmana.h ! ato* *a+bhedo* na j-iv-an-am !iti j?neyo* hi ni/scaya.h !!4072.42! j-iv-an-am -i/svar-a.n-a.m* ca !bhakty-a*up-asya.h sa* eva hi ! /sr-i+v-asudevo* bhagav-an !eka* eva*asti na*a+para.h !!4072.43! brahma+sva+r-upe.na tato* bhajet ta.m* ! svena*-atman-a*eva*atra mune mumuk.su.h ! tena*eva y-ay-at parama.m* sam-adhi.m* ! tato* harer* dh-ama par-at para.m* ca !!4072.44! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne j?n-ana+upade/se s-a.mkhya+siddha+anta+niru-upa.na+n-am-a dvi+saptatitamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: bhakter* d-ar.dhya.m* harau yasya !tasya pr-a.na+indriy-a.ni tu ! pi.n.d-ibhaveyur* deha/s* ca !k-a.s.thavat sy-ad* *dhi yogina.h !!4073.1! bhakti+vi+va/so* yog-i !mada+andha* iva na*indriyai.h ! grah-itu.m* sva+sva+vi.say-a?n* !*chaknoty* -ananda+nirbh.rta.h !!4073.2! pr-arabdha+va/sa+go* dehas* !tasya bhramati bh-u+tale ! harim eva sa* sarvatra !pa/syati kva+api na+u jagat !!4073.3! pr-arabdha+ante yath-a deha.m* !tyaktv-a sa* parama.m* padam ! -atyantika+layena*eva !y-ati tat procyate *adhun-a !!4073.4! -adau prak-a/so* h.rdaye !dhy-ana+ni.s.thena yogin-a ! d.r/syate brahma+randhra+anta.m* !m-ula+-adh-ar-ad* a+kha.n.dita.h !!4073.5! tato* viv.rddha.m* tat tejo* !nirgacchad* bahir* -ik.sate ! indriya+dv-arato* roma+ !+chidrebhya.h prasarat svayam !!4073.6! a+sa.mkhya+d-ipik-a+yukt-an* !ni/s-ay-a.m* k-aca+mandir-at ! yath-a may-ukh-a* niry-anti !tath-a*etat teja* -atmana.h !!4073.7! ek-ibhavati tat teja.h !/sabd-as* tatra*udbhavanty* atha ! mah-a+gha.n.t-a+gha.t-i+yantra+ !+dundubhi+dhvani+sa.mnibh-a.h !!4073.8! tan+n-ada+/srava.nena*asya !b-ahya+-abhyantara+bh-avan-a ! na/syaty* ek-ibhavati ca !tejo* b-ahya+-antara.m* tata.h !!4073.9! j-agrat+svapna+su.supt-in-a.m* !vilayo* j-ayate tata.h ! sa* prak-a/sa+tur-iya+-atm-a !jyotir+li;nga.m* svam -ik.sate !!4073.10! tath-a catur+vidh-an deh-an !pu.m+str-i+li;nga+vivarjit-an ! jyotir+li;ng-an -ik.sate *atha !taj+jyoti/s* ca*ekat-a.m* gatam !!4073.11! vardham-ana.m* ca tat teja.h !p.rthivy-+-adi+sama.m* bhavat ! pa/syati vy-apya brahma+a.n.da.m* !bhindad* a.s.ta+-av.rt-ir* iti !!4073.12! sth-ule tasya /sar-ire tu !k-ala+/sakty-a hares* tad-a ! s-a.mvarta+arka+agni+v-ayv+ab+da+ !+sa+vidyut+stanayitnava.h !!4073.13! prak-a/sante tato* deha.m* !vir-aj-a saha l-inat-am ! pr-apta* ity* abhij-an-ati !satt-a+r-upa.h sa* yoga+vit !!4073.14! sa+tur-iya+prak-a/so* *atha !divya.m* bh-agavata+abhidham ! deha.m* sa* labdhv-a parame !bhagavad+dh-amni modate !!4073.15! na tasya karma+janyo* *asau !deha.h ki.m+tv* asti cinmaya.h ! pralaye na vyath-am eti !na sarge ca sa* j-ayate !!4073.16! satya+sa.mkalpa+apahata+ !+p-apmatva+-adi+gu.na+anvita.h ! sa* mukto* vartate tatra !sevam-ano* hari.m* mud-a !!4073.17! iti j?n-ana.m* mune tubhyam !-akhy-ata.m* mok.sa+s-adhanam ! sarva+upani.sad-a.m* s-aram !-ak.r.sya*a+j?n-ana+n-a/sanam !!4073.18! ida.m* j?n-ana.m* prad-atavya.m* !sad+bhakt-aya mumuk.save ! jita+indriy-aya /s-ant-aya !/sucaye sva+hita+e.si.ne !!4073.19! a+hi.msak-aya*a+droh-aya !ni.s+k-am-aya vi/se.sata.h ! gr-amya+saukhye virakt-aya !deyam etac* ca sad+dhiye !!4073.20! k-amine krodhine ca*api !lobhine nir+day-aya ca ! etat kva+api na d-atavya.m* !na ca deha+abhim-anine !!4073.21! vi.s.nu+bhakti+vih-in-aya !gr-amya+saukhya+rat-aya ca ! na*etad* deya.m* ca hi.msr-aya !tath-a matsari.ne *api ca !!4073.22! ida.m* ca /s.r.nuy-ad* v-a ya.h !pa.thet prayata* -adar-at ! sa* buddhi.m* pr-apnuy-an* n-unam !-atma+/sreyas+kar-i.m* pum-an !!4073.23! su+vrata* uv-aca: ity* uktam -a/srutya muni.h sa* r-ajan ! j?nana.m* para.m* /sri+hari.n-a*ati+h.r.s.ta.h ! ni.h+sa.m/sayas* ta.m* bhajati sma nitya.m* ! brahma+-atman-a n.r+-ak.rti+v-asudevam !!4073.24! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre caturtha+prakara.ne j?n-ana+upade/se j?n-ana+phala+nir-upa.na+n-am-a tri+saptatitamo* *adhy-aya.h]] [[[iti caturtha+prakara.nam]]] su+vrata* uv-aca: ekad-a /siva+r-amas* ta.m* !vipra+varyo* nara+adhipa ! papraccha pra+a?njalir* natv-a !n-ar-aya.nam .r.si+-i/svaram !!5001.1! brahma.na* uv-aca: bhagava?n* *chrotum icch-ami !n.r.n-a.m* dharma.m* san-atanam ! tvam eva sarva+dharma+j?no* !dhart-a dharmasya ca prabho !!5001.2! budhair* api su+durj?neyo* !dharmo* *aya.m* s-ama+vedavat ! kevala.m* tv-a.m* sam-a/sritya !vartate sarvath-a hi sa.h !!5001.3! yad-a yad-a tu bhavati !gl-anis* tasya*atra bh-u+tale ! tad-a tad-a*avat-irya tva.m* !samyak p-asi tam a+cyuta !!5001.4! vakt-a kart-a*avit-a ca*asya !na*anyas* tvatto* *atra vidyate ! na svarge na ca p-at-ale !na ca brahma+sadasy* api !!5001.5! tasm-at tvam -a/sramai.h !s-aka.m* var.n-an-a.m* ca p.rthak p.rthak ! vaktum arhasi sad+dharm-an !itare.s-a.m* n.r.n-a.m* ca me !!5001.6! su+vrata* uv-aca: iti br-ahma.na+varyasya !pra/sna.m* sarva+hita+-avaham ! /srutv-a sa* bhagav-an -uce !prasanno* dharma+rak.saka.h !!5001.7! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: nai.h/sreyasa+karo* n-.r.n-a.m* !brahman pra/sna.h k.rtas* tvay-a ! tata.h san-at-an-an dharm-an !-ar.sa+v-akyair* vad-ami te !!5001.8! veda+pra.nihito* dharmo* hy* !a+dharmas* tad+viparyaya.h ! vedo* n-ar-aya.na.h sa+ak.s-at !svaya.m+bh-ur* iti g-iyate !!5001.9! dharm-a* vedena ye prokt-a* !.r.sibhis* tattva+dar/sibhi.h ! prokt-as* tae* eva sm.rti.su !pram-a.na.m* t-as* tata.h sm.rt-a.h !!5001.10! pur-a.na+ny-aya+m-im-a.ms-a+ !+dharma+/s-astra+a;nga+mi/srit-a.h ! ved-a.h sth-an-ani vidy-an-a.m* !dharmasya ca catur+da/sa !!5001.11! manv+atri+vi.s.nu+h-ar-ita+ !+y-aj?navalkya+a;ngiro+yam-a.h ! vy-asa+-apastamba+sa.mvart-a.h !k-aty-ayana+b.rhaspat-i !!5001.12! par-a/sara+u/sana.h+/sa.mkha+ !+likhit-a* dak.sa+gautamau ! /s-ata+-atapo* vasi.s.tha/s ca !dharma+/s-astra+pravartak-a.h !!5001.13! santi ca*anye *api munaya* !etad+dharma+anus-ari.na.h ! tad+ukt-any* api /s-astr-a.ni !pram-a.natvena gamyat-am !!5001.14! ete.s-am ukti+m-atrasya !pr-am-a.nye saty* api dvi+ja ! yuga+anur-upo* boddhavyo* !vi/se.sa.h khalu sarvad-a !!5001.15! k.rte tu m-anav-a* dharm-as* !tret-ay-a.m* gautam-a* hit-a.h ! dv-apare /s-a.mkha+likhit-a.h !kalau p-ar-a/sar-a.h sm.rt-a.h !!5001.16! tebhyo* *api mok.sa+dharma+ukt-a.h !/sr-imad+bh-agavata+udit-a.h ! bhagavad+g-itay-a ca*ukt-a* !dharm-a.h /sreyas+kar-a.h kalau !!5001.17! /sruti+sm.rty+udita.m* dharmam !anuti.s.than hi m-anava.h ! iha k-irtim av-apnoti !pretya ca*an+uttama.m* sukham !!5001.18! sa* .sa.d+vidho* var.na+dharmo* !dharma* -a/srami.n-a.m* tath-a ! dharmo* var.na+-a/sram-a.n-a.m* ca !gau.no* naimittikas* tath-a !!5001.19! s-adh-ara.na* iti prokta.h !.so.dh-a tad+bheda+vedibhi.h ! lak.sa.n-any* api ca*etasya !sa.mk.sepe.na vad-ami te !!5001.20! var.nas* tvam ekam -a/sritya !yo* dharma.h sa.mpravartate ! var.na+dharma.h sa* tu prokto* !yath-a*upanayana+-adikam !!5001.21! -a/srama.m* tu sam-a/sritya !dharmo* ya.h sa.mpravartate ! sa* khalv* -a/srama+dharmo* hi !bhik.s-a+da.n.da+-adiko* yath-a !!5001.22! var.natvam -a/sramatva.m* ca !yo* *adhik.rtya pravartate ! sa* var.na+-a/srama+dharmas* tu !mau?njy+-adir* mekhal-a yath-a !!5001.23! yo* gu.nena pravarteta !gu.na+dharma.h sa* ucyate ! yath-a m-urdha+abhi.siktasya !praj-an-a.m* parip-alanam !!5001.24! nimittam ekam -a/sritya !yo* dharma.h sa.mpravartate ! naimittika.h sa* vij?neya.h !pr-aya/s+citta+vidhir* yath-a !!5001.25! var.n-an-am -a/sram-a.n-a.m* ca !sarve.s-a.m* ya.h samo* bhavet ! sa* hi s-adh-ara.no* dharmas* tv* !a+hi.ms-a+-adir* yath-a dvi+ja !!5001.26! dharma* -acarita.h /suddhe !de/se sy-at phala+d-ayaka.h ! sa* eva*a+/suci+de/se tu !k.rto* *apy* a+k.rtavad* bhavet !!5001.27! m.rga.h k.r.s.na/s* cared* yatra !sva+bh-av-at tu mah-i+tale ! sa* pu.nya+de/sa.h kathita* !-ary-a+varta/s* ca pu.nya+bh-u.h !!5001.28! yatra yatra harer* bhakt-a.h !bhaveyu.h /suddha+cetasa.h ! j?neya.h sa* sa* pavitro* vai !de/so* dharma+kriy-a+ucita.h !!5001.29! k-aya+kle/sair* na bahubhir* !na ca*eva*arthasya r-a/sibhi.h ! dharma.h sa.mpr-apyate hy* e.sa* !/sraddh-a+h-inai.h surair* api !!5001.30! tac+chraddadh-anair* niyamena dharma.h ! sa.mvardhan-iya.h puru.sai.h su+de/se ! bhavet sah-ay-i para+lokae* e.sa* ! dhruva.m* na tu j?n-ati+dhana+-adayo* *anye !!5001.31! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne .sa.d+vidha+dharma+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a prathamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: brahma+k.satriya+vi.t+/s-udr-a* !var.n-a/s* catv-ara* -irit-a.h ! mukha+b-ahu+-uru+p-adebhyo* !vair-ajasya*abhavan dvi+ja !!5002.1! te.s-a.m* s-adh-ara.no* dharma/s* !catur.n-am apy* ud-iryate ! a+hi.ms-a brahma+carya.m* ca !ty-ago* *a+steya.m* k.sam-a*-arjavam !!5002.2! sa.mto.so* brahma+vit+sev-a !gr-amya+icch-a+parivarjanam ! /sauca.m* tapo* day-a satya.m* !titik.s-a ca /samo* dama.h !!5002.3! yukta+a+yukta+viveka/s* ca !janma+m.rtyu+sam-ik.sa.nam ! sarvad-a p-apa+bh-irutva.m* !ku+sa;nga+parivarjanam !!5002.4! anna+adya+-ade.h sa.mvibh-ago* !bh-utebhya/s* ca yath-a+ucitam ! te.sv* -atma+devat-a+buddhir* !manu.sye.su vi/se.sata.h !!5002.5! kath-ay-a.h /srava.na.m* nitya.m* !k-irtana.m* smara.na.m* hare.h ! sev-a*-ijy-a*avanatir* d-asya.m* !sakhya.m* ca*-atma+samarpa.nam !!5002.6! e.sa* s-adh-ara.no* dharma.h !sarve.s-a.m* sukha+d-ayaka.h ! kathito* *atha vi/se.s-a.ms* te !te.s-a.m* dharm-an vad-amy* aham !!5002.7! /samo* damas* tapa.h /sauca.m* !sa.mto.sa.h k.s-antir* -arjavam ! a+hi.msra+yaj?no* *a+m-atsarya.m* !maitr-i satya.m* dh.rtir* day-a !!5002.8! dharmo* *an+as-uy-a d-ana.m* ca !hary+arc-a m-ardava.m* trap-a ! j?n-ana.m* vij?n-anam -astikya.m* !sva+adhy-aya.h sama+d.r.s.tit-a !!5002.9! catur+vi.m/sati+sa.mkhy-ak-a* !br-ahma.nasya may-a*udit-a.h ! gu.n-a.h sv-abh-avik-a* hy* ete !sarva+abh-i.s.ta+phala+prad-a.h !!5002.10! /saurya.m* dhairya.m* ca v-irya.m* ca !titik.s-a teja* udyama.h ! aud-arya.m* sthairyam uts-aho* !m-ana* -atma+jayas* tath-a !!5002.11! brahma.nyatva.m* tath-a*ai/svarya.m* !rak.sa.na.m* c-ari+nigraha.h ! dak.satva.m* ca pras-ada/s* ca !sa.mgr-ame.sv* a+pal-ayanam !!5002.12! /sastra+v-ahanayo.h pr-itir* !d-ana.m* dravya+makhe ruci.h ! br-ahma.na+abhyarcana.m* nitya.m* !v-asudeva+arcana.m* tath-a !!5002.13! praj-an-a.m* putravad+rak.s-a !/sara.na+-agata+p-alanam ! k.satriyasya gu.n-a* hy* ete !prokt-a.h sv-abh-avik-a* may-a !!5002.14! -astikya.m* ca*udyamo* nityam !a+dambho* brahma+sevanam ! po.sa.na.m* ca tri+vargasya !bhakti/s* ca guru+devayo.h !!5002.15! k.r.sir* go+rak.sa.na+rucir* !d-ana+ni.s.th-a ca dak.sat-a ! sv-abh-avik-a* gu.n-a* hy* ete !vai/syasya parik-irtit-a.h !!5002.16! /su/sr-u.sa.na.m* dvi+ja+gav-a.m* !dev-an-a.m* ca*apy* a+m-ayay-a ! tatra labdhena sa.mto.sa.h !/s-udra+prak.rtayas* tv* im-a.h !!5002.17! br-ahma.na+k.satriya+vi/sas* !traya.h prokt-a* dvi+j-ataya.h ! eka+j-atir* mata.h /s-udra* !upan-iter* a+bh-avata.h !!5002.18! -adya.m* tu sat+kule janma !te.s-a.m* prokta.m* tata.h param ! sa.msk-arair* vaidikai/s* ca*anyat !tena prokt-a* dvi+j-a* iti !!5002.19! garbha+-adh-ana.m* pu.m+savana.m* !s-imanto* j-ata+karma ca ! n-ama+kriy-a ni.s+kramo* *anna+ !+pr-a/sana.m* caula+karma ca !!5002.20! kar.na+vedho* vrata+-ade/so* !veda+-arambha+kriy-a+vidhi.h ! de/sa+anta.h sn-anam udv-aho* !viv-aha+agni+parigraha.h !!5002.21! tret-a+agni+sa.mgraha/s* ca*iti !sa.msk-ar-a.h .so+.da/sa sm.rt-a.h ! br-ahma.na+k.satriya+vi/s-a.m* !veda+mantrair* ud-irit-a.h !!5002.22! nava*et-a.h kar.na+vedha+ant-a.h !mantra+varja.m* kriy-a.h striy-a.h ! viv-aho* mantratas* tasy-a.h !/s-udrasya*a+mantrato* da/sa !!5002.23! sac+ch-udrasya da/sa prokt-a.h !sa.msk-ar-a* mantra+varjit-a.h ! a+sac+ch-udrasya tu brahman !viv-aho* hy* eka* -irita.h !!5002.24! /s-udro* var.na/s* caturtho* *api !var.natv-ad* dharmam arhati ! veda+mantra+svadh-a+sv-ah-a+ !+va.sa.t+k-ara+-adibhir* vin-a !!5002.25! yaj?na+d-ana+-adika.m* mantrair* !paur-a.nair* br-ahma.na+-iritai.h ! kury-ac* ca /s.r.nuy-ad* vipr-at !sa+pur-a.na.m* sa+bh-aratam !!5002.26! yuga+antare tu n-ar-i.n-am !-as-in* mau?nj-i+nibandhanam ! adhy-apana.m* ca ved-an-a.m* !s-avitr-i+v-acana.m* tath-a !!5002.27! tatra*api brahma+v-adinya.h !sadyo+vadhva/s* ca su+vrata ! babh-uvur* dvi+vidh-a* yo.s-a* !dvi+j-an-a.m* t-ik.s.na+buddhaya.h !!5002.28! tatra*-ady-an-a.m* vrata+sth-an-am !-as-id* agni+indhana.m* sad-a ! sva+g.rhe bhaik.sa+cary-a ca !brahma+carya.m* tath-a*a.s.tadh-a !!5002.29! any-as-a.m* tu*upanayan-ad* !viv-aho* *abh-uc* ca yo.sit-am ! etat kalau ni.siddha.m* vai !yo.sit-a.m* buddhi+j-a.dyata.h !!5002.30! adhy-apana.m* y-ajana.m* ca !vi/suddh-ac* ca pratigraha.h ! j-ivik-a+v.rttayas* tisro* !br-ahma.nasya prak-irtit-a.h !!5002.31! pratigraha.m* manyam-anas* !tapas+tejo+ya/so+nudam ! any-abhy-am eva j-ivet sa* !/silair* v-a do.sa+d.rk tayo.h !!5002.32! catur+vidh-a tath-a*asya*any-a !j-ivik-a+v.rttir* ucyate ! mukhya+anulkalpa+bhedena !deha+nirv-aha+hetun-a !!5002.33! v-art-a vi+citr-a.h /s-al-ina.m* !y-ay-avara+/silo?nchanam ! vipra+v.rtti/s* caturdh-a*iya.m* !/sreyas-i ca*uttara+uttar-a !!5002.34! /sastra+-aj-ivya.m* k.site rak.s-a !para+sainyasya nirjaya.h ! r-ajya.m* ca n-ity-a sahita.m* !k.satrasya*ukt-a hi j-ivik-a !!5002.35! k.r.si+v-a.nijya+go+rak.s-a.h !kus-ida.m* ca tur-iyakam ! v-art-a v.rtti/s* caturdh-a*ittha.m* !vai/syasya*ukt-a ca j-ivik-a !!5002.36! sevana.m* br-ahma.na+-ad-in-a.m* !ni/s+chadma kraya+vikrayau ! /s-udrasya*iti sm.rti+prokt-a !j-ivik-a*asti dvi+ja+uttama ! lava.na.m* madhu taila.m* ca !dadhi takra.m* gh.rta.m* paya.h ! vikr-i.n-iy-ac* *ch-udra+j-atir* !na do.sas* tasya vidyate !!5002.38! vikrayo* madya+m-a.msa+-ader* !a+bhak.syasya ca bhak.sa.nam ! a+gamy-a+g-amit-a caurya.m* !/s-udr-a.n-a.m* p-ata+hetava.h !!5002.39! ity* ete dvi+ja+vara k-irtit-a* may-a te ! var.n-an-a.m* nigama+mat-a* v.r.s-a/s* catur.n-am ! vak.sy-ami kramam anus.rtya veda+g-ita.m* ! sarv-a.ms* t-an parama+hit-an atha*-a/sram-a.n-am !!5002.40! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se c-aturvar.nya+dharma+nir-upa.na+n-am-a dvit-iyo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: brahma+carya.m* ca g-arhasthya.m* !v-anaprastha/s* ca san+mate ! sa.mny-asa* iti catv-ara* !-a/sram-a.h parik-irtit-a.h !!5003.1! traivar.nikasya catv-ara* !-a/sram-a* vihit-a* ime ! tur-iyam -a/srama.m* ke+cin* !na*icchanti k.satra+vai/syayo.h !!5003.2! k-irtyam-an-an may-a tatra !dvi+j-at-in-a.m* yath-a+ucitam ! brahma+carya+-a/srama+sth-an-a.m* !dharm-an -adau /s.r.nu dvi+ja !!5003.3! j-ata+karma+-adibhi.h p-urva.m* !sa.msk-arai.h sa.msk.rto* *api san ! upan-ity-a*eva labhate !dvi+jatva.m* dvi+ja+b-alaka.h !!5003.4! garbha+a.s.tame *a.s.tame v-a*abde !br-ahma.nasya*upan-ayanam ! ek-a+da/se k.satriyasya !vai/syasya dv-a+da/se sm.rtam !!5003.5! t-ik.s.na+buddher* br-ahma.nasya !pa?ncame *abde *api /sasyate ! a.s.tame k.satriyasya*api !vai/syasya navame tath-a !!5003.6! brahma+varcasa+k-amo* v-a !vipro* *abde pa?ncame *arhati ! bala+arth-i mekhal-a.m* k.satra.m* !.sa.s.the *artha+arthy-* a.s.tame ca vi.t !!5003.7! sa.msk-are.sv* iha sarve.su !dvi+jatva+pr-apako* hy* ayam ! mau?nj-i+bandhas* tata.h samyak !kartavya.h sa* yath-a+vidhi !!5003.8! vipra.m* vasante k.siti+pa.m* nid-aghe ! vai/sya.m* ghana+ante vratina.m* vidadhy-at ! m-agha+-adi+/sukra+antima+pa?nca+m-as-a.h ! s-adh-ara.n-a* v-a sa+kala+dvi+j-an-am !!5003.9! na janma+m-ase na ca janma+dhi.s.nye ! na janma+k-al-ina+dine vidadhy-at ! jye.s.the na m-asi prathamasya s-unos* ! tath-a sut-ay-a* api ma;ngal-ani !!5003.10! janma+m-ase tithau bhe ca !vipar-ita+dale sati ! k-arya.m* ma;ngalam ity* -ahur* !garga+bh-argava+/saunak-a.h !!5003.11! b.rhas+pater* bala.m* d.r.s.tv-a !kartavyam upan-ayanam ! tasmi.ms* tu nir+bale kury-ac* !caitre m-ina+gate ravau !!5003.12! sva+/s-akh-a+bala.m* d.r.s.tv-a !lagna+/suddhi.m* vilokya ca ! sva+sva+/s-akh-a+anus-are.na !p-urva+ah.ne vratam -adi/set !!5003.13! pit-a*eva*upanayet putra.m* !tad+a+bh-ave pitu.h pit-a ! tad+a+bh-ave pitur* bhr-at-a !tad+a+bh-ave *api sa+udara.h !!5003.14! /suddha+k-arp-asa+s-utre.na !samena*a+tru.titena ca ! sth-ane pavitre sa.mkhy-ata.m* !.sa.n+.navaty-a*a;ngul-i.su ca !!5003.15! tri+v.rd* -urdhva+v.rta.m* k-arya.m* !tantu+trayam adho+v.rtam ! tri+v.rta.m* ca*upav-ita.m* sy-at !tasya*eko* granthir* i.syate !!5003.16! yaj?na+upav-ite dve dh-arye !/sraute sm-arte ca karma.ni ! t.rt-iyam uttar-iya+arthe !vastra+a+bh-ave tad* i.syate !!5003.17! upav-ita.m* ba.tor* eka.m* !dve tath-a*itarayo.h sm.rte ! ekam eva yat-in-a.m* sy-ad* !ity* -ahur* api ke+cana !!5003.18! upav-ita.m* krame.na sy-at !k-arp-asa.m* /s-a.nam -avikam ! sarve.s-a.m* v-a dvi+j-at-in-a.m* !k-arp-asa.m* tat pra/sasyate !!5003.19! p.r.s.tha+de/se ca n-abhy-a.m* ca !dh.rta.m* yad* vindate ka.tim ! tad* dh-aryam upav-ita.m* sy-an* !na*ati+lamba.m* na ca*ucchritam !!5003.20! viprasya mekhal-a mau?nj-i !maurv-i r-aj?no* vi/sas* tath-a ! /s-a.n-a s-a pravara+granthis* !tri+v.rc* *chlak.s.n-a sam-a mat-a !!5003.21! p-al-a/so* da.n.da* -a+mauler* !bailvo* v-a br-ahma.nasya tu ! nyagrodha+ja.h kh-adiro* v-a !lal-a.ta+anto* n.r+pasya ca !!5003.22! n-asa+anta.h pailavo* da.n.do* !vai/syasya*udumbaro* *api v-a ! ai.na.m* rauravam -aja.m* ca !vipra+-ader* ajina.m* matam !!5003.23! upavi/sya*uttare ca*agner* !-ac-arya.h pr-a;n+mukha.h su+dh-i.h ! pratya;n+mukh-aya ba.tave !s-avitr-i.m* samup-adi/set !!5003.24! pra+dak.si.na.m* par-itya*agnim !upasth-aya div-a+karam ! da.n.da+ajina+upav-ita+-a.dhyo* !ba.tur* bhik.set sa+mekhala.h !!5003.25! br-ahma.na+k.satriya+vi/s-am !-adi+madhya+avas-anata.h ! bhaik.sa+cary-a.m* krame.na sy-ad* !bhavac+chabda+upalak.sit-a !!5003.26! y-avat tu na*upanayana.m* !kriyate vai dvi+janmana.h ! k-ama+ce.s.t-a+ukti+bhak.syas* tu !t-avad* bhavati su+vrata !!5003.27! k.rta+upanayana.h samyak !brahma+c-ar-i sa* k-irtyate ! dvi+ja/s* ca so* *atha prayato* !vased* guru+g.rhe vrat-i !!5003.28! mekhal-a+ajina+v-as-a.msi !ja.t-a+da.n.da+kama.n.dal-un ! bibh.rty-ad* upav-ita.m* ca !darbha+p-a.nir* yath-a+vidhi !!5003.29! -id.r/so* brahma+c-ar-i ca !/sauca+-ac-ara+samanvita.h ! -ah-uto* *adhyayana.m* kury-ad* !v-ik.sam-a.no* guror* mukham !!5003.30! -arambhe *ante ca /siras-a !p-adayo.h pra.named* guro.h ! chand-a.msi samadh-iy-ita !tyaktv-a*an+adhy-aya+v-asar-an !!5003.31! guru/s* ca t-a.dayitv-a*api !vidy-am adhy-apayet sa* tam ! auddhatya+n-a/sana+arthatv-an* !na do.sa.h /si.sya+t-a.dane !!5003.32! adho+bh-age /sar-irasya !/sanai.h kurv-ita t-a.danam ! na*uttama+a;nge na h.rdaye !do.sa+bh-ag* anyath-a bhavet !!5003.33! l-alayet pa?nca+var.s-a.ni !da/sa var.s-a.ni t-a.dayet ! pr-apte tu .so+.da/se var.se !putra.m* mitra+vad* -acaret !!5003.34! brahma+c-ar-i guru.m* nitya.m* !vidy-a+k-amo* jita+indriya.h ! seveta tad* brahma+carya.m* !catu.s+p-ad* ity* ud-iryate !!5003.35! -ac-aryam eva pitarau !j?n-atv-a droha+-adi+varjita.h ! /si.sya+v.rtty-a*-apnuy-ad* vidy-a.m* !p-ado* *aya.m* prathamo* *asya hi !!5003.36! guro.h patn-i.m* ca putra.m* ca !vinay-an* m-anayan /suci.h ! jita+indriyo* *abhyased* vidy-a.m* !dvit-iya.h p-ada* ity* ayam !!5003.37! upak-ara.m* guru+k.rta.m* !nija+j-a.dya+vin-a/sanam ! j-anan seveta ta.m* pr-ity-a !t.rt-iya.h p-ada* ity* ayam !!5003.38! -ac-aryasya priya.m* kury-ad* !v-a;n+mana.h+k-aya+karmabhi.h ! pr-a.nair* dhanai/s* ca*a+pramatta.h !p-adas* turyo* *ayam asya ca !!5003.39! j?n-ana.m* satya.m* titik.s-a hr-ir* !a+m-atsarya.m* dh.rtis* tapa.h ! /samo* damo* *an+as-uy-a ca !d-ana.m* yaj?no* gu.n-a* am-i !!5003.40! k-ama.h krodha.h /soka+mohau !t.r.s.n-a*-ir.sy-a ca*a+k.rp-a sp.rh-a ! lobho* *as-uy-a jugups-a ca !m-ano* do.s-a* ime mat-a.h !!5003.41! tyaktv-a do.s-an dv-a+da/sa*et-an !yukto* dv-a+da/sabhir* gu.nai.h ! veda+abhy-asa.m* prakurv-ita !veda+artha.m* ca vicintayet !!5003.42! s-aya.m* pr-atar* up-as-ita !vahni.m* ca*arka.m* sam-ahita.h ! pr-ata.h+sa.mdhy-a.m* japa.m* k.rtv-a !gurv+-ad-in pra.namet sa* ca !!5003.43! abhiv-adana+/s-ilasya !v.rddha+sev-a+ratasya ca ! -ayur* ya/so* bala.m* buddhir* !vardhate *ahar+aho* *adhikam !!5003.44! s-aya.m* pr-ata/s* cared* bhaik.sa.m* !pavitra+dvi+ja+ve/smasu ! nivedya gurave tac* ca !bhu?nj-ita tad+anuj?nay-a !!5003.45! an+-arogyam an+-ayu.syam !a+svargya.m* ca*ati+bhojanam ! a+pu.nya.m* loka+vidvi.s.ta.m* !tasm-at tat parivarjayet !!5003.46! na*ekasya*anna.m* sama/sn-iy-an* !nitya.m* var.n-i hy* an+-apadi ! br-ahma.na.h k-amam ady-ac* ca !/sr-addhe vratam a+p-i.dayan !!5003.47! ti.s.thet k.rta+a?njalir* bhakty-a !guror* abhi+mukha.m* sad-a ! tvam atra*upavi/sa*ity* uktas* !tasya*-as-ita pura.h sa* tu !!5003.49! guro/s* ca cak.sur+vi.saye !na yath-a+i.s.ta+-asano* bhavet ! na ca*eva*asya*anukurv-ita !gati+bh-a.sita+ce.s.titam !!5003.50! d-ura+stho* na*arcayed* ena.m* !na kruddho* na*antike striy-a.h ! na ca*eva*asya*uttara.m* br-uy-ad* !ucca+/sabdena karhi+cit !!5003.51! uda+kumbha.m* ku/s-an pu.spa.m* !samidho* *asya*-aharet sad-a ! m-arjana.m* lepana.m* nityam !a;ng-an-a.m* ca sam-acaret !!5003.52! na*asya nir+m-alya+/sayane !p-aduk-a+up-anah-av* api ! -akr-amed* -asana.m* ch-ay-a.m* !ma?ncaka.m* v-a kad-a+cana !!5003.53! s-adhayed* danta+k-a.s.tha+-ad-in !k.rtya.m* ca*asmai nivedayet ! an+-ap.rcchya na gacchet ta.m* !kva+api sa* priya+k.rd* guro.h !!5003.54! p-adau pras-arya purato* !guror* na*-as-ita karhi+cit ! -aspho.tana.m* ca*a.t.ta+h-asa.m* !na kury-at tatra ca svapim !!5003.55! dh-avantam anudh-avec ca !gacchanta.m* gurum anviy-at ! na*ud-aharec* ca tan+n-ama !br-uy-an* na*a+p.r.s.tam uttaram !!5003.56! jita+indriya.h sy-at satata.m* !va/sya+-atm-a*a+krodhana.h /suci.h ! prayu?nj-ita sad-a v-aca.m* !madhur-a.m* guru+sa.mnidhau !!5003.57! str-i.n-a.m* kath-ay-a.h /srava.na.m* !k-irtana.m* prek.sa.na.m* tath-a ! sa.mkalpa.m* kr-i.dana.m* t-abhir* !ni/scaya.m* guhya+bh-a.sa.nam !!5003.58! varjayet prayato* nitya.m* !tat+spar/sa.m* tu vi/se.sata.h ! str-i+sa;ngi+sa;nga.m* ca ba.tur* !na kury-at karhi+cid* vrat-i !!5003.59! guruvad* guru+patn-i ca !p-ujy-a ca guru+putraka.h ! avam-ana.m* na kurv-ita !tayor* api kad-a+cana !!5003.60! abhya?njana.m* sn-apana.m* ca !g-atra+sa.mmardana.m* tath-a ! guru+patny-a* na kurv-ita !ke/s-an-a.m* ca pras-adhanam !!5003.61! guru+patn-i*iti yuvatir* !na*abhiv-ady-a hi p-adayo.h ! kurv-ita vandana.m* bh-um-av* !as-av* aham iti bruvan !!5003.62! a;nga+spar/so* na kartavyo* !guru+patny-a* api kva+cit ! tena*api vrata+bha;nga.h sy-ad* !yato* *atra brahma+c-ari.na.h !!5003.63! pit.r+.svas-a m-at.r+.svas-a !bhr-at.r+j-ay-a ca m-atul-i ! guru+patn-i*iva m-any-a/s* ca !janan-i bhagin-i tath-a !!5003.64! guros* ty-ago* na kartavya.h !karhi+cid* brahma+c-ari.n-a ! k-am-al* lobh-ac* ca moh-ac* ca !ta.m* tyaktv-a patito* bhavet !!5003.65! guror* apy* avaliptasya !k-arya+a+k-aryam a+j-anata.h ! utpatha.m* pratipannasya !manus* ty-aga.m* samabrav-it !!5003.66! laukika.m* vaidika.m* v-a*api !j?n-anam -adhy-atmika.m* yata.h ! -adad-ita na ta.m* kva+api !guru.m* /si.syo* *avam-anyet !!5003.67! aher* iva ga.n-ad* bh-ita.h !sauhity-an* mara.n-ad* iva ! r-ak.sas-ibhya* iva str-ibhya.h !sa* vidy-am adhigacchati !!5003.68! dy-uta.m* pustaka+/su/sr-u.s-a !v-a.tik-a+-asaktir* eva ca ! striyas* tandr-a ca nidr-a ca !vidy-a+vighna+kar-a.ni .sa.t !!5003.69! vidy-am evam adh-iy-ano* !brahma+c-ar-i guror* g.rhe ! vasa.ms* tri+.sava.na+sn-ay-i !ku+sa;nga.m* parivarjayet !!5003.70! pu.spa+sraja/s* candana.m* ca !rasa+-asakti.m* ca ku;nkumam ! su+gandhi+dravya+sa.mparka.m* !varjayed* danta+dh-avanam !!5003.71! abhya;nga.m* ca*a?njana.m* chatram !-adar/sa+-alokana.m* tath-a ! vrat-i sa* varjayed* dy-uta.m* !g-ita+v-aditra+nartanam !!5003.72! pr-a.ni+hi.ms-a.m* ca pai/sunya.m* !k-ama.m* lobha.m* bhaya.m* tath-a ! varjayen* madhu m-a.msa.m* ca hy* !a+bhak.sya.m* la/suna+-adikam !!5003.73! sa.mdhyayo/s* ca div-a+sv-apa.m* !ni/sa/s* ca*-ady+anta+y-amayo.h ! varjayec* ca prayatnena !par-iv-adam up-anahau !!5003.74! a+n.rtya+dar/s-i ca bhaved* !gr-amya+g-ita.m* ca sarvath-a ! /s.r.nuy-an* na vrat-i dh-iro* !na*an+.rta.m* ca vaded* vaca.h !!5003.75! na ma?nce /sayana.m* kury-an* !na ca t-amb-ula+bhak.sa.nam ! tat+tat+k-ala+ucita.m* sarva.m* !vaidika.m* vidhim -acaret !!5003.76! up-akarma ca ved-an-a.m* !kurv-ita hi yath-a+vidhi ! bahv+.rca.h /sr-ava.ne m-asi !purva+ah.ne /srava.na+-akhya+bhe !!5003.77! yajur+ved-i ca tan+m-ase !paur.nam-asy-a.m* vidh-anata.h ! madhya+ahne tat prakurv-ita !hasta+.rk.se tatra s-ama+ga.h !!5003.78! sa.mkr-antir* graha.na.m* v-a*api !yadi parva.ni j-ayate ! /sr-ava.ne hasta+yukt-ay-a.m* !pa?ncamy-a.m* v-a tad* i.syate !!5003.79! ardha+r-atr-ad* adhast-ac* cet !sa.mkr-antir* graha.na.m* bhavet ! up-akarma na kurv-ita !parata/s* cen* na do.sa+k.rt !!5003.80! pau.sa+m-asasya rohi.ny-am !a.s.tak-ay-am atha*api v-a ! jala+ante chandas-a.m* kury-ad* !utsarga.m* ca dvi+jo* bahi.h !!5003.81! up-akarma+dine *apy* eke !veda+utsarga.m* prakurvate ! karma.nor* ubhayor* atra !.r.s-i.n-a.m* p-ujana.m* sm.rtam !!5003.82! evam -ac-ara+sa.mpannam !-atmavantam a+d-ambhikam ! veda+/s-astra+pur-a.n-ani !gurur* adhy-apayet sa* tam !!5003.83! bahun-a*api ca k-alena !par-ik.sya brahma+c-ari.nam ! up-adi/sed* gurur* j?n-ana.m* !bh-utv-a ni.s+kapa.to* *a+khilam !!5003.84! veda.m* vedau ca ved-an v-a !so* *apy* adh-itya yath-a+ruci ! gurave dak.si.n-a.m* dattv-a !sam-avarteta ca dvi+ja.h !!5003.85! g.rha.m* vana.m* v-a pravi/set !pravrajed* v-a vilokya sa.h ! mandatva.m* madhyamatva.m* ca !sva+vair-agyasya t-ivrat-am !!5003.86! catur+vidho* brahma+c-ar-i !kathyate dvi+ja+sattama ! s-avitra.h pr-aj-apatya/s* ca !br-ahmo* nai.s.thika* ity* asau !!5003.87! pr-apya*upanayana.m* samyag* !g-ayatr-i.m* prapa.than vratam ! dina+traya.m* dh-arayed* ya.h !prathama.h sa* prak-irtita.h !!5003.88! dvit-iyas* tu pa.than veda.m* !vrat-i sa.mvatsara.m* bhavet ! -aveda+graha.n-ad* v-a*api !dv-a+da/sa+abd-an vrat-i para.h !!5003.89! y-avaj+j-iva.m* caturthas* tu !ti.s.thed* guru+kule vrat-i ! uttara+uttarata.h /srai.s.thya.m* !j?neyam etasya ni/scitam !!5003.90! a+j?n-an-an* m-a.msa+mi/sra.m* v-a !sur-a+sa.ms.r.s.tam eva v-a ! puna.h sa.msk-aram arhanti !bhuktv-a*anna+-adi dvi+j-ataya.h !!5003.91! sevam-ano* guru.m* so* *api !vrata.m* sva.m* p-alayet d.r.dham ! a+j?n-an-aj* j?n-anato* v-a*api !tac+cyutau ni.sk.rta.m* caret !!5003.92! a+k.rtv-a bhaik.sa+cara.nam !a+samidhya ca p-avakam ! an+-atura.h sapta+r-atram !avak-ir.ni+vrata.m* caret !!5003.93! a+sad+bhaik.sa+bhujau v-a*ante !nagna+str-i+dar/sane tath-a ! nagna+sv-ape *abhinirmukta+ !+abhyuditatve div-a+/saye !!5003.94! /sma/s-ana+-akrama.ne *a/sva+-ady+-a, !,+rohe p-ujya+vyatikrame ! vin-a yaj?na+upav-ita.m* ca !bhojana+-adi+kriy-a+k.rtau !!5003.95! pratigrahe ca ma.ny+-ader* !v.rk.sa+sarpa+-adi+gh-atane ! ete.sv* anyatame do.se !j-ate tac+chuddhaye dvi+ja.h !!5003.96! sn-atv-a*-acamya*uttame de/se !k.rtv-a tr-in pr-a.na+sa.myam-an ! a.s.ta+uttara+sahasra.m* tu !prajaped* veda+m-ataram !!5003.97! pr-aya/s+citta.m* hi sarvatra !vrata+bha;nge sam-iritam ! tac* ca*agre *aha.m* vadi.sy-ami !sarve.s-a.m* hi hita+-avaham !!5003.98! nai.s.thik-an-a.m* vana+sth-an-a.m* !yat-in-a.m* brahma+c-ari.n-am ! na*-a/sauca.m* k-irtita.m* sadbhi.h !/s-ava.m* sautya.m* ca san+mate !!5003.99! -ac-arya.m* svam up-ady-aya.m* !m-atara.m* pitara.m* gurum ! nirh.rtya ca vrat-i preta.m* !sadya.h sn-anena /sudhyati !!5003.100! na tyajet s-utake karma !brahma+c-ar-i svaka.m* kva+cit ! sa+vrato* hy* eva kurv-ita !te.s-a.m* pi.n.da+udaka+kriy-am !!5003.101! ete may-a te dvi+ja+varya dharm-a* ! -adya+-a/srama+sthasya yath-avad* ukt-a.h ! sam-asato* *atha*-ahnika+karma sarva.m* ! vad-ami /suddha.m* vihita.m* dvi+j-an-am !!5003.102! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se brahma+carya+-a/srama+dharma+nir-upa.na+n-am-a t.rt-iyo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sn-ana.m* sa.mdhy-a+japo* homa.h !sva+adhy-aya.h pit.r+tarpa.nam ! devat-a+abhyarcana.m* ca*iti !.sa.t karm-a.ni dine+dine !!5004.1! pr-ata.h+sn-ana.m* vin-a na*eva !dvi+janm-a nija+karmasu ! arha.h sa.mdhy-a+-adi.su sy-ad* vai !tasm-at tat p-urvam -acaret !!5004.2! nady-a.m* ta.d-age k-upe v-a !g.rhe v-a sn-anam -acaret ! uddh.rtya pa?nca m.rt+pi.n.d-an !sn-ay-at para+jala+-a/saye !!5004.3! vi/suddh-a.m* m.rdam -ad-aya !barh-i.m.si tila+gomayam ! /sucau de/se prati.s.th-apya !vidhivat sn-anam -acaret !!5004.4! upagrah-i baddha+/sikho* !jala+madhye pravi/sya ca ! tat+tan+mantrair* m.rd+-ad-i.m/s* ca !sn-ay-at sva+a;nge vilipya sa.h !!5004.5! mantr-a.h sn-ane *ambu+daivaty-a.h !p-avam-anya/s* ca p-avane ! grah-itavy-a* .rcas* tena !smarat-a h.rdaye harim !!5004.6! sn-ana+a;nga.m* tarpa.na.m* k.rtv-a !paridh-aya ca v-asas-i ! dhaute tata.h sa* ca*-acamya !sa.mdhy-a+up-asanam -acaret !!5004.7! pr-ata.h+sn-ane na kartavya.m* !kad-a+cit tila+tarpa.nam ! jala+madhye sthita.h kury-at !kevala.m* ku/sa+v-ari.n-a !!5004.8! u.s.na+udakena yat sn-ana.m* !v.rth-a sn-ana.m* tad* ucyate ! a+/saktasya*eva tat sn-ana.m* !pra/sasta.m* munibhi.h sm.rtam !!5004.9! ravi+sa.mkr-anti+v-are.su !graha.ne ca /sa/si+k.saye ! vrata+ahe.su ca .sa.s.th-i.su !sn-atavya.m* na*u.s.na+v-ari.n-a !!5004.10! a+/sakt-av* a+/siraska.m* v-a !sn-anam asya vidh-iyate ! -ardre.na v-asas-a v-a*atha !m-arjana.m* p-avana.m* sm.rtam !!5004.11! de/sa+k-alau vilokya*eva !pr-ahu.h sn-ana+antar-a.ni ca ! -apann-an-a.m* dvi+j-at-in-a.m* !p-urva+j-a* hi mah-a+.r.saya.h !!5004.12! m-arjana.m* p-avanair* mantrair* !br-ahma.m* sn-ana.m* ku/sa+udakai.h ! bhasma+uddh-ulanam -agneyam !-a+p-ada+tala+mastakam !!5004.13! go+khura+uddh-uta+rajas-a !v-ayavya.m* sn-anam ucyate ! sn-ana.m* sa+-atapa+var.se.na !yat tad* divyam ud-ah.rtam !!5004.14! m-anasa.m* ca harer* dhy-ana.m* !sn-anam -ahur* man-i.si.na.h ! sn-an-any* et-any* a+/saktasya !/saktasya*eva tu v-aru.nam !!5004.15! k-ala+atrkrama.na.m* na sy-at !sa.mdhy-ay-a/s* ca yath-a tath-a ! pr-ata.h+sn-ana+vidhi.h k-aryo* !madhya+ahne *a+/se.sam -acaret !!5004.16! -urdhva+pu.n.dra.m* m.rd-a k.rtv-a !bhasman-a v-a tri+pu.n.drakam ! sva+sva+/s-akh-a+anus-are.na !kuryu.h sa.mdhy-a+vidhi.m* dvi+j-a.h !!5004.17! r-atry+anta+y-ama+n-a.dyau dve !sa.mdhy-a+k-alo* *ayam ucyate ! dar/san-ad* ravi+rekhy-ay-as* !tad+anto* munibhi.h sm.rta.h !!5004.18! -ayata.m* p-urvata.h k.rtv-a !go+kar.na+-ak.rtivat karam ! sa.mhata+a;ngulin-a tena !g.rh.n-iy-ad* udaka.m* dvi+ja.h !!5004.19! mukta+a;ngu.s.tha+kani.s.thena !kare.na*-acamana.m* caret ! br-ahme.na*eva tu t-irthena !dvi+jo* nityam upasp.r/set !!5004.20! a;ngu.s.tha+m-ula+rekh-ay-a.m* !br-ahma.m* t-irtham iha*ucyate ! prade/siny-a/s* ca yan* m-ula.m* !pit.r+t-irtha.m* tad* -iritam !!5004.21! kani.s.th-a+m-ulata.h pa/sc-at !pr-aj-apatya.m* prak-irtitam ! a;nguly+agre sm.rta.m* daiva.m* !madhye v-ahna.m* ca saumikam !!5004.22! tat+tat+k-arye.su boddhavya.m* !tat+tat+t-irtha.m* dvi+janman-a ! trir* evam -acamya tatas* !tri.h kury-at pr-a.na+sa.myamam !!5004.23! g-ayatr-i.m* /siras-a sa+ardha.m* !sapta+vy-ah.rti+p-urvik-am ! da/sa+pra.nava+sa.myukt-a.m* !pr-a.na+-ay-ame japed* dvi+ja.h !!5004.24! pa?nca+a;ngul-ibhir* n-as-a+agra+ !+p-i.dana.m* pra.nava+abhidh-a ! mudr-a*iya.m* sarva+p-apa+ghn-i !v-anaprastha+g.rha+sthayo.h !!5004.25! kani.s.th-a+a+n-amik-a+a;ngu.s.thair* !n-as-a+agrasya ca p-i.danam ! o.m+k-ara+mudr-a s-a prokt-a !yate/s* ca brahma+c-ari.na.h !!5004.26! s-urya+n-ar-aya.na.m* sa+ak.s-ad* !brahma+vi.s.nu+/siva+-atmakam ! dhy-atv-a tam uday-at p-urvam !arghya+d-ana.m* sam-acaret !!5004.27! dur+niv-ary-a* rujanty* anyair* !manda+-ih-a* n-ama r-ak.sas-a.h ! udyanta.m* bh-as+kara.m* nitya.m* !hanyante *arghya+udakai/s* ca te !!5004.28! dina+antare punas* te ca !j-ivanty* eva vidher* var-at ! sa.mdhy-am up-as-ita tata.h !pray+aha.m* dvi+ja+sattama.h !!5004.29! vivasvata.h sah-aya+artha.m* !yo* dvi+jo* na*a?njali+trayam ! dady-an* manda+-iha+n-a/s-aya !so* *api manda+-ihat-a.m* vrajet !!5004.30! -i.san+namra.h prabh-ate tu !madhya+ahne .rju+sa.msthita.h ! upavi.s.tas* tu s-aya+ahne !dvi+ja/s* ca*arghya.m* vini.hk.sipet !!5004.31! hast-aby-a.m* sv+astika.m* k.rtv-a hy* !upati.s.thet prage ravim ! madhya+ahne tu .rj-u b-ah-u !s-aya.m* mukulitau karau !!5004.32! uttam-a taraka+upet-a !madhyam-a lupta+t-arak-a ! kani.s.th-a s-urya+sahit-a !pr-ata.h sa.mdhy-a tridh-a mat-a !!5004.33! uttam-a sa.mgav-ad* -urdhva.m* !madhyam-a kutap-at param ! a+para+ah.ne *adham-a j?ney-a !madhya+sa.mdhy-a tridh-a sm.rt-a !!5004.34! uttam-a s-urya+sahit-a !madhyam-a lupta+t-arak-a ! kani.s.th-a t-araka+upet-a !s-aya.m+sa.mdhy-a tridh-a*udit-a !!5004.35! yas* tu dvi+jo* laukika+karma+sakta.h ! sa.mdhy-a.m* na k-ale samup-astae* urvy-a.m* ! j-ivan m.rta.h /s-udra+sama.h sa* n-una.m* ! bhavi.syati /sv-a n.r+tanu.m* vih-aya !!5004.36! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se sn-ana+sa.mdhy-a+vidhi+nir-upa.na+n-am-a caturtho* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sa.mdhy-am evam up-as-inas* !tri.su k-ale.sv* api dvi+ja.h ! g-ayatr-i.m* prajaped* bhakty-a !pra.navena samanvit-am !!5005.1! veda+b-ija.m* hi g-ayatr-i !tad+b-ija.m* pra.navo* mata.h ! pra.nav-an* na para.m* ki.m+cid* !brahma*eka+a+k.saram eva ca !!5005.2! tr-i.ml* lok-a.ms* tr-in gu.n-an k-al-a.ms* !tr-in agn-in nigam-a.m/s* ca ya.h ! vy-apya*a+k.sarair* a+k-ara+-adyais* !tribhir* -aste try+adh-i/svara.h !!5005.3! pra.nava+-ady-a.h sm.rt-a* ved-a.h !pra.nave paryavasthit-a.h ! v-a;ngmaya.m* pra.nave sarva.m* !tat tad+-adya.m* japen* manum !!5005.4! .r.si.m* chando* daivata.m* ca !viniyoga.m* ca br-ahma.nam ! pa?nca+a;ng-ani*iti mantrasya !vidy-at sarvatra /s-astrata.h !!5005.5! g-ayatr-i sarva+mantr-a.n-a.m* !s-ara+r-up-a nigadyate ! sarva+veda+sva+r-up-a ca !tri+pad-a sarva+siddhi+d-a !!5005.6! g-ayatr-i prak.rtir* j?ney-a !pra.nava.h puru.sas* tath-a ! yoge saty* ubhayo.h siddhyej* !japat-a.m* v-a?nchita.m* phalam !!5005.7! ku/sa+b.rsy-a.m* nivi.s.tas* tu !ku/sa+p-a.nir* jita+indriya.h ! arka+bimbe hari.m* dhy-ayan !g-ayatr-i.m* prayato* jatet !!5005.8! pra.nava.m* p-urvam ucc-arya !bh-ur+bhuva.h+svas* tath-a*eva ca ! g-ayatr-i.m* pra.nava/s* ca*ante !japa* evam ud-ah.rta.h !!5005.9! v-aciko* m-anasa+up-a.m/su.h !s-avitry-as* tri+vidho* japa.h ! tray-a.n-a.m* japa+yaj?n-an-a.m* !/srey-an sy-ad* uttara+uttara.h !!5005.10! yad* ucca+n-icai.h svaritai.h !/sabdai.h spa.s.ta+pada+a+k.sarai.h ! mantram ucc-arayed* v-ac-a !japa+yaj?na.h sa* v-acika.h !!5005.11! /sanair* ucc-aryen* mantram !-i.sad* o.s.thau prac-alayet ! ki.m+cic* *chabd-at svaya.m* vidy-ad* !up-a.m/su.h sa* japa.h sm.rta.h !!5005.12! yo* bhaved* a+cala+jihv-a+ !+da/sana+-avara.no* japa.h ! sa* m-anasa.h sam-akhy-ato* !japa.h /sruti+vibh-u.sa.nai.h !!5005.13! dhy-ayet sva+manas-a mantra.m* !tath-a*o.s.thau na vic-alayet ! na kampayec* *chiro+gr-iva.m* !dant-an na*eva prak-a/sayet !!5005.14! yak.sa+r-ak.sasa+bh-ut-ani !siddha+vidy-a+dhar-a* ga.n-a.h ! haranti prasabha.m* yasm-at !tasm-ad* gupta.m* japen* manum !!5005.15! a+kurv-a.nas* tvar-a.m* nidr-a.m* !jaya.m/s* ca japa+vairi.n-im ! na*anya+-asakta+man-a* dh-iro* !na*-ik.sam-a.na* itas* tata.h !!5005.16! na ca;nkraman na ca hasan !na p-ar/svam avalokayan ! na*ap-av.rto* na jalpa.ms* tu !na pr-av.rta+/sir-as* tath-a !!5005.17! na pad-a padam -akramya !c-alayan na karau tath-a ! g-ayatr-im a+sam-adhi/s* ca !na ca sa.m/sr-avayan japet !!5005.18! pr-a;n+mukhas* tu japet ti.s.than !pr-atar* -a+bh-as+kara+uday-at ! pratya;n+mukha.h sam-as-ina.h !s-aya.m* ca*-a+taraka+uday-at !!5005.19! ti.s.than dvi+ja/s* ca madhya+ahne !japed* -as-ina* eva v-a ! s-urya+abhi+mukha* eva*-adyo* !dvit-iya.h pr-a;n+mukho* bhavet !!5005.20! pr-atar* n-abhau kara.m* k.rtv-a !madhya+ahne h.rdi sa.msthitam ! s-aya.m* japec* ca n-as-a+agre !japo* hi tri+vidha.h sm.rta.h !!5005.21! sahasra+param-a.m* dev-i.m* !/sata+madhy-a.m* da/sa+avar-am ! g-ayatr-i.m* prajapen* nitya.m* !mah-a+p-ataka+n-a/sin-im !!5005.22! da/sabhir* janma+janita.m* !/satena tu pur-a+k.rtam ! tri+janma+ja.m* sahasre.na !g-ayatr-i hanti kilbi.sam !!5005.23! catur+vi.m/sati+lak.sai/s* ca !pura/s+cara.nam -iritam ! g-ayatry-as* tat tu ya.h kury-at !sarv-an k-am-an sa* ca*-apnuy-at !!5005.24! g-ayatry-a* japa+vidhir* ity* ud-iritas* te ! kartavyo* dvi+ja nija+/saktito* *anu+ghasram ! -alasya.m* nija+su+k.rta+arim -a/su hitv-a ! sa.msk-ara.m* da/samam up-agatair* dvi+jai.h sa.h !!5005.25! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se g-ayatr-i+japa+vidhi+nir-upa.na+n-am-a pa?ncamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: k-ala+atikrama.na.m* yas* tu !pram-ad-at kurute dvi+ja.h ! sa.mdhy-ay-a.h sa* tu k.rtv-a*eva !pr-aya/s+citta.m* vi/sudhyati !!5006.1! sa.mdhy-a+k-ale tv* atikr-ante !sn-atv-a*-acamya yath-a+vidhi ! japed* a.s.ta+/sata.m* dev-i.m* !tata.h sa.mdhy-a.m* sam-acaret !!5006.2! pr-atar* eva prakurv-ita !k-aryae* -ava/syake sati ! api m-adhy-ahnik-i.m* sa.mdhy-a.m* !dvi+janm-a na tu sarvad-a !!5006.3! na*up-aste yas* tu m-u.dha+-atm-a !sa.mdhy-a.m* p-urv-a.m* ca pa/scim-am ! sa* /s-udre.na samo* j?neya.h !sarva+karma+bahi.sk.rta.h !!5006.4! arghya+ant-a.m* m-anas-i.m* sa.mdhy-a.m* !ku/sa+v-ari+vivarjit-am ! s-utake m.rtake v-a*api !dvi+ja.h kury-an* na ca*a+khil-am !!5006.5! g.rhe go.s.the nad-i+t-ire !sa.mdhy-a da/sa+gu.n-a kram-at ! sa.mbhede sy-ac* *chata+gu.n-a hy* !an+ant-a*-i/svara+sa.mnidhau !!5006.6! sa.mdhy-a+karma+avas-ane tu !svaya.m* homo* vidh-iyate ! svaya.m* home phala.m* yat sy-an* !na tad* anyena labhyate !!5006.7! .rtvik putro* gurur* bhr-at-a !bh-agineyo* *atha vi.t+pati.h ! etair* api huta.m* yat sy-at !tad* *dhuta.m* svayam eva tu !!5006.8! home yat phalam uddi.s.ta.m* !juhvata.h svayam eva tu ! h-uyam-ane tad* anyena !phalam ardha.m* prapadyate !!5006.9! k-aryae* -ava/syake pr-apte !pr-apt-ay-a.m* kva+api ca*-apadi ! pak.sa+homa.m* prakurv-ita !na*anyath-a tu kad-a+cana !!5006.10! pavitra+p-a.ni.h p-uta+-atm-a !/sukla+ambara+dharo* dvi+ja.h ! an+anya+manas-a nitya.m* !juhuy-at sa.myata+indriya.h !!5006.11! pavitra.m* kau/sika.m* t-amra.m* !r-ajata.m* haimam eva v-a ! dak.si.ne tat kare dh-arya.m* !pavitra.m* ca*uttara+uttaram !!5006.12! su+var.nasya su+var.nasya !su+var.nasya*a;ngul-iyakam ! pavitram iti vij?neyam !sarva+karmasu /sobhanam !!5006.13! a+n-amiky-a.m* dh.rta.m* hema !tarjany-a.m* r-upyam eva ca ! kani.s.thiky-a.m* dh.rta.m* kha.dga.m* !tena p-uto* bhaven* nara.h !!5006.14! daivat-ani namaskury-ad* !upah-ar-an nivedayet ! dady-at pu.spa+-adika.m* tebhyo* !v.rddh-a.m/s* ca*eva*abhiv-adayet !!5006.15! veda+p-a.tha.m* tata.h kury-ad* !yath-a+/sakti sam-ahita.h ! upavi/sya /sucau de/se !pr-ac-ina+agra+ku/sa+-asane !!5006.16! ved-an sa+a;ng-an pur-a.n-ani !bh-arata.m* v-a yath-a+ruci ! stotr-a.ni v-a tad+ukt-ani !r-ama+aya.nam api dvi+ja.h !!5006.17! sva+adhy-aya+siddhaye nitya.m* !yath-a+/sakti pa.thed* dvi+ja.h ! -arambhe ca sam-aptau ca !pra.nava.m* samud-irayet !!5006.18! dev-an brahma\+.r.s-i.m/s* ca*atha !tarpayed* a+k.sata+udakai.h ! tila+udakai.h pit-.rn bhakty-a !sva+s-utra+ukta+vidh-anata.h !!5006.19! tarpayet pr-a;n+mukho* dev-an !.r.s-i.m/s* ca*uda;n+mukha.h pit-.rn ! dak.si.na+abhi+mukha/s* ca*eva.m* !tarpa.nasya vidhi.h sm.rta.h !!5006.20! pit.rtv-ad* apa+savyena !dak.si.na+abhi+mukhas* tilai.h ! devatv-ad* deva+t-irthena !yam-an sa.mtarpayed* budha.h !!5006.21! -a+brahma+stamba+paryanta.m* !jagat t.rpyatv* iti bruvan ! k.sipet tila+udaka.m* bh-umau !kurvan sa.mk.sepa+tarpa.nam !!5006.22! vastra.m* ni.sp-i.dayed* bh-umau !na dv-a+da/sy-a.m* na sa.mkrame ! catur+da/sy-a.m* /sr-addha+dine !na ca k.s-are.na yojayet !!5006.23! yaj?na+upav-it-i daive sy-an* !niv-ity-* -ar.se ca tarpa.ne ! pr-ac-ina+-av-it-i paitre ca !tat+tan+mantr-an samuccaran !!5006.24! dev-an daivena t-irthena !br-ahme.na ca mun-i.ms* tath-a ! paitre.na tarpayet pit-.rn !svak-iy-an daivik-an api !!5006.25! sa+agr-an sa+m-ul-an darbh-a.m/s* ca !dh.rtv-a dak.si.na+p-a.nin-a ! savyena ca*anv-arabdhena !deva+-ad-i.ms* tarpayed* dvi+ja.h !!5006.26! agrais* tu tarpayed* dev-an !manu.sy-a.m/s* ca*eva madhyata.h ! pit-.r.m/s* ca*eva tu m-ula+agrai.h !ku/s-an-a.m* tu yath-a+kramam !!5006.27! ku/s-a.h k-a/s-a* yath-a d-urv-a* !u/s-ir-a/s* ca sa+kundar-a.h ! go+dh-um-a* vr-ihayo* mu?nj-a* !ete darbh-a.h prak-irtit-a.h !!5006.28! nabho+m-asasya dar/se ye !ku/s-a.h /suddh-a* up-ah.rt-a.h ! a+y-ata+y-am-as* te darbh-a* !niyoktavy-a.h puna.h puna.h !!5006.29! ku/sa.h pr-ade/sa+m-atra.h sy-ad* !dvi+gu.no* darbha* ucyate ! hasta+m-atro* bhaved* vajro* !go+pucchas* t.r.nam ucyate !!5006.30! /sr-addha+k-ale ku/sa.h /sre.s.tho* !d-ane.su darbha* ucyate ! -avasathye bhaved* vajro* !go+puccha.h preta+karma.ni !!5006.31! p-a.nin-a*eka+gu.na.m* prokta.m* !darbhai.h /sata+gu.na.m* tath-a ! a+k.sayya.m* kha.dga+p-atre.na !pit-.r.n-a.m* tarpa.na.m* bhavet !!5006.32! eka+ekam a?njali.m* dev-a* !dvau dvau ca sanaka+-adaya.h ! tr-i.ms* tr-in v-a?nchanti pitara.h !striya/s* ca*eka+ekam a?njalim !!5006.33! m-at.r+mukhy-as* tu y-as* tisras* !t-as-a.m* dady-aj* jala+a?njal-in ! tr-i.ms* tr-in eva tato* *any-as-a.m* !dady-ad* eka+ekam a?njalim !!5006.34! ravau /sukle trayo+da/sy-a.m* !saptamy-a.m* ni/si sa.mdhyayo.h ! magh-asu bhaume nand-ay-a.m* !na kury-at tila+tarpa.nam !!5006.35! t-irthe tithi+vi/se.se ca !ga;ng-ay-a.m* preta+pak.sake ! ni.siddhe *api dine kury-at !tila+mi/srita+tarpa.nam !!5006.36! tila+a+bh-ave ni.siddha+ahe !su+var.na+rajata+anvitam ! tad+a+bh-ave ni.si?ncet tu !darbhair* mantre.na v-a*udakam !!5006.37! praty+-u.sa+homa+mukha+karma may-a*udita.m* te ! sm-artair* vacobhir* a+khila.m* vihita.m* dvi+j-an-am ! deva+arcanasya vidhim adya vad-ami sarvam ! -ava/syaka.m* dvi+ja+vara*anu+dina.m* vidheyam !!5006.38! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se pr-atar+homa+brahma+yaj?na+pit.r+tarpa.na+vidhi+nir-upa.na+n-am-a .sa.s.tho* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: kari.syan p-ujana.m* vi.s.no.h !k.rta+sa.mdhy-a+vidhir* dvi+ja.h ! p-uj-a+dravy-a.ni sa.mbh.rtya !p-urva.m* kury-at tato* *arcanam !!5007.1! samit+pu.spa+ku/sa+-ad-ini !br-ahma.na.h svayam -aharet ! /s-udra+-an-itai.h kraya+kr-itai.h !p-ujayen* na ram-a+patim !!5007.2! daiva.m* pitrya.m* ca v-a karma !sa.mdhy-a+up-asty+-adi naityakam ! /s-udra+-ah.rtena toyena !vipro* na*eva sam-acaret !!5007.3! uda;n+mukha.h pr-a;n+mukho* v-a !devat-a+sa.mmukho* *atha+v-a ! upavi/sya*arcayed* bhakty-a !nija+i.s.ta.m* sa+a;ngam -i/svaram !!5007.4! /sail-i d-arumay-i lauh-i !lepy-a lekhy-a ca saikat-i ! manomay-i ma.nimay-i !pratim-a*a.s.ta+vidh-a sm.rt-a !!5007.5! et-asv* api bhavec* *chraddh-a !yasya yatra sa* t-a.m* nara.h ! ni/s+chadma p-ujayed* bhakty-a !yath-a+labdha+upac-arakai.h !!5007.6! bhakty-a*arpita.m* dala.m* pu.spa.m* !g.rh.n-aty* ambho* *api ke/sava.h ! na pa/syaty* anyath-a tv* a;nga+ !dravya+p-u?nj-an api dhruvam !!5007.7! catur.n-a.m* br-ahma.na+-ad-in-a.m* !var.n-an-a.m* yo.sit-a.m* tath-a ! pratim-a+p-ujana.m* /sasta.m* !vi.s.nv+-ad-in-a.m* hi bhaktita.h !!5007.8! /s-alagr-ama+/sil-a+p-uj-a !vihit-a br-ahma.nasya vai ! tray-a.n-a.m* k.satriya+-ad-in-a.m* !vai.s.navatve tu s-a*ucit-a !!5007.9! vi.s.nu.h /sivo* ga.na+pati.h !s-uryo* dev-i ca pa?ncam-i ! et-a* bhaktimat-a p-ujy-a* !devat-a* vi.s.nur* eva v-a !!5007.10! /s-alagr-am-a.h sam-a.h p-ujy-a* !vi.same.sv* eka* eva ca ! kha.n.dit-a sphu.tit-a v-a*api !/s-alagr-ama+/sil-a /subh-a !!5007.11! g.rhe li;nga+dvaya.m* na*arcya.m* !/s-alagr-ama+dvaya.m* tath-a ! dve cakre dv-arik-ay-as* tu !na*arcye s-urya+dvaya.m* tath-a !!5007.12! /sakti+traya.m* tath-a na*arcya.m* !ga.na+-i/sa+trayam eva ca ! dvau /sa;nkhau na*arcan-iyau ca !kha.n.dit-a pratim-a tath-a !!5007.13! pa?nca+-ayatana+p-uj-ay-a.m* !devat-a+sa.mnive/sanam ! yath-a+ukta+vidhin-a k.rtv-a !tata.h p-ujanam -acaret !!5007.14! madhye vi.s.nus* tath-a*-i/s-ane !/sivo* vahnau ga.na+-i/svara.h ! nair.rte *arka/s* ca v-ayavye !durg-a sth-apy-a krame.na ca !!5007.15! pa?nca+-ayatanam etad* vai !p-ujan-iya.m* sat-a.m* sad-a ! s-uktena pauru.se.na*atha !tat+tan+mantrai/s* ca vaidikai.h !!5007.16! de/sa+k-alau prak-irtya*-adau !ga.na+-i/sa+sm.rti+p-urvakam ! kury-an* ny-asa+vidhi.m* samyak !s-uktena*etena ca dvi+ja.h !!5007.17! karayo.h p-adayor* j-anvo.h !ka.tyor* n-abhau h.rdi kram-at ! ka.n.the b-ahvor* mukhe netre !m-urdhni v-ama+a;ngato* nyaset !!5007.18! p-uj-a+dravy-a.ni sa.m/sodhya !/sa;nkha.m* gha.n.t-a.m* ca p-ujayet ! yath-a+d.r.s.ta.m* /sruta.m* v-a*atha !dhy-atv-a /sr-i+vi.s.num arcayet !!5007.19! arcakasya tapo+yog-ad* !arcanasya*ati/s-ayan-at ! -abhir-upy-ac* ca bimb-an-a.m* !deva.h s-a.mnidhyam .rcchati !!5007.20! s-ukta+mantrai.h .so+.da/sabhir* !upac-ar-as* tu .so+.da/sa ! arpa.n-iy-a* bhaktimat-a !dvi+jena praty+aha.m* dvi+ja !!5007.21! -av-ahana.m* ca*-asana.m* ca !p-adya+arghya+-acaman-ani ca ! sn-ana+vastra+upav-it-ani !candana.m* kusum-ani ca !!5007.22! dh-upa.m* d-ipa.m* ca naivedya.m* !t-amb-ula.m* dak.si.n-a.m* tath-a ! pu.spa+a?njali.m* prad-aya*eva !namaskurv-ita sa+-adaram !!5007.23! sthir-ay-a.m* pratim-ay-a.m* ca !/s-alagr-ame *api sarvad-a ! b-a.na+li;nge ca kartavye !na*-av-ahana+visarjane !!5007.24! tatra s-ukta+-adya+mantre.na !dhy-anam eva vidh-iyate ! p-uj-a+vidhau na kurv-ita !vitta+/s-a.thya.m* kad-a+cana !!5007.25! na*a+k.satair* arcayed* vi.s.nu.m* !tulasy-a na ga.na+adhipam ! na d-urvay-a yajed* dev-i.m* !bilva+patrair* div-a+karam !!5007.26! campakena ca ketaky-a !na*arcayec* *cha;n+kara.m* tath-a ! unmattam arka+pu.spa.m* ca !vi.s.nor* varjya.m* sad-a budhai.h !!5007.27! mallik-a+m-alat-i+j-at-i+ !+ketaka+a/soka+campakai.h ! pu.mn-aga+n-aga+bakulai.h !padmakair* utpalais* tath-a !!5007.28! kundai/s* ca karav-irai/s* ca !pu.spair* anyai.h su+gandhibhi.h ! pra/sasta.m* p-ujana.m* vi.s.nor* !varjy-a*atra vana+ketak-i !!5007.29! varjya.m* paryu.sita.m* patra.m* !varjya.m* paryu.sita.m* jalam ! varjya.m* paryu.sita.m* pu.spa.m* !m-al-a+k-ara+g.rha.m* vin-a !!5007.30! bilva+patra.m* ca m-aghya.m* ca !tam-ala+-amalak-i+dalam ! kalh-ara.m* tulas-i ca*eva !padma.m* ca muni+pu.spakam !!5007.31! hema+pu.spa+-ady+ala.mk-ar-a.h !ku/s-a/s* ca kalik-as* tath-a ! etat paryu.sita.m* na sy-at !t-irtha+toya.m* ca su+vrata !!5007.32! vaidh.rtau ca vyat-ip-ate !bhauma+bh-argava+bh-anu.su ! parva+dvaye ca sa.mkr-antau !dv-a+da/sy-a.m* s-utaka+dvaye !!5007.33! tulas-i.m* na vicinv-ita !sa.mdhyayo/s* ca tath-a ni/si ! vicinvann* anyad-a t-a.m* ca !mantram etam ud-irayet !!5007.34! tulasy* a+m.rta+janm-a*asi !sad-a tva.m* ke/sava+priye ! ke/sava+arthe vicinv-ami !vara+d-a bhava /sobhane !!5007.35! k.r.s.na+m-urdhani vinyast-a !tulas-i+patra+ma?njar-i ! su+var.na+ko.ti+pu.sp-a.n-a.m* !phala.m* yacchaty* ato* *adhikam !!5007.36! p.rthak /siva+arcane ca*atha !na gr-ahya.m* tan+niveditam ! nirm-alya+ulla;nghane *apy* asya !n.r.n-a.m* do.so* mah-an bhavet !!5007.37! gr-ahya.m* na /saiva.m* naivedya.m* !patra.m* pu.spa.m* phala.m* jalam ! /s-alagr-ama+/sil-a+sa.mg-at !sarva.m* y-ati pavitrat-am !!5007.38! b-a.na+li;nge svaya.m+bh-ute !pratim-ay-a.m* /sivasya ca ! nivedya+-ader* na do.so* *asti !siddhe li;nge ca dh-atu+je !!5007.39! p.rthag* devy-a/s* ca p-uj-a*atha !nava+r-atra+-adi.su dvi+jai.h ! upah-arai.h p-ayasa+-adyair* !daivai.h k-ary-a na ca*-asurai.h !!5007.40!! grantham apy* -asura.m* d.r.s.tv-a !dvi+j-atir* madya+m-a.msayo.h ! sa.msargam api na+u kury-at !sadya.h p-atitya+k-ara.nam !!5007.41! sur-a+m-a.msa+-adi naivedya.m* !yasyai pr-ag* arpita.m* bhavet ! tasy-a* devy-a* na naivedya.m* !gr-ahyam anna+-ady* api kva+cit !!5007.42! dvi+janman-a tu d-atavya.m* !dev-i+p-ujana+karma.ni ! m-a.sa+anna.m* /sr-i+phala.m* v-a*api !p-ayasa+anna.m* ca sarvad-a !!5007.43! yo* jahy-an* mat+k.rt-am et-a.m* !mary-ad-a.m* dur+mati.h pum-an ! va.m/sa+ucchedo* *atra tasya sy-at !kumbh-i+p-ake m.rta.h patet !!5007.44! ku+sa.mgena*-asurair* dev-i.m* !upah-arair* yajeta ya.h ! ara.nye nir+jale de/se !sa* bhaved* brahma+r-ak.sasa.h !!5007.45! deva+arcanam iti proktam !arc-ay-a.m* khalu m-ana+da ! sth-ana+antare.sv* api vidhi.m* !p-uj-ay-a.h kathay-ami te !!5007.46! stha.n.dile tattva+viny-asai.h !s-urye ca*abhyarha.na+-adin-a ! p-ujayed* *dhavi.s-a vahnau !salile salila+-adibhi.h !!5007.47! bh-ava+dravyai/s* ca h.rdaye !br-ahma.ne bhojana+-adibhi.h ! vai.s.nave bandhi+sat+k.rty-a !yajed* deva.m* jita+indriya.h !!5007.48! pr-ata.h+k-ale ca madhya+ahne !prado.se ca*arcana.m* hare.h ! tri.h kartavya.m* dvi+jair* bhaktair* !a+/saktais* tu sak.rd* dvi+ja !!5007.49! p-ujana+ante k.r.s.na+mantra.h !sva+-ac-arya+pr-apta* -adar-at ! k-ala+traye *api japtavya.h !smaradbhir* h.rdaye harim !!5007.50! g-ayatr-i+mantravac* ca*e.sa* !-apat+k-ale dvi+janmabhi.h ! dvi+k-alam eva japtavya.h !/sucibhi.h prati+v-asaram !!5007.51! daina.mdin-an-am iti karma.n-a.m* te ! .sa.n.n-a.m* may-a*ukto* hi vidhir* dvi+j-an-am ! atha+u g.rha+stha+-a/srami.n-a.m* ca te.s-a.m* ! dharm-an sam-asena vad-ami vipra !!5007.52! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se deva+arcana+vidhi+nir-upa.na+n-am-a saptano* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: upakurv-a.nako* ya/s* ca !manda+vair-agyav-an dvi+ja.h ! gurave dak.si.n-a.m* dattv-a !sa* tu sn-ay-ad* yath-a+vidhi !!5008.1! guror* anuj?nay-a sn-ato* !vrata.m* veda.m* sam-apya ca ! dh-arayed* vai.nav-i.m* ya.s.tim !antar+v-asas* tath-a*uttaram !!5008.2! yaj?na+upav-ita+dvitaya.m* !sa+udaka.m* t-amra+bh-ajanam ! chatra.m* ca*u.s.n-i.sam a+mala.m* !p-aduke ca*apy* up-anahau !!5008.3! raukme ca ku.n.dale veda.m* !k.rtta+ke/sa+nakho* dadhat ! /sukla+ambara+dharo* nitya.m* !sn-ataka+-akhyo* g.rhe vaset !!5008.4! an+-a/sram-i na ti.s.thed* vai !dinam ekam api dvi+ja.h ! -a/srama.m* hi vin-a ti.s.than !pr-aya/s+cittena /sudhyati !!5008.5! udvahet sa* tato* bh-ary-a.m* !sa+var.n-a.m* s-adhu+lak.sa.n-am ! janetur* a+sa+gotr-a.m* ca !m-atur* apy* a+sa+pi.n.dak-am !!5008.6! a+sa+var.n-a+viv-aho* *api !para+d-ara+niv.rttaye ! ati+k-ama+-akulasya*eva !dvi+jasya vihita.h pur-a !!5008.7! sa* ca p-atitya+hetutv-ad* !adhun-a tu kalau yuge ! ni.siddha* eva munibhis* !tattva+j?nais* ta.m* tatas* tyajet !!5008.8! str-i+sa.mbandhe *apy* apasm-ari !k.sayi /svitri kula.m* tyajet ! abhi/sasta.m* ca patita.m* !dur+-ac-ara.m* tyajet su+dh-i.h !!5008.9! pu.m+lak.s.na+vih-in-a.m* ca !vayas-a ca*avar-a.m* svata.h ! su+/s-il-a.m* sarva+bh-avena !dvi+ja.h kany-a.m* samudvahet !!5008.10! su+lak.sa.n-a*api du.h+/s-il-a !ku+lak.sa.na+/siro+ma.ni.h ! a+lak.sa.n-a*api y-a s-adhv-i !sarva+lak.sa.na+bh-us* tu s-a !!5008.11! viv-ah-a* br-ahma+daiva+-ar.s-a.h !pr-aj-apatya+-asurau tath-a ! g-andharvo* r-ak.sasa/s* ca*api !pai/s-aca/s* ca*iti k-irtit-a.h !!5008.12! catv-aras* tatra vipr-a.n-am !-ady-a.h prokt-as* tatas* traya.h ! pr-aya.h k.satra+vi/sor* ukt-a* !h-ina+j-ates* tath-a*a.s.tama.h !!5008.13! agnir* vaiv-ahika/s* ca*atha !grah-itavyo* dvi+janman-a ! devat-an-a.m* tu sarv-as-a.m* !pr-i.nan-aya nir+antaram !!5008.14! so* *agnis* tad-a pram-adena !g.rh-ito* na yad-a tad-a ! vibh-aga+k-ale d-ayasya !grah-itavya.h prayatnata.h !!5008.15! d-ar-a+agni+rahite jye.s.the !sa+udare sati na*anuja.h ! d-ar-an agn-i.m/s* ca g.rh.n-iy-at !pr-aya/s+citt-i sm.rto* *anyath-a !!5008.16! parivett-a*anujas* tatra !parivitti/s* ca p-urva+ja.h ! t-av* ubh-av* api vij?neyau !pr-aya/s+citta+arha.nau dhruvam !!5008.17! jye.s.thasya*anuj?nay-a do.so* !na*asty* eva parivedane ! dhana+v.rddhy+-adi+sakte v-a !jye.s.the rogi.ni n-astike !!5008.18! karma sm-arta.m* viv-aha+agnau !kurv-ita praty+aha.m* g.rh-i ! d-aya+k-ala+-ah.rte v-a*api !/srauta.m* vait-anika+agni.su !!5008.19! sth-ana+-anuk-ulya+a+abh-av-ad* v-a !d-aridry-ad* v-a*apy* an+agnika.h ! ya.h sa* dady-at tu sa.mdhy-a+ante !s-aya.m+pr-atar* jala+a?njalim !!5008.20! s-urya+praj-a+patibhy-a.m* ca !na mama*ity* uccaran div-a ! s-urya+sth-ane *agnim ucc-arya !s-aya.m* dady-aj* jala.m* tath-a !!5008.21! k.rtv-a*api bh-ary-a.m* k-amena !yath-a+i.s.ta+-acara.ne dvi+ja.h ! kva+api na*eva pravarteta !mary-ad-a.m* p-alayan hare.h !!5008.22! .rtu+k-ale *abhigamana.m* !g.rha+sthasya /srutir* jagau ! sa* .so+.da/sa+ni/s-a+r-upa* !.rtu+pr-apti+din-an* mata.h !!5008.23! yugm-a.h putra+arthinas* tatra !/sast-a.h kany-a+arthino* par-a.h ! uttar-am uttar-a.m* /sre.s.th-a.m* !pr-ahus* tatra*api /sarvar-im !!5008.24! varjy-a.ms* tatra*api yatnena !tithy+-ad-i?n* *ch.r.nu sattama ! -ady-a/s* catasro* y-aminyo* !divasa/s* ca nir+antaram !!5008.25! /sr-addha+aha.h /sr-addha+p-urva+aha.h !parv-a.ni ni+khil-ani ca ! da/sam-i dv-a+da/s-i ca*eva !sa.mkr-anti+vrata+v-asar-a.h !!5008.26! varjye.sv* ete.su k-ale.su !na*upagacchet striya.m* g.rh-i ! gaccha.ms* tu puru.so* m.rtv-a !m-arj-ara.h /sv-a ca j-ayate !!5008.27! bh-ary-a ca sarvath-a rak.sy-a !sarva+up-ayair* g.rha+sthitai.h ! anna+vastra+vibh-u.s-a+-adyai.h !m-anan-iy-a ca nityad-a !!5008.28! viv-ah-at pr-ak pit-a rak.sed* !yauvane ca pati.h striyam ! rak.seyur* v-ardhake putr-a* !na*asti str-i.n-a.m* sva+tantrat-a !!5008.29! sv-antantre.na vina/syanti !kula+j-a* api yo.sita.h ! a+sv-atantryam atas* t-as-a.m* !praj-a+patir* akalpayat !!5008.30! para+d-ar-a* na gantavy-a.h !sarva+var.ne.su karhi+cit ! i.s.t-a+p-urta+-ayu.s-a.m* hantr-i !para+d-ara+gatir* n.r.n-am !!5008.31! -ayu.sas* tapasa.h k-irtes* !tejaso* ya/sasa.h /sriya.h ! vin-a/sa+k-ara.na.m* mukhya.m* !para+d-ara+pradhar.sa.nam !!5008.32! y-ad.r/sa.m* puru.sasya*iha !para+d-ara+upasevanam ! na t-ad.r/sam an+-ayu.sya.m* !loke ki.m+cana vidyate !!5008.33! manas-a ca pradu.s.tena !ye pa/syanti para+striyam ! te janma+rogi.no* bh-umau !j-ayante p-uru.s-a.h kila !!5008.34! para+d-are.su ye m-u.dh-a/s* !cak.sur* du.s.ta.m* prayu?njate ! tena du.s.ta+sva+bh-avena !j-aty+andh-as* te bhavanti hi !!5008.35! str-i+bandhak-a/s* ca str-i+dve.s-a.h !str-i+ma.n.dala+vih-ari.na.h ! str-i.n-a.m* ca*anuprayokt-ara.h !str-i+bhoga+paribhogina.h !!5008.36! str-i+devat-a.h str-i+niyam-a.h !str-i+ve.s-a.h str-i+prah-ari.na.h ! str-i+bh-av-a.h str-i+kath-a+lobh-a* !ye ca str-i.n-a.m* pralobhak-a.h !!5008.37! y-avanto* roma+k-up-a.h syu.h !str-i.n-a.m* g-atre.su nirmit-a.h ! t-avad+var.sa+sahasr-a.ni !narake.su patanti te !!5008.38! bhak.syante k.rmibhis* te ca !tapta+taile.su p-acit-a.h ! agni+k.s-ara+nad-ibhy-a.m* ca !pr-apnuvanty* eva vedan-am !!5008.39! ye ca m-u.dh-a* dur+-ac-ar-a* !vi+yonau maithune rat-a.h ! puru.se.su ca du.s+praj?n-a* !j-ayante te *atra .sa.n.dak-a.h !!5008.40! vi+dhav-a* na sp.r/sen* n-ar-i.h !puru.so* g.rhav-an api ! vin-a sva+-asanna+sa.mbandha+ !+striya.h ka/s+cid* an+-apadi !!5008.41! m-atr-a svasr-a duhitr-a*api !na saha*upave/sed* raha.h ! y-avad+artha.m* vyavahared* !anyatra*api vicak.sa.na.h !!5008.42! str-i.n-a.m* prasa;ngas* tv* iha m-anav-an-a.m* ! strai.nasya ca*apy* asti hi bandha+hetu.h ! tato* vivek-i dvi+vidha.m* tam ujjhet ! sajjeta satsv* a+cyuta+vallabhe.su !!5008.43! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se g.rha+stha+dharme.su viv-aha+-adi+nir-upa.na+n-am-a*a.s.tamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /sanai.h /sanai.h sa.mcinuy-ad* !dharma.m* valm-ika+/s.r;ngavat ! para+p-i.d-am a+kurv-a.na.h !para+loka+sah-ayinam !!5009.1! dharma* eva sah-ay-i sy-ad* !amutra na paricchada.h ! pit.r+m-at.r+suta+bhr-at.r+ !+yo.sid+bandhu+jana+-adikam !!5009.2! dehe pa?ncatvam -apanne !dagdhv-a ta.m* ca suta+-adaya.h ! b-andhav-a* vi+mukh-a* y-anti !dharmas* tam anugacchati !!5009.3! k-ama/s* ced* rak.sa.n-iya.h sy-at !kuto* dagdha.h /sivena sa.h ! rak.syo* *artha/s* ced* arak.san ki.m* !hari/s+candra+-adayo* na tam !!5009.4! dharmas* tu rak.sita.h sarvair* !api deha+vyayena ca ! pur-atanair* n.r+patibhir* !dadh-icy+-adyais* tath-a*.r.sibhi.h !!5009.5! dharme.na*eva hari.h pr-ito* !bhavaty* -a/su jagat+pati.h ! brahma+a.n.dam a+khila.m* ca*etad* !dharme.na*eva dh.rta.m* kila !!5009.6! tri+varge *api gu.nair* jye.s.tho* !dharmo* hy* arthas* tu madhyama.h ! k-amo* yav-iy-an uditas* !tasm-ad* dharma.m* sam-a/srayet !!5009.7! dharma+a+viruddha.h sevyo* *artha.h !k-amo* *api ca tath-a+vidha.h ! tasya*ai/svary-a.ni dharmasya !da/sa prokt-ani s-uribhi.h !!5009.8! tapo* d-ana.m* k.sam-a /sraddh-a !bh-ava+/suddhir* bahu+/srutam ! yaj?na+kriy-a day-a satya.m* !sa.myama/s* ca*iti san+mate !!5009.9! dharme.na*eva*.r.sayas* t-ir.n-a* !dharme lok-a.h prati.s.thit-a.h ! dharme.na*eva*edhire dev-a.h !sevyo* dharmas* tato* mata.h !!5009.10! tasm-ad* dharma+paro* bh-utv-a !g.rh-i pa?nca mah-a+makh-an ! kury-an* nitya.m* pa?nca+s-un-a+ !+do.sa+n-a/sa+artham -ad.rta.h !!5009.11! ka.n.dan-i pe.sa.n-i cull-i hy* !uda+kumbh-i ca m-arjan-i ! pa?nca+s-un-a* g.rha+sthasya !kathyante p-apa+hetava.h !!5009.12! tad+do.sa+parih-ara+artha.m* !k-ary-a.h pa?nca mah-a+makh-a.h ! grasto* *anyath-a tu tai.h p-apair* !narak-an pr-apnuy-ad* g.rh-i !!5009.13! daiva/s* ca bhautika.h paitro* !br-ahmo* m-anu.sa* ity* am-i ! prokt-a.h pa?nca mah-a+yaj?n-a.h !sarva+do.sa+apah-arak-a.h !!5009.14! /s-al-a+agnau sa+agniko* *an+agni.h !pacana+agnau yath-a+vidhi ! devat-abhyo* havir* dady-ad* !deva+yaj?na.h sa* ucyate !!5009.15! jale v-a bhuvi hotavyam !agny+a+bh-ave dvi+janman-a ! anna+a+bh-ave tu /s-aka+-adyair* !api daiva.m* sam-acaret !!5009.16! h-uta+/se.se.na ca*annena !sa.msk.rte bh-u+tale bal-in ! bh-utebhya* -aharen* nitya.m* !bh-uta+yaj?na.h sa* ca*ucyate !!5009.17! sva+adhy-ayo* brahma+yaj?na.h !sy-at sa* cet pr-ak tarpa.n-an* na hi ! k.rtas* tad-a tu kurv-ita !yath-a+/sakti tad-a*eva tam !!5009.18! pr-ata/s* cet sa.mgav-ad* -urdhvam !ante v-a nitya+karma.n-am ! atha+v-a vai/sva+deva+ante !brahma+yaj?nas* tridh-a mata.h !!5009.19! -avartane *avag-ahya*apa.h !ku/sa+p-a.nis* tu bahv+.rca.h ! brahma+yaj?na.m* prakurv-ita !sa.mdhy-a.m* m-adh-ahnik-i.m* tata.h !!5009.20! sn-ana.m* k.rtv-a tu madhya+ahne !dvi+ja.h sa.mdhy-am up-asya ca ! brahma+yaj?na.m* tata.h k.rtv-a !tarpayet taittir-iyaka.h !!5009.21! sva+veda+sa.mhit-a+adhy-aya.m* !s-ukta.m* v-a pauru.sa.m* pa.thet ! /sr-i+s-ukta+yukta.m* v-a*a+/sakta.h !stotram -ar.sa.m* ram-a+pate.h !!5009.22! veda+-adi+p-a.tha+a+s-amarthye !sva+adhy-aya+artha.m* sak.rj* japet ! dvi+ja.h sa+pra.nav-a.m* bhakty-a !g-ayatr-i.m* nigama+-atmik-am !!5009.23! pit.r+udde/sena satatam !eka.m* vipra.m* tu bhojayet ! a+/sakto* bhuvi pi.n.da.m* v-a !dady-at pit.r+makhas* tu sa.h !!5009.24! gobhya.h /svabhya/s* ca k-akebhya.h !k.sudra+j-ivebhya* -aharet ! ki.m+cid* anna.m* tato* dv-ari !prat-ik.seta*a+tithi.m* sthita.h !!5009.25! v.rddha.m* b-ala.m* yuv-ana.m* v-a !m-urkha.m* v-a pa.n.dita.m* naram ! vai/svadeva+anta+sa.mpr-apta.m* !manyeta+a+tithim a+cyutam !!5009.26! hanta+k-aram atha*agra.m* v-a !bhik.s-a.m* v-a /saktito* dvi+ja.h ! dady-ad* a+tithaye nitya.m* !m-anu.so* yaj?na* ity* asau !!5009.27! gr-asa+m-atra.m* bhaved* bhik.s-a !t-as-am agra.m* catu.s.tayam ! agr-a.ni ca*api catv-ari !hanta+k-aro* *abhidh-iyate !!5009.28! a+tithi.m* tatra sa.mpr-aptam !anna+-adyena*udakena ca ! sa.mp-ujayed* yath-a+/sakti !gandha+pu.spa+-adibhis* tath-a !!5009.29! na mitram a+tithi.m* kury-an* !na*eka+gr-ama+niv-asinam ! tat+k-ala+-ay-atam a+j?n-ata+ !+n-ama+gotra.m* hi ta.m* vidu.h !!5009.30! na p.rcched* gotra+c-aritra.m* !na sva+adhy-aya.m* ca pa.n.dita.h ! /sobhana+a+/sobhana+-ak-ara.m* !ta.m* manyeta praj-a+patim !!5009.31! a+nitya.m* hi sthito* yasm-at !tasm-ad* a+tithir* ucyate ! tasmi.ms* t.rpte n.r+yaj?na+utth-ad* !.r.n-an* mucyed* g.rha+-a/sram-i !!5009.32! adhva+ga.h k.s-i.na+v.rtti/s* ca !vidy-a+arth-i ca vir-agav-an ! yati/s* ca brahma+c-ar-i ca !.sa.d* ete dharma+bhik.suk-a.h !!5009.33! yatir* vraty-* agni+hotr-i ca !ya/s* ca*atra makha+k.rd* dvi+ja.h ! sad-a*ete *a+tithaya.h prokt-a* !a+p-urv-a/s* ca dine dine !!5009.34! tebhyo* na dattv-a puru.so* !yo* *anna.m* bhu;nkte g.rha+-a/sram-i ! sa* p-apa.m* kevala.m* bhu;nkte !pur-i.sa.m* ca*anya+janmani !!5009.35! a+tithir* yasya bhagna+-a/so* !g.rh-at pratinivartate ! sa* dattv-a du.s+k.rta.m* tasmai !pu.nyam -ad-aya gacchati !!5009.36! apy* ambun-a v-a /s-akena !yac* ca v-a*a/sn-ati sa* svayam ! tena*eva p-ujayec* *chakty-a !g.rha+stho* *a+tithim -adar-at !!5009.37! anna+-acch-adana+d-ane.su !p-atra.m* na*eva vic-arayet ! annasya k.sudhita.h p-atra.m* !vi+vastro* vasanasya ca !!5009.38! ity* e.sa* pa?nca+yaj?n-an-a.m* !vidhi.h sa.mk.sepato* may-a ! prokto* g.rha+stha+-a/srami.n-a !yo* *anu.s.theyo* hi sarvath-a !!5009.39! a+k.rtv-a yo* dvi+jo* moh-an* !nitya.m* pa?nca+mah-a+makh-an ! bhu?nj-ita cet sa* m-u.dha+-atm-a !tiryag+yoni.m* prapadyate !!5009.40! sa* pa?nca+s-un-a+janitena bh-umn-a ! do.se.na lipto* yama+y-atan-a/s* ca ! hitv-a n.r+deha.m* labhate dvi+janm-a ! su+dh-is* tatas* t-an vidadh-ita nityam !!5009.41! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se g.rha+stha+dharme.su sm-arta+karma+vidhi+nir-upa.na+n-am-a navamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /sruti+sm.rty+udita.h samyak !s-adhubhir* ya/s* ca sevita.h ! tam -ac-ara.m* nis.eveta !g.rh-i na*anya.m* tu ka?n+cana !!5010.1! sn-ana+sa.mdhy-a+paro* nitya.m* !satya+v-ad-i jita+indriya.h ! an+as-uyo* m.rdu.h /s-anto* !lobha+moha+vivarjita.h !!5010.2! s-avitr-i+j-apya+nirato* !go+br-ahma.na+hite rata.h ! m-at-a+pitror* hite yukto* !deva+br-ahma.na+p-ujaka.h !!5010.3! d-anto* yajv-a k.sam-a+yukta.h !para+droha+vivarjita.h ! yath-a+ucita.m* tri+varga.m* ca !seveta*atra g.rha+-a/sram-i !!5010.4! na dharma+varjita.m* k-amam !artha.m* v-a manas-a smaret ! s-idann* api nija.m* dharma.m* !sarvath-a na*eva h-apayet !!5010.5! tri+varga.m* na*ati+k.rcchre.na !bhajeta g.rha+medhy-* api ! -a+/sva+c-a.n.d-ala+patit-an !anna.m* sa.mvibhajet sad-a !!5010.6! m.rg-a.m/s* ca pak.si.no* *any-a.m/s* ca !k.sudra+j-iv-an api dvi+ja ! pa/syet sva+putra+s-amyena !na*asti bhedo* vic-arata.h !!5010.7! pitarau bhr-atara.h putr-a.h !su+h.rdo* j?n-ataya/s* ca ye ! yad* vadeyur* yad* iccheyur* !anumodeta nir+mama.h !!5010.8! g.rha+ucit-a.h kriy-a.h kurvan !ni.seveta mah-a+mun-in ! tat+sa.mg-at str-i+dhana+-adau sy-ad* !an+-asakto* g.rhe.sv* api !!5010.9! ye ca*adhik-ara+sa.mpann-a.h !sa.mpann-a/s* ca dhana+-adibhi.h ! yath-a+vidhi yajeyus* te !yaj?nair* n-an-a+vidhair* harim !!5010.10! a/sva+medha+-adi+yaj?n-an-a.m* !ni.siddhatv-at kal-av* iha ! kartavy-as* tu vi.s.nu+y-aga+ !+mah-a+rudra+-adayo* makh-a.h !!5010.11! pa/su+hi.ms-a+vih-in-a* hi !s-attvik-an-a.m* makh-a.h priy-a.h ! dev-an-a.m* ca hares* tat tair* !ya.s.tavya.m* bh-utim icchat-a !!5010.12! na*asty* a+hi.ms-a+samo* dharmo* !loke *anya.h ko+api p-avana.h ! pr-a.ni+hi.ms-a+sama.m* p-apa.m* !tath-a*anyan* na*asti bh-u+tale !!5010.13! p-ayasa+annair* gh.rta+-adyai/s* ca !havirbhi.h pr-i.nayan sur-an ! bh-u+sur-a.ms* tarpayet samyag* !bhojanai/s* ca sa+dak.si.nai.h !!5010.14! d.r.s.tv-a*agni+cakra.m* kartavyo* !homa+-arambho* *anyath-a tv* iha ! kr-ura+graha+mukhe p-at-ad* !-ahute.h sy-an* mahad* bhayam !!5010.15! v.rtai/s* ca br-ahma.nais* tatra !yajam-anena tat+striy-a ! brahma+carya+-adi+niyam-a.h !p-alan-iy-a.h prayatnata.h !!5010.16! ete.su niyama+bhra.s.to* yady* eko* *api yath-a+ucitam ! pr-aya/s+citta.m* na kury-ac* cet !sa* yaj?no* ni.s+phalo* bhavet !!5010.17! yath-a+ukt-a dak.si.n-a tat sy-ad* !yatra yatra na vaidik-a.h ! vipra+sa.mpr-i.na.m* yac* ca !na sy-at so* *api makho* *a+phala.h !!5010.18! -ajya+plutair* yath-a bhojyair* !n.rbhir* vipra+mukhe hutai.h ! haris* tu.syet tath-a na*agnau !hutair* yaj?ne havir+bharai.h !!5010.19! ayam eva mah-an yaj?na.h !sarva+yaj?na+uttamo* mata.h ! pracura+-ajya+sit-a+upetair* !bhojyair* yad* vipra+tarpa.nam !!5010.20! pr-ite.su br-ahma.ne.sv* eva !pr-ito* *aty+anta.m* bhaved* *dhari.h ! trailokya.m* hi harau pr-ite !t.rpta.m* sy-an* na*atra sa.m/saya.h !!5010.21! vipr-a* vi.s.no.h priy-a* yadvat !tath-a na*eva nija.m* vapu.h ! priy-a* na*anye ca vibudh-a* !na ca dev-i ram-a tath-a !!5010.22! yena sa.mp-ujit-a* vipr-as* !tena sa.mp-ujito* hari.h ! yena*apam-anit-as* te ca !tena*as-av* apam-anita.h !!5010.23! a+vidyo* v-a sa+vidyo* v-a !br-ahma.no* bh-u+tale n.r.n-am ! p-ujan-iyo* bhojan-iyo* !na*apam-anya.h kad-a+cana !!5010.24! m-anayan br-ahma.n-a.ms* tasm-ad* !g.rh-i nir+matsara.h sad-a ! de/sa+k-ala+vi/se.se.su !kury-ad* dharma.m* vi/se.sata.h !!5010.25! sat+p-atra.m* yatra labhyeta !de/sa.h pu.nyatamo* hi sa.h ! janma vi.s.nor* yatra yatra !sat-a.m* vicara.na.m* tath-a !!5010.26! tapo+vidy-a+day-a+upet-a* !yatra syur* br-ahma.na+uttam-a.h ! hary+arc-a+p-ujana.m* bhakty-a !yatra ca sy-an* nir+antaram !!5010.27! nadya.h pur-a.na+prathit-a* !yatra ga;ng-a+-adayas* tath-a ! sar-a.msi pu.skara+-ad-ini !k.setr-a.ny* arha+-a/srit-ani ca !!5010.28! tapa.h+sth-an-any* .r.s-i.n-a.m* ca !sarve *api ca kula+a+cal-a.h ! ete pu.nyatam-a* de/s-a.h !pu.nya+karma+ucit-a.h sad-a !!5010.29! sahasra+gu.nita.m* pu.nyam !e.su sy-ad* itara+sthal-at ! tasm-at pu.nye.su t-irthe.su !kury-at pu.nya.m* vi/se.sata.h !!5010.30! pr-adur+bh-av-ad* vicara.n-an* !niv-as-ac* ca harer* dvi+ja ! parigrah-an* m-un-in-a.m* ca !t-irth-an-a.m* pu.nyat-a sm.rt-a !!5010.31! t-irtha+y-atr-a.m* cik-ir.su.h pr-ag* !vidh-aya*upo.sa.na.m* g.rhe ! ga.na+-i/sa.m* ca pit-.rn vipr-an !s-adh-u?n* *ch-ant-an prap-ujayet !!5010.32! k.rtv-a*atha p-ara.n-a.m* gacchet !t-irtha.m* niyamav-an g.rh-i ! na par-ik.sy-a dvi+j-as* t-irthe !bhojy-a* hy* anna+arthino* *a+khil-a.h !!5010.33! t-irtha+pr-apte.h p-urva+dine !mu.n.dana.m* ca*apy* upo.sa.nam ! kury-at sa.mpr-apya t-irtha.m* tu !/sr-addha.m* br-ahma.na+tarpa.nam !!5010.34! yasya hastau ca p-adau ca !mana/s* ca*eva su+sa.myutam ! vidy-a tapa/s* ca k-irti/s* ca !sa* t-irtha+phalam a/snute !!5010.35! a+kopano* d.r.dha+mati.h !satya+v-ad-i jita+indriya.h ! -atma+upama/s* ca bh-ute.su !pr-apnuy-at t-irtha+ja.m* phalam !!5010.36! tiryag+yonau na j-ayeta !na ku+de/se ca t-irtha+k.rt ! na du.hkh-i sy-at svarga+bh-ak ca !mok.sa+up-aya.m* sa* vindati !!5010.37! a+/sraddadh-ana.h p-apa+-atm-a !na+-astiko* *a+cchinna+sa.m/saya.h ! hetu+ni.s.tha/s* ca pa?nca*ete !na t-irtha+phala+bh-agina.h !!5010.38! brahma+carya+vih-ino* yas* !t-irtha.m* v-a vratam -acaret ! na sa* tat+phalam -apnoti !pr-apnoty* eva tu kilbi.sam !!5010.39! anya+sth-ane k.rta.m* p-apa.m* !pu.nya+k.setre vina/syati ! pu.nya+k.setre k.rta.m* p-apa.m* !vajra+lepo* bhavaty* alam !!5010.40! indriy-a.ni niyamya*eva !tasm-at t-irthe.su sad+g.rh-i ! d-ana.m* dady-ad* yath-a+/sakti !br-ahma.n-an bhojayet tath-a !!5010.41! vayo+jye.s.th-a* m-at.r+tuly-a.h !sam-an-a* bhagin-i+sam-a.h ! kani.s.th-a.h kanyak-as* tuly-a.h !pa/syen* n-ar-is* tu nir+mala.h !!5010.42! k.rta+y-atra.h punar* geha.m* !sametya /sr-addham -acaret ! br-ahma.n-an bhojayitv-a*atha !y-atr-ay-a.h phalam -apnuy-at !!5010.43! /srayan k.setr-a.ni pu.ny-ani !sva+sva+vitta+anus-arata.h ! /sraddhay-a pu.nya+k-ale.su !kurv-ita su+k.rta.m* g.rh-i !!5010.44! m-asi bh-adrapade kury-ac* !*chr-addham -aparapak.sikam ! sva+pitro/s* ca pit.rvya+-ader* !vaibhave sati v-a p.rthak !!5010.45! dina+k.saye vyat-ip-ate !vi.suve ca*ayana+dvaye ! dv-a+da/sy-am anur-adh-ay-a.h !/srava.nasya ca sa.mgame !!5010.46! ek-a+da/sy-a.m* v-a dv-a+da/sy-am !uttar-a+traya+sa.mgame ! -urje /sukla+navamy-a.m* ca !saptamy-a.m* ca tapa.h+site !!5010.47! a+k.saya+-akhya+t.rt-iy-ay-am !a.s.tak-an a.s.tak-asv* api ! .sa.s.thy-a.m* ca kapil-a+-akhy-ay-a.m* !yoge ca*ardha+udaya+abhidhe !!5010.48! r-ak-ay-am anumaty-a.m* v-a !tan+m-asa+-akhya+.rk.sa+sa.mgame ! dine sva+janma+.rk.sa+yute !manv+-adi.su tithi.sv* api !!5010.49! utsava+ahe.su vi.s.no/s* ca !pr-adur+bh-ava+dine.su ca ! indu+k.saye *arka+sa.mkr-antau !candra+s-urya+grahe tath-a !!5010.50! sn-ana.m* d-ana.m* japo* homa.h !/sr-addha.m* br-ahma.na+bhojanam ! ete.su kury-ad* yat ki.m+cit !pu.nya.m* sy-ad* a+k.saya.m* hi tat !!5010.51! am-a+v-asy-a*atha somena !saptam-i bh-anun-a saha ! caturth-i bh-umi+putre.na !soma+putre.na ca*a.s.tam-i !!5010.52! catasras* tithayas* tv* et-a.h !s-urya+graha.na+sa.mmit-a.h ! -asu d-ana.m* japo* homo* !bhavet ko.ti+gu.na.h k.rta.h !!5010.53! garbha+-adh-ana+-adi+sa.msk-ara+ !+traya+k-ale *atha yo.sita.h ! j-ata+karma+-adi.su tath-a !sa.msk-are.su sutasya ca !!5010.54! preta+karma.ni pitro/s* ca !m.rta+ahe v-ar.sike tayo.h ! kury-at pu.nya.m* yath-a+/sakti !svasya ca*abhyudaye sati !!5010.55! /srotriy-aya kul-in-aya !vin-it-aya tapasvine ! vrata+sth-aya daridr-aya !d-ana.m* deya.m* hi sarvath-a !!5010.56! yath-a tapa.h satya+yuge ca yaj?n-as* ! tret-a+yuge dv-a+parae* -i/sa+p-uj-a ! hit-aya n-.r.n-am udit-a tath-a*eva ! kalau yuge br-ahma.na+varya d-anam !!5010.57! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se g.rha+stha+dharme.su de/sa+k-ala+p-atra+vi/se.sa+nir-upa.na+n-am-a da/samo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sarve.s-am iha d-an-an-am !anna+d-ana.m* vi/si.syate ! anna.m* hi pr-a.nin-a.m* pr-a.n-a* hy* !anna+da.h pr-a.na+da.h sm.rta.h !!5011.1! annam a+m.rtam ity* -aha !pur-a+kalpe praj-a+pati.h ! annam -a/sritya vartante !trayo* lok-a* na sa.m/saya.h !!5011.2! br-ahma.n-aya*abhir-aup-aya !yo* dad-aty* annam arthine ! sa* nidhatte nidhi+/sre.s.tha.m* !p-aralaukikam -atmana.h !!5011.3! br-ahma.na.m* k.satriya.m* vai/sya.m* !/s-udra.m* v-a*anya.m* k.sudh-a+-aturam ! d.r.s.tv-a svayam upo.sya*api !yo* *anna.m* datte sa* dharma+vit !!5011.4! k.rta+p-ataka+karm-a*api !yo* dady-ad* annam arthine ! br-ahma.n-aya vi/se.se.na !na sa* p-apena lipyate !!5011.5! anna+a+bh-ave tu bhidyante !/s-ar-ir-a.h pa?nca dh-atava.h ! bala.m* balavato* *api*iha !pra.na/syaty* anna+h-anita.h !!5011.6! annena vartate sarva.m* !yat ki.m+cit sth-a.nu+ja;ngamam ! tri.su loke.su dharma+artham !anna.m* deyam ato* budhai.h !!5011.7! anna+dasya manu.syasya !balam ojo* ya/s-a.msi ca ! pu.nya.m* ca vardhate /sa/svat !tri.su loke.su su+vrata !!5011.8! bhavan-any* anna+d-at-.r.n-a.m* !prak-a/sante tri+vi.s.ta+pe ! taru.na+-aditya+var.n-ani !sth-avar-a.ni car-a.ni ca !!5011.9! pr-as-ad-a.h p-a.n.dur-a.h /subhr-a.h !/sayy-a/s* ca kanaka+ujjval-a.h ! anna+d-as* t-a.h prapadyante !tasm-ad* anna+prado* bhavet !!5011.10! lak.sa.m* v-a*apy* ayuta.m* vipr-an !sahasra.m* /satam eva v-a ! sad+annai.h p-ayasa+-adyai/s* ca !/saktito* bhojayet tu ya.h !!5011.11! divya.m* vim-anam -aruhya !sauvar.na.m* s-urya+varcasam ! g-iyam-ano* deva+ga.nai.h !sa* svarge vasati dhruvam !!5011.12! tath-a*atra bh-umi+d-ana.m* ca !mah-a+d-ana.m* prak-irtyate ! sarv-an k-am-an av-apnoti !bh-umi+d-anena m-anava.h !!5011.13! api go+carma+m-atr-a.m* ya.h !pakva+dh-anya+bh.rt-a.m* mah-im ! vipr-aya s-adhave dady-at !tasya pu.nyam an+antakam !!5011.14! eko* v.r.sa.h /sata.m* g-avo* !y-avaty-a.m* /serate bhuvi ! go+carma+m-atr-a s-a bh-umir* !ucyate parim-a.nata.h !!5011.15! sarva+p-apa+vinirmukto* !bh-umi+da.h puru.so* bhavet ! a/sva+medha+-adika.m* pu.nya.m* !sadya.h pr-apnoti ni/scitam !!5011.16! su+var.na.m* rajata.m* vastra.m* !ma.ni+mukt-a+vas-uni ca ! sarvam etan* mah-a+pr-aj?no* !dad-ati vasu+dh-a.m* dadat !!5011.17! pa?nca p-urv-an sa* puru.s-an !sva.m* ca pa?nca par-an api ! ek-a+da/sa dadad* bh-umi.m* !parip-ati*iha m-anava.h !!5011.18! sarva+upaskara+sa.myukta.m* !d.r.dha.m* ve/sma dvi+j-aya ya.h ! dady-at sa.mp-ujya vidhivad* !brahma+loka.m* sa ca*-apnuy-at !!5011.19! pr-ak-ar-a* yatra sauvar.n-a* !g.rh-a.ny* uccaistar-a.ni ca ! n-an-a+ratnair* bh-u.sit-ani !t-ani pr-apnoti ve/sma+da.h !!5011.20! ku.tumbine br-ahma.n-aya !su+/s-il-a.m* g-a.m* dad-ati ya.h ! sa+vats-a.m* vastra+sa.myukt-a.m* !su+r-up-a.m* ca payasvin-im !!5011.21! hema+/s.r;ng-i.m* rukma+khur-a.m* !mukt-a+h-ara+vibh-u.sit-am ! sa+dak.si.n-a.m* vidh-anena !vi.s.nu+loka.m* sa* ca*-apnuy-at !!5011.22! su+var.na.m* dak.si.n-a+upeta.m* !br-ahma.n-aya dad-ati ya.h ! na pr-apnoti sa* m-alinya.m* !sarva+do.sai.h pramucyate !!5011.23! m-agha+m-ase til-an ya/s* ca !br-ahma.nebhya.h prayacchati ! t-amra+p-atra+bh.rt-an so* *api !yama+loka.m* na pa/syati !!5011.24! nid-agha+k-ale p-an-iya.m* !ya.h prayacchaty* up-anahau ! chatra.m* ca var.s-a+k-ale ya/s* !candra+loka.m* pray-anti te !!5011.25! ek-a+da/s-i+vrata.m* k.rtv-a !dv-a+da/sy-a.m* bhojayet tu ya.h ! vi.s.nu+bhakt-an dvi+j-an s-adh-un !virakt-a.m/s* ca vi/se.sata.h !!5011.26! sarve.s-am api yaj?n-an-a.m* !pr-apnoty* eva phala.m* sa*ca ! tasmai pr-ito* harir* datte !sarva.m* tan+manas-a*-ipsitam !!5011.27! dv-a+da/sy-a.m* m-arga/s-ir.sasya !ke/sava.m* tu prap-ujya ya.h ! tad+bhakt-an bhojayet tasya !phala.m* sy-ad* a/sva+medha+jam !!5011.28! pau.se n-ar-aya.na.m* bhakty-a !p-ujayitv-a*eva bhojayet ! dv-a+da/sy-a.m* br-ahma.n-a.ms* tasya !v-aja+peya+phala.m* bhavet !!5011.29! m-adhava.m* ya.h samabhyarcya !dv-a+da/sy-a.m* m-agha+m-asi ca ! bhojayed* br-ahma.n-a.ms* tasya !phala.m* sy-ad* r-aja+s-uya+jam !!5011.30! go+vinda.m* ph-algune *abhyarcya !m-asi yo* dv-a+da/s-i+dine ! pr-i.nayed* br-ahma.n-a.ms* tasya !phala.m* sy-ad* ati+r-atra+jam !!5011.31! vi.s.nu.m* bhakty-a samabhyarcya !dv-a+da/sy-a.m* madhu+m-asi ca ! tad+bhakt-an br-ahma.n-an s-adh-un !sva+/sakty-a pr-i.nayec* ca ya.h !!5011.32! pau.n.dar-ikasya yaj?nasya !phala.m* pr-apya ca m-anava.h ! divya.m* lokam av-apnoti !deha+ante deva+dur+labham !!5011.33! dv-a+da/sy-a.m* p-ujayitv-a yo* !m-adhave madhu+s-udanam ! bhojayed* br-ahma.n-a.ms* tasya hy* !agni+.s.toma+phala.m* bhavet !!5011.34! tri+vikrama.m* p-ujayitv-a !jye.s.the ca dv-a+da/s-i+dine ! bhojayed* yo* dvi+j-an y-ay-ad* !gav-am ayana+ja.m* phalam !!5011.35! sa.mp-ujya v-amana.m* bhakty-a !dv-a+da/sy-a.m* /suci+m-asi ya.h ! vipr-a.ms* tu bhojayet tasya !phala.m* sy-at soma+y-aga+jam !!5011.36! /sr-ava.ne /sr-i+dhara.m* ya/s* ca !samarcya dv-a+da/s-i+dine ! bhojayed* br-ahma.n-an so* *api !y-ay-ad* vi/sva+jita.h phalam !!5011.37! h.r.s-ika+-i/sa.m* bh-adra+pade !dv-a+da/sy-a.m* ca samarcya ya.h ! br-ahma.n-an bhojayet tasya !sautr-ama.ny-a.h phala.m* bhavet !!5011.38! -a/svine padma+n-abha.m* ya.h !samarcya dv-a+da/s-i+dine ! vipr-an sa.mtarpayet so* *api !saumika.m* phalam -apnuy-at !!5011.39! dv-a+da/sy-a.m* k-artike ca*i.s.tv-a !m-asi d-ama+udara.m* dvi+j-an ! bhojayed* ya.h sa* ca*-apnoti !sarva+medha+phala.m* pum-an !!5011.40! dv-a+da/s-i vai.s.nav-i pre.s.th-a !tithir* n-ar-aya.nasya ca ! tasy-a.m* yat su+k.rta.m* kury-at !tad* bhaved* a+k.saya.m* khalu !!5011.41! d-an-ani ca yath-a+/sakti !dady-ad* vipr-aya tad+dine ! tat+tad+.rtu+ucitair* bhojyair* !bhakt-an sa.mpr-i.nayed* *dhare.h !!5011.42! eva.m+vidho* g.rh-i divya.m* !ki;nki.n-i+j-ala+ma.nditam ! arka+prabha.m* sam-aruhya !vim-ana.m* y-ati tat+padam !!5011.43! au.sadha.m* sneham -ah-ara.m* !rogi.ne roga+/s-antaye ! dad-ano* roga+rahito* !d-irgha+-ayur* j-ayate nara.h !!5011.44! veda.m* /s-astra.m* pur-a.na.m* v-a !bh-arata.m* v-a dad-ati ya.h ! a+k.saya.m* tad* bhavet pu.nya.m* !sarva+p-apa+k.sayo* bhavet !!5011.45! /s-ita+k-ale ca vastr-a.ni !k-a.s.th-any* -ur.n-a+pa.t-a.ms* tath-a ! dad-ati yo* br-ahma.nebhya.h !sa* nitya.m* sukham edhate !!5011.46! yad* yad* it.s.tatama.m* loke !yac* ca*api dayita.m* g.rhe ! tat tad* gu.navate deya.m* !tad* eva *a+k.sayam icchat-a !!5011.47! dv-a+da/sy-a.m* caitra+/sukle ca !/sveta+vastra+prado* nara.h ! caitre prati+dina.m* v-a ya.h !so* *a+k.saya.m* svargam eti hi !!5011.48! vai/s-akhe svar.na+da.h /sukre !chatra+up-anat+pradas* tath-a ! /sayy-a+prada.h /sucau m-ase !/sveta+dv-ipam av-apnuy-at !!5011.49! pur-a.na+d-at-a nabhasi !prau.s.thap-ade ca go+prada.h ! i.se *a/sva+d-at-a puru.sa.h !kulam uddharate nijam !!5011.50! -ur.n-am -urje ca lava.na.m* !m-arge pau.se *anna+parvatam ! ph-algune surabhi+dravya.m* !yo* dady-at sa* sukh-i sad-a !!5011.51! na d-ana.m* ya/sase dady-an* !na bhay-an* na ca lobhata.h ! para+loka+hit-aya*eva !deya.m* p-atra+dvi+j-aya tat !!5011.52! p-atra+bh-uto* api yo* vipra.h !pratig.rhya pratigraham ! a+satsu viniyu?nj-ita !tasmai deya.m* na karhi+cit !!5011.53! sa.mcaya.m* kurute yas* tu !sam-ad-aya tatas* tata.h ! dharma+artha.m* na*upayu?nj-ita !tasmai deya.m* na karhi+cit !!5011.54! d-ana+k-ale ca sa.mpr-apte !viprasya*a+sa.mnidhau sati ! sa.mkalpya manas-a tat tu !jala+madhye jala.m* k.sipet !!5011.55! d-atu.h phala.m* da/sa+gu.na.m* !bhaved* eva.m* k.rte sati ! grah-itur* api viprasya !na do.sa.h sy-at pratigrahe !!5011.56! vidy-avate daridr-aya !lak.sm-i+bhra.s.t-aya ca*arthine ! yad* d-iyate tad* a+k.sayya.m* !su+/s-il-aya vi/se.sata.h !!5011.57! a+krodhan-a* dharma+par-a.h !satya+nity-a* dame rat-a.h ! -id.r/s-a.h s-adhavo* vipr-as* !tebhyo* datta.m* mah-a+phalam !!5011.58! a+m-anina.h sarva+sah-a* !ni.h+sp.rh-a* vijita+indriy-a.h ! sarva+bh-uta+hit-a* maitr-as* !tebhyo* datta.m* mah-a+phalam !!5011.59! sa+a;ng-a.m/s* ca caturo* ved-an !adh-ite yo* dvi+ja+.r.sabha.h ! .sa.t+karma+nirata.h /s-anta.h !sat+p-atra.m* sa* prak-irtyate !!5011.60! -id.r/sebhyas* tu yad* d-ana.m* !dad-ati dhanav-an g.rh-i ! sahasra+gu.nita.m* sadyas* !tad* bhavaty* eva ni/scitam !!5011.61! praj?n-a+/srut-abhy-a.m* /s-ilena !v.rttena ca samanvita.h ! t-arayaty* eva hi kula.m* !sa* eko* *api dvi+ja+uttama.h !!5011.62! ni/samya*api gu.na+upeta.m* !br-ahma.na.m* s-adhu+sa.mmatam ! d-ur-ad* -an-ayya satk.rtya !sarva+bh-avena p-ujayet !!5011.63! ni.s+phala.m* navasu*uts.r.s.ta.m* !c-a.ta+c-ara.na+taskare ! ku+vaidye kitave dh-urte !/sa.the malle ca bandini !!5011.64! ny-aya+arjitena*eva dhanena kury-ad* ! d-ana.m* yath-a+/sakti g.rh-i dvi+ja+indra ! na kle/sayitv-a nija+po.sya+varga.m* ! na*a+ny-aya+labdhena dhanena ca*api !!5011.65! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se g.rha+stha+dharme.su d-ana+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*ek-a+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sva+vaibhava+anus-are.na !g.rha+stho* hari+mandiram ! k-arayet su+d.r.dha.m* bhakty-a !sudh-a+lipta.m* sa+ma.n.dalam !!5012.1! yath-a yath-a ca*ati+d.r.dha.m* !k-arayen mandira.m* g.rh-i ! tath-a tath-a phala+utkar.so* !j?n-atavyas* tasya su+vrata !!5012.2! mandira.m* k-arayed* ramya.m* !pr-ac-i+s-adhana+p-urvakam ! puras* tasya*eka+bhauma.m* ca !k-arayet t-ark.sya+ma.n.dapam !!5012.3! mandira.m* ca*abhita.h k-ary-a !dharma+/s-al-a mano+har-a ! p-antha+vai.s.nava+v-asa+arh-a !pr-ak-are.na*abhive.s.tit-a !!5012.4! udy-ana.m* k-arayet tatra !phala+pu.spa+druma+anvitam ! mi.s.ta+nir+mala+p-an-iy-a.m* !v-apik-a.m* ca sad-a+udak-am !!5012.5! madhye /sr-i+v-asudeva.m* tu !mandire sth-apayed* yad-a ! -agneyy-am ambik-a.m* s-urya.m* !nair.rte sth-apayet tad-a !!5012.6! brahm-a.na.m* sth-apayed* v-ay-av* !-i/s-ane sa+-atma+ja.m* /sivam ! mah-a+utsavena tan+m-urti.h !sth-apan-iy-a yath-a+vidhi !!5012.7! harer* up-as-a+tantr-a.ni !pur-a prokt-ani tena vai ! pa?nca+r-atra+abhidh-an-ani !sapta+r-atra+abhidh-ani ca !!5012.8! vyast-ani t-ani munibhi.h !k-alena divi ca*iha ca ! pa?nca+vi.m/sati+sa.mkhy-ani !te.s-a.m* n-am-ani mac* *ch.r.nu !!5012.9! haya+gr-iva.m* vai.s.nava.m* ca !pau.skara.m* g-argya+g-alavam ! pr-ahl-ada.m* n-arad-iya.m* ca !/sr-i+pra/sna.m* /saunaka.m* tath-a !!5012.10! /s-a.n.dilyam ai/svara.m* t-ark.sya.m* !v-asi.s.tha.m* j?n-ana+s-agaram ! sv-ayambhuva.m* ca vi/sva+ukta.m* !satya+ukta.m* k-apila.m* tath-a !!5012.11! n-ar-aya.n-iyam -atreya.m* !n-arasi.mha.m* tath-a*-aru.nam ! baudh-ayana.m* ca sa+-anandam !a.s.ta+anta+-akhya.m* tath-a*antimam !!5012.12! ete.sv* anyatamena*uktam !-a/sritya vai.s.nava.m* vidhim ! mandira.m* tat+prati.s.th-a.m* ca !p-ujana.m* ca sam-acaret !!5012.13! vi.s.no.h /sam+bhv+arka+ga.na+pa+ !+dev-in-a.m* ca tad+-atman-am ! k-arayen* mandir-a.ny* eva.m* !vaibhave sati sad+g.rh-i !!5012.14! caitra+ph-alguna+vai/s-akha+ !+jye.s.tha+m-as-a.h /subha+-avah-a.h ! sarva+deva+prati.s.th-ay-a.m* !caitra.m* na*icchanti ke+cana !!5012.15! prati.s.th-ay-a.m* tath-a vi.s.nor* !m-agha+m-aso* na ca*ucita.h ! dak.si.na.m* ca*ayana.m* tadvan* !ni.siddha.m* deva+karma.ni !!5012.16! m-agha+ph-alguna+vai/s-akha+ !+jye.s.tha+-a.s-a.dhe.su pa?ncasu ! m-ase.su /sukla+pak.se ca !/siva+sth-apanam uttamam !!5012.17! deva+-alaya.m* k-arayati !dharma+/s-al-a.m* ca ya.h pum-an ! sa* t-arayati sa.ms-ar-ad* !-atmana.h sapta p-uru.s-an !!5012.18! y-avatya* i.s.tak-as* tatra !cit-a* deva+-alaya+-adi.su ! t-avanty* ab+da+sahasr-a.ni !tat+kart-a svargam -avaset !!5012.19! /sr-imato* v-asudevasya !k-arayaty* uttama.m* tu ya.h ! mandira.m* su+d.r.dha.m* ramya.m* !sa* mok.sa.m* pr-apnuy-ad* dhruvam !!5012.20! madhyama.m* k-arayed yas* tu !pum-a.ms* tan* mandira.m* navam ! sa* ca vaiku.n.tham -apnoti !loka.m* loka+namask.rtam !!5012.21! kani.s.tha.m* mandira.m* ya/s* ca !k-arayet tasya v-a.dava ! sura+indra+lokam -apnoti !sa* pum-an api ni/scitam !!5012.22! phala.m* dhan-i /sre.s.thatamena yat tu ! pr-apnoti tan+mandira+karma.n-a tat ! pr-apnoti hi sv+alpa+dhana.h kani.s.tha.m* ! tat k-arayitv-a prayata.h sva+/sakty-a !!5012.23! prati.s.thay-a s-arvabhauma.m* !sadman-a bhuvana+trayam ! p-uj-a+-adin-a brahma+loka.m* !tribhis* tat+s-amyam -apnuy-at !!5012.24! ya.h k-arayati tad* dh-ama !nir+dambha.h pr-itaye hare.h ! agni+hotra+sama.m* tasya !phalam -ahur* man-i.si.na.h !!5012.25! sudh-a+-adibhir* lepayitv-a !j-ir.na+uddh-ara.m* ca k-arayet ! deva+-alaya+ma.tha+-ade/s* ca !yas* tasya su+k.rta.m* mahat !!5012.26! sa.mm-arjayec* ca yas* tatra !ya/s* ca tatra*anulepayet ! d-ipa.m* ca tatra ya.h kury-ad* !vi.s.nu+loka.m* pray-ati sa.h !!5012.27! tath-a k-up-a.m/s* ca v-ap-i/s* ca !ta.d-ag-ani ca ye nar-a.h ! k-arayanty* a+k.saya.m* pu.nya.m* !te.s-a.m* tad* bhavati dhruvam !!5012.28! var.s-a+k-ale ta.d-age tu !salila.m* yasya ti.s.thati ! kul-ani /satam uddh.rtya !vaiku.n.the nivasaty* asau !!5012.29! /sarat+k-ale tu salila.m* !ta.d-age yasya ti.s.thati ! go+sahasra+prad-anasya !phala.m* sa* labhate nara.h !!5012.30! hemanta+k-ale salila.m* !ta.d-age yasya ti.s.thati ! sa* vai bahu+su+var.nasya !yaj?nasya labhate phalam !!5012.31! yasya v-a /si/sire k-ale !ta.d-age salila.m* bhavet ! tasya*agni+.s.toma+yaj?nasya !phala.m* bhavati su+vrata !!5012.32! vasanta+k-ale salila.m* !ta.d-age yasya vartate ! so* *ati+r-atrasya yaj?nasya !phala.m* pr-apnoti m-anava.h !!5012.33! nid-agha+k-ale p-an-iya.m* !ta.d-age yasya ti.s.thati ! phala.m* sa* v-aji+medhasya !yaj?nasya labhate pum-an !!5012.34! sa* kula.m* t-arayet sarva.m* !yena kh-ate jala+-a/saye ! g-ava.h pibanti salila.m* !s-adhava/s* ca nar-a.h sad-a !!5012.35! sarv-a.ny* api ca sattv-ani !t.r.s-a+-art-ani pibanti yat ! jala+-a/saye tasya pu.nyam !a+prameya.m* hi k-irtyate !!5012.36! ta.d-agam abhito* raupy-a/s* !ch-ay-a+v.rk.s-a* va.ta+-adaya.h ! tena*atra k-irti/s* ca bhavet !svargo* *a+k.sayya.h paratra ca !!5012.37! -ar-am-a/s* ca*api kartavy-a.h !/subha+v.rk.sai.h su+/sobhit-a.h ! jala+-a/sayasya*upa+ka.n.the !g.rha+sthena sukha+arthin-a !!5012.38! phala+upayogina.h sarve !tath-a pu.spa+upayogina.h ! -ar-ame.su drum-a* ropy-a.h !pit.r+deva+upabhoga+d-a.h !!5012.39! a/svattham eka.m* picumandam eka.m* ! nyagrodham eka.m* da/sa tinti.d-i/s* ca ! kapittha+bilva+-amalak-i+traya.m* yo* ! vapen* nava*-amr-an naraka.m* na ca*iy-at !!5012.40! uddi/sya vi.s.nu.m* puru.so* *atra kury-at ! p-urta.m* yad* ittha.m* su+k.rta.m* tu bhakty-a ! an+antat-am eti tad* eva sarva.m* ! kury-at tato* bhakti+sametam etat !!5012.41! praty+aha.m* prati+m-asa.m* v-a !praty+ab+da.m* v-a vidh-anata.h ! g.rha+sthai/s* ca grah-a.h p-ujy-a* !r-ajabhis* tu vi/se.sata.h !!5012.42! du.hsthito* yas* tu yasya sy-at !p-ujyas* tasya sa* yatnata.h ! tu.s.to* graha.h sukha.m* datte !ru.s.ta.h p-i.dayati dhruvam !!5012.43! ravi.n-a saptama+sthena !r-ava.no* vinip-atita.h ! a.s.tamena /sa/sa+a;nkena !hira.nya+ka/sipur* hata.h !!5012.44! a;ng-araka+nirodhena !namuci/s* ca hato* ra.ne ! p-a.n.dav-a* dy-uta+kara.ne !budhena*api niyojit-a.h !!5012.45! guru.n-a janma+sa.msthena !hato* r-aj-a su+yodhana.h ! .sa.s.thena*u/sanas-a yuddhe !hira.nya+ak.so* nip-atita.h !!5012.46! /sanai/s+care.na saud-aso* !nara+m-a.mse niyojita.h ! r-ahu.n-a p-i.dito* r-aj-a !nalo* bhr-anto* mah-i+tale !!5012.47! ketun-a p-i.dita/s* ca*abh-ud* !r-aj-a sa.mgr-ama+jit tath-a ! eva.m* bahu+vidh-a* bh-u+p-a* !graha+do.sair* hi p-i.dit-a .h !!5012.48! jyotir+vido* viditv-a*eva !du.s.ta+sth-ana+sthit-an grah-an ! /s-antis* te.s-a.m* prakartavy-a !d-ana.m* dattv-a yath-a+vidhi !!5012.49! m-a.nikya.m* tara.nes* tu d-anam udita.m* mukt-a+phala.m* /s-ita+gor* ! m-aheyasya ca vidruma.m* marakata.m* saumyasya g-arutmatam ! deva+-ijyasya ca pu.spa+r-agam asura+am-atyasya vajra.m* /saner* ! n-ila.m* nir+malam anyayos* tu gadite go+meda+vaid-uryake !!5012.50! dhenu.h /sa;nkho* *aru.na+ruci+v.r.sa.h k-a?ncana.m* p-ita+vastra.m* ! /sveta/s* ca*a/sva.h surabhir* asit-a k.r.s.na+loha.m* ca loham ! s-urya+-adin-a.m* munibhir* udit-a* dak.si.n-as* tu grah-a.n-a.m* ! sn-anair* d-anair* havana+balibhis* te grah-a.h syu.h prasann-a.h !!5012.51! deva+br-ahma.na+vandan-ad* guru+vaca.h+sa.mp-adan-at praty+aha.m* ! s-adh-un-am api sevan-at prati+dina.m* sac+ch-astra+sa.m/s-ilan-at ! hom-ad* a+dhvara+dar/san-ac* *chuci+mano+bh-av-aj* jap-ad* d-anato* ! na+u kurvanti kad-a+cid* eva puru.sasya*ete grah-a.h p-i.danam !!5012.52! yat-in-a.m* ca vana+sth-an-a.m* !var.nin-a.m* ra;nka+dehin-am ! s-adh-un-a.m* y-acak-an-a.m* ca !po.sa.na.m* g.rhi.n-a.m* hitam !!5012.53! anena*eva pur-a.ne.su !hetun-a hi g.rha+-a/srama.h ! itara+-a/sramata.h /sre.s.tha.h !k-irtito* munibhir* dvi+ja !!5012.54! a+tithau sva+g.rha.m* pr-apte !samutth-aya*-adare.na tam ! namask.rtya*-asana.m* dattv-a !p-ujayec* ca yath-a+ucitam !!5012.55! v-akyai.h su+madhurai.h p.r.s.tv-a !sv+-agata+-ady* atha bhojayet ! tasmi.ms* tu.s.te vij-an-iy-at !tu.s.ta.m* trailokyam ity* asau !!5012.56! yady* eva.m* g.rhi.n-a na sy-at !kim+artha.m* kli/syate tad-a ! g.rha+andha+k-upe vi.same !patitv-a tena bh-u+tale !!5012.57! pa/su+pak.si+m.rga+-adayo* *api j-iv-a* ! bahava.h santy* udara.m+bhar-a* hi loke ! yadi t-ad.r/sa+v.rttim-an g.rh-i sy-ad* ! dvi+ja tat+pa;nkti+gatas* tad-a na ki.m* sa.h !!5012.58! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se g.rha+stha+dharme.su p-urta+karma+-adi+vidhi+nir-upa.na+n-am-a dv-a+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: br-ahma.nasya g.rha+sthasya !vi/se.sa.m* kathay-amy* aham ! sad-a /suci/s* cared* vipra.h !.sa.t+karma+nirata.h sad-a !!5013.1! /s-anto* d-antas* titik.su/s* ca !nitya.m* veda+artha+cintaka.h ! sva+dharma.m* na tyajet kva+api !du.h+sa;nga.m* na sam-acaret !!5013.2! /sukla+ambara+dharo* n-ica+ !+ke/sa+/sma/srus* tapa.h+priya.h ! na*ati+s-uk.sma+pa.to* nityam !an+-alasyo* *alpa+nidraka.h !!5013.3! sn-ana+sa.mdhy-a+paro* nitya.m* !brahma+yaj?na+par-aya.na.h ! s-avitr-i+j-apya+nirata.h !/sr-addha+k.rn* mucyate g.rh-i !!5013.4! vibh-aga+/s-ila.h satata.m* !k.sam-a+yukto* day-a+-alaya.h ! g.rha+sthas* tu sam-akhy-ato* !na g.rhe.na g.rh-i bhavet !!5013.5! a+huta.m* ca huta.m* ca*eva !pra+huta.m* pr-a/sita.m* tath-a ! br-ahma.m* huta.m* pa?ncama.m* ca !nitya.m* yaj?n-an im-a.m/s* caret !!5013.6! japo* *a+huto* huto* homa.h !pra+huto* bhautiko* bali.h ! pr-a/sita.m* pit.r+sa.mt.rptir* !huta.m* br-ahma.m* dvi+ja+arcanam !!5013.7! pa?nca+yaj?n-an im-an kurvan !br-ahma.no* na*avas-idati ! ete.s-am an+anu.s.th-an-at !pa?nca+s-un-a* av-apnuy-at !!5013.8! -atma+artha.m* bhojana.m* yasya !raty+artha.m* yasya maithuna.m* ! v.rtty+artha.m* yasya ca*adh-ita.m* !ni.s+phala.m* tasya j-ivitam !!5013.9! na /sabda+/s-astra+abhiratasya mok.so* ! na ca*eva ramya+-avasatha+priyasya ! na bhojana+-acch-adana+tat+parasya ! na loka+citta+graha.ne ratasya !!5013.10! eka+anta+/s-ilasya sad-a*eva tasya ! sarva+indriya+pr-iti+nivartakasya ! sva+adhy-aya+yoge gata+m-anasasya ! mok.so* dhruva.m* nityam a+hi.msakasya !!5013.11! tasm-an* nitya.m* vrata+stha.h sy-ad* !agni+sev-a+par-aya.na.h ! tat+para/s* ca tapasy-ay-a.m* !br-ahma.no* vijita+indriya.h !!5013.12! na dharmasya*apade/sena !p-apa.m* k.rtv-a vrata.m* caret ! pretya*iha ca*-id.r/so* vipro* !garhyate brahma+v-adibhi.h !!5013.13! p-akha.n.dino* vi+karma+sth-an !v-ama+-ac-ar-an sura+druha.h ! veda+nind-a+rat-an marty-an !d-urata.h parivarjayet !!5013.14! an+.rt-at p-arad-ary-ac* ca !tath-a*a+bhak.syasya bhak.sa.n-at ! /srauta+dharma+parity-ag-at !kula.m* viprasya na/syati !!5013.15! ku+viv-ahai.h kriy-a+lopair* !veda+an+adhyayanena ca ! kul-any* a+kulat-a.m* y-anti !br-ahma.na+atikreme.na ca !!5013.16! para+nind-a.m* na kurv-ita !na*-atma+/sl-agh-a+paro* bhavet ! a+p-apa.m* p-apina.m* na*eva !pr-a.na+ante *api prak-irtayet !!5013.17! sn-atv-a pu.n.dra.m* m.rd-a kury-ad* !*dhutv-a vahni.m* tu bhasman-a ! dev-an abhyarcya gandhena !jalena*eva jale sthita.h !!5013.18! sn-ana.m* sa.mdhy-a tarpa.na+-adi !japa+homa+sura+arcanam ! bhojan-at pr-ak prakartavya.m* !s-aya.m+sa.mdhy-a+-ahut-ir* vin-a !!5013.19! br-ahma.nasya hi deho* *aya.m* !k.sudra+k-am-aya na*i.syate ! k.rcchr-aya tapase ca*iha !pretya*an+anta+sukh-aya ca !!5013.20! jy-a+kar.sa.na.m* /satru+nibarha.na.m* ca ! k.r.sir* va.nijy-a pa/su+p-alana.m* ca ! /su/sr-u.sa.na.m* ca*api tath-a*artha+hetor* ! a+k-aryam etat parama.m* dvi+jasya !!5013.21! na r-aj?na.h pratig.rh.n-iy-ad* !vartam-an-ad* a+sat+pathe ! sva+dharma+ni.s.th-at tasm-at tu !pratig.rh.nan na do.sa+bh-ak !!5013.22! bhojya+/suddhau sattva+/suddhi.h !sy-ad* dhruva+anusm.rtis* tata.h ! tata/s* ca sarva+granth-in-a.m* !vipramok.so* hi j-ayate !!5013.23! na*-ady-ac* *ch-udrasya vipro* *anna.m* !na.ta+nartakayor* ata.h ! ga.na+anna.m* ga.nik-a+anna.m* ca !h-ina+j-ate/s* ca sarvata.h !!5013.24! a+tith-in-a.m* ca sarve.s-a.m* !pre.sy-a.n-a.m* sva+janasya ca ! s-am-anya.m* bhojana.m* nitya.m* !g.rha+sthasya pra/sasyate !!5013.25! -ardhika.h kula+mitra.m* ca !sva+go+p-ala/s* ca n-apita.h ! ete /s-udre.su bhojya+ann-a* !ya/s* ca*-atm-ana.m* nivedayet !!5013.26! bh-umau bal-in up-ah.rtya !k.rtv-a ca*apo/sana.m* tata.h ! pr-a.na+agni+hotra+p-urva.m* tu !v-ag+yato* bhojana.m* caret !!5013.27! sn-asyato* varu.na.h /sakti.m* !juhvato* *agnir* harec* *chriyam ! bhu?nj-anasya*antaka/s* ca*-ayus* !tasm-an* mauna.m* tri.su sm.rtam !!5013.28! anna.m* madhye prati.s.th-apya.m* !dak.si.ne gh.rta+p-ayasam ! /s-aka+-adi purata.h sth-apya.m* !bhak.sya.m* bhojya.m* ca v-amata.h !!5013.29! eka+pa;nkty+upavi.s.te.su !yady* eko* *apy* aghav-an bhavet ! sarve.s-a.m* tad* agha.m* tulya.m* !pa;nkti+bhedo* na cet k.rta.h !!5013.30! agnin-a bhasman-a ca*eva !stambhena salilena ca ! dv-are.na ca*api m-arge.na !.sa.dbhi.h pa;nktir* vibhidyate !!5013.31! pit.r+deva+manu.syebhyo* !dattv-a*a/sn-aty* a+m.rta.m* g.rh-i ! sva+artha.m* pacann* agha.m* bhu;nkte !kevala.m* sva+udara.m+bhara.h !!5013.32! itas* tata/s* ca yaj?na+artha.m* !na*eva y-aceta v-a.dava.h ! y-acita.m* cet sarvam eva !deya.m* tad* yaj?na+karma.ni !!5013.33! pratigrahe s-uni+cakri+ !+dhvaji+ve/sy-a+nara+adhip-a.h ! du.s.t-a* da/sa+gu.na.m* p-urv-at !p-urv-ad* ete yath-a+kramam !!5013.34! ajina.m* m.rta+/sayy-a.m* ca !me.s-i.m* ca*ubhayato+mukh-im ! kuru+k.setre ca g.rh.n-ano* !na bh-uya.h puru.so* bhavet !!5013.35! loha.m* til-a/s* ca mahi.s-i !taila.m* lava.nam eva ca ! tila+dhenur* ma.ni/s*ca*iti !ghor-a.h sapta pratigrah-a.h !!5013.36! prav-aham avadhi.m* k.rtv-a !nady-a* hasta+catu.s.tayam ! na tatra pratig.rh.n-iy-at !pr-a.nai.h ka.n.tha+gatair* api !!5013.37! k.r.s.na+ajina+pratigr-ah-i !hay-an-a.m* kraya+vikray-i ! nava+/sr-addhasya bhokt-a ca !na bh-uya.h puru.so* bhavet !!5013.38! ahar+ni/sa.m* /sruter* j-apy-ac* !*chauca+-ac-ara+ni.seva.n-at ! a+droha+v.rtty-a buddhy-a ca !p-urva+janma smared* dvi+ja.h !!5013.39! yath-a d-arumayo* hast-i !yath-a k.rttimayo* m.rga.h ! tath-a vipro* *an+adh-iy-anas* !trayo* *am-i n-ama+dh-ari.na.h !!5013.40! na vidy-a na tapo* yasya !sam-adatte pratigraham ! adho+gatim av-apnoti !d-atr-a saha sa* tu dvi+ja.h !!5013.41! ap-upa.m* ca hira.nya.m* ca !g-am a/sva.m* p.rthiv-i.m* til-an ! a+vidv-an pratig.rh.n-ano* !bhasm-ibhavati k-a.s.thavat !!5013.42! /sakta.h pratigrah-itu.m* yo* !veda+v.rtto* jita+indriya.h ! d-iyam-ana.m* na g.rh.n-ati !svargas* tasya na dur+labha.h !!5013.43! /s-udra+anna.m* br-ahma.no* hy* a/snan !m-asa.m* m-asa+ardham eva v-a ! tad+yon-av* abhij-ayeta !satyam etad* vidur* budh-a.h !!5013.44! ka.n-an-am atha+v-a bhik.s-a.m* !br-ahma.no* v.rtti+kar/sita.h ! sac+ch-udr-a.n-a.m* g.rhe kury-an* !na sa* p-apena lipyate !!5013.45! vi/suddha+anvaya+sa.mj-ato* !niv.rtto* madya+m-a.msata.h ! dvi+ja+bhakto* va.nig+v.rtti.h !sac+ch-udra.h sa* prak-irtyate !!5013.46! rajan-i+madhya+y-amau dvau !huta+/se.sa.m* ca yad* *dhavi.h ! tatra svapa.ms* tad* a/sna.m/s* ca !br-ahma.no* na*avas-idati !!5013.47! a+peya.m* na pibet kva+api !na*a+bhak.syam api bhak.sayet ! na gandham api g.rh.n-iy-ad* !br-ahma.no* madya+m-a.msayo.h !!5013.48! bhaved* a+j?n-anata.h kva+api !gandhasya*-agraha.na.m* yadi ! tarhi sn-atv-a smared* vi.s.nu.m* !s-aya.m+sa.mdhy-a.m* bahi/s* caret !!5013.49! j-ay-ay-a* -atmana/s* ca*api !putrasya duhitus* tath-a ! yath-a+ucita.m* yath-a+k-ala.m* !sa.msk-ar-an vidhin-a*-acaret !!5013.50! kany-ay-a* vikrayo* na*eva !kartavya.h kva+api kena+cit ! br-ahma.nena vi/se.se.na !yat+kart-a y-ati rauravam !!5013.51! bhak.sita.m* ca*a.nu+m-atra.m* yat !kany-a+vikraya+ja.m* dhanam ! sa+kula.m* tad+grah-it-ara.m* !naraka.m* nayati dhruvam !!5013.52! yad* v-a vara.m* vadet kany-am !ala.mk.rtya*udvaha*iti ca ! nirv-aha+artha.m* sva+kany-ay-a* !vai.samy-ad* de/sa+k-alayo.h !!5013.53! vara+datt-a* hy* ala.mk-ar-a* !yath-a+/sakti sva+k-aritai.h ! ala.mk-arair* yut-a* dey-a.h !kany-ayai te *a+khil-a* api !!5013.54! eva.m* k.rte na do.so* *asti !bh-i.sma* ity* -aha dharma+jam ! sva+artha.m* na*a.nv* api tad* gr-ahya.m* !dharma* e.sa* san-atana.h !!5013.55! a.s.ta+var.s-a bhaved* gaur-i !nava+var.s-a tu rohi.n-i ! da/sa+var.s-a bhavet kany-a !tata* -urdhva.m* rajas+val-a !!5013.56! pit.r+gehe tu y-a kany-a !raja.h pa/syed* a+sa.msk.rt-a ! bhr-u.na+h-a tat+pit-a j?neyo* !v.r.sal-i s-a*api kanyak-a !!5013.57! kula.m* /s-ila.m* sa+n-athatva.m* !vidy-a.m* vitta.m* vapur* vaya.h ! et-an gu.n-an vare d.r.s.tv-a !k-ale dady-at sut-a.m* tata.h !!5013.58! sam-ipa+stho* *ati+d-ura+stho* !dhana+udv.rtta/s* ca nir+dhana.h ! v.rtti+hina/s* ca m-urkha/s* ca !varjan-iy-as* tu .sa.d* var-a.h !!5013.59! ravi+k.setra+gate j-ive !j-iva+k.setra+gate ravau ! viv-aha.m* na pra/sa.msanti !kany-a+vaidhavyam eti yat !!5013.60! god-a+bh-ag-irath-i+madhye !na*udv-aha.h si.mha+ge gurau ! magh-a+sthe sarva+de/se.su !tath-a m-ina+gate ravau !!5013.61! bh-ag-irathy-+uttare k-ule !gautamy-a* dak.si.ne tath-a ! viv-aho* vrata+bandha/s* ca !si.mha+stha+-ijye na du.syati !!5013.62! -arabhya saptama.m* var.sa.m* !viv-aha.h s-arvavar.nika.h ! da/sa+do.sa+vih-ine hi !k-ale putry-a.h /subho* mata.h !!5013.63! viv-aha+caula+vrata+bandha+yaj?ne ! pa.t.ta+abhi.seke ca tath-a*eva r-aj?n-am ! s-imanta+y-atr-asu tath-a*eva j-ate ! na*u cintan-iya.h khalu gh-ata+candra.h !!5013.64! vi/se.sa+dharm-a.h kathit-a* may-a*ittha.m* ! tubhya.m* g.rha+stha+-a/srami+v-a.davasya ! taj+j-ivik-a+v.rttim atha+u vad-ami ! sam-asatas* t-a.m* /s.r.nu vipra+varya !!5013.65! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se g.rha+stha+dharme.su br-ahma.nasya vi/se.sa+vidhi+nir-upa.na+n-am-a trayo+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: j-ivik-a+v.rttaya.h p-urva.m* !kathit-a* y-a* may-a*an+agha ! t-abhir* eva samutp-adya !dravya.m* kurv-ita sad+vyayam !!5014.1! sam-a/sritya dvi+jo* nitya.m* !sa* sva+var.na+anus-ari.n-im ! v.rtti.m* sa.mp-adayed* dravya.m* !n-ica+sev-a.m* tu na*-acaret !!5014.2! g.rha+sthasya /sila+u?ncha.m* ca !/s-al-ina.m* sa.mcayas* tath-a ! v-art-a ca*iti catasro* *atra !j-ivik-a+v.rttayo* mat-a.h !!5014.3! uttar-am uttar-a.m* h-in-a.m* !t-asu vidy-ad* dvi+ja+uttama.h ! de/sa+k-alau sva+s-amarthya.m* !d.r.s.tv-a*ek-a.m* v.rttim -a/srayet !!5014.4! k.setra+pa+tyakta+ka.ni/sa+ !+ka.na+-ad-ana.m* /sila+u?nchanam ! a+y-acita.m* tu /s-al-ina.m* !sa.mcayo* y-ajana+-adikam !!5014.5! v-art-a k.r.sy+-adik-a v.rtti.h !prokt-a.h s-am-anyatas* tv* im-a.h ! tath-a vidy-a+prakar.so* *api !dravya.m* pr-apayati bh.r/sam !!5014.6! havya+kavya+prad-anai/s* ca !niyama+abhy-asatas* tath-a ! prasann-a devat-a dravya.m* !dadaty* eva bh.r/sa.m* kva+cit !!5014.7! ma.ni+svar.na+-ady+-akarebhya.h !kva+cic* ca pr-apyate dhanam ! brahma+.r.s-i.n-a.m* pras-adena !kva+cid* -akasmika.m* tath-a !!5014.8! etat sarva.m* g.rha+sthasya !dravya.m* ny-aya+-agata.m* matam ! dharma+k-arye.sv* etad* eva !vihita.m* dravyam uttamam !!5014.9! k.satriyasya nara+indrasya !r-aja+n-ity+-agata.m* dhanam ! dharma+upayukta.m* kathita.m* !na*anyad* ity* api viddhi bho.h !!5014.10! ku.tumba+po.sa.na+a+/sakta.h !sva+v.rtty-a*uttamay-a yad-a ! sva+avarasya tad-a v.rtti.m* !g.rh.n-iy-an* na tv* an+-apadi !!5014.11! tatra*api br-ahma.no* hi.msr-a.m* !k.s-atra+v.rtti.m* vih-aya ca ! vai/sya+v.rtti.m* bhajed* eva !s-idan r-aj-a*api t-a.m* bhajet !!5014.12! s-idan vai/syasya /s-udrasya !bhajed* v.rtti.m* sa* ca*-apadi ! k-arv+-adi+v.rttim -a/sritya !tared* -apadam -atmana.h !!5014.13! sarvo* *apy* -apad+vinirmukta.h !pr-aya/s+citta.m* vidh-aya ca ! sv-a.m* sv-am eva*uttam-a.m* v.rtti.m* !puna.h samyag* up-a/srayet !!5014.14! kalau yuge *atra vipr-a.n-a.m* !k.satriy-a.n-a.m* ca m-ana+da ! sva+var.na+v.rtty-a*uttamay-a !nirv-aho* na*eva sa.mbhavet !!5014.15! vai/sya+v.rtti.m* sam-a/sritya !ku.tumba+a+tithi+po.sa.nam ! kurv-iy-at-a.m* tatas* tau tu !dharma+k-arye.su tat+parau !!5014.16! k.r.ser* a+bh-ave v-a.nijya.m* !tad+a+bh-ave kus-idakam ! ka.s.t-a.m* p-ap-iyas-i.m* v.rtti.m* !kus-ida.m* br-ahma.nas* tyajet !!5014.17! kutsit-at s-idata/s* ca*api !nir+vi/sa;nkai.h prag.rhyate ! catur+gu.na.m* ca*a.s.ta+gu.na.m* !kus-ida+-akhyam ata.h sphu.tam !!5014.18! uttama+.r.n-ad* dhana.m* kva+api !vipra.h pr-a.na+-apada.m* vin-a ! g.rh.n-iy-an* na*eva dharma+artha.m* !na ca k-ama+sukha+-aptaye !!5014.19! nir+dhanasya g.rha+sthasya !br-ahma.nasya vi/se.sata.h ! na*uttama+.r.na+sama.m* du.hkham !anyat ki.m+cana vidyate !!5014.20! pa?ncame *ahani .sa.s.the v-a !/s-aka+patra+a/sana.m* varam ! na tu*uttama+.r.na+kadana.m* !n.r+pater* api karhi+cit !!5014.21! vai/sya+v.rtti.sv* atas* tv* ek-a.m* !br-ahma.na.h k.r.sim -a/srayet ! kalau yuge svay-a v.rtty-a !ku.tumba.m* p-atum a+k.sama.h !!5014.22! dvi+ja+uttamasya*-apadi vai/sya+v.rtti.h ! sva+j-ivik-a+artha.m* vihit-a*uttam-a*eva ! n-ar-aya.no* n-aradam evam -aha ! sk-ande pur-a.ne dvi+ja+varya p-urvam !!5014.23! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se g.rha+stha+dharme.su j-ivik-a+v.rtti+nir-upa.na+n-am-a catur+da/so* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a harer* v-akya.m* !pr-apta.m* sa.m/sayam -atmani ! papraccha ta.m* sa* n.r+pate !br-ahma.nas* tat+priya.h puna.h !!5015.1! br-ahma.na* uv-aca: br-ahma.nasya k.r.si.h p-urva.m* !ni.siddh-a bhagava.ms* tvay-a ! puna/s* ca vihit-a*atra*iti !sa.m/saya.m* chindhi me prabho !!5015.2! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: br-ahma.nasya ni.siddha.m* hi !k.r.si+karma na sa.m/saya.h ! an+anya+gatikatv-at tat !s-a.mprata.m* vihita.m* dvi+ja !!5015.3! na /sila+u?ncha+-adi+v.rttir* hi !/saky-a*asty* -acaritu.m* kalau ! na ca yaj?na+rucir* loko* !na*adhyet-a*api dhan-i kva+cit !!5015.4! na ca ka/s+cid* vi/suddho* *atra !d-at-a*api puru.so* bhuvi ! k.r.sis* tato* *abhyanuj?n-at-a !par-a/sara+muner* mat-at !!5015.5! /s-udra+v.rtti.m* bhajed* vipro* !n-ic-ad* v-a*api pratigraham ! kury-at tata.h k.r.sir* iya.m* !prokt-a /sreyas+kar-i may-a !!5015.6! k.r.si+labdhena dh-anyena !pit-.rn dev-a.m/s* ca br-ahma.n-an ! p-ujayet tena te tu.s.t-as* !tad+do.sa.m* n-a/sayanti hi !!5015.7! devebhya/s* ca pit.rbhya/s* ca !dady-ad* bh-aga.m* tu vi.m/sakam ! tri.m/sattama.m* ca viprebhyo* !ya.h sa* du.syen* na kar.saka.h !!5015.8! a+tyajan sv-ani karm-a.ni !br-ahma.no* nityak-ani .sa.t ! k.r.si+karma prakurv-ita !k.satriya/s* ca tath-a*-apadi !!5015.9! h-ina+a;nga.m* dur+bala.m* /sr-anta.m* !rogi.na.m* k.sudhita.m* tath-a ! k.r/sa+a;nga.m* sthavira.m* ca*andham !ana.dv-aha.m* na v-ahayet !!5015.10! sthira+a;nga.m* n-i+ruja.m* t.rpta.m* !.sa.n.dhatva+varjitam ! pu.s.ta+a;nga.m* sa+bala.m* matta.m* !v.r.sabha.m* v-ahayed* dvi+ja.h !!5015.11! v-ahayed* divasasya*ardha.m* !kury-at sn-ana+-adika.m* tata.h ! s-ira.m* yuga.m* pratoda.m* ca !kury-ac* *ch-astra+ukta+m-anata.h !!5015.12! h-ina+atirikta.m* kartavya.m* !na*eva ki.m+cit pram-a.nata.h ! na nir+dayas* tudet krodh-ad* !bal-ivard-an kad-a+cana !!5015.13! na s-ira.m* k.s-ira+v.rk.sasya !na bilva+picumandayo.h ! dvi+ja.h kva+api prakurv-ita !kurvan d-aridyam -apnuy-at !!5015.14! gobhi/s* ca v.r.sabhair* atra !g.rhi.n-a.m* hi g.rha+-a/srama.h ! vartate t-a/s* ca t-a.ms* tasm-ad* !dvi+jo* yatnena p-alayet !!5015.15! vane /su.ska+t.r.n-any* attv-a !sravanty* anu+dina.m* paya.h ! havirbhir* deva+to.si.nyo* !g-ava.h p-ujy-a.h sad-a n.r.n-am !!5015.16! yad* a;nge.sv* ati+pu.nye.su !sarve dev-a* vasanti hi ! t-a.h p-ujan-iy-a.h sarve.s-a.m* !sa.mrak.sed* g-a* g.rha+-a/sram-i !!5015.17! gaura+vats-a na dogdhavy-a !sravad+garbh-a ca sandhin-i ! pras-ut-a ca da/sa+ah-at pr-ak !rogi.n-i ca dvi+vatsa+s-u.h !!5015.18! dak.si.na+abhi+mukh-a* g-ava* !uttara+abhi+mukh-a/s* ca v-a ! bandhan-iy-a/s* ca v.r.sabh-a* !na pr-ak pratya;n+mukh-a* dvi+jai.h !!5015.19! go+v-aji+v.r.sa+/s-al-ay-a.m* !su+t-ik.s.na.m* loha+d-atrakam ! sarvad-a sth-apan-iya.m* ca !d-ama+bandha+vimok.sa+k.rt !!5015.20! yo* g-a.h p-ujayate bhakty-a !vandate po.sayaty* api ! so* *a/sva+medha+-adi+yaj?n-an-a.m* !pr-apnoti sahas-a phalam !!5015.21! t-a.dayanti ca ye p-ap-a.h !kro/sayanti ca t-a/s* ca ye ! naraka+agnau prapacyante !ko.ti+var.s-a.ni te nanu !!5015.22! gav-a.m* yat p-alane pu.nya.m* !prokta.m* da/sa+gu.na.m* tata.h ! p-alane v.r.sabh-a.n-a.m* ca !pu.nya.m* kila mah-a+.r.sbhi.h !!5015.23! k.rtv-a gor+v.r.sa.na+ccheda.m* !vipro* bhra/syati j-atita.h ! ca.n.d-ala* iva varjyo* *asau !daive pitrye ca karma.ni !!5015.24! utp-adayanti sasy-ani !mardayanti vahanti ca ! -anandayanti lok-a.m/s* ca !p-ujy-a* hi v.r.sabh-as* tata.h !!5015.25! na bh-ara+khinn-a* jalpanti !patyur* agre *api ki.m+cana ! svaya.m* caranti /su.sk-a.ni !t.r.n-ani ca ka.da;ngaram !!5015.26! uk.s-a.na* -id.r/s-a* ete !lok-an-a.m* v.rddhi+hetava.h ! p-alan-iy-a.h prayatnena !po.sa.n-iy-a/s* ca sarvath-a !!5015.27! g.rhe baddh-an pa/s-un yas* tu !t.r.na+toya+-adibhir* g.rh-i ! na*anu+vela.m* prapu.s.n-iy-at !sa* pated* raurava+-adi.su !!5015.28! pa/s-un-a.m* p-alane *a+/sakto* !dattv-a t-an dhanine svayam ! vana.m* gattv-a tapa.h kury-an* !na tu t-an kle/sayed* v.rth-a !!5015.29! dharmam eva.m* viditv-a*eva !po.sayan p-alayan v.r.s-an ! vapet sarv-a.ni b-ij-ani !sarva+v-ap-i na s-idati !!5015.30! /s-ali+-ik.su+/sa.na+karp-asa+ !+v-art-aka+-ad-ini v-apayet ! tat tat sth-ana.m* ca tat+k-ala.m* !viditv-a dharma+/s-astrata.h !!5015.31! ghana+v-ap-i ca*agra+v-ap-i !go+po.s-i bija+sa.mgrah-i ! prabh-ate k.setra+g-am-i ca !kar.sako* na*avas-idati !!5015.32! prathama.m* k.r.si+kart-a tu !vidh-ana.m* /s-astra+sa.mmatam ! ku+yoga+varjite kury-at !prayata.h /subha+v-asare !!5015.33! s-it-ay-a.h sth-apana.m* k.rtv-a !par-a/saram .r.si.m* smaran ! dadhi+d-urva+a+k.satai.h pu.spai.h !/sam-i+patrai/s* ca p-ujayet !!5015.34! n-ir-ajana.m* ca naivedya.m* !dattv-a kury-at pra+dak.si.nam ! sa* k.setra+p-ala+mukhyebhyo* !bal-in dady-at tato* g.rh-i !!5015.35! rakta+/s.r;ngau sva+v.r.sabhau !ku;nkumena*a+k.satais* tath-a ! p-ujayet pu.spa+m-al-abhis* !tata.h sa.myojayed* *dhalam !!5015.36! sa.mgh.r.sya s-ira+ph-ala+agra.m* !hemn-a v-a rajatena ca ! mantram eta.m* samucc-arya !kurv-ita k.setra+kar.sa.nam !!5015.37! s-ite saumye kum-ari tva.m* !devi devai.h /sriye *arcite ! /sakti+s-unor* yath-a siddh-a !tath-a me siddhi+d-a bhava !!5015.38! e.sa* eva vidhir* j?neyo* !v-apane lavane tath-a ! prave/sane ca dh-any-an-a.m* !khale gantr-i+prav-aha.ne !!5015.39! yatnata.h p-alayann* eva !v.r.sabhau kar.sa.na.m* caret ! a+p-alayan v-ahaya.ms* tu !kumbh-i+p-ake pated* dhruvam !!5015.40! anna+artham as.rjad* brahm-a !v.r.sabh-an hary+anuj?nay-a ! sarva.m* j-ivati ca*annena !trailokya.m* sa+cara+a+caram !!5015.41! p-alayadbhir* atas* t-a.ms* tu !kartavya.m* kar.sa.na.m* dvi+jai.h ! yath-a+uktena vidh-anena !l-a;ngala+-ade/s* ca yojanam !!5015.42! /sakti+s-unor* vin-a n-ama !s-it-ay-a.h sth-apana.m* vin-a ! vin-a*abhyuk.sa.na+rak.s-abhy-a.m* !k.r.si+karma na siddhyati !!5015.43! s-im-a.m* /sma/s-ana+bh-umi.m* ca !v.rk.sa+cch-ay-a+k.siti.m* tath-a ! bh-umi.m* nikh-ata+y-up-a.m* ca !k.r.si+k.rn* na*eva kar.sayet !!5015.44! na*-u.sar-a.m* v-ahayed* bh-umi.m* !na ca*a/sma+/sarkar-a+v.rt-am ! v-ahayen* na*a+pradatt-a.m* ca !na nad-i+pulina.m* tath-a !!5015.45! yad* et-a.m* v-ahayed* bh-umi.m* !lobh-ad* dve.s-ac* ca v-a dvi+ja.h ! naraka.m* ghora+t-amisra.m* !pr-apnuy-at sa* na sa.m/saya.h !!5015.46! eka+a;ngul-am api dhar-a.m* !parak-iy-a.m* ya* -aharet ! tena p-apena puru.so* !raurava.m* naraka.m* vrajet !!5015.47! na d-ure v-ahayet k.setra.m* !na ca*eva*-atyantike tath-a ! v-ahayen* na pathi k.setra.m* !v-ahayan du.hkha+bh-ag* bhavet !!5015.48! an+avady-a.m* /subh-a.m* snigdh-a.m* !jala+avag-ahana+k.sam-am ! nimn-a.m* ca v-ahayed* bh-umi.m* !vi/sr-amyed* yatra vai jalam !!5015.49! mahat-i.m* ca v.rti.m* kury-at !k.setrasya parito* d.r.dh-am ! yath-a pa/su+m.rga+-ady-a/s* ca !pravi/seyur* na karhi+cit !!5015.50! j?n-atv-a k.setra+gu.n-an samyak !tat+tat+sth-ane yath-a+ucitam ! b-ij-ani v-apayet s-ir-i !nitya+udyukto* bhavet tath-a !!5015.51! am-a+v-asy-a+dine na*eva !g.rh-i kurv-ita kar.sa.nam ! kurvan p-atayate pit-.rn !narake ca patet svayam !!5015.52! sarva+sattva+upak-ar-aya !sarva+yaj?na+-adi+siddhaye ! n.r+pasya ko/sa+v.rddhyai ca !j-ayate k.r.si+k.rn* nara.h !!5015.53! ata.h k.sudh-a+p-i.dit-an-a.m* !sattv-an-a.m* t.rptaye dvi+ja.h ! dady-an* mu.s.ti.m* mu.s.tim anna.m* !k.r.si+do.sa+upa/s-antaye !!5015.54! y-avato* *anna+ka.n-an k.setre !pr-a.nino* bhak.sayanti ca ! t-avata.h p-atak-at k.setr-i !mucyate na*atra sa.m/saya.h !!5015.55! anna+d-anena k.r.si+k.rt !k.r.si+do.s-ad* vimucyate ! tata.h s-it-a+makha.m* kury-at !siddha+sasye khala+-agate !!5015.56! khalasya parita.h kury-at !pra+ucc-am atighan-a.m* v.rtim ! eka+dv-ar-a.m* khara+u.s.tra+-ader* !du.h+prave/s-a.m* su+rak.sit-am !!5015.57! tri+sa.mdhyam arcayet s-it-a.m* !par-a/saram .r.si.m* smaran ! dh-any-ani prok.sayet te.s-a.m* !rak.s-a.m* kury-ac* ca bhasman-a !!5015.58! preta+bh-uta+-adi+n-am-ani !na vadec* ca khale g.rh-i ! s-utik-a+g.rhavat tatra !kurv-ita parirak.sa.nam !!5015.59! pra/sasta+dina+p-urva+ah.ne !dh-anya+unm-ana.m* prakalpayet ! yajeta khala+bhik.s-abi.h !k-ale rauhi.nae* eva hi !!5015.60! dev-an mah-a+indra+pra+mukh-an !soma+pa+-ad-in pit-.r.ms* tath-a ! sanaka+-ad-in manu.sy-a.m/s* ca*apy* !uddi/sya*anna.m* dad-ita sa.h !!5015.61! khale yaj?ne viv-ahe ca !sa.mkr-antau graha.ne tath-a ! putre j-ate vyat-ip-ate !datta.m* bhavati ca*a+k.sayam !!5015.62! pa?ncama.h saptamo* v-a*api !navamo* dv-a+da/so* *atha+v-a ! /sakty-a deyo* dh-anya+bh-aga.h !s-iri.n-a tu khala+kratau !!5015.63! ye ke+cid* -agat-as* tatra !p-ujy-as* te *a+tithivad* dvi+j-a.h ! stoka/sa.h s-iribhi.h sarvai.h !k.r.sikair* g.rha+medhibhi.h !!5015.64! /s-udr-a/s* ca k-aravo* *anye ca !patit-a* n-ica+yonaya.h ! d-in-a* a+n-ath-a.h kl-ib-a/s* ca !ku.s.thino* dadru.n-as* tath-a !!5015.65! andh-a/s* ca badhir-a* m-uk-a.h !kha?nj-a/s* ca.n.d-ala+pu.skas-a.h ! anna+arthina/s* ca ye ke+cic* !*chakty-a tebhyo* *annam arpayet !!5015.66! v-ac-a madhuray-a t-a.m/s* ca !vis.rjya*atha nije g.rhe ! -an-iya dh-anya.m* kurv-ita !nava+anna+i.s.ti.m* yath-a+vidhi !!5015.67! r-aj?ne dattv-a ca .sa.s.tha+a.m/sa.m* !devat-abhya/s* ca vi.m/sakam ! tri.m/sattama.m* ca viprebhya.h !k.r.si+kart-a na do.sa+bh-ak !!5015.68! vadanti .r.saya.h ke+cit !k.r.sy+-ad-in-a.m* vi/suddhaye ! l-abhyasya*a.m/sa+prad-ana.m* tat !sarve.s-a.m* /suddhi+k.rd* bhavet !!5015.69! pratigrah-ac* caturtha+a.m/sa.m* !va.nig+l-abh-at t.rt-iyakam ! k.r.sito* vi.m/saka.m* bh-aga.m* !dadato* na*asti p-atakam !!5015.70! k-a*api v.rtti.h k.r.ser* any-a !na*asty* eva su+kar-a kalau ! na sukha.m* k.r.sito* *anyatra !yadi dharme.na kar.sati !!5015.71! a+vastratva.m* nir+annatva.m* !k.r.sito* na*eva j-ayate ! an+-atithya.m* ca du.h+sthatva.m* !gomato* na kad-a+cana !!5015.72! traivar.nik-an-a.m* k.r.si+karma.no* yo* ! vidhi.h sa* te vipra+vara*udito* *asau ! par-a/sarasya*eva .r.ser* matena ! dvi+jais* tath-a*eva*-acara.n-iya* e.sa.h !!5015.73! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se g.rha+stha+dharme.su k.r.si+karma+vidhi+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: m-at-a+pitror* gur-u.n-a.m* ca !p-uj-a bahu+mat-a mama ! y-a dvi+j-an-a.m* g.rha+sth-an-am !iha*amutra sukha+prad-a !!5016.1! yac* ca te *abhyanuj-an-iyu.h !sa* dharma* iti ni/scaya.h ! etae* eva trayo* ved-as* !trayo* dev-as* trayo* *agnaya.h !!5016.2! tri.sv* ete.sv* a+pram-adyan yas* !tr-i.ml* lok-an sa* jayed* dhruvam ! na*et-an kva+apy* avamanyeta !nitya.m* hy* anusared* dvi+ja.h !!5016.3! te.s-am an+-adar-at sarv-a.h !sat+kriy-a.h syur* hi ni.s+phal-a.h ! na ca*aya.m* na paro* loka.h !/subhas* tad+avam-anina.h !!5016.4! /srotriyebhyo* da/sabhya/s ca !sad+-ac-aryo* *adhiko* mata.h ! tebhyo* da/sabhya* eka.h sy-ad* !up-adhy-ayo* *adhika.h kila !!5016.5! tebhyo* da/sabhya/s* ca pit-a !gaurave.na*atiricyate ! pitur* da/sa+gu.na.m* m-at-a !p-ujan-iy-a gar-iyas-i !!5016.6! gurur* gar-iy-an pit.rto* !m-at.rta/s* ca*api me mata.h ! /sar-iram eva s.rjata.h !pitarau dharma+k-ara.nam !!5016.7! gurus* tu j?n-ana+d-anena !/si.sya.m* /s-ar-ira+bandhan-at ! vimocayati tena*asau !gar-iy-an ucyate tata.h !!5016.8! do.sa+yukt-a* api ca te !d-u.sa.n-iy-a* na s-unun-a ! na t-a.dy-a* bhartsan-iy-a* v-a !p-ujan-iy-a* hi sarvath-a !!5016.9! upade/sair* nija+a+j?n-ana.m* !h.rtv-a yo* *a+m.rtam icchati ! tasmai na gurave druhyej* !j-anann* asya k.rta.m* budha.h !!5016.10! yata/s* ca vidy-am -apnoti !v-a;n+mana.h+karmabhis* tu tam ! yo* na*arcayati tasya sy-ac* !*chruta.m* sarva.m* hi ni.s+phalam !!5016.11! guror* an+-adara.m* kury-ad* !ya.h pum-an darpa+mohita.h ! bhr-u.na+haty-a+adhika.m* p-apa.m* !pr-apnuy-at sa* na sa.m/saya.h !!5016.12! praj-a+pati.m* pr-i.nayati !pitara.m* pr-i.nayan pum-an ! m-atara.m* pr-i.nayan p.rthv-i.m* !pr-i.nayaty* eva p-uru.sa.h !!5016.13! brahma*eva p-ujita.m* tena !gurur* yena prap-ujita.h ! m-at.rta.h pit.rta/s* ca*api !tasm-at p-ujyatamo* guru.h !!5016.14! m-atara.m* pitara.m* tasm-ad* !guru.m* ca*anusaret sad-a ! e.s-a.m* tray-a.n-a.m* drogdh-a tu !kumbh-i+p-ake pated* dhruvam !!5016.15! mitra+druha.h k.rta+ghnasya !s-ira+ghna+guru+gh-atino.h ! yat p-apa.m* j-ayate pu.mso* !ni.s+k.rtir* na*asti tasya hi !!5016.16! pit.r+-adibhis* tribhir* na*eva !g.rha+stha.h sa.mvadet kva+cit ! tath-a*.rtvigbhir* m-atulena !d-asai/s* ca*a+tithibhi.h saha !!5016.17! v.rddha+b-ala+-atura+k.r/sair* !j?n-ati+sa.mbandhi+b-andhavai.h ! bhr-atr-a duhitr-a putre.na !j-am-ibhir* bh-aryay-a tath-a !!5016.18! g.rha+stha* etai.h sa.mv-ada.m* !na kurv-ita kad-a+cana ! etair* jitas* tu jayati !sarv-a.ml* lok-an na sa.m/saya.h !!5016.19! sva+hita+arth-i dvi+janm-a ca !nitya.m* sac+ch-astra+sevanam ! kury-at tad+artha+a+j?n-ane tu !sata.h p.rcchec* ca tad+vida.h !!5016.20! ya.h prav.rtt-a.m* /sruti.m* samyak !/s-astra.m* v-a .r.si+bh-a.sitam ! d-u.sayed* an+abhij?n-aya !sa* bhaved* brahma+gh-ataka.h !!5016.21! yater* anna.m* na bhoktavya.m* !pr-a.nai.h ka.n.tha+gatair* api ! go+m-a.msena sama.m* tat tu !sur-a+bindu+sama.m* jalam !!5016.22! yat-in-a.m* k-a?ncana.m* dattv-a !t-amb-ula.m* brahma+c-ari.n-am ! caur-a.n-am a+bhaya.m* dattv-a !d-at-a*api naraka.m* vrajet !!5016.23! yatibhya.h /sraddhay-a dady-ad* !bhik.s-a.m* p-atra+prap-ura.n-im ! sarvai* rasair* upet-a.m* ca !tat pu.nya.m* sy-ad* an+antakam !!5016.24! yo* vy-adhit-an-a.m* bhik.s-u.n-a.m* !kury-at sth-ana.m* /subha.m* ca t-an ! pathy+-adibhi.h paricaret !tasya pu.nyam an+antakam !!5016.25! yati.m* d.r.s.tv-a samutth-aya !natv-a p-adya+-asana+-adibhi.h ! m-anayed* yo* g.rh-i na*eva !tasya pu.nya.m* nir+arthakam !!5016.26! bhik.sam-a.no* brahma+c-ar-i !yatis* ty-ag-i dvi+jo* *api v-a ! yena*apam-anito* bhik.s-am !a+dattv-a sa* tu brahma+h-a !!5016.27! m-at-a pit-a guru.h patn-i !svasya*apaty-ani ca*-a/srit-a.h ! abhy-agato* *a+tithi/s* ca*agni.h !po.sy-a* nityam am-i nava !!5016.28! d-ina+a+n-atha+vi/si.s.tebhyo* !d-atavya.m* bh-uti+k-amyay-a ! a+datta+d-an-a* j-ayante !para+bh-agya+upaj-ivina.h !!5016.29! ny-aya+-agatena dravye.na !kartavya.m* p-aralaukikam ! d-ana.m* ca vidhin-a deya.m* !k-ale p-atre ca bh-avata.h !!5016.30! vidhi+hinam a+p-atre ca !yo* dad-ati pratigraham ! na kevala.m* hi tad* y-ati !/se.sa.m* tasya vina/syati !!5016.31! an+.rtena k.sared* yaj?nas* !tapo* vismayata.h k.saret ! k.saret k-irtanato* d-anam !-ayur* vipra+avam-anata.h !!5016.32! vayo+v.rddh-a.ms* tapo+v.rddh-a?n* !j-aty+utk.r.s.t-an yath-a+ucitam ! m-anayed* vinayena*eva !g.rh-i nir+matsara.h sad-a !!5016.33! vipr-a.n-a.m* j?n-anato* jyai.s.thya.m* !b-ahu+j-an-a.m* ca v-iryata.h ! vai/sy-an-a.m* dhana+dh-any-abhy-am !itare.s-a.m* tu janmata.h !!5016.34! pura.h+sthita.m* krama+pr-apta.m* !br-ahma.na.m* bhojane *arcane ! d-ane ca*api vih-aya*anya.m* !na sv-ikury-at kad-a+cana !!5016.35! br-ahma.na+atikrame do.so* !m-urkha+vipre na vidyate ! jvalantam agnim uts.rjya !na hi bhasmani h-uyate !!5016.36! yo* m-anayed* guru+jan-an vinayena vipr-an ! s-adh-u.ms* ca so* *atra labhate mahat-i.m* hi k-irtim ! m.rtv-a paratra ca nija+-ipsita+bh-uri+saukhya.m* ! pr-apnoti vai g.rhi+jano* dvi+ja+varya loke !!5016.37! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se.su g.rha+stha+dharme.su guru+jana+sa.mm-ana+nir-upa.na+n-am-a .so+.da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: vad-amy* atha sad+-ac-ara.m* !g.rha+sth-an-a.m* hita+-avaham ! sadbhir* -acaryate yasm-at !sad+-ac-aras* tato* mata.h !!5017.1! -ac-aravanto* manu+j-a* labhante ! -ayu/s* ca vitta.m* ca sut-a.m/s* ca saukhyam ! dharma.m* tath-a /s-a/svatam -i/sa+lokam ! atra*api vidvaj+jana+p-ujyat-a.m* ca !!5017.2! -ac-are.na sad-a vidv-an !vartate yo* jita+indriya.h ! sa* brahma param abhyeti !vare.nyo* *amutra ca*iha ca !!5017.3! -ac-ara.h paramo* dharma* !-ac-ara.h parama.m* tapa.h ! -ac-ar-ad* vardhate hy* -ayur* !-ac-ar-at p-apa+sa.mk.sya.h !!5017.4! r-aga+vidve.sa+rahit-a* !anuti.s.thanti ya.m* bhuvi ! vidv-a.msas* ta.m* sad+-ac-ara.m* !dharma+m-ula.m* vidur* budh-a.h !!5017.5! prathama.m* dharma+sarva+sva.m* !yam-a/s* ca niyam-a* mat-a.h ! atas* te.sv* eva kartavya.h !prayatna.h sarvath-a budhai.h !!5017.6! satya.m* k.sam-a*-arjava.m* dhy-anam !-an.r/sa.msyam a+hi.msanam ! dama.h pras-ado* m-adhurya.m* !m.rdut-a*iti yam-a* da/sa !!5017.7! /sauca.m* sn-ana.m* tapo* d-ana.m* !mauna+-ijy-a+adhyayana.m* vratam ! upo.sa.na.m* brahma+carya.m* !da/sa*ete niyam-a.h sm.rt-a.h !!5017.8! k-ama.m* krodha.m* mada.m* moha.m* !m-atsarya.m* lobham eva ca ! am-un .sa.d* vairi.no* jitv-a !sarvatra vijay-i bhavet !!5017.9! dharmam eva sad-a rak.set !para+loka+sukha+-avaham ! na*anya.h ko+api sah-ayo* *asti !janasya*amutra ta.m* vin-a !!5017.10! g.rhebhyo* *arth-a* nivartante !/sma/s-an-at putra+b-andhav-a.h ! sva+k.rta.m* kevala.m* karma !gacchantam anugacchati !!5017.11! an+abhy-as-at tu ved-an-a.m* !sad+-ac-arasya varjan-at ! -alasy-ad* anna+do.s-ac* ca !dvi+j-an m.rtyur* jigh-a.msati !!5017.12! tato* *abhyaset prayatnena !sad+-ac-ara.m* sad-a dvi+ja.h ! t-irth-any* apy* abhiv-a?nchanti !sad+-ac-ara+sam-agamam !!5017.13! br-ahme muh-urtae* utth-aya !cintayed* -atmano* hitam ! rajany-a* antimo* y-amo* !muh-urto* br-ahma* ucyate !!5017.14! up-antyo* v-a muh-urto* *api !rajany-a* br-ahma+sa.mj?nita.h ! tatra nidr-a tu y-a n-.r.n-a.m* !s-a pu.nya+k.saya+k-ari.n-i !!5017.15! suptv-a pram-adatas* tatra !tad+do.sasya*apanuttaye ! pr-aya/s+citta.m* prakurv-ita !p-ada+k.rcchra.m* dvi+ja.h khalu !!5017.16! dhy-atv-a tata.h sva+h.rdaye !sad+guru.m* pra.named* *dharim ! bhakt-an-a.m* tasya n-am-ani !k-irtayan pra.namen* mud-a !!5017.17! tad+vibh-ut-is* tath-a dev-an !mah-a+.r.s-i.m/s* ca*api sa.msmaran ! pu.nya+k.setr-a.ni ga;ng-a+-ady-a.h !sarita.h pra.namet sa* ca !!5017.18! pr-ata.h smar-ami bhava+bh-iti+mah-a+-arti+/s-antyai ! n-ar-aya.na.m* garu.da+v-ahanam ab+ja+n-abham ! gr-aha+abhibh-uta+vara+v-ara.na+mukti+hetu.m* ! cakra+-ayudha.m* taru.na+v-ari+ja+patra+netram !!5017.19! pr-atar* nam-ami manas-a vacas-a ca m-urdhn-a ! p-ada+arvinda+yugala.m* paramasya pu.msa.h ! n-ar-aya.nasya naraka+ar.nava+t-arakasya ! p-ar-aya.na+pra+vara+vipra+par-aya.nasya !!5017.20! pr-atar* nam-ami bhajat-am a+bhaya.m+kara.m* ta.m* ! pr-ak+sarva+janma+k.rta+p-apa+bhaya+apahatyai ! yo* gr-aha+vaktra+patita+a;nghri+gaja+indra+ghora+ ! +/soka+pra.n-a/sana+karo* dh.rta+/sa;nkha+cakra.h !!5017.21! /sloka+trayam ida.m* pu.nya.m* !pr-ata.h+pr-ata.h pa.then* nara.h ! loka+traya+patis* tasmai !dady-ad* -atma+pada.m* hari.h !!5017.22! tata.h pum-an sa* utth-aya !kury-ad* vi.n+m-utra+karma ca ! nair.rty-a.m* /sara+vik.sepa+ !+mit-a.m* bh-umim at-itya vai !!5017.23! antardh-aya t.r.nair* bh-umi.m* !/sira.h pr-av.rtya v-asas-a ! kury-an* m-utra+pur-i.se tu !/sucau de/se ca nir+jane !!5017.24! div-a+sa.mdhy-asu kar.na+stha+ !+brahma+s-utra* uda;n+mukha.h ! kury-an* m-utra+pur-i.se tu !r-atrau ced* dak.si.n-a+mukha.h !!5017.25! ch-ay-ay-am andha+k-are v-a !r-atr-av* ahani v-a dvi+ja.h ! yath-a+sukha+mukha.h kury-at !pr-a.na+b-adh-a+bhaye.su ca !!5017.26! bahir+gr-am-an* na gantavya.m* !ni/si tu*utsarga+karma.ne ! k-arya.m* g.rha+sam-ipa+-adau !tath-a rogi+janena tat !!5017.27! mala+utsarga+vidhi.m* k.rtv-a !y-amy-ay-a.m* di/si v-a pum-an ! m.rd-a*ambun-a carec* *chauca.m* !vi/suddhe *atha jala+-a/saye !!5017.28! na ti.s.than na*apsu na+u vipra+ ! +go+vahny+arka+indu+sa.mmukha.h ! na ph-ala+k.r.s.ta+bh-u+bh-age !na m-arge na nad-i+ta.te !!5017.29! gav-a.m* madhye dh-anya+madhye !j-ir.na+deva+-alaye kva+cit ! vi.n+m-utra+.s.th-ivana.m* na*eva !kury-at str-i+sa.mmukhas* tath-a !!5017.30! /sata+hasta.m* parityajya !m-utra.m* kury-aj* jala+-a/say-at ! /sata+dvaya.m* pur-i.se tu !t-irthe ca*etac* catur+gu.nam !!5017.31! g.rh.n-iy-an* na m.rda.m* m-arg-an* !na*-u.sar-ad* vi.t+sthal-ad* api ! /sauca+ucchi.s.t-a.m* sa+jantu.m* ca !tath-a valm-ika+sa.mbhav-am !!5017.32! ek-a li;nge gude tisro* !da/sa v-ama+kare m.rda.h ! dey-a.h sapta*ubhayor* do.s.nos* !tisras* tisra/s* ca p-adayo.h !!5017.33! etad+ardha.m* tu n-ar-i.n-a.m* !/s-udr-a.n-a.m* ca*api k-irtitam ! kury-an* ni/si*ittha.m* vipro* *api !pathi /s-udravad* -acaret !!5017.34! kury-ad* dv-a+da/sa ga.n.d-u.s-an !pur-i.sa+utsarjane dvi+ja.h ! m-utra+utsarge tu .sa.t kury-ac* !caturo* v-a*api dharma+vit !!5017.35! p-ita+/se.sa.m* /sauca+/se.sa.m* !na*-ac-amed* udaka.m* dvi+ja.h ! p-atra+antarasya*a+bh-ave tat !ki.m+cit tyaktv-a tad* -acaret !!5017.36! etac* *chauca.m* g.rha+sth-an-a.m* !dvi+gu.na.m* brahma+c-ari.n-am ! tri+gu.na.m* vanin-a.m* prokta.m* !yat-in-a.m* tu catur+gu.nam !!5017.37! -arta.h kury-ad* yath-a+/sakti !/sakta.h kury-ad* yath-a+uditam ! /saucam etat prayatnena !de/sa+k-ala+anus-arata.h !!5017.38! k.rte m-utra+pur-i.se *api !yadi* na*eva*udaka.m* bhavet ! tad-a yarhy* udaka+-apti.h sy-at !tad-a sn-ay-at sa+cailaka.h !!5017.39! ara.nye *an+udake r-atrau !caura+vy-aghra+-akule pathi ! k.rtv-a m-utra.m* pur-i.sa.m* ca !dravya+hasto* na du.syati !!5017.40! kartavya.m* yatnata.h /sauca.m* !/sauca+m-ul-a* dvi+j-ataya.h ! /sauca+-ac-ara+vih-in-an-a.m* !sarv-a.h syur* ni.s+phal-a.h kriy-a.h !!5017.41! tat sadbhir* dvi+vidha.m* prokta.m* !b-ahyam -abhyantara.m* tath-a ! m.rd+ambubhy-a.m* bhaved* b-ahya.m* !bh-ava+/suddhis* tath-a*-antaram !!5017.42! na /sudhyed* b-ahya+/saucena !/saucam -abhyantara.m* vin-a ! tasm-ad* ubhayath-a /sauca.m* !ya.h karoti sa* /sudhyati !!5017.43! striy-a.m* dravye ca lubdhasya !pr-a.ni+droha+ratasya ca ! a+v-acya+vaktu.h ki.m* /saucair* !m.rt+k-u.tai/s* ca nad-i+jalai.h !!5017.44! mukhasya /suddhaye kury-at !praty+aha.m* danta+dh-avanam ! a+jantun-a tu k-a.s.thena !kani.s.th-a+agra+samena ca !!5017.45! dv-a+da/sa+a;ngula+m-ana.m* tat !sa+-ardra.m* viprasya k-irtitam ! eka+eka+a;ngula+hr-asa.m* ca !k.satra+-ad-in-a.m* kram-an* matam !!5017.46! prati+pad+dar/sa+.sa.s.th-i.su !vrata+ahe /sr-addha+v-asare ! sa.mkr-ant-av* api k-a.s.thena !na kury-ad* danta+dh-avanam !!5017.47! a+l-abhe danta+k-a.s.thasya !ni.siddhe ca tath-a*ahani ! ap-a.m* dv-a+da/sa ga.n.d-u.sair* !vidadhy-ad* danta+dh-avanam !!5017.48! yas* tu ga.n.d-u.sa+samaye !tarjany-a danta+dh-avanam ! karoti sa* tu m-u.dha+-atm-a !yujyate p-apa+karma.n-a !!5017.49! nava*-ava/syaka+karm-a.ni !dvi+j-an-a.m* prati+v-asaram ! sn-ana.m* sa.mdhy-a japo* homa.h !sva+adhy-ayo* devat-a+arcanam !!5017.50! vai/svadeva.m* tath-a*-atithya.m* !navama.m* pit.r+tarpa.nam ! h-ina.h karmabhir* etais* tu !j?neya/s* ca.n.d-ala* eva sa.h !!5017.51! uts-aha+medh-a+saubh-agya+ !+r-upa+sa.mpat+pravartakam ! mana.h+prasannat-a+hetu.h !pr-ata.h+sn-ana.m* pra/sasyate !!5017.52! pr-ata.h+sn-ana.m* haraty* a.mho* !d-aridrya.m* gl-anim eva ca ! a+/sucitva.m* ca du.h+svapna.m* !tu.s.ti.m* pu.s.ti.m* prayacchati !!5017.53! jala+-a/saye ca kutra+api !bh-uri+jantu+sam-akule ! -apady* api na kartavy-a.h !sn-ana+/sauca+-adik-a.h kriy-a.h !!5017.54! jala+-a/saye nir+male *api !n-ica+j-aty+upasevite ! sn-ana+-adik-a kriy-a na*eva !kartavy-a*-apady* api kva+cit !!5017.55! na n-ica+j-ati+sa.mbandh-i !v.rk.so* v-as-aya ca sthalam ! upaliptam api kva+api !sv-ikartavya.m* dvi+j-atin-a !!5017.56! anna.m* v-asa+sthala.m* ca*ambu !yasya sy-at tasya tattvata.h ! j-aty+-adikam a+p.r.s.tv-a*eva !sv-ik-arya.m* na*eva karhi+cit !!5017.57! sa.mdhy-a+h-ino* *a+/sucir* vipro* hy* !an+arha.h sarva+karmasu ! yad* anyat kurute pu.nya.m* !na tasya phala+bh-ag* bhavet !!5017.58! vidhi+yaj?n-a.h p-aka+yaj?n-a* !ye ca*anye bahavo* makh-a.h ! sarve te japa+yaj?nasya !kal-a.m* na*arhanti .so+.da/s-im !!5017.59! dhana+up-arjana+sakto* yo* !na*-adadh-aty* an+ala.m* dvi+ja.h ! s-aya.m* pr-atar* na v-a homa.m* !kury-at sa* naraka.m* vrajet !!5017.60! yath-a+/sakti na yo* veda.m* !tad+a;nga.m* v-a*api bh-aratam ! pur-a.na.m* v-a hare.h stotra.m* !pa.thet sa* brahma+h-a dvi+ja.h !!5017.61! yo* na p-ujayate nitya.m* !bhakty-a deva.m* jagat+prabhum ! sa* r-asabhatva.m* labhate !tata.h /sukarat-a.m* dvi+ja.h !!5017.62! m-adhy-ahnika.m* vai/svadeva.m* !g.rha+stha.h svayam -acaret ! patn-i s-aya.m* bal-in dady-at !siddha+annair* mantra+varjitam !!5017.63! a+k.rtv-a vai/svadeva.m* tu !bhu?njate ye dvi+ja+adham-a.h ! iha loke *anna+h-in-a.h syu.h !k-aka+yoni.m* vrajanty* atha !!5017.64! ni.sp-av-an kodrav-an m-a.s-an !-a.dhak-i/s* ca.nak-a.ms* tath-a ! taila+pakva.m* lava.na+yug* !vai/svadeve vivarjayet !!5017.65! hutena l-iyate p-apa.m* !sva+adhy-ay-ac* *ch-antim eti ca ! deva+arcanena labhate !divya.m* lokam abh-ipsitam !!5017.66! anna+arthini sam-ay-ate !p-atra+a+p-atra.m* na cintayet ! api /sva+p-ake /suni v-a !na*eva*anna.m* ni.s+phala.m* bhavet !!5017.67! yo* na tarpayate pit-.rn !udaka+a?njalibhir* dvi+ja.h ! tad+a;nga+rudhira.m* te ca !pibanti praty+aha.m* nanu !!5017.68! pr-ag* eva bhukte.h /s.r.nuy-at pur-a.na.m* ! cet sa.mhit-a+m-atram asau /s.r.notu ! sa+artha.m* tu bhuktv-a ni/si v-a*apara+ah.ne ! dvi+ja*anu+ghasra.m* /s.r.nuy-ad* g.rha+stha.h !!5017.69! sam-agama.m* ca*a+cyuta+bhakti+bh-aj-a.m* ! yath-a+avak-a/sa.m* prati+v-asara.m* sa.h ! kury-at sat-a.m* dharma+par-aya.n-an-a.m* ! sad+buddhi+labdhis* tata* eva yat sy-at !!5017.70! [[ iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se sad+-ac-are.su dvi+j-an-am -ahnika+vidhi+nir-upa.na+n-am-a sapta+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: pr-ata.h+k.rtya.m* vidh-aya*eva !praty+aha.m* guru+vandanam ! g.rh-i kury-ac* ca guravas* !tasmai dadyu.h /subha+-a/si.sa.h !!5018.1! -ac-arya.m* sva up-adhy-aya.m* !m-atara.m* pitara.m* gurum ! dharma+v.rddha.m* vayo+v.rddham !abhivandeta sarvath-a !!5018.2! laukika.m* vaidika.m* v-a*api !j?n-anam -adhy-atmika.m* tath-a ! -adad-ita yatas* ta.m* tu !p-urvam eva*abhiv-adayet !!5018.3! p-a.sa.n.dina.m* ca patita.m* !na+astika.m* p-apa+d-u.sitam ! s-adhu+druha.m* k.rta+ghna.m* ca !na named* gurum apy* asau !!5018.4! dh-avanta.m* ca pramatta.m* ca !sn-antam utsarga+karma ca ! kurvanta.m* ca danta+dh-ava.m* ca !vamanta.m* na*abhiv-adayet !!5018.5! japa+yaj?na+vrata+stha.m* ca !samit+pu.spa+ku/sa+an+al-an ! uda+p-atra.m* ca bhaik.sa.m* ca !vahanta.m* na*abhiv-adayet !!5018.6! devat-a+pratim-a.m* d.r.s.tv-a !yati.m d.r.s.tv-a ca vai.s.navam ! sadya.h kury-an* namas+k-ara.m* !pr-aya/scitty-* anyath-a bhavet !!5018.7! eva.m* yo.s-a*api /sva/sv.r+-ady-a* !yo.s-a/s* ca pra.named* gurum ! udaky-a.m* s-utik-a.m* n-ar-i.m* !s-a na vandeta p-apin-im !!5018.8! abhiv-adana+/s-ilasya !nitya.m* v.rddha+upasevina.h ! catv-ari tasya vardhante !-ayu.h praj?n-a ya/so* balam !!5018.9! k-ayena tri+vidha.m* karma !v-ac-a ca*api catur+vidham ! manas-a tri+vidha.m* ca*iti !da/sa+karma+path-a.ms* tyajet !!5018.10! pr-a.nin-a.m* hi.msana.m* stainya.m* !para+d-ar-a+abhimar/sanam ! et-ani tr-i.ni k-ayena !sarvath-a parivarjayet !!5018.11! a+sat+pral-apa.m* p-aru.sya.m* !pai/sunyam an+.rta.m* tath-a ! catv-ari v-ac-a.m* karm-a.ni !varjayec* ca prayatnata.h !!5018.12! abhidhy-ana.m* para+svasya !parasya*an+i.s.ta+cintanam ! veda+v-ade.su n-astikya.m* !manas-a tr-i.ni sa.mtyajet !!5018.13! ar-av* apy* ucita.m* k-aryam !-atithya.m* g.rham -agate ! chettum -agate ch-ay-a.m* !na*upasa.mharati druma.h !!5018.14! na ni.siddha+tithau bh-ary-am !upagacchen* na pu.spi.n-im ! a+pr-apta+rajasa.m* na*eva !na vrata+sth-a.m* na rogi.n-im !!5018.15! vrata+sth-ay-a.h sva+bh-ary-ay-a* !yo* g.rh-i k-ama+mohita.h ! vrata+bha;nga.m* k-arayati !kumbh-i+p-ake sa* pacyate !!5018.16! la/suna.m* /sveta+v.rnt-aka.m* !pal-a.n.du.m* g.r?njana.m* tath-a ! na bhak.sayed* dvi+jo* dh-im-an !kali?nga.m* ca kad-a+cana !!5018.17! udyanta.m* ca na v-ik.seta !na*asta.m* y-anta.m* na madhya+gam ! na r-ahu.n-a*upas.r.s.ta.m* !na ca*ambu+stha.m* div-a+karam !!5018.18! devat-a+-ayatana.m* vipra.m* !dhenu.m* madhu m.rda.m* gh.rtam ! j-ati+v.rddha.m* vayo+v.rddha.m* vidy-a+v.rddha.m* tapasvinam !!5018.19! a/svattha.m* caitya+v.rk.sa.m* ca !guru.m* jala+bh.rta.m* gha.tam ! siddha+anna.m* dadhi siddha+arth-an !gacchan kury-at pra+dak.si.nam !!5018.20! v.rddha+bh-ari+n.r+pa+sn-ata+ !+str-i+rogi+vara+cakri.n-am ! matta+unmatta+ty-agin-a.m* ca !panth-a* deyo* hi vartmani !!5018.21! adhvan-ina.m* /srotriya.m* ca !ty-agina.m* k.sudhita.m* tath-a ! bhojayet paray-a pr-ity-a !m-anayec* ca yath-a+ucitam !!5018.22! yasya ko.s.tha+gata.m* tv* anna.m* !veda+abhy-asena j-iryate ! sa* t-arayati d-at-ara.m* !da/sa+p-urv-an da/sa+avar-an !!5018.23! sa.mbhojya bhakt-an a+tith-in !-a+gr-ama+ant-ad* anuvrajet ! sarvatra vinaya.h k-arya.h !sad+bhakte.su vi/se.sata.h !!5018.24! para+p-aka+rucir* na sy-ad* !a+nindya+-amantra.n-ad* .rte ! v-ak+p-a.ni+p-ada+c-apalya.m* !varjayec* ca*atibhojanam !!5018.25! catur+asra.m* tri+ko.na.m* ca !vartula.m* ca*ity* anukram-at ! vipra+-adyair* ma.n.dala.m* k-arya.m* !p-atra+adhast-at tu bhojane !!5018.26! pr-a.na+agni+hotra+vidhin-a !dady-ad* -adau .sa.d* -ahut-i.h ! sv-ah-a+antai.h pra.nava+-adyai/s* ca !sa+-atma+pr-a.na+-adi+n-amabhi.h !!5018.27! tarjan-i+madhyam-a+a;ngu.s.thai.h !pr-a.nasya*-ahutir* -i/sit-a ! kani.s.th-a+a+n-amik-a+a;ngu.s.thair* !ap-anasya*-ahuti.h sm.rt-a !!5018.28! madhyam-a+a+n-amik-a+a;ngu.s.thair* !vy-anasya parik-irtit-a ! madhyam-a+a+n-amik-a+any-abhir* !ud-anasya*-ahutir* mat-a !!5018.29! sam-anasya tu sarv-abhir* !-ahuti/s* ca*antar+-atmana.h ! et-a*dantai.h sp.r/sen* na*eva !grased* rasanay-a dvi+ja.h !!5018.30! yati+v.rddha+brahma+c-ari+ !+garbhi.ny-+-atura+b-alak-an ! sa.mbhojya*a+tithi+bh.rty-a.m/s* ca !bhu?nj-iy-at-a.m* tu dam+pat-i !!5018.31! k.r.s.na+r-ama+upa+indra+janma+ !+dine.sv* ek-a+da/s-i.su ca ! /siva+r-atry-a.m* ca na*a/sn-iy-ad* !g.rha+stho* *anna.m* vin-a*-apadam !!5018.32! vrate.sv* ete.su ca kva+api !vai.s.navair* vy-avah-arikam ! karma na*eva prakartavya.m* !p-aratantrya+-apadau vin-a !!5018.33! na*a/sn-iy-ad* bh-aryay-a sa+ardha.m* !na*en-am -ik.seta ca*a/snat-im ! k.suvant-i.m* j.rmbham-a.n-a.m* ca !na ca*-as-in-a.m* yath-a+sukham !!5018.34! na*a?njayant-i.m* svake netre !na ca*abhyakt-am an+-av.rt-am ! na pa/syet prasuvant-i.m* ca !na mehant-i.m* striya.m* kva+cit !!5018.35! na sa.mdhyayor* na divase !na ni/sy+-ady+anta+y-amayo.h ! /say-ita na*a+/suci.h kva+api !na*a/sn-iy-at sa.mdhyayor* dvayo.h !!5018.36! r-ama.m* skanda.m* han-umanta.m* !vainateya.m* v.rka+udaram ! /sayane ya.h smaren* nitya.m* !sa* du.h+svapna.m* na pa/syati !!5018.37! na*-acak.s-ita dhayant-i.m* g-a.m* !na*aindra.m* c-apa.m* ca dar/sayet ! na*eka.h svapet kva+cic* *ch-unye !na*ekala/s* ca pathi vrajet !!5018.38! str-i+dharmi.ny-a* na*abhivaden* !na raha/s* ca para+striy-a ! ek-akin-i.m* vrajant-i.m* ca !bh-a.sayen* na para+striyam !!5018.39! a+peya.m* na pibet kva+api !na*eva*a+bhak.sya.m* ca bhak.sayet ! a+deya.m* na*eva dady-ac* ca !kury-an* na*a+k-arya+karma ca !!5018.40! a+bh-a.sy-an na*eva bh-a.seta !na vikr-i.n-ita garhit-an ! a+ty-ajy-ani tyajen* na*eva !patita+-adyair* na sa.mvi/set !!5018.41! k-a.n-an andh-a.m/s* ca kubj-a.m/s* ca !kekara+ak.s-an ku.n-i.ms* tath-a ! kha?nj-an m-uk-a.m/s* ca badhir-an !-art-a.m/s* ca*adhik.sipet kva+cit !!5018.42! dam+patyor* vipra+vahnyo/s* ca !/siva+uk.s.nor* vi.s.nu+t-ark.syayo.h ! antar-a na*eva gacchec* ca !striyo/s* ca guru+/si.syayo.h !!5018.43! d-anae* -acamane home !bhojane devat-a+arcane ! sva+adhy-aye guru+deva+agre !prau.dha+p-adau bhaven* na hi !!5018.44! -asana+-ar-u.dha+p-ada/s* ca !j-anunor* v-a*api ja;nghayo.h ! -urvo/s* ca k.rta+p-ado* ya.h !prau.dha+p-ada.h sa* ucyate !!5018.45! -atma+n-ama guror* n-ama !n-ama*ati+k.rpa.nasya ca ! -ayu.h+k-amo* na g.rh.n-iy-aj* !jye.s.tha+apatya+kalatrayo.h !!5018.46! guru.m* tapasvina.m* v.rddha.m* !vidy-avanta.m* ca sad+gu.nam ! na*-abh-a.sayed* vai.s.nava.m* ca !tva.m+k-are.na nara+adhipam !!5018.47! para+k.setre carant-i.m* g-a.m* !s-ucayen* na*eva p-uru.sa.h ! a+p-ayita+udak-an kva+api !badhn-iy-an* na pa/s-unn* api !!5018.48! na deva+guru+viprebhyo* !d-iyam-ana.m* niv-arayet ! na*-atma+/sl-agh-a.m* prakurv-ita !para+nind-a.m* ca varjayet !!5018.49! na /sastra+sarpai.h kr-i.dec* ca !na k-upa+utplavana.m* caret ! na p-ada+k.s-alana.m* kury-at !p-adena*eva pum-an kva+cit !!5018.50! agnau na prak.siped* agni.m* !na guror* du.s+k.rta.m* vadet ! su+h.rn+mara.nam -arti.m* v-a !na svaya.m* /sr-avayet par-am !!5018.51! praty+ak.sa.m* lava.na.m* na*eva !g.rh.n-iy-ad* bhojane su+dh-i.h ! s-urya.m* pa/syan smared* vi.s.nu.m* !dur+-ac-arasya da/sane !!5018.52! /sruti+sm.rti+viruddha.m* ca !p-a.sa.n.da.m* haituka.m* tath-a ! an+-i/svara.m* ca yac* *ch-astra.m* !tat tyajed* d-urata.h pum-an !!5018.53! /sva+sp.r.s.ta.m* /sakuna+ucchi.s.ta.m* !ke/sa+k-i.ta+-ady+up-ahatam ! bh-ary-a+ucchi.s.ta.m* gav+-aghr-atam !anna.m* na*eva ca bhak.sayet !!5018.54! madya+m-a.msa+-adi+sa.msp.r.s.ta.m* !tath-a sp.r.s.tam udakyay-a ! anna.m* na*ady-ac* ca /s-aka+-adi !vi.d+v-ata.m* parivarjayet !!5018.55! caitya+v.rk.sa.m* ca na chindy-an* !m-arge ch-ay-a+taru.m* tath-a ! /sayy-a+-asane na ca*-akr-amet !tasm-ad* utk.r.s.ta+n-icayo.h !!5018.56! na ca*a+ma;ngalya+/s-ila.h sy-an* !na*eva*a+ma;ngalya+v-ag* api ! na ca*a+dharma+upade/sena !dravya.m* kasya+cid* -aharet !!5018.57! na va?ncayet karma+kar-an !s-adhayitv-a*artham -atmana.h ! na lobhayet striya.m* k-a?n+cin* !m-adaka.m* na*eva bhak.sayet !!5018.58! na dharma.m* khy-apayed* vidv-an !na p-apa.m* gopayet tath-a ! k.r.s.na+bhaktasya s-adho/s* ca !puratas* tan* nivedayet !!5018.59! pr-aya/s+citta.m* yath-a+/sakti !kury-ad* du.s+karma.no* drutam ! kurv-ita*-atma+hita.m* nitya.m* !sarva+bh-uta+anukampanam !!5018.60! vayasa.h karma.no* *arthasya !/srutasya*abhijanasya ca ! dehasya v-aco* buddhe/s* ca !yogya.m* karma sam-acaret !!5018.61! brahma+svam atha deva+sva.m* !pr-a.na+ante *api na ca*-aharet ! adhika.m* k-ala+k-u.t-ad* *dhi !tad* vi.sa.m* paricak.sate !!5018.62! a+datta.m* kasya+cid* vastu !g.rh.n-iy-an* na*eva ki.m+cana ! na hi steya+sama.m* p-apam !anyaj* j-iva+ati+du.hkha+dam !!5018.63! k-a.s.tha.m* phala.m* t.r.na.m* pu.spa.m* !prak-a/sa.m* vai haret kva+cit ! kevala.m* dharma+k.rtya+artham !anyath-a patito* bhavet !!5018.64! mithy-a+apav-ada.m* kasya+api !na br-uy-at karhi+cit pum-an ! bruvan patati p-uyo+de !y-avac+candra+div-a+karau !!5018.65! satyam eva sad-a br-uy-ad* !anya+droho* na tena cet ! na*asti satya+sama.m* pu.nyam !ity* uv-aca praj-a+pati.h !!5018.66! a/sva+medha+sahasra.m* ca !satya.m* ca tulay-a dh.rtam ! pur-a viri?ncin-a tatra !satyam eva*atyaricyata !!5018.67! str-i.su narma.ni v.rtty+arthe !viv-ahe pr-a.na+sa.mka.te ! go+vipra+guru+k-arya+arthe !na*an+.rta.m* ca*api du.syati !!5018.68! bhadram eva sad-a br-uy-ad* !bhadram eva vicintayet ! bhadrair* eva*iha sa.msarga.m* !kury-an* na*a+bhadra+p-uru.sai.h !!5018.69! na*udv.rtta+unmatta+mattai/s* ca !na*a+vin-itai/s* ca karhi+cit ! kury-an* maitr-i.m* na ca*a+/s-ilair* !na*eva caurya+-adi+d-u.sitai.h !!5018.70! na ca*ati+vyaya+/s-ilai/s* ca !na lubdhair* na*ati+vairibhi.h ! na*a+satya+v-adibhi.h kr-urair* !na strai.nair* loka+nindakai.h !!5018.71! na dy-uta+saktair* na ny-unair* !na ve/sy-a+g-amibhi.h kva+cit ! saha*-as-ita na ni.hsvai/s* ca !na ca daiva+parair* narai.h !!5018.72! kurv-ita s-adhubhir* maitr-i.m* !sad+-ac-ara+avalambibhi.h ! vidy-a+vinaya+sa.mpannair* !nityam udyoga+/s-alibhi.h !!5018.73! na*a+g-adha+ambv* avag-aheta !na prad-ipta.m* g.rha.m* vi/set ! na*-arohed* v.rk.sa+/sidhara.m* !dant-an sa.mghar.sayen* na ca !!5018.74! catu.s+patha.m* caitya+taru.m* !/sma/s-ana+upa+van-ani ca ! du.s.ta+str-i+sa.mnikar.sa.m* ca !varjayen* ni/si sarvad-a !!5018.75! apy* artha+h-ani.h so.dhavy-a !vaire.na*artha+-agama.m* tyajet ! na*ucca+-asana.m* guror* agre !seveta na kad-a+cana !!5018.76! /sama.m* nayati ya.h kruddh-an !sarv-an bandh-un a+matsar-i ! bh-it-a.m/s* ca*-a/sv-asayed* yas* tu !svargas* tasya*alpaka.m* phalam !!5018.77! jihv-a bh-ary-a suto* bhr-at-a !mitra+d-asa+sam-a/srit-a.h ! yasya*ete vinaya+-a.dhy-a.h syus* !tasya sarvatra gauravam !!5018.78! na*-urdhva.m* na tiryag* d-ura.m* v-a !v-ik.sam-a.na/s* ca parya.tet ! yuga+m-atra.m* mah-i+p.r.s.tha.m* !naro* gacched* vilokayan !!5018.79! anvaye sati sarva+sva.m* !bh-ary-a.m* ca /sara.na+-agatam ! kula+v.rtti.m* ca putr-a.m/s* ca !dady-an* na*-apady* api kva+cit !!5018.80! .r.na+/suddhi.m* sva+va.m/sa.m* ca !vast-un-a.m* kraya+vikrayau ! kany-a+d-ana.m* gu.na+utkar.sa.m* !gopayen* na*eva buddhim-an !!5018.81! sa.msk-ara+anna.m* na bhu?nj-ita !preta+/sr-addha+annam eva ca ! /sr-addha.m* k.rtv-a para+/sr-addhe !bhoktu.m* na*eva vrajet tath-a !!5018.82! tauryatrika+priyo* na sy-an* !na*ady-ad* -a+t.rpti r-atri.su ! na*-arohec* ca gav-a.m* p.r.s.the !b-ahubhy-a.m* na nad-i.m* taret !!5018.83! na*a+dh-armike vased* gr-ame !na p-a.sa.n.di+jana+-akule ! p-i.dite du.s.ta+r-aj?n-a ca !j-ivik-a+rahite tath-a !!5018.84! yatra r-aj-a dharma+ni.s.tha.h !/srotriya.h sa+jal-a nad-i ! .r.na+prad-at-a vaidya/s* ca !pure tatra vased* g.rh-i !!5018.85! paur-a.h su+sa.mhat-a* yatra !satata.m* ny-aya+vartina.h ! yatra*a+matsari.no* lok-a* !v-asas* tatra sukha+-avaha.h !!5018.86! na*utp-a.tayel* loma nakha.m* !da/sanai/s* ca kad-a+cana ! kara+jai.h kara+ja+ccheda.m* !t.r.na+ccheda.m* ca varjayet !!5018.87! /subh-aya na yad* -ayaty-a.m* !tat tyajet karma yatnata.h ! a+dv-are.na na gacchec* ca !sva+ve/sma+para+ve/smano.h !!5018.88! kr-i.den* na*ak.sair* na dharma+ghnai.h !saha*-as-ita kva+cit pum-an ! na /say-ita tath-a nagno* !na nagno* jalam -avi/set !!5018.89! na sp.r/sed* a+nimittena !kh-ani sv-ani tv* an+-atura.h ! guhya+j-any* api lom-ani !yat+spar/s-ad* a+/sucir* bhavet !!5018.90! p-ada+dhauta+udaka.m* m-utram !ucchi.s.ta+anna+udak-ani ca ! ni.s.th-ivana.m* ca /sle.sm-a.na.m* !g.rh-ad* d-ure vinik.sipet !!5018.91! ka.n.d-uyana.m* ca /siraso* !b-ahubhy-a.m* na sam-acaret ! -at-a.dana.m* kar-abhy-a.m* ca !kro/sana.m* ke/sa+lu?ncanam !!5018.92! p-urva+.rddhibhi.h parityaktam !-atm-ana.m* na*avam-anayet ! sad-a*udyamavat-a.m* yasm-ac* !*chriyo* vidy-a* na dur+labh-a.h !!5018.93! satya.m* br-uy-at priya.m* br-uy-an* !na br-uy-at satyam a+priyam ! priya.m* ca na*an+.rta.m* br-uy-ad* !eva.m* dharmo* *asti m-ana+da !!5018.94! na*a+g-alita.m* jala.m* pibet k.s-ira.m* !na ca*ambho* d-irgha+dh-aray-a ! na ti.s.than v-ama+do.s.n-a ca !bojana+avasara.m* vin-a !!5018.95! paya* eka+/sapha.m* heya.m* !tath-a kr-amelaka+-avikam ! go+p-iy-u.sas* tath-a varjyau !r-atrau ca dadhi+bhojanam !!5018.96! madya.m* na*eva ca p-atavya.m* !nitya.m* trairva.nikena vai ! na bhak.sa.n-iya.m* m-a.msa.m* ca !hi.ms-a naraka+d-a yata.h !!5018.97! yo* jant-un-am -atma+pu.s.ty+artha.m* !hinasti j?n-ana+dur+bala.h ! dur+-ac-arasya tasya*iha !na*amutra*api sukha.m* bhavet !!5018.98! hant-a*anumant-a sa.mskart-a !bhokt-a kret-a ca vikray-i ! upahart-a gh-atayit-a !hi.msako* hy* a.s.tadh-a mata.h !!5018.99! -ardr-a* vall-as* tath-a*-a.dhakyo* !bh.r.s.t-a.h syur* yady* a+nis+tu.s-a.h ! pu.mbhi.h str-ibhir* na bhak.sy-as* te !s-uk.sma+j-iva+anta+sa.mbhav-at !!5018.100! na svarga+k-amyay-a kury-at !t-irthe.sv* api kad-a+cana ! -atma+gh-ata.m* g.rha+sthas* tu !na ca krodh-ad* vi.sa+-adibhi.h !!5018.101! br-ahma.na.m* ku/sala.m* p.rcched* !b-ahu+j-atam an+-amayam ! vai/sya.m* sukha.m* sam-agamya !/s-udra.m* sa.mto.sam eva ca !!5018.102! pai/sunya.m* para+d-ar-a.m/s* ca !krodha.m* droha.m* tath-a*an+.rtam ! steya.m* dve.sa.m* ca dambha.m* ca !tyajen* m-ay-a.m* ca d-urata.h !!5018.103! janma+.rk.sa.m* maithuna.m* mantra.m* !g.rha+cchidra.m* ca va?ncanam ! -ayur* dhana.m* ca*apam-ana.m* !striya.m* ca*iti sugopayet !!5018.104! /sruti+bh-u+deva+dev-an-a.m* !n.r+pa+s-adhu+tapasvin-am ! pati+vrat-an-a.m* n-ar-i.n-a.m* !nind-a.m* kury-an* na karhi+cit !!5018.105! na manu.sya+stuti.m* kury-an* !na*-atm-anam apam-anayet ! v-aco+vega.m* mano+vega.m* !jihv-a+vega.m* ca varjayet !!5018.106! sa.mka.te mahati pr-apte !yasya kasya*api dehina.h ! yad* d-iyate dhana.m* tat sy-ad* !iha*amutra*apy* an+antakam !!5018.107! m-at-a+pit.r+vih-ina.m* yo* !mau?nj-i+p-a.ni+graha+-adibhi.h ! sa.msk-arayen* nijair* arthais* !tasya /sreyas* tv* an+antakam !!5018.108! agni+hotrair* na tac* *chreyo* !na*agni+.s.toma+-adibhir* makhai.h ! yac* *chreya.h pr-apyate martyair* !ekasmin hi dvi+je k.rte !!5018.109! yo* hy* a+n-athasya viprasya !viv-aha.m* k-arayet k.rt-i ! iha saukhyam av-apya*atha !so* *a+k.saya.m* svargam eti ca !!5018.110! su+r-ajye vasati.m* kury-at !su+mitre maitryam -acaret ! su+bh-ary-ay-a.m* vased* gehe !su+/si.sya.m* bodhayed* raha.h !!5018.111! ku+r-aja+r-ajye hy* a+bhaya.m* kuta.h sy-at ! ku+mitra+maitrye sva+hita.m* kuta.h sy-at ! ku+bh-aryay-a nirv.rtat-a kuta.h sy-at ! ku+/si.sya+bodhena sukha.m* kuta.h sy-at !!5018.112! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se sad+-ac-are.su heya+up-adeya+nir-upa.na+n-am-a*a.s.t-a+da/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: du.h+svapne dur+jana+spar/se !/sma/sru+karma.ni maithune ! sadya.h sn-ana.m* prakurv-ita !/sava+-adi+spar/sane tath-a !!5019.1! veda+b-ahya+mat-an sp.r.s.tv-a !bauddha+-ad-in na+-astik-an api ! k.rtv-a sn-ana.m* vilokya*arka.m* !n-am-ani prajaped* *dhare.h !!5019.2! /si/sor* abhyuk.sa.na.m* prokta.m* !b-alasya*-acamana.m* sm.rtam ! rajas+val-a+-adi+sa.mspar/se !sn-anam eva kum-arake !!5019.3! pr-ak c-u.d-a+kara.n-ad* b-ala.h !pr-ag* anna+pr-a/san-ac* *chi/su.h ! kum-arakas* tu vij?neyo* !y-avan* mau?nj-i+nibandhanam !!5019.4! khala+k.setra+gata.m* dh-anya.m* !k-upa+v-apy-+-adi.su*udakam ! spar/sa+du.s.tam api gr-ahya.m* !yac* ca go.s.tha+gata.m* paya.h !!5019.5! -apa/s* ca* saktavo* dh-an-a* !dadhi takra.m* gh.rta.m* paya.h ! /s-udra+hast-ad* api gr-ahya.m* !dvi+jena*ity* abrav-in* manu.h !!5019.6! /sudhyec* ca k-aru+hasta+stha.m* !pa.nya.m* yat sy-at pras-aritam ! bhaik.sa.m* ca prok.sa.n-ac* *chuddhyet !sp.r.s.ti.h sa+ak.s-an* na yasya tat !!5019.7! dh-any-an-a.m* v-ayun-a /suddhir* !gh.rta+-ad-in-a.m* ca vahnin-a ! k-alena gaja+danta+-ader* !bhavec* *chuddhi/s* ca carma.n-am !!5019.8! /suddhi/s* ca yaj?na+p-atr-a.n-a.m* !bhaved* u.s.na+udakena vai ! k-a.s.th-an-am atha tant-un-a.m* !v-asas-am udakena ca !!5019.9! alpe jala+-a/saye /sudhyet !try+ahe.na*eva nava+udakam ! da/sa+ahena*eva mahati !gaty+a+bh-ave dina+antare !!5019.10! lepa+ullekh-ac* ca*ambu+sek-ad* !g.rha.m* /sudhyec* ca lepan-at ! a+medhya+lipta.m* m.rt+toyair* !gandha+apahara.nena vai !!5019.11! -ur.n-a kau/seya+kutapa+ !+pa.t.ta+k.sauma+duk-ulak-a.h ! ete /suddh-a* bhavanty* eva !/so.sa.na+prok.sa.na+-adibhi.h !!5019.12! t-ulik-am upadh-ana.m* ca !pu.spa+rakta+ambar-a.ni ca ! /so.sayitv-a*-atape ki.m+cin* !muhur* hastena m-arjayet !!5019.13! pa/sc-ac* ca v-ari.n-a prok.sya !viniyu?nj-ita karma.ni ! adhike sati m-alinye !/sodhayet t-ani v-ari.n-a !!5019.14! udumbarasya ca*amlena !k.s-are.na trapu+s-isayo.h ! bhasma+ambubhi/s* ca k-a.msyasya !r-ite.h /suddhi/s* ca m.rj+jalai.h !!5019.15! /sudhyet tu bhasman-a k-a.msya.m* !na cen* madyena lepitam ! sur-a+m-utra+-adi+sa.msp.r.s.ta.m* !/sudhyed* ullekhanena vai !!5019.16! t-amram amlena /sudhyec* ca !na ced* -ami.sa+lepanam ! -ami.se.na tu yal* lipta.m* !tat tu d-ahena /sudhyati !!5019.17! gav+-aghr-at-ani k-a.msy-ani !/sva+p-aka+upahat-ani ca ! /sudhyanti da/sabhi.h k.sarai.h !/s-udra+ucchi.s.t-ani y-ani ca !!5019.18! prabh-uto* hy* anna+r-a/si/s* cet !/sva+-adin-a*upahatas* tad-a ! agra+m-atra.m* samuts.rjya !/se.sa.h sy-at prok.sa.n-ac* *chuci.h !!5019.19! rajo* *agnir* a/svo* gau/s* ch-ay-a !ra/smayo* viplu.so* mah-i ! v-ayur* jala.m* mak.sik-a+-ady-a* !du.s.ta+sa.mg-ad* a+do.si.na.h !!5019.20! darbh-a.h k.r.s.na+ajina.m* mantro* !g-avo* *agnir* br-ahma.n-as* til-a.h ! na*ete nirm-alyat-a.m* y-anti !niyoktavy-a.h puna.h puna.h !!5019.21! darbh-a.h pi.n.de.su nirm-alya.m* !br-ahma.n-a.h preta+bhojane ! mantra.h /sudre.su nirm-alya.m* !sa.mny-asi.su huta+a/sana.h !!5019.22! adbhir* g-atr-a.ni /sudhyanti !mana.h satyena /sudhyati ! vidy-a+tapobhy-a.m* bh-uta+-atm-a !buddhir* j?n-anena /sudhyati !!5019.23! dvi+vidhasya*apy* -a/saucasya !/suddhi.m* vak.sy-ami te tv* atha ! var.na+-a/srama+ucit-a.m* vipra !sa.mk.sep-ad* .r.si+sa.mmat-am !!5019.24! j-ate putre pitu.h sn-ana.m* !sa+caila.m* tu vidh-iyate ! da/sa+aha.m* s-utaka.m* tasya !karma+an+arhatva+lak.sa.nam !!5019.25! putrasya janan-i /sudhyed* !eka+vi.m/sati+v-asarai.h ! kany-ay-a* janan-i /suddhyen* !m-asena*ekena ni/scitam !!5019.26! sa+pi.n.d-an-a.m* ca sarve.s-a.m* !da/sa+aha.m* s-utaka.m* matam ! tri+r-atra.m* sa+udak-an-a.m* ca !munibhi.h parik-irtitam !!5019.27! s-utake s-utik-a+varja.m* !sa.mspar/so* na ni.sidhyate ! sa.mspar/se s-utik-ay-as* tu !sn-anam eva vidh-iyate !!5019.28! prathame divase .sa.s.the !da/same divase tath-a ! tri.sv* ete.su pitur* na*asti !s-utaka.m* putra+janmani !!5019.29! ato* na vidyate do.sa.h !kartur* j-ataka+karma.na.h ! tasm-ad* go+bh-u+hira.nya+-adi+ !+d-ana.m* ca pratig.rh.nat-am !!5019.30! da/sa+aha.m* /s-avam -a/sauca.m* !sa+pi.n.de.su vidh-iyate ! sa+udak-an-a.m* tu sarve.s-a.m* !tri+r-atra.m* tad* ud-iritam !!5019.31! da/sa+aha+abhy+antare b-ale !pram-ite tasya b-andhavai.h ! /s-ava+-a/sauca.m* na kartavya.m* !s-uty-+-a/sauca.m* vidh-iyate !!5019.32! -a+danta+janana-at sn-anam !-a+d-ah-ad* aha* ucyate ! caula+uttara.m* tri+r-atra.m* ca !pa?ncama+abd-at para.m* tath-a !!5019.33! ahas* tv* a+datta+kany-ay-a* !datt-ay-a/s* ca dina+trayam ! -a/sauca.m* ca vrata+-ade/s-ad* !dvi+j-an-a.m* sva+sva+j-ati+jam !!5019.34! din-ani da/sa viprasya !dv-a+da/sa k.satriyasya tu ! vi/sa.h pa?nca+da/sa*-a/sauca.m* !m-asa.m* /s-udrasya kathayate !!5019.35! s-am-anyato* da/sa+aha.m* v-a !c-aturvar.nyasya tat sm.rtam ! -apat+k-ale tu niyamo* !da/sa+ahasya*api na*asti vai !!5019.36! tri+r-atram -ahur* -a/saucam !-ac-arye sa.msthite tath-a ! m-at-amahe ca dauhitre !sva+y-ajye bhagin-i+sute !!5019.37! m-atulasya ca m-atuly-a.h !/sva/sr-u+/sva/surayor* api ! j-am-atu/s* ca bhaginy-a/s* ca !tri+r-atra.m* sva+g.rhe m.rtau !!5019.38! anyath-a pak.si.n-i prokt-a !tath-a pit.r+.svasur* m.rtau ! m-at.r+/svasu.h /sy-alakasya !tath-a san+mitra+/si.syayo.h !!5019.39! nija+de/sa+adhipa+-ad-in-am !eka+aha+-a/saucam ucyate ! sv+alpe *api sati sa.mbandhe !sn-ana.m* v-aso+yuta.m* matam !!5019.40! tridh-a vibhajya rajan-im !-adya+bh-aga+dvaye m.rtau ! janma+-adau ca dina.m* p-urva.m* !gr-ahyam antye tath-a+uttaram !!5019.41! ittha.m* ke+cid* budh-a.h pr-ahus* !tath-a ke+cin* mah-a+.r.saya.h ! ni/s-ith-at pr-ak p-urva+dina.m* !pr-ag* v-a s-urya+uday-ad* vidu.h !!5019.42! sa+agner* d-aha+din-ad* eva !nir+agner* m.rti+v-asar-at ! -a/sauca+dina+sa.mkhy-a*api !vij?ney-a g.rhibhir* n.rbhi.h !!5019.43! s-uter* j?n-ane da/sa+aha+-urdhva.m* !punar* na*asty* eva s-utakam ! /s-ava+-a/sauce tu vij?ney-a !vyavasth-a*iya.m* dvi+ja+uttama !!5019.44! -a+tri+m-as-at tri+r-atra.m* sy-at !.sa.n+m-asa+avadhi pak.si.n-i ! eka+aha.m* nava+m-asa+antam !-urdhva.m* sn-anena /sudhyati !!5019.45! de/sa+antara+m.rte ke+cit !sn-ana+m-atra.m* mah-a+.r.saya.h ! icchanti ca tath-a prete !yatau vaikh-anase *api ca 1 !!5019.46! mah-a+nady-+antara.m* yatra !girir* v-a vyavadh-ayaka.h ! v-aco* yatra vibhidyante !tad* de/sa+antaram ucyate !!5019.47! sva+de/se para+de/se v-a hy* !-urdhva.m* sa.mvatsar-ad* api ! m-atu.h pitu.h striy-a.h patyu.h !p-ur.nam -a/saucam ucyate !!5019.48! yuddhe m.rtasya na*-a/sauca.m* !go+dvi+ja+arthe m.rtasya ca ! pr-apta/s* ca yo* dur+mara.nam !a+pram-adena tasya ca !!5019.49! janane janana.m* cet sy-an* !mara.ne mara.na.m* tath-a ! p-urva+/se.se.na /suddhi.h sy-ad* !uttara+-a/sauca+varjan-at !!5019.50! da/sa+ahika.m* pated* anyat !s-utaka.m* da/same *ahni cet ! r-atri+/se.se dv+ah-ac* *chuddhir* !y-ama+/se.se bhavet try+ah-at !!5019.51! /s-ava+-a/sauce samutpanne !s-utaka.m* tu yad-a bhavet ! /s-avena /sudhyet s-utis* tu !s-uti.h /s-ava+/sodhin-i !!5019.52! sv+alpa+-a/saucasya madhye tu !d-irgha+-a/sauca.m* bhaved* yadi ! na p-urve.na vi/suddhi.h sy-at !sva+k-alena*eva /sudhyati !!5019.53! s-utaka+antara+sa.mpr-apt-av* !api putra+-adin-a dvi+ja ! nava+/sr-addh-ani dey-ani !yath-a+k-ala.m* yath-a+kramam !!5019.54! -adya.m* /sr-addham a+/suddho* *api !kury-ad* ek-a+da/se *ahani ! kartus* t-atk-alik-i /suddhir* !a+/suddha.h punar* eva sa.h !!5019.55! .r.sibhir* bahudh-a*eva*atra !s-utaka+-a/sauca+vistara.h ! k.rto* *asti*iti tato* j?neyo* !vi/se.so* *anyas* tu san+mate !!5019.56! nai.s.thik-an-a.m* vana+sth-an-a.m* !yat-in-a.m* brahma+c-ari.n-am ! na*-a/sauca.m* k-irtita.m* sadbhi.h !/s-ava.m* sautya.m* ca su+vrata !!5019.57! m-atu.h pitur* guro/s* ca*ete !ni/samya mara.na.m* tata.h ! kuryu.h sa+vasana.m* sn-ana.m* !na tv* anyasya kad-a+cana !!5019.58! vrata+yaj?na+viv-ahe.su !/sr-addhe home *arcane jape ! -arabdhe s-utaka.m* na sy-ad* !an+-arabdhe tu s-utakam !!5019.59! pr-arambho* vara.na.m* yaj?ne !sa.mkalpo* vrata+satrayo.h ! n-and-i+/sr-addha.m* viv-aha+-adau !/sr-addhe p-aka+parikriy-a !!5019.60! s-utake vartam-ane ca !/sr-addha+pr-aptau man-i.subhi.h ! kartavya.m* s-utaka+ante tad* !am-ay-a.m* v-a yath-a+vidhi !!5019.61! -apad+gatasya sarvasya !s-utake *api na s-utakam ! sva+stha+k-ale tv* ida.m* sarva.m* !s-utaka.m* parik-irtitam !!5019.62! s-utake karma.n-a.m* ty-ago* !nity-an-am api kathyate ! pr-arabdh-ani tu k-amy-ani !kartavy-ani yath-a+vidhi !!5019.63! sa.mdhy-a tu m-anas-i k-ary-a !ku/sa+v-ari+vivarjit-a ! vipro* da/sa+aham -as-ita !vai/svadeva+vivarjita.h !!5019.64! /sraute karma.ni tat+k-ala.m* !sn-ata.h /suddhim av-apnuy-at ! a+/suddha.h punar* eva sy-at !sm-arta.m* tv* anyena k-arayet !!5019.65! lava.ne phala+pu.spa+-adau !gh.rta+taila+payassu ca ! pa.nye.su ca*eva sarve.su !na do.so* m.rta+s-utake !!5019.66! -ature sn-anae* utpanne !da/sa+v-aram an+-atura.h ! sn-atv-a sn-atv-a sp.r/sed* enam !-atura.h /suddhim -apnuy-at !!5019.67! jvara+abhibh-ut-a y-a n-ar-i !rajas-a ca pariplut-a ! t-a.m* ca*api*ittha.m* sp.r/sed* any-a !n-ar-i sn-ay-at puna.h puna.h !!5019.68! r-aj-a ca r-ajak-iy-a/s* ca !satri.no* vratinas* tath-a ! sn-an-ac* *chuddha.h sva+sva+k-arye !bhi.sak+chilpy+-adayo* *api ca !!5019.69! dvi+vidha+-a/saucam ity* ukta.m* !sa.mk.sepe.na may-a dvi+ja ! tath-a*eva ca*atra vij?neya.m* !t.rt-iya.m* r-ahu+s-utakam !!5019.70! sarve.s-am eva var.n-an-a.m* !s-utaka.m* r-ahu+dar/sane ! sn-atv-a karm-a.ni kurv-ita !/s.rtam anna.m* vivarjayet !!5019.71! -aran-ala.m* payas* takra.m* !dadhi sneha+-ady+a+p-acitam ! ma.nika+stha+udaka.m* ca*eva !tila+darbhair* na du.syati !!5019.72! s-urya+grahe tu na*a/sn-iy-at !p-urva.m* y-ama+catu.s.tayam ! candra+grahe ca y-am-a.ms* tr-in !b-ala+v.rddha+-atur-an vin-a !!5019.73! grasta+udaye ca s-uryasya !p-urva+r-atrau na bhojanam ! grasta+udaye vidho.h p-urva.m* !na*ahni bhojanam -acaret !!5019.74! grasta+-aste sato tigma+a.m/sor* !aho+r-atram upo.sa.nam ! kury-at pare *ahni d.r.s.tv-a*arka.m* !tata.h kurv-ita bhojanam !!5019.75! graste ca*asta.m* gate tv* indau !j?n-atv-a mukty+avadh-ara.nam ! sn-ana+homa+-adika.m* kury-ad* !bhu?nj-ita*indu+udaye puna.h !!5019.76! b-ala+v.rddha+-atur-a.n-a.m* ca !ravi+indvor* graha.n-at pur-a ! y-ama* eko* varjan-iyo* !bhojana+-ad-av* api dhruvam !!5019.77! a+j?n-an-ad* graha+k-ale yo* !bhu;nkte sa* tu nara+adh-ama.h ! pr-aj-apatyena /sudhyed* vai !vedha+k-ale try+ahe.na ca !!5019.78! ravi+graha.h s-urya+v-are !some soma+grahas* tath-a ! c-u.d-a+ma.nir* iti khy-ata.h !sa* yoga.h pu.nya+v.rddhi+k.rt !!5019.79! v-are.sv* anye.su yat pu.nya.m* !graha.ne candra+s-uryayo.h ! tat pu.nya.m* ko.ti+gu.nita.m* !yoge c-u.d-a+ma.nau sm.rtam !!5019.80! grasyam-ane sm.rta.m* sn-ana.m* !graste homa.h sura+arcanam ! mucyam-ane tath-a d-ana.m* !mukte sn-ana.m* vidh-iyate !!5019.81! muktau yas* tu na kurv-ita !sn-ana.m* graha.na+s-utake ! sa* s-utak-i bhavet t-avad* !y-avat sy-ad* aparo* graha.h !!5019.82! /s-ita+ambu+u.s.na+udak-at pu.nyam !a+p-arakya.m* para+udak-at ! bh-umi+stham uddh.rt-at pu.nya.m* !tata.h prasrava.na+udakam !!5019.83! tato* *api s-arasa.m* pu.nya.m* !tata.h pu.nya.m* nad-i+jalam ! tato* mah-a+nad-i+toya.m* !pu.nya.m* pu.nyas* tato* *ambu+dhi.h !!5019.84! yath-a+sa.mbhavata.h sn-ana.m* !kartavya.m* svasya /suddhaye ! d-ana.m* deya.m* yath-a+/sakti !go+bh-u+hema+tila+-adi ca !!5019.85! bh-u+prado* ma.n.dala+adhi+-i/sa.h !sarvatra sukhito* *anna+da.h ! bhavec* ca k-irtim-an bh-umau !r-upav-an r-upya+do* bhavet !!5019.86! d-ipa+do* nir+mala+ak.sa/s* ca !go+d-at-a svarga+loka+bh-ak ! svar.na+d-at-a ca d-irga+-ayus* !tila+da.h sy-ac* ca su+praj-a.h !!5019.87! ve/sma+do* *aty+ucca+saudha.h sy-ad* !vastra+da/s* candra+loka+bh-ak ! haya+do* divya+y-ana/s* ca !lak.sm-iv-an v.r.sabha+prada.h !!5019.88! su+bh-arya.h /sibik-a+d-at-a !su+parya;nka+prado* *api ca ! bhavet tata.h /sraddhy-a*eva !d-ana.m* dady-at sva+/saktita.h !!5019.89! /sraddhay-a pratig.rh.n-ati !/sraddhay-a yo* dad-ati ca ! t-av* ubhau svargi.nau sy-at-am !anyath-a vi+phala.m* hi tat !!5019.90! candra+s-urya+grahe yas* tu !/sr-addha.m* vidhivad* -acaret ! tena*eva sa+kal-a p.rthv-i !datt-a bhavati ni/scitam !!5019.91! r-atrau /sr-addhe na do.so* *asti !graha.ne /sa/sina.h kila ! -a/saucino* *api graha.ne !/sr-addha+-adir* vihit-a kriy-a !!5019.92! eva.m* sad+-ac-ara+vidhir* !may-a tubhya.m* pradar/sita.h ! g.rha+-a/srama+sthit-an-a.m* hi !sarve.s-a.m* sukha+d-ayaka.h !!5019.93! /sr-i+vi.s.nu+bhakty-a sahita.m* ya* eta.m* ! nitya.m* sad+-ac-aram iha*anuti.s.thet ! sa* pr-apnuy-at k-irtim ati+iva /suddh-am ! ante ca go+loka+pada.m* dvi+ja+indra !!5019.94! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se sad+-ac-are.su /suddhi+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*eka-una+vi.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /sr-addh-ani ca yath-a+/sakti !yath-a+k-ala.m* yath-a+dhanam ! yath-a+vidhi prakurv-ita !g.rha+stho* niyama+anvita.h !!5020.1! preta.m* pit-.r.m/s* ca nirdi/sya !bhojya.m* d-ana.m* ca tat+priyam ! /sraddhay-a d-iyate pu.ms-a !yat tac* *chr-addha.m* prak-irtyate !!5020.2! nitya.m* naimittika.m* k-amya.m* !v.rddhi+/sr-addha.m* sa+pi.n.danam ! go.s.th-i+/sr-addha.m* p-arva.na.m* ca !/suddhi+/sr-addha.m* tath-a*a.s.tamam !!5020.3! karma+a;nga.m* navama.m* /sr-addha.m* !daivika.m* da/sama.m* sm.rtam ! pau.s.tika.m* y-atrika.m* ca*iti !/sr-addh-ani dv-a+da/sa*eva tu !!5020.4! eka+uddi.s.ta.m* p-arva.na.m* ca !v.rddhi+/sr-addha.m* sa+pi.n.danam ! /sr-addham eva.m* caturdh-a*iti !vadanti munayo* *apare !!5020.5! dak.si.n-a+prava.ne de/se !t-irtha+-adau sva+g.rhe *api ca ! bh-u+sa.msk-ara+-adi+sa.myukte !/sr-addha.m* kury-at prayatnata.h !!5020.6! tulas-i+k-anana+cch-ay-a !yatra sth-ane bhaved* dvi+ja ! tatra /sr-addha.m* prad-atavya.m* !pit-.r.n-a.m* t.rpti+hetave !!5020.7! /sam-i+patra+pram-a.nena !pi.n.da.m* dady-ad* gay-a+/sire ! uddharet sapta+gotr-a.n-a.m* !kul-any* eka+uttara.m* /satam !!5020.8! mleccha+de/se tath-a r-atrau !sa.mdhy-ay-a.m* vipra+varjita.h ! na /sr-addham -acared* vidv-an !na*antar-ik.se kad-a+cana !!5020.9! -ahu.h .sa.n+.navati.m* /sr-addh-any* !.r.saya.h pit.r+t.rptaye ! de/sa+k-ala+-anuk-ulye hi !saty-a.m* ca /sr-addha+sa.msadi !!5020.10! am-a+manu+yuga+kr-anti+ !+dh.rti+p-ata+mah-a+-alay-a.h ! -ady+anta+tithi+sa.myukt-a* !a.s.tak-a/s* ca*iti t-ani tu !!5020.11! bh-adra+k.r.s.na+trayo+da/sy-a.m* !magh-asv* indau kare ravau ! gaja+cch-ay-a+abhidho* yogas* !tatra /sr-addha.m* mah-a+phalam !!5020.12! mah-a+nad-i.su sarv-asu !t-irthe.su ca gay-am .rte ! j-ivat+pit-a*api kurv-ita !/sr-addha.m* p-arva.na+dharma+vit !!5020.13! dar/sa+/sr-addha.m* gay-a+/sr-addha.m* !/sr-addha.m* ca*apara+pak.sikam ! na j-ivat+pit.rka.h kury-at !tilais* tarpa.nam eva ca !!5020.14! t-irtha+y-atr-a+prasa;ngena !gay-a+pr-aptau tu dharma+vit ! t-irtha+/sr-addha.m* tatra kury-ac* !*chr-addha+artha.m* na tu t-a.m* vrajet !!5020.15! udv-ahe putra+janane !putra+-i.s.ty-a.m* saumike makhe ! t-irthe br-ahma.nae* -ay-ate !.sa.d* ete j-ivata.h pitu.h !!5020.16! mah-a+-alaye gay-ay-a.m* ca !v.rddhau ca*anv+a.s.tak-asu ca ! /sr-addha.m* dv-a+da/sa+daivatva.m* !/se.sa.m* .s-a.tpauru.sa.m* vidu.h !!5020.17! vi.suva+ayana+sa.mkr-anti+ !+manv+-adi.su yuga+-adi.su ! vih-aya pi.n.da+nirv-apa.m* !/sr-addha.m* kurv-ita dharma+vit !!5020.18! anv+a.s.tak-asu v.rddhau ca !gay-ay-a.m* ca k.saye *ahani ! k-arya.m* m-atu.h p.rthak /sr-addham !anyatra patin-a saha !!5020.19! sva+dharma+nirato* vipra.h !/sr-addhe bhojanam arhati ! veda+/s-astra+artha+vett-a*api !dur+-ac-aro* na karhi+cit !!5020.20! yatra ved-as* tapo* yatra !yatra v.rtta.m* dvi+ja+agra+je ! pit.r+/sr-addhe.su ta.m* yatn-ad* !vidv-an vipra.m* samarcayet !!5020.21! g-ayatr-i+m-atra+s-aro* *api !vara.m* vipra.h su+yantrita.h ! na*a+yantrita/s* catur+ved-i !sarva+a/s-i p-apa+karma+k.rt !!5020.22! t-irthe.su br-ahma.na.m* na*eva !par-ik.seta kad-a+cana ! anna+arthinam anupr-apta.m* !bhojya.m* ta.m* manur* abrav-it !!5020.23! vidy-a+-adi+gu.na+sa.mpanno* !na labhyeta yadi dvi+ja.h ! m-at-a+maha+-adayo* *apy* *arcy-as* !tad-a yadi su+lak.sa.n-a.h !!5020.24! m-at-a+maho* *atha dauhitro* !bh-agineya/s* ca m-atula.h ! m-at.r+.svaseyas* taj+ja/s* ca !m-atuleyas* tath-a*eva ca !!5020.25! j-am-at-a /sva/suras* ca*eva !bh-ary-a+bhr-at-a ca tat+suta.h ! .rtvig gurur* up-adhy-aya* !-ac-arya.h /srotriyas* tath-a !!5020.26! su+v.rtt-a/s* ca sad+-ac-ar-a* !ete /sr-addhe.su p-avan-a.h ! dur+-ac-ar-a* yad-a*ete syus* !ty-ajy-as* te *api tad-a kila !!5020.27! yuga+anur-upato* yas* tu !vidy-a+-ac-ara+-adi+sa.myuta.h ! na nindya+karma+kart-a cec* !*chr-addhe p-ujya.h sa* v-a.dava.h !!5020.28! harer* bhakto* yatir* yatra !/sr-addhe bhu;nkte tad-a tu tat ! parip-ur.na.m* bhavec* *chr-addha.m* !vin-a*api /sr-addha+sa.mpadam !!5020.29! yo* vai yat-in an+-ad.rtya !bhojayed* itar-an dvi+j-an ! vij-anan vasato* gr-ame !kavya.m* tad* y-ati r-ak.sas-an !!5020.30! daive karma.ny* udak+sa.msth-an !pr-a;n+mukh-an upave/sayet ! uda;n+mukh-an dvi+j-an pitrye !pr-ak+sa.msth-an upave/sayet !!5020.31! dvau daive pit.r+k.rtye tr-in !eka+ekam ubhayatra v-a ! bhojayet su+sam.rddho* *api !na prasajjeta vistare !!5020.32! sat+kriy-a.m* de/sa+k-alau ca !/sauca.m* br-ahma.na+sa.mpadam ! pa?nca*et-an vistaro* hanti !tasm-at kury-an* na vistaram !!5020.33! bhik.suko* brahma+c-ar-i v-a !bhojana+artham upasthita.h ! upavi.s.te.su vipre.su !k-ama.m* tam api bhojayet !!5020.34! danta+dh-avana+t-amb-ula.m* !taila+abhya;ngam a+bhojanam ! raty+au.sadha+para+anna.m* ca !/sr-addha+k.rt sapta varjayet !!5020.35! punar+bhojanam adhv-ana.m* !bh-ara+adhyayana+maithunam ! d-ana.m* pratigraha.m* homa.m* !/sr-addha+bhuk ca*a.s.ta varjayet !!5020.36! bhok.syan kari.syan /sva.h /sr-addha.m* !p-urva+r-atrau prayatnata.h ! bhojana.m* ca vyav-aya.m* ca !.rt-av* api vivarjayet !!5020.37! /sr-addha.m* dattv-a ca bhuktv-a ca !pum-an yas* tu striya.m* vrajet ! pitaras* tasya tan+m-ase !tasmin retasi /serate !!5020.38! anna+k.s-ira+gh.rta+k.saudrair* !aik.save.na ca tarpit-a.h ! pr-apnuvanty* a+k.say-a.m* t.rpti.m* !sarve pit.r+ga.na* api !!5020.39! pala+pait.rkam ukta.m* yat !kva+cit tat tu kalau yuge ! ni.siddham asti nigame !kartavya.m* tan* na karhi+cit !!5020.40! par-a/saro* muni+/sre.s.tha.h !pr-aha*ata.h sa+kal-an mun-in ! anu+vrat-an su+vrata+-ad-in !mukhy-a* yasya sm.rti.h kalau !!5020.41! anna.m* k.s-ira.m* gh.rta.m* k.saudram !aik.sava.m* k-ala+/s-akavat ! etais* tu tarpitair* viprais* !t.rpyanti pitaro* n.r.n-am !!5020.42! yas* tu pr-a.ni+vadha.m* k.rtv-a !m-a.msena tarpayet pit-.rn ! so* *a+vidv-a.m/s* candana.m* tyaktv-a !kury-ad* a;ng-ara+lepanam !!5020.43! k.siptv-a k-upe yath-a ki.m+cid* !b-ala* -ad-atum icchati ! pataty* a+j?n-anata.h so* *api !m-a.msena /sr-addha+k.rt tath-a !!5020.44! iti tad+vacan-an* nitya.m* !/sr-addhe m-a.msa.m* vivarjayet ! dharma+/s-astram up-a/sritya !vartam-ana.h su+dh-i.h pum-an !!5020.45! nir+do.sa.m* p-ayasa.m* tasm-ad* !.r.si+dh-any-ani ca dvi+ja.h ! arpayet sarva+pit.rbhyas* !tena tu.syanti te khalu !!5020.46! payo* dadhi gh.rta.m* ca*eva !gav-a.m* /sr-addhe.su p-avanam ! mahi.s-i.n-a.m* gh.rta.m* /sre.s.tha.m* !pr-ahur* na tu paya.h kva+cit !!5020.47! k-ala.h kutupa+sa.mj?na/s* ca !tath-a nep-ala+kambala.h ! raupya.m* darbh-as* til-a.h /sr-addhe !dauhitra/s* ca*iti p-avan-a.h !!5020.48! gotra+n-amn-i samucc-arya !k.sa.na+d-ana+-adika.m* caret ! sa+k-are.na ca vaktavya.m* !gotra.m* sarvatra dh-imat-a !!5020.49! gotrasya tv* a+parij?n-ane !k-a/syapa.m* gotram uccaret ! yasm-ad* -aha /sruti.h sarv-a.h !praj-a.h ka/syapa+sa.mbhav-a.h !!5020.50! p.rthiv-i+.sat pit-a proktas* !tat+pit-a ca*antarik.sa+sat ! abhidh-ana+a+parij?n-ane !divi+.sat pra+pit-amaha.h !!5020.51! vibhaktibhis* tu yat ki.m+cit !pit.r+-adibhya.h prad-iyate ! tat sarva.m* sa+phala.m* j?neya.m* !vipar-ita.m* nir+arthakam !!5020.52! a+k.sayya+-asanayo.h .sa.s.th-i !dvit-iya+-av-ahane tath-a ! anna+d-ane caturth-i sy-ac* !*che.s-a.h sa.mbuddhaya.h sm.rt-a.h !!5020.53! visarga/s* c-alaka/s* ca*eva !vikira.h pa;nkti+v-ara.nam ! kara+/suddir* apo+a/s-ana.m* !pit.r+p-urv-a.ni .sa.t sad-a !!5020.54! sv+-agate sv+asti+vacane !gotra+/se.se pra+dak.si.ne ! arghye ca dak.si.n-a+d-ane !.sa.tsu savya.m* vidh-iyate !!5020.55! agastya.m* bh.r;nga+r-aja.m* ca !tulas-i /sata+patrik-a ! campaka.m* tila+pu.spa.m* ca !pit-.r.n-a.m* vallabh-ani .sa.t !!5020.56! ketak-i.m* karav-ira.m* ca !bakula.m* kundaka.m* tath-a ! p-a.tal-a.m* ca*eva j-at-i.m* ca !/sr-addhe yatnena varjayet !!5020.57! an+agnir* a+dhano* v-a*api !tath-a*eva vyasana+anvita.h ! -ama+/sr-addha.m* dvi+ja.h kury-ad* !v.r.salas* tu sad-a*eva hi !!5020.58! m.rta+aha.m* ca sa+pi.n.da.m* ca !gay-a+/sr-addha.m* mah-a+-alayam ! -apanno* *api na kurv-ita !/sr-addham -amena vai dvi+ja.h !!5020.59! -av-ahane svadh-a+k-are !mantr-a/s* ca*-uhy-a* visarjane ! anya+karma.ny* an+-uhy-a.h syur* !-ama+/sr-addha+vidhau budhai.h !!5020.60! -ama+annasya*apy* a+bh-ave tu !/sr-addha.m* kurv-ita buddhim-an ! dh-any-ac* catur+gu.nena*eva !hira.nyena su+roci.s-a !!5020.61! putra+janmani kurv-ita !/sr-addha.m* hemn-a*eva buddhim-an ! na pakvena na ca*-amena !kaly-a.n-any* abhik-amayan !!5020.62! sam+agra.m* yas* tu /saknoti !kartu.m* na*eva*iha p-arva.nam ! sa* tu sa.mkalpa+vidhin-a !/sr-addha+k-ale tad* -acaret !!5020.63! -av-ahana.m* svadh-a+/sabdam !arghya+agnau+kara.ne tath-a ! vikira.m* pi.n.da+d-ana.m* ca !s-a;nkalpe .sa.d* vivarjayet !!5020.64! pi.nda+m-atra.m* prad-atavyam !a+bh-ave dravya+viprayo.h ! /sr-addh-iya+ahani sa.mpr-apte !bhaven* nir+a/sano* *atha+v-a !!5020.65! uda+kumbha.m* pradady-ad* v-a !br-ahma.n-aya phala+anvitam ! t.r.n-ani v-a gave dady-an* !na tu /s-unya.m* dina.m* nayet !!5020.66! /sr-addh-at p-urva.m* brahma+yaj?na.m* !na kury-at tarpa.na.m* tath-a ! pitro.h /sr-addha+an+antara.m* tu !dvaya.m* kurv-ita bahv+.rca.h !!5020.67! mah-a+-alay-a+-adika.m* /sr-addham !-artave sati yo.sita.h ! pa?ncame *ahni prakartavyam !am-a+v-asy-a+dine *atha+v-a !!5020.68! pu.spavatsv* api d-are.su !v-ar.sika.m* m-asik-ani ca ! m.rta+ahae* eva k-ary-a.ni !p-akena*eva yath-a+vidhi !!5020.69! vrata+upav-asa+divase !/sr-addha+pr-aptau yath-a+vidhi ! /sr-addha.m* vidh-aya*upavased* !-aghr-aya pit.r+sevitam !!5020.70! vai.s.navais* tu vi/se.se.na !/sr-addham ek-a+da/s-i+bhavam ! dv-a+da/sy-am eva kartavya.m* !pitaro* vai.s.nav-a* yata.h !!5020.71! sa.mny-asino* *apy* -abdika+-adi !putra.h kury-ad* yath-a+vidhi ! mah-a+-alaye tu yac* *chr-addha.m* !dv-a+da/sy-a.m* p-arva.na.m* hi tat !!5020.72! -ama+/sr-addha.m* tu p-urva+ah.ne !eka+uddi.s.ta.m* tu madhyata.h ! p-arva.na.m* tv* apara+ah.ne sy-at !pr-atar* v.rddhi+nimittakam !!5020.73! m.rta+aha.m* m.rta+m-asa.m* v-a !pit.r+ader* yo* na vetti sa.h ! m-arge m-aghe *atha+v-a*am-ay-a.m* !/sr-addham -abdikam -acaret !!5020.74! yaj?na+udv-aha+prati.s.th-asu !mekhal-a+bandha+mok.sayo.h ! ni.seka+-adau ca d-ik.s-ay-a.m* !v.rddi+/sr-addha.m* sam-acaret !!5020.75! v.rddhau t-irthe ca sa.mnyaste !t-ate ca patite sati ! yebhya* eva pit-a dady-at* !tebhyo* dady-at svaya.m* suta.h !!5020.76! arghyam -av-ahana.m* ca*eva !dvi+ja+a;ngu.s.tha+nive/sanam ! t.rpti+pra/sna.m* ca vikira.m* !t-irtha+/sr-addhe vivarjayet !!5020.77! /sr-addhe.sv* ete.su sarve.su !pr-apt-a* a+tithayo* dvi+ja ! bhojan-iy-a.h prayatnena !yat sy-ac* *chr-addhasya p-ur.nat-a !!5020.78! brahma+c-ar-i sva+pitros* tu !kury-ad* eva*aurdhvadaihikam ! m-asika+anya+-abdika+-adya.m* ca !/sr-addha.m* sarva.m* yath-a+vidhi !!5020.79! sa.mny-as-i tu na kurv-ita !m-at-a+pitror* api kva+cit ! m.rta+-a/sauca.m* ca*a/sru+p-ata.m* !/sr-addha+pi.n.da+udaka+kriy-am !!5020.80! sva+adhik-ara+anus-are.na !yath-a+/sakti sa+daivat-an ! na*arcayed* ya.h pit-.rn k-ale !sa* paten* narake dhruvam !!5020.81! a+roga.h prak.rti+stha/s* ca !cira+-ayu.h putra+pautrav-an ! arthav-an artha+bhog-i ca !/sr-addha+kart-a bhaven* nara.h !!5020.82! kva santi pitara/s* ca*iti !k.rtv-a manasi yo* nara.h ! /sr-addha.m* na kurute tasya !rakta.m* kruddh-a.h pibanti te !!5020.83! yath-a go.su prana.s.to* vai !vatso* vindati m-ataram ! eva.m* /sr-addha+annam uddi.s.ta.m* !mantra.h pr-apayate pit-.rn !!5020.84! devo* yadi pit-a j-ata.h !/subha+karma+anuyogata.h ! tasya*annam a+m.rta.m* bh-utv-a !n-una.m* tatra*upati.s.thate !!5020.85! matryatve bhojya+r-upe.na !pa/sutve ca t.r.na.m* bhavet ! /sr-addha+anna.m* v-ayu+r-upe.na !n-agatve *apy* anugacchati !!5020.86! tat+tad+annatay-a*eva*ittha.m* !/sr-addha+anna.m* sarva+yoni.su ! pr-apyate pr-a.nibhis* tasm-ac* !*chr-addha.m* k-arya.m* prayatnata.h !!5020.87! ity* e.sa* te vipra may-a sam-as-ac* ! *chr-addhasya sarvo* *api vidhir* yath-avat ! prak-irtito* *atha*.r.si+ga.nai.h sm.rte.su ! dharme.su vak.sye kali+varjya+dharm-an !!5020.88! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se /sr-addha+vidhi+nir-upa.na+n-am-a vi.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: dharm-a.h str-i.n-a.m* ca pu.ms-a.m* ca !dharma+/s-astre.su bh-uri/sa.h ! vistar-ad* var.nit-a.h santi !var.na+-a/sramavat-a.m* p.rthak !!5021.1! yuga+anus-ari.nas* tatra !dharm-a* gr-ahy-a* na ca*itare ! bh-i.smo* *atra bh-arate pr-aha !yudhi+.s.thiram ida.m* vaca.h !!5021.2! anye k.rta+yuge dharm-as* !tret-ay-a.m* dv-apare *apare ! anye kali+yuge dharm-a* !yath-a+/sakti k.rt-a* hi te !!5021.3! ty-ajy-an dharm-an kali+yuge !kati+cit te vad-amy* aham ! ye ni.siddh-a.h pur-a.ne.su !sm.rti.sv* api ca sarvath-a !!5021.4! go+medho* nara+medha/s* ca !v-aji+medhas* tath-a makha.h ! madya+p-ana.m* sur-a+p-ana.m* !ty-ajyam -ahu.h kalau yuge !!5021.5! sautr-ama.ny-am api makhe !ghr-a.nena*api sur-a+graha.h ! deva+a+tithi+vara+artha.m* ca !na*eva k-arya.h pa/sor* vadha.h !!5021.6! m-a.msa+d-ana.m* pit.rbhya/s* ca !/sr-addhe k-arya.m* na karhi+cit ! agni+hotra.m* ca sa.mny-aso* !na kartavyas* tath-a kalau !!5021.7! -u.dh-an-a.m* dvi+ja+kany-an-am !a+k.sat-an-a.m* m.rte patau ! punar+viv-aha+karma*api !na kartavya.m* kalau yuge !!5021.8! na dh-arya/s* ca*ambu+p-ana+artha.m* !m.rttik-ay-a.h kama.n.dalu.h ! suta+artha.m* bhr-at.r+j-ay-ay-a.m* !na niyojya/s* ca devara.h !!5021.9! b.rhad+dharma.m* yath-a+/s-astra.m* !yo* na p-alayatu.m* k.sama.h ! d-irgha+k-ala.m* brahma+carya.m* !na dh-arya.m* tena ca kva+cit !!5021.10! deha+p-ato* bhaved* yena !pr-aya/s+citta.m* tu t-ad.r/sam ! v-anaprastha+-a/srama/s* ca*api !varjan-iya.h kalau yuge !!5021.11! -atat-ayi+dvi+ja+vadho* !dharma+yuddhe *api karhi+cit ! na kartavyas* tath-a yaj?no* !yatra sy-at pa/su+hi.msanam !!5021.12! svarga+artham api v-ardhakye !striy-a pu.ms-a ca karhi+cit ! na k-aryo* *agni+prave/sa/s* ca !bh.rgu+p-atas* tath-a*eva ca !!5021.13! mah-a+prasth-ana+gamana.m* !na*eva k-arya.m* hima+-alaye ! na ga;ng-a+-adi+prav-ahe ca !heya.m* kva+api nija.m* vapu.h !!5021.14! pracchana.m* ca mah-a+p-ape !kva+cij* j-ate *api ni.s+k.rti.h ! japa+-adyais* tasya kartavy-a !m.rtyu+up-ayo* na tu kva+cit !!5021.15! apav-ade du.h+sahe ca !pr-apte sa.mbh-avitena tu ! chhanna.m* stheya.m* manu.sye.na !na tu n-a/sya.m* nija.m* vapu.h !!5021.16! tath-a sth-atum a+/saktena !gamya.m* de/sa+antara.m* drutam ! na tu k-aryo* hy* -atma+gh-ata.h !puru.se.na*api yo.sit-a !!5021.17! dina+traye vyat-ite *api !dh-anya+-adi+pr-aptim antar-a ! caurya.m* tu na*eva kartavya.m* !puru.se.na kalau yuge !!5021.18! pit.r+.svasu/s* ca tanay-a !m-atulasya sut-a tath-a ! a+sa+var.nasya kany-a ca !na*eva*udv-ahy-a kad-a+cana !!5021.19! gh.rta+pakva.m* paya.h+pakva.m* !kandu+pakva.m* ca /s-udrata.h ! na*eva gr-ahya.m* br-ahma.nena !sad+-ac-ara+rat-ad* api !!5021.20! /si.sye.na guru+patny-a.m* ca !na*eva v.rtya.m* gur-av* iva ! sa.mny-asibhir* na kartavya.m* !c-aturvar.nye ca bhik.sa.nam !!5021.21! gurave dak.si.n-a dey-a !/sakty-a na tu tad+-ipsit-a ! adbhir* go+p-ita+/si.s.t-abhi.h !k-arya.m* na*-acamana.m* tath-a !!5021.22! -a/saucasya na sa.mkoco* !veda+-adi+gu.na+yogata.h ! k-aryo* *asthi+cayan-ad* -urdhva.m* !a;nga+spar/sa/s* ca na kva+cit !!5021.23! ity+-adaya.h kali+yuge !dharm-a* varjyatay-a*udit-a.h ! e.s-a.m* tu vidhi+v-aky-ani !yuga+antara+par-a.ni hi !!5021.24! tatra*agni+hotra.m* sa.mny-aso* !dvi+j-an-a.m* dvi+ja+sattama ! dh-armik-a.n-a.m* virakt-an-a.m* !/sakt-an-a.m* vihit-av* api !!5021.25! y-avad* var.na+vibh-aga.h sy-ad* !y-avad* veda/s* ca bh-u+tale ! bhavet t-avat kalau /s-astre !dvayam etad* ud-iritam !!5021.26! dharma+p-alana+s-amarthya.m* !vair-agya.m* yasya ca*uttmam ! na sy-at tasya ni.siddha.m* vai !sarvath-a*etan* mah-a+.r.sibhi.h !!5021.27! g.rha+sth-a+dharm-a* ity* ete !may-a sarve sam-asata.h ! kathit-as* te dvi+ja+/sre.s.tha !p-alan-iy-a.h prayatnata.h !!5021.28! g.rha+sthe.sv* api ye *atra syur* !br-ahma.n-a* dharma+va.m/sa+j-a.h ! sthit-a* guru+pade te.s-a.m* !dharm-a.h s-am-anyatas* tv* ime !!5021.29! vi/se.sa+dharmo* yas* te.s-a.m* !ta.m* ca tubhya.m* vad-amy* aham ! k.r.s.na+a+nivedita.m* yat sy-at !pr-a/sya.m* tan* na*eva ki.m+cana !!5021.30! sa.mbandhi+bhinna+yo.s-a* y-a.h !sa+dhav-a* api t-a/s* ca tai.h ! na sp.r/sy-a* na*eva bh-a.sy-a/s* ca !na*upade/sy-a/s* ca karhi+cit !!5021.31! vi+dhav-ay-as* tu sa.msarga+ !+ty-aga.h s-am-anyato* *asti hi ! vi/se.sa+dharma* et-av-an !j?neyas* te.s-a.m* dvi+ja+uttama !!5021.32! r-aj?no* g.rha+stha+-a/srami.no* *atha dharm-an ! vi/se.satas* te kathay-ami sarv-an ! y-an -a/srito* bh-u+patir* atra loke ! paratra ca*-apnoti ya/sa/s* ca saukhyam !!5021.33! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se kali+varjya+dharma+nir-upa.na+n-am-a*eka+vi.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: n.r+pa+-asana+stho* r-ajanyo* !nitya.m* ra?njayati praj-a.h ! dharme.na ya.h sa* eva*ukto* !r-aj-a*ity* anv+artha+sa.mj?nay-a !!5022.1! deva+br-ahma.na+bhakta/s* ca !satya+v-ad-i jita+indriya.h ! bahu+prada.h prasanna+-asyo* !dharma+ni.s.tho* bhaven* n.r+pa.h !!5022.2! na*ati+tik.s.no* na*ati+m.rdu.h !bhaved* r-aj-a vicak.sa.na.h ! v-asanta+arka* eva /sr-im-an !praj-an-a.m* hita+k-araka.h !!5022.3! m.rdur* hi r-aj-a satata.m* !la;nghyo* bhavati m-anavai.h ! t-ik.s.n-ac* ca*udvijate loka.h !sama+v.rttis* tato* bhavet !!5022.4! par-ik.seta nar-an r-aj-a !sv-an par-a.m/s* ca*api lak.sa.nai.h ! praty+ak.se.na*anum-anena !tath-a*aupamya+-agamai.h sad-a !!5022.5! m.rgay-a*ak.s-a* div-a+svapna.h !par-iv-ada+mada+striya.h ! tauryatrika.m* sur-a+p-ana.m* !pai/sunya.m* droha+s-ahase !!5022.6! v-ag+da.n.dayo/s* ca p-aru.sye !-irsy-a*as-uy-a*artha+d-u.sa.nam ! tyajed* a.s.t-a+da/sa*et-ani !vyasan-ani n.r+po* *artha+vit !!5022.7! ga.na.h k-ama+ja* -ady-ani !da/sa*any-any* a.s.ta kopa+ja.h ! ubhau ga.nau niraya+dau !j?n-atv-a sajjeta na*etayo.h !!5022.8! garbhi.n-i sva+priya.m* tyaktv-a !kury-ad* garbha+hita.m* yath-a ! r-aj-a tath-a loka+hita.m* !kury-at tyaktv-a*-atmana.h priyam !!5022.9! parih-asa.h parijani.h !k-aryo* r-aj?n-a na vai bh.r/sam ! ati+sa.m/sle.sato* yasm-an* !mary-ad-am uttyajanti te !!5022.10! na ti.s.thanti nija+sth-ane !kruddhyanty* uccair* vadanti ca ! vikalpante pre.syam-a.n-as* !tad+vaco* la;nghayanty* api !!5022.11! str-i+rak.sibhi.h prasajjante !ce.s.tante nis+trapa.m* pura.h ! sam-ana+ve.s-a* n.r+pater* !abhirohanti v-ahanam !!5022.12! bahun-a*atra kim uktena !sabh-ay-am api bh-u+patim ! tiras* kurvanti sa+avaj?na.m* !nir+bal-an p-i.dayanti ca !!5022.13! tasm-an* na har.sulo* r-aj-a !bhaved* ucitam -acaret ! nitya+udayato* bhaved* dh-ira.h !/satr-u.n-a.m* bhaya+vardhana.h !!5022.14! sv-amy+am-atya+su+h.rt+ko/sa+ !+r-a.s.tra+durga+bal-ani ca ! r-ajya+a;ng-ani prak.rtayas* !tad+drogdh-ara.m* su/sik.sayet !!5022.15! kara+artha.m* para+dh-anya+-adi+ !+n-a/so* v.r.s.ty+-adin-a yath-a ! na sy-at tath-a*-acared* r-aj-a !deya.m* k-ale ca d-apayet !!5022.16! saty-an* na*eva cyavet kva+api !/s-astra+anugata+ni/scaya.h ! puru.sa+arth-an a+sa.mb-adha.m* !seveta jita+ru.d* n.r+pa.h !!5022.17! var.na+-a/sram-a.n-a.m* ye dharm-a* !rak.sitavy-a.h prayatnata.h ! sarvatra vi/svasen* na*eva !para+h-ardam a+buddhya ca !!5022.18! dvandv-ibh-uta+gaja+a/sva+-adi+ !+yuddha+bh-um-i/s* ca lak.sa.nai.h ! j-an-iy-ac* caturo* y-atr-a+ !+k-al-an dharm-a.ms* tath-a*-apadi !!5022.19! sa.mdhi+vigraha+y-an-ani !dvaidh-i+bh-ava.h sam-a/sraya.h ! sth-ana.m* ca*iti gu.n-a.h .sa.t ca !kury-an* ni/scaya.m* svayam !!5022.20! /s.r.ny-ad* dharma+/s-astr-a.ni !pur-a.n-ani ca nitya/sa.h ! sva+pak.se para+pak.se ca !c-ar-a.ms* t-irthe.su yojayet !!5022.21! cam-u+patir* dv-ara+p-ala.h !prade.s.t-a*anta.h+pura+adhipa.h ! k-ar-a+ag-ara+adhik-ar-i ca !k.rtya+a+k.rtya+artha+yojaka.h !!5022.22! ko/sa+adhy+ak.sa.h pura+adhy+ak.sa.h !k-arya+nirm-a.na+k.rt tath-a ! dharma+adhy+ak.sa.h sabh-a+adhy+ak.so* !da.n.da+p-ala/s* ca r-a.s.tra+pa.h !!5022.23! durga+p-alo* *a.tava-i+p-alas* !t-irth-ani da/sa pa?nca ca ! rak.set sva+pak.se /satr-u.n-a.m* !c-arebhyo* buddhim-an n.r+pa.h !!5022.24! para+pak.se tath-a mantri+ !+yuva+r-aja+puro+hitai.h ! sahite.sv* ete.su t-irthe.su !c-ar-an g-u.dh-an niyojayet !!5022.25! am-atya+r-a.s.tra+durg-a.ni !ko/so* da.n.da/s* ca pa?ncama.h ! iti sva+pak.se *anyatra*api !j?neya.m* prak.rti+pa?ncakam !!5022.26! etasmin da/sake varge !sth-ana.m* v.rddhi.m* k.saya.m* tath-a ! ni/scitya*eva*udyama.m* kury-at !prati+pak.sa+jay-aya ca !!5022.27! up-as-ita sad-a v.rddh-an !sat-a.m* v.rtte sthito* n.r+pa.h ! a+lolupa/s* c-ara+cak.su.h !smita+p-urva+abhibh-a.sit-a !!5022.28! bhaved* bhart-a ca*a+bh.rt-an-am !anv-ik.seta bh.rt-an api ! svaya.m* prahart-a d-at-a ca !vi/suddha+-ac-arav-an bhavet !!5022.29! sarva+abhi/sa.mk-i krodh-i ca !ya/s* ca sarva+haro* n.r+pa.h ! sa* k.sipram an+.rjur* lubdha.h !sva+janena*eva vadhyate !!5022.30! a+rogi.na.h kul-in-a.m/s* ca !bhakt-an /s-ur-an vivekina.h ! a+prat-ary-an parai.h /si.s.t-an !m-anino* m-ana+d-a.ms* tath-a !!5022.31! vidy-a+vido* loka+vida.h !para+loka+vido* *a+cal-an ! sv+dharma+ni.s.th-an kurv-ita !sah-ay-an* n.r+pati.h /suc-in !!5022.32! tai/s* ca tulyo* bhaved* bhogai/s* !chatra+-aj?n-abhy-a.m* tato* adhika.h ! praty+ak.sa.m* v-a paro+ak.sa.m* yas* !tulyas* te.su na khidyati !!5022.33! ketan-an-a.m* ca j-ir.n-an-am !avek.s-a.m* ca*eva s-idat-an ! nitya+utth-ana.m* ca kurv-ita !sev-a.m* buddhimat-am api !!5022.34! k.sipra+k-ar-i su+pras-ado* !gambh-ira/s* ca mah-a+man-a.h ! ni/s+chadma p-alayed* r-aj-a !praj-a.h putr-an iva*auras-an !!5022.35! a+g-u.dha+vibhav-a* h.r.s.t-a* !nir+bhay-a* dh-armik-a.h praj-a.h ! yasya r-ajye bhaveyu/s* ca !sa* r-aj-a r-ajyam arhati !!5022.36! praj-an-a.m* rak.sa.na.m* r-aj?na.h !paramo* dharma* ucyate ! su+k.rtasya caturtha+a.m/sa.m* !t-as-a.m* tena*eva vindati !!5022.37! dharm-a.n-a.m* viplave j-ate !nirmito* vi.s.nun-a bhuvi ! pur-a r-aj-a tatas* tena !kartavya.m* dharma+p-alanam !!5022.38! a+dh-armik-an da.n.dayitv-a !dh.rtv-a hatv-a ca taskar-an ! dharma+m-arge sth-apan-iy-a* !bh-i.sayitv-a praj-a* nij-a.h !!5022.39! da.n.dy-an a+da.n.dy-a.m/s* ca sa* n-iti+/s-astr-at ! samyag* viditv-a*atha yath-a+arham eva ! da.n.dye.su putre ca ripau nidadhy-ad* ! da.n.da.m* dvi+ja+indra*itarath-a tu na*eva !!5022.40! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se r-aja+dharme.sv* a.s.t-a+da/sa+vyasana+-adi+nir-upa.na+n-am-a dv-a+vim/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: n-astikyam an+.rta.m* krodha.m* !pram-ada.m* d-irgha+s-utrat-am ! a+dar/sana.m* j?n-avat-am !-alasya.m* pa?nca+v.rttit-am !!5023.1! eka+cintanam arth-an-am !an+artha+j?nai/s* ca cintanam ! ni/scit-an-am an+-arambha.m* !mantrasya*a+parirak.sa.nam !!5023.2! ma;ngala+-ady+a+prayoga.m* ca !pratyutth-ana.m* ca sarva/sa.h ! et-a.ms* tyajet prayatnena !r-aj-a do.s-a.m/s* catur+da/sa !!5023.3! b-alena sthavire.na* api !bh-iru.n-a d-irgha+rogi.n-a ! j?n-ati+tyaktena lubdhena !tath-a lubdha+jitena ca !!5023.4! viraktena bhaya+k.rt-a !vi.saya+-asakta+cetas-a ! an+eka+citta+mantre.na !deva+br-ahma.na+garhi.n-a !!5023.5! daiva+upahatakena*api daiva+cint-a+pare.na ca ! dur+bhik.sa+vyasana+-artena !bala+vyasanin-a tath-a !!5023.6! satya+dharma+vih-in-abhy-am !a+de/sa+sthena dambhin-a ! vi.m/saty-a puru.sair* etair* !n.r+pa.h sa.mdhi.m* na ca*-acaret !!5023.7! kury-an* mantra.m* na .sa.t+kar.na.m* !svaped* y-ama+dvaya.m* ni/si ! br-ahme muh-urtae* utth-aya !mantram -alocayet svayam !!5023.8! kum-ar-a/s* ca*eva yoddh-ara.h !/sik.sa.n-iy-a.h su+pa.n.ditai.h ! sahasrai/s* ca*api m-urkh-a.n-a.m* !kr-i.n-iy-ad* eka+pa.n.ditam !!5023.9! sad-a vinaya+sa.mpanna.h !kula+putro* bahu+/sruta.h ! an+as-uyur* a+sa.mk-ir.no* !r-aj?n-a k-arya.h puro+hita.h !!5023.10! tath-a*eva*a;nge.su ni.s.n-ata.m* !jyoti.sa.h pratip-adakam ! utp-ate.su ca sarve.su !kury-ad* daiva+j?nam uttamam !!5023.11! r-aj?no* vaidya/s* ca nipu.no* !bhaved* buddhi+vayo+adhika.h ! a.s.ta+a;ng-ay-a.m* cikits-ay-a.m* !ku/sala/s* ca*anur-agav-an !!5023.12! daiva.m* ca m-anu.sa.m* buddhv-a !pa?nca+pa?nca+vidha.m* bhayam ! /satro.h par-ajaye hetu.m* !tato* y-atr-a.m* sam-acaret !!5023.13! prayacched* bala+mukhyebhya.h !para+r-a.s.tre tath-a n.r+pa.h ! upacchann-ani ratn-ani !bhed-aya*eva yath-a+ucitam !!5023.14! jita+indriya.h svam -atm-anam !-adau jitv-a tato* rip-un ! jetu.m* samicchen* n.r+pati.m* !pramatt-an a+jita+indriy-an !!5023.15! para+r-a.s.tre lava.m* mu.s.ti.m* !j?n-atv-a jetum upakramet ! sva+bhojya+vastra+gandha+-ad-in !vi/svastai* rak.sayen* narai.h !!5023.16! ko/sa.m* ko.s.tha.m* v-ahana.m* ca !dv-aram -aya.m* tath-a*-ayudham ! rak.sayet k.rta+kaly-a.nair* !nija+bhaktair* narair* n.r+pa.h !!5023.17! -abhyantarebhyo* b-ahyebhyo* !rak.set sva.m* ca su+dh-i.h sad-a ! putra+am-atya+-aditas* t-a.m/s* ca !rak.set sarv-an mithas* tath-a !!5023.18! su+bhik.sa+s-amya+dur+bhik.se.sv* !api sa.mp-urayed* vyayam ! -aya+eka+dvi+tri+p-adai/s* ca !ko/sa.m* ni.h/se.sayen* na tu !!5023.19! j?n-at-in v.rddh-an gur-un r-aj-a !va.nija.h /silpina.h /srit-an ! abh-ik.sam anug.rh.n-iy-ad* !dhana+dh-anyena dur+gat-an !!5023.20! hita+k-am-an priy-an prau.dh-an !a+j?na+v-aky-at kva+cin* n.r+pa.h ! cy-avayen* na*adhik-ar-ac* ca !vin-a tad+do.sa+dar/sanam !!5023.21! dharma+k.rtye.su dharma+j?n-an !artha+k.rtye.su pa.n.dit-an ! str-i.su kl-ib-an niyu?nj-ita !n-ic-an n-ice.su karmasu !!5023.22! lubdh-an m-urkh-a.m/s* ca puru.s-an !k-ame *arthe ca na yojayet ! a+lubdh-an buddhi+sa.mpann-an !sarva+k-arye.su yojayet !!5023.23! m-urkho* hy* adhik.rto* *arthe.su !k-ary-a.n-am a+vi/s-arada.h ! praj-a.h kli/sn-aty* a+yogena !k-ama+krodha+samanvita.h !!5023.24! sa.mdhy-am up-asya /s.r.nuy-an* !ni/si c-ara+udita.m* raha.h ! para+r-a.s.tra+jana.m* ca*api !kurv-ita sva+va/se budha.h !!5023.25! arthena lubdha.m* m-anena !stabdha.m* bh-iru.m* bhayena ca ! y-ath-atathyena vidv-a.msa.m* !va/s-ikury-ad* yath-a+ucitam !!5023.26! yasmin de/se ya* -ac-aro* !vyavah-ara.h kula+sthiti.h ! tath-a*eva parip-alyo* *asau !para+r-a.s.tre va/sa.m+gate !!5023.27! b.rhanti ca ta.d-ag-ani !sarva+peya+udak-ani ca ! sva+r-a.s.tre tatra tatra*atha !bh-aga/so* viniyojayet !!5023.28! prati+gr-ama.m* k.rta+praj?n-an !pa?nca pa?nca sv+anu.s.thit-an ! sa.mhatya karma kurv-a.n-an !/s-ur-an sa.msth-apayet tath-a !!5023.29! gho.s-a.m/s* ca gr-amavat kury-ad* !gr-am-an nagaravat tath-a ! krame.na dravya.m* g.rh.n-iy-ad* !gho.sa+-ad-in-a.m* n.r+pa.h svayam !!5023.30! striya.h su+rak.sit-a.h kury-at !s-antvayet t-a/s* ca tad+vaca.h ! na /sraddadhy-ac* ca na br-uy-ad* !rahasya.m* tat+pura.h kva+cit !!5023.31! -atmana/s* ca pare.s-a.m* ca !par-ik.sya*atra bala+a+balam ! a.s.tau sa.mdh-aya karm-a.ni !seveta n.r+pati.h parai.h !!5023.32! s-adhy-an alpa+vyayena*arth-an !-arabheta mah-a+uday-an ! k.r.sy+-adi+vighna.m* vai/sya+-ader* !na kury-at ko/sa+h-ani+k.rt !!5023.33! kury-at sarv-a.ni durg-a.ni !dhana+dh-anya+-ayudha+udakai.h ! yantrai/s* ca parip-ur.n-ani !tath-a /silpi+dhanur+dharai.h !!5023.34! nitya.m* h.r.s.ta/s* ca /s-ura/s* ca !matim-an dh.rtim-a?n* *chuci.h ! kul-ina/s* ca*anurakta/s* ca !k-arya.h sen-a+patis* tath-a !!5023.35! k.rtv-a puru.sa+k-are.na !sva+ukta.m* karma sam-agatam ! m-anayed* d-ana+m-an-abhy-a.m* !dady-ac* ca*adhika+vetanam !!5023.36! tath-a vidy-a+vin-it-a.m/s* ca !/s-astra+/silpa+vi/s-arad-an ! yath-a+arha.m* vitta+vastra+-adyair* !m-anayec* caturo* n.r+pa.h !!5023.37! para+r-a.s.tre sth-apan-iy-a* !buddhi+yukti+vicak.sa.n-a.h ! tatratya+v.rtta+j?n-ana+artha.m* !dady-at tad+vetana.m* raha.h !!5023.38! d.r.s.ta+du.s.ta+kriya.m* stena.m* !nig.rhya sth-apayen n.r+pa.h ! yath-a+i.s.ta+-acara.n-aya*ena.m* !na lobh-ad* vis.rjet kva+cit !!5023.39! -adau daridra.m* pa/sc-ac* ca !daiv-at pr-apta+dhana.m* janam ! mithy-a+apav-adair* na+u du.syed* !rak.sen* mantry-+-adita/s* ca tam !!5023.40! d-ur-ad* abhy-agatebhya/s* ca !va.nigbhyo* lobha+k-ara.n-at ! kara.m* yath-a+uktam -adady-ad* !rak.set t-an /sulka+j-ivita.h !!5023.41! nitya.m* dharma+artha+vij?n-an-a.m* !v.rddh-an-a.m* /s.r.nuy-ad* vaca.h ! puru.sa.m* k.rta+karm-a.na.m* !sat+sabh-ay-a.m* stuv-ita ca !!5023.42! dravya+upakara.na.m* yac* ca !sarvad-a sarva+/silpin-am ! c-aturm-asya+avara.m* samyak !prayacchen* niyata.m* n.r+pa.h !!5023.43! rak.so+agni+vy-aghra+ruk+sarpa+ !+bhay-ad* r-a.s.tra.m* ca p-alayet ! pit-a*iva ca*andh-an m-uk-a.m/s* ca !vy+a;ng-an pa;ng-u.m/s* ca p-alayet !!5023.44! ty-ajy-a* an+arth-a.h .sa.d* r-aj?n-a !vi/se.se.na su+buddhin-a ! nidr-a*-alasya.m* bhaya.m* krodho* !m-ardava.m* d-irgha+s-utrat-a !!5023.45! adhyetavya.m* n-iti+/s-astram !-adau r-aj?n-a prayatnata.h ! pa.n.dit-ad* br-ahma.n-at tasya !lak.sa.na.m* ca vad-ami te !!5023.46! itih-asa+pur-a.na+j?no* !ny-aya+vid* dharma+tattva+vit ! .sa.d+a;nga+veda+vid* vakt-a !pragalbho* buddhim-an kavi.h !!5023.47! para+avara+vibh-aga+j?no* !n-iti+j?na.h sm.rtim-a.ms* tath-a ! pram-a.nair* dharma+k-ama+artha+ !+mok.s-a.n-a.m* k.rta+ni/scaya.h !!5023.48! bh-u+gola+tattva+vit sa.mdhi+ !+vigraha+-adi+vibh-aga+vit ! uttara+uttara+vakt-a ca !vadato* *api b.rhas+pate.h !!5023.49! aikye sa.myoga+n-an-atve !samav-aye vi/s-arada.h ! pa?nca+avayava+v-akyasya !ni.s.n-ato* gu.na+do.sayo.h !!5023.50! s-a.mkhye yoge ca g-andharva+ !+/s-astre yuddha+kriy-asv* api ! ni.s.n-ato* yo* dhanur+vede !sa* r-aj?no* *adhy-apako* bhavet !!5023.51! eva.m+vidh-at tu vidu.so* !r-aj-a*adh-iy-ita yatnata.h ! dhanur+veda.m* n-iti+/s-astra.m* !/s-astr-a.ny* any-any* api svayam !!5023.52! hasty+a/sva+ratha+s-utr-a.ni* !yantra+s-utra.m* ca sarva/sa.h ! prayoga.m* sa+upasa.mh-aram !astr-a.n-a.m* ca yath-a+vidhi !!5023.53! adhy-apaka.m* bahu+vidhair* vasanai/s* ca ratnair* ! y-anai.h sad+-abhara.na+raupyaka+mudrik-abhi.h ! n-an-a+vidha+upakara.nai* rucirai/s* ca haimai.h ! sa.mpr-i.nayed* dvi+ja n.r+pa.h /subha+ve/sman-a ca !!5023.54! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se r-aja+dharme.su catur+da/sa+do.sa+-adi+nir-upa.na+n-am-a trayo+vi.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: dharmo* ya/sas+karo* r-aj?n-a.m* !dharma.h svarga+pradas* tath-a ! dharme.na*eva jayec* *chatr-u.ms* !tato* dharma+rato* bhavet !!5024.1! citta.m* de/sa* up-ay-a/s* ca !sah-ay-a.h k-ala+karma.n-i ! .sa.d+vargo* *aya.m* r-aja+n-ity-a !bhavet tad+dharmam -acaret !!5024.2! dharma+k-ama+artha+mok.s-a.n-a.m* !vidy-a* vidy-ac* ca p-arthiva.h ! tray-i.m* v-art-a.m* da.n.da+n-iti.m* !tury-am -anv-ik.sik-i.m* tath-a !!5024.3! up-ay-a.m/s* catura.h s-ama !bheda.m* d-ana.m* ca nigraham ! yath-a+ucita.m* prayu?nj-ita !pa?ncama.m* ca*apy* upek.sa.nam !!5024.4! h-ina+madhya+uttam-an sa.mdh-in !bh-u+sat+k-ara+dhana+grahai.h ! vidy-ad* artha+jaya.m* dharmya.m* !jaya.m* ca*asuram ity* api !!5024.5! rath-a* n-ag-a* hay-a.h pad+g-a* !vi.s.tir* n-ava/s* car-as* tath-a ! de/sik-a/s* ca*iti j-an-iy-at !prak-a/sa.m* da.n.dam a.s.tadh-a !!5024.6! vastre ca*anne para+k.rta.m* !vi.sa+yoga.m* ca lak.sa.nai.h ! j-an-iy-ad* abhic-ara.m* ca !da.n.dam a+praka.ta.m* tridh-a !!5024.7! graha+nak.satra+adhva+gu.n-an !vidy-ad* bh-umi+gu.n-an n.r+pa.h ! mantra+yantra+-adin-a ca*-atma+ !+rak.sa.na.m* yuddha+kau/salam !!5024.8! g-aru.da.m* m-akara.m* krau?nca.m* !cakra.m* s-uc-i+mukha.m* mahat ! vajra.m* ca sarvato+bhadram !ardha+candra.m* ca /s-aka.tam !!5024.9! /s.r;ng-a.taka+-ad-ini tath-a !vidy-ad* g-uh-ani sarva/sa.h ! sa.mc-arayet sva+sainy-ani !tath-a*eva ca n.r+pa+uttama.h !!5024.10! n.r+n-aga+v-ajin-a.m* pu.s.ti+ !+yog-an vidy-ac* ca /s-astrata.h ! ratha+nirm-a.na+-adi /silpa.m* !vidy-ac* ca*-ayudha+lak.sa.nam !!5024.11! utp-ata+-adi+gu.n-an sainya+ !+prots-ahana+par-ik.sa.ne ! /satru.m* mitram ud-as-ina.m* !vidy-ad* d-ut-a.m/s* ca lak.sa.nai.h !!5024.12! khala+unm-ulana+r-iti.m* ca !prayoga.m* ca*astra+/sastrayo.h ! de/sa+gr-ama+kul-an-a.m* ca !dharm-an vidy-ac* ca vaidik-an !!5024.13! tath-a r-aj?n-a.m* dv-a+da/s-an-a.m* !vidy-an* ma.n.dala+sa.msthitim ! apar-adha+ucita.m* da.n.da.m* !j-an-iy-ad* dharma+/s-astrata.h !!5024.14! dhanur+veda.m* n-iti+/s-astra.m* !ca*adh-itya n.r+pati.h su+dh-i.h ! evam -adi viditv-a*ar-in !jitv-a dharma.m* vivardhayet !!5024.15! s-amn-a d-anena bhedena !sva+buddhy-a va/sayed* rip-un ! k-alena*apy* ati+d-irghe.na !sadyo* yuddha.m* tu na*-acaret !!5024.16! va/s-ibhaveyu/s* cen* na*eva !tribhi.h s-ama+-adibhir* dvi.sa.h ! tad-a yuddha.m* prakurv-ita !r-aj-a dharme.na nir+bhaya.h !!5024.17! yadi yuddhe m.rt-a.h syus* te !tad+r-ajya.m* tarhi dh-armika.h ! va/s-ik.rtebhyo* n.r+patis* !tat+putrebhyo* *arpayet svayam !!5024.18! yukty-a buddhi+balena*api !g.rh-it-a.h /satravo* yadi ! yuddhe tad-a t-an -an-iya !sth-apayed* bandhana+-alaye !!5024.19! dady-at tebhyo* *anna+vastr-a.ni !y-avaj+j-iva.m* n.r+pa+uttama.h ! /satravo* *apy* atiricyante !gobhyo* band-ik.rt-a* yata.h !!5024.20! nig.rh-it-an gh-atayati !kr-ura+karm-a n.r+pas* tu ya.h ! sa* brahma+haty-a+-adi+mah-a+ !+p-atakair* yujyate kila !!5024.21! yas* tu r-aj-a buddhi+h-ina.h !s-ama+-adi.ms* tr-in vih-aya ca ! nitya.m* yuddha+paras* tasya !k.s-iyante san+nara+-adaya.h !!5024.22! ko/sa/s* ca n-a/sam -ay-ati !j-ayate dainya+bh-ak tata.h ! steya+v.rttis* tato* na/syet !tan* na kurv-ita s-ahasam !!5024.23! sva+vittasya t.rt-iya+a.m/sa.m* !j-ivan-aya prakalpayet ! bh-aga+dvaya.m* tu dharma+artham !a+nitya.m* j-ivita.m* yata.h !!5024.24! dharme.na p-alayed* r-aj-a !praj-a.h /s-ilena ra?njayan ! a+da.n.dy-an da.n.dayen* na*eva !da.n.da+arh-an da.n.dayej* jan-an !!5024.25! a+nay-a.h sa.mpravarteran !bhaved* vai var.na+sa.mkara.h ! dur+bhik.sam -avi/sed* r-a.s.tra.m* !yadi r-aj-a na p-alayet !!5024.26! a+sa.mrak.san praj-a* r-aj-a !yo* g.rh.n-ati kara.m* nijam ! praj-an-a.m* /sam ala.m* bhu;nkte !sva+pu.nya.m* ca jah-ati sa.h !!5024.27! -adad-ita kara.m* r-aj-a !praj-abhyo* dharma+dar/sana.h ! .sa.s.tha.m* bh-aga.m* sad-a pr-aj?nas* !t-as-am eva*abhiguptaye !!5024.28! mano* jeya.m* pur-a r-aj?n-a !tato* jey-a/s* ca /satrava.h ! jita+indriyo* hi n.r+patir* !b-adhitu.m* /saknuy-ad* ar-in !!5024.29! veda+veda+a;nga+vit samya;n* !n-iti+j?no* vi.s.nu+bhaktim-an ! d-ana+/s-ilo* yaj?na+/s-ilas* !tapasv-i ca bhaven* n.r+pa.h !!5024.30! k.rta+k-ary-an parijan-an !dhanair* vastrai/s* ca p-ujayet ! gupta.m* praj-a.h p-i.dayato* !*am-atya+-ad-i.m/s* ca niyantrayet !!5024.31! pravartayen* n.r+po* dharma.m* !ya.m* ta.m* loko* *anuvartayet ! na k-alasya bala.m* r-aj?n-i !r-aj-a k-alasya k-ara.nam !!5024.32! k.rta.m* tret-a dv-apara.m* ca !kali/s* ca*iti yug-ani yat ! r-ajavat t-ani vartey-u* !r-aj-a*eva yugam ucyate !!5024.33! r-aja+m-ul-a* iha prokt-a* !yoga+k.sema+su+v.r.s.taya.h ! praj-asu vy-adhaya/s* ca*eva !mara.na.m* ca bhay-ani ca !!5024.34! yad* ahn-a kurute p-apam !a+rak.san bhayata.h pr-aj-a.h ! r-aj-a var.sa+sahasra.m* tat !phala.m* bhu;nkte yama+-alaye !!5024.35! yad* ahn-a kurute dharma.m* !praj-a* dharme.na p-alayan ! da/sa+var.sa+sahasr-a.ni !tasya bhu;nkte phala.m* divi !!5024.36! ya.m* hi dharma.m* caranti*iha !praj-a* r-aj?n-a su+rak.sit-a.h ! caturtha.m* tasya dharmasya !bh-aga.m* r-aj-a sa* vindate !!5024.37! praty-ahartum a+/sakya.m* yad* !dhana.m* caurair* h.rta.m* n.r.n-am ! tat sva+ko/s-at prad-atavya.m* !n.r+pe.na*eva*upaj-ivin-am !!5024.38! yo* r-aja+ko.sa.m* na/syantam !-acak.s-ita hita+icchay-a ! /srotavya.m* tasya ca raho* !rak.sya/s* ca*am-atyato* *api sa.h !!5024.39! pr-aj?n-an medh-avino* d-ant-an !dak.s-an /s-ur-an bahu+/srut-an ! kul-in-an satya+sa.mpann-an !m-anayet sarva+karmasu !!5024.40! k.rpa.na+a+n-atha+v.rddh-an-a.m* !vi+dhav-an-a.m* ca yo.sit-am ! yoga+k.sema.m* ca v.rtti.m* ca !r-aj-a nitya.m* prakalpayet !!5024.41! -a/srame.su brahma+vid-a.m* !caila+bh-ajana+bhojanam ! sad-a*eva*up-ahared* r-aj-a !satk.rtya*abhyarcya ni/s+chala.h !!5024.42! -atm-ana.m* sarva+k-ary-a.ni !r-a.s.tra.m* ca*api tapasvine ! nivedayet prayatnena !ti.s.thet prahva/s* ca sarvad-a !!5024.43! tasmin kurv-ita vi/sv-asa.m* !r-aj-a kasy-a?n+cid* -apadi ! t-apase.su hi vi/sv-asam !api kurvanti dasyava.h !!5024.44! gr-amasya*adhi+pati.m* kury-ad* !da/s-an-a.m* ca tata.h param ! gr-am-a.n-a.m* ca /satasya*eka.m* !sahasrasya ca sarva/sa.h !!5024.45! etat+krame.na sarvasya !kury-ad* r-a.s.trasya rak.sa.nam ! yath-a jan-a* na s-ideyus* !tath-a kury-ad* a+tandrita.h !!5024.46! tath-a*eva va.nij-a.m* v.rtti.m* !/silpa.m* ca*avek.sya /silpin-am ! te.s-a.m* vyaya.m* ca nirv-aha.m* !d.r.s.tv-a kury-at kar-an n.r+pa.h !!5024.47! /srutv-a*anyasya vaca.h sadya.h !kury-at ki.m+cin* na bh-u+pati.h ! vic-arya ni/scaya.m* k.rtv-a !tata.h kury-ad* yath-a+ucitam !!5024.48! labhyate khalu p-ap-iy-an !nara.h su+priya+v-ag* iha ! a+priyasya hi pathyasya !vakt-a /srot-a ca dur+labha.h !!5024.49! yas* tu dharma+paro* nitya.m* !hitv-a bhartu.h priya+a+priye ! a+priy-a.ny* -aha pathy-ani !tena r-aj-a sah-ayav-an !!5024.50! svasya*a+hita.m* yena bhavec* ca t-ad.rk ! priya.m* vaded* ya.h puru.so* vaca/s* ca ! j?n-ater* api svasya na tasya tat tu ! n.r+pa.h su+buddhi.h /s.r.nuy-ad* dvi+ja+indra !!5024.51! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se r-aja+dharme.su .sa.d+varga+-adi+nir-upa.na+n-am-a catur+vi.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: r-upa+var.na+svara+upetas* !titik.sur* an+as-uyaka.h ! kul-ina.h sm.rtim-an dh-im-an !n-iti+j?na/s* ca*-an.r/sa.msyav-an !!5025.1! m-anito* *a+m-anito* v-a*api !na ca d-u.syet kad-a+cana ! /s-uro* vidv-an hita+ai.s-i ya.h !k-aryo* mantr-i sa* bh-u+bhuj-a !!5025.2! kul-in-a.h /s-ila+sa.mpann-a* !i;ngita+j?n-a* a+ni.s.thur-a.h ! de/sa+k-ala+vidh-ana+j?n-a.h !/s-ur-a* dh-ir-a* hita+ai.si.na.h !!5025.3! j?n-ana+vij?n-ana+sa.mpann-a.h !prak.rti+j?n-a.h para+-atman-am ! satya+ni.s.th-a/s* ca sa.mtu.s.t-a* !ye te k-ary-a.h su+h.rj+jan-a.h !!5025.4! sah-ay-a.h s-adhana+up-ay-a.h !vibh-ago* de/sa+k-alayo.h ! vinip-ata+prat-ik-ara.h !k-arya+siddhi/s* ca pa?ncam-i !!5025.5! pa?nca+a;ng-ani*iti mantrasya !vidy-ad* vai r-aja+karmasu ! mantra+sa.mvara.na.m* r-aj?n-a kartavya.m* ca prayatnata.h !!5025.6! alpa+praj?nair* d-irgha+s-utrair* !alasair* a+balai.h saha ! mantra.m* na kury-an* n.r+patir* !nidr-a.m* tandr-a.m* jayet tath-a !!5025.7! vidy-a+mada.m* dhana+mada.m* !hitv-a ca*abhijana.m* madam ! mantra.m* sa.mgopayed* r-aj-a !y-avat sy-ac* ca phala+udaya.h !!5025.8! pr-as-ade giri+p.r.s.the v-a !ni+/sal-ake vane raha.h ! mantra.m* kury-an* mah-i+p-ala.h !samya;n+n-iti+raho+vid-a !!5025.9! dhanva+bh-umi+giri+v.rk.sa+ !+jala+martyamay-ani .sa.t ! r-aj?no* d-urg-a.ni te.sv* eka.m* !nara+durga.m* su+dustaram !!5025.10! nityam eva day-a k-ary-a !c-aturvar.nye hita+e.si.n-a ! su+rak.sit-a.h praj-a* r-aj?no* !vardhayanti ya/so* mahat !!5025.11! madya+/s-il-a* dy-uta+kar-a* !dh-urt-a.h p-a.sa.n.dino* vi.t-a.h ! ku/s-ilav-a/s* c-ara.n-a/s* ca !niyantavy-a* n.r+pe.na hi !!5025.12! dhanino* m-anayed* r-aj-a !yatas* te loka+dh-arak-a.h ! vanaspat-in bhak.sya+phal-a.m/s* !chedayen* na*eva karhi+cit !!5025.13! vipr-a.n-a.m* v.rtti+h-in-an-a.m* !kalpayej* j-ivik-a.m* n.r+pa.h ! -apadbhya* uddhara.ms* t-a.m/s* ca !na kva+cid* du.hkham -apnuy-at !!5025.14! k.rpa.na+a+n-atha+v.rddh-an-am !a/sr-u.ni parim-arjayet ! har.sa.m* sa.mjanayan r-aj-a !na s-idaty* -apadi kva+cit !!5025.15! -apat+k-ale tu n.r+patir* !d-irgha+s-utr-i bhaven* na hi ! labhate *artha.m* k.sipra+k-ar-i !d-irgha+s-utr-i vina/syati !!5025.16! go+vipr-a.n-a.m* hita.m* kury-ad* !yudhyec* *ch-urai/s* ca tat+k.rte ! tat+sasya.m* na*apahartavya.m* !s-ira+vighna.m* ca na*-acaret !!5025.17! yac* ca yasya*upakara.na.m* !yena j-ivanti k-aruk-a.h ! sarva+sva+hara.ne *apy* etan* !na r-aj-a hartum arhati !!5025.18! -ayudh-any* -ayudh-iy-an-a.m* !v-ahy-ani v-ahya+j-ivin-am ! ve/sy-an-a.m* na hared* bh-u.s-a !v-adya+-atodya+-adi tad+vid-am !!5025.19! j-ivik-a+upakar.na+-ah.rtir* n.r.n-a.m* ! /sastra+gh-atata* iha*atiricyate ! dharma+vin* nara+patis* tu t-a.m* tato* ! na*-acaret kva+cana vipra+sattama !!5025.20! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se r-aja+dharme.su mantry-+-adi+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+vi.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: /sruta+adhyayana+sa.mpann-a* !dharma+j?n-a.h satya+v-adina.h ! hr-i+ni.sev-as* tath-a d-ant-a* !day-a+-arjava+samanvit-a.h !!5026.1! /sakt-a.h kathayitu.m* samya;n* !ny-aya+a+ny-ayau yath-a+tatham ! r-aj?n-a sabh-a+sada.h k-ary-a* !ripau mitre ca ye sam-a.h !!5026.2! sa+pr-a.d+viv-aka.h sa+am-atya.h !sa+br-ahma.na+puro+hita.h ! sa+sabhyo* n.r+pati.h pa/syed* !vyavah-ar-an yath-a+vidhi !!5026.3! loka+veda+j?na+dharma+j?n-a.h !sapta pa?nca trayo* *api v-a ! yatra*upavi.s.t-a* vipr-a.h syu.h !s-a yaj?na+sad.r/s-i sabh-a !!5026.4! catu.s+p-ad+vyavah-aro* *aya.m* !viv-ade/su*upadar/sita.h ! bh-a.s-a+uttara+kriy-a+s-adhya+ !+siddhibhi.h krama+v.rttibhi.h !!5026.5! vyavah-ara+apad-amy* atra !j?ney-any* a.s.t-a+da/sa*eva hi ! .r.na+-ad-ana.m* ca nik.sepas* !tath-a*eva*a+sv-ami+vikraya.h !!5026.6! sa.mbh-uya ca samutth-ana.m* !dattasya*an+apakarma ca ! sa.mvid+vyatikrama.h s-im-a+ !+viv-ada.h steya+s-ahasam !!5026.7! kraya+vikraya+anu/sayo* !viv-ada.h sv-ami+p-alayo.h ! a+/su/sr-u.s-a*abhyupetya*atha !p-aru.sye da.n.da+v-acike !!5026.8! str-i+sa.mgraho* vetanasya*a+ !+d-ana.m* dyuta+sam-ahvaya.h ! d-aya+bh-aga/s* ca str-i+pu.msor* !dharma/s* ca*a.s.t-a+da/sa*iti hi !!5026.9! te.s-a.m* vinir.naya.m* kury-at !pram-a.nair* divya+m-anu.sai.h ! prokt-ani tatra mukhy-ani !m-anu.s-a.ny* artha+siddhaye !!5026.10! m-anu.s-a.ni tu tr-i.ny* -ahu.h !sa+ak.si.no* lekhya+bhuktaya.h ! pram-a.n-ani*iti munaya.h !sarva+/sreyas+kar-a.ni hi !!5026.11! tul-a+agny+ambu+vi.sa.m* ko/so* !ta.n.dul-as* tapta+m-a.saka.h ! divy-ani*iti pram-a.n-ani !dharma+a+dharma+-akhyam a.s.tamam !!5026.12! yatra sabhyo* jana.h sarva.m* !ida.m* s-adhv* iti manyate ! sa* ni.h+/salyo* viv-ada.h sy-at !sa+/salyas* tv* anyath-a kila !!5026.13! gaurava.m* l-aghava.m* d.r.s.tv-a !viv-adasya*adhik-ari.na.h ! de/sa.m* k-ala.m* tata.h kury-at !pram-a.nair* nir.naya.m* n.r+pa.h !!5026.14! yady* eka+de/sa+vy-apt-a*api !kriy-a vidyeta m-anu.s-i ! s-a gr-ahy-a na tu p-ur.n-a*api !daivik-i vadat-a.m* n.r.n-am !!5026.16! kury-at svasya ca sabhy-an-a.m* !dh-i+balena ca /s-astrata.h ! pram-a.nair* m-anu.sair* v-ada+ !+nir.naya.m* sa* n.r+pa+uttama.h !!5026.17! yasya buddhi+bala.m* na*asti !sabhy-an-a.m* svasya v-a sa* tu ! pram-a.nair* nir.naya.m* divyai.h !kury-ad* r-aj-a sa* ca*adhama.h !!5026.18! buddhe.h par-ik.s-a sabhy-an-a.m* !svasya j?ney-a ca nir.naye ! vin-a*ardana.m* k-arya+siddhi.h !pr-a.nin-a.m* sy-an* matir* hi s-a !!5026.19! vakt-a*adhyak.so* n.r+pa.h /s-ast-a !sabhy-a.h k-arya+par-ik.sak-a.h ! ga.nako* ga.nayed* artha.m* !likhen* ny-aya.m* ca lekhaka.h !!5026.20! p-urv-a+mukhas* tu*upavi/sed* !r-aj-a sabhy-a* uda;n+mukh-a.h ! ga.naka.h pa/scim-a+-asyas* tu !lekhako* dak.si.n-a+mukha.h !!5026.21! ye ca*ara.nya+car-as* te.s-am !ara.nye kara.na.m* bhavet ! sen-ay-a.m* sainik-an-a.m* tu !sa+arthe.su va.nij-a.m* tath-a !!5026.22! kevala.m* /s-astram -a/sritya !na kartavyo* hi nir.naya.h ! de/sa+j-ati+kula+-ac-ar-an !pr-ac-in-an p-alayen* n.r+pa.h !!5026.23! viv-ade pratibh-ur* gr-ahya.h !sam+artha* ubhayor* api ! du.s.ta/s* ca puruso* r-aj?n-a !j?n-atavyo* lak.sa.nair* iha !!5026.24! svinna+bh-ala.h s.rkki+li.t ca !sa+gad+gada+skhalad+vac-a.h ! sthiro* na*ekatra p-a.n.dv+-asyo* !da/sann* o.s.thau ca vakra+d.rk !!5026.25! v-ac-ala/s* ca*eva vik.rti.m* !dadhat sv-abh-avik-i.m* tu ya.h ! du.s.ta.h sa* iti vij?neyo* !r-aj?n-a sa+ak.sy+-adi+karmasu !!5026.26! tatra*api ka/s+cit paru.sa.h !sva+bh-ava+m.rdulo* *api ca ! sabh-a+k.sobha+skhalad+v-akya.h !par-ik.syo* bh-is+trasad+vapu.h !!5026.27! kul-in-a* d-ana+/s-il-a/s* ca !dh-armik-a.h satya+v-adina.h ! .rjava.h putravanta/s* ca !dhanino* *atha tapasvina.h !!5026.28! /srauta+sm-arta+kriy-a+ni.s.th-as* !try+avar-a.h sa+ak.si.no* mat-a.h ! yath-a+var.na.m* yath-a+j-ati !sarve sarve.su v-a sm.rt-a.h !!5026.29! na*ete tu sa+ak.si.no* gr-ahy-a* !r-aj?n-a dharma+vid-a kva+cit ! str-i b-ala/s* ca*ati+v.rddho* *api !matta+unmatta+ak.sa+devina.h !!5026.30! abhi/sasta/s* ca patito* !dh-urta/s* ca vikala+indriya.h ! taskara.h s-ahas-i /satru.h !p-a.sa.n.d-i k-u.ta+k.rt su+h.rt !!5026.31! bandhu+tyakto* d.r.s.ta+do.sa.h !sah-aya/s* c-ara.nas* tath-a ! s-ak.sya+an+arh-a* ime j?ney-a.h !k-arya+dhva.msi+vidh-ayina.h !!5026.32! j-anann* apy* abruvan pra/sna+ !+uttara.m* k-am-at krudh-a bhiy-a ! k.sipaty* -atmani p-a/s-an sa* !sahasra.m* v-aru.n-an nara.h !!5026.33! sa+ak.s-i v-a*apy* abruvan s-ak.sya.m* !viruddha.m* v-a vadann* api ! p-a/s-an sahasra.m* k.sipati !v-aru.n-an so* *api ca*-atmani !!5026.34! tasya sa.mvatsare p-ur.ne !p-a/sa* eka.h pramucyate ! tasm-at svaya.m* tu vaktavya.m* !j-anat-a satyam a?njas-a !!5026.35! viddho* dharmo* hy* a+dharme.na !sabh-a.m* yatra*upapadyate ! ta.m* ni.h/salya.m* na ye kuryus* !te viddh-a.h syu.h sabh-a+sada.h !!5026.36! ardha.m* pr-apnoty* a+dharmasya !mukhya.h kila sabh-a+pati.h ! kart-ara* eka.m* p-ada.m* ca !p-ada.m* ca*anye sabh-a+sada.h !!5026.37! vi+tatha.m* tu vadeyur* ye !dharma.m* sadasi p.rcchate ! i.s.t-a+p-urta.m* ca te ghnanti !sapta sapta para+avar-an !!5026.38! ye p-ataka+k.rt-a.m* lok-a* !mah-a+p-atakin-a.m* tath-a ! agni+d-an-a.m* ca ye lok-a* !ye ca str-i+b-ala+gh-atin-am !!5026.39! t-an sarv-an samav-apnoti !ya.h s-ak.sye hy* an+.rta.m* vadet ! na/syaty* a+/se.sa.m* su+k.rta.m* !sadasy* an+.rta+bh-a.sa.n-at !!5026.40! pr-a.nin-a.m* sy-ad* vadho* yatra !tatra s-ak.sye *an+.rta.m* vadan ! na du.syati pum-an n-una.m* !pr-apnoty* eva*anyath-a tv* agham !!5026.41! sabhya+am-atya+-adibhi.h prokte !da.n.de *api n.r+pati.h svayam ! dady-ad* dama.m* vic-arya*eva !/sik.s-a+artha.m* sahas-a na tu !!5026.42! lobha+mohita+mati/s* ca bh-u+patir* yo* ! *artha+/s-astra+para* eva kevalam ! sy-at sa* tu dvi+ja nij-ac* cyuto* v.r.s-at ! sy-ad* vina.s.ta+ni+khila+artha* -a/su vai !!5026.43! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se r-aja+dharme.sv* a.s.t-a+da/sa+vyavah-ara+nir-upa.na+n-am-a .sa.d+vi.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: dharma+/s-astra+anus-are.na !krodha+lobha+vivarjita.h ! ripau mitre ca putre ca !/sik.s-ay-a.m* sy-at samo* n.r+pa.h !!5027.1! sm.rtyor* virodhe ny-ayas* tu !balav-an vyavah-arata.h ! artha+/s-astr-at tu balavad* !dharma+/s-astram iti sthiti.h !!5027.2! virodho* d.r/syate ya/s* ca !kartur* aikye *api kutra+cit ! anyo+anya.m* sm.rti+v-aky-an-a.m* !tatra hetu.m* vad-ami te !!5027.3! hari+icchay-a*eva munibhir* !d.r.s.tv-a n-.rn adhik-ari.na.h ! s-attvika+-ad-i.ms* tatas* te.s-a.m* !hit-aya sm.rtaya.h k.rt-a.h !!5027.4! t-asu ye y-ad.r/s-as* te.s-a.m* !rocante t-ad.r/s-ani hi ! vac-a.msi tatra*api mata.m* !bali.s.tha.m* dharma+/s-asanam !!5027.5! tato* r-aj?n-a sa+sabhyena !vic-arya sva+stha+cetas-a ! da.n.do* *apar-adhine deya.h !/sik.s-a+artha.m* dharma+v.rddhaye !!5027.6! rudra+sva+r-upo* da.n.do* *ayam !a+dharme.na pravartita.h ! yadi tarhi vin-a/s-aya !r-aj?na* eva pravartate !!5027.7! dharme.na su+prayukta/s* ca !/sik.s-a+artha.m* yadi tarhi sa.h ! ni.h+sapatna.m* vardhayati !r-ajya.m* dh-armika+bh-u+pate.h !!5027.8! yadi da.n.da.m* na kurv-ita !r-aj-a tarhi jan-a.h svayam ! yath-a+i.s.ta.m* karma kurv-iran !dharma+dhva.mso* bhavet kila !!5027.9! devair* brahma+-adibhir* bhakty-a !pr-arthita.h /sa.m+kara.h pur-a ! sasarja k.rpay-a da.n.da.m* !praj-an-a.m* v-ik.sya sa.mkaram !!5027.10! sa+ak.s-ad* rudra+sva+rupo* *asau !niyantu.m* jagad+-i/svara.h ! -avir+bh-uta.h sa* vai sarv-an !mary-ad-ay-a.m* vyati.s.thipat !!5027.11! brahma+-adibhi.h p-ujito* *asau !k.supa+manv+-adibhis* tata.h ! p-ujito* brahma.na.h putrais* !tata* indra+-adibhi.h surai.h !!5027.12! dik+p-alai.h p-ujita.h sarvais* !tan+mary-ad-a+sthitais* tata.h ! sa.mpr-apto* bh-u+tala.m* tatra !p-ujyate sarva+r-ajabhi.h !!5027.13! n-ila+utpala+dala+/sy-ama/s* !catur+da.m.s.tra/s* catur+bhuja.h ! a.s.ta+p-an* na+eka+nayana.h !/sa;nku+kar.na+-urdhva+romav-an !!5027.14! ja.t-i dvi+jihvas* t-amra+-asyo* !m.rga+r-aja+tanu+cchada.h ! eva.m+r-upa.h sad-a p-ujyo* !da.n.da.h sarva+niy-amaka.h !!5027.15! kha.dga+-ayudha+r-upe.na !sarve.s-a.m* sarva+karma+d.rk ! da.n.da* eva sa* sarva+-atm-a !loke carati m-urtim-an !!5027.16! dev-a* daity-a* nar-a* n-ag-a.h !sa+praj-a+pataya.h sad-a ! tad+bh-it-a.h sva+sva+mary-ad-am !-a/srit-a.h sukhino* *abhavan !!5027.17! na sy-ad* yadi*iha da.n.do* vai !pramantheyu.h paras+param ! bhay-ad* da.n.dasya na*anyo+anya.m* !ghnanti lok-a* iti dhruvam !!5027.18! da.n.dena rak.syam-a.n-a* hi !vardhayanti n.r+pa.m* praj-a.h ! tasm-ad* r-aj?n-a m-anan-iyo* !da.n.do* *asau dharma+guptaye !!5027.19! dharma+/s-ilair* n.r+pai.h p-urva.m* !yath-a da.n.da.h pravartita.h ! anus.rtya*eva tan+m-arga.m* !varteta na yath-a+ruci !!5027.20! /sik.s-a+artha.m* vihito* da.n.do* !na vadh-aya*iti ni/scaya.h ! san+m-arge sth-apayed* r-aj-a !/sik.sayitv-a tata.h praj-a.h !!5027.21! vadha+arh-an api na+u hany-ad* !dh-armiko* n.r+patir* dvi+j-an ! vi.s.nv+-adi+deva+bhakty+a;nk-an !a+n-ath-a.ms* ty-aginas* tath-a !!5027.22! mah-a+p-apa+-adike do.se !r-aja+dve.sa+-adike k.rte ! ki.m+cic* cihna.m* vidh-aya*et-an !sva+de/sa+ante visarjayet !!5027.23! -atat-ayinam -ay-antam !api vipra+-adika.m* ra.ne ! nig.rhya sth-apayed* r-aj-a !dh-armiko* na tu gh-atayet !!5027.24! yuddhe *api n.r+patir* na*eva !hany-ad* apa+ya/sas+kar-an ! a+samair* na*eva yudhyeta !na*ati+n-icai.h svaya.m* n.r+pa.h !!5027.25! /sr-anta.m* bh-ita.m* rudanta.m* ca !b-ala.m* v.rddha.m* ca rogi.nam ! an+udyata.m* ca*a+sah-ayam !ati+n-ica.m* ca bhik.sukam !!5027.26! tava+aha.m+v-adina.m* kl-iba.m* !ni.h+/sastra.m* para+sa.mgatam ! yuddha+prek.sakam unmatta.m* !s-uta.m* d-uta.m* par-a;n+mukham !!5027.27! prak-ir.na+ke/sa.m* ca*a+kaccham !upavi.s.tam a+s-arathim ! vy+a/sva.m* k.rta+a?njali.m* v.rk.sa+ !+-ar-u.dha.m* vi+kavaca.m* tath-a !!5027.28! pibantam ambu bhu?nj-ana.m* !r-aj-ana.m* ca*-ahave kva+cit ! r-aj-a na hany-ad* a/sva.m* ca !s-arathi.m* ca gaja.m* v.r.sam !!5027.29! a+da.n.dy-a* br-ahma.n-a r-aj?n-a !yato* r-aj-a tad+udbhava.h ! anyath-a /s-amyati k.s-atra.m* !tejas* te.sv* apsu vahnivat !!5027.30! pitarau ca guru.m* kva+api !t-a.dayen* na tapasvinam ! sarvath-a str-i na hantavy-a !sarva+sattve.su kena+cit !!5027.31! a+v.rtty-a yo* bhavet steno* !veda+vit sn-atakas* tath-a ! sa* tu r-aj?n-a*eva bhartavya.h !striyo* ra;nk-a/s* ca s-adhava.h !!5027.32! yadi te na nivarteran !v.rtti.m* labdhv-a ku+karma.na.h ! tad-a nirv-asan-iy-a.h syus* !tasm-ad* de/s-at sa+b-andhav-a.h !!5027.33! na ca hany-an* n.r+po* j-atu !d-uta.m* /satru+ukta+v-adinam ! kul-ina.h /s-ila+sa.mpanno* v-agm-i dak.sa.h priya.m+vada.h !!5027.34! yath-a+ukta+v-ad-i sm.rtim-an !d-uta.h sy-at saptabhir* gu.nai.h ! ta.m* hatv-a niraya.m* y-ay-ad* !r-aj-a dharma+cyuto* bhavet !!5027.35! deva+vipra+-arta+s-adh-un-am !a+n-ath-an-a.m* ca v.rtti+h.rt ! sa+am-atyo* n.r+patir* y-ati !kumbh-i+p-aka.m* na sa.m/saya.h !!5027.36! sva+datt-a.m* para+datt-a.m* v-a !brahma+v.rtti.m* haret tu ya.h ! .sa.s.ti.m* var.sa+sahasr-a.ni !vi.s.th-ay-a.m* j-ayate k.rmi.h !!5027.37! a+n-ath-a* dur+bal-a* ye syur* !jan-as* te.su nara+adhipa.h ! k.rp-am eva prakurv-ita !kle/sayen* na tu t-an kva+cit !!5027.38! dur+balasya hi yac* cak.sus* !tad+dvi.sa+agni+sama.m* matam ! r-aj?na.h kula.m* dahaty* eva !kle/sa+d-atur* na sa.m/saya.h !!5027.39! na hi dur+bala+dagdha.m* vai !puna.h ki.m+cit prarohati ! a+m-anu.sa+k.rto* da.n.do* !hanti ta.m* ca nara+adhipam !!5027.40! yatra*a+balas* t-a.dyam-anas* !tr-at-ara.m* na*adhigacchati ! tatra r-aj?na.h sadasy-an-a.m* !m-ula+cchedo* bhaved* dhruvam !!5027.41! ya.h ko+api dur+bala.m* j-iva.m* !balav-an p-i.dayej* jana.h ! kula.m* sa+m-ula.m* dahati !so* *a+ny-ayas* tasya ni/scitam !!5027.42! k.rpa.na+a+n-atha+v.rddh-an-a.m* !yad* a/sru+parim-arjanam ! po.sa.na.m* p-alana.m* yac* ca !sa* r-aj?no* dharma* ucyate !!5027.43! k-am-al* lobh-ad* bhay-ad* dve.s-ad* !dharma.m* jahy-an* na karhi+cit ! dharme.na*eva n.r+p-a.h sarve !divy-a.ml* lok-an av-apnuvan !!5027.44! yudhi+.s.thira+-ady-a.h k.siti+p-a* mah-anto* ! dharma.m* svak-iya.m* na jahur* yato* *atra ! tatas* tad-iy-a vi/sad-a*eva k-irtir* ! adya*api loke vitat-a*asti vipra !!5027.45! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se r-aja+dharme.su da.n.da+nir-upa.na+n-am-a sapta+vi.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: br-ahma.n-an-a.m* brahma+vid-a.m* !sev-a.m* kury-at prayatnata.h ! r-ajya+v.rddi+k.sayau te.s-a.m* !pras-ad-ac* ca*a+pras-adan-at !!5028.1! sa.mtu.s.t-a.h sevay-a vipr-a.h !ki.m* ki.m* na n.r+pa+v-a?nchitam ! s-adhyeyu.h sva+tapas-a !dev-an kuryur* hi sevak-an !!5028.2! br-ahma.n-an-a.m* pras-adena !p-arthiv-a* bahava.h pur-a ! k.rtv-a mah-anti pu.ny-ani !pr-apt-a.h siddhi.m* su+durlabh-am !!5028.3! avam-an-ad* br-ahma.n-an-a.m* !prana.s.t-a nahu.sa+-adaya.h ! svarga+g-a* api r-aj-ano* !dev-a* daity-a.h sahasra/sa.h !!5028.4! tasm-an* nitya.m* br-ahma.n-an-a.m* !kurv-ita pr-i.nana.m* n.r+pa.h ! /sreyo+arth-i nir+mado* bh-utv-a !bhra/syaty* eva*anyath-a /sriya.h !!5028.5! br-ahma.n-an-a.m* paribhavo* !r-aj?n-a k-aryo* na karhi+cit ! te p-ujy-a/s* ca namask-ary-a.h !p-alan-iy-a/s* ca putravat !!5028.6! lok-an im-an dha-arayanti !br-ahma.n-a* dharma+setava.h ! pra.net-ara/s* ca /s-astr-a.n-a.m* !dharma+j?n-a* dharma+p-alak-a.h !!5028.7! t-an -a/sritya*eva j-ivanti !sa+dev-a* m-anava+-adaya.h ! yaj?na+pravartak-a* vipr-a* !havya+kavya+agra+bhojina.h !!5028.8! kr-i.d-a+udy-an-ani ved-an-a.m* !phala+j?n-a.h sarva+karma.n-am ! gati+j?n-a.h sarva+bh-ut-an-a.m* !m-ana+arh-a* eva v-a.dav-a.h !!5028.9! a+daiva.m* daivata.m* kuryur* !daivata.m* ca*apy* a+daivatam ! s.rjeyur* any-a.ml* lok-a.m/s* ca !kupit-a* br-ahma.n-a* dvi+ja !!5028.10! ye.s-a.m* kopa+agnir* adya*api !da.n.dake na*upa/s-amyati ! a+peya.h s-agaro* yai/s* ca !k.rta.h sadyo* mah-a+-atmabhi.h !!5028.11! ye.s-a.m* v.rddha/s* ca b-ala/s* ca !sarva.h sa.mm-anam arhati ! j-aty-a*eva loka+gurava.h !sarva+p-ujy-as* tato* hi te !!5028.12! tapo+vidy-a+vi/se.s-at te !m-anayanti paras+param ! pram-a.nasya pram-a.na.m* ye !kas* t-an abhibhaved* budha.h !!5028.13! a+vidv-an br-ahma.no* deva.h !p-atra.m* vai parama.m* mahat ! vidv-an bh-uyastaro* deva.h !p-ur.na+s-agara+sa.mnibha.h !!5028.14! a+vidv-a.m/s* ca*eva vidv-a.m/s* ca !br-ahma.no* daivata.m* mahat ! pra.n-ito* v-a*a+pra.n-ito* v-a !yath-a*agnir* daivata.m* mahat !!5028.15! /sma/s-ane.sv* api tejasv-i !p-avako* na*eva du.syati ! nitar-a.m* yaj?na+/s-al-ay-a.m* !/sobhate ca tath-a dvi+ja.h !!5028.16! y-ad.r/sas* t-ad.r/so* v-a*api !p-ujyo* vipra.h sad-a mata.h ! kir-ata+r-upo* *apy* adahad* !yata.h ka.n.tha.m* garutmata.h !!5028.17! p-ujy-a* vipr-a.h sad-a sarvair* !n.r+pe.na tu vi/se.sata.h ! tad+vyatikramato* yasm-ad* !r-ajya.m* na/syet k.sa.nena vai !!5028.18! br-ahma.n-a.ms* tarpayen* nitya.m* !pakva+annair* bahudh-a k.rtai.h ! pracura+-ajya+sitair* bhojyais* !tat+priyair* vya?njana+-adibhi.h !!5028.19! yath-a yath-a pras-ideyur* !br-ahma.n-a.h sva+i.s.ta+bhojanai.h ! tath-a tath-a prakurv-ita !n.r+patir* dh-armika.h sad-a !!5028.20! hutair* havibhir* vipra+-asye !pracura+-ajya+-adibhir* yath-a ! t.rpyati*-i/sas* tath-a na*eva !yaj?ne.sv* agni+mukhe hutai.h !!5028.21! tad+buddhy-a*eva tato* vipr-a* !bhojan-iy-a.h prayatnata.h ! dady-ac* ca dak.si.n-as* tebhya.h !sa.mto.sya*et-an visarjayet !!5028.22! nitya.m* da/sa+/sata.m* v-a*api !sahasram ayuta.m* tath-a ! lak.sa.m* v-a bhojayed* vipr-an !yath-a+sa.mpan* n.r+pa+uttama.h !!5028.23! go+hema+tila+mukhy-ani !dady-ad* d-an-ani nitya/sa.h ! naimittik-ani ca tath-a !veda+ukt-ani yath-a+vidhi !!5028.24! nak.satre.su ca tithi.su !sa.mkr-anti.su p.rthak p.rthak ! d-an-any* ukt-ani kurv-ita !n-an-a+parvasu ca*.r.sibhi.h !!5028.25! v-ap-i.h k-up-a.ms* ta.d-ag-a.m/s* ca !k-arayec* ca prap-a* n.r+pa.h ! g-avo* vipr-a.h s-adhava/s* ca !nar-a* yatra pibanty* apa.h !!5028.26! nid-agha+k-ale p-an-iya.m* !yasya ti.s.thaty*a+v-aritam ! sa* durga.m* vi.sama.m* k.rcchra.m* !na kad-a+cid* av-apnuy-at !!5028.27! prati+m-asa.m* praty+.rtu v-a !tat+tat+k-ala+ucitai* rasai.h ! bhojyair* yas* tarpayed* vipr-a.ms* !tasya pu.nyam an+antakam !!5028.28! tath-a havirbhir* yaj?ne.su !p-ayasa+-ajya+sit-a+-adibhi.h ! dev-an sa.mtarpayed* r-aj-a !dady-at pracura+dak.si.n-a.h !!5028.29! deva+-alay-ani n.r+pati.h !k-arayet su+d.r.dh-ani ca ! v.rttibhi.h saha tatra*atha !sth-apayed* devat-a.h svayam !!5028.30! dharma+/s-al-a/s* ca vi+vidh-a.h !k-arayet saha v.rttibhi.h ! sa+upaskar-a.ni ve/sm-ani !br-ahma.nebhyo* *arpayen* n.r+pa.h !!5028.31! phala+pu.spa+druma+-a.dhy-ani !n-an-a+udy-an-ani k-arayet ! dady-ac* ca phalit-an v.rk.s-an !dvi+jebhya.h su+vrato* n.r+pa.h !!5028.32! sa.mrak.san po.sayan r-aj-a !jana+sa.mgha.m* nayeta ya.h ! t-irtha+k.setr-a.ni pu.nya.m* sa* !labheta*an+anta+yaj?na+jam !!5028.33! jita+indriya.m* brahma+ni.s.tha.m* !yad* ekam api p-ujayet ! bhakty-a ni.s+kapa.to* r-aj-a !tat pu.nya.m* sarvato* *adhikam !!5028.34! anna+arthi+j-iva+m-atrebhyo* !r-aj-a ca*anna.m* prad-apayet ! na*anna+d-an-at para.m* d-ana.m* !/sre.s.tham ity* eva ni/scaya.h !!5028.35! anna.m* hi pr-a.nin-a.m* pr-a.n-a* !bhavanty* ann-ac* ca dehina.h ! nir+anno* m.rtyum -apnoti !tasm-ad* anna.m* prad-apayet !!5028.36! anna+satr-a.ni sarvatra !sva+r-a.s.tre k-arayen* n.r+pa.h ! praty+aha.m* sva+pure dady-ad* !anna+arthino* *annam utsuka.h !!5028.37! br-ahma.n-an a+tith-in bhik.s-un !a+n-ath-an pathik-a.ms* tath-a ! yo* *annena*arced* yath-a+yogya.m* !tena dev-a.h su+tarpit-a.h !!5028.38! eka+aha.m* k.sudhitas* ti.s.thed* !annam a+pr-apya yat+pure ! ya.h ko+api sa* haret pu.nya.m* !tasya r-aj?no* na sa.m/saya.h !!5028.39! tasm-an* nitya.m* prayatnena !/sodhayitv-a pure svayam ! d-apayet k.sudhitebhyo* annam !a+pramatta.h su+dh-ir* n.r+pa.h !!5028.40! anna+da.h pr-a.na+do* loke !procyate sarva+da/s* ca sa.h ! an+anta.m* phalam -apnoti !paratra*iha ca sadya/sa.h !!5028.41! haimam arka+prabha.m* divya.m* !ki.mk-i.n-i+j-ala+ma.n.ditam ! apsaro+ma.n.dita.m* n-an-a+ !+d-irghik-a+-ady+upa/sobhitam !!5028.42! vastra+bh-u.s-a+bhojya+naga+ !+rasa+nady+upama.n.ditam ! y-aty* -aruhya vim-ana.m* sa* !k-ama+ga.m* svargam anna+da.h !!5028.43! sukh-ani bh-uy-a.msi ca tatra divya+ ! +y-ana+apsaro+divya+rasa+upabhog-an ! pr-apnoti gandharva+ga.na+upag-ita+ ! +k-irti.h sa* aindr-an dvi+ja+varya bh-u+pa.h !!5028.44! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se r-aja+dharme.su br-ahma.na+pra/sa.ms-a+nir-upa.na+n-am-a*a.s.t-a+vi.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: na m-a.msa.m* bhak.sayed* r-aj-a !hi.ms-a+/s-ilo* bhaven* na ca ! m-a.msa+a/sino* *any-an api ca !hi.ms-ay-a.h sa.mnivartayet !!5029.1! a+hi.ms-a*eva paro* dharma.h !sarve.s-a.m* samud-ah.rta.h ! manasa-a vapu.s-a v-ac-a !ty-ajy-a hi.ms-a ca sa.mgata.h !!5029.2! yath-a catu.s+p-ad* ekena !pad-a h-ino* na gacchati ! mriyate gaty+a+bh-av-ac* ca !k-alena*alpena ni/scitam !!5029.3! a+hi.ms-a*api tath-a*eva*iya.m* !v.rttibhir* manao+-adibhi.h ! p-alan-iy-a prayatnena !na/syanty* eva*anyath-a tu s-a !!5029.4! p-urva.m* tu s-a manas-a tyaktv-a !tato* v-ac-a ca karma.n-a ! na bhak.sayati yo* m-a.msa.m* !puru.sa.h sa* vimucyate !!5029.5! r-aj-a pit-a hi sarve.s-a.m* !sarve j-iv-as* tu tat+sut-a.h ! p-alan-iy-as* tata.h sarve !hi.msakebhyo* bhay-at sad-a !!5029.6! putra+m-a.msa+upama.m* j-anan !ya.h kh-adati vimohita.h ! m-a.msa.m* tu rasa+lubdha+-atm-a !sa* tu r-ak.sasa* ucyate !!5029.7! j-ivita.m* hi parityajya !bahava.h s-adhavo* n.r+p-a.h ! sva+m-a.msai.h para+m-a.ms-ani !parip-alya diva.m* gat-a.h !!5029.8! sapta+.r.sayo* v-alakhily-as* !tath-a*eva*-ucur* mar-ici+p-a.h ! a+m-a.msa+bhak.sa.na.m* sarve !pra/sa.msanti mah-a+.r.saya.h !!5029.9! yaj?ne.su pa/sv+-alambho* *api !na sa+ak.s-ad* veda+sa.mmata.h ! ki.m+tv* a+s-attvika+v.rtt-in-a.m* !r-ag-ad* *dhi.ms-a+niv.rttaye !!5029.10! eva.m* dharma+rato* r-aj-a !k.rtv-a r-ajya.m* yath-a+vidhi ! t.rt-iyae* -ayu.so* bh-age !dady-aj* jye.s.th-aya s-unave !!5029.11! svaya.m* vanam up-a/sritya !k.rtv-a sa;nga.m* sat-a.m* harau ! bhakti.m* kury-ad* yadi d.r.dha.m* !pr-apnuy-at parama.m* padam !!5029.12! r-ajya.m* kurvan yadi m.rto* !yuddhe v-a dh-armiko* n.r+pa.h ! so* *api svargam av-apnoti* !bhu;nkte bhog-an an+eka/sa.h !!5029.13! tata.h k-alena sa.mpr-apya !pu.nya+/se.se.na m-anavam ! deha.m* k.rtv-a sat-a.m* sa;nga.m* !vi.s.nu+bhakty-a vimucyate !!5029.14! yadi r-ajya+mada+unmatto* !mary-ad-a.m* la;nghayed* im-am ! svaira+vart-i sa* tu n.r+pa.h !pr-apnoty* atra*a+ya/so* mahat !!5029.15! m.rtv-a praj-an-a.m* /samala.m* !g.rh-itv-a p-apa+karma.n-am ! yama+-alaye phala.m* bhu;nkte !y-avac+candra+div-a+karau !!5029.16! tato* bhr-amyati k-alena !k-i.ta+pak.sy+-adi+yoni.su ! tasm-ad* r-aj-a dharma+ni.s.tha.h !p-alayen* niyata.h praj-a.h !!5029.17! n-iti+/s-astra.m* pur-a brahm-a !lak.sa+adhy-aya.m* cak-ara ha ! dharma+j?n-an-aya vai r-aj?n-a.m* !praj-an-a.m* ca sukha+-aptaye !!5029.18! alpa+-ayu.so* jan-an d.r.s.tv-a !tat sa.mk.sipya /sivas* tata.h ! vai/s-al-ak.sa+abhidha.m* cakre !*ayuta+adhy-aya.m* mano+haram !!5029.19! tat sa.mk.sipya puna.h pa?nca+ !+sahasra+adhy-ayam uttamam ! b-ahu+dantaka+sa.mj?na.m* ca !tata/s* cakre puran+dara.h !!5029.20! tat sa.mk.sipya puna.h k-ale !b-arhaspatya+abhidha.m* dvi+ja ! tri+sahasra+adhy-aya+yuta.m* !cak-ara ca b.rhas+pati.h !!5029.21! k-avya.h sa.mk.sipya tac* cakre !sahasra+adhy-aya+vi/srutam ! tac* *ch-astram abhito* bh-umau !munibhi.h sa.mpravartitam !!5029.22! puna/s* ca*alpa+mat-in d.r.s.tv-a !jan-an alpa+-ayu.sas* tath-a ! bharad+v-aja+-adi+munibhi.h !sa.mk.sepe.na pravartitam !!5029.23! tat+s-ara+m-atra.m* tu may-a !proktam anyatra vistara.h ! dharme.na*eva praj-a* r-aj?n-a !rak.sy-as* tatra*iti ni/scitam !!5029.24! r-aja+dharm-a* iti may-a !prokt-as* te dvi+ja+sattama ! y-an -a/srito* nara+patir* !indre.na saha modate !!5029.25! g.rha+stha+dharm-an et-an yo* !vi.s.nor* bhakty-a saha*-acaret ! sa* hi tad+dh-ama parama.m* !labhate puru.sa.h kila !!5029.26! tad+bhakti+rahito* *apy* atra !dharm-an et-an ya* -acaret ! /sraddhay-a paray-a*upeta.h !svarga.m* so* *api labheta vai !!5029.27! svak-iya+pu.nya+arjita+bh-uri+bhog-an ! divy-an sa* bhuktv-a punar* atra bh-umau ! pr-apya*udbhava.m* pu.nyavato* nikete ! karoti p-urva+adhikam eva pu.nyam !!5029.28! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se r-aja+dharme.su a+hi.ms-a+-adi+san-atana+dharma+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: str-i.n-a.m* dharm-an pravak.sy-ami !sa+dhav-an-am atha dvi+ja ! vi+dhav-an-a.m* ca n-ar-i.n-am !iha*amutra sukha+prad-an !!5030.1! saty-a g-it-a.h pur-a sarve !dharm-a.h sa+kala+yo.sit-am ! ga;ng-a+-ady-a.h str-i.h prati /subh-a.h !kail-ase /sam+bhu+sa.mnidhau !!5030.2! t-an eva tubhya.m* kathaye !sa+vi/se.s-an aha.m* dvi+ja ! hit-aya yo.sit-a.m* bh-um-av* !icchant-in-a.m* sukha.m* mahat !!5030.3! kula+r-upa+gu.nair* yogy-an !var-an d.r.s.tv-a yath-a+vidhi ! tebhya.h pit.r+-adin-a datt-a.h !sa+dhav-as* t-as* tu yo.sita.h !!5030.4! k-ala+gaty-a ca y-a n-aryo* !bhaveyur* m.rta+bhart.rk-a.h ! vi+dhav-as* t-as* tu vij?ney-a* !y-a.h prokt-a* ny-asibhi.h sam-a.h !!5030.5! tatra*-ady-a* dvi+vidh-a.h prokt-a.h !kula.t-a/s* ca pati+vrat-a.h ! bhart.r+bhinne.su y-a.h pu.msu !rat-as* t-a.h kula.t-a* mat-a.h !!5030.6! du.s.ta+sva+bh-av-a kula.t-a !bhavet sad+va.m/sa+j-a*api ca ! a+dharma+/s-il-a nitya.m* sy-ad* !dur+mukh-a kalaha+anvit-a !!5030.7! sva+pati.m* bhartsayen* nitya.m* !j-ara.m* ca ramayet sad-a ! vi.sa+tulya.m* pati.m* pa/syed* !dharmi.s.tham api dur+mati.h !!5030.8! k-ama+deva+sama.m* ca*api !j-ara.m* pa/syec* ca k-amata.h ! /subha+d.r.s.ty-a ka.ta+ak.se.na !/sa/svat p-ap-iyas-i mud-a !!5030.9! su+ve/sa.m* puru.sa.m* d.r.s.tv-a !yuv-ana.m* rati+/s-urakam ! k-ama+-atur-a bhavet s-a tu !kula.t-a k-amin-i sad-a !!5030.10! guru.n-a bhartsit-a s-a*api !rak.sit-a ca suta+-adibhi.h ! tath-a*api j-ara.m* kurv-ita !na*eva s-adhy-a n.r+pair* api !!5030.11! na*asti tasy-a.h priya.m* ki.m+cit !sarva.m* k-arya+va/s-at priyam ! g-avas* t.r.nam iva*ara.nya.m* !pr-arthayet s-a nava.m* navam !!5030.12! vrate tapasi dharme ca !na mano* g.rha+karmasu ! na gurau ca bhavet tasy-a* !j-are snigdha.m* ca ca?ncalam !!5030.13! svairi.nyo* *atha ca k-aminya.h !pu.m/s+calya* iti bhedata.h ! prokt-a.h santi pur-a.ne.su !tri+vidh-a.h kula.t-a.h striya.h !!5030.14! sa+var.ne.su rat-a.h pu.msu !svairi.nyas* tatra k-irtit-a.h ! a+sa+var.ne.sv* api rat-a.h !sa+var.ne.su tath-a*apar-a.h !!5030.15! sa+var.ne.sv* a+sa+var.ne.su !sva+sa.mbandhi.su pu.msu ca ! yo.sito* y-a* rat-a.h syus* t-a.h !pu.m/s+calya* iti k-irtit-a !!5030.16! kula.t-as* tri+vidh-a* hy* et-a* !deha+ante yama+y-atan-a.h ! -a+kalpa.m* pr-apnuvanty* eva !na*eva*-as-am asti sad+gati.h !!5030.17! patir* eva vrata.m* yasy-a.h !s-a tu prokt-a pati+vrat-a ! pr-a.nebhyo* *api priyatara.h !patis* tasy-a* bhaved* dhruvam !!5030.18! deva+daitya+nara+-adibhyo* !yasy-a.h sy-ad* adhika.h pati.h ! seveta ta.m* sad-a pr-ity-a !ni/s+chadma*-i/svaravad* *dhi s-a !!5030.19! vrata.m* d-ana.m* tapa.h p-uj-a.m* !japa+homa+-adika.m* tu yat ! -aj?nay-a*eva sva+bhartur* y-a !kury-at s-a tu pati+vrat-a !!5030.20! putre yath-a*eka+putr-a.n-a.m* !vai.s.nav-an-a.m* yath-a harau ! netre yath-a*eka+netr-a.n-a.m* !t.r.sit-an-a.m* yath-a jale !!5030.21! k.sudhit-an-a.m* yath-a*anne ca !k-amuk-an-a.m* yath-a striy-am ! yath-a para+sve caur-a.n-a.m* !yath-a j-are ku+yo.sit-an !!5030.22! vidu.s-a.m* ca yath-a+/s-astre !v-a.nijye va.nij-a.m* yath-a ! tath-a /sa/svan* mana.h s-adhvy-a.h !sv-iye bhavati bhartari !!5030.23! pati+vrat-an-a.m* dvi+ja+varya dharm-an ! str-i.n-a.m* vad-amy* -adita* eva tubhyam ! y-an* -a/srit-a* y-anti hi sa+priy-as* t-a.h ! saty-as* tu loka.m* sura+dar/san-iyam !!5030.24! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se str-i+dharme.su sa+dhav-a+str-i+bheda+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: n-ary-a.h pati+vrat-ay-as* tu !patir* eva*-i/svaro* mata.h ! atas* tam eva seveta !bhakty-a*-i/svaram iva*-adar-at !!5031.1! pratibudhya*u.sasi sn-atv-a !su+sa.mm.r.s.ta+paricchad-a ! dhauta+v-as-a.h /sucir* nitya.m* !bhart.r+sev-a+par-a bhavet !!5031.2! sn-apayitv-a su+p-utena !v-ari.n-a nir+malena ca ! tasmai dattv-a dhauta+vastra.m* !tat+p-adau k.s-alayen* mud-a !!5031.3! -asane ca*-asayitv-a ta.m* !tasya bh-ale candanam ! do.s.no/s* ca h.rdaye k.rtv-a !dady-an* m-alya.m* gale *api ca !!5031.4! nama.h k-ant-aya mantre.na !bhoga+dravyai.h sudh-a+upamai.h ! sa.mp-ujya bhaktita.h k-anta.m* !stutv-a ca pra.namen* mud-a !!5031.5! prak-a/se *anna.m* vi/sodhya*atha !/sucir* bh-utv-a /suci+sthale ! su+sa.msk.rta.m* patyur* i.s.ta.m* !p-aka.m* k.rtv-a tam -a/sayet !!5031.6! bhukte patyau tu bhu?nj-ita !ti.s.thet tasmi.m/s* ca ti.s.thati ! nidrite sati nidr-ay-ad* !budhyeta*-adau pati+vrat-a !!5031.7! an+ala.mk.rtam -atm-ana.m* !na pati.m* dar/sayet kva+cit ! k-arya+artha.m* pro.site patyau !bhaven* ma.n.dana+varjit-a !!5031.8! patyur* n-ama na g.rh.n-iy-at !tasya*-ayu.sya+viv.rddhaye ! puru.sa+antara+n-ama*api !na g.rh.n-iy-at kad-a+cana !!5031.9! -akru.s.t-a*api ca na*-akro/set !pras-idet t-a.dit-a*api ca ! cira.m* dv-ari na ti.s.thec* ca !na*uccair* bha-a.seta karhi+cit !!5031.10! -ah-ut-a g.rha+k-ary-a.ni !tyaktv-a*-agacchec* ca sa+tvaram ! e.s-a*asmy* -aj?n-apyat-a.m* sv-aminn* !iti br-uy-ac* *chanair* vaca.h !!5031.11! hari+p-uj-a+upakara.na.m* !paty-a*an+ukt-a*api s-adhayet ! upayukta.m* yad-a yat sy-at !tat tad-an-im up-aharet !!5031.12! seveta bhartur* ucchi.s.tam !i.s.tam anna.m* phala+-adi ca ! mah-a+pras-ada* ity* uktv-a !prat-icchet patin-a*arpitam !!5031.13! deva+pit.r+a+tithibhya/s* ca !gobhyo* bhik.subhya* eva ca ! paric-araka+vargebhyo* !na*a+dattv-a*ady-at pati+vrat-a !!5031.14! br-ahma.n-an dur+bala+a+n-ath-an !d-ina+andha+k.rpa.n-a.ms* tath-a ! ya.h ko+api k.sudhitas* ta.m* ca !s-adhv-i s-a*annena po.sayet !!5031.15! sa.myata+upaskar-a h.r.s.t-a !dak.s-a vyaya+par-a;n+mukh-i ! kury-at patim an+-ap.rcchya !na*upav-asa+vrata+-adikam !!5031.16! sva+-ac-ar-a* varjayet s-a ca !sam-aja+utsava+dar/sanam ! na gacchet t-irtham ek-a*eva !viv-aha+prek.sa.n-aya ca !!5031.17! rahasye.sv* api k-arye.su !pati.m* na*utth-apayet kva+cit ! sukha+supta.m* sukha+-as-ina.m* !ramam-a.na.m* yad.rcchay-a !!5031.18! str-i+dharmi.n-i tri+r-atra.m* tu !mukha.m* na*eva pradar/sayet ! sva+v-akya.m* /sr-avayen* na*eva !y-avan* na sn-anam -acaret !!5031.19! su+sn-at-a bhart.r+vadanam !-ik.seta*anyasya na kva+cit ! atha+v-a manasi dhy-atv-a !pati.m* bh-anu.m* vilokayet !!5031.20! haridr-a.m* ku;nkuma.m* ca*eva !sind-ura.m* kajjala.m* tath-a ! k-urp-asaka.m* ca t-amb-ula.m* !ma;ngalya+-abhara.na.m* /subham !!5031.21! ke/sa+sa.msk-ara+kabar-i+ !+kara+kar.na+-adi+bh-u.sa.nam ! bhartur* -ayu.syam icchant-i !d-urayen* na pati+vrat-a !!5031.22! na rajaky-a na haituky-a !tath-a /srama.nay-a na ca ! na ca dur+bhagay-a n-ary-a !sakh-itva.m* kva+cana*-acaret !!5031.23! na ca vi/sv-asya gh-atiny-a !na prek.sa.nikay-a tath-a ! na t.rt-iya+prak.rty-a ca !n-ary-a sakhya.m* sam-acaret !!5031.24! na ca pu.m+ve.sa+dh-ari.ny-a !na*ati+v-art-a+prasaktay-a ! bahu+geha+bhrama.nay-a !striy-a sakhya.m* na ca*-acaret !!5031.25! na dy-uta+-adi+vyasanay-a !m-adaka+a/sanay-a na ca ! na ca pai/sunya+paray-a !sakhya.m* kury-an* na ve/syay-a !!5031.26! na ca.n.d-ay-a* na /sau.n.d-ay-a/s* !caur-ay-a* du.s.ta+cetasa.h ! capal-ay-a* bahu+bhuja.h !striy-a.h sakhya.m* na ca*-acaret !!5031.27! bhart.r+vidve.si.n-i.m* n-ar-i.m* !na sa.mbh-a.seta karhi+cit ! na*ek-akin-i kva+cid* bh-uy-an* !nagn-a sn-ay-an* na ca kva+cit !!5031.28! na*ul-ukhale na musale !na vardhany-a.m* d.r.sady* api ! na yantrake na dehaly-a.m* !sat-i ca*upave/set kva+cit !!5031.29! vin-a vyav-aya+samaya.m* !pr-agalbhya.m* na*-acaret kva+cit ! yatra yatra rucir* bhartus* !tatra premavat-i bhavet !!5031.30! ucca+-asana.m* na seveta !na vrajet para+ve/sma ca ! na trap-a+kara+v-aky-ani !na*apa+/sabd-an kva+cid* vadet !!5031.31! gur-u.n-a.m* sa.mnidhau v-a*api !na*uccair* br-uy-an* na v-a haset ! na*anyena pu.ms-a bh-a.seta !na sp.r/set puru.sa+antaram !!5031.32! pravr-ajakena va.nij-a !bhi.saj-a sthavire.na ca ! y-avat prayojana.m* kury-ad* !bh-a.sa.na.m* vy-avah-arikam !!5031.33! buddhi+p-urva.m* na v-ik.seta !puru.sa.m* pa/sum apy* asau ! na kury-at kalaha.m* kva+api !na*apav-ada.m* ca kasya+cit !!5031.34! n-ary-a.h sva+patir* eva*eka.m* !daivata.m* parama.m* sm.rtam ! p-ujayet tam ato* nitya.m* !na*atikr-amec* ca tad+vaca.h !!5031.35! kl-iba.m* v-a dur+avastha.m* v-a !vy-adhita.m* v.rddham eva v-a ! du.h+/s-ila.m* dur+bhaga.m* v-a*api !pati.m* seveta sarvath-a !!5031.36! h.r.s.t-a h.r.s.te vi.sa.n.n-a ca !vi.sa.n.ne sy-at priye sad-a ! eka+r-up-a bhavet patyu.h !sa.mpatsu ca vipatsu ca !!5031.37! sarpir+lava.na+taila+-adi+ !+k.saye *api ca pati+vrat-a ! pati.m* na*asti*iti na br-uy-ad* !-ay-ase.su na yojayet !!5031.38! b-ahy-ad* -ay-antam -alokya !/s-ighra+utth-ana+jala+-asanai.h ! t-amb-ula+vyajan-abhy-a.m* ca !p-ada+sa.mv-ahanena ca !!5031.39! madhurai/s* c-a.tu+vacanai.h !kheda+sa.mnodanai.h /subhai.h ! pr-i.nayet sva+pati.m* bhakty-a !pra+a?njalir* vinaya+-anat-a !!5031.40! bhart-a devo* gurur* bhart-a !dharma+t-irtha+vrat-ani ca ! sa* eva sarvath-a tasm-an* !na*apam-anya.h kva+cit striy-a !!5031.41! devo* manu.syo* gandharvo* !yuv-a ca*api sv+ala.mk.rta.h ! dravyav-an abhir-upo* v-a !j?neyo* *anyo* vi.t+sama.h pum-an !!5031.42! bhart-a sad-a*anuy-atavyo* !dehavac+ch-ayay-a yata.h ! bhartu.h saha+car-i bh-uy-a* !ity* udv-ahe *abruvan dvi+j-a.h !!5031.43! patyur* -aj?n-a.m* g.rh-itv-a*eva !nity-an naimittik-a.ms* tath-a ! vrata+upav-asa+niyam-an !kury-ad* eva pati+vrat-a !!5031.44! s-adhv-i tv* ete.su dharme.su !yad* ekasya*api karhi+cit ! cyutir* bhavet tarhi kury-at !tat+pr-aya/s+cittam -a/su ca !!5031.45! u.sa.h+prabodha+mukhye.su !sva+vrate.su hy* a+buddhita.h ! bhagne.sv* eka+ekam eva*atha !p.rthak+p.rthag+upo.sa.nam !!5031.46! brahma+pa?ncama+vaktra+uttham !apa+/sabda.m* vaded* yadi ! v-ag+do.s-at tarhi s-a n-ar-i !p-ada+k.rcchra.m* vrata.m* caret !!5031.47! iti sa.mk.sepato* dharma.h !su+v-asiny-a may-a*udita.h ! pati+vrat-a+dharmavat-i !n-ar-i jagati dur+labh-a !!5031.48! vrata+upav-asa+niyam-an !patim ulla;nghya y-a*-acaret ! -ayu.sya.m* harate bhartu.h !s-a m.rt-a niraya.m* vrajet !!5031.49! d-ana+upav-asa+pu.ny-ani !su+k.rt-any* api sarvath-a ! ni.s+phal-ani bhavanty* eva !cyut-ay-a.h pati+dharmata.h !!5031.50! karma.n-a manas-a v-ac-a !pati.m* na*aticaret tu y-a ! tasy-a.h pu.nya+phala.m* prokta.m* !na*anyasy-a* iti ni/scitam !!5031.51! a+v-ag+du.s.t-a.h /sauca+yukt-a* !dh.rtimatya.h /subha+vrat-a.h ! a+yoni+du.s.t-a* n-aryo* hi !dh-arayanty* a+khila.m* jagat !!5031.52! yoni+du.s.ta+striy-a na*asti !pr-aya/s+citta.m* hat-a*eva s-a ! v-ag+du.s.te vihita.m* sadbhi.h !pr-aya/s+citta.m* pur-atanai.h !!5031.53! kalpa+antara+sahasre.su !na str-i s-a labhate gatim ! tiryag+yoni+sahasre.su !pacyate yoni+viplav-at !!5031.54! yadi s-a n-ama m-anu.sya.m* !str-i labheta*a+sat-i tad-a ! ca.n.d-ala+yonau dur+medh-a !j-ayate kukkura+a/san-a !!5031.55! ukt-a praty+uttara.m* dady-an* !n-ar-i krodhena y-a patim ! s-a /sun-i j-ayate gr-ame !/s.rg-al-i nir+jane vane !!5031.56! y-a bhart-ara.m* parityajya !raha/s* carati dur+mati.h ! ul-uk-i s-a bhavet kr-ur-a !v.rk.sa+ko.tara+/s-ayin-i !!5031.57! t-a.dit-a t-a.ditu.m* y-a*icchet !s-a vy-aghr-i v.r.sa+da.m/sik-a ! ka.t-ak.sayati y-a*anya.m* ca !kekara+ak.s-i tu s-a bhavet !!5031.58! y-a bhart-ara.m* parityajya !mi.s.tam a/sn-ati kevalam ! s-a gr-ame /s-ukar-i sy-ac* ca !v-agul-i v-a sva+vi.d+bhuj-a !!5031.59! y-a tva.m+k.rtya pati.m* br-uy-an* !m-uk-a s-a tu bhavet kila ! y-a sa+patn-i.m* sad-a*-ir.syec* ca !dur+bhag-a s-a puna.h puna.h !!5031.60! d.r.s.ti.m* vilupya bhartur* y-a !ka?n+cid* -ik.seta kautuk-at ! k-a.n-a ca dur+mukh-i v-a*api !ku+r-up-a s-a bhaved* bhuvi !!5031.61! /s-ila+bha;ngena dur+v.rtt-a.h !p-atayanti kula+trayam ! pitur* m-atus* tath-a patyur* !iha*amutra ca du.hkhit-a.h !!5031.62! /s-ila+bha;ngena n-ar-i.n-a.m* !bhart-a dharma+paro* *api hi ! pated* du.hkha+arjit-at svarg-ac* !*ch-ila.m* rak.sya.m* tata.h striy-a !!5031.63! rak.sa.n-iya.m* mah-a+yatn-ad* !ida.m* su+k.rta+bh-ajanam ! vapu.h parasya tu spar/s-at !sukha+-abh-asa+-atmak-at striy-a !!5031.64! iha k-irti/s* ca vipul-a !svarge v-asas* tath-a*a+k.saya.h ! p-ativraty-at striy-a labhya.m* !sakh-itva.m* ca /sriy-a saha !!5031.65! pati/s* ca*asau yadi bhaved* !vi+mukho* v-asudevata.h ! mah-a+p-ataka+du.s.to* v-a !tarhi ty-ajya.h striy-a kila !!5031.66! bhagavanta.m* bhajed* e.sa* !yarhi /suddhyec* ca p-atak-at ! pr-aya/s+cittais* tad-a tv* ena.m* !bhajet punar* iva*-i/svaram !!5031.67! y-avat+sva+loma+sa.mkhy-a*asti !t-avat+ko.ty+ayut-ani ca ! bhartr-a svarga+sukha.m* bhu;nkte ramam-a.n-a pati+vrat-a !!5031.68! dhany-a s-a janan-i loke !dhanyo* *asau janaka.h puna.h ! dhanya.h sa* ca pati.h /sr-im-an !yasya gehe pati+vrat-a !!5031.69! pu.nya.m* yasya bhavet pu.msa.h !/sata+janma+samarjitam ! g.rhe tasya bhaven* n-ar-i !dharma+ni.s.th-a pati+vrat-a !!5031.70! pit.r+va.m/sy-a* m-at.r+va.m/sy-a.h !pati+va.m/sy-as* trayas* traya.h ! pati+vrat-ay-a.h pu.nyena !svarga+saukhy-ani bhu?njate !!5031.71! a+k-arya+k-ari.na.m* v-a*api !patita.m* v-a*api nir+gu.nam ! str-i pati.m* t-arayaty* eva !tath-a*-atm-ana.m* pati+vrat-a !!5031.72! bibhyat pati+vrat-a+spar/sa.m* !kurute bh-anum-an api ! somo* gandha+vaha/s* ca*api !sva+p-avitry-aya na*anyath-a !!5031.73! p.rthivy-a.m* y-ani t-irth-ani !t-ani santi sat-i+pade ! teja/s* ca sarva+dev-an-a.m* !tanau tasy-as* tapasvin-am !!5031.74! s-adhv-i+p-ada+rajobhir* bh-u.h !p-ut-a sadyo* hi j-ayate ! namask.rtya ca t-a.m* p-ap-i !p-apebhyo* mucyate kila !!5031.75! trailokya.m* bhasmas-at kartu.m* !k.sa.nena*eva pati+vrat-a ! sva+tejas-a sam+arth-a sy-an* !mah-a+pu.nyavat-i sad-a !!5031.76! pati+vrat-a tv* a+rundhaty-a !s-avitry-a ca*an+as-uyay-a ! /s-a.n.dily-a*ahalyay-a saty-a !draupady-a /sata+r-upay-a !!5031.77! menay-a ca su+n-ity-a ca sa.mj?nay-a sv-ahay-a tath-a ! tuly-a lop-a+mudray-a*asti !viral-a k-a+api bh-u+tale !!5031.78! g.rhe g.rhe santi hi tatra tatra ! dvi+ja+indra yo.s-as* tu /sun-i+sam-an-a.h ! dhany-a*eva s-a k-a+api sat-i sur-ibhi.h ! sa+-a/scarya+vandya+a;nghri+yug-a*api marty-a !!5031.79! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se str-i+dharme.su pati+vrat-a+dahrma+nir-upa.na+n-am-a*eka+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: n-arya.h pati+vrat-a.h prokt-a* !y-as* t-as* tu tri+vidh-a* mat-a.h ! uttam-a* madhyam-a/s* ca*eva !kani.s.th-a* iti bhedata.h !!5032.1! kani.s.th-a tatra p-urva+ukt-an!dharm-an sarv-an up-a/srit-a ! k-ama+saukhya.m* sam-iheta !sevam-an-a pati.m* tata.h !!5032.2! /s.r;ng-ara+rasa+mi/sr-abhir* !h-ava+bh-ava+ukti+yuktibhi.h ! k-amayeta yath-a*-atm-ana.m* !pati.h kury-at tath-a ca s-a !!5032.3! para+pu.mso* r-upa+gu.n-an !d.r.s.tv-a tatra vrajan* mana.h ! niya.mtu.m* /saknuy-an* na*eva !niyacchec* ca vaco* vapu.h !!5032.4! madhyam-a tv* a+khil-an dharm-an !pr-ag+ukt-an p-alayet sad-a ! pati+sev-a+par-a pr-ity-a !deha+pu.s.tim an+icchat-i !!5032.5! sva+patyur* adhika.m* ca*anya.m* !dhana+r-upa+vayo+gu.nai.h ! d.r.s.tv-a*api puru.sa.m* k-aya+ !+v-a;n+manobhi/s* calen* na s-a !!5032.6! de/sa+k-ala+kriy-a+sa;nga+ !+vai.samye daiva+yogata.h ! kva+cij* j-ate tu manas-a !caled* v-a puru.sa+antare !!5032.7! anyath-a tu mano* *apy* asy-a.h !svapne *api puru.sa+antaram ! kva+api sa.mkalpayen* na*eva !pr-apt-ay-a.h param-a.m* dh.rtim !!5032.8! svata.h k-ama+sukha.m* na*icchet !kva+cit s-a sva+pater* api ! patin-a d-iyam-ana.m* tu !tad* icched* *dh.r.s.ta+cetas-a !!5032.9! ity* ukt-a madhyam-a n-ar-i !procyate *atha*uttam-a /subh-a ! pr-ag+ukt-an s-a tu seveta !dharm-an sarv-an a+/se.sata.h !!5032.10! sva+patyur* adhika.m* ca*anya.m* !dhana+r-upa+vayo+gu.nai.h ! d.r.s.tv-a*api puru.sa.m* k-aya+ !+v-a;n+manobhi/s* calen* na vai !!5032.11! de/sa+k-ala+-adi+vai.samye !j-ate *api manas-a*api s-a ! sa.mkalpayen* na puru.sa.m* !sva+patyur* itara.m* kva+cit !!5032.12! sa.mnip-ata+-adi+roge v-a !kva+cid* v-a m-adaka+a/sane ! apy* asy-a* m-anasa.m* na*eva !bhr-anta.m* sy-at puru.sa+antare !!5032.13! sevam-an-a*apy* asau n-ar-i !pati.m* k-ama+sukha.m* svata.h ! na*icchet tena kva+cit pr-ity-a !d-iyam-anam api dhruvam !!5032.14! paty-a*-agrahe.na datta.m* ced* !a+rucy-a tat+sukha.m* bhajet ! bh-uri+jamb-ira+-amla+danto* !yath-a ca.naka+carva.nam !!5032.15! sva+deham anya+deh-a.m/s* ca !daihika.m* ca sukha.m* hy* asau ! vidy-ad* vair-agyato* *a+satya.m* !satya.m* ca bhagavat+sukham !!5032.16! pati/s* cet k-ama+saukhya+artham !udvahed* yo.sid+antaram ! h.r.s.t-a sy-at tarhi tad+d-asyam !api paty-a*udit-a*-acaret !!5032.17! eva.m+vidh-a*uttam-a s-adhv-i !dur+labh-a kila bh-u+tale ! dev-a* api na y-a.m* dra.s.tu.m* !k.samante du.s.ta+cak.su.s-a !!5032.18! kani.s.th-a y-a*udit-a s-adhv-i !saptabhir* janmabhis* tu s-a ! sva+dharma+ni.s.th-a saty-* eva !madhyam-atva.m* prapadyate !!5032.19! saptabhir* janmabhi.h s-a ca !bhavaty* eva*uttam-a sat-i ! atha*et-as-a.m* m.rte patyau !y-a gati.h s-a nigadyate !!5032.20! tatra*uttam-a tu pr-ag* eva !sva+patyur* mara.n-at svayam ! vidy-ad* asmin dine ca*asmin !muh-urte *asau mari.syati !!5032.21! pr-aktan-ani sva+janm-ani !patyur* janm-ani ca*apy* asau ! yath-a+p-urva.m* vij-an-ati !sapta v-a*apy* adhik-ani v-a !!5032.22! vivardham-ana+satya+a;ng-i !mara.na+ahni tad+-atmat-am ! paty-a pr-apya vapur* bh-ana+ !+rahit-a j-ayate dhruvam !!5032.23! cit-a+prave/se tad+deh-aj* !j-iva.h pr-ag* eva gacchati ! deva+loka.m* tata/s* ca*agnir* !dahaty* asy-a.h kalevaram !!5032.24! ato* d-aha+vyath-a tasy-a* !j-ayate na*eva ki.m+cana ! na*-atma+gh-atasya do.so* *api !tasy-a* bhavati ni/scitam !!5032.25! madhyam-a mara.na+ahny* eva !s-adhv-i pr-ag+janma ca*-atmana.h ! patyu/s* ca*eka.m* hi j-an-ati !paty-a t-ad-atmyam eti s-a !!5032.26! d-aha+vyath-a.m* cit-ay-a.m* s-a !pr-apta+/saury-a sva+dhairyata.h ! a+viklav-a*eva sahate ra.ne !/s-ura* iva*a+cal-a !!5032.27! kani.s.th-a tu na j-an-ati !pr-ag+janma sva+dhava+-atmano.h ! cit-a+prave/sa.m* kurute !kevala.m* loka+lajjay-a !!5032.28! k-amena vy-akulatv-at tu !paitra+/sv-a/surya+va.m/sayo.h ! l-a?nchana.m* vyabhic-are.na !bhaved* iti bhayena v-a !!5032.29! vaidhavya+dharma+-acara.na+ !+du.s+karatvena v-a tath-a ! sat+putra+-ader* a+bh-avena !sva+tr-atur* y-ati s-a cit-am !!5032.30! cit-ay-a.m* dahyate s-a ca !vy-akul-a dharma+c-ari.n-i ! et-a.h /sr-i+rudra+yukt-ay-a.h !saty-a* loka.m* vrajanti hi !!5032.31! tatra*uttama+uttama.m* saukhya.m* !madhayama.m* madhyam-a tath-a ! kani.s.tha.m* tu kani.s.th-a vai !bhu;nkte saukhya.m* sa+bhart.rk-a !!5032.32! pati+vrat-asu prokt-asu hy* !et-asu tri+vidh-asv* api ! y-as-am agni+prave/sasya !ni.sedho* *asti vad-ami t-a.h !!5032.33! bhagavad+bhakti+yukt-a ca !j?n-ana+yuk ca vir-aga+yuk ! /sakt-a ca brahma+carya+-adi+ !+vi+dhav-a+dharma+p-alane !!5032.34! mumuk.sur* v-ira+s-u/s* ca*eva !b-ala+apaty-a ca garbhi.n-i ! agni+prave/so* na*et-abhi.h !k-arya.h sevyo* hari.h sad-a !!5032.35! pati+vrat-ay-a* dharmo* *api !dvi+vidha.h parik-irtyate ! kevalo* nava+dh-a+bhakty-a !v-asudevasya ca*anvita.h !!5032.36! tatra*-adyasya phala.m* prokta.m* !sat-i+loka+-apti+lak.sa.nam ! dvit-iyasya phala.m* j?neya.m* !go+loka+pr-aptir* uttamam !!5032.37! lak.sm-i+tulya.m* sukha.m* tatra !pr-apnoty* an+upama.m* sat-i ! tad+bhart-a*api bhavet tatra !p-ar.sada+pra+vara.h prabho.h !!5032.38! pati+vrat-asu y-a dharma+ !+va.m/sya+vipra+striyo* dvi+ja ! str-i+gurvya.h syu/s* ca t-as-a.m* tu !dharm-a.h s-am-anyatas* tv* ime !!5032.39! vi/se.sa+dharmas* t-as-a.m* ca !k.r.s.n-aya*an+arpita.m* tu yat ! tat ki.m+cid* api na*eva*a/sya.m* !prasava+-ady+-apada.m* vin-a !!5032.40! sva+sa.mbandhi+itara+nara+ !+spar/sa+bh-a.sa+-ik.sa.na+-adi ca ! na k-aryam iti t-as-a.m* ca !vi/se.so* dharma* -iryat-am !!5032.41! iti te kathit-a* may-a v.r.s-a.h ! sa+dhav-an-am iha yo.sit-a.m* dvi+ja ! sahit-a.h sva+phalair* atha bruve ! vi+dhav-an-am api t-an a+/se.sata.h !!5032.42! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se str-i+dharme.su pati+vrat-a+bheda+tad+dharma+phala+nir-upa.na+n-am-a dv-a+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: vi+dhav-a+kabar-i+bandho* !bhart.r+bandh-aya j-ayate ! /siraso* vapana.m* tasm-at !k-arya.m* vi+dhavay-a dvi+ja !!5033.1! rak.set ke/s-an yadi tad-a !ja.t-a+tuly-an a+sa.msk.rt-an ! rak.set tan+mu.n.dana.m* k-arya.m* !t-irthe v-a /subha+parva.ni !!5033.2! eka+-ah-ara.m* sad-a kury-ad* !dina+ante s-a tv* an+-apadi ! sa.mga.m* na dharma+h-in-an-a.m* !s-a kury-ad* yo.sit-am api !!5033.3! parya;nke na svapen* n-ar-i !roga+-ady+-apadam antar-a ! nagn-a sn-ana.m* na kury-ac* ca !tyajet krodha.m* tu d-urata.h !!5033.4! taila+abhya;nga.m* na kurv-ita !vi+dhav-a*an+-apadi kva+cit ! gandha+dravyasya sa.mbhogo* !na*eva k-aryas* tay-a tath-a !!5033.5! na*adhirohed* ana.dv-aha.m* !pr-a.nai.h ka.n.tha+gatair* api ! m-adaka.m* bhak.sayen* na*eva !na t-amb-ula.m* ca karhi+cit !!5033.6! na ca*ati+bhojana.m* kury-ac* !*char-ire dh-atu+vardhakam ! na*atya/sn-iy-at paya.h sarpir* !vin-a*-apadam asau kva+cit !!5033.7! mi.s.ta+anna.m* na*atibhu?nj-ita !na*ady-ad* uttejaka.m* tath-a ! na dadhy-ad* divya+vyasana.m* !na ca kausumbham a.m/sukam !!5033.8! pu.spa+sraja.m* candana.m* ca !/sa;nkh-an sind-uram a?njanam ! na dadhy-ad* dh-atv+ala.mk-ar-an !dh-atu+yukta.m* ca na*ambaram !!5033.9! hare.h pr-as-adikam api !saubh-agya+dravya+candanam ! a;nguly-a*eva gale dadhy-an* !na tv* a;nge.sv* alika+-adi.su !!5033.10! tath-a pr-as-adikam api !hare.h pu.spa+srag+-adi s-a ! ka.n.tha+-adau dh-arayen* na*eva !bhakty-a*-aghr-aya visarjayet !!5033.11! na ca s-uk.sm-a.ni vastr-a.ni !citr-a.ni na ca dh-arayet ! ka?ncuka.m* paridadhy-an* na+u !v-aso* v-a vik.rta.m* kva+cit !!5033.12! na ra?njayet p-a.ni+p-ada.m* !dant-a.m/s* ca nakhar-an api ! na dh-arayet ku;nkuma.m* ca !na kury-ad* bh-ala+patrik-am !!5033.13! na vai su+v-asin-i+ve.sa.m* !na pu.m+ve.sa.m* ca karhi+cit ! sa.mny-asiny-a* na ve.sa.m* ca !na nartaky-a/s* ca dh-arayet !!5033.14! na*utp-a.tayed* bh-ala+ke/s-an !na ca vy+artha.m* paribhramet ! na*upave.s.tu.m* ca*anya+g.rha.m* !gacched* ek-akin-i kva+cit !!5033.15! v.rddhasya*api pit.r+-ader* !utsa;nge kva+apy* up-avi/set ! /sv-a/suryavat paitra+pak.se !na*upah-asa+vaco* vadet !!5033.16! na gr-amya+dharma+v-art-a.m* ca !m-atur* agre vadec* ca s-a ! na ca*anya+yo.sito* *apy* agre !v-art-a.h /s.r;ng-arik-a/s* caret !!5033.17! na hol-a+utkr-i.dana.m* kury-an* !na*apa+/sabd-an vadet kva+cit ! mithy-a+apav-ada.m* na vaded* !dady-ad* g-ali.m* ca na*eva s-a !!5033.18! na ca /sva/sura+pak.s-iyair* !nir+lajj-a v-adam -acaret ! na p-apa+du.s.tay-a n-ary-a !maitr-i.m* kury-at kad-a+cana !!5033.19! tath-a parivr-ajakay-a d-uty-a !str-i+pu.msayor* api ! /s-udr-ad* avara+j-aty-a ca !maitr-i.m* na*eva*-acaret tu s-a !!5033.20! na yavany-a na k-amuky-a !p-a.sa.n.diny-a ca yo.sit-a ! avat-are.sv* a+vi/svast-a !y-a hare/s* ca tay-a saha !21! nir+lajjay-a*au.sadhi+vid-a !mantra+yantra+j?nay-a tath-a ! maitr-i.m* na garbha+p-atiny-a !kury-at s-a dh-urtay-a na ca !!5033.22! abhi/sas* tasya pu.msa/s* ced* !g.rhe n-ar-i pati+vrat-a ! bhavet tarhy* api tad+geha.m* !na gacchet t-a.m* sam-ik.situm !!5033.23! svato* *ati+n-ica+j-ate/s* ca !dharmavaty-a* api striy-a.h ! upave.s.tu.m* g.rhe na*eva !gacchen* n-ar-i vi+bhart.rk-a !!5033.24! j-ivik-a+m-atra+pary-apta.m* !dhana.m* sy-ad* -atmanas* tu yat ! na kury-ad* dharma+k-arye *api !vyaya.m* tasya kad-a+cana !!5033.25! vyaye k.rte tu s-a n-ar-i !j-ivik-a+artha.m* para+-a/sray-at ! bhra.s.t-a bhavet sv-iya+dharm-at !sa.m/sayo* na*atra vidyate !!5033.26! viv-aha.m* p-antha+s-artha.m* ca !n.rtya.m* g-ita.m* jana+utsavam ! dra.s.tu.m* na gacched* vi+dhav-a !su+ve.sa.m* puru.sa.m* tath-a !!5033.27! pa/syen* mukha.m* ca na*-adar/se !vrajen* na*ek-akin-i kva+cit ! sva+cchanda.m* puru.s-an na*eva !v-ik.seta kr-i.data.h kva+cit !!5033.28! k-am-an* na*-ik.seta puru.sa.m* !na sa.mbh-a.seta na sp.r/set ! na tad+v-art-a.m* ca /s.r.nuy-at !sac+ch-astr-iya+kath-a.m* vin-a !!5033.29! vy-aghra+ahy+agny+ambu+bh-ity+-ad-av* !-apadi spar/sa+bh-a.sa.ne ! pu.mso* j-ate tu na*eva sy-ad* !do.so* *atha stana+pasya ca !!5033.30! dhauta+/su.ska.m* ca dhauta+-ardra.m* !nav-ina.m* ca*a.m/suka.m* vin-a ! pu.mso* dh-arya.m* sp.r/sen* na*eva !tad+a;nga+stha.m* ca na*a.m/sukam !!5033.31! na pu.msa/s* cintana.m* kury-ad* !*dh.rdaye k-ama+bh-avata.h ! na likhen* na sp.r/sec* citra.m* !puttala.m* gr-amya+dharmi ca !!5033.32! buddhi+p-urva.m* na v-ik.seta !pa/su+pak.sy+-adi+maithunam ! siddhyaty* api sva+k-arye ca !pu.ms-a maitra.m* tu na*-acaret !!5033.33! pu.mso* m-utra+mala+utsarga+ !+sthale kury-an* na tat+kriy-am ! pu.mso* d.r.s.ty-a nij-a.m* d.r.s.ti.m* !nibadhya*-ik.seta na kva+cit !!5033.34! a+vadant-i nara.m* na*eva !bodhayet kara+d.rg+bhramai.h ! pa/syet pu.mso* na guhya+a;nga.m* !vi+dhav-a dharma+sa.msthit-a !!5033.35! dhanur+m-ana+antare.na*eva !pu.mso* d-ura.m* vrajet sad-a ! deva+-alaya+alpa+adhva+mahe !rak.sya.m* pu.m+spar/sato* vapu.h !!5033.36! yatra*-urdhva+bh-umik-ay-a.m* tu !supta.h sy-at puru.so* g.rhe ! ni/si tatra svapen* na*ek-a !tad+-urdhva.m* tad+adho* *api v-a !!5033.37! pu.m+sabh-a+d.r/sya+h.rt+tunda+ !+sakthir* na*upavi/set kva+cit ! c-apalya.m* kara+p-adasya !na kury-ad* a;nga+ghar.sa.nam !!5033.38! paitra+/sv-a/surya+pak.s-abhy-a.m* !channa.m* pu.ms-a na kena+cit ! striy-a vyavaharet tasmai !na dady-an* na*-adad-ita tat !!5033.39! sva+bandhun-a*api ca*ekena !y-un-a saha pathi kva+cit ! t-aru.nye vi+dhav-a na*eva !gacchen* na*upave/sed* raha.h !!5033.40! bh-a.sa.na+spar/sa+v-ik.s-a+-adi !pu.mso* yat tu ni.sedhitam ! tad* atra*-asanna+sa.mbandhi+ !+pu.mbhyo* *anyatra*avagamyat-am !!5033.41! pit-a bhr-at-a pit.rvya/s* ca !tat+putr-as* tat+suta+-adaya.h ! m-at-amaho* m-atula/s* ca !tat+putr-as* tat+suta+-adaya.h !!5033.42! m-at.r+.svasu.h pati.h putr-as* !tath-a pit.r+.svasu.h pati.h ! tat+putr-a* guru+tat+putr-av* !anna+d-at-a ca tat+suta.h !!5033.43! sa+bhr-at.rka/s* ca /sva/suras* !tath-a jye.s.th-a/s* ca devar-a.h ! te.s-a.m* putr-a/s* ca dauhitr-a* !duhit.r+patayas* tath-a !!5033.44! putra+pautra+-adaya.h svasy-a* !ete sa.mbandhino* mat-a.h ! tat+spar/sa+bh-a.sa.na+-ik.s-asu !na do.so* yadi dh-armik-a.h !!5033.45! na kap-a.ta+-av.rte gehe !vi+jane v-a sthale kva+cit ! sva+pitr-a*api saha*-as-ita !vi+dhav-a*ek-akin-i dhruvam !!5033.46! sva+sa.mbandhi+jan-a* ete !p-apino* vi+mukh-a.h prabho.h ! yadi syus* tarhi t-an na*eva !bh-a.sayec* ca na s-a sp.r/set !!5033.47! hitv-a t-an p-apina.h s-adhv-i !ni.s+k-ama+vrata+rak.sakam ! po.saka.m* tv* -a/srayed* anya.m* !pit.r+bh-at.r+sutai.h samam !!5033.48! pit.rvat po.sayed* ya.h sva.m* !dharma.m* ca parip-alayet ! sa* eva hi pit-a prokto* !na sva+dharmasya gh-ataka.h !!5033.49! bhr-at.rvat po.sayed* ya.h sva.m* !dharma.m* ca parip-alayet ! bhr-at-a sa* eva hi prokto* !na sva+dharmasya gh-ataka.h !!5033.50! putravat po.sayed* ya.h sva.m* !dharma.m* ca parip-alayet ! putra.h sa* eva hi prokto* !na sva+dharmasya gh-ataka.h !!5033.51! /s-ar-ira+sa.mbandha+h-in-a* !api te dharma+rak.sak-a.h ! pit.r+-adi+tuly-a* vij?ney-a* !bhinna+var.n-a* api dhruvam !!5033.52! tat+spar/sa+bh-a.sa.na+ik.s-asu !spar/se tad+v-asas-am api ! vi+dhav-ay-a* dharmavaty-a* !do.so* na*asty* eva ni/scitam !!5033.53! pit.r+bhr-atr+-adayo* yasy-a* !na syu.h sa.mbandhino* jan-a.h ! s-a dharma+rak.s-am icchu/s* ced* !-a/srayed* dharma+rak.sakam !!5033.54! sva+tantr-a na bhavet kva+api !n-ar-i dharma+par-aya.n-a ! j?n-ater* a+bh-ave r-aj-anam !-a/srayed* dharma+rak.sakam !!5033.55! j-ati+bhra.m/sa+kara.m* karma !ki.m+cid* apy* -acaren* na s-a ! j-ati+/suddhir* yato* hetur* !buddhi+/suddhir* ud-iryate !!5033.56! atha yasy-a* j-ivik-a tu !kraya+vikraya+karma.n-a ! k.r.si+sev-a+-adin-a v-a sy-at !tasy-a* nir.naya* ucyate !!5033.57! bh-a.sa.na.m* spar/sana.m* pu.mso* !vyavah-are *atra ced* bhavet ! t-avat+k-ala.m* tu tat kury-ad* !yata.h s-a j-ivik-a mat-a !!5033.58! kula+ucita.m* na cet kury-ad* !vyavah-ara.m* sva+j-ivane ! para+-a/sray-at tad-a bhra.s.t-a !s-a ni.s+k-ama+vrat-ad* bhavet !!5033.59! /sr-i+vi.s.no.h p-ujana.m* k-arya.m* !yath-a+labdha+upac-arakai.h ! manasi pratim-ay-a.m* ca !j?neyo* bhart-a sa* eva ca !!5033.60! tan+n-ama+mantrasya japa.m* kury-an* !nitya.m* sva+/saktita.h ! div-a r-atrau ca k-arye.su !smartavyo* harir* eva hi !!5033.61! .rtau ca s-utake roge !m-anasa.m* tv* arcana.m* hare.h ! svaya.m* kury-ad* b-ahya+p-uj-a.m* !k-arayed* anya+yo.sit-a !!5033.62! -ava/syaka.m* geha+k-arya.m* !k.rtv-a s-a sa+kala.m* dinam ! bhaktim eva hare.h kury-ad* !vy+artha.m* k-ala.m* tu na k.sipet !!5033.63! na bhak.sayet s-a yat-in-a.m* ca var.nin-am ! an+-a/srama+sthasya janasya ca dvi+ja ! anna.m* kva+ca*-apady* api dharma+sa.msthit-a ! yad+bhak.sa.n-an* na/syati vai mati.h /subh-a !!5033.64! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se str-i+dharme.su vi+dhav-an-a.m* kabar-i+bandha+varjana+-adi+dharma+nir-upa.na+n-am-a trayas+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: ek-a+da/s-is* tath-a janma+ !+a.s.tamy-+-ad-ini vrat-ani ca ! nity-ani kury-at tatra*arc-a.m* !v-asudevasya sa+-adaram !!5034.1! dharma+ni.s.th-a vrat-any* eva !s-a tu kury-an* nir+antaram ! tri+r-atra.m* pa?nca+r-atra.m* v-a !pak.sa+vratam atha*api v-a !!5034.2! m-asa+upav-asa.m* v-a kury-ac* !c-andr-aya.nam atha*api v-a ! k.rcchra.m* par-aka.m* v-a kury-at !tapta+k.rcchram atha*api v-a !!5034.3! yava+annair* v-a phala+-ah-arai.h !/s-aka+-ah-arai.h payo+vratai.h ! pr-a.na+y-atr-a.m* prakurv-ita !y-avat+pr-a.na.h svaya.m* vrajet !!5034.4! vai/s-akhe k-artike m-aghe !vi/se.sa+niyam-a.m/s* caret ! sn-ana.m* d-ana.m* t-irtha+y-atr-a.m* !vi.s.nor* n-ama+graha.m* muhu.h !!5034.5! vai/s-akhe jala+kumbh-a.m/s* ca !k-artike gh.rta+d-ipak-an ! m-aghe dh-anya+til-an dady-ad* !vi+dhav-a sati vaibhave !!5034.6! prap-a k-ary-a ca vai/s-akhe !deve dey-a galantik-a ! up-anad* vyajana.m* chatra.m* !s-uk.sma+v-as-a.msi candanam !!5034.7! sa+karp-ura.m* ca t-amb-ula.m* !pu.spa+d-ama tath-a*eva ca ! jala+p-atr-a.ny* an+ek-ani !tath-a pu.spa+g.rh-a.ni ca !!5034.8! p-an-ani ca vi+citr-a.ni !dr-ak.s-a+rambh-a+phal-ani ca ! tay-a dey-ani viprebhya.h !patir* me pr-iyat-am iti !!5034.9! -urje yava+annam a/sn-iy-ad* !eka+annam atha+v-a puna.h ! v.rnt-aka.m* s-ura.na.m* ca*eva !/s-uka+/simb-i.m* ca varjayet !!5034.10! k-artike varjayet taila.m* !k-artike varjayen* madhu ! k-artike varjayet k-a.msya.m* !k-artike /sukta+sa.mdhitam !!5034.11! k-artike mauna+niyame !gha.n.t-a.m* c-aru.m* prad-apayet ! patra+bhuk+k-a.msya+p-atra.m* tu !gh.rta+p-ura.na.m* dvi+j-aya ca !!5034.12! bh-umi+/sayy-a+vrate dey-a !/sayy-a /slak.s.n-a sa+t-ulik-a ! phala+ty-age phala.m* deya.m* !rasa+ty-age ca tad+rasa.h !!5034.13! dh-anya+ty-age ca tad* dh-anyam !atha+v-a /s-alaya.h sm.rt-a.h ! dhen-ur* dady-at prayatnena !sa+ala.mk-ar-a.h sa+k-a?ncan-a.h !!5034.14! ekata.h sarva+d-an-ani !d-ipa+d-ana.m* tath-a*ekata.h ! k-artike m-asi tat tasm-at !kartavya.m* sarvath-a matam !!5034.15! ki.m+cid* abhyudite s-urye !m-agha+sn-ana.m* sam-acaret ! yath-a+/sakty-a ca niyam-an !m-agha+sn-atr-i sam-acaret !!5034.16! pakva+annair* bhojayed* vipr-an !yatino* *api tapasvina.h ! la.d.dukai.h phe.nik-abhi/s* ca !va.takair* ghurghur-a+-adibhi.h !!5034.17! gh.rta+pakvai.h sa+maricai.h !/suci+karp-ura+v-asitai.h ! garbhe /sarkaray-a p-ur.nair* !netra+-anandai.h su+gandhibhi.h !!5034.18! /su.ska+indhan-an-a.m* bh-ar-a.m/s* ca !dady-ac* *ch-ita+apanuttaye ! ka?ncuka.m* t-ula+garbha.m* ca !t-ulik-a.m* sa+upadh-anik-am !!5034.19! ma?nji.s.th-a+rakta+v-as-a.msi !tath-a t-ulavat-i.m* pa.t-im ! j-at-i+phala+lava;nga+el-a+ !+t-amb-ul-ani bah-uny* api !!5034.20! kambal-a.m/s* citra+var.n-a.m/s* ca !nirv-at-ani g.rh-a.ni ca ! m.rdul-a.h p-ada+rak.s-a/s* ca !su+gandhy+udvartan-ani ca !!5034.21! d-an-ani dadat-i s-a ca !d-anena*anena me sad-a ! bhart.r+sva+r-upo* bhagav-an !pr-iyat-am iti ca*uccaret !!5034.22! eva.m+vidhai/s* ca vi+dhav-a !vi+vidhair* niyamair* vratai.h ! vai/s-akh-an k-artik-an m-agh-an !yath-a+/sakty* ativ-ahayet !!5034.23! vrata+upav-asa+h-in-a tu !n-ar-i bhra.s.t-a bhaved* dhruvam ! k-ama+-akul-a sy-ac* ca yath-a hy* !-urje m-asi /sun-i kap-i !!5034.24! /s.r.nuy-at sac+ch-astra+kath-a.m* !vaktur* dharma+par-aya.n-at ! upavi/sya str-i+same s-a !p-alayant-i nija.m* vratam !!5034.25! karma.n-a manas-a v-ac-a !yatn-ad* dharma.m* sam-acaret ! a+svargya.m* loka+vidvi.s.ta.m* !dharmam apy* -acaren* na tu !!5034.26! et-an dharm-a.ms* tu y-a n-ar-i !cintayant-i m.rta.m* patim ! p-alayet s-a sat-i+loka.m* !pr-apnuy-ad* vai sa+bhart.rk-a !!5034.27! k.r.s.nam eva patim -atmanas* tu y-a ! cintayanty-* a+virata.m* bhajec* ca tam ! sa.msthit-a ca nija+dharma+vartmani ! tat pada.m* dvi+ja labheta s-a param !!5034.28! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se str-i+dharme.su vi+dhav-an-a.m* vrata+vi/se.sa+vidhi+nir-upa.na+n-am-a catus+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: vi+dhav-ay-a.h kva+cid* dharma+ !+cyutau vacmy* atha ni.s+k.rtim ! y-a.m* k.rtv-a s-a*-apnuy-at p-ur.na.m* !sva+dharma+phalam uttamam !!5035.1! kabar-i+bandhane n-ar-i !parya;nka+/sayane tath-a ! dharma+h-ina+striy-a.h sa.mge !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.2! dvir+bhojane tath-a krodhe !nagna+sn-ane *ati+bhojane ! taila+abhya;nge k.rte ca str-i !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.3! gandha+dravya+upabhoge ca !v.r.sabha+-aroha.ne tath-a ! ati+sarpi.h+paya.h+sn-ane !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.4! uttejake *ati+mi.s.ta+anne !t-amb-ule m-adake tath-a ! bhak.site s-a tu vi+dhav-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.5! divye s-uk.sme tath-a citre !kausumbhe ca*a.m/suke dh.rte ! ka?ncuke ca dh.rte n-ar-i !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.6! vik.rta.m* ca dh.rte vastre !p-a.ni+pad+danta+ra?njane ! sind-ura+ku;nkuma+dh.rtau !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.7! pu.spa+sraja/s* candanasya !/sa;nkh-an-am a?njanasya ca ! dh-ara.ne bh-ala+patry-a/s* ca !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.8! vi.s.nu+pras-adi+gandha+-ader* !lal-a.ta+-adau dh.rt-av* api ! t-ad.rk+pu.spa+sraja/s* ca*a;nge !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.9! dh-atu+yukta+ambara+dh.rtau !dh-atv+ala.mk-ara+dh-ara.ne ! su+v-asin-i+ve.sa+dh.rtau !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.10! sa.mny-asin-i+ve.sa+dh.rtau !nartak-i+ve.sa+dh-ara.ne ! pu.m+ve.sasya dh.rtau ca str-i !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.11! bh-ala+ke/sa+utp-a.tane ca !vin-a k-arya.m* paribhrame ! para+geha+upave/se ca !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.12! paitra+pak.sa+upah-asa+uktau !pitr+utsa.mga+upave/sane ! amb-a+agre gr-amya+dharma+uktau !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.13! /srava.ne k-irtane ca str-i !/s.r;ng-ara+vacas-a.m* k.rte ! g-ali+d-ane ca vi+dhav-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.14! apa+/sabda+ucc-ara.ne ca !holik-a+utkr-i.dane tath-a ! mithy-a+apav-ade ca k.rte !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.15! nir+lajja+v-ade /sv-a/suryai.h !k.rte *atha+u p-apa+du.s.tay-a ! striy-a maitry-a.m* k.rt-ay-a.m* s-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.16! parivr-ajikay-a d-uty-a !n-ica+j-aty-a ca yo.sit-a ! maitry-a.m* k.rt-ay-a.m* k-amuky-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.17! p-a.sa.n.diny-a yavany-a ca !mantra+yantra+vid-a striy-a ! maitry-a.m* k.rt-ay-a.m* n-astiky-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.18! nir+lajjay-a*au.sadhi+vid-a !garbha+ghny-a dh-urtay-a ca s-a ! maitry-a.m* k.rt-ay-a.m* vi+dhav-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.19! pati+vrata+-ik.say-a pu.mso* !*abhi/saptasya g.rhe gatau ! k.rt-ay-a.m* n-ica+j-ate/s* ca !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.20! n.rtya+g-ita+udv-aha+s-artha+ !+su+ve.sa+puru.sa+utsav-an ! dra.s.tu.m* k.rte tu gamane !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.21! kr-i.dat-a.m* v-ik.sa.ne svaira.m* !pu.ms-a.m* ca*ek-akin-i+gatau ! k-am-ac* ca puru.sa+-ik.s-ay-a.m* !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.22! pu.m+r-upa+gu.na+v-art-an-a.m* !/srava.ne k-irtane tath-a ! pu.mso* *a;nga+spar/sane ca str-i !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.23! dhauta+-adi+bhinna+pu.m+vastra+ !+spar/se pu.ms-a.m* ca bh-a.sa.ne ! pau.msne ca du.s.ta+sa.mkalpe !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.24! pu.msa/s* citre ca likhite !sp.r.s.te maithuni+puttale ! sva+k-arya+siddhyai pu.m+maitry-a.m* !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.25! pa/su+pak.sy+-adi+yabhane !pu.m+guhye ca sam-ik.site ! kara+d.rg+bhrama+pu.m+bodhe !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.26! pu.m+d.r.s.ty-a saha d.rg+bandhe !pu.msa/s* ca*utsarjana+sthale ! tat+kriy-a+kara.ne n-ar-i !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.27! dhanur+m-ana+abhy+antare.na !gatau pu.mso* *antike tath-a ! an+-apadi k.rt-ay-a.m* s-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.28! -urdhva.m* v-a*adha.h pum-an yatra !supta.h sy-an* ni/si tad+g.rhe ! ek-akin-i svaped* y-a s-a !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.29! pu.m+sabh-a+d.r/sya+h.rt+tunda+ !+sakthir* y-a*upavi/set tath-a ! sva+a;nga+c-apalya+kartr-i ca !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.30! paitra+/s-a/surya+sa.mgupta+ !+vyavah-ara+vidh-apane ! -adar/se ca mukha+-ik.s-ay-a.m* !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.31! saha y-ane k.rte y-un-a !bandhun-a*api ca vartmani ! raha.h+sth-ana+upave/se ca !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.32! m-anasasya*atha b-ahyasya !p-ujanasya*a+k.rtau hare.h ! a+k.rtau nitya+j-apyasya !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.33! -ava/syaka.m* geha+k-arya.m* !vin-a bhakti.m* ca sat+pate.h ! vy+arthe k-ala+atikrame ca !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.34! geha+dv-ara+antare ka/s+cit !pravi/sya*-a/su pum-an bahi.h ! nirgacchet tatra ca*ek-a cet !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.35! yatra*ek-a sy-at svaya.m* tatra !ti.s.thed* etya pu.m-a.ms* tu ya.h ! -akro/sya d-urayet ta.m* cet !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.36! ni.sk-asayen* na cet ta.m* tu !svaya.m* tatra sthit-a bhavet ! tarhi s-a tu prakurv-ita !catur+dinam upo.sa.nam !!5035.37! svapne puru.sa+sa.mge ca !kury-ad* ekam upo.sa.nam ! tatra sva+bandhu+sa.mge tu !p-ada+k.rcchra.m* vrata.m* caret !!5035.38! sva+dhanasya vyaya.m* k.rtv-a !j-ivik-a+artha.m* tata/s* caret ! y-a*anya+sev-a.m* ca bhaik.sya.m* v-a !s-a c-andr-aya.nam -acaret !!5035.39! j-ivik-a+arthe kraya+-adau ca !pu.m+spar/se sn-anata.h /suci.h ! bh-a.sa.ne tu japed* vi.s.nor* !n-amn-a.m* pa?nca+/sata.m* ca s-a !!5035.40! kar-i.sa+t.r.na+m.rt+k-a.s.tha+ !+gomaya+-ady+-ah.rtau ca s-a ! -ava/syake tu pu.m+spar/se !j-ate sn-an-ad* vi/suddhyati !!5035.41! sva+sa.mbandhi+nar-a.n-a.m* ca !k-am-at kva+api sam-ik.sa.ne ! j-ate v-a bh-a.sa.na+-adau ca !ni.s+k.rtir* dvi+gu.na+udit-a !!5035.42! eka+patn-i+vratas* ty-ag-i !m.rta+stri.h /sara.na+-agata.h ! an+icchur* atha vi/sv-as-i !pum-a.msa.h .sa.d* ime tu ye !!5035.43! tatra*ekasya sak.rj* j-ate !sa.mge var.sa.m* dina+anatare ! piben* nir+lava.n-an sakt-u.ms* !tata.h /suddhyet tu s-a*a+bal-a !!5035.44! dh-ara.n-a+p-ara.n-a+-akhye *asmin !vrate bhojana+v-asare ! ekam anna.m* tu v-a*a/sn-iy-ad* !a+/sakt-a saindhava+anvitam !!5035.45! anna+dvaya.m* sa+lava.na.m* !tatra*a+/sakt-a tu bhak.sayet ! upav-asa+dine tv* ambu !s-a pibet takram eva v-a !!5035.46! kriyam-a.ne vrate yarhi !roga+-ady* -apad* iha*-apatet ! tarhi tasy-a* vyapagame !vrata+/se.sa.m* sam-apayet !!5035.47! var.sa+vrate tv* a+/sakt-a str-i !p-ada+-una.m* vratam -acaret ! aty+a+/sakt-a tad+ardha.m* v-a !tad+ardha.m* v-a tata.h /suci.h !!5035.48! pr-aya/s+cittam ida.m* prokta.m* !sva+p-ape vidite janai.h ! rahasye tv* atra vak.sy-ami !ni.s+k.rti.m* /s-astra+sa.mmat-am !!5035.49! vi.s.nor* m-urti.m* purodh-aya!nir+nime.sa+locan-a ! d.r.dha+-asan-a japen* mantra.m* !mauna+yuk catur+a+k.saram !!5035.50! sahasr-a.ny* anv+aha.m* pa?nca !s-a .sa.n+m-as-an japen* manum ! japa+ante bhojana.m* kury-ad* !eka+v-ara.m* jita+indriy-a !!5035.51! eka+patn-i+vrata+-adau tu !bhra.s.t-ay-a.h pu.msi yo.sita.h ! vrata.m* yat kathita.m* tac* ca !tad* anyatra*ardham -iritam !!5035.52! a+j?n-an-an* madya+p-ane ca !tath-a m-a.msa+a/sane k.rte ! stainye su+var.nasya ca s-a !vrata.m* c-andr-aya.na.m* caret !!5035.53! pr-aya/s+citta.m* tv* iha prokta.m* !dharma+/s-astre *asti vai mahat ! kalau kartum a+/sakya.m* tad* !ata* et-avad* -iritam !!5035.54! eka+ahike randhite *anne !/s-aka+m-ula+phale dale ! h.rte ca dadhi+dugdha+-ad-av* !eka.m* dinam a+bhojanam !!5035.55! dina+dvaya.m* tu*upavasen* !mi.s.ta+anne ca gh.rte h.rte ! evam anyatra vij?neya.m* !pr-aya/s+citta.m* yath-a+ucitam !!5035.56! lik.s-a+yuk-a+matku.na+-adi+ !+s-uk.sma+jantu+vadhe tu s-a ! a+j?n-anata.h k.rte n-ar-i !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5035.57! m-u.saka+-adi+vadhe j-ate !kva+apy* a+j?n-an-at tu s-a*-acaret ! upav-asa+dvaya.m* n-ar-i !k-irtayanty-* abhidh-a hare.h !!5035.58! uttara+uttara+j-iv-an-a.m* !j?n-atv-a*ittha.m* mahad+alpat-am ! pr-aya/s+citta.m* tath-a kury-ad* !de/sa+k-ala+-adi v-ik.sya ca !!5035.59! -atma+gh-ate k.rte n-ar-i !bhuktv-a*eva yama+y-atan-a.h ! j-ayate t-amas-i.sv* eva !preta+sarpa+-adi+yoni.su !!5035.60! ek-a+da/s-in-a.m* ca harer* !janma+ah-an-am an+-apadi ! upav-asa+an+-acare.ne !kury-ac* c-andr-aya.na+vratam !!5035.61! yatino* var.nina/s* ca*anne !bhukte *an+-a/srami.nas* tath-a ! a+j?n-an-ad* api kurv-ita !varta.m* c-andr-aya.na.m* /subham !!5035.62! j-ati+bhra.m/sa+kare karma.ny* !a+j?n-an-ac* ca k.rte sati ! c-andr-aya.na.m* prakurv-ita !smarant-i harim eva s-a !!5035.63! a+j?n-anata.h sak.rj* j-ate !vrata+bha;nge may-a*uditam ! pr-aya/s+cittam ida.m* j?neya.m* !sarvatra*api na ca*anyath-a !!5035.64! pr-aya/s+citta+upav-ase.su !bhagavan+n-ama+k-irtanam ! div-a r-atrau ca kartavya.m* !tena p-ur.na.m* phala.m* bhavet !!5035.65! pr-aya/s+citta+upav-ase.su tv* !ek-a+da/sy-+-ady+upo.sa.nam ! ga.nayen* na*eva n-ar-i ca !pr-aya/s+citta.m* prakurvat-i !!5035.66! /suddhy+artha* upav-asa/s* ced* !ek-a+da/sy-+-ady+upo.sa.ne ! pr-apta.h sy-at tarhi ta.m* kury-at !t.rt-iye v-asare p.rthak !!5035.67! pr-aya/s+citta+upav-ase ca kriyam-a.ne punar* yadi ! -apated* upav-aso* *anya.h !kury-at tantre.na ta.m* tad-a !!5035.68! pr-aya/s+citta+upav-asa+ahe 1n-ira+takra+itarat tu s-a ! na ki.m+cid* ady-ad* vi+dhav-a !phala+m-ula+-ady* api kva+cit !!5035.69! vrata+bha;nge tu y-a n-ar-i !pr-aya/s+citta.m* kari.syati ! go+loke pr-apsyati sukha.m* !s-a ram-ay-a.h sama.m* mahat !!5035.70! na kari.syati y-a tv* etat !kurvant-i.m* v-a ni.setsyati ! te ubhe niraya.m* k.sept-a !hary+-aj?n-a+anus.rto* yama.h !!5035.71! yama+y-atanay-a do.se !k.s-i.ne tv* anucar-a* hare.h ! te nayi.syanti go+loka.m* !vim-anena*arka+roci.s-a !!5035.72! vi.s.nu+bhakti.h k.rt-a*asty* eva !t-abhy-a.m* pr-ag* iti te ubhe ! d-as-itva.m* pr-apsyato* lak.smy-as* !tatra dh-amny* amar-i+-ipsitam !!5035.73! p-alayant-i nij-an dharm-an !vi.s.nu+bhakti+vivarjit-a ! pr-aya/s+citta.m* cared* y-a str-i !s-a sat-i+lokam -apnuy-at !!5035.74! pr-aya/s+citta.m* na*-acared* y-a !s-a t-ivr-a* yama+y-atan-a.h ! bhuktv-a /suddh-a tato* y-ati !sat-i+loka.m* na sa.m/saya.h !!5035.75! iti*-irit-a vipra vi+bhart.rk-a.n-a.m* ! dharm-a* may-a tac+cyuti+ni.s+k.rta.m* ca ! prokta.m* bruve *atha*a+khila+yo.sit-a.m* te ! s-adh-ara.na.m* k.r.s.na+samarcana.m* ca !!5035.76! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se str-i+dharme.su vi+dhav-a+dharma+bha;nga+pr-aya/s+citta+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+tri.mso* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: nitya.m* /sr-i+v-asudevasya !yo.s-abhi.h p-ujana.m* sad-a ! kartavya.m* tasya ca vidhi.m* !kathay-ami sam-asata.h !!5036.1! pr-ata.h /sucy+ambun-a sn-atv-a !dhauta.m* dhavalam a.m/sukam ! vasitv-a*-acamana.m* k.rtv-a !p-uj-a+dravy-a.ni s-adhayet !2! ujjvala.m* jala+p-atra.m* ca !g-alita.m* nir+mala.m* jalam ! tath-a*-acamana+p-atra.m* ca !deva+snapana+bh-ajanam !!5036.3! candana.m* ca*a+k.sat-an pu.spa.m* !dh-upa.m* d-ipa.m* nivedanam ! mukha+v-asa.m* dak.si.n-a.m* ca !n-ir-ajanam up-aharet !!5036.4! /s-alagr-amo* na*arcan-iya.h !str-ibhi.h sarv-abhir* apy* ata.h ! pratim-a+p-ujana.m* t-abhi.h !kartavya.m* kamal-a+pate.h !!5036.5! nakha+sp.r.s.tena*udakena !na kury-at p-ujana.m* hare.h ! na ca*-acamana+/si.s.tena !p-ada+-akr-antena ca*ambun-a !!5036.6! gh.rtena d-ipa.m* kurv-ita !tila+tailena v-a*arcane ! p-uj-a+upah-ara+a+l-abhe tu !mantra+m-atram ud-irayet !!5036.7! p-uj-ay-a.m* kriyam-a.n-ay-a.m* !str-i na bh-a.seta ca*anyay-a ! itas* tato* na pa/syec* ca !krodha.m* kurv-ita na kva+cit !!5036.8! upavi/sya /suci+sth-ane !punar* -acamya s-a harim ! utth-apayet t-alik-abhir* !gha.n.t-a+n-adena v-a /sanai.h !!5036.9! utti.s.tha*utti.s.tha go+vinda !utti.s.tha garu.da+dhvaja ! utti.s.tha kamal-a+k-anta !trailokye ma;ngala.m* kuru !!5036.10! utth-apya pratim-am eva.m* !harer* vastre.na m-arjayet ! si.mha+-asane t-a.m* m.rdule !sth-apayed* v-a kara.ndake !!5036.11! /sail-i d-arumay-i lauh-i !lepy-a lekhy-a ca saikat-i ! manomay-i ma.nimay-i !pratim-a*a.s.ta+vidh-a sm.rt-a !!5036.12! pr-a;n+mukh-a+uda;n+mukh-a v-a*api !pratim-a+sa.mmukh-a*atha+v-a ! sv+astika+-asanam -as-in-a !dhy-ayet sva+h.rdaye harim !!5036.13! ko.ti+ko.ty+arka+rucire !divya+si.mha+-asane sthitam ! dvi+bhuja.m* ca ghana+/sy-ama.m* !ko.ti+kandarpa+sundaram !!5036.14! an+eka+divya+-abhara.na.m* !p-ita+kau/seya+v-asasam ! mural-i.m* v-adayanta.m* ca !sthita.m* r-adh-a+ram-a+yutam !!5036.15! up-a/srita.m* ca dharme.na !v-ame /subhra+ruc-a*-adar-at ! up-asyam-ana.m* bhakty-a ca !g-a.dha+snehena dak.si.ne !!5036.16! an+eka+divya+upah-arai.h !p-ujita.m* devat-a+ga.nai.h ! sevyam-ana.m* p-ar.sadai/s* ca !chatra+vyajana+c-amarai.h !!5036.17! eva.m+vidha.m* v-asudeva.m* !dhy-atv-a sva+h.rdaya+ambu+je ! sva+i.s.tair* an+eka+upac-arair* !m-anasais* ta.m* samarcayet !!5036.18! -av-ahya pratim-ay-a.m* ta.m* !yath-a+labdha+upac-arakai.h ! /sr-i+k.r.s.n-aya nama* iti !.sa.d+ar.na+manun-a*arcayet !!5036.19! -av-ahana+-asane p-adyam !arghyam -acaman-iyakam ! sn-ana.m* v-asa/s* candana.m* ca !pu.spa.m* dh-upa.m* ca d-ipakam !!5036.20! naivedya.m* mukha+v-asa.m* ca !dak.si.n-a.m* ca krame.na s-a ! n-ir-ajana.m* mantra+pu.spa.m* !samarpya pr-arthayed* *dharim !!5036.21! /sr-i+k.r.s.na n-ar-aya.na deva+deva ! /sr-i+r-adhik-a+k-anta sad+arcan-iya ! bhakta+priya*-anandita+bhakti+dharma ! prabho hare n-atha mayi pras-ida !!5036.22! tvayy* eva loke pati+/sabda* -i/se hy* ! anv+artha* eva*asti sam+antato* me ! bh-iter* iha*amutra ca rak.sake vai ! tata.h patis* tva.m* hi may-a k.rto* *asi !!5036.23! anya.m* pati.m* y-a tu v.r.noti n-ar-i ! bhavantam -ar-adhya tapo+arcana+-adyai.h ! s-a mohit-a te nanu m-ayay-a*eva ! bhay-ad* iha*amutra na mucyate yat !!5036.24! ato* may-a dharma+tapo+vrata+-adyais* ! tvat+pr-itir* eva*-i.syatae* -i/sa na*anyat ! ata.h prasanno* hi bhava*-atma+bandho ! mano+rath.m* p-uraya me h.rdi+stham !!5036.25! iti sa.mpr-arthya natv-a ta.m* !dh-arayed* *dh.rdaye puna.h ! kara.n.dake ca pratim-a.m* !sv-apayed* yo.sid* anv+aham !!5036.26! p-uj-a+vidhir* iti prokta.h !sa.mk.sepe.na may-a hare.h ! yasmin k.rte tu n-ar-i.n-a.m* !prema+v.rddhir* bhavet prabhau !!5036.27! k.r.s.na+p-ujana+vidhe/s* ca sam-aptau ! k.r.s.na+mantram a+cal-a guru+labdham ! str-i japed* an+agha pa?nca+/sata.m* ca s-a ! k.r.s.na+p-ada+kamala+-ahita+citt-a !!5036.28! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se str-i+dharme.su /sr-i+k.r.s.na+p-uj-a+vidhi+nir-upa.na+n-am-a .sa.t+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sa+dhav-a vi+dhav-a v-a*api !n-ar-i y-a sy-ad* rajasval-a ! tri+r-atra.m* na sp.r/set s-a tu !striya.m* v-a puru.sa.m* kva+cit !!5037.1! indre.na brahma+haty-ay-a.h !str-ibhyo* bh-agas* tur-iyaka.h ! datto* *asti sa* rajo+r-upo* !m-asi m-asi prad.r/syate !!5037.2! prathame *ahani ca.n.d-al-i !dvit-iye brahma+gh-atin-i ! t.rt-iye rajak-i prokt-a !caturthe *ahani /s-udravat !!5037.3! daive karma.ni paitrye ca !pa?ncame *ahani /suddhyati ! upav-asena*-apadi tu !t.rt-iye *ahny* eva /suddhyati !!5037.4! na*etat sa.mgopayen* n-ar-i !mah-a+p-apa.m* kad-a+cana ! gopite brahma+haty-ay-a* !mucyate na*eva s-a yata.h !!5037.5! rajasval-a sp.r/sed* any-am !udaky-a.m* v-a par-a.m* striyam ! any-a.m* v-a*en-a.m* sp.r/sed* buddhy-a !yadi tarhi bhaved* agham !!5037.6! dharma+/s-astre.sv* iha prokt-a !k.rcchre.na*eva hi ni.s+k.rti.h ! kalau s-a sarva+n-ar-ibhi.h !kartu.m* /saky-a na d.r/syate !!5037.7! ato* *aha.m* ni.s+k.rti.m* vacmi !sarv-as-a.m* su+kar-am iha ! y-a str-i j?n-atv-a sp.r/set s-a tu !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5037.8! a+j?n-anata.h kva+cit spar/so* !yadi sy-at tarhi sa+tvaram ! sn-atv-a sa+caila.m* kurv-ita !n-ar-i n-ama+sm.rti.m* hare.h !!5037.9! spar/se tv* -apadi buddhy-a*api !j-ate sn-anena /suddhyati ! spar/se pu.mso* *apy* udaky-ay-a* 1evam eva hi nir.naya.h !!5037.10! na gopan-iya.m* hi raja* !iti pr-ahur* mah-a+.r.saya.h ! sad+-ac-ara/s* ca s-adhv-in-am !evam eva pravartate !!5037.11! a+gopane brahma+haty-a+ !+do.sa.h str-i.n-a.m* vina/syati ! para+pu.mso* garbha+/sa;nk-a !sva+j-an-an-a.m* ca na/syati !!5037.12! tasm-at str-ibhi.h p-alan-iy-a !mary-ad-a*e.s-a pur-atan-i ! c-aturvar.nya+sthit-abhir* vai !dharma+siddhim abh-ipsubhi.h !!5037.13! brahma+carya+vrata.m* n-ar-i !p-alayed* v-a*api ya.h pum-an ! tayos* tac+chala+v-akyair* y-a !bhanakti str-i vrata.m* bhuvi !!5037.14! krodha+aru.na+-ik.sa.n-a y-amy-a* !d-ut-as* t-am agni+ku.n.dake ! loha+da.n.dair* d-ahayanti !kro/sant-im uccakair* bh.r/sam !!5037.15! kumbh-i+p-ake tapta+taile !randhayanti tata/s* ca t-am ! rakta+vi.t+p-uya+ku.n.de t-a.m* !nik.sipanti tata/s* ca te !!5037.16! sva+roma+sa.mkhya+var.s-a.ni !bhuktv-a s-a yama+y-atan-a.h ! ara.nye nir+jale de/se !pi/s-ac-i j-ayate tata.h !!5037.17! ni.s+k-ama+vrata+bha;nga.m* ya.h !k-amuka.h puru.sa.h striy-a.h ! puru.sasya*api v-a kury-at sa* !m.rtv-a narak-an vrajet !!5037.18! kumbh-i+p-ake pacyate *asau !muhu.h sarpai/s* ca da/syate ! uccai.h karoty* -arta+n-ad-an !sa* y-amyai.h parit-a.dita.h !!5037.19! ni.s+k-ama+vratin-a.m* pu.ms-a.m* !n-ar-i.n-a.m* ca vrata+avanam ! ye kari.syanti te te.s-a.m* !gati.m* pr-apsyanti ni/scitam !!5037.20! iti te br-ahma.na+/sre.s.tha str-i.n-a.m* dharm-a* may-a*udit-a.h ! sat-i+g-it-a+abhidh-as* t-as-a.m* !sarv-as-a.m* hita+k-arak-a.h !!5037.21! sat-i+g-it-am im-a.m* n-ar-i !y-a /sro.syati pa.thi.syati ! ubhe te pr-apsyato* n-una.m* !sva+v-a?nchita+phala.m* kila !!5037.22! nitya.m* y-a niyamena*et-a.m* !yo.sid* atra pa.thi.syati ! lapsyate s-a*atra mahat-i.m* !k-irti.m* ca*ante hare.h padam !!5037.23! iti dvit-iya+-a/srami.n-a.m* v.r.s-as* te ! pu.ms-a.m* tath-a*e.s-am api yo.sit-a.m* ca ! ud-irit-as* te dvi+ja tai/s* ca t-abhi.h ! /sravy-a/s* ca p-a.thy-a.h satata.m* ca p-aly-a.h !!5037.24! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se str-i+s-adh-ara.na+dharma+nir-upa.na+n-am-a sapta+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: du.s+karatv-at kalau vipra !varjitasya dvi+jair* atha ! v-anaprastha+-a/sramasya*api !dharm-an bodh-aya vacmi te !!5038.1! hitv-a g.rha+-a/srama.m* vipro* !dvit-iy-ad* -a/sram-at param ! t.rt-iya* -ayu.so* bh-age !t.rt-iya+-a/sramam -a/srayet !!5038.2! apatya+apatyam -alokya !gr-amya+-ah-ar-an vis.rjya ca ! patny-a.h po.sa.nae* -adi/sya !putra.m* vanam up-a/srayet !!5038.3! anuk-ul-a tapa.h so.dhu.m* !k.sam-a ca yadi s-a bhavet ! saha*eva t-a.m* nayed* vidv-an !na*anyath-a du.hkha+datvata.h !!5038.4! gr-amya+dharma+an+abh-ipsubhi/s* ca !dhairyav-an brahma+c-ary-* api ! m.rta+d-aro* g.rha+stho* v-a !v-anaprastha+-a/srama.m* /srayet !!5038.5! -ap.rcchya sva+guru.m* ca*-adau !r-aj-ana.m* dh-armika.m* tata.h ! sa.mbandhina/s* ca*atha g.rh-i !g.rh.n-iy-ad* -a/srama+antaram !!5038.6! /sukla+pak.sasya p-urva+ah.ne !pra/saste ca*uttara+aya.ne ! gatv-a*ara.nya.m* niyamav-a.ms* !tapa.h kury-at sam-ahita.h !!5038.7! atra*-a/srame tapo* mukhya.m* !dvi+ja+deha+ucita.m* tu yat ! uts-ahav-a.ms* tato* dh-iras* !tapa* eva sam-a/srayet !!5038.8! agni+hotra.m* ca da/sa+-adi !karma pr-agvad* yath-a+vidhi ! sa+agnikasya mune.h prokta.m* !pa/sv+-alambhanam antar-a !!5038.9! muny+annai.h svayam -an-itai.h !puro+.d-a/s-a.m/s* ca nirvapet ! kury-ad* agny+artham u.taja.m* !svaya.m* tu nivased* bahi.h !!5038.10! /sil-ay-a.m* /sarkar-a+-adau v-a !/say-ita susam-ahita.h ! jita+krodha/s* ca tattva+j?no* !na dvir* bhu?nj-ita karhi+cit !!5038.11! varjayen* madhu m-a.msa.m* ca !brahma+c-ar-i bhavet sad-a ! na druhyet sarva+bh-utebhyo* !na patny-a saha sa.mvi/set !!5038.12! annai.h /s-akai.h phalair* v-a*api !pa?nca+yaj?n-an sam-acaret ! am+m-ula+phala+bhik.s-abhir* !arcayed* bhik.suka+a+tith-in !!5038.13! vas-ita valkala.m* v-asas* !t.r.na+par.na+ajin-ani v-a ! kama.n.dalu.m* ca da.n.da.m* ca !dh-arayet sa.myata+indriya.h !!5038.14! ke/s-an rom-a.ni /sma/sr-u.ni !chedayen* na nakh-an api ! a;nga+lagna.m* mala.m* ca*eva !k.s-alayen* na ca m-arjayet !!5038.15! a;ng-any* a+m-arjayan sn-ay-at !tri+k-ala.m* stha.n.dile+/saya.h ! na dant-an /sodhayen* nitya.m* !na*-asana.m* c-alayen* muhu.h !!5038.16! vana+-a/sram-i na kurv-ita !para+str-i+sa;ngam a.s.thadh-a ! yath-a+upayoga.m* bh-a.seta !svak-iy-a.m* yaj?na+karma.ni !!5038.17! bhu?nj-ita sak.rd* eva*anna.m* !n-iv-ara+-adi vana+udbhavam ! kapittha+badara+a/svattha+ !+phala+-ad-iny* api v-a muni.h !!5038.18! /s-anto* d-anto* m.rdur* dh-iro* !m-ula+kanda+phala+a/sana.h ! muny+anna+vartano* v-a*api !kh-adet sneha.m* phala+udbhavam !!5038.19! -aharet svayam eva*annam !-atmano* v.rtti+hetave ! danta+ul-ukhaliko* v-a sy-ad* !a/sma+ku.t.ta+a/sano* *api v-a !!5038.20! na k.r.s.ta+pacyam a/sn-iy-ad* !a+k.r.s.ta.m* ca*apy* a+k-ala+jam ! agni+pakvam atha*-ama.m* v-a !k-ala+pakvam uta*-aharet !!5038.21! sadya.h+prak.s-alako* v-a sy-ad* !atha+v-a m-asa+sa.mcay-i ! .sa.n+m-asa+sa.mcay-i v-a*ab+da+ !+pary-apta+anna+-adi+sa.mgrah-i !!5038.22! sa.mtyajed* -a/svine m-asi !yat ki.m+cit p-urva+sa.mcitam ! puna.h sa.mcinuy-at sarva.m* !muny+anna+-adikam -atman-a !!5038.23! /sanai.h /sanai.h krame.na*eva !vardhayet tapa* -atmana.h ! sarva+ty-age tu sahas-a !na/syed* ratna.m* vapur* yata.h !!5038.24! tapas-a /so.sayed* deha.m* !dhy-ayan h.rdy* anv+aha.m* harim ! muny+anna.m* bhak.sayed* -adau !phala+m-ula+a/sanas* tata.h !!5038.25! nakta+a/sy-* eka+antara+a/s-i ca !caturtha+aha+bhujis* tata.h ! pa?ncame *ahani .sa.s.the v-a !phala+m-ula+a/sano* bhavet !!5038.26! c-andr-aya.na+vrat-i v-a sy-at !pak.sa+bhug* v-a*atha m-asa+bhuk ! k.s-ira+pa.h phena+po* v-a sy-ad* !ambu+po* dh-uma+pas* tath-a !!5038.27! jyotsn-a+piba/s* ca*-u.sma+pa/s* ca !v-ayu+bhuk ca bhavet kram-at ! ittha.m* tapasy* abhirato* !na pramatto* bhavet kva+cit !!5038.28! na vi/svased* indriy-a.ni !prayata+-atm-a sad-a bhavet ! k.sudra+k-ama+-aptaye mau.dhy-ad* !uts.rjen* na nija.m* tapa.h !!5038.29! str-i+kath-a+/srava.na+-adau ca !kury-ad* ekam upo.sa.nam ! brahma+carya+a;nga+bha;nge ca !sa+avadh-ano* bhavet sad-a !!5038.30! yas* tu patny-a vana.m* gatv-a !maithunam k-amata/s* caret ! vrata+bhra.s.ta.h sa* kurv-ita !deha+ant-a.m* tasya ni.s+k.rtim !!5038.31! tasya yo* j-ayate putro* !na sa.msp.r/syo* dvi+jai.h sa* tu ! veda+adhik-ara+h-ina.h sy-aj* !jayet k-ama.m* tato* van-i !!5038.32! gr-i.sme seveta pa?nca+agn-in !-as-ara.m* pr-av.r.si dhruvam ! v-anaprastha/s* ca /si/sire !ti.s.thed* -a+ka.n.tham apsu ca !!5038.33! yath-a+/sakti tapa.h kury-ad* !deha+p-ato* yath-a na vai ! bhavet svasya tath-a dh-iro* !vana+stho* dambha+varjita.h !!5038.34! cared* vane dv-a+da/sa+abd-an !a.s.tau v-a caturo* muni.h ! dv-av* eka.m* v-a yath-a+/sakti !na vipadyeta k.rcchrata.h !!5038.35! ya.h ka.n.taka+-adyai* rujati !candana+-adyai/s* ca yo* *arcati ! a+kruddho* a+paritu.s.ta/s* ca !sama.h sy-ad* ubhayor* api !!5038.36! a+/saktas* tv* -atmany* -adh-aya !vicared* agnim atra tu ! bhik.sayet pr-a.na+v.rtty+artham !a+niketa/s* ca t-apas-an !!5038.37! gr-am-ad* -an-iya v-a bhik.s-a.m* !/sucir* br-ahma.na+gehata.h ! gr-as-an a.s.tau ca bhu?nj-ita hy* !a+/sakta.h .so+.da/sa*api v-a !!5038.38! nitya.m* sva+adhy-aya+/s-ila.h sy-at !s-avitr-i+japa+tat+para.h ! jitv-a nidr-a.m* tath-a*-alasya.m* !r-atrau dhy-ana+paro* bhavet !!5038.39! ya* et-a.m* niyat-a.m* cary-a.m* !brahma+.r.si+vihit-a.m* caret ! sa* dahed* agnivad* do.s-an !jayel* lok-a.m/s* ca dur+jay-an !!5038.40! abhibh-uto* jar-a+rogair* !a+/sakta.h sva+kriy-asu ya.h ! sa* hari.m* h.rdaye dhy-ayan !kury-ad* an+a/sana+-adikam !!5038.41! ittha.m* tapa.h prakurv-a.no* !mano jitv-a vana+-a/sram-i ! mahar+lokam av-apnoti !deha+ante t-apasa+-ipsitam !!5038.42! yo* vi.s.nu+bhakti+sahita.m* !v-anaprastha+-a/srame vasan ! tapa.h karoti sa* mune !dh-ama pr-apnoti vai.s.navam !!5038.43! v.rtti+bhedena kathit-a* !v-anaprasth-a/s* catur+vidh-a.h ! vaikh-anas-a* v-alakhilya+ !+audumbar-a.h phena+p-a* iti !!5038.44! -ady-as* tatra*a+k.r.s.ta+pacyair* !vartam-an-as* tapasvina.h ! labdhe nave *anne p-urva+anna+ !+ty-aginas* tv* apare mat-a.h!!5038.45! pr-atar* utth-aya y-a.m* p-urva.m* !di/sa.m* pa/syanti ye tata.h ! -ahatai.h phala+m-ula+-adyair* !j-iveyus* te t.rt-iyak-a.h !!5038.46! svaya.m* drumebhya.h patitai.h !phalai.h pu.spair* dalair* api ! j-iveyur* ye te kathit-a/s* !caturth-a.h phena+p-a* iti !!5038.47! tapa.h prakurvata/s* ca*asya !sarvatra sy-ad* d.r.dha.m* yadi ! vair-agya.m* tarhi sa.mny-aso* !vihitas* turya* -a/srama.h !!5038.48! dharm-as* t.rt-iya+-a/srami.no* may-a*ete ! sam-asato* vipra+vara*udit-as* te ! atha+u tur-iya+-a/srami.no* *api dharm-an ! sm.rti+prasiddh-an kathay-ami sarv-an !!5038.49! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se v-anaprastha+-a/srama+dharma+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+tri.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: catur.su puru.sa+arthe.su !yath-a /sre.s.thas* tur-iyaka.h ! tath-a*-a/srame.sv* *api brahma.ms* !tur-iya+-a/srama* -irita.h !!5039.1! brahma+cary-ad* g.rh-ad* v-a*api !van-ad* v-a*apy* a+vrat-i vrat-i ! sa+agniko* *an+agniko* v-a*api !yo* virakta.h sa* sa.mnyaset !!5039.2! catur+vidho* *atha sa.mny-as-i !kathyate munibhir* dvi+ja ! ku.t-icako* bah-uda/s* ca !ha.msa.h parama+ha.msaka.h !!5039.3! tatra putra+-adi+kl.rpt-ay-a.m* !ku.ty-a.m* v-a*api g.rhe vasan ! /sikh-a+upav-ita.m* tr-in da.n.d-an !k-a.s-aya+vasano* dadhat !!5039.4! sva+bandh-un-a.m* g.rhe kury-ad* !bhojana.m* svasya v-a g.rhe ! -atma+j?no* *a+/sakta+deho* !ya.h sa* tu prokta.h ku.t-icaka.h !!5039.5! p-urva+ukta+ve.sa* eva*atha !sva+bandh-un-a.m* g.rh-an yati.h ! hitv-a*anyatra cared* bhik.s-a.m* !ya.h sa* prokto* bah-udaka.h !!5039.6! p-urva+ukta+ve.sa+-ac-aro* *api !da.n.dam eka.m* dadh-ati ya.h ! vai.nava.m* sa* tv* iha proktas* !t.rt-iyo* ha.msa+sa.mj?naka.h !!5039.7! turya.h parama+ha.msa+-akhyo* !j?n-ana+vair-agya+ma.n.dita.h ! eka+da.n.da.m* ca v-asa/s* ca !dadhy-at ka/s+cin* na v-a yati.h !!5039.8! sa.mny-asa+hetur* vair-agya.m* !yad* ahar* virajet tad-a ! pravrajed* iti veda+uktes* !tad+bhed-an kathay-ami te !!5039.9! vair-agya.m* ca tridh-a manda.m* !t-ivra.m* t-ivratara.m* tv* iti ! mande ny-aso* na t-ivre tu !dvau dvau sy-at-a.m* ca tat+pare !!5039.10! putra+d-ara+dhana+-ad-in-a.m* !n-a/se t-atk-alik-i mati.h ! dhik sa.ms-aram iti*-id.rk !sy-at s-a vair-agyasaya mandat-a !!5039.11! asmi?n* janmani m-a*abh-uvan !putra+d-ara+-adayo* mama ! iti y-a su+sthir-a buddhi.h !s-a vair-agyasya t-ivrat-a !!5039.12! punar+-av.rtti+sahito* !loko* me m-a*astu ka/s+cana ! d.r.dha+buddhir* iti prokta.m* !/sre.s.tha.m* t-ivratara.m* hi tat !!5039.13! prokto* vividi.s-a+ny-aso* hy* !a+pakva+j?n-anina.h khalu ! d.r.dha+j?n-anavato* ny-aso* !vidvat+sa.mny-asa* ucyate !!5039.14! vair-agya.m* sy-ad* d.r.dha.m* yarhi !tad-a parivrajed* dvi+ja.h ! parivr-a.d* a+viraktas* tu !bhra.s.to* bhavati ni/scitam !!5039.15! vair-agyam antar-a na*eva !bhaved* indriya+nigraha.h ! ta.m* vin-a na bhavet ty-agas* !ti.s.then* ny-asa.h kva ta.m* vin-a !!5039.16! a+viraktasya sa.mny-asam !.r.na+ap-akara.na+/sruti.h ! sm.rtaya/s* ca ni.sedhanti !sa.mnyasen* na*a+vic-arya tat !!5039.17! sa.mnyasya sahas-a pa/sc-at !seveta vi.say-an yadi ! vair-agya+a+bh-avato* m-u.dha.h !sa* bhavet patito* dvi+ja.h !!5039.18! sa.mnyasya yo* rase lubdha.h !striy-a.m* v-a sa* tu y-atan-a.h ! mah-a+raurava+n-amn-ir* hi !y-ati*ity* -aha yamo* vaca.h !!5039.19! d.r/syante bahavo* bhra.s.t-a* !ny-asino* *atra*a+vir-agi.na.h ! tasm-at sa.mj-ata+vair-agya.h !prasanna.h sa.mnyased* dvi+ja !!5039.20! cik-ir.sur* yas* tu sa.mny-asa.m* !guru+sva+jana+bh-u+bhuja.h ! sa* -ap.rcchya site pak.se !g.rh.n-iy-at su+dine ca tam !!5039.21! daivam -ar.sa.m* ca divya.m* ca !pitrya.m* m-at.rka+m-anu.se ! bhautika.m* ca*-atmaka.m* ca*iti !/sr-addh-any* a.s.tau sa* nirvapet !!5039.22! pr-aj-apaty-a.m* nir-upya*i.s.tim !agn-in -adh-aya ca*-atmani ! k.r.s.na+-atm-a gurv+anuj?n-ato* !yath-avat prai.sam uccaret !!5039.23! -aturasya tu sa.mny-ase !na vidhir* na*eva ca kriy-a ! prai.sa+m-atra.m* samucc-arya !sa.mny-asa.m* tatra p-urayet !!5039.24! yath-a+vidhy* atha sa.mnyasya !brahma+j?n-ana+-aptaye muni.h ! seveta sad+guru.m* dharm-an !-a/srita.h prayata.h sad-a !!5039.25! a+paro+ak.sa+-atma+anubhavo* !d.r.dha+vair-agyav-an yati.h ! t-irth-ani vicared* dharm-an !-a/srito* hari+bhaktim-an !!5039.26! p-ujitas* t-a.dito* v-a*api !su+j?nair* a+j?nai/s* ca te.sv* api ! har.sa+/soka+vih-ina/s* ca !su+prasanna.h sama/s* caret !!5039.27! kaup-ina+yugala.m* da.n.da.m* !v-asa* -acch-adana.m* tath-a ! m.rda.h kama.n.dalu.m* bhik.s-a+ !+p-atra.m* v-a p-aduke api !!5039.28! j-ir.na+c-ira+k.rt-a.m* kanth-a.m* !/s-ita+-atapa+niv-ara.n-im ! et-ani dh-arayed* anyan* !na sa.mg.rh.n-ita bhik.suka.h !!5039.29! kanth-a.m* v-asa/s* ca kaup-ina.m* !dh-arayed* dh-atu+ra?njitam ! ativ-ada.m* ca pai/sunya.m* !hi.msr-a.m* v-acam api tyajet !!5039.30! v-aso* dadhy-an* na v-a dadhy-an* !niyamo* na*atra vidyate ! mukhya.m* da.n.da.m* j?n-ana+r-upa.m* !vidy-ad* gau.na.m* tu vai.navam !!5039.31! tri+da.n.ditve *api ye da.n.d-a* !gau.n-as* te vai.nav-a* mat-a.h ! v-ak+karma+manas-a.m* da.n.d-a* !mukhy-a* j?ney-a* vicak.sa.nai.h !!5039.32! v-ag+da.n.de maunam -ati.s.thet !karma+da.n.de tv* an+-ihat-am ! pr-a.na+-ay-ama.m* mano+da.n.de !yati.h samyag* up-a/srayet !!5039.33! adhy+-atma+pustaka.m* viprair* !datta.m* g.rh.n-ita bhik.suka.h ! na tebhyo* dravyam -ad-aya !lekhayed* do.sa+dar/san-at !!5039.34! a+sa.mv.rt-ani g.rh.n-iy-at !patra.m* pu.spam apo* m.rdam ! m-ula.m* phala.m* ca*atha bh-umau !svaped* a+krodhana.h /suci.h !!5039.35! /s-ant-am eva vaded* v-acam !api b-a.nair* hato* yati.h ! dady-an* n-ar-aya.na*ity* eva.m* !prativ-aca.m* ca ni.h+sp.rha.h !!5039.36! v-a;n+mana.h+k-aya+ce.s.t-asu !na pramatto* bhavet kva+cit ! sn-ana.m* dhy-ana.m* tapo* d-ana.m* !yoga.m* kury-aj* jita+indriya.h !!5039.37! sn-ana.m* mano+mala+ty-ago* !dhy-ana.m* tattva+artha+ni/scaya.h ! indriy-a.n-a.m* ca manasa* !aik-agrya.m* parama.m* tapa.h !!5039.38! d-ana.m* tv* a+bhayam eva*ukta.m* !yogo* brahma+-atmanor* yuji.h ! tad+d-ar.dhya.m* sy-ad* *dharer* bhakty-a !yasya mukto* bhavet sa* vai !!5039.39! na hi.msy-at pr-a.ni+m-atra.m* ca !vadet satya.m* suni/scitam ! go+br-ahma.na+-adi+hi.ms-a+-ad-av* !an+.rta.m* ca na du.syati !!5039.40! steya.m* vaira.m* mada.m* lobha.m* !kau.tilya.m* str-i+kath-a.m* /sucam ! matsara.m* ca bhaya.m* t.r.s.n-a.m* !jana+sneha.m* ca varjayet !!5039.41! j?n-ana.m* tapo* *arcana.m* d-ana.m* !dahaty* eva vapu/s* ca ya.h ! ta.m* pr-a.na+h-ari.na.m* /satru.m* !krodha.m* d-ur-ac* ca sa.mtyajet !!5039.42! ma?ncaka.h /sukla+vastra.m* ca !sur-a+p-ana.m* div-a+svapi.h ! tyakta+str-i+putra+mitra+-ade.h !sa.mgo* *adha.h p-atayed* yatim !!5039.43! calan* nir+jantuka.m* de/sa.m* !d.r.s.tv-a p-ada.m* nyaset sad-a ! na dh-avec* ca pibet toya.m* !vastra+p-uta.m* vivekav-an !!5039.44! /s-anto* d-anta/s* ca*uparatas* !titik.su.h /sraddhay-a*anvita.h ! day-alur* dhairyav-an karma+ !+phala+ty-ag-i bhaven* muni.h !!5039.45! vrata+upav-asa+niyam-an !vi.s.nu+p-uj-a.m* ca na tyajet ! sad-a japec* ca pra.nava.m* !tad+artha.m* ca vic-arayet !!5039.46! kury-at tath-a*upani.sad-a.m* !/srava.na.m* manana.m* puna.h ! nididhy-asa.m* ca tena sy-aj* !j?n-ana+vij?n-anav-an yati.h !!5039.47! deha+-atm-ano.h p.rthag+r-upa.m* !pa/syet s-a.mkhyena ca*-atmav-an ! jayej* jihv-a+upastha+vegam !a.s.tadh-a brahma+caryav-an !!5039.48! anv-ik.seta*-atmano* bandha.m* !mok.sa.m* ca j?n-ana+ni.s.thay-a ! bandha* indriya+vik.sepo* !mok.sa* e.s-a.m* ca sa.myama.h !!5039.49! -aj?n-am av-apya sva+guror* !vicaret p.rthiv-im im-am ! s-ara+bh-utam up-as-ita !j?n-ana.m* yan* mok.sa+s-adhanam !!5039.50! pura+gr-ama+vraj-an sa+arth-an !bhik.s-a+artha.m* pravi/sa.m/s* caret ! pu.nya+de/sa+saric+chaila+ !+vana+-a/sramavat-i.m* mah-im !!5039.51! na*a+p.r.s.ta.h kena+cid* br-uy-ad* !na ca*a+ny-ayena v-adinam ! vidv-an api hi medh-av-i !vicarej* ja.davad* yati.h !!5039.52! ekasminn* eva na gr-ame !na ca*ekasmin sarit+ta.te ! /s-unya+ag-are na ca*ekasmin !vased* bahu+din-ani ca !!5039.53! pa?nca+ah-ani pure gr-ame !dinam eka.m* vased* yati.h ! sa.mg-ad* a+/se.s-a* do.s-a.h syur* !muktasya*api*iti ta.m* tyajet !!5039.54! sat-a.m* sa.mtas* tu kartavyo* !brahma+vidy-a+-aptaye dvi+ja ! guruvad* vrata+v.rddh-a.m/s* ca !m-anayan pra.named* yat-in !!5039.55! tyakta+sa.mgo* jita+krodho* !laghv+-ah-aro* jita+indriya.h ! pidh-aya buddhy-a dv-ar-a.ni !dhy-anam eva sad-a*abhyaset !!5039.56! /s-unye.sv* eva*-avak-a/se.su !guh-asu ca vane tath-a ! nad-in-a.m* puline ca*api !nitya+yukto* vased* yati.h !!5039.57! pr-ag+r-atre *apara+r-atre ca !madhya+r-atre tath-a*eva ca ! sa.mdhy-ay-a.m* ca vi/se.se.na !dhy-ayed* *dharim a+tandrita.h !!5039.58! na sa.mvadet striya.m* k-a?n+cit !p-urva+d.r.s.t-a.m* na ca smaret ! laukika+arth-an upani.sad+ !+anya+granth-a.ms* tu na*abhyaset !!5039.59! v.rk.s-a.n-a.m* ja.mgam-an-a.m* ca !na sakta.h p-alane bhavet ! vi.sa.m* b-ija.m* taijasa.m* ca !na rak.sen* mala+m-utravat !!5039.60! yatra*eko* *api sva+sa.mbandh-i !na tatra divasa.m* vaset ! na ca tat+sukha+du.hkh-abhy-a.m* !vikriy-a.m* pr-apnuy-at kva+cit !!5039.61! tan+n-a/sa+-adi+/suc-a kva+api !yadi roditi bhik.suka.h ! yojan-an-a.m* /sata.m* gatv-a !tad-a p-ap-at pramucyate !!5039.62! v.rddho* *api vi/svasen* na*eva !v.rddh-ay-am api yo.siti ! yujyate j-ir.na+kanth-ay-a.m* !j-ir.nam apy* ambara.m* yata.h !!5039.63! b-ahyam -abhyantara.m* ca*iti !dvi+vidha.m* /saucam -acaret ! m.rj+jal-abhy-a.m* tu b-ahya.m* sy-an* !mana.h+/suddhis* tath-a*-antaram !!5039.64! na laukika+artha+-asakta.h sy-at !kury-ad* v-ada.m* ca na*-atma+vit ! dhana+graha.m* na kurv-ita !na ca*eva*anyena k-arayet !!5039.65! a+jihva.h pa.n.daka.h pa;ngur* !andho* badhira* eva ca ! mugdha/s* ca yo* bhaved* yog-i !sa* mukta.h sy-an* na ca*itara.h !!5039.66! i.s.ta.m* v-a*an+i.s.tam a/sn-ati !yath-a+labdha.m* tu yo* yati.h ! br-ute hita.m* mita.m* satya.m* !so* *a+jihvo* m.rdula.m* vaca.h !!5039.67! j-ata+m-atra.m* v-a taru.n-i.m* !striya.m* v-a /sata+v-ar.sik-im ! nir+vik-ara.h sama.m* pa/syet !sa* yati.h pa.n.dako* mata.h !!5039.68! t-irtha+sn-an-aya bhik.s-a+artha.m* !vi.n+m-utra+utsarjan-aya v-a ! yojan-an* na*adhik-a yasya !gati.h pa;ngu. sa* ucyate !!5039.69! ti.s.thato* vrajato* v-a*api !yasya cak.sur* na d-ura+gam ! catur+yug-a.m* bhuva.m* tyaktv-a !parivr-a.t so* *andha* ucyate !!5039.70! /s.r.nvann* api stuti.m* nind-a.m* !hita.m* v-a*apy* a+hita.m* vaca.h ! aru.m+tuda.m* v-a loka+ukta.m* !badhiro* *a+vikriyas* tu ya.h !!5039.71! vik-ara+hetu+s-a.mnidhye *apy* !a+vik-ar-i jita+indriya.h ! a+j?navad* vartate yas* tu !sa* mugdha.h procyate yati.h !!5039.72! n-ama gotra.m* kula.m* de/sa.m* !/sruta.m* v.rtta.m* bala.m* vaya.h ! -atmana.h khy-apayen* na*eva !/s-ila.m* ca kva+cid* -atma+vit !!5039.73! d-arav-im api n-ar-i.m* na !sp.r/set pa/syen* na citrit-am ! n-ar-i dhana.m* rasa/s* ca*iti !traya.m* p-atayati dhruvam !!5039.74! a+niketo* bhavet ty-ag-i !bahir* gr-am-ad* vased* yati.h ! deva+-alaye kva+cid* v.rk.sa+ !+m-ule v-a vi+jana+sthale !!5039.75! pr-a.na+antika+bhaya.m* v-a*api !vi.n+m-utra+utsargam antar-a ! na r-atrau na ca madha+ahne !sa.mdhyayor* na kva+cid* vrajet !!5039.76! yath-a*ati+p-i.d-a na bhavec* *char-ire ! yath-a na m.rtyu.h sahas-a*-apated* v-a ! tath-a parivr-a.d* dvi+ja+varya dharma.m* ! sam-acarec* *ch-astra+d.r/s-a*eva pa/syan !!5039.77! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se sa.mny-asa+dharme.su pravrajy-a+adhik-ara+-adi+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: v-anaprasth-an sad-a bhik.set !parivr-a.d* su+d.r.dha+vrat-an ! j?n-ana+siddhim av-apnoti !tad+annena*-a/su /suddha+dh-i.h !!5040.1! a+bh-ave vanin-a.m* gr-amy-an !/srotriy-an br-ahma.na+uttam-an ! y-aced* anna.m* yatis* te.s-am !a+bh-ave *any-an api dvi+j-an !!5040.2! bhik.s-a+artha.m* nagara+gr-am-an !a+sa.mgo* *a+lak.sito* vi/set ! itas* tato* na v-ik.seta !g.rha+/sobh-a/s* ca sa.mpada.h !!5040.3! na gr-amya+v-art-a.h /s.r.nuy-at !pr-ity-a na*-ik.seta yo.sita.h ! m-at.r+svas.r+sam-a* vidy-at !t-as* tu bhik.s-a.m* caran yati.h !!5040.4! m.rd+d-arv+al-abuja.m* v-a*api !vai.nava.m* t-antava+aupalam ! p-ar.na.m* t-ar.na.m* tath-a k.sauma.m* !bhik.s-a+p-atram ud-iritam !!5040.5! salilai.h /suddhir* ete.s-a.m* !go+v-alai/s* ca*avaghar.sa.nam ! dh-atu+p-atra.m* tu na kva+api !sva+dharma+stho* yati.h sp.r/set !!5040.6! br-ahma.na+k.satriya+vi/s-a.m* !g.rh-at y-aceta bhik.suka.h ! p-urva+a+bh-ave para.m* y-aced* !varjayen* nindya+karma.na.h !!5040.7! -ah-ara+/suddhi.h sarve.s-a.m* !buddhi+/suddher* hi k-ara.nam ! veda+veda+a;nga+vett-a*api !ty-ajyo* du.s+k.rta+k.rd* dvi+ja.h !!5040.8! dvi+ja+a+bh-ave tu sa.mpr-apta* !upav-asa+dvaye gate ! bhaik.sa.m* /s-udr-ad* api gr-ahyam !iti medh-a+tithir* jagau !!5040.9! kalau tu br-ahma.n-an eva !v.rtti+bhed-ac* catur+vidh-an ! p-urva+a+bh-ave par-an y-aced* !bi.d-ala+-ady-a.ms* tu na kva+cit !!5040.10! j-ata+karma+-adibhir* yas* tu !sa.msk-arai.h sa.msk.rta.h /suci.h ! veda+adhyayana+sa.mpanna.h !.sa.tsu karmasv* avasthita.h !!5040.11! satya.m* /samo* damo* *a+droha* !-an.r/sa.msya.m* k.rp-a gh.r.n-a ! tapo* bhakti/s* ca yatra sy-at !sa* br-ahma.na* iti sm.rta.h !!5040.12! veda+adhy-ay-i /sastra+dh-ar-i !d-an-i r-ajya+rucir* gh.r.n-i ! a/sva+yuddha+priya.h /s-uro* !dhairyav-an k.satriyo* dvi+ja.h !!5040.13! k.r.si+v-a.nijya+go+rak.s-a+ !+kus-ida+-ady+upaj-ivana.h ! veda+adhy-ay-i ca d-an-i ca !br-ahma.no* vai/sya* ucyate !!5040.14! sarva+bhak.sya+ratir* nitya.m* !rasa+l-ak.sa+-adi+vikray-i ! an+-ac-aro* veda+h-ino* !br-ahma.na.h /s-udra* ucyate !!5040.15! steya+priya.h sad-a lubdho* !d-ambhiko* loka+ra?njaka.h ! hi.msra+karma+rucir* dh-urto* !bi.d-ala.h sa* tu kathyate !!5040.16! v-ap-i+k-upa+sara.h+k.setra+ !+palvala+-ar-ama+n-a/saka.h ! sn-ana+sa.mdhy-a+-adi+h-inas* tu !mleccha* eva mato* dvi+ja.h !!5040.17! a+bhak.sya+bhak.sako* m-u.dha.h !para+str-i+lampa.to* *a+/suci.h ! k-arya+-a+k-arye na j-an-ati !ya.h sa* vipra.h pa/sur* mata.h !!5040.18! day-a+h-ina.h pram-ad-i ca !/sruti+sm.rti+patha+atiga.h ! sur-a+p-ana+rato* vipra/s* !c-a.n.d-alo* m-a.msa+bhak.saka.h !!5040.19! bi.d-ala+-ad-in varjayitv-a !*abhi/sasta+patit-a.ms* tath-a ! y-aced* anna.m* /suc-in vipr-a.ms* !tr-in v-a pa?nca*api sapta v-a !!5040.20! cikitsaka.m* str-i+jita.m* ca !m.rgayu.m* /salya+h-ari.nam ! kula.t-a.m* p-a/sina.m* .sa.n.dha.m* !yatir* bhik.sen* na karhi+cit !!5040.21! bhik.s-a m-adhukar-i n-amn-i !yat-in-am ucit-a dvi+ja ! y-avat-a*udara+p-urti.h sy-at !t-avad* bhaik.sa.m* sam-acaret !!5040.22! pa?ncak.rtvo* *api v-a sapta+ !+k.rtvo* labhyeta na+u yata.h ! bhaik.sa.m* tad* varjayed* geha.m* !ca.n.d-ala+g.rhavat sad-a !!5040.23! y-acitu.m* na g.rha.m* lobh-at !punar* gacchet tad* eva ca ! a+bh-ave tv* anya+geh-an-a.m* !tad* gacched* divasa+antare !!5040.24! vi+dh-ume sanna+musale !vy+a;ng-are bhuktavaj+jane ! k-ale *apara+ah.na+bh-uyi.s.the !nitya.m* bhik.s-a.m* yati/s* caret !!5040.25! kal-av* aya.m* tu niyama.h !pr-ayikas* tad+a+kalpit-an ! saptama+avadhi y-aceta !g.rh-an madhya+ahnata.h param !!5040.26! bahv+anna.m* pacyate yatra !manyante yatra m-anav-a.h ! an+udvign-a.h prayacchanti !ta.m* de/sa.m* yatnato* vrajet !!5040.27! j-aty+-a/sauca.m* m.rta+-a/sauca.m* !ye.s-a.m* t-an varjayed* dvi+j-an ! /sr-addha+m-atra.m* bhaved* yatra !tatra bhik.sen* na karhi+cit !!5040.28! na pa/syed* dv-ara+randhre.na !bhik.s-a+lipsu.h kva+cid* yati.h ! na kury-ad* vai kva+cid* gho.sa.m* !na dv-ara.m* t-a.dayet kva+cit !!5040.29! da.n.da.m* ca dak.si.ne kak.se !yati.h sa.mdh-arya b-ahun-a ! dh.rtv-a v-ama+kare p-atra.m* !pidadhy-ad* dak.sa+p-a.nin-a !!5040.30! bhik.s-a+a.tana.m* prakurv-a.no* !yad* a+medhya.m* sp.r/sed* yati.h ! sa+p-atro* vidhivat sn-atv-a !pr-a.na+-ay-am-an .sa.d* -acaret !!5040.31! udaky-a+/sava+ca.n.d-ala+ !+caura+nagna+kap-alibhi.h ! sp.r.s.t-a.m* bhik.s-a.m* tyajed* bhik.su.h !sa+v-as-a* jalam -avi/set !!5040.32! ku.dye k-a.s.the rathe ma?nce !nauk-ay-a.m* gaja+v.rk.sayo.h ! t.r.na+ogha+jala+sa.mgh-ate !na do.sa.h spar/sa+sa.mbhava.h !!5040.33! bhik.s-a.m* g.rh-itv-a*up-av.rta.h !sa+bhaik.sa.m* p-atram apsu tat ! ni.spl-avya /suci+de/se ca !nidh-aya*atha svaya.m* /suci.h !!5040.34! prak.s-alya p-a.ni+p-ada.m* ca !maun-i bhoktum up-avi/set ! dh-atu.h prakupyate yena !tad* anna.m* varjayed* yati.h !!5040.35! vi.s.nor* naivedyam a/sn-iy-ad* !anya+devasya varjayet ! apo+a/s-ana+-adi+vidhin-a !bhu?nj-ita*a+m.rtavan* muni.h !!5040.36! pr-a.na+-ahut-i.h sp.r/sen* na*eva !danta+o.s.thena kad-a+cana ! pr-a/sn-iy-ad* ava/si.s.ta.m* tu !svayam au.sadhavad* yati.h !!5040.37! p-atra.m* savya+kare dh.rtv-a !pr-a/sn-iy-ad* dak.sa+p-a.nin-a ! ardha+-ah-ara.m* prakurv-ita !deho* varteta y-avat-a !!5040.38! k-ama+darpa+-adayo* do.s-a* !na b-adhante mita+a/sinam ! eka+k-ala.m* sad-a*a/sn-iy-an* !na sa.mg.rh.n-ita bhik.sitam !!5040.39! abhy-asa.m* brahma+vidy-ay-a.h !sarva+k-ala.m* sam-acaret ! etad+artha.m* hi sa.mny-aso* !vihito* *atra dvi+janman-am !!5040.40! na ca*-adad-ita p-atheya.m* !yati.h ki.m+cid* an+-apadi ! pakvam -apatsu g.rh.n-iy-ad* !y-avad* bhu?nj-ita tad+dine !!5040.41! ekasya*anna.m* try+aha.m* ca*ady-an* !nir+antaram an+-apadi ! yadi tarhi yati.h kury-at !pr-a.na+-ay-am-an /sata.m* dvi+ja !!5040.42! an+-apadi punar* bhu;nkte !yatir* yas* tu pram-adata.h ! tapta+k.rcchra.m* vrata.m* tasya !prokta.m* tad+do.sa+/s-antaye !!5040.43! a+/sakta.h pr-a.na+rak.s-a+artha.m* !punar* m-ula+phala+-adikam ! na du.syed* bhak.sayan ny-as-i !bhe.saja.m* danta+dh-avanam !!5040.44! de/sa+k-ala+-adi+vai.samy-ad* !v.rtti.m* m-adhukar-i.m* yadi ! kartu.m* na /saknuy-at tarhi !bhu?nj-ita g.rhi+ve/smani !!5040.45! ek-ik.rtya*anna+/s-aka+-adi !sa.mprok.sya*adbhis* tu tad* yati.h ! bhu?nj-ita*au.sadhavan* maun-i !v.rddha+-artau v-a p.rthak p.rthak !!5040.46! m.rt+toya+bhik.s-a+-adi+pada+artha+y-acane ! bh-a.seta ced* br-ahma.na+yo.say-a yati.h ! a+sa.mnidh-ane *api narasya tarhy* asau ! du.syen* na vipra+indra raho* na cet tad-a !!5040.47! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se sa.mny-asa+dharme.su bhaik.sa+vidhi+nir-upa.na+n-am-a catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: v-ar.sik-a.m/s* caturo* m-as-an !gr-ame v-a nagare vaset ! m-asa+dvaya.m* ca*-apadi tu !stitv-a*ekatra tato* vrajet !!5041.1! var.s-asu y-avato* gr-am-an !la;nghayet t-avato* yati.h ! k.rcchra+upav-as-an kurv-ita !tata.h /suddho* bhavet kila !!5041.2! an+-ac-are vasen* na*eva !gr-ame v-a nagare *api v-a ! sv+-ac-are *api sva+sa.mbandh-i !yatra sy-at tatra na+u vaset !!5041.3! taskara+upadrute gr-ame !brahma+haty-a+-adi+d-u.site ! dur+bhik.se r-a.s.tra+bha;nge v-a !var.s-asv* apy* -a/su ta.m* tyajet !!5041.4! m-asa+dvaye paur.nam-asy-a.m* !yat-in-a.m* ke/sa+v-apanam ! var.s-asu tan* na kartavya.m* !nad-in-a.m* tara.na.m* tath-a !!5041.5! -asana.m* p-atra+lopa/s* ca !sa.mcaya.h /si.sya+sa.mgraha.h ! div-a+sv-apo* v.rth-a+-al-apo* !yater* bandha+kar-a.ni .sa.t !!5041.6! eka+ah-at parato* gr-ame !pa?nca+ah-at parata.h pure ! var.s-abhyo* *anyatra yat sth-anam !-asana.m* tad* ud-ah.rtam !!5041.7! ukta+al-abv+-adi+p-atr-a.n-am !ekasya*api na sa.mgraha.h ! bhik.sor* bhaik.sa+bhuja/s* ca*api !p-atra+lopa.h sa* ucyate !!5041.8! g.rh-itatas* tu da.n.da+-ader* !dvit-iyasya parigraha.h ! k-ala+antara+upabhoga+artha.m* !sa.mcaya.h sa* prak-irtita.h !!5041.9! /su/sr-u.s-a+l-abha+p-uj-a+artha.m* !ya/so+artha.m* v-a parigraha.h ! /si.sy-a.n-a.m* tu na k-aru.ny-at !sa* j?neya.h /si.sya+sa.mgraha.h !!5041.10! vidy-a+-ad-in-a.m* prak-a/satv-ad* !a+vidy-a r-atrir* ucyate ! vidy-a+abhy-ase pram-ado* ya.h !sa* div-a+sv-apa* ucyate !!5041.11! -adhy-atmik-i.m* kath-a.m* muktv-a !bhaik.sa+-ades* tu pra/sa.msanam ! n.r+pa+yuddha+-adi+v-art-a.m/s* ca !v.rth-a+-al-apa.h sa* ucyate !!5041.12! var-a.take *api yatin-a !sa.mg.rh-ite dine dine ! go+sahasra+vadha.m* p-apa.m* !/srutir* e.s-a san-atan-i !!5041.13! h.rdi sa+sneha+bh-avena !cet pa/syet striyam ekad-a ! kalpa+ko.ti+dvaya.m* y-ati !kumbh-i+p-aka.m* na sa.m/saya.h !!5041.14! na sn-anam -acared* bhik.su.h !putra+-adi+nidhane /srute ! pit.r+m-at.r+k.saya.m* /srutv-a !sn-atv-a /suddhyati sa+ambara.h !!5041.15! p-arivr-ajya.m* g.rh-itv-a tu !sva+dharme yo* na vartate ! /sva+padena*a;nkayitv-a ta.m* !r-aj-a /sighra.m* prav-asayet !!5041.16! chedane bhedane p-ake !v-irya+utsarge pravartate ! yas* ta.m* d.r.s.tv-a yati.m* k-arya.m* !sa+caila.m* sn-anam eva hi !!5041.17! tila+dh-anya+hira.nya+k.sm-a+ !+go+d-as-i+g.rha+sa.mgrah-i ! yati.h sadbhir* bahi.sk-arya.h !sn-atavya.m* tasya dar/san-at !!5041.18! sa.mny-asa+dharmam -ar-u.dho* !ya.h praty-avartate puna.h ! sa* nindya.h sarva+bh-ut-an-a.m* !pit.r+ghna/s* ca*eva j-ayate !!5041.19! ca.n.d-al-a.h pratyavasit-a.h !parivr-ajaka+t-apas-a.h ! te.s-a.m* j-at-any* apaty-ani !ca.n.d-alair* v-asayen* n.r+pa.h !!5041.20! anna+d-ana+paro* bhik.su/s* !caturo* hanti dharma+h-a ! svasya*anna+da.m* g.rh-it-aram !anna.m* sva.m* ca tur-iyakam !!5041.21! ni/s-a+anna.m* /sukla+vastra.m* ca !t-amb-ula.m* madyam -ami.sam ! v-ahana.m* t-ulik-a ma?nco* !dhana.m* n-ar-i ras-a* iti !!5041.22! et-ani yasya sa.mny-as-i !bhu;nkte tasya kula.m* tath-a ! yate.h kula.m* ca narake !raurave patati dhruvam !!5041.23! gr-ama+dvaye yad-a bhik.su/s* !cared* bhaik.sa.m* pram-adata.h ! ka?ncuka.m* dh-arayed* v-a ya.h !sa* tu c-andr-aya.na.m* caret !!5041.24! dh-anya.m* v.rk.sa.m* lat-a.m* m-ula.m* !phala+pu.spa+dal-ani v-a ! utp-a.tayed* yatir* yas* tu !so* *av-ici.m* naraka.m* vrajet !!5041.25! hanane s-uk.sma+jant-un-a.m* !pr-a.na+-ay-am-an da/sa*-acaret ! svapne str-i+sa.mgame sn-atv-a !tri+sahasra.m* manu.m* japet !!5041.26! skanded* indriya+daurbaly-at !striya.m* d.r.s.tv-a yatir* yadi ! tri+r-atram upav-asa.m* ca !pr-a.na+-ay-ama+/sata.m* caret !!5041.27! svapne tu k.sara.ne sn-atv-a !pr-a.na+-ay-am-an da/sa*-acaret ! upav-asas* tu sarvatra !v-irya+p-ate yater* mata.h !!5041.28! bhik.s-a+kriy-a+-ader* anyatra !striy-a saha vaded* yadi ! a+k-am-at tarhy* upavaset !sn-atv-a n-ama harer* japan !!5041.29! evam eva prakartavya.m* !str-i+kath-a+/srava.na+-adi.su ! saptasv* a+k-amato n-una.m* !yatin-a dharma+c-ari.n-a !!5041.30! k-am-ad* yadi sak.rt kury-at !saptasv* anyatama.m* yati.h ! tapta+k.rcchra.m* vrata.m* kury-at !tad-a n-ama japan hare.h !!5041.31! a.s.tame maithune sa+ak.s-aj* !j-ate tv* asya tu ni.s+k.rtim ! li;ngasya*utkartana.m* kury-at !svayam eva yatir* vane !!5041.32! sva+karma+khy-apa.ml* loke !t-irth-ani vicaret sad-a ! phala+m-ula+a/sano* d-anta.h !sat-a.m* /suddhyet pras-adan-at !!5041.33! yas* tu pravrajito* bh-utv-a !puna.h seveta maithunam ! .sa.s.ti.m* var.sa+sahasr-a.ni !vi.s.th-ay-a.m* j-ayate krimi.h !!5041.34! ka.n.d-uyanena ced* v-irya.m* !p-atayet k-ama+mohita.h ! japet tri+lak.sa.m* pra.nava.m* !k.rtv-a s-antapana+dvayam !!5041.35! a+sad+v-ade ca kartavyo* !yatin-a dharma+bh-iru.n-a ! aho+r-atra+upav-asa/s* ca !pr-a.na+-ay-ama+/sata.m* tath-a !!5041.36! eka+anna.m* madhu m-a.msa.m* ca !tath-a*eva /sr-addha+bhojanam ! a+bhojy-ani yat-in-a.m* vai !praty+ak.sa+lava.na.m* tath-a !!5041.37! a+j?n-an-at sevane j-ate !e.s-am ekatamasya ca ! pr-aj-apatya.m* caret k.rcchra.m* !vi.s.nu+n-am-ani sa.mjapan !!5041.38! vyatikram-a/s* ca ye ke+cid* !v-a;n+mana.h+k-aya+sa.mbhav-a.h ! sadbhyas* t-a.m* tu nivedya*eva !yad* br-uyus* te tad* -acaret !!5041.39! eva.m* sm.rty+ukta+dharmebhyo* !na caled* yo* yati.h kva+cit ! sa* pr-apnuy-ad* brahma+loka.m* !yat-in-am abhiv-a?nchitam !!5041.40! bhakty-a bhagavata.h s-aka.m* !sam-acarati yo* yati.h ! sa.mny-asa+dharm-an et-an vai !pr-apnoti sa* pada.m* hare.h !!5041.41! ke+cic* ca j?n-ana+sa.mny-aso* !veda+sa.mny-asa* eva ca ! karma+sa.mny-asa* ity* eva.m* !ny-ase traividhyam -ucire !!5041.42! sarva+sa;nga+vinirmukto* !nir+dvandva/s* ca*eva nir+bhaya.h ! procyate j?n-ana+sa.mny-as-i !sva+-atmany* eva vyavasthita.h !!5041.43! vedam eva*abhyasen* nitya.m* !nir+dvandvo* ni.r+parigraha.h ! procyate veda+sa.mny-as-i !mumuk.sur* vijita+indriya.h !!5041.44! yas* tv* agn-in -atmas-at k.rtv-a !brahma+arpa.na+paro* dvi+ja.h ! sa* j?neya.h karma+sa.mny-as-i !mah-a+yaj?na+par-aya.na.h !!5041.45! tray-a.n-am api ca*ete.s-am !-adyas* tv* abhyadhiko* mata.h ! na tasya vidyate k-arya.m* !na li;nga.m* v-a vipa/scita.h !!5041.46! yadi vair-agya+d-ar.dhyena !sy-ad* bhakti+j?n-anayor* hare.h ! prapakvat-a yates* tarhi !li;nga.m* da.n.da+-adika.m* tyajet !!5041.47! sukha+du.hkha+-adika.m* deha+ !+pr-arabdha+anugata.m* vidan ! sa+li;ngam -a/srama.m* tyaktv-a !cared* a+vidhi+go+cara.h !!5041.48! g-u.dha+dharma+-a/srito* vidv-an !a+j?n-ata+carita.m* caret ! sa.mdigdha.h sarva+bh-ut-an-a.m* !var.na+-a/srama+vivarjita.h !!5041.49! unmatta+b-ala+ja.davan !m-ukavac* ca mah-i.m* caret ! mok.sa+dharme.su nirato* !labdha+-ah-aro* jita+indriya.h !!5041.50! brahma+-anande sad-a magna.m* !nir+-a/sa.m* nir+parigraham ! abhyeti sarvata.h saukhya.m* !jal-ani*iva mah-a+udadhim !!5041.51! ty-ag-i ya* -id.r/so* vipra !nir+vikalpa+sam-adhim-an ! sa* mah-a+mukta* ity* ukta.h !pr-apta.h siddha+da/s-a.m* /subh-am !!5041.52! sa+vikalpa+sam-adhi+sth-a* !j?n-ani+mukt-as* tu ye dvi+ja ! -asthit-a.h s-adhana+da/s-am !ity* ukt-a* ny-asinas* tu te !!5041.53! ye vair-agya+balena*atha !parityakta+g.rha+-a/sram-a.h ! traivar.nik-as* te sa.mprokt-a* !vai.s.nav-a.h s-adhu+v.rttaya.h !!5041.54! lobha.m* k-ama.m* rasa+-asv-ada.m* !sneha.m* m-ana.m* vijitya tai.h ! ty-agibhi.h sarva+bh-avena !sevan-iyo* hari.h sad-a !!5041.55! catur.sv* ete.su var.ne.su !catur.sv* apy* -a/srame.su ca ! g.rh.n-iyur* vi.s.nu+d-ik.s-a.m* ye !s-am-any-a.m* mahat-i.m* ca v-a !!5041.56! te.s-a.m* s-am-anyato* dharm-as* tv* !etae* eva*a+khil-a* api ! vi/se.sa+dharm-a* ye te tu !j?ney-a* d-ik.s-a+vidhes* tvay-a !!5041.57! var.na+-a/srama.n-am iti te *a+khil-an-a.m* ! dharm-a* may-a*ukt-a* dvi+ja+varya sarve ! pa.thi.syati /sro.syati v-a ya* et-an ! dharme mati.m* pr-apsyati sa* sthir-a.m* vai !!5041.58! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se sa.mny-asa+dharme.su ty-agi+heya+karma+tat+pr-aya/s+citta+nir-upa.na+n-am-a*eka+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] br-ahma.na* uv-aca: c-aturvar.nya+itare ye syur* !ye ca*anye dasyu+v.rttaya.h ! kir-ata+pra+mukh-as* te.s-a.m* !dharm-an br-uhi jagad+guro !!5042.1! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: c-aturvar.naya+itare ye tu !s-uta+vaidehaka+-adaya.h ! kir-ata+/saka+ka;nka+-ady-a* !ye ca syur* dasyu+v.rttaya.h !!5042.2! m-at-a+pitror* hi /su/sr-u.s-a !guro/s* ca*-a/srama+v-asin-am ! bh-umi+p-an-a.m* ca kartavy-a !tair* vipra sva+hita+arthibhi.h !!5042.3! v.rtti.h sa.mkara+j-at-in-a.m* !tat+tat+kula+k.rt-a mat-a ! kula+-ac-ara+gat-a hi.ms-a !varjy-a caurya.m* ca sarvath-a !!5042.4! a+hi.ms-a satyam a+krodha.h !/saucam a+droha* eva ca ! dharm-a* ete hi s-am-any-a.h !sarve.s-a.m* samud-irit-a.h !!5042.5! tai.h sarvai.h pit.r+yaj?n-a/s* ca !k-ary-a.h k-up-a.h prap-as* tath-a ! d-ana.m* deya.m* yath-a+/sakti !br-ahma.nebhya/s* ca bhaktita.h !!5042.6! dak.si.n-a sarva+yaj?n-an-a.m* !d-atavy-a dhanibhi/s* ca tai.h ! anna+vastra+-adibhi.h k-arya.m* !putra+d-ar-a+-adi+po.sa.nam !!5042.7! sarvath-a str-i na hantavy-a !sarva+sattve.su kena+cit ! yudhyam-ano* hi hantavyo* !na ca gr-ahy-a* bal-at striya.h !!5042.8! gav-a.m* sat-a.m* ca vipr-a.n-a.m* !yoddhavya.m* rak.sa.n-aya vai ! tapasv-i ca /si/sur* bh-irur* !na hantavya.h kad-a+cana !!5042.9! sarva+svena*api kartavy-a !/su/sr-u.s-a ca tapasvin-am ! annai.h phalair* ambun-a v-a !k-arya.m* ca*a+tithi+tarpa.nam !!5042.10! dev-a/s* ca pitaro* vipr-a* !m-any-a.h p-ujy-a/s* ca bhaktita.h ! ye t-a.m/s* ca p-i.dayeyus* te !/sik.sa.n-iy-a* yath-a+ucitam !!5042.11! na sasyam apahartavya.m* !para+k.setr-ac* ca dasyubhi.h ! j-ivik-a+s-adhana.m* yat tan* !n-a/san-iya.m* na kasya+cit !!5042.12! na*atikrama.h sat-a.m* kva+api !kartavyo* manas-a*api tai.h ! k.rte tu su+k.rta.m* sarva.m* !sa+m-ula.m* na/syati dhruvam !!5042.13! iti sa.mkara+j-at-in-a.m* !dasy-un-a.m* ca hita+-avah-a.h ! dharm-a.h prokt-a* yath-a+/s-astra.m* !may-a /sreyas+kar-a* dvi+ja !!5042.14! su+vrata* uv-aca: iti prokt-an bhagavat-a !/srutv-a dharm-an sa* v-a.dava.h ! prasanno* dhara.n-i+p-ala !puna.h papraccha ta.m* prabhum !!5042.15! br-ahma.na* uv-aca: dharm-a.h prokt-as* tvay-a sv-amin !p.rthak p.rthag* anukram-at ! var.n-an-am -a/sram-a.n-a.m* ca !tad+b-ahy-an-a.m* ca sarva/sa.h !!5042.16! adhun-a /srotum icch-ami !pr-aya/s+citta+vidhi.m* vibho ! p-apasya sa.mbhave kva+api !var.n-an-a.m* vihito* *atra ya.h !!5042.17! mahat-am api p-ap-an-am !alp-an-a.m* ca jagad+guro ! ni.s+k.rti.m* br-uhi me sarv-a.m* !kartavy-a.m* sarvath-a n.rbhi.h !!5042.18! vrat-an-a.m* tatra k-ary-a.n-a.m* !k.rcchra+-ad-in-a.m* ca sarva/sa.h ! lak.sa.n-any* api me sv-amin !k.rpay-a vaktum arhasi !!5042.19! su+vrata* uv-aca: iti tena sa* p.r.s.ta* uv-aca harir* ! nanu dharma+rahasyam a+/se.sam api ! avagantum ud-ara+dhiy-a n.r+pa ta.m* ! mudita/s* ca yath-a+-agamam eva vaca.h !!5042.20! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se sa.mkara+j-ati+dharma+nir-upa.na+n-am-a dvi+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: pr-aya/s+citta+vidhi.m* vipra kathaye te sam-asata.h ! vistaro* *anyatra tasya*asti !s-ara+m-atram iha*ucyate !!5043.1! gur-u.n-a.m* ca lagh-un-a.m* ca !k.saya+k.rt p-apa+karma.n-am ! s-adhana.m* yat tad* eva*atra !pr-aya/s+cittam iti*-iryate !!5043.2! .sa.d+vidh-ani ca p-ap-ani !prokt-any* eva mah-a+.r.sibhi.h ! p-ataka.m* ca mah-a+p-apam !upa+p-apa.m* prak-ir.nakam !!5043.3! ati+p-apa.m* pa?ncama.m* ca !.sa.s.tham aty+adhip-atakam ! syur* dvidh-a*et-ani praty+eka.m* !k-ama+a+k-ama+k.rtatvata.h !!5043.4! mah-a+p-apais* tu tuly-ani !kathyante p-ataka+-akhyay-a ! brahma+haty-a sur-a+p-ana.m* !svar.na+steya.m* t.rt-iyakam !!5043.5! guru+str-i+gamana.m* ca*etat !p-apa+k.rt+sa;nga* eva ca ! mah-a+p-apa+abhidh-ani*iti !pa?nca prokt-ani sattama !!5043.6! p-atak-ad* yad* bhaven* ny-una.m* !tad* uktam upa+p-atakam ! mah-a+p-ap-ad* yad* adhikam !ati+p-apa.m* tad* ucyate !!5043.7! tasm-ad* apy* adhika.m* yat tat !proktam aty+adhika+p-atakam ! upa+p-ap-at tu yan* ny-una.m* !tat prak-ir.nam iha*ucyate !!5043.8! pr-aya/s+citta.m* tu yad* yasya !proktam atra ca tad+budhai.h ! a+k-amata.h k.rte p-ape !tad* *dhi dvi+gu.nam anyath-a !!5043.9! j?n-atv-a*abhy-asa+k.rte p-ape !pr-aya/s+citta.m* na vidyate ! narak-ac* ca ku+yonibhyas* !t-ad.rk p-ap-i na mucyate !!5043.10! kart-a k-arayit-a tadvad* !anumant-a sah-aya+k.rt ! anugr-ahaka* ity* ete !karma.n-a.m* phala+bh-agina.h !!5043.11! -una+ek-a+da/sa+var.sasya !pa?nca+var.s-at parasya ca ! pr-aya/s+citta.m* cared* bhr-at-a !pit-a v-a*anya.h su+h.rj+jana.h !!5043.12! b-alasya na*eva .sa.s.tha+abd-at !p-urva.m* p-atakam asti hi ! na r-aja+da.n.das* tasya*asti !pr-aya/s+citta.m* na vidyate !!5043.13! ek-a+da/sa+ab+dato* b-ala.h !.so+.da/sa+ab+da+avadhi svayam ! pr-aya/s+citta+ardha.m* kurv-ita !v.rddha+rogi+striyas* tath-a !!5043.14! buddhi+p-urva.m* na kartavya.m* !p-ataka.m* kva+api kena+cit ! a+k-amata.h sak.rj* j-ate !tasya kurv-ita ni.s+k.rtim !!5043.15! sn-atv-a*eva par.sade dattv-a !g-a.m* su+var.na.m* ca p-uru.sa.h ! baddha+a?njali.h sa* du.s+karm-a !p-apa.m* sv-iya.m* nivedayet !!5043.16! par.sad+da/sa+avarair* viprair* !br-ahma.n-an-am ud-irit-a ! veda+/s-astra+artha+sa.mpannair* !dharma+ni.s.thair* jita+indriyai.h !!5043.17! veda+/s-astra+vido* vipr-a* !yad* br-uyu.h pa?nca sapta v-a ! trayo* v-a*api sa* dharma.h sy-ad* !eko* v-a*adhy+-atma+vittama.h !!5043.18! par.sad* y-a br-ahma.n-an-a.m* tu !s-a r-aj?n-a.m* dvi+gu.n-a mat-a ! vai/sy-an-a.m* tri+gu.n-a prokt-a !par.sadvac* ca vrata.m* sm.rtam !!5043.19! na*eva lak.se.na m-urkh-a.n-a.m* !na ca*eva*a+dharma+v-adin-am ! par.sad* bhaven* na lubdh-an-a.m* !na ca*api pak.sa+p-atin-am !!5043.20! na s-a v.rddhair* na taru.nair* !na su+r-upair* dhana+anvitai.h ! tribhir* ekena par.sat sy-ad* !vidvadbhir* vidu.s-a*api v-a !!5043.21! /sruta+adhyayana+sa.mpanna.h !satya+v-ad-i jita+indriya.h ! sad-a dharma+rata.h /s-anto* !ya.h sa* par.sattvam arhati !!5043.22! vayas-a tanavo* *api syur* !yadi dharma+vido* dvi+j-a.h ! tae* eva v.rddh-a* vij?ney-a* !na m-urkh-a.h palit-a* v.rth-a !!5043.23! yatra satya.m* tatra dharmo* hy* !a+dharmas* tv* itaratra ca ! dharmo* jayati na*a+dharma.h !satya.m* jayati na*an+.rtam !!5043.24! ni.s+k.rtau vyavah-are ca !vratasya*-ade/sane tath-a ! dharma.m* v-a yadi v-a*a+dharma.m* !par.sad* yat pr-aha tad* bhavet !!5043.25! jyoti.sa.m* vyavah-ara.m* ca !pr-aya/s+citta.m* cikitsitam ! a+j-anan yo* *anyath-a br-uy-at !sa* mah-a+p-atak-i bhavet !!5043.26! par.sad+ukta+kriy-a+-ac-ar-at !p-atak-i tu bhavec* *chuci.h ! tatra*ukto* yad* a+dharma.h sy-at !par.sat tena tu lipyate !!5043.27! tasm-at satya.m* sam-a/sritya !dh-armikai.h p-apa+bh-irubhi.h ! dharma* eva hi vaktavya.h !par.sad+viprair* na ca*itara.h !!5043.28! str-i.n-a.m* ca b-ala+v.rddh-an-a.m* !k.s-i.n-an-a.m* ku+/sar-iri.n-am ! upav-asa+-ady+a+/sakt-an-a.m* !kartavyo* *anugraha/s* ca tai.h !!5043.29! j?n-atv-a de/sa.m* ca k-ala.m* ca !vaya.h s-amarthyam eva ca ! kartavyo* *anugraha.h sadbhir* !br-ahma.nair* dharma+vedibhi.h !!5043.30! lobh-an* moh-ad* bhay-an* maitr-ad* !yadi kuryur* anugraham ! narak-an y-anti te m-u.dh-a* !raurav-an na*atra sa.m/saya.h !!5043.31! dh-armikair* eva manv+-adyair* !dharma+vidbhi.h pur-atanai.h ! dharma.h prokto* *asti na tv* anyais* !tato* v-acyo* vic-arya sa.h !!5043.32! de/sa+-ac-ara.m* kula+-ac-ara.m* !gr-ama+-ac-ara.m* vibudhya ca ! /s-astra+-ac-ara.h pravaktavya.h !sahas-a na tu karhi+cit !!5043.33! par.sad+ukta+prak-are.na !p-atak-i vratam -acaret ! tena*eva hi bhavec* *chuddhas* tv* !anyath-a naraka.m* vrajet !!5043.34! rahasya+p-apa+karm-a tu !/s-astra.m* d.r.s.tv-a svaya.m* budha.h ! yath-a+ukta+ni.s+k.rti.m* kury-ad* !anyas* tv*-ap.rcchya sad+budham !!5043.35! tatra*-aditas* te mahat-am agh-an-a.m* ! te.s-a.m* sam-an-a.m* ca yath-a+-ar.sa+/s-astram ! vad-amy* aha.m* ni.s+k.rtim atra /sakty-a ! n.rbhir* vidhey-a.m* dvi+ja+varya su+j?nai.h !!5043.36! [[/sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se pr-aya/s+citta+vidhau par.san+nir-upa.na+n-am-a tri+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: br-ahma.no* br-ahma.na.m* hany-ad* !yad* a+k-am-at tad-a svayam ! dv-a+da/sa+abd-an prakurv-ita !vrata.m* p-apa+apanuttaye !!5044.1! dh.rtv-a kap-ala.m* /sirasa.h !sva+hatasya dvi+janmana.h ! anyasya v-a tad+a+pr-aptau !cihna+artha.m* sva+kare puna.h !!5044.2! dvit-iye *anyat kap-ala.m* ca !da.n.da+-aropita.m* kare ! /sar-ava.m* m.rnmaya.m* kha.n.da.m* !bhik.s-a+artha.m* lohita.m* dadhat !!5044.3! vased* vane ku.t-i.m* k.rtv-a !gr-am-ad* v-a bahir* ekala.h ! v.rk.sa+m-ule *atha+v-a v-ala+ !+v-as-a.h sarva+hite rata.h !!5044.4! vanyai.h phala+-adibhir* j-ived* !gr-am-ad* v-a bhaik.sam -aharet ! a+kalpit-an sapta g.rh-an !y-acet sva.m* karma vedayan !!5044.5! bhu?nj-ita sth-anam -agatya !sak.rd* eva jita+indriya.h ! p-alayed* brahma+carya.m* ca !sva+dharma+stho* ja.t-a+dhara.h !!5044.6! nitya.m* /s-ita+udake sn-ay-ad* !gacchet t-irth-ani /suddhaye ! sarvatra*-avedayet karma !p-ur.ne k-ale vi/suddhyati !!5044.7! cora+vy-aghra+-adito* rak.san !vipra.m* g-a.m* v-a mriyeta cet ! j-ived* v-a so* *apy* a+p-ur.na+sva+ !+dv-a+da/sa+abdo* *api /suddhyati !!5044.8! kasya*api v-aji+medha+ante !n.r+pa+bh-u+deva+sa.mgame ! eno* nivedya*avabh.rthe !sn-atv-a*apy* -a/su vi/suddhyati !!5044.9! t-ivra+roga.m* dvi+ja.m* g-a.m* v-a !pr-arabdha+dv-a+da/sa+abdika.h ! n-i+rogam au.sadhai.h kury-ad* !bhukta+ab+dai.h so* *api /suddhyati !!5044.10! pr-aya/s+citte sam-arabdhe !kart-a yadi vipadyate ! p-utas* tad* ahar* eva*as-av* !iha loke paratra ca !!5044.11! p-apy+anugr-ahaka.h kury-at !p-ada+ny-una.m* tu tad+vratam ! prayojako* *ardha.m* kurv-ita* !*anumant-a sa+ardha+p-adakam !!5044.12! prots-ahaka+-adibhi.h k-aryam !eka+p-ada.m* vrata.m* tv* idam ! vacas-a cec* caret p-apa.m* !p-ada+ardha.m* vratam -acaret !!5044.13! manas-a ced* brahma+haty-a.m* !ya.h kury-at so* *apy* up-avaset ! din-ani dv-a+da/sa tata.h !pa?nca+gavyena /suddhyati !!5044.14! tiras+k.rto* yad-a vipro* !g.rha+k.setra+-adi+k-ara.n-at ! krodh-ad* -atm-anam -ahatya !nir+gu.no* *api mriyeta tat !!5044.15! k.rcchra.m* var.sa+traya.m* kury-at !prati+lom-a.m* sarasvat-im ! gacched* v-a*-atma+/suddhy+artha.m* !nimitt-i sy-at tata.h /suci.h !!5044.16! dv-a+da/sa+ab+dam ida.m* tubhya.m* !yat pr-aya/s+cittam -iritam ! vipre tan+nir+gu.ne j?neya.m* !sa+gu.ne dvi+gu.na.m* caret !!5044.17! a+/sakto* dvi+gu.na.m* kartu.m* !k.rtv-a*-adya.m* dv-a+da/sa+abdikam ! anya+artha.m* go+sahasra.m* tu !p-atrebhya.h pratip-adayet !!5044.18! br-ahmana.m* k.satriyo* hany-ad* !vai/syo* v-a yady* a+k-amata.h ! -adyas* tu dvi+gu.na.m* vipr-at !tri+gu.na.m* tv* apara/s* caret !!5044.19! pr-aya/s+citta.m* g.rha+sthebhyo* !dvi+gu.na.m* brahma+c-ari.n-am ! tri+gu.na.m* tu vana+sth-an-a.m* !yat-in-a.m* tac* catur+gu.nam !!5044.20! gur-u.n-am adhy+adhik.sepo* !n-astiky-ad* veda+nindanam ! a+sac+ch-astra+vinoda+-adyair* !adh-ita+nigama+tyaji.h !!5044.21! r-aj?no* m-urdha+abhi.siktasya !d-ik.sitasya ca yo* vadha.h ! garbhi.ny-a.h sa+vana+sth-ay-a/s* !ca*-atreyy-a* gh-atana.m* tath-a !!5044.22! garbha+gh-ata/s* ca*au.sadha+-adyai.h !/sara.na+-agata+gh-atanam ! p-atak-ani*iti viddhi tva.m* !brahma+haty-a+sam-ani hi !!5044.23! mah-a+p-ape.su yat prokta.m* !tad+ardha.m* tu same bhavet ! sur-a+p-anasya kathaye !pr-aya/s+cittam ata.h param !!5044.24! br-ahma.na.h k.satriyo* vai/sya.h !sur-a.m* pibati cet sak.rt ! a+k-amata.h sa* tu pum-an !-ardra+v-as-a* dvi+ja+antike !!5044.25! lauhe p-atre vahni+var.n-a.m* !sur-a.m* k.rtv-a pibet svayam ! tena*eva p-atre.na tato* !m.rta.h /suddhim av-apnuy-at !!5044.26! atha+v-a dv-a+da/sa*eva*abd-an !p-urvavad* vratam -acaret ! sur-a+cihna.m* dhvaja.m* haste !p-ana+p-atra.m* ca dh-arayet !!5044.27! anyat tu p-urvavat sarva.m* !kury-at t-irth-any* an+eka/sa.h ! p-ur.ne k-ale tata.h /suddhyet !puna.h sa.msk-ara+karma.n-a !!5044.28! bhram-ad* udaka+buddhy-a cet !sur-a+p-ana.m* k.rta.m* tad-a ! charditv-a t-a.m* vrata.m* kury-at !traiv-ar.sikam agha+-apaham !!5044.29! yady* a+j?n-an-at pibed* vipro* !dvi+j-atir* v-a sur-a.m* puna.h ! sa.msk-ara+kara.n-ac* *chuddhir* !iti pr-aha par-a/sara.h !!5044.30! praty+aha.m* bhak.sayed* r-atrau !pi.ny-aka.m* v-a ka.n-an sak.rt ! pa?nca+gavya.m* pibet pr-ata.s* !tata.h /suddhim av-apnuy-at !!5044.31! au.sadhe kena+cid* datt-a !p-itv-a j?n-atv-a sur-a yadi ! so* *api c-andr-aya.na.m* kury-ad* !d-ana.m* dady-ac* ca /saktita.h !!5044.32! sur-a+p-atra+sthita.m* toya.m* !dvi+ja.h ka/s+cit pibed* yadi ! dv-a+da/sa+aha.m* k.s-ira+/s.rt-a.m* !pibed* br-ahm-i.m* su+varcal-am !!5044.33! sa+ak.s-at sur-ay-a/s* ced* gandham !icchay-a jighrati dvi+ja.h ! caret s-a.mtapana.m* k.rcchra.m* !pr-aj-apatyam an+icchay-a !!5044.34! ni.siddha+la/suna+-ad-in-a.m* !buddhi+p-urva.m* tu bhak.sa.nam ! satsu kau.tilyam utkar.se !svasya ca*an+.rta+bh-a.sa.nam !!5044.35! su+h.rd+vadha.h k-u.ta+s-ak.sya.m* !pu.spi.n-i+mukha+cumbanam ! sur-a+p-ana+sam-ani*iti !p-atak-any* udit-ani te !!5044.36! mah-a+p-ataka+tulye tu !vratam ardham ud-iritam ! v.rddha+-ad-in-a.m* ca n-ar-i.n-a.m* !j?n-atavya.h p-urvavad+vidhi.h !!5044.37! br-ahma.na+sv-amika.m* svar.na.m* !m-a.sai.h .so+.da/sabhir* mitam ! traivar.niko* yadi haret !tat+pr-aya/s+cittam ucyate !!5044.38! -ardra+v-as-a* mukta+ke/sa.h !steno* musalam -ayatam ! -ad-aya gatv-a sadasi !r-aj?ne karma nivedayet !!5044.39! anena musalena*eva !m-a.m* jahi*iti vadet tata.h ! tato* r-aj-a*api dharma+j?no* !hany-at tena svaya.m* sak.rt !!5044.40! m.rta.h /suddhim av-apnoti !j-ived* v-a sa* /sucir* bhavet ! atha+v-a dv-a+da/sa+ab+da.m* tu !vrata.m* p-urvavad* -acaret !!5044.41! praty+ak.sa.m* ced* dh.rta.m* svar.na.m* !bal-at tarhi kare dadhat ! k-a.s.tha+asi.m* ca paro+ak.se cec* !cihna+artha.m* khanana.m* dhvaje !!5044.42! svar.na.m* ced* adhika.m* m-an-ad* !-una.m* v-a tarhi ni.s+k.rtau ! t-aratamya.m* vidh-atavyam !-unam -une *adhike *adhikam !!5044.43! yad* -apad-a haret svar.na.m* !.sa.d+ab+da.m* tad+vrata.m* caret ! t-irth-ani v-a bhramed* vidv-a.ms* !tata.h stey-ad* vimucyate !!5044.44! manas-a yo* *apy* apaharet !su+var.na.m* br-ahma.nasya sa.h ! dv-a+da/sa*ah-ani v-ata+a/s-i !bhaven* niyamav-an vrat-i !!5044.45! br-ahma.na+str-i+manu.sya+a/sva+ !+go+bh-u+ratna+apalu?ncanam ! kasya+api ni.h+k.sepa+h.rti.h !svar.na+steya+same ubhe !!5044.46! guru+str-i+gamana.m* turya.m* !mah-a+p-atakam ucyate ! mukhyo* guru.h pit-a tat+str-i !sa+patna+janan-i mat-a !!5044.47! c-aturvar.nyo* *api puru.sa.h !sak.rt t-a.m* yadi gacchati ! tan* mah-a+p-ataka.m* tasya !pr-aya/s+cittam ida.m* caret !!5044.48! mu.n.dayitv-a loma+ke/s-an !gh.rta+abhyakto* dig+ambara.h ! tapt-ay-a.m* loha+/sayy-ay-a.m* !s-urm-im -ali;ngya ca*-ayas-im !!5044.49! agni+tapt-am agni+var.n-am !abhibh-a.sya sva+karma ca ! svapen* m.rto* vi/suddhyed* *dhi !tata.h kutsita+karma+k.rt !!5044.50! atha+v-a v.r.sa.nau cchitv-a !sa+li;ngau svena p-a.nin-a ! dh.rtv-a vrajen* nair.rta+-a/s-a.m* !p.r.s.thato* *an+avalokayan !!5044.51! ku.dya+-adibhir* na*antarita.m* !vartma y-avad* a+jihma+ga.h ! ti.s.thet tata/s* ca tatra*eva !mara.na+anta.m* tata.h /suci.h !!5044.52! dv-a+da/sa+ab+da.m* vrata.m* kury-ad* !atha+v-a p-urvavat kare ! li;nga+cihna.m* dhvaja.m* k.rtv-a !p-ur.ne k-ale vi/suddhyati !!5044.53! atra*a+/saktasya pu.msas* tu !pr-aya/s+citta.m* par-a/sara.h ! muni+indra.h sv+alpam apy* -aha !de/sa+k-ala+anus-arata.h !!5044.54! sa.m+vatsara.m* caret k.rcchra.m* !pr-aj-apatyam atha*api v-a ! c-andr-aya.na.m* cared* v-a+api !tr-in m-as-an niyata+indriya.h !!5044.55! m-at.r+.svas-a pit.r+.svas-a !pit.rvya+str-i ca m-atul-i ! -ac-arya+str-i mitra+patn-i !sa+gotr-a vrata+c-ari.n-i !!5044.56! /sva/sr-u.h pravrajit-a r-aj?n-i !/si.sya+stry-* -ac-arya+putry-* api ! svasu.h sakh-i pu.spi.n-i ca !nik.sipt-a /sara.na+-agat-a !!5044.57! br-ahma.na+str-i kum-ar-i ca !dh-atr-i ca*anna+prad-ayin-i ! -as-am anyatam-a.m* gacchan !guru+talpa+ga* ucyate !!5044.58! li;ngasya*utkartana.m* k-arya.m* !vrata.m* tu nava+v-ar.sikam ! pu.ms-a*anena*a+j?n-anata/s* ced* !vrata.m* .sa.d+v-ar.sika.m* tad-a !!5044.59! janan-i.m* bhagin-i.m* putr-i.m* !snu.s-a.m* gacchati cen* nara.h ! ati+p-apam ida.m* tasya !ni.s+k.rtir* vahni+ve/sanam !!5044.60! mah-a+p-ataki+sa.msargo* !j-ayate yasya vatsaram ! bhojana+-asana+/sayy-a+-adyai.h !sa* mah-a+p-atak-i bhavet !!5044.61! yat p-apino* *asya sa.msargas* !tasya yad* vratam -iritam ! tad* dv-a+da/sa+ab+da.m* kurv-ita !tata.h k-alena /suddhyati !!5044.62! sa.msarga+do.sa.h sarvatra !p-atake.sv* avagamyat-am ! p-apa+kart.r+udita.m* kury-ad* !api tat+sa;nga+bh-ag* vratam !!5044.63! p-api+sa.msarga+sa.msarg-i !p-ada+-una.m* tad* vrata.m* caret ! etat+krame.na boddhavya.m* !t-aratamya.m* ca sa;ngi.su !!5044.64! vrata.m* japa+-adi+s-adhya.m* vai !naimittikam iha*ucyate ! dv-a+da/sa+ab+da+-adika.m* tat tu !vidy-a+vadbhir* dvi+j-atibhi.h !!5044.65! kartu.m* /sakya.m* tata.h str-ibhir* !a+vidyai.h puru.sair* api ! vi.s.nu+n-ama caturthy-+anta.m* !namo+anta.m* mantra* ucyat-am !!5044.66! /s-udro* *adhik-ara+h-ino* *api !k-alena*anena /suddhyati ! d-ana+upav-asa+go+vipra+ !+/su/sr-u.s-abhir* api dhruvam !!5044.67! sa.mk.sepa* ukto* *ayam ud-ara+buddhe ! may-a mah-a+p-ataka+ni.sk.rta+-ade.h ! mita+a+k.sar-a+-ader* bhavat-a*avagamya.h ! sa+vistaro* *asya vidhis* tu sarva.h !!5044.68! [[ iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se pr-aya/s+citta+vidhau mah-a+p-ataka+ati+p-ataka+pr-aya/s+citta+nir-upa.na+n-am-a catu/s+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: m-asa.m* c-andr-aya.nena*eva !paya.h+p-anena v-a dvi+ja ! upa+p-ataka+/suddhi.h sy-ad* !iti s-am-anya+nir.naya.h !!5045.1! upa+p-ap-ani go+haty-a !vr-atyat-a stena+karma ca ! a+pa.nya+vikraya.h p-ari+ !+vittya.m* ca parivedanam !!5045.2! bh.rtaka+adhy-apitatva.m* ca !bh.rtaka+adhy-apana.m* tath-a ! p-arad-arya.m* stry-+-adi+vadho* !n-astikyam avak-ir.n-it-a !!5045.3! ta.d-aga+-ader* vikraya/s* ca !h-ina+yoni+ni.seva.nam ! .r.na+an+ap-akriy-a+-ad-ini !santi tan+ni.s+k.rti.m* bruve !!5045.4! a+j?n-an-ad* dur+bal-a.m* v.rddh-a.m* !g-a.m* hany-ad* yadi v-a.dava.h ! laku.tena*a/sman-a v-a*api !s-a mriyeta ca tarhi sa.h !!5045.5! m-asam eka.m* nir+-ah-ara.h !pa?nca+gavya+a/samo* yam-i ! brahma+carya+vrat-i nitya.m* !go+sev-a+tat+paro* bhavet !!5045.6! sn-ay-at tri+.sava.na.m* dh-iro* !*anuvrajed* vana+g-a.m* ca g-am ! nir+up-anad* yatra yatra !s-a gacchet t-am a+v-arayan !!5045.7! ti.s.thet sthit-ay-a.m* tasy-a.m* ca !calit-ay-a.m* caled* atha ! ni.sa.n.n-ay-a.m* ni.s-idet sa* !saheta*u.s.na+hima+anil-an !!5045.8! s-aya.m* go.s.the tat+sam-ipe !/say-ita*an+-ast.rte vrat-i ! eva.m* prati+dina.m* kury-an* !m-asa.m* sa* niyata+indriya.h !!5045.9! caura+vy-aghra+-adi+bh-it-a.m* g-am !-atur-a.m* ca gadair* api ! patit-a.m* pa;nka+lagn-a.m* v-a !pr-a.nair* api vimok.sayet !!5045.10! -atmano* yadi v-a*anye.s-a.m* !g.rhe k.setre khale *atha+v-a ! bhak.sayant-i.m* na kathayet !pibantam api vatsakam !!5045.11! m-asa+ante p-atra+vipr-aya !dhenu.m* dady-ad* yath-a+vidhi ! hema+/s.r;ng-i r-upya+khur-a.m* !sa+vats-a.m* k-a.sya+dohan-am !!5045.12! t-amra+p.r.s.th-a.m* su+/s-il-a.m* ca !sa+vastr-a.m* rakta+locan-am ! m-ulya+kr-it-a.m* tath-a g.r.s.ti.m* !su+r-up-a.m* ca payasvin-im !!5045.13! tata/s* ca dak.si.n-a.m* dady-ad* !vitta+/s-a.thya+vivarjita.h ! tarpayitv-a tato* vipr-an !/suci.h sy-at tad+anujnay-a !!5045.14! /srotriyasya gu.navat-i.m* !yadi g-a.m* hanti hetin-a ! tad-a var.sa+traya.m* kury-ad* !vratam etat tu bhaik.sa+bhuk !!5045.15! -ardra.m* hat-ay-a* go/s* carma !pr-av.rtya khy-apayan svakam ! du.s+karma ca tata.h /suddhyet !k-ale p-ur.ne sa* go+vadh-at !!5045.16! asthi+bha;nga.m* gav-a.m* k.rtv-a !l-a;ng-ula+cchedana.m* ca v-a ! p-a.tana.m* danta+/s.r;ng-a.n-a.m* !m-asa+ardha.m* tu vrata.m* caret !!5045.17! vidyut+p-ata+agni+d-ah-abhy-a.m* !ku.dya+p-ata+-adibhis* tath-a ! gobhir* vipatti.m* pr-apt-abhir* !na do.so* vidyate n.r.n-am !!5045.18! pr-aya/s+cittam ida.m* j?neya.m* !p-ur.nam eva dvi+jasya tu ! p-ada+-una.m* k.satriyasya*ardha.m* !tad+ardha.m* ca*anyayo.h kram-at !!5045.19! sa.msk-ara+rahito* vipro* !vr-atya* ity* ucyate sa* cet ! gau.ne k-ale *api na+u kury-at !sa.msk-ara.m* tarhi /suddhaye !!5045.20! varteta y-avakena dvau !m-asau m-asa.m* payo+vrat-i ! -amik.sa+a/s-i bhavet pak.sam !a.s.ta+r-atra.m* gh.rta+a/sana.h !!5045.21! a+y-acitena .sa.d* r-atra.m* !varteta*adbhir* dina+trayam ! aho+r-atra.m* ca*upavaset !sa.msk-are.na tata.h /suci.h !!5045.22! p-ataka.m* steyam asty* anyat !tatra vipra+g.rh-ad* yadi ! vipro* harati dh-anya.m* v-a !hema+-ady* anyad* dhana.m* tad-a !!5045.23! k.rcchra+vrat-ani kurv-ita !/sucir* niyama+tat+para.h ! eka+ab+da.m* sa* tata.h /suddhyed* !brahma+carya.m* ca p-alayan !!5045.24! k.satra+vi.t+/s-udra+gehebhyo* !haret tu yadi v-a dvi+ja.h ! vipr-ad* ardha.m* tad+ardha.m* ca !tad+ardha.m* ca vrata.m* caret !!5045.25! ratna+dh-atu+dh-anya+pa/su+ !+t.r.na+k-a.s.tha+-adi yo* haret ! pr-aya/s+citta.m* tatra kalpya.m* !tat+tan+m-ulya+anus-arata.h !!5045.26! sak.rd+bhojana+pary-apta+ !+dh-anyena sama+m-ulyakam ! dravya.m* h.rtv-a tu*upavaset !pa?nca+gavya+a/sana.h /suci.h !!5045.27! eka+aho+r-atram atha cet !p-urvasm-ad* dvi+gu.na.m* h.rtam ! tad-a dina+dvaya.m* kury-ad* !upav-asa.m* tata.h /suci.h !!5045.28! etat+krame.na boddhavya.m* !yath-a steya.m* tath-a vratam ! -adau tat+sv-amine dady-ad* !*dh.rta.m* pa/sc-ad* vrata.m* caret !!5045.29! nairantarye.na kurv-ita !yath-a+/sakti puna.h puna.h ! k.rcchra+vrat-ani y-avat sy-at !pr-aya/s+citta+dina+avadhi !!5045.30! yo* yasya*apahared* bh-umi.m* !hema g-am a/svam eva v-a ! sa* ta.m* yatn-at pras-adya*api !tad+ukta.h /suddhim -apnuy-at !!5045.31! -akhy-aya bh-u+pati.m* v-a*api !tena sa.m/sodhita.h /suci.h ! dravya+da.n.d-ad* vimukto* v-a !tapas-a v-a /sucir* bhavet !!5045.32! vir-i.n-ita yad-a vipro* *a+ !+pa.nya.m* pakva+annam eva ca ! gu.da.m* tila.m* pu.spa+phala.m* !saumya+k.rcchra.m* tad-a*-acaret !!5045.33! l-ak.s-a+lava.na+tail-ani !payo+dadhi+gh.rt-ani ca ! vikr-itv-a carma+v-asa/s* ca !dvi+ja/s* c-andr-aya.na.m* caret !!5045.34! atha+u mana.h+/sil-a+/sukti+ !+guggulv+a?njana+gairik-an ! hi;ngu+-ur.n-a+dhenu+/s.r;nga+ !+a/sma+/sastra+asthi+nakhar-an g.rham !!5045.35! ma.ni+mukt-a+prav-al-a.m/s* ca !ve.nu+vai.nava+m.rnmay-an ! vikr-itv-a ca bhuva.m* vipras* !tapta+k.rcchra.m* vrata.m* caret !!5045.36! sa+udare ti.s.thati jye.s.the !*anujasya stry-+anugraha.h ! parivedanam ity* ukta.m* !parivett-a ca so* *anuja.h !!5045.37! kan-iyasi tath-a+bh-ute !jye.s.thasya stry-+agni+sa.mgraha.h ! p-arivittya.m* sa* tu jye.s.tha.h !parivittir* iha*udita.h !!5045.38! t-av* ubhau vatsara.m* vipra+ !+gehe.su k.rta+bhaik.sakau ! pr-aj-apatyena k.rcchre.na !tata.h /suddhim av-apnuta.h !!5045.39! pa.na.m* k.rtv-a p-athayati !yo* ya.h pa.thati t-av* ubhau ! br-ahm-i.m* su+varcal-a.m* p-itv-a !sa+ardha+m-asa.m* ca /suddhyata.h !!5045.40! p-arad-arye tu vipr-asu !vij?neya.m* guru+talpavat ! k-amato* br-ahma.no* vipr-a.m* !yadi*-i.sad+vyabhic-ari.n-im !!5045.41! gacchet traiv-ar.sika.m* kury-ad* !vrata.m* tu brahma+carya+yuk ! vipra/s* ca k.satriy-a.m* gatv-a !vrata.m* dvaiv-ar.sika.m* caret !!5045.42! tapa/s+cary-a vrate mukhy-a !j?ney-a sarvatra sattama ! tapo+ni/scaya+sa.myukta.m* !pr-aya/s+citta.m* yato* matam !!5045.43! sak.rd+game *api ced* garbho* !j-ayate tarhi tu vratam ! kartavya.m* dvi+gu.na.m* sarvai.h !sarvatra*agha+pra/s-antaye !!5045.44! vai/sy-a.m* gatv-a br-ahma.nas* tu !vratam ab+da.m* sam-acaret ! sa+gotra+-adi.su sarve.s-a.m* !p-apa.m* tu guru+talpavat !!5045.45! /s-udr-i.m* gacchan sak.rd* !vipro* vrata.m* .s-a.nm-asika.m* caret ! tasy-a.m* garbha+udbhave kury-ad* !vrata.m* traiv-ar.sika.m* tu sa.h !!5045.46! k.satriya.h k.satriy-a.m* vai/sy-a.m* !/s-udr-i.m* gacchan kram-ad* vratam ! dvi+v-ar.sika.m* v-ar.sika.m* ca !.s-a.nm-asikam atha*-acaret !!5045.47! vai/syo* vai/sy-a.m* tath-a /s-udr-i.m* !gatv-a p-urvavad* -acaret ! .s-a.nm-asika.m* tath-a /s-udra.h !/s-udr-i.m* gatv-a vrata.m* caret !!5045.48! pr-atilomya+vyav-aye tu !y-avaj+j-iva.m* tapo* matam ! br-ahma.n-i+gamane tv* ete !pravi/seyur* huta+a/sanam !!5045.49! vipro* moh-ad* yad-a gacched* !antya+j-a.m* vyabhic-ari.n-im ! sak.rd* eva tad-a tv* e.sa* !kury-ac* c-andr-aya.na+dvayam !!5045.50! str-i.n-a.m* sa+var.na+anuloma+ !+vyav-aye *api vrata.m* matam ! traiv-ar.sika+-adika.m* sarva.m* !puru.sasya*iva gamyat-am !!5045.51! a+/sakt-an-a.m* tu n-ar-i.n-a.m* !vrata.m* c-andr-aya.na.m* matam ! k.rcchr-a.ni ca yath-a+/sakti !vyav-ayasya vi/sodhanam !!5045.52! a+/sakt-an-a.m* tath-a pu.ms-a.m* !p-arad-arya+vi/sodhanam ! c-andr-aya.na+vratena*iti !par-a/sara+.r.sir* jagau !!5045.53! ca.n.d-ala+yavana+mlecchair* !bhukt-a n-ary-* api sak.rt ! tad+anna+bhug* v-a pravi/set !s-a prad-ipte huta+a/sane !!5045.54! atha*a+k-am-ad* *dhanti !vipr-a.m* yadi*-i.sad+vyabhic-ari.n-im ! tad-a tu br-ahma.na.h kury-at !k.rcchram ab+da.m*sam-ahita.h !!5045.55! hatv-a ca k.satriy-a.m* vai/sy-a.m* !/s-udr-a.m* ca vyabhic-ari.n-im ! .s-a.nm-asika.m* tad+ardha.m* ca !tad+ardha.m* ca vrata.m* caret !!5045.56! gu.navatya/s* ca t-a* yarhi !hat-as* tarhi kram-ad* vratam ! dv-a+da/sa+ab+da.m* .sa.d+ab+da.m* ca !try+ab+dam ab+da+ardham -acaret !!5045.57! tath-a nir+gu.na+k.satra+-adi+ !+vadhe j-ate tv* a+k-amata.h ! brahma+haty-a+vrata.m* kury-at !try+ab+dam ab+da.m* tad+ardhakam !!5045.58! k.satra+-adike gu.navati tv* !a.s.ta .sa.t tr-i.n-i ca dvi+ja ! var.s-a.ny* etad* vrata.m* kury-at !tata.h /suddhyati p-atak-at !!5045.59! gaje v.r.s-a.h pa?nca n-il-a.h !/suke vatso* dvi+h-ayana.h ! khara+aja+me.se.su v.r.so* !deya.h krau?nce tri+h-ayana.h !!5045.60! ha.msa+/syena+kapi+kravy-aj+ !+jala+sthala+/sikha.n.dina.h ! bh-asa.m* hatv-a ca dady-ad* g-am !a+kravy-adas* tu vatsik-am !!5045.61! sarpe hate loha+da.n.do* !d-atavyo* br-ahma.n-aya ca ! pa.n.dake m.rga+pak.sy+-adau !hate tu trapu+s-isakam !!5045.62! kole gh.rta+gha.to* deya* !u.s.tre gu?nj-a haye *a.m/sukam ! tittirau tu tila+dro.no* !gaja+-ad-in-am a/saknuvan !!5045.63! d-ana.m* d-atu.m* caret k.rcchram !eka+ekasya vi/suddhaye ! tatra*-adye pa?nca+gavya+a/s-i !dine ca*upavaset pare !!5045.64! m-arj-ara+godh-a+nakula+ !+ma.n.d-uk-a.m/s* ca patattri.na.h ! hatv-a try+aha.m* pibet k.s-ira.m* !p-ada+k.rcchra.m* tu v-a*-acaret !!5045.65! phala+pu.spa+anna+rasa+j-an !asthi+jantu+nip-atane ! pr-aya/s+citta.m* prakartavya.m* pr-a.na+-ay-amo* gh.rta+a/sanam !!5045.66! phala+d-an-a.m* tu v.rk.s-a.n-a.m* !chedane japyam .rk+/satam ! gulma+guccha+lat-an-a.m* ca !pu.spit-an-a.m* ca v-irudh-am !!5045.67! caitya+/sma/s-ana+s-im-asu !pu.nya+sth-ane sur-a+-alaye ! j-ata+drum-a.n-a.m* dvi+gu.na.m* !tapa/s* ca khy-ata+/s-akhina.h !!5045.68! retasa.h p-atana.m* k.rtv-a !k.rtv-a ca+an+.rta+bh-a.sa.nam ! sahasra.m* tu japed* devy-a/s* !c-apalya.m* p-a.ni+v-ak+pad-am !!5045.69! sak.rn* n-astikya+bh-avena !k.rte vedasya nindane ! pr-aya/s+citta.m* prakurv-ita !pr-aj-apatya.m* sva+/suddhaye !!5045.70! brahma+c-ar-i striya.m* gacched* !avak-ir.n-i sa* cet sak.rt ! tad-a k-a.na+khare.na*agnau !laukike nir+.rti.m* yajet !!5045.71! r-atrau catu.s+pathe *ara.nye !vrata.m* kury-at tata.h param ! -urdhva+v-ala.m* tad* ajina.m* !paridh-aya vane vaset !!5045.72! gr-ame sapta+g.rh-an bhik.set !dh.rta+lohita+p-atraka.h ! sa* tad* bhu?nj-ita*eka+v-ara.m* !sn-ay-at tri+.sava.na.m* yam-i !!5045.73! s-a str-i ced* br-ahma.n-i tarhi !tr-i.ni var.s-a.ni tac* caret ! k.satriy-a yadi v-a vai/sy-a !dve ca*eka.m* var.sam -acaret !!5045.74! /s-udr-i.m* gatv-a patito* !*agni+prave/sena /suddhyati ! p-atita.m* cet svaya.m* reto* !y-aga+m-atra.m* tad-a*-acaret !!5045.75! svapne reta.h+skandane tu !sn-atv-a*abhyarcya div-a+karam ! g-ayatry-+a.s.ta+/sata.m* japtv-a hy* !upav-asena /suddhyati !!5045.76! aya.m* y-ago* brahma+carye !j?neya/s* c-andr-aya.na+-adi.su ! vrate.su n-ar-i+gamane !g.rhi.n-am api /suddhaye !!5045.77! v-anaprasthai/s* ca yatibhir* !brahma+caryasya viplave ! vratam etat prakartavya.m* !p-ar-aka+traya+sa.myutam !!5045.78! etat kartum a+/sakt-as* tu !brahma+c-ary+-adayo* *a+khil-a.h ! y-avaj+j-iva.m* tapa.h kuryu.h !smaranto* h.rdaye harim !!5045.79! uda+p-ana+-ar-ama+pu.nya+ !+suta+d-ara+-atma+vikraye ! sa.mvatsara.m* vrata.m* kury-ad* !bhik.s-a+a/s-i t-irtha+sevaka.h !!5045.80! pa/su+ve/sy-a+abhigamane !pr-aj-apatya.m* vidh-iyate ! tena*eva mucyate p-ap-ad* !*dh-ina+yoni+ni.seva.n-at !!5045.81! laukika.m* vaidika.m* ca*.r.na.m* !yat tayor* an+ap-akriy-a ! sva+/sakty-a*atha vin-a*-apattim !agni+ty-aga.h pram-adata.h !!5045.82! ni.siddha+v.rddhi+j-ivitva.m* !lava.na+utp-adana.m* tath-a ! nindita+artha+upaj-ivitvam !a+y-ajy-an-a.m* ca y-ajanam !!5045.83! pit.r+m-at.r+suta+ty-aga.h !kany-a+sa.md-u.sa.na.m* tath-a ! anya+/s-astra+-adi.su pr-ity-a !sva+adhy-ayasya visarjanam !!5045.84! kau.tilya.m* vrata+lopa/s* ca !sva+artha+p-aka+parikriy-a ! madya+pa+str-i+sevana.m* ca !stry-+osadhibhy-a.m* ca j-ivanam !!5045.85! hi.msra+yantra+vidh-ana.m* ca*, !,*a.s.t-a+da/sa vyasan-ani ca ! /s-udra+pre.sya.m* h-ina+sakhyam !a+sac+ch-astra+vinodanam !!5045.86! -akare.sv* adhik-aritva.m* !nitya+karma+vivarjanam ! an+-a/srama+sthiti.h pu.msi !maithunya.m* du.s+pratigraha.h !!5045.87! ete.s-am upa+p-ap-an-a.m* !praty+eka.m* /s-antaye dvi+ja.h ! vrata.m* traim-asika.m* kury-ad* !yamai/s* ca niyamair* yuta.h !!5045.88! brahma+carya.m* day-a k.s-antir* !d-ana.m* satyam a+kalkat-a ! a+hi.ms-a*a+steya+m-adhurya.m* !dama/s* ca*iti yam-a.h sm.rt-a.h !!5045.89! sn-ana+mauna+upav-asa+-ijy-a+ !+sva+adhy-aya+upastha+nigrah-a.h ! niyam-a* guru+/su/sr-u.s-a !/sauca+a+krodha+a+pram-adat-a.h !!5045.90! y-avaka.m* bhak.sayen* m-asa.m* !dvau m-asau ca jita+indriya.h ! /s-aka.m* havi.sya.m* v-a*a/sn-iy-an* !mita.m* tad* bhik.sita.m* sak.rt !!5045.91! a+/saktena tu kartavya.m* !m-asa.m* c-andr-aya.na+vratam ! k.r.s.na+mantra+japa+upeta.m* !sarva+p-ataka+n-a/sanam !!5045.92! tapo* vin-a na*eva bhaven* nar-a.n-a.m* ! p-apasya n-a/sa.h khalu vipra+varya ! aghasya yasya*atra na ni.sk.rta.m* nara.h ! karoti tad+vyu.s.tir* amutra bhu;nkte !!5045.93! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se pr-aya/s+citta+vidhau upa+p-ataka+pr-aya/s+citta+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: etan+ny-un-ani p-ap-ani !prak-ir.na+-akhy-ani santi ca ! pr-aya/s+citta.m* vin-a*amutra !p-i.dayanti hi tany* api !!5046.1! dvi+jo* yo* bhak.sayen* m-a.msa.m* !yaj?na+/se.sam api kva+cit ! sa* tu c-andr-aya.nena*eva !/suddhim -apnoti na*anyath-a !!5046.2! udaky-a br-ama.n-i sp.r.s.t-a !plavena patitena v-a ! c-andr-aya.nena /suddhyet s-a !dvi+j-an-a.m* bhojanena ca !!5046.3! yo* *ady-ad* ucchi.s.tam anna+-adya.m* !p-ita+/se.sa.m* jala.m* pibet ! -ajya.m* pibec* ca v-a*ucchi.s.ta.m* !vipra/s* c-andr-aya.na.m* caret !!5046.4! v-as-a.msi dh-avato* yatra !patanti jala+bindava.h ! rajakasya /sil-a+a;nka.m* taj* !jala.m* p-itv-a*aindava.m* caret !!5046.5! sa+agni.h san pa?nca+yaj?n-an yo* !na kurv-ita dvi+ja+adhama.h ! dvi+jo* yo* *asya*annam a/sn-iy-at !sa* kury-ad* aindava.m* vratam !!5046.6! ga.nik-a+ga.nayor* anna.m* !yad* anna.m* bahu+y-ajin-am ! mah-a+p-atakin-am anna.m* !bhuktv-a c-andr-aya.na.m* caret !!5046.7! dugdha.m* sa+lava.na.m* bhuktv-a !dadhi+sakt-u.ms* tath-a ni/si ! upa+p-atakin-am anna.m* !bhuktv-a*api*indu+vrata.m* caret !!5046.8! sa.msk-ara+anna.m* ca preta+annam !ati+n-ica+annam eva ca ! bhuktv-a kury-at tapta+k.rcchra.m* !s-utaka+anna.m* tath-a dvi+ja.h !!5046.9! bhuktv-a*anna.m* svair-i.n-a.m* ca !tath-a /sayy-a+-asana+-adi.su ! bhuktv-a dvi+ja.h prakurv-ita !pr-aj-apatya.m* sva+/suddhaye !!5046.10! ca.n.d-ala+k-upik-a+-ady+ambu !p-itv-a*a+j?n-an-ad* dvi+j-ataya.h ! go+m-utra+y-avaka+-ah-ar-a.h !/suddhyeyur* divasais* tribhi.h !!5046.11! a+k-amato* j-ati+du.s.ta+ !+pal-a.n.du+la/suna+-adike ! a+bhak.sye bhak.site kury-at !tapta+k.rcchra.m* vrata.m* dvi+ja.h !!5046.12! tva.m+k-ara.m* tu guro.h k.rtv-a !hu.m+k-ara.m* ca gar-iyasa.h ! pras-adya*et-av* an+a/snan sy-at !sn-atv-a /suddhyet dvi+ja+uttama.h !!5046.13! t-a.dayitv-a t.r.nena*api !rajjv-a v-a*-abadhya ka?n+cana ! viv-adena*api nirjitya !ta.m* pras-adya vi/suddhyati !!5046.14! yaj?na+upav-itena vin-a !ye kuryur* bhojana.m* dvi+j-a.h ! tri+dvy+eka+ah-ani te kuryur* !upav-as-an anukram-at !!5046.15! a;nguly-a danta+dh-ava.m* ca !praty+ak.sa+lava.na+adanam ! m.rttik-a+bhak.sa.na.m* k.rtv-a !p-ada+k.rcchra.m* vrata.m* caret !!5046.16! a+peya+p-ana+a+spra.s.tavya+ !+spar/sa+-ad-ini ca bh-uri/sa.h ! prak-ir.na+p-ap-ani vipra !santy* an+eka+vidh-ani hi !!5046.17! gaurava.m* l-aghava.m* te.s-a.m* !d.r.s.tv-a p.r.s.tv-a dvi+ja+uttam-an ! pr-aya/s+citta.m* prakurv-ita !sva+sva+p-apa+anus-arata.h !!5046.18! vipr-ad* eka+eka+p-ada+-una.m* !k.satriya+-ader* vi/sodhanam ! g.rha+sth-ac* ca tath-a j?neya.m* !var.ny+-ader* dvi+gu.na+-adi tat !!5046.19! s-adhavas* ty-agino* ye syur* !vai.s.nav-as* tais* tu v-a.dava ! pr-aya/s+citta.m* mah-a+agha+-ade.h !kartavya.m* brahma+c-arivat !!5046.20! s-uk.sma+p-ape.su sarvatra !pr-aya/s+cittam upo.sa.nam ! dinam eka.m* prakurv-ita !brahma+carya+-adibhir* yuta.h !!5046.21! de/sa.m* k-ala.m* vaya.h /sakti.m* !p-apa.m* ca*avek.sya yatnata.h ! pr-aya/s+citta.m* prakalpya.m* sy-ad* !yatra ca*ukt-a na ni.s+k.rti.h !!5046.22! vi.s.nu+n-ama+ukti+sahita.m* !pr-aya/s+citta.m* prakalpayet ! bhavet tena*eva phala+da.m* !vaigu.nya+rahita.m* ca tat !!5046.23! -atyantik-i vi/suddhis* tu !tan+n-ama+rahitena na ! pr-aya/s+cittena tat kury-an* !n-ama+ucc-ara.na+sa.myutam !!5046.24! n-ar-aya.na hare k.r.s.na !r-ama go+vinda m-adhava ! ity+-adi pravaded* -adau !madhye ca*ante kriy-a+k.rtau !!5046.25! atha*aty+adhika+p-ap-ani !kathay-ami sam-asata.h ! pu.ms-a.m* str-i.n-a.m* vai.s.nav-an-a.m* !droho* nind-a ca bhartsanam !!5046.26! harer* harasya v-a garh-a !pratim-a+kha.n.dana.m* tayo.h ! /s-alagr-ama+jyotir+li;nga+ !+avaj?n-a vedasya kha.n.danam !!5046.27! buddhi+p-urva.m* deva+vipra+ !+go+t-irtha+k.setra+nindanam ! a+n-atha+pr-a.nin-a.m* droha.h !sat-i+droha+-adik-ani ca !!5046.28! etat+p-ataka+kart-.r.n-a.m* !dar/sane buddhi+p-urvakam ! spar/sana+-adau ca vij?neya.m* !p-ada+k.rcchra.m* vrata.m* n.r.n-am !!5046.29! ete.s-a.m* p-atak-an-a.m* tu !pr-aya/s+cittena karma.n-a ! sadbhir* mah-a+.r.sibhir* na*ukt-a !ni.sk.rti.h kva+api sattama !!5046.30! -aga.h kury-ad* asau ye.s-a.m* !te.s-am eva pras-adan-at ! /suddhir* asya tu vij?ney-a !na*anya+up-ayena kena+cit !!5046.31! pr-aya/s+cittam ida.m* prokta.m* !sva+p-ape vidite parai.h ! rahasye tu prakurv-ita !japa.m* d-ana.m* sva+/saktita.h !!5046.32! mah-a+p-ape var.sam ekam !upa+p-ape tad+ardhakam ! pauru.sa.m* prajapet su+ukta.m* !madhya+ahna+avadhi so* *anv+aham !!5046.33! mah-a+puru.sa+vidy-a.m* v-a !g-ayatr-i.m* v-a dvi+j-ataya.h ! japeyur* anv+aha.m* sn-atv-a !yamair* yukt-a* mita+a/san-a.h !!5046.34! n-ama+mantra.m* bhagavato* !vi.s.nor* v-a prayato* *anv+aham ! ayuta+ardha.m* japen* m-urti.m* !tasya pa/syan sthira+-ik.sa.na.h !!5046.35! gaurava.m* l-aghava.m* d.r.s.tv-a !sva+p-apasya su+dh-i.h pum-an ! pr-aya/s+citta.m* prakurv-ita !yath-a+k-ala.m* sam-ahita.h !!5046.36! iti sa.mk.sepata.h prokt-a !p-atak-an-a.m* tu ni.sk.rti.h ! vi/se.so* munibhi/s* ca*asy-a* !bahudh-a*anyatra dar/sita.h !!5046.37! yasya p-apasya kurv-ita !ni.sk.rti.m* hy* atra m-anava.h ! tat+phala.m* na*eva bhu?nj-ita !para+loke yama+-alaye !!5046.38! p-apa.m* k.rtv-a g.rha+stha/s* ca !yadi kury-an* na ni.sk.rtim ! dharmi.s.tha.h k-arayed* r-aj-a !tena*eva sa* patir* yata.h !!5046.39! brahma+c-ari+vani+yati+ !+hari+bhakte.su bh-u+pate.h ! na*-aj?n-a pravartate *atas* tai.h !k-arya.m* yama+bhay-at svayam !!5046.40! yatra tv* agni+prave/so* v-a !karma*anyan* m.rtyu+d-ayakam ! pr-aya/s+citta.m* may-a prokta.m* !tat tu pr-ac-a.m* matena vai !!5046.41! tasm-at t-ad.rk+sthale j?neya.m* !y-avaj+j-iva.m* tapo* dvi+ja ! -atma+gh-atasya do.satv-ad* !idam eva kalau hitam !!5046.42! -ava/syake sa.mka.te tu !pr-apte loka+trap-a+-adike ! vased* de/sa+antara.m* gatv-a !na tu jahy-at kalevaram !!5046.43! gr-amya.m* sukha.m* vai.sayika.m* tu hitv-a ! k.setra+sthito* *a+y-acita+dh-anya+v.rtti.h ! div-a ca r-atrau harim eva /sakty-a ! bhajet sa* na.s.ta+a+khila+p-ataka.h sy-at !!5046.44! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se pr-aya/s+citta+vidhau prak-ir.na+p-ataka+aty+adhika+p-ataka+pr-aya/s+citta+nir-upa.na+n-am-a .sa.t+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: atha c-andr-aya.na+-ad-in-a.m* !vrat-an-a.m* lak.sa.n-any* aham ! p-apa+/sodhana+het-un-a.m* !prokt-ani munibhir* bruve !!5047.1! tithi+v.rddhy-a /sukla+pak.se !gr-as-an -amalaka+upam-an ! eka+eka+v.rddhy-a bhu?nj-ita !hr-asayec* ca sita+itare !!5047.2! carur* bhaik.sa.m* saktu+ka.n-a* !y-avaka.h /s-akam eva ca ! payo* dadhi gh.rta.m* m-ula.m* !phala.m* p-an-iyam eva v-a !!5047.3! uttara+uttara/sas* t-ani !hav-i.msy* et-ani tatra tu ! yath-a sva+/sakty+anyatama.m* !vrat-i bhak.sye prakalpayet !!5047.4! am-ay-a.m* na*eva bhu?nj-ita !tithi+v.rddhau tu .so+.da/sa ! gr-as-as* tithi+k.saye ca syu/s* !catur+da/sa yath-a+tithi !!5047.5! yava+madhya+abhidha.m* prokta.m* !vrata.m* c-andr-aya.na.m* tv* idam ! sarva+p-apa+pra/samana.m* !dharma+v.rddhi+kara.m* tath-a !!5047.6! m-asasya k.r.s.na+pak.sa+-adau !gr-as-an ady-ac* catur+da/sa ! gr-asa+apacaya+bhoj-i san !pak.sa+/se.sa.m* sam-apayet !!5047.7! tath-a*eva /sukla+pak.sa+-adau !gr-asam eka.m* tu bhak.sayet ! gr-asa+upacaya+bhoj-i san !pak.sa.m* ta.m* ca sam-apayet !!5047.8! pip-ilik-a+madhyam ida.m* !vrata.m* c-andr-aya.na.m* matam ! yath-a+ruci prakurv-ita !dvayor* anyatama.m* pum-an !!5047.9! yath-a+katha?n+cit pi.n.d-an-a.m* !catv-ari.m/sac+chata+dvayam ! m-asena*eva*upabhu?nj-ita !tad*api*indu+vrata.m* matam !!5047.10! a.s.t-av* a.s.tau sama/sn-iy-at !pi.n.d-an madhya+ahnata.h param ! niyata+-atm-a havi.syasya !yati+c-andr-aya.na.m* matam !!5047.11! catura.h pr-atar* a/sn-iy-at !pi.n.d-an vipra.h sam-ahita.h ! caturo* *astam ite s-urye !/si/su+c-andr-aya.na.m* ca tat !!5047.12! tr-i.ms* tr-in pi.n.d-an sama/sn-iy-an* !niyata+-atm-a d.r.dha+vrata.h ! havi.sya+annasya vai m-asam !.r.si+c-andr-aya.na.m* sm.rtam !!5047.13! go+k.s-ira.m* sapta+r-atra.m* ca !pibet stana+catu.s.tay-at ! stana+tray-at sapta+r-atra.m* !sapta+r-atra.m* stana+dvay-at !!5047.14! .sa.d+r-atra.m* ca tath-a*ekasm-at !tri+r-atra.m* v-ayu+bhug* bhavet ! etat soma+ayana.m* n-ama !vrata.m* kalma.sa+n-a/sanam !!5047.15! eka+bhaktai/s* ca naktai/s* ca !tath-a*eva*a+y-acitair* api ! upav-asai/s* caturbhi/s* ca !k.rcchra.h .so+.da/sabhir* dinai.h !!5047.16! k.s-ira.m* gh.rta.m* ca*ambu tapta.m* !mi/sram eka+dina.m* pibet ! up-avased* eka+dina.m* !tapta+k.rcchro* *ayam ucyate !!5047.17! tapta+k.s-ira+gh.rta+amb-un-am !eka+eka.m* praty+aha.m* pibet ! eka+r-atra.m* ca*upavaset !tapta+k.rcchro* mah-an mata.h !!5047.18! tapta+k.rcchra.m* caran vipro* !jala+k.s-ira+gh.rta+anil-an ! prati+try+aha.m* pibed* u.s.n-an !sak.rt sn-ay-i sam-ahita.h !!5047.19! jala.m* pibet tu tri+pala.m* !dvi+pala.m* tu paya.h pibet ! palam eka.m* pibet sarpis* !tri+r-atra.m* ca*u.s.na+m-arutam !!5047.20! p-iyate /s-itam ambv+-adi !vrate *asmin yadi tarhi tat ! /s-ita+k.rcchra* iti prokta.m* !yamena*agha+hara.m* vratam !!5047.21! pibed* eka+dina.m* mi/sra.m* !pa?nca+gavya.m* ku/sa+udakam ! up-avased* eka+dina.m* !vrata.m* s-antapana.m* hi tat !!5047.22! p.rthak+s-antapana+dravyai.h !.sa.t+din-ani k.sipet pum-an ! up-avased* eka+dina.m* !mah-a+s-antapana.m* tv* idam !!5047.23! praty+eka.m* praty+aha.m* gavya.m* !/sak.rn* m-utra.m* payo* dadhi ! gh.rta.m* ku/sa+udaka.m* p-itv-a !saptame *ahni hy* up-avaset !!5047.24! dinai.h saptabhir* ity* ukta.m* !vrata.m* s-antapana+abhidham ! etad* eva trir* abhyasta.m* !mah-a+s-antapana.m* matam !!5047.25! try+aha.m* pibet tu go+m-utra.m* !try+aha.m* gomaya.m* pibet ! try+aha.m* dadhi try+aha.m* k.s-ira.m* !try+aham -ajya.m* pibet pum-an !!5047.26! mah-a+s-antapana.m* hy* etad* !vrata.m* p-apa+pra.n-a/sanam ! yati+s-antapana.m* prokta.m* !pa?nca+gavya+a/san-at try+aham !!5047.27! par.na+udumbara+r-aj-iva+ !+bilva+patra+ku/sa+udakai.h ! praty+eka.m* praty+aha.m* p-itai.h !par.na+k.rcchra* ud-irita.h !!5047.28! et-any* eva samast-ani !tri+r-atra+upo.sita.h /suci.h ! kv-athayitv-a pibed* adbhi.h !par.na+k-urcas* tad-a mata.h !!5047.29! phalair* m-asena kathita.h !phala+k.rcchras* tu bhak.sitai.h ! /sr-i+k.rcchra.h /sr-i+phalai.h prokta.h !padma+-akhyai.h padma+sa.mj?nita.h !!5047.30! m-asena*-amalakair* eva.m* !/sr-i+k.rcchro* hy* aparo* mata.h ! patrair* mata.h patra+k.rcchra.h !pu.spai.h pu.spa+-akhya* ucyate !!5047.31! m-ula+k.rcchra.h sm.rto* m-ulais* !toya+k.rcchro* jalena tu ! k.s-ira+-ad-av* api vij?neyam !evam eva vicak.sa.nai.h !!5047.32! eka+bhaktena naktena !tath-a*eva*a+y-acitena ca ! upav-asena ca*eka+aha.m* !p-ada+k.rcchra.h prak-irtita.h !!5047.33! try+aha.m* pr-atas* try+aha.m* s-aya.m* !try+aha.m* kury-ad* a+y-acitam ! try+aha.m* para.m* ca na*a/sn-iy-at !pr-aj-apatyo* *ayam ucyate !!5047.34! ayam eva*ati+k.rcchra.h sy-at !p-a.ni+p-ura+anna+bhojana.h ! upav-asa+aha+varja.m* vai !dinair* dv-a+da/sabhir* dvi+ja !!5047.35! pr-aj-apatya.m* caturdh-a*eva !vibhajya pr-aha ca vratam ! -apastambo* muni.h p-ada+ !+k.rcchra.m* var.na+anur-upata.h !!5047.36! try+aha.m* nir+a/sana.m* p-ada.h !p-ada/s* ca*a+y-acita.m* try+aham ! s-aya.m* try+aha.m* tath-a p-ada.h !p-ada.h pr-atas* tath-a try+aham !!5047.37! pr-ata.h p-ada.m* carec* *ch-udra.h !s-aya.m* vai/sya.h sam-acaret ! a+y-acita.m* tu r-ajanyas* !tri+r-atra.m* br-ahma.na.h param !!5047.38! s-aya.m* tu dv-a+da/sa gr-as-a.h !pr-ata.h pa?nca+da/sa sm.rt-a.h ! catur+vi.m/satir* -ay-acy-a.h !para.m* nir+a/sana.m* sm.rtam !!5047.39! s-aya.m* pr-atas* tath-a*eka+eka.m* !dina+dvayam a+y-acitam ! dina+dvaya.m* ca na*a/sn-iy-at !k.rcchra+ardha.m* tat prak-irtitam !!5047.40! nayet p-itv-a payo+m-atra.m* !divas-an eka+vi.m/satim ! k.rcchra+ati+k.rcchra.h kathito* !dv-a+da/sa+aha.m* jala.m* ca v-a !!5047.41! dv-a+da/sa+aha+upav-asai/s* ca !p-ar-aka.h parik-irtita.h ! /sodhana.h sarva+p-ap-an-a.m* !munibhir* dvi+ja+sattama !!5047.42! pi.ny-aka+saktu+takr-a.n-am !eka+eka.m* praty+aha.m* pum-an ! ady-at saumya+-akhya+k.rcchro* *aya.m* !turye ca*upavased* dine !!5047.43! sa.mpr-a/sya tila+pi.ny-aka.m* !takra.m* toya.m* ku/sa+udakam ! up-avaset pa?ncame *ahni !so* *api k.rcchra.h sa* -iryate !!5047.44! pi.ny-aka+-ac-ama+takra+ambu+ !+saktubhi.h pa?nca v-asar-an ! eka+r-atra+upav-asa/s* ca !saumya+k.rcchra.h prak-irtita.h !!5047.45! e.s-a.m* tri+r-atram abhy-as-ad* !eka+ekasya yath-a+vidhi ! tul-a+puru.sa+k.rcchro* *aya.m* !j?neya.h pa?nca+da/sa+ahika.h !!5047.46! -ac-amam atha pi.ny-aka.m* !takra.m* ca*udaka+saktuk-an ! try+aha.m* try+aha.m* prayu?nj-ano* !v-ayu+bhak.sas* try+aha+dvayam !!5047.47! eka+vi.m/sati+r-atro* *aya.m* !tul-a+puru.sa* -irita.h ! vrata+bhede.su sarvatra !gr-ahya.h pak.sa.h sva+/saktita.h !!5047.48! brahma+k-urca.m* pravak.sy-ami !vrat-an-am uttama.m* vratam ! k.rtena yena mucyante !manu.sy-a.h sarva+kilbi.sai.h !!5047.49! upav-asa.m* p-urva+dine !k.rtv-a prayata+m-anasa.h ! pa?nca+gavya.m* dvit-iye *ahni !pibet saha ku/sa+ambhas-a !!5047.50! go+m-utra.m* gomaya.m* k.s-ira.m* !dadhi sarpi.h ku/sa+udakam ! nirdi.s.ta.m* pa?nca+gavya.m* tu !pavitra.m* k-aya+/sodhanam !!5047.51! go+m-utra.m* t-amra+var.n-ay-a.h !/svet-ay-a/s* ca*api gomayam ! paya.h k-a?ncana+var.n-ay-a* !n-il-ay-a/s* ca tath-a dadhi !!5047.52! gh.rta.m* ca k.r.s.na+var.n-ay-a.h !sarva.m* k-apilam eva v-a ! a+l-abhe sarva+var.n-an-a.m* !pa?nca+gavye.sv* aya.m* vidhi.h !!5047.53! go+m-utre m-a.sak-as* tv* a.s.tau !gomayasya tu .so+.da/sa ! k.s-irasya dv-a+da/sa prokt-a* !dadhnas* tu da/sa k-irtit-a.h !!5047.54! go+m-utravat gh.rtasya*i.s.t-as* !tad+ardha.m* tu ku/sa+ambhasa.h ! g-ayatry-a*-ad-aya go+m-utra.m* !gandha+dv-ar-a+iti gomayam !!5047.55! -apy-ayasva+iti ca k.s-ira.m* !dadhi+kr-av.n-a+iti vai dadhi ! tejo* *asi /sukram ity* -ajya.m* !devasya tv-a ku/sa+udakam !!5047.56! pa?nca+gavyam .rc-a p-uta.m* !homayed* agni+sa.mnidhau ! sapta+patr-as* tu ye darbh-a* !a+cchinna+agr-a.h /suka+tvi.sa.h !!5047.57! etair* uddh.rtya hotavya.m* !pa?nca+gavya.m* yath-a+vidhi ! ir-avat-i ida.m* vi.s.nur* !m-a nas* toke ca sa.mvat-i.h !!5047.58! et-abhi/s* ca*eva hotavya.m* !huta+/se.sa.m* pibed* dvi+ja.h ! pra.navena sam-alo.dya !pra.navena*abhimantrya ca !!5047.59! pra.navena samuddh.rtya !pibet tat+pra.navena tu ! madhyamena pal-a/sasya !padma+patre.na v-a pibet !!5047.60! svar.na+p-atre.na raupye.na !brahma+t-irthena v-a*api tat ! kathito** brahma+k-urco* *aya.m* !/s-ar-ira+agha+prad-ahaka.h !!5047.61! etad* eva try+aha+abhyasta.m* !yati+s-antapana.m* sm.rtam ! dv-a+da/sa+aha.m* tilair* v.rtty-a !k.rcchra* -agneya* ucyate !!5047.62! go+nirh-ara+vinirmukta+ !+yava+saktubhir* eva yat ! vartana.m* m-asam eka.m* tad* !y-amya+k.rcchra* iti*-iryate !!5047.63! gav-a.m* nirh-ara+nirmuktair* !yavair* eva ca vartanam ! m-asam eka.m* tu tat prokta.m* !y-avaka.m* vratam uttamam !!5047.64! m-asa.m* ca*eka.m* prakurv-ita !tila+pi.ny-aka+bhak.sa.nam ! sva+pras.rti+pram-a.nena !k.rcchra.h kaubera* ucyate !!5047.65! go+m-utre.na*-acaret sn-ana.m* !gomaya.m* ca*api bhak.sayet ! gav-a.m* madhye sad-a ti.s.thed* !go+p-ur-i.se ca sa.mvi/set !!5047.66! go.sv* a+p-it-asu na pibed* !udaka.m* dvi+ja+sattama ! a+bhukt-asu na ca*a/sn-iy-ad* !utthit-asu*utthito* bhavet !!5047.67! tath-a t-asu*upavi.s.t-asu !sarv-asu*upavi/sen* nara.h ! m-asena*-id.rg* vrata.m* pu.mso* !go+vrata.m* kathyate hi tat !!5047.68! -amik.say-a ca dvau m-asau !pak.sa.m* tu payas-a tata.h ! dadhn-a varteta ca*a.s.ta+aha.m* !tri+r-atram api sarpi.s-a !!5047.69! nir+-ah-aras* tri+r-atra.m* ca !vratam udd-alaka.m* tv* idam ! v-ira+-asanena sahita.h !k.rcchro* bahu+gu.no* mata.h !!5047.70! utthitas* tu div-a ti.s.thed* !upavi.s.tas* tath-a ni/si ! etad* v-ira+-asanam prokta.m* !mah-a+p-ataka+n-a/sanam !!5047.71! evam et-ani k.rcchr-a.ni !vrat-ani kathit-ani te ! /saman-ani*iha p-ap-an-a.m* !sarve.s-am api su+vrata !!5047.72! sa.mvatsarasya*ekam api !caret k.rcchra.m* dvi+ja+uttama.h ! a+j?n-ata+bhukta+/suddhy+artha.m* !j?n-atasya tu vi/se.sata.h !!5047.73! a+j?n-ata.m* yadi v-a j?n-ata.m* !p-apa.m* k.rcchro* vi/sodhayet ! k.rcchra+sa.m/suddha+p-ap-an-a.m* !narako* na vidh-iyate !!5047.74! /sr-i+k-ama.h pu.s.ti+k-ama/s* ca !svarga+k-amas* tath-a pum-an ! deva+pr-i.nana+k-ama/s* ca !k.rcchra.m* kurv-ita sarvath-a !!5047.75! guru v-a laghu v-a*api p-ataka.m* ! puru.so* yo* *atra vidh-aya tasya cet ! vidadh-ita na ni.sk.rti.m* tad-a ! para+loke narake.su pacyate vai !!5047.76! sa* tato* yama+r-aja+/s-asan-ad* ! bahu+k-alena nik.r.s.ta+yoni.su ! bhuji+/si.s.ta+nija+agham anvita.m* ! labhate janma muhu/s* ca du.hkha+dam !!5047.77! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se pr-aya/s+citta+vidhau c-andr-aya.na+-adi+vrata+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a sapta+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] br-ahma.na* uv-aca: bhukta+p-apa+ava/se.se.na !k-id.r/sena sa* k-id.r/sam ! labhate janma tan* mahya.m* !k.rpay-a*-akhy-atum arhasi !!5048.1! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: brahman karma+vip-ako* *aya.m* !dharma+/s-astre sa+vistaram ! munibhir* var.nito* *asti*iti !tata* eva sa* budhyat-am !!5048.2! mah-a+p-apa+-adi+p-ap-an-a.m* !bhed-a.h santi sahasra/sa.h ! tat+tat+p-apa+anurupa.m* ca !tat+tat+kart-a*apnuy-at phalam !!5048.3! tatra s-am-anyatas* te.s-a.m* !sam-asena phala.m* dvi+ja ! tubhya.m* vad-ami tena*anye !vi.se.s-a* avagamyat-am !!5048.4! -adau tu p-apa+karm-a.no* !deha+ante yama+ki.m+karai.h ! karma+anur-upa.m* p-atyante !niraye.sv* ati+nir+dayai.h !!5048.5! tato* naraka+bhoga+ante !karma+/se.sa+anus-arata.h ! /sva+/s-ukara+ahi+k-aka+-adi+ !+yonau te y-anti sa.mbhavam !!5048.6! /sva+/s-ukra+khara+u.s.tr-a.n-a.m* !goj-a+avi+m.rga+pak.si.n-am ! ca.n.d-ala+pulkas-an-a.m* ca !brahma+h-a yonim .rcchati !!5048.7! k.rmi+k-i.ta+pata;ng-an-a.m* !vi.d+bhuj-am atha pak.si.n-am ! hi.msr-a.n-a.m* ca*api sattv-ana.m* !sur-a+po* yonim -apnuy-at !!5048.8! l-uta+ahi+sara.t-an-a.m* ca !tira/sc-am ambu+c-ari.n-am ! hi.msr-a.n-a.m* ca pi/s-ac-an-a.m* !yonim -apnoti hema+h.rt !!5048.9! t.r.na+gulma+lat-an-a.m* ca !kravya+ad-a.m* da.m.s.tri.n-am api ! muhur* yonim av-apnoti !puru.so* guru+talpa+ga.h !!5048.10! tiryaktva.m* pr-apya m-anu.sya.m* !labhante te yad-a tad-a ! brahma+h-a k.saya+rog-i sy-at !sur-a+pa.h /sy-ava+dantaka.h !!5048.11! hema+h-ar-i tu ku+nakh-i !du/s+carm-a guru+talpa+ga.h ! yo* yena sa.mvasaty* e.s-a.m* !sa* tal+li;ngo* *abhij-ayate !!5048.12! -ir.sy-alur* ma/saka/s* ca sy-ad* !dv-ip-i sy-ad* veda+vikray-i ! var-ahatva.m* ca labhate tath-a*eva*a+y-ajya+y-ajaka.h !!5048.13! go+ghno* bhavec* ca janma+andha.h !sarva+a/s-i v.r.sa+da.m/saka.h ! m.r.s.ta+eka+bhoj-i ca kapir* !matsar-i bhramaras* tath-a !!5048.14! a+pa.nya+vikray-i g.rdhra.h !pa/su+g-amy-* alpa+jihvaka.h ! evam anye p-apino* *api !dur+yoni.m* y-anti karmabhi.h !!5048.15! tato* manu.sye.sv* api te !daridr-a* nitya+du.hkhina.h ! para+tantr-a/s* ca j-ayante !rogi.no* *andh-a/s* ca ke+cana !!5048.16! ity+-adi+lak.sa.nair* j?neyo* !vip-aka.h karma.n-a.m* dvi+ja ! pum-an a+k.rta+nirve/so* !yam iha*-apnoti ni/scitam !!5048.17! pr-aya/s+cittam ato* *aghasya !guru.no* laghno* *api v-a ! /s-ighram atra*eva kartavya.m* !su+dhiy-a /s-astra+sa.mmatam !!5048.18! anyath-a tu mahad* du.hkha.m* !pr-apyam asty* eva tat+phalam ! iti sarvatra /s-astre.su !ni/scitya*eva*asti var.nitam !!5048.19! eva.m* dharm-a* dvi+ja prokt-a* !var.na+-a/sramavat-a.m* n.r.n-am ! var.na+-a/srama+itare.s-a.m* ca !sa.mk.sepe.na sa+ni.sk.rt-a.h !!5048.20! et-an dharm-an mad+ukt-an ye !k-irtayi.syanti bhaktita.h ! /sro.syanti v-a te *api jan-a* !bhavi.syanti nir+enasa.h !!5048.21! dharma+tattvam iti prokta.m* !may-a n-.r.n-a.m* hit-aya vai ! pr-aya/so* *atra*-ar.sa+v-aky-ani !tad+artha/s* ca var.nita.h !!5048.22! su+vrata* uv-aca: iti /srutv-a vacas* tasya !sa+ak.s-ad* bhagavato* dvi+ja.h ! sa* bh-u+pa parama+pr-ito* !natv-a tu.s.t-ava ta.m* prabhum !!5048.23! br-ahma.na* uv-aca: dharma+kart-a dharma+vakt-a !dharma+-atm-a dharma+sa.msthiti.h ! dharma+rak.s-a+avat-aro* me !pr-iyat-a.m* dharma+nandana.h !!5048.24! dharma+bhakti+i.s.ta+sukha+do* !dharma+yug+bhakti+bodhaka.h ! dharma+ni.s.tha+jana+pre.s.tha.h !pr-iyat-a.m* dharma+nandana.h !!5048.25! dharma+sth-apana* udyukto* !dharma+/s-astra+pravartaka.h ! dharma+yukta+j?n-ana+vakt-a !pr-iyat-a.m* dharma+nandana.h !!5048.26! dharma+h-ina+unm-ulana+k.rd* !dharma++r-upa+prak-a/saka.h ! dharma+k-arya+rato* nitya.m* !pr-iyat-a.m* dharma+nandana.h !!5048.27! dharma+-a/srayo* dharma+rucir* !dharm-i dharma+dhura.m+dhara.h ! dharma+ni.s.tha+janai.h sevya.h !pr-iyat-a.m* dharma+nandana.h !!5048.28! dharma+vij?no* dharma+vapur* !dharma+r-upa+a+khila+kriya.h ! dharma+k-irtir* dharma+mati.h !pr-iyat-a.m* dharma+nandana.h !!5048.29! dharma+sarga+eka+sa.mpo.s.t-a !dharma+va.m/sya+-ahita+sva+dh-u.h ! dharma+i.s.ta+devo* dharma+-akhya.h !pr-iyat-a.m* dharma+nandana.h !!5048.30! dharma+rak.sa.na+vikhy-ato* !dharma+patn-i+stanan+dhaya.h ! dharma+uddhava+patha+-ac-arya.h !pr-iyat-a.m* dharma+nandana.h !!5048.31! su+vrata* uv-aca: iti stutv-a hari.m* r-ajan !/siva+r-ama.h sa* v-a.dava.h ! pra.nan-ama*atha vipr-a.ms* t-an !dharm-an sarv-an ab-ubudhat !!5048.32! dharma+/s-astram ida.m* nitya.m* !ye pa.theyur* jan-a* bhuvi ! vidyus* te sva+sva+dharm-an vai !s-a;nkarya.m* ca*api na*-apnuyu.h !!5048.33! dharma+ni.s.th-a/s* ca te n-unam !iha loke paratra ca ! k-irti.m* sukha.m* ca vipula.m* !pr-apnuyur* na*atra sa.m/saya.h !!5048.34! k.rp-a /sr-i+v-asudevasya !te.sv* eva bhavati dhruvam ! tatas* te sa.ms.rter* n-una.m* !mucyante puru.s-a* n.r+pa !!5048.35! tasm-ad* ida.m* sad-a /sravya.m* !pa.than-iya.m* ca bhaktita.h ! pu.mbhi.h str-ibhir* harer* bhaktai.h !sva+sva+dharma+bubhutsubhi.h !!5048.36! /sreyas+kar-an m-anava+deha+bh-aj-a.m* ! jag-ada s-am-anya+vi/se.sa+dharm-an ! sva+sa.m/srita+br-ahma.nam -i/svaro* yo* ! n-ar-aya.na.m* ta.m* munim -anato* *asmi !!5048.37! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne dharma+upade/se pr-aya/s+citta+vidhau karma+vip-aka+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+catv-ari.m/so* *adhy-aya.h]] ittha.m* dharm-an pravadata.h !kurvato* *a+sa.m/say-an svak-an ! sad+v-art-a/s* ca prati+dina.m* !sa+ardha.m* var.sam ag-ad* *dhare.h !!5049.1! v-asantam utsava.m* k.rtv-a !durga+pattanae* eva sa.h ! yayau /sr-i+nagara.m* r-ajan !sahito* nija+sevakai.h !!5049.2! sa.mbh-are.na*eva mahat-a !pu.spa+dol-a+utsava.m* hari.h ! k.rtv-a mah-anta.m* tatra*atha !v.rtta+-alayam up-agamat !!5049.3! tatra r-ama+navamy-a.m* ca !sa* tu k.rtv-a mah-a+utsavam ! punar* durga+pura.m* pr-ay-ac* !caitry-am eva saha*anugai.h !!5049.4! dvit-iy-ay-a.m* sukha+-as-ina.m* !k.r.s.n-ay-am atha ta.m* n.r+pa.h ! uttama.h pra+a?njalir* natv-a !prov-aca vinaya+anvita.h !!5049.5! sarve mano+rath-a.h sv-asminn* !asm-aka.m* k.rpay-a tvay-a ! prap-urit-a.h sevak-an-a.m* !prabhu.n-a d-ina+bandhun-a !!5049.6! icch-a tv* ek-a*asti h.rdaye !mama svasro/s* ca sat+pate ! paur-a.n-a.m* ca*api sarve.s-a.m* !t-a.m* p-urayitum arhasi !!5049.7! k.r.s.na+mandiram atra*api !k-ara.n-iya.m* tvay-a*iti na.h ! pr-arthita.m* bhavati sv-aminn* !a+va/sya.m* k-aryam eva tat !!5049.8! su+vrata* uv-aca: iti sa.mpr-arthito* r-aj?n-a !prasanno* harir* -aha tam ! y-ad.r/s-i*icch-a*asti vo* r-ajan !kari.sy-ami tath-a tv* aham !!5049.9! ity* uktv-a ta.m* sa* ca muni.m* !virakta+-anandam -uciv-an ! mune tvay-a+atra k.r.s.nasya !k-ara.n-iya.m* su+mandiram !!5049.10! apek.sit-ani dravy-a.ni !tatra*aya.m* bh-u+pa* uttama.h ! tvad+-aj?n-ay-a.m* vartam-ana.h !sarv-a.ny* -ah-arayi.syati !!5049.11! aha.m* ca pr-aya/so* *atra*eva !sthito* *asmi*iti kad-a+cana ! pra.s.tavya.m* yadi ki.m+cit sy-at !tad-a p.rcche/s* ca m-am api !!5049.12! ity* ukta.h sa* tath-a*ity* -aha !munir* vacana+k.rd* *dhare.h ! -ananda.m* pr-apa n.r+patis* !tat+svas-arau ca n-agar-a.h !!5049.13! -ah-uya /silpina.h su+j?n-an !sa* munir* mandira.m* tata.h ! -ararambhan* n.r+pas* tatra !dravy-a.ny* -ah-arayac* ca sa.h !!5049.14! hari/s* ca pr-aya/so* nitya.m* !tatra*etya*up-avi/san* n.r+pa ! pra/sa.msan /silpin-a.m* d-ak.sya.m* !bhakt-a.m/s* ca*-anandayan nij-an !!5049.15! -arambhite bhagavat-a !mandire tatra /sobhane ! an-upa+si.mha* -agacchat !ta.m* netu.m* j-ir.na+durgata.h !!5049.16! bhagavanta.m* sametya*asau !pra.namya pra+a?njali.h sthita.h ! uv-aca bhagavan j-ata.m* !j-ir.na+durge hi mandiram !!5049.17! s-aka.m* muni+ga.nais* tatra !tvam -agatya sa+p-ar.sada.h ! kuru prati.s.th-a.m* k.r.s.nasya !yath-a+k-ala.m* yath-a+vidhi !!5049.18! iti tasya harir* v-akya.m* !/srutv-a h.r.s.to* dvi+ja+uttam-an ! papraccha*-ah-uya k.r.s.nasya !prati.s.th-ay-a.h k.sa.na.m* /subham !!5049.19! r-adha+k.r.s.na+dvit-iy-ay-a.m* !guru+v-are /subho* hi sa.h ! iti mauh-urtik-a.h procus* !tebhyo* *ad-ad* dak.si.n-a.m* hari.h !!5049.20! tata.h sameto* nija+p-ar.sada+agryai.h ! sva+bhr-at.r+putrair* muni+var.nibhi/s* ca ! yayau har-i* r-adha+site da/samy-a.m* ! pr-apaj* jay-ay-am atha j-ir.na+durgam !!5049.21! -ay-antam -a/srutya ca ta.m* prah.r.s.t-a* ! hemanta+si.mha+-adaya* -a/su paur-a.h ! niry-anti pratyudgaman-aya pury-a* ! y-avad* *dharis* t-avad* av-apa t-a.m* sa.h !!5049.22! pra.namya ta.m* tena ca m-anit-as* te ! nive/sana.m* tasya saha+anugasya ! yath-a+ucita.m* ve/smasu k-arayitv-a ! cakrur* mud-a*-atithyam ati+prasann-a.h !!5049.23! tato* harir* mandiram etya tac* ca ! sam+antato* v-ik.sya babh-uva h.r.s.ta.h ! muhu.h sa* sarv-an pra/sa/sa.msa /silpi+ ! +vary-a.ms* ca bh-u+pa.m* ca muni.m* svak-iyam !!5049.24! hemanta+si.mhasya niketane *atha ! sva+-av-asam -agatya sa* r-ajak-iyai.h ! -ah-aray-am -asa mah-a+upah-ar-an ! deva+prati.s.th-a+vihit-an yath-a+arham !!5049.25! paurair* dvi+ja+indrair* nigama+-agama+j?nai.h ! proktena ca*asau vidhin-a cak-ara ! dina+dvayena pratim-a+prati.s.th-a.m* ! k.r.s.nasya k.r.s.na.h svayam eva r-ajan !!5049.26! veda+a.s.ta+vasv+eka+mita+ab+da+r-adha+ ! +k.r.s.na+dvit-iy-a+divasa+-adima+ardhe ! sa* mandire sth-apayati sma sa+ak.s-ac* ! *chr-i+dv-arik-a+-i/sa.m* n.r+pa madhyame *asau !!5049.27! /sr-i+dv-arik-a+adhi+-i/svara+dak.sa+bh-age ! tata/s* ca r-adh-a+rama.nasya m-urtim ! sa* sth-apay-am -asa su+mandire *asau ! yad+dar/san-at t-irtha+phala.m* tv* iha sy-at !!5049.28! k.r.s.nasya v-ame *atha ca mandire *asau ! siddha+-i/svara.m* /sa.m+karam ambik-a.m* ca ! vin-ayaka.m* ca*api su+dar/san-iya.m* ! yath-a+vidhi sth-apayati sma daivi.h !!5049.29! v.rtta+-alaye *asau ca yath-a*eva lak.sm-i+ ! +n-ar-aya.na+sth-apanae* utsava.m* pr-ak ! cakre tath-a*iha*api mah-antam eva ! k.r.s.na+prati.s.th-a+utsavam -acac-ara !!5049.30! yath-a+vidhi+ittha.m* tri.su mandire.su ! deva+prati.s.th-a.m* sa* vidh-aya r-ajan ! go+bh-u+hira.ny-ani til-an dvi+jebhyo* ! n-utn-ani v-as-a.msi bah-uni ca*ad-at !!5049.31! vipr-an sam+agr-an pura+v-asino* *atha ! gr-ama+antarebhyo* *api sam-agat-an sa.h ! sa.mtarpay-am -asa tad+i.s.ta+bhojyair* ! yath-a+ucita.m* raupyaka+dak.si.n-abhi.h !!5049.32! saur-a.s.tra+de/sa+adhi+pati/s* ca tasya ! bahv+-adaro* v-ik.sya mah-a+prat-apam ! sa+-a/scaryam -agatya tad-iya+p-ar/svam ! pra.namya tasthau n.r+pa d-asavac* ca !!5049.33! ta.m* m-anay-am -asa haris* tato* *asmai ! tan+mandira+k.sm-a+tala+dharma+patram ! k.rtv-a dadau sve vi.saye ca tasya ! dh-anya+-anaya+-ader* apa+/sulkat-a.m* sa.h !!5049.34! mad+arha+k-arya.m* bhavat-a.m* bhaved* yat ! tat sarvath-a me kathan-iyam eva ! ity* arthayitv-a sa* mah-i+patis* ta.m* ! tad+-aj?nay-a sva.m* nilaya.m* jag-ama !!5049.35! so* *atha*arcito* bhakta+janai.h su+gandha+ ! +pu.spa+a.m/suka+svar.na+vibh-u.sa.na+-adyai.h ! tad+deva+sev-a+utsava+su+vyavasth-a.m* ! cak-ara bh-um-a da/sam-i+ni/s-ay-am !!5049.36! ek-a+da/sy-am utsava.m* tatra k.rtv-a ! pr-ata.h k.rtv-a p-ara.n-a.m* ca*apare+dyu.h ! bhaktai.h s-aka.m* niryayau sva+anuy-atai.h ! pury-as* tasy-a.h st-uyam-ano* jana+oghai.h !!5049.37! sa.mnivartya pura+v-asino* hari.h ! sv-an anu+vrata* -asravad+d.r/sa.h ! sa+anuga.h pathi nij-a.m/s* ca ra?njanayan ! da/sae* -apa n.r+pa durga+pattanam !!5049.38! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne j-ir.na+durge /sr-i+dv-arik-a+-i/sa+-adi+prati.s.th-a+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+pa?nca-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: mandira.m* k-araya.ms* tatra !dharma+v-art-abhir* anv+aham ! pr-i.nayan nija+bhakt-a.ms* ca !samuv-asa harir* n.r+pa !!5050.1! tam ekad-a var.ni+r-ajo* !mukunda+-ananda* -adar-at ! baddha+a?njalir* namask.rtya !papraccha vinaya+anvita.h !!5050.2! mukunda+-ananda* uv-aca: tvad+-a/srit-an-am asm-aka.m* !nai.s.thika+brahma+c-ari.n-am ! /srotum icch-amy* aha.m* tvatto* !dharm-an p-aly-an a+/se.sata.h !!5050.3! su+vrata* uv-aca: iti nai.s.thika+varye.na !p.r.s.tas* tena nara+-adhipa ! prasanno* bhagav-an -uce !bhakti+dharma+prabodhaka.h !!5050.4! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sam-ic-ina.m* tvay-a p.r.s.ta.m* !var.ni+r-aja vad-amy* aham ! nai.s.thik-an-a.m* yath-a+/s-astra.m* !dharm-a.ms* te brahma+c-ari.n-am !!5050.5! br-ahma.na.h k.satriyo* vai/syas* !trayo* var.n-a* dvi+j-ataya.h ! brahma+carya+-a/sramasya*ete !kathit-a* adhik-ari.na.h !!5050.6! garbha+-adh-ana+-adi+sa.msk-arai.h !sa.msk.rta/s* ca*upan-ayanam ! pr-apto* yath-a+k-alam asau !brahma+carya.m* dvi+jo* *arhati !!5050.7! tri+r-atra.m* buddhi+h-inasya !s-avitra+-akhya.m* tad* -iritam ! pr-aj-apatya+-akhyam udita.m* !tad* ab+da.m* dur+balasya ca !!5050.8! api buddhimata.h pu.mso* !g.rha+-a/srama+ruces* tu tat ! brahma+-akhya.m* dv-a+da/sa+ab+da.m* ca !prokta.m* vair-agya+m-andyata.h !!5050.9! y-avaj+j-iva.m* nai.s.thika+-akhyam !an+icchos* tu g.rha+-a/sramam ! prokta.m* tad+buddhi+vair-agya+ !+balino* viralasya hi !!5050.10! tatra*antya.h /sreyase svasya !sad+guru.m* /s-igram -a/srayet ! vi.s.nu+m-ah-atmya+buddhy-a*eva !sa* pa.then* nigama.m* guro.h !!5050.11! sa+a;nga.m* sa+artha.m* ca sa* guror* !adh-itya svasya /saktita.h ! veda.m* dady-at tatas* tasmai !/sakty-a svar.na+-adi+dak.si.n-am !!5050.12! t-ivra+vair-agya+yuktatv-ad* !d-ik.s-am uddhava+vartmani ! sa.mpr-apto* nai.s.thik-i.m* sa* sy-at !tad+dharm-an k-irtay-amy* aham !!5050.13! nai.s.thikena vratena*eva !y-avaj+j-iva.m* sva+sad+guro.h ! sevane k.rta+sa.mkalpa.h !sa* bhaved* bhaktim-an harau !!5050.14! nitya.m* yaj?na+upav-ita.m* ca !sa* vipro* dh-arayec* *chikh-am ! tulas-i+m-alik-a+yugma.m* !sva+ka.n.tha+parivarti ca !!5050.15! mau?nj-i.m* ca mekhal-a.m* da.n.da.m* !p-al-a/sa.m* bailvam eva v-a ! sa* dh-arayed* darbha+p-a.ni/s* !ca*-asana+artha.m* m.rga+ajinam !!5050.16! sa+upap-atra.m* ca*ambu+bh.rta.m* !nitya.m* dh-atu+kama.n.dalum ! sa+ambu+g-alana+vastra.m* ta.m* !dh-arayed* ujjvala.m* /suci.h !!5050.17! dh-arayet pa?nca+ke/s-a.m/s* ca !ja.t-ay-a.m* jantu+sa.mbhav-at ! tatra*agni+hotra+ja.m* bhasma !mi/sra.n-iya.m* na hi*itarat !!5050.18! ati+jantu+udaye pitror* !m.rtyau v-a*-apadi mu.n.danam ! kak.sa+upastha+/sikh-a+varja.m* !k-arayet t-irthae* eva sa.h !!5050.19! dve k-aup-ine site dhotre !k.sauma.m* v-a*ek-a.m* ca kambal-im ! dh-arayed* bhukti+samaye !paridh-ana+artham eva sa.h !!5050.20! kanth-a.m* ca pracchada+pa.t-i.m* !kambala.m* dve ca pa?ncike ! /sira.h+pa.takam et-ani !k-a.s-ay-a.ny* eva dh-arayet !!5050.21! p-uj-a+upakara.nai.h s-aka.m* !/s-alagr-ama.m* ca dh-arayet ! citra+arc-a.m* ca*-ava/syak-ani !dh-atu+p-atr-a.ni paktaye !!5050.22! sac+ch-astra+pustaka.m* ca*asau !dharma+j?n-ana+-adi+pu.s.taye ! sva+upayogi bhaved* y-avat !t-avat tad* api dh-arayet !!5050.23! p-i.tha+artha.m* kambal-i+kha.n.do* !japa+m-al-a sa+go+mukh-i ! dh-ary-a go+p-i+candana.m* ca !p-aduke iti sa.mgraha.h !!5050.24! ito* *anyat parig.rh.n-iy-ad* !y-avato* v-asar-an sa* tu ! upav-as-an prakurv-ita !t-avata.h svasya /suddhaye !!5050.25! striya.h k-am-an* na v-ik.sy-a/s* ca !kr-i.dantyas* tena v-a sthit-a.h ! /sravy-a.h k-irty-a* na tad+v-art-a/s* !ca*a+sac+ch-astra+stha+tat+kath-a.h !!5050.26! kr-i.d-a.m* vinoda.m* guhya+ukti.m* !str-ibhi.h s-aka.m* na ca*-acaret ! na k-arayec* ca pu.ms-a*api !k-amayeta h.rd-a na t-a.h !!5050.27! sp.r/set stry-+a;nga.m* tu na kva+api !na ca str-i+dh-aryam a.m/sukam ! dhauta+/su.ska.m* ca dhauta+ardha.m* !tac* cet tarhi na do.sa+bh-ak !!5050.28! vih-aya devat-a+m-urti.m* !na striy-a.h pratim-am api ! k-a.s.tha+dh-atu+vastra+m.rj+j-a.m* !citra+sth-am api na sp.r/set !!5050.29! na str-i+j-ate/s* ca guhya+a;nga.m* !pa/syed* buddhy-a ca d-urata.h ! tath-a nagn-a.m* tu na*-ik.seta !kanyak-am api nai.s.thika.h !!5050.30! na str-ibhi.h saha bh-a.seta !na tac+citra.m* tath-a likhet ! na sp.r/sen* na ca v-ik.seta !citra+-ady* api ca maithuni !!5050.31! d.r/sya+maithuni+citra+-adau !na ca gehe vaset kva+cit ! str-i+vaktra+sa.mmukha+mukha.m* !kva+cin* na*upavi/sec* ca sa.h !!5050.32! pracchanna.m* pre.sayen* na*eva !vastu ki.m+cid* api striyai ! pre.sita.m* ca tay-a ki.m+cid* !g.rh.n-iy-an* na rahas* tath-a !!5050.33! striyam uddi/sya purata.h !puru.sasya harer* api ! kath-a.m* v-art-a.m* na kurv-ita !/s.r.nuy-an* na ca t-a.m* tata.h !!5050.34! svapet-a.m* dam+pat-i r-atrau !yata.h ku.dya+antare g.rhe ! tatra gehe svapen* na*eva !do.so* na*asty* anyath-a tv* iha !!5050.35! na svapet str-i+yute gehe !satsu pu.msu bahu.sv* api ! na str-i+sa.mcara.na+sth-ane !kury-ad* utsarga+karma ca !!5050.36! sn-ana+utsarga+-adi+k-a* yatra !syur* yo.sit-a.m* kriy-a.h ! tatra tatra kriy-a.m* t-a.m* t-a.m* !var.n-i na*eva*-acaret kva+cit !!5050.37! dhanur+m-ana+antare na*eva !striy-a* gacched* an+-apadi ! m-arga+alpa+utsava+mau.dhya+-adau !rak.sya.m* tat+spar/sato* vapu.h !!5050.38! striy-a saha raha.h+sth-ane !var.n-i ti.s.then* na karhi+cit ! na ca*adhvani tay-a s-aka.m* !sthaviro* *api kva+cid* vrajet !!5050.39! na*-arohed* v-ahana.m* var.n-i !kva+apy* -arohed* yad-a*-apadi ! tad-a*api na striy-a s-aka.m* !/saka.ta+-ad-av* up-avi/set !!5050.40! parive.s.tr-i p-aka+kartr-i !sy-ad* yatra str-i na p-uru.sa.h ! tatra bhoktu.m* na*eva gacchen* !na sp.r/sec* ca bhruku.msakam !!5050.41! gu.n-a.m/s* ca*apy* a+gu.n-an str-i.n-a.m* !kva+cid* var.n-i na var.nayet ! lepana+-ady+artham api t-a.h !sva+ma.the na prave/sayet !!5050.42! ete.su niyame.su sy-ad* !yasya bha;nga.h pram-adata.h ! tatra*eka* upav-aso* *asya !pr-aya/s+cittam ud-iritam !!5050.43! str-i+sa.mbandhi+ni.sedho* *aya.m* !sa+ak.s-at spar/sa.m* raha.h+sthitim ! vin-a sva+-asanna+sa.mbandha+ !+str-ibhyo* *anyatra*avagamyat-am !!5050.44! raha.h+sth-ane tu m-atr-a+api !saha ti.s.then* na karhi+cit ! b.rhad+vrata+dharo* var.n-i !sa+ak.s-at t-am api na sp.r/set !!5050.45! k-aryam -ava/syaka.m* sy-ac* cet !sa.mbandhiny-a*api yo.say-a ! a+sp.r/san bh-a.sa.na+-ad-ini !tarhi kurv-ita na*anyad-a !!5050.46! kva+cid* -apadi ka.s.t-ay-a.m* !bh-a.sa.na+spar/sane striy-a.h ! vihite bhavatas* te ca !kathay-ami sam-asata.h !!5050.47! anna+ambu+k-a.s.tha+p-atra+-ader* !y-acane pracchane *atha ca ! sva+-av-asasya vaden* n-ar-im !uddi/sya puru.sa.m* prati !!5050.48! -id.r/sa+-ava/syake k-arye !r-itir* ittha.m* hi bh-a.sa.ne ! sa+ak.s-ad* bh-a.sa.na+k-ala.m* ca !s-ucay-ami striya.m* prati !!5050.49! sa+bandhana+-a/srame svasya !yo.s-a yady* -apatatet kva+cit ! spra.s.tu.m* v-a sva.m* tad-a tv* asya !na do.so* bh-a.sa.ne tay-a !!5050.50! jala+agni+/s.r;ngi+da.m.s.try+-ader* !bhaye /sastr-ad* vi.s-at tath-a ! g.rha+druma+-adi+p-ate v-a !roge svasya striy-a* api !!5050.51! pr-a.na+antika+-apadi*-id.r/sy-a.m* !sa+ak.s-at spar/se ca bh-a.sa.ne ! striy-a* j-ate *api na*asty* eva !do.sas* tasya*anyath-a*asti hi !!5050.52! sarvath-a*eva ni.siddho* *asti !str-i+prasa.mgo* *atra var.nina.h ! strai.na+prasa.mgo* *api tath-a !heya.h prokto* *api bandha+k.rt !!5050.53! na v-irya+p-atan.m* kury-ad* !buddhi+p-urva.m* kad-a+cana ! sr-ave j-ate svata.h kury-ad* !dinam ekam upo.sa.nam !!5050.54! pram-ad-at p-atite v-irye !k-arya.m* c-andr-aya.na+vratam ! sa+ak.s-at sa.mge striy-a* j-ate !patito* *asau b.rhad+vrat-at !!5050.55! nai.s.thikatva.m* na tasya sy-at !pr-aya/s+citta+/satair* api ! atas* tan+ma.n.dal-ad* bhra.s.ta.h !sa* tv* auddhava+sam-a/srit-at !!5050.56! pr-aya/s+citta.m* vidh-aya*asau !tata.h kury-ad* g.rha+-a/sramam ! tatra s-adh-un sevam-ano* !lak.sm-i+n-ar-aya.na.m* bhajet !!5050.57! yadi na sy-at striy-a.h pr-apti.h !kula+dravya+-ady+a+bh-avata.h ! tur-iya+-a/sramam -a/sritya !tapasyet tarhi muktaye !!5050.58! tatra*api bhakti.m* kamal-a+dhavasya ! kurv-ita nitya.m* sa* ca var.ni+r-aja ! p-apa+kriy-ay-a* vi+mukhas* tay-a+asau ! m.rtv-a*-apnuy-ad* dh-ama tad-iyam eva !!5050.59! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne nai.s.thika+dharme.su brahma+c-ari+parigraha+str-i+prasa.mga+varjana+nir-upa.na+n-am-a pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] na krodho* var.nin-a k-aryo* !j-ayeta*-akasmika.h sa* cet ! tarhi yasmai sa* j-atas* ta.m* !pra.namya*-a/su pras-adayet !!5051.1! p-apa+m-ula.m* ca lobho* *asti !tatas* ty-ajya.h sa* sarvath-a ! sa.mgraho* na*eva kartavyo* !vihita+itara+vastuna.h !!5051.2! ty-ag-i*iva brahma+c-ary-* e.sa* !dhana.m* rak.sen* na rak.sayet ! varjayet sa+kal-an bhog-an !dy-uta+-adi+vyasan-ani ca !!5051.3! sva+sa.mbandhi+jan-an-a.m* ca !d.r.s.tv-a*as-av* -apada.m* kva+cit ! dhana+artham udyama.m* na*eva !kury-at tasy-a* niv.rttaye !!5051.4! moha.m* mada.m* matsara.m* ca !m-ana.m* tandr-i.m* ca varjayet ! dambha.m* darpa.m* ca k-arpa.nya.m* !kali.m* nind-a.m* ca yatnata.h !!5051.5! a+v-acy-a.m* na vaded* v-acam !a+bhak.sya.m* na*eva bhak.sayet ! a+sp.r/sya.m* na sp.r/sed* var.n-i !na*a+peya.m* ca pibet kva+cit !!5051.6! na marma+bhid* vaco* br-uy-ad* !dur+ukti.m* vi+tatha.m* ka.tu ! na*an+.rta.m* ca vadet kva+api !satya.m* ca para+du.hkha+k.rt !!5051.7! rasa+lubdho* bhaven* na*eva !na*eka.m* bhik.seta ca*anv+aham ! dh-atu+pu.s.ti+kara.m* ca*anna.m* !pr-ayo* var.n-i na bhak.sayet !!5051.8! khary-a* u.s.try-as* tura;ngy-a/s* ca !hastiny-a* api yat paya.h ! -apady* api kva+cin* na+eva !sv-ikury-an* na*au.sadhe* api tat !!5051.9! ca.n.dik-a+bhairava+-ad-in-a.m* !madya+m-a.msa+a/sin-a.m* kva+cit ! na*a/sn-iy-ad* brahma+c-ary-* e.sa* !-apady* api niveditam !!5051.10! na*ady-ac* ca m-adaka.m* ki.m+cin* !na sp.r/set palala.m* tath-a ! na*ady-at pal-a.n.du.m* la/suna.m* !na*anna.m* dattam a+/sraddhay-a !!5051.11! madya+m-a.msa+-ady+a+bhak.sye.na !mi/sram au.sadham apy* asau ! na*ady-ac* ca tan* na g.rh.n-iy-at !a+j?n-ata+gu.na+vaidyata.h !!5051.12! a+niveditam anna.m* v-a !phala+patra+-adi vi.s.nave ! brahma+c-ar-i na bhu?nj-ita !kva+api ki.m+cana nai.s.thika.h !!5051.13! na*aty+-ah-ara.m* ca kurv-ita !punar+bhuktim an+-apadi ! paurv-ahnika.m* karma nityam !a+sam-apya ca karhi+cit !!5051.14! na y-aced* -agrahe.na*asau !bhik.s-a.m* kam+api karhi+cit ! na dv-ara+bandhana.m* kury-an* !na*-akro/sa.m* ca*anna+y-acane !!5051.15! na*abhi/sasta.m* na patita.m* !p-apa+karma+rata.m* na ca ! dvi+jam -a/saucina.m* kva+api !na y-aced* annam -ahnikam !!5051.16! a+g-alitena toyena !na*ambu+k-arya.m* sam-acaret ! na sp.r/sen* madya+p-atra+-adi !yad* anyac* ca*apy* a+ma;ngalam !!5051.17! kharam u.s.tram ana.dv-aha.m* !mahi.sa.m* barkara.m* ca sa.h ! brahma+c-ar-i na*adhirohed* !-apady* api kad-a+cana !!5051.18! [a: 5051.19b: #/+barkara.h#/- is a sanskritised word for the Gujarati word #/+bakaro#/-, "goat", Skt. #/+aja.h#/-. :k] div-a nidr-a.m* na kurv-ita !ni/sa/s* ca*-ady+anta+y-amayo.h ! sa.mdhyayo/s* ca svapen* na*eva !brahma+c-ar-i vin-a*-apadam !!5051.19! pr-as-adikena*api hare/s* !candanena*a;nga+carcanam ! tath-a su+gandhi+tailena !kury-an* na*abhya;ngam apy* asau !!5051.20! gandha+dravya.m* ca kast-ur-i+ !+ku;nkuma+-adi na dh-arayet ! na dant-an ra?njayet kva+cpi !kury-at t-an na*ujjval-an api !!5051.21! chatra.m* na dh-arayed* var.n-i !na n.rtya+prek.sako* bhavet ! na*atirakt-ani v-as-a.msi !k-a.s-ay-a.ny* api dh-arayet !!5051.22! na ca*a;nga+mardana.m* kury-at !sn-ana+k-ale tath-a pade ! ghar.sayitv-a na dh-avec* ca !mukha.m* na*-ik.seta darpa.ne !!5051.23! na*aty+ujjval-ani v-as-a.msi !dhutv-a kurv-ita karhi+cit ! na*a?njayec* ca svake netre !na t-amb-ula+-adi bhak.sayet !!5051.24! na g-ayed* gr-amya+g-it-ani !gr-amya+v-art-a.m* na k-irtayet ! na dautya.m* na ca pai/sunya.m* !var.n-i kury-an* na c-arat-am !!5051.25! devat-a+pratim-an-a.m* ca !t-irth-an-a.m* dharmi.n-a.m* gav-am ! ved-an-a.m* ca sat-in-a.m* ca !garh-a.m* kury-an* na sad+guro.h !!5051.26! na hi.mset pr-a.ni+m-atra.m* ca !manas-a vapu.s-a gir-a ! na danta+dh-avan-aya*api !chindy-ad* -ardra+druma+a;ngakam !!5051.27! tulas-i+patra+pu.spa+-adi !vi.s.nu+p-ujana+hetave ! homa+artha.m* samidho* darbh-an !g.rh.nann* e.sa* na du.syati !!5051.28! na s-urya+astamay-ad* -urdhva.m* !caled* adhvany* an+-apadi ! jant-un -alokya /sanakair* !divase *api calet pathi !!5051.29! na jantu+bahule sn-ana.m* !k-arya.m* kva+api jala+-a/saye ! tatra*eva g-alayitv-a*ambu !p-atre sn-ay-at tato* bahi.h !!5051.30! /suddhy+artha+udaka+p-atre.na !vin-a*ap-ak+kaccham -atmana.h ! a+ni.sk-asya ca kurv-ita !na m-utra+utsargam apy* asau !!5051.31! na*-atma+gh-ata.m* kva+api kury-aj* !j-ati+bhra.m/sa+kriy-a.m* na ca ! p-a.ni+p-ada+ak.si+c-apalya.m* !na kury-at k-urdana.m* tath-a !!5051.32! r-aj?n-a ca r-aja+puru.sai.h !str-ibhi/s* ca gurubhi.h saha ! viv-ada.m* na*eva kurv-ita !yena svasya jayo* bhavet !!5051.33! par-an na*udvejayed* v-ac-a !na*a+vi/sv-asya.h parair* bhavet ! na*udvijed* dhairyav-an var.n-i !dur+jan-an-a.m* dur+uktibhi.h !!5051.34! tena t-ula+pa.t-i ca*api !na pr-av-ary-a hy* an+-apadi ! -apady* api kva+cin* na*eva !s-a tu cet pr-av.rt-a striy-a !!5051.35! an+-apadi na kha.tv-ay-a.m* !var.n-i nagna/s* ca na svapet ! na ke/sa+utp-a.tana.m* kury-an* !na ma.ny+-adi+pratigraham !!5051.36! m.rttik-a+t.r.na+k-a.s.tha+-adi !yat sy-at sa+sv-amika.m* yadi ! tad-a tad* api caurye.na !g.rh.n-iy-an* na kad-a+cana !!5051.37! na sa.mdhy-a+homayo.h k-alam !atikr-amyed* vin-a*-apadam ! vi.s.nu+p-uj-a.m* guro.h sev-am !arka+up-asti.m* tath-a*eva ca !!5051.38! k.setra+v-a.t-i+druma+-av-apa.m* !sva+v.rtty+artha.m* na ca*-acaret ! na*eva*anna+sa.mgraha.m* kury-an* !na rasa+-ader* api kva+cit !!5051.39! na*apav-ada.m* guro.h kva+api !br-uy-an* na*atikramet sata.h ! paridadhy-an* na vik.rta.m* !v-asa/s* ca*up-anahau na ca !!5051.40! a+m-arge.na na gacchec* ca !g.rhi+geha.m* kad-a+cana ! b-alaka.m* l-alayen* na*eva !var.n-i kasya+cid* apy* asau !!5051.41! tailena ke/sa+sa.msk-ara.m* !brahma+c-ar-i na ca*-acaret ! manu.sya.m* v-a*api pa/sv+-adi.m* !t.r.nena*api na t-a.dayet !!5051.42! vipra+bhik.suka+s-uta+-ader* !-aj-ivya+v.rtti+n-a/sanam ! yath-a sy-an* na tath-a kury-ad* !v-art-a* hary+-a/srit-a* api !!5051.43! pitarau svam up-adhy-aya.m* !sa+t-irthya.m* ca guru.m* vin-a ! sa+n-abher* api na+u kury-ad* !aurdhvadaihika+karma ca !!5051.44! yo* ya.m* ni.sedhe.sv* ete.su !vyatikr-amed* an+-apadi ! sa* tad+do.sa+apanoda+artha.m* !kury-at p.rthag+upo.sa.nam !!5051.45! na ni.sk.rti.m* du.r+k.rta+karma.no* ya.h ! karoti m-u.dha.h sa* tu var.ni+varya ! du.s+k-irtim -apnoti hi bh-umi+loke ! j?neya/s* cyuta/s* ca*uddhava+samprad-ay-at !!5051.46! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne nai.s.thika+dharme.su brahma+c-ari.n-a.m* ni.siddha+kriy-a+nir-upa.na+n-am-a*eka+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: karma daiva.m* ca pitrya.m* ca !yath-a+k-ala.m* yath-a+vidhi ! brahma+c-ar-i vi.s.nu+bhakta.h !kury-an* nityam a+tandrita.h !!5052.1! nara+n-ar-aya.na.h sa+ak.s-ad* !-ac-aryo* brahma+c-ari.n-am ! tapa.h para+upak-ara+artha.m* !kurvann* a+mara+du.s+karam !!5052.2! daiva.m* pitrya.m* karoty* eva !bhagav-an api nityad-a ! tarhi heya.m* katha.m* tat sy-ad* !adhun-atana+var.nibhi.h !!5052.3! sa.mdhy-a+trayam up-as-ita !k-ale k-ale yath-a+vidhi ! upasth-ana.m* rave.h kury-aj* !japed* veda+pras-u.m* ca sa.h !!5052.4! s-aya.m* pr-ata.h prad-ipte *agnau !homam anv+aham -acaret ! jala+a?njal-in a+/saktas* tu !tasmin k-ale jale k.sipet !!5052.5! an+-apadi dvi+j-an nitya.m* !y-acitv-a*annam up-aharet ! a+pakva.m* p-acayitv-a tan* !nivedya*ady-ac* ca vi.s.nave !!5052.6! sn-ana.m* tri+.sava.na.m* kury-ad* !vi.s.nu+p-uj-a.m* tath-a*anv+aham ! pa?nca+yaj?n-an yath-a+/sakti !brahma+c-ar-i sam-acaret !!5052.7! sad-a*upav-it-i ca bhavet !sad-a baddha+/sikha/s* ca sa.h ! pitro.h /sr-addha.m* ca kurv-ita !yath-a+k-ala.m* yath-a+ucitam !!5052.8! mekhal-am ajina.m* da.n.dam !upav-ita.m* ca tumbik-am ! apsu pr-asyed* vina.s.t-ani !dh.rtv-a*eva*any-ani mantrata.h !!5052.9! s-uni+s-utak-i+p-a.sa.n.di+ !+yavana+antya+ja+p-apin-am ! spar/se /sma/s-ana+-akrama.ne !sa+caila.m* sn-anam -acaret !!5052.10! a+medhya+spar/sane v-ant-av* !a+sad+bhaik.sa+bhuj-av* api ! sn-ana.m* kury-an* mala+utsarge !du.h+svapne ca b.rhad+vrata.h !!5052.11! sn-atv-a*upav-asa.m* kurv-ita !stry-+a;nga+spar/se tu sarvath-a ! stry-+a;nga+stha+vastra+spar/se ca !kva+cij* j-ate *apy* a+bodhata.h !!5052.12! ek-a+da/s-i.su sarv-asu !vi.s.nor* janma+utsave.su ca ! upav-as-an sa* kurv-ita !sa.mprad-aya+anus-arata.h !!5052.13! pr-as-adika.m* harer* anna.m* !mita.m* ca niyata.m* /suci.h ! bhu?nj-ita praty+aha.m* var.n-i !vai/svadeva+ava/se.sitam !!5052.14! bhaved* vrate.su nirata.h !k.rcchra+c-andr-aya.na+-adi.su ! tvag+asthi+/se.sa+g-atras* tai.h !/su.ska+m-a.msa+as.rg+-atmav-an !!5052.15! j?n-ana+vij?n-ana+vair-agya+ !+sa.mpanno* vijita+indriya.h ! eka+antik-i.m* harau bhakti.m* !kury-ad* a+cala+ni/scaya.h !!5052.16! guro.h sam-ipe varteta !d-asavat tan+nide/sa+k.rt ! y-ane sth-ane ca /sayane !na*ati+d-uras* tato* bhavet !!5052.17! /s-anto* d-anta/s* ca dh.rtim-an !sama+lo.s.ta+a/sma+k-a?ncana.h ! mitra+ud-as-ina+ripu.su !sama+d.r.s.tir* bhavet su+dh-i.h !!5052.18! bibhiy-ad* iva sarpebhya.h !sva+bandhubyo* *atha yo.sita.h ! /sav-ad* iva ca mi.s.ta+anna+ !+t.rptes* tu niray-ad* iva !!5052.19! vipr-a.n-a.m* ku/sala.m* v-a?nchan !pra/sa.mset t-a.m/s* ca sa.msadi ! p-ujayen* m-anayet pr-ity-a !vi.s.nu+bhakt-an a+matsara.h !!5052.20! j-ived* dharma+artham eva*asau !phala.m* dharmasya tu prabho.h ! /sr-i+vi.s.no.h pr-i.nana.m* vidy-an* !na tu k.sudra+sukha.m* sa* ca !!5052.21! a+bhaya.m* sarva+bh-utebhyo* !mah-a+d-ana+-adito* *adhikam ! bhagavad+v-artay-a dady-at !sarva+k-ala.m* ca nai.s.thika.h !!5052.22! sn-ane home jape ca*eva !bhojane sa.mdhyayor* dvayo.h ! maun-i bhavet tath-a*utsarge !sa* ca /sauca+kriy-a+avadhi !!5052.23! vidhi.sv* ete.su yad* ekam !atikr-amet pram-adata.h ! tarhi tad+do.sa+/suddhy+artha.m* !kury-ad* ekam upo.sa.nam !!5052.24! j?n-ana.m* satya.m* titik.s-a hr-ir* !a+m-atsarya.m* dh.rtis* tapa.h ! /samo* damo* *an+as-uy-a ca !d-ana.m* yaj?no* gu.n-a* am-i !!5052.25! k-ama.h krodha.h /soka+mohau !t.r.s.n-a*-ir.sy-a ca*a+k.rp-a sp.rh-a ! lobho* *as-uy-a jugups-a ca !m-ano* do.s-a* ime mat-a.h !!5052.26! do.sai.h sa* ca dv-a+da/sabhir* vih-ino* ! yukto* gu.nair* dv-a+da/sabhi/s* ca nityam ! /sr-i+k.r.s.na+bhaktau nirata/s* ca kurvan ! sev-a.m* guror* atra vi/si.syate vai !!5052.27! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne nai.s.thika+dharme.su brahma+c-ari.n-a.m* vihita+kriy-a+nir-upa.na+n-am-a dvi+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: veda+abhy-asa.h prakartavya.h !praty+aha.m* brahma+c-ari.n-a ! n-ar-aya.na+-atmako* vedo* !yata.h prokta.h san-atana.h !!5053.1! m-ah-atmya+ati/saya+j?n-ana.m* !harer* veda+artha+bodhanam ! vin-a na*eva bhavet tasm-ac* !cintyo* *arthas* tasya ca*-adar-at !!5053.2! pram-a.n-an-a.m* hi sarve.s-a.m* !veda* eva pur-atanai.h ! pram-a.na.m* parama.m* prokta.h !sadbhis* tattva+artha+vedibhi.h !!5053.3! n-ar-aya.n-at samudbh-uto* !veda.h pra.nava+m-ulaka.h ! yath-a tath-a*iha sa.mk.sep-at !kathay-ami prasa.mgata.h !!5053.4! puru.sa+uttama* eva*-adau !prak.rte.h puru.s-at para.h ! n-ar-aya.no* *a+k.sare dh-amni !v-asudevo* vyar-ajata !!5053.5! sa* sis.rk.sur* atha*a.n.d-ani !sva+tantra.h sva+-ik.say-a prabhu.h ! pr-abodhayad* brahma+dh-amni !suptau prak.rti+puru.sau !!5053.6! v-irya.m* puru.sa+r-upe.na !m-ay-ay-a.m* v-ik.say-a prabhu.h ! nidadhe s-a*agrah-it tac* ca !str-i garbham iva p-uru.s-at !!5053.7! tata.h pradh-ana+puru.s-a* !-avir+bh-ut-a* an+eka/sa.h ! pradh-ane v-iryam -adhatta !pu.m+r-upe.na ca prabhu.h !!5053.8! cid+r-upa.m* bhagavad+v-irya.m* !m-ay-a+sthai* rajao+-adibhi.h ! mi/sra.m* gu.nair* a+cid+r-upair* !mah-an -as-id* gu.na+-atmaka.h !!5053.9! ta.m* m-ay-a*as-uta so* *asr-ak.s-id* !a.n.da+ko/sa.m* hira.nmayam ! aha.m+k-ara+-ak-a/sa+mukhyai.h !.sa.dbhir* -avara.nair* v.rtam !!5053.10! mah-a+puru.sa+s.r.s.te *as-av* !an+eka+a.n.da+sam-a/sraye ! vir-a.t+sa.mj?no* jale *av-ats-it !k-ara.na+ar.nava+sa.mj?nake !!5053.11! -avir* babh-uva k-alena !tasmin vair-aja+p-uru.sa.h ! so* *a+vyakta+kara.na.h /si/sye !tad+a.n.de garbha+v-ari.ni !!5053.12! brahma+-ad-in -i/svar-an sarv-a?n* !j-iv-a.ms* tat+sth-anak-ani ca ! sra.s.tu.m* sa* na*a/sakad* bhog-an !bhoga+upakara.n-ani ca !!5053.13! k-ala+/sakty-a prabhos* tasya !mukha+b-ahu+pada+-adaya.h ! -asann* avayav-a* vyaktv-a* !bahi/s* ca*antar* h.rd+-adaya.h !!5053.14! te.sv* indriyai.h saha*av-atsur* !golake.sv* adhi+devat-a.h ! varu.na+-ady-a/s* ca candra+-ady-a* !b-ahyair* -abhyantarais* tath-a !!5053.15! vir-a.t+s-utra+a+vy-ak.rta+-akhya.m* !tad-a tasya vapus* trayam ! api su+vyaktam abhavat !sth-ul-ad* iva*-atman-am iha !!5053.16! yath-a p-aka+da/s-ay-a.m* sy-an* !n-aliker-i+phala.m* tridh-a ! vyakta.m* j?neya.m* tath-a*eva*asya !vapur* ekam api tridh-a !!5053.17! tad+yog-at kathita/s* ca*asau !vi.s.nu+brahma+/siva+abhidha.h ! golaka+indriya+dev-a.ms* t-an !vy-apat t-ad-atmyato* *atha sa.h !!5053.18! tath-a+bh-uto* *api na*utth-atu.m* !sa* /sa/s-aka yad-a tad-a ! mah-a+puru.sa+r-upe.na !tasmin n-ar-aya.no* *avi/sat !!5053.19! taj+j-iva+r-upat-a.m* pr-apya !tad+adhy+-atma+-adit-a.m* ca sa.h ! sahasra+/s-ir.sa+puru.sa+ !+sa.mj?no* *abh-ut puru.sa+uttama.h !!5053.20! -adau vair-aja+/sirasi !sa* sahasra+dala+ambu+je ! -avir+bh-uya*a+k.sara+brahma+ !+-atmaka.m* n-ada.m* cak-ara ca !!5053.21! su.sum.n-a+vartman-a sadyo* !n-abhi+kanda.m* ca tasya sa.h ! ty-apya*-urdhva.m* vav.rdhe tasm-an* !mah-a+pr-a.nena sa.myuta.h !!5053.22! adho+mukha.m* n-abhi+padma.m* !kadal-i+ko/savat+sthitam ! tena*eva*abh-ud* -urdhva+mukha.m* !h.rdaya+avadhi tasya ca !!5053.23! tasya yo* n-abhi+kande tu !n-ado* *abh-ut s-a par-a*iti v-ak ! veda+utpattyai bhagavat-a !b-ijatvena prak-a/sit-a !!5053.24! teja.h+prav-aha+r-up-a*atha !sa+ardha+m-atr-a+-atmik-a tata.h ! pr-apya tad+dh.rdaya+-ak-a/sa.m* !pa/syanty-+-akhy-am av-apa ca !!5053.25! madhyam-a+-akhy-a.m* ka.n.tha+de/sa.m* !pr-apya s-a*alabhata*atha ca ! vadana.m* pr-apya y-ati sma !vaikhar-i*ity* abhidh-a.m* kila !!5053.26! -urdhva.m* gacchaty* adho* gatv-a !jala+yantre jala.m* yath-a ! n-abhim etya mukha.m* y-ati !n-ado* *api /sirasas* tath-a !!5053.27! vaikhary-+-adi+sth-anake.su !tad+vaktra+gala+h.rtsv* atha ! var.n-a.h krame.na*-avir* -asa.ms* !trayas* trailokya+dh-arak-a.h !!5053.28! a+k-ara.h prathama.h proktas* !tatra*u+k-aro* dvit-iyaka.h ! antyo* ma+k-ara.h kathit-as* !trayo* *am-i tri+gu.na+-atmak-a.h !!5053.29! sth-ane.sv* ete.su vyati.s.tha.ms* !te vi.s.nu+brahma+mah-a+-i/svar-a.h ! adhi+-i/svar-a.h krame.na*e.s-a.m* !var.n-an-a.m* ca gu.na+okas-am !!5053.30! sva+sva+sth-ana+sthit-a* eva !var.n-as* te tv* icchay-a hare.h ! aikya.m* pr-apur* h.rd+-ak-a/se !tato* *abh-ut pra.nava+dhvani.h !!5053.31! mah-a+pr-a.namayo* gho.sa.h !sa* manomayat-a.m* h.rdi ! pr-apya*indriyamayatva.m* ca !ka.n.the vy-a?nj-ic* ca tan+mukhe !!5053.32! anta.h+stha+-u.sma+svara+spar/sa+ !+pra+mukh-a.h sa+kal-as* tata.h ! var.n-a* -asa.ms* tato* ved-a.h !sarga+-arambhe hi jaj?nire !!5053.33! sth-ana+bhed-ad* yath-a n-ada* !eko* *apy* -asic* catur+vidha.h ! n-ar-aya.no* *api bhagava-a.ms* !tath-a*eva*abh-uc* catur+vidha.h !!5053.34! n-abhi+padme par-a+devo* !v-asudeva+-akhya* -irita.h ! sa.mkar.sa.na+-akhya/s* ca tath-a !pa/syant-i+devat-a h.rdi !!5053.35! a+niruddha+abhidha.h ka.n.the !madhyam-ay-a/s* ca devat-a ! mukhe pradyumna+n-am-a*asau !vaikhary-a* devat-a mata.h !!5053.36! vi.s.nv+-adayas* trayo* dev-a.h !sva+sth-ana+sth-a* up-asata ! pradyumna+-ad-in krame.na*eva !tat+tad+v-a.ny-+adhi+devat-a.h !!5053.37! sa.mkar.sa.na+-adayas* tatra !sa+gu.n-a* m-urtaya.h prabho.h ! svaya.m* tu v-asudevo* *asti !n-abhi+padme hi nir+gu.nah !!5053.38! ittha.m* n-ar-aya.n-ad* eva !sa+ak.s-ac* *chr-i+puru.sa+uttam-at ! -avir* babh-uva s.r.s.ty+-adau !veda.h sarva+artha+bodhaka.h !!5053.39! sarvasmin v-a;nmaye mukhya.h !sa+ak.s-an* n-ar-aya.na+-asyata.h ! utpannatv-ad* veda* eva !tato* *adhyeya.h sa* var.nin-a !!5053.40! a+cchedyo* *a+kha.n.da+caitanya.h !sva+-atm-a j?neya.h p.rthak tano.h ! tasya*aikya.m* brahma.n-a buddhv-a !tad+r-upa.h sa.mbhajed* *dharim !!5053.41! bhog-an-am upabhogena !na k-ama.h /s-amyati kva+cit ! havi.s-a k.r.s.na+vartm-a*iva !bh-uyas* tena tu vardhate !!5053.42! yat p.rthivy-a.m* vr-ihi+yava.m* !hira.nya.m* pa/sava.h striya.h ! na*alam ekasya tat sarvam !iti pa/syan na muhyati !!5053.43! j-iryante j-iryam-a.nasya !pu.msa.h ke/sa+rada+-adaya.h ! j-ivita+-a/s-a dhana+-a/s-a ca !kum-ar-i*iva vivardhate !!5053.44! na/svaratv-ad* *dhi dehasya !tad-iye.sv* a+khile.sv* api ! tatas* t.r.s.n-a.m* parityajya !dharma+ni.s.tho* hari.m* bhajet !!5053.45! de/sa.m* k-ala.m* kriy-a.m* deva.m* !/s-astra.m* mantra.m* ca p-uru.s-an ! na*a+sata.h kva+api seveta !seveta*et-an sata.h sad-a !!5053.46! de/sa+-ad-in a+sata* iha*-a/srayanti ye te ! sa.my-anti prasabham a+sattvam eva santa.h ! tasm-at te nija+hitam icchat-a*ati+d-ura.m* ! h-atavy-a* muni+vara santa* eva sevy-a.h !!5053.47! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne nai.s.thika+dharme.su brahma+c-ari.n-a.m* veda+adhyayana+prasa.mgena veda+utpatti+nir-upa.na+n-am-a tri+pa?nca-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: atha*-ahnika.m* pravak.sy-ami !karma*asya brahma+c-ari.na.h ! anukrame.na sa.mk.sep-at !k-aryam -ava/syaka.m* hi yat !!5054.1! br-ahme muh-urtae* utth-aya !nara+n-ar-aya.na.m* h.rdi ! dhy-atv-a ta.m* tasya bhakt-a.m/s* ca !k-irtayan pra.namec* ca t-an !!5054.2! g.rh-ita+udaka+p-atro* *atha !kartu.m* /sauca+vidhi.m* bahi.h ! gr-am-ad* gacchen* nair.rt-i.m* v-a !dak.si.n-a.m* di/sam ekala.h !!5054.3! antardh-aya t.r.nair* bh-umi.m* !/sira.h pr-av.rtya v-asas-a ! kury-an* m-utra+pur-i.se tu !/sucau de/se ca nir+jane !!5054.4! div-a+sa.mdhy-asu kar.na+stha+ !+brahma+s-uta* uda;n+mukha.h ! kury-an* m-utra+pur-i.se tu !r-atrau ced* dak.si.n-a+mukha.h !!5054.5! ch-ay-ay-am andha+k-are v-a !r-atr-av* ahani v-a dvi+ja.h ! yath-a+sukha+mukha.h kury-at !pr-a.na+b-adh-a+bhaye.su ca !!5054.6! bahir* gr-am-an* na gantavya.m* !ni/si tu*utsarga+karma.ne ! k-arya.m* ma.tha+sam-ipa+-adau !tath-a*eva*-apadi tena tat !!5054.7! na ti.s.than na*apsu na+u vipra+ !+go+vahny+arka+indu+sa.mmukha.h ! na ph-ala+k.r.s.ta+bh-u+bh-age !na m-arge na nad-i+ta.te !!5054.8! gav-a.m* madhye dh-anya+madhye !j-ir.na+deva+-alaye kva+cit ! vi.n+m-utra+.s.th-ivana.m* na*eva !kury-at str-i+sa.mmukhas* tath-a !!5054.9! /sata+hasta.m* parityajya !m-utra.m* kury-aj* jala+-a/say-at ! /sata+dvaya.m* pur-i.se tu !t-irthe ca*etac* catur+gu.nam !!5054.10! /sauca.m* k.rtv-a m.rd+ambubhy-a.m* !gacchec* *chuddha.m* jala+-a/sayam ! prak.s-alayet karau p-adau !tatra m.rttikay-a*ambubhi.h !!5054.11! sa+jantur* m.rttik-a na*eva !gr-ahy-a /sauca+vidhau kva+cit ! a+/suci+sth-ana+g-a ca*eva !/sauca+/si.s.t-a ca n-aku+j-a !!5054.12! ek-a li;nge gude tisro* !da/sa v-ama+kare m.rda.h ! do.s.nor* dvayo.h sapta dey-as* !tisras* tisra/s* ca p-adayo.h !!5054.13! ek-a li;nge tu m.rd* dey-a !tisro* v-ama+kare tath-a ! ubhayo.h karayor* dve ca !m-utra+/sauca.m* prak-irtitam !!5054.14! kury-ad* dv-a+da/sa ga.n.d-u.s-an !pur-i.sa+utsarjane dvi+ja.h ! m-utra+utsarjane tu .sa.t kury-ac* !caturo* v-a*api dharma+vit !!5054.15! p-ita+/se.sa.m* /sauca+/se.sa.m* !na*-ac-amed* udaka.m* dvi+ja ! p-atra+antarasya*a+bh-ave tat !ki.m+cit tyaktv-a tad* -acaret !!5054.16! etac* *chauca.m* g.rha+sthasya !proktam asti dvi+janmana.h ! var.ny-* etad* dvi+gu.na.m* kury-an* !ni/si tv* ardha.m* tath-a*adhvani !!5054.17! -arta.h kury-ad* yath-a+/sakti !/sakta.h kury-ad* yath-a+uditam ! /saucam etat prayatnena !de/sa+k-ala+anus-arata.h !!5054.18! k.rte m-utra+pur-i.se *api !yadi na*eva*udaka.m* bhavet ! tad-a yarhy* udaka+-apti.h sy-at !tad-a sn-ay-at sa+cailaka.h !!5054.19! ara.nye *an+udake r-atrau !caura+vy-aghra+-akule pathi ! k.rtv-a m-utra+pur-i.sa.m* ca !dravya+hasto* na du.syati !!5054.20! antar* bahir* ma?njanena !/sauca+p-atra.m* ca /sodhayet ! tumb-i tri.h k.s-alan-ac* *chuddhyed* !dh-atu+p-atra.m* m.rd+ambubhi.h !!5054.21! ittha.m* /sauca+vidhi.m* k.rtv-a !kurv-ita mukha+/sodhanam ! na tasya k-a.s.thena mata.m* !dant-an-am ati+ghar.sa.nam !!5054.22! -ardra+druma+ccheda+do.s-at !tan+ni.sedho* *asya yat tata.h ! yath-a+labdhena k-a.s.thena jihv-a+/suddhi.m* sam-acaret !!5054.23! na ti.s.than na calan m-arge !na ca pratya;n+mukhas* tath-a ! bh-a.sam-a.no* na ca*anyena !sa* kury-ad* danta+dh-avanam !!5054.24! vrata+upav-asa+divase !/sr-addha+sa.mkr-anti+parvasu ! ap-a.m* dv-a+da/sa+ga.n.d-u.sais* !tat k-arya.m* na tu d-aru.n-a !!5054.25! nady-a.m* ta.d-age k-upe v-a !tata.h sn-ana.m* sam-acaret ! u.s.na+udakena*-apadi tu !m-anasa.m* v-a tad* -acaret !!5054.26! dhy-atv-a hari.m* sva+h.rdaye !tan+n-ama+ucc-ara+p-urvakam ! manas-a kalpitais* toyair* !yat sn-ana.m* tat tu m-anasam !!5054.27! sn-ana+k-ale smared* ga;ng-a.m* !vi.s.nu+p-ada+udak-i.m* /siv-am ! bhag-iratha+tapa.h+siddhi.m* !mah-a+p-ataka+n-a/san-im !!5054.28! uda;n+mukha.h pr-a;n+mukho* v-a !sn-atv-a sn-ana+a;nga+tarpa.nam ! k.rtv-a*-agacchet sa+ambu+p-atra* !-ardra+v-as-a* nija+-a/sramam !!5054.29! yad* -anuk-ulya.m* tatra sy-at !tarhi sa.mdhy-a.m* jala+-a/saye ! -ardra+v-as-a.h sa* kurv-ita !k.rtv-a tilakam ambun-a !!5054.30! -ardra+v-as-a* jale kury-ad* !br-ahma.nas* tarpa.na+-adi ca ! g-ayatr-i.m* vahni+vaktr-a.m* tu !bahir* eva jal-aj* japet !!5054.31! avam.rjy-an* na ca sn-ato* !g-atr-a.ny* ambara+p-a.nibhi.h ! na ca nirdh-unayet ke/s-an !v-asa/s* ca*eva na nartayet !!5054.32! tisra.h ko.tyo* *ardha+ko.ti/s* ca !santi rom-a.ni m-anu.se ! t-avanti santi t-irth-ani !tasm-an na parim-arjayet !!5054.33! dev-a.h pibanti /siraso* !mukhata.h pitaras* tath-a ! vak.saso* *api ca gandharv-a* !adhast-at sarva+jantava.h !!5054.34! nija+-a/sramam upetya*atha !prak.s-alya cara.nau karau ! vas-ita dhaute vasane !spar/sa+du.s.te na cet tad-a !!5054.35! sak.rd* dhauta.m* striy-a dhauta.m* !/s-udra+dhauta.m* tath-a*eva ca ! a+dhauta.m* tad* vij-an-iy-ac* !*chu.ska.m* dak.si.na+pallavai.h !!5054.36! na dvi+ja+spar/sa+do.so* *asti !dhauta+kau/seya+v-asasa.h ! /s-a.nasya*aur.nasya t-ar.nasya !tvak+patra+-ade/s* ca v-asasa.h !!5054.37! ek-a+v-as-a* bhaven* na*eva !sa.mdhy-a+homa+japa+-adi.su ! kriy-asu br-ahma.na.h kva+api !karma.ny* api ca pait.rke !!5054.38! uttar-iya.m* na cet tarhi !paridh-ana+ardhakena tam ! kury-ad* v-a vastra+kha.n.dena !brahma+s-utra+antare.na v-a !!5054.39! nagna.h sy-an* malavad+v-as-a* !nagna.h kaup-ina+kevala.h ! a+kaccho* *an+uttar-iya/s* ca !mukta+kaccha/s* ca nagnaka.h !!5054.40! g.rhae* -ardra+pa.to* nagna* !eka+kacchas* tath-a+vidha.h ! ka.ti+kaccha+vih-ina/s* ca !dvi+kaccho* nagna* ucyate !!5054.41! paridh-an-ad* bahi.h kacch-a !nibaddh-a hy* -asur-i mat-a ! dharma+karma.ni vidvadbhir* !varjan-iy-a prayatnata.h !!5054.42! daiva.m* pitrya.m* ca v-a karma !sa.mdhy-a+up-asty+-adi naityakam ! /s-udra+-ah.rtena toyena !vipro* na*eva sam-acaret !!5054.43! samit+pu.spa+ku/sa+-ad-ini !br-ahma.na.h svayam -aharet ! /s-udra+-an-itai.h kraya+kr-itai.h !p-ujayen* na ram-a+patim !!5054.44! p-uj-a+dravy-a.ni sa.mbh.rtya !yath-a+labdh-ani sa+tvaram ! kambala+-ady+-asane /suddhe !/sucau de/sae* up-avi/set !!5054.45! uda;n+mukha.h pr-a;n+mukho* v-a !sva+astika+-asanam -asthita.h ! -acamya pr-a.n-an -ayamya !var.n-i pu.n.dra.m* sam-acaret !!5054.46! sn-atv-a pu.n.dra.m* m.rd-a kury-ad* !*dhutv-a vahnau tu bhasman-a ! dev-an abhyarcya gandhena !jala+madhye jalena ca !!5054.47! pa?ncaka.m* tu*-urdhva+pu.n.dr-a.n-a.m* !sa+go+p-i+candana+-akhyay-a ! m.rd-a vi/suddhay-a kury-ad* !g-ayatr-i.m* vai.s.nav-i.m* pa.than !!5054.48! lal-a.ta+ka.n.tha+h.rd+b-ahau !t-any* a;nguly-a sam-acaret ! a+l-abhe tu m.rda.h kury-ad* !agni+hotrasya bhasman-a !!5054.49! pr-ata.h+sa.mdhy-am up-as-ino* !g-ayatr-i.m* /saktito* japet ! a.s.ta+uttara.m* sahasra.m* v-a !/sata.m* v-a*api da/sa*-apadi !!5054.50! nitya+homa.m* tata.h k.rtv-a !bh-uta+/suddhi.m* vidh-aya ca ! pr-a.na+prati.s.th-a.m* kurv-ita !m-at.rk-a+ny-asa+p-urvakam !!5054.51! brahma+bh-uta.h para.m* brahma !/sr-i+vi.s.nu.m* h.rdaya+ambu+je ! dhy-atv-a*-adau manas-a*abhyarcya !b-ahya+p-ujanam -acaret !!5054.52! /s-alagr-ama+/sil-ay-a.m* tu !k-arya.m* na*-av-ahana.m* hare.h ! tath-a sthira+pratik.rt-av* !anyatra tu tad* -acaret !!5054.53! p-uj-a+paddhaty+ukta+r-ity-a !m-ula+mantre.na ca*acarnam ! kury-at puru.sa+s-uktena !yath-a+labdha+upac-arakai.h !!5054.54! pa?nca*asya*-av.rttaya.h santi !s-uktasya*atra*iti sad+guro.h ! j?n-atv-a*arcana+vidhi.m* sarva.m* !tena*eva sa* sam-acaret !!5054.55! pu.spa+dh-upa+-ady+a+l-abhe tad* !dady-an* mantre.na m-anasam ! pr-ity-a paramay-a nitya.m* !tan+man-a.h prayato* *arcayet !!5054.56! sa.mkalpya dehe deve ca !k.rtv-a ny-asa+vidhi.m* tata.h ! kala/sa+arc-a.m* /sa;nkha+gha.n.t-a+ !+p-uj-a.m* tan+manun-a*-acaret !!5054.57! p-uj-a+dravy-a.ni sa.mprok.sya !dhy-anam -av-ahana+-asane ! p-adyam arghya.m* ca*-acamana.m* !sn-ana.m* pa?nca+a+m.rtena ca !!5054.58! laghu+p-uj-a.m* ca*abhi.seka.m* !k.rtv-a v-asa.h samarpayet ! upav-ita.m* candana.m* ca !pu.sp-a.ni vi+vidh-ani ca !!5054.59! tulas-i+patra+saubh-agya+ !+dravya+dh-up-a.ms* tato* *arpayet ! d-ipa.m* phala+-adi+naivedya.m* !jala.m* ca kara+/sodhanam !!5054.60! mukha+prak.s-alana.m* dady-at !t-amb-ula+phala+dak.si.n-a.h ! n-ir-ajayitv-a*atha hari.m* !dady-at pu.spa+a?njali.m* ca sa.h !!5054.61! pra+dak.si.n-a.m* stuti.m* k.rtv-a !namask.rtya k.sam-apayet ! k.r.s.na+mantra.m* ca g-ayatr-i.m* !vai.s.nav-i.m* /saktito* japet !!5054.62! tulas-i+k-a.s.tha+j-a /sre.s.th-a !padma+b-ija+udbhava-a*atha+v-a ! dh-atr-i+phala+udbhav-a v-a*api !japa+m-al-a /subha+-avah-a !!5054.63! .rjur* eka+agra+d.r.s.ti/s* ca !sv+astika+-asanam -asthita.h ! vastra+-acch-adita+m-ala/s* ca !japen* mauna+vrata.h sthira.h !!5054.64! veda.m* pur-a.na.m* /sakty-a*atha !bh-arata.m* v-a hare.h stavam ! japitv-a*-anamya ta.m* kury-ad* !gur-u.n-am abhivandanam !!5054.65! y-acitv-a*atha dvi+j-an* *chuddh-an !a+pakva+anna.m* k.rta+-aplava.h ! p-aka.m* kury-ac* ca madhya+ahna+ !sa.mdhy-a.m* ca pit.r+tarpa.nam !!5054.66! arpayitv-a bhagavate !mah-a+naivedyam -adar-at ! -av-ahit-a.m* harer* m-urti.m* !h.rdaye dh-arayet puna.h !!5054.67! na*a+g-alita.m* gh.rta.m* k.s-ira.m* !nivedya.m* ca*ambu vi.s.nave ! ke/sa+-adi+du.s.tam anna.m* ca !dagdha.m* dur+gandhi ca*a+/suci !!5054.68! vai/svadeva.m* tata.h kury-ad* !atha cet ko+api y-acaka.h ! y-acet sva.m* tarhi vibhajet !tasm-ae* anna.m* mud-a+anvita.h !!5054.69! huta+datta+ava/si.s.ta+anna+ !+p-atra.m* var.n-i sa* ma.n.dale ! catur+asre bhuvi k.rte !nidh-aya prok.sayet tata.h !!5054.70! apo+a/s-ana+vidhi.m* k.rtv-a !sa* pr-a.na+-ahuti+p-urvakam ! ady-at pr-ag+-anana.h k.r.s.na+ !+pras-ada+anna.m* ca maunav-an !!5054.71! vipra.h ka/s+cit pavitra.h sva.m* !bhik.s-ayai cen* nimantrayet ! na y-acitu.m* tarhi gacched* !gacched* bhoktu.m* tad+-alaye !!5054.72! sva+vi.s.nos* tatra naivedya.m* !k.rtv-a bhu?nj-ita p-urvavat ! na sy-at sva+vrata+bha;nga/s* cec* !*chr-addhe bhu?nj-ita tarhi sa.h !!5054.73! -acamya culuka.m* k.rtv-a !p-atra+/suddhi.m* vidh-aya sa.h ! veda+sac+ch-astra+p-a.tha+-adyair* !div-a+/se.sa.m* sam-apayet !!5054.74! s-aya.m* sn-atv-a*up-asya sa.mdhy-a.m* !homa+karma sam-acaret ! k.r.s.na+mantra.m* yath-a+/sakti !japet kury-ad* *dhare.h kath-am !!5054.75! vyat-ite prathame y-ame !ni/so* dhy-ayan hari.m* h.rdi ! /sayana.m* bhuvi kurv-ita !ma.n.dale brahma+c-ari.n-am !!5054.76! iti sa.mk.sepata.h prokto* !var.nino* naityako* vidhi.h ! j?n-atavyo* vistaras* tv* asya !ni+khilo* dharma+/s-astrata.h !!5054.77! sa.mdhy-a+p-uj-a+vai/svadeva+ !homa+-ad-in-a.m* ca yo* vidhi.h ! tat+tat+paddhatito* j?neya.h !sa* tu nai.s.thika+var.nin-a !!5054.78! et-an dharm-an ni.seveta !yo* var.n-i nai.s.thiko* bhuvi ! pr-apnuy-at sva+-ipsit-am eva !muktim eka+antik-i.m* hi sa.h !!5054.79! ya* et-a?n* *ch.r.nuy-ad* dharm-an !ya/s* ca pr-ity-a*anuk-irtayet ! pr-apnuy-at-a.m* deva+loka.m* !tau vimucya*agha+sa.mghata.h !!5054.80! bh-umau ye nai.s.thik-a.h syur* nija+hita+nirat-a var.ninas* tyakta+geh-a* ! vair-agya.m* t-ivram -apt-a* harim uru+tapas-a*-ar-adhitu.m* ca*utka+citt-a.h ! tair* ete p-alan-iy-a.h satatam iha v.r.s-a.h /sreyase svasya tena ! pr-itas* tebhyo* dad-ati prabhur* a+khilam api pr-arthita.m* var.ni+r-aja !!5054.81! su+vrata* uv-aca: iti ni/samya jagad+guru.n-a v.r.s-an ! nigadit-an hari.n-a sva+hit-aya sa.h ! parama+tu.s.tim av-apya mud-a ca ta.m* ! nara+pate pra.nun-ava sat-a.m* patim !!5054.82! mukunda+-ananda* uv-aca: kaly-a.na+hetu+gu.na+ratna+vibh-u.sita+a;nghre ! k-aru.nya+p-ur.na+nayana+ambu+ja dina+bandho ! n-an-a+vidha+agha+nicaya++pra/sama+abhidh-ana ! nitya.m* namo* *astu haraye guru+r-aja tubhyam !!5054.83! a+j?n-ana+sa.mtamasa+n-a/saka+bh-as+karas* tva.m* ! sva+a;nghri+/srita+a+khila+jana+-ipsita+kalpa+v.rk.sa.h ! sad+dharma+vartma+parip-alana+/s-ila+/s-alin ! nitya.m* namo* *astu haraye guru+r-aja tubhyam !!5054.84! tva.m* brahma+randhrae* iha yoga+kal-a+prav-i.nair* ! dhyeya.h sahasra+dala+pa;nka+ja* -i/svaro* *asi ! tva.m* veda+kalpa+taru+sa.mbhava+hetur* eko* ! nitya.m* namo* *astu haraye guru+r-aja tubhyam !!5054.85! tva.m* vai sur-a+palala+maithuna+sakta+pu.ms-am ! eko* *asi da.n.da+dhara* -i/sa hit-aya te.s-am ! dharma.m* san-atanam a+hi.msa+makha.m* ca p-asi ! nitya.m* namo* *astu haraye guru+r-aja tubhyam !!5054.86! tva.m* k-ama+lobha+rasa+m-ana+mukh-a.m/s* ca daity-an ! a.n.da+stha+sarva+janat-a+jaya+j-ata+darp-an ! nighnann* iha*-i/sa bhavasi praka.ta+prat-apo* ! nitya.m* namo* *astu haraye guru+r-aja tubhyam !!5054.87! tvayy* eva sad+guru+pada.m* jagati*iha sa+artha.m* ! varvarti dharma+pathi vartayati sva+/si.sy-an ! dharma.m* svaya.m* d.rdham anu.s.thitavaty* a+/se.sa.m* ! nitya.m* namo* *astu haraye guru+r-aja tubhyam !!5054.88! tvat+k-irtir* eva guru+n-amatay-a prasiddh-an ! n-ar-i+rasa+dravi.na+lolupa+manda+buddh-in ! sa.mkocayaty* anu+dina.m* bhuvi dh-urta+pu.mso* ! nitya.m* namo* *astu haraye guru+r-aja tubhyam !!5054.89! ekas* tvam eva bhuvi mukti+patha+ab+ja+bh-asv-an ! -asse mumuk.subhir* ato* munibhi.h /srito* *asi ! bhaktir* mama*a+pratihat-a*astu tava*a;nghri+padme ! nitya.m* namo* *astu haraye guru+r-aja tubhyam !!5054.90! su+vrata* uv-aca: ittha.m* sa* sa.mst-uya hari.m* mah-a+-atm-a ! nan-ama var.ni+indra* ud-ara+buddhi.h ! tad+dharma+sa.mstho* *anu+dina.m* si.seve ! tam eva bhakty-a paray-a nara+indra !!5054.91! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne nai.s.thika+dharme.su brahma+c-ari.n-am -ahnika+vidhi+nir-upa.na+n-am-a catu.h+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: -arambhite mandire *atha !k.r.s.na+arc-a+sth-apana+ucite ! j-ate r-aj-a*uttamo* natv-a !hari.m* prov-aca bh-u+pate !!5055.1! bhagavan+mandira.m* hy* etac* !*chr-i+k.r.s.na+sth-apana+ucitam ! j-atam.* tata.h prati.s.th-a.m* tva.m* !kuru k.r.s.nasya su+k.sa.ne !!5055.2! /srutv-a*iti n.r+pater* v-akya.m* !h.r.s.to* jyotir+vida.m* hari.h ! papraccha r-ama+candra+-akhya.m* !k.r.s.na+sth-apana+su+k.sa.nam !!5055.3! sa* pr-aha*-a/svina+m-ase *asmin !/sukla+dv-ada/sik-a+dine ! su+muh-urto* bhavaty* eva !k.r.s.na.m* sth-apaya tatra tu !!5055.4! hari.h pr-aha n.r+pa.m* /s-ighram !upah-ar-an sam-anaya ! muh-urto* *adya din-ad* asti !pa?ncame *ahni su+/sobhana.h !!5055.5! ity* ukto* hari.n-a h.r.s.to* !r-ajh-a sa+tvara+k-aribhi.h ! vipr-an -ap.rcchya*upah-ar-an !-anay-am -asa sarva/sa.h !!5055.6! hari/s* ca ma.n.dapa.m* tatra !rambh-a+stambha+-adi+/sobhanam ! bandhay-am -asa vitata.m* !k-aray-am -asa vedik-am !!5055.7! da/samy-a.m* vijay-a+-akhy-ay-a.m* !sva+-ik.sa.na+artham up-agat-an ! bhakt-an -av-asay-am -asa !tatra tan+maha+d.r.s.taye !!5055.8! -ah-uya vaidik-an su+j?n-an !br-ahma.na+pra+var-a.ms* tata.h ! ek-a+da/sy-a.m* sam-arebhe !prati.s.th-a+vidhim -adar-at !!5055.9! p-ita+ambara.m* sat paridh-aya r-ajann* ! -arakta+kau/seya+k.rta+uttar-iya.h ! -av-ahya p-i.the.su pup-uja dev-an ! vidhi+j?na+vipra+udita+veda+mantrai.h !!5055.10! sa* sa.mgave dv-a+da/sik-a+dine *atha+u ! tan+mandire r-adhikay-a sametam ! k.r.s.na.m* prati.s.th-apayati sma go+p-i+ ! n-atha+abhidha.m* prau.dha+tanu.m* yath-avat !!5055.11! v-aditra+n-ada.h su+mah-a.ms* tad-a*-as-id* ! veda+dhvanir* vaidika+bh-u+sur-a.n-am ! babh-uva k.r.s.na.m* sa+mah-a+upah-arai.h ! sa.mp-ujya d.r.s.ty-a sthiray-a*-aluloke !!5055.12! muh-urtam ittha.m* prasam-ik.sam-a.ne ! harau sa* k.r.s.no* *atitar-a.m* babh-ase ! d.r.s.tv-a tam -apur* bh.r/sa+vismaya.m* vai ! bhakt-a* a+bhakt-a* ni+khil-a/s* ca lok-a.h !!5055.13! hutv-a sa* p-ur.na+-ahutim -aditey-an ! virsarjayitv-a v.rta+bh-umi+dev-an ! kalpena mukhyena hi dak.si.n-abhi.h ! sa.mto.say-am -asa tath-a*itar-a.m/s* ca !!5055.14! dadau ca d-an-ani bah-uni tatra ! dvi+ja+uttamebhya.h sa* ud-ara+buddhi.h ! g-a.h svar.na+mudr-a/s* ca hay-a.ms* til-a.m/s* ca ! pr-ad-ac* ca v-as-a.msi mano+har-a.ni !!5055.15! de/sa+antarebhya/s* ca pura+antarebhya.h ! sam-agat-an vipra+ga.n-an an+ek-an ! paur-a.m/s* ca vipr-an sa* mun-i.m/s* ca sarv-an ! sa.mtarpay-am -asa vi+citra+bhojyai.h !!5055.16! k.r.s.na+prati.s.th-a+utsavam e.sa* ittha.m* ! vidh-aya bhaktai.h parip-ujyam-ana.h ! gr-ama+antarebhyo* vyas.rjat sva+bhakt-a.ms* ! tatra*-agat-an dharma+tan-u+ja* -i/sa.h !!5055.17! r-aj-a*uttama.h pr-apa sa+b-andhavo* *api ! cirantamasya sva+mano+rathasya ! etat phala.m* tat k.rpay-a tad-an-i.m* ! bhakty-a si.seve *atha tam eva nityam !!5055.18! jay-a ca lalit-a tasya !bhaginyau hari+sa.m/srite ! lebh-ate parama+-ananda.m* !sarve bhakt-a/s* ca n-agar-a.h !!5055.19! hari/s* ca tata* -arabhya !t-ivra+vair-agyam -a/srita.h ! ni.h+sp.rho* *avartata ja.da+ !+bharatena sama.m* n.r+pa !!5055.20! kva+cid* a/snan kva+cin* na*a/snan !kva+cid* anna.m* kva+cit phalam ! kva+cit patra.m* ca bubhuje !v-ayum eva kva+cit sa* ca !!5055.21! sva+sva+dharme vartayitu.m* !s-adh-un pad+g-a.m/s* ca var.nina.h ! sa* go+p-ala+-ananda+muni.m* !sam-ah-uya*abrav-id* vaca.h !!5055.22! sva+sva+dharme vartan-iy-as* !tvay-a*ete sa+kal-a* api ! -ac-arya+anumatena*eva*ity* !uktv-a ta.m* so* *abrav-ic* ca t-an !!5055.23! asya*-aj?n-ay-a.m* vartitavya.m* !bhavadbhir* m-amakair* mune.h ! varti.syate *anyath-a yo* *asau !na mad-iya* iti dhruvam !!5055.24! evam ukt-a* bhagavat-a !ta.m* namask.rtya te *a+khil-a.h ! evam eva*-acari.sy-amo* !na*anyath-a*ity* abruvan vaca.h !!5055.25! tad-a prasanno* bhagav-a.ms* !t-an uv-aca nija+-a/srit-an ! /sreyo* bhavi.syaty* eva.m* ced* !yu.sm-akam iti bh-u+pate !!5055.26! sa.mtyakta+daihya+sa+kala+vyavah-ara+k-aryo* ! deha.m* nija.m* ca bahudh-a*an+anusa.mdadh-ana.h ! j?n-ana.m* ca bhaktim a+khila.m* sa+vir-aga+yoga.m* ! dharma.m* ca bodhayati sa* sma yath-avad* eva !!5055.27! dharmas* ty-ajyo* na kai/s+cit sva+nigama+vihito* v-asudeve ca bhaktir* ! divya+-ak-are vidhey-a sita+dhana+mahasi brahma.n-a svasya ca*aikyam ! ni/scitya*eva*anya+vastuny* a.num api ca rati.m* sa.mparityajya santas* ! tan+m-ah-atmy-aya sevy-a* iti vadati nij-an dh-armiko* n-ila+ka.n.tha.h !!5055.28! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne durga+pattane /sr-i+go+p-i+n-atha+prati.s.th-a+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: k.r.s.na+itara+pada+arthe.su !ruci+h-inasya sarvath-a ! dharma+-adi+pracchake *atha*-as-it !pu.msi pr-itir* harer* n.r+pa !!5056.1! /sata+-anando* munis* tasya !sev-ay-a.m* nirata.h sad-a ! p-ada+sa.mv-ahana.m* kurvann* !ekad-a*-as-it tad+antike !!5056.2! tam uv-aca svaya.m* sv-am-i !mune ki.m+cana te yadi ! pra.s.tavya.m* sy-at tad-a*etarhi !p.rccha vak.sye tad+uttaram !!5056.3! evam ukta.h sa* tu pr-ito* !bh.r/sa.m* munir* ud-ara+dh-i.h ! pra+a?njalis* ta.m* namask.rtya !papraccha*ittha.m* nara+adhipa !!5056.4! /sata+-ananda* uv-aca: sa+a;nga.m* yogam aha.m* sv-amin !boddhum icch-ami tattvata.h ! tvatta* eva hi sarva+j?n-at !sevan-iy-ac* ca yogibhi.h !!5056.5! may-a tu tvat+pras-adena !yogin-am api dur+labh-a.h ! sam-adhi+siddhi.h pr-apt-a*asti !vin-a s-adhana+sampadam !!5056.6! tath-a*api lak.sa.na+-ad-ini !yoga+/s-astra+anus-arata.h ! vivits-amy* a;ngi+yogasya !tad+a;ng-an-a.m* ca sarva/sa.h !!5056.7! su+vrata* uv-aca: iti p.r.s.ta.h sa* munin-a !tena yogi+hita+e.si.n-a ! prasanno* bhagav-an r-aja.ms* !tam uv-aca mah-a+matim !!5056.8! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sam-ic-in-a*asti te buddhir* !yoga.m* p.rcchasi yan* mune ! na*asti yoga+sama.m* ki.m+cit !s-adhana.m* sva+-ipsita+artha+dam !!5056.9! yoga.m* vin-a tu manaso* !nigraho* du.s+kara.h sat-am ! bhaktir* j?n-ana.m* ca yogena !siddhim -apnoti ni/scitam !!5056.10! -adau hira.nya+garbhe.na !yoga+/s-astra.m* pravartitam ! pata?njali+sva+r-upe.na !tat pha.ni+indre.na vist.rtam !!5056.11! tat+s-aram aham -ad-aya !sa+a;nga.m* yoga.m* vad-ami te ! k.r.s.ne sam-adhi.m* manaso* !viddhi tva.m* yoga+lak.sa.nam !!5056.12! yath-a*iddha+vahnin-a sarve !n-a/syante dh-atu+sa.mgat-a.h ! do.s-a.h sam-adhi+yogena !n-asyante m-anas-as* tath-a !!5056.13! atas* tad+do.sa+n-a/sa+artha.m* !bhaktena kamal-a+pate.h ! sam-adhi+yoga+abhyasana.m* !k-aryam uts-ahin-a drutam !!5056.14! sa+a;nga.m* sam-adhi+yoga.m* tu !sa.ms-adhayitum icchat-a ! /sraya.n-iyo* gurur* bhakty-a !sarva+yoga+kal-a+nidhi.h !!5056.15! mano+anuk-ulay-a tasya !nitya.m* /su/sr-u.say-a sa* tam ! pr-i.nayed* atha tat+prokta+ !+r-ity-a yoga.m* samabhyaset !!5056.16! de/se /sucau same v-alu+ !+sarkar-a+-adi+vivarjite ! mano+anuk-ule nir+b-adhe !nivased* yoga+s-adhaka.h !!5056.17! anna+-adibhi.h sva+/su/sr-u.s-a !kartur* yatra*anuk-ulat-a ! bhavet sth-ane /s-ita+v-ata+ !+da.m/sa+b-adh-a na yatra ca !!5056.18! jala+-a/saya+-anuk-ulya.m* ca !yatra svasya*ucita.m* bhavet ! -a/srame tatra ni/scinto* !bhakto* yoga.m* samabhyaset !!5056.19! nad-i+k-upa+upa+ka.n.the ca !sa+bhaye pit.r+k-anane ! sa+/sabde *agni+jala+abhy-a/se !j-ir.na+go.s.the catu.s+pathe !!5056.20! a+/sucau p-uti+gandhe ca !/su.ska+par.na+caye tath-a ! de/se jana+-akule ca*api !na yoga+abhy-asam -acaret !!5056.21! jana+sa;nga.m* ca*ati+jalpam !aty+-ah-aram ati+/sramam ! rasa+laulyam ati+krodha.m* !na kury-ad* yogam -acaran !!5056.22! tundasya p-urayed* bh-agau !dv-av* annena*ekam ambun-a ! /se.sayed* ekam eva.m* hi !mita+bhug* yoga+k.rd* bhavet !!5056.23! yava+ta.n.dula+godh-um-an !go+dugdha+-ajye ca /su.n.thik-am ! bhak.sayed* abhyasan yoga.m* !siddhe tv* asmin na tad+yama.h !!5056.24! parityajet sarvath-a*eva !sa.msarga.m* madya+m-a.msayo.h ! bha;ng-a+tam-ala+ahi+phena+ !+m-adaka+-ad-ini p-uti ca !!5056.25! s-adhako* bhak.sayen* na*eva !dadhi+takra+-amlik-as* tath-a ! m-a.s-an kulatth-a?n* *ch-aka.m* ca !ka.tu.m* ca lava.na.m* tyajet !!5056.26! taila.m* tikta.m* r-ama.tha.m* ca !sa+utphullam ati+/sitalam ! na bhak.sayed* a+vi?n-ata.m* !pada+artha.m* ka?n+cana*api ca !!5056.27! uts-ahav-an bhaven* nitya.m* !/saithilya.m* ca parityajet ! str-i+prasa.mga.m* tu yatnena !sarvath-a sa* parityajet !!5056.28! strai.na+p-apam ati+dh-urta+sa.mgama.m* ! sarvath-a pariharec* ca sa* dhruvam ! anyath-a tu paripakva+yogav-an ! bhra.m/sam eti kim+u tarhi s-adhaka.h !!5056.29! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne yoga+upade/se yoga+s-adhana+ucita+de/sa+-ah-ara+nir-upa.na+n-am-a .sa.t+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sam-adhi+yogasya*a;ng-ani !prokt-any* a.s.tau man-i.sibhi.h ! t-ani te *anukrame.na+aha.m* !kathay-ami d.r.dha+vrata !!5057.1! -adya.m* yam-as* tata.h prokt-a* !niyam-a/s* ca*-asan-any* atha ! pr-a.na+-ay-ama/s* caturtha.m* tu !praty-ah-ara/s* ca pa?ncamam !!5057.2! dh-ara.n-a ca tato* dhy-ana.m* !sam-adhi/s* ca*a.s.tama.m* matam ! a;ng-i sam-adhir* etair* hi !siddhyaty* a;ngai.h kila*a.s.tabhi.h !!5057.3! tatra*-ady-ani tu pa?nca*api !bahir+a;ng-a.ni tasya hi ! antar+a;ng-a.ni ca tr-i.ni !dh-ara.n-a+-ad-ini viddhi bho.h !!5057.4! atha*ete.s-a.m* lak.sa.n-ani !sa.mk.sepe.na p.rthak p.rthak ! yoga+/s-astra+udit-any* eva !kathay-ami phalai.h saha !!5057.5! hi.ms-a+-adibhyo* *agha+karmabhya.h !s-adhaka.m* yogae* eva ye ! sva+-a/srita.m* yamayanty* atra !te tu prokt-a* yam-a* budhai.h !!5057.6! a+hi.ms-a satyam a+steya.m* !brahma+carya.m* ca su+vrata ! a+parigraha* ity* eva.m* !yam-a.h pa?nca prak-irtit-a.h !!5057.7! /sar-ira+v-a;n+manobhir* yad* !a+kle/sa+janana.m* sad-a ! pr-a.ni+m-atrasya s-a sadbhir* !a+hi.ms-a*ity* abhig-iyate !!5057.8! dharma+a+dharmau sam-ik.sya*eva !yath-a+artha+kathana.m* tu yat ! sarve.s-a.m* hita+k.rd* yac* ca !v-akya.m* tat satyam ucyate !!5057.9! a+dattasya para+svasya !p-arok.sye.na balena v-a ! yan* na*eva graha.na.m* kva+api !tad* a+steyam ud-iryate !!5057.10! str-i+sa;ngasya*a.s.tadh-a ty-aga.h !samyag+vastu+vic-arata.h ! brahma+carya.m* tad* eva*-ahur* !brahma+pr-apti+kara.m* tu yat !!5057.11! svaya.m* vic-arya tyakt-an-a.m* !pada+arth-an-a.m* na sa.mgraha.h ! so* *a+parigraha* ity* -ahur* !munayas* tattva+dar/sina.h !!5057.12! a+hi.ms-ay-a.h phala.m* tatra !nir+vairatva.m* hi sarvath-a ! a+sr-avitva.m* ca satyasya !phala.m* vai pu.nya+karm-a.n-am !!5057.13! a+steyasya phala.m* n-an-a+ !+divya+ratna+upalambhanam ! v-irya+l-abho* yoga+siddhir* !brahma+caryasya ca drutam !!5057.14! mano+vik.sepa+n-a/sa/s* ca*a+ !+parigraha+phala.m* matam ! iti prokt-a* yam-a.h pa?nca !niyam-an kathay-amy* atha !!5057.15! nivartya k-amya+dharmebhyo* !mok.sa+dharme.su yoginam ! ye vai niyamayanty* anyatra !niyam-as* te prak-irtit-a.h !!5057.16! /sauca.m* tapa/s* ca sa.mto.sa.h !sva+adhy-aya/s* ca*-i/svara+arcanam ! iti pa?nca*eva kathit-as* !te ca yoga+vi/s-aradai.h !!5057.17! tatra /sauca.m* dvidh-a prokta.m* !b-ahya+-abhyantara+bhedata.h ! m.rj+jal-abhy-a.m* bhaved* b-ahya.m* !bh-ava+/suddhy-a tath-a*-antaram !!5057.18! /sar-ira+/so.sa.na.m* yat tu !k.rcchra+c-andr-aya.na+-adibhi.h ! aik-agryam indriy-a.n-a.m* ca !tapa* ity* ucyate tath-a !!5057.19! anya+icch-a+rahit-a tu.s.ti.h !sa.mpr-aptena*-i/svara+icchay-a ! anna+-adin-a sa* sa.mto.sa.h !kathyate su+mate budhai.h !!5057.20! bhakty-a*upani.sad-a.m* p-a.tho* !yath-a+/sakti nir+antaram ! bhakti+/s-astrasya v-a*anyasya !sva+adhy-aya.h sa* ca kathyate !!5057.21! manas-a cintana.m* nitya.m* !hare/s* ca vacas-a stuti.h ! k-ayena p-uj-a pu.spa+-adyair* !ity* ukta.m* ca*-i/svara+arcanam !!5057.22! sattva+/suddhi.h saumanasyam !indriy-a.n-a.m* ca nigraha.h ! -atma+dar/sana+yogyata.m* !phala.m* /saucasya te.sv* atha !!5057.23! tapasas* tv* indriya+dhiy-a.m* !/suddhi/s* ca*agha+k.saya.h phalam ! sarva+uttama+sukha+pr-apti.h !sa.mto.sasya phala.m* tath-a !!5057.24! prasannat-a*i.s.ta+devasya !sva+adhy-ayasya phala.m* matam ! phalam -i/svara+p-uj-ay-a.h !sam-adhe.h siddhir* -a/su ca !!5057.25! -asyate yogin-a yatra !yena v-a yoga+siddhaye ! tad* -asanam iti prokta.m* !yogasya*a;nga.m* t.rt-iyakam !!5057.26! -asan-ani tu yoga+j?n-a.h !pr-ahur* bahu+vidh-ani hi ! catur+a/s-iti+sa.mkhy-ani !te.su mukhy-ani yogin-am !!5057.27! tatra*api tri.m/san+mukhy-ani !yogina.h kathayanti hi ! catur+da/sa ca tatra*api !mukhy-ani kathay-ami te !!5057.28! sv+astika.m* go+mukha.m* v-ira.m* !yoga.m* padma.m* ca kaukku.tam ! kaurma.m* c-apa.m* ca m-ay-ura.m* !tath-a pa/scima+t-anakam !!5057.29! /s-aba.m* siddha.m* tath-a sai.mha.m* !bhadra.m* ca*iti catur+da/sa ! lak.sa.n-ani krame.na*e.s-a.m* !kathay-amy* atha tattvata.h !!5057.30! j-anu+-urvor* antare p-ada+ !+tale dve api yoga+k.rt ! k.rtv-a*-as-ita .rjur* yat tat !sv+astika.m* parik-irtitam !!5057.31! dak.sa+p-ar/sve savya+gulpha.m* !savye dak.si.nam arpayet ! go+mukha+-ak.rti tat proktam !-asana.m* go+mukha+abhidham !!5057.32! nyased* -urau p-adam ekam !-urum anya+pade tath-a ! v-ira+-asanam iti prokta.m* !su+kara.m* s-adhakair* idam !!5057.33! vyutkrame.na guda.m* ruddhv-a !gulph-abhy-a.m* sy-at sam-ahita.h ! etad* yoga+-asana.m* prokta.m* !yoga+vid+yami+sa.mmatam !!5057.34! v-ama+-urau dak.si.na.m* p-ada.m* !dak.sa+-urau nyasya ca*itaram ! ap-ak+kar-abhy-am a;ngu.s.thau !dady-at padma+-asana.m* tv* idam !!5057.35! baddhv-a padma+-asana.m* hastau !j-anu+-urvor* antare.na ca ! bhuvi sa.msth-apya vyoma+stho* !bhavet tat kukku.ta+-asanam !!5057.36! kukku.ta+-asana+bandha+stho* !dorbhy-a.m* sa.mh.rtya kandhar-am ! bhavet k-urmavad* utt-ana* !etad* utt-ana+k-urmakam !!5057.37! savya+-uru+m-ule dak.sa+a;nghri.m* !k.rtv-a j-anvor* bahir* dharet ! ve.s.titena kare.na*anya.m* !dak.se.na dhanur+-asanam !!5057.38! etaj* j-a.thara+rogha+ghna.m* !ku.n.dal-i+bodha+k-arakam ! a;ng-an-a.m* sthairya+k.rc* ca*uktam !-asana.m* muni+sa.mmatam !!5057.39! dorbhy-a.m* bh-umim ava.s.tabhya !n-abhi+p-ar/sve kapho.ni+ge ! k.rtv-a bhavet sva+stha+vapur* !m-ay-ura.m* tad* *dhi da.n.davat !!5057.40! rog-an audarik-an hanti !prad-ipayati j-a.tharam ! bhukta.m* vi.sa.m* kad+a/sana.m* !jarayaty* etad* -asanam !!5057.41! pras-arya da.n.davat p-adau !g.rh-itv-a*agra+dvaya.m* tayo.h ! nyasej* j-anu+upari /sira* !iti pa/scima+t-anakam !!5057.42! pavana.m* pa/scima+gati.m* !ja.thara+agni+prad-ipanam ! k.r/satvam udarasya*api !kury-ad* etat kila*-asanam !!5057.43! /sava+-asana.m* ca /savavad* !utt-ana.m* /sayana.m* bhuvi ! sarva+-asana+/sr-anti+hara.m* !citta+vi/sr-anti+s-adhanam !!5057.44! nip-i.dya s-ivan-i.m* v-ama+ !+p-ar.s.ni.n-a v-ama+gulaphake ! vinyased* dak.si.na.m* gulpham !etat siddha+-asana.m* sm.rtam !!5057.45! -asana+agrya.m* ca roga+ghnam !etad* vajra+-asana.m* vidu.h ! ke+cin* mukta+-asana.m* pr-ahur* !eke gupta+-asana.m* jagu.h !!5057.46! adho* v.r.sa.nayor* gulphau !s-ivan-i+p-ar/svayo.h k.sipet ! savye dak.sa.m* dak.si.ne *anya.m* !pras.rta+a;ngulikau karau !!5057.47! j-anvor* dh.rtv-a vy-atta+vaktro* !n-asik-a+agra.m* vilokayet ! etat si.mha+-asana.m* prokta.m* !yogin-am abhiv-a?nchitam !!5057.48! s-ivan-i+p-ar/svayor* gulphau !v.r.sa.nasya*adha.h kram-an* nyaset ! dadhy-at p-ad-av* ap-ag+dorbhy-am !iti bhadra+-asana.m* param !!5057.49! ity* -adiny* -asan-any* -ahur* !yoga+/s-astra+vi/s-arad-a.h ! sthira.m* sukha.m* dhy-ana+k-ale !te.s-am ekatama.m* /srayet !!5057.50! -asana+/srama+j-atena !svedena*a;nga.m* vimardayet ! d.rdhat-a laghut-a ca*eva !tena g-atrasya j-ayate !!5057.51! -asan-an-a.m* phala.m* prokta.m* !sarva+dvandva+sahi.s.nut-a ! /s-ar-ira+roga+n-a/sa/s* ca !pr-a.na+-ay-ama+adhik-arit-a !!5057.52! udit-any* -asan-any* asya !siddh-ani syur* yad-a tad-a ! guru+upadi.s.ta+m-arge.na !n-a.d-i+/sodhanam abhyaset !!5057.53! vin-a n-a.d-i+/sodhana.m* tu !pr-a.na+-ay-amo* na siddhyati ! mala+-akul-asu n-a.d-i.su !na*anta/s* carati m-aruta.h !!5057.54! dhautir* bastis* tath-a netis* !tr-a.taka.m* naulik-a tath-a ! kap-ala+bh-ati/s* ca*ity* -ady-a.h !kriy-a.h santy* atra k-irtit-a.h !!5057.55! /sanair* graset sita.m* vastra.m* !catur+a;ngula*vist.rtam ! praty-aharet punar* iti !dhauti.h k-asa+-adi+roga+h-a !!5057.56! n-abhi+p-atre jale sthitv-a !p-ayun-a*-ak.rsya v-ari ca ! tyajed* basti.m* k.s-alayitv-a !sa* basti.h sarva+roga+h.rt !!5057.57! /si/snena*-ak.r.sya salila.m* !punas* tena*eva recayet ! gudena v-a recayet tad* !bastir* e.sa* dvit-iyaka.h !!5057.58! p-itv-a mukhena p-an-iya.m* !recayet tad* gudena ca ! /sa;nkha+prak.s-alana+-akhy-a*e.s-a !bastir* ukt-a man-i.sibhi.h !!5057.59! p-itv-a jala.m* mukhena*-adau !punas* tena*eva tad* vamet ! prokt-a gaja+kara.ny-* e.s-a !kriy-a vai n-a.di+/sodhan-i !!5057.60! n-as-a+n-ale snigdha+s-utra.m* !prave/sya*-akar.sayen* mukh-at ! e.s-a netir* netra+m-urdha+ !+roga+ghn-i divya+d.r.s.ti+d-a !!5057.61! tr-a.taka.m* ca s-uk.sma+lak.sya.m* !y-avat sy-ad* a/sru+p-atanam ! t-avat sthira+d.r/s-a*-ik.seta !netra+ruk+tandri+hant.r*idam !!5057.62! a+manda+-avarta+vegena !tunda.m* savya+apasavyata.h ! nata+a.mso* bhr-amayed* e.s-a !naulir* do.sa+eka+/so.sa.n-i !!5057.63! recaka.m* p-uraka.m* kury-ad* !bhastr-avac* ca sa+sa.mbhramam ! kap-ala+bh-ati.h s-a prokt-a !do.sa+ghn-i yogi+sa.mmat-a !!5057.64! /suddhyanti n-a.dya* et-abhi.h !kriy-abhir* yoga+c-ari.na.h ! /suddh-asu tasya n-a.s-i.su !pr-apnoti k.r/sat-a.m* tanu.h !!5057.65! dehe bhavati k-anti/s* ca !ja.thara+agni+prad-ipanam ! n-ada+abhivyaktir* -arogya.m* !yath-a+i.s.ta.m* v-ayu+dh-ara.nam !!5057.66! ittha.m* n-a.d-i.h /sodhayitv-a !pr-a.na+-ay-ama.m* samabhyaset ! cale v-ate cala.m* citta.m* !ni/s+cale ni/s+cala.m* yata.h !!5057.67! -asana.m* d.r.dham -a/sritya !kurv-ita pr-a.na+sa.myamam ! guru+prokta+krame.na*eva !sva+stha+citta.h /sanai.h /sanai.h !!5057.68! pr-a.na+/sabdena tu mune !/s-ar-iro* v-ayur* ucyate ! -ay-amo* nigrahas* tasya !pr-a.na+-ay-amas* tata.h sm.rta.h !!5057.69! pr-a.na+-ay-amo* dvidh-a prokta.h !sa+garbho* *a+garbha* eva ca ! japa+dhy-ana.m* vin-a*a+garbha.h !sa+garbhas* tat+samanvita.h !!5057.70! a+garbh-at keval-at sadbhi.h !sa+garbha.h /sre.s.tha* ucyate ! sa+garbha+abhy-asata.h /s-ighra.m* !siddhi.m* yogasya vindati !!5057.71! dvayo* *apy* asau caturdh-a*ukta.h !p-urako* recakas* tath-a ! kumbhaka.h /s-unyaka/s* ca*iti !/s.r.nu tal+lak.sa.n-any* api !!5057.72! yath-a kamala+n-alena !jala.m* vaktra+dh.rtena tu ! -akar.sayet tath-a v-ayu.m* !p-uraka.h sa* nigadyate !!5057.73! samutk.sipya bahir* v-ayu.m* !/s-unya.m* kury-ad* *dh.rd+ambaram ! sa* recaka* iti prokto* !yoga+/s-astra+vi/s-aradai.h !!5057.74! ucchv-asam atha ni.h/sv-asa.m* !rundhy-ad* yog-i sthira+sthiti.h ! sa* kumbhaka* iti prokta.h !p-ur.na+kumbha* iva sthita.h !!5057.75! kumbhako* dvi+vidho* brahmann* !e.sa* sa.mkathyate budhai.h ! eka* -abhyantaras* tatra !dvit-iyo* b-ahya* ucyate !!5057.76! ap-ane pr-a.na+sa.mrodho* !j?neya* -abhyantaro* mune ! pr-a.ne *ap-anasya sa.mrodho* !dvit-iya.h kumbhaka.h sm.rta.h !!5057.77! p-uraka.h pra.navais* tatra !k-arya.h .so+.da/sabhi.h /sanai.h ! dv-a+tri.m/sat-a recakas* tu !catu.h+.sa.s.ty-a ca kumbhaka.h !!5057.78! atha+v-a vi.s.nu+g-ayatr-i !yog-i sva+manas-a pa.than ! yath-a+/sakty* eva kurv-ita !pr-a.na+-ay-amam a+tandrita.h !!5057.79! pi;ngal-a dak.si.ne v-ame !n-a.d-i*i.d-a sa.msthitau tayo.h ! s-urya+candrau su.sum.n-a tu !tan+madhye tatra p-avaka.h !!5057.80! i.day-a p-uraka.m* k.rtv-a !tata.h kurv-ita kumbhakam ! tata.h pi;ngalay-a kury-ad* !recaka.m* tu /sanai.h /sanai.h !!5057.81! yad* v-a pi;ngalay-a kury-at !p-uraka.m* kumbhaka.m* tata.h ! k.rtv-a ca recaka.m* kury-ad* !i.day-a yoga+s-adhaka.h !!5057.82! /sanai.h k.rtena yuktena !pr-a.na+-ay-amena yogina.h ! roga+n-a/sa/s* ca siddhi.h sy-ad* !anyath-a tu viparyaya.h !!5057.83! pr-atar* madhyan+dine s-ayam !ardha+r-atre ca kumbh-ak-an ! /sanair* a/s-iti+paryanta.m* !catur+v-ara.m* samabhyaset !!5057.84! kan-iyasi pr-a.na+rodhe !sveda.h kampas* tu madhyame ! uttame ca*-asana+utth-ana.m* !s-adhakasya muhur* bhavet !!5057.85! bahi.h+sthitasya*a+graha.nam !a+ty-ago* *anta.h+sthitasya ca ! v-ayo.h sa* /s-unyako* j?neya.h !/s-unya+vedha+-adya+bh-umik-a !!5057.86! pr-a.na+-ay-ama+phala.m* prokta.m* !munibhir* yoga+vittamai.h ! yogyat-a dh-ara.n-asu sy-an* !manasas* tv* iti su+vrata !!5057.87! asya /s-unyaka+sa.mj?nasya !pr-a.na+rodhasya sarvata.h ! vi/se.so* vartate ta.m* ca !sarva.m* te kathay-amy* aham !!5057.88! na /s-unyaka+pr-a.na+nirodha+s-amya.m* ! yoga+a;ngam -apnoty* a+para.m* hi ki.m+cit ! n-ada+abhidha+brahma.ni yatra labdhe ! bhavet para+brahma+sukha+anubh-uti.h !!5057.89! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne yoga+upade/se yama+niyama+-asana+pr-a.na+-ay-ama+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a sapta+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: pr-a.na+-ay-ama.h /s-unya+ka+-akhyo* !mata.h /sre.s.thatay-a budhai.h ! sa* nir+v-asana+cittasya !pu.mso* h.rdy* eva j-ayate !!5058.1! h.rdi tasmi?n* j-ayam-ane !pr-a.na+-ady-a* da/sa v-ayava.h ! sva+sva+sth-ana+avak-a/se.su !/s-amyanti h.rdaya+-adi.su !!5058.2! yogino* j-ayate *avasth-a !tad-a j-agrat su.suptivat ! dehe ca stabdhat-a ca*antar* !n-adasya /srava.na.m* tath-a !!5058.3! -adau tantr-i+ravam iva !/srutv-a s-uk.sma+dhvani.m* tata.h ! anta.h prabudhyate ca*atha !ve.nu+n-ada.m* /s.r.noti sa.h !!5058.4! tato* m.rd+a;ngavan+n-ada.m* !/sa;nkh+dundubhivat tata.h ! bhery-+-ady+an+eka+v-aditra+ !+tulya+n-ada.m* /s.r.noty* atha !!5058.5! megha+garjana+tuly-a.m/s* ca !n-ad-an na+eka+vidh-an iti ! /srutv-a*ati+iva prabuddha.h san !prak-a/sa.m* h.rdi pa/syati !!5058.6! tata.h sth-ula+vir-a.d+-akhya+ !+dehe.su pra.nava.m* sa* ca ! /sv-asa+ucchv-asa+sva+r-upe.na !sthita.m* sva+h.rdi pa/syati !!5058.7! abhyasyanti yogino* *atra !pr-aptaye yasya nityad-a ! prati+/sv-asa.m* mah-a+mantram !a.s.ta+a+k.saram a+tandrit-a.h !!5058.8! -adau tu tejas-a.m* r-a/sim !-ak-a/savad* an+antakam ! n-ada+brahma*iti ya.m* pr-ahus* !ta.m* pa/syati mah-a+ujjvalam !!5058.9! yasm-ac* ca*agner* visphuli;ng-a* !iva niry-anti sarvata.h ! tejas-a.m* ma.n.dal-any* arka+ !+bimba+tuly-any* an+anta/sa.h !!5058.10! tasm-at tu tejas-a.m* r-a/ser* !udyanta.m* pra.nava.m* tata.h ! sa* v-ik.sate n-ada+r-upa.m* !yog-i tejomaya.m* sitam !!5058.11! pra.nava+dhvanayas* tatra !tejo+bhrami+sama+prabh-a.h ! utpadyanto* *apiyanta/s* ca !d.r/syante tena bh-uri/sa.h !!5058.12! yath-a samudre kallol-a* !vidyuto* v-a bal-ahake ! utpadyante ca l-iyante !teja.h+pu?nje tath-a rav-a.h !!5058.13! n-ada+-atmakasya tasya*atha !pra.navasya mah-a+dhvanau ! pr-ak+/srut-a* itare n-ad-as* !tiro* dh-iyantae* eva te !!5058.14! pra.navasya*asya m-ah-atmya.m* !vede.su bahudh-a*uditam ! tasya s-ara.m* sam-ak.r.sya !sa.mk.sepe.na vad-amy* aham !!5058.15! yat ki.m+cid* v-a;nmaya.m* loke !pra.navo* hy* e.sa* tasya tu ! j?neya.h k-ara.nam asti*iti !b-ija+r-upa.h san-atana.h !!5058.16! tasya*a+k-ara* u+k-ara/s* ca !ma+k-ara/s* ca*ardha+m-atrik-a ! m-atr-a/s* catasra* ity* -ahu.h !sarva+-adh-aratay-a mat-a.h !!5058.17! vir-a.d* vi.s.nu.h sthiti/s* ca*iti !traya.m* ca*a+k-aram -a/sritam ! s-utra.m* hira.nya+garbha/s* ca !s.r.s.ti/s* ca*u+k-aram -a/srit-a.h !!5058.18! a+vy-ak.rta+-i/svara+lay-a* !ma+k-aram iti sa.m/srit-a.h ! cid+-ak-a/sa+a+k.sara+brahma+ !+turyam ity* ardha+m-atrik-am !!5058.19! m-at.rk-a/s* ca dvi+pa?nc-a/sad* !ved-a* vy-ah.rtibhi.h saha ! veda+a;ng-any* atha yat ki.m+cit !tan+m-ula.m* v-a;nmaya.m* hi tat !!5058.20! tato* *avak-a/so* *apy* a+khila.h !pra.navasya*asya tejas-a ! vy-apta* ity* avalokya*asau !pr-apnoty* -anandam uttamam !!5058.21! tasya*eva*-alamban-ac* *ch-unya+ !+mah-a+/s-unya+-adi+bh-umik-a.h ! vidhv-a n-ada+-atmaka.m* yog-i !y-ati n-ar-aya.na.m* prabhum !!5058.22! k-arya+k-ara.na+r-upo* *asau !n-ada.h sarvo* yad+a;ngata.h ! pr-adur* bhavati ta.m* deva.m* !sa+ak.s-at sva+h.rdi v-ik.sate !!5058.23! tata.h sa* k.rta+k.rtyo* *atra !bhavaty* eva na sa.m/saya.h ! tat+pras-ad-ad* av-apnoti !tad+dh-ama parama.m* b.rhat !!5058.24! /s-unyaka+pr-a.na+sa.mrodha+ !+-ady-a*iya.m* sthitir* ud-irit-a ! saha+ja.h sa* sam-adhir* hi !kathyate tattva+dar/sibhi.h !!5058.25! tadv-an yog-i vapu.h+stho* *api !vartate sa+ak.sivat sad-a ! pr-apya ca*-atyantika+laya+ !+sthitim unnidra* eva sa.h !!5058.26! na sarva+loka+s-adhyo* *aya.m* !/s-unyaka.h pr-a.na+sa.myama.h ! na ca*eka+janma+janyena !su+k.rtena* api labhyate !!5058.27! an+eka+janma+jany-an-a.m* !sa.mcayai.h pu.nya+karma.n-am ! a+/se.sa+v-asan-a+h-ina.m* !yasya citta.m* tu j-ayate !!5058.28! tasya sat+sa.mga+sac+ch-astre !vin-a*api /s-unya+ka+sthiti.h ! v-asudevasya*eva sa+ak.s-ad* !icchay-a j-ayate mune !!5058.29! saha*-atmano* brahma.n-a*ekya.m* !b-alye *apy* anubhavaty* asau ! -ar.sabhe.su yath-a p-urva.m* !nava+yoga+-i/svar-as* tath-a !!5058.30! kavir* harir* antarik.sa.h !prabuddha.h pippal-ayana.h ! -avir+hotro* *atha drumila/s* !camasa.h kara+bh-ajana.h !!5058.31! putr-a* .r.sabha+devasya !nava*ete yoga+vittam-a.h ! siddh-a* babh-uvur* b-alye *api !pr-apta+brahma+-atmat-a !!5058.32! tath-a+vidh-a/s* ca ye ke+cit !te *adhun-a*apy* atra bh-u+tale ! n-ar-aya.na+icchay-a*a+kasm-al* !labhante t-ad.r/s-i.m* sthitim !!5058.33! cittasya nir+v-asanat-a.m* !vin-a /s-unya+ka+siddhaye ! up-ayo* *anyas* tu na*asty* eva !ka/s+cid* apy* atra san+mate !!5058.34! sa+nir+v-asana+cittasya !h.rdaye pr-a.na+sa.myama.h ! j-ayate sahas-a*eva*api !p-uraka+-ady-a.h kriy-a* vin-a !!5058.35! iti te pr-a.na+sa.mrodho* !may-a sa.mk-irtito* mune ! ya.h s-am-anya+vi/se.s-abhy-a.m* !prokto* yoga+vi/s-aradai.h !!5058.36! ya.h pr-a.na+sa.myamanam abhyasati*iha siddha+ ! +yoga+upadar/sita+pathena pum-a.ms* tu dh-ira.h ! tasya*ati+ca?ncalam api prasabha.m* sameti ! mok.sa+unmukha+eka+ripur* -a/su mano* *api n-unam !!5058.37! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne yoga+upade/se /s-unya+ka+pr-a.na*-ay-ama+lak.sa.na+n-am-a*a.s.ta+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: pu.ms-a sis-adhayi.sat-a !pr-a.na+-ay-amam iha*a?njas-a ! j?ney-ani n-as-a+ni.h/sv-ase !pa?nca tattv-ani sarvath-a !!5059.1! i.d-ay-a.m* pi;ngal-ay-a.m* v-a !su.sum.n-ay-a.m* ca yogin-a ! vahanty-a.m* yac* ca kartavya.m* !j?neya.m* tad* api tattvata.h !!5059.2! saur-a.m/s* c-andr-a.m/s* ca tithy+-ad-in !api j?n-atv-a yath-a+-agamam ! vidadh-ita yath-a+k-ala.m* !yoga+k.rt sa+kal-a.h kriy-a.h !!5059.3! vist.rta.m* sarvam etad* *dhi !vartate svara+/s-asane ! bruve tat+s-aram -ak.r.sya !s-adhak-an-a.m* hit-aya ca !!5059.4! tatra p-ita.m* catu.s+ko.na.m* !j?neya.m* tattva.m* tu p-arthivam ! /sv-asas* tad-a madhya+gatir* !bhavec* ca dv-a+da/sa+a;ngula.h !!5059.5! tad-a sthira.h sva+bh-ava.h sy-ad* !arthe ca surabhau ruci.h ! p-ita+var.na+pada+arth-an-a.m* !sa.mkalpa/s* ca bhaved* *dh.rdi !!5059.6! eva.m+vidhe dhar-a+tattve !vartam-ane tu yogin-a ! sthira+k-ary-a.ni k-ary-a.ni !sva+ucit-any* eva na*itarat !!5059.7! v-ari+tattva.m* bhavec* *chvetam !ardha+candra+sam-ak.rti ! adho+gatis* tad-a /sv-asa.h !.so+.da/sa+a;ngulam -ayata.h !!5059.8! tad-a sva+bh-ave c-a?ncalya.m* !rasa+-ih-a+cintana.m* h.rdi ! bhavec* *chveta+pada+arth-an-a.m* !/s-anti+karma*atra ca*-acaret !!5059.9! tejas+tattva.m* bhavec* *cho.na.m* !tri+ko.na.m* maruto* gati.h ! catur+a;ngulam -urdhv-a ca !sva+bh-ave t-ik.s.nat-a tad-a !!5059.10! r-upe ruci/s* ca /so.na+artha+ !cintana.m* h.rdaye bhavet ! tad-a t-ik.s.na.m* karma yat tad* !yog-i svasya*ucita.m* caret !!5059.11! v-ayu+tattva.m* harid+var.na.m* !vartula.m* ca gatis* tad-a ! /sv-asasya*a.s.ta+a;ngula.m* tiryak !sy-at sva+bh-avo* *ati+ca?ncala.h !!5059.12! pr-iti.h spar/sa+sukhe *atha sy-ad* !harid+arthasya m-anase ! sa.mkalpas* tatra kurv-ita !cara+karm-a.ni yoga+k.rt !!5059.13! -ak-a/sa+tattva.m* /sy-ama.m* sy-ad* !binduvac* ca tad-a gati.h ! eka+a;ngula.m* sarvata/s* ca !bhavec* *chv-asasya yogina.h !!5059.14! sva+bh-ave /s-unyat-a /sabde !ruci.h sa.mkalpa+h-inat-a ! bhavet tad-a tu kartavya.m* !yogin-am -atma+vicintanam !!5059.15! /sre.s.tha* -adye *antime tattve !pr-a.na+-ay-amo* *atha madhyama.h ! dvit-iye ca t.rt-iye *api !kani.s.thas* tu tur-iyake !!5059.16! i.d-ay-am ambu+tattve ca !vahaty* eva pibed* apa.h ! pi;ngal-ay-am agni+tattve !bhukti.m* ca*utsargam -acaret !!5059.17! su.sum.n-ay-a.m* harer* dhy-ana.m* !kury-ad* v-a pr-a.na+sa.myamanam ! anyat ki.m+cin* na kurv-ita !sthira.m* karma*atha+v-a calam !!5059.18! div-a ca v-ahayec* c-andr-i.m* !n-a.d-i.m* saur-i.m* tath-a ni/si ! kartavye tv* ambu+p-ana+-adau !t-avat t-a.m* vipar-itayet !!5059.19! j?neya/s* c-andra.h sita.h pak.sa.h !k.r.s.na.h sauro* *atha yogin-a ! saumya+/sukra+indu+guravo* !v-ar-a?n* ca*indo.h pare rave.h !!5059.20! /sukra+prati+pado* *am-a+anta.m* !tr-i.n-i tr-i.ni din-ani ca ! j?n-atavy-ani krame.na*eva !candrasya ca rave.h puna.h !!5059.21! c-andry-a.m* n-a.dy-a.m* vidho.h pak.sa+ !tithi+v-ara+sam-agame ! saury-a.m* tath-a*eva s-uryasya !sarva.m* k-arya.m* hi siddhyati !!5059.22! ete.s-a.m* mi/srat-ay-a.m* tu !k.rta+-arambhasya karma.na.h ! mano+abhila.sita.m* t-ur.na.m* !phala.m* na*eva hi j-ayate !!5059.23! iti tattva+-adi+r-up-a.ni !tubhya.m* sa.mk.sepato* may-a ! prokt-ani t-ani j-an-iy-ad* !yoga+k.rt sva+artha+siddhaye !!5059.24! etat tattva+-adi+vij?n-ana.m* !p-urva+ukta+niyama+sthite.h ! bhaved* yoga+k.rta.h sarva.m* !na tu tad+b-ahya+vartina.h !!5059.25! ku+pathya+bhoj-i bahv+-a/s-i !pram-ad-i vyasan-i sa+ru.t ! bahu+bh-a.s-i div-a+sv-ap-i !k-am-i ca*etan* na budhyate !!5059.26! pr-a.na+-ay-ama+prasa;ngena !tattva+-ady* etan* nir-upitam ! yaj* j?n-anin-a*arthasya siddhir* !a+siddhi/s* ca h.rdi*-ik.syate !!5059.27! a;ng-ani catv-ari may-a su+buddhe ! yogasya tubhya.m* sphu.ta+lak.sa.n-ani ! nir-upit-ani*ittham atha*apar-a.ni ! phalai.h saha*anukramato* vad-ami !!5059.28! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne yoga+upade/se tattva+-adi+j?n-ana+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sva+svebhyo* vi.sayebhyo* yat !sam-akar.sa.nam -atmani ! indriy-a.n-a.m* tu sarve.s-a.m* !sa* praty-ah-ara* ucyate !!5060.1! indriy-a.n-a.m* p-aratantry-ad* !vimuktir* yoginas* tv* iti ! praty-ah-arasya kathita.m* !phala.m* yoga+vi/s-aradai.h !!5060.2! -adh-ara+-adi.su cakre.su !pr-a.nasya manas-a saha ! h.rdi v-a bhagavan+m-urtau !dh-ara.na.m* dh-ara.n-a*ucyate !!5060.3! dhy-ana+siddhir* dh-ara.n-ay-a.h !phala.m* sadbhir* nigadyate ! tac* ca dhy-ana.m* pravak.sy-ami !yogasya*a;nga.m* hi saptamam !!5060.4! .sa.d+a;nga+abhy-asata.h k.s-i.na+ !+karma+do.se sva+m-anase ! yogin-a s-adhan-iya.m* tad* !bhagavat+prema+v.rddhi+k.rt !!5060.5! asti n-abhi+hrade padmam !a.s.ta+patram adho+mukham ! kadal-i+ko/sa+sa.mk-a/sa.m* !dv-a+da/sa+a;ngula+n-alakam !!5060.6! pra.nava+dhvanibhis* tasmin !phulle ca*-urdhva+mukh-ik.rte ! tejo+bimbe v-asudeva+ !+cintana.m* dhy-anam ucyate !!5060.7! bh-asvat+ko.ti+sama+prabha.m* su+vadana.m* sat+padma+patra+-ik.sa.na.m* ! ka.n.the kaustubha+r-ajita.m* ca mural-i.m* sa.mn-adayanta.m* ras-at ! sarva+ala.mk.rti+bh-u.sa.na.m* su+muku.ta.m* kar.na+ullasat+ku.n.dala.m* ! dhy-ayed* d-irgha+bhuja.m* ca p-ita+vasana.m* /sr-i+v-asudeva.m* h.rdi !!5060.8! bh-ata.m* mauktika+pu.spa+h-ara+tatibhir* bhakta+arpit-abhir* gale ! haima.m* bibhratam ujjvala.m* ca rucira.m* sad+brahma+s-utra.m* prabhum ! ta.m* dhy-aya.m/s* cara.na+ambu+ja+-adi.su mana/s* ca*a;nge.su sa.mdh-arayet ! praty+eka.m* tu p.rthak p.rthag* d.r.dha+matir* yog-i cira.m* su+sthira.h !!5060.9! avat-ar-a* bhagavato* !v-asudevasya ye *abhavan ! te.sv* anyatamam a+vy+agro* !dhy-ayed* v-a yoga+s-adhaka.h !!5060.10! pratim-a.m* v-a yath-a+d.r.s.t-a.m* !dhy-ayed* bhagavato* *anv+aham ! yat ki.m+cid* *dhari+sa.mbandhi !vastu tad* *dhy* evam ucyate !!5060.11! dhy-anam abhyasato* nityam !ittha.m* vai yogino* *a+cir-at ! prem-a vivardhate vi.s.nau !bhakt-an-am ati+v-a?nchita.h !!5060.12! dhy-ana+sth-an-ani dehe *asmin !santy* an+ek-ani yogina.h ! tatra*api n-abhi+kande *asmin !vi/se.so* *asti*iti ta.m* /s.r.nu !!5060.13! tejo+ma.n.dalake tasmin !dhy-at-a yog-i yad-a*-ik.sate ! bhagavanta.m* v-asudeva.m* !sarva+deva+adhi+daivatam !!5060.14! tad-a*eva n-a.dya.h sa+kal-a.h !sa.mkucanty* asubhi.h saha ! nirodha.m* manasa/s* ca*asau !dhyeye sa+padi vindate !!5060.15! dhy-ayanti yogino* nityam !ata* eva sam-ahit-a.h ! bhagavanta.m* n-abhi+padme !tad+vida.h /s-ighra+siddhi+de !!5060.16! dhy-ayanta.m* bhagavan+m-urti.m* !bhakta.m* vighn-a/s* catur+vidh-a.h ! p-i.dayanti*iti t-a?n* j?n-atv-a !jayed* vidv-an a+tandrita.h !!5060.17! tatra ca*-adyo* laya.h prokto* !vik.sepas* tad+an+antara.h ! ka.s-aya+-akhyas* t.rt-iya/s* ca !rasa+-asv-ada/s* caturthaka.h !!5060.18! citta+avasth-a+vi/se.s-a* hi !do.s-a* jey-a* ime budhai.h ! yoga+bhra.s.to* *anyath-a yog-i !sa.ms.rti.m* y-aty* a+sa.m/sayam !!5060.19! lay-at prabodhayec* citta.m* !vik.sep-ac* ca nivartayet ! ka.s-aya.m* k.s-alayed* buddhy-a !virakty-a varjayed* ras-an !!5060.20! na siddhyaty* anyath-a dhy-ana.m* !dhy-ana+a+bh-ave kuta.h sthiti.h ! t-a.m* vin-a ca kuto* muktir* !dhy-at-a do.s-a?n* jayet tata.h !!5060.21! sam-adhim a.s.tama.m* ca*a;nga.m* !yogasya*atha vad-ami sa.h ! dhy-ana+abhy-asa+viv.rddhena !prem.n-a sy-an* manaso* harau !!5060.22! eka+eka+avayavasya*ukta.m* !p.rthag* yac* cintana.m* hare.h ! tat tath-a na prakurv-ita !sarv-a.m* m-urti.m* vicintayet !!5060.23! nairantarye.na yan* m-urte.h !sarvasy-a/s* cintana.m* hare.h ! sa* sam-adhir* iti prokto* !yoga+a;nga.m* yoga+vittamai.h !!5060.24! dhyeya+-ak-ara+mano+v.rtti+ !+prav-aha.h su+cira.m* tu ya.h ! sa* sa.mpraj?n-ata+n-ama+a;ng-i !sam-adhi.h kathyate budhai.h !!5060.25! dhy-ane *a;nge ca*a;ngini tath-a !sam-adhau s-uk.smay-a d.r/s-a ! vi/se.sas* tv* avagantavya.h !pakva+a+pakvatva+bhedata.h !!5060.26! yath-a vedam adh-iy-ano* !*adh-ita+veda/s* ca p-uru.sa.h ! veda+adhy-apaka* ity* ete !kram-ac* *chre.s.th-a.h prak-irtit-a.h !!5060.27! tath-a*atra dhy-anav-a?n* *chre.s.thas* !tasm-ad* a;nga+sam-adhiv-an ! tasm-ac* *chre.s.tha/s* kathita.h !sa.mpraj?n-ata+sam-adhim-an !!5060.28! a.s.tasv* a;nge.su ca*ete.su !bahir+a;nga+antar+a;ngat-a ! prokt-a tatra*apy* antar+a;nga+ !+/sre.s.thatva.m* viddhi san+mate !!5060.29! p-urva+pu.nya+ogha+sa.msk-arair* !-ad-av* eva labheta ya.h ! antar+a;nga.m* sa* na+u kury-ad* !bahir+a;nga+-aptaye /sramam !!5060.30! bhakta* eka+antiko* vi.s.no.h !snehasya*ati/sayena ya.h ! tasmin sam-adhi.m* pr-apnoti !siddhayas* tasya vighna+d-a.h !!5060.31! a.nim-a mahim-a pr-apti.h !pr-ak-amya.m* va/sit-a*-i/sit-a ! laghim-a k-ama+p-urti/s* ca*ity* !a.s.tau mukhy-a* hi siddhaya.h !!5060.32! /sata/so* *any-a* api tath-a !siddhaya.h santi mohik-a.h ! t-asu sakto* bhaven* na*eva !yog-i m-ah-atmya+vid* *dhare.h !!5060.33! siddhi+j-ala+sam-asakta.m* !yogina.m* k-ala+lubdhaka.h ! pramatta.m* pak.si.nam iva !nihanty* eva na sa.m/saya.h !!5060.34! tasm-an mana.h sam-ak.r.sya !sarvata.h parama+-atmani ! v-asudeve sam-adadhy-aj* !j?n-ani+mukto* yato* bhavet !!5060.35! anyatra bhagavan+m-urte.h !kasmi.m/s+cid* api vastuni ! mano* yasya*atra sakta.m* sy-at !tasya vighno* mah-an bhavet !!5060.36! saktas* tuccha+pada+arthe *atra !ya.h so* *a+laukika+vastu.su ! sajjeta na katha.m* yog-i !bhagavad+dh-ama+vartmani !!5060.37! atra samyag* viraktasya !d.r.dha+j?n-anavato* mune.h ! kutra+api sth-anake na*asti !vighna.h ka/s+cana karhi+cit !!5060.38! devai.h pralobhyam-ano* *api !tatra tatra ca siddhibhi.h ! udd-alaka+-adi+munivad* !yog-i na*-asajjate kva+cit !!5060.39! a;ng-i sam-adhir* e.so* *api !dvedh-a sa.mprocyate budhai.h ! sa.mpraj?n-ata+-akhya* eko* *anyas* tv* !a+sa.mpraj?n-ata+sa.mj?naka.h !!5060.40! lak.sa.na.m* tatra ca*-adyasya !proktam anyasya k-irtaye ! cittasya bh-umik-as* tasya !prasa.mg-ac* *ch.r.nu pa?nca ca !!5060.41! k.sipta.m* m-u.dha.m* ca vik.sipta.m* !eka+agra.m* ruddham eva ca ! citta.m* pa?nca+vidha.m* tena !tat+sa.mj?n-a* bh-umik-a* api !!5060.42! -adya+dvaye tu /sa;nk-a*eva !sam-adhes* tatra na*asti hi ! sa.mdeho* *asti ca vik.sipte !kv-acitka+dhy-ana+sa.mbhav-at !!5060.43! sa.mpraj?n-ata+sam-adhis* tu !citta+ek-agrye sam-irita.h ! rodhe tu sarva+v.rtt-in-am !a+sa.mpraj?n-ata* ucyate !!5060.44! cetaso* vilaye hy* atra !har-av* -ananda+v-ari+dhau ! magna.h ki.m+cin* na j-an-ati !b-ahyam -abhyantara.m* tath-a !!5060.45! vyutth-ane *asya puna/s* citta+ !+v.rtt-in-a.m* sa.mbhavo* *api ca ! nir+indhana+agnivad* brahma?n* !*ch-amyaty* eva /sanai.h /sanai.h !!5060.46! tato* yog-i pra/s-anta+-atm-a !brahma+r-upatay-a sthita.h ! a+nirv-acya.m* mah-a+-ananda.m* !h.rdaye *anubhavaty* asau !!5060.47! yat ki.m+cit sva+/sar-ira+stha.m* !sth-ula.m* s-uk.sma.m* ca bhautikam ! yath-avat kila tat sarva.m* !sam-adhau v-ik.sate muni.h !!5060.48! brahma+a.n.da+stha.m* ca yat ki.m+cit !tat sarva.m* sva+h.rd+ambare ! sv-atantrye.na*-ik.sate ca*asau !tat+tan+n-a.dy-+adhvan-a vrajan !!5060.49! n-a.d-i+cakra+-ady+-atma+deha+sthita.m* yat ! samyag* yog-i v-ik.sate bhautika.m* ca ! tat te sarva.m* tattvato* vacmi vidvan ! pr-aptair* anta.m* yoga+/s-astrasya buddham !!5060.50! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne yoga+upade/se praty-ah-ara+dh-ara.n-a+dhy-ana+sam-adhi+lak.sa.na+nir-upa.na+n-am-a .sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: ko/s-a* vapu.si .sa.t santi !vahni+sth-anatay-a mat-a.h ! vahnin-a*anna+rasa.h pakvo* !j-a.thare.na bhavaty* as.rk !!5061.1! sva+ko/sa+sthena tat pakva.m* !vahnin-a j-ayate palam ! tat+sva+ko/sa+agnin-a pakva.m* !medastva.m* pratipadyate !!5061.2! meda.h sva+ko/sa+agni+pakvam !asthit-a.m* tac* ca vahnin-a ! pakva.m* majj-a bhavet so* *api !/sukrat-a.m* y-ati vahnin-a !!5061.3! pari.n-amo* na /sukrasya !ko/sa* -adyas* tad+-atmana.h ! rambh-a+stambha+tvaca* iva !.sa.t+ko.s-a* deha+rupi.na.h !!5061.4! asthn-a.m* /sata+traya.m* ca*asti !nara+dehe.su .sa.s.ti+yuk ! dant-as* tatra catu.h+.sa.s.ti.h !sa+sth-al-a* vi.m/satir* nakh-a.h !!5061.5! /sal-ak-a.h p-a.ni+p-adasya !sa.mkhy-at-a* vi.m/sati.h khalu ! asthn-a.m* .sa.s.tis* tv* a;ngul-in-a.m* !eka+ekasy-as* trika.m* trikam !!5061.6! gulphe.su santi catv-ari !p-ar.s.nyor* dve asthin-i mate ! b-ahvor* aratni+m-an-ani !catv-ary* eva.m ca ja;nghayo.h !!5061.7! j-anu+-uru+phalaka+skandha+ !+kapolasya dvaya.m* dvayam ! t-alv+ak.sa+/sro.ni+phalake !dve dve ca*eka.m* tu mehane !!5061.8! han-av* eka.m* pa?nca+da/sa !gr-iv-ay-a.m* jatru.nor* dvayam ! hanu+m-ule dve ca p.r.s.the !catv-ari.m/sac* ca pa?nca ca !!5061.9! ak.si+ga.n.da+lal-ate ca !dve dve ca*eka.m* nasi sthitam ! arbudai.h sth-alakai.h sa+ardha.m* !p-ar/sva+asth-ini dvi+saptati.h !!5061.10! catu.s.taya.m* kap-al-an-a.m* !/s-ir.s.na/s* ca dve tu /sa;nkhayo.h ! h.rdi sapta+da/sa*asth-ini !pu.msa* ity* asthi+sa.mgraha.h !!5061.11! ojo* n-abhir* guda.m* /sukra.m* !rakta.m* /sa;nkhau /siro* gala.h ! pr-a.nasya*-ayatan-any* atra !h.rdaya+-ad-ini santi ca !!5061.12! v-ata+pitta+/sle.sma+vah-a/s* !catv-ari.m/sac+chir-a* iha ! /s-akh-a+bhedena ca*et-a.h syu.h !/sat-ani sapta+sa.mkhyay-a !!5061.13! catur+vi.m/sati+sa.mkhy-ak-a* !dhamanyo* v-ayu+v-ahik-a.h ! n-abhi+j-as* t-a/s* ca /s-akh-abhir* !dve /sate santi sa.mkhyay-a !!5061.14! eka+-una+tri.m/sal+lak.s-a.ni !tath-a nava /sat-ani ca ! .sa.t+pa?nc-a/sac* ca /s-akh-abhi.h !/sir-a+dhamani+sa.myut-a.h !!5061.15! a;nga+praty+a;nga+sa.mdh-in-a.m* !bandhak-a.h sn-ayavo* *api ca ! /sat-ani nava santi*iha !pe/sya.h pa?nca+/sat-ani ca !!5061.16! /sma/sr-u.ni ke/s-a* ubhaye !tr-i.ni lak.s-a.ni dehin-am ! sapta+uttara.m* marma+/sata.m* !mukhya+sa.mdhi+/sata+dvayam !!5061.17! /sar-ira+rom.n-a.m* sarve.s-a.m* !s-uk.sma+a.m/s-a.h parama+a.nubhi.h ! v-ayav-iyai.h sa.mvibhakt-a.h !santi sveda+ayanai.h saha !!5061.18! catu.h+pa?nc-a/sad* atra*ukt-a.h !ko.tya.h sapta+adhik-a tath-a ! .sa.s.tir* lak.s-a.ni pa?nc-a/sat !sahasr-a.ny* eva te mat-a.h !!5061.19! na sth-ula+d.r.s.ty-a kena+api !j?n-atu.m* /sakya.m* katha?n+cana ! sam-adhi+sthair* ida.m* sarva.m* !d.r/syate s-uk.sma+dar/sibhi.h !!5061.20! samyak+pari.nata+-ah-ara+ !+s-arasya*a?njalayo* nava ! santi dehe da/sa*eva+ap-a.m* !vi/sa.h sapta*as.rjo* *a.s.ta ca !!5061.21! m-utra+pitta+/sle.sma.n-a.m* ca !catv-ara.h pa?nca .sa.t kram-at ! majja+medo+vas-an-a.m* ca*apy* !eko* dvau ca traya.h kram-at !!5061.22! masti.skasya*a?njali/s* ca*ardhas* !t-av-a?n* /sle.sma+rasasya ca ! retaso* *ardha* iti prokt-a !sama+dh-atu+vapu.h+sthiti.h !!5061.23! dehasya madhye h.rdaya.m* !sth-ana.m* tu manasa.h sm.rtam ! kaphasya h.rdaya.m* sth-ana.m* !pitta.m* n-abhy-a.m* prati.s.thitam !!5061.24! pakva+-a/sayas* tv* adho* n-abher* !-urdhvam -ama+-a/saya.h sm.rta.h ! madhye ca j-a.tharo* vahnis* !tayos* ti.s.thanti ca*asava.h !!5061.25! a.n.da+-ak.rtis* tatra kanda/s* !catur+a;ngula+sa.mmita.h ! hetur* deha+sthite/s* ca*asti !n-abhi+cakra.m* tad+antare !!5061.26! j-ivo* bhramati tac+cakre !pu.nya+p-apa+pracodita.h ! pr-a.na+-ar-u.dho* yath-a*-ur.n-ayu.h !sva+k.rte tantu+pa?njare !!5061.27! kanda+p-ar/sve *asti parita.h !/sakti.h ku.n.dalin-i mune ! brahma+randhra+mukha.m* rudhv-a !supt-a*a.s.ta+valay-a*ura+g-i !!5061.28! dv-a+saptati.h sahasr-a.ni !n-a.dya.h kanda+samudbhav-a.h ! pras.rt-a.h sarvatas* t-as-a.m* !santi mukhy-a/s* catur+da/sa !!5061.29! su.sum.n-a pi;ngal-a*i.d-a ca !v-aru.n-a ca sarasvat-i ! ya/sasvin-i hasti+jihv-a !p-u.s-a vi/sva+udar-a kuh-u.h !!5061.30! alambu.s-a ca g-andh-ar-i !/sa;nkhin-i ca payasvin-i ! n-a.dyas* tisra.h santi mukhy-a* !et-asv* apy* -adim-a mune !!5061.31! kanda+madhya+udbhav-a tatra !su.sum.n-a*-urdhva+gati+prad-a ! m-urdhni ca brahma+randhre s-a !sthit-a*ata.h sarvato* *adhik-a !!5061.32! pi;ngal-a ca*-urdhva+g-a y-amye !n-as-a+anta.m* pr-apya sa.msthit-a ! i.d-a*api savya+n-as-a+anta.m* !savya+bh-age *asti sa.msthit-a !!5061.33! adha/s* ca*-urdhva.m* ca vij?ney-a !v-aru.n-a sarva+g-amin-i ! sarasvat-i tath-a*eva*-urdhvam !-a+jihv-ay-a.h prati.s.thit-a !!5061.34! ya/sasvin-i y-amya+bh-age !p-ada+a;ngu.s.tha+antam asti ca ! hasti+jihv-a tath-a savya+ !+p-ada+a;ngu.s.tha+avadhi sthit-a !!5061.35! y-amye p-u.s-a ca netra+anta.m* !pi;ngal-ay-as* tu p.r.s.thata.h ! vi/sva+udar-a*abhidh-a n-a.d-i !tu.n.da+madhye vyavasthit-a !!5061.36! p-urva+bh-age su.sum.n-ay-a* me.dhra+anta.m* ca kuh-u.h sthit-a ! alambu.s-a tath-a n-a.d-i !tu.n.da+madhy-ad* adho+mukh-i !!5061.37! g-andh-ar-i savya+netra+ant-am !i.d-ay-a.h p.r.s.thata.h sthit-a ! -a+savya+kar.n-ac* ca mune !/sa;nkhin-* asty* -urdhva+g-amin-i !!5061.38! payasvin-i tath-a*eva*-urdhva.m* !y-amye kar.na+avadhi sthit-a ! et-asv* any-a.h samutpann-a !n-a.dyo* j?ney-a.h sahasra/sa.h !!5061.39! ity* -adi sva+/sar-ira+stha.m* !yat ki.m+cid* iha bhautikam ! v-ik.sate yoga+d.r.s.ty-a tad* !yogav-an eva na*apara.h !!5061.40! v-asudeva+cara.na+ab+ja+k.rp-ay-a.h ! p-atrat-am upagatais* tad+up-asty-a ! yogibhir* na kim+api hy* an+av-apya.m* ! sarvath-a*iha ca paratra mah-a+.r.se !!5061.41! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne yoga+upade/se bhautika+deha+vik-ara+nir-upa.na+n-am-a*eka+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: kathay-amy* atha sa.mk.sep-ad* !brahma+a.n.da+racan-am api ! adho+dal-at krame.na*eva !sarv-am -urdhva+dala+avadhi !!5062.1! adho+dala+upari mahad* !vartate vitata.m* jalam ! tasya*upari mah-a+k-urma.h !/se.sas* tasya*asti ca*upari !!5062.2! sahasra+/s-ir.s.na* ekasmin !pha.ne tasya*a+khilo* *api ca ! bh-u+golo* *asti pu.te.sv* asya !sapta+lok-a* bhavanti hi !!5062.3! p-at-ala+loka.h prathame !bh-u+pu.te *asti mano+hara.h ! vasanti v-asuki+mukh-a* !n-ag-a* yatra pha.na+ujjval-a.h !!5062.4! daity-a/s* ca d-anav-a.h santi !tasya*upari ras-a+tale ! mah-a+tale tad+upari !n-ag-a/s* ca tak.saka+-adaya.h !!5062.5! tal-a+tale *asti tasya*-urdhva.m* !sa+ga.no* maya+d-anava.h ! tasya*upary* asti su+tale !balir* bhagavat-a saha !!5062.6! tasya*upary* asti ca /sivo* !vi+tale h-a.taka+-i/svara.h ! tasya*upary* a+tale ca*asti !sa+ga.no* bala+d-anava.h !!5062.7! a.s.tamo* *aya.m* hi bh-ur+lokas* !tan+madhye meru+parvata.h ! tasya*upari pura.h santi brahma+vi.s.nu+kapardin-am !!5062.8! indra+-ad-in-a.m* dik+pat-in-a.m* !tat+tad+dik.su puro* *as.ta ca ! tatra*amar-avat-i+mukhy-a.h !santi hema+a+cale *an+agha !!5062.9! jamb-u+dv-ipas* tam abhito* !ve.s.tita.h k.s-ara+sindhun-a ! lak.sito* navabhi.h kha.n.dair* !vartate bh-arata+-adibhi.h !!5062.10! sa.mkar.sa.na* up-asyo* *asti !tatra kha.n.da* il-a+v.rte ! haya+gr-iva/s* ca bhadra+a/sve !hari+var.se n.r+kesar-i !!5062.11! k-ama+deva.h ketu+m-ale !matsya+m-urti/s* ca ramyake ! up-asyo* bhagav-an asti !k-urma+r-upo* hira.nmaye !!5062.12! var-aha.h kuru+kha.n.de *asti !r-ama.h ki.m+puru.se tath-a ! nara+n-ar-aya.na* .r.sir* !up-asyo* *asmi.m/s* ca bh-arate !!5062.13! k.s-ara+uda+ve.s.tit-ad* !asm-ad* uttara* uttara.h ! dvi+gu.no* dvi+gu.no* j?neyo* !dv-ipo* *abdhi/s* ca*api t-ad.r/sa.h !!5062.14! jamb-u+dv-ip-at para.h plak.sa+ !+dv-ipo* *asti*ik.su+rasa+abdhin-a ! v.rtas* tatra harir* lokai.h !s-urya+m-urtir* up-asyate !!5062.15! tata/s* ca /s-almali+dv-ipa.h !sur-a+udena*abdhin-a v.rta.h ! vartate candra+r-upa/s* ca !tatra*up-asyo* harir* janai.h !!5062.16! tata.h para.h ku/sa+dv-ipo* !gh.rta+uda+abdhy+abhive.s.tita.h ! asti tatra*agni+r-upa/s* ca !harir* lokair* up-asyate !!5062.17! k.s-ira+uda+abdhi+v.rta/s* ca*asti !krau?nca+dv-ipas* tata.h para.h ! ambu+r-upas* tatra lokair* !v-asudeva* up-asyate !!5062.18! dadhi+ma.n.da+uda+abdhi+v.rta.h !/s-aka+dv-ipas* tata.h para.h ! vartate tatra ca janair* !v-ayur* harir* up-asyate !!5062.19! sv-adu+udaka+abdhy+abhiv.rta.h !pu.skara+-akhyas* tata.h para.h ! dv-ipo* *asti tatra ca brahm-a !pu.skara+stha* up-asyate !!5062.20! tato* *asti k-a?ncan-i bh-umir* !loka+a+lokas* tato* naga.h ! tasya*upari catur+dik.su !catv-ara.h santi dig+gaj-a.h !!5062.21! tatra*eva sa+ak.s-ad* bhagav-an !mah-a+puru.sa* -i/svara.h ! -aste ca loka+rak.s-a+artha.m* !vi.svak+sena+-adibhir* v.rta.h !!5062.22! bh-ur+lok-ad* -id.r/s-ad* -urdhva.m* !bhuvar+loko* *asti san+mate ! bh-uta+preta+pi/s-ac-an-a.m* !tad+vih-ara+niketanam !!5062.23! bh-u+madhya+ge ca hema+adrau !dik+p-al-an-a.m* puro* *abhita.h ! s-uryo* divya+ratha+-ar-u.dho* !bhramati hy* a.n.da+madhya+ga.h !!5062.24! upary+upari santy* ena.m* !ma.n.dal-ani krame.na ca ! candra+.rk.sa+/sukra+saumya+a;ng-a+, !,+raka+deva+purodhas-am !!5062.25! tad+-urdhva.m* ma.n.dala.m* pa;ngos* !tata.h sapta+.r.si+ma.n.dalam ! tata.h para.m* dhruva+pada.m* !vartate dh-ama vai.s.navam !!5062.26! tat+sam-ipa+prade/se *asti !svarga+loko* *asti /sobhana.h ! tatra*asti*indras* triloki+-i/sa.h !sarva+deva+ga.nai.h saha !!5062.27! /si/su+m-ara+-a/srita.m* hy* etat !s-urya+-ady* asti dhruva+avadhi ! graha+cakra.m* tad+upari !mahar+loko* *asti /sobhana.h !!5062.28! jana+lokas* tad+upari !tapo+lokas* tata.h param ! ete lok-as* traya.h santi !.r.si+ma.n.dala+sa.m/srit-a.h !!5062.29! tata* -urdhva.m* satya+loko* !dh-ama vi/sva+s.rjo* *asti tat ! catur+da/sa*ete lok-a/s* ca !paritas* tamas-a*-av.rt-a.h !!5062.30! asti tasm-at tu tamasa.h !para.m* garbha+udaka.m* mune ! tata.h para.m* ca*a.s.ta santi !p.rthvy-+-ady+-avara.n-ani ca !!5062.31! tato* *asti m-ula+prak.rti.h !para.m+jyotis* tata.h param ! tad* eva bhagavad+dh-ama !yad* brahma+puram ucyate !!5062.32! eva.m* sthite *atra brahma+a.n.de !yoga+vij?na.h sam-adhin-a ! tat+tan+n-a.dy-+adhvan-a gatv-a !tat tat sth-ana.m* sam-ik.sate !!5062.33! su.sum.nay-a*eva bhagavad+ !+dh-ama yat prak.rte.h param ! tac* ca d.r.s.tv-a punar* deha.m* !bhautika.m* pr-apya buddhyate !!5062.34! ittha.m* sam-adhau sv-atantrya.m* !prem.n-a n-ar-aya.ne bhavet ! tasm-at tath-a*eva v.rddhy+artha.m* !/sik.sed* yoga.m* guror* budha.h !!5062.35! bhakti+yoga+nipu.nasya sad+guro.h ! /sik.say-a*abhyasata* eva yogina.h ! yogam etam iha siddhir* -ipsit-a ! sy-ad* druta.m* hy* an+agha na*itarasya tu !!5062.36! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne yoga+upade/se brahma+a.n.da+racan-a+nir-upa.na+n-am-a dvi+pa?nc-a/sattamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sam-adhi+ni.s.tho* yogi+indra.h !sva+tantra.h sa* nija+icchay-a ! deha.m* dhatte tyajati v-a !k-ala+bh-iti+vivarjita.h !!5063.1! deha+ty-age yogino* *atra !cira.m* v-a deha+dh-ara.ne ! pa?nc-an-a.m* mahat-a.m* j?n-ana.m* !bh-ut-an-am asty* apek.sitam !!5063.2! pi.n.da+brahma+a.n.da+het-un-a.m* !te.s-a.m* j?n-ana.m* vin-a tu sa.h ! vidy-ad* bhautika+pi.n.dasya !ty-aga+a+ty-aga+kal-a.m* katham !!5063.3! tasm-at k-ara.na+r-up-a.ni !mah-a+bh-ut-ani pa?nca ca ! j?ney-ani te.s-a.m* k-ary-a.ni hy* !a.n.da+pi.n.da+sthit-any* api !!5063.4! /sata+-ananda* uv-aca: pi.n.da+brahma+a.n.da+het-un-a.m* !bh-ut-an-a.m* mahat-a.m* vibho ! vi/se.sa.m* boddhum icch-ami !vaktum arhati ta.m* bhav-an !!5063.5! sam-ane.sv* iha bh-ute.su !p.rthivy-+-adi.su pa?ncasu ! k-ary-a.n-a.m* k-ara.n-an-a.m* ca !bhedo* j?n-ayeta v-a katham !!5063.6! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: k-ary-a.n-a.m* k-ara.n-an-a.m* ca hy* !-adheya+-adh-ara+bh-avata.h ! alpatvena mahattvena !te.s-a.m* bhedo* *avagamyat-am !!5063.7! k-ara.ne.su tu bh-ute.su !k-arya+r-upa+a.n.da+golak-a.h ! sa.msthit-a.h santi hi yath-a !bhuvi bhaum-a* gha.ta+-adaya.h !!5063.8! -adh-ara+bh-ut-any* a.n.d-an-a.m* !mah-a+bh-uta+abhidh-ani ca ! santi t-ani tara.mg-a.n-a.m* !yath-a*ambu+nidhayas* tath-a !!5063.9! pu.m+prak.rty+-a/srit-any* eva !pa?nca j?ney-ani t-ani tu ! tayor* yoge yato* *a.n.d-ani !tad+dv-ar-a sa.mbhavanti vai !!5063.10! a.n.da+ja+dvandva+sa.myog-an* !m-ayay-a* parama+-atmana.h ! yath-a*a.n.da+sa.mbhavo* hy* atra !d.r/syate bhuvi san+mate !!5063.11! pu.m+prak.rtyos* tath-a yog-ad* !bh-uta+dv-ar-a+a.n.da+sa.mbhava.h ! parasya*eva*icchay-a t-abhy-a.m* !bhavaty* eva hi na*anyath-a !!5063.12! brahma+a.n.da+madhye bh-ut-ani !y-ani pa?nca*atra t-ani tu ! j-at-any* a.m/sair* hi mahat-a.m* !bh-ut-an-am -i/svara+icchay-a !!5063.13! yath-a*a.n.da+ja+a.n.da+madhye *atra !pak.si+deha+samudbhava.h ! k-alena tadvad* bhavati !brahma+a.n.de bh-uta+sa.mbhava.h !!5063.14! k-ara.na+-akhy-any* ata.h pr-ahur* !mah-a+bh-ut-ani t-ani tu ! brahma+a.n.da+madhya+bh-ut-ani !k-arya+-akhy-ani ca tad+vida.h !!5063.15! pi.n.da+-akhya.h sth-ula+deho* ya.h !/sukra+/so.nita+sa.mbhava.h ! str-i+pu.msa+yogata.h so* *api !pa?nca+bh-uta+a.m/sa+jo* *asti hi !!5063.16! k-a.thinya+r-upa* -adh-aras* !tatra p.rthv-i*iti gadyate ! dehe dravas* tath-a*eva*-apa* !-u.sm-a teja/s* ca kathyate !!5063.17! ce.s.t-a v-ayus* tath-a*-ak-a/sam !avak-a/so* *asti su+vrata ! eva.m* pa?nca*api bh-ut-ani !santi sarva+vapu.s.sv* api !!5063.18! tatra*apy* agnir* jala.m* v-ayur* !iti tr-i.ni vi/se.sata.h ! dehe mukhyatay-a santi !j?n-atavyam iti yogin-a !!5063.19! tatra*api v-ayur* mukhyo* *asti !bhavato* *anye tad+-a/srite ! v-ayus* tad+-a/srito* *asty* evam !e.s-am anyo+anya+sa.mbhava.h !!5063.20! agni.h .sa.tsv* api ko/se.su !dh-at-un-a.m* pakvat-am iha ! kurv-a.no* j-a.thara/s* ca*asau !deha.m* dh-arayati dhruvam !!5063.21! jala.m* ca v-irya+r-upe.na !k-ara.na.m* vapu.so* *asti hi ! v-irye.na vartate deha.h !k.saye v-iryasya na/syati !!5063.22! pr-a.na+pa?ncaka+r-upe.na !ce.s.taya.m/s* ca*a+khila.m* vapu.h ! indriya+-ady+-atmat-a.m* pr-apya !v-ayur* dh-arayate vapu.h !!5063.23! n-abhi+madhye sthit-a.h sarve !pr-a.n-a* dehe.su dehin-am ! tata* eva prasarpanti !tiryag* -urdhvam adha/s* ca te !!5063.24! su.sum.n-ay-a.m* mukhyatay-a !v-ayur* vahati sarvad-a ! tad+-a/srit-asu n-a.d-i.su !sarv-asv* api vi/saty* ata.h !!5063.25! n-abher* -urdhva.m* sthita.h pr-a.na.h !/sar-ira.m* parip-alayan ! m-urdhni tat+sthe tath-a vahnau !vartate vy-apya sattama !!5063.26! n-abher* adho* hy* ap-ana/s* ca !j-a.thara+agni+samindhana.h ! ap-ana+pr-a.nayor* madhye !j-a.tharo* *agni/s* ca vartate !!5063.27! vy-ana.h sa.mdhi.su sarve.su !vartate ce.s.tayan vapu.h ! bala+karma+prayatna+-atm-a hy* !ud-ana/s* ca*asti ka.n.tha+ga.h !!5063.28! yat ki.m+cid* a/sita.m* p-ita.m* !tat+tan+m-arga.m* sam-anayan ! udd-ipaya.m/s* ca ko/sa+agnim !-aste n-abhau sam-anaka.h !!5063.29! ity* agni+jala+v-ay-un-a.m* !dehe mukhyatvam ucyate ! tatra*api v-ayo.h pr-adh-anya.m* !procyate yoga+vedibhi.h !!5063.30! ty-age v-a dh-ara.ne tasm-at !sva+/sar-irasya yogin-a ! kartavye sati tu dhyeyo* !v-ayur* b-ahyas* tath-a*-antara.h !!5063.31! k.rte pr-a.na+nirodhe ca !j-a.tharo* *agnis* tad+-a/srita.h ! svaya.m* niruddhyate tena !ti.s.thed* yogi+vapu/s* ciram !!5063.32! upek.s-a dh-ara.ne yasya !vapu.so* yogino* bhavet ! jih-as-a tu bhavet tarhi !dhy-atv-a v-ayu.m* tad* uts.rjet !!5063.33! v-ayu+sva+r-upa.m* ni/scitya !pi.n.da+brahma+a.n.da+sa.msthitam ! -adau tata.h sa* yoga+j?na.h !kury-at su+d.r.dham -asanam !!5063.34! yal+loka+icch-a bhavet svasya !tal+loka+pr-apaka.m* h.rdi ! dhy-atv-a v-ayu.m* tatas* tat+stha.m* !jahy-at svasya kalevaram !!5063.35! v-ayu+r-upa.h sa* k-ala+-atm-a !yog-i sarvatra nir+bhaya.h ! svasya*-ipsita.m* pada.m* y-ati !vandyam-ana.h sura+-adibhi.h !!5063.36! v-asudeva+pras-adena !tato* bh-agavat-i.m* tanum ! sa.mpr-apya parama+-ananda.m* !ju.sam-a.na.h sa* vartate !!5063.37! sa.mpr-apya dh-ama parama.m* paramasya pu.msa.h ! sa+ak.s-ad* ram-a*iva cara.na+ambu+jam eva tasya ! sa.msevam-ana* .r.si+sattama+cintya+m-urter* ! -apnoti saukhyam abhiv-a?nchitam -atmano* *asau !!5063.38! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne yoga+upade/se b-ahya+-abhyantara+pa?nca+bh-uta+sva+r-upa+nir-upa.na+n-am-a tri+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sata+-ananda* uv-aca: v-ayu+sva+r-upa.m* bhagavan !pi.n.da+brahma+a.n.da+sa.msthitam ! a?njas-a j?n-atum icch-ami !vaktum arhati tad* bhav-an !!5064.1! /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: sarva+-atm-a sarva+go* v-ayu.h !sarva+-adh-aratay-a sthita.h ! pi.n.de so* *asti ca brahma+a.n.de !tad+bahi/s* ca sa* vartate !!5064.2! j?neya.h sapta+vidho* v-ayu.h !pi.n.da+brahma+a.n.dayo.h p.rthak ! tatra pi.n.de sthita.m* v-ayu.m* !saptadh-a /s.r.nu buddhiman !!5064.3! pr-a.no* *ap-anas* tath-a vy-ana* !ud-ana/s* ca sam-anaka.h ! .sa.s.tha* utkrama.no* v-ayur* !-adh-ara+-akhyas* tu saptama.h !!5064.4! atha*-avaha/s* ca pravaha* !udvaha.h sa.mvahas* tath-a ! vivaho* *atha+u parivaha.h !par-a+vaha* iti kram-at !!5064.5! brahma+a.n.da+sa.msthito* v-ayu.h !saptadh-a*eva prak-irtita.h ! ubhaye.s-a.m* lak.sa.n-ani !kathay-ami ca te *an+agha !!5064.6! tatra*-antar-a.n-a.m* pa?nc-an-a.m* !pr-a.na+-ad-in-a.m* nabhasvat-am ! prokt-ani lak.sa.n-any* atra !.sa.s.thasya kathay-ami te !!5064.7! .sa.s.tha* utkrama.no* v-ayur* !m-ula+-adh-are vyavasthita.h ! m.rtyum -a/sritya so* *asty* eva !pr-a.na+utkrama.na+k-araka.h !!5064.8! -adh-ara+-akhyas* tu dehasya !bahir* anta/s* ca ti.s.thati ! -a/sraya.h sa* hi sarve.s-a.m* !tattv-an-am iti kathyate !!5064.9! brahma+a.n.de prathamo* v-ayur* !v.r.s.ti+k-ale vih-ayasi ! dh-uma+-u.sma+j-at-any* abhr-a.ni !prerayaty* -avaha+abhidha.h !!5064.10! dh-uma+jyotir+jala+sneh-an !sa.mpr-apya*anukrame.na sa.h ! mah-a+dyutis* ta.did+r-upo* !bhavati*ity* avadh-araya !!5064.11! dvit-iya.h pravaho* v-ayur* !jyoti/s+cakra+bhrama+-a/sraya.h ! soma+-ad-in-am udaya+k.rn* !mune sa.mv-ati sarvata.h !!5064.12! t.rt-iya* udvaho* v-ayu.h !samudrebhyo* jala.m* sa* tu ! j-im-utebhya.h samuddh.rtya !dad-aty* eva*ambare drutam !!5064.13! caturtha.h sa.mvaho* v-ayur* !megh-an sa;ngh-ikaroti sa.h ! punar* bhinatti t-an n-ado* !mah-an utpadyate yata.h !!5064.14! antarik.se vim-an-an-a.m* !v-ahaka/s* ca sa* kathyate ! sva+vegena gir-i.n-a.m* ca !/sikhar-a.n-a.m* sa* mardana.h !!5064.15! vivaha.h pa?ncamo* v-ayur* !mah-a+vega+utka.ta+dhvani.h ! d-aru.na+utp-ata+r-upa/s* ca !svar+dhun-i.m* khe dadh-ati sa.h !!5064.16! tena pratihato* bh-anu.h !sahasra+kira.no* *api san ! eka+ra/smir* iva*-abh-ati !m.rdu+tej-a* vih-ayasi !!5064.17! .sa.s.tha.h parivaho* v-ayu.h !soma+-apy-ayana+k.rn* mata.h ! brahma+a.n.da+n-a/saka/s* ca*asau !yama+m.rty-u yam -a/sritau !!5064.18! sa.ms-ara+-asakta+buddh-in-a.m* !m.rtyu+r-upo* hy* as-av* api ! dhy-ana+abhy-asa+rat-an-a.m* tu !yogin-am a+m.rta+prada.h !!5064.19! par-avaha.h saptamas* tu !yogin-am ati+vallabha.h ! brahma+a.n.dasya bahi/s* ca*anta.h !sa.mv-ati sukha+d-ayaka.h !!5064.20! yogina.h sva+-ipsita.m* sth-ana.m* !punar+-av.rtti+varjitam ! e.sa* lambhayate brahma.ms* !tata.h sarva+adhiko* mata.h !!5064.21! ete.s-am eva sapt-an-a.m* !pur-a.ne.su nabhasvat-am ! prokta.h sth-ana+vi/se.sa/s* ca !krame.na tam api bruve !!5064.22! bh-ur+loka.h prathamasya*ukta.m* !dvit-iyasya bhuvas* tath-a ! soma+lokas* t.rt-iyasya !v-ayo.h sth-anam ud-iritam !!5064.23! turyasya loko* n-ak.satra.h !pa?ncamasya graha+abhidha.h ! sapta+.r.si+loka.h .sa.s.thasya !dhruva+loko* *antimasya ca !!5064.24! eva.m* b-ahy-a/s* ca /s-ar-ir-a* !v-ayava.h sapta sapta te ! may-a sa.mk-irtit-as* te ca !dhyey-a* ekatay-a mat-a.h !!5064.25! n-abhi+ghr-a.na+agra+h.rdaya.m* !p-ada+a;ngu.s.tha* iti dhruvam ! sth-an-any* ukt-ani munibhi.h !pr-a.na+up-asana+hetave !!5064.26! tatra tv* ekatame dhi.s.nye !pr-a.na.m* yog-i vicintayet ! n-ila+var.na.m* sa+pra.nava.m* !ma+anta+b-ija+vapur+dharam !!5064.27! -avaha+-akhyena tasya*aikya.m* !bh-avayed* b-ahya+v-ayun-a ! eva.m* sarvatra marut-a.m* !j?n-atavy-a*aikyena bh-avan-a !!5064.28! p-ar.s.ni+gh-a.t-a+p.r.s.tha+gude !sth-ane *ap-ana.m* sita+itaram ! sa+t-ara+na+anta+b-ija.m* ca !dhy-ayet pravaha+sa.mgatam !!5064.29! vy-ana.m* tvag+indriya+sth-ane !/sakra+c-apa+sama+prabham ! sa+t-ara+ra+anta+b-ija.m* v-aai* !udvaha+aikyena bh-avayet !!5064.30! aru.na.m* m-urdha+h.rt+ka.n.tha+ !+t-alv+agra+a;nghri+tale *anilam ! sa+sa.mvaham ud-ana.m* ca !dhy-ayet t-ara+ra+b-ijakam !!5064.31! gaura+var.na.m* sam-ana.m* ca !n-abhau v-a h.rdi sa.mdhi.su ! sa+t-ara+la+anta+b-ija.m* ca !dhy-ayed* vivaha+sa.mgatam !!5064.32! dhy-ayed* utkrama.na.m* .sa.s.tham !i.d-ay-a.m* /sveta+roci.sam ! sa+t-ara+sa+anta+b-ija.m* ca !yukta.m* parivahena ca !!5064.33! pi;ngal-ay-am atha*-adh-aram !ati+/sveta.m* ca saptamam ! sa+t-ara+ka+-adya+b-ija.m* ca !dhy-ayet saha+par-avaham !!5064.34! dhy-ane.su saptasv* ete.su !.sa.tsv* -av.rtti.h punar* mat-a ! yogina.h saptame tu sy-an* !na punar+janma+sa.mka.tam !!5064.35! up-asak-an nayanty* ete !sva+sva+lok-an mah-a+ojasa.h ! .sa.d* v-ayava.h saptamas* tu !bhagavad+dh-ama ca*-ipsitam !!5064.36! eva.m* v-ayu+sthiti.m* j?n-atv-a !svasya*icch-a y-ad.r/s-i bhavet ! up-asya t-ad.r/sa.m* v-ayu.m* !deha.m* jahy-at tad+-atmaka.h !!5064.37! ty-aga+a+ty-agau hi vapu.sa.h !sva+tantrau vijita+-atman-am ! yogin-a.m* bhavato* brahman bhakti.m* !vidadhat-a.m* harau !!5064.38! sam-adhi+ni.s.th-a.m* param-am upetai.h ! sv-atantryam -aptai.h sva+vapus+tyajau ca ! kartavyam ittha.m* kathita.m* may-a te ! bruve tato* *anyai/s* ca vidheyam adya !!5064.39! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne yoga+upade/se b-ahya+-abhyantara+v-ayu+sva+r-upa+nir-upa.na+n-am-a catu.h+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: cihnair* j-agrati ca svapne !j-ayam-anais* tu yogin-a ! etai.h sva+-asanna+m.rtyutva.m* !ni/scetavyam iha*-adita.h !!5065.1! deva+vartma dhruva.m* /sukra.m* !tath-a gurum arundhat-im ! -asanna+m.rtyu.h puru.sa/s* !ch-ay-a.m* svasya ca na*ik.sate !!5065.2! s-uryam agni.m* /sa/sa+a;nka.m* ca !pa/syen* nis+tejasa.m* sa* ca ! dvair-upyam api candra+-ader* !v-ik.seta jyoti.so* *ambare !!5065.3! v-anti+m-utra+pur-i.s-a.ni !svar.na+r-upya+nibh-ani ca ! v.rk.s-an api svar.na+var.n-an !-asanna+m.rtyur* -ik.sate !!5065.4! kardame v-aluk-a+-adau v-a !padaka+ardh-ani ca*-atmana.h ! ch-ay-a.m* sac+cidr-a.m* pa/syec* ca !prati+bimba.m* sa* ca /sira.h !!5065.5! k.r/sa.h sth-ulo* bhaved* sadyo* !deha.h sth-ulo* atha+v-a k.r/sa.h ! yad-a tad* api vij?neyam !-asanna+m.rti+lak.sa.nam !!5065.6! deha/s* ca*ura.na+dur+gandho* !bhaved* yasya ca dehina.h ! dahac+chava+sa+gandho* v-a !tasya*api nika.te m.rti.h !!5065.7! yasya ca sn-ata+m-atrasya !h.rdaya.m* cara.na+avadhi ! /su.skat-a.m* pr-apnuy-at-a.m* ca !sa* mriyeta*a+cire.na vai !!5065.8! yasya*a/sita.m* ca p-ita.m* ca !na ki.m+cid* api j-iryate ! karoti na gu.na.m* ki.m+cid* !ca*au.sadha.m* so* *api t-ad.r/sa.h !!5065.9! sy-at t-alu+udara+h.rd+d-aho* !n-as-a+/srava.na+vakrat-a ! sarva+a;nga+sa.mdhi+/s-ul-ani !bhaveyur* lak.sma tan+m.rte.h !!5065.10! bhuktv-a t.rptasya*api bhaved* !yasya sadya.h k.sud+udbhava.h ! d-ipa+-adi+gandha+j?n-ana.m* ca !na sy-at so* *apy* antika+antaka.h !!5065.11! yo* *anya+netre na pa/syet sva.m* !pidh-aya /sravas-i tatha ! pr-a.na+gho.sa.m* na /s.r.nuy-an* !m.rtyus* tasya*a+vid-urata.h !!5065.12! indriyair* g.rhyam-a.n-an-a.m* !vi.say-a.n-a.m* p.rthak p.rthak ! sad+a+sattvena vij?n-ana.m* !na sy-at tan+m.rtyu+lak.sa.nam !!5065.13! netra+bhramir* n-abhi+k-ar.s.nya.m* !dant-an-a.m* ca*api k.r.s.nat-a ! prak.rte/s* ca vipary-asa* !-asanna+m.rtyu+lak.sa.nam !!5065.14! p-ujy-an-am apam-ana/s* ca !d-an-iy-ad* graha.na+i.sa.n-a ! ity* -ad-iny* avagamy-ani !m.rtyu+cihn-ani j-agrati !!5065.15! tath-a svapne ya* -aruhya !.rk.sa+v-anara+v-ahanam ! khara.m* ca*u.s.tra.m* vrajed* y-amy-a.m* !di/sa.m* tasya*antike m.rti.h !!5065.16! garte v-a patita.h svapne !tatra ruddhyeta kena+cit ! ya.h sa* -asanna+m.rtyur* vai !preta.m* ya/s* ca pari.svajet !!5065.17! nimajjed* yo* *apsu v-a svapne !pravi/sed* v-a huta+a/sanam ! vi.sam ady-at kardame v-a !lagna.h sy-at so* *antika+antaka.h !!5065.18! taila+abhyakta.h kakub+v-as-a* !jap-a+kusuma+m-alya+dh.rt ! dak.si.n-a.m* yo* di/sa.m* gacchet !svapne tasya*antike m.rti.h !!5065.19! ity*-ad-ini ca cihn-ani !santi sv-apn-ani san+mate ! tair* api sva+antike m.rtyu.m* !pr-apta.m* vidy-at sa* yoga+k.rt !!5065.20! cihnam -asanna+m.rtyos* tu !svasya yasmin dine bhavet ! tata* -arabhya matim-an !sa+avadh-ano* druta.m* bhavet !!5065.21! vapur* jagac* ca sa+kalam !a+sad* eva*iti ni/scay-at ! viraktas* tatra navadh-a+ !+bhaktau sy-an* nirato* hare.h !!5065.22! bhakta.h sa* nir+bhayo* yog-i !k-alena vapu.so* m.rtau ! sva+tantra+yogivad+dh-ama !pr-apnoti parama.m* hare.h !!5065.23! ittha.m* yogasya mahim-a !vartate muni+sattama ! tasm-ac* *chreyo+arthibhi.h pu.mbhi.h !s-adhan-iyo* *ayam -adar-at !!5065.24! pr-ag* api*iha bahavo* mah-a+.r.sayo* ! bh-umi+p-a/s* ca /sata/so* *api yogata.h ! lebhire sva+manaso* *abhiv-a?nchita.m* ! s-adhya* ity* ayam ud-ara+buddhibhi.h !!5065.25! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne yoga+upade/se k-ala+j?n-ana+nir-upa.na+n-am-a pa?nca+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /sr-i+n-ar-aya.na+munir* uv-aca: yogo* *aya.m* siddhim -ay-ati !de/sa+-adyai.h sevitai.h /subhai.h ! na siddhyaty* a+/subhair* etair* !n-a/sa+hetu/s* ca j-ayate !!5066.1! de/sa.h k-ala.h kriy-a dhy-ana.m* !/s-astra.m* d-ik.s-a tath-a manu.h ! sa.mga/s* ca y-ad.r/s-a* hy* ete !t-ad.rk tat+sevin-a.m* phalam !!5066.2! /subhair* etai.h sevitais* tu !/subh-a buddhir* bhaven* n.r.n-am ! a+/subhais* tair* bhaved* buddhir* !a+/subh-a na*atra sa.m/saya.h !!5066.3! a+sato* de/sa+k-ala+-ad-in !na seveta tata.h su+dh-i.h ! vih-aya t-a?n* *chubh-an eva !hita+arth-i /s-ighram -a/srayet !!5066.4! yoga+/s-astra+rahasya.m* hi !sa+a;nga+upa+a;ngam a+/se.sata.h ! tubhya.m* bubhutsave proktam !iti yoga+j?na+sa.mmatam !!5066.5! etat tu parama.m* guhya.m* !yogyatv-at tava dh-imata.h ! may-a nigadita.m* samyag* !yath-a p.r.s.ta.m* tvay-a tath-a !!5066.6! nirmathya sarva+/s-astra+arth-a.ms* !tat+s-aro* *aya.m* samuddh.rta.h ! may-a sa.mkathitas* tubhya.m* !sarva+loka+hita+-avaha.h !!5066.7! yo* yoga+/s-astram etat tu !/s.r.nuy-at k-irtayec* ca ya.h ! sarva+p-ataka+sa;nghebhyo* !mucyey-at-a.m* hi t-av* api !!5066.8! su+vrata* uv-aca: iti sad+guru.n-a tena !yoga+/s-astram ud-iritam ! /sata+-ananda+muni.h /srutv-a !so* *atih.r.s.to* *abhavan* n.r+pa !!5066.9! anye *api munaya.h sarve !ni/samya*etat tad+-a/srit-a.h ! sa.mpr-apya parama+-ananda.m* !ta.m* sa.mstutya vavandire !!5066.10! pr-apta+-ananda.h /sata+-ananda.h !sa* ca*api parama+-adar-at ! ta.m* namask.rtya tu.s.t-ava !bhagavanta.m* nara+-ak.rtim !!5066.11! /sr-i+/sata+-ananda* uv-aca: /sr-i+v-asudeva vi+mala+a+m.rta+dh-ama+v-asa.m* ! n-ar-aya.na.m* naraka+t-ara.na+n-amadheyam ! /sy-ama.m* sita.m* dvi+bhujam eva catur+bhuja.m* ca ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.12! /sik.s-a+artham atra nija+bhaktimat-a.m* nar-a.n-am ! eka+anta+dharmam a+khila.m* pari/s-ilayantam ! a.s.ta+a;nga+yoga+kalan-a/s* ca mah-a+vrat-ani ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.13! /sv-asena s-akam anuloma+viloma+v.rtty-a ! sva+antar* bahi/s* ca bhagavaty* urudh-a*-atmana/s* ca ! p-ure gata+-agata+jala+ambu+dhin-a*upameya.m* ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.14! b-ahya+-antar+indriya+ga.na+/svasana+adhidaiva+ ! +v.rtty+udbhava+sthiti+lay-an api j-ayam-an-an ! sthitv-a tata.h sva+mahas-a p.rthag* -ik.sam-a.na.m* ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.15! m-ay-amaya+-ak.rti+tamo+a+/subha+v-asan-an-a.m* ! kartu.m* ni.sedham urudh-a bhagavat+sva+r-upe ! nir+b-ija+s-a.mkhya+mata+yoga+ga+yukti+bh-aja.m* ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.16! divya+-ak.rtitva+su+mahastva+su+v-asan-an-a.m* ! samyag+vidhi.m* prathayitu.m* ca patau ram-ay-a.h ! sa+-alamba+s-a.mkhya+patha+yoga+su+yukti+bh-aja.m* ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.17! k-ama+-arta+taskara+na.ta+vyasani+dvi.santa.h ! sva+sva+artha+siddhim iva cetasi nityam eva ! n-ar-aya.na.m* paramay-a*eva mud-a smaranata.m* ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.18! s-adhv-i+cakora+/salabh-as* timi+k-ala+ka.n.tha+ ! +kok-a* nija+i.s.ta+vi.saye.su yath-a*eva lagn-a.h ! m-urtau tath-a bhagavato* *atra mud-a*atilagna.m* ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.19! sneha+-aturas* tv* atha bhaya+-atura* -amaya+av-i ! yadvat k.sudh-a+-atura+jana/s* ca vih-aya m-anam ! dainya.m* bhajeyur* iha satsu tath-a caranta.m* ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.20! dharma+sthitair* upagatair* b.rhat-a saha*aikya.m* ! sevyo* hari.h sita+maha.h+sthita+divya+m-urti.h ! /sabda+-adya+r-agibhir* iti sva+mata.m* vadanta.m* ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.21! sad+grantha+nitya+pa.thana+/srava.na+-adi+sakta.m* ! br-ahm-i.m* ca sat+sadasi /s-asatam atra vidy-am ! sa.ms-ara+j-ala+patita+a+khila+j-iva+bandho ! tv-a.m* bhakti+dharma+tanaya.m* /sara.na.m* prapadye !!5066.22! su+vrata* uv-aca: iti stutv-a ca natv-a ta.m* !pra+a?njali.h sa* tad+agrata.h ! tasthau munis* ta.m* bhagav-an !pr-ita.h prov-aca bh-u+pate !!5066.23! mah-a+.r.se yan* mano+abh-i.s.ta.m* !bhavet tava mad* adya tat ! v.r.nu pr-ito* asmy* aha.m* tubhya.m* !tad* d-asy-ami na sa.m/saya.h !!5066.24! /sata+-ananda* uv-aca: prasanno* yadi me sv-ami.ms* !tarhi tva.m* k.rpay-a*adya hi ! mano+ratha.m* ciratna.m* me !sa.mp-urayitum arhasi !!5066.25! tvac+caritra+grantham aha.m* !cik-ir.s-ami jagad+guro ! tad+-aj?n-a.m* dehi me p-urva.m* !bhavat-a*asti prati/srutam !!5066.26! sa+phalas* tena bhavit-a !vidy-a+abhy-asa+/sramo* mama ! ity* abh-i.s.ta.m* hi me dehi !bhakta+abh-i.s.ta+prado* *asi hi !!5066.27! ity* arthita.h sa* munin-a !prema+bhaktena dh-imat-a ! prasanna.h pr-aha ta.m* yogin !kuru grantha.m* sva+v-a?nchitam !!5066.28! yath-a+/sruta.m* yath-a+d.r.s.ta.m* !caritra.m* mama var.naya ! j?n-ana.m* traik-alika.m* buddhau !bhavaty* eva tava*an+agha !!5066.29! mana.h+sth-an apy* abhipr-ay-an !sarve.s-a.m* vetsyasi dhruvam ! na te tv* a+vidita.m* ki.m+cid* !bhavit-a*ati+priyo* *asi me !!5066.30! antarhite mayi bhuvo* !mac+chrit-an-a.m* n.r.n-a.m* mune ! tvat+k.rto* grantha* eva*atra !bhavi.syaty* -a/srayo* mah-an !!5066.31! /sik.s-a+patr-i.m* mal+likhit-a.m* !grath-ana*-adau tvam a?njas-a ! padyair* -anu.s.tubhair* eva !mah-a+grantha.m* tata.h kuru !!5066.32! vi+jane hi sthir-a buddhi.h !sy-ad* ata.h k.r.s.na+mandire ! v-asa+ucit-a*asti ku.ty-* ek-a !tatra*eva nivaser* mune !!5066.33! su+vrata* uv-aca: evam ukta.h sa* hari.n-a !muni.h pr-itataro* *abhavat ! ta.m* pra.namya nija+-av-asam !upey-aya nara+adhipa !!5066.34! -aj?n-a harer* eva /subha.m* muh-urta.m* ! vidan sa* k.r.s.na+-alaya+ramya+ku.ty-am ! k.rtv-a sva+v-asa.m* ca tad-a*eva /sik.s-a+ ! +patr-i.m* munir* granthitum udyato* *abh-ut !!5066.35! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne /sata+-ananda+vara+prad-ana+n-am-a .sa.t+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: trayo+da/s-i dhana+-ady-a*-as-it !tad-an-i.m* n.r+pa+sattama ! /sik.s-a+patr-i.m* sam-arebhe !sa* tasy-a.m* granthitu.m* muni.h !!5067.1! p-ur.n-a yama+dvit-iy-ay-a.m* !s-a k.rt-a tena sad+dhiy-a ! /slok-a.h /sata+dvaya.m* tasy-a* !-asa.m/s* ca dv-a+da/sa+uttaram !!5067.2! tata.h sa* bhagavat+pr-ityai !tasy-a.s* .t-ik-a.m* ca /sobhan-am ! -arebhe t-a.m* saho+m-ase !pa?ncamy-a.m* ca sam-apayat !!5067.3! tasy-am eva tithau r-ajann* !apara+ah.ne sam-arpayat ! haraye munibhi.h s-akam !upavi.s.t-aya sa.msadi !!5067.4! sa+.t-ik-a.m* patrik-a.m* sv-iy-a.m* !d.r.s.tv-a t-a.m* sa.mtuto.sa sa.h ! pra/sa.ms-a.m* bahudh-a cakre !/sata+-anandasya sa.msadi !!5067.5! y-av-an mad-iyo* *abhipr-aya* !-as-it t-av-an a+/se.sata.h ! atra*-an-ito* *asty* anena*iti !mun-in bhakt-a.m/s* ca so* *avadat !!5067.6! pr-ity-a dadau sva+ka.n.tha+sth-a.m* !/sata+-anand-aya sa* srajam ! kara+dvaya.m* ca*atimud-a !dadhau tac+chirasi prabhu.h !!5067.7! tatas* t-a.m* v-acay-am -asa !nitya+-anandena sa.msadi ! harir* bhakt-a/s* ca munaya.h !/srutv-a t-a.m* jah.r.sur* n.r+pa !!5067.8! tata.h pr-aha hari.h sarv-an !sva+bhakt-an /s.r.nuta*a+khil-a.h ! ye syur* mad-iy-as* tair* e.s-a !p-a.thy-a /sravy-a*atha+v-a*anv+aham !!5067.9! pr-ag* eva bhojan-an* nitya.m* !/sucibhi.h sv+astika+-asanam ! sam-asthitair* iya.m* p-a.thy-a !tato* bhojyam an+-apadi !!5067.10! div-a*-anuk-ulya+a+bh-ave tu !ni/si nitya+vidhi.m* nijam ! k.rtv-a*ekatra ni.sadya*eva !pa.than-iy-a*iyam -adar-at !!5067.11! yath-a*etad+artha+sphura.na.m* !h.rdi svasya bhavet tath-a ! /sanai.h sphu.ta+a+k.sara.m* p-a.thy-a !nityam eva mad+-a/sritai.h !!5067.12! iti /srutv-a harer* v-akya.m* !sarve bhakta+jan-as* tad-a ! evam eva kari.sy-amo* !vayam ity* -ucur* -anat-a.h !!5067.13! tato* hari.h /sata+-ananda.m* !pr-aha sva+abh-i.s.tam uttamam ! kuru grantha.m* mah-a+buddhe !sam+artho* *asi hi tat+k.rtau !!5067.14! k.r.s.na+pras-ada+labdh-a*eva !buddhis* te *asti*iti bh-ati na.h ! anyath-a mad+abhipr-ayam !eva.m* vaktu.m* k.sameta ka.h !!5067.15! sa* ity* ukto* bhagavat-a !ta.m* pra.namya nija+-a/sramam ! -ayayau dur+labha.m* devai.h !sa.mpr-aptas* tad+anugraham !!5067.16! hari+pras-ada+sa.mpr-apta+ !+s-arvaj?naya.h so* *atha yogi+r-a.t ! camp-a+.sa.s.thy-a.m* sam-arebhe !ida.m* sat+sa;ngi+j-ivanam !!5067.17! eka+eka.m* ca prakara.na.m* !k.rtv-a sa.mp-ur.nam -i/svaram ! tam eva /sr-avay-am -asa !nija+-av-asa+sthita.m* muni.h !!5067.18! sa* /su/sr-ava*-adar-at s-aka.m* !nitya.m* sva+antika+v-asibhi.h ! /suka+-ananda+-adi+munibhis* !tena tu.s.to* *abhavad* bh.r/sam !!5067.19! sa* ca*api da/sama.m* skandha.m* !pa?ncama.m* ca punar* n.r+pa ! nairantarye.na /su/sr-ava !tyakta+anya+vy-avah-arika.h !!5067.20! apara+ah.ne nija+-av-asa+ !+vitard-av* upavi/sya sa.h ! an+anya+gatikebhyo* *ad-at !sva+bhaktebhya.h sva+dar/sanam !!5067.21! dvi+tre.su v-a pa?nca+.se.su !kva+cit tri+cature.su v-a ! dine.sv* at-ite.sv* abhava.m/s* !citr-a* v-art-as* tad+agrata.h !!5067.22! paur-a* de/sa+antar-iy-a/s* ca !d.r.s.ta+-a/scary-a* jan-a* n.r+pa ! harer* agre sabh-ay-a.m* t-a/s* !cakrus* t-as* te vad-amy* aham !!5067.23! nara+n-ar-aya.na/s* ca*eva !lak.sm-i+n-ar-aya.nas* tath-a ! go+p-i+n-atha+-adayas* tena !sth-apit-a.h k.r.s.na+m-urtaya.h !!5067.24! tatra y-a y-a k.r.s.na+m-urti.h !sth-apit-a yatra yatra ca ! yad-a yad-a tena tat+tad+ !+divas-at tatra tatra tu !!5067.25! -a/scaryam abhavat tac* ca !dad.r/su.h sa+kal-a* api ! bhakt-a* a+bhakt-a* api ca !pum-a.mso* yo.sitas* tath-a !!5067.26! kva+cit kva+cin* m-urtayas* t-a.h !praty+ak.sa.m* k.r.s.navat+kriy-a.h ! mano+har-a/s* ca vi+vidh-a.h !kurvanti sma mah-i+pate !!5067.27! kva+cit sv-a.h prek.sam-a.n-as* tu !jan-an d.r.s.tv-a*ahasan hi t-a.h ! jag.rhu.h pu.spa+h-ara+-ad-in !upah-ar-an kva+cit svayam !!5067.28! kva+cin* nivedita+anna.m* ca !sa+ak.s-ad* bubhujire ca t-a.h ! kva+cin* nivedita.m* dugdha.m* !pibanti sma jala.m* kva+cit !!5067.29! kva+cin* nitya+nija+prek.s-a+ !+niyamibhya.h sva+dar/sanam ! dadu.h sa.mka.ta+ruddhebhya.h !sa+ak.s-ad* gr-ama+antare *api t-a.h !!5067.30! putr-an dadu/s* ca kebhya/s+cit !kurvadbhya.h sva+upay-acitam ! tath-a jahru/s* ca ke.s-a?n+cid* !balavad* vairi+sa.mka.tam !!5067.31! kva+cit sv-a.h sevam-anebhyo* !nir+dhanebhyo* dhana.m* ca t-a.h ! svapne prabh-uta.m* sa.mprerya !dhanavantam ad-apayan !!5067.32! kva+cit t-a* v-ik.sak-a.h sadya.h !sam-adhi.m* lebhire jan-a.h ! kva+cit t-a.h prek.sam-a.n-a/s* ca !bh-uri+tejo* vyacak.sata !!5067.33! ity* -ad-ini bah-uny* -asa.ms* !tatra tatra*adbhut-ani hi ! t-ani d.r.s.tv-a jan-a* bh-umau !bahavas* t-a.h sam-a/srayan !!5067.34! evam+-ady* adbhuta.m* d.r.s.tv-a !ke+cit tatra*-agat-a* jan-a.h ! sabh-a+sthita.m* hari.m* procus* !tat sarva.m* hi tad-a tad-a !!5067.35! tac+chrutv-a lebhire citra.m* !sabh-a+sa.msth-a* hi m-anav-a.h ! harer* eva prat-apa.m* ta.m* !vividu.h sarvam eva te !!5067.36! tac* ca n-ar-aya.na+munir* !ni/samya v.rttam -adar-at ! kathay-am -asa tad+vakt-.rn !sada.h+sth-a.m/s* ca nij-an api !!5067.37! sa+ak.s-at k.r.s.ne bhagavati !nara+n-ar-aya.na+-adi.su ! tan+m-urti.su ca na*asty* eva !bheda* ity* avadh-aryat-am !!5067.38! /srutv-a*iti bhagavad+v-akya.m* !pr-apu.h sarve muda.m* par-am ! m-urti+dv-ar-a*api bh-u+pa*ittha.m* !prat-apa.m* harir* -atanot !!5067.39! vartam-anasya tasya*ittha.m* !jana+ma;ngala+da+-ak.rte.h ! ag-at sa.mvatsara.h sa+ardha* !-atm-a+r-amasya sat+pate.h !!5067.40! prat-apas* tasya*ittha.m* salila+nidhi+paryantam abhito* ! bhuvi gr-ame gr-ame prati+puram api vy-aptim agamat ! pu.m-a.mso* yo.s-a/s* ca prati+nilayam asya*eva hi ya/so* ! jagu.h pr-ity-a nitya.m* vi/sadam urudh-a m-anava+pate !!5067.41! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne hari+sth-apita+m-urti+prat-apa+nir-upa.na+n-am-a sapta+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: navamy-am atha /sukl-ay-a.m* !jye.s.thasya sa* ni/sa+atyaye ! vic-aram akarod* bh-uya* !-atman-a*-atmani bh-u+pate !!5068.1! may-a dh.rto* *avat-aro* *aya.m* !yad+artha.m* tad* a+/se.sata.h ! k-arya.m* k.rta.m* bh-u+tale *atra !na ki.m+cid* ava/se.sitam !!5068.2! a+dh-armik-a* gurv+asur-a* !dharma+s-adhu+druho* n.r+p-a.h ! prat-apena may-a svasya !par-ast-a.h sa+kal-a* api !!5068.3! a+dharma+va.m/sy-a* lobha+-ir.sy-a+ !+k-ama+krodha+-adayo* *api ca ! sac+ch-astra+sva+prat-ap-abhy-am !utkh-at-a* h.rday-an* n.r.n-am !!5068.4! satya+a+steya+brahma+carya+day-a+ !+-ady-a* dharma+va.m/sa+j-a.h ! sth-apit-a* h.rdaye n-.r.n-a.m* !may-a samyag* dhar-a+tale !!5068.5! sva+dharma+j?n-ana+vair-agya+ !+yukt-a bhakti/s* ca sarvata.h ! pravartit-a prati+g.rha.m* !n.r.n-a.m* ni.h+/sreyas-aya ca !!5068.6! dharmo* m-urti/s* ca*uddhava/s* ca !durv-asa.h+/s-apato* may-a ! mocit-a/s* ca*.r.saya.h pr-ayo* !mucyam-an-as* tath-a*itare !!5068.7! brahma+vidy-a/s* ca sa+kal-a* !n-an-a+yoga+kal-as* tath-a ! pravartit-a.h prati+janam !a+hi.ms-a/s* ca makh-a* bhuvi !!5068.8! deva+br-ahma.na+t-irth-an-a.m* !nigam-an-a.m* sat-a.m* tath-a ! pravartit-a m-anyat-a ca !sac+ch-astr-a.n-a.m* ca sarvath-a !!5068.9! a+sac+ch-astrasya kaula+-ader* !n-astik-an-a.m* matasya ca ! vidh-aya kha.n.dana.m* dharma.h !sth-apito* *atra san-atana.h !!5068.10! vidh-apya mandir-a.ny* atra !sva+-a/srit-an-a.m* sukh-aya ca ! sth-apit-a* m-urtaya.h svasya !nara+n-ar-aya.na+-adaya.h !!5068.11! bhakti+m-arga+prav.rtty+artha.m* !dharma+va.m/sya+dvi+je.su ca ! -ac-aryat-a sth-apit-a*atha !d-ik.s-a+r-iti.h pravartit-a !!5068.12! sad+-ac-ara+prav.rtty+artha.m* !sva+-a/srite.su pravartit-a ! sarva+sac+ch-astra+s-aro* hi !/sik.s-a+patr-i may-a bhuvi !!5068.13! var.nin-a.m* nai.s.thik-an-a.m* ca !g.rhi.n-a.m* yo.sit-a.m* may-a ! s-adh-un-am itare.s-a.m* ca !dharm-a.h samya;n* nir-upit-a.h !!5068.14! vrata+utsav-an-a.m* sarve.s-a.m* !vidhi/s* ca*ukto* may-a*a+khila.h ! vidhir* a.s.ta+a;nga+yogasya !sa+kalo* *api nir-upita.h !!5068.15! kalau jani.syam-a.n-a.m* !/sata+-anandena dehin-am ! uddh.rtyai k-arito* grantha.h !sam-apta+pr-aya* eva sa.h !!5068.16! eva.m* yat svena kartavya.m* !tat sarva.m* hi k.rta.m* may-a ! ata.h para.m* sva+dh-ama*eva !gantavyam adhun-a bhuva.h !!5068.17! ki.m+tv* adya*eva tiro+bh-ute !mayi sarve mad+-a/srit-a.h ! mayy* eva*ati+sneha+bh-ajo* !deh-an h-asyanti tat k.sa.nam !!5068.18! ato* mad+viraha.m* so.dhum !a+k.sam-a.n-a.m* hi sarvath-a ! te.s-a.m* /s-anti.m* vidh-aya*eva !y-ay-a.m* dh-ama nija.m* param !!5068.19! ittha.m* sa* k.rta+sa.mkalpo* !n-ar-aya.na+munir* n.r+pa ! aj-uhavad* var.ni+r-aj-a !tatra+sth-an sva+-a/srit-an drutam !!5068.20! r-ama+prat-apa+icch-a+-ar-amau !tatra sa+tvaram -iyatu.h ! tath-a*a+yodhy-a+pras-ada/s* ca !raghu+v-ira.h sa+m-atarau !!5068.21! mukta+-anandas* tatra /s-ighra.m* !go+p-ala+-ananda* -ayayau ! nitya+-ananda.h /suka+-anando* !brahma+-ananda/s* ca sa+tvaram !!5068.22! -ananda+-ananda+bhajana+ !+-anand-av* -ajagmatus* tath-a ! nir+gu.na+-ananda+mukhy-a/s* ca !s-adhavo* *anye ca sa+tvaram !!5068.23! d-ina+a+n-atha+-adayo* vipr-a.h !soma+s-ura+uttama+-adaya.h ! g.rhi.na.h k.satriy-as* tatra !/s-ighram eva sam-ayayu.h !!5068.24! ratna+jinmaya+jin+mukhy-as* !tatra*-ajagmu.h pad-ataya.h ! jay-a ram-a ca lalit-a+ !+pra+mukh-a* yo.sitas* tath-a !!5068.25! tatra*-agatya ca te bhakt-as* !ta.m* pra.namya tad+antike ! yath-a+ucita.m* ni.sedus* t-an !pratyuv-aca haris* tad-a !!5068.26! sarve /s.r.nuta bho bhakt-a.h !satyam eva vaco* mama ! y-uya.m* j-an-itha m-a.m* n-unam !-i/svara.m* m-anu.sa+-ak.rtim !!5068.27! yad+artham avat-aro* *aya.m* !manu.sye.su may-a dh.rta.h ! k-arya.m* k.rta.m* tat sa+kala.m* !na*ava/si.s.ta.m* hi ki.m+cana !!5068.28! y-asy-amy* ata.h sva+dh-ama*iti !yu.sm-abhi.h k.sudra+j-ivavat ! na*anu/socyo* *aham ity* eva.m* !m-anan-iya.m* vaco* mama !!5068.29! vajra+p-ata+upamam iti !tad+v-akya.m* tu ni/samya te ! nipetu.h sahas-a bh-umau !rudanto* vy-akula+antar-a.h !!5068.30! ke+cit tu m-urcch-am agaman !l-ina+n-a.dy-+asavo* *apare ! -asa.m/s* ca ke+cin* nayana+ !+gala+rudhira+bindava.h !!5068.31! vilepus* te bh.r/sa.m* sarve !babh-uvu/s* ca vi+cetasa.h ! procu/s* ca*asm-an api hare !saha svena naya*iti te !!5068.32! tato* hari.h sva+h.rdaye !cintay-am -asa bh-u+pate ! ete n-una.m* mari.syanti !mad+viyoga+a+sah-a* jan-a.h !!5068.33! may-a tv* ete rak.sa.n-iy-a.h !santy* eva*itara+dehin-am ! k.sem-aya mat+sth-apita+adhva+ !+prav.rttyai bhuvi s-a.mpratam !!5068.34! yoga+ai/svarye.na*ata* e.s-a.m* !kury-a.m* h.rd+d-ar.dhyam a?njas-a ! vic-arya*ittha.m* dhairya+/sakti.m* !h.rtsu te.s-am av-ivi/sat !!5068.35! atha*utth-aya*upavi.s.te.su !te.su dhairya+avalambi.su ! -a/sv-asayan sa* t-an -uce !bhakta+priya+k.rd* -i/svara.h !!5068.36! cint-a k-ary-a na yu.sm-abhir* !aha.m* ti.s.th-ami bh-u+tale ! v.rtta+-alaye tv* aha.m* varte !sa+ak.s-an* man+m-urti+yugmata.h !!5068.37! nara+n-ar-aya.na+-akhyo* *aha.m* !varte /sr-i+nagare tath-a ! go+p-i+n-atha+-akhyay-a ca*atra !vartae* ity* eva vitta m-am !!5068.38! mayi ca*ete.su r-upe.su !bhedo* na*asty* eva ki.m+cana ! aham eva*asmi vai sa+ak.s-ad* !etad+r-upo* hi bh-u+tale !!5068.39! etat+sa.msevin-a.m* sa+ak.s-ad* !bhavi.syati mad+-ik.sa.nam ! praty+ak.savat s-a.mprata.m* ca !vartante t-a* hi m-urtaya.h !!5068.40! et-as-a.m* sevana.m* vedmi !sa+ak.s-an* mat+sevana.m* khalu ! ata* et-a.h sevan-iy-a* !bhavadbhir* bhakti+bh-avata.h !!5068.41! tath-a*a+yodhy-a+pras-ado* *aya.m* !raghu+v-ira/s* ca vo* gur-u ! may-a k.rtau stas* tau m-anyau !bhavadbhi/s* ca yath-a+ucitam !!5068.42! /sik.s-a+patry-+ukta+dharme.su !sarvair* yu.sm-abhir* anv+aham ! yath-a+adhik-ara.m* v.rtya.m* ca !/soka.h k-aryo* na me kva+cit !!5068.43! -atma+gh-ato* na kartavyo* !na*anna+ty-aga/s* ca m-am anu ! na kari.syati yas* tv* ittha.m* !sa* me na*atra paratra ca !!5068.44! su+vrata* uv-aca: iti v-akya.m* hare.h sarve !/srutv-a sa+asra+d.r/so* hi te ! tad+icch-a.m* t-ad.r/s-im eva !j?n-atv-a tac+chiras-a dadhu.h !!5068.45! pra.namya*-ucu/s* ca ta.m* sarve !baddha+a?njali+pu.t-as* tata.h ! pada+ab+jae* eva te *asm-aka.m* !manas* ti.s.thatu sarvad-a !!5068.46! asm-abhir* j-iva+buddhy-a ye tv* !apar-adh-a* tava kva+cit ! k.rt-a.h syu.h sa+kal-as* te ca !k.santavy-a* bhavat-a prabho !!5068.47! dhy-ayema tv-a.m* vaya.m* yarhi !tad-a dady-a.h sva+dar/sanam ! tvad+bhaktau m-a*astu no* vighna.h !svato* v-a parata.h kva+cit !!5068.48! /s-ighram eva vaya.m* ney-as* !tvay-a sva+nika.ta.m* prabho ! iti tv-a.m* pr-arthay-amo* *adya !tvat+p-ada+eka+sam-a/sray-a.h !!5068.49! iti te.s-a.m* vaca.h /srutv-a !tath-a*astv* ity* -aha t-an hari.h ! kurve *aham -ahnika.m* y-uya.m* !sva+sth-ana.m* gacchata*iti ca !!5068.50! tatas* te ta.m* namask.rtya !bhagna+a;nghrya* iva*an+agha ! sa+asra+netr-a* yayu.h sth-ana.m* !cintayantas* tam eva hi !!5068.51! utp-ata* bahavo* r-aja.ms* !tad-a*-asij* jagat-i+tale ! kharo* v-ayur* mah-an -as-in* !nipetur* bahavo* drum-a.h !!5068.52! jv-al-abhi.h kha.m* lihann* agnir* !gr-am-an kati+cid* -adahat ! -as-ic* ca vajra+nir+gho.sa* !ulk-a+p-ata/s* ca bh-u+tale !!5068.53! kva+cic* ca*abh-ud* a/sma+v.r.s.t-i* !rakta+v.r.s.ti/s* ca kutra+cit ! tr-asa/s* ca h.rdaye n-.r.n-a.m* !tad-a*-as-it sahas-a*eva hi !!5068.54! man-a.msi kalu.s-a.ny* -asan !s-adh-un-am api tat k.sa.nam ! nid-agha+bh-as+karo* *apy* -as-in* !nis+tej-a.h sura+vartmani !!5068.55! bhakt-an-a.m* ca hare.h pu.ms-a.m* !v-ama+a;nga+sphura.na.m* tath-a ! dak.sa+a;nga+sphura.na.m* str-i.n-am !-as-ic* ca*a+priya+s-ucakam !!5068.56! d.r.s.tv-a t-an sahas-a*utp-at-an !j-ayam-an-a.ms* tu tad+vida.h ! harer* antardhim eva*ete !s-ucayanti*ity* ama.msata !!5068.57! hari.h sn-atv-a*-ahnika.m* k.rtv-a !tasy-a.m* da/sa+har-a+tithau ! dadau d-an-ani viprebhyo* !gav+-ad-ini yath-a+vidhi !!5068.58! sn-atv-a dhauta+ambara+dhara.h !k.rta+-urdhva+tilaka.h puna.h ! bhuvi gomaya+lipt-ay-am !-atast-ara ku/s-a.ms* til-an !!5068.59! tatra siddha+-asana.m* k.rtv-a !ni.sa.n.na.h sthira+v-ik.sa.na.h ! -atm-anam -atman-a dadhyau !dur+nir-ik.sya.h sa* tejas-a !!5068.60! nitya+-ananda/s* ca go+p-ala+ !+-anandas* tasya*agrata.h sthitau ! -ast-a.m* ca bhajana+-ananda+ !+/suka+-anand-av* avasthitau !!5068.61! tad-a*antarik.se sahas-a !vim-an-an-a.m* tu ko.taya.h ! p-ar.sad-an-am ad.r/syanta !tasya ca tri+diva+okas-am !!5068.62! divya+gandhair* divya+pu.spair* !divyai.h sarva+upac-arakai.h ! divyair* bhaktai.h p-ujyam-ana.h !sva+dh-ama saha tair* yayau !!5068.63! aty+uts-ahena dev-an-a.m* !ta.m* samarcayat-a.m* pathi ! utsavo* *abh-un* mah-a.ms* te.s-a.m* !v-aditr-a.n-a.m* ca ni.h+svana.h !!5068.64! te.s-a.m* pujayat-a.m* r-aja.m/s* !candana+drava+bindava.h ! pu.sp-a.ni ca tad-a bh-umau !nyapata.m/s* ca kva+cit kva+cit !!5068.65! teja.h+pu?njo* mah-an -adau !dad.r/se *ati+sito* ghana.h ! tatas* tiro* dadhe sadya.h !sa* na*alak.syata kai/s+cana !!5068.66! saud-amany-as* tiro+dh-ana.m* !yath-a d-ipa+arci.so* *atha+v-a ! martyair* na lak.syate tadvad* !gatis* tasya*api kai/s+cana !!5068.67! nitya+-ananda+-adayas* te ca !tad* d.r.s.tv-a*-a/scaryam -agat-a.h ! tad+datta+dhairy-a* vidadhur* !uccais* tan+n-ama+k-irtanam !!5068.68! tan* ni/samya*a+khil-a* bhakt-as* !tatra*-ajagmu/s* ca sa+tvaram ! j?n-atv-a tiro+hita.m* ta.m* tu !vilepu.h karu.na.m* bh.r/sam !!5068.69! tatas* tad+icchay-a pr-apur* !dhairya.m* te sa+kal-a* api ! vi+/sok-a* iva tan+n-ama+ !+k-irtana.m* cakrur* uccakai.h !!5068.70! n-an-a+vidh-ani citr-a.ni !caritr-a.ny* atha tasya te ! smaranta.h k-irtayanta/s* ca !du.hkhena*ah-ani ninyire !!5068.71! a+kha.n.da+sac+cid+-ananda+ !+m-urter* bhagavato* n.r+pa ! janana.m* ca tiro+dh-ana.m* !l-il-a*eva*ity* avadh-araya !!5068.72! asur-as* tv* atra muhyanti !na tu bhakt-a.h kad-a+cana ! vaibhava.m* yoga+m-ay-ay-a* !j-ananto* r-adhik-a+pate.h !!5068.73! yath-a na.tasya m-ay-ay-a.m* !muhyatsu prek.sake.sv* api ! tad+vidas* tu na vai tadval* !l-il-ay-a.m* taj+jan-a* hare.h !!5068.74! /sata+-anando* *atha muni+r-a.t !r-aja.ms* tad+viraha+-akula.h ! tad+dhy-ana+ni.s.thay-a dhairya.m* !pr-apya tatra*ab+dam -avasat !!5068.75! sat+sa;ngi+j-ivana+grantha.m* !k.rtv-a sa.mp-ur.nam a?njas-a ! ta.m* sa.m/sodhya tad-iya+artha.m* !sarva.m* h.rdy* avadh-arya ca !!5068.76! tat+prak-a/sakam anv+artha.m* !harer* n-ama+sahasrakam ! sarva+ma;ngala+sa.mj?nena !stotre.na*aracayat svayam !!5068.77! tatas* tad+artham -ad-aya !sa.mk.sep-aj* jana+ma;ngalam ! stotra.m* cak-ara bhakt-an-a.m* !nitya+p-a.th-aya yogi+r-a.t !!5068.78! sabh-a+k.rt-as* tatra tatra !harer* v-art-a+sudh-as* tata.h ! mukta+-ananda+-adibi.h sadbhi.h !sa.m/srut-a.h sarva/sa/s* ca y-a.h !!5068.79! t-as-a.m* tair* likhit-a.h sm.rtv-a !t-as* tu sat+sa;ngin-a.m* mude ! /sata+dvayena pramit-a* !dvi+.sa.s.ty-a sa.myutena vai !!5068.80! t-as-a.m* grantha+k.rte r-aj?n-a !padyai* ramyais* tu y-a k.rt-a ! p-urva.m* /sr-i+hari.n-a t-a.m* sa* !sm.rtv-a*eka.m* grantham -atanot !!5068.81! dharma+j?n-ana+vir-ag-a.n-a.m* !samyag+r-upa+prak-a/sakam ! hari+v-akya+sudh-a+sindhu.m* !k.r.s.na+bhakte/s* ca tattvata.h !!5068.82! /sik.s-a+paty-as* tata.s* .t-ik-a.m* !dvit-iy-am api so* *akarot ! sukha+bodh-aya sarve.s-a.m* !tata.h siddha+antam auddhavam !!5068.83! ubhe stotre cak-ara*atha !muni.h /sr-i+bhakti+dharmayo.h ! n-amn-am a.s.ta+uttara+/sata.m* !p.rthag* yatra prak-irtitam !!5068.84! mah-a+munis* tata/s* cakre !jayanty-a* vidhim uttamam ! /sr-i+harer* yata p-uj-a+-adi !prokta.m* bhakta+-ipsita+artha+dam !!5068.85! tata/s* ca k.rta+k.rtyo* *asau !harim eva smaran h.rdi ! siddha+deho* *acarad* bh-umau !mumuk.s-un bodhayan /srit-an !!5068.86! tiro+dh-ana+l-il-am im-a.m* ya/s* loke ! pa.thed* v-a harer* ya/s* ca bhakty-a ni/s-amyet ! k.rta+antasya p-a/s-ad* vimuktau bhavet-a.m* ! dhar-a+adh-i/sa t-av* apy* amu.sya prat-ap-at !!5068.87! unm-ulita+svaka+v.r.sa+dhrug+a+dharma+sarga.h ! sa.mpo.sita+a+khila+v.r.sa+anvaya* -atma+tantra.h ! -atm-iya+bhakta+jana+kalpa+mah-i+ruha+-abho* ! v.rtta+-alaye sa* bhagav-an jayati*iha sa+ak.s-at !!5068.88! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne bhagavat+tiro+dh-ana+l-il-a+nir-upa.na+n-am-a*a.s.ta+.sa.s.titamo* *adhy-aya.h]] /srutv-a /sr-i+hari+c-aritra.m* !parama+-ananda+nirv.rta.h ! prat-apa+si.mho* n.r+pati.h !puna.h papraccha su+vratam !!5069.1! r-aj-a*uv-aca: n-ar-aya.na+caritr-a.ni !muhu.h /srutavato* *api me ! mano* na t.rptim -apnoti !/su/sr-u.s-a*eva hi vardhate !!5069.2! vidhir* hari+jayanty-a* yo* !yat k-arya.m* tatra tac+chritai.h ! pu.mbhi.h str-ibhi/s* ca tat sarva.m* !vaktum arhasi me mune !!5069.3! su+vrata* uv-aca: dhanyo* *asi n.r+pate yas* tva.m* !harer* eva kath-a.m* muhu.h ! /srotum icchasi bhakty-a*eva !n-utan-am iva sa+-adaram !!5069.4! vidhi.m* hari+jayanty-as* te !kathay-amy* a+khila.m* n.r+pa ! bhaved* vrata+phala.m* samyag* !yasya sa.m/srava.n-ad* api !!5069.5! -as-it su+har.sa+nagare !/siva+gupta+abhidho* mah-an ! vai/sya+varya.h su+dh-ir* d-anta.h !sva+dharma+nirata.h /suci.h !!5069.6! sarva+sa.mpat+sam.rddho* *api !sa* -as-id* a+prajo* n.r+pa ! tata* -as-id* ud-as-ina.h !sa+cinto* bh-aryay-a saha !!5069.7! yena yena yad* ukta.m* tat !sa* putra+artha.m* vrata+-adikam ! yath-a+vidhi cak-ara*atha !deva+upay-acit-any* api !!5069.8! tath-a*apy* a+labdha+tanaya.h !pra.s.tu.m* ka?n+cana sad+vidam ! t-irtha+y-atr-a+mi.se.na*asau !bhramati sma dhar-a+tale !!5069.9! a+pr-apnuvan d-ambhik-an-a.m* !vi/sv-asa.m* vacane.su sa.h ! dadar/sa sva+ati+su+h.rda.m* !br-ahma.na.m* gomat-i+ta.te !!5069.10! k.r.s.na+bhakta.m* veda+/s-astra+ !+nipu.na.m* dharma+p-alakam ! r-ama+/sarma+abhidha.m* ta.m* ca !natv-a sa+a/srur* up-avi/sat !!5069.11! so* *api ta.m* t-ad.r/sa.m* d.r.s.tv-a !cint-a+k.r/sa+tanu.m* vi/sam ! tad+udantam ap.rcchat ta.m* !yath-avat pr-aha so* *api tam !!5069.12! tac* *chrutv-a*uv-aca vipras* ta.m* !cint-a.m* tyaktv-a sthiro* bhava ! yad* vad-ami tad* eva*-a/su !kuru te bhavit-a suta.h !!5069.13! vrata.m* harer* jayanty-as* tva.m* !pr-ity-a kuru yath-a+vidhi ! yad* -ipsita.m* catur+varge !tat tena*eva*-a/su siddhyati !!5069.14! vai/sya* uv-aca: ko* *asau harir* vrata.m* tasya !vidhin-a kena v-a may-a ! kartavya.m* br-uhi tat sarva.m* !vi/sv-asyo* *asi tvam eva me !!5069.15! br-ahma.na* uv-aca: avat-ir.no* *abhavat sa+ak.s-at !k.r.s.na* eva dhar-a+tale ! harir* ity* udito* n-amn-a !k.r.s.no* n-ar-aya.na/s* ca sa.h !!5069.16! hari+k.r.s.no* ghana+/sy-amo* !n-ila+ka.n.tha/s* ca sa* sm.rta.h ! sv-am-i ca saha+ja+-ananda.h !sv-ami+n-ar-aya.nas* tath-a !!5069.17! gu.na+karma+anur-up-a.ni !bibhran* n-am-any* an+eka/sa.h ! bh-uri+prat-apa/s* ca*-as-it tat !kathay-ami sam-asata.h !!5069.18! kosale.su bhavati*iha vi/sruta/s* ! chuppay-a* iti hi khe.ta* uttama.h ! tatra vipra+vara* -asa n-amato* ! deva* ity* a+mala+dh-i.h sad-a /suci.h !!5069.19! dharma* eva satata+sthiter* asau ! dharma* ity* api ca vi/sruto* *abhavat ! bhaktir* ity* abhihit-a* asya sundar-i ! k.r.s.na+bhakti+nitatatvata.h sad-a !!5069.20! dam+pat-i satatam eka+bh-avata.h ! k.r.s.nam eva h.rdi santam -i/svaram ! dadhyatur* vi.saya+r-aga+varjitau ! dharma+/suddha+h.rdayau jita+indriyau !!5069.21! kali+bala+edhita+bh-uritara+asurair* ! n.r+pati+de/sika+r-upa+dharair* muhu.h ! bhuvi bh.r/sa.m* parita.h samupadrut-av* ! api na tatyajatur* dh.rtim -atmana.h !!5069.22! sa+kala+bh-iti+bhaya;n+kara+vigraho* ! nija+sam-a/srita+saumya+nir-ik.sa.na.h ! tad+avana.m* vidadhe kula+devat-a ! ni+khila+ka.s.ta+tater* hanum-an api !!5069.23! sva+dharma+bhakti+sthiti+d-ar.dhyam -aptau ! tau vi.s.nu+y-agena yath-a*uditena ! v.rnd-a+vane k.r.s.nam an+anya+bh-avau ! pras-aday-am -asatur* eva sa+ak.s-at !!5069.24! tayo.h prasanno* bhagav-an api*iha ! kaula+-ady+a+dharma.m* bh.r/sam -asura+uttham ! jih-ir.sur* -a/su k.siti+du.hkha+hetu.m* ! pr-adur* bubh-ur.su/s* ca babh-uva t-abhy-am !!5069.25! dharma+priyo* *atha*a+khila+deva+devo* ! n-ar-aya.no* *asai k.rpay-a sutatvam ! pr-apat tayor* eva hi kosale.su ! divy-a.m* manu.sya+-ak.rtim eva bibhrat !!5069.26! .rtau vasante madhu+m-asi /sukla+ ! +pak.se navamy-a.m* vidhu+v-asare sa.h ! sura+ijya+bhe pr-adur* abh-un* ni/s-ay-a.m* ! dvit-iya+y-amasya t.rt-iya+n-a.dy-am !!5069.27! babh-uva bh-uyo* bhuvi ma;ngala.m* tad-a ! sat-a.m* ca har.so* h.rdi dharma+sevin-am ! bhaya.m* ca bh-ury* eva hi dharma+vidvi.s-a.m* ! guru+k.siti+-i/sa+-i/sa+vapur+druh-a.m* n.r.n-am !!5069.28! j-ata+kriy-a+-ady-a* upan-ayana+ant-as* ! tat+sa.msk.rt-i.h s-adhu cak-ara dharma.h ! hary+-adi+n-am-a sa* ca sarvath-a*eva ! ta.m* pr-i.nay-am -asa ca m-atara.m* sv-am !!5069.29! vair-agya+vega+ujjhita+geha+saukhya.h ! sa* t-irtha+y-atr-a.m* vidadhad* dhar-ay-am ! nija+prat-apa+ati/sayena dharmam ! ati.s.thipat tad+ripum utkhana.m/s* ca !!5069.30! sva+dharma+vij?n-ana+vi+r-aga+yukt-am ! eka+antik-i.m* /sr-i+rama.nasya bhaktim ! pr-avartayat sva+-a/srita+pu.msu bh-umau ! dharma+dvi.sa/s* cuk.subhur* -a/su tena !!5069.31! a+dharma+sa.msth-a+asura+de/sik-an-a.m* ! y-uth-ani bh-uy-a.msi ca tatra tatra ! dharma+druho* bh-u+pataya/s* ca /su.ska+ ! +j?n-ana+abhim-an-a* atha dambha+bhakt-a.h !!5069.32! sad+dharma+sa.msth-apanam a?njas-a*asya ! d.r.s.tv-a tath-a*ai/svaryam a+laukika.m* te ! sa+matsar-as* tat+padav-im a+/sakt-a* ! labdhu.m* vyadhur* droha+bhara.m* tu ca*asya !!5069.33! te dur+jan-as* tv* asya kad+arthana+uttha+ ! +p-apena bh-umn-a*ati+vimoham -apu.h ! sahasra/sa.h /sastra+bh.rta/s* ca tatra ! k.rtv-a prah-ara.m* mitha* -apur* antam !!5069.34! jugupsita.m* karma vidh-aya ke+cin* ! n-as-a+/sruti+ccheda+khara+avaroh-an ! sa.mpr-apya bh-u+pa+-adi+k.rt-an vine/su.h ! ke+cic* ca nauk-a+jala+majjanena !!5069.35! hari+druho* bh-u+patayas* tu ke+cid* ! rogai.h sa+patnai.h kati+cic* ca ne/su.h ! h.rta+/sriyo* *anye balibhir* n.r+pa+-adyair* ! bh.r/sa.m* labhante sma ca dur+da/s-a.m* vai !!5069.36! eva.m+prat-apo* vicaran sa* bh-um-av* ! a+dharma+sarga.m* bh.r/sam uccakh-ana ! pravartay-am -asa ca dharma+sarga.m* ! sur-a+-ami.sa+-a/sa+asura+bhakta+luptam !!5069.37! sadya.h+sam-adhi.m* bhuvi m-anav-an-a.m* ! vidh-apayann* -atmana* icchay-a*eva ! vism-apay-am -asa sa* yoga+bh-ajas* ! tat+pr-aptaye bh-uritara+prayatn-an !!5069.38! a+j?n-ata+tad+bh-uritara+prat-ap-a* ! apy* atra ye ta.m* /sara.na.m* prapann-a.h ! t-an apy* avitv-a yama+d-uta+dorbhyo* ! mukti.m* dad-av* e.sa* day-alu+varya.h !!5069.39! mumuk.sava.h su+j?na+jan-as* tu tasya ! d.r.s.tv-a prat-apa+ati/saya.m* sva+muktyai ! tad-iyam eva*-a/srayam -a/su cakru.h ! sa+ak.s-ad* vini/scitya tam eva k.r.s.nam !!5069.40! ke+cit tad-iya+a;nghri+kara+stha+cihnais* ! tam ai/svarair* ni/scitavanta* -i/sam ! an+anya+s-adhyena sam-adhin-a*api ! ke+cic* ca ta.m* s-ahajikena su+j?n-a.h !!5069.41! sat-am a+s-adh-ara.na+dharma+ni.s.th-am ! -alokya ke+cic* ca tad+-a/srit-an-am ! /s-astra+udit-am apy* an+avek.sam-a.n-a* ! vidus* tam -i/sa.m* nanu loka+satsu !!5069.42! ye dambha+bhakt-a.h sva+mata.m* sa+do.sa.m* ! tyaktv-a na k.r.s.na+-a/srayam -acara.ms* t-an ! ai/svaryam -a/scaryam a+laukika.m* sva.m* ! pr-adar/sayad* yoga+kal-a* vitanvan !!5069.43! sahasra/sas* te ca vin-a prayatna.m* ! sadya.h sam-adhi.m* h.rdaye *alabhanta ! sva+sva+i.s.ta+deva.m* ca vilokya tatra ! tam eva ta.m* ca*-apur* ati+prahar.sam !!5069.44! te vyutthit-a* -atmana* i.s.ta+deva.m* ! tam eva ni/scitya sa+citram -a/su ! vidh-aya tasya*-a/srayam -atma+muktyai ! tad+v-aci tasthu.h sva+mata.m* vih-aya !!5069.45! ye /su.ska+veda+anta+vido* nar-as* t-an ! jitv-a*-a/su v-adena sa* sa+pram-a.nam ! up-asana.m* brahma.na* eva sa+ak.s-ad* ! divya+-ak.rter* gr-ahayati sma bhakty-a !!5069.46! tad+-a/sraya.m* ye vidadhu/s* ca vipr-as* ! te sn-ana+sa.mdhy-a+mukha+.sa.t+kriy-abhi.h ! saha*eva r-adh-a+rama.nasya bhakti.m* ! cakru.h /sama+-ady+-atma+gu.na+upapann-a.h !!5069.47! tad+-a/srit-a* var.ni+jan-a/s* ca santo* ! b.rhad+vrata.m* du/s+caram a.s.tadh-a*eva ! sa.mp-alayanto* *a+khila+s-adhu+dharm-a* ! vilak.sa.n-a* laukika+sadbhya* -asan !!5069.48! anye ca var.na+-a/srami.na.h sva+dharma.m* ! nitya.m* yath-a+/s-astram iha*-acaranta.h ! bhejur* hari.m* bhakti+bhare.na hitv-a ! tasya prat-ap-ad* a+khil-an sva+do.s-an !!5069.49! pr-apu.h /srit-as* ta.m* sa+dhava+striyo* *atra ! pati+vrat-a+dharmae* uru+prati.s.th-am ! sva+dharma+ni.s.th-a* vi+dhava+striya/s* ca ! sad+brahma+carye sthitim -apur* agry-am !!5069.50! sa.mbh-ara+bh-arair* vipulai.h sa* /suddhai/s* ! citra+-avah-an bh-umi+bhuj-am api*iha ! mah-a+utsav-an k.r.s.na+janur+dina+-adau ! cakre *anna+k-u.ta+pra+mukh-an muhu/s* ca !!5069.51! yaj?n-an sa* vai/sya+uttama vai.s.nav-a.m/s* ca ! vyadh-apayad* bh-u+pati+citra+kart-.rn ! m-as-an bah-un bhojayati sma vipr-an ! sahasra/sa.h s-adhu+jan-an muhu/s* ca !!5069.52! mah-a+anna+satr-a.ni ca tatra tatra ! so* *ac-ikarad* y-atrika+loka+tu.s.tyai ! yatra*-agat-a* bh-uri+sukha.m* yath-a+i.s.ta.m* ! p-anth-a* labhante sma jan-a.h sa+citram !!5069.53! k-up-a.m/s* ca v-ap-i.h sa* saro+var-a.ni ! sad+dharma+/s-al-a* api tatra tatra ! vyadh-apayaj* j-iva+hit-aya bh-umau ! sa+upaskar-a* brahma+p-ur-ir* ad-ac* ca !!5069.54! [a: 5069.54b: #/+dharma+/s-al-a#/- used in the Gujarati meaning = a charitable guest house for monks and the pilgrims. :a] up-anayad* vipra+kum-arak-a.m/s* ca ! yath-a+upayukta.m* dravi.na.m* sa* dattv-a ! sahasra/sa.h k-arayati sma kany-a+ ! +d-an-ani viprai/s* ca yath-a+vidh-anam !!5069.55! kartu.m* na /sakt-an sva+\.r.na+apah-ara.m* ! nija+-a/srit-an k-a.m/s+cana dharma+ni.s.th-an ! sa* uttama+.r.nebhya* uru+prat-apo* ! dattv-a dhana.m* mocayati sma sadya.h !!5069.56! up-asana+agni.m* kati+cit sa* vipr-a.ms* ! tret-am api gr-ahayati sma vij?n-an ! deya.m* dhana.m* ca prati+var.sam ebhyo* ! nyabandhayad* yena hi karma+siddhi.h !!5069.57! go+bh-u+hira.nya+-adi ca parva+k-ale ! d-ana.m* mahad+vipra+varebhya* e.sa.h ! sa+dak.si.na.m* d-apayati sma bh-uyo* ! yath-a+vidh-ana.m* bhuvi dharma+po.s.t-a !!5069.58! pr-adar/sayac* ca svaka+bh-uri+bhakt-an ! sa* brahma+go+loka+mukh-ani bh-um-a ! divy-ani dh-am-ani nij-ani bh-uyas* ! tat+tan+mah-a+ai/svarya+yut-ani ca*anta.h !!5069.59! saha*eva tat+tat+paric-araka+-adyair* ! nija+avat-ar-an api p-urva+v.rtt-an ! pr-adar/sayat tat tad* up-asakebhya.h ! so* *a+cintya+/sakti.h kati+cij* janebhya.h !!5069.60! sa* j-iva+m-ay-a+b.rhad+-i/svar-a.n-a.m* ! r-up-a.ni sac+ch-astra+vid-a.m* mat-ani ! nir-upay-am -asa sabh-asu samyak ! pr-adar/sayat t-ani ca k-a.m/s* ca /sakty-a !!5069.61! bhra.s.t-a.h sva+r-ajy-at kati+cic* ca bh-u+p-a* ! h.rta+/sriya.h /satru+janair* bali.s.thai.h ! tad+-a/sraye.na*eva puna.h sva+\.rddhi.m* ! pr-apya*adhikatva.m* khalu p-urvato* *agu.h !!5069.62! sva+icch-a+anur-up-a.m* puru.sa+artha+siddhi.m* ! sa+k-ama+bhakt-a.h kila tasya ca*-apu.h ! ni.s+k-ama+bhakt-a* api bhukti+mukt-i ! tad+icchay-a*eva*-apur* an+eka/so* *atra !!5069.63! bhakti+prav.rtter* bhuvi bh-uri+k-ala.m* ! mah-anti k.r.s.nasya sa* mandir-a.ni ! vyadh-apayad* y-ani vilokya bh-u+p-a* ! -a/scaryam -apur* h.rdaya.m+gam-ani !!5069.64! ni.h+s-ima+k-aru.nya+bhare.na n-.r.n-a.m* ! ni.h+/sreyas-aya svaka+dharma+va.m/se ! ati.s.thipad* dharma+dhur-a.m* svak-iy-a.m* ! dh-asya.ms* tiro* m-anu.sa+n-a.tyam e.sa.h !!5069.65! eva.m+vidh-any* adbhut-ani !karm-a.ni*iha sam-acaran ! sarvath-a*-a/sraya.n-iyo* *abh-ud* !*dhari.h sa+ak.s-aj* jagad+guru.h !!5069.66! adhun-a*api sa* bhaktebhya.h !svak-iyebhya.h kva+cit kva+cit ! sa+ak.s-at sva+dar/sana.m* datte !yath-a+p-urva.m* nija+icchay-a !!5069.67! deha+avas-ana+k-ale tu !sva+bhaktebhya.h sa* sarva/sa.h ! dattv-a sva+dar/sana.m* datte !muktim eva yam-ad* avan !!5069.68! tasya janma+dine k-arya.h !sa+upav-aso* mah-a+utsava.h ! v-a?nchita.m* sa+kala.m* tena !siddhyati*ity* anubh-uyate !!5069.69! vratena*anena ni.s+k-amas* !ty-agav-an api p-uru.sa.h ! j?n-ana+vair-agya+sa.msiddhi.m* !bhakti+pu.s.tim upaiti ca !!5069.70! dharma+arth-i labhate dharma.m* !k-am-an sarv-a.m/s* ca k-amuka.h ! dhana.m* dhana+arth-i labhate !mok.sa+arth-i mok.sam -ipsitam !!5069.71! bh-ary-a+arth-i labhate bh-ary-a.m* !putra+arth-i putram uttamam ! tasm-ad* etad* vrata.m* k-arya.m* !navamy-a.m* caitrike site !!5069.72! a.s.tam-i vedha+rahit-a !/sukl-a*e.s-a navam-i madho.h ! s-urya+udaya+sth-a vratibhir* !gr-ahy-a ca*upo.sa.ne tithi.h !!5069.73! /suddha+adhik-a yad-a ca*e.s-a !viddh-a v-a*api k.saya.m* gat-a ! bhavet tad-a tu p-urv-a*eva !grah-itavy-a vrate tithi.h !!5069.74! yad-a p-urva+dine hy* eva !rajany-am a/svin-i+k.sa.ne ! navam-i+candra+pu.sy-a.n-a.m* !yoga.h sy-an* na paratra sa.h !!5069.75! tad-a tu viddh-a*apy* a.s.tamy-a !s-a*eva gr-ahy-a vrata+utsave ! navam-i t-ad.r/so* yogo* !yato* *abh-ud* *dhari+janmani !!5069.76! c-aturvar.nyasya*adhik-aro* !bhavaty* atra sa+yo.sita.h ! tasm-at pu.mbhi/s* ca n-ar-ibhi.h !k-aryam etad* vrata.m* hare.h !!5069.77! sarvath-a*eva vidh-atavya* !upav-aso* *atra tac+chritai.h ! tat+p-uj-a mahat-i k-ary-a !r-atrau j-agara.na.m* ca tai.h !!5069.78! mita+-ah-aro* naro* *a.s.tamy-a.m* !navamy-am aru.na+udaye ! utth-aya cintayan k.r.s.na.m* !deha+/suddhi.m* sam-acaret !!5069.79! ap-a.m* dv-a+da/sa ga.n.d-u.s-a.h !kartavy-a* mukha+/suddhaye ! na danta+dh-avana.m* k-arya.m* !k-a.s.thena vrata+v-asare !!5069.80! k.rtv-a sn-ana+-adi karma*atha !hari.m* natv-a tad+agrata.h ! mantre.na*anena niyama.m* !g.rh.n-iy-ad* vrata+k.rn* nara.h !!5069.81! aho+r-atra.m* nir+-ah-aro* !bhav-amy* adya jagat+pate ! /svo* bhok.sye vratam etan* me !p-alan-iya.m* tvay-a hare !!5069.82! eva.m* g.rh-itv-a niyama.m* !nitya+karma sam-apayet ! na vy-avah-arika.m* karma !vrat-i kurv-ita tad+dine !!5069.83! tad* eva karma kartavya.m* !k.r.s.na+sa.mbandhi yad* bhavet ! brahma+carya.m* p-alan-iya.m* !ty-ajya.h krodhas* tu sarvath-a !!5069.84! str-i.n-a.m* nir-ik.sa.n-at spar/s-at !t-abhi.h sa.mkathan-ad* api ! bhra/syati brahma+carya.m* vai !sva+bh-ary-ay-as* tu sa.mgata.h !!5069.85! div-a nidr-a ca t-amb-ulam !eko* *apy* anna+ka.no* *a/sita.h ! upav-asa.m* nihanty* eva !jala+p-ana.m* muhus* tath-a !!5069.86! str-ibhi.h /soko* na k-aryo* *atra !rodana.m* s-utra+kartanam ! bh-uri+vastra+k.s-alana.m* ca !s-ivana.m* kalahas* tath-a !!5069.87! nija+/sakty+anus-are.na !vrat-i sa.ms-adhayed* div-a ! p-uj-a+upah-ar-an sa+kal-an !ni/si sa.mp-ujayed* *dharim !!5069.88! tatra k-arya.h /sucau de/se !ma.n.dapa/s* ca su+/sobhana.h ! rambh-a+stambhai.h su+vastrai/s* ca !pu.spa+a/soka+-amra+pallavai.h !!5069.89! ra;nga+vall-i+/sobhite *atha !tan+madhye p-ithae* uttame ! pa?nca+var.nair* viracite !ta.n.dulair* ma.n.dale /subhe !!5069.90! sarvato+bhadra+sa.mj?ne v-a !ta.n.dula+a.s.ta+dale vrat-i ! a+vra.na.m* t-amra+kala/sa.m* !sth-apayed* ambun-a bh.rtam !!5069.91! pa?nca+ratna+-ady+upete *asmi.ms* !t-amra+p-atre sad+-asane ! sth-apayet pratim-a.m* haim-i.m* !yath-a+/sakti k.rt-a.m* hare.h !!5069.92! bhakti+dharma+yutasya*asya !hari+k.r.s.nasya yatra tu ! pratim-a sy-at sthir-a v-a*api !mandire ca?ncal-a tu s-a !!5069.93! tasy-a* eva*arcana.m* tatra !vrat-i kury-ad* yath-a+vidhi ! anyatra haim-i kartavy-a !tan+m-urti.h p-ujan-aya tu !!5069.94! sth-apy-a*asya dak.si.ne bhaktir* !v-ame dharmas* tath-a+vidha.h ! pratyak sa.mkar.sa.na/s* ca*asya !sth-apya/s* chatra.m* dadhat kare !!5069.95! pradyumna/s* ca*a+niruddho* *agre !dharma+bhaktyo.h sa+c-amarau ! sth-apyau harer* agrata/s* ca !sthito* raupyas* tath-a*uddhava.h !!5069.96! dharma+-ady+upetasya harer* !mah-a+p-uj-a.m* tato* vrat-i ! vidh-aya j-agara.m* kury-at !tat+kath-a+/srava.na+-adibhi.h !!5069.97! a+/sakta* upav-ase tu !p-ujana+ante harer* ni/si ! ki.m+cit kury-at phala+-ah-ara.m* !pibed* v-a ku.dava.m* paya.h !!5069.98! pr-ata.h k.rtv-a puna.h p-uj-a.m* !kury-at tasya visarjanam ! vipr-aya pratim-a.m* dattv-a !sato* vipr-a.m/s* ca bhojayet !!5069.99! tata/s* ca sva+janai.h s-aka.m* !vrat-i kurv-ita p-ara.n-am ! eva.m* k.rte vrate sarve !sa+phal-a.h syur* mano+rath-a.h !!5069.100! p-ujana+-ad-av* a+/saktas* tu !harim anya+samarcitam ! bhakty-a*eva pra.named* d.r.s.tv-a !tad+bhakt-a.m/s* ca sata.h pum-an !!5069.101! t-avat-a p-ujanasya*asau !pr-apnuy-at phalam a?njas-a ! etad* vrata.m* sarvath-a*ata.h !kartavya.m* sa+kalair* narai.h !!5069.102! prati+var.sa.m* vidh-atavya.m* !y-avaj+j-ivam ida.m* vratam ! str-ibhi/s* ca puru.sai.h sarvair* !b-ala+v.rddha+-atur-an vin-a !!5069.103! yad-a svasya*-anuk-ulya.m* sy-at !tad-a*udy-apanam asya ca ! yath-a+/sakti vidh-atavya.m* !tena p-ur.na.m* vrata.m* bhavet !!5069.104! su+vrata* uv-aca: evam ukta.h sa* vipre.na !vai/syo* *abh-ud* *dh.r.s.ta+m-anasa.h ! vrata.m* cik-ir.su.h papraccha !vidhim udy-apanasya tam !!5069.105! vai/sya* uv-aca: udy-apana+vidhi.m* br-uhi !vratasya*asya dvi+ja+uttama ! sa.mp-ur.na+phala+da.m* yena !tad* bhaved* vrata+c-ari.n-am !!5069.106! br-ahma.na* uv-aca: udy-apana.m* vin-a na*eva !vrata.m* sy-at phala+da.m* tata.h ! kartavya.m* tad* yath-a+/sakti !vitta+/s-a.thya.m* na k-arayet !!5069.107! prati+m-asa.m* navamy-a.m* tu !vrata.m* k.rtv-a yath-a+vidhi ! k-aryam udy-apana.m* tasya !de/sa+k-ala+anus-arata.h !!5069.108! atha+v-a*udy-apana.m* k.rtv-a !tata* -arabhya ca vrat-i ! prati+m-asa.m* vrata.m* kury-ad* !var.sam eka.m* sam-ahita.h !!5069.109! guru+/sukra+asta+rahite !mala+m-asa+vivarjite ! madhau /sukla+navamy-a.m* tad* !ittham udy-apana.m* caret !!5069.110! viv-aha+-adau yath-a n-.r.n-a.m* !bhavaty* uts-aha* -adar-at ! tath-a*eva*atra*api kartavya* !uts-aha/s* ca yath-a+dhanam !!5069.111! de/sa+antare bhaveyur* ye !nija+sa.mbandhino* jan-a.h ! mitr-a.ni hari+bhakt-a/s* ca !patrais* t-a.m/s* ca sam-ahvayet !!5069.112! madho.h /sukla+prati+padae* !-arabhya*aya.m* mah-a+utsava.h ! yath-a+dhana.m* yath-a+/sakti !kartavyo* vrata+c-aribhi.h !!5069.113! p-alan-iya.m* brahma+carya.m* !kath-a /sravy-a*anv+aha.m* hare.h ! tad-iya+gu.na+pady-ani !g-atavy-ani ca bhaktita.h !!5069.114! harer* bhakt-a* br-ahma.n-a/s* ca !s-adhavo* brahma+c-ari.na.h ! nitya.m* candana+pu.spa+-adyai.h !p-ujy-a* bhojy-a/s* ca /saktita.h !!5069.115! vidhi+j?na.m* br-ahma.na.m* p.r.s.tv-a !pr-ag* a.s.tamy-a.m* sus-adhayet ! upah-ar-an yath-a+vitta.m* !hari+k.r.s.na+arcana+ucit-an !!5069.116! k.rtv-a*-ahnika.m* navamy-a.m* ca !sarvato+bhadra+ma.n.dalam ! /sobhana.m* k-arayed* viprair* !ma.n.dape nirmite /subhe !!5069.117! caturbhi.h kadal-i+stambhair* !-amra+a/soka+-adi+pallavai.h ! pu.spai.h phalai/s* ca sad+vastrai.h !/sobhayet ta.m* ca darpa.nai.h !!5069.118! t-amr-an v-a m.rnmay-an a.s.tau !kala/s-an a.s.ta+dik.su ca ! sth-apayen* madhya+de/se tu !t-amra+ja.m* ca*a+vra.na.m* gha.tam !!5069.119! p-ug-i+phala.m* t-amra+mudr-a !ta.n.dul-a* la.d.dukas* tath-a ! p.rthak p.rthag* nidhey-a/s* ca !kala/se.su tato* *a.s.tasu !!5069.120! sth-alavad+ve.nu+p-atr-a.ni !te.sv* a.s.ta sth-apayet tata.h ! n-alikera.m* p.rthak te.su !dve dve vastre site pum-an !!5069.121! madhyama.m* t-amra+kala/sa.m* !jalena*-ap-urya tatra ca ! phala.m* sa+ratna.m* nik.sipya !t-amra+p-atra.m* pidh-apayet !!5069.122! m.rdu+vastra+-asane tatra !sauvar.n-i pratim-a.m* hare.h ! yath-a+/sakti k.rt-a.m* dharma+-ady+ !+upet-a.m* sth-apayet tata.h !!5069.123! yath-a+vidhi mah-a+p-uj-a.m* !kury-an* ni/si mah-a+utsavam ! mah-a+abhi.seka.m* ca mah-a+ !+naivedya.m* tatra k-arayet !!5069.124! p-uj-a+vidhi.m* sam-apya*atha !hares* tac+chrava.na+-adibhi.h ! vidh-aya j-agara.m* pr-ata.h !puna.h p-uj-a.m* sam-acaret !!5069.125! homam a.s.ta+uttara+/sata.m* !mantre.na*a.s.ta+a+k.sare.na ca ! tila+-ajya+p-ayasa+dravyais* !tato* *arced* var.nino* dvi+j-an !!5069.126! dhenu.m* payasvin-i.m* dady-at !p-atra+vipr-aya sa+-adaram ! hema+/s.r;ng-i.m* r-upya+khur-a.m* !t-amra+p.r.s.th-i.m* su+lak.sa.n-am !!5069.127! dheno.h p-atrasya ca*a+l-abhe !svasya*a+/saktau ca v-a pum-an ! dady-at tan+ni.skraya+dravya.m* !kury-ad* v-a*api japa+-adikam !!5069.128! tila+p-atra.m* ca*-ajya+p-atra.m* !dady-at svar.na.m* ca /saktita.h ! anna+vastra+-ady+a.s.ta+vidha.m* !pada.m* deya.m* dvi+j-aya ca !!5069.129! /sayy-a+d-ana.m* tata.h kury-at !tad+a+/sakta.h sukha+-asanam ! dady-at tata/s* ca vastr-a.ni !dam+patyor* ucit-ani sa.h !!5069.130! kau/sey-ani t-ani dady-at !k-arp-as-any* atha+v-a*a+dhana.h ! mi/sr-a.ni v-a tata.h kury-at !sa+;nga+deva+visarjanam !!5069.131! var.nibhyo* v-a*anya+viprebhyo* !dady-ad* a.s.tau gha.t-a.m/s* ca t-an ! pratim-a+sahita.m* kumbha.m* !madhyama.m* gurave *arpayet !!5069.132! bh-uyas-i.m* dak.si.n-a.m* dattv-a !s-adh-un vipr-a.m/s* ca bh-uri/sa.h ! bhojayed* alpa+vittas* tu !vi.m/sati.m* dv-a+da/sa*api v-a !!5069.133! navamy-a* ni/sa* -arabhya !p-alana+-andolana+utsava.h ! k.r.s.na+dvit-iy-a+paryana.m* !v-ik.sya/s* ca vrata+c-aribhi.h !!5069.134! eva.m* k.rte vidh-ane tu !vrata.m* sa.mp-ur.nat-am iy-at ! mano+rath-a.m/s* ca sa+phal-as* !tena syur* vrata+c-ari.n-am !!5069.135! kuru vrata.m* tvam apy* etan* !mitratv-ad* vacmi te hitam ! iha putra+phala.m* pr-apya !tena mukti.m* ca y-asyasi !!5069.136! su+vrata* uv-aca: ity* ukta.h sa* su+dh-ir* vai/syo* !ni/scitya harim -i/svaram ! vi/svasto* vipra+vacane !ta.m* prapanno* *abhavad* d.r.dham !!5069.137! g.rham etya sa+bh-aryo* *atha !vrata.m* cakre yath-a+vidhi ! k-alena*alpena sat+putra.m* !pras-ad-at pr-apa sa* prabho.h !!5069.138! tato* *anye bahavo* bhakt-a.h !sva+sva+k-aryasya siddhaye ! vratam etad* vidh-aya*-apur* !v-a?nchita.m* sa+kala.m* phalam !!5069.139! iti prokto* may-a bh-u+pa !jayant-i+vidhir* uttama.h ! hari+k.r.s.nasya bhakt-an-a.m* !v-a?nchito* *abh-i.s.ta+siddhi+da.h !!5069.140! bhakty-a pum-an ya.h /s.r.nuy-aj* jayanty-a* ! vidhi.m* harer* ya.h parik-irtayed* v-a ! tau pr-apnuy-at-a.m* hi phala.m* vratasya ! hare.h pras-ad-at svam abh-ipsita.m* ca !!5069.141! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne /sr-i+hari+jayant-i+vrata+vidhi+nir-upa.na+n-am-a*eka+-una+saptatitamo* *adhy-aya.h]] su+vrata* uv-aca: n-ar-aya.nasya caritam !iti te ma;ngala+pradam ! bhavat+pra/sna+anus-are.na !krame.na kathita.m* n.r+pa !!5070.1! tatra*-aditas* te kathito* !hima+adrau badar-i+vane ! sam-agamo* mah-a+.r.s-i.n-a.m* !nara+n-ar-aya.nena ca !!5070.2! dharmasya*api striy-a tatra*, !,*-agamana.m* ca tata.h param ! /s-ap-ad* durv-asaso* n.rtvam !ete.s-a.m* kathita.m* n.r+pa !!5070.3! uddhavasya ca dharmasya !m-urte/s* ca janana.m* bhuvi ! .r.s-i.n-a.m* ca*api kathita.m* !dharma+uddh-aras* tata.h param !!5070.4! asura+upadrutasya*atha !dharmasya saha yo.sita.h ! r-ama+-ananda+sv-ami+guro.h !sam-a/sraya* ud-irita.h !!5070.5! punar* daitya+a.m/sa+bh-u+pa+-adyai.h !kle/sitasya v.r.sasya ca ! han-umad+-aj?nay-a prokto* !geh-ad* v.rnd-a+vana+-agama.h !!5070.6! vi.s.nu+y-aga+-ar-adhitasya !/sr-i+k.r.s.nasya*-ik.sa.na+-adi ca ! dharmasya /s-apa/s* ca*ara.nye !dro.ne.h proktas* tata.h param !!5070.7! /s-apa/s* ca vindhya+v-asiny-a* !-asur-a.n-am ud-irita.h ! pr-adur+bh-ava+utsava.h proktas* !tato* dharma+g.rhe hare.h !!5070.8! tan+n-ama+karma caula.m* ca !k-al-i+datta+upamardanam ! pauga.n.da+l-il-a*a+yodhy-ay-a.m* !hare/s* ca vrata+nibandhanam !!5070.9! hari+g-it-a tato* bhakti+ !+dharma+divya+gatis* tath-a ! tato* hare.h pravrajy-a ca !bhairav-iya+par-ajaya.h !!5070.10! pulaha+-a/sramae* ukta.m* ca !bh-as+karasya pras-adanam ! yoga+abhy-asa.h pibaika+-adi+ !+mah-a+/s-akta+par-ajaya.h !!5070.11! tata* utkala+de/s-iya+ !+asura+sa.mgha+par-abhava.h ! t-irtha+y-atr-a hare/s* ca*ukt-a !p-arvat-i+/sa.m+kara+-ik.sa.nam !!5070.12! proktas* tato* loja+purae* !auddhav-iya+sam-agama.h ! r-ama+-ananda+sv-amino* *atha !dar/sana.m* ca*asya /si.syat-a !!5070.13! harer* gurutva+sv-ik-aro* !divya+bh-ava+pradar/sanam ! par-ajayo* megha+jita.h !sva+prat-apa+dar/sanam !!5070.14! pr-adu.s+k-ara.h sam-adh-in-a.m* !k.r.s.na+r-upa+pradar/sanam ! n-ar-aya.nasya g-it-a*ukt-a !lobha+-ad-in-a.m* ca du.s.tat-a !!5070.15! a+hi.msra+dharmasya bhuvi !sth-apana.m* hari.n-a k.rtam ! proktas* tata/s* ca sa.mv-ada.h !kha.tva+a;nga+a+bhaya+bh-u+bhujo.h !!5070.16! a+bhayasya pr-arthanay-a !harer* durga+pura+-agama.h ! gava+indra+bh-umi+p-al-aya !vara+d-anam atha*uditam !!5070.17! uddhava+adhva+praka.tana.m* !n-an-a+gr-ama+pure.sv* atha ! harer* vicara.na.m* tatra !dharma+sth-apanam a?njas-a !!5070.18! n-an-a+yaj?na+vidh-ana.m* ca !kaula+-adi+mata+kha.n.danam ! harer* dig+vijaya.h prokto* !niv-aso* durga+pattane !!5070.19! bhakty+utkar.sa/s* ca*uttama+-ader* !hari+sev-a+vyavsthite.h ! sa+vistara.m* tata.h prokto* hy* !anna+k-u.ta+mah-a+utsava.h !!5070.20! tata.h sabh-asv* anu+dina.m* !bhakta+sa.mgha+anura?njanam ! prak-a/sana.m* ca sat+sa;nga+ !+d-ipasya hari.n-a k.rtam !!5070.21! dharma+rak.s-a tata.h spar/sa+ !+vivekas* tena k-irtita.h ! dharma+siddhi/s* ca ni.s+k-ama+ !+/suddhi/s* ca*ukta.m* sad+-ahnikam !!5070.22! k.r.s.na+sva+r-upa+a+dvaita.m* ca !k.r.s.na+mantra+jape vidhi.h ! ek-a+da/s-i+vidh-ana.m* ca !prabodhany-+utsavo* mah-an !!5070.23! v.rtta+-alaya+pure *atha*ukta.h !pu.spa+dol-a+utsavo* mah-an ! pur-a.na+/srava.nasya*atha !vidhi.h sarvo* nir-upita.h !!5070.24! /sr-imad+bh-agavatasya*ukta.m* !m-ah-atmya.m* tu vi/se.sata.h ! janma+a.s.tamy-+utsava.h proktas* !tata.h s-ara.mga+pattane !!5070.25! n-aga+ta.mka+pure y-ana.m* !tata.h prokta.m* harer* n.r+pa ! pa?nc-ale gamana.m* tatra !prokta.h /sruty+artha+nir.naya.h !!5070.26! tata.h /sr-i+nagare prokt-a !nara+n-ar-aya.nasya ca ! prati.s.th-a vidhivat prokt-a !bhuja.m+ga+nagare ca s-a !!5070.27! v.rtta+-alaye prati.s.th-a*ukt-a !lak.sm-i+n-ar-aya.nasya ca ! -agamo* dv-arik-a*-i/sasya !tatra ca*uktas* tata.h param !!5070.28! tatas* tri+yuga+/sabda+artha+ !+nir.naya/s* ca nir-upita.h ! sv-ik-ara.h putrayo/s* ca*ukto* !gurutve sth-apana.m* tayo.h !!5070.29! va.ta+pattanae* ukta.m* ca !saha+.r.ser* gamana.m* hare.h ! si.mha+jid+bh-u+pa+sa.mm-ana.h !/sik.s-a+patry-a/s* ca lekhanam !!5070.30! dol-a+utsava.h /sr-i+nagare !bh-alla+de/sa+-agamo* hare.h ! r-adh-a+k.r.s.nasya dhaureya+ !+nagare sth-apana.m* tata.h !!5070.31! d-ik.s-a+vidhe/s* ca*upade/sas* !tasya bh-umau pravartanam ! vrata+utsav-an-a.m* ca vidhi.h !s-adhu+dharma+anu/s-asanam !!5070.32! j?n-ana+upade/sa/s* ca tata.h !s-a.mkhya+/s-astra+artha+ni/scaya.h ! tato* dharma+upade/sa/s* ca !kathitas* te nara+adhipa !!5070.33! var.n-an-am -a/sram-a.n-a.m* ca !tad+b-ahy-an-a.m* ca sarva/sa.h ! str-i.n-a.m* ca kathit-a* dharm-a* !hari.n-a tatra vistar-at !!5070.34! mahat-a.m* ca lagh-un-a.m* ca !sarve.s-am enas-a.m* tath-a ! pr-aya/s+citta+vidh-ana.m* ca !k.rcchr-a.n-a.m* lak.sa.n-ani ca !!5070.35! j-ir.na+durge prati.s.th-a*ukt-a !dv-arik-a+adh-i/svarasya ca ! tato* dharm-a/s* ca kathit-a* !nai.s.thika+brahma+c-ari.n-am !!5070.36! go+p-i+n-athasya ca tata.h !prati.s.th-a durga+pattane ! sa+a;nga+yogasya*upade/so* !yoga+/s-astra+artha+sa.mgraha.h !!5070.37! vara+d-ana.m* tata.h prokta.m* !/sata+-ananda+mah-a+.r.saye ! sat+sa;ngi+j-ivanasya*atha !tena*eva ca vidh-apanam !!5070.38! sv-iya+-avir+bh-ava+heto/s* ca !vic-aro* bhakta+bodhanam ! harer* antardhi+l-il-a*ukt-a !jayanty-a/s* ca vidhis* tata.h !!5070.39! eva.m* may-a te n.r+pate !hare/s* caritam adbhutam ! ukta.m* krame.na sa+kala.m* !yath-a p.r.s.ta.m* tvay-a tath-a !!5070.40! sat+sa;ngi+j-ivanam ida.m* !/s-astra.m* parama+p-avanam ! /sata+-anando* muni.h k.rtv-a !m-am ap-a.thayad* a?njas-a !!5070.41! may-a te kathita.m* sarva.m* !pr-ity-a /su/sr-u.save n.r+pa ! veda+/s-astra+pur-a.n-an-a.m* !s-ara+r-upam ida.m* param !!5070.42! santa.m* tam -i/sa.m* bhuvi sa.m/srit-a* ye ! sat+sa;nginas* te kathit-a* hi te.s-am ! bhavaty* ado* j-ivanam eva yasm-at ! tat sarvath-a sevyam ida.m* sad-a tai.h !!5070.43! etasya p-a.than-ad* eva !veda+-ade.h p-a.tha+ja.m* phalam ! dvi+janm-a pr-apnuy-an* n-una.m* !sarva+yaj?na+phala.m* tath-a !!5070.44! c-aturvar.nyo* nara.h str-i v-a !/srutv-a*etat parama+-adar-at ! iha loke pare v-a*api !pr-apnuy-at sukham -ipsitam !!5070.45! br-ahma.na.h pr-apnuy-ad* buddhim !-adhipatya.m* ca b-ahu+ja.h ! sa.mpada.m* /srava.n-ad* asya !vai/sya.h /s-udras* tath-a sukham !!5070.46! yena yena ca k-amena !pa.thed* v-a /s.r.nuy-ad* idam ! ta.m* tam -apnoti puru.so* !ni.s+k-amo* bhaktim uttam-am !!5070.47! pura/s+cara.nam etasya !ye kari.syanti ca dvi+j-a.h ! sarve mano+rath-as* te.s-a.m* !siddhim -apsyanti ni/scitam !!5070.48! dharma.m* j?n-ana.m* ca vair-agya.m* !bhakti.m* v-a ye bubhutsava.h ! nar-a.h syus* tair* aya.m* grantha.h !sevan-iya.h prayatnata.h !!5070.49! ye.s-a.m* ni.h+/sreyasa+icch-a sy-at !tair* aya.m* tu vi/se.sata.h ! /srotavya.h pa.than-iya/s* ca !grantho* *abh-i.s.ta+phala+prada.h !!5070.50! etaj+j?n-avat-a.m* pu.ms-a.m* !j?neya.m* ki.m+cin* na /si.syate ! tasm-at sarva+prayatnena !sevyo* *aya.m* sva+hita+arthibhi.h !!5070.51! n-ar-aya.n-aya munaye !k.r.s.n-aya haraye nama.h ! /sata+-anand-aya gurave !tad+bhakt-aya namo* nama.h !!5070.52! iti r-aj-a su+vratena !muni+varye.na k-irtitam ! n-ar-aya.nasya carita.m* !sa* /srutv-a mudito* *abrav-it !!5070.53! dhanyo* *aha.m* muni+/s-ard-ula !sa+phala.m* me n.r+janma ca ! sam-agamena bhavato* !j-atam eva na sa.m/saya.h !!5070.54! n-ar-aya.na+caritr-a.ni !/srutv-a*-anando* mah-an h.rdi ! mah-a+mune *adya j-ato* me !vaktu.m* /saknomi ta.m* na hi !!5070.55! tva.m* tu dhanyo* *asi yena*iha !sa+ak.s-at sa.msevito* hari.h ! va/s-ik.rta.h sa* bhakty-a ca !k.rp-a+p-atra.m* tath-a*asya ca !!5070.56! sat-a.m* para+upak-aritva.m* !asti sv-abh-avika.m* mune ! asm-ad.r/s-a.m* hi bodh-aya !carasi tva.m* dhar-a+tale !!5070.57! aha.m* ca tava /si.syo* *asmi !tv-am eva /sara.na.m* gata.h ! kuru me *anugraha.m* yena !sa+ak.s-ad* -ik.seya ta.m* prabhum !!5070.58! iti prat-apa+si.mhena !so* *arthito* munir* -aha tam ! yath-a+/sruta.m* hari.m* r-ajan !dhy-aya d-asyati dar/sanam !!5070.59! grantham eta.m* tu ye pr-ity-a !/s.r.nuyus* tebhya* -i/svara.h ! dady-at sva+dar/sana.m* ca*iti !/sata+-ananda* uv-aca m-am !!5070.60! tata.h sa* bh-u+patir* natv-a !su+vrata.m* su+sthira+-asana.h ! yath-a+/sruta.m* hari.m* dadhyau !h.rdaye d.r.dha+ni/scaya.h !!5070.61! a+paro+ak.sa+anubh-uter* hi !guros* tasya pras-adata.h ! tac+ch-astra+/sruti+pu.ny-ac* ca !sa* dadar/sa hari.m* h.rdi !!5070.62! teja.h+pu?nja+antare sa+ak.s-at !ko.ti+kandarpa+sundaram ! samarcyam-ana.m* bhaktais* ta.m* !d.r.s.tv-a lebhe muda.m* par-am !!5070.63! vyutthito* *atha muni.m* natv-a !prasanna.h pr-aha bh-u+pati.h ! k.rta+artho* *aha.m* hi j-ato* *asmi !pras-ad-at tava ni/scitam !!5070.64! n.r+pa.m* pr-aha mun-i* r-ajann* !ittha.m* dhy-ay-a.h sad-a harim ! sva+dharma+stho* bhajes* ta.m* ca !lapsyase tat+pada.m* param !!5070.65! atra*eva p-avane k.setre !nivasa.ms* ta.m* bhaje.h sad-a ! ity* uktv-a pra.nato* r-aj?n-a !yayau k.setra+antara.m* muni.h !!5070.66! r-aj-a*api tatra nivasan !bhajan prem.n-a hari.m* sad-a ! k-alena*alpena go+loka.m* !tad+dh-ama parama.m* yayau !!5070.67! /srava.na.m* ma;ngala.m* yasya !k-irtana.m* yasya ma;ngalam ! smara.na.m* ma;ngala.m* yasya !sa* harir* ma;ngala.m* kriy-at !!5070.68! a+dharma+sarga+utkhananasya kart-a ! dharma+anvayasya*adhika+pu.s.ti+kart-a ! sa* pr-iyat-a.m* me *a+khila+p-apa+hart-a ! hari.h sva+bhaktai.h saha du.hkha+hart-a !!5070.69! [[iti /sr-i+sat+sa;ngi+j-ivane n-ar-aya.na+caritre dharma+/s-astre pa?ncama+prakara.ne grantha+anukrama.nik-a+nir-upa.na+n-am-a saptatitamo* *adhy-aya.h]] iti pa?ncama+prakara.nam !! sam-apta.m* sat+sa;ngi+j-ivana+/s-astram !!